C136 v1.20
C. 136, pp. 2-41.¶
Marginalia d’ A:o 1758
den 10 Januarij
Lectuure der Commissie, door haar Hoog Edelens tot Batavia, aan den Edelen Heere Joan Gideon Loten als CommisSaris over dit Gouvernement Verleend.
Met dewelke Zijn Wel Edele groot Agtbr: op de geneegenste en onderdanigste Wijse is gefeliciteert.
Beraamden Tijd, Wanneer Welgem: Edelen Heere Commissaris Zal Werden Voorgesteld.
Resumptie der geagte Letteren van de Heeren der Hooge Indiasche Regeering de dato 29 Octobr pass:o
Zullende het daarbij geordonneerde om geen booter boven den Eijsch na Batavia te Senden geobserveert.
En tot d’ actens der Verbeeterde perSoonen op d’ uijt Reijse de gerequireerde Zeeguls gebruijkt.
Mitsg:s de Thee van den Burger de Bruijn, Conform d’ ordre na Neederland Versonden werden.
Ook Zal men den Inhoud der Verdere ontfangen bijlagen Schuldpligtig opvolgen.
Terwijl het Extract, waarbij aan diverse Bengaalse Bediendens eenige Vergoeding Van penn: aan de E: Comp: is opgelegd, in handen Van den Heer Independent fiscaal gesteld geworden is.
Zullende de gevorderde Specificatie Van de Kleijne Vaartuijgen aan Welgem: Heeren der Hooge Indiasche Regeering Werden geSuppediteerd.
gedaan Versoek door Twee Fransse passagiers Van distinctie om met een der aanweesende Scheepen na Neederland te Moogen Vertrecken.
‘t Welk aan deselve om de besijden Verm: Reedenen is geaccordeert geworden.
Zijnde Wijders gepresenteerde Procuratien en Annexe Zoldij Reecq:gn ter ondersoek in handen Van den Heer fiscaal gesteld.
den 13: Januarij
is aan den Predikant van ‘t Zeijl vaardig Leggend Schip de Jager , permissie Verleend, om eenigen Tijd onder Afgeschreeven gagie, hier te moogen Verblijven.
den 14: Januarij
Ceremonieel der Voorstelling van den Edelen Heere Loten, als commissaris deeser plaatse
den 31 Januarij
Resumptie van ‘t geagt aanSchrijvens van haar Hoog Edelens de Heeren der Hooge Indiasche Regeering tot Batavia de dato 15 Novembr: des Voorl: Jaars.
Zullende bij Verstrecking van Wijn of Brandewijn, de Leggers Conform de ordre, werden bereekent.
Dog den Keldermeester hierdoor buijten Staat gesteld Sijnde, d’ Excessive Spelagie &:a op die dranken Vallende, te kunnen Goedmaken.
heeft men dierhalven aan den Selven het besijden Verm: dedomagement moeten toeleggen
d’ ordres omtrent het Verstrecken Van Zout Vleesch aan de Scheepen, Sal Schuldpligtig Werden opgevolgt.
hebbende dies Leveranciers altoos Voor het goed blijven Van dien, Voor drie Maanden ingestaan.
Aantooning van d’ onmogelijkheijd, om de alhier berustende Contanten ter Somma van ƒ:240‘000: te kunnen missen.
Zullende de p:r Noord Nieuwland aangebragte bestelgoederen.
Conform de Notitie op d’ Andere Scheepen Verdeeld,
Mitsg:s bij Versending van Militairen d’ ordre daaromtrent geobserveert.
en Haar Hoog Edelens Voor de P:r Amelisweert herwaarts gesondene Goederen en proviSiën op ‘t eerbiedigst bedankt Werden.
Met bijgevoegd berigt, dat den Eijsch van Tarw na alle apparentie ten Vollen Sal kunnen werden Voldaan.
Consideratiën Waarom den Edelen Heere Commissaris Nodig geagt heeft, den Predikdienst in ‘t Land Van Waveren bij provisie door D:o Harders te Laaten Waarneemen.
de Reecq:gn der Arme penningen van de hier te Lande zijnde Vijf Kerken Sullen in Copia naar het Vaderland werden overgesonden.
en Soo ook de goed bevondene procuratiën en Zoldij Reecq:g.
Terwijl Seekere Versteekeling insgelijx derwaarts te rug gesonden Sal worden.
den 14 Februarij
Aan de Boekhouders Neethling en Adleda gepermitteerd geworden Zijnde, om ter Obtinue Van OnderCoopmans qualiteijt en gagie Requesten aan de Heeren Seeventhienen te mogen presenteeren.
is Wijders aan eenen Pieter Ellinkhuijsen toegestaan, ten dienste zijner alhier getrouwde huijsvrouw, Seekere Slavinne na ‘t Vaderland te Moogen Meede Neemen.
den 21 Febr:ij
Aanstelling Van een Nieuwen Schipper op ‘t Retourschip Ruijte veld , in plaatse Van den daarop overleedenen.
gelijk meede van eenige Stuurlieden Zoo op dien bodem als op Noord Nieuwland .
Verleende permissie aan den Repatrieerenden onder Coopman Gijsbert Jan Feith om onder Afgeschreeven gagie alhier te mogen overblijven.
Ingenieur Joseph Pontée in gagie Verhoogt Sijnde is den Selven wijders de Rang en Qualiteijt als Vaandrig toegevoegd.
Afscheijdneminge Van den Wel Edelen Heere Commissaris Loten uijt deese Vergadering.
Welke Zijn Edele door den Heere Gouverneur en Verdere Raadsleeden Voor de aan deselve beweesene Eere op de Vriendelijkste wijse bedankt Sijnde.
teffens een geluckige en Voorspoedige Reijse na ‘t Vaderland werd toegewenscht.
den 21: Maart
Aanstelling van den onderkoopman Leij tot Winkelier, in Steede van den overleedenen E: Cornelis Eelders.
Zijnde den E: Secretaris Bergh tot meede Lidt in den Politicquen Raad Verkooren.
Overgelevert Schriftuur eeniger Swellendamse Ingeseetenen, behelsende Versoek, om daar ter plaatse een kerk te Moogen Laaten opbouwen.
‘t Welk aan Landdrost en Heemraaden Van ‘t Voorm: district in Copia Sal werden toegesonden.
Met Ordre aan de Selve wijders, om de voorsz: Teekenaars haar gepleegd Wangedrag in deesen Voor oogen te houden.
Terwijl Noopens de Zaak Selve het hierneevensgem: besluijt genomen is.
Re Sumptie van ‘t Request door geCiteerden landdrost en HeemRaaden uijt Naam der Swellendam Se ingeseetenen Voorn:t gepresenteert.
Wat daarop Noopens haarl: Versoek tot Vermindering der Ordinaire Recognitie penn: op de Leenplaatsen.
Mitsgaders over de duurte van deese en geene Zaken tot Apostil sal werden Gegeven.
Middelen, die men haar aan de hand Sal geeven, om de Sware Onkosten der Wagens te kunnen Menageeren.
den Heere Gouverneur Produceert een Lijst der Landbouwers dewelke met het betalen haarer Recognitie penn: in gebreeken Zijn gebleeven.
Wat daaromtrent aan den Heer Fiscaal en de Resp:t Landdrosten is gedemandeert.
Sullende tot Soulaas der betaalders op den besijden gem: Voet Beestiaal moogen aangenomen Werden.
Moetende de Voorsz: Officieren na Zoodanige Vee plaatsen als Waarop in Veele jaaren geen Recognitie is betaald, Naauwkeurig ondersoek doen, en deesen Raad Vervolgens dienen Van berigt.
den Burger Lieutenant Pieter Michiel Eksteen ten opsigte Van het Leveren Van zijn Coorn aan d’ E Comp:, Zig Seer buijten Sporig gedragen hebbende.
is den Heer Independent Fiscaal van Oudshoorn gedemandeert, geciteerden Ecksteen dies weegens Voor den Raad van Justitie t’ Actioneeren.
Memorie Nopens de te Kort Komende en gebrookene goederen op de Lading van ‘t Provisie Schip Amelisweert .
Schriftelijke Verantwoording Van den Schipper Huijsman dien aangaande.
ingediende Rapporten van geCommitt:s gesteld geweest, om de Stuagie der Inlading Van Voor Seijden Bodem te Visiteeren.
hoedanig over ‘t een en ander is gedisponeert.
Wat d’ overheeden dier Kiel op Reecq:g Van Zoldije Sal werden te goed gebragt.
geproduceerde Memorie door den heer Hoofd Administrateur, Van diverse Zoo te min als bedurven aangebragte goederen, gestorven Slaven en Verrekte Beestiaal.
Waarmeede in diervoegen Zal werden gehandelt als in margine derselve Staat aangeteekend.
Resumptie der Memorie, Weegens de Goederen, gedient hebbende tot de Toerusting en Equipagie Van ‘t gestrande provisie Schip de Voorsigtigheijd .
Dispositie daarop gevallen.
in geleverde Reecq:g weegens den ontfangst en uijtgaaf der Zeguls, mitsg:s de Restanten Van dien.
Sullende dies montant Volgens gebruijk in ‘s E: Comp:s Cassa werden overgebragt.
Schriftelijk berigt door den Heer Independent Fiscaal, Noopens den Boedel van wijlen den Secretaris en Cassier tot Houglij Dirk Verbeek
Reedenen Waarom op het daarbij voorgedragene Versoek Van dies Erfgen:, met de innevordering der geordonneerde Vergoeding uijt dien Boedel Sal werden gesupercedeert.
Geaccordeerde aan den Heer Secunde Sergius Swellengrebel om desselfs dogter met het aanweesend proviSie Schip Amelisweerd na Batavia te moogen Laten Vertrecken.
Met welken Bodem den Burger Pieter Van Grol Neevens desselfs familie onder betaling van Transport en Costgeld meede derwaarts Sal mogen Overvaaren.
Laatstelijk is den Burger Lieutenant Dirk uijsch mits hogen ouderdom en Lichaams gebrekelijk heijd van gem: bediening ont Slagen.
den 28 Maart
Beraamden Tijd, tot den opgaaf der Burger Effecten.
Lectuure Van ‘t Rapport door den Schipper van ‘t Provisie schip Amelis weert , weegens de dagelijxe Verrigtingen in ‘t Lossen en weeder afladen van dien Bodem Verleend.
‘t Welk met de hierneevensgem: Marginale aanteekening navolgens d’ ordre aan haar hoog Edelens tot Batavia Sal werden gesuppediteerd.
den 11 April
het Contract dat met den Burger Marten Melk is aangegaan, noopens het branden en leveren Van Steekalk Staande t’ Expireeren.
Werd door den Heer Gouverneur een Voorstel gedaan, om ‘t Selve Voortaan ‘s Comp:s weegen te laaten Verrigten.
Aantoning welke Voordeelen daarinne Voor d’ E Comp: komen te Resideeren
BeSluijt dienaangaande genomen.
Lectuure der Seergeagte Letteren Van haar Wel Edele Hoog Agtbr: de Heeren majores in ‘t patria, de dato 29: Octobr: des Voorl: Jaars
Zullende het daarbij geordonneerde ondersoek Nopens de deSertie der Scheepelingen op S:t Jago Schuldpligtig opgevolgt.
en hoogst de Selve tot herwaardssendinge Van een ander prediKant Voor deeSe Caabse gemeijnte, in plaatse van den overl: D:o Voltelen eerbiedig Versoek gedaan worden.
den 18 April
Oorsaaken, Waarom de hier besijden genoemde Twee Cingalesen in den Dorpe van Stellenbosch geplaatst.
Mitsgaders wat dienaangaande aan den Landdrost Van Schoor Sal werden geordonneert.
Op het te Kennen geeven van gem: Landdrost, dat de Dogter Van den Landbouwer Jan Marais thans Slimmer dan te Vooren met Lazarie behebt is.
Zal den Selven over Sulx den perSoon van Johannes Vingerling om Reedenen als hierneevens gem:, ten eersten herwaarts moeten opsenden.
Welke Maatregulen Voorts in op Sigte van Voorsz: Melaatse doger Zijn genomen.
Aanstelling van een anderen Schipper op ‘t Schip Immagonda in Steede Van den overl:
Als meede Van een Opperstuurman ter plaatsvullinge Van den opgetredenen.
VerKieSing van den Zoldij Boekhouder Daniel Heijning tot Lid in den Justitieelen Raad, in Steede Van wijlen den E: Cornelis Eelders.
Sijnde wijders de bevindingen op de Caabse Negotie Boeken d’ A:is 1753/54 mitsg:s 1754/55, om de gerequireerde antwoorde en berigten daarop te formeren in handen Van den Heer Hoofd Administrateur gesteld.
Versoek van deese en geene persoonen ter obtineering van permissie om haare Zoldij Reecq:g na ‘t Vaderland over te Senden.
‘t Welk dewijl daarmeede na d’ ordre gehandelt is, sal moogen geschieden.
den 25 April
Na Resumptie der Missive van haar Wel Edele groot Agtbr: de Heeren Bewindhebberen ter Camer Amsterdam van den 8 Decembr: des gepasseerden Jaars.
is Verstaan, het daarneevens overgesondene Request van Branco Boas wed:we Moses Jacobs, ten fine als besijden gem: te stellen, in handen Van Weesmeesteren deeser Steede.
Resumptie Van de generaale Reecq:g der Weesgelden onder Ult:mo Decembr: des Voorl: Jaars.
den Zoldaat Johannes Vingerling behoorlijk geviSiteerd, en Sonder besmetting van Lazarie bevonden zijnde.
Sal dierhalven van hier Versonden werden.
VerLeende permissie aan d’ Weed:we van den Overl: oppermeester op ‘t Schip Middelburg om alhier eenigen tijd te mogen overblijven.
Op ‘t Chinaas ’ Retourschip Slooten eenige proviSien te Veel Sijnde.
Sullen de Selve alhier geligt, en bij de Negotie boeken werden ingenomen.
‘S Comp:s tot Stellenbosch Staande Wooning nog bequaam Sijnde om te dienen tot Verblijf der herwaarts gesondene Twee Cingalesen.
Zullen tot dies Reparatie de noodige materialien derwaarts gesonden.
en het onderhoud der Voormelde Persoonen met Rix: 4:- ‘s maands Vermeerdert werden.
d’ overheeden Van ‘t onlangs Vertrokkene Schip de Brouwer Versuijmd hebbende, Seekere quantiteijt Rijst Van den E: Dispensier t’ ontfangen.
Sal men de Selve bij de Negotie boeken Weederom doen inneemen.
den 16 Maij
Mits het overleijden Van den onderCoopman en Winkelier Nicolaas Leij, is in desselfs plaatse een ander tot die bediening gevordert.
Ontslag Van den Boekhouder en Secret:s van Swellendam Willem Bosman, van ‘t gem: Secretaris Schap, en weeder aanstelling Van een Ander in Steede van denselven.
den 30: Maij
Reedenen Waarom men heeft moeten besluijten, om het Schip de Batavier tot naar het afloopen Van ‘t presente Winter Saijsoen in de baaij fals te Laaten Verblijven.
En het Selve daarna ter ontlossing mitsg:s weeder aflading ter deeSer Caabse Rheede te Laten opkoomen.
Terwijl het grootste gedeelte Van desselfs ManSchap op T Slot van Cappelle en Boschenhoven geplaatst.
en de Heeren majores in ‘t Patria, om ordre Versogt Sullen werden, hoedanig men Zig hieromtrent in ‘t toe Komende Sal gedragen.
Aanstelling Van een Nieuwen Schipper op ‘t Slot van Cappelle in Steede Van den daarop Overleedenen.
Welke Verdere Avancementen op dien Bodem.
Als meede op ‘t Schip Boschenhoven Zijn gedaan.
Persoonen dewelke voor Mattroosen in dienst der E: Comp:gn Zijn Aangenomen.
gedemandeerde aan den Heer Independent Fiscaal, om eenen Andreas Kummer ter Sake zijner desertie op S:t Jago Voor den Raad Van Justitie t’ actioneeren.
‘T Schip Wildrijk eenige Carveel Planken te min uijt geleevert hebbende.
Sullende de Selve Batavia p:r factuur werden aangereekent.
den 8: Junij
geaccordeerde aan den onderCoopman De Bordes, om eenigen tijd onder afgeschreeven gagie te deeSer plaatse te mogen overblijven.
den 20: Junij
Is den Zoldij Boekhouder Jasper Westpalm bevordert, tot Winkelier, in Steede van den overl: Boomgaard.
en dies plaatse Weederom met den Boekhouder Westerhoff vervuld.
Zijnde het opengevallene Doodgravers officie aan d’ Wed:we wijlen bovengem: Boomgaard toegevoegd.
Ook is den AdSistend Stenvers tot geswooren Clercq der WeesCamer geadvanceert.
Aanstelling van een Anderen Boode der Wees Camer.
den 18 Julij
Weegens d’ aanstaande Verpagting Sullen naar gewoonte Billietten werden geaffigeert.
gelijk meede dat na de helft van Augus:ts de Verstrekking uijt ‘s Comp:s pak huijsen tot Ult:mo dito Sullen ophouden.
OvergeLevert berigt; door den Heer Independent Fiscaal nopens Zeekere agterstallige Leen plaats Van den Burger Evert Colijn.
dewelke om de daarbij Verm: Redenen bij t’ ordonnantie boek Zal werden geroijeert.
Ontslag van den Capit:n van een der Comp: Burger Dragonders aan Stellenbosch , Abraham de Villiers, en weeder Aanstelling van een Ander in dies plaatse.
Mitsg:s Van een Tweede Lieutenant en Cornet, in die selfde Comp:gn.
Seekere Slave Kind der E: Comp:gn gen:t Johanna van de Caab, onder betaaling van een hondert guldens in Vrijdom gesteld.
den 15 Augus:ts
VerkieSing van Paul Retief tot ouderling bij de Swartlandsche Gemeijnte, in Steede Van den Overl: Pieter Venter.
Reedenen Waarom d’ uijtgave van Seekere Veeplaats in Eijgendom aan den landbouwer David Senekal, weederom Vernietigd, en als bevoorens op ordonn: sal werden Vergunt.
Versoek Van den Burger Marthinus Schoester, om Twee Casjes porcelijn met ‘t na Schip ‘T huijs de Manpad , aan den oud Schipper Zilo te mogen oversenden.
‘t Welk aan den Selven onder de hienevensgem: Conditie is g’ accordeert.
Zijnde Laatstelijk ‘s Comp:s Slavinne Josina van Madagascar in Vrijdom gesteld.
den 29 Augus:ts
Resumptie van ‘t Seer geagt aan Schrijvens der hoog Edele Heeren Seeventhienen, de dato 18 April deeses Jaars.
Sullende men het daarbij geordonneerde Noopens de Montuure en bemaning der Retourscheepen, pligtschuldig nakoomen.
en de gemaakte Ampliatie in de Zeijlaas Ordre door de Scheepsoverheeden invoegen als hierneevensgem: meede behoorlijk doen opvolgen.
ingekoomen Berigten uijt het Vaderland, Noopens het Bengaals Retour Schip de Naarstigheijd .
Consideratien Waarom Verondersteld Werd, dat dien Bodem Zig in een der besydengenoemde Baaijen Zoude Kunnen Komen te bevinden.
Zonder dat men darvan eenige Tijdinge heeft kunnen bekoomen.
BeSluijt genoomen, om den Hoeker de Hector , ten fine, als hiernevensverm Staat, naar de Baaijen Van S:t Augustijn en Rio de La Goa afte Senden.
Welke Ordres hoofdzakelijk aan den daarop Commanderenden Schipper Harmsz: Zullen Werden meedegegeeven.
hebbende d’ absente Heeren Leeden Zig met het Voorsz: besluijt ten vollen geConformeert.
Op de Geproduceerde Verklaring van geCommitteerde Zee- en Scheeps TimmerLieden.
is Verstaan, de daarbij aangehaald afgevaarene en irreparabel Zijnde Vaartuijgen te doen Sloopen.
Vervulling Van de Vacante Officiers plaatsen in de Comp: Infanterije aan Stellenbosch .
Verleende permissie aan der onderCoopman de Bordes, om Neevens Zijne hier getrouwde Huijsvrouw, met het Schip Luxemburg na Batavia te moogen Overvaaren.
Zijnde het Versoek Schrift van den Burger Johannes Krugel, om School te moogen houden, in handen Van der Eerw: Kerkenrade alhier gesteld.
en ‘S Comp:s Slaaf Valentijn van Dapoer, een ander Leijfeijgen in Zijn plaats gevende uijt Slavernije ontslagen.
den 31: Augus:ts
Verpagting van de gemeene Middelen en Inkomsten dees’ Gouvernements.
den 5 September
Memorie Weegens eenige te kort aangebragte goederen, mitsg:s gestorvene Slaven, en Verrekt Beestiaal.
Dispositie daarop.
gedane klagte door den Posthouder in de Baaijfals , Adriaan de Neijs, over de brutale bejeegening van den Opperstuurman op ‘t Schip de Batavier , Willem Groeve.
Zullende deese Zaake ter ondersoek in handen van den Heer Independent fiscaal werden gesteld.
Lectuure der Missive van Landdrost en HeemRaaden tot Swellendam , mitsg:s Seeker Schriftuur door eenige Ingeseetenen aldaar, aan ‘t gem: Collegie gerigt, Nopens de plaatsing der Versogte Kerk.
Wat men dien aangaande den Voorseijden Landdrost en Heem Raaden Sal doen AanSchrijven.
Op ‘t ingekomen berigt des Kerken Raads alhier, is aan den Burger Johannes Krugel, het Schoolhouden te deeSer plaatse gepermitteerd.
Gepresenteerde Requesten door de pagters der Caabse Coele wijnen.
Aan dewelke Voor ijder perceel een bijtapper is Vergunt.
en Zoo meede aan den Pagter der Vier Brandewijns perceelen.
Sullende den pagter der Coele en Brandewijnen aan ‘t Ronde bosje en in de Baaijfals insgelijx de hierneevens gem: bijtappers moogen aanstellen.
den 19 Septembr:
gestelde geCommitt:s tot het Examineeren der Negotie en Zoldij boeken deeses Gouvernements.
Resumptie der Versoek Schriften, Van de Resp:t Administrateurs, tendeerende om te mogen genieten d’ ordinaire Jaarlijxe afschrijvingen.
‘t Welk aan deSelve is toegestaan.
Geproduceerde Reecq: Weegens den ontfangst en uijtgaaf der Zeguls, mitsg:s de Restanten van dien.
Zullende het bedragen der verkogte Zeguls p:r ordonn: Van den Heere Gouverneur in ‘S Comp:s Cassa gebragt Werden.
ingeLeverde Requesten door de burgers Hiebner en Snijder behelsende Versoek, om derselver drie Wijn Perceelen, aan den Meede burger pieter Broeders te mogen overlaten.
Consideratiën Waaromme men daarinne niet kan treeden, Sonder dat, door gem: Broeders voor het Beneficie van dien, de Somma van ƒ:4500: aan d’ E: Comp: werden betaald.
Waartoe den Selven betuijgd hebbende bereijdwillig te Zijn.
is aan hem Oversulx geaccordeert geworden, de Voorsz: drie perceelen in Maniere als hierneevensgem: te moogen Overneemen.
Zijnde wijders den gesuspendeerden Lieutenant Pieter Michiel Ecksteen in Zijn bediening hersteld.
den 17 Octobr:
Weegens d’ aanstaande Verpagting der Leverantie van Versch en Gesouten Vleesch mitsg:s Leevend Vee aan ‘S Comp:s Scheepen, hospitaal &:a Sal men Billietten doen affigeeren.
benoemde GeCommitteerdens tot het bijwoonen van den burger Optreck en Wapen Schouwing aan Stellenbosch .
den 14: Novembr:
Plaatsing van den onlangs uijt het Vaderland gekomenen Predikant, Johannes Fridericus Bode.
Reedenen Waarom door den Raad Van Justitie alhier, geene Goederen meer Sullen Moogen Werden Vercogt, als alleen uijt hoofde Van Verkregene Executien &:a
Aan den Landbouwer Josua Joubert, onder Seekere Conditie, een Leeningplaats in Eijgendom uijtgegeeven Zijnde.
is Wijders aan den Burger Christoffel Keete geaccordeert, met het Schip d’ Eendragt naar Batavia te moogen overvaaren.
den 28: Novembr:
Re Sumptie Van de geproduceerde t’ Samentrecking der Lasten deeses Gouvernements d’ A:is 1757/58 Neevens die Van A:is 1756/57:
hoeveel elke Lastpost int bij sonder in dit Jaar Meer of minder dan in ‘t Voorl: heeft gerendert, met de Reedenen Van dien.
OorSaaken, Waarom de Winsten en Inkomsten deesen Jaare Minder als A:o pass:o hebben bedragen.
Verleende qualificatie aan den Heer Hoofd Administrateur, om met het Sluijten der boeken te doen Voortgaan.
den 12 Decembr:
ReviSie der negotie en Zoldij boeken deeses Gouvernements, mitsg:s het Rapport der tot dies Examinatie gestelde geCommitt:s
dewelke Volgens gebruijk Soo na ‘t Vaderland als Batavia, Sullen Versonden werden.
Verkiesing van Nieuwe Leeden in de Resp:t Collegien, in Steede van d’ afgaande.
den 19 Decembr:
Resumptie der Missive door d’ overheeden van ‘t gevondene Retourschip de Naarstigheijd , met den Hoeker de Hector van Rio de La Goa , herwaarts geschreeven.
Ontfangen berigt Nopens de Rampen dewelke aan dien Bodem Zijn overgekoomen.
hebbende dies overheeden diversemalen te Vergeefs getragt, daarvan na herwaarts over Land Kennisse te geeven.
tegenwoordige Sterkte der Equipagie van gem Kiel.
Wat ‘er van dies in Lading is beschadigt geraakt.
Swaare gebreeken dewelke Zig aan Meergem: bodem komen te bevinden.
Welke goederen uijt desselfs Lading door de Hoeker de Hector overgenoomen, en herwaarts overgebragt Sijn.
besluijt genoomen om de Resteerende Lading, mitsg:s de nog in Weesen Sijnde Scheepelingen bij d’ eerste geleegentheijd te laten afhaalen.
Zullende de Voorsz: Hoeker de Hector ter overvoering eeniger ProviSien &:a ten Spoedigsten Weederom Na Rio de La Goa werden afgesonden.
Wat d’ Overheeden Van de Naarstigheijd Nopens de nat gewordene packen met Lijwaten Sal werden Aangeschreeven.
hoedanig deSelve Zig Sullen hebben te gedragen, bij Verschijning van ‘t door haar van Mosambicque Versogte Vaartuijg.
gestelde Ordre Voor de Resp:t heemraaden en Krijgs Officieren, om bij hun aanweesen aan Cabo Altoos ordentelijk gekleed, en met het Zijdgeweer op Zijde te VoorSchijn te koomen.
den 28 Decembr:
Vermits de tot in gesigt deeser Rheede genadert Neegen Scheepen alle fransse Koomen te Zijn.
Zal het Bataillon militairen Neevens de Comp:gn pennisten, en de burger Cavallerije en Infanterij ten Eersten in de Wapenen gebragt.
en de commandanten op de Resp:t battereijen en Redouten gelast werden Zig elk op Zijn bescheijden post te begeven.
Zullende het Schuursvolk Neevens de hout Kappers ook ten eersten herwaarts moeten opkoomen.
en de op den Hoeker de Hector bescheijdene ManSchappen meede op de hiernevensgem: posten dienst te doen.
Terwijl den Schipper Harmsz: tot adSistentie van den E: Equipagiemeester Taal op de Groote Battereij is geplaatst.
en Sullen tot bewaring van ‘t Caabse Vlek geschickte persoonen Zig aan het Burger Wagthuijs hebben te begeeven.
den 30: Decembr:
genomen besluijt om de Schikkingen ter defentie op den gereguleerden Voet te Laten, Sonder daaromtrent eenige Andere dan de besijden gen: Verandering te maken.
Zijnde den Schipper Harmsz: van desselfs bescheijdene post ontSlagen, en den oud gesaghebber de Leeuw in dies plaats gesteld.
Sullende den Landmeeter bij ‘t geschut op de Couvre face Imhoff moeten dienst doen.
en Brandm:n deeser plaatse het hiernevens Verm: Werden geordonneert.
Redenen Waarom men nog eenige Manschappen Zoo uijt de Caabse Cavallerij, als die Van Stellenbosch en Drakenstein Sal Laten opkomen.
C. 136, pp. 42-64.¶
Dingsdag den {17580110} 10e Januarij 1758,
‘S Voormiddags Present den Wel Edelen Groot Agtbr: Heere Joan Gideon Looten Raad Ordinaris van Neederlands India, Admiraal en Chef der Retourvloot en Commissaris over dit Gouvernement, mitsg:s den Edelen Heer Gouverneur en Raadt Extra Ordinaris Van India Rijk Tulbagh en alle de Leeden.
Wel opgemelden Edelen Heere Commissaris, den welken op den 6: deeser met het Schip de Vrouwe Petronella Maria , alhier behouden is Komen aan te Landen, heeden in Raade Verscheenen Weesende, behaagde het den Selven Heere Gouverneur en Resp:t Leeden te Communiceeren, dat Zijn Edele door haar Wel Edele Groot Agtbr: de Heeren der Hooge Indiase Regeeringe, als Admiraal over de Retour vloot deeses Jaars benoemd geworden Sijnde, haar Hoog Edelens teffens hadden goedgevonden de Visite van dit Gouvernement aan Sijn Edele op te dragen, bij Soodanige opene brief ofte Commissie als daarop door Sijn Edele aan den Heere Gouverneur wierd ter hand gesteld, en aldus was Luijdende.
Jacob Mossel, Generaal over de Infanterij ten dienste Van den Staat der VerEenigde Neederlanden en Gouverneur Generaal, mitsg:s de Raden, weegens de Selve en de generale geoctroijeerde Comp:gn in Oost-Indien, allen den genen die deesen Sullen Sien of te hooren Leesen, Salut, doen te Weeten:
‘Nademaal in Raade Van India op den 14: Octobr: deeses Jaars 1757 goedgevonden is, ter occasie, dat thans als Admiraal over de Retourvloot, Van hier naar Needer Land Staat te Vertrecken den Heer Raad ordinaris Joan Gidion Looten, door sijn Ed: teffens te doen Visiteeren het Caabse Gouvernement; ten eijnde na de Intentie en Expresse Ordre der Heeren Principaalen, vervat bij derselver ge Eerde Missives Van den 13 Octobr: 1656. en 24 Maart 1695 den Staat dier Colonie te Examineeren, ten Eijnde bij Sijn Edeles behouden Arrivement in Neederland, aan haar Edele Hoog Agtbr: te kunnen doen een distinct en Grondig berigt der presente Constitutie Van dat Gouvernement, Speciaal in hoe Verre de door deese Regeering in den Jaare 1753. uijt gedagte middelen, tot Verbeetering van dat Comptoir in ‘t Werk gesteld en geexecuteerd Sijn, mitsgaders des VerEijscht werdende de Nodige beveelen en Ordres te Stellen, dat het daaraan Voor als nog ontbreekende, meede Sijn beslag erlange; Soo is het dat wij den gem: Heer Raad ordinair Joan Gidion Looten, om den Selven daartoe des te beeter in Staat te Stellen, door deesen onsen openen briev en Commissie Authoriseeren en Committeeren als onsen Expressen Commissaris ten Voorsz: Gouvernemente, met Soodanige magt en Authoriteijt als aan die Commissie bevoorens g’accrocheerd is geweest, om uijt onsen name geduurende Sijn aanweeSen aldaar, het oppergesag Waar te Neemen, en Voort met Advijs Van den Gouverneur en Raad, aldaar Soodanig Ordres te Stellen, als in Sulken Commissie toestaat en betaamd mitsgaders Voor den dienst Van de Comp:gn onder de Nadere Approbatie deeser Regeering of van de Heeren onse Principalen Sal werden noodige g’oordeeld; ontbieden en beveelen derhalven den Heer Raad Extra ordinair en Gouverneur Rijk Tulbagh, ofte die geene die ter VerSchijninge Van den gem: Heer Looten, het gesag aldaar soude Moogen Voeren, Neevens den Raad ten Voorm: Gouvernemente, mitsgaders alle Andere officieren, Suppoosten, Soldaaten, Mattroosen, Burgers en Verdere onderdanen in off buijten den dienst Van de E: Comp:gn onder derselver gehoorsaamheijd aan de Caab bescheijden Sijnde, Niemand uijtgesondert, den Meergem: Heer Loten als onSen Commissaris behoorlijk te Erkennen, Respecteeren ende gehoorsaamen, als ook tot uijtvoering van deese Sijne Commissie alle hulpe en bijstand, met Raad en daad, Naar Vermogen te bewijsen, op den Eed waarmeede een iegelijk aan de Generaale Neederlandse geoctroijeerde Oost-Indische Comp:gn Verbonden is, alsoo wij Sulx ten dienste derselve ende tot naarkominge der Ordres, onser Voorsz: Heeren Principalen, Sodanig bevonden hebben te behooren.’
’/:onderstond:/’
‘Gegeeven In ‘t Casteel Batavia op ‘t Eijland Groot Java deesen 20: Octobr: A:o 1757. /:was geparagrapheert:/ J:b Mossel, /:ter Zijde Stond:/ S’ Comp:s groot Segel in Rooden Waxe gedrukt met een papiere ruijte overdekt /:en daaronder:/ Ter ordonnantie van Hoog gemelde haar Edelens /:geteekent J:W: Hazebroek Secrt:s.’
Naar Lectuure Welker Commissie gem: Edelen Heeren Commissaris, door den Heere Gouverneur en de Leeden des Raads met dit Hoogwigtig Ampt op de geneegenste en onderdanigste Wijse wierd gefeliciteert, met bijgevoegde VerSeekering bij Welgem: Heere Gouverneur, dat gelijk Sijn Edele Conform den teneur Van Voorseijde Acte Van Authorisatie geduurende desselfs aanweesen ter deeser plaatse als Commissaris over dit Gouvernement, pligtschuldig erkent, gerespecteert en desselfs geEerde beveelen Promptelijk Souden werden geobedieert ende Naargekomen, men ook geenSints in gebreeken Soude blijven om Sijn Edele naar uijtterste Vermogen te bewijsen, Soodanige hulpe en bijstand, als den Selven tot uijtvoering van gementioneerde Commissie ten meesten dienste onser Heeren en Meesteren, mitsg:s tot Welsijn Van dit Gouvernement Soude komen te Requireeren.
En is Voorts goedgevonden en Verstaan, dat Welgem: Edelen Heere Commissaris Volgens het gewoon gebruijk op aanstaande Saturdag den 14: deeser Solemneelijk Sal werden Voorgesteld, Sullende ten dien eijnde alle ende een ijgelijk Soo ‘S Comp:s Dienaaren als Burgeren Werden aangeseg en Verwittigt, dat deselve Sig op evengem: tijd des Morgens de Klokke Neegen Uuren hier ten CasteeLe Sullen hebben te Vervoegen, mitsg:s Landdrost en Heem Raaden Neevens d’ Officieren der Burgerij Soo van Stellenbosch als Drakensteijn bij Missive werden op ontbooden, om Sig ter Selver tijd en plaatse te Laaten Vinden.
Vervolgens geleesen geworden Sijnde, de Seer geagte Letteren van haar Wel Edele Groot Agtbr: de Heeren der hooge Indiase Regeering tot Batavia de dato 29: Octobr: des Voorl: Jaars, dewelke men d’ Eere gehad heeft, uijt handen Van Welgem: Edelen Heere Commissaris t’ ontfangen is Verstaan daarop in alle Eerbied te Rescribeeren, dat Voortaan geen grooter quantiteijt Boter dan d’ Eijsschen dicteeren van hier na Batavia gesonden, en tot de Actens van Verbeeteringen op d’ uijtkomende Scheepen alleen Zeegels van 6 Stuijv:s Sullende geëmploijeert werden, men wijders ook niet Sal mancqueeren om de Ruijmte in een der Retour Scheepen Sulx permitteerende, door de gemagtigdens Van den Bataviasen Burger Gerrit de Bruijn, de onder haar berustende Quantiteijt van Een hondert Cassen Thee, onder Sodanig Conditien als het overgesondene Advertissement dicteert, op Vragt na Neederland te Laaten Versenden, mitsg:s ook in Schuldpligtigheijd na te Komen den inhoude als Meede ontfangene Bijlagen Voor Soo Verre de Selve eenige Relatie op dit Gouvernement komen te hebben; of alhier Practicabel kunnen Werden gemaakt: Terwijl Noopens het Extract uijt de Notulen van ‘t gebesoigneerde bij haar Hoog Edelens in dato 21: Octobr: des Voorl: Jaars ten belange Van Soodanige gelderen als aan diversse Bengaalse Bediendens ter Vergoedinge aan d’ E Comp: Sijn opgelegd, is beslooten t’ Selve te Stellen in handen van den Heer Independent Fiscaal Pieter Ree van Oudshoorn, om Sig t’ inquireeren, of ‘er eenige Penningen ofte Effecten van de daarbij gedenoteerde Persoonen Ofte Boedels ter deeser plaatse mogten gevonden worden, ten eijnde daarmeede Volgens d’ Ordres Van Welgem: haar hoog Edelens te kunnen handelen.
Soo als ook Nopens derselver meede ontfangene Circulaire Missive de dato 8: Octobr: Pass:o is gearresteerd, dat terwijl het Eerste Lidt van dien, Spreekende van de Jaarlijxe Vergelijking der Lasten en Winsten met de bepaaling bij de Memorie Van Menage Voorschreeven, alhier niet uijtvoerlijk kan werden gemaakt, om Zoodanige Reedenen als bij d’ Aparte Missive deeser Regeering de dato 24 Junij 1756 breedvoerig is gededuceert, oversulx alleen ter Voldoening aan het Tweede Lidt Van geciteerde Circulaire Missive, aan Welgem: haar Hoog Edelens Sal werden Overgesonden, de gevorderde Specificatie Nopens het getal der in dit Gouvernement aan handen Zijnde Vaartuijgen, met aanwijsing Van derselver Lengte, breedte, diepte, mitsg:s het Jaar der aantimmeringe en herwaards Sendinge uijt het Vaderland.
Hierna door den Heere Commissaris te kennen gegeeven Sijnde, dat Sijn Edele door Twee fransse Passagiers Van distinctie, genaamd Demaissain en Colé, die beijde met het aanweesend Frans Freguat L’ Hermionne Van Mauritius ter deeser plaatse Sijn aangeland, Seer instantig Was Versogt geworden, om met een der presente Retourscheepen Naar Neederland te Moogen overvaaren, geliefde Welgem: Sijn Edele ten Opsigte van dit Versoek wijders t’ allegueeren, dat Nademaal Kort voor desselfs Vertrek van Batavia in Rade van India aan een bediende of iemand die eenige Verrigtingen Voor den Engelsen Admiraal Watson op Batavia had, was toegestaan, met een Van ‘S Comp:s Retour Scheepen te Mogen overvaaren, en bij die geleegentheijd ook in ‘t algemeen Was gesprooken geworden, om de Sulke niet wel te Vermeijden Sijnde Transporten ook aan de Franssen geConsidereert de Neutraliteijt die bij ons word geobserveert, niet te Weijgeren; Sijn Edele oversulx Vermeijnde dat men het Voorsz: thans gedaan werdende Versoek van gementioneerde Mess:rs Demaissain en Colé, niet wel met eenige gevoegelijkheijd konde Van de hand wijsen; Weshalven dan Soo uijt aanmerkinge Van dien, als Meede, dat de Voorsz: Passagie ook op een Seer Obligeante Wijze door den Gouverneur van ‘t geciteerde EijLand Mauritius de Heer Magon, van den Heer Gouverneur alhier bij eene thans door Sijn Edele in Raade geproduceerde Missive is Versogt geworden, en dat het daar en boven Voor gedagte Heeren de Maissain en Colé, een ten uijttersten harde Saak Soude Sijn, om van hier Weederom Naar Mauritius te moeten te Rug keeren; eenpariglijk is beslooten geworden, Aan dikwilsgem: Twee fransse Heeren toe te Staan, om onder betaaling van het ordinaire Transport en Kostgeld, met een der ter Rheede Leggende ‘s Comp:s Retour Scheepen naar Neederland te Mogen Overvaaren.
Sijnde Laatstelijk meede geleesen en geresumeert, eenige Versoek Schriften, en daaraan geannexeerde Procuratien en Zoldij Reecq:g Van d’ Onderstaande Persoonen tendeerende om permissie te Mogen erlangen tot dies overmakinge aan haare Gevolmagtigdens in het Vaderland, te Weeten:
In opsigte van Welke Procuratie goed gevonden is, dat de Selve Sullen Worden gesteld, in handen Van den Heer Independent fiscaal Pieter Reede van oudshoorn, op dat door Sijn E: daarmeede ingevolge d’ ordre mogte gehandelt werden.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J G Loten
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P: v: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] Corn:s Eelders
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] Mij Present O M Bergh Secret:s
C. 136, pp. 65-67.¶
Vrijdag den {17580113} 13 Januarij 1758.
‘S Voormiddags, Present den Wel Edelen Groot Agtbr: Heer Joan Gideon Loten Raad ordinaris Van Neederlands India, Admiraal en Chef der Retourvloot deeses Jaars, en Commissaris over dit Gouvernement, mitsgaders den Edelen Heer Gouverneneur en Raadt Extra Ordinaris Van India Rijk Tulbagh, en alle de Leeden.
Door den met het aanweesend en thans Weederom Zeijlvaardig Leggend’ Schip de Jager uijtgekomenen Predikant Remmerus Harders Seer instantig Versogt geworden Sijnde, om als Voorneemens weesende een huwelijk ter deeser plaatse aan te gaan, oversulx eenigen tijd hier te Moogen Verblijven; Is goedgevonden en Verstaan Sulx aan den Selven onder afgeschreeven gagie t’ accordeeren, gelijk het Selve geaccordeert werd mits deesen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J. G. Loten
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] Corn:s Eelders
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] Mij Present O M Bergh Secret:s
C. 136, pp. 68-73.¶
Saturdag den {17580114} 14: Januarij 1758.
De Voorstelling van den Edelen Heere Raad Ordinaris van India, mitsg:s Admiraal en Chef der Retourvloot deeses Jaars, Joan Gideon Looten als Commissaris deeses Gouvernements, in de Voorige onder den 10: deeser gehoudene Vergaderinge, op heeden Vast gesteld en Sijn Edele ten dien eijnde des Voormiddags omtrent Thien Uuren, door d’ Heeren Secunde en Independent Fiscaal Sergius Swellengrebel en Pieter Reede van Oudshoorn, Neevens den Secretaris deeses Raads Oloff Martini Bergh, met ‘S E: Comp:s Coets, bespannen met Ses Paarden, Van des Heere Gouverneurs aan de Caab Staande Wooning, als Waarin Welgem: Heere Commissaris geduurende Sijn aanweesen alhier, desselfs Verblijf Sal houden, afgehaald, mitsg:s bij Sijn Edelens Verschijning in ‘t Casteel beneeden de Puije van ‘t Gouvernement door den Heere Gouverneur mitsg:s de Verdere leeden, Van den Politicquen Raadt gerecipieert en daarop gesamentlijk in de Vergader Zaal getreeden Sijnde, heeft Sig welgem: Edelen Heere Commissaris Vervolgens, verseld Van den Heere Gouverneur en gevolgd Van de Resp: Leeden des Raads Naar de Voorz: Puije van ‘t gouvernement begeeven, Voor dewelke niet alleen bereijts in ordre gerangeert Stond de Militie deeses Casteels, maar sig ook bij een Vergadert hadden alle de Verdere hier bescheijdene ‘S Comp:s dienaaren en Burgeren, mitsg:s d’ Officieren der ter Rheede Leggende Scheepen, aan alle dewelke na Voorgaande Clok Roeringe, Mitsg:s het Voorleesen der Commissie, door haar Wel Edele Groot Agtbr: de Heeren der hoge Indiase Regeering aan ged:n heer Loten als Commissaris over dit Gouvernement verleend, Sijn Edele door den Heere Gouverneur als Soodanig wierd Voorgesteld, met Serieuse Recommandatie, dat een ijgelijk Sijn Edele in Nakominge van hunnen Eed en Pligt daar Voor Soude hebben t’ erkennen, Eeren en de gehoorsamen, het welk door de gantsche gemeijnte Volveerdig met het uijtroepen van Ja! beloofd geworden Sijnde, Soo wierd gedagter Heeren Commissaris hierop op de geneegenste en eerbiedigste wijse gefeliciteert, met toewenSching van godes Zeegen over alle desselfs Verrigtingen; na Welke Pligtpleegingen drie generale decharges uijt de Musquetterij der Militie mitsg:s 21 Canonschooten Van t’ Casteel gedaan, alsmeede van alle de ter Rheede leggende Scheepen en Vaartuijgen insgelijx geschooten geworden Sijnde, de Militie voorbij de Meergem: Puije defileerende, Weederom in behoorlijke Ordre quam af te trecken; Sijnde welgem: Edelen Heere Commissaris wijders, na met den Heere gouverneur mitsg:s de Leeden des Raads en eenige Andere gedistingueerde Persoonen de Maaltijd gehouden te hebben, des Namiddags met gelijke Ceremonie als bij Sijn Edelens afhaalinge was in agt genomen, weederom naar desselfs Voorsz: Logement geconduiseert.
Aldus Gedaan en Uijtgevoerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J. G. Loten
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] Corn:s Eelders
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] Mij Present O M Bergh Secret:s
C. 136, pp. 74-94.¶
Dingsdag den {17580131} 31:e Januarij 1758,
‘S Voormiddags Present den Edelen Heere Commissaris Joan Gideon Looten mitsg:s den Edelen Heere Gouverneur Rijk Tulbagh en alle de Leeden.
Het geagt aanschrijvens Van haar Wel Edele Groot Agtbr: de Heeren der Hooge Indiase Regeering tot Batavia, de dato 15 Novembr: des Voorl: Jaars, het Welk P:r de Scheepen Amelisweert en Noord Nieuwland alhier is aangebragt, heeden geresumeert geworden Sijnde, is goedgevonden en beslooten dat daarop met eerbied Sal werden geantwoord.
Dat men niet Sal mancqueeren om in opvolginge Van het diesweegens geordonneerde, bij Verstrecking van Wijn of Brandewijn, de Leggers niet hooger dan teegens 360 Cann te doen bereekenen; dog ten deesen belange in Serieuse overweeginge genomen Sijnde, dat Nademaal d’ excessive Spillagie en Minderheeden die ‘er op de Groote quantiteijt ingeslagen mitsg:s Verson en Verstrekt werdende Wijnen Komen te Vallen, alleen door den Keldermeester hebben moeten Werden goedgemaakt en de gedragen uijt de bereekening der Leggers tot 408 Cannen, gelijk Sulx bij de beandwoording der bevinding Op de Negotie Boeken deeses Gouvernements d’ Annis 1752/53 in ‘t breede aan haar Wel Edele Groot Agtbr: is Vertoond Geworden, het dienvolgens een Volstrekte onmogelijkheijd Voorgem: bediende Komt te Zijn, om de Leggers doorgaans teegens 360: Cann: Verstreckende, de Voorsz: Considerabele Spillagie en verdere meenigvuldig onderhevig sijnde Schadelijke toevallen Van Leccagie als andersints, mitsg:s het Lang bewaaren der Wijnen in ‘S Comp:s Kelders Waar door de Selve groote Vermindering onderworpen Zijn, te kunnen goedmaken, heeft men dierhalven moeten besluijten om ingevolge Welgem: haar Hoog Edelens hiertoe Verleende qualificatie, gedagten Keldermeester Van de Jaarlijxe Onder Ult:mo Augus:ts bij t’ Sluijten der Boeken over te blijvene Restanten der Wijnen mitsg:s Arak en Brandewijnen, 10 pC:to toe te Leggen, Welk dedomagement Soo Menageus als Mogelijk is, genomen Zijnde, Men dierhalven hopen wil, dat haar Hoog Edelens Sig Sullen gelieven te Laten welgevallen.
Dat men ook geensints in gebreeken Sal blijven, om Van het alhier geSouten Werdende Rundvleesch bij Continuatie aan ijder Schip niet meer te Laaten Verstrecken, als tot een drie Maandige Consumptie der daarop bescheijdene Manschappen Werd gerequireert, Soo als dit bereijts Seedert den ontfangst Van haar Wel Edele Groot Agtbr: geagte Letteren de dato 28 Octobr: 1755 in nakominge Van het daarbij aangeschreevene is gedaan geworden: met bijvoeging wijders, dat het deselve uijt ons eerbiedig Schrijvens Van den 8: Februarij des evengem: Jaars ook bij geliefte Sal Komen te Consteeren, dat bij de gedane aanbesteeding Van Voorsz: Leverantie, dies Aanneemers Sig hoofdSakelijk hebben Verbonden, om geduurende den tijd Van drie Maanden Voor het goedblijven Van t’ Vleesch in te Staan.
Maar betreffende de door haar Hoog Edelens geordonneerde oversending der alhier berustende Contanten ter somma van ƒ:240‘000:- : dies aangaande is Verstaan, de Selve met eerbied te berigten, dat onder Ult:mo December Laatstl: in ‘S Compag:s Kleene geld Cassa t’ Montant Van 41903 7/8 Rdx: Restant geweest Sijnde, Seedert dien tijd al Voor meer als dit geld bedraagd, aan ordonnantie ter Leverantie Van Tarw en Rogge in ‘S Comp:s Maguazijnen, Sijn gemaakt geworden; invoegen na betaaling Van dien, niets dan de Voorsz: Somma van ƒ:240‘000 aan handen blijvende, en den uijtgaaf in dit Gouvernement ‘t eene Jaar door het andere gereekent, Ruijm Hondert Duijzend Rijxd:s meer komende te bedragen als den ontfangst, Wanneer men daar onder niet begrijpt de Penn: dewelke P:r Assignatie in ‘s Comp:s Cassa worden geteld, en op Welkers Montant geen den minsten Staat is te Maaken, haar Hoog Edelens dierhalven uijt het een en Ander Ligtelijk Sullen gelieven op te maaken, d’ onmogelijkheijd die ‘er in Steekt, om Meergem: Capitaal van ƒ:240‘000 eenigsints te kunnen missen; Nadien men in teegendeel misschien Selfs Wel genoodsaakt Sal Sijn, om bij Aldien ‘er inmiddels geen Assignatiën Van belang, Sullen in komen al in ‘t Aanstaande Jaar Soo niet eerder, een Eijsch van Contanten Voor dit Gouvernement uijt ‘t Patria te moeten doen, ende Sulx nog te eerder, Vermits teegenwoordig t’ Zij bij de Weescamer Of d’iaconij in ‘t geheel geen, en bij Particulieren Seer Weijnig Contanten Werden gevonden, om deselve, gelijk bevoorens in Cas Van benodigtheijd Wel eens geschied is, ten behoeve der E: Comp:gn op intrest te Kunnen Neemen.
Dat de met het Voorwaartsgem: Schip Noord Nieuwland hier aangebragte bestel Goederen en Brandbrieven Conform d’ overgesondene Notitie, op de daarbij gespecificeerde Scheepen Sullende Verdeeld worden, men Wijders niet Zal afsijn, om in opvolging Van het Geordoneerde bij de Circulaire Missive van haar WelEdele Groot Agtbr: de dato 27: Octobr: Pass:o bij Versending van Militairen van hier Na Batavia, derselver geweeren bij d’ afgaande factuuren te doen Noteeren.
Sullende Welgem: Haar Hoog Edelens Voorts op het eerbiedigst werden bedankt Voor de goederen en Provisien die de Selve de goedheijd hebben gehad P:r Amelisweert herwaarts te Zenden, met bijgevoegd berigt Wijders, dat men dien bodem ten Spoedigsten met Tarw beladen Sal kunnen Laten Retourneeren, Nademaal het Jongst te Veld gestaan hebbend’ graangewasch, door des Heeren Zeegen Seer favorabel is komen uijt te Vallen invoeger men ook geensints twijffelt, of de door haar Hoog Edelens gedane Petitie Van Coorn Sal dardoor ten Vollen Kunnen werden Voldaan.
Vervolgens geliefde den Heer Commissaris te Kennen te geeven, dat bij Sijn Edele in Consideratie genomen geworden Sijnde, dat dewijl door het overlijden Van D:om Arnoldus Mauritius Meijrink den Predikstoel in ‘t Land Van Waveren Van een Permanent Leeraar was ontbloot geraakt, en dat het voorgemelde nog merkelijk ten Agteren Sijnde Kerk tot geen geringe Last quam te Verstrecken, Maandelijx een der Resp: Predicanten Soo hier van Cabo als der andere ten platten lande Leggende Kerken te Laten afhaalen, om bij haare gemeijnte te Komen prediken, hij uijt dien hoofde Noodsaakelijk had geoordeelt, den met het Schip de Jager uijtgekomene Predicant Remmerus Harders t’ emploijeeren, om den Predikdienst in Voorsz: Kerk van t’ Land Van Waveren Waar te Neemen ter tijd toe, dat den Predicant die bij het Schrijven deeser Regeering Van den 4 Maij Pass:o uijt het Vaderland is Versogt geworden, alhier Sal weesen aangekomen, Weshalven de Gagie van gem: Predikant Harders die Volgens besluijt van den 13:e Januarij Jongstl: is afgeschreeven geworden, van heeden af weederom Sal moeten Cours Neemen.
Hierna gereSumeert weesende de Reecq:g der hier te Lande Sijnde Vijf Kerken, is Verstaan dat de Selve Volgens gebruijk in Copia naar het Vaderland Sullen Werden overgeSonden, Welke Reecq:gn aldus Waaren Luijdend’.
‘
| 'T Generaale Montant des Capitaals deeser Caabse Diaconij Armen, Bestaande In de Volgende te Weeten: | ||
| Aan A:o 1757 P:mo Januarij Was 't Capitaal | ƒ234884:05: | |
| In dit Jaar Bijgekoomen | ||
| Aan Aalmoesen | ƒ4435:-: | |
| d:o Grafsteeden | d:o 446:08: | |
| d:o Intresten | d:o 9116:17: | |
| d:o Armbossen | d:o 456:11: | |
| d:o Testamentaire giften | d:o 260:-: | |
| d:o Verhuurde gestoeltens | d:o 410:08: | d:o 15125:04: |
| ƒ250009:09: | ||
| Gaat af | ||
| Aan onKosten der Armen | ƒ13294:16: | |
| d:o d:o der Kerk | d:o 3876:10: | |
| d:o Winst en Verlies | d:o 2381:17: | d:o 19553:03: |
| Blijft onder Ult:mo Decembr: 1757 | ƒ230456:06: | |
| Bestaande in de Volgende parthijen, als: | ||
| Aan Cassa over Restant | ƒ14119:-: | |
| d:o obligaties en Custingbrieven | d:o 151858:08: | |
| d:o agterstallige Intresten | d:o 13231:14: | d:o 179209:02: |
| d:o ornamenten tot de kerk | ƒ1099:10: | |
| d:o huijsen over bouwstoffen | d:o 12547:14: | |
| d:o de Diaconij Van Stellenbosch | d:o 7200:-: | |
| d:o d:o d:o 't Land Van Waveren | d:o 11200:-: | |
| d:o d:od:o d:o Swart Land | d:o 19200:-: | d:o 51247:04: |
| Somma | ƒ:230456:06: |
| 'T Generaale Montant des Capitaals deeser Caabse Diaconij Armen, Bestaande In de Volgende te Weeten: | ||
| Aan A:o 1757 P:mo Januarij Was 't Capitaal | ƒ234884:05: | |
| In dit Jaar Bijgekoomen | ||
| Aan Aalmoesen | ƒ4435:-: | |
| d:o Grafsteeden | d:o 446:08: | |
| d:o Intresten | d:o 9116:17: | |
| d:o Armbossen | d:o 456:11: | |
| d:o Testamentaire giften | d:o 260:-: | |
| d:o Verhuurde gestoeltens | d:o 410:08: | d:o 15125:04: |
| ƒ250009:09: | ||
| Gaat af | ||
| Aan onKosten der Armen | ƒ13294:16: | |
| d:o d:o der Kerk | d:o 3876:10: | |
| d:o Winst en Verlies | d:o 2381:17: | d:o 19553:03: |
| Blijft onder Ult:mo Decembr: 1757 | ƒ230456:06: | |
| Bestaande in de Volgende parthijen, als: | ||
| Aan Cassa over Restant | ƒ14119:-: | |
| d:o obligaties en Custingbrieven | d:o 151858:08: | |
| d:o agterstallige Intresten | d:o 13231:14: | d:o 179209:02: |
| d:o ornamenten tot de kerk | ƒ1099:10: | |
| d:o huijsen over bouwstoffen | d:o 12547:14: | |
| d:o de Diaconij Van Stellenbosch | d:o 7200:-: | |
| d:o d:o d:o 't Land Van Waveren | d:o 11200:-: | |
| d:o d:od:o d:o Swart Land | d:o 19200:-: | d:o 51247:04: |
| Somma | ƒ:230456:06: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus Gedaan Een getransporteerd In Kerken Raaden aan Cabo de Goede Hoop ten overstaan Van mij ondergeteekende als Commissaris Politicq den 16 Januarij 1758. /:was geteek:/ S:s Swellengrebel.’
‘
| Cassa Reekening der Armengelde, Soo bevonden is op Ultimo December 1757. | |
| Debet, | |
| Uijtgegeeven aan Alimentatie en diverse benoodigtheeden &:a | ƒ780:12: |
| Van haar Eerwaardens de Kerken Raade van Cabo, ter Leen een Somma Van | d:o 9000:-: |
| Credet | |
| Bij 't Sluijten der Voorige jaars Reekening, is 'er p:r | |
| Restant in Cassa gebleeven | ƒ1620:05: |
| Onder de Godsdienst in 't Jaar 1757 ontfangen | d:o 859:03: |
| Nog Weegens Interessen giften en Kerke geregtigheeden | d:o 533:12: |
| Somma | ƒ:3013:04: |
| De uijtgaaff hiervan afgetrokken | d:o 780:12: |
| Soo Resteert in Cassa aan Contanten | ƒ2232:08: |
| Aan uijtstaande penn: Volgens Obligatie | d:o 6670:-: |
| Nog weegens Verscheenen Interessen | d:o 810:04: |
| De Kerke Ornamenten | d:o 240:-: |
| Somma | ƒ:9952:12: |
| Het Neevenstaande hiervan Afgetrokken | d:o 9000:-: |
| Soo blijft nog 't Capitaal der Armen | ƒ:952:12: |
| Gereduceert tot Swaargeld bedraagt ƒ:762:5: |
| Cassa Reekening der Armengelde, Soo bevonden is op Ultimo December 1757. | |
| Debet, | |
| Uijtgegeeven aan Alimentatie en diverse benoodigtheeden &:a | ƒ780:12: |
| Van haar Eerwaardens de Kerken Raade van Cabo, ter Leen een Somma Van | d:o 9000:-: |
| Credet | |
| Bij 't Sluijten der Voorige jaars Reekening, is 'er p:r | |
| Restant in Cassa gebleeven | ƒ1620:05: |
| Onder de Godsdienst in 't Jaar 1757 ontfangen | d:o 859:03: |
| Nog Weegens Interessen giften en Kerke geregtigheeden | d:o 533:12: |
| Somma | ƒ:3013:04: |
| De uijtgaaff hiervan afgetrokken | d:o 780:12: |
| Soo Resteert in Cassa aan Contanten | ƒ2232:08: |
| Aan uijtstaande penn: Volgens Obligatie | d:o 6670:-: |
| Nog weegens Verscheenen Interessen | d:o 810:04: |
| De Kerke Ornamenten | d:o 240:-: |
| Somma | ƒ:9952:12: |
| Het Neevenstaande hiervan Afgetrokken | d:o 9000:-: |
| Soo blijft nog 't Capitaal der Armen | ƒ:952:12: |
| Gereduceert tot Swaargeld bedraagt ƒ:762:5: |
’/:onderstond’
‘Aldus Gedaan en NageSien in Kerke Vergadering Aan Stellenbosch den 4 Januarij 1758. /:was geteekent:/ Johannes Appeldoorn, N:s Vlock, Joh:s Louw, D: Malan, D:k D’ Vos, Willem Morkel, H:d Cloete.’
‘
| 'T GeneraaLe Montant des Capitaals deeser Drakensteinsche Diaconie Armen, bestaan in 't Volgende: | ||
| A:o 1757 P:mo Januarij Was 't Capitaal | ƒ15997:01: | |
| In dit Jaar bijgekomen: | ||
| Aan Aalmoesen | ƒ:862:-: | |
| do Intresten | d:o 954:-: | |
| do Kerkhofs geregtigheeden | d:o 204:-: | |
| do Test: en Liberaale giften | d:o 50:-: | d:o 2070:-: |
| ƒ18067:01: | ||
| Gaat af | ||
| Aan onkosten der Armen | ƒ1019:04: | |
| do de Kerk en desselfs gebouwen | d:o 398:14: | |
| do weegens een Muur om 't Kerkhof | d:o 3560:08: | d:o 4978:10: |
| blijft onder Ult:o Decembr: 1757. | ƒ:13088:07: | |
| bestaande in de Volgende Parhijen, als: | ||
| aan Cassa over Restant | ƒ:888:7: | |
| d:o obligatien en ScheepeKennissen | d:o 12200:-: | |
| Somma | ƒ:13088:07: | |
| Gereduceert tot Swaargeld bedraagt | ƒ10470:15: |
| 'T GeneraaLe Montant des Capitaals deeser Drakensteinsche Diaconie Armen, bestaan in 't Volgende: | ||
| A:o 1757 P:mo Januarij Was 't Capitaal | ƒ15997:01: | |
| In dit Jaar bijgekomen: | ||
| Aan Aalmoesen | ƒ:862:-: | |
| do Intresten | d:o 954:-: | |
| do Kerkhofs geregtigheeden | d:o 204:-: | |
| do Test: en Liberaale giften | d:o 50:-: | d:o 2070:-: |
| ƒ18067:01: | ||
| Gaat af | ||
| Aan onkosten der Armen | ƒ1019:04: | |
| do de Kerk en desselfs gebouwen | d:o 398:14: | |
| do weegens een Muur om 't Kerkhof | d:o 3560:08: | d:o 4978:10: |
| blijft onder Ult:o Decembr: 1757. | ƒ:13088:07: | |
| bestaande in de Volgende Parhijen, als: | ||
| aan Cassa over Restant | ƒ:888:7: | |
| d:o obligatien en ScheepeKennissen | d:o 12200:-: | |
| Somma | ƒ:13088:07: | |
| Gereduceert tot Swaargeld bedraagt | ƒ10470:15: |
’/:was geteekend:/’
‘P:V:d Spuij, D: D Villiers, Charle Marais, R:V:d. Merwe, Pieter du Toij de Jonge, F:s Marais, Pieter Loret, Paul Roux, Daniel Rossouw.’
‘
| Cassa Reekening der Arme Gelderen Soo als bevonden is In 't Land Van Waveren . | |
| Sup Ultimo Decembr: 1757. | |
| Bij 't Sluijten Van de voorige Jaar Reekening p:r Restant | ƒ604:-: |
| Onder de godsdienst ontfangen | d:o 747:01: |
| Nog weegens Kerkelijke geregtigheeden | d:o 252:-: |
| ƒ:1603:01: | |
| Uijt gegeeven tot Diversse benooditheeden | d:o 733:07: |
| Rest aan Contanten | ƒ869:10: |
| Daar en teegen is deese kerk aan die van Cabo de goede Hoop Schuldig | d:o 13000:-: |
| De Restant hiervan afgetrocken, Soo dat de kerk nog Debet blijft | d:o 12130:06: |
| gereduceert tot Swaargeld bedraagt ƒ:9704:6. |
| Cassa Reekening der Arme Gelderen Soo als bevonden is In 't Land Van Waveren . | |
| Sup Ultimo Decembr: 1757. | |
| Bij 't Sluijten Van de voorige Jaar Reekening p:r Restant | ƒ604:-: |
| Onder de godsdienst ontfangen | d:o 747:01: |
| Nog weegens Kerkelijke geregtigheeden | d:o 252:-: |
| ƒ:1603:01: | |
| Uijt gegeeven tot Diversse benooditheeden | d:o 733:07: |
| Rest aan Contanten | ƒ869:10: |
| Daar en teegen is deese kerk aan die van Cabo de goede Hoop Schuldig | d:o 13000:-: |
| De Restant hiervan afgetrocken, Soo dat de kerk nog Debet blijft | d:o 12130:06: |
| gereduceert tot Swaargeld bedraagt ƒ:9704:6. |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan en NageSien in de Kerke Vergadering In ‘t Land van Waaveren Ultimo Decembr: 1757. /:was geteekent:/ Gerard Croeser p:l V:d:M:, Pieter Theron, Isaak van der Merwen, Jacobus du Tooijt, Jacobus de Wet de Jonge.’
‘
| Cassa Reekening der Armen Gelden Soo als bevonden is op Ult:o Decbr: 1757. | |
| Debet. | |
| Uijtgegeeven tot diversse benoodigtheeden | ƒ:2343:13: |
| In Leen ontfangen Van d' Eerw: Kerken Raaden Van Cabo | d:o 24000:-: |
| Credit | |
| Bij 't Sluijten Van de Voorige Jaars Reekening | |
| p:r Restand in Cassa gebleeven | ƒ1941:-: |
| Onder de Godsdienst ontfangen | d:o 517:04: |
| Nog weegens Kerke geregtigheeden en willige giften | d:o 46:08: |
| ƒ:2504:12 stfs | |
| Uijtgaaf hiervan Afgetrocken | d:o 2343:13: |
| ƒ:160:15: | |
| Dit Restant van 't neevenstaande afgetrocken | d:o 24000:-: |
| Soo dat de kerk nog Debet blijft | ƒ:23839:01:stv:s |
| gereduceert tot Swaargeld bedraagt ƒ:19071:5: |
| Cassa Reekening der Armen Gelden Soo als bevonden is op Ult:o Decbr: 1757. | |
| Debet. | |
| Uijtgegeeven tot diversse benoodigtheeden | ƒ:2343:13: |
| In Leen ontfangen Van d' Eerw: Kerken Raaden Van Cabo | d:o 24000:-: |
| Credit | |
| Bij 't Sluijten Van de Voorige Jaars Reekening | |
| p:r Restand in Cassa gebleeven | ƒ1941:-: |
| Onder de Godsdienst ontfangen | d:o 517:04: |
| Nog weegens Kerke geregtigheeden en willige giften | d:o 46:08: |
| ƒ:2504:12 stfs | |
| Uijtgaaf hiervan Afgetrocken | d:o 2343:13: |
| ƒ:160:15: | |
| Dit Restant van 't neevenstaande afgetrocken | d:o 24000:-: |
| Soo dat de kerk nog Debet blijft | ƒ:23839:01:stv:s |
| gereduceert tot Swaargeld bedraagt ƒ:19071:5: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan en Nagesien in Kerke Vergadering in Swart Land , datum als boven. /:was geteekent:/ Gerardus Croeser V:d:M:, Gideon Slabber, Pieter Venter, P:v:d: Bijl, Hendrik van der Westhuijsen, François Smit, Maerten Slabber.’
Dewijl ook bij nadere ReSumptie der Procuratien en Soldij Reecq:g is Komen te blijken, dat deSelve door den Heer Independent fiscaal Pieter Reede Van oudshoorn ondersogt en Wel bevonden Zijn, heeft men dierhalven aan dies eijgenaars gepermitteert, om de Selve Naar haare gemagtigdens in ‘t Vaderland te mogen OverSenden.
Sijnde Laatstelijk Verstaan, dat Seeker Vrouwspersoon gen:t Dina Dresser die A:o Pass:o als Zoldaat onder de Naam van Christiaan Van der Maas Van ‘S gravenhage, met het Schip de Vrouwe Elizabeth hier is aangeland, met het ter Rheede leggend’ Retourschip Akerendam Weederom naar ‘t Vaderland Sal werden te Rug gesonden.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd Int Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J.G. Loten
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] Mij Present O M Bergh Secret:s
C. 136, pp. 95-98.¶
Dingsdag den {17580214} 14:e Februarij 1758,
‘S Voormiddags Present den Edelen Heer Commissaris Joan Gideon Loten, mitsg:s den Edelen Heer Gouverneur Rijk Tulbagh en alle de Leeden.
Door den Boekhouder en Secretaris van den E: Agtbr: Raad van Justitie, Christiaan Ludolph Neethling, mitsg:s den meede Boekhouder en opsiender Van ‘S E: Comp:s houtmaguasijn en Slaven Logie, Carel Maximiliaan Adleda bij Requeste Seer in Stantig Versogt geworden Sijnde, dat aan haarl: mogte werden gepermitteerd, om ter Obtenue Van de qualiteijt en Gagie van onderCoopman, Versoek Schriften onder ‘s Comp:s Papieren aan de Hoog Edele Heeren Seeventhienen te Mogen overSenden, mitsg:s dat deselve met een favorabel Voorschrijven deeser Regeering mogte Werden ondersteund, is Verstaan ‘t een en Ander aan de Supp:ltn te accordeeren.
Sijnde wijders aan den met het Schip Deunisveld repatrieerenden Boekhouder en geweesene Secunde Van Amedabaath Pieter Ellinkhuijsen gepermitteerd, omme ten dienste Sijner alhier getrouwde huijsvrouwe Naar Europa , te Mogen Meede Neemen, Seekere Slavinne genaamt Elima Van Pallembang, ten welken eijnde het daartoe Staande Transport en Costgeld door hem in ‘s Comp:s Cassa alhier Voor de heen en Weeder Reijse van en naar Batavia gereekent, Sal moeten Werden Voldaan.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J.G. Loten
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P: v: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] Mij Present O M Bergh Secret:s
C. 136, pp. 99-108.¶
Dingsdag den {17580221} 21 Febr. 1758,
‘S Voormiddags Præsent den Edelen Heeren Commissaris Joan Gideon Loten, mitsg:s den Edelen Heere Gouverneur Rijk Tulbagh en alle de Leeden, uijtgenomen den E: Winkelier Cornelis Eelders bij Indispositie.
Vermits den op het Ceijlons Retourschip Ruijteveld bescheijden geweest Sijnde Schipper Anthonij Heijdeman op de herwaarts Reijse is komen te overleijden, is oversulx op het Voordragen van Welgem: Heere Commissaris, ter nadere Approbatie Van haar Wel Edele Hoog Agtbr: de Heeren Majores in ‘t Patria, Weederom tot Schipper op VoorSeijden Bodem aangesteld, den Eersten Lieutenant van t’ Admiraals Schip De Vrouwe Petronella Maria Reijnier Jan Elzevier, met halveering van Gagie tot ƒ:54:-: ter maand, aan Wien het gementioneerde Schip Ruijteveld dierhalven Volgens d’ ordre der E: Comp:gn door Expresse gecommitteerd:s Sal werden overgegeeven: Middelerwijlen dat in plaatse van gedagten Elzevier tot opperstuurman met halveering van Gagie tot ƒ:40:- s’ Maand bevordert geworden Zijnde, den op het Schip Noord Nieuwland bescheijden geweest Sijnde onderstuurman Dirk Oberg van Amsterdam, Wijders op Laatstgem: Kiel Meede de Volgende Verbeeteringen hebben moeten werden gedaan, als:
Jan Bastiaansz: van Amsterdam, Derdewaak tot onderstuurman met de gehalveerde gagie van ƒ:29, Maandelijx.
Jan Meesterton van Rotterdam Constapelsm:t insgelijx tot onderstuurman met toevoeging eener Maandelijx besolding bij halveering tot 20 guld:s p:r Maand.
Christoffel Hendrik Sielke van Lubbe, Mattroos tot Constapelsmaat met ƒ:11: Maandelijx.
Sijnde Wijders op het diesweegens bij Request gedane Versoek, door den met het Meergem: Schip Ruijteveld hier aangelanden OnderCoopman en Geweesene Pakhuijsmeester tot Cochim, Gijsbert Jan Feijt, aan den Selven toegestaan, om ter oorsaake der Swacke Lighaams gesteldheijd, van desselfs huijsvrouw, eenigen tijd met afgeschreeven gagie ter deeser plaatse te Mogen Verblijven.
En Nademaal den Inginieur Joseph Ponté desselfs Laatste Verband Weederom tot genoegen heeft komen uijt te dienen, is dierhalven Meede goed gevonden den Selven in gagie te Verhoogen tot Veertig guldens ter maand, met toevoeging Van de Rang en qualiteijt als Vaandrig, onder een Nieuwe Verband Van Drie Jaaren.
Naar Verhandeling van het bovenstaande Zoo als de Vergadering Soude Scheijden, keerde Sig den WelEdelen Heere raad ordinair Loten tot den Edelen Heere Gouverneur en de Verdere Leeden, in Substantie Sig uijttende “dat het heeden apparent de Laatstemaal Zoude Zijn dat d’ Eere had, deese Vergaderinge te Adsisteeren, en dat met Applicatie Ondersoek gedaan hebbende, na ‘t geene Speciaal betrof d’ onderwerpen Sijner Commissie, hij, hoewel d’ aan de Caabse Regeeringe ter uijtvoeringe gedemandeerte Projecten niet in alles hadden kunnen beantwoorden de goede Intentie, Nogthans teffens ondervonden had, den Edelen Heere Gouverneur en de Ministers d’ Uijtterste diligentie tot alle goede eijndens te bereijken, te hebben aangewend, en dat, daar d’ Uijtvoering had Stil gestaan, het niet als aan de Mogelijkheijd hadde gehaperd, Zeggende Verders, hij Zig Verseekert te houden, dat haar Ed:s allesints geene gelegentheijd Zouden Laaten Voorbijgaan, alles tot ‘S Comp:s en der Colonie Welzijn, te Contribueeren”; Terwijl Sijn Edele besloot, met deese Vergaderinge daartoe alle bedenkelijke Zeegeningen te Wenschen, en Vervolgens uijt deselve Sijn afscheijd Nam.
Waarop Welgem: Edelen Heere Loten door den Heere Gouverneur op de Vriendelijkste Wijze, wierd bedankt, Voor d’ Eere, die Zijn Wel Edele Groot Agtbr: deese Vergaderinge hadde gelieven te bewijsen, met de Selve, geduurende Sijn Edelens aanweesen alhier, Steeds bij te Woonen, en daarin het Noodige Voor den dienst der E: Compagnie, en Van dit Gouvernement te helpen beraamen, met bijgevoegde Verseekering, dat men geen sints in gebreeken soude blijven, de Resp: geEerde ordres, Soo van haar Wel Edele Hoog Agtbr: de Heeren Majores in ‘t Patria, als die van haar Hoog Edelens tot Batavia, Zoo veel Sulx doenelijk Sal Zijn, na uijtterste Vermoogen in Schuldpligtigheijd Naar te komen; onder hertelijke en Eerbiedige toewenschinge Wijders, Soo door Welgem: Heere Gouverneur als de Resp: Leeden des Raads, dat sijn Wel Edele Groot Agtbr: na geluckige en Voorspoedige Reijse behouden en met Volmaakte gesondheijd in t Lieve Vaderland Soude Moogen komen aan te Landen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P: v: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] Mij Present O M Bergh Secret:s
C. 136, pp. 109-196.¶
Dingsdag den {17580321} 21 Maart 1758,
’s Voormiddags alle Present.
Vermits het overLijden Van den E: Coopman en Winkelier Cornelis Eelders, is op de Propositie van den Heere Gouverneur, Weederom tot Winkelier aangesteld, den OnderCoopman en Geheijm Schrijver van Sijn Edele, Nicolaas Leij; Terwijl Voorts op het insgelijx gedane Voordragen Van Welgem: Heere Gouverneur is besloten geworden om tot meede Lidt deeser Vergadering in plaatse van Wijlen gedagte E. Eelders, den Secretaris van Politie Oloff Martini Bergh te Laten Succedeeren.
Waarna door den Heere Gouverneur wierd geproduceert, Seeker Schriftuur, t’ Welk door een groot gedeelte der Swellendamsse IngeSeetenen onderteekend, en haarentweegen onlangs aan Sijn Edele is overgegeeven, Luijdende als Volgt:
Aan den Wel Edelen Gestrengen Heer Rijk Tulbagh, Gouverneur wegens de VerEenigde NeederLandse g’octroijeerde Oost-Indische Compagnie aan Cabo de Goede Hoop, en E: E: Agtbr: Politicquen, en Kerkelijken Raade aldaar.
‘Aanmerkende dat de Collonie Swellendam , nu al een Lange Reeks van Jaaren door Christenen is bewoond en bevolkt geworden, dewelke door eenen genadigen: Zeegen des Almoogende Gods hen alhier erneerd hebben ook teffens onder eene Wijze, Voorsienige en Hoogloffelijke Regeeringe Van tijd tot tijd de Vrugten hunner handenwerk gerust en Vreedelijk hebben genooten, Vinden Wij ons niet alleen Verpligt, Zulx met al Goddelijke eerbied te erkennen, Maar ook overtuijgd, dat Wij Zulke Weldaden Van Sijn Vaderlijke hand, buijten eenige de minste onse Verdienste hebben ontfangen, en dat aan dien Barmhertigen Vader van allen, /:Zoo in ‘t bij Zonder als gemeen:/ allen gebeurenden Lof en dank Voor Sijn Goddelijke Voorsorge opgeofferd moest Worden.’
‘Maar moeten beleijden, dat het met deese Saake na den uijterlijken Schijn, bij ons tot nog toe in Zeer Slegte gesteldheijd is, die Wijlen men Van Leeraar ende Kerk ontbloot is, ‘t Welk egter van alle godlievende en Welgesinde Ingeseetenen hertelijk is betreurd, en Nog betreurd werd, aangezien Veele Barbaarsche of Heidense Volkeren ons hier inne na hunne Wijze overtreffen.’
‘Deeze Saake bij ons dusdanig gesteld Zijnde, Kan Vermoedentlijk, Haar E: Gestr: en E E: Agtbr. Heeren, onse goedgunstige Regeringe op de gedagten Zijn gevallen, dat de Godsdienst bij ons in Zeer Kleijne agtinge, en als een Willekeurige Zaak aangezien werd, de Wijlen Wij Wijnig agt Scheijnen gegeeven te hebben, op de Hoogstprijselijke VoorZorge, Voor onSe Waarde Meede burgeren der Colloniers Stellenbosch , Drakenstein enZ: /:deezer belangens:/ op hunne onderdanige Versoeken gedraagen behoorden ook om Zulke haar E E: billijke Vermoedens over ons, uijt den Wege te Ruijmen met gelijken onderdanig Versoek Vroegtijdiger bij onze E E: Gestr en Agtbr: Heeren hebben aangehouden, Soo wij niet Waaren bevreest dat Wij haar E E: hoog aanzienelijke bezigheeden met te Veel Last telkens Zouden beswaren.’
‘De God des Vreedes ende der Eenigheijd, scheijnd teegenswoordig onser aller herten tot Soo hoognoodigen Zaak, met eendragtelijk Verlangen te Verwekken, dies Neemen Wij in Alleronderwerpelijkste onderdanigheijd, onsen toevlugt tot onsen Wel E: Gestr: Heer Gouverneur en E: Agtbr: Politicquen en Kerkelijken Raad, met ootmoedig Versoek, en opregt Vertrouwen dat het haar E E: goedgunstelijkt mag behaagen, ter hooge Plaatsen onsen Voorspraake en bemiddelaars te Zijn, op dat wij de boven alles NoodSaakelijke en Wenschelijke Zaak, Namentlijk eene Kerk en Leeraar meede deel agtig te Werden, en dat na Haar E E: Hoogmoogende toestemminge, Zulken Kerk aan het hier onder Soogen: Palmieten Revier gebouwd mag Werden, Voor de Meeste gedeelte onzer Gemeente de Wel gelegenste plaats Zijnde, Zoo ter Oorsaake Van de Nabijheijd der Menschen, als ook de Meesten tijd passabele Revieren, dewelke niemand Zullen beletten, den Godsdienst telkens bij te Woonen, daar Zulken Kerk aan ‘s Colloniers huijs of Swellendam te veer afgeleegen Zoud Zijn, en de Meesten Wel een geheele Week in het af en toe Rijden, onderweegen Zouden moeten Zijn.’
‘Nog bidden wij ons bij onse Wel E: Gestr: Heer Gouverneur en E: Agtbr: Raad, onderdanigst uijt, dat Haar E: E: gelieve in gunstige overweeging te Neemen.’
‘Dat het houden Van onsen openbaaren Godsdienst, het Voornaamste oogmerk is, ‘t welk wij in onse Ootmoedig Versoek bedoelen, diesweegen ook een ijder Zig aanbied, en na Zijn Vermoogen gewillig en blijmoedelijk, de Noodige Middelen tot den Opbouw Van Zoodanigen Kerk bij te brengen.’
‘Door de Veer afgeleegentheijd der Kerken, Zijn Veele Lidmaaten des Avondmaals hier onder Woonagtig Zijnde, Zulke middelen tot hun Zaligheijd Streckende, genoodsaakt te ontbeeren, Veele arme Menschen hunne kinderen, Jaaren, Ja! daar boven oud te Laaten Werden, eer Zij den Doop ontfangen, door de onkosten die Zulke ouderen Anders Zouden Moeten doen, bloot om hunne Kinderen Zoo Veer als na een der Kerken Roode Sand , Drakensteijn , ensz. dewelke bij na Veerthien dagen Reijzens hier Afgeleegen Zijn, om te Laten doopen, Waarbij Voornamentlijk nog komt, de Vreese Voor de ongemakken die Zulke ouderen met hunne Klijne Kinderen op den Weege onderworpen Zijn, Wanneer se in de Reegentijd door het Overloopen der Revieren Lange werden opgehouden, en ook Wel Kinderen koomen te Overlijden, den Doop niet ontfangen hebbende, tot Overgroot hertzeer der ouderen.’
‘Dit is het geene Wij Voor teegenwoordig Noodigst hebben geagt, onsen Wel Edelen en Gestr: Heer Gouverneur en E E: Agbtr: Politicquen, en Eerw: Kerkelijken Raad onderdanigst Voor te dragen, ootmoedigst Versoekende, dat in dien het Mogelijk ware, deeze onse belangens met de Roode Sandse te gelijk bevordert mogt werden.’
‘Blijft ons alzoo niets meer overig, als uijt het binnenste onser herten, den Heere aller Heeren te Smeeken, dat hij onzen Wel Edelen Gestrengen Heer Gouverneur ensz: tot hertelijken troost Van dit gantze Land, tot in het Spade ouderdom in het aller volkoomenste Welvaaren onderhoude en alle Haar E: Gestr: en E:E: Agtbr: Hoogst aansienlijke Voorneemens met Zijn genadigen, onverbrooken Zeegen ondersteune, en dat wij tot aan het eijnde aller dagen onder zoo eene wijze Voorsienige, en Hoogloffelijke Regeeringe geruste en Vreedelijk moogen Woonen, Haar Ed:lens Gestr: en E E: Agtbaarens protectie ons aanbeveelende.’
’/:onderstond:/’
‘Verblijven Haar Edelens getrouwe, en onderdanige Ingeseetene der Collonie Swellendam ‘
’/:was geteekend:/’
‘Daniel Marais d’ Jonge, Cornelis Vermaak, Johannes Streijdom, Pieter de Klerk, Isaak Marais, Jan Lodewijk Bouer, Willem Burger, Jacobus van Beelen, Nicolaas Jansz. Van Rensburgh Hannissoon, Daniel Saijman, Michael Muller, Abraham Wivies, Hendrik Eksteen, Willem Landtman, Johannes Van Veuren, Pieter Van Veuren, Hans Jurgen Potgieter, Nicolaas Jansz: van Rensburgh, Lucas Jansz: Van Veuren, Roelof Camfer, Johannes de Buijs de Jonge, Hendrik de Bruijnd, Jan Becker, Johannes Jansz: Van Rensburg, Johannes Frederik Jansz: Van Rensburg, Hendrik Christoffel Jansz: van Rensburgh, Gerrit Oosthuijse, Martijnus Philippus Janse van Rensburg, Salomon Pienaer, Salomon Pienaar d’ Jonge. Frederik Scheepers, Jacobus Jansz: Van Rensburg, Lourens Rasmus, Johannes de Buijs d’ Oude, Coenraat Scheepers, Jacobus Jacobsz:, Jacobus Weweje, Johannes Abraam Lantman, Johannes Godlob Wagner, Hendrik Weeweje, Isaak Weeweje, Petrus de Buijs, Jacobus de Buijs, J:n Bootha Theuniszoon, Jacobus Scheepers, Frederik Potgieter, Gerrit Scheepers, Weijnant Bezuijdenhout d’ Jonge, Wijnant Bezuijdenhout, Dirk Marks, Andries de Pree, Ignatius Ferreira, Nicolaas de Bruijn, Hendrik Willem Plooij, Pieter Poulus Groenenberg, Jan Godfriedt Schuster, E:E: Meijer, Fredrik Deijsel, Adriaan Greeff, P:r Pienaer, Jacobus Van Staden, Jan Jacob Cok, Hans Jurie van Staaden, Jan Christoffel Ditlof, Daniel Lombard, Claas Claasen Van delwee, Daniel Le Roes, Nicolaas Claasen de Jonge, Cornelis Claesen, Martijnus Christoffel Bootha, Johannes Laas, Pieter besuijdenhout, P:r Cronjee, Wijnand Besuijdenhout Pietersoon, Nicolaas Haarhoff, Gerret van Rooyen, Johannes Vosloo, Frans haafhof de Jonge, Arnoldus Vosloo, Frans haarhof d’ Oude, Jan Pienaer, C:P: D’ Jager, Abel Pienaer, P:C: De Jager, August Ch:r Roosigh, J:J: breijtenbach, g: d’ Jager, Cornelus Besuijdenhout Wijnantsoon, J: De Jager, Andries de Jager, Johannes de Necker, Andries Gouts, Wessel Vosloo, Johannes Le Gransie, Johannes Petrus Le Gransie, Philip Roedolff Botha, Willem Meijer I:s L:s De Pree, J:s S:s Maritz, Philip Carel de Pree.’
Het Welk geleesen Weesende, is dies aangaande, aanvankelijk Verstaan, Copia Van t’ gedagte Schriftuur aan Landdrost en Heem Raaden tot Swellendam Voorm:t toe te Senden, en de Selve daarneevens bij Missive te doen Aanschrijven, hoe Seer het deesen Raade heeft ontstigt, dat Voorsz: ingeseetenen hebben kunnen goedvinden, om hunl: die tot bestiering der Colonie Sijn gesteld, mitsg:s deese Regeering aldaar komen te Representeeren, en tot Wien deselve gevolgelijk Verpligt waaren geweest, Sig te Vervoegen, om het geene Sij te Versoeken hadden, deselve door dien Weg Voor te dragen, in ‘t geheel Voorbij te gaan, en sig met het gementioneerde Schriftuur Soo maar Raauwlijk aan deese Vergaderinge t’ adresseeren, Waar door deselve met Regt een gevoelige Correctie Souden gemeriteert hebben, dog dat men aangemerkt hebbende, dat Sulx eerder uijt onkunde, dan Quadwilligheijd is Komen te Geschieden, het Selve Voor dit maal wel heeft willen Passeeren, Onder dien Verstande nogtans, dat Sij Landdrost en Heem Raaden, de Voorsz: Teekenaars haar gepleegd Wangedrag in deesen Sullen hebben Voor oogen te houden, Voornamentlijk dat zij hebben kunnen goedvinden met het Meergem: Schriftuur het geheele land door, Rond te Rijden, en ‘t Selve alomme te doen onderteekenen, dat in Landen Van een Welgestelde Regeering, Saaken Sijn, die al Vrij Wat na Muijtereij Komen te Smaaken, en dat men daarom Verwagten Sal, dat iets diergelijx niet meer kome Voor te Vallen, dewijl men Sig anders Verpligt Soude Vinden, Sulx op het Rigoreuste tegen te gaan, en de geene die Sig daaraan Soude Moogen Schuldig Maaken, de daartoe Staande Straffe te doen gevoelen: Middelerwijlen, dat Noopens de Saak selve te Weeten, het opbouwen Van een Kerk in het Voorsz: Swellendamsse District, best geoordeelt is, bovengem: Landdrost en Heemraaden t’ ordonneeren, om d’ Ingeseetenen dier Colonie Voor Soo Veel Sulx op de bequamste Wijse geschieden kan, op Seekeren tijd Voor Sig t’ ontbieden, en de Selve hoofd Voor hoofd te doen opgeeven, Wat ijder in Staat ende Voorneemens Soude Zijn tot het opbouwen eener Kerk te Contribueeren, ten eijnde door t’ gem: Collegie hieromtrent een behoorlijke Calculatie Sal Kunnen Werden gemaakt, of Sulx de Kosten van de aldaar op te bouwene Kerk, Soude kunnen goedmaaken, ‘t welk van des te meer NoodSaakelijkheijd komt te Zijn, dewijl deese Caabse Kerk door d’ excessive gedane Verschotten aan de Kerken Van ‘t Land Van Waveren en ‘t Swart Land , dermaten is uijtgeput, dat door de Selve Voor de Versogte Kerk tot Swellendam , niets het allerminste Sal Kunnen gefourneert Werden: Sullende Meergem: Landdrost en heemraaden bovensdien ook gesamentlijk met de Verdere Ingeseetenen haares Districts Moeten overleggen, op wat plaats de Voorsz: Kerk het gevoeglijkst, en ten Meesten Nutte Voor de geheele Swellendamsse Colonie Soude dienen te Werden opgebouwd, om deesen Raade Vervolgens van t’ een en Ander een behoorlijk berigt te Laten toekomen, als Wanneer Verders hierop Sodanig besluijt Sal Worden genomen, als men ten besten Van deselve Colonie Sal bevinden te behooren.
Sijnde Vervolgens Meede gereSumeert geworden, het Volgende Request door dikwilsgen: Landdrost en HeemRaaden uijt Naam der Swellendamsse Ingeseetenen gepresenteert.
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer Rijk Tulbagh. Raad Extra ordinaris van Neederlands India, Gouverneur van Cabo de Goede Hoop en derselver Ressorte &:a &:a &:a benevens de E: Agtbr: Politicquen Raad Aldaar.
‘Wel Edele Gestr: Heere, en E: Agtbr Heeren!’
‘Geeven met behoorlijk Respect, en Verschuldigde onderdanigheijd, te kennen, Uwe Wel Edele gestr: en E: Agtbr: gantsch Needrige dienaaren, het Collegie Van Heemraaden en Chrijgs Officieren der Collonie Van Swellendam , thans gecombineert Vergadert, dat op heeden een geschrift door eenige Burgers, in- en Opgeseetenen deeser Collonie onderteekent wierd ingeleevert, behelsende ten Principaale, dat Vermits Zij Lieden Sig onbequaam bevonden, om haare belangens, Soo als het behoort, Mondelings te kunnen Voordraagen, dierhalven de Vrijheijd Gebruijkte, onder Verseekering Van alle Welmeenentheijd ten Papiere te Stellen; hoe dat de hooge Nood, haarl: dwong, om uijt Naam Van alle Swellendamse Colloniers aan dit Collegie Klagtig te Vallen, over de thans drukende armoede, met Versoek dat Zulx goedgunstiglijk in Overweeging mogte genoomen, en Aan hooger gebiedende Heeren Voorgedragen Worden.’
‘Dat het dit Collegie niet onbewust konde Zijn, dat de belangens deeser Ingeseetenen Voor het Grootste gedeelte bestonden in den aanqueek Van Runderen en Schaapen, Waaromtrent ZijLieden met Leetweesen Moesten Seggen, dat het in deese Contrije Seer droevig gesteld was, Soo ter oorsaake van de VerSwakking des Velds, Waardoor het Vee Verarmoed, als wel hooftsaakelijk den Laagen prijs, Waarvoor men het Selve moest Verkoopen, terwijl een Slagter Voor een Vet Beest niet meer als Vier Ryxd:s, en een Hamel Vier à Vijf Schellingen kwam te bieden, uijt het welke in ‘t generaal bleek, dat men alhier onmogelijk konde bestaan, Veel minder de E: Comp:gn de Jaarlijxe Recognitie gelderen van Vier en Twintig Rijxd:s Voor de in Leening besittende Vee plaatsen op te brengen.’
‘Dierhalven Was haare ootmoedige beede, dat Van herwaarts aan de overigheijd Van Cabo de Goede Hoop, goedgustelijk mogte Worden Voorgedragen, of het niet Moogelijk konde Zijn, dat de Recognitie der Vee plaatsen Weederom Op Twaalff Rijxd:s ‘s Jaars, uijt hoofde der onmagt Mogte gesteld Worden, Welk onvermoogen deeser Inwoonderen nog Vermeerderde, door dien de Slagters selfs plaatsen tot aanteeling van Vee Zijn hebbende, om haare handteering op het Sterkste Voor te Setten, Waar uijt dan Volgt, dat men alhier met Sijn Vee moet sitten blijven, of tot een Seer geringe prijs Verkoopen.’
‘Insgelijx was het een Swaare Zaak Voor deese Coloniers dat alle de Goederen die uijt deese Landen over Moeijelijke, gevaarlijke en Langduurige Weegen aan de Caab gebragt wierden, Meesten tijd een Slegte markt aantreffen, daar in teegendeel alles Wat een Landman uijt Nooddruftigheijd Voor hem en Sijn huijsgesin benoodigd hadde, hoe Langer hoe hooger in prijs op steijgert, Waarbij nog komt, dat de Reekeningen der Wagemaakers en Smits soo groot en hoog Vallen, dat het meeste gedeelte deeser Inwoonderen niet in Staat Zijn, om het langer gaande te kunnen houden, of in bestand te blijven, Weshalven Nogmaals haare Ootmoedige beede was, dat dit Collegie aan Hooger gebiedende Heeren, hunnen Welmeenent Versoek gelieven Voor te draagen; in hoope daarop een Gunstige Reflexie Sal moogen genoomen Worden.’
’/:onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /:was geteekent:/ J:A: Horak, E:E: Meijer, Hermanus Steijn, C:P: D’ Jager, F:r Potgieter, A: Holtshausen, Philip de Pre, C:s Flourie Laurens de Jager, P:r Pienaar, /:in Margine:/ Swellendam den 25 Januarij 1758.’
Waarop goedgevonden en beslooten is, dat in opsigte der in dit Schriftuur Voorgedragene Versoeken, bij de Voorwaartsgemelde aan Landdrost en Heem Raaden aftegaane Missive Sal werden ter Needer gesteld, dat de Recognitie van 24. Rijxd:s In’t Jaar op de Leenplaatsen, nu door onse hooggebiedende Heeren en Meesteren Nader bepaald en Vastgesteld Sijnde, men oversulx onvermogens is, daaromtrent eenige Verandering te Kunnen maaken: Terwijl de duurte Van deese en geene Saaken insgelijx buijten toedoen deeser Regeering Veroorsaakt Werdende, Men hoopen wil dat Sulx door den tijd Weederom Sal mogen Komen te beeteren.
Dat men Wel Willende toestemmen, dat het Costende der Wagens hier te Lande, d’ ingeseetenen Sonder onderscheijd Vrij Swaar komt te Vallen, egter ook Vermeijnd, dat deselve om die Reeden Soo Veel te Meer behoorden bedagt te Zijn om die kosten, door andere Middelen t’ ontgaan, immers dat men Sig Verseekert houd, dat een groot gedeelte der Wagens Souden kunnen Werden gemenageert, wanneer d’ Ingeseetenen Sig maar met Vlijt Wilden toeleggen, met het aanleering Van draag ossen, Waarmeede Sij haare Producten die niet Volstrekt met Wagens moeten getransporteert Werden, op een Veel gemackelyker en Min kostbaare Wijse herwaarts opbrengen, en het geene Sij Voor hunne huijshoudingen, noodig hebben, Van hier Souden Kunnen te Rug Voeren, Waarop dan ook Verwagt Werd, dat door haarlieden in ‘t Vervolg een behoorlijke Reflexie Sal werden genomen.
Door den Heere Gouverneur op heeden meede geproduceert geworden Sijnde, een Lijst der Landbouwers dewelke in gebreeken Sijn gebleeven, om de Recognitie Penn: Voor derselve Van d’ E: Comp:gn in Leening beseeten Werdende Veeplaatsen ter behoorlijken tijd aan d’ E: Comp:gn te komen Voldoen, en dus d’ eene Meer, d’ andere min daarmeede ten Agteren Sijn geraakt, is in dies opSigte op Sijn Edelens Propositie Verstaan, deselve Lijst te Stellen in handen Van den Heer Fiscaal, mitsg:s de Resp:t Landdrosten, Soo Van Stellenbosch en Drakensteijn , als Van Swellendam , ten eijnde de daar bij bekend gestelde agterstallen, Voor eerst op een Sagte en Minnelijke Wijse in te Vorderen en te Laten Verevenen; Terwijl om d’ Ingeseetenen die Sig in ‘t Voorsz: geval bevinden, te gemoed te Komen, is beslooten, Voor de geciteerde Agterstallig Sijnde Recognietie Penn: /:dog anders en Verder niet:/ Beestiaal, te Weeten: bequame Vier Jaarige Trek ossen teegens Agt Rijxd:s t’ Stuk Voor d’ E: Comp:gn aan te Neemen: Sullende egter tot Voorkoming dat hier omtrent niet teegens d’ Intentie gehandelt werd, niemand eenig Beestiaal op ‘s E: Comp:s Resp:t buijten posten Vermoogen te Leeveren, Sonder daartoe alvoorens van gem: heer Fiscaal en Resp:t Landdrosten te hebben erlangd een Briefje, Waarbij den Baas of Posthouder Van Soodanigen Post alwaar Sij Voorneemens Sijn, deSelve te Leeveren, gelast werd, om die van haar t’ ontfangen, Weshalven de Baasen van ‘s E: Comp:s Posten t’ Rivier Sonder eijnd , de Rietvalleij aan de Buffeljagts Rivier , mitsg:s die van de Groene Cloof , ‘t Vissers hok en de Schuur bij Missive Sullen geordonneert Worden, geen Vee anders als op Voorsz: Wijse aan te Neemen.
Maar Nademaal onder de Meergem: Leenplaatsen eenige werden gevonden, waarvan in 8: 10. en Meer Jaaren geen Recognitie is betaald geworden, Sal dierhalven door de Voorsz: Resp:t officieren omtrent de Soodanige Nauwkeurig ondersoek gedaan, mitsgaders Van berigt moeten gediend Werden, Of de Persoonen aan Wien deSelve Sijn uijtgegeeven, die plaatsen teegenwoordig nog gebruijken, dan wel bereijts Verlaten hebben, Sonder Sulx ter Secretarije van Politie behoorlijk te hebben Laten aanteekenen, of hoedanig het Andersints daarmeede Soude Moogen geleegen Zijn, ten eijnde hieromtrent soodanige besluijten te Kunnen Neemen, als Men Na omstandigheijd van Saken Sal Vinden te behooren.
Welk een en Ander invoegen Voorsz: afgehandelt weesende, wierd daarop door den Heere Gouverneur te Kennen gegeeven, dat op gepasseerde Dingsdag den 14: deeser, den E: Dispencier Christoffel Brand Sig genoodsaakt hadde gevonden aan Zijn Edele Klagte te komen doen, over het Seer impertinent gedrag dat den Burger Lieutenant Pieter Michiel Eksteen, Sig niet heeft Komen t’ ontsien, ten Sijnen huijse te Voeren, t’ geen Sig, Soo als Sulx door sijn E: thans in Vergaderinge wierd herhaald op Volgende Wijse heeft toegedraagen, te Weeten:
Dat hij Eksteen Neevens Meer Andere Ingeseetenen met derselver Wagens met Coorn geladen, Waaren gekomen Voor ‘s Comp:s graan MaguaSijn, dat Voor deesen tot de Zijde Spinnereij is gebruijkt geweest, met intentie de Selve graanen aldaar af te Leeveren, dog het gemelde MaguaZijn ter dier tijd bereijts Soo Vol met Tarw weesende, dat daarin niets meer konde geborgen Worden, gem: Eksteen na des ongeagt lang daarop aangehouden te hebben, de Bediendens van hem Dispencier onder toevoeging Van Verscheijde Scheldwoorden, Vervolgens in Substantie hadde toegeroepen, “Segt aan Uw Heer, dat bij aldien hij ons Coorn, niet ten eersten ontfangt, wij als dan over hem sullen gaan Klagen”: Roepende met eenen, de Voorsz: meede met hunne Wagens aldaar Staande buijten Lieden toe “Wat Segt gijl: hierop Mannen?” Door dewelke alle Ja! Geantwoord Zijnde, hij Eksteen Sig daarop met de Selve ten getale van 10: Persoonen Van daar Naar t’ huijs van hem Dispencier hadde begeeven.
Dat hij als doen niet bij der hand Sijnde, egter op het brusque aanhouden van gem: Eksteen om hem te Spreeken, Voorgekomen Weesende, den Selven Sijn E: daarop ten eersten in de Volgende termen had aangesprooken “ik koom maar Vragen of Mijn Coorn soo goed niet is, als dat van een Ander, en Of ik mijn Coorn niet Soo Wel als een ander Sal Leeveren”; op ‘t Welke hij Dispencier hem geantwoord hebbende, dat op Sijn Coorn niets te Seggen had, en dat soo wel het Sijne als dat Van een ander Soude ontfangen, Soo dra daartoe maar eenige Ruijmte in de Pakhuijsen Soude Zijn, had dikwilsgem: Eksteen hierop weggaande, hem Weederom te gemoed gevoert, dat hij niet Soude nalaaten om over Sijn E: te gaan Klagen.
Al het welke door den Heer Gouverneur betuijgd Sijnde, Conform te Weesen met de bevoorens door gem: E: Brandt aan hem gedane Klagte, geliefde Sijn Edele Voorts te Seggen, dat gementioneerde Eksteen ten Selven dage, Namentlijk op Voorseijden 14: deeser Maand, ook de Stoutheijd had derven gebruijken, om met een getal van Meer dan Dertig Landbouwers Sig te Vervoegen aan ‘t huijs van Sijn Edele, en uijt haar aller naamen te komen doleeren, dat door Meergem: E: Dispencier Soude Sijn geweijgert geworden, haarl: Coorn t’ ontfangen, dog dat Zijn Edele Van de ongefundeertheijd deeser Klagte bereijts geinformeert, en Nopens het tumulteus gedoente van hem Eksteen ten hoogsten geergert Sijnde, den Selven doenmaals Maar alleen had afgeweesen, Na hem deesen aangaande alvoorens te gemoed gevoerd te hebben, dat Nademaal hij Zig in dit geval Seer onbetamelijk gedragen had, Sulx door hem op tijd en plaats Nader Soude moeten Verantwoord worden, te Meer, Nadien de pligt Van hem Eksteen als een Officier der Burgerije hoofd Sakelijk quam meede te brengen, om alle beroertens en Op Schuddingen onder t’ gemeen te helpen Stillen, en ter Needer leggen: invoegen Sijn Edele Sig dan ook Verpligt gevonden had, dit geval in alle desselfs Voorz: omstandigheeden: thans in Raade Voort te brengen, ten eijnde daarin Soodanige Mesures te Neemen, als men tot Stuijting Van diergelijke buijten Sporigheeden Soude Vinden te behooren.
Waarop in aanmerkinge genomen Weesende, de quade gevolgen die men onvermeijdelijk Soude te dugten hebben, in gevalle dusdanige onbetamelijke gedoentens niet met allen ernst wierden belet en tegen gegaan, eenpariglijk goedgevonden en beslooten geworden is, den Heer Independent fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn te demandeeren, om Noopens het Voorsz: gedrag Van Meergem: Pieter Michiel Eksteen Naauwkeurig Nader ondersoek te doen, en denselven diesweegens Voor den Raadt van Justitie deeSer plaatse t’ Actioneeren.
Vervolgens wierd door den Heer Hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel overgegeeven, d’ onderstaande memorie, noopens de te kort komende en gebrookene goederen op de Lading Van ‘t ProviSie Schip Amelisweert .
‘Memorie van de Nabesz: Porcelijnen, Arack, Gonnijs, Jatij duijgen, planken, Estricken &:a uijt het Provisie Schip Amelisweert Soo gebrooken, te kort, bedorven als bij pijling minder bevonden, gelijk te Sien is bij de Verclaaring van geCommitteerdens hier annex, Namentlijk:’
‘
| 145 | p:s Porcelijne Schootels op 900 p:s bij 't openen van 13 Kassen gem: CH VOC gebrooken, Zijnde 16 1/9 PC:to N:to |
| 441 | d:o d:o: Borden op 2000 p:s in Voorsz Kassen gebrooken, Zijnde 22 1/20 pC:to N:to |
| 50 | d:o Groote Kommen op 200 p:s als booven, Zijnde 25 pC:to N:to |
| 102 | d:o Kleyne kommen op 400 p:s ad jdem, Zijnde 25 1/2 pC:to N:to |
| Bovengem: Kassen met Porcelijnen hebben haar bruto gewigt ingehouden. | |
| 2879: | Cann: Arack op 80 Leggers, bij pijling minder bevonden, als 4. Van 3 1/2 d:m, 27 van 4 d:m, 35 van 5 d:m en 14 Van 6 d:m Wan geweest, Zijnde 10 pC:to Sch:s |
| 293 | p:s Gonnijs op 3000 p:s Verrot |
| 1249 | d:o Jatij planken op 3000 p:s als. |
| 1000 p:s te kort | |
| 249 d:o gebrooken | |
| 1097: | d:o d:o duijgen op 3000 p:s, te Weeten |
| 1000 p:s te Kort. | |
| 97 p:s gebrooken. | |
| 1989 | p:s Estricken van 16 d:m op 3000 p:s Soo beschaadigt als in 't geheel gebrooken, Zijnde 66 3/10 pC:to N:to |
| 1482 | d:o Estricken Van 12 d:m op 2000 p:s ad idem, Zijnde 74 1/10 pC:to N:to |
| 38 | d:o Jatij Balken Van 20 Voet, dik 10 d:m op 305 p:s minder ontfangen. |
| 145 | p:s Porcelijne Schootels op 900 p:s bij 't openen van 13 Kassen gem: CH VOC gebrooken, Zijnde 16 1/9 PC:to N:to |
| 441 | d:o d:o: Borden op 2000 p:s in Voorsz Kassen gebrooken, Zijnde 22 1/20 pC:to N:to |
| 50 | d:o Groote Kommen op 200 p:s als booven, Zijnde 25 pC:to N:to |
| 102 | d:o Kleyne kommen op 400 p:s ad jdem, Zijnde 25 1/2 pC:to N:to |
| Bovengem: Kassen met Porcelijnen hebben haar bruto gewigt ingehouden. | |
| 2879: | Cann: Arack op 80 Leggers, bij pijling minder bevonden, als 4. Van 3 1/2 d:m, 27 van 4 d:m, 35 van 5 d:m en 14 Van 6 d:m Wan geweest, Zijnde 10 pC:to Sch:s |
| 293 | p:s Gonnijs op 3000 p:s Verrot |
| 1249 | d:o Jatij planken op 3000 p:s als. |
| 1000 p:s te kort | |
| 249 d:o gebrooken | |
| 1097: | d:o d:o duijgen op 3000 p:s, te Weeten |
| 1000 p:s te Kort. | |
| 97 p:s gebrooken. | |
| 1989 | p:s Estricken van 16 d:m op 3000 p:s Soo beschaadigt als in 't geheel gebrooken, Zijnde 66 3/10 pC:to N:to |
| 1482 | d:o Estricken Van 12 d:m op 2000 p:s ad idem, Zijnde 74 1/10 pC:to N:to |
| 38 | d:o Jatij Balken Van 20 Voet, dik 10 d:m op 305 p:s minder ontfangen. |
’/:onderstond:/’
‘Int Casteel de Goede Hoop den 21: Maart 1758: /:Was geteekent:/ S:s Swellengrebel.’
Naar Lectuure Welker Memorie den Heere Gouverneur geliefde te Seggen, dat Zijn Edele aan den Schipper Van Voorm: bodem Pieter Huijsman had doen ter hand Stellen Extract uijt de Verklaaring, der GeCommitt:s die bij ‘t ontlossen der Voorsz: Goederen, Sijn present geweest, ten Eijnde het geene dat dat daarvan deffect of gebrooken is bevonden, behoorlijk te kunnen Verantwoorden, en dat hierop door gem: Schipper het Volgende Schriftuur Was overgeleevert.
‘Den Wel Edelen Gestrengen Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van Neederlands India, Gouverneur in Loco &:a &:a &:a den ondergeteekende Schipper Van het Schip Amelisweert hebbende gelieven te ordonneeren, omme behoorlijk te Verantwoorden, Waardoor de Minderheeden en defecten, op de lading van Voormelde Bodem, Voor dit Gouvernement aangebragt, Sijn ontstaan, Soo Verklaare ik de oorsaak daarvan te Sijn, Als in margine deeses Staat aangehaalt; bestaande de Selve int Volgende, te Weeten:’
‘
| Deese Cassen met Porcelijnen, Zijn mij op Batavia ongeopent toegewoogen, en overgegeeven, dog na het Scheen, niet alte wel geConditioneert, Waarom ik niet Versuijmd heb, bij het behandelen derselver alle Voorsigtigheijd te doen gebruijken: Maar het breeken Van dien, Kan ik met Waarheijd nergens anders aan toeschrijven, dan dat deselve door de daartusschen gevoegde Radix China , niet hebben kunne heel blijven, en dien Volgens bij dies afscheeping bereijds gedeeltelijk moeten Zijn aan Stucken geweest, terwijl het Brutto gewigt dier Casser alhier komt te accordeeren. { | 145 | p:s Porcelijne Schootels op 900 p:s bij het openen Van 13 Kassen gemerkt CH VOC gebrook: Zijnde 16 1/9 PC:to N:to |
| 441 | p:s Porcelijne Borden, op 2000 p:s in Voorsz Kassen gebrooken, Zijnde 22 1/20 pC:to N:to | |
| 50 | d:o d:o Groote Spoel kommen op 200 p:s in dito Cassen gebrooken, Zijnde 25 pC:to N:to | |
| 102 | d:o d:o Kleyne kommen op 400 p:s in gemelde Cassen als gesegt, Zijnde 25 1/2 pC:to N:to | |
| de Gonnijs tusschen Deks omtrent de water Vaten geplaatst geweest Zijnde, Welke Vaten geduurig Leccagie geeven Waardoor, gem: gonnijs, vogtigheijd na Sig getrocken hebbende, Zijn komen te bederven. { | 293 | p:s Gonnijs op 3000 p:s Verrot |
| aangaande de te kort komende Planken en Duijgen, die hebben in deesen bodem niet kunnen Worden geborgen, Sijn oversulx blijkens de deesen Versellende quitanties weederom na Batavia te rug gesonden, dog het breeken derselver komt Voor, door dier Veele Seer dun van hout Sijnde bereijts gescheurd, binnen boord ontfangen, en Verders met het Verwerken, overvoeren met de Landsboots, smijten &:a ten deeser plaatse, Sijn Komen aan Stucken te geraaken. { | 1249 | d:o Jatij planken op 3000 p:s als. |
| 100 p:s te kort | ||
| 249 d:o gebrooken | ||
| 1097: | d:o d:o duijgen op 300 p:s, als | |
| 100 p:s te kort | ||
| 97 d:o gebrooken | ||
| Betreffende de Estricken, welken Steen buijten gewoon broos Zijn, om welke redenen men dan ook bij het laden, Weg Stuwen, als ook bij het ontscheepen Van de Selve, alle pogingen heeft aangewend, om Se heel te behouden, nogthans heeft men niet kunnen beletten, dat door het Wringen Van 't Schip in Zee, en Voornamentlijk door het onsagt behandelen bij het overvoeren met de Landsboots alhier, een Sulk groot getal is komen te Verbrijselen. { | 1989 | p:s Estricken van 16 d:m op 3000 p:s: Soo beschaadigt als in 't geheel gebroken, Zijnde 66 3/10 pC:to N:to |
| 1482. | d:o Estricken Van 12 d:m op 2000 p:s als Voorsz: Zijnde 74 1/10 pC:to N:to | |
| DeeSe te kort komende Balken belangende, gebruijk ik de Vrijheijd mij te gedragen, aan de Neevens gevoegde Verklaaring der Scheeps officieren, dewelke komt aan te toonen, dat Wanneer men besig was met dit houtwerk in te scheepen, op Seekeren dag 's nademiddag 30 Stux in een qualijk gekoppelt Vlot, aangebragt en besijden het Schip Vast gemaakt geworden Een Sware buij van Winden, dit teegen een bereijts op Zij leggende ander Vlot, doen Stoten en Van malkander gaan, Waardoor gemelde balken, ongeagt alle aangewende moeijte geduurende dien geheelen nagt, Zijn weg gedreeven. { | 38 | d:o Jatij Balken Lang 20 Voet, dik 10 d:m op 305 p:s te kort. |
| Deese Cassen met Porcelijnen, Zijn mij op Batavia ongeopent toegewoogen, en overgegeeven, dog na het Scheen, niet alte wel geConditioneert, Waarom ik niet Versuijmd heb, bij het behandelen derselver alle Voorsigtigheijd te doen gebruijken: Maar het breeken Van dien, Kan ik met Waarheijd nergens anders aan toeschrijven, dan dat deselve door de daartusschen gevoegde Radix China , niet hebben kunne heel blijven, en dien Volgens bij dies afscheeping bereijds gedeeltelijk moeten Zijn aan Stucken geweest, terwijl het Brutto gewigt dier Casser alhier komt te accordeeren. { | 145 | p:s Porcelijne Schootels op 900 p:s bij het openen Van 13 Kassen gemerkt CH VOC gebrook: Zijnde 16 1/9 PC:to N:to |
| 441 | p:s Porcelijne Borden, op 2000 p:s in Voorsz Kassen gebrooken, Zijnde 22 1/20 pC:to N:to | |
| 50 | d:o d:o Groote Spoel kommen op 200 p:s in dito Cassen gebrooken, Zijnde 25 pC:to N:to | |
| 102 | d:o d:o Kleyne kommen op 400 p:s in gemelde Cassen als gesegt, Zijnde 25 1/2 pC:to N:to | |
| de Gonnijs tusschen Deks omtrent de water Vaten geplaatst geweest Zijnde, Welke Vaten geduurig Leccagie geeven Waardoor, gem: gonnijs, vogtigheijd na Sig getrocken hebbende, Zijn komen te bederven. { | 293 | p:s Gonnijs op 3000 p:s Verrot |
| aangaande de te kort komende Planken en Duijgen, die hebben in deesen bodem niet kunnen Worden geborgen, Sijn oversulx blijkens de deesen Versellende quitanties weederom na Batavia te rug gesonden, dog het breeken derselver komt Voor, door dier Veele Seer dun van hout Sijnde bereijts gescheurd, binnen boord ontfangen, en Verders met het Verwerken, overvoeren met de Landsboots, smijten &:a ten deeser plaatse, Sijn Komen aan Stucken te geraaken. { | 1249 | d:o Jatij planken op 3000 p:s als. |
| 100 p:s te kort | ||
| 249 d:o gebrooken | ||
| 1097: | d:o d:o duijgen op 300 p:s, als | |
| 100 p:s te kort | ||
| 97 d:o gebrooken | ||
| Betreffende de Estricken, welken Steen buijten gewoon broos Zijn, om welke redenen men dan ook bij het laden, Weg Stuwen, als ook bij het ontscheepen Van de Selve, alle pogingen heeft aangewend, om Se heel te behouden, nogthans heeft men niet kunnen beletten, dat door het Wringen Van 't Schip in Zee, en Voornamentlijk door het onsagt behandelen bij het overvoeren met de Landsboots alhier, een Sulk groot getal is komen te Verbrijselen. { | 1989 | p:s Estricken van 16 d:m op 3000 p:s: Soo beschaadigt als in 't geheel gebroken, Zijnde 66 3/10 pC:to N:to |
| 1482. | d:o Estricken Van 12 d:m op 2000 p:s als Voorsz: Zijnde 74 1/10 pC:to N:to | |
| DeeSe te kort komende Balken belangende, gebruijk ik de Vrijheijd mij te gedragen, aan de Neevens gevoegde Verklaaring der Scheeps officieren, dewelke komt aan te toonen, dat Wanneer men besig was met dit houtwerk in te scheepen, op Seekeren dag 's nademiddag 30 Stux in een qualijk gekoppelt Vlot, aangebragt en besijden het Schip Vast gemaakt geworden Een Sware buij van Winden, dit teegen een bereijts op Zij leggende ander Vlot, doen Stoten en Van malkander gaan, Waardoor gemelde balken, ongeagt alle aangewende moeijte geduurende dien geheelen nagt, Zijn weg gedreeven. { | 38 | d:o Jatij Balken Lang 20 Voet, dik 10 d:m op 305 p:s te kort. |
‘Sullende Uwe Wel Edele Gestrenge en E: Agtbr: uijt het in Margine’
‘deeses Gestelde, Klaarlijk de Waarachtige Redenen kunnen beoogen, Waardoor de Minderheeden en defecten der Voorsz: Goederen, haaren Oorspronk hebben; Om Welke Reedenen den ondergeteekende op de Eerbiedigste Wijse Versoekt /:als een Dienaar die de E: Comp:s Seedert dat hij deSelve gedient heeft, Altoos trouw en Eerelijk heeft behandelt,:/ dat hij Voorgemelde Minderheeden en defecten der bovengenoemde Goederen, niet Moge Werden belast.’
’/:Onderstond:/’
‘In ‘t Schip Amelisweert , den 21 Maart 1758. /:Was geteekent:/ P:r Huijsman.’
Het welk insgelijx geleesen geworden Zijnde, door den Heer Gouverneur wierd te Kennen gegeeven, dat Sijn Edele, alvoorens men het geciteerde ProvisieSchip had beginnen t’ ontlossen, Volgens ordre geCommitt:s gesteld hebbende, om de Stuagie der Arak Leggers Nauwkeurig te Visiteeren, en die drank teffens te proeven en te peijlen, deselve Van haare bevindingen Noopens t’ een en Ander hadden ingeleevert, de Volgende Rapporten:
‘Wij ondergeteekendens door den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris Van Neederlands India, en Gouverneur Van Cabo de Goede Hoop met den Ressorte Van dien &:a &:a, ten fine Nabesz: expres geCommitteerd geworden Sijnde, Verklaaren bij deesen, dat wij bij ‘t openen des Ruijms Van ‘t ter deeser Rheede leggende Provisie Schip Amelisweert , de daarinne Voor dit Gouvernement afgeladene goederen, en Tagtig Leggers met Aracq Wel Af gestuuwt en Gegarneert bevonden hebben.’
‘En hiermeede gedenkende aan de g’Eerde Intentie Van Uwe Wel Edele Gestr: pligtschuldig te hebben Voldaan, Soo Laaten wij deesen dienen Voor Needrig Rapport.’
’/:onderstond:/’
‘Cabo de Goede Hoop, Ult:mo Februarij 1758. /:was geteekent:/ Hans Harmsz: Andries Kluijsman.’
‘Den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van Neederlands India, en Gouverneur in Loco &:a &:a &:a de ondergeteekende ordinaire geCommiteerdens, hebbende gelieven te ordonneeren, om Zig te Vervoegen aan boord Van ‘t ter Rheede Leggend Provisie Schip Amelisweert , ten eijnde de daar meede Van Batavia herwaarts gesondene 80 Stux Aracq Leggers te peijlen en die drank te proeven, Zoo Verclaaren Wij Sulx Exact Verrigt, en de daar in Sijnde Aracq Van de VerEijschte hoedanigheyd bevonden te hebben, en Waaren de Leggers Wan als Volgt.’
‘Welk Voorenstaande Wij bereijd zyn ten allen tijden des Gerequireert Werdende, met Solemneelen Eed nader te bevestigen.’
’/:onderstond:/’
‘Cabo de Goede Hoop den 16 Maart 1758. /:Was geteekent:/ F:A: Kuuhl J:F: Priceelius.’
Over den inhoude Van alle Welke Papieren met Attentie gebesoigneert, en daarbij in Overweeging genomen Weesende, dat de Cassen Waarin het Porceleijn is afgepakt geweest, door gedagte Overheeden geslooten overgenoomen, en dusdanig Volgens het Bruto Gewigt alhier Weederom Sijn Afgegeeven, dat ook de Wannigheijd op d’ Aracq, de Gepermitteerde Afschrijvingen niet komt t’ excedeeren, gelijk meede, dat de gebrookene Jatij Planken en duijgen, nog ten dienst der E: Comp:gn ‘t Zij tot genier Voor de Scheepen, ofte andersints Sullen kunnen geEmploijeert werden; Is dierhalven Verstaan, het een en Ander Neevens de Verotte Gonijs en gebrookene Estricken, dewijl d’ Eerste ook nog hier en daar Voor d’ E: Comp:gn te Passe Sullen kunnen komen, en het breeken der laatstgem: de Scheeps Overheeden niet kan Werden geattribueert, te Passeeren, en bij de Negotie Boeken deeses Gouvernements te doen Afschrijven Terwijl in Opsigte Van het te kort komende houtwerk is Verstaan, dat dewijl bij Twee onder den Voorm: Schipper Pieter Huijsman berustend’ geweest Sijnde Quitantien, bij de door de bediendens Van ‘t Ambagts Quartier tot Batavia onderteekend, komt te blijken, dat de te kort komende 1000 p:s Jatij Planken, en een gelijk getal duijgen aldaar Weederom Van boord te Rug ontfangen Zijn, de Selve oversulx meede te Passeeren, dog daarenteegen de mancqueerende 38 p:s Jatij balken, Conform d’ ordre met Twee Capitalen Advans door de Meergem: Scheeps Overheeden op Reecq:g Van Zoldije te doen Vergoeden, bedraagende:
| Over 2/3: Voor Reecq:g van den Schipper Pieter Huijsman | ƒ:426:07:08: |
| d:o 1/3 d:o d:o d:o d:o Opperstuurman Hend:k Worms | d:o 213:03:08: |
| Over 2/3: Voor Reecq:g van den Schipper Pieter Huijsman | ƒ:426:07:08: |
| d:o 1/3 d:o d:o d:o d:o Opperstuurman Hend:k Worms | d:o 213:03:08: |
Sullende wijders aan den anderen kant, het geene op de Poedersuijker Minder dan de gepermitteerde Afschrijvingen dicteert, is te kort gekomen, de Selve Overheeden op haare Voorsz: Zoldij Reecq:g in Maniere als Volgt, werden goed gedaan, te Weeten Voor 604 lb: Poeder Zuijker, Sijnde 3 pC:to van 20146 lb:
| Den Schipper Pieter Huijsman voor 2/3: | ƒ:53:04:08: |
| d:o Opper Stuurman Hendrik Worms d:o 1/3: | d:o 26:12:08: |
| Somma | ƒ:179:17:-: |
| Den Schipper Pieter Huijsman voor 2/3: | ƒ:53:04:08: |
| d:o Opper Stuurman Hendrik Worms d:o 1/3: | d:o 26:12:08: |
| Somma | ƒ:179:17:-: |
Hierna door gem: heer hoofd Administrateur meede ingediend Sijnde, een Memorie der in de Jongst afgeweekene Ses Maanden overleedene Leijfeijgenen, mitsg:s Verrekt Beestiaal der E: Comp:gn, item Van diversse Soo te min als bedurwen aangebragte Goederen; Is daarop Verstaan dat met het een en ander in dier voegen Sal werden gehandelt, als in margine Van gem: Memorie Staat aangeteekent, en dewelke aldus was Luijdende:
‘Memorie van de Nabesz: Bieren, Glaase Ruijten, Drink glaasen, Lijn en Olijven Olij, Hop, en diverse andere Goederen, uijt de onderstaande Boodems, Soo gebrooken, te kort, bij pijling minder, als tot ‘t opvullen Verbruijkt, als meede ‘t geene uijt ‘t Schip Wildrijk , meer is ontfangen als de factuur quam te dicteeren, de Lyff Eijgenen in de Ses Jongst gepasseerde Maanden September, Octobr: Novbr en Decembr: 1757. mitsgaders Januarij en Februarij deeses Jaars, door de Natuurlijke Dood overleeden, en ‘t Vee in gemelde tijd Soo Verrekt, als door ‘t Wild gedierte Vernielt, alles Volgens Verklaaringen hier Annex blijkende, Namentlijk.’
‘
| Uijt Haarlem | ||
| 8 1/4 | Vaten anker Bier op 25 Vaten, als: | |
| afschrijven | 3 1/4 Vaaten op 20 Vaten bij pijling minder, als 7: van 4 d:m, 11 van 5 d:m, 1 van 6 d:m en 1 van 8 d:m wan geweest; mitsgaders. | |
| Verkoopen | 5 d:o Hard, |
| Uijt Haarlem | ||
| 8 1/4 | Vaten anker Bier op 25 Vaten, als: | |
| afschrijven | 3 1/4 Vaaten op 20 Vaten bij pijling minder, als 7: van 4 d:m, 11 van 5 d:m, 1 van 6 d:m en 1 van 8 d:m wan geweest; mitsgaders. | |
| Verkoopen | 5 d:o Hard, |
‘
| Uijt Wildrijk | |||
| Afschrijven { | 250 | lb Bussekruijt op 1500 lb :n ten enemaal nat en bedorven. | |
| 195 | p:s Glaase ruijten van 12 en 14 d:m op 1600 p:s bij het openen Van 8 kassen, L:a J tot B B: gebrooken. | ||
| afschrijven { | 59 | d:o Engelse Wijn Kelken op 200 p:s | } bij 't openen Van 1 Kasje L:a K.K.K: gebrooken |
| 27 | d:o Bierglaasen d:o 100 d:o | ||
| 1080 | lb. gesort: ijser op 72000 lb bij naweeging te kort. | ||
| Verkoopen { | 12 | p:s Koornschoppen op 100 p:s bij 't openen Van Een Kass N:o 2: gebrooken | |
| 6 | d:o gesort: Graaven op 1000 p:s ad jtem van 7 kassen N:o 3 à 9: gebrooken | ||
| afschrijven { | 449 6/10: | Kann: Lijn olij op 70 halfaamen gem:t L:H.H.H.H. bij pijling minder, als 2 van 2 d:m, 60 van 3 d:m, 5 van 4 d:m en 3 van 5 d:m Wan. | |
| 124: | Kann Olijven Olij, op 20 halffamen, bij Welkers pijling 2 van 2 d:m 15 Van 3 d:m en 3 van 4 d:m wan. | ||
| 80: | lb Hop, op 449 lb: in 1 baal, bij Naweeging minder | ||
| 15 2/10 | Wijntint, op 2 halffamen bij pijling Minder, als 1 van 3 d:m en 1 van 4 d:m Wan. | ||
| 27 | p:s Boutelles op 200 p:s in 1: kas | } gebrooken | |
| 3 | Vlessen gedistileerde Wateren op 1 Kelder | ||
| afsz: en ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 2630 | p:s Graauwe Moppen op 6000 p:s | |
| 9 | huijden pompleer op 20 huijden, bedorven en onbruijkbaar. | ||
| Verkoopen { | 80 | p:s Theer Quasten | } ten Eenemaal verstikt |
| 80 | d:o Verfquasten | ||
| afsz: en ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 5 | d:o Vad:s Lijnen op 40 p:s Verstikt. | |
| afschrijven. { | 2 3/4 | Vaaten Theer, tot 't opvullen van 17 1/4 Vaten, verbruijkt |
| Uijt Wildrijk | |||
| Afschrijven { | 250 | lb Bussekruijt op 1500 lb :n ten enemaal nat en bedorven. | |
| 195 | p:s Glaase ruijten van 12 en 14 d:m op 1600 p:s bij het openen Van 8 kassen, L:a J tot B B: gebrooken. | ||
| afschrijven { | 59 | d:o Engelse Wijn Kelken op 200 p:s | } bij 't openen Van 1 Kasje L:a K.K.K: gebrooken |
| 27 | d:o Bierglaasen d:o 100 d:o | ||
| 1080 | lb. gesort: ijser op 72000 lb bij naweeging te kort. | ||
| Verkoopen { | 12 | p:s Koornschoppen op 100 p:s bij 't openen Van Een Kass N:o 2: gebrooken | |
| 6 | d:o gesort: Graaven op 1000 p:s ad jtem van 7 kassen N:o 3 à 9: gebrooken | ||
| afschrijven { | 449 6/10: | Kann: Lijn olij op 70 halfaamen gem:t L:H.H.H.H. bij pijling minder, als 2 van 2 d:m, 60 van 3 d:m, 5 van 4 d:m en 3 van 5 d:m Wan. | |
| 124: | Kann Olijven Olij, op 20 halffamen, bij Welkers pijling 2 van 2 d:m 15 Van 3 d:m en 3 van 4 d:m wan. | ||
| 80: | lb Hop, op 449 lb: in 1 baal, bij Naweeging minder | ||
| 15 2/10 | Wijntint, op 2 halffamen bij pijling Minder, als 1 van 3 d:m en 1 van 4 d:m Wan. | ||
| 27 | p:s Boutelles op 200 p:s in 1: kas | } gebrooken | |
| 3 | Vlessen gedistileerde Wateren op 1 Kelder | ||
| afsz: en ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 2630 | p:s Graauwe Moppen op 6000 p:s | |
| 9 | huijden pompleer op 20 huijden, bedorven en onbruijkbaar. | ||
| Verkoopen { | 80 | p:s Theer Quasten | } ten Eenemaal verstikt |
| 80 | d:o Verfquasten | ||
| afsz: en ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 5 | d:o Vad:s Lijnen op 40 p:s Verstikt. | |
| afschrijven. { | 2 3/4 | Vaaten Theer, tot 't opvullen van 17 1/4 Vaten, verbruijkt |
‘
| Uijt Evengem: bodem Wildrijk | ||
| Meer ontfangen als de factuur quam te dicteeren, als: | ||
| Bij de boeken p:r memorie bekent te stellen. { | 7 | p:s Eykebalken in Soort |
| 80: | d:o d:o planken in soort, waarvan 12 p:s halve. | |
| 4: | d:o Ankerstocken. |
| Uijt Evengem: bodem Wildrijk | ||
| Meer ontfangen als de factuur quam te dicteeren, als: | ||
| Bij de boeken p:r memorie bekent te stellen. { | 7 | p:s Eykebalken in Soort |
| 80: | d:o d:o planken in soort, waarvan 12 p:s halve. | |
| 4: | d:o Ankerstocken. |
‘
| Uijt 'T Casteel van Tilburg | ||
| Afschrijven { | 161 | p:s Glaase Ruijten van 12 en 14 d:m op 1400 p:s bij 't openen van 7 kassen L:a C C: tot J:J: gebrooken. |
| 4 3/4 | Grossen Lange pypen op 20 grossen | } bij 't openen van 2 kassen L:a LL, en KK: gebrooken. |
| 5 1/4 | d:o korte d:o d:o 30 d:o | |
| 25 | p:s Bierglaasen op 100 p:s | } bij 't openen van 1 kas L:a B, B. B. B. gebrooken |
| 61 | d:o wijnkelken d:o 200: d:o | |
| 1020 | lb: gesort: ijser op 68000 lb: bij naweeging te kort. | |
| 2 | bladen Wagen Schot van 2 d:m op 20 p:s te kort | |
| 4 | bladen Wagen Schot van 3/4 d:m op 40 p:s | } te kort |
| 3 | d:o d:o d:o d:o 1/2 d:o d:o 20: d:o | |
| 1 | p:s gr: deel van 2 1/2 d:m d:o 40 | |
| 29 | d:o d:o d:o d:o 1 d:o d:o 200 d:o als | |
| afschrijven | 19 p:s te kort | |
| verkoopen | 10: d:o gebrooken. |
| Uijt 'T Casteel van Tilburg | ||
| Afschrijven { | 161 | p:s Glaase Ruijten van 12 en 14 d:m op 1400 p:s bij 't openen van 7 kassen L:a C C: tot J:J: gebrooken. |
| 4 3/4 | Grossen Lange pypen op 20 grossen | } bij 't openen van 2 kassen L:a LL, en KK: gebrooken. |
| 5 1/4 | d:o korte d:o d:o 30 d:o | |
| 25 | p:s Bierglaasen op 100 p:s | } bij 't openen van 1 kas L:a B, B. B. B. gebrooken |
| 61 | d:o wijnkelken d:o 200: d:o | |
| 1020 | lb: gesort: ijser op 68000 lb: bij naweeging te kort. | |
| 2 | bladen Wagen Schot van 2 d:m op 20 p:s te kort | |
| 4 | bladen Wagen Schot van 3/4 d:m op 40 p:s | } te kort |
| 3 | d:o d:o d:o d:o 1/2 d:o d:o 20: d:o | |
| 1 | p:s gr: deel van 2 1/2 d:m d:o 40 | |
| 29 | d:o d:o d:o d:o 1 d:o d:o 200 d:o als | |
| afschrijven | 19 p:s te kort | |
| verkoopen | 10: d:o gebrooken. |
‘
| Uijt Nieuw Nieuwerkerk | ||
| afschrijven { | 395 | p:s Glaaze Ruijten van 12 en 14 d:m op 3000 p:s bij 't openen van 10 Kassen alle gem:t N:o 3 gebrooken. |
| 45 | d:o Bierglaasen op 200 p:s | } bij 't openen van 1: kas N:o 74: gebrooken. |
| 85 | d:o Wijn Kelken d:o 400 d:o | |
| 19 | d:o Tonnetjes Swartsel op 300 p:s bij het openen van 2 kassen, bij de gem:t N:o 103 Leedig. | |
| 4 1/4. | Grossen Lange Pijpen op 20 grossen | } bij 't openen van 2 Kassen N:o 49: en 95, gebrooken. |
| 5 3/4 | d:o korte d:o d:o 30 d:o | |
| 185: | lb: Spaanse Zeep op 3016 lb: bij het openen van 6 kassen bij naweeging te kort. |
| Uijt Nieuw Nieuwerkerk | ||
| afschrijven { | 395 | p:s Glaaze Ruijten van 12 en 14 d:m op 3000 p:s bij 't openen van 10 Kassen alle gem:t N:o 3 gebrooken. |
| 45 | d:o Bierglaasen op 200 p:s | } bij 't openen van 1: kas N:o 74: gebrooken. |
| 85 | d:o Wijn Kelken d:o 400 d:o | |
| 19 | d:o Tonnetjes Swartsel op 300 p:s bij het openen van 2 kassen, bij de gem:t N:o 103 Leedig. | |
| 4 1/4. | Grossen Lange Pijpen op 20 grossen | } bij 't openen van 2 Kassen N:o 49: en 95, gebrooken. |
| 5 3/4 | d:o korte d:o d:o 30 d:o | |
| 185: | lb: Spaanse Zeep op 3016 lb: bij het openen van 6 kassen bij naweeging te kort. |
‘
| Uijt de Jager | ||
| afschrijven { | 422 | lb: gesort: ijser op 28150 lb bij naweeging te min. |
| 124 4/10 | Kann Lijn Olij op 24 halfamen bij pijling minder als 3 van 2 d:m, 16 van 3 d:m, 4. Van 4 d:m en 1: van 5 d:m Wan. | |
| afschrijven { | 1: 3/4 | Vaaten Theer tot 't opvullen van 8 1/4 Vaten Verbruijkt |
| afschrijven en ten dienst der E: Comp:e te gebruijken. { | 5 | Rollen Swaar hollands Zijldoek op 18 Rollen bij 't openen van 3 kassen Verweert. |
| Uijt de Jager | ||
| afschrijven { | 422 | lb: gesort: ijser op 28150 lb bij naweeging te min. |
| 124 4/10 | Kann Lijn Olij op 24 halfamen bij pijling minder als 3 van 2 d:m, 16 van 3 d:m, 4. Van 4 d:m en 1: van 5 d:m Wan. | |
| afschrijven { | 1: 3/4 | Vaaten Theer tot 't opvullen van 8 1/4 Vaten Verbruijkt |
| afschrijven en ten dienst der E: Comp:e te gebruijken. { | 5 | Rollen Swaar hollands Zijldoek op 18 Rollen bij 't openen van 3 kassen Verweert. |
‘
| Uijt Zuijd beveland . | ||
| afschrijven. { | 429 | lb: gesort: ijser op 28600 lb: bij Naweeging te kort. |
| verkoopen. { | 6 | p:s d:o Graaven op 100 p:s bij het openen van 2 kassen L:a IJ gebrooken |
| afschrijven { | 168 4/10 | Kann: Lijn olij op 23 halfamen, bij Welkers pijling, 16 van 3 d:m 3 van 4 d:m 1 van 6 d:m en 3: van 7 d:m Wan. |
| 1 3/4: | Vaaten Theer tot 't opvullen van 8 1/4 Vaten Verbruijkt. | |
| 51 | p:s gr: deelen Van 1 d:m Lang 24 V:t op 200 p:s, als | |
| afschrijven, | 12 p:s te kort | |
| Verkoopen, | 39 d:o gebrooken | |
| 29 | p:s Gr: Latten van 1 1/2 en 2 d:m op 200 p:s als | |
| afschrijven, | 5 p:s te kort | |
| Verkoopen, | 24 d:o gebrooken | |
| afschrijven en ten dienst van de Potoven te gebruijken, { | 6 | p:s Winkel knies Verrot. |
| Uijt Zuijd beveland . | ||
| afschrijven. { | 429 | lb: gesort: ijser op 28600 lb: bij Naweeging te kort. |
| verkoopen. { | 6 | p:s d:o Graaven op 100 p:s bij het openen van 2 kassen L:a IJ gebrooken |
| afschrijven { | 168 4/10 | Kann: Lijn olij op 23 halfamen, bij Welkers pijling, 16 van 3 d:m 3 van 4 d:m 1 van 6 d:m en 3: van 7 d:m Wan. |
| 1 3/4: | Vaaten Theer tot 't opvullen van 8 1/4 Vaten Verbruijkt. | |
| 51 | p:s gr: deelen Van 1 d:m Lang 24 V:t op 200 p:s, als | |
| afschrijven, | 12 p:s te kort | |
| Verkoopen, | 39 d:o gebrooken | |
| 29 | p:s Gr: Latten van 1 1/2 en 2 d:m op 200 p:s als | |
| afschrijven, | 5 p:s te kort | |
| Verkoopen, | 24 d:o gebrooken | |
| afschrijven en ten dienst van de Potoven te gebruijken, { | 6 | p:s Winkel knies Verrot. |
‘
| Uijt de Hercules | ||
| Afschrijven { | 415: | lb: gesort: ijser op 29000 lb: bij naweeging te kort. |
| 182: | Kann: Lijn Olij op 23 halfamen bij pijling minder, als 11: van 3 d:m, 4 van 4 d:m, 5 Van 5 d:m, 2 Van 6 d:m, en 1 van 8 d:m Wan. | |
| Verkoopen. { | 20 | p:s gr: deelen Van 1 d:m op 100 p:s gebrooken |
| 18 | d:o d:o Latten Van 1 1/2 d:m op 150 p:s, als | |
| afschrijven | 2 p:s te kort. | |
| Verkoopen. | 16 d:o gebrooken. | |
| Afschrijven { | 1 3/4 | Vaaten Theer tot 't opvullen Van 8 1/4 Vaten Verbruijkt. |
| Uijt de Hercules | ||
| Afschrijven { | 415: | lb: gesort: ijser op 29000 lb: bij naweeging te kort. |
| 182: | Kann: Lijn Olij op 23 halfamen bij pijling minder, als 11: van 3 d:m, 4 van 4 d:m, 5 Van 5 d:m, 2 Van 6 d:m, en 1 van 8 d:m Wan. | |
| Verkoopen. { | 20 | p:s gr: deelen Van 1 d:m op 100 p:s gebrooken |
| 18 | d:o d:o Latten Van 1 1/2 d:m op 150 p:s, als | |
| afschrijven | 2 p:s te kort. | |
| Verkoopen. | 16 d:o gebrooken. | |
| Afschrijven { | 1 3/4 | Vaaten Theer tot 't opvullen Van 8 1/4 Vaten Verbruijkt. |
‘
| Uijt Ruijteveld | ||
| Afschrijven. | 110 | kann: Clappus Olij, op 4 halve Leggers, bij pijling minder, als 3 van 5 d:m en 1: van 6 d:m wan geweest. |
| Uijt Ruijteveld | ||
| Afschrijven. | 110 | kann: Clappus Olij, op 4 halve Leggers, bij pijling minder, als 3 van 5 d:m en 1: van 6 d:m wan geweest. |
‘Volgens bij gevoegde Reekening van den opsiender van ‘s Comp:s Slaven Logie, gesterkt met Secretariale Verklaaringen, Sijn in de Jongst gepasseerde Ses Maanden, Septbr:, Octobr:, Novbr: en Decembr: 1757, mitsg:s Januarij, en Februarij deeses Jaars Van ‘s Comp:s Slaven, door de Natuurlijke dood overleeden.’
‘
| Afschrijven { | 3: Kloeke Jongens |
| 1: School d:o | |
| 4: Zuijgende d:o | |
| 1: Kloeke Meijd | |
| 1: Suijgende d:o | |
| 1: bandiete Jongen |
| Afschrijven { | 3: Kloeke Jongens |
| 1: School d:o | |
| 4: Zuijgende d:o | |
| 1: Kloeke Meijd | |
| 1: Suijgende d:o | |
| 1: bandiete Jongen |
‘Een Volgens g’Annexeerde Reekeningen Van de Landdrosten, gesterkt met Secretariale b’eedigde Verklaringen, Sijn meede in Voorsz: tijd Van ‘S Comp:s beestiaal Soo Verrekt als Verslonden’
‘
| Afschrijven { | 187: Stux Runderbeesten |
| 18: d:o Paarden | |
| 34: d:o Bocken. |
| Afschrijven { | 187: Stux Runderbeesten |
| 18: d:o Paarden | |
| 34: d:o Bocken. |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede Hoop den 21: Maart 1758. /:was geteekent:/ S:s Swellengrebel.’
Sijnde al Verder ook geresumeert geworden, d’ onderstaande Memorie Weegens de Goederen gedient hebbende tot de toerustinge en Equipagie Van het gestrande Provisie Schip de Voorsigtigheijd .
‘Memorie Van de ondervolgende goederen, dewelke Van het gestrande Provisie Schip de Voor Sigtigheijd geborgen Zijn, gelijk te Sien is, bij de Verklaaring van GeCommitteerdens hier Annex, Namentl:k’
‘
| 5 | p:s Copere Koks-keetels, als: | |
| Innemen | 4 p:s bequame en | |
| Verkoopen | 1 d:o onbequaam. |
| 5 | p:s Copere Koks-keetels, als: | |
| Innemen | 4 p:s bequame en | |
| Verkoopen | 1 d:o onbequaam. |
‘
| Verkoopen { | |
| Inneemen { |
| Verkoopen { | |
| Inneemen { |
‘
| na Europa te Senden { | 1 p:s | Scheeps Klok onbequaam |
| 1 p:s | Speer haak d:o | |
| 1 d:o | Bank schroef d:o | |
| 70 d:o | Heele Leggers, daarvan | |
| Innemen | 45 p:s bequaam en | |
| Verkoopen | 25 p:s onbequaam | |
| 12 d:o | Halve Leggers, als | |
| Innemen | 2 p:s bequaam en | |
| Verkoopen | 10 p:s onbequaam |
| na Europa te Senden { | 1 p:s | Scheeps Klok onbequaam |
| 1 p:s | Speer haak d:o | |
| 1 d:o | Bank schroef d:o | |
| 70 d:o | Heele Leggers, daarvan | |
| Innemen | 45 p:s bequaam en | |
| Verkoopen | 25 p:s onbequaam | |
| 12 d:o | Halve Leggers, als | |
| Innemen | 2 p:s bequaam en | |
| Verkoopen | 10 p:s onbequaam |
‘
| Inneemen. { | 4: | p:s ijser Cannon van 8 lb. |
| 13: | d:o d:o d:o d:o 6: d:o | |
| 4 | d:o d:o d:o d:o 3 d:o | |
| 4 | d:o Camer Stucken | |
| 12 | d:o Camers | |
| 8 | d:o Copere Schut Leepels | |
| 110 | d:o Rond Scherp van 8 lb | |
| 259 | d:o d:o d:o d:o 6 d:o | |
| 62 | d:o d:o d:o d:o 3 d:o | |
| 52 | d:o d:o d:o d:o 1: d:o | |
| 47 | d:o Lang d:o d:o 8 d:o | |
| 82 | d:o d:o d:o d:o 6 d:o | |
| 27 | d:o d:o d:o d:o 3 d:o | |
| 10 | boss: Druijven | |
| 12 | p:s Coopere Cardoes Kokers | |
| 25 | d:o houte d:o | |
| 24 | d:o Snaphanen. | |
| 4 | d:o Donder bussen | |
| 200: | lb Musquet Kogels | |
| 6 | p:r Pistoolen, als | |
| Inneemen | 5 p:r bequaam | |
| Verkoopen | 1 d:o onbequaam | |
| 25 | P:s halve Piecquen, als | |
| Inneemen | d:o 12 p:s bequaam | |
| Verkoopen | d:o 13 d:o onbequaam | |
| 8 | p:s Braad Speten, als: | |
| Inneemen | 7 p:s bequaam | |
| Verkoopen | 1 d:o onbequaam. |
| Inneemen. { | 4: | p:s ijser Cannon van 8 lb. |
| 13: | d:o d:o d:o d:o 6: d:o | |
| 4 | d:o d:o d:o d:o 3 d:o | |
| 4 | d:o Camer Stucken | |
| 12 | d:o Camers | |
| 8 | d:o Copere Schut Leepels | |
| 110 | d:o Rond Scherp van 8 lb | |
| 259 | d:o d:o d:o d:o 6 d:o | |
| 62 | d:o d:o d:o d:o 3 d:o | |
| 52 | d:o d:o d:o d:o 1: d:o | |
| 47 | d:o Lang d:o d:o 8 d:o | |
| 82 | d:o d:o d:o d:o 6 d:o | |
| 27 | d:o d:o d:o d:o 3 d:o | |
| 10 | boss: Druijven | |
| 12 | p:s Coopere Cardoes Kokers | |
| 25 | d:o houte d:o | |
| 24 | d:o Snaphanen. | |
| 4 | d:o Donder bussen | |
| 200: | lb Musquet Kogels | |
| 6 | p:r Pistoolen, als | |
| Inneemen | 5 p:r bequaam | |
| Verkoopen | 1 d:o onbequaam | |
| 25 | P:s halve Piecquen, als | |
| Inneemen | d:o 12 p:s bequaam | |
| Verkoopen | d:o 13 d:o onbequaam | |
| 8 | p:s Braad Speten, als: | |
| Inneemen | 7 p:s bequaam | |
| Verkoopen | 1 d:o onbequaam. |
‘
| Verkoopen { | 36 | p:s Houwers onbequaam |
| aan den oppermeester af te geeven { | 1 | d:o Medicijn Kist. |
| aan de School in de slaven Logie aftegeeven. { | 5 | d:o God-geleerde Boeken. |
| Ten dienst van de Pot en Steen-Oven. { | 21 | d:o Rolpaarden onbequaam |
| Verkoopen { | 25 | p:s Patron tasschen d:o |
| 28 | d:o Zeijlen, te Weeten: |
| Verkoopen { | 36 | p:s Houwers onbequaam |
| aan den oppermeester af te geeven { | 1 | d:o Medicijn Kist. |
| aan de School in de slaven Logie aftegeeven. { | 5 | d:o God-geleerde Boeken. |
| Ten dienst van de Pot en Steen-Oven. { | 21 | d:o Rolpaarden onbequaam |
| Verkoopen { | 25 | p:s Patron tasschen d:o |
| 28 | d:o Zeijlen, te Weeten: |
‘
| Inneemen { | 2 | p:s groote | } oud en halffsleeten |
| 3 | d:o focque | ||
| 2 | d:o groote Mars | ||
| 2 | d:o Voor d:o | ||
| 2 | d:o Bezaans | ||
| 1 | d:o Groot Stag | ||
| 1 | d:o d:o Stenge d:o | ||
| 2 | d:o Kluijvers | ||
| 1 | d:o Voor Stenge stag | ||
| 1 | d:o Storm fock | ||
| 2 | d:o blinde | ||
| 1 | d:o Groote bramsz: | ||
| 1 | d:o Voor d:o | ||
| 1 | d:o Groote Kluijver | ||
| 2: | d:o Leij Zeijls | ||
| 2 | d:o Groote Stenge stag | ||
| 1 | d:o Kruijsz: | ||
| 1 | d:o bootsz: | ||
| 1 | p:s Berkas | ||
| 1: | d:o Schuijt | ||
| 2 | d:o Boots Dreggen | ||
| 300 | Vaam oud Cabel Touw | ||
| 3 | p:s ijser trossen | } Nieuw | |
| 2 | d:o Wiel d:o | ||
| 1 | d:o Stuurreeps d:o | ||
| 4 | d:o Swaare Anker Stocken, | ||
| 1 | d:o Ligte d:o | ||
| 2 | d:o Werp Anker | ||
| 3 | d:o Swaare d:o weegende: | ||
| 2875 lb | |||
| 2885 d:o en | |||
| 2900 d:o | |||
| 1 | p:s Lok anker | ||
| 6 | d:o gesort: Compassen | ||
| 3 | d:o pijl d:o | ||
| 1 | d:o Assimet d:o | ||
| 1 | d:o Groote Mast | } gebrooken | |
| 1 | d:o bezaans d:o | ||
| 1 | d:o Kruijs Zeijl Raa | ||
| 1 | d:o d:o Steng | ||
| 1 | d:o Spier | ||
| 1 | d:o kluijfhout | ||
| 1 | d:o Bagijne Raa | ||
| 1 | d:o Wang. |
| Inneemen { | 2 | p:s groote | } oud en halffsleeten |
| 3 | d:o focque | ||
| 2 | d:o groote Mars | ||
| 2 | d:o Voor d:o | ||
| 2 | d:o Bezaans | ||
| 1 | d:o Groot Stag | ||
| 1 | d:o d:o Stenge d:o | ||
| 2 | d:o Kluijvers | ||
| 1 | d:o Voor Stenge stag | ||
| 1 | d:o Storm fock | ||
| 2 | d:o blinde | ||
| 1 | d:o Groote bramsz: | ||
| 1 | d:o Voor d:o | ||
| 1 | d:o Groote Kluijver | ||
| 2: | d:o Leij Zeijls | ||
| 2 | d:o Groote Stenge stag | ||
| 1 | d:o Kruijsz: | ||
| 1 | d:o bootsz: | ||
| 1 | p:s Berkas | ||
| 1: | d:o Schuijt | ||
| 2 | d:o Boots Dreggen | ||
| 300 | Vaam oud Cabel Touw | ||
| 3 | p:s ijser trossen | } Nieuw | |
| 2 | d:o Wiel d:o | ||
| 1 | d:o Stuurreeps d:o | ||
| 4 | d:o Swaare Anker Stocken, | ||
| 1 | d:o Ligte d:o | ||
| 2 | d:o Werp Anker | ||
| 3 | d:o Swaare d:o weegende: | ||
| 2875 lb | |||
| 2885 d:o en | |||
| 2900 d:o | |||
| 1 | p:s Lok anker | ||
| 6 | d:o gesort: Compassen | ||
| 3 | d:o pijl d:o | ||
| 1 | d:o Assimet d:o | ||
| 1 | d:o Groote Mast | } gebrooken | |
| 1 | d:o bezaans d:o | ||
| 1 | d:o Kruijs Zeijl Raa | ||
| 1 | d:o d:o Steng | ||
| 1 | d:o Spier | ||
| 1 | d:o kluijfhout | ||
| 1 | d:o Bagijne Raa | ||
| 1 | d:o Wang. |
‘
| Ten dienste der E: Comp:e te gebruijken { | 1 | End van de Focque Mast | } onbequaam |
| 1 | p:s Blinde Rhaa | ||
| 1 | d:o Groote Bram | ||
| 1 | d:o focque d:o | ||
| 1 | d:o Waarlo Steng. | ||
| ten dienst van 't Zeehoofd en Equipagie Werff te gebruijken { | 1 | Paarde Lijn | |
| 1 | End oud Wand | ||
| 1: | p:s Marssz: Schoot | } oud | |
| 1 | d:o Portuur Lijn | ||
| 2 | d:o Voormarssz: Schooten | ||
| 2 | d:o focke halsen. | ||
| 1 | p:s Stenge Wind Reep | ||
| 1 | d:o groote Schoot | ||
| 1 | d:o Cabelaring | ||
| 1 | d:o Groot wand heel beschadigt | ||
| 2 | d:o groote Marsz: Schooten | } oud | |
| 2 | d:o Voor d:o d:o | ||
| 1 | d:o groote Draaij Reep | ||
| 1 | End oud Wand | ||
| Een Partij lopend oud Touw-werk | |||
| Verkoopen { | 10 | p:s uurglasen van 1/2 uur | } onbequaam |
| 2 | d:o d:o d:o 1 d:o | ||
| 1 | d:o d:o d:o 4: d:o | ||
| 3 | d:o Coopere Nagthuijs Lampen | ||
| 1 | d:o Brand Spuijt | ||
| Inneemen { | 5 | Roerhaaks | |
| aan de Equipagiemeester af te geeven. { | 8 | Doosjes met Glaasjes en Roosen | } in Een Kist. |
| 1 | p:s Gietermaker | ||
| 3 | d:o Graad Stocken | ||
| 2 | d:o Klem Kettings | ||
| 1 | d:o Roer d:o | ||
| 1 | d:o Rhaa d:o | ||
| 1 | d:o Scheeps Doos. | ||
| Aan den Constabel aftegeeven. { | 2: | p:s Coopere kruijtmaten | |
| 2: | d:o d:o Laat priemen | ||
| 3: | d:o d:o Mallen | ||
| 1 | d:o d:o Dissel | ||
| 1: | d:o Beurs Ton. |
| Ten dienste der E: Comp:e te gebruijken { | 1 | End van de Focque Mast | } onbequaam |
| 1 | p:s Blinde Rhaa | ||
| 1 | d:o Groote Bram | ||
| 1 | d:o focque d:o | ||
| 1 | d:o Waarlo Steng. | ||
| ten dienst van 't Zeehoofd en Equipagie Werff te gebruijken { | 1 | Paarde Lijn | |
| 1 | End oud Wand | ||
| 1: | p:s Marssz: Schoot | } oud | |
| 1 | d:o Portuur Lijn | ||
| 2 | d:o Voormarssz: Schooten | ||
| 2 | d:o focke halsen. | ||
| 1 | p:s Stenge Wind Reep | ||
| 1 | d:o groote Schoot | ||
| 1 | d:o Cabelaring | ||
| 1 | d:o Groot wand heel beschadigt | ||
| 2 | d:o groote Marsz: Schooten | } oud | |
| 2 | d:o Voor d:o d:o | ||
| 1 | d:o groote Draaij Reep | ||
| 1 | End oud Wand | ||
| Een Partij lopend oud Touw-werk | |||
| Verkoopen { | 10 | p:s uurglasen van 1/2 uur | } onbequaam |
| 2 | d:o d:o d:o 1 d:o | ||
| 1 | d:o d:o d:o 4: d:o | ||
| 3 | d:o Coopere Nagthuijs Lampen | ||
| 1 | d:o Brand Spuijt | ||
| Inneemen { | 5 | Roerhaaks | |
| aan de Equipagiemeester af te geeven. { | 8 | Doosjes met Glaasjes en Roosen | } in Een Kist. |
| 1 | p:s Gietermaker | ||
| 3 | d:o Graad Stocken | ||
| 2 | d:o Klem Kettings | ||
| 1 | d:o Roer d:o | ||
| 1 | d:o Rhaa d:o | ||
| 1 | d:o Scheeps Doos. | ||
| Aan den Constabel aftegeeven. { | 2: | p:s Coopere kruijtmaten | |
| 2: | d:o d:o Laat priemen | ||
| 3: | d:o d:o Mallen | ||
| 1 | d:o d:o Dissel | ||
| 1: | d:o Beurs Ton. |
’/:onderstond:/’
‘Int Casteel de Goede Hoop den 21 Maart 1758 /:was geteekent:/ S:s Swellengrebel.’
Met alle Welke Goederen men Goedgedagt en dienvolgens beslooten heeft, almeede te doen handelen, als de aanteekeningen ter Zijde Van gemelde Memorie gesteld, Komen te dicteeren.
Ook is door Meergem: Heer hoofd Administrateur Weegens den ontfangst en uijtgaaf der Zeegels, mitsg:s de Restanten Van dien, ingeleevert d’ onderstaande Reecq:g
‘
| Zeegels D' A:o 1757/58: | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Ryxd:s | 1/8 : | 1/4 : | 1/2 : | 3/4 : | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| onder Ult:mo Augustus 1757. Restant Verbleeven | 272: | 258: | 399: | 39: | 34: | 42: | 42: | 43: | 18: | 32: | 15: | 46: | 11: | 52: | 18: | 41: | 6: | 6: | 6: | 10: |
| den 21: Septembr: 1757 Bijgekomen | 1000: | 1000: | 300: | -: | 100: | 100: | -: | 100: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | 30: | -: | -: | -: | -: | |
| Somma | 1272: | 1258: | 699: | 39: | 134: | 142: | 42: | 43: | 118: | 32: | 15: | 46: | 11: | 52: | 18: | 71: | 6: | 6: | 6: | 10: |
| Credunt | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Ryxd:s | 1/8: | 1/4: | 1/2: | 3/4: | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| van P:mo Septbr Jongstl. tot dato deeses Verkogt | 1228: | 920: | 327: | 6: | 97: | 48: | 7: | 18: | 15: | -: | 3: | 10: | 1: | 3: | 7: | 33: | 3: | 2: | -: | 1: |
| de dato deeses Restant | 44: | 338: | 372: | 33: | 37: | 94: | 35: | 25: | 103: | 32: | 12: | 36: | 10: | 49: | 11: | 38: | 3: | 4: | 6: | 9: |
| Somma | 1272: | 1258: | 699: | 39: | 134: | 142: | 42: | 43: | 118: | 32: | 15: | 46: | 11: | 52: | 18: | 71: | 6: | 6: | 6: | 10: |
| Zeegels D' A:o 1757/58: | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Ryxd:s | 1/8 : | 1/4 : | 1/2 : | 3/4 : | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| onder Ult:mo Augustus 1757. Restant Verbleeven | 272: | 258: | 399: | 39: | 34: | 42: | 42: | 43: | 18: | 32: | 15: | 46: | 11: | 52: | 18: | 41: | 6: | 6: | 6: | 10: |
| den 21: Septembr: 1757 Bijgekomen | 1000: | 1000: | 300: | -: | 100: | 100: | -: | 100: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | 30: | -: | -: | -: | -: | |
| Somma | 1272: | 1258: | 699: | 39: | 134: | 142: | 42: | 43: | 118: | 32: | 15: | 46: | 11: | 52: | 18: | 71: | 6: | 6: | 6: | 10: |
| Credunt | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Ryxd:s | 1/8: | 1/4: | 1/2: | 3/4: | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| van P:mo Septbr Jongstl. tot dato deeses Verkogt | 1228: | 920: | 327: | 6: | 97: | 48: | 7: | 18: | 15: | -: | 3: | 10: | 1: | 3: | 7: | 33: | 3: | 2: | -: | 1: |
| de dato deeses Restant | 44: | 338: | 372: | 33: | 37: | 94: | 35: | 25: | 103: | 32: | 12: | 36: | 10: | 49: | 11: | 38: | 3: | 4: | 6: | 9: |
| Somma | 1272: | 1258: | 699: | 39: | 134: | 142: | 42: | 43: | 118: | 32: | 15: | 46: | 11: | 52: | 18: | 71: | 6: | 6: | 6: | 10: |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ultimo Februarij 1758. /:Was geteekent:/ S:s Swellengrebel, /:in Margine:/ Deese Reekening, door ons ondergeteekende Fiscaal en GeCommitteerdens uijt den Raad Van Justitie alhier, behoorlijk Nagesien, en met de Restanten geConfronteerd Sijnde, is deselve in Allen deelen accordeerende bevonden, Datum Ut Supra /:geteekent:/ Pieter V: Reede Van Oudshoorn, R: S: Allemann, C:l Brand. /:Laeger:/ Mij Present /:en geteekent. C:L: Neethling Secret:s’
Waarbij komende te Consteeren, dat de Verkogte Zeegels geduurende de Jongst gepasseerde Ses maanden Een Somma van Rijxd:s 2288 1/2: hebben bedragen, Sal dit Montant Volgens gebruijk in ‘S E: Comp:s Cassa overgebragt, en bij de Negotie Boeken deeses Gouvernements behoorlijk werden ingenomen.
Door den Heer Independent, Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn, thans in Raade meede overgegeeven geworden Sijnde, het Volgende berigt:
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van Neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de Goede Hoop, met den Ressorte van dien &:a &:a, beneevens den E: Agtbr:n Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestrenge Heer, en E: Agtbr:e Heeren!’
‘Aan den ondergeteekenden Independent Fiscaal, door Uw Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:s gedemandeert geworden Zijnde, om ter Voldoening aan de Zeer g’agte Ordre Van haar Wel Edele Groot Agtbr:, de Heeren der Hooge Indiasche Regeering tot Batavia, Vervat bij het herwaarts gesondene Extract uijt de Notulen Van ‘t gebesoigneerde en geresolveerde in Raade van India, in dato 21: Octobr: des Voorleeden Jaars, Sig te Inquireeren, naar het geene ‘er van de Boedels der daarbij genoteerde overleedene of gerepatrieerde Persoonen ter deeser plaatse Mogte te Vinden Sijn, heeft d’ Eere deesen aangaande te berigten; dat het Voorsz: ondersoek, door hem behoorlijk Verrigt geworden Zijnde, hij egter dies aangaande niets heeft kunnen decouvreeren, als eenelijk, dat met Relatie tot den Boedel Van wijlen den Secretaris en Cassier tot Houglij Dirk Verbeek, Sig ter deeser plaatse koomen te bevinden, dies bij Testament g’institueerde Erfgenamen, Weesende desselfs Zuster Juff:rw Martha Verbeek, Wed:we wijlen den Schipper Dignus de Vlamingh, Mitsgaders de kinderen, van den overleedenen Burger Jan Verbeek, welke Persoonen dieshalven bij den ondergeteekende gehoort sijnde, hebben deselve hierop den ondergeteekende doen blijken, dat den Boedel van haaren Voorm: Broeder en Oom tot dato deeses tot geen Liquiditeijt gebragt was, Maar in teegendeel als nog Voor een goed gedeelte in Bengaalen Was berustende, onder Administratie Van den Dispensier en Factuurhouder Pieter Johan Ribaut, en den Adsistent Beens, als gesubstitueerdens van den Laatst overgebleevene Executeur des Testaments van Voorsz: Verbeek, den Koopman Augustinus Tabuteau en dat Zijl: hierom ook ontwijffelbaar Vast Stelden, dat Noopens d’ g’ordonneerde Vergoeding uijt den Boedel van Meergem: Verbeek, gelijke aanschrijvens aan het Ministerie in Bengalen , Zoude Sijn afgegaan, die Saak aldaar desselfs beslag bereijts hebben erlangt, met bijvoeginge wijders, dat, dewijl Zij Erfgen: Volstrekt buijten Staat Waren, Voort te brengen, het geene Zij Vertrouwen, dat tot decharge Van Voorsz: belasting ten faveure des Boedels Van Meergem: Verbeek Zoude komen te Leggen, en ‘t Selve eenelijk door de Voorsz: gemagtigdens Sal kunnen Werden Gedaan, als Min of Meer kennisse Van des Overleedenen Administratie gehad hebbende, Zij uijt dien hoofde op ‘t Needrigste Waaren insteerende, dat met de inne Vordering Van Meergem: Vergoeding mogte Werden gesupersedeert, tot dat Zijl: dies aangaande eenig Narigt Van Bengalen Zullen hebben bekoomen.’
‘Waarmeede den Ondergeteekende Vertrouwende, tot dus Verre aan de hem opgelegde Last te hebben Voldaan, deesen over Sulx Zal Laten dienen Voor Berigt. - /:onderstond:/ Cabo de Goede Hoop den 21 Maart 1758. /:was geteekent:/ Pieter V: Reede van Oudshoorn.’
Is na Lectuure van ‘t Selve verstaan, het daarbij Voorgedragene Versoek der Erfgen: Van Wijlen den Secret:s en Cassier tot Houglij Dirk Verbeek, te weeten, dat met d’ innevordering der daarbij geordonneerde Vergoeding mogte werden gesupercedeert tot dat dies aangaande bij haarl: eenig Narigt van Bengalen soude bekomen Weesen, uijt hoofde van de daarin Resideerende billigheijd t’ accordeeren: Waarvan oversulx aan haar Wel Edele Groot Agtbr: de Heeren der Hooge Indiase Regeering onder oversending in Copia Van ‘t Voorsz: Berigt, behoorlijk kennisse Sal werden gegeeven.
Sijnde Voorts op het diesweegens gedane Versoek door Meergem: heer Secunde Sergius Swellengrebel aan Sijn E: geaccordeert, om desselfs Dogter Juffr:w Anna Maria Swellengrebel, met het aan weesend Provisie Schip Amelisweert na Batavia te mogen Laten overvaaren.
Soo alsook aan den Burger Pieter Van Grol is toegestaan; om ten eijnde desselfs Voor den E: Agtbr: Raad van Justitie tot Batavia Litispendent Sijnde Proces Contra de Wed:we Wijlen den Burger Hermanus Vermaak, in Persoon VoortteSetten, Meede met bovengem: bodem derwaarts te Vertrecken, mitsgaders desselfs huijs vrouw en kind met sig te Mogen Meede Neemen mits Voor hun gesamentlijk alhier in s’ E: Comp:s Cassa betaalende, het Ordinair Transport en Costgeld om op den Overloop te Werden gelogeert ende getracteert.
Laatstelijk is den Luijtenant der Comp:e Burger Infanterij aan Stellenbosch Dirk Uijsch op Sijn Versoek en uijt hoofde van desselfs hoogen Ouderdom en Lighaams gebreckelijkheijd, Van gem: bediening ontslagen: Sullende over ‘t Vervullen der bij gem: Compagnie Vacant Sijnde Officiers Plaatsen bij Nadere geleegentheijd werden gedisponeert.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P: v: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 197-199.¶
Dingsdag den {17580328} 28: Maart 1758,
’s Voormiddags alle Present.
Den tijd tot het Opneemen der Burger effecten, Weederom beginnend te Naderen, is dierhalven goedgevonden om Sulx Volgens het gewoone gebruijk Soo hier aan de Caab als aan Stellenbosch op Maandag, Dingsdag en Woens dag den 1: 2: en 3: Maij aanStaande ten overstaan Van den Heer Fiscaal, Landdrost en geCommitts: te Laaten geschieden, en daarvan de Nodige Billietten te doen affigeeren.
Wijders geleesen Weesende, het Rapport dat door den Schipper Van ‘t Provisie Schip Amelisweert , Pieter Huijsman Weegens de dagelijxe Verrigtingen in het Lossen en Weeder aflaaden Van dien bodem is Verleend geworden, heeft men deesen aangaande, goed gevonden en Verstaan, in Margine van dit Rapport te doen aan teekenen dat de daarbij aangehaalde dagelijxe Verrigtingen binnen boord Van gen: bodem, bevonden Zijn Conform de Waarheijd ter Needer gesteld te Weesen, gelijk meede de Verhinderingen die bij het ontlossen en Weeder aflaaden Van ‘t Schip Sijn ontmoet geworden; in het Voorseijde Rapport indiervoegen Navolgens d’ Ordre Van haar Hoog Edelens tot Batavia derwaarts over te Senden.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 200-210.¶
Dingsdag den {17580411} 11 April 1758,
‘S Voormiddags alle Present.
Bij geleegentheijd dat het Contract, t’ Welk in dato 6 Junij 1752. met den Burger Marten Melk Nopens het branden en Leveren Van Steen Kalk ten behoeve der E: Comp: aangegaan, en Naderhand op den 20 Junij 1755 Weederom Voor drie Jaaren Vernieuwt geworden is den 20 Junij aanstaande Staat t’ expireeren; geliefde den Heere Gouverneur deesen aangaande te kenne te geeven, dat Nademaal gem: Melk Seedert eenigen tijd herwaarts dat Werk der maten Los en Ruuw heeft Komen te behandelen, dat men niet als met Veel moeijte en Continueele Stribbelingen heeft kunnen te weege brengen, de benodigt geweest Sijnde Kalk, door hem behoorlijk doorgebrand en in de VerEijSchte hoedanigheijd aan d’ E: Comp: is geleevert geworden, Sijn Edele overSulx desselfs gedagten hadde Laten gaan, of men om ‘t een en Ander voor te Komen, het branden Van Steenkalk ‘S Comp:s Weegen niet Selve, Sonder dat haar Sulx meer als bij de Voorsz: aanbesteeding te Staan quam, Soude kunnen doen bij der hand Neemen; en hierop bij ondersoek bevonden had, dat de quantiteijt der Kalk die t’ eene Jaar door t’ andere ten dienste der E: Comp:gn werd gerequireert Circa 5000 halve Amen, en dus in geld Somma ‘t halfaam teegens 9 Stuijv:s gereekent ƒ:2224: komende te bedragen, Seer gemackelijk in Twee Reijsen Soude kunnen gebrand werden, Sonder dat men daartoe Meer als het Selfde getal Van Ses Slaven die bereijts aan gem: Melk bij Vernieuwing Van ‘t Contract Sijn geleend, bestendig bij ‘t VoorSijde Werk Soude behoeven t’ emploijeeren.
en dat gelijk een der Principaalste Reedenen Waarom men de Leverantie der Steenkalk aan gedagten Melk heeft komen aan te besteeden, is geweest, om daar door de Moeijte en omslag omtrent het Cappen, uijt graven en aanvoeren Van ‘t hout dat tot de Kalk Branderij wierd VerEijscht, t’ ontgaan Sulx evenwel of Schoon men het Selve Voortaan ‘s Comp:s Weegen Wilde Laten doen, Soude kunnen werden gemenageert, met het daartoe benoodigt Sijnde hout door Particuliere IngeSeetenen te doen Leveren, dewijl Sijn Edele hieromtrent insgelijx een Calculatie gemaakt hebbende, Vertrouwde dat tot het branden Van Twee Ovens op Zijn hoogst Maar 200 Vragten hout Sullende VerEijscht Werden, het Costende daarvan de Vragt teegens ƒ:8: gereekent, dan ook niet Meer dan Sesthien hondert guldens Soude komen te bedragen.
Waarop in overweeging genomen Weesende, dat het branden Van Steenkalk invoegen Voorsz: ‘s Comp:s Weegen Selve Werkstellig gemaakt werdende, t’ Selve haar niet alleen bij na een derde Minder als bij de Meergem: daarvan gedane aanbesteeding Sal te Staan komen; maar dat daarin bovensdien nog deese Voordeelen komen te Resideeren, dat de Calk doorgaans van eene Vrij Betere Substantie sullende sijn, Voorts omtrent het aan Sleepen der daartoe benoodigt Sijnde Steenen Seer Veel Sal werden uijtgewonnen, dewijl als dan niet meer dan tot het branden Van Twee ovens Sal behoeven aangevoerd te worden, daar Sulx in tegendeel geduurende het Voorsz: Contract met Meergem: Melk bij Continuatie in onbepaalde quantiteijt ten Sijnen genoege heeft moeten geschieden: en dat ook het bijsetten der Voorwaartsgem: Ses slave Jongens der E: Comp:g aan hem Melk ten Principale met dit oogmerk is gedaan, om ingevalle men, gelijk thans, te Raade mogte Worden, het branden der Steen Kalk ‘s Comp:s weegen Selve te Laaten verrigten, als dat daaromtrent de noodige diensten Van deselve te kunnen erlangen; Is dierhalven eenpariglijk ten meesten Voordeele der E: Comp:g best geoordeelt en dienvolgens beslooten, om Conform het desen aangaande gedane Voorstel Van Welgem: Heeren Gouverneur, naar d’ Expiratie van ‘t Voorsz: met Dikwilsgem: Marten Melk gemaakte Contract, het branden Van Steenkalk, Voortaan in ‘S Comp:s weegen, Selve te laaten geschieden, en dat het daartoe genoodigt Sijnde brandhout, ‘t geen men Selfs niet aanrijden kan, door Particuliere ingeseeten geleevert, mitsg:s teegens d’ ordinaire prijs van 8: gld:s de Vragt aan deSelve uijt ‘s E Comp:s Cassa Sal betaald werden.
Vervolgens geleesen geworden Zijnde, het Seer geagt aan Schrijvens Van haar Wel Edele Hoog Agtbr: de Heeren Majores in ‘t Patria, de dato 29: Octobr: des Voorl: Jaars, dat met het aanweesend’ Schip Middelburg alhier is aangebragt, is daarop Verstaan, om ten Pligtschuldige opvolging Van het daarbij geordonneerde ondersoek Naar d’ OorSaaken der Continueele deSertie Van ‘s Comp:s Scheepelingen op S:t Jago bij Verschijning aan dit Gouvernement, der Verdere Dagelijx Verwagt werdende uijtkomende Scheepen, Van dewelke Sommige Volgens berigt der overheeden van ‘t gem: Schip Middelburg het voorsz: Eijland tot Ververssing hebben aangedaan; de Resp:t overheeden derselver die eenige deSertie onder hun Volk Sullen hebben gehad, door geCommitteerde Leeden uijt den Raadt Van Justitie te doen hooren, Naar de Reedenen Waar door Sij Souden Vermeijnen, dat Sulx mogte Veroorsaakt werden, Welke Van haar te bekomene informatien met de ConSideratien deeser Regeering Noopens de Middelen die daartoe Soude Kunnen Werden in ‘t Werk gesteld, Conform haar Wel Edele Hoog Agtbr: Verdere ordre, bij Nadere Scheeps geleegentheijd aan de Selve Sullen werden toegesonden.
Sijnde Wijders op het Versoek door den Heer Secunde Sergius Swellengrebel als commissaris Politicq uijt Naam des geCombineerden Kerken Raads gedaan, beslooten, dat de Heeren Majores in Patria bij t’ eerstdaags Van hier af te gaane Schrijvens, eerbiedig Sullen Werden Versogt, om in plaatse Van den onlangs over leedenen Tweeden Predicant deeser Caabse gemeijnte Christiaan Benjamin Voltelen bij d’ Eerste bequame geleegentheijd een Anderen Predikant Voor de Selve gemeijnte te Willen herwaarts Senden.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 211-225.¶
Dingsdag den {17580418} 18: April 1758,
‘S Voormiddags alle present.
Dewijl ‘er op t’ Robben Eijland in t geheel geen geleegentheijd komt te Zijn om den Maha Modeliar Leander de Saran, mitsg:s Seekere Basnaijke Mohanderam Louis Perera, die beijde door de Regeering des Eijlands Ceijlon P:r het ter Rheede Leggend Schip Lecker Land herwaarts gesonden Zijn, om tot Nadere dispositie van haar Hoog Edelens tot Batavia op ‘t Voorseijde Robben Eijland te Werden geplaatst, aldaar Afsonderlijk van de Bandieten te kunnen doen Logeeren: Is dierhalven best gedagt en dienvolgens beslooten om de Selve onder OpSigte van den Landdrost Adriaan van Schoor te Plaatsen in den Dorpe van Stellenbosch , Weshalven gem: Land drost bij Missive Sal werden geordonneert te berigten of de aldaar Staande Comp:s Wooning dewelke door de Bamtamsse Radiens Sirte Dinata en Wargo Diquoena is bewoond geworden, thans nog bequaam komt te Sijn, om de Voorsz: Twee Persoonen in het Selve te kunnen doen huijsvesten, dan wel of ‘er andersints occagie Soude Sijn om de selve bij d’ een of ander in het geciteerde dorp Woonagtig Sijnde, Ingeseeten Voor het hun toegelegde Maandelijx onderhoud Van 4 Rijxd:s Contant en 40 lb: Rijst Voor ijder, Kost en huijsvesting te kunnen besorgen.
Waarna door den Heere Gouverneur wierd geproduceert een Missive door den gedagten Landdrost van Schoor in dato 11: deeSer aan Sijn Edele geschreeven, gelijk meede Seekere daarneevens overgesondene VerClaaring door den Stellenboschen Burger Practicijn Willem Ferdinand Hoijer Verleend, Luijdende beijde als Volgt:
‘Cabo de Goede Hoop’
Aan den Wel Edelen Gestr Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:s Gouverneur en Directeur van Cabo Voorm: en de den Resorte van dien &:a &:a &:a.
‘Wel Edele Gestr: Heer!’
‘Naar volgens Hoog g’eerd beveel Van Uw Wel Edele Gestr: door den Burger Chirurgijn alhier Willem Ferdinand Hoijer /:Zijnde den oud Heem raad en Chirurgijn Wijnand Louw, bij indispositie, thans buijten Staat:/ de Dogter van den Landbouwer Jan Marais, genaamt Maria Maree, gevisiteert geworden Zijnde, heeft gem: Chirurgijn getuijgt, bevonden te hebben, dat bij deselve Dogter de teekenen van Lazarie of de Melaatsche Ziekte, nadat Zij ten Voorleedenen Jaare besigtigt geworden is, niet Vermindert, Maar in teegendeel Vermeerdert Zijn, Mitsg:s wijders dat Zij Maria Maree Zig wel 6: à 7 Maanden Swanger Zoude bevinden, Zoo als in Neevensleggende Certificaat van opgem: Chirurgijn breeder Staat uijtgedrukt; Moetende den Zoldaat Vingerling /:die in Leening is bij den Landbouwer David de Villiers d’ Jonge, en die Zig al een poos geleeden, geerneert heeft, met Negotie goederen, ter Verkoop, ten platten Lande om te rijden:/ Waar schijnlijk Zeekere intentie gehad hebben, Zijn Voorgenoomen Huwelijk met bovengem: ongeluckige Dogter, hier buijten heen dus lange Verborgen te houden, ten AanSien hem, Zo als laatst Naar de Caab Stond te Reijden ten huijse van den Heemraad David de Villiers, door een van desselfs Dogters, die van dit huwelyk eenig gemompel hadde gehoord, gevraagt geworden Zijnde, of hij met Voorsz: Maria Maree Stond te trouwen, den Selven met daar op deese uijtdrucking: daar hoop ik sal my god Voor bewaaren, te gebruijken, Nopens dit Zijn Voorneemen, niets heeft Willen doen blijken, Van welk een en ander de Eer heb Uw Wel Edele Gestr: op het eerbiedigst berigt te geeven, terwijl met de uijtterste Submissie blijve.’
’/:onderstond:/ Wel Edele Gestr: Heer, Uw Wel Edele Gestr: Zeer onderdanigen en Gehoorsamen dienaar.’
’/:was geteekent:/’
‘A:V: Schoor. /:in Margine:/ Stellenbosch den 11: April 1758.’
‘Verclare ik ondergeteekende Willem Ferdinand Hoijer PractiSeerende burger Chirurgijn alhier, op heeden, de Dogter van den Landbouwer Jan Maree, genaamt Maria Maree, behoorlijk geviSiteert en bevonden te hebben, dat bij deese Dogter de teekenen van Lazarie of Melaatheijt, Zeedert dat ek haar ten Voorl: Jaare Neevens de Meede Practisijns Mess:rs Van Riet, Lauw en Maijnier hebbe helpen besigtigen, niet Vermindert, maar ter Contrarie Vermeerdert Zijn, als Zijnde haar Aangesigt thans Meerder opgeswollen en met Meerder blaauwe of paarsse Plecken uijt geslagen, Soo ook haare Voeten, op dewelke Sig meede Verheevene roode plecken, Van gedaante als kinder pocken komen te Vertoonen, hebbende ook Wijders kunnen ontwaaren, dat Zij Maria Maree haar beswangert bevonden, en Naar gedagten reets 6. à 7: Maanden, Zulx moet geweest Zijn.’
’/:Onderstond:/’
’ Stellenbosch den 9 April 1758. /:Was geteekent:/ Willem Ferdinand Hoijer.’
Naar welkers Lectuure Verstaan is, gem: Landdrost t’ ordonneeren, om den in desselfs Voorsz Missive Vermelden Zold:t Johannes Vingerling ten eersten te doen opsoeken en herwaards op Senden ten eijnde Vervolgens met hem Zoodanig Sal kunnen werden gehandelt, het Zij met Versendinge Van hier, ofte Andersints, Zoo als men Noodig Zal vinden te behooren, en dat hij Landdrost Voorts Naaukeurig Sorge Sal hebben te dragen, dat Soo dra de Voorseijde Maria Maree Verlost Sal Zijn, van het Kind, Waarvan sij thans Swanger gaat, het Selve Kind Momentelijk Van haar Afgenomen, en aan ijmand anders ter Opvoedinge werd overgegeeven, om dus doende waare ‘t Mogelijk dit Schepsel Voor d’ ongeneeslijke en Seer besmettelijke quaal des Moeders te bewaaren.
Den Schipper van het aanweesend Retour Schip d’ Immagonda Pieter de Roode op de herwaarts reijse Sijnde komen te overleijden, is in desselfs plaats weederom tot Schipper op gem: bodem bevordert den opperstuurman Leendert Van der Linden, met halveering van gagie tot ƒ:54. ter maand, terwijl men in Steede van den Selven Weeder om als opperstuurman met de gehalveerde gagie van ƒ:40: heeft Laten optreeden den onder dito Corn:s Verkenvisser beijde egter ter Nadere Approbatie van haar Wel Edele Hoog Agtbr: de Heeren en Meesteren in ‘t Vaderland.
Ook is op het Voordragen Van den Heer Secunde Sergius Swellengrebel als President des Raads van Justitie, tot meede Lidt in gem: Raade in plaatse van Wijlen den E: Cornelis Eelders aangesteld, den onderCoopman en Zoldij Boekhouder Daniel Heijning.
Wijders gereSumeert Zijnde geworden, de met het Schip Radermacher van Batavia ontfangene bevindingen op de Negotie Boeken deeSes Gouvernements d’ Annis 1753/54: mitsg:s 1754/55: is goed gevonden deselve te Stellen in handen Van gem: Heer Secunde ten eijnde de daarop gerequireerde antwoorden en berigten te formeeren, mitsg:s de bevondene Erreuren in de Voorseijde Negotie Boeken te doen Redresseeren.
Sijnde Laatstelijk gereSumeert ende Nagesien, eenige Versoek Schriften en daaraan geannexeerde Procuratien en Zoldij Reecq:g door de onderstaande Persoonen ingeleevert, ter obtineering van Permissie om die Naar haare gemagtigdens in ‘t Vaderland te Moogen oversenden, te Weeten:
Jan Frederik Tiemmendorf, Johan Jacob Beijer, Johan Jacob Goltsma, Lodewijk Hansen, Jan Christiaan Vogel, Rudolff Ditmar Muller, Hendrik Herbst.
In Welkers opsigte Verstaan is, dat dewijl de Selve door den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede Van Oudshoorn ondersogt en Wel bevonden Sijn, aan dies Eijgenaars overSulx Sal werden gepermitteerd, om deSelve aan haare gemagtigdens Naar Europa te mogen over Senden.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P: v Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 226-233.¶
Dingsdag den {17580425} 25 April 1758,
‘S Voormiddags alle Present.
Het Seer geagt aanSchrijvens Van haar Wel Edele Groot Agtbr: de Heeren Bewindhebberen ter Camer Amsterdam, de dato 8 Decbr: des gepasseerden Jaars, het welk met het ter Rheede Leggend Schip Osdorp alhier is aangebragt, heeden geresumeert Weesende, is goedgevonden en Verstaan, het daar Neevens Overgesondene Request door Branco Boas wed:we Wijlen Moses Jacobsz: aan haar Wel Edele Groot Agtbr: gepresenteert, te Stellen in handen Van Weesmeesteren alhier, om des doenelijk daaraan te Voldoen, dan wel te berigten, hoedanig het met die saak mogte geleegen Zijn.
Sijnde Voorts nagesien de Generale Reecq:g der Weesgelden Soodanig als de Selve onder Ult:mo Decembr: Pass:o in Weesen Sijn bevonden, Luijdende als Volgt:
‘
| Generaale Reekening der Weescamer Aan Cabo de Goede Hoop onder Ult:o December 1757. | ||
| 1757. p:o Jan:ij | ||
| Was 't Capitaal op de boeken | Rds: 276737:20: | |
| d:o 't Restant der Contanten op de open Staande boedels | d:o 25675:41: | Rds 302413:13: |
| In dit Jaar bijgekoomen. | ||
| Op de Boeken, als: | ||
| Over de op intrest uijtstaande Capitaalen verscheenen Renten | Rds: 6978:29: | |
| d:o nieuwe bewijsen | d:o 12052:20: | |
| d:o de tot Voordeel der weesen | ||
| Ingekomene penn: | d:o 14627:07: | |
| d:o de openstaande Boedel Reekeningen | d:o 23961:13: | d:o 57619:21: |
| Rds 360032:34: | ||
| Afgegaan. | ||
| Op de Boeken, als: | ||
| Over betaalde bewijsen | Rds 1987:20: | |
| d:o uitgegeeve Contanten tot Voldoening en onderhoud der Weesen, mitsg:s Camer ongelden | d:o 15673:37: | |
| d:o Soveel de Weesboeken onder dato deeses aan de nog openstaande Boedel Reecq:g minder te quaad staat dan in 't afgeweekene Jaar | d:o 510:21: | |
| d:o de openstaande Boedel Reekeningen | d:o 37716:17: | d:o 55887:47: |
| Resteert onder dato deeses een Somma van | Rds: 304144:35: | |
| Evengem: Capitaal bestaat. | ||
| In diverse Verband brieven | Rds: 264340:02: | |
| d:o Verscheenen Intressen | d:o 21876:16. | |
| d:o 't Debet der Wees Camer van Amsterdam | d:o 918:42: | |
| d:o d:o d:o d:o Batavia | d:o 410:26: | |
| d:o d:o d:o d:o Rotterdam | d:o 3001:24: | |
| d:o d:o d:o magistraat d:o Arnhem | d:o 1676:32: | |
| d:o 't Restant der Contanten in de openstaande Boedel Reekeningen | d:o 11920:37: | d:o 304144:35: |
| Generaale Reekening der Weescamer Aan Cabo de Goede Hoop onder Ult:o December 1757. | ||
| 1757. p:o Jan:ij | ||
| Was 't Capitaal op de boeken | Rds: 276737:20: | |
| d:o 't Restant der Contanten op de open Staande boedels | d:o 25675:41: | Rds 302413:13: |
| In dit Jaar bijgekoomen. | ||
| Op de Boeken, als: | ||
| Over de op intrest uijtstaande Capitaalen verscheenen Renten | Rds: 6978:29: | |
| d:o nieuwe bewijsen | d:o 12052:20: | |
| d:o de tot Voordeel der weesen | ||
| Ingekomene penn: | d:o 14627:07: | |
| d:o de openstaande Boedel Reekeningen | d:o 23961:13: | d:o 57619:21: |
| Rds 360032:34: | ||
| Afgegaan. | ||
| Op de Boeken, als: | ||
| Over betaalde bewijsen | Rds 1987:20: | |
| d:o uitgegeeve Contanten tot Voldoening en onderhoud der Weesen, mitsg:s Camer ongelden | d:o 15673:37: | |
| d:o Soveel de Weesboeken onder dato deeses aan de nog openstaande Boedel Reecq:g minder te quaad staat dan in 't afgeweekene Jaar | d:o 510:21: | |
| d:o de openstaande Boedel Reekeningen | d:o 37716:17: | d:o 55887:47: |
| Resteert onder dato deeses een Somma van | Rds: 304144:35: | |
| Evengem: Capitaal bestaat. | ||
| In diverse Verband brieven | Rds: 264340:02: | |
| d:o Verscheenen Intressen | d:o 21876:16. | |
| d:o 't Debet der Wees Camer van Amsterdam | d:o 918:42: | |
| d:o d:o d:o d:o Batavia | d:o 410:26: | |
| d:o d:o d:o d:o Rotterdam | d:o 3001:24: | |
| d:o d:o d:o magistraat d:o Arnhem | d:o 1676:32: | |
| d:o 't Restant der Contanten in de openstaande Boedel Reekeningen | d:o 11920:37: | d:o 304144:35: |
’/:onderstond:/’
‘Ter WeesCamer aan Cabo de Goede Hoop Ultimo Decembr: 1757. /:Laeger:/ Continueerende en aanKoomende Weestmeesteren, /:was geteekent:/ P:V: Reede van Oudshoorn, J:M: Cruijwagen, D:l Heijning, J: F: W: Böttiger, J:V:D: Riet, H: Baak, /:in Margine:/ Afgaande Weesmeesteren /:en geteekent:/ J: V: Renen, J: F: Kirsten.’
En de Nademaal bij eene diesweegens Verleende Verklaaring der beijde Opper Chirurgijns deeses Gouvernements Bartho de S:t Jean en Johannes van der Riet komt te blijken, dat den bij Resolutie van den 18: deeser, Vermelde Zold:t Johannes Vingerling, Volkomen Suijver en Sonder eenig de Minste besmetting van Lazarie komt te Zijn, is dierhalven beslooten, om den Selven Conform het als doen genomen besluijt van hier te Versenden.
Wijders is op het bij Request gedane Versoek door Anna GruSelje, Wed:we Wijlen den op het uijt Komend Schip Middelburg bescheijden geweest Sijnde, en op de reijse overleedenen Oppermeester Pieter Nebbens, aan deselve toegestaan, om uijt hoofde Van haar Swacke Lighams gesteld heijd eenigen tijd ter deeser plaatse te Mogen Verblijven.
Door den Schipper van het Meede ter Rheede Leggend’ Chinaas RetourSchip Sloten Godfried Wargijn, te kennen gegeeven Sijnde, dat hij bij t’ Nasien Van desselfs Victualie bevonden had, de Volgende ProviSien, als:
Meer te hebben dan tot Consumptie Voor de Verdere Reijse wierd gerequireert, met Versoek wijders, dat dewijl deselve Maar tot belemmering Van ‘t Schip quamen te Verstrecken, geciteerde 7: Vaten met Provisie Neevens, een Scheeps Brand Spuijt, die hij ten dienste Sijns onderhebbenden Bodems op Batavia ontfangen, dog Naderhand onbequaam bevonden had, alhier te Moogen afgeeven, is hierop Verstaan, Sulx om gem. Reedenen te Laten geschieden, en t’ een en Ander mits dien bij de Negotie Boeken deeSes Gouvernement te doen inneemen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 234-238.¶
Dingsdag den {17580502} 2 Maij 1758.
‘S Voormiddags alle Præsent.
Door den Landdrost van Stellenbosch Adriaan van Schoor bij Missive van den 28: der even afgeweekene Maand April, berigt geworden Zijnde, dat d’ aldaar in den Dorpe Staande ‘S Comp:s Wooning, Waarin Voor deesen de Bantamsse gerelegeerdens Sijn gehuijsvest geweest, naar behoorlijke Reparatie nog bequam komt te Zijn, om te dienen tot Verblijf der bij de Voorige Resolutie Vermelde Twee Cingaleesen; is dierhalven Verstaan om de tot Voorsz: Reparatie Vereijscht Werdende Materialen derwaarts afte Senden, met ordre aan gem: Landdrost, om Soo dra het Voorsz: huijs Weederom behoorlijk in Staat Sal Sijn gebragt, daarvan kennisse te geeven, ten eijnde Men de gementioneerde Persoonen daarop ten Eersten Naar buijten Sal kunnen Laten Vertrecken: Maar Nademaal gedagten Landdrost van Schoor Verders komt te Melden, dat nietteegen Staande door hem hieromtrent alle devoir Was aangewend, hij egter niet had kunnen Reusseeren om de Meergem: CingaleeSen bij ijmand der Stellenbosche Ingeseetenen in de Cost te besteeden, dewijl het geensints doenelijk Was, de selve Voor het hun toegelegd Maandelijx Tractament van 4 Rijxd:s en 40: lb: Rijst te kunnen onderhouden; heeft men dierhalven al Verder moeten besluijten om de Selve ijder nog 4: Rijxd:s toe te Leggen, en het geciteerde onderhoud dus tot 8: Rijxd:s ter Maand te Vermeerderen.
Sijnde Voorts op het te kennen geeven door den E: Dispencier Christoffel Brand, dat d’ overheeden van ‘t onlangs Vertrockene Bengaals Retour Schip Brouwer hadden Versuijmt, te komen ontfangen de quantiteijt van 3 300 Ponden Rijst, Waar voor gem: Bodem p:r onCost Reecq:g was belast geworden; beslooten gem: 3300 lb: Rijst weederom bij de Negotie Boeken deeses Gouvernements te doen in neemen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 239-240.¶
Dingsdag den {17580516} 16 Maij 1758,
’s Voormiddags alle Present.
Den Onder Coopman en WinkeLier Nicolaas Leij Sijnde komen t’ overlijden, is in desselfs plaats Weederom tot WinKelier aangesteld, den Boekhouder en geswoore Clercq ter Wees Camer alhier Philip Boomgaard.
Sijnde Voorts goedgevonden, om den Boek houder en Secretaris van Swellendam Willem Bosman, op Sijn diesweegens gedaan Versoek van het evengem: Secretarisschap t’ ontslaan, en daartoe Weederom aan te Stellen den ter Justitieele Secretarije bescheijdenen AdSistend, Frederik Mentz, ende Sulx met de qualiteijt van Boekhouder met ƒ:30: ter Maand.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 241-257.¶
Dingsdag den {17580530} 30 Maij 1758,
‘S Voormiddags alle Present.
Bij geleegendheijd dat het Schip de Batavier , het welk ten eenemaal met goederen Voor dit Gouvernement is Vollaaden deese Rheede niet Voor den 15: der presente Maand Maij heeft kunnen besteevenen, en dierhalven genood Saakt geweest is, om Soo wel als de meede uijtkomende Scheepen ‘T Slot van Cappelle , Bosch en Hoven en de Zeelelij , ingevolge de generale ordres van haar Wel Edele Hoog Agtbr: de Heeren Majores in ‘t Patria, de Baaij fals te Moeten binnen Loopen; geliefde den Heere Gouverneur heeden in Serieuse overweeginge te geeven, hoedanig men als nu Noopens het ontlossen van Voorseijden Bodem de Batavier Soude dienen te handelen, Nademaal ten opsigte van dus danige Voor dit Gouvernement Volladene Scheepen, Voor als Nog geen uijtsonderinge bij Voorsz: Ordre is gemaakt, Naamentlijk, dat deselve geduurende het Voorsz: Winter SaijSoen deese Tafelbaaij ter ontlossing der daarin geladene goederen Souden Moogen aandoen, en het aan den Anderen kant ook niet wel doenelijk komt te Sijn, Sulx in de Baaij Fals te kunnen Laten Verrigten, ter Saake dat aldaar in ‘t geheel geen geleegend heijd werd gevonden, om de ontscheepte goederen te kunnen bergen; en dat wat aanbelangd om de Voorsz: goederen met de hier permanente hoekers Ter mijen en d’ Hector herwaards te Laten overbrengen, Sijn Edele daarin al meede deese Swaarigheijd had bevonden te Resideeren, te weeten, dat gem: Hoekers Volgens betuijging van den E: Equipagiemeester Taal, de Lading van ‘t Gementioneerde Schip de Batavier niet als in Twee Reijsen kunnende Vervoeren, daar en boven door de Selve alvoorens Nog herwaards Soude Moeten gebragt Worden, diversse Volumineuse goederen die met de Voorwaardsgem: Scheepen ‘T Slot van Cappelle , Boschenhoven en de Zeelelij Meede Voor dit gouvernement Sijn aangebragt, en de ondervinding, te Meermalen heeft doen Zien, dat gedagte Hoekers met alleen Van hier Naar de Baaij fals , off wel van daar herwaards te Zeijlen, Twee à drie Weeken, Ja Selfs wel een gantsche Maand hebben toegebragt, invoegen het dan Ligtelijk soude kunnen gebeuren, dat het met het over voeren der geciteerde goederen op d’ evengem: Wijse dermate quam teegen te Loopen, dat het Winter Saijsoen bereijds Soude Kunnen overstreeken Sijn, eer dat gem: Boodem de Batavier van desselfs Laading Soude Sijn ontlost geworden; terwijl men Sig als dan nog in opsigte van het weeder belaaden van dien Boodem in geen Mindere Verleegentheijd Soude koomen te bevinden, geconsidereerd denselven door het weijnige Coorn, dat men mits gebrek aan Ruijmte in de hier gepasseerde uijtkoomende Scheepen Voor als nog Naar Batavia heeft kunnen afsteeken, NoodSaakelijk met dit graan, Sullende dienen Volladen te werden, het Meede niet wel doenlijk soude Weesen, Sulx in Meergem: Baaij fals te Laaten geschieden: overwelk alles met attentie geraadpleegd Sijnde, heeft men Voor den Meesten dienst der E: Comp: eenpariglijk best geoordeelt, en dienvolgens moeten besluijten, om het Voorsz: Schip de Batavier inselvervoegen als dit in de Jaaren 1750: en 1754: met de Provisie Scheepen Polanen en Diemen heeft moeten geschieden, tot Naar het affloopen Van ‘t Teegenwoordige Winter Saijsoen in de Baaij fals te laaten Verblijven, om Vervolgens ter ontlossing en Weederbelaading ter deeser Caabser Rheede op te koomen; weshalven op de propositie van den Heere Gouverneur Verders goed gevonden en beslooten is, om ten eijnde haar Hoog Edelens tot Batavia, door het Vertoeven alhier van Voorsz: Bodem ten belange Van het daar op bescheijdene Volk, Soo veel moogelijk buijten Verleegendheijd te houden, Van de selve Manschappen eenelijk 25: Coppen, Soo om het Schip te bewaaren als ‘t dagelijxe Scheepswerk te Verrigten daarop te laaten Verblijven, en al ‘t overige Volk op de Voorsz: Scheepen ‘t Slot van Cappelle en Bosch en Hoven te Verdeelen, gelijk Meede bij aldien Sig in dikwils gemelde Schip de Batavier eenige goederen ofte Contanten voor Batavia Mogten Koomen bevinden, deselve insgelijx met de Soo eeven gementioneerde Twee Scheepen derwaards Voort te Senden; Terwijl Laatstelijk nog in Consideratie genoomen Sijnde, dat diergelijke gevallen in ‘t Vervolg wel meer soude kunnen Voor Koomen, dierhalven is beslooten geworden haar Wel Edele Hoog Agtbr: de Heeren Majores in ‘t Patria op ‘t Eerbiedigste om Ordre te Versoeken, Wat men als dan daar omtrent Sal hebben te doen.
Den Schipper van het Voorwaardsgem: Schip ‘t Slot van Cappelle Anthonij Henemans, geduurende de herwaards Reijse Sijnde komen te overleijden, is in desselfs plaatse ter nadere Approbatie van haar Wel Edele Groot Agtbr: de Heeren der Hooge Indiase Regeeringe Weederom tot Schipper op gemelden bodem bevorderd, den daarop bescheijden geweest Sijnde Opper Stuurman Michiel Hamelo van Coppenhagen, aan wien gem: Bodem oversulx met dies inlaading, Contanten etc: Volgens ordre der E: Comp:gn door expresse geCommitteerdens behoorlijk sal werden overgegeeven: Terwijl op dien Bodem Nog de Volgende avancementen Sijn gedaan, als:
Pieter Gewelt van Amsterdam, Onderstuurman tot Opper d:o in Steede van bovemgem: Hamelo.
Evert Volkers van Amsterdam, Derdewaak tot onderstuurman ter plaatsvullinge van gedagte Gewelt en
Elias Hoeffakker van Middelburg boss:r Meede tot onderstuurman in Steede van den tot die qualiteijt opgetreedenen Evert Volkers.
Soo als ook onder de Scheepelingen van ‘t Schip Boschenhoven de Volgende Verbeeteringen hebben moeten Werden gedaan, te Weeten:
Claas Hoijer van Coxhaven quartiermeester tot Onderstuurman in plaatse van den gestorvene Jan Jacobsz:, en
Justus Andreas Zoetvlijs van Koningslotter, Zoldaat tot Corporaal in Steede van den overl: Cornelis van der Kraag.
Alles insgelijx ter Nadere Approbatie van Welgem: haar Hoog Edelens tot Batavia; Sijnde Laatstelijk de Volgende Persoonen Voor Mattroos en met Neegen guldens ter Maand en een Vijff Jaarig Verband in dienst der E: Comp:gn aangenoomen, als.
Van dewelke de drie Eerstgem: van ‘t onlangs in de Baaij fals geleegen hebbende Deens Schip De Koningin Sophia Magdalena ter deeser plaatse agtergebleeven, ende Neegen andere te S:t Jago aan boord van ‘t bovengem: Schip bosch en hoven gekoomen Zijn: Terwijl met het Selve Schip Boschen Hoven alhier Meede Aangeland Sijnde, eenen Andreas Kummer, die bevoorens op ‘t Schip Vlietlust is bescheijden geweest, dog daarvan op ‘t Voorseijde, Eijland S:t Jago is komen te deserteeren, in opsigte van denselven Verstaan is, den Heer Independent Fiscaal Pieter van Reede Van Oudshoorn te demandeeren, hem Kummer ter Saake van gem: Desertie Voor den Raad van Justitie deeses Gouvernements te actioneeren.
Dewijl uijt het Sub dato 30: Novembr: des gepasseerden Jaars van hier Vertrockene Schip Wild Rijk onder Meer andere goederen die daarin Voor dit Gouvernement Sijn afgeladen geweest, alhier meede Zijn ontscheept geworden 62: P:s Carveel Planken, dewelke Vermits de Selve niet op de Factuur van gem: Kiel waaren genoteert, oversulx ter dier tijd eenelijk P:r Memorie bij de Negotie boeken Zijn bekend gesteld, en dat als nu P:r de Factuur van het bovengem: Schip de Batavier dit Gouvernement 75: der Voorsz: PlanKen p:r Wildrijk herwaarts gesonden, uijt het Vaderland Sijn aangereekent geworden, is dierhalven Verstaan, om van de te min uijt geleeverde 13 P:s Carveel PlanKen een à parte factuure te Laten formeeren, en de Selve in diervoegen Batavia aan te Reekenen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 258-259.¶
Donderdag den {17580608} 8: Junij 1758.
‘S Voormiddags alle Present.
Door den op het thans in de Baaij fals Vertoevend uijt Komend’ Schip ‘t Slot van Cappelle bescheijdenen onderCoopman Daniel de Bordes, Seer instantig Versogt geworden Sijnde, om alhier eenigen tijd onder afgeschreeven Gagie te Mogen verblijven, ten eijnde desselfs huwelijk met de Dogter van den oud Heem Raad Jacobus Blankenberg te kunnen Voltrecken, Is goed gevonden Sulx aan den Selven t’ accordeeren.
Aldus Geresolveert, ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 260-267.¶
Dingsdag den {17580620} 20:e Junij 1758.
S’ Voormiddags alle Present.
De bediening van Winkelier deeses Casteels door het overlijden van den Boek houder Philip Boomgaard weederom Vacant geraakt Sijnde, is op het Voordragen Van den Heere Gouverneur daartoe bevordert, den onderCoopman Jasper Westpalm, en in dies plaats tot Zoldij overdrager geavanceerd, den Sedert Lange Jaaren op ‘t gem: Comptoir dienst gedaan hebbende Boekhouder Dirk Westerhoff: Ende Nademaal door het afsterven Van den Voorigen Winkelier Nicolaas Leij, het Doodgraavers Officie meede is koomen open te Vallen, heeft men als nu ook goed gevonden ‘t Selve aan de Weed:we Wijlen boovengem: Philip Boomgaard toe te Voegen.
Ook is op het Versoek en Voorstel Van den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede Van Oudshoorn, als præsident der Wees Camer beslooten, om tot geswoore Clercq aldaar, Welke bediening door de aanstelling van Meergem: Boomgaard tot Winkelier is Vacant geworden; aan te Stellen, den ter gem: Camer dienst doende adsistent Jan Stenvers, en de Sulx met de qualiteijt Van Boekhouder à ƒ:30: ter Maand.
Vervolgens geleesen geworden Sijnde, het onderstaande Request Van Wees meesteren, deeser Steede.
Aan den Wel Edele Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinair van Neederlands India en Gouverneur aan Cabo de Goede Hoop met den Ressorte Van dien, beneevens den E: Agtbaaren Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr Heer, en E: Agtbr: Heeren!’
‘Geeven in alle Eerbied te kennen, Wees meesteren deeser Steede, hoedat hun Supp:ten Boode Isak D’Algue nu ‘t Seedert Verscheijde Jaaren herwaarts door Swakheijd en hoogen ouderdom niet meer in Staat geweest Zijnde om Zijn dienst bij der Supp:ten Camer te hebben kunnen Waarneemen, Zij Supp:lten ter Soulageringe Van gem: D’ Algue oversulx hem Van ‘t Seedert tot heeden door Verscheijde persoonen in Zijn dienst hebben doen Vervangen, dog thans bevinden dat in diervoegen uijt hoofde van den hoe langs hoe grooter Wordende omslag bij der Supp:lten Camer niet Langer kan worden geContinueert, Maar wel dat ten Eerste door een bequaam persoon positivelijk diend opgevolgt te werden, Soo is ‘t dat de Supp:ten de Vreijheijd Neemen hun te Wenden tot Uwe Wel Ed: gestr: en E: E: Agtbr:e met Needrig Versoek, dat ‘t deselve behaagen Mooge gesegde Isak D’ Algue van Zijn Voorsz: bodens dienst te dimitteeren, mitsg:s in desselfs plaatse weederom een Ander Persoon aan te Stellen; En Nademaal de Supp:lten Vermeijnen in Voorsz: functie door den Burger Jan Harmen Redelinghaus als een bequaam en eerlijk Subject Zijnde, Seer wel te Sullen bediend werden, Neemen Zij derhalven de Vrijheijd, den Selven aan Uw Wel Edele Gestr: en E: E: Agtbr:e als Soodanig Voor te draagen met Versoek dat op hem bij Uw Wel Edele gestr: en E: E: Agtb:rs gunstelijk mag werden gereflecteert.’
’/:onderstond:/ ‘T Welk doende &:a /:Laeger:/ Uijt Naam en Last van Weesmeesteren Voorn:t /:was geteekent:/ J:H: Blankenberg Secr:ts /:in Margine:/ Ter Wees Camer Aan Cabo de goede Hoop den 7 Junij 1758.’
heeft men al Verder beslooten om den Boode der Wees Camer Isaac Dalgué van gem: officie t’ ontslaan, en daartoe Weederom aan te Stellen, den bij ‘t gem: Request Voorgedragene Burger Jan Harmen Redelinkhaus.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 268-278.¶
Dingsdag, den {17580718} 18 Julij 1758.
‘S Voormiddags alle Present.
Den tijd der Verpagting Van ‘s Lands gemeene Middelen en inkomsten op handen komende te Schietten, is dier halven Verstaan, Sulx op den gewoonen Voet onder Ult:mo der aanstaande Maand Augustus te Laten geschieden, gelijk meede om ten Selven dage Weederom onder alsulke Conditien en Voorwaarden als in Anno Pass:o is gedaan te Laaten opveijlen de Voor uijtgaande Regten gestelden impost op de Wijnen, Arak en Brandewijnen die Aan de Resp:t hier aankomende Vreemde Naties Scheepen Sullen werden Verkogt, Van welk een en Ander de Noodige Billietten Sullen werden geaffigeert.
Soo als Wijders ook goedvonden is, om Meede bij affixie Van Billietten aan een ijgelijk kennisse te doen geeven, dat na den 15 der Voorseijde maand Augustus de Verstrecking van Goederen uijt ‘S E: Comp:s Pakhuijsen Soo lange Sal ophouden, tot dat deselve Pakhuijsen Volgens gewoonte door Expresse GeCommitteerdens Sullen Weesen Op genomen.
Voorts wierd door den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede Van Oudshoorn ter Voldoening aan het geresolveerde, onder den 21 Maart Pass:o overgeleevert het onderstaande berigt:
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere, Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van Neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtbr: Raad Van Politie,
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtbr:e Heeren!’
‘Door Uw Wel Edele Gestr: en E: Agtb:re Volgens Raadsbesluijt van den 21: der gepasseerde Maand Maart deeses Jaars, Aan den Ondergeteekenden ter hand gesteld geworden Sijnde Een Lijst Van Soodanige Landbouwers als in gebreeken Sijn gebleeven, omme hunne Resp:te agterstallige Recognitie Penningen Voor derselver Van d’ E: Comp:gn in Leening hebbende Vee-Plaatsen ter behoorlijken tijd aan d’ E: Compag:n te koomen Voldoen; Soo heeft den selven thans d’ Eere Uw Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:s eerbiedigst te berigten:’
‘Dat, onder de op Voorm: Lijst bekend Staande Landbouwers, eenige Weijnige hunne agterstallen betaalt hebbende, den Vertoonder aldaar Meede genoteert gevonden heeft den Persoon Van Evert Colijn, weegens een Agterstal Van 18 Jaaren; Weshalven hij Vertoonder dan niet heeft kunne Mancqueeren, den evengesegde Colijn tot dies betalinge op ‘t Serieuste aan te dringen, dan Nademalen den Selven daarop in gemoede is koomen te betuijgen; dat hij Volgen Zijn best weeten alreets Voor Ruijm 18: Jaaren Zijn Leenplaats gen:t ‘t Roode Sand geleegen agter de Leeuwen en Tafelberg Verlaaten heeft, en tot dies Roijeering Zeekeren doenmaals alhier geweesenen AdSistent Versoek heeft gedaan; ‘t welk ook bij een ider Ligtelijk bevroed kan worden, uijt Aanmerkinge, hij Colijn Reets Seedert een Ruijmte Van Jaaren ter Saake Zijner Armoede door de Diaconij deeser Steede is onder houden geworden, en hij Colijn oversulx Vermeijnt van bovengem: Schuldvordering ontheft te Sijn; Soo heeft den Ondergeteekende van Zijn pligt geagt, ‘t Voorenstaande mits deesen aan Uw Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:s open teleggen, omme deesen Aangaande bij Uwer Wel Edele Gestr: en E: Agtbr: Soodanig gedisponeert te werden, als bevonden Zal werden te behooren. /:was geteekent:/ P:V: Reede Van Oudshoorn /:in Margine:/ Exhibitum in Raade Van Politie den 18 Julij A:o 1758.’
Naar welkers Lectuure verstaan is om het Agterstallige op de Leenplaats van den Burger Evert Colijn gen:t Altona geleegen Agter de Cloof tusschen de Tafelberg en Leeuwen Cop bij ‘t ter Politicque Secretarije berustend Ordonnantie Boek te doen Roijeeren.
Door den Cap:tn Van een der Campagnien Burger dragonders aan Stellenbosch Abraham de Villiers, bij Request Seer inStantig Sijnde Versogt geworden, om uijt hoofde van desselfs aanhoudende Lighaamsgebreckelijkheijd van gem: bediening te mogen werden ontslagen, heeft men goedgevonden Sulx aan den Selven t’ accordeeren, en in Sijn plaats Weederom tot Cap:tn te bevorderen den Eersten Lieutenant in die selfde Comp:gn Hendrik Hop, terwijl den tweeden Luijtenant Nicolaas Vlok tot Eersten, en den cornet Johannes Louw tot tweeden Lieutenant geadvanceert Sijnde, wijders tot Cornet in plaats Van evengem: Louw is aangesteld den Wagtmeester Christiaan George Maasdorp.
Sijnde Laatstelijk door den Baas Wijn gaardinier Jacobus Rohland, bij Request Versogt geworden, dat Seeker Slave kind, het geen Sig onder ‘S E: Comp:s Leijfeijgenen komt te bevinden gen:t Johanna Van de Caab oud omtrent Vier jaaren, uijt Slavernije ontslagen en in Vrijdom mogte werden gesteld; Waarop ter Consideratie dat dat Kind het Sacrament des Doops heeft ontfangen, en dat door gem: Rohland is aangenomen om, het Selve eerlijk en Christelijk op te Voeden en groot te brengen; goedgevonden en Verstaan is, Meergem: Slave kind in Vrijdom te Stellen, gelijk gedaan Werd bij deesen, mits dat daarvoor door gem: Rohland de Somma Van een Hondert guld:s Indische Valuatie in ‘S E: Comp:s Cassa Sal moeten worden betaald.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 279-284.¶
Dingsdag den {17580815} 15 Augus:ts 1758.
‘S Voormiddags alle Present, uijtgenomen den Heer Secunde Sergius Swellengrebel door indispositie.
Is naar Lectuure van Seekere Missive des Kerkenraads in ‘t Swart Land , gedateert 30: der even afgeweekene Maand Julij, goedgevonden, de door deSelve gedane Verkiesing van Paul Retief tot ouderling in plaatse Van den Overleedenen Pieter Venter, t’ Approbeeren; Terwijl gem: Retief op het Versoek Van VoorSeijden Kerken Raade naar het eijdigen Van dit Loopende, Nog Twee jaaren als Sodanig Sal moeten dienst doen.
En Nademaal den Landbouwer David Senekal door desselfs Armoedigen Staat tot nog toe in gebreeken is gebleeven, om Voor Sekere Vee plaats gen:t de Hoop geleegen aan de Hoops Rivier , die in dato 24 Decembr: 1753 aan hem in Eijgendom is gegeeven, in ‘S Comp:s Cassa te Voldoen de door hem aangebodene erkentenisse ter Somma Van Vijftig Rijxd:s, en dat ook Van evengemelte plaatse niet Wel een behoorlijke Caart kan werden geformeert, aangesien de Selve Volgens Rapport Van den Landmeeter alomme dermaten met Swaare Doorn boomen begroeijd is, dat het hem ondoenelijk is geweest, gem: plaats te kunnen Meeten, Is oversulx op het Voorstel van den Heere Gouverneur Verstaan, om de geciteerde Uijtgave Van bovengem: plaats bij deesen Weederom te Vernietigen, en deselve als bevoorens aan hem Senekal p:r Ordonnantie onder betaling der gewone Recognitie van 24 Rijxd:s in Leening te Vergunnen.
Vervolgens wierd door den Burger Marthinus Schoester bij Request Versogt, om Twee Casjes t’ eene Lang 2 V:ten 3 d:m breed 1: V:t 8 d:m en hoog 1: V:t 7: d:m en ‘t andere Lang 1: v:t 8 d:m, breed 1 v:t 3 1/2: d:m en Hoog 1 v:t 4 1/2: d:m. beyde met eenig Porcelijn tafel Servies afgepakt en door den oud Schipper der E: Comp: Godlob Zilo, bij Sijn Vertrek van deese plaats, hier agter gelaten, als nu met het ter Rheede Leggend naSchip ‘t huijs te Manpat , aan den Selven te Mogen oversenden: Waarop goedgevonden is, Sulx t’ accordieren onder Conditie egter, dat door gem: Zilo Voor het overvoeren dier Twee Casjes een behoorlijke Recognitie Volgens het goedvinden Van haar Wel Edele, Hoog Agtbr: de Heeren Majores in ‘t Patria Sal moeten werden betaald.
Sijnde Laatstelijk op het meede bij Request gedane Versoek door ‘s Comp:s Slavin Josina Van Madagascar, besloten, om ter Consideratie dat de Selve niet alleen het Sacrament des Doops ontfangen heeft, en de neederduijtse Taal Volkomen magtig is maar ook bovens dien een Kloeke Mans Slaaf gen:t Coridon van Sambaua die bij Visitatie gesond, en Van de Vereijschte Lighaams gestalte is bevonden, in haar plaats aan d’ E: Comp: presenteert te geeven, gem Josina dierhalven uijt Slavernije t’ ontslaan en in Vrijdom te Stellen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 285-308.¶
Dingsdag den {17580829} 29: Augus:ts 1758,
‘S Voormiddags alle Present, uijtgenomen d’ Heer Secunde Sergius Swellengrebel, item d’ Heer Independent Fiscaal Pieter Reede Van Oudshoorn, beijde door Indispositie.
Het Seer geagt aan Schrijvens van haar Wel Edele Hoog Agtbr:e de Heeren Majores in ‘t Patria, de dato 18 April deeses Jaars, dat met het ter Rheede Leggend Schip Buijtensorg alhier is aangebragt, heeden geresumeerd Weesende, is daarop goedgevonden, dat Vermits de Vreede tusschen den Staat en de Algerijnen Weederom is hersteld geworden, oversulx het geordonneerde, Noopens de Montuure en bemanning der Retourscheepen pligtschuldig Sal werden nagekoomen; en dat men ook geensints in gebreeken Sal blijven om Sorge te dragen, dat de Resp:t Scheeps Overheeden behoorlijk komen op te Volgen, de door haar Wel Edele Hoog Agtbr: gemaakte Ampliatie in de Zeijlaas Ordres dicteerende dat aan deselve Scheepsoverheeden niet alleen g’interdiceerd blijft, om de Tafelbaaij binnen den bepaalden tijd aan te doen; Maar dat Sij Selfs Voor dien tijd niet Sullen Vermoogen de gemelde Baaij in te Loopen, wanneer Zij genoegsaam kunnen Voorsien deselve Voor Medio Maij niet weederom te Sullen kunnen Verlaaten.
En Nademaal niet alleen door d’ Edele Heeren Bewindhebberen ter Camer Delft, bij derselver geagte Letteren Van den 31 Maart deeses Jaars, aan de Regeeringe alhier is gecommuniceerd geworden, dat haar Wel Edele Groot Agtbr: met het Engelsschip de Lawar hadden ontfangen, een Brief Van den Schipper Van ‘t Bengaals Retourschip de Naarstigheijd Pieter Schoeneman, gedateerd 16: Maij 1757 en geschreeven op de Z: B:t Van 33 Gr: 16 Min: en Lengte 53 gr: 27 Min:, houdende dat Zijl: door een Swaare Orcaan op den 1 April bevoorens, op de Z: B:te van 28: gr: 54: Min:, Lengte 69 gr: 52 Min. al hun Rondhouten, uijtgenoomende Groote Mast Verlooren, en Seedert Veel Rampen uijtgestaan hadden, Sulx Sijl: geen Kans Siende de Caabse Rheede te besteevenen, dierhalven genood Saakt Souden Zijn, een andere baaij te moeten Op Soeken: Maar dat ook haar Wel Edele Hoog Agtbr: de Heeren Seeventhienen bij der Selver Missive Sub dato 18: April pass:o aan haar Hoog Edelens tot Batavia gerigt, en ons in Extract bedeeld, Van ‘t Voorsz: bekoomene berigt in Selver Voegen mentie gelieven te maaken; met bijvoeging wijders, dat haar Wel Edele Hoog Agtbr: met de Verwagt werdende Retourscheepen tijdinge hoopten te ontfangen, dat gem: Kiel een Andere haven Soude Moogen hebben bereijkt; Soo wierd derhalven deesen aangaande, door den Heere Gouverneur in Serieuse overweeginge gegeeven, dat aangesien men tot dato deeses met de Successivelijk dit Gouvernement gepasseerde Retourscheepen, nog Geen de Minste Nadere tijdinge uijt India, Van ‘t Voorsz: Schip de Naarstigheijd bekoomen, Nog Ook van ‘t Selve hier uijt het Land eenig berigt ontfangen heeft, Welk Laatste Seekerlijk Soude geschied Zijn, bij aldien, dien Bodem ergens op deese Cust, Van Baaij de Alogoa , dit heen gereekend, was ter houw gekomen; Men oversulx ten Opsigte Van gem: Kiel alleen deese hoope konde hebben, dat geConsidereerd de Baaij Van S:t Augustijn op ‘t Eijland Madagascar , mitsgaders die Van Rio de Lagoa de naaste geweest Zijn, die denselven onder Schoot heeft gehad, Wanneer door ‘t Voorwaardsgem: Engels Schip De La War ontmoet is, dies overheeden dienvolgens den Steeven Naar een dier Baaijen Soude hebben kunnen wenden dog door de Slegte Constitutie ‘t Zij van Schip of Volk buijten Staat geweest Sijnde, weederom in Zee te Steeken, nog ook geen geleegentheijd gehad hebbende, om daar Van ‘t Sij herwaards of naar elders eenig berigt te geeven, Meergem: Bodem Sig Mogelijk in dusdanigen Staat als Nog in een Van deselve Soude kunnen bevinden: gelijk men hier Van een diergelijk Voorbeeld heeft gesien, met het Engels Schip d’ Elizabeth , dat in den jaare 1750. door geleedene Rampen genoodsaakt geworden Sijnde, de Voorsz: Baaij Van Rio de La Goa aan te doen, aldaar eenige Maanden heeft moeten Vertoeven, en ontwijffelbaar nog Veel langer ter dier plaatse soude hebben moeten blijven leggen, bij Aldien s’ E: Comp: Scheepje de haeze niet toevalliglijk meede in deSelve baaij was Koomen te Verschijnen, en aan het gem: Engels Schip Soo Veel AdSistentie hadde toegebragt, dat het Selve Van daar herwaards heeft kunnen overkoomen; Weshalven door welgem: Heere Gouverneur Verders wierd Voorgesteld, of het oversulx Voor den Meesten dienst der E: Compag:n niet noodsaakelijk quam te Zijn, dat den hier permanenten Hoeker de Hector , die nu uijt de Baaij fals is te Rug gekoomen, en dat het teegenwoordig den bequaamsten tijd des Jaars tot het doen deeser Expeditie is, ten Spoedigsten met Provisie en Andere Noodwendigheeden, mitsg:s eenige Weijnige ManSchappen boven desselfs getal, Naar de geciteerde baaijen Van S:t Augustijn en Rio de La Goa wierd afgesonden, ten Eijnde het Meergem Schip de Naarstigheijd , in gevalle Sig het Selve in een dier plaatsen in eenen Magteloosen toestand quam te bevinden, de VerEijschte Adsistentie toe te brengen, om herwaards te kunnen opkoomen, dan wel Andersints nog iets Van desselfs Laading mitsg:s dies in Leeven Sijnde Scheepelingen te kunnen bergen, en dat Voorts om deese Expeditie in allen gevalle niet Sonder Vrugt of Voordeel voor d’ E: Comp: te doen Zijn, een CarguaSoentje Van deese en geene op Madagascar en Rio de La Goa gewilde Goederen in Gemelde hoeker Soude kunnen Werden afgelaaden, om daarvoor in de gementioneerde Baaij van S:t Augustijn eenige halfwassene Slaaven, mitsg:s op Laatstgem: plaats een partij Olijphants tanden in te Ruijlen: Over welk een en Ander Vervolgens gedelibereerd: Zijnde eenpariglijk goedgevonden en beslooten geworden is, om gementioneerden Hoeker de Hector ; invoegen en ten fine als gesegd is, eerst Na de Soo evengem: Baaij van S:t Augustijn en Van daar naar Rio de La Goa te Laaten Vertrecken, mitsgaders bij d’ Instructie die deesen aangaande Volgens gebruijk Voor den op het gedagte Vaartuijg Commandeerende Schipper Hans Harmensz: Zal Werden geformeerd, denSelven onder anderen ook hoofdSaakelijk te Ordonneeren om ingevalle dikwilsgen: boodem de Naarstigheijd , Sig op Rio de La Goa quam te bevinden, en het met dies Manschap, dermaten Slegt gesteld mogte Zijn, dat d’ Equipagie Van den Hoeker meede Noodwendig Vereijscht wierd, om dat Schip bij aldien het Selve tot ‘t doen van de Reijs in Staat mogte Zijn, of gebragt Soude kunnen worden, herwaards op te brengen, hij Schipper Harmensz: als dan desselfs geciteerd onderhebbend’ Vaartuijg eenelijk met Soo Veel Manschap als Noodig Sal Sijn, om het Selve te bewaaren, daar ter plaatse Sal moeten Laaten leggen, Voorts met al het overige Volk op de Naarstigheijd overgaan, en dien Bodem dus na deese plaats helpen brengen: Dog Soo Wanneer het Schip ten eenemaal buijten Staat mogte Weesen, om de Reijse herwaards te kunnen onderneemen, gemelden Schipper in Sulken geval, Soo veel van de fijnste goederen het Zij van Zijde, Lijwaten als Andersints, uijt de Lading dier Kiel, in desselfs onderhebbende Hoeker Sal moeten Overneemen, als daarin bequamelijk Sullen kunnen geborgen worden, en daarmeede Vervolgens op ‘t Spoedigste Naar deese plaats te Rug Keeren: in Opsigte Van Welk besluijt den Secretaris deeses Raads ter Ordre Van den Edelen Heere Gouverneur Sig Staande Vergadering bij de Heeren Secunde Sergius Swellengrebel en Independent Fiscaal Pieter Reede Van Oudshoorn Vervoegd hebbende ten eijnde derselver Advijsen deesen Aangaande meede in te Neemen, hebben haar E E:s daarop Verklaard het Selve in allen deelen Voor ‘s E: Comp:s Intrest Seer nut en dienstig te houden en Sig dienvolgens met het Voorsz: besluijt ten Volle te Conformeeren.
Waarna door welgem: Heere Gouverneur wierd geproduceerd de onderstaande Verklaaring:
‘Wij Ondergeteekende, door den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra Ordinaris Van NeederLands India en Gouverneur in Loco &:a &:a &:a, ten fine Nabeschreeven expres geCommitteerd geworden Zijnde, Verklaren na Exact gedaane Visitatie, de agteruijt gezeijlde Boot Van ‘t onlangs Vertrockene Ceijlons Retour Schip Lekkerland , als Meede de Boot de Caab , en Nog Twee ‘s Lands Schuijten bevonden te hebben, dat deselve door Langduurig gebruijk ten eenemaalen Zijn afgevaaren, en oversulx onmogelijk weederom kunnen werden gerepareert, invoegen die kieltjes Noodwendig dienen te werden afgelegt ende gesloopt.’
’/:onderstond:/’
‘Cabo de Goede Hoop den 16 Augustus 1758. /:Laeger:/ Als ge Committeerdens /:was geteekent:/ And:s Lind, Hermanus de Kool, /:in Margine:/ ten onsen overstaan /:en geteekent:/ Hend:k Taal, Albert Van Kempen.’
Naar Welkers Lectuure Verstaan is, om de daarbij Vermelde Afgevaarene en ten eenemaal irreparabel Sijnde Vaartuijgen te doen Sloopen, en de daarvan Afkoomende Materiaalen, die Nog bruijkbaar Sullen Zijn, ten dienste der E: Comp:t t’ emplooijeeren
Vervolgens getreeden Weesende, om in Conformiteijt Van het geresolveerde onder den 21 Maart pass:o, de Vacante Officiers plaatsen, in de Comp: Infanterij aan Stellenbosch te Vervullen, Zijn daartoe de Volgende Persoonen aangesteld, als:
Sijnde Voorts op het diesweegens gedaan Versoek, door den Van ‘t Schip ‘T Slot van Cappelle ter deeser plaatse Verbleevene OnderCoopman Daniel de Bordes, aan den Selven toegestaan, om Neevens desselfs hier getrouwde huijs vrouw Catharina Blankenberg, met het aanweesend Schip Luxemburg na Batavia te Moogen Vertrekken, Sullende Oversulx desselfs afgeschreeven gewest Sijnde Gagie van heeden Af Weederom Cours Neemen.
Ook wierd door den Burger Johannes Krugel gepræsenteerd het Volgende Request:
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van Neederlands India mitsg:s Gouverneur Van Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte Van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtbr: Politicquen Raad.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtbr: Heeren, Vertoond met Schuldige Eerbied Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:s Seer Needrigen dienaar, den Burger Johannes KrugeL, hoe den Supp:lt wel geneegen Souden Sijn, omme de Jeugd ter deeser plaatse in het Leesen, Schrijven, Ceijfferen &:a mitsg:s de gronden Van de gereformeerde Religie, Waarvan den Supp:lt beleijdenis doet, te onderwijsen, derhalven Neemt den Supp:lt de Vrijheijd Sig te wenden tot Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:s Ootmoedig Versoekende, dat de Selve Van die goedheijd gelieven te Sijn, het daartoe goedgunstelijk permissie te Willen Verleenen.’
’/:onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /:d’ Apostille was:/ Exhibitum in Raade Van Politie den 29 Augustus 1758, Zij deesen gesteld in handen van den Eerw: Kerkenraadt alhier Aan Cabo de Goede Hoop, ten eijnde den Supp:lt Nopens desselfs bequamheijd in ‘t onderwijsen der Jeugd, behoorlijk t’ Examineeren, en deesen Raade dies aangaande Vervolgens te dienen Van berigt. /:Laeger:/ Ter ordonnantie Van den Edelen Heer Gouverneur en den Raadt, /:was geteekent: O: M: Bergh R:t en Secr:ts.’
Welken aangaande best gedagt is, om het Selve Versoek Schrift te Stellen in handen van den Eerw: Kerken raadt alhier aan Cabo de Goede Hoop, ten eijnde den Supp:lt Noopens desselfs bequamheijd in ‘t onderwijsen der Jeugd behoorlijk geExamineerd hebbende, deesen Raad te dienen Van berigt.
En is Laatstelijk op het diesweegens Meede bij Request gedaan Versoek, door ‘s Comp:s Slaaf Valentijn Van dapoer goed gevonden en Verstaan, om ter Consideratie, dat denselven niet alleen het Sacrament des Doops heeft ontfangen, ende Neederduijtsche Taal Volkomen Wel Spreekt, maar ook bovens dien een Cloeke Mans Slaaf genaamd September van Bougies die bij gedaane Visitatie gesond en Van de Vereijsche Lichaams gestalte is bevonden in Sijn plaats aan d’ E: Comp: presenteerd te geeven; gem: Valentijn Van Dapoer dierhalven uijt Slavernije t’ ontslaan en in Vrijdom te Stellen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 309-312.¶
Donderdag den {17580831} 31 Augus:ts 1758.
‘S Voormiddags alle Present, uijtgenoomen den Heer Secunde Sergius Swellengrebel, mitsgaders den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede Van Oudshoorn beijde door Indispositie.
Op heeden Volgens Jaarlijx gebruijk Naar behoorlijk Clocke geklep en uijtroepinge van den Boode getreeden Sijnde tot de Publicque Verpagting der Gemeene Middelen en inkomsten deeses Gouvernements Navolgens de diesweegens geaffigeerde Billietten, Soo Sijn deselve ingemeijnd geworden door al Zulke Persoonen en tot Soodanige Prijsen, als hieronder Staat uijtgedrukt te Weeten:
| 'T Moutbier | ||
| Aletta de Nijs, weduwe wijlen Gerrit Reijndersz Vos | ƒ575: | |
| Brandewijnen | ||
| Eerste quart Jochem Daniel Hiebenaar | ƒ:4650: | |
| Tweede d:o d:o d:o d:o | d:o 5100: | |
| Derde d:o d:o d:o d:o | d:o 6000: | |
| Vierde d:o d:o d:o d:o | d:o 7500: | d:o 23250: |
| VaderLandse Bieren en Wijnen | ||
| Dirk de Jong | d:o 2575: | |
| Caabse Wijnen | ||
| Eerste quart Jochem Daniel Hiebenaar | ƒ:4825: | |
| Tweede d:o Hendrik Snijder | d:o 4850: | |
| Derde d:o Pieter Broeders | d:o 4700: | |
| Vierde d:o Hendrik Snijder | d:o 6000: | d:o 20375: |
| Welke Vier Perceelen van de Pagt der Caabse Coele Wijnen, Vervolgens Naar den inhoude der Pagt Conditien In een generaale Massa weeder opgeveijld en afgeslagen Weesende, Sonder dat deSelve boven het geene de gem: Perceelen met den anderen hebben gerendeert, Sijn ingemeijnd geworden; Sijn de Voorsz: Vier Persoonen dien volgens ijder Voor Sijn aangenomen Perceel Pagters der Caabse Wijnen gebleeven. | ||
| Caabse Wijnen enz: aan 't Rondebosje en In de Baaijfals | ||
| Johannes van Aarden | d:o 2100: | |
| Coele en Brandewijnen, aan Stellenbosch En Drakensteijn | ||
| Jan Greijling | d:o 375: | |
| d' Impost op de Wijnen, Arak en Brandewijn aan de Vreemde Natien geleevert werdende. | ||
| Jan frederik Hurling | d:o 775: | |
| So dat de geheele Pagtpenn bedragen | ƒ:50025: |
| 'T Moutbier | ||
| Aletta de Nijs, weduwe wijlen Gerrit Reijndersz Vos | ƒ575: | |
| Brandewijnen | ||
| Eerste quart Jochem Daniel Hiebenaar | ƒ:4650: | |
| Tweede d:o d:o d:o d:o | d:o 5100: | |
| Derde d:o d:o d:o d:o | d:o 6000: | |
| Vierde d:o d:o d:o d:o | d:o 7500: | d:o 23250: |
| VaderLandse Bieren en Wijnen | ||
| Dirk de Jong | d:o 2575: | |
| Caabse Wijnen | ||
| Eerste quart Jochem Daniel Hiebenaar | ƒ:4825: | |
| Tweede d:o Hendrik Snijder | d:o 4850: | |
| Derde d:o Pieter Broeders | d:o 4700: | |
| Vierde d:o Hendrik Snijder | d:o 6000: | d:o 20375: |
| Welke Vier Perceelen van de Pagt der Caabse Coele Wijnen, Vervolgens Naar den inhoude der Pagt Conditien In een generaale Massa weeder opgeveijld en afgeslagen Weesende, Sonder dat deSelve boven het geene de gem: Perceelen met den anderen hebben gerendeert, Sijn ingemeijnd geworden; Sijn de Voorsz: Vier Persoonen dien volgens ijder Voor Sijn aangenomen Perceel Pagters der Caabse Wijnen gebleeven. | ||
| Caabse Wijnen enz: aan 't Rondebosje en In de Baaijfals | ||
| Johannes van Aarden | d:o 2100: | |
| Coele en Brandewijnen, aan Stellenbosch En Drakensteijn | ||
| Jan Greijling | d:o 375: | |
| d' Impost op de Wijnen, Arak en Brandewijn aan de Vreemde Natien geleevert werdende. | ||
| Jan frederik Hurling | d:o 775: | |
| So dat de geheele Pagtpenn bedragen | ƒ:50025: |
Aldus Gedaan en uijtgevoerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 313-368.¶
Dingsdag den {17580905} 5 Septbr: 1758,
‘S Voormiddags alle Present, behalven den Heer Secunde Sergius Swellengrebel, door Indispositie.
Door den Heere Gouverneur, mits de Soo evengem: Indispositie van gedagten heer Secunde en hoofd Administrateur, overgelegt Zijnde, Seekere Memorie, dewelke Aldus was Luijdende:
‘Memorie Van de Nabesz: Chitsen, Clappus Olij, Grauwe Moppen, Houtwerken, Olijven Olij, Bieren en diverse Andre Goederen uijt de Onderstaande Bodems, Soo gevlekt, te kort, gebrooken, als bij Pijling minder, de Tabak bij het openen van verscheijde Cassen in ‘t Negotie Pakhuijs te kort, en bedorven: Alsmeede de Leijfeijgenen in de Ses Jongst gepasseerde Maanden, door de naturelijke Dood Overleeden, ‘t Vee in gemelde tijd, Soo verrekt als door ‘t Wild gedierte Vernielt; En eijdelijk diverse Goederen Seedert p:mo Septembr: A:o Pass:o tot Ult:mo deeses in de Respective Pakhuijsen onbequaam en onbruijkbaar bevonden, alles Volgens Verklaaringen blijkende Naamentl:k’
‘
| Uijt 't Schip Cattendijke | ||
| Verkoopen { | 34 | p:s Dubbelde Cassembasz : Chitsen op 77 p:s bij het openen Van een Pak N:o 671: gevleckt. |
| Uijt 't Schip Lecker Land | ||
| afschrijven { | 121: | Kann: Clappus Olij, op 4 halve Leggers ofte 708 Kann: bij Pijling Minder, als 1: Van 4:, 1: van 5, 1 van 6, en 1 Van 7 duijmen Wan. |
| Uijt 't Schip Zuijderburg | ||
| afschrijven { | 175 | Kann: Clappus Olij op 4 halve Leggers ofte 700: Kann:, bij Welkers pijling, 1: van 5: 1: van 7: en 2: Van 8 duijmen wan. |
| Uijt d:o d:o Keukenhoff | ||
| afschrijven { | 150 | Kann: Clappus Olij op 4 halve Leggers ofte 712: Kann: bij pijling Minder, als 1 van 4:, 1: van 5, 1 van 7:, en 1: van 9 d:m Wan geweest. |
| Uijt d:o d:o Brouwer | ||
| Verkoopen { | 150 | p:s ofte Een Pak Enkelde Cassembasr : Chitsen gemerkt N:o 437: in 't geheel Nat, en daarvan 8 p:s aan de kanten Verrot. |
| Uijt 't Schip Middelburg | ||
| afschrijven en ten dienst der E: Comp:g gebruijken { | 1429 | p:s Grauwe Moppen op 6000 p:s gebrooken: |
| 14: | d:o Gr: deelen van 1 1/2 d:m op 150: p:s als: | |
| afschrijven { | 5 | p:s te kort, en |
| verkoopen { | 9 | d:o gebrooken. |
| Afschrijven { | 2: | d:o Sparren van 30 â 36 voet, op 25: p:s te kort. |
| 151: | Kann: Olijven Olij op 20 halve Amen bij pijling minder, als: 2: van 3 d:m, | |
| 16: van 4 d:m en 2 van 5 duijmen Wan. | ||
| 9 6/10: | Kann: wijntint op 2 halve Amen bij welkers pijling ider 3 d:m Wan. | |
| - 3/15 | Kelder Gedestileerde Wateren op 1: Kelder, gebrooken. | |
| Verkoopen { | 4 | p:s Trom Lijnen op 15 Bossen in 1: kas N:o 17 door de Zalarmoniacq aangestooken en bedorven. |
| Uijt 't Schip Osdorp | ||
| afschrijven { | 1 | Vat Boter op 30 Vaten, geheel Leedig |
| 4 5/8 | Vaten Anker Bier op 35 Vaten bij pijling minder, als 4: van 3: duijmen, | |
| 25: van 4: d:m en 6: van 5 d:m Wan geweest. | ||
| Uijt d:o d:o Vliet Lust | ||
| afschrijven { | 203: | p:s Glase Ruijten van 12 en 14 d:m op 1400 p:s in 7 kassen gemerkt, van L:a E: tot L: gebrooken. |
| Uijt d:o d:o Giessenburg . | ||
| afschrijven { | 4 3/4: | Grossen Lange Tabaks Pijpen op 20 grossen bij 't openen Van Een kas L:a B: gebrooken |
| 6 1/4: | d:o Korte Pijpen, op 32 Grossen in Een kas L:a C: | |
| 37 | p:s Tonnetjes Swartsel op 600 p:s, bij 't openen Van 3 Kassen L:a H:H; Leedig |
| Uijt 't Schip Cattendijke | ||
| Verkoopen { | 34 | p:s Dubbelde Cassembasz : Chitsen op 77 p:s bij het openen Van een Pak N:o 671: gevleckt. |
| Uijt 't Schip Lecker Land | ||
| afschrijven { | 121: | Kann: Clappus Olij, op 4 halve Leggers ofte 708 Kann: bij Pijling Minder, als 1: Van 4:, 1: van 5, 1 van 6, en 1 Van 7 duijmen Wan. |
| Uijt 't Schip Zuijderburg | ||
| afschrijven { | 175 | Kann: Clappus Olij op 4 halve Leggers ofte 700: Kann:, bij Welkers pijling, 1: van 5: 1: van 7: en 2: Van 8 duijmen wan. |
| Uijt d:o d:o Keukenhoff | ||
| afschrijven { | 150 | Kann: Clappus Olij op 4 halve Leggers ofte 712: Kann: bij pijling Minder, als 1 van 4:, 1: van 5, 1 van 7:, en 1: van 9 d:m Wan geweest. |
| Uijt d:o d:o Brouwer | ||
| Verkoopen { | 150 | p:s ofte Een Pak Enkelde Cassembasr : Chitsen gemerkt N:o 437: in 't geheel Nat, en daarvan 8 p:s aan de kanten Verrot. |
| Uijt 't Schip Middelburg | ||
| afschrijven en ten dienst der E: Comp:g gebruijken { | 1429 | p:s Grauwe Moppen op 6000 p:s gebrooken: |
| 14: | d:o Gr: deelen van 1 1/2 d:m op 150: p:s als: | |
| afschrijven { | 5 | p:s te kort, en |
| verkoopen { | 9 | d:o gebrooken. |
| Afschrijven { | 2: | d:o Sparren van 30 â 36 voet, op 25: p:s te kort. |
| 151: | Kann: Olijven Olij op 20 halve Amen bij pijling minder, als: 2: van 3 d:m, | |
| 16: van 4 d:m en 2 van 5 duijmen Wan. | ||
| 9 6/10: | Kann: wijntint op 2 halve Amen bij welkers pijling ider 3 d:m Wan. | |
| - 3/15 | Kelder Gedestileerde Wateren op 1: Kelder, gebrooken. | |
| Verkoopen { | 4 | p:s Trom Lijnen op 15 Bossen in 1: kas N:o 17 door de Zalarmoniacq aangestooken en bedorven. |
| Uijt 't Schip Osdorp | ||
| afschrijven { | 1 | Vat Boter op 30 Vaten, geheel Leedig |
| 4 5/8 | Vaten Anker Bier op 35 Vaten bij pijling minder, als 4: van 3: duijmen, | |
| 25: van 4: d:m en 6: van 5 d:m Wan geweest. | ||
| Uijt d:o d:o Vliet Lust | ||
| afschrijven { | 203: | p:s Glase Ruijten van 12 en 14 d:m op 1400 p:s in 7 kassen gemerkt, van L:a E: tot L: gebrooken. |
| Uijt d:o d:o Giessenburg . | ||
| afschrijven { | 4 3/4: | Grossen Lange Tabaks Pijpen op 20 grossen bij 't openen Van Een kas L:a B: gebrooken |
| 6 1/4: | d:o Korte Pijpen, op 32 Grossen in Een kas L:a C: | |
| 37 | p:s Tonnetjes Swartsel op 600 p:s, bij 't openen Van 3 Kassen L:a H:H; Leedig |
‘
| In 't Negotie Pakhuijs | |||
| 477 | lb: Tabak, als | ||
| afschrijven | 355 lb bij het nawegen Van 210 Rollen in 5 Kassen N:o101 te kort | } p:r 't Schip Zaamslag 1753 aangebragt. | |
| Verkoopen | 122 d:o bedorven | ||
| 1873 | lb: Tabak, te Weeten: | ||
| afschrijven | 497 lb: bij naweging van 288 Rollen in 8 Kassen L:a OO:tot L:a WW: te min | } P:r 't Schip de Orange Zaal 1756 aangebragt. | |
| Verkoopen | 1376 d:o aangestoken |
| In 't Negotie Pakhuijs | |||
| 477 | lb: Tabak, als | ||
| afschrijven | 355 lb bij het nawegen Van 210 Rollen in 5 Kassen N:o101 te kort | } p:r 't Schip Zaamslag 1753 aangebragt. | |
| Verkoopen | 122 d:o bedorven | ||
| 1873 | lb: Tabak, te Weeten: | ||
| afschrijven | 497 lb: bij naweging van 288 Rollen in 8 Kassen L:a OO:tot L:a WW: te min | } P:r 't Schip de Orange Zaal 1756 aangebragt. | |
| Verkoopen | 1376 d:o aangestoken |
‘Volgens bij gevoegde Reekenings Van den OpSiender Van ‘s Comp:s Slaven Logie, gesterkt met Secretariale Verklaaringen, Zijn in de Jongst gepasseerde Maanden, Maart, April, Maij, Junij, Julij en Augustus, Van ‘S Comp:s Slaven door de Naturelijke Dood overleeden’
‘
| Afschrijven { | 3: | Kloeke Jongens |
| 2: | Zuijgende D:o | |
| 2: | Kloeke Meijden, en | |
| 4: | Bandite Jongens |
| Afschrijven { | 3: | Kloeke Jongens |
| 2: | Zuijgende D:o | |
| 2: | Kloeke Meijden, en | |
| 4: | Bandite Jongens |
‘En Volgens geannexeerde Rekeningen Van de Landdrosten, gesterkt met Secretariale beEedigde Verklaringen, Sijn meede in Voorsz: tijd Van ‘s Comp:s Beestiaal, Soo Verrekt, als door ‘t Wild gedierte Verslonden.’
‘
| Afschrijven { | 269 | Stux Runder Beesten. |
| 19: | Stux Paarden. | |
| 14: | d:o Ezels. | |
| 21 | d:o Bocken. |
| Afschrijven { | 269 | Stux Runder Beesten. |
| 19: | Stux Paarden. | |
| 14: | d:o Ezels. | |
| 21 | d:o Bocken. |
‘De Volgende goederen Sijn geduurende dit Boekjaar, ofte Seedert p:mo Septembr: A:o pass:o tot Ult:o Augustus deeses Jaars bij diversse Administrateurs, onbequaam, en onbruijkbaar bevonden als.’
‘
| In 't Negotie Pakhuijs | |||
| Verkoopen { | 8: | p:s groote Waakroken | } gemotteerd |
| 2: | d:o Kleijne d:o | ||
| 1: | d:o duffeltje | ||
| 2: | d:o Broeken | ||
| 82: | p:r Coussen | ||
| 12: | p:s Pijlaken | ||
| 10: | p:r Schoenen, van de Rotten beschadigt | ||
| In 's Comp:s Wijn Kelder | |||
| Verkoopen { | 1 | p:s Stuk Vat | |
| 23: | d:o Heele Leggers | ||
| 1: | d:o halve d:o | ||
| In 's Comp:s Stal | |||
| Verkoopen { | 1 | Veld Rijtuijg, onbequaam | |
| In 's Comp:s Hospitaal | |||
| Verkoopen { | 5: | p:s Scharen | } onbequaam |
| 3: | p:s Lancetten | ||
| 14: | d:o Siften | ||
| 1: | d:o Klisteer Spuijt | ||
| 16 | d:o Steekbeckens | ||
| 2 | d:o Copere Staart pannen | ||
| 1: | d:o d:o Ketel van de Kok |
| In 't Negotie Pakhuijs | |||
| Verkoopen { | 8: | p:s groote Waakroken | } gemotteerd |
| 2: | d:o Kleijne d:o | ||
| 1: | d:o duffeltje | ||
| 2: | d:o Broeken | ||
| 82: | p:r Coussen | ||
| 12: | p:s Pijlaken | ||
| 10: | p:r Schoenen, van de Rotten beschadigt | ||
| In 's Comp:s Wijn Kelder | |||
| Verkoopen { | 1 | p:s Stuk Vat | |
| 23: | d:o Heele Leggers | ||
| 1: | d:o halve d:o | ||
| In 's Comp:s Stal | |||
| Verkoopen { | 1 | Veld Rijtuijg, onbequaam | |
| In 's Comp:s Hospitaal | |||
| Verkoopen { | 5: | p:s Scharen | } onbequaam |
| 3: | p:s Lancetten | ||
| 14: | d:o Siften | ||
| 1: | d:o Klisteer Spuijt | ||
| 16 | d:o Steekbeckens | ||
| 2 | d:o Copere Staart pannen | ||
| 1: | d:o d:o Ketel van de Kok |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop den 5 Septembr: 1758: /:was geteekent:/ S:s Swellengrebel.’
Zoo is Naar Lectuure Van dien Verstaan, dat met de daarbij Vermelde Gestorvene Leijfeijgenen, Neevens het Verrekt Beestiaal der E: Comp:, mitsgad:s de te kort komende en defect aan gebragte, item de in de Resp:t Pakhuijsen onbruijkbaar bevondene Goederen, indiervolgen Sal werden gehandelt als in margine der Voorsz: Memorie is aangeteekent.
Waarna Welgem: Sijn Edele meede geliefde te produceeren een Missive Sub dato 12: der even afgeweekene Maand Aug:s door den Posthouder in de Baaij fals Adriaan de Nijs aan hem Heere Gouverneur geschreeven; houdende klagte, dat hij Posthouder Sig aan boord Van het doenmaals aldaar geleegen hebbend’ Schip de Batavier begeeven, en ingevolge de Van Sijn Edele bekomene Ordre den daarop bescheijdenen Opperstuurman Willem Groeve aangesegt hebbende, om de Scheeps Timmerlieden Van dien Bodem op het ter dier tijd insgelijx aldaar Vertoevend Schip de Standvastigheijd te Senden, ten eijnde ‘t Selve te helpen Calfaten, gelijk meede om door Zijn Scheeps Volk eenige Provisien Voor hunlieden gementioneerden Onder hebbenden Bodem aan de Wal te Laten ontfangen, gem: Opperstuurman Zig niet ontsien had, hierop op een Seer brutale wijse uijttevaaren, dat hij met hem Posthouder niets te doen had, en dienvolgens ook geen de minste Ordres of beveelen Van hem Wilde Ontfangen, en niet teegenstaande hij Posthouder de Nijs gementioneerden Opperstuurman daarop te Kennen hadde gegeeven, hem Sulx ter Ordre Van den Heer Gouverneur te hebben gelast, den Selven egter in Sijne brutaliteijt Was Voortgevaaren: Ten opsigte welker Saak Sijn Edele Verders geliefde te Seggen, dat Meergem: Posthouder de Nijs Seedert uijt de Baaij Fals opgekomen weesende desselfs Voorsz: klagte Vernieuwd en teffens op ‘t instantigst om Maintenue Versogt had; Waarop in aanmerkinge genomen Zijnde, dat ingevalle diergelijk onbehoorlijk gedoente niet gestuijt wierd, gem: Posthouder als dan niet alleen buijten Staat Soude werden gesteld, om de hem toegesondene Ordres Naar behooren te kunnen ter uijt Voer brengen, Maar ook dat het niet dan Seer nadeelig Voor de belangen der E: Comp:s Soude Sijn, Wanneer door de Overheeden der in de Voorsz: baaijfals Vertoevende Scheepen, onder diergelijke of andere frivole uijtvlugten, Maar gerefuseert wierd, om d’ Ordres, hun door Meergem: Posthouder uijt Naam Van den Heer Gouverneur gegeeven werdende, na te komen: Is dierhalven Verstaan, dat Voorsz: Saak ter ondersoek in handen Van den Heer Independent fiscaal Pieter Reede Van Oudshoorn Sal werden gesteld.
En is Vervolgens meede geleesen geworden, d’ Onderstaande Missive Van Landdrost en Heem Raaden tot Swellendam , de dato 23: Augustus Jongstl:, mitsg:s Seeker daarneevens overgesonden Schriftuur door eenige Ingeseetenen aldaar aan ‘t gem: Collegie gerigt.
‘Cabo de Goede Hoop’
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris van Neederlands India; mitsg:s Gouverneur van Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a, beneevens den E: Agtbr: Politicquen Raad aldaar.
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtbr: Heeren’
‘Met onsen Laatsten van den 15 Junij Jongstl: de Eere gehad hebbende, Uw Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:s het op Voormelde datum in onse Vergadering gepasseerde en geresolveerde, Noopens het bouwen eener Kerk in dit district ter Kennisse te brengen, welken bouw aangaande Wij ons wel in Staat Souden gevonden hebben, in Opvolging onser Voorsz: Missive, Waaraan ons ootmoedig gedragen, Uw Wel Edele Gestr: en E: Agtbr: te kunnen melden, Of Soo Veel geld, als tot eene alhier op te bouwene Kerk verEijscht word, door deese Ingeseeten kan Werden opgebragt, Soo Wanneer wij niet door eenige eijgenSinnige Persoonen die meede onder de Teekenaars Van het bewuste Schriftuur Sorteeren, daarin waaren belet geworden, aangesien deselve alschoon datse ten dage Voorm: in onse Vergadering, in ‘t Verkiesen Van de Plaats, alwaar de Kerk soo het gebeurde Souden werden gebouwt, Volkomen genoegen Naamen, ten eenemaal weeder Van Concept Verandert Zijn, door dien Zijlieden in plaats, dat Sij hunne ter dier tijd niet present weesende Meede Burgeren, Volgens onse aan hun gegeevene Ordre, Souden hebben Verwittigt, dat Sij, dat geene, wat tot Voorm: bouw wilden Contribueeren, bij den Secretaris van ons Collegie Souden moeten komen opgeeven, Op Nieuws Weederom een Schriftuur Vervaardigt en het Selve Van Twee en Vijftig Persoonen onderteekent, op heeden in Onse Vergadering hebben laaten overhandigen, behelsende ten p:palen Versoek, dat de kerk aan de Palmiet Revier Mogte werden gebouwt, Soo als Uw Wel Edele Gestr. en E: Agtbr: uijt de Copia van dat Schriftuur die wij met Verschuldigde Eerbied, de Vrijheijd Neemen Uw Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:e in deesen toe te Senden des behagende Sullen gelieven te ontwaaren; Sulx wij dan, als door diergelijke Wispeltuurige Gemoederen ten eenemaal buijten Staat gesteld Zijnde, om in deese Zaak Voor als nu iets te besluijten, Sullen afwagten, het geen Uw Wel Edele Gestr: en E: Agtbr: naar derselver hooge Wijsheijd, ons dienaangaande te Ordonneeren Sullen komen goed te Vinden; Terwijl wij Verders tot Uw Wel Edele Gestrenge en E: Agtbr:s Speculatie, hier nog Sullen bijvoegen, dat den brenger Van dat Schriftuur, die een Zoon Van Jan Buijs d’ Oude komt te Zijn, Op de door den Eerstondergeteekende aan hem gedaane Afvraage, Van wie dat het Voorm: Schriftuur quam, betuijgde, Sulx van Sijnen Vader den evengem: Jan Buijs d’ Oude, die meede in onse Laatste Vergadering present was, en eenen in Naame Johannes Jansz: van Rensburgh te koomen. Inmiddels dan dat wij deesen fineeren, Neemen wij teffens de Vrijheijd, ons met een Waare Hoogagting te Subscribeeren.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele Gestr: Heere, en E: Agtbr: Heeren, Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agb:rs Seer Ootmoedige en onderdanige dienaaren. /:was geteekent:/ J:A: Horak, Philip de Pre, Hermanes Steijn, Laurens de Jager, /:in Margine:/ Swellendam den 23 Augustus 1758.’
‘Aan Mijn Heer de Heer Jan Andries Horak, Landdrost tot Swellendam en de Heeren Heem Raaden Aldaar:’
‘Nademaal wij ondergeteekende, door mijn Heer Landdrost berigt Sijnde, als Namentlijk het Versoek door ons gedaan om eene Kerk en Leeraar ons qualijk genomen werd tot onser Leedweesen, dat wy ondergeteekende Soo onbedagtsaam Sijn geweest, en Mijn Heer landdrost daar ook niet in gekent hebbe, Verhoopende als ook onse Schuldig en onderdanig Versoek is in aller ootmoedigheijd, dat mijn Heer de Goedheijd Sal hebben, en ons dat wil VerExcuseeren daarook Nimmermeer Aan Gedenken en dog niet anders sal aanmerken, als dat het door eene bloote onkundigheijd van ons is geschied.’
‘Dewijl dat Sommige onser Meede Broederen Van Mijn Heer Landdrost, berigt Sijnde als dat men behoorden Sulken Versoek onsen Regeering aan betrouwt te hebben, en door Goede aanraading Van Mijn Heer Landdrost dat dan ook is ingegaan, Waarmeede Wij ondergeteekende eendragtelijk Volkoomen ook te Vreede Sijn, met een onderdanig VerSoek schoon die onder ons nog niet aangemeld Sijnde, niet onwillig Sijn Sal, een ieder na Sijn Vermoogen tot de Kerke meede te deelen, egter te Moogen Weeten, Waar de Selve Sal koomen te Staan, eer men ons Sal aan melden.’
‘Alsmeede het ootmoedig Versoek van ons ondergeteekende Namentlijk de Kerk aan het Palmiten Rivier te moogen hebben ook niet goed gevonden werd, Maar in Aanmerking is Genoomen als of het met een Soort Van Perforsheijd Soud gepaart gaan daar wij egter Onses dunkens niet anders Meede bedoeld hebben, als in aller onderdanigheijd, Maar alleen desselfs best geleegentheijd tot de Kerk Wel dienende bekend gemaakt hebben, Waarvan wij ondergeteekende als nog genoodSaakt Sijnde Nader blijke te Sullen aantoonen, wijl wij ons overtuijgd Vond, dat eene Kerk alleen, Voor alle en een ieder der IngeSeetene alhier onder de destricksie van Swellendam onmogelijk konde geplaatst werden, Alsoo dat Selve Soud Koomen te Verstrecken tot Genut Van alle en een ieder der Ingeseetene alhier, mits dat de Schuldige als ook hoognoodige Godsdienst Sijn behoorlijke Stand Soud Kunnen behouden.’
‘Onse goedgunstige Regeering Van mijn Heer Landdrost en Heemraaden alhier ter plaatse Swellendam , tot wien wij ondergeteekende ons toevlugt neemt, met een ootmoedig Versoek, dog de goedheijd te Sullen hebben en eens in overweeging te Neemen, hoe ongeleegen dat het immers Soud Sijn, eene Kerk alleen Voor de Ingeseetene alhier Van Swellendam in ‘t algemeen, Want Sulken Kerk behoorden als dan te Sijn, gereekent Van Hex Rivier tot over het Gouwers Rivier op het helfte, en dan quam het te Staan op Appels bosch , ofte daaromtrent, daar het dan in Verre de Meeste en Grootste Gedeelte der Ingeseetene Meede Van Vrouwen en Kinders Veel te ongeleegen Soud Sijn, indien het dan onse Hoogloffelijke Regeering Maar mogte believen, desselfs gesteldheijd in eene Overweeging te Neemen, aangaande de bewoondheijd der Burgeren aldaar omtrent, Soo werd het ten eersten bevonden, een Seer Kleijne Gemeijnte te Sullen Sijn, die dan des Zondaags ‘s Morgens van huijs ter bequaame tijd in de Kerk Soud kunnen Sijn, niet, dat wij ondergeteekende, onse geliefde Broeders en Zusters aldaar, eene Kerk tot hunner genut Soud misgunnen, dat Sij Verre, maar liever indien het Moogelijk Was, en dat het den Almoogende bestierder Van alles goeds mogte behaagen, ons hoogloffelijke Regeering daartoe te beweegen, dat onse geliefde Meede Burgeren ook eene Kerk mogte gegund Werden, dat was ons Van herten dies te Aangenaamer.’
‘Nu vinden wij ondergeteekende ons nog Schuldig, onse goedgunstige Regeering, in aller onderdanigheijd meede Voor te draagen wat ons nog bekommert, Nademaal wij ondergeteekende dit ootmoedig, onses dunkens ook wel hoognoodig Versoek bij onsen Wel Edele Gestr: E E: Heer Gouverneur en Agtbr: Raad gedaan hebben, en nu Mogelijk de Gunst Sal koomen te erlangen, dat het dan quam te gebeuren dat de Kerk mogte te Staan Koomen Op eene ongeleegene plaats, daar het dan Soud Sijn buijten het berijk der Zondaagsche Kerkelijke oeffening Voor het meeste en grootste gedeelte der Ingeseetene Alhier, en uijt dien hoofde Soo men Meend niet anders kan Sijn dan eene Armen Kerk, hoewel wij het Van beeter hoopen, Maar Soo indien dat het quam te gebeuren, Versoeke Wij Ondergeteekende alsdan hiervan onschuldig te Sijn, en niet alleen bij U E E Heeren Collegie Van Landdrost en Heem Raaden Alhier: Maar Sullende Ons alsdan daarin boven genoodsaakt Vinden ons beklagt hiervan d’ E Edl: Heer Meede Voor te dragen, Verhoopende dat mijn Heer Landdrost en Heem Raaden dit egter Soo niet Sal opvatten, als oft men met eene Perforsische drift dreijft de Kerk hier te hebben, dat Sij Verre, Maar alleen uijt Vreese dat huijd ofte Morgen alsdan Klagten mogte Koomen Van ons aanstaande Leraar, dat Seer Veele der Kerkelijke dagen Wijnig Ofte Somtijds ook wel geene der Gemeenten in ‘t gehoor der Godlijke Predecaatsies Soud Sijn, en dieshalven ligtelijk bij d’ E Edl: Heer tot die quaade naam konde geraaken, als Of men Wijnig Ofte niets om de Kerk gaf, dog Verhoopende dat onse Agtbaare Regeering Van Mijn Heer Landdrost en Heemraaden alhier de goedheijd sal hebben onser Hooger Gebiedende Heeren Voor te draagen den Wel gevoeglijxte en best geleegenste plaats, dat het Sal moogen te Staan Koomen omtrent daar het Strakste en Grootste gemeijnte Van ons ondergeteekende bewoond Sijn, wijl dat hij buyten twijffel dan onse Agtbr: Regeering ook genoegsaam bekend sal Sijn, dat eene getrouwe Herders betragting is te Sijn, aldaar ter plaats, daar de Meeste der gemeente Vergadert Zijn.’
‘Hier Vooren ons Voorgenoomen hebbende, dat wij ondergeteekende ons genoodsaak vond nader blijk te toonen, dat eene Kerk alleen tot genut Voor alle en een ieder der Burgeren van Swellendam , ons onmogelijk Scheen, en aangemerkt hebbende, Waar deselve alsdan Soud Koomen te Staan, alsmeede dat het daaromtrent een Seer Swakke gemeijnte Soud Sijn, dus Vinden wij ons dan Verpligt, in alleronderdanigheijd, onse Hoogloffelijke en Agtbr: Regeering Voor te draagen, hoe ongeleegen dat het de Meeste en grootste gedeelte der Gemeente van Vrouwen en Kinders alhier meede Soud Koomen te Verstrekken, indien dan de Kerk quam geplaatst te werden aan het bovengem: plaats de Appelbosch , ofte daaromtrent.’
‘Het Sal dan onse Agtbr: Regeering Seer Wel bekent Sijn, dat alhier, omtrent van Duijvenhox Rivier , tot over het Gouwers Rivier , de Strakste bewoondheijd Sijnde der Ingeetene, en indien dat het onse Agtbr: Heeren mogte benieuwen en ons gelieve na te Sien, hoeveele dat men ons te Saamen tellen kan, Soo Sal het mogelijk bevonden worden, door eene genaderijke Zeegen des Alderhoogsten Verre over de drie hondert in getal te Zijn met Vrouw en Kinders, nu is nog ons onderdanig Versoek, met een beede wensch, dat mijn Heer Landdrost en Heemraaden dog ter herten Mogt Neemen, hoe droevig ongeleegen dat het de Ingeseeten van hieronder Soud Sijn, de Kerk aldaar te bekoomen, door de al te Verre afgeleegentheijd derselve, Want immers is ‘er Veele onder ons, Ja! Een Seer groot gedeelte die het onmogelijk minder dan in Agt dagen heen en Weer gereekent Soud kunnen afsien, en dat nog boven dien is, den eene heeft nog al Slegts iemand te huijs Sig op te Verlaaten Sijn Armoed aan te betrouwen, den Ander al weeder niet, het is dan Voor eerste Sagt naa te Gaan, hoe min genut der Sulke Van de Kerk Soud Koomen te genieten, Meede sijn wij met Vrouwen en Kinders, de gevaarlijkheijd der rivieren onderworpen, gelijk ons de ervarendheijd al genoegsaam heeft geleerd, hoe Men Meenigmaal in Kouw en ongemak Verhindert Sijn geweest door de hoog Oploopentheijd desselver, en dat niet alleen, Maar daar in boven Komt ons Nog Almeede die beswaaring ten Lasten, als Namentlijk, de deSolaate gesteldheijd tot huijsvesting Voor Vrouwen en Kinders, aldaar omtrent, Soo alsmeede de optrekstijden al genoegsaam betuijgen kan, dat het mijn Heer Landdrost en Heemraaden Wel bekend Sal Sijn, hoe Ellendig men meenigmaal in Reegen Weer en Wind heeft Moeten leggen uijt gebrek van Herberg, en Volgens d’ ordinaire Kerkelijk Oeffening is niemand onbekend, dat men ons in een Meenigte Versaamelen Moet, en dat niet eenmaal des Jaars, Maar ter Eeren Gods alle Zondaags behoorden te Sijn, Waar Soud men dog belanden, aldaar met Sijn geheele huijshouding immers genoodsaakt sijn onder den blooten Heemel te Leggen, in Weer en Wind met Vrouwen en Arme teere Suijgelingen, die men aldaar ten doop soude moeten brengen; Zulke en diergelijke Swaarigheeden meer, die Men om de Kortheijd Voorbij gaan, overtuijgden ons onmoogelijk te Sijn, dat eene Kerk alleen Konden geplaatst Werden, alsoo dat het soud Koomen te Verstrecken, tot genut Van alle en een ieder der Burgeren van Swellendam , en Veroorsaakten ons de Vrijmoedigheijd te gebruijken, omme in alle onderdanigste ootmoedigheijd te Versoeken, bij onsen Wel Edl: en Gestr: Heer Gouverneur en Agtbr: Raad aan Cabo de goede Hoop, om een Kerk en Leeraar te Mogen hebben, hier aan ‘t Palmieten Rivier , daar het dan ook onses dunkens het alderbest en Welgevoegelijkste plaats Soude Sijn, tot genut der meeste Ingeseetene alhier Van ons ondergeteekende, Want in Verre de Meeste Inwoonderen hier omtrent Soude des Zondaags Morgen van huijs ter bequame tijd in de Kerk kunnen Sijn, en ook Voor de Sommige Verre afwoonende Burgeren, goede geleegentheijd tot herberg.’
‘Nademaal dan onse Hoogloffelijke en Agtbr: Regeering de Goedheijd hebt gehad, en ons ootmoedig Versoek heeft aangenoomen, Neemen wij ondergeteekende dus dan in alder onderdanigheijd ons toevlugt tot onse goedgunstig en Agtbr: Regeering alhier tot Swellendam , met een ootmoedig Versoek van ons ondergeteekende eendragtelijk dat U E E: Heeren Collegie van landdrost en HeemRaaden, dog Vaderlijk Voor ons gelieve te Viguleeren dat wij ondergeteekende, de gunst Sal Moogen erlangen eene Kerken Leerar te Moogen bekomen hier aan het Meergem: plaats de Palmieten Rivier .’
‘Tot besluijt beveelen wij onse goedgunstige en Agtbr: Regeering in de Genaadige bescherming des Alderhoogsten, die dan U E E:s Heeren Collegie nog Veele Jaaren onder de Schaduwe Sijner Vleugelen wil beschermen, en dat onse Edls: Gestr: en Agtbr: Heeren, Naa een lange omwintelinge der dagen, Sal moogen aanlanden in het Zalige gewesten der uijt Verkoore Schaaren om aldaar de Kroone der Eeuwige geluk Staat, als een Zeegen uijt gevolg Van het genaade Loon weg te dragen.’
’/:onderstond:/’
‘Blijve U E E: Dienstwillige Dienaaren. /Lager:/ als hier volgt, /:Was geteekent:/ Johannes de Buijs d’ Oude, Hendrik Eksteen, Frans Haarhoff, Jacobus Jacobs, Jan Pienaar d’ oude, Abel Pienaar, August Chris: Roosigh, Johannes de Buijs de Jonge, Jacobus de Buijs, Johannes Pietersz: Van Liebeek, Johannes Laas, Abraham Wiewe, Jacobus Jansz: van Rensburgh, Petrus de Buijs, Nicolaas Jansz van Rensburg Johannes Zoon, Reijnier van Rooijen, Hendrik de Bruijn Hermanus Pietersz: Maria Magdalen Ferira Wed:we Haarhoff, Gerrit van Rooijen, Nicolaas Jansz: van Rensburg d’ Oude, Lucas Jansz: van Veuren, Hendrik Christoffel Jansz: van Rensburg, Pieter Besuijdenhout, Johannes Frederik Jansz: van Rensburgh, Wijnand Frederik Besuijdenhout, Johannes Jansz: Van Rensburg d’ Oude, Martijnus Philippus Jansz: van Rensburgh, Roelof Campher, Jan Lodewijk Bouer, Daniel Marais de Jonge, Pieter de Clercq, Isaak Marais, Willem Burger Barendsz:, Charel Marais, Johannes Jansz Van Veuren, Claas Prinsloo, Petrus Jansz: van Veuren, Salomon Pienaar, Claas Claasz: van d’ Elwe, Nicolaas Claasz: de Jongen, Gerrit Oosthuijsen, Hans Michiel Krager, Jan Jacob Kok, Wentzel Laurens Jordaan, Ferdinand Albregt Bierman /:Waaronder geschreeven Staat:/ NB: dewijl ik geene Occasie gehad hebbe het Eerste Request te onderteijkenen, Hendrik Wewije, Petrus Wewije, Cornelis Vermaek, Jacobus Schippers en Gerrit Schippers, /:in Margine:/ Anno 1758 den 21 Julij /:Lager:/ Accordeert /:en geteekent:/ J:F: Mentz Secrt:s’
Welken aangaande best geoordeelt en dienvolgens beslooten is, Voorseijde Landdrost en Heem Raaden te doen aan Schrijven, dat nademaal door de Verschillende Sentimenten der IngeSeetenen Noopens de plaatsing der door haar Versogte Kerk, het deeSen Raade niet doenelijk is geweest, hieromtrent, een behoorlijk besluijt te Neemen, Zij Landdrost en Heemraaden, gemelde IngeSeetenen, Wanneer deselve bij den Aanstaanden Optrek bij Malkanderen Zullen Komen te weesen, dies aangaande Nogmaals Sullen moeten hooren, en dat als dan door haarlieden eenpariglijk Zal moeten werden opgegeeven, Waar de Voorsz: Kerk ten Meesten nutte Voor de gantsche SwellendamSe Colonie Soude dienen opgebouwd te worden, met bijvoeginge wijders, dat het ons gantsch niet aangenaam Zoude Zijn, ingevalle die Zaak ‘t Zij door Verkeerde begrippen dan wel door Kuijperijen, van deese of geene baatsugtige onder de Voorsz: Ingeseetenen gedwarsboomd wierd.
En dewijl uijt het ingekomene berigt des Eerw: Kerken Raads alhier is komen te blijken, dat den Burger Johannes Krugel de VerEijschte bequaamheeden tot het onderwijsen der Jeugd komt te beSitten, Is dierhalven goed gevonden aan den Selven het School houden ter deeser plaatse te permitteeren.
Sijnde Voorts geleesen geworden de onderstaande Requesten door de Pagters der Caabse Coele Wijnen gepresenteert.
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van Needer Lands India mitsg:s Gouverneur Van Cabo de goede Hoop en den Ressorte Van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtbr: Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtbr: Heeren Vertoond met Verschuldigt Respect Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtbr: Seer Needrigen Dienaar, den Burger Jochem Daniel Hiebenaar, hoe hij Supp:lt bij de Jonste Verpagting van ‘s Comp:s gemeene Middelen aannemer gebleven is, van ‘t Eerste Perceel Van de Pagt der Caabse Coele wijnen alhier, tot beeter Voortsetting Sijner Neeringe, gaarne een Bijtapper Soude willen aanstellen, Soo Neemt den Supp:lt de Vrijheijd Sig in alle Eerbied te keeren, tot Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtbr: Ootmoedig Versoekende, dat deselve Van die goedheijd gelieven te Zijn, Sulx aan hem gunstelijk te accordeeren.’
‘’T Welk doende &:a’
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van Neederlands India, mitsgaders Gouverneur Van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte Van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtbr: Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer! en E: Agtbr: Heeren!’
‘Uwer Wel Edele Gestr: en E: Agtbr: gantsch Needrigen Dienaar, den Burger Jan Hendrik Sneijder geeft te kennen, hoe hij Supp:lt bij de Jongste Verpagting van ‘s Lands Gemeene Middelen aanneemer gebleeven Zijnde van ‘t Tweede en Vierde Perceelen Van de Pagt der Caabse Coele Wijnen alhier, tot beeter Voortsetting Sijner Neeringe gaarne een Bijtapper Van ijder Perceel der gem: dranken Zoude Willen Aanstellen, Soo Neemt den Supp:lt de Vrijheijd, Zig in alle Eerbied te Keeren tot Uwe Wel Edele gestr en E: Agtbr:s ootmoedig Versoekende, dat deselve Van die goedheijd gelieven te Zijn Sulx aan hem gunstelijk te permitteeren.’
‘’T Welk doende &:a’
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van Neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte Van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtbr: Raad Van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtbr: Heeren!’
‘Geeft met Verschuldigt Respect te kennen Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:s Seer Needrigen dienaar, den Burger Pieter Broeders, hoe hij Supp:lt bij de Jongste Verpagting van ‘s Comp:s gemeene Middelen, aanneemer gebleeven is, Van ‘t Derde Perceel van de Pagt der Caabse Coele Wijnen alhier, tot beeter Voortsetting Sijner Neeringe, gaarne een Bijtapper Soude Willen Aanstellen, Soo Neemt den Supp:lt de Vrijheijd Sig in alle Eerbied te Keeren tot Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:, ootmoedig Versoekende, dat deselve Van die goedheijd gelieven te Zijn, Zulx aan hem gunstelijk te Accordeeren.’
‘’T Welk doende &:a’
Waarop goedgevonden is, aan deselve Voor ijder Perceel een Bijtapper t’ Accordeeren.
Soo als ook op het diesweegens Meede in Scriptis gedane Versoek, Van den Burger Jochem Daniel Hiebenaar, als Pagter der Vier Brandewijns Perceelen, aan den Selven insgelijx een Bijtapper Voor ijder Perceel is toegestaan.
Terwijl Laatstelijk aan den Pagter der Coele en Brandewynen, aan ‘t Ronde bosje , en in de Baaij Fals , Johannes van Aarden is gepermitteerd, om de Burgers Johannes Bruijns en Jan Mostert, den Eersten op desselfs Woonplaats aan ‘t Ronde bosje , en den Anderen aan de soogenaamde Drie Koppen , als Bijtappers te Mogen aanstellen, Mitsgaders de Voorseijde dranken, ook door Aletta de Neijs, Wed:we wijlen Gerrit Reijndersz: Vos, ten haaren woonhuijse aan de Brouwerij te Moogen Laaten tappen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 369-393.¶
Dingsdag den {17580919} 19 Septbr: 1758.
’s Voormiddags alle Present, uijt genomen den Heer Secunde Sergius Swellengrebel, mitsg:s den E: Capitain Militair Rudolph Sigfried Allemann bijde mits Indispositie.
Na dat in Conformiteijt Van het gearresteerde in Rade Van India Sub dato 30: Julij 1753. Was goedgevonden en Verstaan, om tot het Examineeren der Negotie en Zoldij Boeken deeses Gouvernements te Committeeren, d’ E E: Pakhuijsmeester en Cassier, mitsg:s Leeden deeses Raads David D’ Aillij en Pieter Hacker, Sijn Vervolgens geresumeert geworden de Versoek Schriften der Natenoemene Administrateurs, tendeerende om te mogen genieten d’ Ordinaire Jaarlijxe afschrijvingen Op de goederen, dewelke door haarl: geduurende het VoorL: jaar Zijn Verstrekt geworden, enWaaren de Selve Versoek Schriften Luijdende, als Volgt:
‘Den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra Ordinaris Van NeederLands India, Gouverneur Van Cabo de Goede Hoop &:a &:a &:a Beneevens den E: Agtbaren Raad van Politie, Werden Seer Eerbiedig Versogt, dat aan den ondergeteekenden Dispensier mag Werden toe gestaan, de Ordinaire afschrijving Van de onderstaande Goederen, dewelke door Spillagie, Leckagie, aanslaan der Muuren als andersints, onvermeijdelijk in Een Jaar komen te ontstaan; Namentlijk:’
‘
| 330 7/8: | Mud: Tarwe op 16548 1/4 Mud: dewelke binnen Een Jaar uijt gemeten en Versonden Sijn, Zijnde 2 pC:to. | |
| 37 1/8: | d:o Rogh Sijnde 3 pC:to op 1238 1/2 Mud: als boven. | |
| 30 3/8 | Mud: Erweeten op 1022 1/4: mud | } over Een Jaar geleegen hebbende, Sijnde 3 pC:to |
| 30 7/8 | d:o Bonen, d:o 1030 1/8 d:o | |
| 31: | d:o Garst, d:o 2059 d:o: binnen Een Jaar Verstreckt | |
| -7/8 | d:o Gort, Eerste Soort op 62 mud | } Sijnde 1 1/2: pC:to |
| 4 1/8 | d:o d:o gemeene d:o 277 d:o | |
| 12075 | lb. Rijst, op 402512 lb: Sijnde 3 pC:to | |
| 602: | d:o Hard brood d:o 40168 d:o sijnde 1 1/2 r:m | |
| 347 | d:o Poeder Zuijker op 11579 lb | } over Een Jaar geleegen hebbende, weesende 3 pC:to |
| 136 | d:o Candij d:o d:o 4536 d:o | |
| 29 | d:o Peper, op 1307 1/2 lb:, over Een Jaar geleegen hebbende, Sijnde 2 1/4 pC:to | |
| 15 1/2: | d:o Cattoene Gaarn, op 778 1/2 lb: meede over 't Jaar geleegen hebbende â 2 pC:to | |
| 10 lb: | Wacks op 357 lb: a 3 pC:to | } hebbende insgelijx over 't Jaar geleegen. |
| 30 | d:o d:o kaarssen op 1528 lb â 2 pC:to | |
| 109 | d:o Zeep, op 5432 lb: a 2 pC:to | |
| 33 1/2 | Kann: Olijven Olij, op 1133 Kann: à 3 pC:to | |
| 53 4/5: | d:o Lijn Olij, op 1243 kann: als | |
| 42 kann: op 845 Kann: over 't Jaar gelegen hebbende à 5 pC:to | ||
| 11 4/5 Kann: op 398 kann: â 3 pC:to | ||
| 84 3/5 | d:o Clappus Olij op 1699 1/5 Kan: over 't Jaar gelegen hebbende â 5 pC:to |
| 330 7/8: | Mud: Tarwe op 16548 1/4 Mud: dewelke binnen Een Jaar uijt gemeten en Versonden Sijn, Zijnde 2 pC:to. | |
| 37 1/8: | d:o Rogh Sijnde 3 pC:to op 1238 1/2 Mud: als boven. | |
| 30 3/8 | Mud: Erweeten op 1022 1/4: mud | } over Een Jaar geleegen hebbende, Sijnde 3 pC:to |
| 30 7/8 | d:o Bonen, d:o 1030 1/8 d:o | |
| 31: | d:o Garst, d:o 2059 d:o: binnen Een Jaar Verstreckt | |
| -7/8 | d:o Gort, Eerste Soort op 62 mud | } Sijnde 1 1/2: pC:to |
| 4 1/8 | d:o d:o gemeene d:o 277 d:o | |
| 12075 | lb. Rijst, op 402512 lb: Sijnde 3 pC:to | |
| 602: | d:o Hard brood d:o 40168 d:o sijnde 1 1/2 r:m | |
| 347 | d:o Poeder Zuijker op 11579 lb | } over Een Jaar geleegen hebbende, weesende 3 pC:to |
| 136 | d:o Candij d:o d:o 4536 d:o | |
| 29 | d:o Peper, op 1307 1/2 lb:, over Een Jaar geleegen hebbende, Sijnde 2 1/4 pC:to | |
| 15 1/2: | d:o Cattoene Gaarn, op 778 1/2 lb: meede over 't Jaar geleegen hebbende â 2 pC:to | |
| 10 lb: | Wacks op 357 lb: a 3 pC:to | } hebbende insgelijx over 't Jaar geleegen. |
| 30 | d:o d:o kaarssen op 1528 lb â 2 pC:to | |
| 109 | d:o Zeep, op 5432 lb: a 2 pC:to | |
| 33 1/2 | Kann: Olijven Olij, op 1133 Kann: à 3 pC:to | |
| 53 4/5: | d:o Lijn Olij, op 1243 kann: als | |
| 42 kann: op 845 Kann: over 't Jaar gelegen hebbende à 5 pC:to | ||
| 11 4/5 Kann: op 398 kann: â 3 pC:to | ||
| 84 3/5 | d:o Clappus Olij op 1699 1/5 Kan: over 't Jaar gelegen hebbende â 5 pC:to |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop den 4 Septbr: 1758: /:was geteekent:/ C:l Brand.’
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris Van NeederLands India, mitsg:s Gouverneur Van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte Van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtbaaren Raad Van Politie deeses Gouvernements.
‘Wel Edele Gestrenge Heer, en E: Agtbr: Heeren!’
‘Den ondergeteekende Pakhuijs meester Versoekt Seer Eerbiedig dat aan hem mag werden toegestaan d’ ordinaire afschrijving op de hier onder te noemene goederen, gedurende dit afgeweekene Boek Jaar onvermijdelijk gevallen, bestaande in de Volgende, Naamentlijk’
‘
| Cramerijen | ||
| 22 3/4: | lb: Alluijn, als: | |
| 10 1/4 lb: op 341 lb: over 't Jaar geleegen hebbende a 3 pC:to | ||
| 12 1/2 d:o d:o 630 lb binnen 't Jaar aangebragt â 2 pC:to | ||
| 16 1/2 | lb: Lijm op 330 lb | } â 5 pC:to |
| 73: | d:o Stijfsel d:o 1457: | |
| Loot | ||
| 10 | lb Plat op 8569 lb: Soo plat als schuijt à 1/8 pC:to | |
| Cooper | ||
| 7 | lb: gesorteert op 5883 1/2 lb: â 1/8 pC:to | |
| Ijser | ||
| 1389 | lb: gesorteert, als: | |
| 588 lb: op 39257 lb: over 't Jaar geleegen hebbende â 1 1/2 pC:to | ||
| 801 d:o op 80113 lb: binnen 't Jaar aangebragt â 1 pC:to | ||
| Staal | ||
| 13 | lb: als: | |
| 6 lb: op 409 lb: over 't Jaar geleegen hebbende â 1 1/2 pC:to | ||
| 7 d:o d:o 682 lb: binnen 't Jaar aangebragt à 1 pC:to | ||
| Speijkers | ||
| 194 | lb: gesorteerde ijsere op 12917 lb: over 't Jaar geleegen hebbende, à 1 1/2 pC:to. | |
| Verwen | ||
| 1 | lb: feijne, als: | |
| - 3/4 lb: op 23 1/2 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 3 pC:to | ||
| - 1/4: d:o d:o 18 lb: binnen 't Jaar aangebragt à 2 pC:to | ||
| 62 | lb: groove op 2081 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 3 pC:to | |
| Tabak | ||
| 30 | lb: op 1020 lb: à 3 pC:to | |
| Specerijen | ||
| 1: | lb: Nooten op 83 1/8 lb: | } over 't Jaar geleegen hebbende â 1: pC:to |
| - 1/2: | d:o d:o Naagelen d:o 59 1/8 d:o | |
| 1: | d:o Foulij d:o 99 7/8 d:o | |
| 1: | d:o Caneel d:o 107 1/8 d:o | |
| Coffijboonen | ||
| 7 | lb: op 350 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 2 proC:to |
| Cramerijen | ||
| 22 3/4: | lb: Alluijn, als: | |
| 10 1/4 lb: op 341 lb: over 't Jaar geleegen hebbende a 3 pC:to | ||
| 12 1/2 d:o d:o 630 lb binnen 't Jaar aangebragt â 2 pC:to | ||
| 16 1/2 | lb: Lijm op 330 lb | } â 5 pC:to |
| 73: | d:o Stijfsel d:o 1457: | |
| Loot | ||
| 10 | lb Plat op 8569 lb: Soo plat als schuijt à 1/8 pC:to | |
| Cooper | ||
| 7 | lb: gesorteert op 5883 1/2 lb: â 1/8 pC:to | |
| Ijser | ||
| 1389 | lb: gesorteert, als: | |
| 588 lb: op 39257 lb: over 't Jaar geleegen hebbende â 1 1/2 pC:to | ||
| 801 d:o op 80113 lb: binnen 't Jaar aangebragt â 1 pC:to | ||
| Staal | ||
| 13 | lb: als: | |
| 6 lb: op 409 lb: over 't Jaar geleegen hebbende â 1 1/2 pC:to | ||
| 7 d:o d:o 682 lb: binnen 't Jaar aangebragt à 1 pC:to | ||
| Speijkers | ||
| 194 | lb: gesorteerde ijsere op 12917 lb: over 't Jaar geleegen hebbende, à 1 1/2 pC:to. | |
| Verwen | ||
| 1 | lb: feijne, als: | |
| - 3/4 lb: op 23 1/2 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 3 pC:to | ||
| - 1/4: d:o d:o 18 lb: binnen 't Jaar aangebragt à 2 pC:to | ||
| 62 | lb: groove op 2081 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 3 pC:to | |
| Tabak | ||
| 30 | lb: op 1020 lb: à 3 pC:to | |
| Specerijen | ||
| 1: | lb: Nooten op 83 1/8 lb: | } over 't Jaar geleegen hebbende â 1: pC:to |
| - 1/2: | d:o d:o Naagelen d:o 59 1/8 d:o | |
| 1: | d:o Foulij d:o 99 7/8 d:o | |
| 1: | d:o Caneel d:o 107 1/8 d:o | |
| Coffijboonen | ||
| 7 | lb: op 350 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 2 proC:to |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop Ult:mo Augustus 1758: /:was geteekent:/ D:d D’ Aillij’
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra Ordinaris van NeederLands India, mitsgaders Gouverneur Van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte Van dien &:a &:a &:a beneevens den E Agtbr: Raad Van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtbr: Heeren!’
‘Den ondergeteekenden Keldermeester Versoekt Seer Eerbiedig, aan Uwel Edele Gestr: en E: Agtbr:, dat aan hem mog Valideeren, de hieronder gespecificeerde afschrijving, te weeten:’
‘
| 105 | Kann: Arack op 11059: kann: dewelke onder dato deeses Restant Verblijven, â 10 pC:to |
| 26490: | Kann: Caabse wijn op 264908 Kann: dewelke onder dato deeses insgelijx Restant Verblijven, à 10 pC:to |
| 105 | Kann: Arack op 11059: kann: dewelke onder dato deeses Restant Verblijven, â 10 pC:to |
| 26490: | Kann: Caabse wijn op 264908 Kann: dewelke onder dato deeses insgelijx Restant Verblijven, à 10 pC:to |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop Ult:mo Augustus 1758, /:was geteekent:/ J:n F:k Tiemmendorf’
Welken aangaande Voorts is beslooten geworden, dat de daarbij aangehaalde Minderheeden als niet Excedeerende, bij de Voorsz: Negotie Boeken Sullen Worden Afgeschreeven.
Waarna Meede is NageSien, de onderstaande Reecq:g Weegens den ontfangst en uijtgaaf der Zeegels met de Restanten van dien.
‘
| Zeegels D' A:o 1757/58: | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Ryxd:s | 1/8 : | 1/4 : | 1/2 : | 3/4 : | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | |
| onder Ult:mo Febr: Jongstl: Restant Verbleeven | 44: | 338: | 372: | 33: | 37: | 94: | 35: | 25: | 103: | 32: | 12: | 36: | 10: | 49: | 11: | 38: | 3: | 4: | 6: | 9: |
| den 13: Maart Jongstl: Bijgekomen | 1000: | 700: | 300: | -: | 100: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| den 28 deeses bijgekomen | 1000: | 1000: | 600: | -: | 200: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| Somma | 2044: | 2038: | 1272: | 33: | 337: | 94: | 35: | 25: | 103: | 32: | 12: | 36: | 10: | 49: | 11: | 38: | 3: | 4: | 6: | 9: |
| Credunt | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Ryxd:s | 1/8: | 1/4: | 1/2: | 3/4: | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | |
| Van P:mo maart Jongstl. tot dato deeses Verkogt | 1069: | 865: | 344: | 6: | 147: | 41: | 12: | 19: | 8: | 2: | -: | 14: | -: | 2: | 3: | 12: | -: | -: | -: | 1: |
| de dato deeses Restant | 975: | 1173: | 928: | 27: | 190: | 53: | 23: | 6: | 95: | 30: | 12: | 22: | 10: | 47: | 8: | 26: | 3: | 4: | 6: | 8: |
| Somma | 2044: | 2038: | 1272: | 33: | 337: | 94: | 35: | 25: | 103: | 32: | 12: | 36: | 10: | 49: | 11: | 38: | 3: | 4: | 6: | 9: |
| Zeegels D' A:o 1757/58: | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Ryxd:s | 1/8 : | 1/4 : | 1/2 : | 3/4 : | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | |
| onder Ult:mo Febr: Jongstl: Restant Verbleeven | 44: | 338: | 372: | 33: | 37: | 94: | 35: | 25: | 103: | 32: | 12: | 36: | 10: | 49: | 11: | 38: | 3: | 4: | 6: | 9: |
| den 13: Maart Jongstl: Bijgekomen | 1000: | 700: | 300: | -: | 100: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| den 28 deeses bijgekomen | 1000: | 1000: | 600: | -: | 200: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| Somma | 2044: | 2038: | 1272: | 33: | 337: | 94: | 35: | 25: | 103: | 32: | 12: | 36: | 10: | 49: | 11: | 38: | 3: | 4: | 6: | 9: |
| Credunt | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Ryxd:s | 1/8: | 1/4: | 1/2: | 3/4: | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | |
| Van P:mo maart Jongstl. tot dato deeses Verkogt | 1069: | 865: | 344: | 6: | 147: | 41: | 12: | 19: | 8: | 2: | -: | 14: | -: | 2: | 3: | 12: | -: | -: | -: | 1: |
| de dato deeses Restant | 975: | 1173: | 928: | 27: | 190: | 53: | 23: | 6: | 95: | 30: | 12: | 22: | 10: | 47: | 8: | 26: | 3: | 4: | 6: | 8: |
| Somma | 2044: | 2038: | 1272: | 33: | 337: | 94: | 35: | 25: | 103: | 32: | 12: | 36: | 10: | 49: | 11: | 38: | 3: | 4: | 6: | 9: |
’/:Onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop Ult:mo Augustus 1758: /:was geteekent:/ S:s Swellengrebel, /:In Margine:/ Deese Reekening, door ons ondergeteekende Fiscaal en GeCommitteerdens, uijt den Raad Van Justitie alhier, behoorlijk Naagesien, en met de Restanten, geConfronteert Sijnde, is deselve in allen deelen Accordeerende bevonden, Datum Ùt Supra, /:geteekent:/ P: Van Reede van Ouds Hoorn, Pieter Coningh, D:l Heijning /:Laeger:/ Mij Present, /:en geteekent:/ C:L: Neethling Secr:ts’
Uijt welke Reecq:g Synde komen te Blijken, dat de Verkogte Zeegels, geduurende de Jongst gepasseerde Ses Maanden, een Somma Van 1509 3/8: Rijxd:s, hebben gerendeert, is hier op Verstaan, dat dit Montant Volgens gebruijk in ‘s E: Comp:s Cassa overgebragt, en bij de Meergem: Negotie boeken deeses Gouvernements Sullen moeten worden ingenomen.
Wijders Wierd door de Burgers Jochem Daniel Hiebenaar en Jan Hendrik Snijder de Volgende Requesten ingeleevert:
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris Van Needer Lands India, Mitsg:s Gouverneur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E: agtb:r Raad van Politie.
‘W el Edele Gestr: Heer, en E: Agtbr: Heeren!’
‘Geeft met Verschuldigd Respect te kennen, Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtbr: Seer Needrigen dienaar, den Burger Jochem Daniel Hiebner, hoe hij Supp:lt bij de Jongste Verpagting Van ‘s Lands gemeene Middelen, onder Ult:mo Augustus, Aanneemer gebleeven Zijnde Van ‘t Eerste Perceel Van de Pagt der Caabse Coele Wijnen alhier, gem: Pagt Seer gaarne aan den meede burger Pieter Broedersz: Soude Willen overlaaten, dierhalven Soo Neemt den Supp:lt de Vrijheijd Sig op de Eerbiedigste Wijse te wenden, tot Uwe Wel Edele gestr: en E: Agtbr: met Needrig Versoek, dat deselve Sulx goedgunstelijk gelieven te permitteeren, Versoekende gementioneerden Pieter Broedersz: en E: Agtbr: gelieven toe te Staan, dat de Voorsz: Pagt aan hem mag werden Overgelaaten, /:onderstond:/ ‘T Welk doende &:a.’
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad extra ordinaris Van Neederlands India mitsgaders Gouverneur Van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien etc: etc: etc: beneevens den E: Agtbr: Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtbr: Heeren!’
‘Vertoond met ‘d uijtterste Submissie Uwe Wel Edele Gestr: en E Agtbr: Seer Needrigen Dienaar, den Burger Jan Hendrik Snijder, hoe hij Supp:lt bij de Jongste Verpagting Van ‘s Lands gemeene Middelen, onder Ult:o Augustus Aanneemer gebleeven Zijnde, Van ‘t Tweede en Vierde Perceelen van de Pagt der Caabse Coele wijnen alhier, gem: pagten Seer gaarne aan den Meede Burger Pieter Broedersz Zoude Willen overlaaten, Weshalven den Supp:lt de Vrijheijd Neemt, Zig in alle Onderdanigheijd te Wenden tot Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtbr:, Ootmoedig Versoekende, dat deselven van die goedheijd gelieven te Zijn, Zulx goedgunstelijk te permitteeren; Terwijl Voorwaards gem: Pieter Broedersz insgelijx bij deesen Seer Needrig is Insteerende, dat Uwe Wel Edele Gestr: en E. Agtbr: gelieven toe te Staan, dat de Voorsz: pagt aan hem mag Werden overgelaaten. /:onderstond:/ ‘T Welk doende &:a’
Ten belange Van Welke Requesten in aanmerkinge genoomen Weesende, dat in gevalle, men Volgens het daarbij gedaane Versoek quam te permitteeren, dat de Voorsz: Eerste, Tweede en Vierde Perceelen, aan den Meede Burger Pieter Broedersz als aanneemer Van het derde Quart Wierden overgelaten, de geciteerde in Vier bijSondere deelen opgeveijlde pagt der Caabse Wijnen, als dan niet alleen op een indirecte Wijse in een Generaale Pagt Soude geconverteert Zijn, Maar dat ook bovensdien met deselve Vier Perceelen dus in de hand van een Persoon alleen te doen overgaan, Sonder diesweegens iets Meerder aan d’ E: Comp:gn te betaalen, dan dat geene waarvoor deselve bij de Publicque opveijlinge Sijn ingemeijnd, hier door in Vervolg van tijd Weijnig Apparantie Zoude Zijn, om by de Jaarlijxe Verpagting dier Dranken eenig Meerder Voordeel Voor d’ E Comp: te behaalen, met de Pagt daarvan na dat de Selve alvoorens bij Perceelen was ingemeijnd geworden, Weederom in een Generaale Massa op te hangen en in Afslag te leggen, Nademaal de geene die tot deese Generaale Pagt Soude Komen t’ inclineeren, in plaatse Van daar Voor, Volgens gewoonte, een Seekere Somma van penn: boven het Rendement der Vier Perceelen uijt te looven, deselfe in teegendeel tot op het geene de Perceelen met den Anderen hebben bedragen, Sullen Laaten afloopen, in hoope Van de Selve naderhand met malkanderen Wel Wederom op d’ eene of andere Wijse Van d’ Aanneemers dier perceelen te Zullen Kunnen magtig Worden, heeft men dierhalven ten Meesten Voordele der E Comp: Raad Saam geoordeelt, in het Voorsz: gedaan Werdende Versoek niet te treeden, dan onder Conditie, dat gem: Broeders Voor het beneficie om de Voorsz: Drie Perceelen invoegen als gemelt is, te moogen overneemen, en daardoor alleen pagter der Caabse Wijnen te Zijn, de Somma Van vier Duijzend en Vijff hondert guldens Indische Valuatie aan d’ E: Comp:gn te Voldoen Sijnde omtrent Soo Veel als de generaale Pagt dier Wijnen Seedert den tijd van Thien Jaaren herwaarts, het eene jaar door ‘t Andere gereekent, boven de Vier Perceelen heeft afgeworpen Waarop gem: Broeders binnen geroepen, en hem Sulx door den heere Gouverneur Voorgesteld Zijnde, heeft denSelven naar eenigen tijd buijten gestaan, en Sig deesen aangaande beraden te hebben, Vervolgens betuijgd bereijdwillig te Zijn het gem: bedraagen van ƒ:4500:- ter Saake Voorsz: aan d’ E: Comp: te Voldoen; Weshalven dan ook aan hem geaccordeert geworden is, de Voorsz: drie Perceelen te Moogen overneemen en daarvan alleen Pagter te blijven, invoegen door den Selven Voor de daarvoor uijtgeloofde Pagtpenn: mitsgaders het evengem: bedongene Surplus te Saamen de Somma van ƒ:20175:- uijtmaakende, Sufficante Cautie ten genoegen der E: Comp:gn Sal moeten gesteld werden.
Vervolgens door welgem: Heere Gouverneur te kennen gegeeven Zijnde, dat de Cap:tns der Twee Comp:gns Burger Cavallereij alhier, Sijn Edele Seer instantig hadden koomen Solliciteeren, dat den gesuspendeerden Lieutenant der Eerste dier Twee Compagnien Pieter Michiel Eksteen gratieuselijk in Sijne bediening mogte werden hersteld; Soo is ter Consideratie Van dien, mitsgaders het Versoek door den Heer Lieutenant Collonel Meijnertzhagen, als President des Burger Krijgs Raads deesen aangaande, thans ook in Raade gedaan, goedgevonden en beslooten gem: Eksteen bij deesen Weederom in Voorsz: Officie als Lieutenant te herstellen, in Verwagting, dat den Selven Zig Voortaan alle Sints Zeediglijk en Conform de pligten Van een getrouw officier Sal komen te gedragen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 394-397.¶
Dingsdag den {17581017} 17: Octobr: 1758:
‘S Voormiddags alle Present, uijtgenomen den Heer Lieut:nt Collonel Isaäc Meinertzhagen, en E: Capitain Rudolph Sigfried Allemann beijde door Indispositie.
Nademaal Soo wel den tijd der Verpagting Van het Leveren Van Versch Vleesch en Leevendige Schapen aan S’ Comp:s Passeerende Scheepen, het Hospitaal en Slaven Logie, als de gedane aanbesteeding der Leverantie Van geSouten Rund Vleesch en Leevende Beesten ten behoeve der Voorsz: Scheepen, met Ult:mo Maart aanStaande, Staat t’ expireeren; is dierhalven op de propositie Van den Heere Gouverneur, ten Meesten Voordeele Voor d’ E: Comp:gn beslooten geworden, om de gedagte leverantie Van Versch Vleesch en Leevende Schaapen, mitsg:s Van gezouten Rundvleesch en leevendige Beesten, te Samen en Sonder dat het een Van ‘t Andere Sal mogen Worden Afgesondert, op den 1: Februarij des aan Staanden Jaars 1759, publicquelijk aan de Minstbiedende te Verpagten, in een, Twee, Drie ofte Vier Perceelen, en dat Voor den tijd Van een, Drie of Vijff Jaaren, na dat men Sulx Voor den Minsten prijs Sal kunnen aan de Man helpen Waarvan aan een ijgelijk bij Affixie Van Billietten behoorlijk kennisse Sal Werden gegeeven.
Sijnde Voorts tot het bijwoonen Van den Burger optrek, mitsg:s het doen der WapenSchouwing aan Stellenbosch , als Volgens gebruijk op den Laatsten deeser maand Octobr: te geschieden Staande, geCommitteert den Heer Lieu:tnt Collonel Isaäc Meijnertzhagen, en E: Pakhuijsmeester David D’ Aillij.
Aldus Geresolveert, ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 398-403.¶
Dingsdag den {17581114} 14: Novbr: 1758,
‘S Voormiddags alle Present, uijtgenomen d’ E: E:s Capitain Militair Rudolph Sigfried Alleman en Cassier Pieter Hacker.
Dewijl met het ter Rheede leggend Schip d’ Eendragt alhier is komen t’ arriveeren, den Eerw: Predicant Johannes Fridericus Boode, die door onse Hooggebiedende Heeren en meesteren in ‘t Vaderland, ten dienste deeses Gouvernements is aangenomen, heeft men goedgevonden en beslooten, denselven in Steede Van Wijlen Dom: Christiaan Benjamin Voltelen, tot Tweeden Vaste Predicant hier aan de Caab te plaatsen, in Vertrouwen, dat Sijn Eerw: alle Sints het Vereijschte genoegen Sal komen te geeven, mitsg:s door de gemeijnte met Liefde ontfangen Werdende, dus Veel Stigting aan deSelve Sal mogen toebrengen.
Vervolgens door den E: Secret:s deeses Raads Oloff Martini Bergh, in qualiteijt als Vendumeester, te kennen gegeeven Zijnde, dat bij hem Was ondervonden, dat nu onlangs deese en geene persoonen haare goederen onder Voorgeeven Van insolventie Vrijwilliglijk ter Verkoopinge aan den Raad Van Justitie alhier hadden komen over te geeven, ‘t geen tot Merkelijke Prejuditie Van desselfs Voorsz: Ampt van Vendumeester, als door Wien alle Vrijwillige Verkopingen Conform de Statuten Van India Volstrekt alleen moeten gehouden Werden, komende te Strecken, hij Sig uijt dien hoofde genoodSaakt Vond, deesen Raade op ‘t eerbiedigste te Versoeken, daarteegen te Willen Voorsien, Soo is ter consideratie Van de in dit Versoek resideerende billijkheijd, Goedgevonden en Verstaan, dat Voortaan door ofte bij gem: Justitieelen Raade geene ‘t Zij Vaste of Losse goederen Meer Zullen Mogen Werden Verkogt, als eenelijk uijt hoofde Van Verkreegene Executiën, mitsg:s die Van Persoonen dewelke t’ beneficie Van Cessie geobtineerd, en daarbij reëlen boedel-afstand Sullen gedaan hebben.
Ook is op het diesweegens bij Request gedane Versoek door den Landbouwer Josua Joubert aan den Selven in Eijgendom uijtgegeeven, Seekere Veeplaats die denselven bereijds eenigen tijd Van d’ E: Comp:gn in Leening heeft beseeten, geleegen onder ‘t District Van Swellendam , gen:t de Koo , onder Conditie nogthans, dat behalven de Jaarlijxe Recognitie Van 24: Rijxd:s, door hem nog tot erkentenisse de Somma Van Tagtig Rijxd:s eens, in ‘S E: comp:s Cassa Sal moeten Werden betaald
Sijnde Laatstelijk aan den Burger Christoffel Keete, op desselfs hierom in Scriptis gedane Versoek geaccordeert, onder betaaling Van het daartoe Staande Transport en Costgeld, om geduurende de Reijse in de Cajuijt gelogeert en getracteert te worden, met het ter Rheede Leggend’ uijtkomend’ Schip d’ Eendragt na Batavia te Mogen overvaaren.
Aldus Geresolveert ende Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 404-411.¶
Dingsdag den {17581128} 28 Novbr: 1758.
‘S Voormiddag alle present.
Nagesien Weesende, het door den Heer Hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel, geproduceerde kort Vertoog der Lasten deeses Gouvernements, geduurende dit Boek Jaar 1757/58 Neevens die van ‘S Jaars bevoorens ofte d’ A:is 1756/57., komen de Selve te bedragen, als Volgt, Namentlijk:
| 1757/58 | 1756/57 | |
| Onkosten Van Scheepen | ƒ139181:17:-: | ƒ165335:12:-: |
| RandSoenen Ordinair | d:o 72874:03:-: | d:o 73056:11:-: |
| Onkosten d:o | d:o 30798:06:-: | d:o 26714:01:08: |
| Onkosten Extraordinair | d:o 5186:12:-: | d:o 3942:02:08: |
| Timmeragie en Reparatie | d:o 7468:12:08: | d:o 8108:04:08: |
| Fortificatiën | d:o 1151:10:08: | d:o 847:01:08: |
| Onkosten van 'S Comp:s Leijfeijgenen | d:o 21005:10:-: | d:o 19272:10:-: |
| 'T Hospitaal | d:o 1988:04:08: | d:o 1880:15:-: |
| Reecq:g van Condemnatie en Confiscatie | d:o 2926:13:-: | d:o 2305:02:08: |
| Onkosten Van Chaloupen en Mindere Vaartuijgen | d:o 3869:-:08: | d:o 2332:05:08: |
| Scheeps Zoldijen | d:o 11034:10:-: | d:o 21923:16:-: |
| Zoldijen aan Land | d:o 136035:09:08: | d:o 146577:03:08: |
| Somma | ƒ:433520:08:08: | ƒ472295:05:08: |
| 1757/58 | 1756/57 | |
| Onkosten Van Scheepen | ƒ139181:17:-: | ƒ165335:12:-: |
| RandSoenen Ordinair | d:o 72874:03:-: | d:o 73056:11:-: |
| Onkosten d:o | d:o 30798:06:-: | d:o 26714:01:08: |
| Onkosten Extraordinair | d:o 5186:12:-: | d:o 3942:02:08: |
| Timmeragie en Reparatie | d:o 7468:12:08: | d:o 8108:04:08: |
| Fortificatiën | d:o 1151:10:08: | d:o 847:01:08: |
| Onkosten van 'S Comp:s Leijfeijgenen | d:o 21005:10:-: | d:o 19272:10:-: |
| 'T Hospitaal | d:o 1988:04:08: | d:o 1880:15:-: |
| Reecq:g van Condemnatie en Confiscatie | d:o 2926:13:-: | d:o 2305:02:08: |
| Onkosten Van Chaloupen en Mindere Vaartuijgen | d:o 3869:-:08: | d:o 2332:05:08: |
| Scheeps Zoldijen | d:o 11034:10:-: | d:o 21923:16:-: |
| Zoldijen aan Land | d:o 136035:09:08: | d:o 146577:03:08: |
| Somma | ƒ:433520:08:08: | ƒ472295:05:08: |
Uijt Welke t’ Samentreckinge dan komt te Consteeren, dat de Lasten in ‘t Generaal deesen Jaare ƒ:38774:17:-: Minder als A:o pass:o bedragen hebbende, ijder Lastpost in ‘t bijSonder, het Volgende meerder of minder heeft koomen te bedragen, als.
| Meerder | Minder | |
| Onkosten van Scheepen belopen dit jaar minder als A:o pass:o eerstelijk, dat doenmaals drie Retour- Scheepen alhier meerder Zijn aangeweest, ten Tweeden, door d' excessive Reparatien aan de Scheepen de Liefde en Buijtensorg gedaan, en ten derde weegens het meerder getal Van ManSchappen, die op de Voorleeden Jaarsse Retourscheepen Zijn geplaatst ende daaraan Verstrekte Provisiën, Dranken, Equipagie en diverse Andere goederen | ƒ26153:15:-: | |
| RandSoenen Ordinair, bedragen deesen Jaare insgelijx minder als A:o Voorgangen, voortkomende door de minder uijtgegeevene Costpenningen Uijt 's Comp:s Cassa | d:o 182:08:-: | |
| Onkosten Ordinair, Komen daarenteegen meerder als A:o 1756/57 te bedragen, ten eersten door 't maken van 1400 Zijldoekse Sacken Voor 't Dispens, in Steede Van de geene die met het Scheepje Schuijlenburg Zijn verlooren geraakt, het Verschooten Bussekruijd bij 't arrivement, Voorstelling en Vertrek van den Wel Edelen Heere Commissaris Joan Gideon Loten, en tot Excerceeren der Arthilleristen, als meede weegens Thuijn Zaden en diverse Tuijn Gereedschappen, uijt 't Patria aangebragt, Een Montant van | ƒ:4084:04:08: | |
| Onkosten Extra ordinair, het meerder Rendement deeser Reecq:g teegens die van A:o 1756/57 d:o is heenkomende eerstelijks door het Verstrekte aan den Wel Edelen Heere Commissaris tot menage Van Zijn Ed:s Tafel, ten Tweeden weegens onderhoud, der twee herwaarts gerelegeerde Cingaleesen, en ten derde, door de betaalde premiën Voor diverse op gevangene 's Comp:s gedrost geweest Sijnde Leijfeijgenen | d:o 1244:09:08: | |
| Timmeragie en Reparatie het Minder bedragen deeser Reecq:g komt Voornaamentlijk hieruijt Voort, door dien 'er behalven een Wagthuijs bij de Nieuwe aangelegde Battereij aan de Soute Rivier , geen Nieuwe Timmeragie van belang Zijn gemaakt, ende onvermeijdelijk noodig geweest Sijnde Reparatiën aan 't Zeehoofd, de Waterleijding, mitsg:s de Coorn maguasijnen, Moolens, Hospitaal, Paarden Stal, item de Wooningen in 't Casteel ook minder bedragen hebben, dan de Reparatien die in 't Voorleeden Boekjaar aan diverse Andere 's Comp:s gebouwen hebben moeten werden gedaan | ƒ639:12:-: | |
| Fortificatiën, Rendeeren dit Jaar Meerder, weegens Verbruijkte Materialen, en het leggen Van beddings op de Batterijen, een Montant van | d:o 304:09:-: | |
| Onkosten Van 's Comp:s Leijfeygenen monteeren dit jaar meerder als A:o Pass:o terwijl deesen Jaare de Winter Kleederen, aan deSelve ten Vollen is verstreckt, dat in A:o Voorgangen bij gebreck Van Pijlaeken niet heeft kunnen geschieden | d:o 1733:-:-: | |
| 'T Hospitaal, deese Reecq:g komt meerder te bedragen, als 't gepasseerde Jaar door dien dit huijs deesen Jaare met een grooten getal Zieken is beset geweest, een bedraagen van | d:o 107:09:08: | |
| Reecq:g van Condemnatie en Confiscatie, komt dit Jaar almeede meerder te Sommeeren, door dien, de Winterkleeding deesen Jaare aan de Bandieten insgelijx ten vollen is uijtgereikt | d:o 621:10:18: | |
| Onkosten Van Chaloupen en minder Vaartuijgen het Meerder bedragen deeser Reecq:g, als in 't gepasseerde Jaar komt Voort, Weegens de daaraan verstreckte Equipagie goederen, dat mits gebreck aan de Selve in A:o pass:o niet heeft kunnen geschieden, 't maken van Nieuwe Zeijlen, ten dienste Van de Landsboots, en Verder daaraan gedaane Reparatien, een montant Van | d:o 1536:15: | |
| Scheeps Zoldijen, Sommeeren dit Jaar minder als A:o pass:o, dewijl 'er in der voorl: Jaare aan 't Volk van Vijff Scheepen, en daar en teegen in dit Boek Jaar maar aan een Schip goede maanden Zijn afgegeeven | d:o 10889:06:-: | |
| Zoldijen aan Land, het minder Rendement deeser Reecq:g als die Van A:o 1756/57 is voortkomende, Weegens de Monteering aan 't Guarnisoen in dit Jaar Verstrekt | d:o 10541:14:- : | |
| Somma | ƒ:9631:18:-: | ƒ:48406:15:-: |
| Meerder | Minder | |
| Onkosten van Scheepen belopen dit jaar minder als A:o pass:o eerstelijk, dat doenmaals drie Retour- Scheepen alhier meerder Zijn aangeweest, ten Tweeden, door d' excessive Reparatien aan de Scheepen de Liefde en Buijtensorg gedaan, en ten derde weegens het meerder getal Van ManSchappen, die op de Voorleeden Jaarsse Retourscheepen Zijn geplaatst ende daaraan Verstrekte Provisiën, Dranken, Equipagie en diverse Andere goederen | ƒ26153:15:-: | |
| RandSoenen Ordinair, bedragen deesen Jaare insgelijx minder als A:o Voorgangen, voortkomende door de minder uijtgegeevene Costpenningen Uijt 's Comp:s Cassa | d:o 182:08:-: | |
| Onkosten Ordinair, Komen daarenteegen meerder als A:o 1756/57 te bedragen, ten eersten door 't maken van 1400 Zijldoekse Sacken Voor 't Dispens, in Steede Van de geene die met het Scheepje Schuijlenburg Zijn verlooren geraakt, het Verschooten Bussekruijd bij 't arrivement, Voorstelling en Vertrek van den Wel Edelen Heere Commissaris Joan Gideon Loten, en tot Excerceeren der Arthilleristen, als meede weegens Thuijn Zaden en diverse Tuijn Gereedschappen, uijt 't Patria aangebragt, Een Montant van | ƒ:4084:04:08: | |
| Onkosten Extra ordinair, het meerder Rendement deeser Reecq:g teegens die van A:o 1756/57 d:o is heenkomende eerstelijks door het Verstrekte aan den Wel Edelen Heere Commissaris tot menage Van Zijn Ed:s Tafel, ten Tweeden weegens onderhoud, der twee herwaarts gerelegeerde Cingaleesen, en ten derde, door de betaalde premiën Voor diverse op gevangene 's Comp:s gedrost geweest Sijnde Leijfeijgenen | d:o 1244:09:08: | |
| Timmeragie en Reparatie het Minder bedragen deeser Reecq:g komt Voornaamentlijk hieruijt Voort, door dien 'er behalven een Wagthuijs bij de Nieuwe aangelegde Battereij aan de Soute Rivier , geen Nieuwe Timmeragie van belang Zijn gemaakt, ende onvermeijdelijk noodig geweest Sijnde Reparatiën aan 't Zeehoofd, de Waterleijding, mitsg:s de Coorn maguasijnen, Moolens, Hospitaal, Paarden Stal, item de Wooningen in 't Casteel ook minder bedragen hebben, dan de Reparatien die in 't Voorleeden Boekjaar aan diverse Andere 's Comp:s gebouwen hebben moeten werden gedaan | ƒ639:12:-: | |
| Fortificatiën, Rendeeren dit Jaar Meerder, weegens Verbruijkte Materialen, en het leggen Van beddings op de Batterijen, een Montant van | d:o 304:09:-: | |
| Onkosten Van 's Comp:s Leijfeygenen monteeren dit jaar meerder als A:o Pass:o terwijl deesen Jaare de Winter Kleederen, aan deSelve ten Vollen is verstreckt, dat in A:o Voorgangen bij gebreck Van Pijlaeken niet heeft kunnen geschieden | d:o 1733:-:-: | |
| 'T Hospitaal, deese Reecq:g komt meerder te bedragen, als 't gepasseerde Jaar door dien dit huijs deesen Jaare met een grooten getal Zieken is beset geweest, een bedraagen van | d:o 107:09:08: | |
| Reecq:g van Condemnatie en Confiscatie, komt dit Jaar almeede meerder te Sommeeren, door dien, de Winterkleeding deesen Jaare aan de Bandieten insgelijx ten vollen is uijtgereikt | d:o 621:10:18: | |
| Onkosten Van Chaloupen en minder Vaartuijgen het Meerder bedragen deeser Reecq:g, als in 't gepasseerde Jaar komt Voort, Weegens de daaraan verstreckte Equipagie goederen, dat mits gebreck aan de Selve in A:o pass:o niet heeft kunnen geschieden, 't maken van Nieuwe Zeijlen, ten dienste Van de Landsboots, en Verder daaraan gedaane Reparatien, een montant Van | d:o 1536:15: | |
| Scheeps Zoldijen, Sommeeren dit Jaar minder als A:o pass:o, dewijl 'er in der voorl: Jaare aan 't Volk van Vijff Scheepen, en daar en teegen in dit Boek Jaar maar aan een Schip goede maanden Zijn afgegeeven | d:o 10889:06:-: | |
| Zoldijen aan Land, het minder Rendement deeser Reecq:g als die Van A:o 1756/57 is voortkomende, Weegens de Monteering aan 't Guarnisoen in dit Jaar Verstrekt | d:o 10541:14:- : | |
| Somma | ƒ:9631:18:-: | ƒ:48406:15:-: |
Soo als ook uijt het VoorSeijde Vertoog is Komen te Consteeren, dat de Suijvere Winsten en ‘S Lands Inkomsten hebben bedragen, als Volgt, te Weeten:
| A:o 1756/57 | ƒ:159483:18:08: |
| d:o 1757/58 | d:o 156845:04:-: |
| en dus | ƒ2638:14:08: minder |
| A:o 1756/57 | ƒ:159483:18:08: |
| d:o 1757/58 | d:o 156845:04:-: |
| en dus | ƒ2638:14:08: minder |
als in het gepasseerde Boekjaar, Welk gering minder bedragen, eenelijk is Voort gekomen, door de Weijniger Avancen die Mits de Minder Verstrecke goede Maanden, door den Winkelier Sijn behaeld, mitsg:s door de Mindere Voordeelen die op de Verkogte CoopmanSchappen Sijn gevallen.
Sijnde deesen aangaande Voorts Verstaan, Vooren gemelden Heer Hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel te qualificeeren om met het Sluijten der Negotie Boeken deeses Gouvernements te doen Voortgaan.
Aldus Geresolveert, ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop. Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 412-421.¶
Dingsdag den {17581212} 12: Decbr 1758.
‘S Voormiddags alle Present, behalven den E: Capitain Militair Rudolph Sigfried Allemann, door Indispositie.
Sijn heeden in Vergaderinge met aandag gerevideert, de Negotie en Zoldij boeken deeses Gouvernements, Van ‘t jongst afgelopene Boekjaar, Neevens het Rapport door de tot der selver Examinatie geCommitteerd geweest Sijnde Leedens deeses Raads d’ E: E:s David D’ Aillij en Pieter Hacker Verleend, uijt Welk een en ander is koomen te blijken, dat in de Voorseijde Negotie Boeken niet alleen alle posten Van ongelden en Andere Afschrijvingen met de diesweegens verleende Ordonnatiën koomen t’ accordeeren, Maar dat ook buijten deselve geen de Minste afschrijvingen Zijn gedaan geworden: gelijk meede ten belange der Zoldij boeken, dat deselve insgelijx in de Ver Eijschte forme, Na volgens d’ ordres der E: Comp: gehouden Zijn, en dat de afbetalingen aan de dienaaren derselver Naar behooren uijt gereijkt, mitsgaders de belastingen daarvan bij de Negotie boeken indiervoegen Zijn afgeschreeven, als in ‘t Voorseijde Rapport Specifice Werd aangetoond, en Laatstelijk dat door den Zoldij Boekhouder als Curator ad Litis, omtrent het Inventariseeren, Verkoopen en Inboeken der Nalatenschappen Van ‘s E: Comp:s Dienaaren, mitsgaders het in Cassa tellen Van dies geheel bedragen ter somma van Rijxd:s 849:- ofte ƒ:2037:12:- in alles Volgens d’ Ordres van haar Wel Edele groot Agtbr: de Heeren der Hooge Indiasche Regeering is gehandelt geworden, Weshalven goedgevonden en beslooten is, dat de Meergem: Negotie en Zoldij boeken, Volgens gebruijk Zoo na ‘t Vaderland als na Batavia en het geciteerd Rapport, Noopens dies Examinatie bovensdien aan Welgem: Heeren der Hooge Indiasche Regeering Zullen Werden gesuppediteerd.
Vervolgens gereSumeert Weesende, de ingediende Nominatiën der Resp:t Collegien, Soo hier aan Cabo, als in de buijten Districten, heeft men Zig de gedane Electie Van Ouderlingen Laten Wel gevallen, en Verders uijt het dubbelt genomineert getal tot Diaconen Verkooren, de Volgende persoonen, te Weeten:
In de Kerk hier aan Cabo
Daniel Heijning tot ouderling in plaatse van den afgaanden Hendrik Möller.
Salomon van Egten, en Gijsbert Rogiers, tot Diaconen Voor d’ uyt gediende Dirk Westerhoff en Jan Van Sittert.
In de Stellenbosche Kerk
Gerrit Van der Bijl, tot ouderling, in Steede van Johannes Louw Pietersz: en tot Diacon Jacobus Conterman, in plaatse Van den afgetreedenen Willem Morkel.
In de Kerk van Drakensteijn
Roeloff van der Merwe ouderling, Jan Blignaut, en Andries du Toit tot Diaconen den Eersten in plaatse van David de Villiers, en de Twee Andere Voor Pieter Loret en Jacob Marais.
In de Kerk in ‘t Land Van Waveren
David van der Merwe tot ouderling in Steede Van Isaac van der Merwe. Jacobus Teron tot Diacon in plaatse van Jacobus du Toit.
In de Swartlandsche Kerk
Hendrik Van der Westhuijsen tot Diacon, Voor den uijtgediente Frans Smit.
Sullende Voorsz: Kerken Rade wijders, werden aangeschreeven, dat ‘er deesen Jaare Weederom geen Commissaris politicq, Na de buijten Districten, Staat afte gaan, en dat Zij hierom Sullen moeten besorgen dat de Kerkelijke Reecq:g haarer arme penn:g bij tijds in gereedheijd gebragt, en herwaards werden OvergeSonden.
Voorts Zijn uijt de in dubbelen getal genomineerde Persoonen om Na gebruijk in d’ onderstaande Collegiën, dienst te doen Verkooren, als
Tot Burgerraden
Carel George Wieser, en Jan Serrurier in Steede der uijtgediende Jan Haszingh, en Jan Meijndertsz Cruijwagen.
Tot Weesmeesteren
Tobias Christiaan Rönnenkamp, Hendrik Oostwald Ecksteen en Jacobus Blanckenberg ende Sulx ter plaatsvullinge van d’ aftetreedene Daniel Heijning, Johannes Meyndertsz: Cruijwagen en Johan Fredrik Willem Böttiger.
Tot Commissarissen van Civile en Huwelijx Saken
Dirk Westerhoff en Jan Van Cittert, in Steede van Carel Maximiliaan Adleda en Albert Lockman
En is Verders in plaatse van den Capitain Militair d’ E: Rudolph Sigfried Allemann, die op Zijn Versoek Van ‘t presidium in dat Collegie is ontslagen, Weeder tot President Verkooren, den E: Pakhuijsmeester David D’ Aillij
Tot Heemraden van Stellenbosch en Drakensteijn
Daniel Malan Johannes Albertus Meijburg Roelof van der Merwe, en Hendrik françois Muller in Steede van Gerhard van der Bijl, Pieter Laubster, Hendrik Hop en Jan Blignaut.
Tot Heem Raden Van Swellendam
Jacobus Botha d’ oude en Philip Rudolph Botha ter plaatsvullinge van de uijtgediende Philip du Preez en Nicolaas de Bruijn.
Aldus Geresolveert, ende Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 422-437.¶
Dingsdag den {17581219} 19 Decbr: 1758,
’s Voormiddags alle Present, behalven den E. Capitain Militair Rudolph Sigfried Allemann, mits Indispositie.
Den op den 15 Septembr: deeses Jaars ter opsoeking Van het Bengaals Retourschip de Naarstigheijd , Van hier afgesonden geweest Sijnde Hoeker de Hector , na het geluk gehad te hebben, Van gem: Bodem alhoewel in een Seer deSolaten toestand, te Rio de La Goa te hebben aangetroffen, den 17: der afgeweekene Maand Novembr: Weederom Vandaar ‘t Zeijl gegaan, en op gepasseerde Saturdag den 16 Deeser, alhier Weeder Sijnde komen te Reverteeren, is heeden geresumeerd geworden, het Schrijvens Van d’ overheeden dier kiel, Sub dato 5 Novembr: Voorm: aan deese Regeering gerigt, Waarbij de Selve koomen te berigten:
Dat Zijl: den 9 April des Voorl: Jaars 1757, op de Z: B:te van 28: gr:e 45 Min:te Lengte 69 gr: 52 min: het ongeluk gehad hebbende in een Swaaren Storm, alle hunne Rondhouten, uijtgenoomen de groote Mast te Verliesen, en daar en boven aan ‘t Schip Selve Meede groote Schade te hebben bekomen, Vervolgens, met d’ opgeregte Stompen hun uijtterste devoir hadden aangewend, om deesen uijthoek te besteevenen, dog dat Zijl: gekoomen zijnde, op de Z:B:te Van 34 1/2: Graad, door op Nieuwe ontmoete Swaare Stormen, Mitsg:s de Seer ontramponeerden toestand Van ‘t Schip, en dat ook het Volk dermaten afgemat Was, dat deSelve genoegSaam buijten Staat Waaren, eenig Scheepswerk meer te kunnen Verrigten, Sig genoodsaakt hadden gevonden, om tot behoud Van Schip en Sielen, den Steeven naar Mosambicque te Wenden.
Dat Zijl: dit hun Voorneemen door de Sterk om de Zuijd Lopende Stroomen meede niet ter uijtvoer hebbende kunnen brengen, oversulx hadden moeten Resolveeren Rio de La Goa op te Zoeken, alwaar Zijl: dan ook eijndelijk na Veel Suckelens, den 11 Julij des Voorl: Jaars geluckig Waaren ter houw gekoomen.
Dat Zij Seedert hun aankomst ter dier plaatse, diversse maalen eenige Manschappen hadden afgesonden om te tragten Overland ‘t Zij Naar Mosambicque of deese plaats te Geraaken, en indiervoegen berigt Van haarl: magteloosen toestand te doen, dog dat deselve telkens na eenige dagen op Weg te Zijn geweest, Sig genoodSaakt gevonden hebbende, onverigter Zaake te Rug te Keeren, dit hun had doen besluijten, om den 7 maij de Boot met een Stuurman en Vijff gemeene naar Mosambicque Voormeld te Zenden, met Last om aldaar een Vaartuijg af te huuren, ten eijnde daarmeede Van hunnen toestand berigt Naar dit Gouvernement te brengen, Sonder dat Zijl: van de Voorsz: door hun Afgesondene Boot Seedert eenig Narigt hadden bekoomen.
Dat ‘er van hunl: Manschap Seedert hun depart uijt Bengaalen 43: Persoonen overleeden Weesende d’ Equipagie overSulx teegenwoordig met de daar onder Zijnde Passagiers nog maar 59: Coppen quam uijt te maaken, die sig egter alle gesond Komen te bevinden.
Boven het welke uijt de bij Voorsz: overheeden gemaakte en neevens haarl: Gementioneerde Missive herwaards gesondene Verklaaringen is koomen te blijken, dat Voor Soo Verre Zijl: ter dier tijd hadden kunnen gewaar Worden, Van hun inhebbende Lading 57: Soo Cassen als Packen en Baalen met Lijwaaten en Sijde, beschadigd Waaren.
En Eijndelijk dat geciteerde bodem, door de Schippers Pieter Schoeneman en Hans Harmsz: Neevens de StuurLieden, Deksofficieren en TimmerLieden, exact gevisiteerd geworden Zijnde, men bevonden had, het Selve buijten boord, aan beijde Zijden Van Agteren tot aan de Valreep, geheel Reddeloos, het Grootste gedeelte der bouten Los en uijt gewerkt, Mitsgaders het houtwerk aldaar, dermaten Verrot te Zijn, dat in het Selve geen Vastigheijd Meer te Krijgen is.
Dat binnen boord in ‘t Ruijm aan bakboord Zijde Van ‘t Groot, tot onder ‘t Agterluijk de balk Weegeringe geheel Verrot en met Witte Mieren Vervuld: Voorts eenige balken en Kniën Werkende, een balk bij ‘t groot luijk, en een dito onder de groote hals gebrooken en gesakt, mitsg:s de Mast ten eenemaal Vermolmd en Van de Witte Mieren doorgegeeten Sijnde, het Schip door de voorsz: Swaare gebreeken, ten eenemaal buijten Staat quam te Sijn, om herwaards gebragt te kunnen worden, invoegen door gem: Schipper Hans Harmsz: Conform de aan hem ter hand gestelde Instructie, uijt de Lading Van ‘t Selve Schip de Naarstigheijd Voor eerst in Sijnen onderhebbenden Hoeker overgenoomen en herwaards gebragt Sijn,
Weshalven uijt aanmerkinge Van alle de Voorsz: omstandigheeden heeft moeten werden beslooten, dat men bij de Aldereerste Voor Koomende Geleegentheijd en door de bequamste Middelen die hier toe Sullen Kunnen Werden uijt gedagt, de Resteerende Lading Van gem: Bodem mitsg:s de nog in Weesen Sijnde Scheepelingen Zal doen afhalen, en herwaards overbrengen, Sullende egter geConsidereerd het groot gebrek dat gementioneerde Scheepelingen genoegSaam aan alles komen te Lijden, Meergem: Hoeker de Hector , inmiddels Weederom ten Spoedigsten ter overvoering eeniger ProviSiën en andere Noodwendigheeden Naar Rio de La Goa werden afgesonden, als Wanneer dies Overheeden bij Missive Sullen Werden aangeschreeven dat Nademaal men Ligtelijk heeft kunnen Nagaan, dat Zijl: uijt Vrees Voor den inLander geensints Souden derven onderstaan, om de Vooren aangehaalde nat gewordene Packen met Lijwaten ginder aan de Wal te brengen, om de Selve aldaar te openen, Wasschen en Weeder beSorgen, Zij deselve overZulx met meergemelde Hoeker herwaards Souden hebben te Senden, ten eijnde alhier ten eersten Na behooren te kunnen Werden behandeld; Terwijl boovens dien in eevengem: Vaartuijg Nog Zal moeten Werden Afgescheept Soodanige Verdere Goederen uijt de Lading, als ‘er Voor de hand Komen te Zijn, gelijk meede het geene tot de toerusting Van ‘t Schip gehoord hebbende haarl: thans het meest Soude moogen Koomen te belemmeren.
Endewijl gem: Overheeden bij derSelver Voorwaards gem: Missive Seer instantig om ordre koomen te Versoeken, hoedanig Zig bij Verschijning Van het door haarl: Van Mosambicque Versogte Vaartuijg te gedragen, heeft men deesen Aangaande Goedgevonden deselve te Gelasten dat aangesien gelijk hier boven is aangehaald, het Volk en Lading bij d’ Eerste geleegendheijd Staat afgehaald te Werden, Sij dienvolgens ‘t Voorsz: Portugees Vaartuijg daartoe niet Sullen behoeven t’ Emploijeeren, dog dat Zijl: egter om het Credit der E: Comp:gn behoorlijk te bewaaren, de overheeden Van ‘t Selve, behoorlijk Voor den gedane Togt Sullen moeten voldoen, met Recommandatie egter om hier omtrent niet Verder te gaan dan de billijkheijd Sal komen te VerEijschen, mitsgaders in deesen met den Schipper Hans Harmsz: Communicatief te werk te gaan; terwijl Voorts Verstaan is, meergem: Scheeps overheeden te qualificeeren om in betaaling van het geene Waarmeede Zij invoegen Voorsz: met Voorsz: Portugeesen Sullen Zijn over een gekoomen, een Wissel op deese Regeering te trecken.
Het Seer onbetamelijk en gantsch ergerlijk gedrag, ‘t Welk Veele baldadige buijtenLieden, Sig niet komen t’ ontsien, bij ‘t Leeveren van hun Coorn aan d’ E: Comp:gn Voor ‘t Casteel te Voeren, Wijnige daagen geleeden oorsaake geweest Zijnde, dat den Lieutenant in een der Stellenbosche Compagnien Burger Dragonders, Johannes Louw, met een der onderofficiers Van de Hoofwagt, in Moeijlijkheijd is gewickeld geraakt, heeft men bij overweeging, dat Sulx niet soude Zijn Voorgevallen, Wanneer hij Louw in plaatse van als Voerman op Zijn Wagen t’ ageeren, aldaar indiervoegen Was Verscheenen, dat men hem Voor een Officier had kunnen kennen, goedgevonden de Resp:t Collegiën van Landdrosten en Heem Raaden mitsgad:s Krijgs Raaden Soo van Stellenbosch en Drakensteijn , als Van Swellendam , bij Missive te gelasten, dat Voortaan, Soowel de dienende en oude Heemraaden als Krijgsofficieren, Wanneer Sij hier aan de Caab opkomen, en Voor al Wanneer de Selve bij ‘t Leeveren Van hun Coorn, Voor en in ‘t Casteel of elders present Willen Zijn, Zijlieden altoos ordentelijk gekleed Zijn, en het Zijd geweer op Zijde Sullen moeten hebben, om dus doende behoorlijk te kunnen Werden gedistingueerd, Wanneer de aan de Hoofdwagt en elders gegeevene, ordres, om de Voorsz: ongereegeldheeden en in Solentiën, met ernst te beletten, en teegen te gaan, Sullen moeten ter uijtvoer gebragt werden; en is Voorts goedgevonden, Van dit besluijt, Extract Voor de Burger Krijgsraad deeser plaatse te Laaten afgeeven, ten eijnde ‘t Selve Voor de buijtenwoonende Caabse Burger Officieren insgelijx kan Strecken tot derSelver Narigt en observance.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 438-443.¶
Donderdag den {17581228} 28 Decbr: 1758.
‘S Namiddags alle Present.
De Vergaderinge op de soo eeven gedaane ontdecking dat de bereijds in ‘t gesigt deeser Rheede genaderde Neegen Scheepen, Voor dewelke Soo op gisteren als heeden d’ Ordinaire Sein Schooten Van den Leeuwen Cop en ‘t Robben Eijland Sijn gedaan geworden, alle Franssen koomen te Zijn, ilico bij een geroepen Sijnde, is in deselve bij overweeging dat men Van de komst deeser Scheepen, geen het Minste berigt, Vooraf heeft bekomen, en dat Sig onder deselve Soo als men Sulx distinctelijk hier Van de Wal kan onderschijden diversse kloekke ten oorlog toegeruste Scheepen Koomen te bevinden; eenpariglijk goedgevonden en beslooten, Sig ten Spoedigsten in behoorlijke Staat Van denfensie te Stellen, ten eijnde in gevalle men Van de Voorsz: Scheepen op eene Vijandelijke wijse mogte werden geattacqueerd, de Selve als dan onder Godes hulpe Manmoediglijk af te Weeren Welken Volgende het Bataillion Militairen deeses Casteels Sig ten eersten agter de Linie geposteerd hebbende, Men immediaat daarop de Compagnie Pennisten en andere onder den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn, tot besetting deeser fortesse heeft doen bij een koomen, en de Selve Van behoorlijke Wapenen, mitsg:s Scherpe patroonen doen Voorsien: Soo als ook aan de Capit:ns der Burger Cavallerij en Infanterij is geordonneerd geworden, haare onderhoorige Manschappen op Staande Voet in de Wapenen te doen koomen.
Sijnde Voorts aan de Commandanten op de Resp:t Batterijen en Redouten meede gelast Sig met de tot bediening Van ‘t Geschut geordonneerde Constapels en handlangers elk op Sijn beschijden post te begeeven, en ‘t Canon overal met Scherp te doen Laaden.
Gelijk insgelijx goedgevonden en Verstaan is, om het Volk van de Schuur mitsg:s de houtCappers Soo aan de Witte boomen als elders beschijden, ten Eersten herwaards te Laaten opkoomen, ten eijnde Meede tot bediening Van ‘t Canon der Redouten in de Linie te Werden geëmploijeerd. En is wijders aan den Schipper Van den thans alleen ter Rheede Leggende Hoeker de Hector Hans Harmsz: geordonneerd, het op gem: Vaartuijg beschijdene Volk aan de Wal te Laaten koomen, om al meede het op de geciteerde Redouten Leggende Canon te bedienen, uijtgenoomen 4 â 5 Mannen die op den Hoeker Sullen moeten Verblijven, om deselve Wanneer ‘er eenige Vijandelijke Vaartuijgen op haar Mogten afkoomen, op ‘t Strand te Setten, dan wel in brand te Steeken: Terwijl gem: Schipper Harmsz tot AdSistentie Van den E: Equipagiemeester Taal onder den selven ‘t Commando op de groote Batterije of Water Schans Sal moeten Voeren. Sullende het Wagtsvolk op d’ eeven gem: groote Batterije inmediaat met nog eenige Manschappen uijt het GuarniSoen deeses Casteels werden Versterkt.
Gelijk al verder aan den Cap:tn Tobias van Ek, Commandeerende de Persoonen dewelke tot bewaaring van ‘t Caabse Vlek geschikt Sijn, is geordonneert geworden, om Sig neevens des Selfs soo eevengem: ManSchappen aan het Burgerwagthuijs te Vervoegen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
C. 136, pp. 444-450.¶
Saturdag den {17581230} 30: Decbr: 1758,
‘S Voormiddags alle present.
Ten belange der op eergisteren Nopens de alhier gearriveerde Fransse Scheepen genomene Maatregulen, heeden Nader gedelibereert weesende, hoedanig men Zig dienaangaande nu Verder Soude dienen te gedraagen ter Saake dat der Commandant Van het Voorsz: Esquadre den Heer Chevalier de Ruis, na desselfs arrivement nog op eergisteren teegens den Avond door een Zijner Officieren bekend gemaakt, mitsg:s op Gisteren Morgen Vroeg het Casteel met 15 Cannon Schooten gesalueert te hebben, Vervolgens des Voormiddags in persoon aan Land is gekoomen, en alsdoen op ‘t kragtigste door Zijn Ed:s is VerSeekert geworden, dat geduurende den Tijd dat met desselfs Esquadre ter Ververssinge aan deese plaats Soude Koomen te Vertoeven, alleSints d’ uijtterst goede Ordre Soude Werden in Agt genomen, heeft men egter eenpariglijk goedgevonden en beslooten, om de Schikkingen tot Weringe eener onverhoopte Vijandelijken aanval, Voor eerst nog te Laaten op den Voet als de Selve op eergisteren is gereguleert en Vastgesteld, Sonder daaromtrent eenige Veranderingen te Maken, als eenelijk, dat om het aanrijden Van ‘t benodigde Brandhout Voor ‘t Hospitaal, de Backereij &:a niet ten eenemaal te doen Stil Staan, dierhalven Van de 66: Soo Wagenrijders als houtkappers, dewelke bij ‘t geschut in de Linie sijn geplaatst, 30 Coppen Weederom naar hunne bescheijdene Posten Sullen Werden gesonden, gelijk meede, dat dewijl het Volk van de Stal en ‘t Ambagts quartier hier altoos bij derhand Sijnde, Spoedig kunnen Werden bij een gebragt, deSelve Meede Weederom Na hunne Resp:t Werkplaatsen te Senden; Sullende daarentegen al de gereconvaliseerdens in ‘t Hospitaal Weederom tot bediening Van ‘t Canon der Resp:t Redouten Werden gebruijkt.
Zoo als ook ten eijnde den Hoeker de Hector desselfs gedestineerde Voijagie naar Rio de La Goa te kunnen Laten Voort Setten, goedgevonden is, om den Schipper Hans Harmsz: Van de hem aangeweeSene Post op de Groote Batterij te ontslaan, en in desselfs plaats tot AdSistentie van den E: Equipagiem:r Taal, aldaar te Stellen, den oudgesaghebber Cornelis de Leeuw: Terwijl den Landmeeter Carel David Wentzel bij ‘t geschut op de Couvre face Imhoff, onder den Lieutenant der Arthillerij Simon Van Henneveld Sal moeten Commandeeren.
Sijnde Voorts gearresteerd, Brandmeesteren deeser plaatse t’ ordonneeren Sorge te dragen, om op ‘t eerst allarm met de Brandspuijten paraat te Zijn, ten Welker eijnde de Selve geauthoriseert Zullen weesen, om tot het behandelen der Spuijten Sooveel Slaven Van Particulieren t’ emploijeeren als Zij Sullen noodig oordeelen.
En Nademaal het van de uijtterste aangeleegentheijd komt te Sijn, om geduurende het aanweesen Van Meergem: frans Esquadre, eenige Man Schappen Soo uijt de Caabse Burger Cavallerije als die van Stellenbosch en Drakensteijn , ter deeser plaatse bij der hand te hebben; Soo is Verstaan, om bij d’ alhier bereijts present Sijnde Caabse Ruijterij, nog 75 à 80: Coppen te Laten opkoomen, mitsg:s aan den Krygsraad Van Stellenbosch en Drakensteijn Voorm: bij Missive te gelasten, om op den 15: der aanstaande maand Januarij een detachement van Vijftig burger Dragonders onder der Selver hoofd en Mindere Officieren, herwaarts te Laaten op Koomen, en de Selve Vervolgens na Verloop van een Maand door een ander detachement Van een gelijk getal ManSchappen te doen aflossen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s