Skip to content

C131 v1.20

C. 131, pp. 2-35.

Marginalien D’ A:o 1753.

den 9: Januarij

De Reecq:gn der Arme penn:gn van de hier te Lande zijnde

vijff kerken sullen in copia naar ‘t vaderland overgesonden werden.

Zijnde voorts eenige geproduceerde Procuratien en Soldij Reek:gn ter ondersoek gesteld in handen van den Heer Independent Fiscaal.

Ook is ‘S Comp:s Leijfeijgenen Pieter van Helena van Soea in vrijdom gesteld.

Tot weeringe der gepleegt werdende onordentelijkheeden in ‘S E: Comp:s Thuijn alhier, sal het neevenstaande ontworpene placcaat, gepubliceert en alomme werden geaffigeert.

30: Jann:ij

Memorie weegens Sommige te kort aangebragte goederen.

Dispositie daarop gevallen.

Aan den Heer Fiscaal van Oudshoorn gepermitteert, om desselfs dogtertje gen. Johanna Egtberta onder betaalinge van ‘t gewoone Transport en kostgeld, met het Schip Giesenburg naar Europa te mogen oversenden.

Als meede aan den Cap:tn Luytenant van dat Schip Corn:s Eyken om sijne alhier getrouwde huijsvrouw derwaarts meede te neemen.

Den Tweeden opper chirurgijn Dirk Weijdenaar op zijn versoek in vrijdom gestelt sijnde.

Is desselfs plaats weederom vervult door den opper chirurgijn in de Baaij fals Joh:s van der Riet.

Sijnde aan den Cap:tn der Arthillerije Engelbert Muller toegestaan, om onder ‘S Comp:s Papieren een Request aan de heeren 17.e te mogen oversenden ter obtineeringe Syner verlossing na ‘t vaderland.

En so meede aan den Negotie overdrager Hend:k Möller ter verkrijging van de qualiteijt en gagie van onder koopman.

Ontslag van den Ritmeester en tweede Lieutenant in de Comp: dragonders aan Swellendam .

En weeder aanstelling van twee andere diergelijke officieren, mitsg:s een Eerste Lieutenant en Cornet in deselfde Comp.

Resumptie der door den Heer fiscaal ondersogte en wel bevondene procuratien en Soldij Reekeningen.

Sullende deselve naar ‘t vaderland mogen versonden worden.

‘S Comp:s Slavin Johanna van de Caab, een Mans-Slaaf in haar plaats geevende, uijt Slaverneij ontslaagen en in vrijdom gestelt.

13: Februarij

Aan den Cap:t van het in de Mosselbaaij leggende Deens schip Sullen op zijn gedaan versoek nogmaals 2000 Rijxd:s verstrekt worden.

Seekere Slavin der E: Comp: in naame Amelia van Marij van Zumeli, een kloeke Slaave Jongen in haare plaats stellende, uijt Slaverneije g’Emancipeert en in vrijdom gestelt.

27: Februarij

Memorie van ‘t te kort komende gebrookene en bedurvene op de Laading van het Provisie Schip Lugtenburg .

Dispositie daarop gevallen.

Op de gedaane klagten bij den Eerw: kerkenraad alhier, is den Organist Nicolaas Heijns van dien dienst afgeset.

Sijnde aan den hier overgebleevenen L:t Collonel van Rantrou gepermitteert, om zijne Rheijse neevens desselfs familie met het Schip Luxemburg naar Europa te vorderen.

20: Maart

Resumptie van ‘t geagte aanschrijvens der heeren Majores in ‘t Patria de dato 6: October des voorl: Jaars en daarop te doene Rescriptie.

Waarom het plaatsen der Bandieten in de S:t Helena Baaij ten eijnde aldaar eene Colonie op de Regten, niet practicabel kan werden gemaakt.

Sijnde het Jongst g’Emaneerde placcaat teegens het verkoopen of vermangelen van Oliphants tanden gerenoveert en verswaard.

Wat de oorsaaken zijn, dat ‘er hoe langer hoe minder van de voorsz: Tanden, aan de E: Comp: geleevert worden.

De Ingeseetenen van de jaarlijxe wapen oeffening in de Maand April geexcuseerd weesende,

Is vastgesteld, dat de Exercitie in de Maand October in plaatse van Drie voortaan Ses daagen agter den anderen sal moeten geschieden.

Sullende de gegeevene Ordres aangaande de in Cassa geteld werdende gelderen pligt schuldig worden opgevolgt.

En so ook die noopens het houden der Cassa Boeken en het maandelijxe opneemen der Cas.

Terwijl de hier verbleevene Boeken van wijlen den Predikant Cloppenburg, met de Eerste geleegentheijd overgesonden.

En hoogstgem: Heeren en Meesteren wijders uijt naam van den Landdrost Horak weegens desselfs bevorderinge tot onderkoopman eerbiedig sullen werden bedankt.

En dewijl van de Carga’s van alle de hier aankomende Retourscheepen, voortaan bij alle occasien Copia’s naar ‘t vaderland moeten overgesonden werden.

Sullen de heeren der hooge Indische Regeering hierom versogt werden, ‘S Comp:s Ministers in Bengalen en China te ordonneeren de Origineele Carga’s der van daar afgevaardigt werdende Scheepen Successivelijk herwaards te senden.

Den Eerw: Predikant van Egten is gepermitteert, om neevens sijne familie met het Retourschip de Bevalligheijd naar Holland over te vaaren.

En so meede aan den onlangs hier verbleevenen vaandrig Ritsche, wiens gagie van heeden af, weeder Cours neemen sal.

Aan den adjunct Fiscaal Hemmij is toegestaan om desselfs soontje, mits betalende het Transport en kostgeld, naar Europa overtesenden.

Beraamde Tijd tot den opgaaf der Burger Effecten.

Geproduceerde Reek:g van den ontfangst en uijtgaaf der Zeegels, met de restanten van dien.

Sullende met het Rendement der verkogte Zeegels á usu werden gehandelt.

  1. Maart

Den quartiermeester en Mattroosen van de Lands bood de Elisabeth, seekere Diefte gepleegt en mits gebrek van genoegsaame bewijsen, diesweegens bij den Raad van Justitie alhier, niet hebbende kunnen worden gestraft.

Is dierhalven verstaan dien quartiermeester te deporteeren, tot matt: a ƒ9: p:r maand en neevens gedagte Mattroosen van hier te versenden.

Welke Ordres, tot weeringe van alle malversatien, omtrent het vervoeren der weijnen van de wal alhier, naar Boord der Scheepen Sijn gesteld.

Gedaan berigt aan den Heeren gouverneur, dat den Lieutenant van ‘t aanweesend Retourschip de Bevalligheijd Jan van Raams eenige Sakken met peeper der E: Comp: soude hebben vervreemd.

Waarop die saak ter ondersoek in handen van den Heer Fiscaal is gestelt.

29: Maart

Ende also uijt de door zijn E: geproduceerde Stukken komt te blijken, dat den Lieut: Raams, neevens een der onderstuurlieden en den Constabels m:t van het Retourschip de Bevalligheijd hun aan voorm: Peeper-diefte hebben schuldig gemaakt.

Sijn die Persoonen hierom van gedagte Bodem geligt, ten eijnde door gedagten Heer Fiscaal voor den Raad van Justitie alhier te regt gestelt te werden.

Sijnde den Cap:tn van der Meer ook door gedagten Lieutenant beschuldigt geworden Twee kabel Touwen uijt het Schip te hebben ‘t soek gebragt

Verantwoording door denselven diesweegens in Raade gedaan.

Welk besluijt om de neevens gemelde Reedenen deese Saak aangaande, heeft moeten werden genoomen.

Op ‘t gedaan versoek door Landdrost en Heemraaden van Swellendam ,

Sullen de Ingeseetenen van dit District voortaan sonder speciaal Consent geen zee koeyen of ander wild mogen gaan schieten.

Geaccordeerde aan den E: Josephus de grand preez, om de onder desselfs Voogdije Staande Twee kinderen van wijlen den onderkoopman Slotsboo onder betaalinge van Transport en kostgeld naar Europa over te Senden.

5: April

Synde ook aan den hier overgebleevenen onderkoopman van der geugd toegestaan, om neevens sijne familie de Reijse met het Schip de Hercules naar ‘t vaderland voort tesetten,

Des zal desselfs Gagie van heeden weederom Cours neemen.

10 April

Resumptie eener Missive van den kerkenraad van ‘t Swartland , inhoudende de aanstelling van een anderen koster aldaar.

Reedenen waarom verstaan is, dienaangaande door deselve een omstandig berigt te doen geeven.

Sullende gedagte kerkenraad wijders weegens de onbehoorlijke onderteekening van voorseijde Missive worden gereprocheert.

Met bygevoegde Ordre, hoedanig zij zig daaromtrent in ‘t toekomende sullen hebben te gedraagen.

Uijt de aanweesende Scheepen Cattendijk en Rotterdam , Sullen om reedenen en ten behoeven hierneevens gemeld eenige vaaten met sout vleesch en spek geligt werden

De bij den Burger Marten melk geformeerde Reecq:g van het aan d’ E: Comp: geleeverde Steenkalk door den E: Equipagiem:ter de Ruijter geExamineert.

En volgens het diesweegens ingediende Schrijftelijk Rapport wel bevonden zijnde,

Sal oversulx het montant dier Reecq:g aandenselven Melk uijt ‘s Comp:s Cassa werden voldaan

14: April

Aanstelling van een nieuwen Schipper en verdere Officieren op ‘t RetourSchip de Herstelder .

24 April

Dewijl den Boekhouder Boomgaard uijt hoofde van desselfs aanhoudende Indispositie buyten staat is, om weederom als eerste Commies tot den Slaaven Handel op Madagascar te kunnen fungeeren.

Is oversulx den Boekhouder Dirk Westerhoff tot eerste en den meede Boekhouder Michiel Matthias Leij tot Tweede Commies bij voorseijden handel aangestelt.

Aan den Burger Jacob Teljard onder Seekere Conditie een Stukje Huijs Erfs aan Draakensteijn in Eijgendom gegeeven.

Seekeren Slaave Jongen van den gesentensieerden Lieutenant Raams, sal als ten behoeve der E: Comp: geconfisceert weesende bij de Negotie Boeken ingenoomen werden.

Resumptie van het geagt aanschrijvens van de heeren der hooge Regeering de dato 18: Jann:ij deeses Jaars.

Waarbij dit Gouvernement van Seekere quantiteijt aangereekend Staaf kooper ontlast geworden sijnde.

Sal hierom de Soldij Reecq:g van den E: Pakhuijsmeester Christoffel Brand daarvan ook weederom werden ontheft.

En aan haar hoog Edelens wijders ter kennisse gebragt worden, de Reedenen waarom men de Soldij Reecq:g van den Schipper de Weever daarmeede niet heeft kunnen belasten.

Alsmeede dat ter saake den Wijnougst, dit jaar seer slegt is uijtgevallen, dieshalven niets daarvan in ‘t Retourschip de Standvastigheijd sal kunnen worden afgescheept.

Wat wijders aangaande den geweesen koning van Termano in Naame Doumano, mitsg:s dies vrouw en Soon sal gerescribeert worden.

Sullende de Ordres noopens het verleenen van Rapporten door de Overheeden der Scheepen die alhier moeten werden Ontlost en weeder afgelaaden Schuld pligtig werden naargekomen.

Middelerwijl dat weegens de successie van Sijne doorlugtige hoogheijd Willem den. 5:de tot Stadhouder &:a &:a. reets openbaare vreugde in dit gouvernement is bedreeven.

Gestelde Præmie op ‘t ontdekken van Sodanige god lose Menschen, dewelke hul Jong gebooren kind verdaan en aan ‘t Strand hebben weg geworpen.

Aan den koopman Abraham Decker is gepermitteert, om neevens zijne familie met het Schip kievietsheuvel naar Europa over te vaaren.

Resumptie van de generaale Reecq:g der Weesgelderen onder Ult:mo December des voorl: Jaars.

12: Junij

Beraamde Tijd tot het Eijken der Ellen, maaten en gewigten, so hier aan de Caab als aan Stellenbosch .

Seekere Slavin der E: Comp:t Christijn van Magriet van Constance genaamt, Een mansslaaf in haar plaats geevende, in vrijdom gesteld.

10: Julij

Resumptie eener door den heer hoofdadministrateur geproduceerde Memorie aangaande diversse te kort aan gebragte of bedurven bevondene goederen.

Dispositie daarop gevallen.

Aanstelling van den onderkoopman Pieter Hakker tot Cassier in plaatse van den overleedenen Willem van Kerkhoff.

Sijnde aan deese en geene Persoonen eenige huijs Erven en Landereijen in Eygendom uijtgegeeven.

24: Julij

Den Tijd der verpagting van ‘s Lands gemeene Middelen aannaaderende, Sullen diesweegens volgens gewoonte Billietten aangeslaagen worden.

Alsmeede dat na de helft van Aug:s de verstrekking uijt ‘s Comp:s Pakhuijsen tot p:mo September daaraan sal ophouden

Genoomen besluijt om sodanige Leijfeijgenen der E: Comp: als ‘er seedert de Jaaren 1720: tot 1747: weg geloopen of absent geraakt zijn, bij de Negotie Boeken deeses gouvernements te laaten afschrijven.

Vermits de Bouw valligheijd van ‘S Comp:s Slagt huijs, sal op de neevens staande plaats eene Nieuwe opgebouwt,

Ende grond van ‘t oude Slagthuijs, met bequaame koorn Maguasijnen betimmert worden.

Aan den Burger Angelbeek is toegestaan om neevens zijne vrouw, mits betaalende ‘t Transport en kostgeld naar Batavia over te vaaren.

  1. Augustus

Gedaane aanbieding uijt naame van den Cap:t van ‘t in de Mosselbaaij afgelegde Deens -Schip de kroonPrincesse van Deenemarken , om de aldaar door hem opgesette Lootsen ten dienste der E: Comp: te laaten staan.

Met versoek wijders, dat so door de nog bij hem sijnde Scheepelingen als den Baas der Scheeps Timmerlieden van ‘s E: Comp:s werf alhier, in maniere als hierneevens geregtelijke verklaaringen, noopens den toestand van gedagten Bodem, mogte werden verleend.

Wat hierop, op geciteerde aanbieding en gedaane versoeken is gearresteert.

De Capitains der in de Simons baaij leggende Deense Scheepen Rijkwens en Prins Christiaan , om een parthy Matten versogt hebbende,

Heeft men deselve om de beseijde vermelde Reedenen, daarmeede niet kunnen gerieven.

Seeker Schriftuur, houdende klagten over den gesaghebber van den hoeker Ter meijen Hans Christiaansz: de Rotte, gestelt in handen van den Heer Independent Fiscaal.

Ontslag van een Burger officier aan Stellenbosch en aanstelling van een ander in desselfs plaats.

Gelijk ook om de beseijden aangehaalde Reedenen den Lieut. Der Tweede Comp: Cavallerij hier aan de Caab Hend:k Hop daarvan ontslaagen, en onder een der Stellenbosche Comp:s Dragonders is geplaatst.

Welke andere Officieren hierdoor onder de Caabse Ruyterij weederom hebben moeten worden aangestelt.

28: Augustus

Resumptie eener Memorie van de in dit Boekjaar bij de resp: administrateurs onbequaam en onbruijkbaar gewordene goederen.

hoedanig daarmeede sal worden gehandelt.

Den krankbesoeker van ‘t Schip Baarsande sal, om al hier in plaatse van den Overleedenen van der Trans dienst te doen, van voorseijden Bodem geligt worden

Ontslag van een Officier onder een der Stellenbossche Comp: Dragonders en weeder aanstelling van andere in de daar door opengevallene plaatsen.

Aan den Burger Cornet Olof Bergh is onder betaaling van de gewoone Recognitie een Vee plaats in Eygendom gegeeven

31: Augustus,

Verpagting van ‘s Lands gemeene middelen.

4: Septembr:

Het uijt komend Zeeuws Schip Rhoon buijten den bepaalden Tijd in de Baaij Fals zijnde komen binnen te loopen.

Is om de beseijden aangehaalde Reedenen, aan den Heer Fiscaal gedemandeert te ondersoeken, of dies overheeden door eenige wettige Reedenen daartoe genoodsaakt zijn geweest.

Aggreatie der Boedel Reecq:gn van de in den voorleedenen Jaare overleedene ‘S Comp:s Dienaaren.

Ontslag van den Vaandrig in de Comp: Invalides aan Stellenbosch Christiaan Sprigt, en aanstelling van een ander in zijn plaats.

Aan de Pagters van de Vaderlandsche Bieren en Weijnen, mitsg:s der Resp: Brandewijns Perceelen, zijn de versogte bytappers geaccordeert.

13: September

Ingedient Rapport door den Heer fiscaal ten opsigte van het in de Baaij- Fals leggende Schip Rhoon .

‘T welke neevens dies bylagen naar Batavia sal worden overgesonden.

2: October.

Billietten te doen affigeeren, weegens de aanstaande verpagting der Leverantie van versch vleesch en Leevendige Schapen, aan ‘s Comp:s Scheepen, Hospitaal &:a.

Geproduceert Schriftuur door den heer Secunde Sergius Swellengrebel, ten opsigte der aan d E: Comp: geleverd wordende Constantia wijnen

Dat in Copia naar ‘t vaderland sal worden overgesonden aan de Resp kameren, die Jaarlijx van hier Constantia wijnen komen te requireeren.

Wat verders aan haar wel Edele groot Agtb:re de heeren Bewindhebberen dier kameren sal worden voorgedragen.

Resumptie der geproduceerde Reec:gn van den Ontfangst en uitgaaf, mitsg:s de Restanten der Zegels.

Sullende het Rendement der versogte zegels bij de Negotie Boeken worden ingenoomen.

Ontslag van den E: hendrik de Ruijter van ‘t opsigt over ‘s Comp:s ambagts lieden en gebouwen.

En weeder aanstelling in desselfs plaats van den Cap:tn der Arthillerij Engelbert Muller.

Den Cap:tn van de Tweede Comp: burger Infantery alhier Jonas van der Poel van die bediening ontslaagen weesende.

Is in dies plaats weederom tot Cap:tn aangestelt den Lieutenant Hendrik Lodewijk Bletterman.

Welke verdere avancementen hierom in die Comp: hebben moeten worden gedaan.

Aan den Burgerraad Henning Joachim Prehn en so meede aan den Burger Christoffel Voogd onder seekere restrictien eenig land in eygendom gegeeven.

9: October:

Uijt aanmerking van den swakken toestand van den Secretaris deeses Raads d’ E: Josephus de grand preez.

Is den onderkoopman en Eerste geswoore Clercq ter Secretarije van Politie Oloff Martini Bergh, tot adjunct Secretaris deeses Raads aangestelt.

En desselfs plaats weederom vervuld door den Boekhouder en gesw: Clercq van Justitie Christiaan Ludolph Neethling.

Benoemde Gecommitt:s tot het bijwoonen der Burger wapenschouwing aan Stellenbosch.

15: October

Buskruijd en vuursteenen, die tot het doen van den optrek aan Stellenbosch aan den Burger krygsraad aldaar sullen worden verstrekt.

Terwijl de door denselven gedaane aanstellingen van een wagtmeester en Twee Sergeanten Sijn geapprobeert.

27: October

Plaatsing van den Predikant Johannes Appeldoorn als vaste leeraar aan Stellenbosch .

27: Novembr:

Lasten en Winsten in ‘t afgeweekene Boekjaar ter deeser plaatse gevallen.

Wat de Oorsaaken zijn, dat de Lasten dit Jaar meer als in ‘t voorleedene beloopen hebben.

Sullende het een en ander bij de Negotie boeken behoorlijk in en afgeschreeven worden.

Gelijk ook aan de Resp: administrateurs de gewoonlijke afschryvingen zijn geaccordeert.

Memorie bij den Heer hoofd Administrateur geproduceert, weegens eenige te kort of defect aangebragte goederen, gestorvene Lijfeygenen, verrekte Beestiaal &:a

dispositie daarop gevallen.

De Burgerij van Swellendam voortaan in plaats van Twee, maar eenmaal ‘s Jaars in den wapenhandel sullende geoeffent worden.

Sal sulx egter in plaatse van drie, ses na malkanderen volgende dagen op sodanige Tijd als landdrost en Heemraaden aldaar, het bequaamst daartoe sullen oordeelen, moeten geschieden.

Ingediend Request door de gepriviligeerde School meesteren deeser Steede.

Besluijt daarop gevallen.

Sijnde aan eenen Barend Johan Lucas onder seekere bepaalingen een Stukje Huijs en Thuijnland in eygendom gegeeven.

En ‘s Comp:s Slaaf Johannes van Marij van kalmeronde, een ander Slaaf in zijn plaats geevende, in Vrijdom gesteld.

11 December

Aanstelling van nieuwe Leeden in de Resp: Collegien, in plaatse der uijtgediende.

De versoek Schriften van Drie Persoonen, om School te mogen houden, zijn gestelt in handen van den kerkenraad alhier.

Weegens de te doene Schouwing der Weegen en Straaten, in dit Vlek, sullen Billietten geaffigeert worden.

Bevordering van den adsistent Haak tot geswooren Clercq ter Justitieele Secretarije.

18: December

Den Kerkenraad van Stellenbosch is geauthoriseert om van het Huijs en Erf door hun tot een predikants woning gekogt, Transport te mogen ontfangen

Sijnde deselve teffens van de betaaling van ‘s heeren Regt g’Excuseert.

Mitsgaders den Kerkenraad alhier gequalificeert, om aan dien van Stellenbosch eenige Penn:gen ter Leen te mogen geven.

Den opperkoopman Abraham Loofs is gepermitteert om eenigen Tyd alhier te mogen overblijven

24: December.

Resumptie van de g’Eerde aanschrijvens van haar hoog Edelens de heeren der hooge Indiasche Regeering Subdatis 6 april 1: en 19 October deeses Jaars.

Waarop beslooten is, dat nopens de gedanen Eijsch van Booter aan een ygelijk deeser Ingeseetenen bij affixie van Billietten sal kennisse gegeeven en deselve tot het Leeveren van dien aan d’ E: Comp: werden aangemaand.

Als meede dat de alhier Successivelijk aankomende Bataviaasche Retourscheepen, door expresse gecommitteerdens, ten opsigte van den particulieren afscheep van Aracq sullen worden gevisiteert.

Wat Jaarlijx bij de naar Batavia geschreeven werdende Brieven sal worden geannoteerd.

Sullende den Raad van Justitie worden geordonneert om uijt de gelderen van den geweesenen Bergmeester Frans Diederik Muller, de besijden genoemde penn:gn per wissel in ‘s Comp:s Cassa naar Batavia over te maaken.

Vermits de geringe quantiteijt Constantia wynen, die dies Leveranciers hebben opgegeeven, deesen Jaare aan de E: Comp: te sullen kunnen Leeveren.

Is den Heer Fiscaal gedemandeert om so veel mogelijk zij te beletten, dat die wyn aan de hier passeerende Scheepelingen nog andersints, worde verkogt ofte getrocqueert.

Den Slaaven handel ten eijlande Madagascar seer sober zijnde komen uijt te vallen.

En om de beseyden geallegueerde Reedenen, in ‘t eerst geen beeterschap te hoopen zijnde.

Is beslooten, om het Schip de drie heuvelen so ras doenelijk met een goede Laading Tarw naar Batavia voorttesenden.

Sullende tot het herwaards overkomen der huijs vrouwen van den krankbesoeker Jan van Schaalen en den Constabel Hendrik Brand favorabel naar ‘t vaderland geschreeven worden.

Aan den Landb:r David Seenekal is onder betaaling van de gewoone Recogn: een Vee plaats in eygendom gegeeven.

C. 131, pp. 36-60.

Dingsdag den {17530109} 9:n Januarij 1753:

‘S voormiddags alle præsent uijtgenoomen d’ Heer Luijtenant Collonel Isaacq

Meinertzhagen

Sijn in Raade nagesien de Reekeningen der Arme Gelderen, van de

Caab, Stellenbosch , Drakensteijn , het Land van Waveren en het Swart Land ; In welkers opsigte verstaan is, dat deselve na Gewoonte in Copia na het vaderland zullen worden overgezonden, Luijdende dezelve Reek:g als volgt -


'T Generaale Montant des Capitaals deeser Caabse Diaconie Armen, bestaat in 't volgende
 
A:o 1752: P:mo Januarij was 't Capitaal ƒ232235:10:
In dit Jaar Bijgekoomen
Aan Aalmoesen ƒ5018:-:
d:o Grafsteeden d:o 1213:12:
d:o Armbossen d:o 539:10:
d:o Intresten d:o 9962:11:
d:o Testamentaire en Liberale giften d:o 28:-:
d:o verhuurde gestoeltens d:o 432:-:
d:o winst en verlies d:o 885:12:
  d:o 18079:05:
  ƒ250314:15:
Gaat aff
Aan Onkosten der Armen ƒ11393:-:
d:o d:o d:o Kerk d:o 2399:05:
  d:o 13792:05:
Blijft onder Ultimo Decemb:r 1752 ƒ236522:10:
Bestaande in de volgende Parthijen als Aan Cassa over Restant ƒ11206:03:
d:o obligatien en Custing Brieve d:o 166068:-:
d:o agterstallige Intresten d:o 17601:03: ƒ194875:06:
Ornamenten tot de kerk ƒ1099:16:
Huijsen over Bouw Stoffen d:o 12547:14:
de Diaconie van Stellenbosch d:o 3200:-:
d:o d:o 'T Land van Waveren d:o 10400:-:
d:o d:o 't Swart Land d:o 14400:-:
  d:o 41647:04:
Somma ƒ236522:10:

'T Generaale Montant des Capitaals deeser Caabse Diaconie Armen, bestaat in 't volgende
 
A:o 1752: P:mo Januarij was 't Capitaal ƒ232235:10:
In dit Jaar Bijgekoomen
Aan Aalmoesen ƒ5018:-:
d:o Grafsteeden d:o 1213:12:
d:o Armbossen d:o 539:10:
d:o Intresten d:o 9962:11:
d:o Testamentaire en Liberale giften d:o 28:-:
d:o verhuurde gestoeltens d:o 432:-:
d:o winst en verlies d:o 885:12:
  d:o 18079:05:
  ƒ250314:15:
Gaat aff
Aan Onkosten der Armen ƒ11393:-:
d:o d:o d:o Kerk d:o 2399:05:
  d:o 13792:05:
Blijft onder Ultimo Decemb:r 1752 ƒ236522:10:
Bestaande in de volgende Parthijen als Aan Cassa over Restant ƒ11206:03:
d:o obligatien en Custing Brieve d:o 166068:-:
d:o agterstallige Intresten d:o 17601:03: ƒ194875:06:
Ornamenten tot de kerk ƒ1099:16:
Huijsen over Bouw Stoffen d:o 12547:14:
de Diaconie van Stellenbosch d:o 3200:-:
d:o d:o 'T Land van Waveren d:o 10400:-:
d:o d:o 't Swart Land d:o 14400:-:
  d:o 41647:04:
Somma ƒ236522:10:

’/:onderstond:/’

‘Aldus Gedaan en Getransporteert in Kerckenraade aan Cabo de Goede Hoop ten overstaan van mij Ondergeteekende als Commissaris Politicq den 15: Janu:ij 1753. /:was geteekend:/ S:s Swellengrebel.’


Cassa Reekening der Armen Gelde, soo Bevonden is op ultimo December 1752 -
 
Debet
Uijtgegeeven aan Alimentatie en diversse
Benoodigtheeden &:a ƒ1053:06:
Van Haar Eerw:de kercken Raade van Cabo ter leen een
Somma van ƒ4000:-:
 
Credit
Bij 't Sluijten der voorige Jaars Reekening is 'er p:r Restant in Cassa gebleeven ƒ2314:14:
Onder de Gods dienst in 't Jaar 1752: ontfangen d:o 548:-:
Nog weegens Interessen, Giften, kerkegeregtigheeden &:a d:o 592:02:
Somma ƒ3455:-:
d' uijtgaaf hiervan afgetrocken d:o 1053:06
Soo Resteert in Cassa aan Contanten ƒ2401:10:
Aan uijtstaande Penn:gn volgens Obligatie d:o 7620:-:
Nog weegens verscheenen Interessen d:o 879:10:
de kercke Ornamenten d:o 240:-:
Somma ƒ11141:04:
Het neevenstaande hiervan afgetrocken d:o 4000:-:
Soo Blijft nog 't Capitaal der Armen ƒ7141:04:

Cassa Reekening der Armen Gelde, soo Bevonden is op ultimo December 1752 -
 
Debet
Uijtgegeeven aan Alimentatie en diversse
Benoodigtheeden &:a ƒ1053:06:
Van Haar Eerw:de kercken Raade van Cabo ter leen een
Somma van ƒ4000:-:
 
Credit
Bij 't Sluijten der voorige Jaars Reekening is 'er p:r Restant in Cassa gebleeven ƒ2314:14:
Onder de Gods dienst in 't Jaar 1752: ontfangen d:o 548:-:
Nog weegens Interessen, Giften, kerkegeregtigheeden &:a d:o 592:02:
Somma ƒ3455:-:
d' uijtgaaf hiervan afgetrocken d:o 1053:06
Soo Resteert in Cassa aan Contanten ƒ2401:10:
Aan uijtstaande Penn:gn volgens Obligatie d:o 7620:-:
Nog weegens verscheenen Interessen d:o 879:10:
de kercke Ornamenten d:o 240:-:
Somma ƒ11141:04:
Het neevenstaande hiervan afgetrocken d:o 4000:-:
Soo Blijft nog 't Capitaal der Armen ƒ7141:04:

’/:onderstond:/’

‘Aldus Gedaan en Nagesien in kercke vergadering aan Stellenbosch den 7: Janu:ij 1753: /:was Geteekend:/ G: v: D: Bijl, D:l Malan, H: E: Blanckenberg, D:k D: Vos, N:s Vlok, A:m Faure’


Cassa Reekening der Armen Gelden aan Drakensteijn , Soo Bevonden is ultimo December 1752 -
 
In Cassa gelaaten aan Contanten voor 't Jaar 1752: ƒ3931:13:
Onder den Godsdienst ontfangen d:o 950:10:
Aan kerkhoff geregtigheijd, willige giften &:a d:o 1106:11:
  ƒ5989:02:
Uijtgaave van 't Jaar 1752 d:o 1509:08:
Blijft in Cassa aan contanten voor 't Jaar 1753 ƒ4481:10:
Aan Scheepe kennissen en obligatien d:o 12200:-:
geheele Somma ƒ16681:10:

Cassa Reekening der Armen Gelden aan Drakensteijn , Soo Bevonden is ultimo December 1752 -
 
In Cassa gelaaten aan Contanten voor 't Jaar 1752: ƒ3931:13:
Onder den Godsdienst ontfangen d:o 950:10:
Aan kerkhoff geregtigheijd, willige giften &:a d:o 1106:11:
  ƒ5989:02:
Uijtgaave van 't Jaar 1752 d:o 1509:08:
Blijft in Cassa aan contanten voor 't Jaar 1753 ƒ4481:10:
Aan Scheepe kennissen en obligatien d:o 12200:-:
geheele Somma ƒ16681:10:

’/:was geteekend:/’

‘S: v: Echten V:D:M, Pieter du Toit, Charles Marais, Pieter Le Roux d’ oude, J:s Marais, Daniel Rossouw, Pieter du Toit de Jonge, J:b Boijens, Roeloff van der Merwe, P:r Strijdom /:in Margine:/ Drakensteijn den 7: Januarij 1753:’

In ‘t Jaar 1752: tot opbouw van Kerk en Predikants Huijs uijtgegeeven deese navolgende Zomma, Soo als blijkt uijt deese navolgende Cassa Reekening


Cassa Reekening der Arme Gelderen, Soo als Bevonden is in 't Land van Waveren Sub Ultimo December 1752
 
Onder Ultimo December 1751: Resteerde aan Contanten ƒ119:08:
Geduurende dit jaar aan Collectens daarbij gekoomen d:o 577:03:
  ƒ696:11:
Daarvan is volgens Ingeleeverde Reekening tot opbouw van Kerk en predikants Huijs aan Materialen, Arbeijds Loon, en andersints uijtgegeeven d:o 184:06:
Resteert aan contanten ƒ512:05:
Daar en teegens is deese kerk aan die van Cabo de Goede Hoop debet ƒ13000:-:
Waarvan 't Bovenstaande afgetrocken d:o 512:05:
Soo blijven wij thans ten agteren, Indische valuatie ƒ12487:11:

Cassa Reekening der Arme Gelderen, Soo als Bevonden is in 't Land van Waveren Sub Ultimo December 1752
 
Onder Ultimo December 1751: Resteerde aan Contanten ƒ119:08:
Geduurende dit jaar aan Collectens daarbij gekoomen d:o 577:03:
  ƒ696:11:
Daarvan is volgens Ingeleeverde Reekening tot opbouw van Kerk en predikants Huijs aan Materialen, Arbeijds Loon, en andersints uijtgegeeven d:o 184:06:
Resteert aan contanten ƒ512:05:
Daar en teegens is deese kerk aan die van Cabo de Goede Hoop debet ƒ13000:-:
Waarvan 't Bovenstaande afgetrocken d:o 512:05:
Soo blijven wij thans ten agteren, Indische valuatie ƒ12487:11:

’/:onderstond:/’

‘Actum Gedaan en Naegesien in onse kerckelijke vergaderinge In ‘t Land van Waveren a:o 1752: den 31: decemb:r /:was geteekend:/ A:M: Meiring Eccles:, Jan Theron ouderling Pieter Theron ouderling, Pieter du Plesie Diacon, Jacobus de Wett de Jonge Diacon’


Cassa Reekening der Arme Gelden soo Bevonden is op Ultimo December 1752:
 
Debet
Uijtgegeeven aan diversse Benoodigtheeden ƒ1428:14:
In Leen van Haar Eerw: de kercken Raaden van Cabo ƒ18000:-:
 
Credit
Bij 't sluijten der voorige Jaars Reekening is p:r Restant in Cassa gebleeven ƒ329:-:
Onder de Godsdienst ontfangen in 't Jaar 1752 d:o 581:12:
Nog weegens kercke Geregtigheeden willige giften d:o 564:10:
Somma ƒ1475:06:
Uijtgaaf hiervan afgetrocken ƒ1428:14:
Soo resteert in Cassa aan Contanten ƒ46:08:
Dit Restant van het neevenstaande afgetrocken d:o 18000:-:
Soo dat de kerck nog debet blijft
Somma ƒ17953:08:

Cassa Reekening der Arme Gelden soo Bevonden is op Ultimo December 1752:
 
Debet
Uijtgegeeven aan diversse Benoodigtheeden ƒ1428:14:
In Leen van Haar Eerw: de kercken Raaden van Cabo ƒ18000:-:
 
Credit
Bij 't sluijten der voorige Jaars Reekening is p:r Restant in Cassa gebleeven ƒ329:-:
Onder de Godsdienst ontfangen in 't Jaar 1752 d:o 581:12:
Nog weegens kercke Geregtigheeden willige giften d:o 564:10:
Somma ƒ1475:06:
Uijtgaaf hiervan afgetrocken ƒ1428:14:
Soo resteert in Cassa aan Contanten ƒ46:08:
Dit Restant van het neevenstaande afgetrocken d:o 18000:-:
Soo dat de kerck nog debet blijft
Somma ƒ17953:08:

’/:onderstond:/’

‘Aldus Gedaan en Nagesien in Kercke vergadering In ‘t Swart Land den 28: decemb:r 1752: /:was Geteekend:/ Christiaan Benjamin Voltelen V:D:M:, Gideon Slabber, P:v:D: Bijl, J:s Pool, J:s Meijburg, Hendrik van der Westhuijs’

Waarna meede in vergaderinge sijn geleesen en nagesien eenige versoek Schriften en daaraan g’annexeerde Procuratien en Soldij Reekeningen, door de onderstaande Persoonen, tot obtineeringe van Permissie om die na haare Gemagtigdens in Europa te moogen Oversenden; ingeleevert te weeten -

Waaromtrent best is gedagt dat deselve Sullen worden gestelt in Handen van den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn, om daarmeede volgens d’ Ordre der E: Comp: te handelen.

Is op desselfs hierom gedaane versoek, uijt Slaverneije ontslaagen en in Vrijdom gestelt ‘S Comp:s Leijf Eijgen Pieter van Helena van Soea van de Caab; als sijnde denselven gedoopt, de Neederduijtse Taal magtig, en den Slaaf die hij aan d’ E: Comp:s in desselfs Plaats komt te geeven gen:t Baatjoe van Ternaten; bevonden te weesen gesond en van goede Lighaams gesteldheijd

Ten Laatsten is op heeden nog beraamt en g’arresteert, het onderstaande Placcaat, het welk ter observantie, met den eersten sal gepubliceert en alomme in dit Gouvernement Geaffigeert worden

Rijk Tulbagh, Gouverneur weegens der verEenigde Neederlanden G’octroijeerde Oost Indische Comp:e aan Cabo de Goede Hoop met den Ressorte van dien &:a &:a &:a Beneevens den Raadt, doen te weeten

Ter oorsaake van de onordentelijkheeden, die Zeedert eenigen tijd herwaarts in ‘S Comp:s Thuijn in deese Tafelvalleij geleegen, door sommige Persoonen onder prætext van aldaar te gaan wandelen sijn gepleegt; en dat ook hoe Langs hoe meer word ondervonden, dat ander Sig meede niet ontsien, soo bij dagh als bij Nagt, de Heijningen, Staketsels, en andere Beschuttingen om die Thuijn Staande, te forceeren, en daardoor inbreekende, het geen dat Haarl: alsdan voorkomt niet alleen te Steelen maar ook daar en boven nog d’ aard gewaschen, Soo wel als de Vrugt en andere Boomen te Schenden en te ruineeren; Soo is het, dat wij hier teegens willende voorsien, en dat hoog gaande quaad met Ernst afweeren, hebben moeten vast Stellen en Statueeren, gelijk wij vast Stellen en Statueeren bij deesen.

1:

Dat geene Zoldaaten, Mattroosen en andere gemeene soo hier aan de Caab als op d’ aankoomende Scheepen bescheijden, voorthaan in voorseijde Thuijn sullen moogen gaan, ‘t zij om te wandelen of om andere Reedenen, dan na den opgang der Zonne, en alle daaruijt sullen moeten vertrocken sijn met sons ondergang, buijten welken tijd aangem:e Persoonen het frequenteeren van die Thuijn word verbooden, op poene dat de Zoldaaten van dit Casteel anders doende, door Spits Roede gejaagt, de Zoldaaten, Mattroosen van de Scheepen op de werf gelaarst, en d’ onder Officieren Soo hier van Land als van de Scheepen telkenmaale een maand gagie Sullen verbeuren

2.

Dat gesegde Persoonen in voormelde Thuijn, ook niet sullen moogen rooken, Speelen en nog minder wijn of andere Drancken brengen om die aldaar uijt te drincken, en soo meede daar ter Plaatse geen andere uijtspanningen neemen, dan die van de wandelinge, het welk nog met alle moogelijke Zeedigheijd en Sonder de minste desordres te pleegen, sal moeten geschieden, daarbij verdagt Zijnde om aan Haar meerdere, die Zij aldaar sullen ontmoeten, toe te draagen de Eerbied die Sijl: aan deselve Schuldig sijn op poene dat de geene die hierteegens sullen aangaan, na Bevinding van Saaken sullen gestraft werden

3:

Voorts dat alle ende een ijgelijk sonder onderscheijd van Persoonen, dewelke sullen bestaan en Onderneemen, de Heijningen, Staketsels, en ander Beschuttingen om deselve Thuijnen Staande te forceeren, en daardoor inbreekende, dus in die Thuijn te koomen, al was het dat se niets anders misdeeden, d’ Europeesen in de Ketting sullen worden geklonken om daarinne den tijd van een Jaar voor niet aan ‘s Comp:s gemeene wercken te arbeijden, en de Slaven daar en boven gegeesselt zullen werden, aan welke gelijke Straffe meede sullen weesen onderworpen, de geene die het Gewasch moedwilliglijk vertreeden en beschaadigen

4:

Dog de Soodanige die sullen worden bevonden Vrugt en andere Boomen te schenden, Sullen Sonder onderscheijd ‘t Zij Europeanen of LeijffEijgenen aan den Lijve, ten minsten, met een publicque geesseling of anders Swaarder na Exigentie van Saaken gestraft worden

5:

En op dat men de geene die Sig aan die Misdaaden in deese twee Laatste Artikulen vermeld, schuldig sullen koomen te maaken, als se sig niet gewillig willen overgeeven, tot Erlanginge van haar wel verdiende Straffe in Handen mogt krijgen, Sal aan de Thuijniers en andere Opsigters in voormelde Thuijn, bescheijden, vrijstaan, op dusdaanige quaatdoenders en andere die sig somtijds teegens haar in het uijtvoeren door deselve van de in deesen ter needer gestelde Ordres Souden willen aankanten, met Scherp te Schieten, om haar dus in Handen der Justitie te kunnen overleeveren

6:

Ook sal niemand, wie hij sij, vermoogen eenige vrugten of Bloemen te plucken, en Soo meede eenige groente en wel voor al de Bloem bollen of Klaauwen uijt de grond te rucken, en het een en ander meede te neemen, op een Boete van Thien Rijxdaald:s voor een Burger en 3/m: gagie voor een Dienaar Der E: Comp:

7:

wordende wijders aan alle ende Een ijgelijk soo ‘S Comp:s Dienaaren als Burgeren bovens dien verbooden, haare Kinderen in meergemelde ‘S Comp:s Thuijn te Laaten gaan wandelen, sonder bij haar te hebben een vertrouwde Slaaf of Slavinne, dewelke Sorg Zullen kunnen en moeten draegen, dat door gesegde onder haar opsigt staande kinderen, geen Schaade aan ‘t gewasch en Geboomte word toegebragt of andere moedwilligheeden gepleegd; welke Kinderen sig ook bovensdien sullen moeten vergenoegen met alleen de groote wandel weegen of Laanen tot haare verlustiginge en uijtspanninge te gebruijken, Sonder in geene deele te moogen gaan, in de bijzondere omgeheijningde parcken en vacken, en nog minder te Loopen door de aldaar tusschen de Beddens Leggende Paden, op een Boete van thien Rijxdaald:s, te verbeuren bij d’ ouders of voogden der Kinderen die hier teegens sullen aangaan, Zullende de Slaven onder wiens opzigt zoodanige kinderen sullen staan, daar en boven als se dit niet koomen te beletten op staande voet in de Thuijn wacker afgerost worden

8:

Behalven de gemelde Slaven en de geene die haare Leijffheeren en Vrouwen als se uijtgaan volgen, of derwaarts met eenige Boodschappen souden moogen worden gesonden, sullen geen andere Leijffeijgenen in deselve Thuijn moogen ingaan of daardoor Loopen, op poene als evengemeld; Sullende de Boetens in deesen vermeld, na usu worden verdeelt.

9:

Dat een Paard of eenig ander dier, dat door d’ Heijningen, Staketsels of andere Beschuttingen, doorgebrooken sijnde in ‘S Comp:s Thuijn sal worden bevonden, sal sijn en blijven verbeurt ten profijte der E: Comp: en den Eijgenaar daar en boven voor de Schaade die soo een dier soude hebben kunnen veroorsaaken nog Thien Rijxdaald:s Boete moeten betaalen.

10:

Ten laatsten word nog tot voorkoominge van de Schaadens die door Paarden, Beesten, Schaapen, Bocken en andere Dieren, soo hier binnen de Caab, als in de valleij Leggende Thuijnen dog wel voornaamentlijk aan de Fortificatie wercken deeses Casteels Bij Nagt en Ontijden worden veroorsaakt aan alle de Geene die Zoodanige Dieren houden Expresselijk verbooden dezelve des Nagts uijt de Stallingen te Laate Loopen; op Poene dat dies Eijgenaars sullen vervallen weesen in een Boete van Drie Rijxdaald:s voor de geene die Zoodanige Dieren sullen opvangen en in ‘S Comp:s Stal alhier brengen, en sulx behalven nog het Ordinair Sluijt en Ontsluijt geld van vijffthien Stuijvers voor elk Paard of Dier dat dus sal sijn gevangen en in de Stal opgebragt.

Aldus Geresolveert ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daege en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] J:s degrandpreez R:t en Secret:s

C. 131, pp. 61-68.

Dingsdag den {17530130} 30: Jan:ij 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen de Heer Luijtenant Collonel Isacq Meijnertzhagen.

Na Lectuure van Seekere Memorie door den Heer Hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel in de volgende bewoordinge gepresenteert.

‘Memorie van de Nabsz: Bieren, yzer, Theer, Timmerhout en klinkersteenen uijt de onderstaande Bodems so bij Pijling minder, bij naweeging te kort als gebrooken bevonden gelijk te sien is bij verklaaringen van gecommitteerdens hier annex, Namentlijk.’


uijt Wooitkensdorp
afschrijven { 12 2/3: vaaten Lamsbier op 80: vaaten bij pijling minder zijnde 32: van 4:, 37: van 5: en 11: van 6: d:m wangeweest, zijnde dit Bier Schraal bevonden.
uijt de Gouverneur Generaal
afschrijven { 1200: ld gesort. Ijzer op 80000: ld bij naweeging minder ontfangen.
2 3/4: vaaten Theer tot het opvullen van 17 1/4: vaaten verbruijkt.
verkoopen. { 1: p:s gr: Deel van 2: d:m Lang 20: v:t op 176 p:s gebrooken
3: d:o d:o d:o d:o 1 1/4: d:o d:o d:o d:o d:o 366: d:o d:o
5: d:o d:o d:o d:o 1: d:o d:o d:o d:o d:o 258: d:o d:o
uijt de hoeker d' Hector .
afschrijven. { 435: ld gesort: yzer op 26000 ld bij naweeging minder ontfangen.
uijt de Battavier
vercoopen { 5225: p:s amsterdamse klinkers op 25000: p:s so aan halve, als Stucken en gebrooken.

uijt Wooitkensdorp
afschrijven { 12 2/3: vaaten Lamsbier op 80: vaaten bij pijling minder zijnde 32: van 4:, 37: van 5: en 11: van 6: d:m wangeweest, zijnde dit Bier Schraal bevonden.
uijt de Gouverneur Generaal
afschrijven { 1200: ld gesort. Ijzer op 80000: ld bij naweeging minder ontfangen.
2 3/4: vaaten Theer tot het opvullen van 17 1/4: vaaten verbruijkt.
verkoopen. { 1: p:s gr: Deel van 2: d:m Lang 20: v:t op 176 p:s gebrooken
3: d:o d:o d:o d:o 1 1/4: d:o d:o d:o d:o d:o 366: d:o d:o
5: d:o d:o d:o d:o 1: d:o d:o d:o d:o d:o 258: d:o d:o
uijt de hoeker d' Hector .
afschrijven. { 435: ld gesort: yzer op 26000 ld bij naweeging minder ontfangen.
uijt de Battavier
vercoopen { 5225: p:s amsterdamse klinkers op 25000: p:s so aan halve, als Stucken en gebrooken.

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Casteel de goede hoop den 30: Januarij 1753: /:was geteekent:/ S: Swellengrebel.’

Is best gedagt, dat met de daarbij vermelde gebrooken en te kort aangebragte goederen, Sodanig sal worden gehandelt als in Margine dier Memorie Staat aangeteekent.

Op het gedaane versoek bij den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van oudshoorn, om onder betaalinge van het ordinair Transport en Costgeld om in de cajuijt gelogeert en getracteert te worden, van hier na Neederland met het aanweesend Retourschip Giessenburg te mogen oversenden desselfs dogter gen:t Johanna Egberta, is sulx aan zijn E: geaccordeert.

Terwijl wijders aan den Cap:tn Luijtenant van evengem: Schip Giessenburg in naame Cornelis Eyken, ook is toegestaan van hier na Europa te mogen meede neemen Sijne op desselfs uijtreijze ter deeser plaatse getrouwde huijsvrouw, Margaretha Grové.

Sijnde vervolgens op hierom ingeleeverde versoekschrift, uijt ‘s Comp:s dienst ontslaagen en in vrijdom gestelt, den Tweeden opperchirurgijn deeses Gouvernements Dirk Weijdenaar; in welkers plaatse als Tweeden opperchirurgijn ten deesen Hospitaale onder desselfs thans winnende gagie is aangestelt, den tot nu toe in de Baaij-Fals dienst gedaan hebbende Oppermeester Johannes van der Riet.

Waarna aan den Cap:tn der Artillerij alhier Engelbart Muller, mitsg:s den Boekhouder en negotie overdrager Hendrik Moller, op hun versoek is geaccordeert onder ‘S Comp:s Papieren een Req:t aan haar wel Edele Hoog agtb:re de heeren Seeventhienen te mogen oversenden, den eersten tot obtineeringe van desselfs verlossing na het vaderland, en den anderen om op het voorbeeld van desselfs Predecesseurs met de qualiteijt en Gagie van onder Coopman te mogen begunstigt worden; en alsoo denselven Moller d’ E: Comp: ter deeser plaatse Lange Jaaren heeft gediend, en in den dienst veel genoegen komt te geeven; is ter dier oorsaake ook goed gedagt, dat hier omtrent ten zijnen Faveur aan wel opgemelde onse Heeren en Meesteren zal geschreeven worden.

Vermits den Ritmeester Cornelis van Roijen en Tweeden Luytenant Philip du Preez, so om haare hooge Jaaren als gestaadige onpasselijkheijd van die bedieningen moeten worden ontslaagen, so als dit geschied bij deesen zijn dienvolgens onder de Burger officieren van Swellendam de volgende advancementen gedaan, als:

Den Eersten Luijtenant Esaijas Engelbert Meijer aangestelt tot Ritmeester.

Tot Eersten Luijtenant den Cornet Carel Pietersz: de Jager.

Tot Tweeden Luytenant den Heemraad Andries Holthausen.

En Tot Cornet den Burger Michiel Muller.

Bij nadere Resumptie van de procuratien en daar aan geannexeerde Soldij Reekeningen, die in vergaderinge van den 11: deeser maand Januarij zijn ge exhibeert; zijnde komen te bleijken dat deselve door den heer Independent Fiscaal Pieter Rheede van Oudshoorn, ondersogt en wel bevonden zijn; is derhalven aan dies eijgenaars gepermitteerd deselve procuratien en Soldij Reekeningen aan haare vrienden in het Vaderland te mogen oversenden.

Nog is Laatstelyk uijt aan merkinge dat deselve den heijligen Doop heeft ontfangen en dat den Slaaf die zij in haare plaats komt te geeven genaamt Januarij van Malaije gesond is en de vereyschte Lichaams hoedanigheeden besit, uijt Slaverneij in vrijdom gestelt ‘S Comp:s Slavinne Johanna van de Caab.

Aldus Geresolveert ende Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorschreeven.

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

C. 131, pp. 69-71.

Dingsdag den {17530213} 13: Februarij 1753:

‘S voormiddags alle present, uijtgenoomen den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van oudshoorn, bij Indispositie.

Den Cap:tn van het in de Mossel baaij afgelegde Deens Schip de Croonprinces van Deenmarken in naame Swent Finger, weederom versogt hebbende, om de so dikwils aangehaalde Reedenen, met nog Twee Duijzend Ryxdaalders voor Reekening van de Deensche Compagnie te mogen worden geholpen, is goed gevonden dat men hem deselve nogmaals uijt ‘s Comp:s Cassa sal laaten verstrekken.

Sijnde voorts Seekere Slavinne der E: Compagnie genaamt Amelia van Marij van Zumelie, op haar versoek, en uijt Consideratie, dat deselve den Heijligen Doop heeft ontfangen, en dat den Mans-Slaaf die zij in haare plaats aan de E: Comp: komt te presenteeren gen:t Sijnde April van Samboua, bij gedaane ondersoek fris en sterk is bevonden, uijt Slaverneij ontslaagen en in vrijdom gestelt.

Aldus Geresolveert ende gearresteerd, In ‘t Casteel de Goede hoop Ten Daage en Jaare voorschreeven.

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

C. 131, pp. 72-86.

Dingsdag den {17530227} 27: febr: 1753:

‘S voormiddags alle present, uijtgenoomen den Heer Luijtenant Collonel Isaacq Meijnertzhagen.

Heeft den Heer Secunde Sergius Swellengrebel, met versoek van daar op dispositie te mogen erlangen, ingeleevert de onderstaande Memorie van het te kort komende, gebrookene, en bedurvene op de Laading van het aanweesende Provisie Schip Lugtenburg .

‘Memorie van de nabesz: Lijwaaten, Canneel CoffijBoonen, Rijst, aracq, en Estricken, uijt het Provisie Schip Lugtenburg , verweert, bedurven, bij naweeging en Pyling te min als gebrooken bevonden gelijk te sien is bij de verklaaring der gecommitteerdens hier annex, Namentlijk’


40: p:s Guinees BiMilipatnams 2:de soort op 80: p:s in 2: pack: N:o 333.: en 334. als:
430: d:o d:o d:o: 3:de Soort, op 720: p:s in 18: pack: n:o 203., 235:, 307:, 308:, 309:, 310:, 314:, 316:, 326:, 332:, 335:, 338, 339:, 340:, 345:, 46:, en 142: te weeten:
117: d:o d:o Jaggernaik poerams 2:de zoort half gecansjet in 5 pack: n:o 2: 3: 5: 6: en 88: als
50: p:s zeijlkleede gem:e gebl: Palicols in 1: pak n:o 291: daarvan:
50: d:o d:o fijne gebl: Jaggernaik Poerams in 1 pak n:o 238: alle gewasschen.
320: d:o d:o groot gebl: d:o d:o 3:de zoort in 2: pak: n:o 418 en 4; daar van,
61: d:o d:o kleen gebl: d:o 1:te zoort, op 320 p:s in 2: pak n:o 419, en 611: verweert.
11: ld Canneel Fijne Ceijlonse op 160: ld in 2: Baalen à 80: ld ieder te kort zijnde 6 7/8 pC:to n:to
1979: d:o Coffij Boonen op 20000 ld: Javaase in 80: Baalen van 250: ld ieder bedurven, zijnde 9 9/10 pC:to Sch:rs
22694: d:o Rijst op 310000 ld ofte 100: Cojangs van 3100: ld ieder, te kort zijnde 7 1/3 pC:to Sch:rs
3998: kann: Aracq op 18000: kann: in 50 leggers, als:
1893: p:s Estricken van 16 d:m op 4000: p:s gebrooken zijnde 47 1/3: pC:to Sch:rs

40: p:s Guinees BiMilipatnams 2:de soort op 80: p:s in 2: pack: N:o 333.: en 334. als:
430: d:o d:o d:o: 3:de Soort, op 720: p:s in 18: pack: n:o 203., 235:, 307:, 308:, 309:, 310:, 314:, 316:, 326:, 332:, 335:, 338, 339:, 340:, 345:, 46:, en 142: te weeten:
117: d:o d:o Jaggernaik poerams 2:de zoort half gecansjet in 5 pack: n:o 2: 3: 5: 6: en 88: als
50: p:s zeijlkleede gem:e gebl: Palicols in 1: pak n:o 291: daarvan:
50: d:o d:o fijne gebl: Jaggernaik Poerams in 1 pak n:o 238: alle gewasschen.
320: d:o d:o groot gebl: d:o d:o 3:de zoort in 2: pak: n:o 418 en 4; daar van,
61: d:o d:o kleen gebl: d:o 1:te zoort, op 320 p:s in 2: pak n:o 419, en 611: verweert.
11: ld Canneel Fijne Ceijlonse op 160: ld in 2: Baalen à 80: ld ieder te kort zijnde 6 7/8 pC:to n:to
1979: d:o Coffij Boonen op 20000 ld: Javaase in 80: Baalen van 250: ld ieder bedurven, zijnde 9 9/10 pC:to Sch:rs
22694: d:o Rijst op 310000 ld ofte 100: Cojangs van 3100: ld ieder, te kort zijnde 7 1/3 pC:to Sch:rs
3998: kann: Aracq op 18000: kann: in 50 leggers, als:
1893: p:s Estricken van 16 d:m op 4000: p:s gebrooken zijnde 47 1/3: pC:to Sch:rs

’/:onderstont:/’

‘In ‘t Casteel de Goede Hoop den 27: febr: 1753: /:was geteekent:/ S: Swellengrebel.’

Na welkers Lectuure in Raade verscheenen weesende den Schipper van dien bodem Hendrik Swart, aan wien ten eijnde hij zig weegens het bovengem: soude kunnen verantwoorden, bereijts is ter handen gestelt Extract uijt het verleende Rapport bij de gecommitteerdens, dewelke bij de ontlossing van voorn: kiel hebben geadsisteert heeft dien Schipper tot desselfs verantwoording het volgende Schriftuur ingeleevert.

‘Den wel Edelen Gestr: Heer Rijk Tulbagh, gouverneur in Loco &:a &:a den ondergeteekende Schipper van het Schip Lugtenburg , hebbende gelieven te ordonneeren, omme behoorelijk te verantwoorden, waardoor de Minderheeden en defecten, op die Laading met voormelde Bodem, voor dit Gouvernement aangebragt, Sijn ontstaan; So verklaar ik de oorsaak daar van te weesen, als in Margine deeser Staan aangehaald, bestaande de voorsz: Minderheeden en Defecten in ‘t volgende, te weeten:’


Belangende den Caneel, kan ik van dies minder gewigt geen nadere Reeden geeven, als dat die zeekerlijk door desselfs verschheijd geduurende de Reijze zal zijn ingedroogt, nademaal ik bijde deese Baalen, alhier sodanig heb overgeleevert, als mij die op Batavia zijn toegewogen. { 11: ld Caneel fijne Ceylonsse , op 160: ld in 2: Baalen te kort zijnde 6 7/8 pC:to N:to
Aangaande den Rijst die heb ik op Batavia, uijt een van Java komend Schip, versch, en als nog niet genoeg uijtgesweet hebbende ingenoomen, zijnde door het indroogen sedert de Reijze, het ontlossen van deselve ter deeser Rheede, het overvoeren door de lands Boots naar het Zee hoofd, en van daar naar 't Casteel, deese Minderheijd veroorsaakt. { 22694: ld Rijst op 310000: ld ofte 100 Cojangs van 3100 ld ider te kort, zijnde 7 1/3 p:C:to Sch:s
Het nat worden en verweeren deeser Leijwaaten is komen te ontstaan, door het werken des Schips, bij Swaar Storm en Reegenweer, dat deesen Bodem opde Reijze na herwaarts heeft overvallen, waardoor zig de Naaden van 't Dek hebben opengedaan, en water ingenoomen, dat neevens den Reegen bij buijen in 't Schip is over gespoelt; het welk Uwe Wel Edele gestrenge en E: agtb:n des gelievende uijt de verklaaring van Scheeps officieren, hier bezeijden, nader sullen kunnen beoogen. { 40 p:s Guinees Bimilipatnams 2:de Soort op 80 p:s in 2 pakken, als:
430: p:s Guinees Bimilipatnams 3:de soort op 720: p:s in 18: packen, als.
117: P:S Guinees Jaggernaik Poerams 2:de soort op 200: p:s in 5: packen, als:
50: p:s Zeijl kleeden gemeen Palicols gebleekte in 1: pak, als:
50: p:s Zeijl kleeden fijn gebleekt Jaggernaik Poerams, in 1: pak alle gewasschen.
320: p:s Zeijl kleeden groot gebleekt Jaggernaik poerams 3. de Soort in 2: pack: als
61: p:s Zeijl kleeden kleen gebleekt dito 1:de Soort, op 320: p:s in 2: pakken verweert.
door welke in waateringe als hier boven is ter needer gestelt, deese Coffij Boonen, het bederf meede hebben moeten ondergaan { 1979: ld: Coffij Boonen Javaasse op 20000: ld in 80. Baalen bedurven, zijnde 9 9/10: pC:to Schr:s
de wannigheijd op den aracq, komt voort uijt de slegte gesteldheijd der Leggers, deselve zijn ten eenemaal vol wurmgaaten geweest, waardoor bij het swaare werken des Schips en perssing derselver, geduurende het voorseijde swaar weer, en verdere Reijze, deese Leccagie is komen te vallen; zijnde andersints de gemelde Leggers, na behooren afgestuuwt geweest, so als het Rapport aan Uwe Wel Edele gestrenge en E: agtb:n door gecommitteerdens, noopens het dies weegens gedaane ondersoek, nader komt aante toonen. { 3998: kann: Aracq op 18000 kann: in 50: Leggers, als:
Naar het breeken der Estricken als dewelke ik blijkens de Bataviaasse Factuur aldaar bereyts voor een gedeelte gebrooken aan Boord heb ontfangen; en met alle mogelijke Sorgvuldigheijd weg gestuuwt, is verder ontstaan door het Swaar arbeijden deeses Bodems in Zee, als meede door de brosheijd derselver, bij het ontlossen alhier en overvoeren door de Lands Boots ter deeser Rheede. { 1893: p:s Estricken van 16: d:m op 4000: p:s gebrooken zijnde 47 1/3 pC:to Sch:s

Belangende den Caneel, kan ik van dies minder gewigt geen nadere Reeden geeven, als dat die zeekerlijk door desselfs verschheijd geduurende de Reijze zal zijn ingedroogt, nademaal ik bijde deese Baalen, alhier sodanig heb overgeleevert, als mij die op Batavia zijn toegewogen. { 11: ld Caneel fijne Ceylonsse , op 160: ld in 2: Baalen te kort zijnde 6 7/8 pC:to N:to
Aangaande den Rijst die heb ik op Batavia, uijt een van Java komend Schip, versch, en als nog niet genoeg uijtgesweet hebbende ingenoomen, zijnde door het indroogen sedert de Reijze, het ontlossen van deselve ter deeser Rheede, het overvoeren door de lands Boots naar het Zee hoofd, en van daar naar 't Casteel, deese Minderheijd veroorsaakt. { 22694: ld Rijst op 310000: ld ofte 100 Cojangs van 3100 ld ider te kort, zijnde 7 1/3 p:C:to Sch:s
Het nat worden en verweeren deeser Leijwaaten is komen te ontstaan, door het werken des Schips, bij Swaar Storm en Reegenweer, dat deesen Bodem opde Reijze na herwaarts heeft overvallen, waardoor zig de Naaden van 't Dek hebben opengedaan, en water ingenoomen, dat neevens den Reegen bij buijen in 't Schip is over gespoelt; het welk Uwe Wel Edele gestrenge en E: agtb:n des gelievende uijt de verklaaring van Scheeps officieren, hier bezeijden, nader sullen kunnen beoogen. { 40 p:s Guinees Bimilipatnams 2:de Soort op 80 p:s in 2 pakken, als:
430: p:s Guinees Bimilipatnams 3:de soort op 720: p:s in 18: packen, als.
117: P:S Guinees Jaggernaik Poerams 2:de soort op 200: p:s in 5: packen, als:
50: p:s Zeijl kleeden gemeen Palicols gebleekte in 1: pak, als:
50: p:s Zeijl kleeden fijn gebleekt Jaggernaik Poerams, in 1: pak alle gewasschen.
320: p:s Zeijl kleeden groot gebleekt Jaggernaik poerams 3. de Soort in 2: pack: als
61: p:s Zeijl kleeden kleen gebleekt dito 1:de Soort, op 320: p:s in 2: pakken verweert.
door welke in waateringe als hier boven is ter needer gestelt, deese Coffij Boonen, het bederf meede hebben moeten ondergaan { 1979: ld: Coffij Boonen Javaasse op 20000: ld in 80. Baalen bedurven, zijnde 9 9/10: pC:to Schr:s
de wannigheijd op den aracq, komt voort uijt de slegte gesteldheijd der Leggers, deselve zijn ten eenemaal vol wurmgaaten geweest, waardoor bij het swaare werken des Schips en perssing derselver, geduurende het voorseijde swaar weer, en verdere Reijze, deese Leccagie is komen te vallen; zijnde andersints de gemelde Leggers, na behooren afgestuuwt geweest, so als het Rapport aan Uwe Wel Edele gestrenge en E: agtb:n door gecommitteerdens, noopens het dies weegens gedaane ondersoek, nader komt aante toonen. { 3998: kann: Aracq op 18000 kann: in 50: Leggers, als:
Naar het breeken der Estricken als dewelke ik blijkens de Bataviaasse Factuur aldaar bereyts voor een gedeelte gebrooken aan Boord heb ontfangen; en met alle mogelijke Sorgvuldigheijd weg gestuuwt, is verder ontstaan door het Swaar arbeijden deeses Bodems in Zee, als meede door de brosheijd derselver, bij het ontlossen alhier en overvoeren door de Lands Boots ter deeser Rheede. { 1893: p:s Estricken van 16: d:m op 4000: p:s gebrooken zijnde 47 1/3 pC:to Sch:s

‘Sullende Uwe Wel Edele Gestrenge en E: Agtb:re uijt het Margine deeses gestelde klaarlijk kunnen beoogen, waar door de Spillagie verminderingen breeking der voorseijde goederen haaren oorsprong hebben, om welke Reedenen den ondergeteekende op de Eerbiedigste wijze versoekt, als een Dienaar die de E: Comp:s Seedert dat hij deselve gediend heeft, altoos Trouw en Eerelijk heeft behandelt:/ dat hij voorgemelde minderheeden en defecten der voorseijde Goederen, niet mag werden belast. /:onderstont:/ In ‘t Schip Lugtenburg den 27. febr: 1753: /:was geteekent:/ H:k Swart.’

Het welk al meede geleesen weesende gaf den heer Gouverneur te kennen, dat alvoorens men dat Schip Lugtenburg heeft beginnen te ontlossen door zijn Ed: volgens gebruijk gecommitteerdens, zijn gestelt geweest, om de Stuagie van de Laading van so dikwils gen:t Bodem Naauwkeurig te visiteeren, dewelke van haare bevindinge hebben overgeleevert het onderstaande Rapport.

‘Den wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh, Gouverneur van Cabo de Goede Hoop met den Ressorte van dien &:a &:a &:a’

‘Ons ondergeteekende Espres hebbende gelieven te Committeeren omme Naauwkeurig te visiteeren, off de aracq Leggers dewelke in het ter Rheede Leggende Provisie Schip Lugtenburg voor dit gouvernement zijn afgelaaden, wel en na behooren afgestuuwt en gegarniert Leggen; so verklaaren wij na Exacte gedaane Visitatie bevonden te hebben, dat de voorsz: Aracq Leggers wel en na behooren afgestuuwt en gegarniert waaren Leggende.’

‘En hier meede gedenkende aan de g’Eerde Intentie van Uwe Wel Edele Gestr: te hebben voldaan Soo Laaten wij deesen dienen voor Needrig Rapport /:onderstont:/ Cabo de goede Hoop den 20: Jann: 1753: /:was geteekent:/ Hend:k de Ruijter Marten woudt.’

En is hierop na overweeginge van Saaken best gedagt, dat het te kort komende, op de Caneel, de Coffij Boonen, so wel als de gebrookene estricken, neevens de wannigheijd op den aracq en het te kort komende door het Leedig Loopen van Twee Leggers derselve, sal gepasseert en bij de negotie Boeken deeses Gouvernements afgeschreeven worden, mits dat den Schipper en opperstuurman van voorn: Schip Lugtenburg ten belange van deselve aracq onder Eede komen te betuijgen dat zij hun daarmeede direct of indirect niet hebben bevoordeelt, dog aangaande de te kort aangebragte 22694: ld Rijst op 310000: ld zijnde 7 1/3 pC:to heeft men moeten besluijten dat gedagte Scheeps overheeden Conform de Ordre daar voor op haar Lieden Soldij Reecq:g teegens uijt koops Prijs Sullen worden belast, te weeten den Schipper voor drie vierde of ƒ748:18: en den opperstuurman voor een vierde of ƒ249:13: maakende te Saamen ƒ998:11, ondertusschen dat noopende het aangebragte bevlekte en aangestookene Lijwaat, bij aanmerkinge dat de packen daar van van buijten wel geconditioneert zijn geweest en dat aan deselve geene defecten hebben kunnen worden bespeurt, verders is verstaan dat hetselve publicq sal verkogt, of ten dienste der E: Comp: na dat Sulx Best zal kunnen vallen verbruijkt worden.

Opde ingebragte klagten bij den Kerkenraade alhier, is den organist Nicolaas Heijns van die bediening en den dienst van deselve kerkenraade afgeset, mitsg:s wijders in zijnen voorigen Staat van Burger gestelt.

Sijnde Laatstelijk aan den overste Luijtenant Ferdinand Anthon Grave van Randzouw gepermitteerd neevens desselfs Familie, zijne Reijze van hier na Neederland te mogen voortsetten met het ter Rheede Leggende Retourschip Luxemburg ; des sullen desselfs Gagie van dato deese weederom Cours neemen.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

C. 131, pp. 87-104.

Dingsdag den {17530320} 20: Maart 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Secretaris Josephus de grand preez bij Indispositie.

Heeden met behoorlijke attentie geresumeert geworden zijnde, het geagt aanschrijvens der Heeren en Meesteren van den 6: October des voorl: Jaars, het welk met de aanweesende uijtkomende Scheepen de Getrouwigheijd en Bloemendaal alhier is aangebragt; Is best gedagt en beslooten dat op de daarbij ter needer gestelde Materien het volgende in alle Eerbied sal werden rescribeert te weeten:

Dat op het van hier bij Missive van den 31: October 1749: aan de Heeren der hooge Indische Regeering gedaane versoek, namentlijk om de hun Bannissement alhier uijtgediend hebbende Bandieten weederom te mogen te rugge senden naar de plaatsen van waar deselve herwaarts Souden zijn gesonden, haar hoog Edelens rescriptie daarop, nog ook de door deselve dies weegens naar ‘t Vaderland gesuppediteerde Propositie, houdende het Transporteeren der voorsz: Bandieten naar de S:t Helena Baaij, ten eijnde aldaar een Colonie op te Regten, alhier niet (:so als sulx egter bij hoogstgem: Heeren Majores voorondersteld werd te zullen zijn geschied:) is ontfangen geworden; en dat ten belange deeser voorgestelde zaak zelfs, aan haar Edele Hoog Agtb:re zal werden te kennen gegeeven, dat deselve niet practicabel kan werden gemaakt, ter zaake dat boven en behalven de voorsz: Bandieten altoos zeer inclineeren, om naar het eijndigen van hunl: Bannissement weederom van hier naar India te Rugge te keeren, deselve zig met de visserij in de S:t Helena Baaij niet kunnen erneeren, en dat de weynige bequaame Landereijen die aldaar gevonden worden, reets over Lange door onse Europische Landbouwers in besit genoomen zijnde, deselve Bandieten hierom met den Landbouw meede de kost voor zig niet kunnende Procureeren; gevolglijk met het eerste vreemd schip of Scheepen die daar ter plaatse soude mogen komen te verscheijnen, souden tragten weg te vlugten, en dat boven dit alles volgens de hier gestelde Ordres en Reglementen in Cas van vijandelijke aankomst in de S:t Helena en Saldanhabaaij , alle de daar omtrent woonende ingeseetenen op Straffe des Doods gehouden zijnde met hun haav’ en goed ten eersten diep Landwaarts in te trekken, ten eijnde aan den vijand alle Middel van bestaan te beneemen, men van een Colonie der voorsz: Subjecten in soo een geval ook gantsch geen goed te wagten souden hebben.

Dat het Placcaat op den 9: febr: 1745: alhier ge Emaneert, teegens het vercoopen, verruijlen, of vermangelen van oliphants Tanden aan Particulieren, als het Scherpste weesende, weederom gerenoveert en met verswaaring van de daar in gestelde Boetens geamplieert zijnde, voorts bij Continuatie zal werden gelet en Sorg gedraagen dat daar teegens niet werd aangegaan, dog dat men haar Edele Hoog Agtb:re met gerustheijd kan verseekeren, dat alhier met voorseijde Oliphants Tanden op geener hande wijze eenige de Minste Morssereije gepleegd werd, maar dat de oorsaak waar door die Tanden Seedert eenige jaaren herwaarts in mindere quantiteijt als bevoorens door de ingeseetenen (:van wien men ook de in A:o 1750: naar Batavia gesondene 2088: Ponden van Tijd tot Tijd is magtig geworden:) aan d’ E: Comp: werden geleevert, enkeld en alleen hier van daan komt, dat de Oliphanten al seedert Langen Tijd so als dit met de Reeden daarvan aan de Heeren en Meesteren bij Missive van den 15: April 1744: in ‘t breede is gededuceert, seer schaars en niet als met groote moeijte te bekomen geweest zijnde, deselve naar dien Tijd nog so zeer zijn komen te verminderen dat ‘er tegenwoordig genoegsaam geene dier Dieren meer hier te Lande gevonden worden; gelijk haar Wel Edele hoog Agtb:re bij geliefte uijt het onder den 13: Febr:ij Jongstl: overgesondene Journaal gehouden op de in den voorleedenen Jaare uijtgeweest zijnde Land Togt sullen kunnen beoogen, dat door deselve geduurende dien Lange en verre Landwaarts in gedaane Togt geen Oliphanten zijn vernoomen geworden.

Dat opde door haar Wel Edele Hoog Agtb:r aan deese Regeering goedgunstig ter dispositie overgelaatene Schriftelijke versoeken, door de Burger Officieren Soo hier aan de Caab als van Stellenbosch uijt naam van alle haare meede ingeseetenen gedaan, deselve Coloniers om de Reedenen bij voorseijde versoek Schriften vermeld, van de Jaarlijxe Wapen oeffening in de Maand April ge Excuseert geworden zijnde, men voorts om de Wapen oeffening der Resp: ingeseetenen, als eene ten welweesen deeses Lands Seer aangeleegene Saak zijnde evenwel behoorlijk in Stand te houden, heeft vastgesteld, dat de Jaarlijx in de Maand October gedaan werdende Exercitie, voortaan in plaats van Drie, Ses Daagen agter den anderen sal moeten geschieden.

Dat ter pligtschuldige opvolging van het diesweegens geordonneerde, in de Assignatien dewelke van de Seedert het ontfangen van haar wel Edele Hoog Agtb:re voorwaarts gem: Missive en ‘s Comp:s Cassa getelde gelderen, sijn verleend geworden, de Periode van vier pC:to advans uijtgelaaten geworden zijnde men daarmeede in diervoegen zal Continueeren, en de verdere gegeevene ordres noopens het ontfangen en bereekenen der Speciën van de in Cassa gesteld werdende gelderen punctueelijk opvolgen; mitsg:s wijders dat door den Cassier desselfs Cassa Boek voortaan volgens haar Ed: hoog Agtb:re ordres Sullende gehouden en met het maandelijx opneemen der Cas, Soo als Sulx hier al Seedert veele Jaaren in gebruijk is geweest, gecontinueert werden, men sulx bij de Resp: afgaande Brieven met oversending van de Successivelijk daarvan verleend werdende Rapporten van de Heeren en Meesteren sal adviseeren.

Dat voorts als hier toe geen Reeden ter Contrarie zijnde, de ter deeser plaatse verbleevens Boeken van wijlen den Predicant Ruardus Cloppenburg, met het eerste voor de Camer Amsterdam retourneerende Schip in het welke ten dien eijnde de Noodige Ruijmte sal weesen, aan den als Curator in den Boedel van gementioneerden d:o Cloppenburg aangestelde M:r Casparus Beels sullen overgesonden, en alsdan hiervan aan de Heeren Majores pligtschuldig kennisse gegeeven worden.

En ten Laatsten dat haar wel Edele Hoog Agtb:re uijt naam van den Landdrost Jan Andries Horak voor desselfs bevordering tot ondercoopman op het Eerbiedigst sullen werden bedankt.

Sijnde wijders op de Propositie van den Heer Gouverneur noodig geoordeelt en dienvolgens beslooten, dat aan de Heeren der hooge Indiase Regeering tot Batavia by het eerst derwaarts af te gaane Schrijvens, sal werden te kennen gegeeven, dat dewijl uijt het neevens voorwaarts gem: Missive der heeren en Meesteren alhier meede ontfangene Extract Missive onder dien zelfden datum aan haar hoog Edelens gerigt, komt te blijken, de begeerte van welgem: Heeren Majores te weesen dat aan haar wel Edele hoog Agtb:re bij alle occagien van deese plaats Copia’s der Carga’s van alle de Resp: hier aankomende Retourscheepen sullen werden toegesonden, men dierhalven hoopt dat welgem: Heeren der hooge Indiase Regeering van die goedheijd sullen gelieven te zijn, om aan ‘s E: Comp:s Ministers in Bengaalen en China te ordonneeren, om de origineele korte Factuuren der van daar afgevaardigt werdende Scheepen so als sulx van Batavia en Ceijlon komt te geschieden; successivelijk herwaarts te senden, ten eijnde men hier door in staat mag werden gestelt aan de g’Eerde beveelen der Heeren en Meesteren op dit Stuk al meede pligtschuldig te voldoen.

Op het diesweegens gedaane versoek bij den geweesene Drakensteijnse Predikant Salomon van Echten, is aan denselven geaccordeert, om desselfs Reijze naar ‘t Vaderland neevens zijne Familie met het aanweesend Bengaals Retourschip de Bevalligheijd te mogen voortsetten, met welk Schip meede Passagie naar Europa verleend zijnde, aan den alhier van ‘t Retourschip de Hercules verbleevene vaandrig Jacob Gutsch, zal desselfs afgesz: geweest zijnde Gagie dienvolgens van dato deeses weederom Cours neemen.

So als wijders aan den ondercoopman en adjunct Fiscaal Otto Luder Hemmij is gepermitteert geworden, om desselfs Soontje gen:t Gijsbert Hemmij onder betaaling van het daartoe staande Transport en Costgeld, met een der Retourscheepen deeses Jaars naar ‘t Vaderland te mogen oversenden.

Den Tijd van het opneemen der Burger Effecten thans beginnende aan te naderen, is al meede gearresteerd dat men sulx weederom volgens het gewoone gebruijk, So hier aan de Caab als aan Stellenbosch op den 30: April mitsg:s 1: en 2: Maij aanstaande ten overstaan van den Heer Fiscaal, LandDrost en gecommiteerdens sal laaten geschieden, en diesweegens de noodige Billietten affigeeren.

Laatstelijk wierd door den Heer Secunde Sergius Swellengrebel weegens den ontfangst en uitgaaf der Zeeguls met de Restanten van dien geproduceert de onderstaande Memorie


Zeegels D' Annis 1752/53:
Debent
  van van van van van van van van van van van van van van van van van van van van
Rd:s 1/8: 1/4 : 1/2 : 3/4 : 1: 2: 3: 4: 5: 6: 8: 10: 12: 15: 20: 25: 30: 40: 50: 60:
  p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s
A:o 1752 Ult:mo augustus aan Restant den 11: october 277: 595: 477: 13: 178: 80: 13: 39: 43: 39: 50: 57: 13: 9: 7: 55: 6: 6: 6: 3:
bijgekoomen den 18: Jann:ij 1753 1200: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -:
bijgekoomen - :2000: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -:
Somma 1477: 2595: 477: 13: 178: 80: 13: 39: 43: 39: 50: 57: 13: 9: 7: 55: 6: 6: 6: 3:
 
Credunt
  van van van van van van van van van van van van van van van van van van van van
Rd:s 1/8: 1/4: 1/2: 3/4: 1: 2: 3: 4: 5: 6: 8: 10: 12: 15: 20: 25: 30: 40: 50: 60:
  p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s
sed:t p:mo Sep:tr tot dato verstreckt dato deeses 969: 696: 374: -: 105: 44: 5: 18: 11: -: 1: 7: -: 3: -: 20 : -: -: -: -:
Restant 508: 1899: 103: 13: 73: 36: 8: 21: 32: 39: 49: 50: 13: 6: 7: 35: 6: 6: 6: 3:
Somma 1477: 2595: 477: 13: 178: 80: 13: 39: 43: 39: 50: 57: 13: 9: 7: 55: 6: 6: 6: 3:

Zeegels D' Annis 1752/53:
Debent
  van van van van van van van van van van van van van van van van van van van van
Rd:s 1/8: 1/4 : 1/2 : 3/4 : 1: 2: 3: 4: 5: 6: 8: 10: 12: 15: 20: 25: 30: 40: 50: 60:
  p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s
A:o 1752 Ult:mo augustus aan Restant den 11: october 277: 595: 477: 13: 178: 80: 13: 39: 43: 39: 50: 57: 13: 9: 7: 55: 6: 6: 6: 3:
bijgekoomen den 18: Jann:ij 1753 1200: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -:
bijgekoomen - :2000: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -:
Somma 1477: 2595: 477: 13: 178: 80: 13: 39: 43: 39: 50: 57: 13: 9: 7: 55: 6: 6: 6: 3:
 
Credunt
  van van van van van van van van van van van van van van van van van van van van
Rd:s 1/8: 1/4: 1/2: 3/4: 1: 2: 3: 4: 5: 6: 8: 10: 12: 15: 20: 25: 30: 40: 50: 60:
  p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s p:s
sed:t p:mo Sep:tr tot dato verstreckt dato deeses 969: 696: 374: -: 105: 44: 5: 18: 11: -: 1: 7: -: 3: -: 20 : -: -: -: -:
Restant 508: 1899: 103: 13: 73: 36: 8: 21: 32: 39: 49: 50: 13: 6: 7: 35: 6: 6: 6: 3:
Somma 1477: 2595: 477: 13: 178: 80: 13: 39: 43: 39: 50: 57: 13: 9: 7: 55: 6: 6: 6: 3:

’/:onder stont:/’

‘In ‘t Casteel de Goede Hoop ult:mo Februarij 1753: /:was geteekend:/ S:s Swellengrebel /:In Marginie Stont:/ Deese Reekening door ons ondergeteekende Fiscaal en Gecommitteerdens uijt den Raad van Justitie alhier behoorlijk nagesien, en met de Restanten geconfronteert zijnde, is deselve in allen deelen Accordeerende bevonden, datum als boven. /:was geteekent:/ P: Reede van Oudshoorn, A:m Decker, D: D’ Aillij /:Lager/ mij present /:en geteekent: J:n F:k Tiemmendorf Secret:s’

Waaruijt zijnde komen te blijken dat het Rendement der verkogte Zeegels in de Jongst afgeweekene Ses maanden bedraagt een Somma van 1440 1/8: Rd:s is hierop gearresteerd dat gedagte Penn:gn P:r Schriftelijke ordonnantie van den Heer Gouverneur in ‘s Comp:s Cassa gebragt en bij de Negotie Boeken deeses Gouvernements sullen werden ingenoomen.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E.g.clercq

C. 131, pp. 105-109.

Saturdag den {17530324} 24. Maart 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Secret:s Josephus de grand preez bij Indispositie.

Den quartiermeester van de Landsboot d’ Elisabeth gen:t Pieter François kolmans, met de daarop vaarende gemeene, weegens Seekere onlangs in die selfde Boot gepleegde Diefstal aan een der aamen met Constantiën wijn, dewelke daarmeede naar Boord van het Jongst van hier vertrokkene Retourschip de waakzaamheijd stonden getransporteert te werden, voor den Raad van Justitie te Regt gesteld, dog dies weegens door gebrek van genoegsaame bewijzen, niet regtelijk hebbende kunnen gestraft werden; Is hierom ter Consideratie dat de voorsz: diefstal ten principale aan de Slegte toesigt van gedagte quartiermeester kan en moet werden toegeschreeven, en tot stuijtinge van diergelijke en andere Seedert eenigen tijd herwaarts op de Lands Boots in Swang gaande onhebbelijkheeden; op de Propositie van den heer Gouverneur verstaan, dat vorengemelde quartiermeester Pieter François kolmans tot desselfs voorige qualiteijt van Matt:s à ƒ9. zal gedeporteert, en alle de opgedagte Landsboot bescheijden geweest zijnde Mattroosen daarvan afgenoomen en so wel als meergem: quartiermeester van hier sullen versonden werden; Terwijl voorts bij deese geleegentheijd tot een Permanente ordre voor het toekomende is vastgesteld, dat buijten extra ordinaire Noodzaakelijkheijd, So wel de ordinaire Caabse als Constantia wijnen, dewelke van deese plaats naar ‘t vaderland of Batavia staan versonden te worden, niet anders dan des morgens of voormiddags en nooijt des namiddags naar Boord der Resp: Scheepen sullen mogen werden afgescheept, om dus te kunnen voorkomen de Malversatiën die men so uijt het bovengem: als meer andere gevallen moet vooronderstellen als meermaalen bij avond en ontijden omtrent de van hier versonden werdende wijnen te zijn gepleegd geworden.

Hierna door den Heer Gouverneur te kennen gegeeven geworden zijnde dat den Cap:tn van het aanweesend Bengaals Retourschip de Bevalligheijd Marten van der Meer zijn Edele was komen Rapporteeren, dat door hem weijnige dagen geleeden was ontdekt geworden, dat ten tijde desselfs geciteerde onderhebbenden Bodem in de Reviere van Bengaalen geankert Lag, den daarop bescheijdene Luijtenant Jan van Raams eenige Sakken met Peeper der E: Comp: uijt hetselve soude hebben vervreemd; Is die saak ter ondersoek gesteld in handen van den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E.g.clercq

C. 131, pp. 110-117.

Donderdagh den {17530329} 29. Maart 1753.

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Secret:s Josephus de Grand Preez bij Indispositie.

Dewijl uijt de door den Heer Independent Fiscaal Pieter Rheede van Oudshoorn ten Laste van den Eersten Luijtenant van het Bengaals RetourSchip de Bevalligheijd Jan van Raams ingewonne en thans ter vergaderinge geproduceerde Stucken, niet alleen komt te blijken, dat denselven Luijtenant Raams volgens desselfs eijge bekentenisse in de Rivier van Bengaalen , 50. Sacken met Peeper der E: Comp: uijt geciteerde Schip de Bevalligheijd genoomen en aan de Franssen aldaar heeft verkogt, maar ook, dat den onderstuurman en Constapelsm:t van dien Bodem Hermanus van Zellée en Gerrit Schelvisvanger daar van geweeten hebbende dus meedepligtig aan dit fijt komen te weesen, Is dierhalven gearresteerd, dat gementioneerde Luijtenant Raams neevens voorseijde onderstuurman Hermanus van Zellée en Constapelsm:t Gerrit Schelvisvanger van bovemgem: Schip de Bevalligheijd geligt en hier ter plaatse sullen werden aangehouden; ten eijnde door den Heer Independent Fiscaal teegens deselve ter erlanging hunner verdiende straffe voor den Raad van Justitie deeses Gouvernements te werden geprocedeert; Dog den Cap:tn van meergem. Schip de Bevalligheijd Marten van der Meer als door voorsz: Lieutenant Raams ook beschuldigt geworden zijnde, dat behalven een Eijnd Swaar Touw van 63: v:m Lang, door hem in Bengalen aan de Lootsen weggegeeven, aldaar nog op desselfs hiertoe verleende Permissie een Cabeltouw ‘t welk meer bevonden was dan aan ‘t Schip behoorde, soude zijn verkogt geworden; hierom heeden in Raade ontbooden weesende, wierd door denselven dienaangaande het volgende betuijgd, te weeten, dat hij het voorsz: eijnd oud Touw als ten eenemaal onbequaam geoordeelt zijnde, met voorkennisse van alle de officieren en meedeweeten van het geheele Scheeps volk naar alvoorens aan den Lieutenant Raams gelast te hebben, daarvan so veel te Laaten afkappen als nog van eenig gebruijk soude weesen, volgens een oude usantie in Bengaalen tot een douceur aan de Lootsen heeft doen geeven, te meer dewijl dat eijnd Touw andersints, als het schip maar belemmerende soude hebben moeten werden over Boord geworpen; en aangaande het andere Cabeltouw, dat meergem: Luijtenant Raams hem versogt hebbende om dit Touw dewijl hetselve meer bevonden wierd dan aan ‘t Schip behoorde, te mogen verkoopen, hij Cap:tn van der Meer daarop aan denselven hadde geantwoord dat dewijl hij niet wist van waar dit Touw gekomen was, en dat hij niet begeerde dat hetselve als niet aan het Schip behoorende daarin soude verblijven, gedagte Lieutenant dierhalven maaken konde dat dit Touw weederom uijt het Schip gebragt wierd; Sonder zig daarmeede verders bemoeijd te hebben; waarover geraadpleegt en teffens in aanmerkinge genoomen weesende dat om hier omtrent een verder geregtelijk ondersoek te doen, dat Schip de Bevalligheijd al te lang ter deeser plaatse soude moeten werden opgehouden, heeft men dierhalven voor den dienst der E: Comp: best gedagt en dienvolgens moeten besluijten, alhier in deese Saak niet verder te treeden; en is hierop voorts aan hem Cap:tn van der Meer volgens desselfs versoek overgelaaten om zig diesweegens aan de heeren Majores in ‘t Vaderland te verantwoorden; aan wien het door den Luijtenant Raams verleende Relaas waarbij meergem: Cap:t van der Meer ter zaake voorsz: is beschuldigt geworden in Copia zal werden overgesonden.

Sijnde wijders op het diesweegens gedaane Schriftelijk versoek van Landdrost en Heemraaden der Collonie van Swellendam de dato 17: deeser verstaan, dat om Reedenen bij dat Schriftuur vermeld, aan de Ingeseetenen aldaar zal zijn en blijven verbooden, om behalven Zeekoeijen soals dit bij ‘t 29. Art:l van ‘t generaal placcaat staat uijtgedrukt; voortaan ook geen ander wild te mogen gaan Schieten Sonder daar toe alvoorens Spetiaal Consent versogt ende verkreegen te hebben.

Laatstelijk is aan den E: Secret:s deeses Raads Josephus de Grandpreez geaccordeert om de onder desselfs voogdije Staande kinderen van wijlen den ondercoopman en eersten gesw: Clercq ter Politicque Secretareije alhier Petrus Jesse Slotsboo in naamen Cajus Petrus en Henricus Jacobus Slotsboo met een der Retour Scheepenen deeses Jaars onder betaaling van het gewoone Transport en Costgeld om in de Cajuijt gelogeert en getracteert te werden, naar het vaderland te mogen oversenden.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E.g.clercq

C. 131, pp. 118-119.

Donderdag den {17530405} 5: April 1753.

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E. Secret:s Josephus de grand preez bij Indispositie.

Is ten versoeke van den in din voorl: Jaare van het Retourschip D’ Hercules hier ter plaatse overgebleevene onderkoopman Adrianus van der Geugd aan denselven gepermitteert; om neevens zijne Familie de Reijze met het aanweesend Ceijlons Retourschip de Herstelder van hier naar Neederland te mogen voortsetten; des sal desselfs afgeschreeven geweest zijnde Gagie van dato deeses weederom Cours neemen.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E.g.clercq

C. 131, pp. 120-129.

Dingsdag den {17530410} 10. April 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Secret: Josephus de grand preez bij Indispositie.

Seekere Missive van kerkenraade in ‘t Swart Land de dato 3: deeser, bij dewelke deselve kennisse komen te geeven dat den krankbesoeker aldaar Wietse Bootes desselfs kosters ampt, needer gelegt hebbende, zij kerkenraade weederom tot koster in zijn plaats hadden aangesteld den Burger Nicolaas van Wielig met verzoek van approbatie hierop, heeden geresumeert weesende; Is dewijl bij voorseijde Missive geen de minste mentie werd gemaakt, wat de Oorsaaken zijn geweest waarom het gedagten krankbezoeker heeft goed gedagt desselfs kosters Ampt needer te Leggen, verstaan dat kerkenraade voorm:t zal werden aangescheeven deesen Raade omstandig te berigten hoedanig het eijgentlijk hiermeede, mitsg:s de aanstelling van bovengem: Nieuwen koster, sonder dat men hier van eenige de minste voorkennisse gehad heeft, geleegen is en in zijn werk gegaan heeft; ten eijnde hetselve ingekomen zijnde, hierop na behooren kan werden gedisponeert; Middelerwijl dat voorseyde Kerkenraad ter zaake deselve in afwijking van de behoorlijke en bevoorens door haar in agt genomene Ordre hebben kunnen goedvinden, de meergemelde Missive in plaatse dat sulx door het geheele Collegie selfs hadde behooren gedaan te zijn, alleen uijt derselver naam door een Diacon in qualiteijt als Scriba te laaten onderteijkenen, hierover als een handelwijze strijdig met het aan deesen Raade verschuldigde Respect weesende, sullen werden gereprocheert, met ordre dat derselver Resp: nominatien en Brieven in vervolg van Tijd altoos door den Predicant en alle de Leeden des kerkenraats, en niet meer ‘t zij door den Predicant of Scriba alleen, Sullen moeten onderteekend zijn.

Nademaal door de Meenigvuldige verstrekkingen van Sout Vleesch en Spek dat alhier eenigen Tijd herwaarts so wel aan sommige uijtkomende Scheepen in plaats van haar verdorven vleesch als aan de Retourneerende heeft moeten werden gedaan, den voorraad van dien ter deeser plaatse genoegzaam ten eijnde is geraakt; en dat het aanweesend Chinaas Retourschip de Jager mitsg:s het nog van daar verwagt werdende Schip D’ Eendragt volgens het versogte door de Ministers ter voorm: plaatse als meede de fluijt de drie Heuvelen voor desselfs aanstaande Togt na Madagascar van een goede Partij vleesch en Spek sullen moeten voorsien worden; heeft men zig oversulx genoodzaakt gevonden te moeten besluijten, dat tot Supplement van dit gebrek, Twaalf vaten vleesch uijt ‘s Lands Carguasoen van het Schip Cattendijk , mitsg:s uijt de Provisien van het Schip Rotterdam /:nademaal dien Bodem een zeer korte Reijs gehad hebbende, hetselve wel kan missen:/ Twaalf vaaten met Spek sullen werden geligt, om ten dienste als gemelt te werden geëmploijeert.

Laatstelijk geliefde den Heere Gouverneur te Communiceeren dat door den Burger Marten Melk aan zijn Edele was overgegeeven geworden een Reque:g van het door hem op desselfs deesen aangaande met d’ E: Comp: gemaakt Contract, geleeverde Steen kalk, Seedert den 20: Junij des voorl: tot den 28: febr:ij deeses jaars, ten bedraage van 6601: half aamen, en dat hij Heeren Gouverneur deselve Reecq:g hadde gesteld in handen van den E: Equipagiem:r Hendrik de Ruijter als hoofd en opzigter over ‘s E: Comp:s ambagts Lieden en Gebouwen alhier, ten eijnde neevens den Baas Metselaar naauwkeurig te Examineeren of deselve quantiteijt Steenkalk in der daad geduurende bovengem: Tijd aan d E: Comp: geleevert geworden zijn; dewelke diesweegens het volgende Schriftelijk Rapport overgegeeven hebben.

Aan den wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Gouverneur van Cabo de Goede hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a:

‘Wel Edele Gestr: Heer’

‘Den ondergeteekende Equijpagie meester als het opzigt hebbende over ‘s E: Compagnies gebouwen en ambagts Lieden alhier, heeft ter Schuld pligtige opvolginge Uwer Wel Edele Gestr: diesweegens aan hem gegeevene Ordre, d’ Eere, bij deesen te berigten, dat hij na Exacte opneeming en bij een trekking der Successivelijk hier van aan hem overgeleeverde Rapporten, heeft bevonden dat door den Burger Marten Melk van den 20: Junij des voorleeden tot den 28: Februarij deeses Jaars de quantiteijt van Ses Duijzent Ses Hondert en Een half amen Steenkalk aan d’ E: Comp: is geleevert; en welke quantiteijt den meede ondergeteekende Baas Metselaar alhier, ook verclaard geduurende voorseijden Tijd ten dienste der E: Comp: te zijn verarbeijd geworden.’

‘En hier meede gedenkende aan Uwe Wel Edele: Gestr: ge Eerde Intentie te hebben voldaan, diend deesen voor Needrig Rapport.’

’/:onderstont:/’

‘Cabo de Goede Hoop den 3: April 1753: /:was geteekent:/ Hend:k de Ruijter, J: P: Herman.’

Sijn Edele hierop aan bovengemelde Melk het montant der voorschreeve door hem geleeverde 6601: half aamen kalk, teegens de geaccordeerde Prijs van 9: Stuijvers het half aam, uijt ‘s E: Comp:s Cassa hadde Laaten voldoen.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E.g.clercq

C. 131, pp. 130-133.

Saturdag den {17530414} 14. April 1753.

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Secretaris Josephus de grand preez bij indispositie.

Den Schipper van het ter Rheede Leggend Ceijlons Retourschip de Herstelder Jan van Tuijl op gisteren zijnde komen te overlyden; Is in desselfs plaats ter nadere approbatie van haar Wel Edele hoog Agtb:re de Heeren en Meesteren in ‘t Vaderland, weeder tot Schipper met halveering van Gagie tot ƒ54: ter maand aangesteld, den opperstuurman van dien Bodem Jan de With; terwijl voorts tot vervullinge der so hier door als weegens het blijven ter deeser plaatse door In dispositie van de Stuurlieden Abraham van Zunderen en Philip Jurriaan Zeeman open gevallene plaatsen op dat Schip, nog de volgende verbeeteringen zijn gedaan, te weeten:

Dirk Dirksz: van Stokholm onderstuurman op het hier Permanente Scheepje Schuijlenburg aangesteld tot opper dito met halveeringe van Gagie tot ƒ37: ‘s maands.

Christoffel Pas van ijkermunde derdewaak op voorseijde Schip d’ Herstelder tot onderstuurman met halveering van Maandgeld tot ƒ29.

Jan quast van Amsterdam Constapel meede tot onderstuurman met de gehalveerde Gagie van ƒ24: ter maand.

Barend Willemsz: van ter goes Bootsmans m:t tot Constapel met halveering van Gagie tot ƒ17: maandelijx.

Jan Pietersz: van Tonningen Schiemansm:t tot bootsmansm:t onder desselfs thans winnende Gagie.

Rasmus Andriesz: van Abenraaden Matt:s tot Schiemansm:t met de gehalveerde gagie van ƒ12 ter maand.

Daniel Schot Rijnhard van Stokholm Matt:s tot Coxmaat met halveering van maandgeld tot ƒ11:

Alles meede ter nadere goed keuringe van hoogstgem heeren Majores in ‘t Patria.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E.g.clercq

C. 131, pp. 134-149.

Dingsdag den {17530424} 24: April 1753:

S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Secret:s Josephus de grand preez bij Indispositie.

Den Boekhouder en geswooren Clercq ter Weescamer alhier Philip Boomgaard, ter zaake van desselfs aanhoudende Indispositie buijten Staat zijnde om met het Schip de Drie Heuvelen naar Madagascar te kunnen vertrekken, ten eynde omtrent den aldaar te drijvene Slaavenhandel weederom als Eerste Commies te fungeeren; Is dierhalven tot Eerste Commies aangesteld den als Tweeden bij de jongst op voorseijde Eyland gedreevene Handel geEmploijeert geweest zijnde Boekhouder Dirk Westerhoff, in wiens plaatse weederom tot Tweeden Commies is aangesteld den meede Boekhouder Michiel Matthias Leij.

Sijnde voorts op het hierom bij Request gedaan versoek aan den Burger Jacob Teljaard in Eijgendom gegeeven een Stukje Huijs-Erfs en Thuijnland, geleegen aan Draakensteijn bij en omtrent de plaats van den oud krankbesoeker Harmanus Bosman, ter groote van Twee Morgen, om zig daarop ter needer te zetten en desselfs ambagt van kleedermaaker ten dienste der ingeseetenen daar om Streex woonende, te oeffenen; Mits egter dat niemand der Buuren door het uijtgeeven van dit Stuk Land benaadeeld werd.

Nog is goedgevonden en verstaan dat Seekere Slaave Jongen gen:t Fortuijn van Bengaale, dewelke aan den alhier gesententieerden Eerste Luijtenant van het Bengaals Retourschip de Bevalligheijd Jan van Raams heeft toebehoord, en door den Raad van Justitie deeser plaatse ten behoeve der E: Comp: is geconfisqueert geworden, als Sodanig bij de Negotie Boeken deeses Gouvernements zal werden ingenoomen.

Hierna met aandagt geleesen weezende het geagt aanschrijvens der Heeren van de Hooge Indiasche Regeering tot Batavia van den 18: Jann: deeses Jaars, het welk met de daar toe gehoorende bijlagen met de op gisteren gearriveerde Retour Scheepen Vosmaar en Elswout alhier is aangebragt; Is op het daarbij ter Needer gestelde, te weeten dat haar Hoog Edelens hebben goedgevonden dit Gouvernement van het aangereekende mingewigt van 11 5/8 pC:to op de 4000: Pond Staafcoper dewelke in den voorleedenen jaare met het Schip Nieuw Nieuwerkerk naar Batavia zijn gesonden; te ontheffen, en hetselve den Schipper dier kiel Jan de Weever en den doenmaals daarop bescheijden geweest zijnde opperstuurman ter vergoeding op te Leggen, verstaan, dat de Reecq:g van den E: Pakhuijsmeester Christoffel Brand als Conform het dien aangaande gearresteerde onder den 12: dec.r d’ A:o pass:o, weegens voorzeijde mingewigt belast geworden zynde, daarvan ook weederom zal werden ontheft; middelerwijl dat het geordonneerde bij welgem: Haar Hoog Edelens, namentlijk om de Soldij Reecq:g van gementioneerde Schipper de Weever weegens desselfs Portie in gedagte veergoeding te belasten, niet ter uijtvoer hebbende kunnen gebragt werden, ter zaake denselven reets Lange voor den ontfangst van voorwaarts geciteerde Missive van hier is vertrokken geweest, dit oversulx aan welgem: Heeren der hooge Indiase Regeering Schuldpligtig zal werden ter kennisse gebragt.

Sullende voorts op de overige bij voorseijden Brieff ter needer gestelde zaaken het volgende in alle Eerbied gerescribeert werden, namentlijk:

Dat dewijl den wijn ougst deesen Jaare zeer Slegt is komen uijt tevallen, en daar door thans in ‘t geheel geen Steen-Muscadelle of Roode- wijn te bekomen weesende, dienvolgens tot Leetweesen ook niets daarvan in plaatse der goederen dewelke door haar Hoog Edelens in het verwagt werdende Schip de Standvastigheijd voor dit Gouvernement zijn afgelaaden, in gemelten Bodem zal kunnen worden afgescheept.

Dat den geweesene koning van Termano gen:t Doumano in den voorl: Jaare met het Schip Brouwer van deese plaats naar Batavia versonden geworden zijnde, desselfs vrouw Todok en Soon Coang daaren teegen in ‘t geheel hier ter plaatse niet bekend zijn, als hebbende men boven en behalven dat uijt de Successivelijk alhier ontfangene Brieven van haar Wel Edele Groot Agtb:re en daarneevens overgekomene Lijsten der Bannelingen Sedert den Tijd dat gem: Doumano alhier is aangeland, niet komt te blijken, dat voorseijde Persoonen ‘t zy alsdoen meede dan wel naderhand, herwaards gesonden zijn, ook verders op geener hande wijze kunnen ontdekken, of te weeten komen, dat deselve zig ter deeser plaatse komen te bevinden, of ooijt geweest zijn; weshalven nopens deselve eenig nader berigt zal werden versogt, Schoon dat voor ‘t naaste te denken is, dat meergem: Persoonen op de herwaarts Rijze gestorven, dan wel onder andere benaamingen dan die van Todock en Coang alhier aangekomen en vervolgens Sullen overleeden weesen.

Dat met de nu overgekomene Bannelingen Conform het aangeschreevene Sullende gehandelt werden, men voorts zorge zal draagen, dat d’ ordres van haar Hoog Edelens omtrent het verleenen van Rapporten door de Overheeden der Scheepen dewelke met goederen voor dit Gouvernement afgelaaden, uijt India ter deeser plaatse Staan aan te komen, noopens het Lossen en weeder aflaaden Sodaniger Scheepen, Schuldpligtig werden nagekomen.

En is verders verstaan dat op het geordonneerde bij de meede ontfangene Circulaire Missive van gem: Heeren der Hooge Indiase Regeering de dato 25. Octobr: d’ A:o pass:o, namentlijk om weegens de Successie van zijn Doorlugtigste Hoogheijd Willem den Vijffden tot Erff Stadhouder Capitain generaal en Admiraal van d’unie, en d’ installatie van haar koninglijke Hoogheijd Mevrouw de Princesse Douariere als Gouvernante van de Repuplicq, en Tutrice van den minderjaarigen Vorst, openbaare vreugde te bedrijven, haar Hoog Edelens zal werden bekent gemaakt, dat Sulx op den 8: der even afgeweekene maand Maart alhier met het Losbranden van ‘t Canon soo van dit Casteel als der Resp: Battereijen en Redouten behoorlijk is geschied.

Gemerkt men weederom met afgrijsen heeft ontdekt dat ter deeser plaatse sodanige heijlloose en godvergeetene Menschen gevonden werden, dewelke niet te vreeden zijnde met een ergerlijk en ontugtig Leeven te voeren, zelfs tot die Extremiteijt komen te vervallen, van de onnoosele kinderen die zijl: op so een verfoeylijke wijze verwekken, gantsch onmenschelijk het Leeven te beneemen en te verdoen, gelijk men sulx op Sondag den 22: deeser vernomen heeft, omtrent dat kind het welk deeser wijze aan ‘t Strand alhier is gevonden, Een daad Soo gruwelijk dat wanneer deselve niet met alle ernst wierd tegen gegaan, Godes Toorn en Wraak over dit Land zoude haalen; So is om niets onbesogt te Laaten dat tot weeringe van dien, dienen kan, gelijk ook ten eijnde de Booswigten die zig daaraan Schuldig hebben gemaakt, tot erlanging van haar wel verdiende Straffe mogten agterhaald worden, goed gevonden en beslooten, den geene die deese vervloekte moordenaar of moordenaresse weet te ontdekken, Sodanig dat in handen van de Justitie geraakende van het feijt kan werden overtuijgd, toe te Leggen een Præmie van Twee Hondert Rijxd:, waaren boven desselfs Naam des begeerende sal werden Secreet gehouden, Sullende voor het overige ingeval een Lijf Eijgen dit afschuwelijk Stuk weet te ontdekken, invoegen dat de daaraan Schuldige behoorlijk kunnen werden overtuijgd, behalven de genieting der voorsz: Twee Hondert Rijxd:s,. deselve daar en boven nog uijt Slaverneije geEmancipeert en in vrijdom gesteld worden, sonder dat ook voor eenige Straffe zal behoeven bevreest te zijn, al was het dat hij tot het uijtvoeren van dit feijt behulpsaam mogte geweest zijn.

Sijnde voorts aan den Coopman en geweesene Negotie overdraager Abraham Decker gepermitteerd om neevens desselfs Familie met het aanweesend Ceijlons Retourschip kievietsheuvel naar ‘t vaderland te mogen vertrekken.

Laatstelijk is in Raade nagesien de Generaal Reecq:g der Weesgelden en effecten sodanig als deselve onder ultimo December des voorleedenen Jaars ter Weescamer alhier in weesen bevonden zijn, Luijdende gedagte Reekening als volgt.


Generaale Reekening der Weescamer aan Cabo de goede Hoop onder Ult:mo Decemb:r 1752:
1752
 
p:mo January
Was 't gantsche Capitaal op de Boeken Rijx263351:40:
d:o t Restant der Contanten op de Openstaande Boedels d:o 7708:44:
  271060:36:
 
In dit Jaar bij gekomen.
Op de Boeken als
Over de op Intrest uijtstaande Capitaalen verscheene Renten Rijx6475:13:
d:o Nieuwe Bewijzen d:o 12801:24:
d:o de ten voordele der weescamer Ingekomene Penn:gn d:o 23675:27:
d:o d' openstaande Boedel Reekeningen d:o 56630:20:
  99582:36:
  Rijx.370643:24:
 
Afgegaan.
op de Boeken, als
over betaalde Bewijzen Rijx:1305:26:
d:o Soveel de Reek:g van den voormaaligen Secret:s Jacob Leever door bereekende Intrest is vereffent d:o 947:37:
d:o uijtgegeevene Contanten tot voldoening en onderhout der Weesen mitsgaders Camer ongelden. d:o 21323:31:
d:o d' openstaande Boedel Reekeningen d:o 42501:31:
  d:o 66078:29:
Resteert onder dato deeses een somma van   Rijx:304564:43:
 
Evengem: Capitaal bestaat
In diversse verband Brieven Rijx:262338:09:
d:o verscheene Intresten d:o 13749:16:
d:o 't Debet der wees Camer tot Amsterdam d:o 1233:12:
d:o d:o d:o d:o d:o Batavia d:o 410:26:
d:o d:o d:o d:o d:o Rotterdam d:o 3001:24:
d:o 't Restant der Contanten op de Boeken d:o 1994:19:
d:o d:o d:o d:o d:o op de openstaande Boedel Reeckeningen d:o 21837:33:
  304564:43:
Somma Rijx:304564:43:

Generaale Reekening der Weescamer aan Cabo de goede Hoop onder Ult:mo Decemb:r 1752:
1752
 
p:mo January
Was 't gantsche Capitaal op de Boeken Rijx263351:40:
d:o t Restant der Contanten op de Openstaande Boedels d:o 7708:44:
  271060:36:
 
In dit Jaar bij gekomen.
Op de Boeken als
Over de op Intrest uijtstaande Capitaalen verscheene Renten Rijx6475:13:
d:o Nieuwe Bewijzen d:o 12801:24:
d:o de ten voordele der weescamer Ingekomene Penn:gn d:o 23675:27:
d:o d' openstaande Boedel Reekeningen d:o 56630:20:
  99582:36:
  Rijx.370643:24:
 
Afgegaan.
op de Boeken, als
over betaalde Bewijzen Rijx:1305:26:
d:o Soveel de Reek:g van den voormaaligen Secret:s Jacob Leever door bereekende Intrest is vereffent d:o 947:37:
d:o uijtgegeevene Contanten tot voldoening en onderhout der Weesen mitsgaders Camer ongelden. d:o 21323:31:
d:o d' openstaande Boedel Reekeningen d:o 42501:31:
  d:o 66078:29:
Resteert onder dato deeses een somma van   Rijx:304564:43:
 
Evengem: Capitaal bestaat
In diversse verband Brieven Rijx:262338:09:
d:o verscheene Intresten d:o 13749:16:
d:o 't Debet der wees Camer tot Amsterdam d:o 1233:12:
d:o d:o d:o d:o d:o Batavia d:o 410:26:
d:o d:o d:o d:o d:o Rotterdam d:o 3001:24:
d:o 't Restant der Contanten op de Boeken d:o 1994:19:
d:o d:o d:o d:o d:o op de openstaande Boedel Reeckeningen d:o 21837:33:
  304564:43:
Somma Rijx:304564:43:

’/:onderstont:/’

‘Ter Weescamer aan Cabo de Goede Hoop ultimo December 1752. Continueerende en aankomende Weesmeesteren /:was geteekent:/ P: Reede van Ouds Hoorn, Jasper Westpalm, Jan Serrurier, Pieter Coningh, H:k V:n D:r Heijden, H:k Bletterman. /:in margine:/ afgaande weesmeesteren /:en geteekent:/ J:n L:s Bestbier, D:l Heijning, Tobias van Nek.’

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E.g.clercq

C. 131, pp. 150-153.

Dingsdag den {17530612} 12. Junij 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den. Heer Secunde Sergius Swellengrebel, mitsg:s d’ E: E: Equipagiemeester Hendrik de Ruijter en Capitain Militair Rudolf Sigfried Alleman, d’ Eerste en Laatste door Indispositie en den anderen bij Occupatie.

Het thans weederom Tijd geworden zijnde tot het Eijken der Gewigten, Ellen en Maaten der ingeseetenen alhier, is oversulx goed gevonden en verstaan, dat ‘er Billietten Sullen werden aangeplakt, tot waarschouwing dat den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn neevens Gecommitteerdens uijt den Raad van Justitie deeses Gouvernements op Donderdag, Vrijdag en Saturdag den 28: 29: en 30: deeser loopende maand Junij daar toe ten deesen Casteele sullen vaceeren, en dat ook Land-drost en Heemraaden van Stellenbosch op dien zelfden Tijd tot voorschreeven eijnde ten Huijze van den Land-Drost in geciteerden Dorpe sitten sullen, opdat alle ende een Ygelijk op den voorseijden bepaalden Tijd ter plaatse waaronder zij Sorteeren, tot het doen Eijken haarer Ellen, Maten en gewigten zig zullen kunnen Laaten vinden.

Sijnde voorts zeekere Slavin der E: Comp: gen:t Christijn van Margriet van Constance op haar versoek en ter Consideratie dat deselve den Heyligen Doop heeft ontfangen en den Mans-Slaaf die zij in haare plaats aan d’ E: Comp: komt te presenteeren, gen:t Baatjoe van Mangeraaij bij gedaane Visitatie gesond en van de verEijschte Lighaams hoedanigheijd is bevonden, uijt Slaverneije ontslaagen en in vrijdom gesteld.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] J:s degrandpreez R:t en Secret:s

C. 131, pp. 154-168.

Dingsdag den {17530710} 10: Julij 1753.

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen de Heeren van Oudshoorn Meijnertzhagen en de Ruijter, den Laatsten bij Indispositie.

Heeft den Heer hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel, met versoek van daar op Dispositie te mogen erlangen in vergaderinge geproduceert de onderstaande Memorie

‘Memorie van de nabesz: Porcelijn, Tabakspijpen, Timmerhout, Ijzer, Olijven, Raap en Lijnolij, Smeekoolen, Bier &:a: uijt d’ onderstaande bodems so te kort, bij pijling minder als gebrooken; het Tarwe Meel, boonen en Erweeten ten dienste van de Scheepen in de Baaij-Fals p:r de Hoeker d’ Hector op de Reijze van hier naar derwaards bij swaar weer ten eenemaal bedorven; de Tabak en foulij bij ‘t openen van diversse Cassen en een Soekel in ‘t Negotie pakhuijs te kort bevonden; als meede de Leijffeijgenen in de Ses Jongst gepasseerde Maanden 7:ber, 8:ber, 9:ber en X:ber 1752:, mitsgaders Januarij en februarij deeses jaars door de Natuurlijke Dood overleeden en ‘t vee in gemelden Tijd so verrekt als door het wild gedierte vernielt; alles volgens verklaaringen hier annex blijkende, Namentlijk:’


uijt 't Schip Luxemburg
afschrijven { 66: p:s blaauwe holle Borden op 500: p:s } bij 't openen van 4. Cassen N:o 1: 2: 3: 4:gebrooken.
172: d:o d:o vlakke borden op 1500: p:s
uijt 't Schip Vlietlust
afschrijven { 10 3/4: grossen Lange Tabaxpüpen op 80: grossen } bij 't openen van 3: Cassen L:a H tot K: gebrooken.
6: d:o korte tabax pijpen op 30. grossen
uijt 't Schip de drie Papegaijen.
afschrijven { 9: p:s groote Tonnetjes Swartsel op 200. p:s bij 't openen van 2. vaaten en 1: Cas gemerkt L:a A:A: tot C:C: leedig bevonden.
2: d:o gr: deelen van 1 1/2 d:m lang 18: v:t op 72 p:s te kort.
verkoopen { 7: d:o d:o d:o d:o 1 1/2: d:o d:o 20: d:o op 65 p:s } gebrooken
8: d:o d:o d:o d:o 1: d:o d:o 18: d:o 178 d:o
P:r 't Schip Bloemendaal
afschrijven { 40 2/10: Cann: Lijn Olij op 50: kelders bij nameeting te min.
Uijt 't Schip Wimmenum
afschrijven { 210: p:s glaase Ruijten van 12: en 14. d:m op 1000 p:s bij 't openen van 5: Cassen van L:a L:L:L: tot P:P:P: gebrooken.

uijt 't Schip Luxemburg
afschrijven { 66: p:s blaauwe holle Borden op 500: p:s } bij 't openen van 4. Cassen N:o 1: 2: 3: 4:gebrooken.
172: d:o d:o vlakke borden op 1500: p:s
uijt 't Schip Vlietlust
afschrijven { 10 3/4: grossen Lange Tabaxpüpen op 80: grossen } bij 't openen van 3: Cassen L:a H tot K: gebrooken.
6: d:o korte tabax pijpen op 30. grossen
uijt 't Schip de drie Papegaijen.
afschrijven { 9: p:s groote Tonnetjes Swartsel op 200. p:s bij 't openen van 2. vaaten en 1: Cas gemerkt L:a A:A: tot C:C: leedig bevonden.
2: d:o gr: deelen van 1 1/2 d:m lang 18: v:t op 72 p:s te kort.
verkoopen { 7: d:o d:o d:o d:o 1 1/2: d:o d:o 20: d:o op 65 p:s } gebrooken
8: d:o d:o d:o d:o 1: d:o d:o 18: d:o 178 d:o
P:r 't Schip Bloemendaal
afschrijven { 40 2/10: Cann: Lijn Olij op 50: kelders bij nameeting te min.
Uijt 't Schip Wimmenum
afschrijven { 210: p:s glaase Ruijten van 12: en 14. d:m op 1000 p:s bij 't openen van 5: Cassen van L:a L:L:L: tot P:P:P: gebrooken.


uijt 't Schip Ouwerkerk
afschrijven { 1 16/36: hoeden Smeecoolen op 30: hoeden bij nameeting te kort.
1 3/4: vaaten Theer tot 't opvullen van 8 1/4: vaten verbruijkt.
Ten diensten der E: Comp: te gebruijken { 5: Rollen hollands Zeijldoek op 60. Rollen bij 't openen van 10: Cassen verweert.
uijt 't Schip Diemen
afschrijven { 83 6/10: Cann: Olijven Olij, op 20: half aamen, bij welkers pyling 13: van 2: en 7: van 3: d:m wan.
129 2/10: d:o Raap olij op 25: half aamen bij pyling minder, als: 12: van 2: d:m
9: van 3 d:m, en 4: van 4: d:m
6: d:o wijn Tint op 1: half aam bij pijling 3: d:m wan.
2: flessen kerweij en Anijs } op 2: kelders gebrooken.
1: d:o Brandewijn
47: Boutelles op 500: p:s bij 't openen van 4: Cassen gebrooken.
1 7/8: vaaten Bier op 24: vaaten divers bij pijling minder bevonden als; 22: van 3: d:m en 2: van 4: d:m wan.
P:r 't Schip Cattendijk
afschrijven { 2: hoeden Smee Coolen op 30: hoeden bij nameeting te min.
255: ld: ges: ijzer op 17000. ld: bij naweeging te kort.
203: p:s glaase Ruijten van 12: en 14: d:m op 1000 p:s bij 't openen van 3: Cassen gem:t N: 59, gebrooken.
4 8/10 kann wijn Tint op 1: half aam bij pijling 3: d:m wan.
67 2/10: d:o Olijven Olij, op 20: half aamen bij welkers pijling 12: van 2: d:m en 8: van 3: d:m wan bevonden.
247: 2/10: d:o Raap olij, op 25: half aamen, als:
33 2/10: d:o Lijn Olij op 50: kelders bij nameeting minder bevonden.
2: vaaten Theer tot 't opvullen van 13: vaaten verbruijkt.
117: ld: Roet op 1000: ld bij naweeging te kort
verkoopen { 7: p:s gr: Deelen van 1: d:m lang 18: v:t op 150: p:s gebrooken.
uijt 't Schip de Herstelder
afschrijven { 2: Stux Esellinnen op de Reijze verrekt.
uijt 't Schip de Jager
afschrijven { 32: p:s Schootels 1:e soort op 200: p:s } bij 't openen van 6: Cassen gebrooken.
26: d:o d:o 2: d:o d:o 200: d:o
56: d:o d:o 3: d:o d:o 200: d:o

uijt 't Schip Ouwerkerk
afschrijven { 1 16/36: hoeden Smeecoolen op 30: hoeden bij nameeting te kort.
1 3/4: vaaten Theer tot 't opvullen van 8 1/4: vaten verbruijkt.
Ten diensten der E: Comp: te gebruijken { 5: Rollen hollands Zeijldoek op 60. Rollen bij 't openen van 10: Cassen verweert.
uijt 't Schip Diemen
afschrijven { 83 6/10: Cann: Olijven Olij, op 20: half aamen, bij welkers pyling 13: van 2: en 7: van 3: d:m wan.
129 2/10: d:o Raap olij op 25: half aamen bij pyling minder, als: 12: van 2: d:m
9: van 3 d:m, en 4: van 4: d:m
6: d:o wijn Tint op 1: half aam bij pijling 3: d:m wan.
2: flessen kerweij en Anijs } op 2: kelders gebrooken.
1: d:o Brandewijn
47: Boutelles op 500: p:s bij 't openen van 4: Cassen gebrooken.
1 7/8: vaaten Bier op 24: vaaten divers bij pijling minder bevonden als; 22: van 3: d:m en 2: van 4: d:m wan.
P:r 't Schip Cattendijk
afschrijven { 2: hoeden Smee Coolen op 30: hoeden bij nameeting te min.
255: ld: ges: ijzer op 17000. ld: bij naweeging te kort.
203: p:s glaase Ruijten van 12: en 14: d:m op 1000 p:s bij 't openen van 3: Cassen gem:t N: 59, gebrooken.
4 8/10 kann wijn Tint op 1: half aam bij pijling 3: d:m wan.
67 2/10: d:o Olijven Olij, op 20: half aamen bij welkers pijling 12: van 2: d:m en 8: van 3: d:m wan bevonden.
247: 2/10: d:o Raap olij, op 25: half aamen, als:
33 2/10: d:o Lijn Olij op 50: kelders bij nameeting minder bevonden.
2: vaaten Theer tot 't opvullen van 13: vaaten verbruijkt.
117: ld: Roet op 1000: ld bij naweeging te kort
verkoopen { 7: p:s gr: Deelen van 1: d:m lang 18: v:t op 150: p:s gebrooken.
uijt 't Schip de Herstelder
afschrijven { 2: Stux Esellinnen op de Reijze verrekt.
uijt 't Schip de Jager
afschrijven { 32: p:s Schootels 1:e soort op 200: p:s } bij 't openen van 6: Cassen gebrooken.
26: d:o d:o 2: d:o d:o 200: d:o
56: d:o d:o 3: d:o d:o 200: d:o


uijt 't Schip Bredenhof
afschrijven { 83: p:s Drinkglaasen op 500: p:s bij 't openen van 2: Cassen gem:t N:o 57: en 90: gebrooken.
10 1/4: Grossen lange Tabakspijpen op 70: grossen } bij 't openen van 4. Cassen alle gem:t n:o 55. gebrooken.
4 3/4: d:o korte d:o 25: d:o
Uijt 't Schip Crabbendijk
afschrijven { 1: Ezel en } op de Reijze na herwaarts verrekt.
3: Ezelinnen
uijt 't Schip Hageveld .
afschrijven { 810: ld: ges: yzer op 54000: ld, bij naweeging, minder.
verkoopen { 5: p:s gr: deelen van 2: d:m l:g 18: v:t op 417 p:s gebrooken
5: d:o d:o d:o d:o 2. d:o d:o 20. d:o d:o140. d:o te kort.
uijt 't Schip de drie heuvelen
afschrijven { 750: ld: gesz yzer op 60000 ld bij naweeging te kort bevonden.
34: p:s Hamburger pijpe duijgen op 2000. p:s te kort
verkoopen { 2200 d:o friesse klinkers, op 10000 p:s gebrooken
8: d:o gr: deelen van 2 1/2: d:m l:g 30: v:t op 114 p:s als:
  verkoopen 6: p:s gebrooken en
  afschrijven 2: d:o te kort
13: d:o gr: deelen van 2 d:m l:g 30: v:t op 339 p:s te weeten:
  verkoopen 11 p:s gebrooken en
  afschrijven 2: d:o te kort.
20: d:o gr: deelen van 1 1/2 d:m lang 30: v:t op 284: p:s als:
  verkoopen 18: p:s gebrooken en
  afschrijven 2: d:o te kort
verkoopen { 4: p:s gr: deelen van 1 1/4: d:m l:g 30: v:t op 77 p:s } gebrooken
4: d:o d:o d:o d:o 2: d:o d:o 18. d:o d:o 87: d:o
7: d:o d:o d:o d:o 1 1/4 d:o d:o 20: d:o d:o 194: d:o
4: d:o d:o d:o d:o 1 1/4 d:o d:o 18: d:o d:o 200: d:o
5: d:o d:o d:o d:o 1: d:o d:o 20: d:o d:o 270: d:o
  19: d:o d:o d:o d:o 1: d:o d:o 18: d:o d:o 98 p:s, als:
  verkoopen 7: p:s gebrooken en
  afschrijven 12: d:o te kort
afschrijven { 2: p:s Boeke vellingen op 400.p:s te kort.
uijt 't Schip d' Eendragt
afschrijven { 32: p:s Spoelkommen dubb: witte en bl: op 200: p:s } bij 't openen van 2: Cassen N:o 10. en 11: gebrooken.
56: d:o d:o enkelde 400: d:o

uijt 't Schip Bredenhof
afschrijven { 83: p:s Drinkglaasen op 500: p:s bij 't openen van 2: Cassen gem:t N:o 57: en 90: gebrooken.
10 1/4: Grossen lange Tabakspijpen op 70: grossen } bij 't openen van 4. Cassen alle gem:t n:o 55. gebrooken.
4 3/4: d:o korte d:o 25: d:o
Uijt 't Schip Crabbendijk
afschrijven { 1: Ezel en } op de Reijze na herwaarts verrekt.
3: Ezelinnen
uijt 't Schip Hageveld .
afschrijven { 810: ld: ges: yzer op 54000: ld, bij naweeging, minder.
verkoopen { 5: p:s gr: deelen van 2: d:m l:g 18: v:t op 417 p:s gebrooken
5: d:o d:o d:o d:o 2. d:o d:o 20. d:o d:o140. d:o te kort.
uijt 't Schip de drie heuvelen
afschrijven { 750: ld: gesz yzer op 60000 ld bij naweeging te kort bevonden.
34: p:s Hamburger pijpe duijgen op 2000. p:s te kort
verkoopen { 2200 d:o friesse klinkers, op 10000 p:s gebrooken
8: d:o gr: deelen van 2 1/2: d:m l:g 30: v:t op 114 p:s als:
  verkoopen 6: p:s gebrooken en
  afschrijven 2: d:o te kort
13: d:o gr: deelen van 2 d:m l:g 30: v:t op 339 p:s te weeten:
  verkoopen 11 p:s gebrooken en
  afschrijven 2: d:o te kort.
20: d:o gr: deelen van 1 1/2 d:m lang 30: v:t op 284: p:s als:
  verkoopen 18: p:s gebrooken en
  afschrijven 2: d:o te kort
verkoopen { 4: p:s gr: deelen van 1 1/4: d:m l:g 30: v:t op 77 p:s } gebrooken
4: d:o d:o d:o d:o 2: d:o d:o 18. d:o d:o 87: d:o
7: d:o d:o d:o d:o 1 1/4 d:o d:o 20: d:o d:o 194: d:o
4: d:o d:o d:o d:o 1 1/4 d:o d:o 18: d:o d:o 200: d:o
5: d:o d:o d:o d:o 1: d:o d:o 20: d:o d:o 270: d:o
  19: d:o d:o d:o d:o 1: d:o d:o 18: d:o d:o 98 p:s, als:
  verkoopen 7: p:s gebrooken en
  afschrijven 12: d:o te kort
afschrijven { 2: p:s Boeke vellingen op 400.p:s te kort.
uijt 't Schip d' Eendragt
afschrijven { 32: p:s Spoelkommen dubb: witte en bl: op 200: p:s } bij 't openen van 2: Cassen N:o 10. en 11: gebrooken.
56: d:o d:o enkelde 400: d:o


uijt 't Schip kievietsheuvel
afschrijven { 1: Ezel en } op de Reijze naar herwaards verrekt.
3: Ezelinnen
Uijt 't Schip Oosthuijzen
afschrijven { 19033: ld: Reijst op 186000: ld ofte 60: Cojans. van 3100 ld: bedorven.
4: p:s Balken van 20: v:t op 99: p:s als:
  verkoopen 3: p:s aan gestooken
  afschrijven 1: p:s te kort.
uijt de hoeker de Hector
afschrijven { 2 3/4: Mudden Tarwe Meel. } op de Reijze van hier naar de Baaij fals in de maand Maij door een Swaare Storm in de mond van de baaij nat geworden en bedorven.
1/2: d:o Boonen.
1: d:o Erweten.
In 't Negotie Pakhuijs
afschrijven { 654: ld: Tabak op 1196: Rollen bij 't openen van 34: Cassen en naweeging te kort bevonden, p:r de volgende Scheepen aangebragt, te weeten:
136: ld: op 210: Rollen in 5: Cassen gem:t L:a O:O:O: tot S:S:S: P:r voorland 6: Maart 1752.
164: d:o d:o 392 d:o in 11: Cassen gem:t L:a ffff. Tot L: l.l.l. L:a M M M tot qqqq p:r akerendam 3: April 1752:
153: d:o d:o 288: d:o in 9: Cassen gem:t L:a E: tot G: L:a EE: tot gg: en L:a hh: tot kk. P:r vlietlust 26: febr. 1753.
56: ld op 108. Rollen in 3: Cassen gem:t L:a OO: tot qq: p:r de drie Papegaijen 14: Maart 1753.
57: d:o d:o 90: d:o in 3: Cassen gem:t L:a W: W: tot Y: Y p:r wimmenum 14 Maart 1753.
88: d:o d:o 108: d:o in 3: Cassen gem:t L:a qqq tot SSS: P:R Bloemendaal 20. Maart 1753.
654:-:   1196:-:
39 1/2: ld: foulij bij 't openen van een zoekel te kort.

uijt 't Schip kievietsheuvel
afschrijven { 1: Ezel en } op de Reijze naar herwaards verrekt.
3: Ezelinnen
Uijt 't Schip Oosthuijzen
afschrijven { 19033: ld: Reijst op 186000: ld ofte 60: Cojans. van 3100 ld: bedorven.
4: p:s Balken van 20: v:t op 99: p:s als:
  verkoopen 3: p:s aan gestooken
  afschrijven 1: p:s te kort.
uijt de hoeker de Hector
afschrijven { 2 3/4: Mudden Tarwe Meel. } op de Reijze van hier naar de Baaij fals in de maand Maij door een Swaare Storm in de mond van de baaij nat geworden en bedorven.
1/2: d:o Boonen.
1: d:o Erweten.
In 't Negotie Pakhuijs
afschrijven { 654: ld: Tabak op 1196: Rollen bij 't openen van 34: Cassen en naweeging te kort bevonden, p:r de volgende Scheepen aangebragt, te weeten:
136: ld: op 210: Rollen in 5: Cassen gem:t L:a O:O:O: tot S:S:S: P:r voorland 6: Maart 1752.
164: d:o d:o 392 d:o in 11: Cassen gem:t L:a ffff. Tot L: l.l.l. L:a M M M tot qqqq p:r akerendam 3: April 1752:
153: d:o d:o 288: d:o in 9: Cassen gem:t L:a E: tot G: L:a EE: tot gg: en L:a hh: tot kk. P:r vlietlust 26: febr. 1753.
56: ld op 108. Rollen in 3: Cassen gem:t L:a OO: tot qq: p:r de drie Papegaijen 14: Maart 1753.
57: d:o d:o 90: d:o in 3: Cassen gem:t L:a W: W: tot Y: Y p:r wimmenum 14 Maart 1753.
88: d:o d:o 108: d:o in 3: Cassen gem:t L:a qqq tot SSS: P:R Bloemendaal 20. Maart 1753.
654:-:   1196:-:
39 1/2: ld: foulij bij 't openen van een zoekel te kort.

‘Volgens Reekening van den opsiender van ‘s Comp:s Slaaven Logie en Secretariale verclaaringen zijn in de maanden 7:ber, 8:ber 9:ber en X:ber 1752:, mitsg:s Jan:ij en februarij deeses jaars van ‘s Comp:s Leijfeijgenen door de Natuurlijke Dood overleeden, te weeten:’


afschrijven { 30: kloeke Jongens
1: Zuijgend Jongetje
4: kloeke Meyden
1: School d:o

afschrijven { 30: kloeke Jongens
1: Zuijgend Jongetje
4: kloeke Meyden
1: School d:o

‘En volgens bijgevoegde Reecq:g van den Land Drost gesterkt met Secretariale verclaringen zijn in bovengem: Maanden van ‘s Comp:s Beestiaal, so verrekt als door ‘t wild gedierte vernield, te weeten:’


afschrijven { 306: Stux Runderbeesten.
7: d:o Paarden.
1: d:o Ezel
14: d:o Bocken.

afschrijven { 306: Stux Runderbeesten.
7: d:o Paarden.
1: d:o Ezel
14: d:o Bocken.

’/:onderstont:/’

‘In ‘t Casteel de Goede hoop den 10: Julij 1753: /:was geteekent:/ S: Swellengrebel.’

Waar over met aandagt geraadpleegt weesende, is best gedagt dat met de bij die Memorie vermelde, bedurven, gebrooken en te kort aangebragte Goederen, Mitsg:s de gestorvene Slaaven en verrekt Beestiaal, Sodanig zal worden gehandelt als ter zijde van elke Post van dien Staat aangeteekent.

Is in steede van den overleedenen Cassier Willem van kerkhoff daar toe weeder aangestelt den ondercoopman Pieter Hacker, als hebbende die bediening al een geruijmen Tijd waargenoomen.

Sijnde voorts op haare hier toe gedaane versoeken, aan de volgende Persoonen in Eygendom gegeeven de onderstaande Huijs-Erven en bouwlanden, als:

Aan den Burger Jan Joost Guntlach een Stukje Huijs Erff en Thuijnland, groot Twee Morgen, geleegen aan de Paarel .

Aan Rachel de Villiers wed:we wylen Anthonij Faure een Stukje Thuijnland haar Huijs en Erff annex, leggende in den Dorpe Stellenbosch , groot 185: quad:t Roeden en 135 dito voeten.

Aan den Oud Weesmeester Steven ten Holder, een Stukje Woest-Land aan de Revier-kant geleegen, dat alleen is dienende om door het graaven van Slooten, het water van desselfs ander Land af te trekken, groot Een Morgen en 54: quadraat Roeden, desselfs plaats genaamt West-Voort annex.

Aan den Land bouwer Thobias van Dijk, een Stukje bouwland annex aan desselfs Plaats aan de Mosselbank Revier geleegen, groot Twee Morgen en 340: quad:t Roeden, mits dat dat Land niemand te na komt te leggen en dat daar voor Jaarlijx aan d’ E: Comp: worde betaalt de ordinaire Recognitie penn: van Een halve Rijxd:r voor elke morgen Land.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

C. 131, pp. 169-177.

Dingsdag den {17530724} 24: Julij 1753.

‘S voormiddags alle present.

Ter oorzaake dat den Tijd der verpagting van ‘S lands gemeene Middelen en Inkomsten, weeder begint aan te naderen, is hierom goed gedagt, dat sulx in diervoegen sal worden in het werk gestelt als het anno pass:o is geschied; en dat men de Noodige Billietten tot waarschouwinge van dien, na gewoonte zal laaten aanplakken.

So als wijders nog is verstaan, dat bij affixie van Billietten aan alle ende een Ijgelijk zal worden bekent gemaakt dat na den 15: der aanstaande Maand Augustus tot p:mo September daar aan volgende, geene goederen meerder uijt ‘S Comp:s Pakhuijzen sullen verstrekt worden.

Hier na in overweeginge zijnde genoomen, zeeker Notitie door den Opsiender van ‘s Comp:s Slaaven Logie Marthinus Heems opgestelt, inhoudende de Naamen en het getal van ‘s Comp:s Slaaven, Slavinnen en Bandieten, dewelke zedert den Jaare 1720: tot 1747: van Tijd tot Tijd weg geloopen of absent geraakt weesende, egter voor als nog als waare effecten bij de Boeken blijven voortloopen, daar het egter zeeker of ten minsten niet waarschijnlijk is, dat eenige derselve Ooijt: weeder sullen te voorschijn komen, is tot redres van dien, gearresteert, dat alle deselve Slaaven, Slavinnen en Bandieten, onder Ultimo der aanstaande maand Augustus bij de Negotie Boeken deeses Gouvernements, sullen moeten geroyeert en afgeschreeven worden, Luydende de gemelde Notitie als volgt:

‘Notitie van sodanige ‘s Comp:s Leijff Eygenen en Bandieten als ‘er Zeedert het Jaar 1720: op diversse Datums zijn opgedrost, of absent geraakt, te weeten:’


44: Absente Jongens, als:
1724: den 20: Junij Cupido van Mallabaar
1725: in Julij Jonda
d:o d:o Octobr: François
1728: den 15: febr:ij Neus van Rio de la Goa.
1729: den 30: Julij: Narane.
1731: d:o 25: aüg:t Zoekenade van Mallabaar
1732: d:o 7 Maart Sifonke
d:o d:o 25: d:o Absalon van Maria Stuart
1733: d:o 6: aüg:s Mandrij Mallabaar
1734: d:o 3: Maart. Sybrand van Lena van Soea.
d:o d:o 6: d:o frans van Calmeronde
d:o d:o 6: d:o Lodewijk van Nansane
1735: d:o 2: Jann:ij Pieter v:n Lena d:o Soea.
d:o d:o 14: d:o Jan Godfried van Lijs Roode Stijn.
d:o d:o 22: d:o Roelof van Lijs Eijke.
d:o d:o d:o d:o Willem d:o Susanna van Simosia.
d:o d:o 2: Maart Hendrik d:o Elsje van Cicilia Mulders.
d:o d:o d:o d:o David van Christijn van Magdalena Smit.
1736: d:o 6. April Joseph van Anna van Eva.
1737: d:o 3: Maart d:o Willem d:o d:o d:o d:o.
d:o d:o d:o d:o Cornelis d:o Marie d:o Semele.
d:o d:o 23: d:o Pieter d:o Godfried
d:o d:o in Maij :do Jacob.
1738: den 4: 8:ber Salombee
d:o d:o 10. Maart Jan Annel.
1739: d:o d:o d:o Salombe
d:o d:o d:o d:o d:o Joseph van Cornelia van Cicilia Mulders.
1741: d:o 21: Jann:ij Allewij
d:o d:o 10: Maart Julij van de Cust
d:o d:o 12: Meij Jacob van Magriet van Constance.
1742: den 20: febr: Andries van Lijs Eijke.
D:o d:o 18: Julij Christiaan d:o Christina Abrahamsz:
1741: d:o 14: Jan:ij Zagwagga
d:o d:o 14: d:o Marroe
1742: d:o 11 febr: Ryninge
d:o d:o d:o d:o Susan.
1743: d:o d:o d:o te te Landsmorra
d:o d:o d:o d:o Tsvantohaij
d:o d:o d:o d:o Serambesser
d:o d:o d:o d:o Tsoutak
d:o d:o 12: augs:t Tsiafeetse
1744: d:o 1: febr:ij Tsiansijn
d:o d:o 25 Maart Oembacko
1747: d:o 26: 7:ber: Mahumanij
44: koppen
6: Absente Bandiete Jongens, als:
1720: in Januarij Winkokouw
1725: d:o 8:ber Bambaaij of Pancipaaij
1730: den 30: April Juda Malleijer
1734: d:o 4: Junij Tisput van Balij
1745: d:o 2: X:ber Salomon d:o Gale
1747: d:o 27: april Sandoor of Sander van balij
6: Absente Meijden, als:  
1730: den 16: febr:ij Sikoeki
1734: den 17: maij Raij Ive
d:o d:o 29. aug:s Keerij
1744: d:o 6: X:ber Ampiaatja
1747: d:o 2: d:o Truij
d:o d:o 22: febr: Sabina
56: koppen te Saamen.

44: Absente Jongens, als:
1724: den 20: Junij Cupido van Mallabaar
1725: in Julij Jonda
d:o d:o Octobr: François
1728: den 15: febr:ij Neus van Rio de la Goa.
1729: den 30: Julij: Narane.
1731: d:o 25: aüg:t Zoekenade van Mallabaar
1732: d:o 7 Maart Sifonke
d:o d:o 25: d:o Absalon van Maria Stuart
1733: d:o 6: aüg:s Mandrij Mallabaar
1734: d:o 3: Maart. Sybrand van Lena van Soea.
d:o d:o 6: d:o frans van Calmeronde
d:o d:o 6: d:o Lodewijk van Nansane
1735: d:o 2: Jann:ij Pieter v:n Lena d:o Soea.
d:o d:o 14: d:o Jan Godfried van Lijs Roode Stijn.
d:o d:o 22: d:o Roelof van Lijs Eijke.
d:o d:o d:o d:o Willem d:o Susanna van Simosia.
d:o d:o 2: Maart Hendrik d:o Elsje van Cicilia Mulders.
d:o d:o d:o d:o David van Christijn van Magdalena Smit.
1736: d:o 6. April Joseph van Anna van Eva.
1737: d:o 3: Maart d:o Willem d:o d:o d:o d:o.
d:o d:o d:o d:o Cornelis d:o Marie d:o Semele.
d:o d:o 23: d:o Pieter d:o Godfried
d:o d:o in Maij :do Jacob.
1738: den 4: 8:ber Salombee
d:o d:o 10. Maart Jan Annel.
1739: d:o d:o d:o Salombe
d:o d:o d:o d:o d:o Joseph van Cornelia van Cicilia Mulders.
1741: d:o 21: Jann:ij Allewij
d:o d:o 10: Maart Julij van de Cust
d:o d:o 12: Meij Jacob van Magriet van Constance.
1742: den 20: febr: Andries van Lijs Eijke.
D:o d:o 18: Julij Christiaan d:o Christina Abrahamsz:
1741: d:o 14: Jan:ij Zagwagga
d:o d:o 14: d:o Marroe
1742: d:o 11 febr: Ryninge
d:o d:o d:o d:o Susan.
1743: d:o d:o d:o te te Landsmorra
d:o d:o d:o d:o Tsvantohaij
d:o d:o d:o d:o Serambesser
d:o d:o d:o d:o Tsoutak
d:o d:o 12: augs:t Tsiafeetse
1744: d:o 1: febr:ij Tsiansijn
d:o d:o 25 Maart Oembacko
1747: d:o 26: 7:ber: Mahumanij
44: koppen
6: Absente Bandiete Jongens, als:
1720: in Januarij Winkokouw
1725: d:o 8:ber Bambaaij of Pancipaaij
1730: den 30: April Juda Malleijer
1734: d:o 4: Junij Tisput van Balij
1745: d:o 2: X:ber Salomon d:o Gale
1747: d:o 27: april Sandoor of Sander van balij
6: Absente Meijden, als:  
1730: den 16: febr:ij Sikoeki
1734: den 17: maij Raij Ive
d:o d:o 29. aug:s Keerij
1744: d:o 6: X:ber Ampiaatja
1747: d:o 2: d:o Truij
d:o d:o 22: febr: Sabina
56: koppen te Saamen.

’/:onderstont:/’

‘Cabo de Goede Hoop den 24: Julij 1753: /:was geteekent:/ M:r Heems.’

Vermits ‘s Comp:s Slagt Huijs thans so bouwvallig en Slegt gesteld is, dat daar aan geene Reparatien meer kunnen worden gedaan, en dat dien volgens een Nieuw, noodwendig zal moeten opgemaakt worden, heeft men oversulx moeten besluijten, dat daarmeede met den Eersten een begin sullende worden gemaakt, men voorts dit nieuw op te bouwene Slagt-Huijs, tot beeter gemak der Slagters zelfs en so meede om dus voor te komen de stank en andere inconvenienten, die uijt het teegenwoordige, voor de daar omtrent woonende Menschen dagelijx ontstaan; sal laaten opzetten over het Riviertje aan deese zijde van ‘t Zee-Hooft loopende; en also de grond van gem: Slagthuijs, om haaren Stand nabij ‘t Strand en dit Casteel, tot het opbouwen van de so hoog noodig gerequireert wordende Coorn Pakhuijzen op een zeer gemakkelijke plaats is leggende, niet alleen voor de geene dewelke hun Coorn van buyten aanbrengen, maar ook om hetselve Coorn van hier weederom af te Scheepen; is dien volgende meede verstaan; dat in naarkominge van de g’Eerde Ordres der Heeren Majores dicteerende, dat de noodige Maguazijnen tot berginge der Granen alhier sullen moeten werden opgebouwt de evengem: plaats bij volgende geleegentheijd so dra doenelijk met bequaame Coorn pakhuijzen zal betimmert worden.

Sijnde Laatstelijk aan den Burger Johan Gerhard van Angelbeek, op desselfs hierom gedaane versoek, gepermitteert onder betaalinge van het ordinaire Transport en Costgeld om in de Cajuijt gelogeert en getracteert te worden, neevens desselfs huijsvrouw van hier na Batavia met een van ‘S Comp:s Scheepen te mogen vertrekken.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

C. 131, pp. 178-188.

Dingsdag den {17530807} 7: aug:s 1753:

‘S voormiddags alle present, uijtgenoomen den E: Secret: Josephus de grand preez, bij Indispositie.

Heeft de wed:we wylen den oud burgerraad Johannes Carolus de Wet uijt naam van den Cap:tn Swend Finger, gevoerd hebbende het in de Mosselbaaij afgelegde Deens-Oost-Indisch Comp:s Schip de Croonprincesse van Deenemarken /:aan d’ E: Comp: gepresenteert de Lootsen dewelke op de hiertoe volgens Resolutie van den 5: Julij des voorl: Jaars aan dien Cap:tn verleende permissie, door hem tot berging der laading van voorseijden afgelegden Bodem in de Mosselbaaij zijn opgeset; :/ en verders versogt, dat door de thans nog bij hem zijnde officieren en gemeene Scheepelingen noopens den toestand van het voorm: Schip en wat dies meer zij, een Notariale verclaaring tot Swellendam voor den Secretaris van dat district gepasseert en aldaar ook beEedigt mogte werden; en ten laatsten dat door den Baas der Scheeps Timmerlieden alhier Barend van Dockum en den Scheeps-Timmerman die neevens hem het meergemelde afgelegde Schip de Croonprincesse van Deenemarken heeft gevisiteert, insgelijx een geregtelijke beëedigde veerclaaring dienaangaande mogte werden verleend: Waarover met aandag geraadpleegt en alles wel overwoogen zijnde goedgevonden en beslooten is; Eerstelijk dat dewijl d’ E: Comp: de voorseijde Lootsen geensints komt te benoodigen, dierhalven aan gementioneerden Cap:tn Swend Finger zal zijn en blijven overgelaaten, om met deselve naar zijn goeddunken, ‘t zij om deselve te Laaten staan, dan wel weederom af te breeken en de Materialen te verkoopen, te mogen handelen; ten Tweeden wat aanbelangt het passeeren eener Notariale verclaaring tot Swellendam , dat sulx in so verre daar ter plaatse voor den Secret: Bosman zal mogen geschieden, maar nademaal het collegie van Landdrost en Heemraaden aldaar, nog Legaal nog Justitieele magt hebben, invoegen deselve onbevoegt en ongeauthoriseert zijnde tot het doen beëedigen van producten, selfs den Landdrost van dat district so wel als die van Stellenbosch en Drakensteijn verpligt zijn, d’ Enquesten die zij komen te beleggen hier aan de Caab voor den Justitieelen Raade te laaten beëedigen, men hierom in dit versoek niet kan treeden, edog dat aan so dikwils gen: Cap:tn finger gepermitteert zal zijn,om de voorm: te beleggene verclaaring voor Leeden uijt deesen Raade van Justitie te laaten beëedigen; En ten Derden dat door voorwaartsgenoemden Baas der Scheeps-Timmerlieden Barend van Dockum, mitsg:s den Scheeps- Timmerman denwelken neevens hem het meergem: Schip de Croonprincesse van Deenemarken heeft gevisiteert, de versogte attestatie weegens den Staat waarin zij dien Bodem hebben bevonden, zal verleend en voorgem: Justitieele Leeden be Eedigt worden.

Verders door de Cap:tns der Thans in de Simons baaij geankert leggende Deensse Scheepen de Prins Christiaan en ‘t Rijke wens , dewelke ter afhaaling van de Laading van ‘t bovengem: in de Mosselbaaij afgelegde Schip zijn uijtgesonden, en in ‘t korte derwaarts staan te vertrekken, versoek gedaan geworden zijnde, dat aan hun tot berging der Peeper dewelke zijl: uijt voorm: Laading staan in te neemen, een Partij Matten mogte werden bijgeset, heeft men ter zaake dat de weynige Matten die zig thans in ‘s E: Comp:s Pakhuijsen komen te bevinden, noodzaakelijk moeten worden aan handen gehouden, om bij ‘t versenden van Tarw naar India geëmploijeert te werden, zig oversulx buijten staat gevonden om aan het voorseijde hierom gedaane versoek van gedagte Twee Capitains te kunnen voldoen.

Hierna geliefde den Heere gouverneur te produceeren zeeker klagt Schrift van den op den Hoeker Ter meijen bescheijdene onderstuurman Hendrik Ernstig, waarbij den gesaghebber van evengem: Vaartuijg Hans Christiaansz de Rotte weegens verscheijde van Tijd tot tijd gepleegde onordentelijkheeden en mishandelingen van desselfs onderhebbende Manschap beschuldigd werd; En is naar Lectuure van gesegde Schriftuur bestgedagt, die Saak ter ondersoek te stellen in handen van den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn.

Wijders is den eersten Luijtenant in eene der Compagniën Dragonders aan Stellenbosch Hendrik van der Merwe op zijn gedaan versoek ter zaake van desselfs ouderdom en gebrekkelijkheijd soo van voorm: dienst als van alle verdere burgerlijke Officiën ontslaagen en in desselfs plaats weederom tot eerste Luijtenant bevordert, den Tweede Luijtenant in dieselfde Comp: Abraham de Villiers.

Laatstelijk door den Luijtenant in de Tweede Comp: Burger Cavallerij hier aan Cabo Hendrik Hop, bij request meede zeer instantig versogt geworden zijnde, dat dewijl het waarneemen van dien Dienst hem door den verren afstand van desselfs woonplaats als zijnde deselve aan de Paarl geleegen, zeer swaar en moeyelijk komt te vallen, hij oversulx daarvan mogte werden ontslaagen, met presentatie wijders, om ingevalle ‘er een officiers plaats in eene der Comp: Land militie aan Stellenbosch mogte komen te vaceeren, en het deese Regeering mogte behaagen, hem daarmeede te begunstigen, dien dienst aldaar met alle ijver en Trouwe te sullen waarneemen; So is goedgevonden denselven het versogte ontslag van den Dienst van Luijtenant hier aan de Caab te accordeeren, en wijders verstaan, denselven weederom als Tweede Luijtenant in bovengem: Comp: Dragonders aan Stellenbosch in de plaats van den tot eerste Luijtenant opgetreedene Abraham de Villiers te laaten invallen, Terwijl voorts in Steede van geciteerden Hop tot Luijtenant in de tweede Comp: Cavallerij hier aan Cabo is aangesteld den Cornet van de eerste Comp: Petrus Michiel Eksteen, en in dies plaats tot Cornet bevordert den wagtmeester Oloff Bergh.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E:g:clercq

C. 131, pp. 189-196.

Dingsdag den {17530828} 28: aug:s 1753:

‘S voormiddags alle present, uijtgenoomen de Heeren Secunde en Independent Fiscaal Sergius Swellengrebel en Pieter Reede van Oudshoorn mitsg:s den E: Secret:s Josephus de grand preez, d’ Eerste en laatste door Indispositie en den Tweeden bij occupatie.

Geliefde den Heer Gouverneur vermits de Indispositie van bovengem: Heer hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel heeden in Raade te produceeren d’ onderstaande Memorie:

‘Memorie van de nabsz: Tabak bij ‘t openen van diversse Cassen, in ‘t Negotie Pakhuijs te kort, als meede eenige goederen geduurende dit Boek Jaar, ofte Seedert p:mo September A:o pass:o tot Ult:mo deeser, in de Pakhuijzen bij diversse administrateurs onbequaam en onbruijkbaar bevonden, gelijk te sien is bij de verclaaringen van Gecommitteerdens hier annex Namentlijk.’


In 't Negotie Pakhuijs
afschrijven { 193: ld: Tabak, bij 't naweegen van 290: Rollen in 8: Cassen p:r de Twee volgende Scheepen dit Jaar aangebragt, te kort bevonden te weeten:
  32: ld op 68 Rollen in 2: Cassen gem:t L:a M:M: en N:N: p:r de Drie Papegaaijen , den 14: Maart.
  161 d:o d:o 222: Rollen in 6: Cassen gem:t N:o 69: en 70: p:r Breedenhof , den 16: April.
verkoopen { 1: p:s koks-keetel van 't Schip Scuijlenburg in ruyling ontfangen en onbequaam.
6: d:o Groote waakrokken } gemotteert
37: d:o klijne d:o
36: d:o Duffeltjes
10: d:o Broeken
198: p:r koussen
14: p:s Pylaaken
75: p:r Schoenen } door de Rotten beschaadigt
1: p:s Zouratse Deeken
In de Wijnkelder
verkoopen { 18: vaaten Lams Bier, bedorven.
64: p:s heele leggers, onbequaam
In 't Houtmaguazijn.
verkoopen { 1: p:s gr: Balk van 11: en 13: d:m } aangestooken
16: d:o d:o d:o d:o 6: d:o 8: d:o
3: d:o d:o d:o d:o 5: d:o 7: d:o
4: d:o d:o d:o d:o 5: d:o 6: d:o
7: d:o d:o Ribben d:o d:o 3: d:o 6: d:o
7: d:o d:o deelen d:o 1 1/2 d:o d:o
1: d:o Jassemsche Balk
In 's Comp:s Hospitaal
verkoopen { 10: p:s Gang beckens } onbequaam
2: d:o cooper wond Spuijten
1: d:o d:o Staart pannetje
1: d:o d:o Salf keetel
1: d:o ysere Pot.
20: d:o Laat lancetten
2: d:o incisie Messen
12: d:o incisie Schaaren
11: d:o Seefen.
Soo ten deesen Casteele als op de Couvre face Imhoff ten eenemaal verrot, en vergaan bevonden.
Ten dienste van 's Comp:s Steen ovens te gebruijken. { 1: p:s affuijt van 24. ld Bals.
2: d:o d:o d:o 18: d:o d:o
In 's Comp:s Stal.
afschrijven { 1: p:s koets onbequaam.

In 't Negotie Pakhuijs
afschrijven { 193: ld: Tabak, bij 't naweegen van 290: Rollen in 8: Cassen p:r de Twee volgende Scheepen dit Jaar aangebragt, te kort bevonden te weeten:
  32: ld op 68 Rollen in 2: Cassen gem:t L:a M:M: en N:N: p:r de Drie Papegaaijen , den 14: Maart.
  161 d:o d:o 222: Rollen in 6: Cassen gem:t N:o 69: en 70: p:r Breedenhof , den 16: April.
verkoopen { 1: p:s koks-keetel van 't Schip Scuijlenburg in ruyling ontfangen en onbequaam.
6: d:o Groote waakrokken } gemotteert
37: d:o klijne d:o
36: d:o Duffeltjes
10: d:o Broeken
198: p:r koussen
14: p:s Pylaaken
75: p:r Schoenen } door de Rotten beschaadigt
1: p:s Zouratse Deeken
In de Wijnkelder
verkoopen { 18: vaaten Lams Bier, bedorven.
64: p:s heele leggers, onbequaam
In 't Houtmaguazijn.
verkoopen { 1: p:s gr: Balk van 11: en 13: d:m } aangestooken
16: d:o d:o d:o d:o 6: d:o 8: d:o
3: d:o d:o d:o d:o 5: d:o 7: d:o
4: d:o d:o d:o d:o 5: d:o 6: d:o
7: d:o d:o Ribben d:o d:o 3: d:o 6: d:o
7: d:o d:o deelen d:o 1 1/2 d:o d:o
1: d:o Jassemsche Balk
In 's Comp:s Hospitaal
verkoopen { 10: p:s Gang beckens } onbequaam
2: d:o cooper wond Spuijten
1: d:o d:o Staart pannetje
1: d:o d:o Salf keetel
1: d:o ysere Pot.
20: d:o Laat lancetten
2: d:o incisie Messen
12: d:o incisie Schaaren
11: d:o Seefen.
Soo ten deesen Casteele als op de Couvre face Imhoff ten eenemaal verrot, en vergaan bevonden.
Ten dienste van 's Comp:s Steen ovens te gebruijken. { 1: p:s affuijt van 24. ld Bals.
2: d:o d:o d:o 18: d:o d:o
In 's Comp:s Stal.
afschrijven { 1: p:s koets onbequaam.

’/:onderstont:/’

‘In ‘t Casteel de goede hoop den 28: aug:s 1753: /:was geteekent:/ S: Swellengrebel.’

Naar welkers resumptie beslooten is, dat met de daarbij vermelde goederen Sodanig zal werden gehandelt, als in margine van voorsz: Memorie staat aangeteekent.

Synde voorts ter zaake men door het overleijden van den in ‘S E: Comp:s Hospitaal alhier dienst gedaan hebbende krank besoeker Jan van der Trans tot het waarneemen van gesegden Dienst een ander Persoon van die functie komt te requireeren, goedgevonden en verstaan, dat den krankbesoeker van het uijtkomend Schip Baarsande gen:t Jan van Schaalen van dien Bodem geligt en ten voorsz: eijnde hier ter plaatse zal werden aangehouden.

Hierna door den eersten Luytenant in eene der Comp:n Dragonders aan Stellenbosch David de Villiers bij Request versogt geworden zijnde, dat hij uijt hoofde van desselfs Lichaams gebreckelijkheijd, van voorseijde krijgs Officie mogte werden ontslaagen; Soo is hetselve aan hem geaccordeert, en in desselfs plaats tot Eerste Luijtenant aangesteld, den Tweeden Luijtenant in diezelfde Comp: Arnoldus Maasdorp, den welken men weederom als Tweeden Luytenant heeft laaten opvolgen door den Cornet Pieter Laubser, en in dies plaatse verders tot Cornet bevordert den Wagtmeester Dirk de Vos.

Laatstelijk is aan den Burger Cornet hier aan Cabo Oloff Bergh op desselfs dies weegens in Scriptis gedaan versoek in eijgendom gegeeven Seekere Vee plaats die denselven eenigen Tijd van d’ E: Comp: in Leening heeft beseeten, geleegen in de Tijgerbergen aan de hoek van de Lange Bergh gent: Bergs-hoop , onder Conditie nogtans, dat boven en behalven d’ ordinaire Jaarlijxe Recognitie penn:gen van 24: Rijxd:s door hem nog tot een erkentenisse voor het verkrijgen van den Eygendom van voorseijde plaats, aan d’ E: Comp: zal moeten werden betaalt, de Somma van Twee hondert Rijxd:s

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E g clercq

C. 131, pp. 197-200.

Vrijdagh den {17530831} 31: aug:s 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den Heer Secunde Sergius Swellengrebel en den E: Secret: Josephus de grand preez, beijde door Indispositie.

Agtervolgens de dies weegens geaffigeerde Billietten naar behoorlijk klokke geklep en uijt roeping van den Boode, op heeden getreeden zijnde tot de publicque verpagting van de gemeene Middelen en inkomsten deeses Gouvernements; Soo zijn deselve ingemeijnd geworden door alsulke Persoonen en tot Sodanige prijzen als hier onder Staat uijt gedrukt te weeten:

'T Moutbier
Aletta de Nijs wed:we wijlen den Cap:tn
ter Zee Gerrit Ryndersz Vos   ƒ925:
 
Brandeweijnen
Eerste quart Dirk Gysbert Frank ƒ3600:
Tweede d:o Jochem Daniël Hiebenaar d:o 4000:
Derde d:o Harmanus van Wielig d:o 3400:
Vierde d:o Jochem Daniël Hiebenaar d:o 2800: d:o 13800:
 
Vaderlandsche Bieren en Wijnen
Jan Holst   d:o 4300:
 
Caabse Wijnen.
Eerste quart Jan Holst ƒ5875:
Tweede d:o Abraham Leever d:o 5700:
Derde d:o Jochem Daniel Hiebenaar d:o 5700:
Vierde d:o Johannes Albertus Munnik d:o 5725:
  ƒ23000:
Welke Laatsgem: vier Perceelen van de Pagt der Caabse Coele wijnen, vervolgens naar den inhoude der pagtconditien in een generaale Massa weeder opgevijld en afgeslaagen weesende, zijn deselve ingemeijnd geworden bij den Burger Abraham Leever, invoegen hij generaalen Pagter der voorseijde Wijnen is gebleeven voor een Somma van d:o 30000:
 
Caabse wijnen enz: aan 't Ronde bosje En in de Baaij Fals
Jan Biesel   d:o 1125:
 
Coele en Brandewijnen aan Stellenbosch En Draakensteijn
Jan Grijling   d:o 425:
Dus het bedraagen der pagt penn:gen is   ƒ50575:
'T Moutbier
Aletta de Nijs wed:we wijlen den Cap:tn
ter Zee Gerrit Ryndersz Vos   ƒ925:
 
Brandeweijnen
Eerste quart Dirk Gysbert Frank ƒ3600:
Tweede d:o Jochem Daniël Hiebenaar d:o 4000:
Derde d:o Harmanus van Wielig d:o 3400:
Vierde d:o Jochem Daniël Hiebenaar d:o 2800: d:o 13800:
 
Vaderlandsche Bieren en Wijnen
Jan Holst   d:o 4300:
 
Caabse Wijnen.
Eerste quart Jan Holst ƒ5875:
Tweede d:o Abraham Leever d:o 5700:
Derde d:o Jochem Daniel Hiebenaar d:o 5700:
Vierde d:o Johannes Albertus Munnik d:o 5725:
  ƒ23000:
Welke Laatsgem: vier Perceelen van de Pagt der Caabse Coele wijnen, vervolgens naar den inhoude der pagtconditien in een generaale Massa weeder opgevijld en afgeslaagen weesende, zijn deselve ingemeijnd geworden bij den Burger Abraham Leever, invoegen hij generaalen Pagter der voorseijde Wijnen is gebleeven voor een Somma van d:o 30000:
 
Caabse wijnen enz: aan 't Ronde bosje En in de Baaij Fals
Jan Biesel   d:o 1125:
 
Coele en Brandewijnen aan Stellenbosch En Draakensteijn
Jan Grijling   d:o 425:
Dus het bedraagen der pagt penn:gen is   ƒ50575:

Aldus Gedaan en Uijtgevoert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E g clercq

C. 131, pp. 201-208.

Dingsdag den {17530904} 4: Septemb:r 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Secret:s Josephus de grand preez bij indispositie.

Heeft den Heer Gouverneur heeden ter vergaderinge geproduceert, Twee Brieven onder den 30: en 31: der even afgeweekene Maand Aug:s door den Posthouder in de Baaij Fals Adriaan De Nijs aan zijn Edele geschreeven weegens het arrivement aldaar op laatstgem: Datum van ‘t uytkomende Zeeuwsschip Rhoon , mitsg:s nog zeeker Schriftelijk berigt door den Schipper dier kiel Cornelis de Jonge, aangaande de gesteld heijd van ‘t Schip, Manschap &:a aan gedagten Posthouder de Nijs toegesonden; Haar Lectuure welker gementioneerde Papieren zijnde komen te blijken dat de overheeden van evengemelden Bodem zonder hiertoe door eenig gebrek aan ‘t Schip of de daarop bescheijdene Manschap genoodzaakt te zijn geweest, die Baaij alleen hadden geresolveert in te Loopen, ter zaake dat zijl: deese Tafelbaaij voorbij geraakt en voor de Baaij-Fals gekomen weesende, het alsdoen volgens hun voorgeeven niet weederom van de Wal souden hebben kunnen afleggen; So is, bij overweeginge dat het al te meermaalen gebeurd is dat eenige van ‘s E: Comp:s soo uijtgaande als retourneerende Scheepen buijten noodzaakelijkheijd Sommige een geruijmen Tijd voor het ingaan, andere weederom naar het expireeren van den geprefigeerden Tijd in voorseijde Baaijfals zijn komen in te loopen, en dat de Overheeden dusdaniger Scheepen met hier omtrent naar derselver eijgen Sinnelijkheijd te werk te gaan, d’ E: Comp: Swaarder kosten toebrengen dan wanneer zijl: deese Tafelbaaij volgens de Ordre, komen aan te doen; op de propositie van welgem: Heere gouverneur verstaan dat men den voorwaartsgem: Schipper Cornelis de Jong: herwaarts zal doen opkomen, om deese zaak aangaande door den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn neevens Gecommitteerde Leeden uijt den Raadt van Justitie alhier, ten Overstaan van den E: Equipagiemeester Hendrik de Ruijter, Mitsg:s eenige andere Zeeluijden gehoord en ondersogt te worden, of gementioneerde Schipper de Jong genoodzaakt is geweest, met desselfs onderhebbend Schip in plaatse van deese Tafelbaaij de Baaij Fals in te Loopen, ten eijnde naar bevinding van zaaken sodanig te werden gedisponeert, als men tot weeringe van diergelijke Misbruijken, ten meesten: dienste der E: Comp: zal vinden te behooren.

Sijnde hierna de geslootene Boedel Reecq:gen der Nalaatenschappen van deese en geene ‘s Comp:s Dienaaren die in het voorl: Boek Jaar zijn komen te overleijden, als bij de daartoe gestelde Gecomitt:t geëxamineert en met dies inventarissen en Coopceedullen accordeerende bevonden weesende, ten versoeke van den Curateur ad Lites David d’ Aillij aangenoomen en g’approbeert.

Den vaandrig in de compagnie invalides aan Stellenbosch Christiaan Sprigt, op zijn hierom gedaan versoek ter zaake van desselfs hogen Ouderdom van gedagte bediening hebbende moeten werden ontslagen, is in desselfs plaats weederom tot Vaandrig in voorseijde Compagnie aangesteld den Sergeant Josias de Cok.

En is voorts op het diesweegens bij Request versogte, aan den Pagter der Vaderlandsche Bieren en Wijnen Jan Holst, gepermitteerd om den Tap daarvan door den Burger Hermanus van Wielig te mogen Laaten waarneemen, en die dranken behalven desselfs gepermitteerde Bytapper ook door de wed:we Dirk van den Bergh in derselver Thuijn Domburg geleegen in deese Tafelvalleij , te doen debiteeren; So als meede aan de Resp: Pagters der Brandewijnen is toegestaan, om voor Ijder Perceel van die pagt een bijtapper te mogen aanstellen.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E g clercq

C. 131, pp. 209-226.

Donderdag den {17530913} 13: Septb: 1753.

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Secret: Josephus de grand preez bij indispositie.

Is door den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn mitsg:s Gecommitteerde Leeden uijt den Raad van Justitie alhier, als in Conformité van het gearresteerde in de jongste vergadering, den Schipper van ‘t uijt komend Schip Rhoon Cornelis de Jong gehoord, en verders ondersogt hebbende de Reedenen waarom gedagten Schipper buijten den daar toe bepaalden Tijd met desselfs voorseijde onderhebbende Bodem in plaatse van deese Tafelbaaij de Baaij-fals is komen in te loopen, dienaangaande op heeden het onderstaande Rapport met de daar toe gehoorende bijlagen overgeleevert.

Aan den wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van politie.

‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb:re Heeren’

‘In naarkominge van het bij Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb:r sub dato 4: deeser Loopende Maand Septembr: geresolveerde, op heeden den 11: daaraanvolgende, door ons ondergeteekende Fiscaal Independent, en Gecommitteerde Leeden uijt den E: Agtb: Raad van Justitie deeses Gouvernements, ten overstaan van den Capitain ter Zee en Equipagiemeester alhier de Heer Hendrik de Ruijter, mitsg:s de thans hier aanweesende Schippers Pieter Arendsz: en Arend van der Deuve, zijnde gehoord den Schipper van het in de Baaij Fals geankerd leggende Schip Rhoon , Cornelis de Jong, en teffens ondersogt geworden, het door de Overheeden van voorm: Boodem binnen Boord gehoudene Journaal, ten eijnde daaruijt te ontwaaren, of gem: Schipper genoodsaakt geweest is, om met dien kiel de Baaij-Fals te hebben moeten inloopen: So hebben wij de Eer Uwe wel Edele Gestr: en E: Agtb:re open te Leggen, dat ons ten vollen gebleeken is, dat voorgem: Schipper Cornelis de Jong, naarvolgens de daarvan gegeevene en door bovengem: Zeekundige geapprobeerde Reedenen, mitsg:s het binnen Boord gehoudene Journaal, volkomen quadreerende met de gedaane aanwijzing uijt de daar bij gehad hebbende Zeekaart, absolutelijk is genoodzaakt geweest, gementioneerde Baaijfals te moeten inloopen; gemerkt dien Boodem, door de in ‘t Laatst der gepasseerde Maand Augustus, omtrent de Africaanse kust, gewaaijt hebbende Swaare Stormen, verseld met Dikke Travadige Lugt, uijt welkers hoofde door de Scheeps overheeden, naarvolgens gebruijk, de hoogte dagelijx niet konnende worden genoomen, de Tafel baaij voorbij geraakt was, en aldus op de hooge en verbolgen Zee, hebbende leggen dobberen, tot op den 30: der gepasseerde Maand Aug. Als wanneer des Morgens de Africaanse Wal ontdekt en genadert weesende, als doen des voordemiddags om Elff uuren bevonden te weesen, Regt voor de Mond van de Baaij-Fals en bij Pyling van de Westhoek dierbaaij in ‘t N:T:W:te en de Oosthoek O:N:O:t na Zeemansgissing 1 1/4 mijl van de naaste Wal ofte de Westhoek.’

‘Wes halven ged: Schipper Cornelis de Jong, dewijl hij die Westhoek van de baaij Fals , op de verheijd van 1 1/4: meijl, onmogelijk te boven komen konde, uijt aanmerkinge der zeer Variable, dan uijt het ZW:t tot Z:d, ZZW:t, WZW:t, en eijndelijk te Sterk doorkomende en bij vliegende buijen gewaaijt hebbende ZW:te winden, en uijt diens hoofde ook geensints van de Wal konde afhouden, om deese Tafelbaaij aan te doen, aangesien sulx getendeert hebbende, door de sterke Zuijd W:te wind, onvermeydelijk op de Wal gedreeven, en dus Ogenscheynlijk met Schip en Zielen, had verongelukken moeten, oversulx Scheeps Raad heeft belegd, in denwelken dan met eenpaarige Stemmen, is beslooten geworden, omme uijt aanmerkinge van ‘t voorm: en dewijl toenmaals door de hooge Zee en swaare ZW:te deijning, al geduurig aan nader en nader naar de Wal geschokt wierden, tot voorkoming van ongelukken, naar de baaij Fals af te zakken en vervolgens deselve in te loopen; Soo als bij henl: dan ook is gedaan geworden; hebbende de ondergeteekendens, hier teffens geadjungeert een Extract uijt het Scheeps Journaal en de binnen Boord genoomene Origineele verclaaring gequoteert L:a A: en B.’

‘En hier meede gedenkende aan de g’Eerde Intentie van uwe wel Edele gestr: en E: Agtb:r te hebben voldaan, Soo laaten wij deesen dienen voor Eerbiedig Rapport. /:onderstont:/ Cabo de goede Hoop den 11: Septembr: 1753: /:was geteekent/ P: Reede van Oudshoorn, R: S: Alleman, D:d D’ Aillij /:lager:/ mij present /:en geteekent:/ C: L: Neethling gesw: Clercq.’

Verclaaring genoomen ter Requisitie van den E: Manhaftigen Schipper Cornelis de Jonge Commandeerende het Ed: Oostind:s Comp:s Schip Rhoon . Den 30: augustus 1753:

‘Wij ondergeschreevene Jan Liebens opper en Christiaan Beijer onderstuurman, Gerrit Reyndersz: Eerste derde Waak, Jan Hapke Boosman, Christiaan Cybrands Schieman, Christoffel Bok Constapel; Alle in dienst der Ed. Oostindische Comp: en bescheyden op ‘t: Ed: Oostind:s Comp: Schip dat god bewaare gen:t Rhoon , uijtgevaaren voor de Camer Zeelandt en gedestineert over Cabo de goede hoop naar Batavia, verclaaren wij alle gesamentlijk Ter requisitie van den E: Manhaften Schipper Cornelis de jong meede in dienst voorn:t voerende voorschreeven Bodem.’

‘Als dat wij op den 30. Augustus 1753 des voormiddags om 11. uuren met ons Schip bevonden te zijn, regt voor de Mond van de Baaij Fals , Pylen als doen de Westhoek van de voornoemde Baaij in ‘t N:T:W:t en de Oosthoek O.N.O:t na Zeemans gissing 1 1/4 mijl van de naaste wal.’

‘De wind zijnde variabel van ‘t ZW:t Tot Z, ZZW:t WZW:t ZW:t zeer ongestaadig, gereefde Marszeijls en onder zeijls Coelte, ook somteijds dood stil, met een Travatige Lugt, Met Hagel en Reegen, met een hoog gaande verbolgen Zee, uijt den ZW:t en W:t N:W:t waar door wij Sterk na de wal gedreeven wierden. Alsoo wij door de hoog gaande Zee en ongestaadigheijd van Wind na Ogenscheijn sonder het grootste gevaar, geen mogelijkheijd zagen om het uijt de Wal te houden, durfden wij het gevaar niet langer afwagten; waarop door den Schipper is Scheeps Raad belied, en na een rijpe delliberatie met eenpaarigheijd van Stemmen goed gevonden om de voornoemde Baaij in te loopen tot behoudenis van ‘s Comp:s dierbaaren Bodem.’

‘Alle het geene voorsz Staat bekennen wij ondergeschreeven de opregte en suijvere waarheijd te zijn, en gerequireert werdende ‘t zelve met Eede te bevestigen. /:onderstont:/ Actum in ‘t E: Comp: voorn:t Ten dag en Jaare als boven. /:was geteekent:/ J:n Liebens, Christ: Beijer G. Reyndersz: J:H:K: Christiaan Seybrandsz: Christoffel Bok /:ter zyden Stont/ Ter presentie van mij /:en geteekent:/ A: Betmar ondercoopman.’

Extract uijt het Journaal door de Overheeden van ‘s E: comp:s Schip Rhoon , binnen voorm: Bodem geduurende de Reijze van Europa tot in de Baaij Fals gehouden.

‘Donderdag den 30. Augustus 1753 ‘S morgens de wind variabel van het ZW:t W N:W:t ZZW:t zeer ongestaadige onderseijls en gereefde Marsz: Coelte ook Labber en dood stil zeer dikke travatige Lugt rondom met weershoofde met hagel en Reegen zeer hooge verbolgen Zee uijt het ZW:t en WNW:t werkte seer swaar met het Schip met den Dagh sien het Land van Africa weer, raakte op dato verkend en pijlden de West ? van Baaij-Fals in ‘t NTW:t en de O:t ? in ‘t O:N:O:t giste 2 1/2: a 3: mijl van de Wal, deeden alle devoir om het uijt de Wal te houden, dog sage dat wij door de Swaare Zee bij Continuatie Sterk na de Wal toegeset wierden konde het door de ongestaadige en Variable Coelte en hooge ZW:t ter dyning over geen boeg uijt de Wal houden, neemen de reeven uijt de onderzeijls als meede het derde Riff uit de Marsz: dog moeste altemet de Marsz: laate vliege tot de 6: glaasen in de voormiddag bevonden ons zelve doen nagisting 1 1/4 mijl van de Wal, de wind zijnde ZW:t Z:d ZZW:t ZW:t seer ongestaadige met vliegende buijen met hagel en Reegen en Saagen geen mogelijkheijd om het van de Wal te houden maar bij Continuatie de Wal nog al naaderende durfde het gevaar niet langer afwagten beleijden Scheepsraad en na een Rijpe deliberatie met een parigheijd van Stemme goed gevonde om Baaij-Fals in te loopen tot behouding van ‘S E: Comp:s dierbaaren Boodem hielden daarop af en passeerden de Blaasbalg aan Bagboord, met het inseylen van de Baaij passeeerde ons 2: Deensse Scheepen, na de Middag de wind ZW:t WZW:t ZW:t ZW:t ongestaadige en afneemende Coelte op, claarende Lugt Reedelijk weer passeerde de diepte 35: 30: 25. 20. v:m fijn zand met Schulpen even na Sons ondergang komen door Stilte op de Laatstgemelde diepte ten anker pijlde de hanglip ZOtZ.’ en de Scheepen in de Simons baaij

‘WNW: des nagts de Wind variabel ZW:t en ZZW:t WZW:t ongestaadige Travading met weerligt en Reegen sien het eene deensse Schip in de Mond van de Baaij over en weer leggen.’

‘Vrijdag den 31: Augustus ‘S morgens en voor de Middag de wind ONO:t oost, ZO:t labberlugje mooi weer met den dag ligte ons anker en gaan onder zeijl boegden onsen Cours om de NW:t en WNW:t na de Simons baaij alwaar wij om 8: uuren ten anker quaamen op de diepte van 11: v:m fijn wit Sand met Schulpjes.’

’/:onderstont:/ Accordeert voor so veel het ge Extraheerde aangaat, met het door den Schipper Cornelis de Jong, aan den Heer Independent Fiscaal, en de E E:s gecommitteerde Leeden uijt den E: Agtb: Raad van Justitie deeses Gouvernements, vertoonde Origineele Journaal’

‘In ‘t Casteel de goede hoop den 11: September 1753: /:was geteekent:/ C: L: Neethling gesw Clercq.’

Waaruijt zijnde komen te blyken dat de Overheeden van het geciteerde Schip Rhoon vermits de Contrarie winden en hoog gaande Zeën tot behoud van dien Bodem volstrekt genoodsaakt zijn geweest in de gementioneerde Baaij-Fals binnen te loopen en dus hieromtrent aan hunnen pligt behoorlijk voldaan hebben, is oversulx verstaan, dat hiervan met oversending in Copia van voorseyde Rapport en dies annexe Stucken, de vereyschte kennisse aan de heeren der hooge Indiase Regeering tot Batavia zal werden gegeeven.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh E g clercq

C. 131, pp. 227-242.

Dingsdag den {17531002} 2: October 1753:

‘S voormiddags alle present.

Nademaal den Tijd van de aanbesteeding der Leverantie van versch vleesch en Leevendige Schaapen aan ‘s Comp:s passeerende Scheepen het Hospitaal en Slaaven Logie, het welk jongst op den 1: februarij 1749: voor den Tijd van Vijff Jaaren is geschied, thans weeder begind aan te naaderen, is oversulx beslooten dat weegens de Nieuwe aanbesteeding der voorseijde Leverantie op den 1: febr:ij des aanstaanden jaars 1754: om met p:mo Maij daar aan in te gaan, aan alle ende een ygelijk bij affixie van Billietten kennisse zal werden gegeeven, en dat deese aanbesteeding op den voorigen voet weederom zal geschieden.

Wijders geliefde den Heer Gouverneur te produceeren zeeker Schriftuur door den Heer Secunde Sergius Swellengrebel aan zijn Edele overgegeeven, Luijdende als volgt:

‘Wel Edele Gestr: Heer’

‘Den ondergeteekende op ordre van Uwel Ed: G: bij zig ontbooden hebbende, de Besitters en Leveranciers der Constantia wijnen, Carel Wiese, en Lambert Meijburg, omme haar voor te houden, hoe dat bij reiterative klagten, eenige onser H:ren Majores gebleeken is, dat niet alleen verscheijden der Laatste, maar ook voorig afgesonden wijnen, aan ‘t werken, en ‘t vaatwerk houtig bevonden was.’

‘So hebben deselve hierop geantwoord, dat ten regarde van ‘t werken dier Wijnen, geen andere Reeden konde geeven, dan dat die gemeenlijk binnen ‘t Jaar van haar gewas, en dus te jong versonden wierden, maar dat zij, in gevallen men deselve niet voor ‘t Tweede Jaar haarer persinge afscheepte, als dan vermeende, wel geconditioneert soude overkomen; dat zij wijders als Luijden van Eer betuijgde, die wijnen, Suijver so als zij uijt de druijve komen, die alleen op Constantia groeijen en sonder deselve met eenige andere Soorten te meleeren naar gewoonlijk & behoorlijke appreturen, aan d’ E: Comp: Leeverden.’

‘En aangaande de houtigheijd der Vaaten, verclaarde zijl: meede, dat alsoo de Most in diervoegen als uijt de Pars loopt, op Leggers, en geen kleener Vaatwerk konde bearbeijd worden, zij niet in Staat waaren, de vereijschte quantiteijd aamen, dan met het so genaamde Doppen-Bier, te kunnen weijnig maaken, en dit nog gantsch gebrekkelijk, uijt oorzaak van de geringe quantiteijt dier vogt, dog indien d’ E: Comp: die wijnen in Leggers konde laaten afgaan, of wel een Jaar Ouder laaten worden, ook deese Swaarig heijd zonder Twijffel Cesseeren zoude.’

‘Waarmeede den ondergeteekende aan ‘t Oogmerk van Uwel Ed: G: denkt voldaan te hebben, heeft hij d’ Eere te zijn.’

’/:onderstont:/’

‘Uwel Edele Gestrenge zeer gehoorsaame Dienaar /:was geteekent:/ S: Swellengrebel. /:in margine:/ In ‘t Casteel de goede hoop den 2: october 1753.’

Welkers inhouden met aandagt overwoogen zijnde; So is goed gevonden en verstaan dat daarvan aan de Wel Edele groot agtb:r Heeren Bewindhebberen der Resp: Cameren aan dewelke jaarlijx Constantia wijnen van hier werden afgescheept, met oversending van gedagte Schriftuur, de verschuldigde kennisse zal worden gegeeven, om daarop derselver ge Eerde Ordres te mogen erlangen; waarneevens aan haar wel Edele groot Agtb:r op het Eerbiedigst zal werden voorgedraagen, dat bij aldien deselve mogten komen goed te vinden dat de Constantia wijn om de Reedenen bij meergem: Schriftuur gededuceert, voortaan in leggers van hier souden moeten werden afgesonden, haar Wel Edele groot Agtb:re als dan met eenen de goedheijd gelieven te hebben de Heeren der hooge Indiase Regeering aan te Schrijven om Successivelijk in de voor derselver Resp: Cameren van Batavia te vertrekkene retour Scheepen ruijmte, tot berging zodaniger Leggers met wijn, te laaten.

Hierna heeft gedagten Heer Secunde en Hoofd administrateur Sergius Swellengrebel weegens den ontfangst en uijtgaave der Zeegels mitsg:s de Restanten van dien de onderstaande Reecq:g ingeleevert.


Zeegels d' A:is 1752/53:
Debent
  van van van van van van van van van van van van van van van van van van van van
Rx 1/8: 1/4 : 1/2 : 3/4 : 1: 2: 3: 4: 5: 6: 8: 10: 12: 15: 20: 25: 30: 40: 50: 60:
A:o 1753: ultimo Februarij aan Restant 508: 1899: 103: 13: 73: 36: 8: 21: 32: 39: 49: 50: 13: 6: 7: 35: 6: 6: 6: 3:
den 2t Maart bygekoomen 500: -: 800: -: 100: 50: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -:
en den 26 Julij 1000: -: -: -: -: -: 50: 50: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -:
 
Somma 2008: 1899: 903: 13: 173: 86: 58: 71: 32: 39: 49: 50: 13: 6: 7: 35: 6: 6: 6: 3:
 
Credunt
  van van van van van van van van van van van van van van van van van van van van
Rx 1/8: 1/4: 1/2: 3/4: 1: 2: 3: 4: 5: 6: 8: 10: 12: 15: 20: 25: 30: 40: 50: 60:
Seedert p:ro maart tot dato deeses verstreckt 798: 484: 316: -: 87: 42: 8: 20: 11: -: 2: 13: -: 1: 2: 17: -: -: -: 1:
dato deeses Restant 1210: 1415: 587: 13: 86: 44: 50: 51: 21: 39: 47: 37: 13: 5: 5: 18: 6: 6: 6: 2:
 
Somma 2008: 1899: 903: 13: 173: 86: 58: 71: 32: 39: 49: 50: 13: 6: 7: 35: 6: 6: 6: 3:

Zeegels d' A:is 1752/53:
Debent
  van van van van van van van van van van van van van van van van van van van van
Rx 1/8: 1/4 : 1/2 : 3/4 : 1: 2: 3: 4: 5: 6: 8: 10: 12: 15: 20: 25: 30: 40: 50: 60:
A:o 1753: ultimo Februarij aan Restant 508: 1899: 103: 13: 73: 36: 8: 21: 32: 39: 49: 50: 13: 6: 7: 35: 6: 6: 6: 3:
den 2t Maart bygekoomen 500: -: 800: -: 100: 50: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -:
en den 26 Julij 1000: -: -: -: -: -: 50: 50: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -: -:
 
Somma 2008: 1899: 903: 13: 173: 86: 58: 71: 32: 39: 49: 50: 13: 6: 7: 35: 6: 6: 6: 3:
 
Credunt
  van van van van van van van van van van van van van van van van van van van van
Rx 1/8: 1/4: 1/2: 3/4: 1: 2: 3: 4: 5: 6: 8: 10: 12: 15: 20: 25: 30: 40: 50: 60:
Seedert p:ro maart tot dato deeses verstreckt 798: 484: 316: -: 87: 42: 8: 20: 11: -: 2: 13: -: 1: 2: 17: -: -: -: 1:
dato deeses Restant 1210: 1415: 587: 13: 86: 44: 50: 51: 21: 39: 47: 37: 13: 5: 5: 18: 6: 6: 6: 2:
 
Somma 2008: 1899: 903: 13: 173: 86: 58: 71: 32: 39: 49: 50: 13: 6: 7: 35: 6: 6: 6: 3:

’/:onderstont:/’

‘In ‘t Casteel de Goede Hoop ultimo Augustus 1753: /:was geteekent:/ S. Swellengrebel /:in margine stont:/ Deese Reeck:g door ons onder geteekende Fiscaal en Gecommitteerdens uijt den Raad van Justitie alhier behoorlijk nagesien en met de restanten geconfronteert zijnde, is deselve in alle deelen accordeerende bevonden, datum als booven. /:was geteekent:/ P: v: Reede van oudshoorn, R: S: Allemann, N: Heyning. /:lager:/ mij present /:en geteekent:/ J:n Fred:k Tiemmendorf, Secret:s.’

Waar uijt zijnde komen te blijken, dat het Rendement dier verkogte Zeegels in de laatst afgeweekene Ses maanden een Somma van 1394 3/4: Rijxd:s komt te bedraagen, is hierop gearresteerd, dat gedagte penn:gn p:r Schriftelijke ordonnantie van den Heer Gouverneur in ‘s Comp:s Cassa gebragt en bij de Negotie Boeken der E: Comp: sullen werden ingenoomen.

Door den Cap:tn ter Zee en Equipagiem: alhier d’ E: Hendrik de Ruijter te kennen gegeeven geworden zijnde, dat door de meenigvuldige besigheeden die hem desselfs gedagte bediening van Equipagiem: bij Continuatie komen te verschaffen, het waarneemen van den dienst als opsigter over ‘S E: Comp:s Ambagts lieden en Gebouwen alhier hem seer swaar en Moeijelijk komt te vallen, met versoek dat hij so hierom als ter zaake van desselfs Swakke Lighaams gesteldheijd daarvan mogte werden ontslaagen; Is hetzelve aan zijn E: geaccordeert, en vervolgens in desselfs plaats weederom tot opsigter over de gebouwen en ambagts Lieden der E: Comp: alhier aangestelt den Cap:tn der Artillerij Engelbart Muller, aan wien dan ook voor ‘t waarneemen deeser Extra dienst het daartoe Staande en bij de resp: voorige opsigters genootene douceur van 25: rix: ‘s maands uijt ‘s Comp:s Cassa is toegelegt.

Ook is den Cap:tn van de Tweede Comp: Burger Infanterij alhier Jonas van der Poel op desselfs hierom bij Request gedaan versoek ter zaake zijner Lighaams gebrekkelijkheijd soo van gedagte bediening als van alle verdere Burgerlijke Officiën ontslaagen, en in desselfs plaats weederom tot Cap:tn bevordert den Luytenant Hendrik Lodewijk Bletterman en tot Luijtenant den Vaandrig Thobias van Nek, wiens plaats weederom vervult is met den Sergeant Jan frederik Willem Botger, in verwagting dat deselve zig bij alle voorvallende geleegentheeden als wakkere en trouwe officieren sullen komen te gedraagen.

Sijnde Laatstelijk op de versoeken door de naartenoemene persoonen insgelijx in Scriptis gedaan, aan deselve de volgende Landereijen en Huijs Erven, in eygendom verleend, als:

Aan den Burgerraad Henning Joachim Prehn een Stuk Bouwland groot 7: Morgen en 402 quad:t Roeden, leggende annex desselfs Twee plaatsen gen:t Welgeleegen en Altena , beijde onder dit Caabse district; mits dat daar voor Jaarlijx aan d’ E: Comp: betaald werd de ordinaire Recognitie Penn:gn van een halve Rijxd:s voor yder Morgen.

Aan den Burger Christoffel Voogd een Stukje Huijs Erfs en Thuijnland ter groote van Twee Morgen, geleegen aan de Paarl , tusschen de plaatsen van de Landbouwers Hendrik Möller en Willem van der Merwe; onder Conditie egter om op hetselve Land geen Vee te mogen houden, en dat ook niemand der Buuren door ‘t uijtgeeven van ‘t zelve benadeelt werd.

Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] J:s degrandpreez

[Signed:] Mij Present O M Bergh E: g: clercq

C. 131, pp. 243-246.

Dingsdag den {17531009} 9. October 1753:

‘S voormiddags alle present, uijtgenoomen de Heeren Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn en Lieutenant Collonel Isaak Meijnertzhagen d’ Eerste bij Indispositie.

Vermits het waarneemen van het Secretariaat van Politie alhier, met alles wat daarvan dependeert, den E: Secretaris Josephus de grand Preez weegens desselfs swakken toestand, hoe langer hoe moeijelijker komt te vallen; Is hierom en uijt aanmerkinge van desselfs Langjaarige en trouwe diensten, best gedagt om zijn E: in deesen te gemoed te komen en in hoope dat denselven in der Tijd tot voorige gesontheijd sal mogen komen te geraaken, tot Adjunct Secretaris aan te stellen den Onderkoopman en Eersten geswooren Clercq ter politicque Secretareije Oloff Martini Bergh aan wien behalven sijn geregte aandeel in de voordeelen van de Secretareije, nog is toegevoegd de helfte van het revenüe van het vendumeester Schap, d’ andere helft aan voorm: E: Josephus de grand preez verblyvende, En is wijders weeder tot Eersten geswooren Clercq ter even gemelde Secretareije gevordert den Boekhouder en geswooren Clercq ter Secretareije van Justitie Christiaan Ludolph Neethling.

Synde voorts tot het bijwoonen der Burger Waapen Schouwing aan Stellenbosch dewelke volgens gebruijk aldaar op den Laatsten deeser Maand Staat te geschieden, gecommitteert de Heeren Hendrik de Ruijter en Rudolph Sigfried Alleman.

Aldus Geresolveert ende Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] J:s degrandpreez

[Signed:] Mij Present O M Bergh Adj:t Secret:s

C. 131, pp. 247-249.

Maandag den {17531015} 15: October 1753:

‘S voormiddags alle present.

Naar Resumptie van Seekere Missive van den Land drost en Burger krijgsraad tot Stellenbosch en Draakenstijn van den 9: deeser, is verstaan dat de daarbij versogte 1200: Ponden Buskruijt en 2100: p:s Snap haan Steenen om volgens Jaarlijx gebruijk te dienen tot het Exerceeren der Coloniers van voorseyde Districten in den Wapenhandel, mitsgaders het doen van de aanstaande Waapenschouwing aan Stellenbosch sullen worden verstrekt; Terwijl wijders nog goedgekeurt is de bij gedagten Land-Drost en krijgsraad gedaane aanstellingen van den Corporaal Pieter Strijdom tot Wagtmeester onder de Dragonders, als meede van Johannes Uijsch en Diederik fris in ‘t veld tot Sergeanten onder de Comp.s Invalides.

Aldus Geresolveert ende Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] J:s degrandpreez

[Signed:] Mij Present O M Bergh Adj:t Secret:s

C. 131, pp. 250-251.

Saturdag den {17531027} 27: Octobr: 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenomen den E: Coopman en Dispencier Nicolaas Heyning bij Indispositie

Is goed gedagt om den met het Schip Spanderswout alhier aangekomenen en door de Heeren en Meesteren in ‘t Vaderland voor dit Gouvernement verordineerden predikant Johannes Appeldoorn als vaste Leeraar aan Stellenbosch te plaatsen; in vertrouwen dat zijn Eerw: niet alleen het vereyschte genoegen sal komen te geeven, maar ook dat hij met Liefde door de gemeynte aldaar ontfangen wordende veel Stigting aan deselve sal komen toe te brengen.

Aldus Geresolveert ende Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] J:s degrandpreez

[Signed:] Mij Present O M Bergh Adj:t Secret:s

C. 131, pp. 252-276.

Dingsdag den {17531127} 27. Nov: 1753:

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den E: Coopman en Dispencier Nicolaas Heyning, bij Indispositie

Sijn heeden in Raade geproduceert en Nagesien de Negotie en Soldij Boeken deeses Gouvernements de Annis 17 52/53, uijt welke eerstgemelde is komen te blijken, dat de Lasten in dit Boekjaar gevallen, zijn gemonteert tot ƒ488160:11 en de Winsten ƒ164288:17, So dat de Lasten dit Jaar meer als A:o pass:o beloopen hebben ƒ23184:5:8:, en de Winsten daar en teegen ƒ2600:17: minder, welk meerder bedraagen der Lasten is voortgekomen, Eerstelijk uijt d’ onkosten van Scheepen, die ƒ5505:18:8:, hooger geloopen zijn, doordien ‘er in dit jaar vijff Scheepen meer als in ‘t voorl: Boekjaar hier ter plaatse zijn aangeweest, en ten Tweeden uijt de Betaalde Guarnisoens Soldijen, welk Post ƒ159490:2:, en dus op zig zelven ƒ20634:12:, meer als in het gepasseerde jaar komt te rendeeren, waarvan de oorsaak is,dat onder deselve hoofdpost weederom heeft moeten gebragt werden het montant der Monteering van de Militie deeses Casteels, en het corps Artillerij bediendens, ter Somma van ƒ29811:3:8:, maar Nademaal dit montant als geen weesentlijke Lastpost kan werden aangemerkt, dewijl hetselve bij het debiteeren van ‘t Guarnisoen weederom aan d’ E: Comp: voldaan werd, so als sulx in ‘t breede bij Resolutie van den 7: December 1751 is aangehaald, soude oversulx het bedraagen der lasten deeses Jaars in ‘t generaal, eygentlijk maar ƒ458349:7:8: en dus ƒ6626:18: minder dan die d’ Annis 17 51/52 komen te beloopen; Terwijl aan den anderen kant het minder bedraagen der Winsten eenelijk is voortgekomen, doordien dat ‘er in dit jongst afgeweekene Boekjaar een mindere quantitijt Negotie goederen dan ‘s Jaars te vooren alhier aangebragt geworden zijnde, de Avancen daarop dienvolgens ook minder als bevoorens hebben moeten rendeeren.

En is vervolgens den Heer hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel gequalificeert om de winst en Last posten, Conform de dien aangaande geformeerde Specificatie bij voorm: Negotie Boeken te doen in en afschrijven.

Sijnde hierna door gedagten Heer hoofd Administrateur overgegeeven de onderstaande versoek Schriften van den Pakhuijsmeester, Dispencier en Keldermeester, alle tendeerende omme te mogen genieten de Jaarlijxe afschrijvingen op de goederen bij haarl: in het afgeweekene Boekjaar verstrekt, waaromtrent goedgedagt is, dat zijn E: insgelijx sal werden geauthoriseert, om de bij die Schriftuuren gespecificeerde goederen als niet excedeerende meede bij de gementioneerde Negotie Boeken te doen afschrijven, Luijdende gesegde versoek Schriften als volgt.

Aan den wel Edelen gestr: Heeren Rijk Tulbagh Gouverneur van Cabo de goede hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb:re Raad van Politie deeses gouvernements.

‘Wel Edele Gestr: Heer en E: E: Agtb:re Heeren’

‘Den ondergeteekende Coopman en Pakhuijs meester versoekt zeer Eerbiedig, dat aan hem volgens gebruijk mag werden toegestaan, sodanige afschrijvingen te mogen genieten, als ‘er geduurende het Laatst afgeweekene Boek Jaar op de hier onder gespecificeerde Goederen onvermijdelijk zijn ontstaan; te weeten:’


Cramerijen
37: ld Alluijn op 737: ld } zijnde 5: pC:to so door indroogen, verstuijven 't versleepen der Rotten en Muijsen, als het verstrekken bij 1: en 2: ld vermindert.
28: d:o Lijm d:o 568: d:o
31: d:o Stijfsel d:o 620: d:o
Yzer
4662: ld gesort: op 310829: ld so door inroesten als uijtweegen bij 100: en 50: ld vermindert, zijnde 1 1/2: pC:to
Spijkers
1615: ld: gesorteerde ijsere op 107715: ld door inroesten en uijtweegen bij kleyne parthijen van 1 en 2 ld vermindert, zijnde meede 1 1/2 pC:to
Verwen
- 1/2 ld Fijne op 16: ld } à 3: pC:to door indroogen en uijtweegen bij kleijne parthijen van 1: en 2: ld vermindert.
73: d:o gesort: groove d:o 2449 d:o
Taback
553: ld op 18445: ld door indroogen en uijtweegen van 1: en 2: ld vermindert zijnde meede 3: pC:to
Specerijen.
8: ld Nooten op 162 1/2 ld } à 5 pC:to so door indroogen als verstrekken bij 1: tot 1/8 ld vermindert.
7: d:o Nagulen d:o 153 1/2 d:o
8: d:o Foely d:o 159 1/2: d:o
8: d:o Canneel d:o 165 1/2
Coffij Boonen
897: ld op 17950: ld insgelijx door indroogen en uijtweegen bij 1: en 2: ld vermindert, zijnde meede 5: pC:to

Cramerijen
37: ld Alluijn op 737: ld } zijnde 5: pC:to so door indroogen, verstuijven 't versleepen der Rotten en Muijsen, als het verstrekken bij 1: en 2: ld vermindert.
28: d:o Lijm d:o 568: d:o
31: d:o Stijfsel d:o 620: d:o
Yzer
4662: ld gesort: op 310829: ld so door inroesten als uijtweegen bij 100: en 50: ld vermindert, zijnde 1 1/2: pC:to
Spijkers
1615: ld: gesorteerde ijsere op 107715: ld door inroesten en uijtweegen bij kleyne parthijen van 1 en 2 ld vermindert, zijnde meede 1 1/2 pC:to
Verwen
- 1/2 ld Fijne op 16: ld } à 3: pC:to door indroogen en uijtweegen bij kleijne parthijen van 1: en 2: ld vermindert.
73: d:o gesort: groove d:o 2449 d:o
Taback
553: ld op 18445: ld door indroogen en uijtweegen van 1: en 2: ld vermindert zijnde meede 3: pC:to
Specerijen.
8: ld Nooten op 162 1/2 ld } à 5 pC:to so door indroogen als verstrekken bij 1: tot 1/8 ld vermindert.
7: d:o Nagulen d:o 153 1/2 d:o
8: d:o Foely d:o 159 1/2: d:o
8: d:o Canneel d:o 165 1/2
Coffij Boonen
897: ld op 17950: ld insgelijx door indroogen en uijtweegen bij 1: en 2: ld vermindert, zijnde meede 5: pC:to

’/:onderstont:/’

‘In’t Casteel de goede hoop Ult:mo Aug:s 1753: /:was geteekent:/ C:s Brand.’

‘Den wel Edelen Gestr. Heer Rijk Tulbagh, Gouverneur van Cabo de goede Hoop &:a &:a beneevens den E: Agtb:re Raad van Politie, werd seer Eerbiedig versogt, dat aan den ondergeteekenden Dispencier mag werden toegestaan de Ordinaire afschrijving van de Onderstaande goederen, dewelke door Spillagie, Lekkagie, aan slaan der Muuren als andersints onvermijdelijk in een Rond Jaar zijn ontstaan, als:’


287 1/4: mud Tarw, te weeten:
3 3/8: mud Rogh a 1 1/2: pC:to van 231: mud in maniere als boven.
25: mud Boonen a 1 1/2: pC:to van 1670: mud in t verstrekken, uijtdroogen, uijtsleepen van Rotten en muijsen vermindert.
28 3/8: mud Erten à 1 1/2: pC:to van 1892: mud in alles als boven.
35 5/8: d:o Garst à 1 1/2: pC:to van 2383: mud door Calanders en als vooren.
31462 ld Rijst a 3pC:to van 1048735: ld door 't uijt eeten van de Calanders en uijtweegen bij veel kleijne quantiteyten.
432: ld hart Brood a 1: pC:to van 43206: ld door 't uijteeten van kakkerlacken, Rotten en muijsen als uijtweegen vermindert.
Suyker over als volgt.
894: ld: witte à 2: pC:to van 44715. ld } door Spillagie, lekkagie, uijtsleepen der Rotten en muijsen en uijtweegen bij kleijne parthijen.
813: d:o Candij d:o 1 1/2: d:o d:o 54215: d:o
17: ld Hop a 1: pC:to van 1714: ld door 't uijtdroogen, 't versleepen van Rotten en uijtweegen bij kleijne parthijen.
69: d:o Peeper a 1 1/2: pC:to van 4600: ld door 't verstuijven en uijtweegen bij kleijne quantiteijten.
191: d:o Wax à 5: pC:to van 3827: ld door 't vermeijten en uijtweegen vermindert.
34: d:o Wax Caarsen à 1: pC:to van 3400: ld in alles als voorn.
307 d:o Zeep à 3 pC:to van 10237 ld door het vermeijten, uijtdroogen en uijt weegen vermindert.

287 1/4: mud Tarw, te weeten:
3 3/8: mud Rogh a 1 1/2: pC:to van 231: mud in maniere als boven.
25: mud Boonen a 1 1/2: pC:to van 1670: mud in t verstrekken, uijtdroogen, uijtsleepen van Rotten en muijsen vermindert.
28 3/8: mud Erten à 1 1/2: pC:to van 1892: mud in alles als boven.
35 5/8: d:o Garst à 1 1/2: pC:to van 2383: mud door Calanders en als vooren.
31462 ld Rijst a 3pC:to van 1048735: ld door 't uijt eeten van de Calanders en uijtweegen bij veel kleijne quantiteyten.
432: ld hart Brood a 1: pC:to van 43206: ld door 't uijteeten van kakkerlacken, Rotten en muijsen als uijtweegen vermindert.
Suyker over als volgt.
894: ld: witte à 2: pC:to van 44715. ld } door Spillagie, lekkagie, uijtsleepen der Rotten en muijsen en uijtweegen bij kleijne parthijen.
813: d:o Candij d:o 1 1/2: d:o d:o 54215: d:o
17: ld Hop a 1: pC:to van 1714: ld door 't uijtdroogen, 't versleepen van Rotten en uijtweegen bij kleijne parthijen.
69: d:o Peeper a 1 1/2: pC:to van 4600: ld door 't verstuijven en uijtweegen bij kleijne quantiteijten.
191: d:o Wax à 5: pC:to van 3827: ld door 't vermeijten en uijtweegen vermindert.
34: d:o Wax Caarsen à 1: pC:to van 3400: ld in alles als voorn.
307 d:o Zeep à 3 pC:to van 10237 ld door het vermeijten, uijtdroogen en uijt weegen vermindert.

’/:onderstont:/’

‘In ‘t Casteel de Goede hoop ult:mo aug:s 1753: /:was geteek:/ N:s Heyning:’

Aan den wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh, Gouverneur van Cabo de goede hoop &:a &:a &:a beneevens den E: agtb: politicquen Raad.

‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb:re Heeren’

‘Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb:re werd door den ondergeteekenden keldermeester zeer Eerbiedig versogt, dat hem de Ordinaire afschrijving op de Caabse wijnen /:door het oversteeken en opvullen vermindert:/ onder Ult:mo Aug:s Laastleeden voor een Jaar mag valideeren, bedragende 15108: kannen op 1185 3/4 Leggers, zijnde Een Legger van de Twee en Dertigh P:s’

’/:onderstont:/’

‘In ‘t Casteel de goede hoop den 1: Septemb: 1753: /:was geteek:/ J:n Raak.’

So als wyders nog door Meergemelden Heer Hoofd Administrateur is geproduceert geworden d’ onderstaande Memorie.

‘Memorie van de nabesz Roet, Bier, Pypeduygen, brandewijn en Timmerhout uijt d’ onderstaande Bodems so te kort, bij pijling minder als gebrooken bevonden, de Schuijt van ‘t afgelegde Schip Tolsduijn bij swaar weer teegens het Strand geslaagen, en ten eenemaal verbrijselt; als meede de Lijf Eygenen in de Ses jongst gepasseerde Maanden door de Natuurlijke Dood overleeden, en ‘t vee in gem: Tyd so verrekt, als door ‘t wild gedierte vernielt, alles volgens verclaaringen hier annex blijkende, Namentlijk:’


uijt het Schip Haarlem
afschrijven { 121: ld Roet op 1000 ld bij naweeging van 3: vaten, N:o 1: á 3: te kort.
uijt het schip Zaamslag
afschrijven { 4 1/8: vaten vijfhoex Bier op 24: vaten bij pijling minder, als 9: van 4: d:m, 6: van 5: d:m en 9: van 6: d:m wan.
16: p:s Pijpeduygen op 1800 p:s te kort.
-1/15: kelder gedistileerde wateren op 1: kelder } gebrooken
-2/15: d:o france brandewijn d:o 1: d:o
1: p:s Juffer van 36: a 40: v:t op 60: p:s te kort.
verkoopen { 3: d:o gr: deelen d:o 1 1/2 d:m L:g 24: v:t op 200: p:s } gebrooken
4 d:o d:o d:o d:o 1 1/4: d:o d:o d:o 200: d:o
5: d:o d:o d:o d:o 1 d:o d:o L:g 20 a 24: v:t d:o 150:
afschrijven { 1: Schuijt van 't afgelegde Schip Tolsduijn bij Swaar weer teegens het Strand geslaagen en ten eenemaal verbryselt geraakt.

uijt het Schip Haarlem
afschrijven { 121: ld Roet op 1000 ld bij naweeging van 3: vaten, N:o 1: á 3: te kort.
uijt het schip Zaamslag
afschrijven { 4 1/8: vaten vijfhoex Bier op 24: vaten bij pijling minder, als 9: van 4: d:m, 6: van 5: d:m en 9: van 6: d:m wan.
16: p:s Pijpeduygen op 1800 p:s te kort.
-1/15: kelder gedistileerde wateren op 1: kelder } gebrooken
-2/15: d:o france brandewijn d:o 1: d:o
1: p:s Juffer van 36: a 40: v:t op 60: p:s te kort.
verkoopen { 3: d:o gr: deelen d:o 1 1/2 d:m L:g 24: v:t op 200: p:s } gebrooken
4 d:o d:o d:o d:o 1 1/4: d:o d:o d:o 200: d:o
5: d:o d:o d:o d:o 1 d:o d:o L:g 20 a 24: v:t d:o 150:
afschrijven { 1: Schuijt van 't afgelegde Schip Tolsduijn bij Swaar weer teegens het Strand geslaagen en ten eenemaal verbryselt geraakt.

‘Volgens Reekening van den opsiender van ‘s Comp:s Slaaven Logie en Secretariale verclaaringen zijn in de Maanden Maart, April, Maij, Junij, Julij en august:s deeses Jaars van ‘s Comp:s Leijf Eijgenen door de natuurlijke Dood overleeden, te weeten:’


afschrijven { 5: kloeke Jongens
1: Suijgend Jongetje
3: kloeke Meijden
2: Suijgende Meisjes
2: Bandiete Jongens.

afschrijven { 5: kloeke Jongens
1: Suijgend Jongetje
3: kloeke Meijden
2: Suijgende Meisjes
2: Bandiete Jongens.

‘En volgens bij gevoegde Reekening van den Landdrost gesterkt met Secretariale verclaaringen, zijn in bovengem: Maanden van ‘s Comp:s Beestiaal so verrekt, als door ‘t wild gedierte vernielt, als:’


afschrijven { 617: p:s Runderbeesten.
6: d:o Paarden.
5: d:o Ezels en Ezelinnen.
2: d:o Bocken.

afschrijven { 617: p:s Runderbeesten.
6: d:o Paarden.
5: d:o Ezels en Ezelinnen.
2: d:o Bocken.

’/:onderstont:/’

‘In ‘t Casteel de goede Hoop den 27: Novemb:r 1753: /:was geteekent:/ ‘S Swellengrebel.’

Welken aangaande verstaan is, dat met de daarbij vermelde te kort aangebragte goederen, mitsgaders gestorvene slaaven en verrekt Beestiaal der E: Comp: sodanig zal werden gehandelt, als in margine dier Memorie staat aangeteekent.

Door den Land drost en Burger krijgsraad van Swellendam in Scriptis versoek gedaan geworden zijnde, dat de ingeseetenen van derselver District voorthaan, gelijk die geene dewelke hier onder de Caab mitsg:s Stellenbosch en Draakenstijn Sorteeren, in plaatse van Tweemaal, maar eens in’t Jaar in den Wapenhandel mogten geoeffent werden, is hierop verstaan, om gem: krijgsraad bij missive te doen aanschrijven, dat dewijl bij het genoomen besluijt onder den 20: Maart deeses Jaars dat deese Ingeseetenen maar eens in het Jaar in de Wapenen souden behoeven te komen, met dien verstande egter om alsdan Ses Daagen agter een te exerceeren, de meeninge ook geweest is, daaronder meede te begrijpen de Burgerije van Swellendam ; Sijl: sig dierhalven in het toekomende hierna sullen kunnen reguleeren, en teffens sorge moeten draagen dat deselve Burgerij den voorseijden Tijd van Ses daagen na behooren in den wapenhandel geoeffent werd; Sullende de wapenschouwing daarbij ingelijx moeten worden gedaan, het zij in de maand Septembr: of October, op sulken eens voor al, daar toe vast te stellenen Tijd, als gedagten krijgsraad tot deese Zaake het bequaamste zal oordeelen te weesen.

Ook is naar Lectuure van Seeker Request door de gepriviligeerde Schoolmeesteren deeser plaatse in de volgende bewoordingen gepresenteert.

Aan den wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh, Gouverneur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: agtb:re Raad van politie.

‘Wel Edele Gestr: Heer en E: agtb:re Heeren’

‘Geeven in alle onderdanigheijd te kennen de ondergeteek:de door Uwe Wel Edele gestr: en E: agtb:re gepriviligeerde Schoolmeesteren deeser plaatse, hoe zig alhier verscheijde Persoonen bevinden, die haar niet ontsien, sonder daar toe van Uwe wel Edele gestr: en E: agtb:re permissie te hebben bekomen, School te houden, en daar en boven in deese en geene huijsen te gaan om de Jeugd in het Leesen, Schrijven, Cijfferen en Singen te onderwijsen ‘t welk tot groot Nadeel der Supp:lten komende te strekken, so neemen deselve de vryheijd sig te keeren tot Uwe wel Edele gestr: en E: agtb:re met ootmoedig versoek, dat het deselve behaagen mag, het houden van sodanige ongepermitteerde Schoolen en onderwijsingen te verbieden, mitsg:s dat tot beeter Subsistentie de Supp:ltn de Schoolen ten getaale als thans te weeten in Ses mogen zijn en blijven bepaald. /:onderstont:/ ‘T welk doende &:a /:was geteekent:/ A:ij Berrangé, D: V:D: Schijff, A: D: Kok, N: Mulder, H:k Paasen, Adam Tas.’

Goedgedagt daarop voor Appostille te geeven, dat aan alle ende een Ygelijk als van Ouds sullende sijn en blijven verbooden om sonder Speciale vergunning van de Overheijd alhier openbaar School te houden, de Supp:ltn oversulx aan de Eerw: Scholarchen alhier sullen moeten opgeeven de naamen der geener dewelke hier teegens komen aan te gaan, op dat door deselve daar omtrent na behooren kan werden voorsien.

Sijnde wyders aan den Burger Barend Johan Lucas in eijgendom gegeeven een stukje huijs Erfs en Thuijn Land geleegen in ‘t Land van Waveren omtrent de plaats van den Land bouwer Jan Olivier, ter groote van

Twee morgen, om zig daarop ter needer te setten en desselfs Ambagt van kleedermaaker ten dienste der Inwoonderen aldaar te oeffenen, onder Conditie egter van op het voorseijde Land geen Vee te mogen houden, en dat ook Niemand der Buuren door het uijt geeven van dien benadeelt werd.

Laatstelijk is eene van ‘S Compagnies Leijff-Eygenen genaamt Johanes van Marij van Kalmeronde op zijn hierom gedaan versoek en ter Consideratie dat denselven den Heyligen Doop heeft ontfangen en een anderen mans slaaf gen:t October van Sambouwa die bij gedaane visitatie gesond en van de vereijschte Lighaams gesteltheijd is bevonden, in zijn plaats aan d’ E: Comp: komt te presenteeren, uijt Slaverneije ontslaagen en in Vrijdom gestelt.

Aldus Geresolveert ende Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] Hend:k de Ruijter

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] J:s degrandpreez

[Signed:] Mij Present O M Bergh Adj:t Secret:s

C. 131, pp. 277-285.

Dingsdag den {17531211} 11: Decemb:r 1753:

‘S voormiddags alle present

De ingediende Nominatiën der Resp: Collegien so hier aan de Caab als in de buijten districten geleesen en geresumeert weesende, heeft men zig de gedaane Electie van Ouderlingen Laaten welgevallen, en verders uijt het dubbelt genomineert getal tot Diaconen verkooren, de volgende Persoonen, te weeten:

In de kerk hier aan Cabo

Hendrik van der Heijden tot ouderling in plaatse van den afgaanden Johannes Henricus Blankenberg. Jeremias Auret en Anthonij Martensz: tot Diaconen voor d’ uijtgediende Jasper Westpalm en Jan Meijndertsz: kruijwagen.

In de Stellenbosche kerk.

Gerhard van der Bijl tot ouderling in steede van Daniel Malaen. En tot Diacon Pieter Loubser in plaatse van den af te treedenen Nicolaas Vlok.

In de kerk aan Drakensteijn

Pieter du Toit de oude, tot ouderling. Francois Retief en Pieter Loret tot Diaconen. Den Eersten in plaatse van Charles Marais en de Twee andere voor Pieter du Toit de Jonge en Jan Booijens.

In de kerk in het Land van Waveren .

Jan Theron tot ouderling in plaatse van Pieter Theron en Pieter du Plessis tot Diacon in Steede van den aftetreedenen Jacobus de Wet.

In de Swart Landsche kerk

Johannes Albertus Laubser tot ouderling in steede van Gideon Slabber en Paul Retief tot Diacon voor de uijtgediende Jacobus Myburg

Sullende voorsz: kerkenraade wijders werden aangeschreeven, dat ‘er deesen Jaare weederom geen Commissaris Politicq na de buijten districten staat af te gaan, en dat zij hierom sullen moeten besorgen, dat de kerkelijke Reek:gen haarer arme Penn:gen ten spoedigsten herwaarts werden overgesonden.

En zijn voorts uijt de in dubblen getale genomineerde Persoonen om na gebruijk in de onderstaande Collegien dienst te doen, verkooren als:

Tot Burgerraaden

Paulus Artoijs en Jan Hassing in steede der uytgediende Hendrik van der Heijde en Jan laurens Bestbier.

Tot wees meesteren

Daniel Heyning en Jan Meyndertsz: Cruijwagen. Ende sulx ter plaatsvullinge van de afte treedene Jasper Westpalm en Jan Serrurier

Tot Commissarissen van Civile en Huwelyxe Saaken

Christoffel Lodewijk Warnecke en Willem Helmoet In plaatse van Reynier Lafebre en Jan Frederik Delitsch

Tot Heemraaden van Stellenbosch en Drakensteijn .

Gerhard van der Bijl Adriaan van Brakel David de Villiers en Hendrik Hop

In steede van Johannes Louw Pietersz., Daniel Malaan, Jan de Villiers en Johannes Albertus Myburg.

Tot Heemraaden van Swellendam .

Pieter Pienaar en Michiel Mulder In de plaats der uijtgediende Esaijas Engelbregt Meijer en Louis Foerie d’ oude.

Door de Burgers Jacobus Mourits, Job Jacobsz: en Eduard Uijtema bij Request versoek gedaan geworden zijnde om hier ter plaatse School te mogen houden, Is verstaan deselve Requesten te stellen in handen van den Eerw: kerkenraad alhier, om gemelde Persoonen noopens derselver bequaamheijd in ‘t onderwijsen der Jeugd te examineeren, en daarop deesen Raade dienaangaande te dienen van berigt.

Sijnde hiena goedgevonden dat ‘er Billietten Sullen werden geaffigeert tot waarschouwing van een Ygelijk deeser Caabse Ingeseetenen dat den heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn te saamen met gecommitteerde Leeden uijt den Raad van Justitie binnen korte dagen Schouwing van de Straaten en weegen binnen het Vlek van de Caab sullen komen doen, ten eijnde een ijder de Vuijlnis Nesten en andere onreynig heeden voor Zijn deur sal kunnen op ruijmen en weg doen brengen, om zig alsoo voor Schaade te hoeden.

Laatstelijk is in Steede van den onlangs tot Eersten geswooren Clercq ter Secretarije van Politie bevorderen Christiaan Ludolph Neethling weederom tot geswooren Clercq ter Justitieele Secretarije aangestelt, den adsistent George Frederik Haak met de qualiteijt van Boekhouder en de daartoe staande gagie van ƒ30. ter maand, onder een Nieuw verband van Drie Jaaren, naar het eijndigen van sijn thans Loopende Cours te neemen.

Aldus Geresolveert ende Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh Adj:t Secret:s

C. 131, pp. 286-289.

Dingsdag den {17531218} 18: Dec: 1753:

‘S voormiddags alle present:

Naar Lectuure van seekere Missive van den kerkenraad aan Stellenbosch de dato 16: deeser, is op het daarbij gedaane versoek verstaan, deselve te Authoriseeren om van het Huijs en Thuijn dat door haar Eerw: tot een wooning voor den Predikant aldaar, van de weduwe Schrik is gekogt, Transport en opdragt in forma te mogen ontfangen; sijnde wijders op het verdere versogte door ‘t gedagte Collegie ter Consideratie van het onvermoogen der Stellenbosche kerken Cassa ook goedgevonden hetselve van de betaaling van ‘s heeren Regt weegens de kooppenningen van het bovengemelde Huijs en Thuijn te excuseeren, en den Eerw: kerkenraad alhier aan Cabo de goede hoop te qualificeeren, om aan die van Stellenbosch voorm:t so tot het betaalen der geciteerde Cooppenningen als tot het doen van hoognoodige Reparatien aan de kerk aldaar, eenige penn:gen sonder intrest ter leen te mogen afgeeven.

Voorts is aan den Opperkoopman en geweesende Super Carga tot den Handel op China de heer Abraham Loofs, denwelken met het aanweesend Schip Voorland alhier van Batavia is aangekoomen, op desselfs hierom bij Request gedaan versoek, toegestaan, om uijt hoofde van desselfs Swakke Lighaams gesteltheijd eenigen Tijd onder afgeschreeven Gagie ter deeser plaatse te mogen verblijven.

Aldus Geresolveert ende Gearresteert In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh Adj:t Secret:s

C. 131, pp. 290-307.

Maandag den {17531224} 24: Decemb:r 1753:

‘S voormiddags alle present

Het g’Eerde aanschrijvens van haar wel Edele Groot agtb:re de heeren der hooge Indiase Regeering tot Batavia gedateert 6: april, 1: en 19: October deeses jaars, dat neevens de daartoe gehoorende bijlaagen met de aan weesende Retour Scheepen Voorland en Lycochton alhier aangebragt en seedert bij de Resp: Leeden des Raads ter Lectuure is Rond geweest, heeden ter Tafel gebragt, en daar over gebesoigneert weesende, is om aan de Intentie van haar Hoog Edelens Best en gevoeggelijkst te kunnen voldoen goedgedagt en dienvolgens beslooten.

Eerstelijk noopens het oversenden van Boter van hier na gesegde Indiase Hoofd plaatse dat aan een Ygelijk bij affixie van Billietten sal worden bekent gemaakt, dat de geene die geneegen mogten weesen hun Boter aan d’ E: Comp: te Leeveren, sig bij tijds sullen kunnen en moeten addresseeren bij den Negotie overdrager alhier Hendrik Moller en aan denselven daarbij opgeeven, hoe veel van gemelde boter en tot wat prijs het Pond sij wel sullen kunnen aan brengen, als meede teegens welken Tijd hetselve sal kunnen geschieden.

Ten Tweeden dat voortaan alle de Successivelijk ter deeser plaatse aan komende Retourscheepen, door den Equipagiem:r alhier neevens een der overheeden van de Scheepen die zig als dan ter deeser Rheede sullen komen te bevinden, ten overstaan van den heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn exactelijk sullen moeten worden gevisiteerd, of in deselve geen particuliere Aracq mogte afgescheept weesen, waarvan telkens behoorlijk Rapport in geschrifte sal moeten werden gedaan, ten eijnde bij bevinding dat hieromtrent Contrarie haar hoog Edelens Ordre, mogte gehandelt zijn, so wel teegens de aanbrengers als koopers daarvan te worden geprocedeert en de Schuldige na behooren gestraft, des sal hiervan tot een yders narigt meede bij affixie van Billietten kennisse gegeeven worden.

Ten Derden dat Jaarlijx bij de in de Maand Augustus of Septembr: van hier na Batavia geschreeven wordende Brieven, Specifice sal worden gemelt, het getal der in dit Gouvernement presente Manschappen van ijder beroep en qualiteijt; Dat ook als de gewoone Eijschen van hier na Batavia overgaan in de Brieven die daarneevens sullen worden geschreeven, duydelijk en so als sulx werd geordonneert sal werden aangehaald, waarin de gevorderd werdende Coopmanschappen bestaan; en welke Restanten daarvan men hier nog aan handen heeft; Middelerwijl dat de generaale Restanten van ‘s Comp:s effecten aan deesen uijthoek So als sig deselve onder Ult:mo Aug:s sullen hebben bevonden, met dies bedraagen in gelde Jaarlijx bij de Brieven dewelke in November of daaromtrent aan hoogstgem: Heeren der hooge Indiase Regeering van deese Plaats sullen afgaan, Sullende gespecificeert werden, men wijders ook eens in ‘t Jaar te weeten in October of November bij de Brieven sal melden welke goederen van eenig belang ter deeser plaatse in een Rond Jaar gereekent van p:mo Septembr: tot Ult:mo Augustus zijn ingesaamelt en van hier versonden, met het bedraagen van dien in floreijnen, als bij voorbeeld.

Na Europa
Leggers met Caabse wijn kostende ƒ
amen met Constantia wijn d:o
 
Na Batavia
Leggers met Caabse wijn in soort kostende ƒ
Lasten Tarw d:o
d:o Rogge d:o
d:o gort d:o
d:o Erweeten d:o
d:o Boonen d:o
ld Boter d:o
 
Na Ceijlon
Leggers met Caabse wijn kostende ƒ
Lasten Tarw d:o
d:o Rog d:o
Na Europa
Leggers met Caabse wijn kostende ƒ
amen met Constantia wijn d:o
 
Na Batavia
Leggers met Caabse wijn in soort kostende ƒ
Lasten Tarw d:o
d:o Rogge d:o
d:o gort d:o
d:o Erweeten d:o
d:o Boonen d:o
ld Boter d:o
 
Na Ceijlon
Leggers met Caabse wijn kostende ƒ
Lasten Tarw d:o
d:o Rog d:o

Bij welke Brieven meede Sal worden genotificeert het montant der van hier op ‘t Vaderland verleende Assignatie Brieven, geduurende voorsz: Tijd.

Ten vierden dat den Raad van Justitie alhier conform het diesweegens aangeschreevene Sal worden geordonneert, om uijt de Gelderen; geprovenieert van den verkogten Boedel van den geweesenen Bergmeester ter deeser plaatse Frans Diederik Muller, ter dispositie van den Ed: agtb:re Raad van Justitie tot Batavia aan derselver Secretaris P:r wissel in ‘s Comp:s Cassa over te maaken, Sodanige Seeven hondert Een en Sestig Rijxd:s en agthien Stuijvers als de geregtelijke kosten aldaar in het proces van gem: Muller gevallen komen te bedraagen; en laatstelijk dat de zig alhier bevindende Pangerang Wargo Digoena en Radeen Satje Dinata met de Eerste geleegentheijd van hier na Batavia sullen te rugge gesonden, en het verdere bij voorm: Brieven en bijlaagen geordonneerde ook Schuldpligtig geobserveert sal worden.

Door den heer Gouverneur vervolgens te kennen gegeeven geworden zijnde, dat zijn Edele de Leveranciers der Constantia wijnen te weeten de Burgers Carel George Wieser en Lambertus Meyburg hadde laaten af vraagen hoe veel aamen met voorseijde wijn, deselve thans aan d’ E: Comp: souden kunnen Leeveren, en dat hierop door d’ eerstgemelde maar 28: amen Roode en 20: dito witte, en door d’ andere namentlijk Meyburg eenelijk 5: Amen Roode en 13: dito witte was opgegeeven, sulx de gewoone eijsschen der resp: Cameren Amsterdam, Zeeland, Delft en Rotterdam die met den anderen een quantiteijt van 86: aamen Roode en 48: witte koomen uijt te maaken, op verre na niet sullen kunnen werden voldaan, So is ofschoon door de voorseijde Leveranciers teffens is betuijgd geworden, dat de voorsz: door haar opgegeevene quantiteijt alles is, dat door haar mits het buijten gewoon Slegt geweest zijnde Jongste druijve Jaar, daarvan is geperst geworden, des niet temin en om ook te seekerder te kunnen weesen dat hier omtrent geene particuliere insigten mogten Schuijlen, best gedagt, den Heer Independent fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn te gelasten, so veel moogelijk zij, de hand te houden en sorg te draagen dat geen Constantia wyn ingevolge het daarvan bij placcaten gedaane verbod, door wie het soude mogen zijn; met ‘s Comp:s Scheepen van hier na Europa versonden of vervoerd word, en so ook niet dat deselve aan de Scheepelingen der alhier aankomende vreemde Natiën Scheepen verkogt of getrocqueert word, onder wat benaaming het soude mogen weesen.

Ende alsoo bij de te rug komst alhier van Madagascar van het fluijt Schip de Drie heuvelen so door dies Schipper Godlob Silo, als den overgebleevenen Commies Dirk Westerhoff eenpariglijk is betuijgd geworden, dat zij onaangesien alle aangewende devoiren ter bekooming van een aansienlijk getal Slaaven, ten welken eijnde sy ook meerdere handelplaatsen als gewoonlijk geschied is, hadden aangedaan, egter op dat Eijland, niet meer als 113. Stuks van beijde kunne, hadden kunnen magtig worden, en dat sulks alleen was veroorsaakt geworden door de veelheijd van Fransse , Engelse en selfs Portugeese Scheepen, die aldaar geduurig om slaaven te handelen komen, in voegen dat die dienstbaare Menschen, op dat Eijland hierdoor hoe langer hoe Schaarser moetende worden, sijl: dienvolgens ook moeten vast stellen, dat den handel daarinne van Tijd tot Tijd nog erger sal worden, heeft men bij overweeginge dat het gevolglijk niet als tot merkelijk nadeel der E: Comp: soude komen te strekken, wanneer de bovengem: Fluijt de drie heuvelen om weeder derwaarts, te gaan negotieeren langer bij dit Gouvernement wierde aangehouden, hierom en ter Saake dat om sulk een geringe quantiteijt Slaaven te gaan haalen ‘t zij op Madagascar of op Rio de la Goa , men het Selve met vrij minder kosten sal kunnen doen met het hier Permanente Schip Schuylenburg , of een der andere onder dit gouvernement gehoorende vaartuijgen; moeten besluijten dat gedagte fluijt de drie heuvelen so spoedig als doenelijk sal zijn, met een goede Lading Tarw van hier na Batavia sal voortgesonden worden.

Verders is op de diesweegens in Scriptis gedaane versoeken van den krankbesoeker Jan van Schaalen, mitsg:s den in de Linie bescheijdene Constaapel Hendrik Brand, goedgedagt, dat ten hunnen faveure aan de heeren majores in ‘t Patria sal werden geschreeven, ten eijnde derselver Huijsvrouwen Josina Timmermans en Johanna Visser, d’ eerste tot Delft en d’ andere in Amsterdam woonagtig, bij bequaame Scheeps Occagie, onder betaaling van Trans port en Costgeld herwaarts mogen overkomen.

Sijnde Laatstelyk aan den Landbouwer David Seenekal in Eygendom gegeeven Seekere veeplaats die denselven eenigen Tijd van d’ E: Compagnie in Leening heeft beseeten genaamt de Hoop geleegen aan de hoops Revier onder het district van Swellendam , onder Conditie nogtans dat boven en behalven d’ ordinaire jaarlijxe Recognitie Penn:gen van 24: Ryxd:s door hem nog tot een erkentenisse voor het verkrijgen van den eygendom van voorseyde plaats aan d’ E: Comp: sal moeten werden betaald de somma van vijfftig Rijxd:s

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R Tulbagh

[Signed:] S Swellengrebel

[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn

[Signed:] I: Meinertzhagen

[Signed:] R S Allemann

[Signed:] N:s Heijning

[Signed:] C Brand

[Signed:] Corn:s Eelders

[Signed:] Mij Present O M Bergh Adj:t Secret:s