C137 v1.20
C. 137, pp. 2-59.¶
Marginalia d’ A:o 1759.
den 4: Januarij
Na lectuure der brieven door den franssen gouverneur, de heer Magon, neevens den raed tot Mauritius aan de Regeering deeser plaatse geschreeven.
is verstaan, aan den Heer Clouet te permitteeren, om de benoodigde leevensmiddelen ten behoeve van ‘t aanweesend Frans Equader alhier te moogen inkoopen.
en Zal aan denselven ook in Cas van verleegentheijd na vermoogen de vereijschte adsistentie werden toegebragt.
den 6 Januarij
Resumptie der seer g’Eerde letteren van haar hoog Edelens tot Batavia, de datis 15 en 30: Octob: Pass:o.
Zullende het geordonneerde noopens het bereekenen van t Canon &:a mitsg:s het afsenden van Copia factuuren en Cognossementen pligtschuldig agtervolgt.
en aan de bataviase Retourscheepen de genoteerde Equipagie goederen verstrekt worden.
Ook zal men de beseydenverm: Cingaleese ballingen soo veel moogelijk alle correspondentie beletten.
mitsgaders met opzigt der te rug versogte Chineesen, conform de Intentie van haar hoog Edelens, handelen
de verstrecking van Zoutvleesch aan S Comp:s scheepen voor ‘t vervolg moetende Cesseeren.
Zal oversulx d’ aanbesteeding van versch vleesch en lewendige schapen maar alleen gevolg neemen.
Terwijl met de hierneevensverm: schrijffout in ‘t Schriftuur over de vermunting in Bengalen behoorlijk zal doen veranderen.
mitsgaders Zorge dragen, om aan geen vreemdelingen Transport na Batavia of elders in Indiën te verleenen.
geproduceerde versoekschriften en Procuratiën van deese en geene, weegens ‘t overmaken van hunne te goed hebbende gagiën.
dewelke ter ondersoek in handen van den Heer Independent Fiscaal Zijn gesteld.
den 8: Januarij
Gebruykte voorzorg dat noopens het alhier opgebragte Engelsschip in geenen deele teegens de tractaten tusschen Engeland en onse Republicq werden gehandelt.
den 10 Januarij
Certificaat dat dienaangaande door den commandant van ‘t aanweesend frans Esquader is gegeeven.
zullende hetselve in Copia na ‘t vaderland werden overgesonden.
den 16: Januarij
verslag door den Commandeur der Retourvloot d’ Heer Jan Ackerveld gedaen, noopens de gestelde ordre tot secuuriteijt der onder desselfs vlagge gehoorende Scheepen.
Lectuure der missive van haar hoog Edelens tot Batavia, de dato 11: 9ber. des gepasseerden Jaars.
Sullende het Provisie Schip ‘T Slot van Cappelle ten spoedigsten met een volle Lading Tarw derwaarts te rug gesonden
en met dien bodem herwaarts gesondene Thee op de besijdengen: Scheepen verdeelt werden.
genoomen besluijt, om de van ‘t Schip de naarstigheijd bereijds hier Synde Packen met Lijwaaten en baalen met Zijde naar ‘t Vaderland te versenden.
de presente retourscheepen Sal men voor ditmaal nog eens met alhier gesouten vleesch voor twee maanden laten proviandeeren.
Reedenen waarom de twee beseijden genoemde Cingaleese ballingen van Stellenbosch naar Swellendam versonden.
En de nu van Batavia overgekoomene twee gecondemneerdens op ‘t Robben Eijland geplaatst.
mitsg:s haar hoog Edelens tot Batavia eerbiedig om ordre versogt werden of en hoeveel men aan de Laatsgen: persoonen tot onderhoud zal moogen toeleggen.
aan de successivelijk van buyten opkoomende detachementen burger dragonders maandelijx ieder man een mudde garst te doen verstrecken
verleende permissie aan den ondercoopman Westpalm, om desselfs Zoontje naar ‘t Patria te versenden.
werwaarts de wed:we Nebbens, om reedenen als bij ‘t neevenstaande request vermeld, Transport en Costvrij Zal moogen te rug keeren.
den 23: Januarij
op ‘t versoek van den Chevalier de Marniëre is goedgevonden, aan den selven een swaar Anker en twee stengen te verstrecken.
gepresenteerd Schriftuur door den Ridder De Ruïs, en den Intendant de heer Mondion, houdende versoek dat aan deese en geene Persoonen van ‘t Frans Esquader, passagie na neederland mogt werden vergund.
wat daar op voor appostille is gegeeven.
verschansing van den Major d’ heer Jan Jacob Steenmulder van ‘t Commandeurs Schip kievitsheuvel op de barbara Theodora
Consideratien waarom men raadsaam geoordeelt heeft, eenige Stucken Canon met de daartoe gehoorende gereedschappen &:a naar ‘t Robben Eyland te Senden.
met ordre wijders aan den Posthoudenden Sergeant aldaar, om deselve ingevalle als besyden vermeld tot handhaving van S’ Comp:s regt en Jurisdictie te gebruijken.
Zynde voorts de met overnes herwaarts gesondene twee Cingaleese gerelegeerdens op ‘t voorsz: Eyland geplaatst.
en Zal aan ijder derselve 4: Rx. En 40: lb: Rijst ter maend tot onderhoud verstrekt.
Mitsg:s de geresumeerde procuratien en Zoldij reecq:g naar ‘t vaderland moogen overgesonden werden.
den 30 Januarij
geproduceerde missive door den Landdrost tot Swellendam Jan Andries Horak aan den Edelen heer gouverneur geschreeven, noopens het ten hoogsten strafwaardig gedrag van den oudheemraad Jan Loots.
welke zaak ter verder ondersoek en regtsvorderinge voor den Raad van Justitie in handen van den heer Independent Fiscaal gesteld.
aanstelling van een nieuwen Schipper op ‘t Retourschip de Snoek in steede van den overl: Cap: Lieut:t
als meede van een opper- en onderstuurman op dien bodem.
De Reecq:gn der arme Penn:e van de hier te lande zynde vijf kerken Sullen in Copia naar ‘t Vaderland werden overgesonden.
werwaarts ook het Zoontje van den Boekhouder Adleda, mits Transport en Costgeld betaalende sal moogen vertrecken.
Zynde daar en teegen aan de wed:w Lindeman gepermitteerd, om eenigen tijd alhier te verblijven.
den 1 Februarij
Verpagting der Leverantie van versch vleesch en leevendige Schaapen.
‘t welk voor vijff Jaaren tot Ses duyten het lb: vleesch en Twaalf Schell: ieder leevend Schaap is aanbesteed.
ingedient request van d’ heer Alexander wijnch geweesene Engelsse gouverneur van ‘t Fort S:t David .
waarop goedgevonden is, de daarbij versogte Passagie voor hem en desselfs familie na nederland t’ accordeeren, mits het gewoone Transpord en Costgeld betaalende
den 9: Februarij
versoek van deese en geene Persoonen, om met s’ E Comp:s Retourscheepen na neederland te moogen overvaren.
‘t welk aan deselve, mits Transport en costgeld betaalende, is g’accordeert geworden.
Sullende den Engelssen Lieut:t Collins op gelyken voet, Seekeren hem nabestaande Jongeling met zig derwaerts mogen meede neemen.
den 20 Februarij
aanstelling van een nieuwen burgerraad in Steede van den overl: Wieser.
als meede van een Cap:t over een der Comp:g burger infanterij in plaatse van denselven.
welke verdere advancementen dientweegen hebben moeten werden gedaan.
op de door burgerraaden in Scriptis gedaane klagten, over den burger Johan Andreas Arends.
is denselven weederom voor Soldaat in dienst der E: Comp:e aangenoomen om in diervoegen van hier versonden te werden.
Zullende de veldCorporaals bij een generaale opontbod herwaards moeten opkomen.
geaccordeerde aan den geweesenen Secunde tot Madras d’ h:r Robbert Orme, om alhier eenigen tijd te moogen overblyven.
den 27 Februarij
Oorsaaken, waarom men aan d’ Ingeseetenen deeses Lands bij affixie van billietten zal verbieden, het verder leeveren van Coorn, Meel of bisschuijt aan de hier Zijnde fransen.
Welk verbod egter geen betrecking hebben zal, tot de bischuijt, die ten platten lande voor deselve bereyts zouden moogen weesen vervaardigt.
gestelde pœnaliteijten teegens de Contraventeurs deeser ordre.
de resp: Landdrosten van Stellenbosch en Drakensteijn , mitsg:s Swellendam , dienen van berigt, weegens deese en geene agterstallige leenplaatsen
besluyt dien aangaande genoomen.
den 13 Maart
Deliberatie over den aanleg van ‘t Schip Scholtenburg naar rio de la goa .
Consideratiën van den Heere gouverneur, waarom daarmeede nog wel eenigen tijd Zoude kunnen werden gewagt.
met aanhaaling egter der swaarigheeden die zig hier teegen koomen op te doen
genoomen besluijt om gem: kiel ten eersten naar dies ontlossing naar rio de la goa voorz: te laaten vertrecken
gemaakte Schickingen omtrent het oversenden van het daarin voor batavia geladene, mitsg:s de militairen en een gedeelte der Zeevarende.
Gelijk meede van de in voorm: bodem afgescheept geweest zynde 48 kisten met Contanten.
na resumptie der zeer geagte letteren van haer wel Edele hoog Agtb: de heeren majores in ‘t Patria, de dato 20: Octobr: des voorl: Jaars.
is aan den Heer Independent Fiscaal gedemandeerd, om Zorge te dragen, dat ‘er uijt de hier passeerende zoo vreemde als s’ Comp:s Scheepen, geen lijwaten aan de wal werden gebragt.
Zullende voorts het geordonneerde, nopens het verleenen van Transport aan vreemdelingen pligtschuldig werden opgevolgt.
Ook Zal men by het tellen van gelderen p:r assignatie, de ducatons niet hooger als tot 69 Stuyv:s het Stuk aanneemen.
mitg:s bij benoodigdheijd van gereede penn:e deselve uyt het vaderland eysschen.
Reedenen waarom ‘er geen apparentie is, dat men alhier eenige naamwaardig gelderen op Intrest voor d’ E Comp:e zoude kunnen bekoomen.
Weshalven men eerbiedig om qualificatie Zal versoeken, deselve op den neevensverm:e voet uyt de Patriase Scheepen te moogen ligten.
den keldermeester noopens het inslaan, behandelen en afscheepen der van hier versonden werdende wijnen, een omstandig berigt moetende geeven.
Zal den lieut:t der arthillerij ook werden geordonneerd, de gerequireerde nadere Elucidatie, aangaande het werk der Canoniers alhier te geeven.
Ondertusschen dat men het geordonneerde Extract missive aan de resp: kerkenraaden alhier Zal doen afgeeven.
met recommandatie, om noopens het bestier der kerkelijke Zaaken geen nieuwigheeden Sonder prealable voorkennisse deeses raads in te voeren.
Reedenen, om dewelke goedgevonden is, d’ alhier gehouden Synde gecombineerde kerke vergaadering af te schaffen en te vernitigen.
waarvan aan welopgem: heeren en Meesteren de vereijschte kennisse zal gegeeven.
en hoogst deselve uyt naam van den Equipagiemeester Taal, weegens de aan hem beweesene gunst eerbiedig bedankt werden.
Memorie van eenige te kort aangebragte en gebrookene goederen, gestorvene Slaven en verrekt beestiaal.
besluijt hoedanig daarmeede te handelen.
geproduceerde Reecq:g weegens den ontfangst en uijtgaaf der Zeeguls, met de restanten van dien.
Welkers bedraagen p:r ordonnantie in s Comp:s Cassa sal moeten werden gebragt.
Resumptie van de generaale Reecq:g der weesgelden, onder Ult:o December d’ A:o pass:o
vastgestelden Tijd tot den opgaaf der Effecten deeser Coloniers.
gecommuniceerde door den Edelen heere gouverneur, van de verstrekte rijst aan ‘t Esquader van den Chev:l de Ruis.
den 27 Maart
Ingediende berigten van den keldermeester Jan Fredrik Tiemmendorff en den lieutenant der arthillerie Simon van Henneveld nopens het aen hun geordonneerde onder den 13 deeser.
dewelke in Copia naar ‘t Patria sullen werden overgesonden.
Reedenen waarom d’ onderschepte brieven der beseyden gen: Cingaleesen aan de Regeering des Eijlands Ceijlon Zullen werden gesuppediteerd.
genoomen besluijt om de Militairen deeses Casteels met een legger wijn &:a te doen tracteeren.
vertrek van d’ heer Robbert Orme geweesene Secunde de madras met het fransschip le Condé .
den 2: April
op ‘t versoek door de Supercarga’s van de twee Sweedse Scheepen de princes Sophia Albertina en de prins Carel bij missive gedaan.
is goed gevonden aan deselve t’ accordeeren om Zig alhier van Water en verdere noodwendigheeden te voorsien.
den 3: April
Reedenen waarom den opperm:r van de vr: geertruyda teegens die van vlissingen zal werden verwisseld.
verleende Permissie aan den ondercoopman de neufville, om alhier eenigen tijd onder afgeschreeven gagie te moogen verblijven.
den 10: April
gedaan versoek van den Schipper de lil om met ‘t Schip Vlissingen naar Batavia te moogen overgaan.
‘t welk om de besijden aangehaalde consideratiën aan hem geaccordeert zijnde.
is ‘t Commando van ‘t Schip Scholtenburg bij Provisie aan den Schipper Hans Harmsz opgedragen.
den Hoeker de Hector meede naar Rio de la goa moetende vertrecken.
is den gesaghebber Andries Cluijsman daarop geplaatst.
Zullende den ordinaire gecommitteerde Jan Adolph kuhl, ten fine als hierneevens gem: ook meede derwaarts gesonden werden.
genoomen besluyt, om den overgeblevenen Romp van ‘t Schip de naarstigheijd op Rio de la goa voorm:t te laaten verbranden.
op ‘t gegeeven berigt van voorseijden Schipp:r Harmsz dat Zig ter evengem:e plaets thans veel oliphaten koomen op te houden
is goedgevonden eenige goede Schutters uijt deese ingeseetenen tot het Schieten derselve desgelijx derwaarts te laaten overgaan.
verder gestipuleerde deesen aangaende.
vermits de Slegte gesteldheyd van opgem: Hoeker de Hector .
en dat ook Ter mijen in ‘t kort sal moeten werden afgelegd.
is goedgevonden de heeren Majores in ‘t patria p:r eerste occagie versoek te doen, om een Scheepje van Sodanige groote en maaksel als hierneevens Staat uijtgedrukt te willen herwaards senden.
Zynde wijders aan den heer Independent Fiscaal gedemandeert, noopens de geordonneerde vergoeding uyt den boedel van wijlen den bengaalsen Secret:s Dirk Verbeek nader ondersoek te doen.
Lectuure van seekere missive door den landdrost van Swellendam Jan Andries Horak herwaarts geschreeven.
waarop goedgevonden is, naar den daarbij vermelde Persoon van Adriaen Jansz: ten eersten ondersoek te laaten doen.
geaccordeerde aan de wed:w Lesueur, om een kist met boeken naar ‘t Patria te moogen oversenden.
tot roijeering der maandceel van den Timmerman Willem Vlieman Sal aan d’ heeren Seeventhienen favorabel werden geschreeven.
terwijl de met den Hoeker de Hector van Rio de la goa overgekoomene Passagiers naar Neederland mogen vertrecken.
is wijders aan dees’ en geene Persoonen nog het beseijden vermelde toegestaan.
versoek van eenige S’ Comp:s dienaaren ter overmakinge van haare te goed hebbende Soldij reecq:e
dewelke volgens d’ ordere, in handen van den heer Fiscaal gesteld Zijnde.
is voorts in opzigte van diergelijke reecq:gen verstaan, dat tot het oversenden derselve, maar eens in ‘t Jaar permissie Zal werden vergund.
den 14. April
op ‘t gepresenteerd request van den Cap:t van ‘t Engelsschip The Ilchester .
is beslooten, aan denselven de versogte Equipagie goederen tot reparatie van desselfs evengem:e ontramponeerden bodem bij te Setten.
overgeleevert versoekschrift van den engelsen gouverneur Drake, tendeerende, om neevens desselfs familie met ‘t Schip Velsen naar Europa te moogen overvaaren.
‘t welk aan Zijn E: om Reedenen als hiernevens gem: is geaccordeert geworden.
Oorsaaken waarom den Lieut:t van Voorland buyten dienst gesteld, en op Luxemburg Zal werden verplaatst.
Aanstelling van een ander opperstuurman op eerstgem: kiel.
geproduceerde Memorie, door den heer hoofd administrateur, van seekere p:r Jerusalem te min aangebragte cassembasaarse Chitzen.
Voor welkers uytkoops bedragen dies overheeden op haare Zoly reecq:g sullen werden belast.
Terwijl de versuijmde betaling van Transport en costgeld, voor de neevenstaande Persoonen thans alhier in S Comp:s Cassa moet geschieden.
Ook Zullen de geresumeerde Procuratiën en Zoldij reecq:g naar ‘t Vaderland moogen werden overgesonden.
den 8: Maij
Memorie weegens het defect bevondene en gebrookene op de lading van ‘t Provisie Schip ‘T Slot van Cappelle .
hoedanig met het een en ander zal werden gehandelt.
Schriftelijk berigt van den heer Independent Fiscaal, aangaande den boedel van den overl: Secret:s in Bengalen Dirk verbeek.
Waarop goedgevonden is, de daarbij verm: Somma, door dies Erfgen: alhier in S’ E Comp: Cassa te laaten voldoen.
Vertrek van vier Swellendamsse ingeseetenen naar Rio de la goa tot het Schietten van Oliphanten voor d’ E: Comp:
den Heere gouverneur voornemens Zijnde Zig eenigen Tyd naar S’ Comp:s Thuijn aan ‘t ronde bosje te begeeven.
Sullen de middelerwijl voorkomende saaken door den Heer Secunde werden bestierd.
Den 12: Maij
Reedenen om dewelke men heeft moeten besluijten, het ter deeser rheede gearriveerde Schip Renswoude niet van hier naar de baeij Fals te laaten vertrecken.
den 5: Junij
Vermits de klock deeses Casteels is koomen te breeken, en ‘er thans geen andere in voorraad is.
sal men dierhalven van kerkenrade alhier te rug vorderen de geene die aan haarl: voor eenge jaren geleeden, op sekere voorwaerden is bygeset.
den 17: Julij
Weegens d’ aanstaande verpagting der gemeene middelen en Inkomsten deeses gouvernements, Sullen naar gewoonte billietten werden geaffigeert.
aanstelling van Jean Benjamin D’ Aillij tot boekhouder van S Comp:s Slagthuijs, in Steede van den overl: Haake.
Zijnde in desselfs plaats weederom tot Secret:s van Stellenbosch en Drakensteijn bevordert, den adsistend Jacobus Johannes Lesueur.
op ‘t versoek van Landdrost en Heemraeden tot Stellenbosch voorm:
is aan deselve permissie verleend, om het oude secret:s huys aan den burger Chirurgijn Hoijer te mogen verkoopen.
den E: Secretaris deeses Raads gequalificeerd, aan seekere Sara van de Caab, neevens haare kinderen een behoorlijke vrij brief te verleenen.
den 31 Julij
versoek schrift door d’ wed:we le Sueur gepresenteerd, ten belange van Zeekere door haar in S’ E Comp:s Cassa alhier getelde Somma van Rx. 1071 1/8:
besluijt dienaangaande genoomen.
den 14: Augustus
Consideratiën van den heere gouverneur, om behalven de reets gemaakte schickingen ten oorlooge nog eenige Seinen van allarm te beraamen.
hebbende zijn E: den landdrost van Schoor vooraf geordonneert, om daar toe de nodige plaatsen uyt te kiesen.
overgeleeverd Rapport van denselven diesaangaende.
Genoomen besluyt, dat op de platte Cloof , in steede van ‘t aldaar leggend, een ander Stuk Canon gebragt, en d’ overige Seinplaatsen insgelijx met geschut sullen voorsien worden.
gereguleerde ten belange der Persoonen die tot het doen der seinen geschikt zijn.
wat hieromtrent door de resp: Burger officieren moet werden in agt genoomen.
hoedanig Placcaat noopens de voorsz: Seinen sal werden gepubliceert.
Reedenen waarom men goedgevonden heeft, het voorige gemaakte sein van dit Casteel tot een algemeen opontbod, in ‘t geheel te vernietigen.
Verdere Schickingen bij de verscheyning eenes vijands.
Zijnde aan den heer Lieut:t Collonel Isaäc Meinertzhagen gedemandeert zig t’ inquireeren, welke Persoonen, ‘t Zij als hoofden of Constapels bij ‘t geschut souden kunnen werden g’Empoijeert.
Terwijl zijn E: ook een nieuw plan aangaande het vereijschte volk tot bediening van hetselve Zal moeten formëren.
Ondertusschen dat noopens de Comp:e pennisten nog het hierneevensgem: is gereguleerd.
gepresenteerd request door den burger Capitain Hendrik Lodewijk Bletterman, houdende versoek om van die bediening te moogen werden ontslagen.
‘T welk aan denselven geaccordeerd Zynde, is den lieut:t Bottiger in dies plaetse weederom tot Cap:t aangesteld.
welke verdere advancementen hier omhebben moeten werden gedaan.
aan den onderCoopman de neufville gepermitteerd Zijnde, mits de herstellinge sijner huijsvrouw naar Batavia te moogen vertrecken.
is wijders aan den Commandeur der soldaten Leendert Hendrik vermehr toegestaan, om desselfs alhier getrouwde huysvrouw ook derwaarts meede te neemen.
Terwijl daar en teegen den meede onderCoopman Lemker mits indispositie alhier eenigen tijd zal moogen overblijven.
den 31: Augustus:
Verpagting van S’ lands gemeene middelen en Inkomsten, mitsg:s het bedragen der pagtpenn:n
den 4 September
resumptie van ‘t geagt aanschryvens der heeren Majores in ‘t Patria, de dato 20: Maart deeses jaars.
reedenen waarom Zig als nog aan d’ overgesondene berigten, noopens de diensten der in dit gouvernement bescheijden Zijnde Canoniers te gedragen.
Zullende d’ ontfangene memorie van den geweesen Cap:t der arthillerie alhier Engelbart Muller, aan de heeren Meinertzhagen en Alleman ten fine als hierneevensgent: Copieelijk ter handen gesteld.
en welopgem: heeren en Meesteren weegens de bevordering van den boekhouder Neethling tot ondercoopman eerbiedig bedankt werden.
Terwijl men omtrent het afgeslagene versoek van den meede boekhouder Adleda, hoogst deselve nogmaels het besijden verm: Zal voordragen.
het gemaakte plan door den Heer Lieut:t Collonel, nopens de verdeeling van ‘t volk bij ‘t Canon &:a geapprobeert Zijnde.
Zal daarvan aan een ijder die ‘t aangaat de noodige Extracten werden afgegeeven.
hoedanig de groote batterije of waterschans in Cas van Nood te decken.
Lectuure van ‘t rapport, door gecommitt:s dewelke tot het plaatsen van ‘t Canon en het Probeeren der Seinen in dit Caabse district zijn gesteld geweest, verleend.
Waarop goedgevonden is, de daarbij voorgestelde seinmannen t’ approbeeren.
Zullende de in A:nis 1744: en 1747: gemaakte Reglementen met de nu beraamde Schickingen ten oorlooge g’emplieert weesende, weederom alomme werden g’affigeert.
geaccordeerde Bytappers aan den pagter der coele en brandewijnen aan ‘t ronde bosje en in de baaij fals.
Schriftelijk versoek van de pagters der vier brandewijns perceelen, om voor yder perceel insgelijx een bytapper te mogen stellen.
dat egter om Reedenen voor ditmaal van de hand geweesen is.
Zijnde aan den Pagter der vaderlandsche bieren ook maar een bytapper vergunt.
den 18: September
Memorie weegens eenige te kort aangebragte goederen, mitg:s gestorvene Lyfeygenen en verrekt beestiaal der E Comp:e
dispositie daarop gevallen.
geproduceerde reecq:g van den ontfangst en uytgaaf der Zeeguls met de restanten van dien.
Zullende dies montant volgens gebruijk in S’ E Comp:s Cassa werden overgebragt.
den 2: October:
te rug komst alhier van ‘t Schip Scholtenburg en den Hoeker de Hector van Rio de la goa .
waarmeede het resteerende uyt de lading van de naarstigheijd , mitsg:s alles wat ‘er tot dies toerustinge heeft gehoord, herwaards is overgebragt.
geproduceerde verclaring der gecommitt:s noopens den gedaanen afscheep dier goederen.
hoedanig te handelen met de daarbij verm: 15: Packen beschadigde lywaten.
Zullende de borax om dies gesteldheijd te kunnen weeten, door den apothecar Brouw moeten werden besigtigd.
Terwijl men omtrent de bedurvene Coffij boonen, mitsg:s d’ Equipagie goederen van de naarstigheijd een nader besluijt zal neemen.
Zynde voorts verstaan, het voorsz: Schip Scholtenburg als nu aan den Cap:t Lieut:t Pieter Schoneman te doen overgeeven.
berigt van den heer Fiscaal, noopens het ondersoeken of ‘er Particuliere Lijwaaten in dien bodem mogten weesen overgescheept.
Welke mesures Zijn E: dienaangaande verder staat te neemen.
Request door d’ officieren van den hoeker de neptunus gepresenteerd, met versoek om van de volle betaaling der gewoone recognitie penn:, voor den invoer der gepermitteerde dranken te moogen werden g’Excuseert.
‘t welk geaccordeert zijnde, zal daarvan aan d’ Edele heeren bewindhebberen ter Camer Zeeland kennisse gegeeven werden.
op ‘t ingedient Extract uyt de notulen van den burger krygsraad alhier.
heeft men Zig de daarbij gemaakte schickingen Zoo met relatie tot het visiteeren van ‘t Canon, als het bewaaren van ‘t platte land laaten welgevallen.
Reedenen waarom aan ‘t Soute Rivier omtrent de wooning van den burger van Aarden een Stuk Canon geplaatst, en daarbij een vlagge Stok zal werden opgeregt.
wat den sein en vlaggeman van de Plattecloof hieromtrent moet observeeren.
Ontslag van den ondercoopman Daniel Heijning als Sergeant in de Comp: Pennisten.
in weeder aanstellinge van drie andere, neevens een Corp:l in die selfde Comp:e
geproduceerde versoek schriften der resp: Administrateurs, tendeerende, om de Jaarlijxe afschryvingen te moogen genieten.
‘t welk aan deselve is geaccordeert.
den Cap:t van een der Comp: Swellendamse Dragonders Esaias Engelbert Meijer,
Van die functie ontslagen geworden Zijnde.
is desselfs Plaats door den Lieutenant Andries Holtzhausen vervult.
Terwijl wyders den Cornet Mulder tot Lieut:t en den adjudant Droskij tot Cornet weederom bevordert is.
Verleende Permissie aan den oud burger vaandrig Hendrik Abraham Möller, om neevens desselfs huijsvrouw en twee kinderen onder betaling van Transp:t en Costgeld naar Batavia te mogen vertrecken.
den 9: October
Na resumptie der missive door den land-drost en krygs Raad van Stellenbosch en Drakensteijn onder den 25 Septb: jongstl: herwaarts geschreeven.
Heeft men de daarbij gedaane aanstellingen van vier wagtmeesters en een Sergeant geapprobeert.
en voorts beslooten, aan haarl: tot het doen der gewoone Exercitiën en wapenschouwing seekere quantitijt buscruyt en vuursteenen te doen verstrecken.
Reedenen waarom men van ‘t eerstgem: nog 700 lb: aan deselve zal laten afgeeven.
wat gem: Landdrost en Crijgsraad omtrent het versogte Loot moeten werden gelast.
den 16: October
ingediende memorie van Sodanige goederen als ‘er tot de Equipagie van ‘t Schip de Naarstigheijd hebben behoord.
Zullende daarmeede invoegen als ter syden gem: moeten gehandelt.
mitsg:s de bedurvene Coffij boonen by publicque vendutie verkogt worden.
Lectuure der verklaaring door den Apothecar Brouw nopens de gesteldheijd van de Borax verleend.
besluijt dienaangaande genoomen.
Resumptie der Memorie weegens de lywaat Packen, die p:r den Hoeker de Hector bij dies vorig Retour van Rio de la goa uyt de Naarstigheijd Zijn aangebragt.
dispositie daar op gevallen.
Reedenen waarom men een parthij Coffy bonen en Poeder Zuyker uyt dit gouvernement p:r Scholtenburg naar Neederland Zal oversenden.
Gemaakte Schicking omtrent het volk van Scholtenburg .
versoek van den Cap:t Lieut:t Pieter Schoneman, dat aan hem Zeekere voor provisien &:a uytgelegde penn: alhier wederom mogten werden gerembourseert.
waar op best geoordeelt is, hem dientweegen te renvoijeeren aan onse heeren en Meesteren in ‘t Patria.
Naar lectuure van ‘t Relaas, door de besijdengem: Swellendamse burgers, die tot het schieten van olifanten naar Rio de la goa zijn meede geweest, verleend
is verstaan, dat de door haar bekomene mitsg:s bij den Schipper Harmsz: aldaar ingeruijlde Tanden na Batavia sullen werden overgesonden.
vermits zig eenige gebreeken aan S’ E: Comp:s Pelmoolen komen te bevinden.
Zal deselve door de hierneevensverm: personen moeten werden gevisiteerd.
benoemde gecommitt:s tot het bijwonen van den burger optrek aen Stellenbosch .
den 30: October
ingediend relaas noopens zeekere vier Portugeesche vrouws persoonen, dewelke als versteekelingen met ‘t Schip de Brouwer aan S:t Jago alhier zijn aangeland.
genoomen besluijt, om deselve van hier na ‘t vaderland te versenden.
Lectuure van ‘t Rapport, weegens de gedaene visitatie van S’ E: Comp:s Pelmoolen.
Zullende de reparatie daaraan, invoegen als daarbij staat vermeld, moeten geschieden.
Reedenen waarom tot de voering der militairen monteeringe, het nodige linnen uyt S’ Comp;s Pakhuijs verstrekt.
en voor den Hoeker de Hector een andere Pas of Zeebrief in gereedheijd Zal gebragt worden.
geaccordeerde aan deese en geene Persoonen, om neevens haere familiën van hier naar Batavia te moogen vertrecken.
den 27: November
Resumptie van de geproduceerde t’ Samentrecking der Lasten deeses gouvernements van A:nis 1758/59, neevens die d’ A:nis 1757/58.
hoeveel elke Lastpost in ‘t bijsonder deesen Jaere meer of minder dan in ‘t voorl: heeft gerendeert, met de Reedenen van dien.
Oorzaken waar door de winsten en S’ Lands inkomsten dit Boekjaar meerder als in ‘t gepasseerde hebben bedragen.
Verleende qualificatie aan den heer hoofd Administrateur, om met het sluyten der Boeken te doen voortgaan.
op ‘t ingeleevert Schriftuur van den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn.
is verstaan den oud Heemraad Jan Loots, van de teegens hem ingebragte beschuldiging t’ absolveeren.
Zullende denselven egter, over zynde betoonde onwilligheijd Scherpelijk werden gereprocheert.
Lectuure eener missive door den Landdrost Horak aan den Heere gouverneur geschreeven.
waarop goedgevonden is, de daarbij voorgestelde seinplaatsten in ‘t Swellendamse District t’ approbeeren.
Reedenen waarom men heeft moeten besluijten, om in de baaij fals een ander Hospitaal te doen construeeren, en het oude tot een pakhuys t’ Emploijeeren.
gestelde gecommitt:s ter ondersoeking of ‘t evengem: gasthuijs op de daartoe geprojecteerde plaats Zoude kunnen werden opgebouwd.
Landerije dewelke aan deese en geene persoonen, onder zeekere restrictien in Eygendom Zijn verleend.
den 11: December
Ingeleevert Rapport door den Ingenieur Ponté en Vaandrig Kirsten nopens hunlieder bevinding omtrent het opbouwen van een Hospitaal in de baaij fals .
besluyt genoomen, om daar toe het Stuk garste Land van den oud gezaghebber de Leeuw t’ Emploijeeren.
en hem voor ‘t afstaan van dien tot een Equivalent van ‘t betalen der Jaarlijxe recognitie penn: t’ ontheffen.
mits het gebrek aan de nodige gebouwen tot het plaatsen der ordinaire banditen op ‘t Robben Eijland .
Is goedgevonden, neevensgem: persoonen te committeeren, om naauwkeurig op te neemen, hoedanig deselve aldaar best zullen dienen opgemaakt te werden.
gedemandeerde aan den Heer Independent Fiscaal, om noopens de gedeserteerde persoonen van den Hoeker de Neptunus behoorlijk ondersoek te doen.
gelijk meede, of ‘t gedrag van den daarop Commandeerenden gezaghebber aan d’ ordres der E: Comp: is voldoende geweest.
Revisie der Negotie en Zoldij boeken deeses Gouvernements, mitsg:s het rapport der tot dies Examinatie gestelde gecommitteerdens.
dewelke volgens gebruijk Zoo na ‘t Vaderland als Batavia zullen versonden worden.
Electie van nieuwe Leeden in de respec: Collegiën ter plaatsvullinge van d’ uytgediende.
den 18: December
Resumptie van ‘t geagte aanschrijvens van de Heeren der hooge Indiasche Regeering, de dato 15: Octb: pass:o
Zullende de Tarw Conform d’ ordre afgescheept, en niet boven de bepaalde quantiteijt buscruyt verbruykt.
Mitsg:s het geordonneerde omtrent het ligten van gelt uijt de Patriase Scheepen behoorlijk opgevolgt.
en de Cingaleese ballingen de Saram en Pereira op ‘t Robben Eyland geconfineert werden.
Reedenen waarom deselve bij hun aankomst alhier aan Stellenbosch zijn geplaatst.
en het hun toegelegde onderhoud met 4: Ryxd:s heeft moeten werden vermeerdert.
Wanneer deselve van Stellenbosch naer ‘t ver af geleegene district Swel zijn verplaatst.
Zijnde niet dan eenige daagen daarna alhier aangebragt, het nevensgem: nader Schrijvens der Ceijlonse regeering.
en daar bij noopens de voorsz: ballingen het nodige berigt herwaerts gegeeven.
die om de bezijden gem: Consideratien tot Swellendam gelaten zijnde.
heeft men voorts niet versuymd op derselver gedoente bij Continuatie naauwen agt te geeven.
te doene dankbetuijging aan haar hoog Edelens voor derselver genoomene Resolutie, om de besyden gen: goederen herwaarts te senden.
Terwijl alhier niet blykt, dat BuijtenZorg iets voor deese plaats heeft ingehad.
de p:r ‘t Schip de drie Papegaaijen van hier versondene twee Vaaten Zoutvleesch van Slegte deugd bevonden Zijnde,
Zullen dies leveranciers dien aangaande Scherpelijk gereprocheert.
en aan de hier neevens genoteerde ballingen 3. Rijxd:s en 40 lb: Ryst ‘s maends tot onderhoud verstrekt.
Mitsg:s de Chineesen Lim Japko en Tio Giesen, weederom na Batavia te rug gesonden werden.
het geordonneerde bij de verdere ontfangene bylagen, meede behoorlyk zullende worden opgevolgt.
Zal men dien Conform uyt de alhier in Cassa getelde gelderen van wylen den ondercoopman Verbeek, de besijden verm: Sommen Batavia p:r Memorie ten goede brengen.
de Scheepen der E: Comp: volgens het nieuwe reglement nopens het verstrecken van randsoenen, voortaan van de hierneevens aangehaelde Provisien moetende werden voorsien.
is best geoordeelt, d’ E E: D’ Aillij en Bergh te Committeeren, om een nauwen overslag te maaken, hoeveel men van ‘t een en ander s’ jaars wel soude koomen te benoodigen.
Lectuure van twee verclaringen door de gecommitt:s weegens de bedurven geweest Zynde Lijwaten, die uyt de Lading van de naarstigheijd herwaards zijn gebragt, verleend.
Besluyt dienaangaande genoomen.
geaccordeerde aan den Schipper van t schip keukenhof Anthonij Leertouwer, tot meedeneeming na Batavia van desselfs Huysvrouw en voordogtertje
Zijnde daar en teegen aan den oppermeester dier kiel toegestaan, om mits desselfs Indispositie alhier eenigen Tijd te moogen overblijven.
C. 137, pp. 60-63.¶
Donderdag den {17590104} 4:e Januarij 1759.
S’ Voormiddags alle Present.
Sijn op heeden geleesen geworden Twee brieven, door den Franssen Gouverneur van ‘t Eijland Mauritius den Heer Magon, mitsgaders den superieuren Raad aldaar, aan den Edelen Heer Gouverneur en Raad deeser plaatse gerigt, bijde gedateerd 5: novb:r Pass:o behelsende dat haar Ed: met het aanweesend Frans Esquader herwaards hadden gedeputeerd, den Heer Clouet, een der Leeden van ‘t voorsz: superieur Collegie, ten eijnde verzoek te doen, dat de scheepen sijner Koninklijke Majestijt van Vrankrijk sig alhier mogten voorsien, soo van victualien als het geene deselve verders souden moogen koomen te benoodigen, om sig in staat te stellen, naar ‘t voorschreeven Eijland Mauritius te rug te keeren, en dat wijders aan gemelde Mons:r Clouet mogte werden verleend, alle verdere hulp en bijstand, die denselven uijt naam van hoog gemelden zijne Majesteijt, mitsgaders den Raad te Mauritius soude koomen te Verzoeken.
Waar op Eenpariglijk goedgevonden en beslooten geworden is, meergemelden Heer Clouet te Permitteeren, om de voorschreeven benoodigde Leevensmiddelen, ten behoeve van ‘t geciteerd Esquader van de Particuliere ingeseetenen alhier te moogen inkoopen, tot soodanige prijsen, als hij met dezelve sal kunnen over eenkoomen, ondertusschen dat aan denselven eeven en indiervoegen, als men hier altoos gewoon is te handelen, met de Vreemde natiën, tusschen welkers Souverainen en onse Republicq Vreede en Vriendschap is subsisteerende, in Cas van verleegendhijt na vermoogen de Vereijschte Adsistentie sal werden beweesen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 64-71.¶
Saturdag den {17590106} 6 Januarij 1759.
S’ Voormiddags alle Present.
De met d’ aanweesende retourscheepen Pylsweerd en Kievitsheuvel alhier aangebragte seer geëerde letteren van haar wel Edele groot Agtbr: de Heeren der Hooge Indiase Regeering tot Batavia, de datis 15: en 30 October pass:o, heeden geresumeerd weesende, is daar op goedgevonden, dat het aangeschreevene noopens de bereekening van het ijser en metaal Canon, schuijftangen etc: gelijk meede d’ ordres omtrent het afsenden van Copia factuuren en Cognosiementen pligtschuldig sullende werden agtervolgd, men wijders ook in geen gebreeken sal blijven, om aan de respective direct van Batavia hier aankoomende retourscheepen, de bij Eerstgem: missive genoteerde Equipagie goederen te laaten verstrecken, mitsgaders soo wel aan de beryds hier sijnde Cingaleese Ballingen Leander de Saram en Louis Perera als de van Batavia meede dit heen te Koomene geweesen vidaan van Slahawette, Johan Rannesinga, neevens den Wehella Araatje Winjesiere Wiere Wiegrane, die gesaamentlijk voor al hun leeven alhier gebannen zijn, soo veel moogelijk sal weesen alle Correspondentie te beletten: Terwijl voorts noopens de te rug sending der van Batavia gerelegeerde Chineesen Tsietsiako en tsie Ojoensaaij meede Conform d’ intentie van haar Hoog Edelens zal werden gehandeld.
Maar nademaal welgemelde haar Wel Edele groot Agtbr: hebben goedgevonden, de verstrecking aan s’ Comp: scheepen van ‘t alhier gesouten rundvleesch voor ‘t vervolg in ‘t geheel te doen Cesseeren, is dierhalven verstaan, om bij affixie van billietten aan een ijgelijk kennisse te geeven, dat de Leverantie daar van die men voorneemens was op den 1:e der aanstaande maand Februarij aan te besteeden, ter zaake voorsz: nu geen gevolg kunnende neemen, oversulx ten voorschreve Dage eenelijk de Leverantie van versch vleesch en Leevendige schaapen, gelijk bevoorens aan de minstbiedende zal werden aanbesteed.
Soo als wyders ten belange der meede ontfangene geëerde Circulaire brieven van haar Hoog Edelens de datis 24. Januarij en 28: Maart des voorl:e Jaars is verstaan, dat de genoteerde Schrijffout in ‘t A:o pass:o herwaards gesondene schriftuur over de vermunting in Bengaalen Conform het aangeschreevene sullende veranderd werden, men voorts ook sorge sal draagen, om aan geen Vreemdelingen van wat natie deselve soude moogen weesen, ‘t zij naar Batavia of na elders in Indien Transport met s’ Comp scheepen te verleenen
Laatstelijk zijn geleesen en nagesien eenige versoekschriften en daar aan geannexeerde procuratien en soldij reecq: door d’ onderstaande persoonen ingeleeverd tot obtineering van permissie; om die na haare gemagtigdens in Europa te moogen oversenden te weeten
In welkers opsigte verstaan is, dat deselve sullen werden gesteld in handen van den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn ten eijnde hier omtrent volgens d’ ordre der E: Comp:e te handelen.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 72-75.¶
Maandag den {17590108} 8:e Januarij 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Ter geleegendheijd dat op gisteren ter deeser rheede zijn koomen t’ arriveeren d’ onder het aanweesend Esquader van den Heer Chevalier de Ruijs gehoorende fransse scheepen Le Condé en Le Vengeur , dewelke alhier hebben opgebragt het Engels schip the Grantham dat door voorsz: twee scheepen op den 4: deeser is genoomen; in overweeginge genoomen weesende, dat ingevolge het Tractaat van vreede tusschen haar Hoog Moogende en de Kroon van Groot Brittanie geslooten tot Breda den 31 Julij 1667. mitsg:rs geContinueerd en gerenoveerd door het Tractaat den 19 febr: 1674. te westminster opgeregt, onder anderen meede is gestipuleerd, dat aan de uijtheemsche Commissie vaarders van eenige andere Prins ofte staat niet soude werden toegelaaten, om het geene datse genoomen hebben, het zij scheepen, Coopmanschappen of eenige andere waaren van wat natuure die souden moogen zijn, in de havenen van d’ een ofte andere der geconfedereerdens te verkoopen, laaten redimeeren ofte op eenigerlij wijse te verwisselen; heeft men dierhalven tot voorkooming dat met opsigte tot het voorsz: genoomen Engels schip in geenen deele teegens d’ evengem:e Conventie souden moogen werden gehandeld, eenpariglijk goedgevonden en verstaan, D’ E E: Pieter Hacker en Oloff Martini Bergh, Leeden deeser vergaadering te Committeeren, omme geadsisteerd met den eerst geswooren Clercq der Politicque Secretarije Tobias Christiaan Rönnenkamp, zig te vervoegen bij opgem:e Heere Chevalier de Ruis, ten eijnde zijn Edt: uijt naam deeser regeering niet alleen te kennen te geeven, dat Conform het voorsz: Tractaat op geenerlij Wijze het allerminste uijt voorsz: Prijs hier aan Land sal moogen werden gebragt, maar teffens te verzoeken, zig bij een schriftelijk Declaratoir te willen verbinden, om het voorsz: genoomen Schip the grantham inselvervoegen als het alhier is opgebragt weederom met zig te neemen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Dage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 76-79.¶
Woensdag den {17590110} 10:e Januarij 1759,
s’ Voormiddags alle present.
Hebben D’ E: E: Pieter Hacker en Oloff Martini Bergh, heeden gerapporteerd, dat zij geadsisteerd met den eerst geswooren Clercq ter politicque Secretarije Tobias Christiaan Rönnenkamp zig op gisteren tot den Commandant van ‘t ter rheede leggend Frans Esquader d’ heer Chevalier de Ruis vervoegd, en de op hun gedecerneerde Commissie sodanig als deselve bij het op eergisteren genomene besluijt is ter needer gesteld, bij sijn Ed: afgelegd hebbende, gem: Heer de Ruis daarop met veel berydwillighijt en civiliteijten aan haar hadde ter hand gesteld het volgende Certificaat
‘Nous Capitaine des vaisseaux de sa Majesté très Chretienne Chev: de l’ordre Roijal et Militaire de S:t Louïs , Commandant l’Escadre Françoise actuellement dans la rade du Cap. Certiffions à Messieurs du Conseil suprème de cette Colonie, que le navire le grantam appurtenant à la Compagnie d’ anglettere , aijant été prise à la Mer par deux vaisseaux de mon Escadre qui faisoient route pour venir me rejoindre en ce port. Je ne permettrai pasqu’il soi Vendu, donné, ou Echangé aucun Effet provenant du dit navire le grantam , qui est sous la garde des vaisseaux de mon Escadre, et qu’il suivra la destination que je Lui prescrirai, sans qu’il soit fait au Cap ou autre lieu dependant de ce gouvernement, aucune Commerce direct nij Indirect des marchandise qui forment la Carguaison du dit vaisseau.’
’/:onderstond:/’
‘Au Cap de bonne Esperance le 10 Janvier 1759. /:was geteekend:/ Ch: de Ruis.’
Het welk geleesen, en bevonden weesende in allen deele conform te zijn met d’ intentie deeses raads, is oversulx goedgevonden en beslooten, dat het selve in Copia authenticq aan onse Hoog gebiedende Heeren en Meesteren in ‘t Vaderland sal werden toegesonden.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 80-91.¶
Dingsdag den {17590116} 16: Januarij 1759,
’s voormiddags alle Present
Heeft den Heer Commandeur der aanweesende retourvloot Jan Ackervelt, thans in Raade verscheenen sijnde, verslag gedaan, dat ingevolge het geene den Heere Gouverneur deesen aangaande aan zijn E: hadde gelieven te demandeeren, niet alleen berijds een begin was gemaakt geworden, met d’ onder desselfs vlagge gehoorende scheepen indiervoegen te doen leggen, dat deselve des noodig sijnde, sig spoedig in ordre van Battaille souden kunnen rangeeren, maar dat ook d’ overheeden dier Kielen door hem bij een schriftelijke ordre op het nadruckelijkste waaren gelast, dat zij hunne onderhebbende scheepen allesints in staat van defensie houdende, haare boots en schuijten met het daar op vaarende volk op geenerlij wijse des nagts aan de wal souden hebben te laaten blijven, maar in teegendeel sorge te dragen, dat deselve sig des avonds vroegtijdig een yder naar sijn beschijden bodem koomen te begeeven.
Vervolgens geleesen sijnde, het geagt aanschrijvens van haar wel Edele groot agtbr: de Heeren der Hooge Indiase Regeering tot Batavia de dato 11: November des Verweekenen Jaars, het welk op gisteren met het provisie Schip ‘t Slot van Cappelle alhier is aangebragt, is daar op verstaan in alle eerbied te rescribeeren, dat nademaal het graan gewasch deeses Jaars door des Heeren Zeegen weederom naar Wensch, alhoewel Soo opulent niet als in ‘t voorl: Jaar is koomen uijt te vallen, men dierhalven in geen gebreeken sal blijven, om het gemelde Provisie Schip ‘t Slot van Cappelle ten spoedigsten met een volle lading Tarw te laaten retourneeren, en dat men ook niet sal afsijn, om de met gem:e kiel herwaards gesondene 300: Cassen Thee op de van Bengaalen verwagt werdende, mitsg:s voor de Camer Amsterdam gedestineerde scheepen te verdeelen; Terwijl welgem: haar Hoog Edelens wijders voor de goederen en Provisiën die deselve de goedheijd hebben gehad, met het dikwilsgen: Schip ‘t Slot van Cappelle , ten dienste deeses gouvernements herwaards te senden op ‘t Eerbiedigste sullen werden bedankt.
Sijnde voorts op de propositie van den Heere Gouverneur ten meesten dienste der E: Comp: ook goedgevonden en beslooten, om de 63: Packen met Lijwaaten, mitsg:rs 84 balen zijde, die door den Hoecker de Hector uijt de Lading van ‘t Schip de Naarstigheijd te Rio de la goa overgenoomen en alhier aangebragt zijn, als nu met d’ aanweesende voor de Camer Delft repatrieerende Scheepen de Gouverneur generaal en overschie, ofte andersints bij gebrek van de daar toe vereijschte ruijmte in die Twee Kielen met de voor Rotterdam thuijsvaarende scheepen de Bevalligheijd en Rötterdam voor reecq: van geciteerde Camer Delfft naar ‘t Vaderland te versenden.
En nademaal de presente Bataviase retourscheepen bij hun depart van gem: hoofdplaatse, maar voor seeven maanden van gesouten vleesch en spek sijn voorsien geworden, en men teegenwoordig van geen hollands vleesch of spek genoeg voorsien is, om het ontbreekende voor de resteerdende Twee maanden daar meede te kunnen suppleeren, heeft men dierhalven moeten besluijten, de gementioneerde retourscheepen voor ditmaal nog eens van de voorsz: nog voor Twee maanden te kort komende victualien, met alhier gesouten rundvleesch te laaten Proviandeeren.
Verders ten belange der alhier gerelegeerde en bij resolutie van den 6:e deeser vermelde Cingaleese Ballingen Leander de Saram en Louis Perera thans meede in nadere overweeging genoomen Zijnde, dat ten eijnde deselve des te beeter alle Correspondentie te beletten, gemelde Persoonen noodwendig wat verder Landwaards als in den Dorpe van Stellenbosch , diende te werden geplaatst, heeft men hierom best geoordeeld en dienvolgens beslooten, gemelde gerelegeerdens hun verblijf voortaan tot Swellendam onder opsigt van den Land-drost Jan Andries Horak te doen houden; Weshalven gem: Land-drost bij missive sal werden geordonneerd, te berigten, of ‘er ginder een woning komt te zijn om deselve te kunnen huijsvesten, en soo neen, dat hij Land-drost als dan sal moeten besorgen, dat door s’ Comp:s volk en van haare materialen ten Eersten een wooning voor meergem: Persoonen werd opgebouwd; Terwijl in opsigte der Twee andere gecondemneerdens te weeten Johan Rannesinga en Araatje Winjesiere Wiere Wiegrane die om de voorsz: aangehaalde reedenen op ‘t Robben Eijland sullen werden geplaatst, is beslooten geworden, haar wel Edele groot agtbr:e de Heeren der Hooge Indiase Regeering tot Batavia Eerbiedigst om ordre te versoeken of en hoe veel men deselve maandelijx tot onderhoud sal moogen toeleggen.
Ook is goedgevonden en verstaan, om inselvervoegen, als dit in den Jare 1747 is gedaan geworden, aan de successivelijk van buijten opkoomende detachementen burger Dragonders, een mudde garst ter maand voor yder persoon tot voeder voor de paerden s’ Comp:s weegen te laten verstrecken.
Sijnde voorts aan den ondercoopman en Winkelier Jasper Westpalm op sijn diesweegens in Scriptis gedaan versoek toegestaan, deszelfs Zoontje genaamd Jan Westpalm, oud 5: Jaaren, onder betaaling van het gewoone Transport en costgeld voor ‘t Logies en Tractement in de Cajuijt met het ter rheede leggend’ Retourschip Pijlsweert naar Neederland te mogen laten overvaaren.
Soo als laatstelijk meede is geleesen geworden seeker request door Anna gruselje, weed:e wijlen den oppermeester Pieter Nebbens, in de volgende bewoordingen gepresenteerd.
Aan den wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:rs Gouverneur van Cabo de goede hoop en den ressorte van dien etc: etc: etc: beneevens den E: Agtb:r Raad van Politie.
‘Wel Edelen gestr:e Heer en E: agtb:e Heeren!’
‘Vertoond met verschuldigde Eerbied Uwe wel Edele gestr: en E: Agtb: seer needrige dinaresse, Anna gruselje weed: wijlen den oppermeester Pieter Nebbens, zijnde van ‘t in den voorl: Jare van hier vertrockene schip Middelburg ter saake van haare doenmaalige indispositie, ingevolge Uwer wel Edele Gestr:e en E: Agtbr: goedgunstelijk verleende permissie te deeser plaatse overgebleeven: hoe de suppl:t als thans in soo verre weederom hersteld, en in staat geraakt sijnde, om haar weederom ‘T Scheeps te kunnen begeeven; seer gaarne neevens de bij haar hebbende twee kinderen, in naame Johannes en Adriana Nebbens met het aanweesend retourschip Vosmar na Neederland soude willen te rug keeren; Weshalven soo neemt de suppl:t de Vrijhijd, haar te wenden tot Uwe Wel Edele gestr: en E: Agtb:, Eerbiedig verzoekende, dat deselve van die genereusiteijt gelieven te sijn, zulx aan haar goedgunstelijk t’ accordeeren; en soo meede, dat nademaal door haar voorsz: overleeden man in ‘t vaderland ‘t gewone Transport en Costgeld, gereekend van daar tot naar Batavia ten volle betaald geworden zijnde, zij egter mits het afsterven van denselven, niet derwaards is koomen te Vertrecken, Uwe wel Edele gestr: en E: agtb: uijt Consideratie van dien aan haar meede gelieven te permitteeren, zonder betaaling van Transport en Costgeld naar ‘t Patria te moogen weederkeeren. /:onderstond:/ ‘T Welk doende etc:’
Waarop goedgevonden en Verstaan is aan deselve weed:e Nebbens om de reedenen in ‘t voorsz: request vermeld, te permitteeren om neevens haare Twee kinderen vrij van Transport en Costgeld, met het meede ter rheede leggend retourschip Vosmar na ‘t Vaderland te mogen terug keeren.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd, In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 92-103.¶
Dingsdag den {17590123} 23. Januarij 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Den Chevalier de Marniere commandeerende het ter rheede leggend’ Frans Konings-schip L’ Achilles , seer instantig versoek komende te doen, om ten dienste van deszelfs soo eevengem: onderhebbenden bodem met een swaar anker en twee stengen te moogen werden gerieft; is goedgevonden en verstaan, dat inselvervoegen als sulx in den Jare 1750: aan den Engelssen admiraal d’ heer Eduard Boscawen is komen te geschieden, aan voorsz: Chevalier de Marniere het versogte swaar Anker, mitsg:rs een masthout van 19. en Een dito van 16 1/2 palmen tot het maken van twee stengen sullen werden bijgeset.
Waar na door den Ridder de Ruïs Commandeerende het bevoorens hier gearriveerde Frans Esquader, mitsg:rs den Intendant bij ‘t selve d’ heer Mondion wierd gepresenteerd het volgende schriftuur
‘Liste des officiers françois , qúi demandent à Passer sur les vaisseaux hollandois pour retourner en france.’
‘Savoir’
‘Colonels au Service de Sa ma:te T:C:’
‘M:rs de Breteúil et D’estrees’
‘Ils reviennent de Pondicherij sur un V:au Danois , et sont charges des Expeditions des Commandants francois dans l’Inde, pour les portez à la Cour de france ; Ils demandent à passer ensemble súr le meme vaisseau’
‘Conseiller au Conseil súpreme’
‘de L’Isle de france M:r Mabille’
‘Est charge de porter nos Expeditions pour la Cour de france ‘
‘Cap:e d’Infanterie M:rs Dupenker et Paco’
‘blesses et hors d’état de Continuer leur service dans l’inde demandent à payer’
‘ensemble sur le meme v:eau’
‘
| Off:r d'Infanterie M:rs | La Godinaij |
| Id:o | Daubis |
| Id:o | Deschamps |
| Lieút des v:aux de la Compagnie | Keambre |
| Employer de la Compagnie | Martin |
| Off:r des v:aux de la Compagnie | Brossard |
| Id:o | Poucin |
| Off:r d'Infanterie M:rs | La Godinaij |
| Id:o | Daubis |
| Id:o | Deschamps |
| Lieút des v:aux de la Compagnie | Keambre |
| Employer de la Compagnie | Martin |
| Off:r des v:aux de la Compagnie | Brossard |
| Id:o | Poucin |
‘Ces 6: officiers sont blesses et hors d’ètat de Continuer leurs services dans’
‘l’Inde, ou ils servent de puis Longtems Prisonnier des anglois sur sa Parole’
‘Nous Chevalier de l’ordre Royal et Militaire de S:t Louis , Capitaine des v:aux du Roi de france , Commandant l’Escadre de sa Majeste très Chretienne, actuellement en cette baije, et Intendant à la suite de la d:te Escadre, Prions Monsieur le gouverneur et messieurs du Conseil Suprême de cette Colonie, d’avoir egard à la situation et aux Circonstances dans les quelle se trouvent les officiers françois dénommes dans cette liste, et qui seroient fort à plaindre, si le conseil n’avoit pas la conté de leur accorder leur Passage en Europe ; nous serions obliges de les ramener encore aux Indes, la plus grande Partie n’aijant pas le moijen d’attendre ici de passage d’un v:aúx francois: Ce sont presque tous des officiers blesses qui perviront s’ils reviennent dans les climats chauds de L’Inde; Ils se recommandent aux contes de Monsieur le gouverneur et de messieurs du Conseil supreme; nous nous interessons particulierement à leur sort, et nous esperons qu’on ajoutera au bon accueil que nous avons reçû dans ce pais-ci, la grace que nous sollicitons pour des personnes de notre nation qui se sont flattees de troúver Ches leurs allies dessecours que nous ne refuserions pas aux sujects de la serenissime Republicque, dans nos possessions.’
’/:onderstond’
‘Au Cap de bonne Esperance le 23: Janvier 1759. /:was geteekend:/ Ch:e de Ruis, Mondion.’
Naar welkers Lectuure verstaan is, daar op het volgende t’ appostilleeren: Den Raad het in deesen gedaan werdende versoek overwoogen hebbende, Permitteerd aan de Drie eerstgem: Heeren als M:s de Bretueil, d’Estree en Mabille, met s’ E: Comp:s thans ter Rheede leggende scheepen naar Neederland te moogen overvaaren; Terwijl deselve uyt hoofde dat soo wel deese aanweesende als nog verwagt werdende scheepen, alle met een groot getal Passagiers van onse eijgene natie belemmerd zijn, sig genoodsaakt vind, sulx in opsigt der verdere in dit versoekschrift vermelde Persoonen te moeten Excuseeren.
En nademaal tussen den Heer Commandeur der aanweesende s’ E: Comp:s Retourscheepen Jan Ackervelt, voerende ‘t schip Kievitsheuvel , mitsg:rs den met gem: bodem als Passagier van Batavia vertrockenen Major, de heer Jan Jacob Steenmulder ter deeser plaatse eenige discrepantiën zijn koomen t’ ontstaan, dewelke niet weederom in der minne hebben kunnen werden bijgelegt; Is dierhalven tot voorkooming van alle verdere oneenigheeden en verwarringen op het voorsz: Commandeurs-schip, waar op insonderheijd tot voorbeeld voor d’ andere scheepen, allesints de vereijschte rust en goede ordre diend plaats te hebben, voor den meesten dienst der E: Comp: best geoordeeld en dienvolgens beslooten, gemelden Major Steenmulder neevens het onder desselfs opsigt staande soontje van den Edelen Heere Raad Extra ordinair van India, en Gouverneur van Java’s Noord oost-cust Nicolaas Harting, van ‘t meergem: schip Kievitsheuvel op de Barbara Theodora te laaten overgaan, als waar op men vertrouwd dat deselve het vereijschte genoegen en Commoditeijt sullen kunnen vinden.
Wijders in overweeging genoomen weesende, dat het bij de teegenwoordige aanhoudende oorlog tusschen de Kroonen van Engeland en Vrankrijk ligtelijk soude kunnen gebeuren, dat ‘er een ofte meer scheepen van een dier natiën bij ‘t robben eijland ten anker leggende door scheepen van Deszelfs teegenpartije vijandelijk wierd geattacqueerd, en dat sulx voorvallende, men onvermogens zoude Zijn om tot handhaving van s’ Comp:s regt en Jurisdictie dusdanig aangevallen werdend ‘schip of scheepen op eenigerlij wijse te kunnen beschermen, nademaal op het gemelde Eyland geen ander Canon als eenelijk Twee ongemonteerde Stucken tot het doen der Zijnschooten gevonden werden; heeft men oversulx op de Propositie van den Heere Gouverneur raadsaam geoordeeld, en dienvolgens beslooten, om ten eersten vier stucken Canon van 4 lb bals, met de daar toe gehoorende gereedschappen, Cogels en Buscruijt naar ‘t voorsz: robben eijland te senden, met ordre aan den aldaar Posthoudende sergeant, om ‘t gedagte geschut op een daar toe op te werpene batterijtje of op een andere wijse te plaatsen op ‘t Strand, alwaar de schuijten en boots gewoon zijn aan te koomen, en van waar d’ ordinaire ankerplaats der scheepen bequamelijk sal kunnen werden bestreeken, ten eijnde ingevalle het soude mogen gebeuren dat ‘er een ofte meer vreemde scheepen bij ‘t robben eijland ten anker leggende, door andere scheepen van vreemde natiën vijandelijk wierden aangevallen, gem: Posthouder als dan sijn best sal moeten doen, om soodanig geattacqueerd werdend schip of scheepen ter handhaving van s’ Comp:s regt en Jurisdictie, mitsg:rs het respect der vlagge van haar Hoog Moogende de Heeren Staaten generaal der Vereenigde neederlanden, zoo veel mogelijk zijn te beschermen, en ten dien eijnde met het voorsz: geschut op den aanvaller of aanvallers met scherpt te moeten schieten.
Synde vervolgens naar Lectuure van ‘t schrijvens door het Ceijlons ministerium sub dato 9 novemb:r pass:o aan deese regeering gerigt en per het op gisteren gearriveerde schip overnes hier aangebragt, verstaan, om de weederom vandaar herwaards gerelegeerde modliaars Absieriewardene Illangacoon en Widjeje Waerdene Tinnecoon op het geciteerde robben eijland te plaatsen, en aan yder derselver maandelijx de somma van vier ryxd: mitsg:rs 40 lb. rijst tot onderhoud te laten verstrecken.
En nademaal bij nadere resumptie der Procuratiën en soldij reecq: is komen te blijken, dat deselve door den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van oudshoorn ondersogt en wel bevonden Zijn; heeft men dierhalven aan dies eijgenaars gepermitteerd, om deselve naar hare gemagtigdens in ‘t vaderland te mogen oversenden.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 104-124.¶
Dingsdag den {17590130} 30:e Januarij 1759.
s’ Voormiddags alle Present
Is heeden door den Heer Gouverneur in Raade geproduceerd geworden, een Missive door den Landdrost tot Swellendam Jan Andries Horak, sub dato 23: deeser loopende maand Januarij aan sijn Edele geschreeven, Luijdende als volgd.
‘Cabo de goede Hoop.’
Aan den Wel Edele gestr: Heer Rijk Tulbagh, raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:rs gouverneur in Loco, ende de Resorten van dien etc: etc: etc:
‘Wel Edele gestr: Heer!’
‘Op den 21: deeser s’ agtermiddaags, Tijding bekoomen hebbende, dat den van de Caap retourneerende oud heemraad Jan Loots op sijne herwaards rijse uijt naam ende last van Uwe Wel Edele gestr:e, alle de op deese kant van de hex rivier en onder dit District sorteerende Inwoonderen, tot Jongelieden en Invalides toe, niemand uijtgesonderd, gecommandeerd hadde, omme ten spoedigsten met volle wapenen sig Caapwaards te begeeven, maar bij den Heemraad Hermanus Stijn gekoomen weesende, gesegd had, dat sig wel in gereedheijd konden houden, dog wijders soo lange wagten, tot dat door mij gecommandeerd wierden, en teffens benarigtigd geworden sijnde, dat voorm: Jan Loots berijds bij den Landbouwer Philip Cortje was gearriveerd, hebbe ten eersten, ten eijnde om de regte gesteldheijd dier saak te weeten, evengem: Jan Loots laaten ontbieden, dan denselven den diesweegens aan hem gesonden sijnde substituut Jacobus Rademijer tot antwoord gegeeven hebbende, dat hij verdoemde om bij mij te koomen, is hij substituut ter saake voorm: gisteren morgen weederom derwaards gesonden geweest, als wanneer dikwilsgem: Loots op ‘t sterke aanhouden van den substituut sig eijndelijk meede herwaards vervoegd en mij gesegd:’
‘Dat hij Jan Loots gepasseerd sijnde Woensdag, sijnde geweest den 17:e deeser loopende maand Januarij, door den in ‘t Land van waveren booven aan ‘t breede rivier woonende Landbouwer Jan Hendrik Coenradi Jansz: wat gecommandeerd geworden, alle de op deese sijde van de breede rivier woonende Landbouwers dan wel in ‘t generaal alle de Inwoonderen deeses Districts, ofte die hij maar quam te ontmoeten, tot aan voorm: Cortje toe, die sulx als dan voor hem Loots verders Landwaard in, soude waarneemen, in mannier als voorsz: moet Commandeeren, met bijvoeging dat sulx geschiede in opvolging van soodanige schriftelijke ordre, als Uwe Wel Edele gestr: aan den op ‘t roode sand woonende Landbouwer Hercules du Préez hadden toegesonden, het geen door hem Loots dan ook en wel sodanig als hier vooren gesegd, was verrigt geworden.’
‘Dat gemerkt voorn: Jan Loots, als meede selven van de Caap koomende, bij nadere afvraging van saken en omstandigheeden geen het minste denkbeeld die saak beweegende hebbende kunnen openen, egter alle de Inwoonderen deeses Districts door dit gedoente in beweeging en groote Confusie geraakt sijnde, ben ik genoodsaakt ten spoedigsten doenlijk het selve mits deesein aan Uwe Wel Edele gestr: in pligtschuldige onderdanigheijd te berigten, en teffens gehoorsaamst te versoeken, dat het Uwe Wel Edele gestr: goedgunstig moge behagen, mij daar omtrent met sodanige ordres te voorsien als Uwe Wel Edele gestr: in deese saaks omstandig heeden tot vermijdinge van alle in dit soo ver afgeleegene district, soo ligt voorvallende Confusien sal vinden te behooren.’
‘In welke verwagtinge naar Uwe Wel Edele Gestr: dierbaare Persoon de hoede des Almogende bevoolen te hebben, de Eere heb, in alle onderdanigheijd te sijn.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele gestr:e Heer, Uwe Wel Edele gestr:e, seer onderdanige en gehoorsame Dienaar /:was geteekend:/ J:A: Horak /:in margine:/ Swellendam den 23: Januarij 1759.’
Naar welkers Lectuure welgem:e Heere Gouverneur geliefden te kennen te geeven, dat sijn Edele bij overweeging der Hoge noodsakelijkheijd om d’ ingeseetenen van ‘t voorsz: verafgeleegene Swellendams district ten spoedigsten te doen gerust stellen, nog ten selven dage, dat dit schrijvens van den Landdrost Horak alhier is aangebragt geworden, sijnde geweest gepasseerde Saturdag den 27: deeser, weederom aan denselven d’ onderstaande brief hadde laate afgaan.
’ Swellendam .’
Aan den Landdrost Jan Andries Horak.
‘Goede Vriend!’
‘Uijt Uwen brief van den 23:e deeser lopende maand Januarij, met d’ uijtterste ontstigting gesien hebbende, dat den oud Heem-raad Jan Loots zig heeft derven onderstaan, de ongehoorde assurantie te gebruijken, om de Ingeseetenen Uwes districts uijt mijnen name te Commandeeren herwaards op te komen, en dus het gantsche district aldaar in de uijtterste Confusie te stellen, sal ik na mijn genoegen betuijgd te hebben, dat UE: mij hier van in tijds behoorlijk kennisse heeft komen te geeven, voorts in antwoord op gem: uwen brief ter needer stellen, dat gem: Loots ‘t zij van mij of ijmand anders op geenerlij wijse de minste ordres tot het doen van voorsz: op ontbod heeft gehad, en dat ingevalle d’ omstandigheijd der saaken hadden koomen te vereijsschen, om eenige manschappen uijt de swellendamse ingeseetenen herwaards te laaten opkoomen, men niet soude versuijmd hebben, de nodige ordres dien aangaande aan UE: direct toe te senden; weshalven ik Uw bij deesen gelaste, om de voorsz: Ingeseetenen gerust te stellen, dat het hier nog alles wel gesteld is, en haarl: presentie voor als nog niet gerequireerd werd; Terwijl men nopens het voorsz: ten hoogsten strafwaardige gedoente van voorsz: Loots niet sal nalaaten, nader ondersoek te laaten doen.’
‘Waar meede na groete blijve /:onderstond:/ UE: goede Vriend /:lager:/ Ter ordonn:e van den Edelen Heere Gouverneur /:was geteekend:/ O:M: Bergh, R:t en Secret: /:in margine:/ In ‘t Casteel de goede hoop, den 27 Jan:rij 1759.’
Dewelke insgelijx geleesen weesende, is hier op verstaan den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van oudshoorn te demandeeren, noopens het voorsz: ten hoogsten strafwaardig gedrag van gem: Jan Loots nader ondersoek te doen, en denselven diesweegens voor den Raad van Justitie deeses gouvernements t’ actioneeren.
Sijnde voorts vermits het overlijden van den Capt: Lieutenant van het ter rheede leggend retourschip de Snoek Jan sluijskens, ter nadere approbatie van haar wel Edele Hoog Agtb:r de Heeren Majores in ‘t Patria weederom tot Schipper op gem: bodem aangesteld, den daar op beschijdenen opperstuurman Jan Stuijver van spade, met halveering van gagie tot ƒ54:- ter maand aan wien het gementioneerde schip de Snoek dierhalven volgens d’ ordre der E: Comp: door Expresse gecommitt:s sal werden overgegeeven: Terwijl men den onderstuurman Jacobus ‘t hart van Middelburg in Plaatse van gem: Stuijver weederom als opperstuurman met de gehalveerde gagie tot ƒ40:- mitsg:rs den Derdewaak Jan Dirksz: van den Bos tot onderstuurman met ƒ29:- ter maand hebbende laten optreeden, wijders nog goedgevonden heeft, den op het Provisie schip ‘T Slot van Cappelle beschijden zijnde Derdewaak Franciscus Theodorus Janssen van Essen, meede op voorm:e bodem de Snoek te laten overgaan, om daar op desselfs dienst waar te neemen.
Hier na geresumeerd weesende, de reecq: der hier te Lande sijnde vijff kerken is daar op verstaan dat deselve volgens gebruijk in Copia naar het Vaderlandt sullen werden overgesonden, Welke reecq: aldus waaren Luijdende.
‘
| 'T Generaale Montant des Capitaals deeser Caabse Diaconie Armen bestaande in de Volgende, te weeten. | ||
| A:o 1758. P:mo Januarij was 't Capitaal | ƒ230456:06: | |
| In dit Jaar bijgekoomen | ||
| Aan Aalmoesen | ƒ4546:- : | |
| d:o grafsteedens | d:o 1043:04: | |
| d:o Intressen | d:o 9699:09: | |
| d:o Armbossen | d:o 572:04: | |
| d:o Testamentaire giften | d:o 40:16: | |
| d:o Verhuurde gestoeltens | d:o 367:04: | |
| d:o huijshuur | d:o 54:12: | |
| d:o vonnissen | d:o 60:-: | |
| d:o Winst en Verlies | d:o 1439:07: | d:o 17822:16: |
| ƒ248279:02: | ||
| Gaat aff | ||
| Aan onkosten der Armen | ƒ12760:13: | |
| d:o d:o d:o Kerk | d:o 1713:14: | d:o 14474:07: |
| Blijft onder Ult:mo December 1758 | ƒ233804:15: | |
| Bestaande in de Volgende Parthijen, als | ||
| Aan Cassa over restant | ƒ16205:-: | |
| d:o obligatien en Custing brieven | d:o 156254:02: | |
| d:o agterstallige Intressen | d:o 10098:09: | ƒ182557:11: |
| d:o Ornamenten tot de kerk | ƒ1099:10: | |
| d:o huijsen over bouwstoffen | d:o 12547:14: | |
| d:o de Diaconij van Stellenbosch | d:o 7200:-: | |
| d:o d:o d:o d:o 't Land van Waveren | d:o 11200:-: | |
| d:o d:o d:o d:o d:o Swart land | d:o 19200:-: | d:o 51247:04: |
| Somma | ƒ233804:15: |
| 'T Generaale Montant des Capitaals deeser Caabse Diaconie Armen bestaande in de Volgende, te weeten. | ||
| A:o 1758. P:mo Januarij was 't Capitaal | ƒ230456:06: | |
| In dit Jaar bijgekoomen | ||
| Aan Aalmoesen | ƒ4546:- : | |
| d:o grafsteedens | d:o 1043:04: | |
| d:o Intressen | d:o 9699:09: | |
| d:o Armbossen | d:o 572:04: | |
| d:o Testamentaire giften | d:o 40:16: | |
| d:o Verhuurde gestoeltens | d:o 367:04: | |
| d:o huijshuur | d:o 54:12: | |
| d:o vonnissen | d:o 60:-: | |
| d:o Winst en Verlies | d:o 1439:07: | d:o 17822:16: |
| ƒ248279:02: | ||
| Gaat aff | ||
| Aan onkosten der Armen | ƒ12760:13: | |
| d:o d:o d:o Kerk | d:o 1713:14: | d:o 14474:07: |
| Blijft onder Ult:mo December 1758 | ƒ233804:15: | |
| Bestaande in de Volgende Parthijen, als | ||
| Aan Cassa over restant | ƒ16205:-: | |
| d:o obligatien en Custing brieven | d:o 156254:02: | |
| d:o agterstallige Intressen | d:o 10098:09: | ƒ182557:11: |
| d:o Ornamenten tot de kerk | ƒ1099:10: | |
| d:o huijsen over bouwstoffen | d:o 12547:14: | |
| d:o de Diaconij van Stellenbosch | d:o 7200:-: | |
| d:o d:o d:o d:o 't Land van Waveren | d:o 11200:-: | |
| d:o d:o d:o d:o d:o Swart land | d:o 19200:-: | d:o 51247:04: |
| Somma | ƒ233804:15: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan en getransporteerd in Kerkenraaden aan Cabo de goede hoop, ten overstaan van mij Ondergeteekende als Commissaris Politicq, den 24: Januarij 1759. /:was geteekend:/ S:s Swellengrebel.’
‘
| Cassa Reekeningh der arme gelde soo bevonden is op ult:mo Decb:r 1758. | |
| Debet | |
| Uijtgegeeven aan Alimentatie en diversse | |
| Benoodigdheeden etc: | ƒ2578:05: |
| Van haar Eerw:e d' Kerkenraade van Cabo | |
| de goede Hoop ter Leen ontfangen een Somma van | d:o 9000:-: |
| Somma | ƒ11578:05: |
| Het neevenstaande | d:o 9829:08: |
| Blijft aldus de Diaconijs Cassa Debet | ƒ1748:13: |
| Gereduceerd tot Swaar geld bedraagd ƒ1399:01: | |
| Credit | |
| Bij het sluijten der voorige Jaars reecq:g is 'er Aan Contant p:r restant in Cassa gebleeven | ƒ2232:08: |
| Onder de godsdienst in 't Jaar 1758 ontfangen | d:o 851:11: |
| Nog weegens Interesse, giften Kerke Geregtigheeden etc:ra | d:o 1980:11: |
| Aan uijtstaande penn: volgens obligatien | d:o 4070:-: |
| nog weegens verscheene Intresse | d:o 454:10: |
| d' Kerkelijke ornamenten | d:o 240:-: |
| Somma | ƒ9829:08: |
| Cassa Reekeningh der arme gelde soo bevonden is op ult:mo Decb:r 1758. | |
| Debet | |
| Uijtgegeeven aan Alimentatie en diversse | |
| Benoodigdheeden etc: | ƒ2578:05: |
| Van haar Eerw:e d' Kerkenraade van Cabo | |
| de goede Hoop ter Leen ontfangen een Somma van | d:o 9000:-: |
| Somma | ƒ11578:05: |
| Het neevenstaande | d:o 9829:08: |
| Blijft aldus de Diaconijs Cassa Debet | ƒ1748:13: |
| Gereduceerd tot Swaar geld bedraagd ƒ1399:01: | |
| Credit | |
| Bij het sluijten der voorige Jaars reecq:g is 'er Aan Contant p:r restant in Cassa gebleeven | ƒ2232:08: |
| Onder de godsdienst in 't Jaar 1758 ontfangen | d:o 851:11: |
| Nog weegens Interesse, giften Kerke Geregtigheeden etc:ra | d:o 1980:11: |
| Aan uijtstaande penn: volgens obligatien | d:o 4070:-: |
| nog weegens verscheene Intresse | d:o 454:10: |
| d' Kerkelijke ornamenten | d:o 240:-: |
| Somma | ƒ9829:08: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan en nagesien in Kerke Vergaadering aan Stellenbosch den 22: Januarij 1759. /:was geteekend:/ Johannes Appeldoorn, D: Malan, G:V:D: Bijl, Willem Morkel, A: Cloete, J:s Conterman’
‘
| T Generale montant des Capitaals deeser Drakensteinsche Diaconie armen, bestaat in 't volgende. | ||
| A:o 1758 Primo Jan: was 't Capitaal | ƒ13088:07: | |
| In dit Jaar bijgekoomen | ||
| Aan aalmoesen | ƒ1044:02: | |
| d:o Intresten | d:o 768:-: | |
| d:o Kerkhofsgeregtigheeden | d:o 97:08: | |
| d:o Test:e en Liberale giften | d:o 50:-: | |
| d:o 1959:10: | ||
| ƒ15048:01: | ||
| Gaat aff | ||
| Aan oncosten der armen | ƒ1041:06: | |
| d:o de Kerk en desselfs gebouwen | d:o 800:-: | |
| d:o 1841: 06: | ||
| Blijft onder Ult:mo Decb:r 1758 | ƒ13206:11: | |
| Bestaande in de volgende Parthijen, als | ||
| Aan Cassa over restant | ƒ1006:11: | |
| d:o obligatien en scheepe-Kennissen | d:o 12200:-: | |
| Somma | ƒ13206:11: | |
| Gereduceerd tot Swaar geld bedraagd | ƒ10565:07: |
| T Generale montant des Capitaals deeser Drakensteinsche Diaconie armen, bestaat in 't volgende. | ||
| A:o 1758 Primo Jan: was 't Capitaal | ƒ13088:07: | |
| In dit Jaar bijgekoomen | ||
| Aan aalmoesen | ƒ1044:02: | |
| d:o Intresten | d:o 768:-: | |
| d:o Kerkhofsgeregtigheeden | d:o 97:08: | |
| d:o Test:e en Liberale giften | d:o 50:-: | |
| d:o 1959:10: | ||
| ƒ15048:01: | ||
| Gaat aff | ||
| Aan oncosten der armen | ƒ1041:06: | |
| d:o de Kerk en desselfs gebouwen | d:o 800:-: | |
| d:o 1841: 06: | ||
| Blijft onder Ult:mo Decb:r 1758 | ƒ13206:11: | |
| Bestaande in de volgende Parthijen, als | ||
| Aan Cassa over restant | ƒ1006:11: | |
| d:o obligatien en scheepe-Kennissen | d:o 12200:-: | |
| Somma | ƒ13206:11: | |
| Gereduceerd tot Swaar geld bedraagd | ƒ10565:07: |
’/:Was geteekend:/ P:V:D: Spuij, D:d D: Villiers, Charle Marais R:V:D: Merwe, J: Marais, Pieter Loret, Daniel rossouw, Paul le Roux, J: Blignaut, A:s du Tooij’
‘
| Cassa reekening der arme gelderen, zoo als bevonden is in het Land van Waveren sub Ultimo Xbris 1758. | ||
| Guldens | Stujv: | |
| Sub ult:mo Xbris 1757 resteerde aan | ||
| Contanten | ƒ869 | 10 |
| Inkomst | ||
| Onder de godsdienst ontfangen | d:o 769: | - |
| nog weegens kerkelijke geregtigheeden | d:o 24: | - |
| nog dat in Testament vermaakt is | d:o 25: | - |
| Uijtgaave | ƒ1688: | - |
| Uijtgegeeven voor diversse benoodigdheeden | d:o 475: | 14 |
| Restant | ||
| Zoo testeerd aan Contanten in Cassa | ƒ1212: | 2 |
| Schuld | ||
| Daar en teegen is dees kerck aan die van Cabo de goede hoop schuldig | d:o 13000: | - |
| Het Contant in onse K. Cassa nu hier van afgetrocken zijnde, blijft onder Kerk mits de schuld aan die van Cabo de goede Hoop nog ten agteren | ƒ11787: | 14 |
| tot Swaargeld gereduceert komt ƒ9430:6: |
| Cassa reekening der arme gelderen, zoo als bevonden is in het Land van Waveren sub Ultimo Xbris 1758. | ||
| Guldens | Stujv: | |
| Sub ult:mo Xbris 1757 resteerde aan | ||
| Contanten | ƒ869 | 10 |
| Inkomst | ||
| Onder de godsdienst ontfangen | d:o 769: | - |
| nog weegens kerkelijke geregtigheeden | d:o 24: | - |
| nog dat in Testament vermaakt is | d:o 25: | - |
| Uijtgaave | ƒ1688: | - |
| Uijtgegeeven voor diversse benoodigdheeden | d:o 475: | 14 |
| Restant | ||
| Zoo testeerd aan Contanten in Cassa | ƒ1212: | 2 |
| Schuld | ||
| Daar en teegen is dees kerck aan die van Cabo de goede hoop schuldig | d:o 13000: | - |
| Het Contant in onse K. Cassa nu hier van afgetrocken zijnde, blijft onder Kerk mits de schuld aan die van Cabo de goede Hoop nog ten agteren | ƒ11787: | 14 |
| tot Swaargeld gereduceert komt ƒ9430:6: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan in onse kerkvergaadering in het Land van Waveren sub ult:mo Decembris 1758: /:was geteekend:/ Remmerus Harders V:D:M:, Isaack van der Merwen, Jan Theron, Jac:s du Tooijt, J:s de Wet’
‘
| Cassa Reekening der Armen gelden soo als bevonden is op Ult:mo December 1758 | |
| Debet | |
| Uijtgegeeven tot diversse benoodigdheeden | ƒ 486:-: |
| In Leen ontfangen van Eerw: Kerkenraad van Cabo | d:o 24000:-: |
| Credit | |
| Bij 't sluijten van de voorige Jaars reecq:g p:r | |
| Restant in Cassa gebleeven | ƒ160:15: |
| Onder de godsdienst ontfangen | d:o 520:01: |
| Nog weegens Kerk geregtigheeden en willige giften | d:o 261:-: |
| ƒ 942:-: | |
| Uijtgaaf hier van afgetrokken | d:o 486:-: |
| ƒ 456:-: | |
| Dit restant van 't neevenstaande afgetrokken | d:o 24000:-: |
| Soo dat de Kerk nog Debet blijft | ƒ 23544:-: |
| gereduceerd tot Swaar geld bedraagd ƒ18835:4: |
| Cassa Reekening der Armen gelden soo als bevonden is op Ult:mo December 1758 | |
| Debet | |
| Uijtgegeeven tot diversse benoodigdheeden | ƒ 486:-: |
| In Leen ontfangen van Eerw: Kerkenraad van Cabo | d:o 24000:-: |
| Credit | |
| Bij 't sluijten van de voorige Jaars reecq:g p:r | |
| Restant in Cassa gebleeven | ƒ160:15: |
| Onder de godsdienst ontfangen | d:o 520:01: |
| Nog weegens Kerk geregtigheeden en willige giften | d:o 261:-: |
| ƒ 942:-: | |
| Uijtgaaf hier van afgetrokken | d:o 486:-: |
| ƒ 456:-: | |
| Dit restant van 't neevenstaande afgetrokken | d:o 24000:-: |
| Soo dat de Kerk nog Debet blijft | ƒ 23544:-: |
| gereduceerd tot Swaar geld bedraagd ƒ18835:4: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan en nagezien in Kerke Vergadering in ‘t Swart Land datum als booven. /:was geteekend:/ Gerard: Croeser, V:D:M: P:V:D: Bijl, Paul Retief, Francois Smit, Maarten Slabber Hendrik van d’ Westhuijsen.’
Vervolgens is aan den Boekhouder en opsiender van s’ E: Comp:s houtmaguasijn en slaven Logie Carel Maximiliaan Adleda, thans hierom bij request versoek doende gepermitteerd, om dezelfs soontje gen:t Jan Willem Hendrik Adleda oud 8 Jaaren onder betaling van het gewoone Transport en Costgeld, om in de Cajuijt gelogeerd en getracteerd te worden, met het ter rheede leggend’ retourschip Rotterdam naar ‘t vaderland te mogen oversenden.
Waar en teegens aan eene Louiza Theresia weed:e Lambert Lindeman op hare diesweegens meede bij request gedaan versoek is geaccordeerd geworden, om ter oorsake van derselver swacke Lichaams gesteldheijd eenigen tijd ter deeser plaatse te mogen verblijven.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Dage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 125-130.¶
Donderdag den {17590201} 1: Februarij 1759.
S’ Voormiddags alle Present
In Conformiteijt van het gearresteerde onder den 17: October des gepasseerden jaars, en de hier op alomme geaffigeerde Billietten op heeden getreeden sijnde, tot de Publicque Verpagting der Leverantie van Versch Vleesch en Leevendige schaapen aan s’ Comp:s passeerende Scheepen, T’ hospitaal ensz: omme met P:mo Maij aanstaande in te gaan, ende sulx weederom na het voorbeeld van de Laatste reijse gelijk de Pagtconditien dit nader dicteeren, te weeten, voor den tijd van een, Drie of Vijff Jaaren, om dus te mogen ondervinden op welke van de Drie gem:e tijden die Leverantie ten minsten prijse en op de voordeeligste wijse voor d’ E: Comp:e sal kunnen aanbesteed werden, soo is naar behoorlijk clocke geklep en uijtroepinge van den boode, het Laagste bod gevallen voor den tijd van vijff Jaaren, op ses sware Duijten het Pond geslagt, soo beesten als schaapen Vleesch en Twaalff schellingen ijder Leevend’ Schaap, waar voor die Leverantie in vier bijsondere perCeelen yder voor een vierde part bij de Burgers Hendrik Oostwald Muller, Jacobus Blanckenberg, Johannes Loos en Jacobus van Rhenen de Jonge is aangenoomen geworden.
Sijnde voorts geleesen, het onderstaande request door den met het ter Rheede leggend’ Deens-schip de Koningin Sophia Magdalena hier aangekoomenen geweesene Engelsse gouverneur van ‘t Fort S:t David , d’ heer Alexander Wijnch in de volgende bewoordingen gepresenteerd.
To the Honb:le Rijk Tulbagh Esq:r and the gentlemen of the Council of the Cape of good Hope.
‘Gentlemen’
‘After mij Misfortune at Fort S:t David I Embarked on a Danes ship with a View of being landed at S:t Helena , in order to proceed from thence to Europe on an English ship: but am now disappointed of going there, the french Commandant Mons: de Ruïs on supplijing that ship with the seamen of the grantham , having bound them up not to touch at anij English port, I am there fore under the necessitij of applijng to ijou Gentlemen, to request the favour that you will permit me to Embark with mij familij and an Englisch Doctor /:whom I am obliged to Carrÿ with me on account of wijfes pregnancij:/ on one of ijour ship now bound to Holland.’
‘I have the honeur to be with much Esteem’
’/:onderstond:/’
‘Gentlemen, ijour most humble and most obedient servant /:was geteekend:/ etc: A:r Wynch /:in margine:/ Cape of good hope 1:sten feb:rij 1759.’
Waar op ter Consideratie der daar in ter needer gestelde Reedenen aan gem:e Heer Wijnch is gepermitteerd geworden, om neevens desselfs familie mitsg:rs gementioneerden Engelssen Doctor en Drie Domesticquen met een van s’ E: Comp: ter rheede Leggende Retourscheepen onder betaling van het gewoone Transport en Costgeld, naar Neederland te moogen overvaaren.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:e
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 131-135.¶
Vrydag den {17590209} 9 Februarij 1759.
S’ Voormiddags alle Present
Door de naar te noemene op het door de franssen genomene en alhier opgebragte Engels schip The grantham beschijden geweest sijnde Passagiers, bij requeste seer instantig versogt geworden sijnde, om met de ter Rheede leggende s’ E: Comp: Retourscheepen naar neederland te moogen overvaaren, heeft men sulx aan deselve in maniere als volgd geaccordeerd, als
Met het schip Rotterdam
William Martin Capitain ter zee van sijne Majestijt den Koning van groot Brittannien , neevens desselfs drie Domesticquen genaamd William Westwood, James en John Deborah.
Robert Palk geweesen Predicant de madras , met seker onder desselfs opsigt staande kind gen:t Henrij van Sittart en twee Domesticquen in namen John Ferguson en John Rubens
Martha Pijbus met haar Dogtertje gen:t Anne Pijbus en twee dienstmeijden gen:t Dik en Marij.
Met Pijlsweert
Nicolaas Vincent Capitain ter zee in dienst van hooggem: sijne groot Brittannise Majestijt neevens desselfs twee Domesticquen gen:t William Pearson en Richart Evant.
Charles Boddam geweesen Lidt in den Raadt tot Madras , beneevens deszelfs Dogtertje genaamd Marij Boddam en drie Domesticquen in namen Hannah Darker, Frank en Rosa
Onder Conditie dat voor alle deselve het gewoone Transport en Costgeld in s’ E: Comp: Cassa alhier, zal moeten werden Voldaan.
Terwijl voorts aan den in den Voorl:e Jaare van het Bengaals retourschip Cattendijke mits indispositie hier verbleevenen Engelssen Lieutenant Henrij Collins meede geaccordeerd is, om neevens seekere hem nabestaande jongman gen:t William Heron die sig meede op ‘t Voorseijde genoomene Schip The Grantham heeft bevonden, sijne reijse als nu met het schip Vosmaer te mogen voortsetten, mits egter Verpligt blijvende om het Transport en Costgeld, voor gemelde jongeling alhier meede behoorlijk te voldoen.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 136-141.¶
Dingsdag den {17590220} 20 Februarij 1759.
s’ voormiddags alle Present, behalven den E: Capit: militair Rudolph Sigfried Allemann mits Indispositie
Vermits het overlijden van den Burgerraad Carel george Wieser, heeft men goedgevonden in deszelfs plaats weederom tot Burger-raad aan te stellen, den daar toe nu laatst meede genomineerd geweest sijnde Hendrik Lodewijk Bletterman, die oversulx als soodanig voor den tijd die gem: Wieser had moeten dienen sal moeten Fungeeren: Terwijl wijders in Steede van gem:e Wieser meede tot Capitain van een der Comp: burger Infanterij is aangesteld geworden, den oudsten Lieutenant Jan Serrurier in wiens plaatse men den Vaandrig Johannes Riga tot Lieuten:t hebbende Laaten optreeden; voorts tot Vaandrig heeft bevorderd, den burger Jan Christoffel Flek.
Synde vervolgens bij resumptie van seekere notul des Burger krijgsraads alhier, de dato 7 deeser maand verstaan den burger Johan Andreas Arents weegens het geduurig versuijmen van desselfs burgerlijke diensten, weederom voor deszelfs voorige qualiteijt van soldaat met ƒ9:-: ter maand in dienst der E. Comp: aan te neemen, en als soodanig van hier te versenden: Terwijl voorts ten belange van het bij voorsz: notul meede ter needer gestelde in opsigte der Veldcorporaals gem:e Krijgsraad tot derselver narigt sal werden aangesz:e dat gemelde Veld Corporaals bij het doen van Commando’s sullen kunnen buijten blijven, dog in Cas van een generaal opontbod neevens de verdere Ingeseetenen herwaards sullen moeten opkoomen.
Ook is naar Lectuure van seekere missive door den Land-drost tot Swellendam Jan Andries Horak sub dato 30 Januarij Jongstleeden aan den Edelen Heer gouverneur geschreeven, verstaan, denselven daar op in antwoord te doen aanschrijven, dat men de daar bij aangehaalde gemaakte schikking om de bewuste Cingaleesen ter tijd toe het voor deselve op te bouwene huijssen sal voltooijd zijn in een der Vertrecken van des Secret:s wooning te doen Logeeren, Zig laatende welgevallen, gem:e Persoonen bij eerste bequaame geleegenheijd naar Swellendam sal laaten Vertrecken.
Verders is op het diesweegens gedaane Versoek door den op het door de Franssen genoomen en alhier opgebragte Engels -schip The grantham beschijden geweest zijnde geweesen secunde tot Madras de Heer Robert Orme aan sijn E: geaccordeerd, om mits desselfs Swakke Lighaams gesteldheijd, eenigen tijd ter deeser plaatse te moogen Verblijven.
Hebbende den heere Gouverneur laatstelijk gelieven te communiceeren, dat den Heer de Marniere het aan sijn Ed: geaccordeerde anker voor desselfs onderhebbend schip te ligt bevonden hebbende, diesweegens voor het selve had koomen te bedanken.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 142-164.¶
Dingsdag den {17590227} 27: Februarij 1759.
S’ voormiddags alle present.
Door den Heere Gouverneur te kennen gegeeven sijnde, dat mits d’ ongemeene groote Consumptie dewelke soo wel door de nog hier aanweesende als berijds vertrocken sijnde fransse scheepen, geduurende hun lang Vertoef ter deeser plaatse, is gemaakt geworden, het Coorn dermaten was koomen te verminderen, dat men niet langer in staat soude sijn, om sonder d’ E: Comp: en deese ingeseetenen selfs in verleegendheijd te brengen, eenig meel of bisschuijt aan de franssen meer te kunnen laten afleeveren, en dat het oversulx van d’ uijtterste noodsakelijkheijd quam te zijn, om hier teegens te voorsien; heeft men dierhalven op sijn Edelens gedaan Propositie, goedgevonden en Verstaan, aan een ijgelijk deeser ingeseetenen soo hier aan Cabo, als ten platten Lande woonagtig sijnde, bij affixie van Billietten te verbieden, om geen Coorn, Meel of bisschuijt aan de hier sijnde franssen meer te moogen Leeveren of verkoopen, behalven alleen de Bisschuijt, die ten platten Lande voor deselve berijds soude moogen vervaardigd en klaar gemaakt zijn, om welk beschuijt herwaards op te brengen, aan d’ Inwoonders der buijten districten den tijd van vijff daagen, van heeden afgereekend sal werden verleend, op pœne voor de geene die buijten dien sullen werden bevonden, naar affixie van ‘t voorsz: Billiet eenig Coorn, Meel of Bisschuijt aan de franssen vercogt ofte geleeverd te hebben; al het geene dat daar van sal werden agterhaald, niet alleen defacto ten behoeve der E: Comp: sal weesen geconfisqueerd, maar dat d’ overtreeders boovens dien vervallen sullen sijn, in een boete van vijftig rijxd:s, om bij d’ E: Comp:e den officier die de calange sal doen, en den aanbrenger ijder voor een derde te werden genooten; sullende egter aan de gepriviligeerde backers gepermitteerd zijn, om soo veel Versch brood als de franssen tot haar dagelijxe Consumptie koomen te benoodigen, even als bevoorens aan deselve te moogen blijven Leeveren en Verkoopen.
Sijnde vervolgens geleesen geworden; d’ onderstaande door de resp:e Landdrosten van Stellenbosch en Drakensteijn mitsg:rs Swellendam , Adriaan van Schoor en Jan Andries Horak overgegeevene berigten, Luijdende als Volgd.
‘Cabo de goede Hoop.’
Aan den Wel Edelen gestr: Heere Ryk Tulbagh. Raad Exta ordinaris van neederlands India, mitsg:rs gouverneur van Cabo voorm:, ende den ressorte van dien etc: etc. etc: beneevens den E. Agtb: Politicquen raad, aldaar
‘Wel Edele gestr: Heer, en E: E: agtbr:e Heeren!’
‘Agtervolgens Hoog g’ Eerd bevel, vervat bij Uw Wel Edele gestr:e en E: agtb: gevenereerde Letteren van den 21: Maart laatstl:, door mij, zoodanige Perzoonen, als blijkens notitie bij wel opgem:e Letteren gevoegd, onder de Stellenbosche en Drakenstijnse Districten van d’ E. Comp:e Veeplaatsen in Leening bezittende, bereets verschijde Jaaren den eenen meer, den anderen min in gebreeken gebleeven zijn, de daar op gestelde recognitie penningen behoorlijk te voldoen, voor en na aangemaand geworden zijnde, hare agterstallen te vereevenen, indiervoegen voorsz: gerespecteerde ordre komt uijt te drucken; hebben hier op veele beloften gedaan, dezelve ten eersten naar Leverantie hunner ingeougste Tarwe of wijnen, dan wel met bequame Trekossen, of des doenelijk, in Contanten gelde te sullen voldoen, gelijk ook verschijden bereeds hebben verrigt, terwijl anderen te kennen quamen te geeven, dat zij gantsch onvoordeelige Leenplaatsen getroffen hebbende, en nu te onmagtig geraakt sijnde anderen te beleggen, haare armoede, niet teegenstaande hun vlijd, naar vermoogen steeds aangewend hadden, van tijd tot tijd dermaaten was toegenoomen, dat voor teegenwoordig, zig ten eenemaal onvermoogens bevonden, haare recognitie penningen behoorlijk te voldoen, met ootmoedig versoek, nog eenig uijtstel te moogen erlangen, en belofte, ter aflegginge der gem:e agterstallen, alle Pogingen te zullen aanwenden; dog belangende de hier onder gemelde bij voorsz: notitie bekendstaande Leenplaatsen, is mij, naar gedaan Exact onderzoek koomen te blijken, als.’
‘Van den Landbouwer Sijbrand van Dijk, geleegen over de Oliphants rivier gen:t de Orange Fontein ,’
‘Dat deselve, schoon bij verkreegen Licentie aan d’ E: Comp:e Een Jaar recognitie vooraf is voldaan geworden, nogtans /:ten aansien hij van Dijk daar na bevond, dat dezelve hem van geen nut konde zijn:/ nooit belegt, of daar van het minste gebruijk genoomen is, gelijk de daarom streeks leggende Lieden ook eenmondiglijk getuijgen de waarheijd te sijn, hebbende geciteerde van Dijk niet anders gemeend gehad, of voorm:e plaats was door den geene, die ter dier tijd sijne Zaaken aan Cabo quam waar te neemen, ook ten eersten afgedankt geworden.’
‘Van den oudheem-raad Abraham de Villiers, aan den scherpenheuvel geleegen:’
‘Dat gem:e plaats bereets in den Jaare 1743 verlaaten, en ‘t Zeedert, zoo als de Derwaards woonende Landbouwers gezamentlijk koomen te getuijgen, niet meer gebruijkt geworden is, zijnde door eenige hem gebeurde teegenspoeden, van tijd tot tijd te onmagtig geweest, de agterstallige recognitie penningen te voldoen, en aldus veroorsaakt, dat desweegens geen behoorlijke afdanking is geschied, hebbende voorm:e De Villiers teffens belofte gedaan het tot gem: jaar 1743: ten agtergebleevene, naar te verkrijgene permissie, ten allereersten te sullen Vereevenen.’
‘Van wijlen den Landbouwer Jan Leroux de oude, over de Berg aan de hagelcraal geleegen.’
‘Dat voorsz: plaats al eenige Jaaren voor dees mans overlijden, gelijk de gansche gebuurten aldaar gestand doen, verlaaten is geweest; hebbende bij de Papieren, rakende den Boedel van gerepte Leroux, die in den jaare 1752. te gelde gemaakt geworden is, noopens deeze plaats ook niets gevonden kunnen worden.’
‘Van wijlen den Landbouwer Hercules Dupreez, Frantz:, geleegen over de breede rivier de slangehoek gen:t’
‘Dat gem:e Dupreez, nu ruijm Twintig Jaaren verleeden, zijnde koomen te overlijden, den opstal van deselve plaats vervolgens bij gehoudene Vendutie op den 23 Septb: 1738. gekogt is geworden, door wijlen den Landbouwer Jan de Villiers pietersz: zonder dat door denzelven deeze plaats, als hebbende eenelijk de materialen van gem: opstal, naar den afbreuk gebruijkt, nogthans in Leening verzogt of in bezit genoomen is.’
‘En Laatstelijk van wijlen den Landbouwer Johannes Albertus Laubser, gen:t de Zandfonteijn , agter de rietfonteijn in de Vlakte ‘
‘Dat geciteerde plaats, alhoewel in Leening Verzogt, egter nooit gebruijkt geworden is, als hebbende hij Laubser, ten eersten naar het Verkrijgen van dezelve, wanneer op de klagte, door den landbouwer Lambert van der Bijl gedaan, voorm:e plaats door gecommitt:s Heem-raaden stond bezigtigd te worden, te kennen gegeeven had, dezelve weeder te sullen afdanken, dog deesen Laubser wijnig tijds hier aan zijnde Koomen te overLijden, is alzo de aanteekening die desweegens ter Politicque Secretarije hadde behooren te geschieden, agtergebleeven.’
‘Ende hier meede hoopende aan de geEerde Intentie van Uw Wel Edele gestr:e en E: Agtbr:e schuldpligtig te hebben voldaan, zoo Laaten deezen dienen voor Needrig Rapport Terwijl d’ eer heb, met de uijtterste agting te blijven.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele Gestr:e Heer en E:E: Agtbr:e Heeren!’
‘Uw Wel Edele gestr:e en E: E: Agtb: Zeer onderdanigen en gehoorsamen Dienaar /:was geteekend:/ A:V: Schoor /:in margine:/ Stellenbosch den 30:e November 1758.’
Aan den Wel Edelen gestr: Heer Rijk Tulbagh raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:rs gouverneur van Cabo de goede Hoop ende den ressorte van dien etc: etc: etc: beneevens den E: Agtb: raad van Politie
‘Wel Edele gestr:e Heer, en E. agtb:e Heeren!’
‘UWE Wel Edele gestr:e en E. Agtbr:e volgens raadsbesluijt van den 21 der laatsgepasseerde maand Maart, den ondergeteekende hebbende gelieven toe te senden een Lijst van eenige in ‘t District van Swellendam leggende Leenplaatsen, welkers bruijkers in gebreeken syn gebleeven, de daar op gestelde recognitie penningen ter behoorlijker tijd aan de E. Comp:e te komen voldoen, met ordre deselve agterstallen in te vorderen, en nopens eenige dier voorsegde plaatsen, waar van in 8 : 10 en meer Jaaren geen recognitie is betaald geworden, naauwkeurig ondersoek te doen, of de persoonen aan wie die plaatsen sijn uijtgegeeven, deselve nog gebruijken, dan wel berijds verlaaten hebben, of hoedanig het andersints daar meede mogte geleegen sijn; Dus heeft denselven de Eer Uwe wel Edele gestr:e en E: Agtb:e met verschuldigde onderdanigheijd te berigten:’
‘Dat wel een gedeelte van de op voormelde Lijst bekend gestelde Landbouwers hunne agterstallen betaald hebbende, dog dat den ondergeteekende volgens deszelfs pligt, den aldaar weegens een agterstal van drie en Twintig jaaren en drie maanden, over een plaats gen:t de Elisabets fontijn , opgeteekenden Landbouwer Dirk Olivier tot dies betaalinge niet heeft kunnen aandringen, gemerkt thans niemant onder die naam in ‘t geheele voorsz: district van Swellendam bekend is, sijnde egter wel van de oudste Inwoonderen aldaar benarigt geworden; dat gem: Olivier berijds voor 20: Jaaren overleeden, mitsg:rs dat voorn: plaats, die teegenwoordig onder de naam digt aan de Rietvalleij bij den Landbouwer Gert van Roijen gebruijkt werd, naar de dood van meergem: Olivier successivelijk aan de Landbouwers Andries Arendsdorp, Louis Kloete en gert nieuwkerken in Leeninge was uijtgegeeven geweest, weshalven den ondergeteek:e sustineerd, dat mogelijk bij afsterven van veelgem:e olivier voorsz: plaats niet naar behooren ter secretarije van Politie, als verlaaten ter kennisse moet gebragt geworden sijn;’
‘Sijnde wijders door den onderget: op meergem:e Lijst aangenoteerd gevonden, de aan de groenenberg woonende weeduwe Gidion Joubert, weegens een agterstal van sesthien Jaaren en thien maanden, over een bij haar in Leening genoomen weesende plaats, geleegen aan de Gourits Rivier gen:t Melkhoutebosch , dewelke als door den ondergeteek: tot voldoeninge dier agterstallen serieuselijk aangemaand sijnde, door een zoon van haar, in namen Jacob Joubert heeft laten betuijgen de voorm:e agterstallige recognitie penningen wel gaarn aan de E: Comp: te willen voldoen, dog datse ter saake in neegen jaaren herwaards soo als de buuren ook eenpariglijk betuijgen; weegens vervallenen armoede geen gebruijk van gem:e plaats hadde kunnen neemen, ootmoedig was versoekende, van de agterstallige der laatste agt Jaaren en thien maanden geexcuseerd te moogen sijn.’
‘Hebbende insgelijx den Landbouwer Hendrik van Deventer, die ook over een bij hem in Leening genoomen sijnde plaats booven aan de Kafferkuijls rivier , voor sestjien jaaren agterstallige recognitie penningen bekend staat, op de door den ondergeteek:e aan hem tot dies voldoening gedaane ernstige aanmaning, te Kennen gegeeven, die plaats wel in Leening versogt te hebben, dogweegens al te grooten armoede niet in staat was geweest te kunnen betrecken, en bij hem door onkunde versien was, voorn:e plaats weeder behoorlijk ter Politicquen Secretarije verlaaten, te laaten aanteekenen; waar van bij Exacte Informatie ook blijkt, dat meergem: plaats door voorseijde van Deventer nooijt is gebruijkt geworden.’
‘Soo heeft meede den soldaat Godfried Schoester als getrouwd sijnde met de weed: van den Landb:r Johannes Voslo de Jonge die twee plaatsen van de E. Comp:, de eene gen:t aan de Kruijs rivier , en de andere aan de Wegwijsers rivier , in Leeninge is hebbende, en op ieder plaats veerthien Jaaren en drie maanden ten agtern staat, den ondergeteek:e die niet gemancqueerd heeft, hem tot betaalinge der agterstallen al verschijden malen wel scherpelijk aan te dringen, ter kennisse gebragt, niet vermoogende te weesen, de voorn:e aan de E. Comp: nog Debet sijnde resp:e recognitie penn: te betaalen; aangesien hij berijds in sulken armoede vervallen was, dat selfs geen vee meer hebbende, en sijne huijsvrouw reets eenige Jaaren van hem af, en onder haare Kinderen was onthoudende, het welk ten vollen kenlijk en ook in Waarhijd soo geleegen is, kunnende alsoo de voorsz: plaatsen hem schoester tot geen verder nut of gebruijk wesen.’
‘Dat het geen voorsz: staat den ondergeteek: geoordeeld heeft, van sijnen pligt te sijn, in deesen Uwe wel Edele gestr:e en E: Agtb: op ‘t Eerbiedigste voor te dragen, ten eijnde hier omtrent bij Uwe Wel Edele gestr:e en E: Agtb: soodanig gedisponeerd te werden als na omstandigheijd van saken bevonden sal werden te behooren. /:was geteekend:/ J:A: Horak, /:in margine:/ Exhibitum ter Vergadering van Politie den 27 Feb:rij 1759.’
Waar op beslooten geworden is, om den daarbij vermelde agterstallen, bij de resp:e ter Politicque Secretarije berustende ordonnantie boeken te doen afschrijven, En dewijl volgens het meede aangehaalde bij voorsz: berigten, de Leenplaats van den oud Heem-raad Abraham de Villiers berijds in den Jaare 1743: door hem is verlaaten geworden, gelijk meede, dat die van de Weeduwe Gideon Joubert seedert omtrent neegen Jaaren herwaards door haar niet meer is gebruijkt, is dierhalven verstaan, dat dezelve Persoonen weegens d’ agterstallige recognitie Penn:e voor d’ evengem: tijden sullen werden g’excuseerd.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:e
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 165-196.¶
Dingsdag den {17590313} 13: Maart 1759,
s’ Voormiddags alle present uijtgenoomen den Heer L:t Collonel Isaac Meinertzhagen mits indispositie.
Na dat door den Heere Gouverneur was te kennen gegeeven, dat gelijk bij resolutie van den 19: Decemb:r pass:o onder anderen ook was vastgesteld, om bij d’ aldereerste geleegendheijd en door de bequaamste middelen die hier toe souden kunnen werden uijtgedagt, de resteerende lading mitsg:rs de nog in leeven sijnde scheepelingen van het te Rio de la goa vertoevend Bengaals retourschip de naarstigheijd van daar te doen afhaalen, en herwaards over te brengen, en men thans aan handen hadde gekreegen het uijtkoomend schip Scholtenburg , het welk als meest voor dit gouvernement belaaden sijnde, dienvolgens niet alleen voor het grootste gedeelte alhier soude moeten worden ontlost, maar dat dien bodem daar en booven van gelijke Charter als de naarstigheijd weesende, dit nu allesints een seer favorable gelegendheijd quam te zijn, om de lading van ‘t gementioneerde schip, Conform het voorsz: besluijt, op de gevoeglijkste wijse herwaards te kunnen doen Transporteeren: geliefde sijn Edele ten deesen belange egter t’ allegueeren, dat wanneer men quam t’ overweegen, dat zoo met het ontlossen van ‘t voorsz: schip Scholtenburg ter deeser Rheede, mitsg:rs het doen van de reijse naar Rio de lagoa als het inneemen der goederen van de naarstigheijd ter dier plaatse, en om vandaar weederom herwaards te rug te keeren; waarschijnelijk soo veel tijd stond heen te loopen, dat gem: kiel niet als naar half Julij deeses Jaars weederom hier zal kunnen zijn, en dus tot het vertrek der retourscheepen des aanstaanden Jaars, ter deeser plaatse sullende moeten werden aangehouden, het uijt dien hoofde voor den dienst der E: Comp:e vrij voordeeliger soude zijn, bij aldien met het senden van een schip naar Rio de la goa nog eenigen tijd gewagt, en dat daar toe konde geemplooijeerd werden, een der Paasscheepen die insgelijx met goederen voor dit gouvernement afgelaaden zijnde, dienvolgens ‘t zij in ‘t geheel of ten deele mede alhier soude moeten werden ontlost, geconsidereerd, dat wanneer een van die kielen, dewelke doorgaans in ‘t laats van aug:s of ‘t begin van Septb:r aan dit gouvernement koomen te verschijnen, in October daar aan naar Rio de la goa wierd afgesonden, deselve als dan nog in December van dit, dan wel uijtterlijk in Januarij of februarij des aanstaanden Jaars, weederom hier zoude kunnen sijn, om als dan, ‘t zij met de retourscheepen der Eerste of tweede besending, naar Neederland te werden gedimitteerd; dog dat sig hier teegens weederom deese principale swarigheeden quaamen op te doen, als Eerstelijk, dat nademaal de Rivier de la goa met geen scheepen van 150 Voeten kan werden bevaaren, en men oversulx tot afhaaling der voorsz: goederen, volstrekt een schip van 136: of 140: voeten sal moeten emplooijeeren; het egter seer onseeker is, of ‘er onder de voorsz: in aug:s of september hier aan te koomene, en met goederen voor dit gouvernement belaaden sijnde scheepen, zig wel eene van laatsgem:e Charter sal koomen te bevinden; en ten anderen, dat d’ Equipagie van de naarstigheijd in dien tusschen tijd, meede soude kunnen koomen uijt te sterven, en voorsz: kostbaare Lading, door dusdanig onverhoopt voorval /:waar voor men egter, mits de bekende ongesondheijd der plaats alwaar dien bodem legt, met reeden moet bedugt zijn: als dan groot gevaar soude loopen, om door d’ inlanders te werden gespolieerd, boven en behalven meer andere ongevallen, waar aan deselve verders soude kunnen geexponeerd blijven: geevende syn Edele derhalven in Consideratie, wat hier in als nu voor den meesten dienst der E: Comp:e best behoorde gedaan of gelaten te werden; over het welke gevolgelijk met aandagt geraadpleegd, en in aanmerking genoomen sijnde, dat het geringe nadeel het geen d’ E: Comp: door het overblyven hier ter plaatse tot in ‘t aanstaande Jaar, van het schip Scholtenburg , bij aldien sulx al sal moeten geschieden, niet kan opweegen het gevaar dat men soude kunnen loopen om door een der voorzeijde toevallen de geheele Lading van het schip de naarstigheijd quijt te raaken, derhalven best geoordeeld en oversulx beslooten geworden is, om zig van de presente favorable occasie te bedienen, en het gementioneerde schip Scholtenburg , zoo dra het selve van de daar in, soo voor dit gouvernement als voor Batavia afgelaadene goederen sal zijn ontlost geworden, tot afhaling der Lading van de naarstigheijd naar Rio de La goa te laaten vertrecken sullende dierhalven, het eevengem: daar in voor Batavia afgelaadene, neevens de Recognitie goederen der scheepelingen, item, de militairen van voorseijden bodem Scholtenburg , en zoo veel van de Zeevaarende als daar van gemist kunnen werden, met de meede hier aanweesende scheepen Vlissingen en de Waaksaamheijd , voor zoo veel sulx geschieden kan; derwaards werden overgesonden: Terwijl in opsigt der in eerstgem: kiel insgelijx afgescheept geweest zijnde 48: Kisten met Contanten; overwoogen sijnde, dat vermits men door allerlij andere voorkoomende beletselen daar in verhinderd word, het oversulx nog al eenigen tijd sal Koomen aan te loopen, eer het aanweesend provisie schip ‘t slot van Cappelle van hier sal kunnen werden gedimitteerd, en dat het bovens dien seer apparent is, dat zig op de Verwagt werdende en na China gedestineerde scheepen Kroonenburg , de Vrouwe geertruijd en de Vrouwe Petronella Maria , een meer dan ordinair getal geldkisten sullen koomen te bevinden, sonder dat hier voor eerst eenige andere scheepen uijt het Vaderland kunnen Werden te gemoed gesien, dierhalven raadsaamst geoordeeld is, dat van de voorsz: Contanten van Scholtenburg op het beryds Zeijlvaardig leggend schip Noord beveland 10: Kisten afgescheept, en de resteerende 38: stux op de meede ter rheede leggende scheepen De Waaksaamheijd en Vlissingen , te weeten, op ieder 19: Kisten geplaatst, en deselve indiervoegen meede naar Batavia sullen werden voortgeschikt.
Vervolgens geresumeerd sijnde, de met het voorsz: ter rheede leggend’ schip Vlissingen hier aangebragte seer geagte letteren van haar Wel Edele Hoog Agtb: de Heeren Majores in ‘t Patria, gedateerd 20: Octob:r pass:o, wierd hier op aanvankelijk door den Edelen Heere gouverneur aan den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn op het serieuste gedemandeerd, om ingevolge de geeerde ordre van welopgem: onse Heeren en Meesteren, allesints naauwkeuriglijk sorge te draagen, en te beletten, dat ‘t zij door eenige vreemde natien, dan wel de met s’ E: Comp: Scheepen repatrieerende Persoonen, op geenderlijk wijse eenige lijwaaten hier aan land gebragt werden, ‘t geen gem: Heer Fiscaal aangenoomen hebbende, indiervoegen naar te Koomen, met bijgevoegde verseekering, van tegens diergelijken sluijkhandel met d’ uijtterste attentie te sullen vigileeren; is voorts goedgevonden en beslooten, dat op het verdere ter needer gestelde bij het voorsz: geagt aanschrijvens, met eerbied sal werden gerescribeerd, dat gelijk men geensints in gebreeken sal blijven, om bij het voorkoomen van eenige disputen met de Vreemde natien, nopens het doen van salut, daar omtrent met alle omsigtigheijd te werk te gaan, wijders ook in schuldpligtigheijd soo veel zulx doenelyk zij, sal werden opgevolgd, het geene welgem: haar wel Edele Hoog agtb:e ten belange van het verleenen van Transport aan de Vreemdelingen, met s’ Comp: scheepen hebben gelieven t’ ordonneeren.
Dat bij Continuatie niet alleen geen andere specie als Ducatons in s’ Comp: Cassa alhier sullen werden geaccepteerd, om p:r assignatie na Neederland te werden geremitteerd, maar dat ook de Ducatons ten eijnde gemeld, niet hooger als tot 69: Stuijv:s het stuk sullen werden aangenoomen, gelijk meede, dat wanneer door deese verandering, het tellen van gelden op assignatiën soodanig mogte koomen te verminderen, dat men in verleegendheijd om gereede penningen quam te geraaken, als dan bij onsen Jaarlijxen eijsch van behoeftens sullen werden gepetitioneerd, soodanige somma van Penningen, als men naar een naaukeurig overleg, tot den omslag ter deezer plaatse sal oordeelen noodig te hebben; dan aangesien welgem: Heeren Majores deesen aangaande verder gelieven t’ ordonneeren, dat ingevalle men bij een onverhoopt toeval, sig van de benoodigde gelden destitut mogte vinden, en men geen bequamer middel aan handen hadde om zig te kunnen redden, de benoodigde penningen in sulken geval op te neemen, tot soodanige modicque intrest, als deselve te bekoomen sullen sijn, heeft men noodsaakelijk geoordeeld, haar Wel Edele Hoog agtb:re hier omtrent in allen Eerbied te moeten berigten, dat soo wel de Weescamer als de resp: Diaconijen alhier, berijds seedert eenige Jaaren herwaards, dermaten schaars van Contanten sijn voorsien geweest, dat deselve Zig thans buijten staat bevinden, om tot voordeel der Weesen en armen eenige gelderen meer op intrest te kunnen uijtsetten, en dat ook bij particulieren, geen naamwaardige quantiteijt gereede penningen gevonden werdende, die men in geval van noodsakelijkheijd soude kunnen opneemen, Wij ons oversulx, Wanneer de uijt het Vaderland gepetitioneerde Contanten door deese of geene onverhoopte toevallen, eens mogten Koomen agter te blijven, in de uijtterste verleegendheijd souden kunnen bevinden, omtrent het afbetaalen der gagiën en Costgelden, van het gemeene guarnisoens volk, mattroosen, buijten posten enz:, als het welke geen uijtstel kan lijden; Weshalven men sig uijt dien hoofde dan ook verpligt gevonden heeft, haar Wel Edele hoog Agtb:e onderdaniglijk te moeten versoeken, dat het deselve behaagen mogte ons te qualificeeren, om in sulken geval de benoodigde Contanten uyt de resp:e hier passeerende patriase Scheepen te moogen ligten, om naderhand bij ontfangst van het voor dit gouvernement uijtgesondene geld, daar uijt weederom te kunnen werden gesuppleerd.
Sijnde voorts ten belange der door hoogstgem:e Heeren Majores betuijgd ongenoegen, over de slegtheijd der van hier versonden werdende wijnen, best geoordeeld en dienvolgens beslooten, door den Keldermeester omstandiglijk in geschrifte te doen berigten, hoedanig omtrent het inslaan, mitsg:rs het behandelen in s’ Comp: Pakhuijsen en het afscheepen dier Wijnen Werd gehandeld, het geen men Vervolgens d’ Eer sal hebben haar Wel Edele Hoog Agbr:e neevens ons eerst af te gaan schrijvens toe te zenden.
Gelijk meede noopens de door hoogst deselve gerequireerde nadere elucidatie omtrent het ordinaire werk der hier bescheijden sijnde Canoniers, te weeten, of deselve gehouden zijn sulx dagelijx te Verrigten, dan of zij om de Tweeden of Derden dag, een Vrijen dag hebben, Verstaan is, door den Lieutenant der Artillerij hier op meede van berigt te laaten dienen.
Sullende ook agtervolgens het meede geordonneerde door welgem: Heeren Majores, aan de resp: Kerken Raaden werden toegesonden, Extract uijt voorwaardsgem: missive, houdende ordre dat de van hier gevoerd werdende Kerkelijke Correspondentie voortaan, met het Christelijk sijnodus van noord holland alleen, sal moogen geschieden; maar dewijl men thans met verwondering komt t’ ondervinden, dat den gecombineerden Kerken-Raad heeft kunnen goedvinden, om Contrarie de voorige gebruijken de Correspondentie over de Kerkelijke Saaken, deeses gouvernements, tot het Christelijk sijnodus van Zuijd holland t’ Extendeeren, sonder deesen Raade, gelijk sulx hadde behoren te geschieden, hier van alvoorens kennisse te geeven, en derselver goedkeuring daar op te Versoeken, is dierhalven verstaan, aan gem: Collegien van Kerken-raaden alhier bij missive te kennen te geeven, het misnoegen dat men diesweegens billijker wijse heeft moeten opvatten, en dat men daarom sal verwagten, dat het invoeren van diergelijke of andere nieuwigheeden, omtrent het bestier der kerkelijke saaken van dit gouvernement, sonder préalable voorkennisse deeses Raads om ‘t toekoomende gemenageerd en aan deselve hier omtrent geen Reeden van ongenoegen meer sal werden gegeeven: Middelerwijl dat bij deese geleegendheijd in overweeging genoomen sijnde, dat de voorsz: Jaarlijx gehouden werdende geCombineerde Kerkelijke vergaadering, die in den Jaare 1745 op het versoek der bijsondere kerken Raaden alhier, door deese Regeering is ingevoerd, in verwagting, dat deselve omtrent de voorvallende kerkelijke Saaken, van eenig nut soude syn geweest, geensints aan het voorsz: oogmerk heeft koomen te voldoen, maar dat deselve in teegendeel, door de daar op vallende Kosten, dewelke door de Predicanten en verdere Leeden van de Kerken der buijten districten, Jaarlijx worden gemaakt, bevonden werd, te strecken tot groot beswaar der resp: ten platten Lande leggende en steeds merkelijk ten agteren blijvende Kerken, dierhalven best geoordeeld en dienvolgens beslooten geworden is, deselve geCombineerde kerkelijke Vergaaderinge, onder het goedvinden van hoogstgemelde haar wel Edele Hoog Agtb: de Heeren Majores voor ‘t toekoomende af te schaffen en te Vernietigen, waar van aan de voorsz: bysondere Kerken-Raaden meede kennisse sal werden gegeeven, om zig daar na insgelijx te kunnen reguleeren.
En is al verder verstaan, dat welgemelde Heeren en Meesteren, uijt naam van den Equipagiemeester Hendrik Taal, op het Eerbiedigst sullen werden bedankt, voor de goedheijd die deselve hebben gehad, met aan hem Equipagiemeester de gagie van ƒ100:- s’ maands te laaten behouden.
Door den Heer Hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel, op heeden meede geproduceerd geworden sijnde, d’ onderstaande memorie.
‘Memorie van ‘t nabesz: yser, Theer, graauwe Moppen, Drinkglaasen, Houtwerken en diversse andere goederen uijt de onderstaande Boodems, soo te kort, gebrooken bij pijling minder, als tot ‘t opvullen verbruijkt, de foulij bij ‘t openen van een soekel in ‘t negotie Pakhuijs bij naweeging te Kort, als meede de Lijfeygenen in de ses jongst gepasseerde maanden door de natuurlijke Dood overleeden, en ‘t veeh in gemelde Tijd soo verrekt als door het wild gedierte vernield, alles volgens verklaringen blijkende; namentlijk.’
‘
| Uijt T Schip d' Battavier | |||
| Afschrijven { | 895 | gesort:d lb yser op 6000 lb: bij naweeging te kort. | |
| 21 | P:s groote tonnetjes swartsel op 300 p:s in 1 Cas n:o 4. Leedig | ||
| 3 | vaaten Theer tot ' opvullen van 17 vaten verbruijkt | ||
| verkoopen. { | 8 | P:s Coornschoppen op 50 p:s in een Cas n:o 3. | } gebrooken |
| 6 | d:o graven d:o 200 d:o d:o Twee d:o d:o 6 en 7 | ||
| afsz: en ten dienste den E. Comp: te gebruijken { | 2422 | P:s Graauwe moppen op 6000 p:s | |
| 875 | d:o Klinkersteenen d:o 6000 d:o | ||
| Uijt 'T Slot van Cappelle | |||
| afsz: en de lampglasen inneemen. { | 200 | P:s Wijnkelken | } volgens Factuur in Een Cas L:a F:F:F: dog bij het openen van gem: Kas 50 P:s lampglasen bevonden, waarvan 4 p:s gebroken |
| 100 | d:o Bierglaasen | ||
| afschrijven. { | 438 | lb Spaance Zeep op 6748 lb in 12 Cassen gem:t L:a g:g:g: tot s:s:s: bij naweging te min | |
| Uijt de Zeelelij | |||
| afsz: en ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 725 | P:s klinkersteenen op 6000 p:s | } gebrooken |
| verkoopen. { | 16 | d:o gezaagde Deelen d:o 125 d:o | |
| 5 | d:o Sparren van 15 a 18 v:t d:o 200 d:o | ||
| Uijt Visvliet | |||
| Verkoopen { | 11 | P:s gr: Deelen van 2 d:m op 100 P:s gebrooken | |
| 18 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o d:o 150 d:o als | ||
| Verkoopen | 9 p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 9 d:o te kort | ||
| 23 | P:s gr: Deelen van 1 1/4 d:m op 250 p:s als | ||
| Verkoopen | 13 p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 10 d:o te kort | ||
| 17 | P:s gr: Deelen van 1 d:m d:o 100 p:s als | ||
| Verkoopen | 12 p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 5 d:o te kort. | ||
| Verkoopen { | 2 | P:s Carveel plancken op 20 p:s | } gebrooken |
| 6 | d:o gr: Latten van 2 en 3 d:m op 25 p:s | ||
| 9 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 3 d:m d:o 60 d:o als | ||
| Verkoopen | 7 p:s gebrooken | ||
| Afschrijven | 2 d:o te kort. | ||
| Uijt de Eendragt . | |||
| afschrijven { | 43 | p:s Wijnkelken op 200 p:s | } bij het openen van een Cas L:a N: gebrooken |
| 23 | d:o Bierglaasen op 100 d:o | ||
| Uijt Vrijburgh | |||
| Verkoopen { | 4 | P:s gr: Deelen van 2 1/2 d:m op 15 p:s | } gebrooken |
| 2 | d:o d:o d:o d:o 2 d:o d:o 20 d:o | ||
| 5 | d:o d:o d:o d:o 1 d:o d:o 50 d:o | ||
| afschrijven { | 3 | P:s gr: Balken van 4 en 5 d:m op 75 p:s te kort | |
| 15 | d:o d:o Latten d:o 1 d:o 2 d:o d:o 75 d:o als | ||
| afschrijven | 5 P:s te kort | ||
| verkoopen | 10 d:o gebroken | ||
| 31 | P:s gr: latten van 1 en 1 1/2 d:m op 175 p:s als | ||
| Verkoopen | 25 p:s gebrooken | ||
| Afschrijven | 6 d:o te kort | ||
| Uijt Overnes | |||
| Afschrijven { | 228 | Kann: Clappus Olij op 701 Kann: in 4 halve leggers bij Pijling minder als 2 van 11 d:m 1 van 9 d:m en 1 van 4 d:m Wan | |
| Uijt Lapienenburg | |||
| afschrijven { | 177. | Kann: Clappus olij op 729: Kann: in 4 halve leggers bij Pijling minder, als 1 van 5 d:m 1 van 6 d:m 1 van 7 d:m en 1. van 10 D:m wan geweest | |
| In 't Negotie Pakhuijs | |||
| afschrijven { | 3 1/2 | lb Foulij bij 't openen van Een Soekel bij naweging te Kort. |
| Uijt T Schip d' Battavier | |||
| Afschrijven { | 895 | gesort:d lb yser op 6000 lb: bij naweeging te kort. | |
| 21 | P:s groote tonnetjes swartsel op 300 p:s in 1 Cas n:o 4. Leedig | ||
| 3 | vaaten Theer tot ' opvullen van 17 vaten verbruijkt | ||
| verkoopen. { | 8 | P:s Coornschoppen op 50 p:s in een Cas n:o 3. | } gebrooken |
| 6 | d:o graven d:o 200 d:o d:o Twee d:o d:o 6 en 7 | ||
| afsz: en ten dienste den E. Comp: te gebruijken { | 2422 | P:s Graauwe moppen op 6000 p:s | |
| 875 | d:o Klinkersteenen d:o 6000 d:o | ||
| Uijt 'T Slot van Cappelle | |||
| afsz: en de lampglasen inneemen. { | 200 | P:s Wijnkelken | } volgens Factuur in Een Cas L:a F:F:F: dog bij het openen van gem: Kas 50 P:s lampglasen bevonden, waarvan 4 p:s gebroken |
| 100 | d:o Bierglaasen | ||
| afschrijven. { | 438 | lb Spaance Zeep op 6748 lb in 12 Cassen gem:t L:a g:g:g: tot s:s:s: bij naweging te min | |
| Uijt de Zeelelij | |||
| afsz: en ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 725 | P:s klinkersteenen op 6000 p:s | } gebrooken |
| verkoopen. { | 16 | d:o gezaagde Deelen d:o 125 d:o | |
| 5 | d:o Sparren van 15 a 18 v:t d:o 200 d:o | ||
| Uijt Visvliet | |||
| Verkoopen { | 11 | P:s gr: Deelen van 2 d:m op 100 P:s gebrooken | |
| 18 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o d:o 150 d:o als | ||
| Verkoopen | 9 p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 9 d:o te kort | ||
| 23 | P:s gr: Deelen van 1 1/4 d:m op 250 p:s als | ||
| Verkoopen | 13 p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 10 d:o te kort | ||
| 17 | P:s gr: Deelen van 1 d:m d:o 100 p:s als | ||
| Verkoopen | 12 p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 5 d:o te kort. | ||
| Verkoopen { | 2 | P:s Carveel plancken op 20 p:s | } gebrooken |
| 6 | d:o gr: Latten van 2 en 3 d:m op 25 p:s | ||
| 9 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 3 d:m d:o 60 d:o als | ||
| Verkoopen | 7 p:s gebrooken | ||
| Afschrijven | 2 d:o te kort. | ||
| Uijt de Eendragt . | |||
| afschrijven { | 43 | p:s Wijnkelken op 200 p:s | } bij het openen van een Cas L:a N: gebrooken |
| 23 | d:o Bierglaasen op 100 d:o | ||
| Uijt Vrijburgh | |||
| Verkoopen { | 4 | P:s gr: Deelen van 2 1/2 d:m op 15 p:s | } gebrooken |
| 2 | d:o d:o d:o d:o 2 d:o d:o 20 d:o | ||
| 5 | d:o d:o d:o d:o 1 d:o d:o 50 d:o | ||
| afschrijven { | 3 | P:s gr: Balken van 4 en 5 d:m op 75 p:s te kort | |
| 15 | d:o d:o Latten d:o 1 d:o 2 d:o d:o 75 d:o als | ||
| afschrijven | 5 P:s te kort | ||
| verkoopen | 10 d:o gebroken | ||
| 31 | P:s gr: latten van 1 en 1 1/2 d:m op 175 p:s als | ||
| Verkoopen | 25 p:s gebrooken | ||
| Afschrijven | 6 d:o te kort | ||
| Uijt Overnes | |||
| Afschrijven { | 228 | Kann: Clappus Olij op 701 Kann: in 4 halve leggers bij Pijling minder als 2 van 11 d:m 1 van 9 d:m en 1 van 4 d:m Wan | |
| Uijt Lapienenburg | |||
| afschrijven { | 177. | Kann: Clappus olij op 729: Kann: in 4 halve leggers bij Pijling minder, als 1 van 5 d:m 1 van 6 d:m 1 van 7 d:m en 1. van 10 D:m wan geweest | |
| In 't Negotie Pakhuijs | |||
| afschrijven { | 3 1/2 | lb Foulij bij 't openen van Een Soekel bij naweging te Kort. |
‘Volgens bygevoegde reekenings van den opsiender van ‘s Comp:s slaaven logie gesterkt met seCretariale verClaringen, syn in de Jongst gepasseerde maanden September, October, November en December 1758: mitsg:rs Januarij en Februarij deeses Jaars van s’ Comp:s slaaven door de natuurlijke Dood overleeden’
‘
| Afschrijven { | 4 | Kloeke Meijden |
| 3 | School d:o | |
| 1 | School Jongen | |
| 2 | Zuygende Jongens | |
| 1 | Bandiete d:o |
| Afschrijven { | 4 | Kloeke Meijden |
| 3 | School d:o | |
| 1 | School Jongen | |
| 2 | Zuygende Jongens | |
| 1 | Bandiete d:o |
‘En volgens g’ annexeerde reekeningen van den landdrosten gesterkt met secretariale b’ Edigde verClaringen, sijn mede in voorsz: tijd van s’ Comp: beestiaal soo Verrekt als door ‘t wild gedierte verslonden.’
‘
| afschrijven { | 215 | Stux runderbeesten |
| 28 | d:o Paarden | |
| 69 | d:o Bocken |
| afschrijven { | 215 | Stux runderbeesten |
| 28 | d:o Paarden | |
| 69 | d:o Bocken |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede hoop den 13 M:t 1758 /:was geteekend:/S: SwellengrebeL’
Soo is naar dies resumptie Verstaan, dat de daar bij vermelde gestorvene Lyfeijgenen, mitsg:s het verrekt beestiaal der E: Comp:, bij de negotie Boeken deeses gouvernements afgeschreeven, mitgs:rs met de verdere soo te min aangebragte als in s’ E: Comp: negotie Pakhuijs sal gehandeld werden, als in margine van voorsz: Memorie Staat aangeteekend.
Werdende hier na door gem: heer Hoofdadministrateur weegens den ontfangst en uijtgaaf der zegels, met de restanten van dien, de volgende reecq: overgeleeverd.
‘
| Zeegels D' A:o 1758/5: | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Rx: | 1/8 : | 1/4 : | 1/2 : | 3/4 : | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| onder Ult:mo aug:s 1758, rest:t verbleeven | 975: | 1173: | 928: | 27: | 190: | 53: | 23: | 6: | 95: | 30: | 12: | 22: | 10: | 47: | 8: | 26: | 3: | 4: | 6: | 8: |
| Den 13: October 1758 bygekoomen | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | 100: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| Somma | 975: | 1173: | 928: | 27: | 190: | 53: | 23: | 106: | 95: | 30: | 12: | 22: | 10 | 47: | 8: | 26: | 3: | 4: | 6: | 8 |
| Credunt | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Rx: | 1/8: | 1/4: | 1/2: | 3/4: | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| Van p:mo Septb: 1758 tot dato deeser verkogt | 935 : | 778: | 310: | 3: | 99: | 41: | 3: | 23 | 9: | -: | 2: | 9: | 2: | -: | 3: | 18: | -: | -: | -: | 1: |
| de dato deeses Restant | 40: | 395: | 618: | 24: | 91: | 12: | 20: | 83: | 86: | 30: | 10: | 13: | 8: | 47: | 5: | 8: | 3: | 4: | 6: | 7: |
| Somma | 975: | 1173: | 928: | 27: | 190: | 53: | 23: | 106: | 95: | 30: | 12: | 22: | 10: | 47: | 8: | 26: | 3: | 4: | 6: | 8: |
| Zeegels D' A:o 1758/5: | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Rx: | 1/8 : | 1/4 : | 1/2 : | 3/4 : | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| onder Ult:mo aug:s 1758, rest:t verbleeven | 975: | 1173: | 928: | 27: | 190: | 53: | 23: | 6: | 95: | 30: | 12: | 22: | 10: | 47: | 8: | 26: | 3: | 4: | 6: | 8: |
| Den 13: October 1758 bygekoomen | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | 100: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| Somma | 975: | 1173: | 928: | 27: | 190: | 53: | 23: | 106: | 95: | 30: | 12: | 22: | 10 | 47: | 8: | 26: | 3: | 4: | 6: | 8 |
| Credunt | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| Rx: | 1/8: | 1/4: | 1/2: | 3/4: | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| Van p:mo Septb: 1758 tot dato deeser verkogt | 935 : | 778: | 310: | 3: | 99: | 41: | 3: | 23 | 9: | -: | 2: | 9: | 2: | -: | 3: | 18: | -: | -: | -: | 1: |
| de dato deeses Restant | 40: | 395: | 618: | 24: | 91: | 12: | 20: | 83: | 86: | 30: | 10: | 13: | 8: | 47: | 5: | 8: | 3: | 4: | 6: | 7: |
| Somma | 975: | 1173: | 928: | 27: | 190: | 53: | 23: | 106: | 95: | 30: | 12: | 22: | 10: | 47: | 8: | 26: | 3: | 4: | 6: | 8: |
’/:onder stond:/’
‘In ‘t Casteel de goede Hoop, Ultimo Februarij 1759. /:was geteekend:/ S: Swellengrebel.’
’/:in margine:/’
‘Deese reekening door ons ondergeteekende FisCaal en geCommitt:s uijt den Raad van Justitie alhier behoorlijk nagesien, en met de restanten geconfronteerd sijnde, is deselve in allen Deelen accordeerende bevonden, Datum Utsupra /:en geteekend:/ P:V: Reede van Oudshoorn, Pieter Coningh, D:l Heijning /:lager:/ Mij Præsent /:geteekend:/. C:L: Neethling, Secret:s’
Waar uijt sijnde Koomen te Consteeren, dat het Rendement der verkogte Zeegels, geduurende de laatste gepasseerde Ses maanden een somma van 1495 5/8: Rijxd:s Koomen te bedraagen; is hier op verstaan, dat voorsz: Penningen volgens gebruijk Per ordonnantie van den Heere Gouverneur in s’ Comp:s Cassa gebragt, en bij de voorsijde Negotie Boeken sullen werden ingenoomen.
En is vervolgens ook nagesien geworden de generaale reecq: der Weesgelden, soodanig als deselve onder ultimo December des verweekenen Jaars ter WeesCamer sijn bevonden, Luijdende als volgd.
‘
| Generaale Reekening der WeesCamer aan Cabo de goede Hoop, onder Ult:mo December 1758. | ||
| 1758, P:mo Jann: | ||
| was 't Capitaal op de Boeken | Rx: 292223:46: | |
| d:o restant der Contanten op de openstaende boedels | d:o 11920:37: | rx: 304144:35: |
| In dit Jaar bijgekoomen. | ||
| Op de Boeken als | ||
| over de op intrest uijtstaande Capitalen verscheene renten | rx:s 7271:12 | |
| d:o Nieuwe Bewijsen | d:o 4905:32: | |
| d:o de tot voordeel der Weesen ingekoomene Penn: | d:o 30414:06: | |
| d:o de openstaande Boedelreekeningen | d:o 24127:46: | d:o 66719:-: |
| Rx:370863:35: | ||
| Afgegaan op de boeken, als | ||
| over betaalde bewijsen | rx: 21277:09: | |
| d:o uijtgegeeve Contanten tot voldoening en onderhoud der weesen mitsg:s Camer ongelden | d:o 24191:47: | |
| d:o soo veel de boeken aan de openstaande Boedels in 't afgewekene Jaar 1757. te quaad is gebleeven, en indit jaar voldaan | d:o 11485:05: | |
| d:o de openstaande boedelrekening | d:o 29856:29: | d:o 86810:42: |
| Resteerd onder dato deeses een somma van | rx: 284052:41: | |
| Evengem: Capitaal bestaat | ||
| In diversse verbandbrieven | rx: 237312:39: | |
| d:o verscheene Intressen | d:o 12691:08: | |
| d:o 't debet der weesCamer van Amsterdam | d:o 2611:34: | |
| d:o d:o d:o d:o d:o d:o Batavia | d:o 410:26: | |
| d:o d:o d:o d:o d:o d:o Rotterdam | d:o 3001:24: | |
| d:o d:o d:o d:o Magistraat d:o Arnhem | d:o 1676:32: | |
| d:o d:o restant der Contanten op de Boeken | d:o 20156:16: | |
| d:o d:o d:o op de openstaande Boedelrekeningen | d:o 6192:06: | |
| Rx: 284052:41: |
| Generaale Reekening der WeesCamer aan Cabo de goede Hoop, onder Ult:mo December 1758. | ||
| 1758, P:mo Jann: | ||
| was 't Capitaal op de Boeken | Rx: 292223:46: | |
| d:o restant der Contanten op de openstaende boedels | d:o 11920:37: | rx: 304144:35: |
| In dit Jaar bijgekoomen. | ||
| Op de Boeken als | ||
| over de op intrest uijtstaande Capitalen verscheene renten | rx:s 7271:12 | |
| d:o Nieuwe Bewijsen | d:o 4905:32: | |
| d:o de tot voordeel der Weesen ingekoomene Penn: | d:o 30414:06: | |
| d:o de openstaande Boedelreekeningen | d:o 24127:46: | d:o 66719:-: |
| Rx:370863:35: | ||
| Afgegaan op de boeken, als | ||
| over betaalde bewijsen | rx: 21277:09: | |
| d:o uijtgegeeve Contanten tot voldoening en onderhoud der weesen mitsg:s Camer ongelden | d:o 24191:47: | |
| d:o soo veel de boeken aan de openstaande Boedels in 't afgewekene Jaar 1757. te quaad is gebleeven, en indit jaar voldaan | d:o 11485:05: | |
| d:o de openstaande boedelrekening | d:o 29856:29: | d:o 86810:42: |
| Resteerd onder dato deeses een somma van | rx: 284052:41: | |
| Evengem: Capitaal bestaat | ||
| In diversse verbandbrieven | rx: 237312:39: | |
| d:o verscheene Intressen | d:o 12691:08: | |
| d:o 't debet der weesCamer van Amsterdam | d:o 2611:34: | |
| d:o d:o d:o d:o d:o d:o Batavia | d:o 410:26: | |
| d:o d:o d:o d:o d:o d:o Rotterdam | d:o 3001:24: | |
| d:o d:o d:o d:o Magistraat d:o Arnhem | d:o 1676:32: | |
| d:o d:o restant der Contanten op de Boeken | d:o 20156:16: | |
| d:o d:o d:o op de openstaande Boedelrekeningen | d:o 6192:06: | |
| Rx: 284052:41: |
‘:onderstond:/’
‘Ter WeesCamer aan Cabo de goede Hoop ult:mo Decb:r 1758. /:lager:/ Continueerende en aankoomende Weesmeesteren /:was geteekend:/ P:V: Reede van Oudshoorn; H: Raak J:V:D: Riet, H:d O:t Eksteen, J:C. Rönnenkamp J:bs Blanckenberg, /:in margine:/ afgaande Weesmeesteren /:en geteekend:/ J:s M:s Cruijwagen, D:l Heijning J:F:W: Böttiger.’
Den tijd tot het opneemen der Burger Effecten weederom beginnende te naderen is dierhalven goedgevonden, sulx op maandag den 30 april, mitsg:rs Dingsdag en Woensdag den 1. en 2 maij aanstaande soo hier aan Cabo als aan Stellenbosch ter presentie van den Heer FisCaaL en gecommitteerde Leeden uijt den Raadt van Justitie mitsg:rs Landdrost en Heemraaden te laaten geschieden; weshalven volgens gebruijk de nodige Billietten hier van sullen werden geaffigeerd.
Hebbende den Heere gouverneur Laatstelijk gelieven te Communiceeren, dat op het Diesweegens gedaan versoek door den Commandant van het aanweesend frans Esquader den Heer Chevalier de Ruis, aan sijn E: ten behoeve van deszelfs geciteerd onderhebbend Esquader, de quantitijt van 10 Lasten, ofte 30‘000 ponden rijst tegens 47 rijxd:s ‘t last uijt s’ E: Comp:s graanmaguasijn was Verstrekt geworden.
Aldus geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 197-211.¶
Dingsdag den {17590327} 27 Maart 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Sijn soo door den Keldermeester Jan Frederik Tiemmendorf als den Lieutenant der Arthillerij Simon van Henneveld ingevolge het aan haar geordonneerde bij resolutie van den 13 deeser, de onderstaande schriftelijke berigten overgegeeven.
Aan den Wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh raad Extra ordinaris van neederlands India mitsg:rs gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien etc: etc: etc: beneevens den E: Agtb: raad van Politie deeses gouvernements
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren!’
‘Op het betuijgd ongenoegen van haar Wel Edele Hoog Agtb: de Heeren Seeventhienen, over de slegthijd der van hier versonden werdende wijnen, vervat bij derselver hoogst gevenereerd aanschryvens van den 20: October des voorleedenen jaars, het van Uweled: gestr: en E: agtb: welbehagen geweest sijnde, aan den ondergeteekende Keldermeester, bij besluijt van den 13 deeser maand maart, te ordonneeren, om in geschrifte omstandiglijk te berigten, hoedanig omtrent het inslaan, mitsgaders het behandelen in s’ E: Comp: Packhuijsen en het afscheepen dier wijnen werd gehandeld; soo diend ter schuldige obedientie van dien; dat er nooijt geene andere als goede deugdsame wijnen in de Pakhuijsen werden ingeslagen, dewelke in deselve, ten minsten eens, dan wel tweemaal in ‘t Jaar, wanneer het vereyscht werd, ter haarer Conservatie op schoon gespoeld en wel gelugt vaatwerk werden overgestooken, uijt dewelke altoos bij afscheeping p:r Factuur soo wel naar ‘t Patria als India, de alderbeste soorten die het land maar immers voortbrengt ten minsten Twee Jaaren oud weesende, uytgesogt, en versonden worden, en wel sodanig als ‘se van de wijn gardeniers ontfangen sijn geworden, sonder deselve, gelijk voor deesen altoos is gedaan; met malkander te vermengen, ofte te versnijden, waar door het dan niet wel mogelijk kan sijn dat de voorsijde wijnen Eguaal, en van Eene smaak kunnen weesen, vallende de Eene wat vetter, en de andere weederom wat schraalder; weshalven bij afscheeping van deselve accurate aanteekening van de naamen der Leverantsiers is gehouden, ten eijnde wanneer somtijds de Eene of andere legger niet goed mogte werden bevonden, als dan bij opgave van de nommer, en met wat schip is aangebragt, ten Eersten te kunnen nagaan, van wien deselve is ontfangen geworden, waar en boven altoos de alderuijtterste oplettentheijd is gebruijkt, dat de Leggers niet alleen door en door wijnig, maar ook door ‘t uijtneemen van de eene boom, van binnen wel ter deegen gesuijvert, en schoon gemaakt sijn. Soo dat met mogelijkheijd alhier daar aan niets meer kan werden gedaan, en wanneer de voorseijde wijnen in India Koomende maar aanstonds in de Pakhuijsen overgestooken en op schoon hout werden gebragt, dan souden deselve soo slegt niet bevonden werden, want dat de Caabse wijn wel geprepareerd sijnde, een geruymen tijd goed kan blijven, sonder dat daar aan iets behoeft gedaan te werden, daar van strecken tot een voorbeeld 5 Leggers, dewelke in ‘t laatste van de maand maart 1756. in ‘t schip de Liefde voor de Camer Zeeland afgescheept zijn geworden, welk schip kort na sijn vertrek vanhier door swaare Leckagie in de Zaldanhabaaij hebbende moeten inloopen; soo hebben die wijnen daar uijt ontlost, en neevens veele andere goederen, aldaar aan ‘t strant in Een Tent moeten geborgen werden, tot tijd en wijlen het schip gerepareerd sijnde, deselve daar in weederom afgescheept sijn geworden en het voorseijde schip daar meede in de Maand Januarij 1757. alhier is gereverteerd, als wanneer de voornoemde 5: Leggers Wijn, op den 20: dier maand, ten overstaan der scheeps overheeden opengeslaagen en geproefd, als doen nog goed en Deugdsaam bevonden syn geworden.’
‘Ende hier meede gedenkende aan de geeerde Intentie van Uw Wel Edelen gestr: en E: Agtb: te hebben voldaan soo diend deesen voor Needrig Rapport.’
’/:onderstond:/’
‘Overgegeeven in Raade van Politie des Casteels de goede Hoop den 27 Maart 1759. /:was geteekend:/ J:n F:k Tiemmendorf.’
Aan den Wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:rs gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien etc: etc: etc: beneevens den E: Agtb:r raad van Politie
‘Wel Edele gestr: Heer en E: Agtb: Heeren.’
‘Uwe Wel Edele gestr: en E: Agtb: den ondergeteek: Lieutenant der arthillerij alhier, hebbende gelieven te doen ter hand stellen, Extract uijt de seer g’Eerde missive van haar wel Edele Hoog agtb: de Heeren Majores in ‘t Patria, gedateerd 20 October des voorz: Jaars met ordre, om ingevolge de daar bij uijtgedrukte begeerte van welopgem: haar Edele Hoog Agtb: nader te berigten, of de alhier beschijden Zijnde Canoniers gehouden zijn hun ordinair werk dagelijx te verrigten, dan wel of deselve om de tweede of derde dag een Vrijen dag hebben; so zal den ondergeteek: om hier aan pligtschuldig te voldoen, d’ Eere hebben te seggen, dat nademaal het onderhouden der aarde borstweeringen zoo op de Wallen deeses Casteels als der resp: Batterijen en Redouten, item de halve maan voor de Poort mitsg:rs de om ‘t Casteel leggende fausse braeijen thans onder het opzigt van den Ingenieur Joseph Ponteé door de fortificatie werkers verrigt word, het werk der arthillerij bediendens overzulx, behalven haar ordinaire Jaarlijxe en maandelijxe Exercitien, thans maar alleen hier inne komt te bestaan, te weeten dat deselve alle maanden eens het kruijt keeren, voorts om de veerthien daagen de wielen der affuijten versetten mitsg:rs de Platte formen, zoo van de Bastions van ‘t Casteel als die der resp: batterijen en redouten van tijd tot tijd te reijnigen en schoon houden, gelijk meede om ‘t niet gebruijkt werdende Canon twee maalen in ‘t Jaar, of om de ses maenden eens af te blaasen, en vervolgens met Verwen t’ onderhouden, en eijndelijk de brandspuijt van ‘t Casteel met het daar toegehoorende brandgereedschap Wanneer sulx noodig is te probeeren en in staat te houden, van alle welke diensten gelijk gesegt is, sommige op seekere gesette tijden in ‘t Jaar, en andere weederom maar alleen als het de noodzakelijkheijd vereijscht, verrigt werdende gebeurd het dienvolgens al seer dikwils, dat de voorsz: arthillerij bediendens in een gantsche week maar twee of drie dagen eenigen arbeijd koomen te Verrigten.’
‘Waar meede gedenkende aan Uwe Wel Edele gestr: en E: Agtb: g’Eerde ordre te hebben voldaan, sal den ondergeteek. d’ Eere hebben Zig met d’ uijtterste Eerbied en hoogagting t’ onderschrijven.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele gestr: Heer en E: Agtb: Heeren, Uwel Edele gestr: en E: Agtb: onderdanige en gehoorsamen Dienaar /:was geteekent:/ L:V: Hennevelt /:in margine:/ In ‘t Casteel de goede Hoop den 24 Maart 1759.’
Naar Welkers Lectuure verstaan is dat deselve berigten Conform het voorsz: besluijt aan haar wel Edele Hoog Agtb: de Heeren Majores in ‘t Patria sullen werden overgesonden.
Wijders door den Heere gouverneur geproduceerd geworden sijnde, seeven stux brieven, dewelke door d’ onlangs van Stellenbosch naar Swellendam verplaatste Cingaleesen Leander de Saram en Louis Perera aan eenige, soo op Colombo als te Punto gale woonagtig zijnde Persoonen geschreeven dog door den Landdrost Adriaan van Schoor onderschept geworden zijn, heeft men dies aangaande best geoordeeld, dat dewijl deselve alle in ‘t Cingalees geschreeven sijnde, alhier niemand gevonden werd die gem: taal magtig is, en men uijt dien hoofde van den inhoud dier brieven niets kan komen t’ ontdekken deselve dierhalven p:r het aanweesend schip Walcheren aan de Regeering des Eijlands Ceijlon sullen werden gesuppediteerd.
Sijnde voorts op de Propositie van welgem: Heere gouverneur ook goedgevonden en beslooten, om aan het guarnisoen deeses Casteels tot een douceur voor de Extra ordinaire en swaare diensten die het selve geduurende het lang vertoef alhier der onlangs Vertrockene fransse scheepen, hebben moeten Presteeren, een Legger witte wijn uyt s’ E: Comp: Kelder beneevens wat Pijpen en Tabacq uijt het negotie Pakhuijs te laaten verstrecken.
Terwijl laatstelijk door sijn Edele wierd gecommuniceerd, dat d’ heer Robert Orme geweesene secunde te madras , aan wien volgens het genoteerde bij resolutie van den 20 feb: Pass:o is geaccordeerd geworden, om eenigen tijd ter deeser plaatse te mogen verblijven, met het frans schip Le Condé wederom van hier is Koomen te Vertrecken.
Aldus geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 212-216.¶
Maandag den {17590402} 2 April 1759.
alle Present.
Wierd door den Heere Gouverneur te kennen gegeeven, dat na dat de van China retourneerende Sweedse scheepen de Princes Sophia Albertina en Prins Carel heeden namiddag hier ter rheede waren ten anker gekoomen, immediaat daar op door de super Cargas dier Twee Scheepen met een hunner officiers aan sijn Edele was toegesonden geworden, d’ onderstaande missive.
‘Monsieur!’
‘La navires svedoises La Sophie albertine & Le Prince Charles , sur Leur Voyage de la Chine , sont obligét par manquement d’ eau & d’ autres provisions, de venir à cette cote.’
‘Ainsi nous vous prions tres humblement de nous accorder La Liberté d’entrer dans votre port, pour nous pourvoir du necessaire L’amitie qui subsiste entre les nations Hollandoise & Suedoise nous fait esperer, que vous agreerez nôtre demande dans un Cas, ou nous sommes reduits a la plus grande extremité; Et nous ne manquerons pas dans L’ obeissance due a tous vos ordres, comme aÿants L’honneur d’etre avec profond respect’
’/:onderstond:/’
‘Monsieur, Vos Tres humbles & tres obeissants serviteurs /:was geteekend:/ Christian Tham, Joh:s fred: Pettersson Hans Coopman, Super cargues sur le navire Prince Charles , Pierre Theod: Koning, Birger Borgman, Joh:s H. Paulin Hind: H: Ditmer, super Cargues sur le Navire La Sophie Albertine /:in margine:/ a bord du Vaisseau Le Prince Charles Le 2 Avril 1759.’
Waar uijt sijnde Koomen te blijken, dat gemelde scheepen mits gebrek aan water en Provisien genoodsaakt geworden zijn, deese plaats te moeten aandoen, is dierhalven goedgevonden en verstaan om op het bij voorschreve missive gedaan werdende Versoek, aan dezelve t’ accordeeren om even en indiervoegen als alle andere Vreemde naties scheepen die gewoon sijn hier aan te komen en welkers Souverainen met onse republicq in Vriendschap en goede harmonie Koomen te leeven, zig alhier van water en verdere noodwendigheeden, ter Vervorderinge hunner reijse te moogen Voorsien.
Aldus geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 217-220.¶
Dingsdag den {17590403} 3 April 1759.
alle Present behalven d’ heer Lieut:t Collonel Isaac Meinertzhagen.
Dewijl tusschen den Cap:t Lieut:t van ‘t ter rheede leggend uijtkomend schip de Vrouwe geertruijda Christiaan Hagerop, en den daar meede uijtgekoomenen oppermeester Carel Schultz, geduurende de herwaards reijze groote Twist en oneenigheijd zijn Koomen t’ ontstaan en dat door den laatstgem: zoo over Verschijde quaade behandelingen die hem door Voorseijden Capt:n Lieutenant zouden weesen aangedaan als ook weegens onregtmatig teegens hem gehoudene proceduuren, binne scheepsboord, is geklaagd geworden, heeft men bij overweeging, dat vermits door de kortheijd des Tijds die zaak voor den Raad van Justitie alhier niet kan werden getermineerd, dierhalven moeten besluijten, aan gemelde oppermeester schultz over te laaten, deszelfs regt op Batavia te soeken, Terwijl men egter tot voorkooming van alle verdere Verwarringen op ‘t gedagte schip, de Vrouwe geertruijda best geoordeeld heeft, denzelven teegens den alhier p:l aangestelden oppermeester op Vlissingen Johan Jacob Water van hunne beschijdene Bodems te laaten Verwisslen.
Sijnde wijders aan den onderCoopman van ‘t gementioneerde schip de Vrouwe Geertruijda , Daniel Abraham de Neufville geaccordeerd, om mits d’ Indispositie van dezelfs huijsvrouw tot nadere scheepsgeleegendheijd onder afgeschreeven gagie alhier te moogen overblijven.
Aldus geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 221-241.¶
Dingsdag den {17590410} 10 April 1759
S’ voormiddags alle Present.
Den Schipper van het ter Rheede leggend’ Schip Scholtenburg , Steven Lodewijk de Lil, seer instantig hebbende koomen te versoeken, om met het meede ter rheede Leggend’ Schip Vlissingen naar Batavia te moogen overgaan en ten dien belange in overweeginge genoomen Sijnde, dat alle de goederen die in eerstgem: kiel zijn afgelaaden geweest, niet alleen behoorlijk door hem verantwoord Zijn, maar dat ook, zoo dra de goederen van de Naarstigheijd te Rio de la goa in voorseyden bodem zullen zijn overgescheept, de Lading als dan ter verantwoording van den Schipper Pieter Schoneman blyvende, het Commando over ‘t gementioneerde Schip Scholtenburg bij zijn te rug komst alhier, gevolgelijk ook aan denselven sal moeten worden overgegeeven, heeft men dierhalven goedgevonden en beslooten, gem: Schipper de Lil met voorn: bodem Vlissingen na batavia te laten vertrecken; Weshalven den schipper van den Hoeker d’ Hector Hans Harmsz: weederom op scholtenburg geplaatst zijnde, ten eynde het gezag geduurende de heen en weeder reijze naar en van Rio de La goa daarop te voeren, sal dien bodem dierhalven met dies toebehooren victualiën &:a aan hem door Expresse gecommitt:s behoorlijk werden overgegeeven: En dewijl evengem: Hoeker de Hector bij het overscheepen der Lading van de Naarstigheyd in Scholtenburg , noodsaakelijk zal werden gerequireert, om de goederen die het eerste moeten werden ontlost, en naderhand wederom het bovenste van de Lading in Scholtenburg sullen koomen uyt te maaken, soo lang daar in te kunnen doen bergen, is dierhalven meede verstaan, om het gem: Vaartuijg ook weederom naar Rio de la goa te laaten vertrecken, ten welken eijnde het Commando over hetselve aen den gesaghebber van den Hoeker Ter meijen Andries Kluijsman is gegeeven: Terwijl den Ordinaire gecommitteerde Jan Adolph Kuuhl ook derwaards sal werden gesonden, om bij het overscheepen der meergem: goederen t’ adsisteeren, en te besorgen dat zulx allesints in de Vereyschte Ordre komt te geschieden.
Soo als wijders op de Propositie van den Heere gouverneur meede goedgevonden en beslooten is, om wanneer het meergem: Schip Scholtenburg met den Hoeker de Hector ten fine voorsz: naar Rio de La goa sullen vertrecken, d’ overheeden van de Naarstigheijd als dan by Missive sullen worden geordonneert, dat zy na dat de gantsche Lading, mitsg:s alles wat ‘er van dies toerustinge nog eenigsints bruijkbaar zoude kunnen zijn, in eerstgem: twee kielen zal zijn overgescheept, als dan den overgebleevenen Romp van hunnen voorsz: bodem, die dog nergens toe meer bequaam blijft, sullen hebben te verbranden, ten eynde het daar van koomende yzer nog soo veel moogelijk zij, te kunnen bergen.
En dewijl volgens het berigt van den Schipper Hans Harmsz: zig teegenwoordig seer veel olifanten te Rio de la goa komen op te houden, die genoegsaam dagelijx tot op t Strand, mitsg:s d’ oevers der Rivier afsacken, en oversulx door eenige daarop afgerigte Lieden met weijnig moeijte souden kunnen werden geschooten, is dierhalven op ‘t voorstel van welgem: Heere Gouverneur meede beslooten, dat ingevalle ‘er eenige goede Schutters uijt deese ingeseetenen souden koomen t’ inclineeren, om Zig tot het schietten van oliphanten te Rio de la goa , ten behoeve der E: Comp: te laaten emploijeeren, met deselve niet alleen transport en Costvrij derwaarts zal Laaten overgaan, mitsg:s van het benodigde buscruijt en Loot voor niet doen voorsien, maar dat daar en boven ook aen dezelve zal werden toegelegd, de helft der Tanden, die zijl: invoegen voorsz: sullen bekoomen; onder deese bepaelingen egter, om de voorseyde Tanden van haar aandeel voor de daarop gestelde ordinaire Prijsen aan d’ E: Comp: te moeten leeveren, en dat ook de meergem: dieren niet als met volkoomen bewilliging van den inlander aldaar, met wien men geene moeijelijkheeden hier over hebben wil, sullen moogen werden geschooten.
Wijders in overweeging genoomen weesende, dat nademaal dikwilsgen: Hoeker de Hector dewelke nu ruijm Twintig Jaaren agtereen bij dit gouvernement is gebruykt geworden, door de kort op den anderen gedaene togten soo naar Rio de La goa voormelt, als naar de Baaij d’ a la goa thans sodanig afgevaaren is, dat denselven naar het doen deeser op handen zynde reijze niet Langer in staat zal zijn, om gebruijkt te kunnen worden, en dat ook den Hoeker Ter mijen Seedert ten eenemaal onbequaam geworden zijnde, uyt dien hoofde in ‘t kort sal dienen te werden afgelegt; is oversulx goedgevonden, om haar Wel Edele Hoog Agtb: de heeren majores in ‘t Patria bij ons onderdanig Schrijvens, dat met d’ aanweesende Retourscheepen Staat af te gaan, op ‘t eerbiedigste te versoeken, dat deselve uijt aanmerkinge der hooge noodsaakelijkheijd, dat men hier altoos ten minsten van twee goede vaartuijgen diend voorsien te zijn, om zoo tot het overbrengen der goederen naar en van de Baaij fals te werden gebruykt, als wel insonderheijd, om daarmeede aan ‘S Comp:s Scheepen die hier omtrent in ongeleegentheijd mogten koomen te vervallen, de vereijschte adsistentie toe te brengen, van die goedheyd gelieven te zijn, om in Steede van gedagten afgevaarene Hoeker de Hector , ten dienste deeses gouvernements te willen herwaerts Senden, een Scheepje van 110: voeten met een gestreeken dek en allesints op de Zeijlagie getimmert, ten eynde des te beeter in Staat te zijn, om in alle tijden des Jaars deese Custen te kunnen bevaaren, en tusschen beijden ook tot het afhaalen van Slaaven van ‘t eijland Madagascar ten behoeve deeser plaatse gebruijkt te werden:
Welk Scheepje men met eenen ook bequaamelijk zoude kunnen emploijeeren tot het overvoeren der benoodigde masthouten na de Baaij fals , en het herwaards brengen van de geene die aldaer uijt het vaderland souden mogen aankoomen, dewelke men tot nog toe met ongemeene groote moeijte over den Landweg heeft moeten vervoeren; waarom welgem: Haar wel Edele Hoog Agtb: dan ook op ‘t ootmoedigst sullen werden versogt, om sodanig scheepje ten voorsz: eynde met een Lastpoort te willen Laaten Maaken.
Synde voorts aan den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn gedemandeert, om ten belange der bij Resolutie van den 21: maart des voorl: Jaers, vermelde somma van ƒ3374:10:, dewelke ingevolge het aangeschreevene door Haar Hoog Edelens de heeren der hooge Indiasche Regeering tot Batavia uijt den boedel van wijlen den Secret:s en Cassier in Bengalen Dirk Verbeek aan d’ E Comp: moet werden vergoed, dies hier zijnde Erfgen: als nu nader te hooren; en bij Soo verre deselve niet Sullen kunnen doen blijken, dat zulx seedert in Bengalen is koomen te geschieden, als dan Zorge te dragen, dat het gem: montant van ƒ3374:10: door deselve sonder verder uytstel alhier in S: E Comp: Cassa werde Voldaen.
Waarna geleesen Sijnde d’ onderstaende Missive van den Land-drost tot Swellendam Jan Andries Horak.
‘Cabo de goede Hoop.’
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie aldaer.
‘Wel Edele Gestr: Heere en E: Agtb: Heeren!’
‘Alsoo den in Vrydom getreeden weesende Persoon van Adriaan Janse, denwelken alhier onder de Eerste Comp: Burger Dragonders is sorteerende, nu bereyts twee Jaren herwaards in gebreeken is gebleeven, volgens Zijn pligt de krygs Exercitie en waapenschouwing bij te woonen, en weshalven wij denselven ook wel voor ons Souden hebben doen verscheijnen, ten eijnde de reedenen van zijne absentie te weeten, maar niet teegenstaande alle de daar toe aangewende moeyte niet hebbende kunnen ontdecken, waar ofte omtrent dat denselven woont, præsumeerende egter, dat hij zig aan de Caab, dan wel in de al daar omtrent leggende Conterijen, sal koomen op te houden; Soo neemen wij met verschuldigde onderdanigheyd de Vrijheijd Uw Wel Ed: gestr: en E: Agtb:, sulx mits deesen ter kennisse te brengen, met ootmoedig versoek, dat het uw wel Ed: gestr: en E: Agtb: goedgunstelijk mooge behagen, voorsz: Adriaen Jansz:, als een onnut Subject het Land uijt te Senden.’
‘Inmiddens hebben wij d’ Eere ons met alle hoogagting te onderteekenen.’
’/:onderstond:/ Wel Edele Gestr: Heere en E Agtb: Heeren, uw wel Edele gestr: en E: Agtb: gantsch gehoorzaeme en onderd: dienaren /:was geteekent:/ J:A: Horak, C:P: d: Jager, A: Holtshausen, J: Boota Th:s /:in margine:/ Swellendam den 17. Maart 1759.’
Is goedgevonden daarop in antwoord te Laaten afgaan, dat men na den daarbij vermelden persoon van Adriaan Jansz: ten eersten ondersoek zal laaten doen, en dat Zoo dra denselven te voorscheijn sal zijn gekoomen, omtrent denselven sodanig besluijt sal werden genomen, als d’ omstandigheijd der Saken sullen komen te vereijschen; Sullende den Landdrost van Stellenbosch en drakensteijn , Adriaan van Schoor inmiddels werden aangeschreeven, om ingevalle voorsz: Landloper zig in eene van desselfs districten mogte ophouden, denselven als dan ten eersten herwaards op te Senden.
En is voorts op het diesweegens bij Request gedaane versoek door Juff:r Johanna Catharina Swellengrebel, wed:w wijlen den Eerw: oud Predicant François Le Sueur, aan deselve geaccordeert, om aan haare thans in neederland zynde Zoon Hendrik Le Sueur tot voortsetting syner Studie te mogen oversenden, mits visitatie Subject blyvende, een kist Lang 2 v:t 4: d:m breed 1: v:t 11 d:m en hoog 3: v:t 1: d:m met theologische boeken.
Soo als ook op het meede by Request gedaene versoek van den op den Hoeker de Hector bescheijden Timmerman willem Vlieman, verstaan is, dat in zijn faveur aan haar wel Edele hoog aftb: de heeren Seeventhienen sal werden geschreeven, ten eynde desselfs huysvrouw Elisabeth Zeeman bij bequaame Scheeps geleegentheijd herwaards mooge overkoomen: Terwijl daarneevens aan d’ Edele Heeren Bewindhebberen ter Camer Amsterdam, waar voor gem: Vlieman is uijtgevaaren, ook op het eerbiedigst zal werden versogt, dat de door hem ten behoeve sijner geciteerde huijsvrouw gemaakte maandceel van drie maenden gagie, als dan ook mag werden geroijeert.
Sijnde vervolgens aan de Heeren Thomas Vienne en Joseph Baldaquis, die met het te Rio de La goa vertoevend Schip de Naarstigheijd van Bengalen vertrocken weesende, p:r den Hoeker de Hector van Laatstgem: plaats hier aangekoomen zijn, geaccordeert om haer reijze neevens hunl: domesticq Hieronimus de Sijlva als nu met het Retourschip Thorenvliet verders naar Neederland te moogen voortsetten.
Gelijk meede aan twee fransse Passagiers met naamen Le Denaijs de kerkambre en des Champs, die met een der Scheepen van het Esquader van den Ridder de Ruis hier gearriveert sijnde, mits indispositie genoodsaakt zijn geweest, ter deeser plaatse over te blyven, heeft moeten werden gepermitteert, om met een der aanweesende Retourscheepen te moogen overvaaren, onder conditie egter, dat het daar toe staande transport en Costgeld soo voor haare Persoonen als des Laatstgem: Domesticq alhier in s E Comp:s Cassa zal moeten werden voldaan.
Boven het welke aan d’ onderstaande Persoonen, op hare diesweegens gedaene versoeken, ook het volgende is toegestaan, als.
Aan den alhier meede door indispositie verbleevenen Boekhouder en Secretaris der Retourvloot Elias Paravicini, om met het bovengem: Schip Thorenvliet te moogen vertrecken, weshalven desselfs afgeschreeven geweest Zijnde gagie, van heeden wederom sal moeten Cours neemen.
Aan den Commandeur der Soldaaten van het Schip Scholtenburg Jan de Burlet, om neevens desselfs hier getrouwde huysvrouw Regina Geertruyda Heems p:r het Provisie schip T Slot van Cappelle na Batavia over te vaaren.
Soo als insgelijx aan Louisa Theresia wed:e Lindeman, die alhier met het schip de Getrouwigheijd transport en Cost vrij van Batavia is aangeland, toegestaan is, om in diervoegen met het Schip de vrouw Elisabeth Dorothea naar Bengalen te moogen navigeeren.
Sijnde Laatstelijk door de navolgende Persoonen, te weeten Jan Frederik Tiemmendorff, Pieter Koning, Hendrik Storm, Petrus Ludovicus Le Sueur, Hans Jochem Schreuder, Johannes Jacobus van Reenen, Johannes Hendriks, Anthoon Aesterberg, Jan Esseling, Carel david Wentzel, Jan Engelbregt Schruder bij Request versogt geworden, om haare Zoldy Reecq:gn volgens geannexeerde Procuratiën naar ‘t Vader Land te moogen oversenden; dewelke hierop volgens gebruijk ter ondersoek in handen van den heer Fiscaal gesteld zynde, is voorts ten opsigte van diergelijke Reecq: verstaan, dat in ‘t toekoomende maar eens in ‘t jaer, te weeten, met de Retourscheepen der eerste besending Permissie tot dies oversending naar ‘t vaderland sal werden verleendt.
Aldus geresolveert ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten dage en Jaere Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 242-252.¶
Saturdag den {17590414} 14 April 1759
S’ voormiddags alle Present.
Door den Capitain van het in een seer desolaten toestand ter deeser Rheede gearriveerde Engels schip The Ilchester James Ward op heeden gepresenteerd geworden zijnde het onderstaande Request.
‘To the Honourable Governour of the Cape of good Hope Rijk Tulbagh Esq:r & council.’
‘Hon:ble Sir & Sirs!’
‘I had the misfortune to loose all my Masts & Rigging, and am in great distress the Season of the year being so far advanc’d as will not let me lay long here; I therefore beg your Honours will supply me with the undermention’d articles, which will be of great Service to the Hon:ble Company my Masters.’
‘
| 2: Lower Masts | 24 In:s |
| 6: or 7: Casks of Pitch and Tar | |
| Some Coils of Rope of different sizes for | |
| winning rigging. | |
| Some Oak Plank | 8: In:s |
| Some d:o d:o | 6: d:o |
| Some Deals of Sorts | |
| Nails, Coals, [....] 1 Roll of Plate Lead and Some | |
| bolts of Canvas. |
| 2: Lower Masts | 24 In:s |
| 6: or 7: Casks of Pitch and Tar | |
| Some Coils of Rope of different sizes for | |
| winning rigging. | |
| Some Oak Plank | 8: In:s |
| Some d:o d:o | 6: d:o |
| Some Deals of Sorts | |
| Nails, Coals, [....] 1 Roll of Plate Lead and Some | |
| bolts of Canvas. |
’/:onderstond:/’
‘I am, your Honours H:ble Serv:t /:was geteekent:/ James Ward /:in margine:/ April 14th 1759.’
Is daarop goedgevonden en Verstaan dat aan gem: Cap:, tot herstelling van desselfs voorsz: ontramponeerden bodem sullen werden bijgeset, sodanige Equipagie goederen als daar toe onvermeydelijk vereijscht en buyten ongerief voor d’ E Comp: sullen kunnen gemist werden.
Waarna door den met het gedagte Schip The Ilchester hier aangekoomene geweesene gouverneur te Calcatta de heer Roger Drake wierd ingeleevert, het onderstaande versoek schrift.
‘To the Hon:ble Rijk Tulbagh Esq:r & the Gentlemen of Council.’
‘Hon:ble Sir & Sirs’
‘As the ship Ilchester , Captain Ward, whereon I and my Family Embarked for Europe has met with a hard Storm and received much damage, which will require some Time to Repair before she can proceed on her voyage, and as my Station as late Governour of Calcatta requires I should be in England as soon as possible on affairs, that regard the English East India Company, therefore I beg leave to request that you will Indulge me with a Passage to Holland on the ship Velzen , Captain Marcus Tetting with three Children, two Portegueze, a moor Man, four Slaves and the Childrens Nurse, with about Twelve Chists apparel, which will be deemed a favour Conferred on him, who is with great Respect. /:onderstond:/ Hon:ble Sir & Sirs, your most obedient & most Humble Servant /:was geteekent:/ Roger Drake Jun:r /:in margine:/ Cape of good Hope 14th April 1759.’
Naar welkers Lectuure in overweeginge genoomen Sijnde, dat het voorsz: gedaan werdende versoek van gem: heer Drake om de daar bij aangehaalde Reedenen niet wel met eenige gevoeggelijkheijd kan werden geweygerd, heeft men dierhalven moeten besluyten, aan Sijn Ed: t’ accordeeren, om met desselfs 3: kinderen, een Moorsse en twee Portugeesse dienaaren, mitsg:s 4: Slaven en een kinder meijd met het Schip Velsen te moogen overvaaren, mitsg:s de tot derselver Lighaamen behoorende bagagie met Zig te moogen meede neemen; mits egter het transport en Costgeld voor alle de voorsz: Persoonen alhier in S’ E Comp: Cassa behoorlijk sal moeten werden voldaen.
En nademaal uyt Seekere binnen boord van ‘t aanweesend Ceijlons Retourschip Voorland belegde, en thans door den Heer Independent fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn geproduceert Sijnde Stucken, komt te blijken, dat den Lieutenant dier kiel Willem van der Sanden Sig niet alleen geduurende de reijze op d’ alleronbetamelijkste wijze teegens den schipper Isaack van den Berg heeft geopponeert, maar ook door desselfs Continueele debauches in den drank buyten staat is geweest, zijn dienst naar behooren te kunnen waernemen. Is dierhalven ter Consideratie dat het mits de kortheijd des tyds niet doenelijk is, die saak bij formeele Prodecuuren voor den Raad van Justitie alhier te kunnen doen Termineeren, voor den meesten dienst der E: Comp: best geoordeelt en dienvolgens beslooten, meergem: Luijtenant Willem van der Sanden buijten dienst te stellen, en als sodanig onder Stilstand van gagie te verplaetsen op ‘t Schip Luxemburg , met welken bodem de voorsz: teegens hem ingewonne Stucken dan ook in originali aan onse hoog gebiedende Heeren en meesteren Sullen werden gesuppediteert: Terwijl voorts weederom tot opperstuurman op voorsz: bodem Voorland is aangesteld, den onderstuurman van ‘t soo evengem: Schip Luxemburg Casper Pietersz: Lund, ende Sulx met halveering van gagie tot ƒ:40: ter maand.
Synde wijders door den Heer Hoofdadministrateur Sergius Swellengrebel geproduceert geworden, d’ onderstaande Memorie.
‘Memorie van de Nabesz: Cassembasaarse Chitzen bij het openen van Een Pak P:r ‘t Schip Jerusalem van Bengalen aangebragt, te min ontfangen, gelijk te sien is bij de verklaring van gecommitteerdens hier annex namentlijk.’
‘17 P:s Cassembasaarse Chitzen op 100 p:s in Een Pak N:o 393: lang 24:’
‘breet 2 1/4 Co:bo, en ‘t bruto gewigt van dien 317 lb: bij naweeging egter bevindende Zulx niet te houden, is het selve geopent en bevonden maar 83 P:s te zijn, Sonder afpak briefje daarin, ‘t Pack anders wel geconditioneert, en de kruystouwen onbeschadigt’
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede hoop den 14 april 1759. /:was geteekent:/S:s Swellengrebel.’
Waarop verstaan is, dat voor het uytkoops bedragen der daar bij vermelde te kort komende 17 p:s Cassembassaarsse Chitzen de Zoldij Reecq:g der overheeden van ‘t Schip Jerusalem Conform d’ ordre in maniere as volgt sal werden belast, te weeten:
| Die van den Schipper Jeronimus Jongenberg | ƒ:159:13:08: |
| d:o d:o d:o opperstuurman Gerrit Bartels | d:o 79:17:-: |
| Te Samen | ƒ:239:10:08: |
| Die van den Schipper Jeronimus Jongenberg | ƒ:159:13:08: |
| d:o d:o d:o opperstuurman Gerrit Bartels | d:o 79:17:-: |
| Te Samen | ƒ:239:10:08: |
Wijders door gementioneerden schipper Jongenberg te kennen gegeeven Zijnde, dat op desselfs onderhebbenden Bodem in Bengalen ter overvaringe na Nederland was geplaatst geworden, Zeekere vrije vrouw gen:t Maria van Bengalen, neevens een Kind, met naeme Betje Castoor oud 3: Jaaren, Zonder dat mits het schielijk vertrek van desselfs geciteerden bodem, ‘t gewoone Transport en Costgeld aldaar was voldaan geworden; is dierhalven goedgevonden, de voorsz: penn: gereekent van Bengalen tot na neederland alhier in ‘S Comp: Cassa te laten voldoen.
En dewijl bij nadere resumptie van de Procuratien en daaraen geannexeerde Zoldij Reecq: die in vergaderinge van den 10: deeser maand April Zijn g’Exhibeert, is koomen te blyken, dat deselve door voorwaartsgem. Heer Independent Fiscaal ondersogt en wel bevonden Zijn, is dierhalven aan dies Eygenaars gepermitteerd, deselve procuratiën en Zoldij reecq: aen haere vrienden in ‘t vaderland te moogen oversenden.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten daage en Jaere Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 253-265.¶
Dingsdag den {17590508} 8: Maij 1759.
S’ voormiddags alle Present uijtgenoomen de heeren Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn en L:t Collonel Isaak Meinertzhagen, beyde door Indispositie.
Wierd door den Heer Hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel, heeden ter vergaderinge geproduceert d’ onderstaande Memorie, nopens de defect en gebrooken aangebragte goederen op de Lading van ‘t Provisie Schip ‘T Slot van Cappelle .
‘Memorie van de nabesz: Lywaten, Estricken, Planken en Arak, uijt het Provisie schip ‘t Slot van Cappelle , soo gevlekt, gebrooken, als bij Pijling minder bevonden, gelijk te sien is bij de verclaring van gecommitteerdens hier annex namentlijk.’
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede hoop den 8 Maij 1759. /:was geteekent:/S:s Swellengrebel.’
Welken aangaande in overweeging genomen weesende, dat de defecten omtrent de Lijwaaten niet door eenig versuijm der Scheeps overheeden Zijn veroorsaakt, gelijk meede dat blijkens het genoteerde op de factuur d’ Estricken door haarl: Soo heel als aan Stucken Zijn ontfangen, en dat ook de wannigheijd op d’ Arak de gepermitteerde afschrijving niet komt t’ Excedeeren; Is dierhalven beslooten t’ een en ander neevens de gebrookene Chineese en Moolen Planken te Passeeren, mitsg:s de soo evengem: gebrookene vloersteenen, en het te kort komende op de Arak bij de negotie boeken deeses gouvernements te doen afschrijven; Terwijl het voorsz: gevlekte Lijwaat, mitsg:s de Stuckende Chineese en moolen Planken bij Publicque vendutie verkogt, dog daar en teegen de gebrookene Estricken ten dienste der E: Comp: sullen geEmploijeert werden.
Synde voorts naar Resumptie der beantwoording op de van Batavia herwaards gesondene bevinding der negotie boeken deeses gouvernements, d’ Annis 17 55/56: verstaan, dat gedagte bevinding in diervoegen Conform d’ ordre van haar Wel Edele groot agtb: de heeren der hooge Indiase Regeeringe aan deselve Zal werden te rug gesonden.
Vervolgens meede geleesen geworden Zijnde het onderstaande berigt, van den heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn.
Aan den Wel Edelen gestr heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop met den ressorte van dien &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raed van Politie.
‘Wel Edele Gestrenge Heer, en E Achtbaere Heeren!’
‘Den ondergeteekende Independent Fiscaal deeses gouvernements, ter voldoening aan het hem opgedraegene bij Politicq Raadsbesluijt de dato 10: der even afgeweekene maand April, ten belange van sodanig bedraagen van ƒ3374:10, als ingevolge het g’ Eerde aanschrijvens van haar wel Edele groot Agtb: de heeren der Hooge Indiase Regeeringe, uijt den nagelatenen boedel van wijlen den Secretaris en Cassier in Bengale Dirk Verbeek aan d’ E: Comp: moet werden vergoed, dies hier zijnde Erfgenaemen als nu nader gehoort hebbende, heeft hij d’ eere uwe wel Edele gestr: en E: Agtb: dienaangaande mits deesen te berigten, dat gemelde Erfgenaamen, na uijt de onder hun berustende Boedel Reekening en brieven beweesen te hebben, dat den Laatste gesubstitueerde administrateur in voorseijde nalatenschap is geweest, den ondercoopman en dispencier in Bengalen Pieter Johan Ribaut, zij Erfgenaamen vervolgens onder Presentatie van Zulx ten allen tijden nader te verifieeren, hebben betuijgd, dat soo dra zijlieden in den voorleeden Jaere van het geciteerde g’agt aanschrijvens van welopgemelde haer Hoog Edelens kennisse hadden bekoomen, zij daarop met het in de maand Maij d’ a:o Pass:o direct van hier naar Bengalen vertrockene Schip Osdorp , en gevolgelijk met d’ allereerste voorgekoomene Occagie aan gem: J:s Ribaut hebben geschreeven, om haarl: ten Spoedigsten de nodige Elucidatie nopens de voorsz: belasting, en in zonderheijd of dezelve aldaar mogte voldaan Zijn ofte niet, te laaten toekoomen, zonder egter daerop voor als nog eenig antwoord te hebben bekoomen, als zynde meergem: Riebaut gelijk Zulx uijt de door voorsz: Erfgenamen aan den Ondergeteekende geproduceerde en bij haarl: van desselfs weduwe ontfangene Missive komt te blijken, den 13 Septbr: des Verweekenen Jaars, en dienvolgens bereijts een geruijmen tijd voor het vertrek der eerste bengaalsse Retourscheepen komen t’ overlijden: En alhoewel meergem: Erfgenaemen door dit Sterfgeval van haarl: gementioneerden Laatste gemagtigden, de van hem gerequireerde Elucidatie niet hebben kunnen Erlangen, en dus ook onvermoogens Zijn geweest, te kunnen doen blijken, of gem: belasting in Bengaalen voldaan is ofte niet, heeft den ondergeteekende egter niet naargelaten omme agtervolgens het tweede Lidt van ‘t voorsz: Besluyt deeses Raads, haarlieden aan te Zeggen, om het voorsz: bedragen van ƒ3374:10 Sonder verder uijtstel alhier in S’ E: Comp:s Cassa te voldoen. ‘T welk door haarl: ook is aangenoomen werkstellig te maaken.’
’/:onderstond:/’
‘Cabo de goede Hoop den 8 Maij 1759 /:was geteekent:/ P:V Reede van Oudshoorn.’
Is daarop verstaan om de daarbij vermelde Somma van ƒ3374:10:, door d’ Erfgenaamen van wijlen den Secretaris en Cassier in bengalen Dirk Verbeek, in S E: Comp: Cassa alhier te laten voldoen, en dat daarvan bij ons p:r het voorwaartsgem: Schip ‘T Slot van Cappelle af te gaene missive aan welgem: heeren der hooge Indiase Regeeringe de verschuldigde kennisse zal werden gegeeven.
Waarna door den Heere gouverneur wierd gecommuniceert, dat Seedert het onder den 10: der even afgeweekene maand april genoomen besluijt, om eenige goede schutters naar Rio de la goa te laaten overvaaren, om aldaar tot het schieten van Oliphanten ten behoeve der E: Comp: te werden geemploijeert, Zig hier toe vier ingeseetenen uijt het district Swellendam met namen Hans Deedloff, Matthijs Scheffer, Jan Jacob Cok en Christiaan Fredrik Weesel, hebbende komen aan te bieden, deselve dan ook op den voet, als bij voorsz: Resolutie is ter needer gesteld, met het Schip Scholtenburg derwaarts vertrocken Zijn.
Hebbende welgem: Heere gouverneur Laatstelijk meede gelieven te kennen te geeven, voorneemens te Zijn, om in het Laatst der aanstaande week Zig naer S’ E Comp: thuijn aan ‘t Ronde bosje te begeeven en aldaar eenigen tijd te vertoeven, ten eijnde soo in deselve thuijn als in die van t nieuwe Land , eenige nieuwe Planterijen te laaten aanleggen, en dat hij heere gouverneur dierhalven aan den Heer Secunde Sergius Swellengrebel quam op te dragen om ingevalle het onverhooptelijk mogte gebeuren dat zijn Edele door indispositie buyten Staat wierde gesteld, om bij ‘t voorkomen eeniger affairen van belang herwaards te kunnen opkoomen, als dan daaromtrent Sodanige ordres te Stellen, als d’ omstandigheijd der Zaken ten meesten dienste van ‘t Gouvernement Zullen komen te vereijsschen.
Aldus Geresolveert ende garresteerd. In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten daege en Jaere Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 266-268.¶
Saturdag den {17590512} 12: Maij 1759.
S’ avonds alle Present.
So even met het vallen van den avond ter deeser Caabser Rheede Zijnde komen t’ arriveeren, het Chinaas Retourschip Renswoude , aan welkers overheeden nog niet zijnde bekend geweest, de door haar wel Edele Hoog Agtb: de heeren majores in ‘t Patria gemaakte ampliatie in de Zeijlaas ordre, waar bij aan de Scheeps overheeden in ‘t generaal niet alleen geinterdiceert blijft, om de tafelbaaij binnen den bepaalden tijd aan te doen, maer dat zij zelfs voor dien tijd niet zullen vermoogen de gem: baaij in te Loopen, wanneer zij genoegzaam kunnen voorzien, deselve voor medio maij niet weederom te zullen kunnen verlaaten; heeft men bij overweeging dat gem: bodem nu bereijts hier Zijnde Seer gemackelijk binnen zeer weijnige daagen wederom in Staat Zoude kunnen werden gesteld, om desselfs reijze van deese Rheede na Nederland voort te setten; daar in teegendeel, ingevalle men denselven van hier naar de baaij Fals wilde laten vertrecken, met het doen der reijze derwaarts, in het teegenwoordig bereijts ingeschootene winter Saijsoen sonder twijffel seer veel tijds zoude moeten werden verspild, boven en behalven dat gem: kiel een swaer anker en Touw komende te benoodigen, dog in allen gevalle nog eerst daarvan alhier zoude moeten werden voorsien vermits deselve ginder niet in voorraad Zijn, en men thans ook geen vaartuijgen aan handen heeft, om deselve derwaarts te transporteeren; oversulx om alle de voorsz: Reedenen voor den meesten dienst der E: Comp: moeten besluyten, het voorsz: Schip Renswoude niet naer de baaij fals te laten vertrecken, maar alhier ter Caabser rheede ten spoedigsten van al het benodigde te doen voorsien, en daarop sonder het allerminste tijd versuijm naar ‘t vaderland te laaten reijsvorderen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daege en Jaere Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 269-270.¶
Dingsdag den {17590605} 5: Junij 1759.
‘S voormiddags alle Present.
Dewijl de Clock deeses Casteels onlangs is komen te breeken, en ‘er thans geen ander alhier in voorraed werd gevonden, heeft men dierhalven op het voorstel van den Heere gouverneur moeten besluijten om de clok die in dato 29: Maij 1725: aen kerkenrade deeser plaatse is overgelaaten, onder conditie dat deselve ten allen tijde weederom aan d’ E: Comp: Zoude moeten werden gerestitueerd, wanneer men die t’ haarer dienste mogte koomen te benodigen; als nu weederom te rug te vorderen; welke clok egter aan kerkenraede voorm: Zal werden weeder gegeeven, zoo dra de geene die bereijts in den voorl: Jaere uijt ‘t vaderland is geEyscht geworden, ter deeser plaetse Zal weesen aangebragt.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 271-281.¶
Dingsdag den {17590717} 17 Julij 1759
S’ voormiddags alle Present.
Dewijl de verpagting der gemeene middelen en inkomsten deeses gouvernements weederom begind op handen te Schietten, is dierhalven verstaan, zulx weederom in selvervoegen als in den voorleedenen Jaare te laaten geschieden, en daer van volgens gewoonte de nodige billietten te doen affigeeren: Terwijl meede bij affixie van billietten aan een ijgelijk kennisse zal werden gegeeven, dat na den 15: der aanstaande maand Augustus uyt ‘S E: Comp: Pakhuijsen geen winkel waaren zullen werden verstrekt, voor en al ‘eer deselve Pakhuijsen volgens Jaarlijx gebruijk door Expresse gecommitt:s Zullen weesen opgenoomen.
En is voorts in Steede van den onlangs overleedenen George Fredrik Haak weederom tot boekhouder van S’ Comp: Slagthuijs aangestelt, den Secretaris van Stellenbosch en Drakensteijn Jean Benjamin D’ Aillij, mitsg:s in desselfs plaats tot secretaris bevordert, den adsistent Jacobus Johannes Le Sueur ende Sulx met de qualiteijt van boekhouder à ƒ30: p:r maand.
Vervolgens geleesen weesende d’ onderstaande missive van Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch voormelt.
‘Cabo de goede Hoop.’
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere Rijk Tulbagh. Raad
‘Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo voorm: ende den ressorte van dien & & &: beneevens den E Agtb: Politicquen Raede aldaar.’
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtb: Heeren.’
‘Het oud Secretaris Woonhuys, in den dorpe alhier geleegen, voor de Colonie thans van geen gebruijk meer bevonden wordende, maar ter Contrarie, als ten eenemaal bouvallig, tot Laste van deselve koomende te verstrecken, is naar lange vrugteloos getragt te hebben, ons van hetzelve te ontdoen, door den burger Chirurgijn alhier Willem Ferdinand Hoijer, voor gem: Huys een Somma van Drie Hondert guldens Indische valuatie vrij geld aangebooden geworden; en dewijl het selve huijs als voorsegt, reeds gantsch bouvallig geworden is, en wij daar voor ook niet meerder weeten te kreijgen, zoo neemen wij de vrijheijd uw wel Edele gestr: en E: Agtb: hier van needrig kennis te geeven, met Zeer Ootmoedige versoekdoeninge, dat het uw wel Edele gestr: en E: Agtb:, om de bovengem: reedenen Zal gelieven te behagen, ons tot het verkoopen, mitsg:s Passeeren van Transport en opdragt van voorsz: Huijs met het daarbij gehoorende Erf, goedgunstiglijk qualificatie te verleenen.’
‘Waarmeede wij d’ eer hebben ons met verschuldigt Respect te onderteekenen te Zijn.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele gestr: Heer en E E Agtb: Heeren, uw wel Edele gestr: en E E: Agtb: Zeer onderdanige dienaaren /:was geteekent:/ A: V: Schoor A: V: Brakel, D:d D’ Villiers, M: Romondt, S:s Grové, D: Malan, R: v:D: Merwe, J:A: Mijburg. /:in margine:/ Stellenbosch ter Vergadering van Land-drost en Heemraaden den 2 Julij 1759.’
Is daarop verstaan, deselve te Permitteeren, om het oude Secretaris huys aan den Chirurgijn Willem Ferdinand Hoijer te moogen verkoopen, en daar van transport en opdragt in Forma te doen.
Laatstelijk wierd door eene Sara van de Caab het volgende request gepresenteerd.
Aan den Wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop en den ressorte van dien & & &: beneevens den E: Agtb: Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E Agtb: Heeren.’
‘Vertoond met d’ uytterste submissie Sara van de Caab, geweesene Slavinne van wijlen Juffr: Anna Maria Raek in haar leeven huysvrouw van M:r Carel Philip Johan Schippers, Postuleerend advocaat tot Batavia; hoe de Suppl:te neevens haare drie kinderen met namen Catharijn, Ezau en Christiaan alle meede van de Caab, door gem: haare leijfvrouwe uyt Slavernije zijn ontslagen geworden, gelijk uwe wel Edele gestr: en E Agtb: Sulx des behagende, uyt het deesen geannexeerd Extract Mutueel Testament Zullen kunnen beoogen; Maar dewijl naar ‘t overleijden van der Suppl:te gementioneerde Leijfvrouwe door haaren voorsz: Man M:r Carel Philip Johan Schippers is versuymd geworden aan de Suppl:te een behoorlijke vrijbrief te verleenen; Zoo neemt de Suppl:te als nu op het demoedigste de vrijheijd haar te wenden tot uwe wel Edele gestr: en E Agtb:, met needrig versoek, dat deselve van die goedheijd gelieven de zijn, de Suppl:te neevens haare bovengem: drie kinderen een vrijbrief in de verEijschte Forma te doen erlangen, opdat zij Zig alhier neevens andere ingeseetenen Zal kunnen erneeren: Synde de suppliante voor ‘t overige bereijd de vereijschte Cautie te stellen, dat zij neevens haare meergem: kinderen binnen den daartoe bepaalden tijd niet tot Laste der Diaconij Zullen komen te vervallen, nog deselve om eenige alimentatie versoeken /:onderstond/ ‘T welk doende &:a.’
‘Extract Mutueel Testament van den E: M:r Carel Philip Johan Schippers Postuleerend advocaat alhier, en wijlen zijn E: Huysvrouwe Mejuffr: Anna Maria Raak, den 12 Maart 1756: voor den notaris Jacob Levier en getuijgen gepasseerd, waar in onder andere staat, ‘t geene volgd.’
‘Wijders verklaarde de Juff: Testatrice Conform de wetten deeser Landen, waar van haer Ed: prealabel was onderregt, de vrydom te bespreeken, aan haare Slavinne Sara, neevens haer drie kinderen Cathrijn, Ezau en Christiaan, alle van de Caab. Leegateerende voorts &:a’
’/:onderstond:/’
‘Na gedaane Collatie is deese voor zoo verre ‘t geExtraheerde aangaat, met dies origineele grosse bevonden t’ accordeeren, bij mij Steeven Lieven garrisson, notaris Publicq, bij d’ Edele Hooge Regeering van nederlands India geadmitteerd, alhier resideerende.’
’/:lager:/’
‘Batavia den 24: Octb: 1757: /:was geteekent:/ S:L: Garrisson not:s’
Naar welkers Lectuure goed gevonden en beslooten is, den Secretaris deeses Raads Oloff Martini Bergh te qualificeeren, om aan gem: Sara van de Caab neevens haer kinderen de versogte vrijbrief te verleenen.
Aldus Geresolveert ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 282-287.¶
Dingsdag den {17590731} 31 July 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Door Juffr: Johanna Catharina Swellengrebel, wed:we wijlen den Eerwaarden oud Predicant Franciscus Le Sueur, heeden gepresenteerd geworden Zijnde, het volgende versoek schrift.
Aan den Wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh Raad Extra ordinaris van Nederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop, en den ressorte van dien & & &: beneevens den E Agtb: raad van Politie.
‘Wel Edele gestr: Heer, en E: Agtb: Heeren.’
‘Vertoond met het uijtterste respect, uwe wel Edele gestr: en E Agtb: needrige Dienaaresse, Johanna Catharina Swellengrebel, wed:we wijlen den oud Predikant Franciscus Le Sueur, hoe der Suppl:te evengem: Man in den voorl: Jaare in S’ E Comp: Cassa alhier geteld hebbende, een Somma van Rxd. 1071 1/8 ofte ƒ2570:14: om door haare doenmaals in Neederland Synde Zoon Jacobus Johannes Le Sueur weederom ontfangen te werden, gem: haaren man ten dien eynde de daar van alhier verkreegene Eerste en tweede assignatie in dat selfde Jaar, te weeten, d’ eerste met ‘t Schip Akerendam , en de tweede assignatie met een ander voor de Camer Amsterdam gerepatrieerd Schip naar derwaarts overgesonden heeft.’
‘Dan nademaal der Supp:te boven gem: Zoon Jacobus Johannes Le Sueur middelerwijl in de maand December des Jaars 1757., met ‘t Schip Osdorp bereijts uyt het vaderland was vertrocken, en de brieven waar in de voorsz: assignatiën zijn afgesonden geweest, dus niet alleen aan denselven niet hebben kunnen werden besteld, maar ook seedert ten eenemaal absent zijn geraakt, en die Penn: hier door tot dato deeses niet hebben kunnen ontfangen worden, zoo neemt de Suppl:t de vrijheijd, haar te keeren tot uwe wel Edele gestr: en E Agtb: met Ootmoedig versoek, dat deselve van die goedheyd gelieven te Zijn, aan de Suppliante te verleenen Zodanige Munimenten, als waar door zij in Staat mooge Zijn, te kunnen aantoonen, dat voorsz somma van Rxd: 1071 1/8: door haar meergem: Man ten tijde als gesegd is, alhier in der daad in ‘S Comp: Cassa zijn geteld geworden, en ‘t selve montant daardoor als nu van d’ E: Comp: door haare gevolmagtigde den geweesenen Schipper Paulus Rauwenhoff te kunnen Laaten ontfangen /:onderstond:/ T welk doende &:a.’
Zoo is na Lectuure van ‘t selve goedgevonden en verstaan, dat men aan de Suppl:t niet alleen door den E: Cassier Pieter Hacker zal laaten afgeeven, Extract uyt het Cassaboek, ten blijke dat de voorsz: Somma van Rxd: 1071 1/8 alhier in S’ Comp: Cassa behoorlijk is voldaan, maar ook aan haar doen ter hand Stellen Extract deeser Resolutie, omme Zig van beijden te kunnen bedienen daar het noodig zijn Zal, terwijl daar en boven de voldoening van ‘t meergemeld bedragen p:r het eerstdaags met het in de baaij fals leggend naschip Buijtensorg af te gaane Schrijvens, eerbiediglijk aan onse heere en Meesteren zal worden versogt en voorgedragen.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede hoop Ten Daage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 288-321.¶
Dingsdag den {17590814} 14: Aug:s 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Geliefde den Heere Gouverneur te kennen te geeven, dat gelijk uijt aanmerkinge der Continueerende haggelijke tijds omstandigheeden in Europa , bereyts Successivelijk in dit gouvernement zijn gemaakt geworden, de verEyschte Schickingen, om bij de verscheijninge eenes vijands ter deeser plaatse, ten eersten in staat van defentie te zijn; Zyn Edele met relatie tot deese schickingen desselfs gedagten insonderheijd hadde laaten gaan, over de noodsakelijkheijd, om behalven de reets hier toe, bij de voorige Placcaaten en reglementen gestelde ordres, eenige Seinen te beraamen, waar door d’ Ingeseetenen soo van dit Caabse district, als die van Stellenbosch , Drakensteijn en Swellendam , ten spoedigsten van de voorsz: vijandelijke overkomste Zoude kunnen verwittigt worden, en dierhalven voor eerst den Land-drost Adriaan van Schoor had geordonneert, om niet alleen de daar toe dienstige Plaatsen uijt te kiesen, maar teffens ook met het Schietten uijt grof geschut, mitsgad:s het aansteeken van Vuuren op het naauwkeurigste t’ ondersoeken, of en in hoe verre met het een en ander aan ‘t voorsz: oogmerk zoude kunnen werden voldaan, ‘t geen door gem: Landdrost in diervoegen werkstellig gemaekt zijnde, denselven dies aangaande vervolgens aan hem Heere Gouverneur had overgeleevert, het onderstaande Rapport.
‘Cabo de goede Hoop’
Aan den Wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh. Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur en directeur van Cabo voorn:, ende den Ressorte van dien &:a &:a &:a
‘Wel Edele Gestr: Heer!’
‘Op het door uw wel Edele Gestr: gegewene Seer Hoog geEerd bevel, om te ondersoeken, of met eenige seijnschooten te doen van deese en geene Plaetsen Landwaards in, het niet moogelijk Zoude Zijn, des noods de Ingeseetenen van het platte land, spoediger Caabwaarts te doen verscheijnen, Zijn als nu, de ter ordre van uw: wel Edele gestr: naar buijten gesondene Twaalf stucken Ses ponders geschut, geplaatst geworden, als.’
‘
| 1: | op den duyven heuvel , tusschen de plaatsen van den Oudheemraed Willem van As, en den burger Jochem Dan: Schoeman | - Waarbij het bequaamste als Seijnmannen Zouden kunnen werden gebruijkt nevens gem: Schoeman. |
| 2: | d:o den Joostenberg boven de plaats van de wed:wee Jacob Cloete | - den aldaar woonende posthouder onder het opsigt van den burger Lieutenant Hendrik Cloete. |
| 3: | d:o den Simonsberg , boven de plaats van den oud heemraad Andries Brink | - den burger Andries Brink de jonge |
| 4: | d:o het Parelse gebergte , tusschen de plaats van de wed:e Theunis Botha ende wed:e Jan Casper klee | - Joh:s David kriel |
| 5: | d:o den paarden berg boven de plaets van de wed:e Hendrik Albertus gildenhuijsen | - d:o d:o Jan Visagie. |
| 6: | op het Riebeeks Casteels gebergte, omtrent de plaats van Hendrik Witski | - den burger Joh:s Augustus Dreijer |
| 7: | d:o de andere zijde van het roode zants gebergte , omtrent de oude Cloof aldaar | - d:o d:o Cornelis Zaaijman |
| 8: | d:o den Honingsberg | - d:o d:o Laurens Pretorius |
| 9: | d:o de voorste hoek van de Piquet berg , boven de plaats van Ernst Christiaan Eelders | - Ernst Christiaan Eelders |
| 10: | d:o den vlaggeberg , omtrent de plaats: Saxenburg | - den Posthouder aldaar. |
| 11: | d:o het hottentots Hollands gebergte , boven de plaats van Matthiam Le Roux | - den burger Jan Otendaal |
| 12: | over het gebergte , even ter andere zijde van de hottentots hollands Cloof | - d:o d:o David Malan de Jonge. |
| 1: | op den duyven heuvel , tusschen de plaatsen van den Oudheemraed Willem van As, en den burger Jochem Dan: Schoeman | - Waarbij het bequaamste als Seijnmannen Zouden kunnen werden gebruijkt nevens gem: Schoeman. |
| 2: | d:o den Joostenberg boven de plaats van de wed:wee Jacob Cloete | - den aldaar woonende posthouder onder het opsigt van den burger Lieutenant Hendrik Cloete. |
| 3: | d:o den Simonsberg , boven de plaats van den oud heemraad Andries Brink | - den burger Andries Brink de jonge |
| 4: | d:o het Parelse gebergte , tusschen de plaats van de wed:e Theunis Botha ende wed:e Jan Casper klee | - Joh:s David kriel |
| 5: | d:o den paarden berg boven de plaets van de wed:e Hendrik Albertus gildenhuijsen | - d:o d:o Jan Visagie. |
| 6: | op het Riebeeks Casteels gebergte, omtrent de plaats van Hendrik Witski | - den burger Joh:s Augustus Dreijer |
| 7: | d:o de andere zijde van het roode zants gebergte , omtrent de oude Cloof aldaar | - d:o d:o Cornelis Zaaijman |
| 8: | d:o den Honingsberg | - d:o d:o Laurens Pretorius |
| 9: | d:o de voorste hoek van de Piquet berg , boven de plaats van Ernst Christiaan Eelders | - Ernst Christiaan Eelders |
| 10: | d:o den vlaggeberg , omtrent de plaats: Saxenburg | - den Posthouder aldaar. |
| 11: | d:o het hottentots Hollands gebergte , boven de plaats van Matthiam Le Roux | - den burger Jan Otendaal |
| 12: | over het gebergte , even ter andere zijde van de hottentots hollands Cloof | - d:o d:o David Malan de Jonge. |
‘Zodanig dat van Plaats tot plaats of eigentlijk van het 1ste Stuk tot het 9: zoo ook van de andere Sijde van het 10: tot 12: stuk, de schooten daarvan gedaan, zoo wel als de daar neevens opgestokene Vuuren en gemaakte rookdampen, bequaamelijk vernoomen geworden Zijnde, men zoude moogen verwagten, dat de derwaarts en daar omtrent woonende Ingeseetenen, zoo niet alle, ten minsten voor het allergrootste gedeelte, door deese Signalen, verwittiging Zullen kunnen verkrijgen; tot het welke men moet vermeenen, dat nog vrij veel nut Zoude koomen toe te brengen, wanneer van de andere kant, door het onder Cabo resorteerend District, als op den Hogenberg , in de Tygerbergen geleegen op den Rondebosjesberg , koeberg , de Dassenberg in de groene Cloof, en op vier andere plaatsen in het Swart Land , namentlijk een bij of omtrent den burger Michiel Basson, en drie op de Swarte bergen , streckende langs het Ribeeks Casteel , tot de Piquetberg , en naar de kant van de kleijne zoute rivier , insgelijx diergelijk geschut, mogte worden geplaetst, mitsg;s voornamentlijk een ander Canon van grooter Caliber op de Platte Cloof , in plaatse van het aldaar leggend 3: a 4: ponds geschut, als Zijnde bij het probeeren der Zeinschoten bevonden dat gem: Canon van het welke het eerste Sein naar buyten Zoude behooren gegeeven te werden, geen hoorbaare slag of knal, naar de daar aan volgende Zeijnplaats, heeft kunnen overbrengen: gelijk wijders bij aldien uw wel Edele gestr: Zoude gelieven goed te vinden, eenige Zeinstucken verder over het Hottentots hollands gebergte, tot naar Swellendam te doen plaatsen, als dan meede vier diergelijke Canonnen, Zouden worden verEyscht, als.’
‘Terwijl voor het overige oordeele, dat tot meerdere Zeekerheijd, ook’
‘Zeer te passe Zouden komen, om bij het verneemen der Seinschooten gebruijkt te kunnen worden, Vijf Camers van bassen, namentlijk.’
‘Dan dewijl bij eenige reeds gebeurde omstandigheeden, heb moeten gewaren, dat tot het spoedig bij malkanderen verkrijgen van Sommige der landwaerts in woonende manschappen, het dikmaals een groot hinder heeft komen te veroorsaaken, dat veele derselve haare rijdpaarden niet bij der hand hadden, maar deselve in de wijde waaren loopende, om dewelke magtig te worden, zij dat veeltijd een halve dagen langer vrugteloos doorbrengen moesten, ‘t geen bij dit gebruijkt blijvende, oversulx bij een voor te vallene schielijk opontbod, meede geen kleijne vertraginge zoude kunnen geven; zoo neeme, in hoope van gunstige welduyding bij deesen de vrijheijd uw wel Edele gestr. desweegens onderdanig berigt te doen, te meer om dat onder correctie, Zoude moogen vermeenen, dat dit inconvenient kan worden weggenoomen, bij aldien alle de Ingeseetenen, ‘t zij nog burgerlijke diensten doende, of afgeschreevenen, Zonder onderscheijd, wierden verpligt /:voor al in tijden, wanneer eenig allarm konde worden te gemoed gesien:/ haare rijdpaarden, ‘t zij gestald, dan wel gekniehaltert, ‘t geen door een ieder genoeg geschieden kan, neevens haare volle wapenen geduurig voor de hand, en paraat te houden.’
‘Waarmeede hoopende aan de hoog geEerde ordre van uw wel Edele gestr: pligtschuldig te hebben voldaan, ik wijders de Eer heb, met de meeste veneratie mij te onderschryven.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele Gestr: Heer. Uwe Wel Edele gestr: Zeer onderdanigen en gehoorzamen dienaar /:was geteekent:/ A: V: Schoor.’
’/:in margine:/’
’ Stellenbosch den 8: augustus 1759.’
Over den Inhoude van welk rapport met aandagt gedelibereert, en ten dien belange in overweeginge genoomen weesende, dat nademaal bij het Probeeren dier Seinen, de Schooten van plaats tot plaats distinct hebben kunnen gehoord, mitsg:s d’ aangestookene vuuren insgelijks duijdelijk gesien werden, en dat men Zig dienvolgens nu met gerustheijd van ‘t goed Succes daar van kan verseekert houden, is dierhalven goedgevonden en verstaan, voorsz: seinen in diervoegen als deselve bij het voorsz: Rapport staan uijtgedrukt, t’ approbeeren en vast te Stellen, en dat wijders niet alleen ten spoedigsten een Stuk Canon van 12: lb: bals op de Platte Cloof , in Steede van het thans aldaar leggende Canon van 4: lb: geplaast, maar bovens dien ook, de nog gerequireerde 12 Stucke van 6: lb: bals op de bij ‘t voorsz: Rapport genoteerde plaatsen, soo onder dit Caabse District als dat van Swellendam , tot het doen der Seinschooten Zullen gebragt, mitsg:s aan den Landdrost van Stellenbosch nog 5: basCamers afgegeeven worden, om insgelyx tot het doen van Seinschooten van de in ‘t meergem: Rapport opgegeevene Plaatsen te werden geëmploijeerd. Gelijkmeede nog goedgevonden is, om met den eersten voor elk Stuk Canon te laaten vervaardigen, een Soort van Sleede, om het gedagte geschut daarop in plaats van affuyten te leggen, welke Sleeden volgens het daarvan door den Heere gouverneur vertoonde model, insonderheijd van dit effect zullen zijn, dat de Persoonen die tot het doen der seinen geschikt zijn, deselve met het daarop leggend Canon alleen, en zonder meerder hulpe naar alle seijden Zullen kunnen keeren, ten eijnde de Schooten des te beeter van differente plaatsen te doen hooren: Terwijl in opzigte der evengem: Seinmannen het volgende is gereguleerd en vastgesteld, te weeten.
Dat zoo dra d’ eerste Seinen van de Platte Cloof sullen zijn gedaan geworden, als dan door haarl: soo lang zal moeten worden geschooten en gevuurt, tot dat zyl: het vuur van de naaste plaats meede sien opgaan, en het Schietten van dezelve zullen hooren, als wanneer zij zig meede ten spoedigsten in hunne volle waapenen herwaards en op de hier na te meldene plaats sullen moeten begeeven.
Dat wanneer de voorsz: tot het doen der Seinen geschikte Persoonen Zig tot verrigting hunner affairen van huijs moeten begeeven, of door eenige toevallen buijten Staat mogten Zijn, om de gem: Zeinen te doen, zij in Zulken geval in hunne plaatsen Sullen hebben te Stellen, en altijd bij der hand moeten Laaten blijven, een bequaam persoon, waarop zig gerustelijk kunnen vertrouwen, en voor wien zij dan ook Zullen moeten instaan en verantwoorden.
Dat zij bovens dien gehouden en verpligt Zullen weesen, om de plaats alwaar ‘t Canon komt te leggen, ter distantie van eenige Roeden in ‘t Ronde, van houtgewaschen en Ruijgte te suijveren, en bij Continuatie schoon te houden, op dat in gevalle de Bosschagien omtrent de voorsz: Seijnplaatsen op d’ een of andere wijze mogten koomen in brand te geraaken, daar door als dan geen Schaade aan de onder ‘t Canon leggende houte sleeden werd veroorsaakt, en dat voorts, dewijl meergem: Seinmannen Soo lang met Schietten Zullen moeten Continueeren, tot dat Zijl: van de naatste plaats Zullen werden beantwoord, oversulx aan die van de Platte Cloof 100: Ponden Bussekruyt, mitsg:s aan alle d’ andere ijder 50: lb:, bedragende dus voor 25: Persoonen te samen 1300: Ponden Sullen werden verstrekt.
Middelerwijl dat ten belange van het deesen aangaande in haaren opzigte gereguleerde, nog verstaan is, de resp: krijgsraden Soo hier aan Cabo als van Stellenbosch en Drakensteijn , mitsg:s Swellendam bij missive te doen aanschrijven, dat deselve Zullen moeten besorgen, dat door Zodanige burger officieren als het naatste aan de voorsz: Seijnplaetsen komen te woonen, alle drie â vier maanden eens, precise in persoon naauwkeurig ondersoek zal moeten werden gedaan, of de Plaatsen alwaar het Canon komt te leggen, Conform de bovengem: ordre Schoon gehouden worden, gelijk meede of een ijgelijk dier Zeinmannen, het aan hun afgegeevene buscruijt behoorlijk en in goeden Staet onder Zig komt te hebben, waarvan door voorsz: officiers telkens Schriftelijk Rapport sal moeten werden gedaan te weeten, door die van de Caab direct aan den Heere gouverneur, mitsg:s bij die der buyten districten aan de resp: Landdrosten, die deselve Rapporten vervolgens van tijd tot tijd aan Zijn Edele Zullen moeten besorgen.
Gelijk al verder is gearresteerd, dat van de gementioneerde beraamde Seinen en de plaatsen van waar deselve Staen te geschieden, bij placcaat de verEijschte notificatie gedaan, en daarbij aan alle ende een ijgelijk, ‘t zij vrije ingeseetenen ofte in Leening zynde boere knegts, niemant uytgesondert, op het nadruckelykste sal gelast en aanbevoolen worden, dat zoo dra deselve de voorsz: Seinen komen te verneemen, Zijl: als dan momentelijk Sonder het minste vertoef, nog na eenige Commando’s, ofte d’ een na den anderen te wagten, in volle geweer en waapenen herwaerts Zullen hebben op te komen, en zig te vervoegen, agter de hier langs ‘t Strand opgeworpene Linie, alwaar zij voor ‘t geschut der vijandelijke Scheepen bevrijd Zijnde Zullen kunnen afwagten d’ ordres dewelke aan haar door den Heere gouverneur, of de geene die in ‘t Fort of aan Strand zal Commanderen Zullen werden gegeeven; en dat voorts een ijgelijk opkooment Persoon, alle de geene, die hij in Zijnen weg Zal koomen t’ ontmoeten, ook van dit generael opontbod zal moeten verwittigen, op dat een ijder Sonder onderscheijd Zig meede herwaards Zal kunnen spoeden: Maar nademaal men goedgevonden heeft, om onvermindert de meergem: beraamde Seinen, de resp: ingeseetenen bovensdien ook door veld Corporaals en andere daar toe gebruijkt werdende Persoonen, volgens het geordonneerde bij ons Placcaat van den 21 Maart 1741: te Laaten Commandeeren, om herwaarts op te komen; Is dierhalven beslooten, bij het voorsz: nieuw te Emaneerene placcaat meede te beveelen, dat de Sodanige aan wien deese Commando’s Zullen worden gedaan, daaraan insgelijx momentelijk zullen moeten gehoorsaamen, zonder dat egter gelijk bevoorens is gesegd, de geene die door de meergem: Seinen bereijts kennisse van het generaale opontbod Zullen hebben bekoomen, naar eenige Commando’s Zullen moogen wagten.
Boven hetwelke ook ingevolge het voorgestelde bij het Rapport van den Landdrost Van Schoor aan een ijder Sal werden geordonneert, om geduurende deesen Sorgelijken tijd, haare Rijpaarden altoos op Stal of op een andere wijze bij huijs, mitsgad:s hun volle waapenen bij Continuatie voor de hand en paraat te houden, en eyndelijk om Conform het gestatueerde bij ons geciteerd Placcaat van den Jaare 1741: Zoo veel van derselver leijfeijgenen op en meede te brengen, als eenigsints doenelijk zal zijn, en sonder vertraging voor haare eygene Persoonen, hetzij te Paard als andersints op een gevoeglijke wijze Zal kunnen geschieden, op pœne dat alle de geene die deese onse heijlsaame ordres, niet Stiptelijk Zullen observeeren, of daar aan gehoorsamen, als meijnEedige verraders van ‘t Vaderland op het rigoreust aan lijf en leeven zullen worden gestraft, gelijk meede, in gevalle die geene dewelke tot het doen der Zeinen gesteld Zijn, daaromtrent het allerminste versuijm of nalatigheijd koomen te pleegen, als dan dubbeld strafwaardig Zullen gehouden worden, te meer, dewijl men op haar te favoriseeren goedgevonden heeft, deselve soo van de ordinaire Jaarlijxe Exercitie als andere gewoone burger diensten t’ excuseeren.
Vervolgens in overweeging genoomen weesende, dat het Sein tot een algemeen opontbod, ‘t welk bij de voorige gemaakte Schickingen ten oorlooge is geresolveert, te laaten geschieden met het opheissen van een Roode vlag aan de vlagge Stok deeses Casteels, onder het doen van twee Canonschooten van de Punt Buuren , in diervoegen is beraamd, bij geleegentheijd dat tusschen onse Republicq en de kroon van Vrankrijk genoegsaam een openbaaren Oorlog was ontstaan, en dat oversulx bij aldien ‘er in een tijd als de teegenwoordige, onverwagt een meer dan ordinair getal vreemde natiës Scheepen te gelijk ter deeser plaatse mogten komen te verscheijnen, omtrent welkers dessein men eenige bekommering quam te hebben, en Zig uijt dien hoofde op Zijn hoede Zoude willen houden, als dan van het voorsz: Sein geen gebruijk Zoude kunnen werden gemaakt, Sonder naderhand ter oorsaake van het opheissen der geciteerde Roode vlag in ongeleegentheijd te geraaken, heeft men dierhalven op het voorstel van den Heere gouverneur Raadsaamst geoordeelt en dienvolgens beslooten, het gementioneerde Sein in ‘t geheel te vernietigen, te meer, dewijl de in deese plaats woonagtig Zijnde S’ Comp: dienaaren en burgeren buyten dat, evenwel Spoedig genoeg op het roeren der trom Sullen kunnen werden bij een gebragt, zullende oversulx in gevalle de noodsakelijkheijd het mogte vereijschen, dat ‘er een algemeene opontbod Soude moeten werden gedaan, als dan twee mannen te Paard naar de Platte Cloof werden gesonden, om van daar de eerste seinen van allarm te Laaten doen.
Soo als wijders met opzigte tot de voorsz: Schickingen ten Oorlooge op de Propositie van welgem: Heere gouverneur nog geresolveerd en vastgesteld is.
Dat om alle Confusiën die hier door souden kunnen ontstaan, voor te koomen, de vrouwen van alle soo S’ Comp: dienaaren als burgeren, bij de verscheyninge eenes vijands Zig met haare kinderen bij tijds uyt deese plaats ergens in vijligheijd zullen kunnen retireeren.
Dat de manschappen dewelke tot het bedienen van ‘t Canon op de resp: battereijen en Redouten geplaatst, mitsg:s tot nog toe van geen waapenen voorsien geweest zijn, bij de voorsz: vijandelijke overkomste t’ haarer defentie met Sabels, Pistoolen en morgensterren Sullen werden gewapent.
En dewijl niet alleen de nieuwe batterij aan de Zoute rivier voor als nog van geen hoofd of Constapel en verdere arthillerij bediendens komt voorsien te Zijn, maar dat ook in Steede van den na Batavia te vertrecken Staande Hendrik Abraham Möller, mitsg:s den door ouderdom buyten Staat geraakten Gerrit van der Port, twee andere Commandanten bij ‘t geschut werden gerequireert, is dierhalven best geoordeelt, den heer Lieutenant Collonel Isaacq Meinertzhagen op te dragen, zig t’ inquireeren, of en welke Persoonen Zig onder deese burgerij mogten bevinden, dewelke daar toe bequaam Zynde, teffens Zullen komen t’ inclineeren, om ‘t Zij als hoofden of Constapels bij ‘t geschut te werden geëmploijeert. Sullende alle de resp: hoofden of Commandanten op de batterijen en Redouten voorts gehouden en verpligt Zijn, om van tijd tot tijd naauwkeuriglijk na te sien, of d’ affuijten onder ‘t Canon in behoorlijke Staat komen te zijn, gelijk meede of het vereyschte Laad gereedschap, mits kruijt, Cogels en wat ‘er verders op gemelde batterijen diend te weesen, aldaar na vereijsch gevonden word, en hiervan behoorlijk Rapport aan gemelden Heer lieutenant Collonel Meinertzhagen te moeten doen, om ingevalle omtrent het een of ander iets mogte koomen t’ ontbreeken, sulx door zijn E: inmediaat aan den Heere Gouverneur ter kennisse gebragt, en daar in vervolgens ten spoedigsten bij Zijn Edele zal kunnen voorsien worden: Terwijl door gem: Heer Meinertzhagen ook een nieuw plan Zal moeten worden geformeert, van alle de manschappen die tot bediening van ‘t Canon op de resp: batterijen en redouten zijn geschikt, op welk Plan nu meede Zullen moeten gebragt worden, de Fortificatie Werkers, klipbreekers, mitsg:s opperlieden bij de metselaars, die voor als nog geen vaste plaats hebben gehad.
Sijnde voorts nopens de Comp: Pennisten onder den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn gereguleerd, dat nademaal men heeft koomen t’ ondervinden, dat met het uijtdeelen aan deselve van waapenen, mitsg:s kruyt en loot, veel tijds is verspild geworden, men oversulx t’ een en ander onder deselve Zal laaten berusten, dog waaromtrent aan gem: Heer van Oudshoorn is gedemandeert, de verEyschte Sorge te doen dragen, dat van tijd tot tijd Exacte visitatie van ‘t een en ander gedaan word, mitsg:s ook om de daer onder gehoorende Persoonen behoorlijk in den Wapenhandel te laaten oeffenen: Gelijk meede ten belange der onder voorsz: Comp: Zig meede bevonden hebbende handwerkslieden, en eenige weijnige burgers, die niet in de ordinaire Comp: waren ingeschreeven, verstaan is, dat de eerstgem: als handlangers bij ‘t Canon ten deesen Casteele, en d’ andere in de comp: van den Cap:t Tobias van Ek Zullen werden geplaatst.
Door den Cap:t van een der Compagniën burger Infanterije hier aan Cabo Hendrik Lodewijk Bletterman, gepresenteert Zijnde, het volgende Request.
Aan den Wel Edelen gestr: heer Ryk Tulbagh. Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: agtb: raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren!’
‘Geeft met d’ uytterste Eerbied te kennen, uwe wel Edele gestr: en E: Agtb: zeer needrigen dienaar Hendrik Lodewijk Blettterman, Capitain van een der Comp: burger Infanterije alhier, hoe den Suppl:t bij desselfs klimmenden ouderdom met dusdanige Corruptiën is behebt geraakt, waar door hij zig buijten Staat komt te bevinden, om desselfs voorsz: functie langer naar behooren te kunnen waarneemen; Weshalven den Supp:lt de vrijheijd neemt, zig te wenden tot uwe wel Edele gestr; en E Agtb:, met Ootmoedig versoek dat het van derselver wel behaagen zijn mooge, hem van voorsz: functie goedgunstelijk te ontstaan /:onderstond:/ ‘T welk doende &:a.’
Is naar lectuure van hetselve goedgevonden, het daar bij versogte ontslag aan denselven t’ accordeeren, en in Zijn plaats tot Capitain aan te stellen, den oudsten Lieutenant Jan Fredrik Willem Böttiger, mitsg:s tot Lieutenant, den oudsten vaandrig Albert Jansz: Meijburg, en de hier door open gevallene vaandrigs Plaats, met den burger Paulus Henricus Eksteen te vervullen.
Waarna aan de onder te noemene Persoonen op haare diesweegens gedaane versoeken het volgende is toegestaan, als.
Aan den van ‘t Schip de vrouw Geertruijd hier verbleevenen ondercoopman Daniel Abraham de Neufville, om mits de herstellinge van desselfs huysvrouw, hunne reijze als nu met ‘t in de baaij fals leggend schip d’ Erfprins na batavia voort te setten; weshalven de afgeschreeven geweest zijnde gagie van hem Neufville van heede af, weederom Cours Zal moeten neemen.
Aan den Commandeur der Soldaten van het meede in voorsz: baaij Fals vertoevend Schip Nyenburg , Leendert Hendrik Vermehr, om desselfs hier getrouwde huysvrouw Catharina Abigael La Febre met zig na geciteerde Indiase hoofdplaats te moogen meede neemen.
Terwijl laatstelijk aan den ondercoopman van ‘t Schip Radermacher Arnoldus Franciscus Lemker gepermitteerd Zijnde, om mits desselfs Swaare indispositie tot nadere Scheepsoccagie ter deeser plaatse te moogen overblijven, goedgevonden is, in steede van denselven tot het houden der boeken op voorm: bodem te plaetsen den met het schip de Jager uijtgekoomene en Seedert hier verbleevenen Adsistent Daniel Bartholomeus Truter.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten daage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 322-325.¶
Vrijdag den {17590831} 31 Aug:s 1759.
S’ voormiddags alle Present uijtgenoomen den E: Pakhuysmeester David D’ Aillij bij Indispositie.
Naar voorgaande Clocke geklep en uytroeping van den Bode, op heeden volgens Jaarlijx gebruijk getreeden Zijnde, tot de publicque verpagting der gemeene middelen en inkomsten deeses gouvernements navolgens de diesweegens geaffigeerde billietten, Zoo zijn deselve ingemeijnd geworden, door alsulke persoonen en tot Zodanige prijsen als hier onder Staat uytgedrukt, te weeten.
| 'T Moutbier | ||
| Aletta de Nijs, wed: wijlen Gerrit Reynders Vos | ƒ750: | |
| Brandewijnen | ||
| Eerste quart Dirk de Jong | ƒ2400: | |
| Tweede d:o Pieter Broeders | d:o 2200: | |
| Derde d:o Jochem Daniel Hiebner | d:o 2150: | |
| Vierde d:o d:o d:o d:o | d:o 1625: | d:o 8375: |
| Vaderlandsche Bieren en Wijnen | ||
| Jochem Daniel Hiebner | d:o 2050: | |
| Caabse Wijnen. | ||
| Eerste quart Jochem Daniel Hiebner | ƒ2125: | |
| Tweede d:o Dirk de Jong | d:o 2275: | |
| Derde d:o Jan Marten Vogel | d:o 1900: | |
| Vierde d:o d:o d:o d:o | d:o 2100 | |
| ƒ8400: | ||
| Welke vier perceelen van de pagt der Caabse Coele wijnen vervolgens naar den Inhoude der pagtconditiën weeder opgeveyld en afgeslaagen weesende, Sijn deselve ingemeynd geworden, door den burger maarten Melk, invoegen hij generaalen pagter der voorseyde Wijnen is gebleeven voor een Somma van | d:o 12300: | |
| Caabse Wijnen enz: aan 't ronde Bosje en in de baaij Fals . | ||
| Johannes van Aarden | d:o 1600: | |
| Coele en Brandewijnen aan Stellenbosch en Drakensteijn | ||
| Jan Gryling | d:o 250: | |
| D' Impost op de Wijn, Aracq en Brandewijn Aan vreemde natien geleevert werdende. | ||
| Marten Melk | d:o 2700: | |
| Soo dat de geheele pagtpenn: bedragen | ƒ28025: |
| 'T Moutbier | ||
| Aletta de Nijs, wed: wijlen Gerrit Reynders Vos | ƒ750: | |
| Brandewijnen | ||
| Eerste quart Dirk de Jong | ƒ2400: | |
| Tweede d:o Pieter Broeders | d:o 2200: | |
| Derde d:o Jochem Daniel Hiebner | d:o 2150: | |
| Vierde d:o d:o d:o d:o | d:o 1625: | d:o 8375: |
| Vaderlandsche Bieren en Wijnen | ||
| Jochem Daniel Hiebner | d:o 2050: | |
| Caabse Wijnen. | ||
| Eerste quart Jochem Daniel Hiebner | ƒ2125: | |
| Tweede d:o Dirk de Jong | d:o 2275: | |
| Derde d:o Jan Marten Vogel | d:o 1900: | |
| Vierde d:o d:o d:o d:o | d:o 2100 | |
| ƒ8400: | ||
| Welke vier perceelen van de pagt der Caabse Coele wijnen vervolgens naar den Inhoude der pagtconditiën weeder opgeveyld en afgeslaagen weesende, Sijn deselve ingemeynd geworden, door den burger maarten Melk, invoegen hij generaalen pagter der voorseyde Wijnen is gebleeven voor een Somma van | d:o 12300: | |
| Caabse Wijnen enz: aan 't ronde Bosje en in de baaij Fals . | ||
| Johannes van Aarden | d:o 1600: | |
| Coele en Brandewijnen aan Stellenbosch en Drakensteijn | ||
| Jan Gryling | d:o 250: | |
| D' Impost op de Wijn, Aracq en Brandewijn Aan vreemde natien geleevert werdende. | ||
| Marten Melk | d:o 2700: | |
| Soo dat de geheele pagtpenn: bedragen | ƒ28025: |
Aldus Gedaan en Uijtgevoerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
C. 137, pp. 326-356.¶
Dingsdag den {17590904} 4: Sept: 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Het seer geagt aanschrijvens onser hoog gebiedende Heeren en meesteren in ‘t Vaderland, dat met de daar toe gehoorende bijlaagen P:r het aanweesend schip Slooten alhier is aangebragt, heeden met de vereijschte attentie geresumeert weesende, is daarop goedgevonden en verstaan, dat nademaal haar wel Edele hoog Agtb: daar bij gelieven te betuijgen, dat het in dato 16 Maij 1757. door ons overgesondene berigt, noopens de diensten der in dit gouvernement bescheyden zijnde Canoniers, hoogst deselve vrij voldoende is te vooren gekoomen, en dat men seedert bij ons eerbiedig Schrijvens van den 25 febr deeses Jaars, ook aan haar Edele Hoog Agtb: heeft laaten toekoomen, de daaromtrent gerequireerde nadere Elucidatie, men dierhalven de vrijheijd Zal neemen, Zig daar aan te gedragen; Terwijl voorts van de Memorie die door den geweesenen Cap: der arthillerij alhier Engelbert Muller, in dato 15 decb: 1750. aan den Heer generaal Major Creutznach is overgesonden, Copia sal werden ter hand gesteld, aan den heer Lieutenant Collonel Isaacq Meinertzhagen, mitsgaders den E: Capitain Rudolph Sigfried Allemann, ten eijnde Zig te kunnen Suijveren van het geene bij voorsz: Memorie ten laste van haar E E: worde geposeert; welke Justificatoire bescheyden men vervolgens d’ Eere Zal hebben, aan welgem: heeren Majores, Conform derselver g’Eerde ordre te Suppediteeren.
Dat haar wel Edele Hoog Agtb: wijders op ‘t eerbiedigste uyt naam van den Secretaris van Justitie Christiaen Ludolph Neethling, weegens desselfs bevordering tot ondercoopman Zullen worden bedankt; Maar nademaal welgem: onse heeren en Meesteren ten belange van het door den opsiender van ‘S E Comp: houtmaguazijn en Slaven Logie Carel Maximiliaan Adleda gedaane versoek om insgelijx met de qualiteijt van onderCoopman te mogen werden begunstigd, gelieven te Seggen, Sulx te hebben afgeslaagen, uijt hoofde dat volgens de door ons geformeerde memorie van Consideratie de dato 9: Julij 1756: de voorsz: bediening van opsiender van ‘t houtmaguazijn door een boekhouder wierd waargenoomen, is dierhalven beslooten haar Edele Hoog Agtb: hier op in alle Eerbied te demonstreeren, dat gedagte Memorie door ons hoofdsaakelijk ingerigt geworden Zijnde, om haar hoog Edelens tot Batavia ten klaarsten te vertoonen, het generaal getal der in dit gouvernement bescheydene dienaren, en d’ ondoenelijkheijd om deselve volgens de door haar hoog Edelens gemaakte bepaling te kunnen reduceeren, men dienvolgens genoodsaakt is geweest, de bediendens alle, volgens haare qualiteijten bij voorsz: memorie in afsonderlijke Capittels te brengen, en dat hier uyt is voort gekoomen, dat de bediening van opsiender van ‘t houtmaguazijn &:a, dewijl deselve ter dier tijd bij voorsz: Adleda als boekhouder werd waargenoomen, onder het getal der boekhouders is benoemd geworden, alhoewel deselve in effecte onder de ondercoopmans bedieningen komt te behooren, als Zijnde den voorigen opsiender Marthinus Heems, door haar wel Edele hoog Agtb: Selfs, in den Jaere 1740: op voorsz: Emploij met de qualiteijt en gagie van ondercoopman begunstigd geworden, in welkervoegen denselven tot Zijn overlyden in den Jaere 1754: gecontinueerd hebbende, de meergem: bediening dus den tijd van omtrent vijfthien Jaaren agter een, door een ondercoopman is bekleed geweest, en dat wijders het opzigte over ‘t houtmaguazijn, waar aan nog bovens dien S’ Comp: steen en Pottebackerijen geaccrocheert Zijn, soo wel als dat der Slaven ijder op Zig selven met Zeer veel moeijte en omslag verseld Sijnde, deesen dubbelen dienst egter, door gem: Adleda bij Continuatie met d’ uytterste vigilantie en trouwe is, en nog werd waargenoomen, invoegen denselven daar omtrent aan ons steeds bijzonder genoegen komende te geeven, men Zig oversulx verpligt gevonden heeft, dit alles welgem: heeren en meesteren nogmaals op ‘t Eerbiedigst voor te dragen, ten eynde of het haar wel Edele hoog Agtb: hierom behaagen mogt,op het door hem Adleda gedaene versoek ter obtenue van de qualiteyt en gagie van onderCoopman een nader gunstige reflectie te willen neemen.
Vervolgens door den Heer Lieutenant, Collonel Isaacq Meinertzhagen, ingevolge het aan Zijn E: gedemandeerde ter vergaderinge van den 14: der even afgeweekene maand augustus overgeleevert Zijnde, het onderstaende Plan, noopens het bedienen van ‘t Canon, soo ten deesen Casteele, als op de langs ‘t Strand leggende batterijen en Redouten.
‘Nieuwe Schickingen tot defensie des Casteels en verdere Batterijen, gemaakt door den ondergeteekenden Lieutenant Collonel en hoofd der Militie Isaacq Meinertzhagen, ingevolge het aan hem gedemandeerde bij Politicq Raedsbesluyt van den 14: der even afgeweekene maand augustus.’
‘In ‘t Casteel’
‘Wordende voorts beset gehouden, door de Comp: Pennisten en andere onder den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn.’
‘Verders nog bij ‘t Canon te verdeelen.’
‘Op de batterijen Chavonnes en S’ heeren Hendriks kinderen’
‘Gemeene’
‘Op de Couvre face Imhoff’
‘Gemeene’
‘Voorts alle de in Leening zynde ‘S Comp:s dienaaren, dewelke zig hier in de Tafelvalleij koomen te bevinden.’
‘Op de batterij Elisabeth’
‘Gemeene’
‘Op de Batterij Helena.’
‘Gemeene’
‘Op de Batterij Tulbagh’
‘Gemeene’
‘Op ‘t Fort de knocke’
‘Gemeene.’
‘Op de Nieuwe Batterij aan ‘t Soute Rivier .’
‘Gemeene.’
‘Tot de Veld Arthillerie’
‘den meester knegt van de wapenkamer Jochem kannemeijer, neevens soo veel van de aldaar bescheijdene manschap als gevoeglijk zullen kunnen werden gemist.’
‘Waarbij voorts de vereyschte voerluyden mitsg:s Paarden en karren Zullen moeten werden gevoegd; Terwijl bovens dien alle de voorsz: ambagtslieden haare principaalste gereedschappen Insgelyx Zullen moeten meede brengen.’
‘’T Battaillon zal bij het uijtmarcheeren Zijne Route moeten neemen, direct naar agter de Linie, alwaar ‘t selve Zig in ‘t midden posteerd, om een wakend oog te houden op het debarcqueeren van den Vyand, en verders sodanig te ageeren, als d’ omstandigheeden der saaken Zullen koomen te vereysschen.’
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede Hoop den 4: Septb: 1759. /:was geteekent:/ I: Meinertzhagen’
Is naar Lectuure van ‘t selve goedgevonden en verstaan, de daarbij gemaakte Schicking en verdeeling t’ approbeeren, en dat oversulx daar van de noodige Extracten aan een yder de ‘t aangaat, t’ hunner narigt Zullen werden afgegeeven; dog ten belange van het gearresteerd bij ‘t voorige Plan met opzigte tot de groote batterij of waterschans, te weeten, dat deselve bij de verscheijninge eenes Vijands door een Compagnie Cavallerij Zoude moeten worden gedekt, als nu in nadere overweeging genoomen weesende, dat de Ruijters dog in allen gevalle van haare Paarden zullen moeten afzitten, om die Post in cas van attacque naar gehooren te defendeeren, en dat Zulx dierhalven gevoeglijker door infanterij Zal kunnen geschieden, en de Cavallerij elders met meerder nut geemploijeerd worden, heeft men oversulx best geoordeelt en dienvolgens beslooten, dat bij vijandelijke verscheyninge in de Plaats der voorseijde Cavallerije, altijd de vierde of Jongste Comp: burger Infanterije, immediaat tot decking van geciteerde groote batterij of waaterSchans derwaards Zal moeten marcheeren.
Soo als meede is geleesen geworden, het onderstaande Rapport, dat door den Ritmeester van d’ eerste Compagnie burger Cavellerij alhier Jan Meijndertz Cruywaagen, mitsgaders den Vaandrig deeses Casteels Jan Fredrik Kirsten, noopens het plaatsen van ‘t Canon op de daar gespecificeerde bergen, onder dit Caabse district, mitsgaders het Probeeren der Seinen, aan den Heere gouverneur is overgegeeven.
Aan den Wel Edelen gestr Heere Rijk Tulbagh. Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a.
‘Wel Edele Gestr Heer!’
‘De ondergeteek: door uwe wel Edele gestr: geordonneert geworden Zijnde, om niet alleen op Zodanige Plaatsen in dit Caabse District, als daar toe bequaemt geoordeelt Zijn, eenige Stucken Canon te plaatsen, ten eynde met het doen van Seinschooten uyt deselve, de resp: ingeseetenen des te Spoediger herwaards te kunnen doen verscheijnen, maer ook teffens t’ ondersoeken, of en in hoe verre hiermeede aan het soo evengem: Oogmerk Zoude moogen werden voldaan, hebben zij ondergeteek: ter Schuldpligtige voldoening aan voorm: g’ Eerd bevel, Zig op den 21: der even afgeweekene maand Augustus naar buyten begeeven, en naar dat in Steede van het bevoorens op de Platte Cloof gestaan hebbend Canon van 4: lb: bals, aldaar een ander Swaar Stuk van 12: lb:, waar bij den vlaggeman Adriaan Heijning teffens als zeinman zal moeten fungeeren, was gesteld, vervolgens d’ overige naar buyten gebragt agt Stucken Canon van 6: en 8: bals op Zodanige bergen en hoogtens geplaatst, als hier onder werd gespecificeert, te weeten.’
‘Op den hoogen berg geleegen in de tijgerbergen , Een stuk Canon van 6 lb: bals. - waarij het gevoeglykst als seinman Zoude kunnen werden geEmploijeert, den burger Cornelis verwij’
‘Op de Ronde bosjes berg , Een stuk Canon van 6: lb: bals - den Eygenaar of besitter in der tijd van de geweesene plaats van de wed:we Bergsted genaamt granendorp.’
‘Op de Koeberg , Een stuk Canon van 8: lb: bals - den burger Johannes de Vries.’
‘Op de kleijne Paarde berg , Een stuk Canon van 6: lb: bals - de knegt of Posthouder op de plaets van de wed:e Jonas van der Poel.’
‘In ‘t Swart Land , omtrent de plaats van den burger Michiel Basson Een stuk Canon van 8: lb: bals. Evengem: Michiel Basson.’
‘Op de kleijne Swarte berg meede in ‘t swart land , Een stuk Canon van 6: lb: bals - den burger Pieter van der Bijl’
‘En eyndelijk op de baviaans berg insgelijx in ‘t Swart Land geleegen een Stuk Canon van 6 lb: bals - den Landbouwer Jacobus Louw Jacobsz:’
‘Van alle welke Plaatsen de seinschooten vervolgens gedaan weesende, hebben d’ ondergeteek: dus ontwaard, dat deselve van Plaats tot plaats distinct hebben kunnen werden gehoord, en gevolgelijk allesints van een gewenscht effect Zullen Zijn, om de daar omstreex woonende Ingeseetenen, spoediglijk herwaards te krijgen; En alhoewel de bij het doen der voorsz: seinschooten opgestookene vuuren en gemaakte rookdampen ditmael door de harde winden mitsg:s ‘t Ruuw en Reegenagtig weer niet hoog genoeg hebben kunnen opgaan, om van de naaste plaatsen onderscheydentlyk te werden gesien, Zouden d’ onderget: egter, onder Uwer wel Edele gestr: wijser Oordeel, van gevoelen Zijn, dat deselve daarom evenwel niet nagelaaten, maar daarmeede onder het doen der Seinschooten Zoude moeten gecontinueerd worden.’
‘Waarmeede verhoopende aen uwe wel Edele gestr: Seer erespecteerde beveelen pligtschuldig te hebben voldaen, hebben d’ ondergeteek: verders d’ Eer, Zig met d’ uijtterste Eerbied te noemen.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele gestr: Heer. Uwer wel Edele gestr: ootmoedige en gehoorzaame dienaaren /:was geteekent:/ J: M: Cruijwagen, J:F: Kirsten, /:in margine:/ Cabo de goede Hoop den 1: Septb: 1759.’
Waar uijt gebleeken weesende, dat met het plaatsen van ‘t voorsz:
Canon, in alles Conform ons besluijt van geciteerden 14: aug:s laatstl: is gehandelt, is hierop goedgevonden, om de Persoonen die bij het gementioneerd Rapport tot seinmannen Zijn benoemd, daar in te Confirmeeren.
Sullende voorts de op den 22: Septb: 1744: en 22: aug:s 1747: gemaakte Reglementen tot narigt voor alle ende ijgelijk Soo S’ Comp:s dienaaren als Burgeren, met de in deese en de voorige vergaderinge gemaakte Schickingen geamplieert weesende, weederom alomme in dit gouvernement werden geaffigeert.
Wijders is op het diesweegens bij request gedaane versoek, door den Pagter der Coele en brandewijnen aan ‘t Ronde bosje en in de baaij Fals Johannes van Aarden gepermitteerd, om de burgers Johannes Bruijns en Jan Mostert, den Eersten op desselfs woonplaats aan ‘t Ronde bosje , en den anderen aan de Sogenaemde drie Coppen als bijtappers te moogen aanstellen, mitsg:s de voorseijde dranken ook door Aletta de Neijs, wed:e wijlen Gerrit Reijndersz de Vos op haare woonplaets aan de brouwerij te moogen laten uijttappen.
Gelijk meede door de burgers Jochem Daniel Hiebner, Dirk de Jong, en Pieter Broedersz:, als Pagters der brandewijns Perceelen, het volgende request wierd gepresenteerd.
Aan den Wel Edelen gestr: Heer Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien & & &:a beneevens den E:Agtb: Raed van Politie.
‘Wel Edele gestr: Heer, en E: Agtb: Heeren!’
‘Geeven met verschuldigde Eerbied te kennen, uwer wel Edele gestr: en E: Agtb: seer nedrige dienaren, de burgers Dirk de Jong, Pieter Broeders en Jochem Daniel Hiebner, hoe zijl: bij de laatste verpagting van ‘S Comp:s gemeene middelen, aanneemers gebleeven Zijnde, van de pagt der Brandewijnen en gedistileerde waateren alhier in dit Caabse district, wel gaarne een bijtapper van ijder Perceel der gem: dranken Souden willen aanstellen, derhalven neemen de Supplianten de vrijmoedigheijd Zig in alle Eerbied te wenden tot Uwe wel Edele gestr; en E Agtb:, ootmoedig versoekende, dat deselve van die goedheijd gelieven te Zijn, Sulx aan hun gunstelijk te willen accordeeren. /:onderstond:/ ‘T welk doende, &:a’
Dog waar omtrent in aanmerking genoomen weesende, dat gemelde Pagters, wanneer ten daage der verpagting, door den heere gouverneur naar d’ oorsaake wierden gevraagd, waar door de voorsz: Perceelen door malkanderen gereekent, nu wel twee derde minder als in ‘t voorl: Jaar geloopen waaren, hierop voorgegeeven hebben, dat door de twee Jaaren naar malkanderen ontstaane misgewasschen der wijnen, de brandewijnen Seer Schaars, en niet dan tot Excessive Prijsen te bekoomen weesende, zij oversulx de voorsz Pagten niet hooger hadden kunnen aanneemen, heeft men dierhalven geoordeelt, dat dit Zo Zynde, zij als dan het slyten haerer dranken, wel alleen zullen kunnen afsien, en daarom goed gevonden, aan gem: brandewijnspagters, ditmaal geen, mitsg;s aan gem: Hiebner als Pagter der vaderlandsche Bieren ook niet meer als de bij de PagtConditie gepermitteerde eene bytapper t’ accordeeren.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 357-374.¶
Dingsdag den {17590918} 18 Septb: 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Wierd door den Heer Hooft administrateur Sergius Swellengrebel, met versoek van daar op dispositie te moogen erlangen, overgegeeven de onderstaande Memorie.
‘Memorie van het nabesz: Ijser, Theer, Houtwerken, Metselsteenen, glase ruijten olijven olij, Bieren en diverse andere goederen, uijt de onderstaande Scheepen, Soo te kort, gebrooken, bij Pyling minder als tot ‘t opvullen verbruijkt, de Tabacq bij het openen van verscheyde kassen in ‘t Negotie Pakhuijs te kort en bedorven, als meede de leijfeijgenen in de Ses jongst gepasseerde Maanden door de natuurlyke dood overleeden, ‘t vee in gemelde tijd soo verrekt, als door ‘t wild gedierte vernield, en eyndelijk diversse goederen seedert primo Septb: a:o pass:o tot ult:o deeser in de resp: Pakhuysen &:a onbequaam en onbruykbaar bevonden, alles volgens verklaaringen blykende, namentlijk.’
‘
| Uijt 't Schip Vlissingen . | |||
| afschrijven { | 339 | lb: ges: yser op 25546: lb: bijnaweeging te kort | |
| 2 1/4 | vaten theer tot het opvullen van 15 1/4 vaten verbruykt. | ||
| 3 | p:s gr: deelen van 2: d:m op 190 p:s als. | ||
| afschrijven: | 2: p:s te kort | ||
| verkoopen: | 1 d:o gebrooken | ||
| 21: | d:o gr: deelen van 1: d:m, op 200: p:s als | ||
| afschrijven | 5 d:o te kort | ||
| verkopen | 16: d:o gebrooken | ||
| verkopen { | 1: | p:s gr: balk van 4: en 6: d:m op 35 p:s gebrooken. | |
| Uijt 't Schip Walcheren . | |||
| afschrijven { | 838: | p:s glase ruyten van 12: en 14: d:m op 2500 p:s bij 't openen van 10 kassen alle gem:t n:o 6: gebrooken | |
| verkoopen { | 1 | p:s gr:e deel van 2 d:m op 188 p:s gebrooken. | |
| 17 | d:o gesaagde deelen d:o 150 d:o d:o als. | ||
| afschrijven | 3: p:s te kort | ||
| verkoopen | 14: d:o gebrooken | ||
| Uijt 't Schip de vr: Elisabeth Dorothea | |||
| verkoopen { | 1 | p:s gr: Rib van 3: en 4: d:m op 47: p:s gebrooken | |
| afschryven { | 2: | d:o d:o d:o d:o 3: d:o 3: d:o d:o 20: d:o te kort. | |
| Uijt 't Schip Scholtenburg | |||
| afschrijven { | 73: | kann: olyven olij op 10: half amen bij Pijling minder, als 6: van 3: en 4: van 4: d:m, wan. | |
| 63: | p:s Tiggelsteentjes op 600: p:s bij 't openen van 2: kassen L:a U:U:U: en V:V:V: gebrooken | ||
| 367: | lb: ges: ijser op 24500 lb: bij naweeging te min | ||
| 3 2/10 | kann: wijntint op 1: half aam bij pijling 2: d:m wan. | ||
| 6: | p:s ledige bouteilles op 108 p:s bij 't openen van 1: kas, gebrooken. | ||
| 4: | kip: Lont op 30: kippen, in 15: pack: N:o 12: a 26: verrot. | ||
| 2: | p:s gre: Ribben van 3 en 3 d:m op 40 p:s te kort. | ||
| 7: | d:o d:o d:o d:o 2: d:o 3: d:o d:o 100: d:o als. | ||
| afschrijven | 5: p:s te kort | ||
| verkoopen | 2: d:o gebrooken | ||
| 12: | p:s gr: Latten van 1 1/2: en 3: d:m op 100: d:o als. | ||
| afschryven | 6: p:s te kort | ||
| verkoopen | 6: d:o gebrooken | ||
| 22: | p:s gr: latten van 1 1/2: en 2: d:m op 180 p:s, als. | ||
| afschryven | 9: p:s te kort. | ||
| verkoopen: | 13: d:o gebrooken | ||
| 15: | p:s gr: Latten d:o 1: d:o 2: d:o d:o 100: d:o als. | ||
| afschrijven | 4: p:s te kort | ||
| verkoopen. | 11: d:o gebrooken | ||
| 14: | p:s gr: Latten d:o 1 1/2 en 1 1/2: d:o d:o 100: d:o als. | ||
| afschrijven | 5: p:s te kort | ||
| verkoopen: | 9: d:o gebroken | ||
| 31: | p:s gr: latten d:o 1: d:o 1 1/2 d:o d:o 200: d:o als: | ||
| afschrijven | 14: p:s te kort | ||
| verkoopen | 17: d:o gebrooken | ||
| 26: | p:s gesaagde deelen d:o 200: d:o als. | ||
| afschryven | 7: p:s de kort | ||
| verkoopen | 19: d:o gebrooken | ||
| 12 | bladen wagenschot van 1: d:m op 60: d:o als. | ||
| afschrijven | 10: blad: te kort. | ||
| verkopen | 2: d:o gebrooken | ||
| 7: | blad: wagenschot van 3/4: d:m op 60: p:s als | ||
| afschryven | 2: blad: te kort. | ||
| verkoopen | 5: d:o gebrooken | ||
| afschryven { | - 3/4: | vaten theer tot het opvullen van 6 1/4 vaten verbruijkt. | |
| Uijt 't Schip kroonenburg | |||
| afschrijven { | 365: | p:s gla: ruijten van 12: en 14: d:m op 2500 p:s bij 't openen van 13: kassen gebrooken | |
| 32: | d:o Tiggelsteentjes op 400 p:s bij 't openen van 2: kassen L:a T:T: en V:V: gebrooken | ||
| 246 4/10 | kann: lijnolij op 49 halfamen bij welkers pijling 25 van 2: d:m 17 van 3: d:m en 7: v:n 4 d:m wan geweest. | ||
| 61: | d:o olijvenolij op 10: halfamen bij pijling minder, als 3: v:n 2:, 4 v:n 3, en 3: v:n 4: d:m, wan. | ||
| 7: | p:s ledige bouteilles op 108 p:s bij 't openen van 1: kas gebrooken. | ||
| 4: | vaten theer tot het opvullen van 21: vaten verbruijkt. | ||
| verkoopen: | 4: | p:s gr: deelen van 2: d:m op 101: p:s gebrooken | |
| 6: | d:o d:o d:o d:o 1 1/2: d:o d:o 150: d:o als. | ||
| afschryven | 3 p:s te kort | ||
| verkoopen | 3: d:o gebrooken | ||
| 8: | p:s gr: deelen van 1 1/4: d:m op 125: p:s, als. | ||
| afschrijven | 5: p:s te kort | ||
| verkoopen | 3: d:o gebrooken | ||
| 22: | p:s gr: deelen d:o 1: d:m op 218: d:o als. | ||
| afschrijven | 8: p:s te kort | ||
| verkoopen | 14: d:o gebrooken | ||
| Uyt 't Schip de v:r Geertruijda | |||
| afschrijven { | 1 1/2 | vaten theer tot het opvullen van 11 1/2 vaten verbruijkt. | |
| 2 | p:s gr: deelen van 1 1/2 d:m op 50 p:s, als. | ||
| verkoopen | 1: p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 1: d:o te kort. | ||
| 5: | p:s gr: deelen van 1 1/4: d:m op 41: p:s, als | ||
| verkoopen | 3: p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 2: d:o te kort | ||
| 6: | p:s gr: deelen van 1: d:m op 51: p:s, als. | ||
| verkopen | 3: p:s gebrooken | ||
| afschryven | 3: d:o te kort. | ||
| 19 | p:s gesaagde deelen op 200 p:s, als. | ||
| verkoopen | 14 p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 5: d:o te kort. | ||
| 28: | p:s gr: latten van 1 1/2 d:m op 200 p:s als. | ||
| verkoopen | 19: p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 9: d:o te kort | ||
| 64: | kan: olijven olij op 10: halve amen bij pyling minder, Zynde 2: v:n 2: d:m, 5 v:n 3 d:m en 3 v:n 4: d:m, wan | ||
| 3 2/10: | kan: wijntint op 1: halfaam bij pijling 2:dm wan | ||
| 8 | p:s leedige bouteilles op 108: p:s bij het openen van Een kas gebrooken. |
| Uijt 't Schip Vlissingen . | |||
| afschrijven { | 339 | lb: ges: yser op 25546: lb: bijnaweeging te kort | |
| 2 1/4 | vaten theer tot het opvullen van 15 1/4 vaten verbruykt. | ||
| 3 | p:s gr: deelen van 2: d:m op 190 p:s als. | ||
| afschrijven: | 2: p:s te kort | ||
| verkoopen: | 1 d:o gebrooken | ||
| 21: | d:o gr: deelen van 1: d:m, op 200: p:s als | ||
| afschrijven | 5 d:o te kort | ||
| verkopen | 16: d:o gebrooken | ||
| verkopen { | 1: | p:s gr: balk van 4: en 6: d:m op 35 p:s gebrooken. | |
| Uijt 't Schip Walcheren . | |||
| afschrijven { | 838: | p:s glase ruyten van 12: en 14: d:m op 2500 p:s bij 't openen van 10 kassen alle gem:t n:o 6: gebrooken | |
| verkoopen { | 1 | p:s gr:e deel van 2 d:m op 188 p:s gebrooken. | |
| 17 | d:o gesaagde deelen d:o 150 d:o d:o als. | ||
| afschrijven | 3: p:s te kort | ||
| verkoopen | 14: d:o gebrooken | ||
| Uijt 't Schip de vr: Elisabeth Dorothea | |||
| verkoopen { | 1 | p:s gr: Rib van 3: en 4: d:m op 47: p:s gebrooken | |
| afschryven { | 2: | d:o d:o d:o d:o 3: d:o 3: d:o d:o 20: d:o te kort. | |
| Uijt 't Schip Scholtenburg | |||
| afschrijven { | 73: | kann: olyven olij op 10: half amen bij Pijling minder, als 6: van 3: en 4: van 4: d:m, wan. | |
| 63: | p:s Tiggelsteentjes op 600: p:s bij 't openen van 2: kassen L:a U:U:U: en V:V:V: gebrooken | ||
| 367: | lb: ges: ijser op 24500 lb: bij naweeging te min | ||
| 3 2/10 | kann: wijntint op 1: half aam bij pijling 2: d:m wan. | ||
| 6: | p:s ledige bouteilles op 108 p:s bij 't openen van 1: kas, gebrooken. | ||
| 4: | kip: Lont op 30: kippen, in 15: pack: N:o 12: a 26: verrot. | ||
| 2: | p:s gre: Ribben van 3 en 3 d:m op 40 p:s te kort. | ||
| 7: | d:o d:o d:o d:o 2: d:o 3: d:o d:o 100: d:o als. | ||
| afschrijven | 5: p:s te kort | ||
| verkoopen | 2: d:o gebrooken | ||
| 12: | p:s gr: Latten van 1 1/2: en 3: d:m op 100: d:o als. | ||
| afschryven | 6: p:s te kort | ||
| verkoopen | 6: d:o gebrooken | ||
| 22: | p:s gr: latten van 1 1/2: en 2: d:m op 180 p:s, als. | ||
| afschryven | 9: p:s te kort. | ||
| verkoopen: | 13: d:o gebrooken | ||
| 15: | p:s gr: Latten d:o 1: d:o 2: d:o d:o 100: d:o als. | ||
| afschrijven | 4: p:s te kort | ||
| verkoopen. | 11: d:o gebrooken | ||
| 14: | p:s gr: Latten d:o 1 1/2 en 1 1/2: d:o d:o 100: d:o als. | ||
| afschrijven | 5: p:s te kort | ||
| verkoopen: | 9: d:o gebroken | ||
| 31: | p:s gr: latten d:o 1: d:o 1 1/2 d:o d:o 200: d:o als: | ||
| afschrijven | 14: p:s te kort | ||
| verkoopen | 17: d:o gebrooken | ||
| 26: | p:s gesaagde deelen d:o 200: d:o als. | ||
| afschryven | 7: p:s de kort | ||
| verkoopen | 19: d:o gebrooken | ||
| 12 | bladen wagenschot van 1: d:m op 60: d:o als. | ||
| afschrijven | 10: blad: te kort. | ||
| verkopen | 2: d:o gebrooken | ||
| 7: | blad: wagenschot van 3/4: d:m op 60: p:s als | ||
| afschryven | 2: blad: te kort. | ||
| verkoopen | 5: d:o gebrooken | ||
| afschryven { | - 3/4: | vaten theer tot het opvullen van 6 1/4 vaten verbruijkt. | |
| Uijt 't Schip kroonenburg | |||
| afschrijven { | 365: | p:s gla: ruijten van 12: en 14: d:m op 2500 p:s bij 't openen van 13: kassen gebrooken | |
| 32: | d:o Tiggelsteentjes op 400 p:s bij 't openen van 2: kassen L:a T:T: en V:V: gebrooken | ||
| 246 4/10 | kann: lijnolij op 49 halfamen bij welkers pijling 25 van 2: d:m 17 van 3: d:m en 7: v:n 4 d:m wan geweest. | ||
| 61: | d:o olijvenolij op 10: halfamen bij pijling minder, als 3: v:n 2:, 4 v:n 3, en 3: v:n 4: d:m, wan. | ||
| 7: | p:s ledige bouteilles op 108 p:s bij 't openen van 1: kas gebrooken. | ||
| 4: | vaten theer tot het opvullen van 21: vaten verbruijkt. | ||
| verkoopen: | 4: | p:s gr: deelen van 2: d:m op 101: p:s gebrooken | |
| 6: | d:o d:o d:o d:o 1 1/2: d:o d:o 150: d:o als. | ||
| afschryven | 3 p:s te kort | ||
| verkoopen | 3: d:o gebrooken | ||
| 8: | p:s gr: deelen van 1 1/4: d:m op 125: p:s, als. | ||
| afschrijven | 5: p:s te kort | ||
| verkoopen | 3: d:o gebrooken | ||
| 22: | p:s gr: deelen d:o 1: d:m op 218: d:o als. | ||
| afschrijven | 8: p:s te kort | ||
| verkoopen | 14: d:o gebrooken | ||
| Uyt 't Schip de v:r Geertruijda | |||
| afschrijven { | 1 1/2 | vaten theer tot het opvullen van 11 1/2 vaten verbruijkt. | |
| 2 | p:s gr: deelen van 1 1/2 d:m op 50 p:s, als. | ||
| verkoopen | 1: p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 1: d:o te kort. | ||
| 5: | p:s gr: deelen van 1 1/4: d:m op 41: p:s, als | ||
| verkoopen | 3: p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 2: d:o te kort | ||
| 6: | p:s gr: deelen van 1: d:m op 51: p:s, als. | ||
| verkopen | 3: p:s gebrooken | ||
| afschryven | 3: d:o te kort. | ||
| 19 | p:s gesaagde deelen op 200 p:s, als. | ||
| verkoopen | 14 p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 5: d:o te kort. | ||
| 28: | p:s gr: latten van 1 1/2 d:m op 200 p:s als. | ||
| verkoopen | 19: p:s gebrooken | ||
| afschrijven | 9: d:o te kort | ||
| 64: | kan: olijven olij op 10: halve amen bij pyling minder, Zynde 2: v:n 2: d:m, 5 v:n 3 d:m en 3 v:n 4: d:m, wan | ||
| 3 2/10: | kan: wijntint op 1: halfaam bij pijling 2:dm wan | ||
| 8 | p:s leedige bouteilles op 108: p:s bij het openen van Een kas gebrooken. |
‘
| Uijt 't Schip de vr: Petronella Maria | ||||
| afschrijven { | 9 3/4 | grossen lange Tabax pijpen op 40 grossen | } bij 't openen van 2: kassen L:a H: en J: gebrooken | |
| 7 1/4. | d:o korte d:o d:o d:o 40: d:o | |||
| 49 | p:s groote Tonnetjes Swartzel op 500 p:s bij 't openen van 5: kassen L:a W: ledig bevonden. | |||
| 221: | lb: Spaance Zeep op 4424: lb: in 7: kassen L:a A: bij naweeging te kort. | |||
| 1 1/4: | vaten theer, tot 't opvullen van 8 3/4 vaten verbruijkt | |||
| afschryven en ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 12: | Rollen hollands Zeyldoek op 36: rollen bij 't openen van 4: kassen ten eenemael bedorven. | ||
| Uijt 't Schip de Gustaaf Willem | ||||
| afschrijven { | 113: | kann: Clappus Olij op 2: halve leggers bij pijling minder, zijnde 1: v:n 9 1/2: en 1: van 7 1/2 d:m wan | ||
| Uijt 't Schip Voorland | ||||
| afschrijven { | 48: | kann: Clappus olij op 2: halve leggers bij welkers pijling 1: v:n 4 1/2 en 1: v:n 5 1/2: d:m wan. | ||
| Uijt 't Schip Cattendijke | ||||
| afschrijven { | 440: | lb ges:r yser op 28954: lb: bij naweeging te kort | ||
| 103: | d:o Spaance Zeep op 2004: lb: in 2: kassen en N:o 81: en 103: bij naweeging te kort. | |||
| 8: | vaten Bier op 40: vaten, als. | |||
| afschrijven | 6:vaten bij pijling minder, als zynde 8 v:n 4:, 17: v:n 5, 8: v:n 6, en 1: v:n 10: d:m wan, mitsg:s | |||
| verkoopen: | 2: d:o hard bevonden. | |||
| 6 | p:s gr: Deelen van 1: d:m op 200 p:s als. | |||
| afschryven | 2 p:s te kort | |||
| verkoopen | 4: d:o gebrooken | |||
| 8 | p:s gr: latten van 1 1/2 en 2: d:m op 150 p:s als. | |||
| afschrijven | 2: p: te kort | |||
| verkoopen | 6: d:o gebrooken | |||
| Uijt 't Schip de Hoop | ||||
| afschryven { | 320: | lb: ges: yser op 20000 lb: bij naweeging te min. | ||
| Uijt 't Hoeker Schip de Nepthunis | ||||
| afschrijven { | 690: | lb: ges: ijser op 41000 lb: bij naweging te kort. | ||
| 28: | p:s Tiggelsteentjes op 400: p:s bij 't openen van Een kas L:a X gebrooken | |||
| verkoopen. { | 2: | p:s ysere Potten op 50 p:s gebrooken | ||
| afschryven { | 2 3/4: | vaten theer tot opvullen van 14 1/4: vaten verbruijkt. | ||
| verkoopen { | 6: | p:s mans wolle Packen | } ten eenemaal verstikt en onbruykbaar | |
| 2: | d:o Jongens d:o d:o | |||
| 18: | p:s mans Linne Packen | |||
| 2: | d:o Jongens d:o d:o | |||
| 20 | p:r mans wolle koussen | |||
| 24: | d:o d:o linne d:o | |||
| 26 | d:o Schoenen | |||
| 58: | p:s mans linne hembden | |||
| In 't Negotie Pakhuijs | ||||
| 1151: | lb: Tabak, als | |||
| afschrijven | 286 lb: bij het naweegen van 151: rollen in 4: kassen N:o 101: te kort | } in den Jaere 1753 p:r het Schip Zaamslag aangebragt. | ||
| verkoopen | 865: d:o bedorven | |||
| 829: | lb: Tabak, te weeten. | |||
| afschrijven | 521: lb: bij 't naweegen van 260 rollen in 7 kassen N:o 116:, 136 en 137: te kort | } in A: 1753 met 't Schip Leyden aangebragt. | ||
| verkoopen | 308: d:o verrot | |||
| 826 | lb: Tabak, als. | |||
| afschrijven | 186 lb: bij 't naweegen van 150: rollen in 5 kassen N:o 87: te kort, 317 d:o d:o d:o 240: d:o in 8 kassen N:o 88: te kort, 110 d:o d:o d:o 90 d:o in 3: kassen N:o 89: te kort. | } P:r het schip Middelburg in A:o 1755 aangebragt | ||
| verkoopen | 213 d:o aangestooken |
| Uijt 't Schip de vr: Petronella Maria | ||||
| afschrijven { | 9 3/4 | grossen lange Tabax pijpen op 40 grossen | } bij 't openen van 2: kassen L:a H: en J: gebrooken | |
| 7 1/4. | d:o korte d:o d:o d:o 40: d:o | |||
| 49 | p:s groote Tonnetjes Swartzel op 500 p:s bij 't openen van 5: kassen L:a W: ledig bevonden. | |||
| 221: | lb: Spaance Zeep op 4424: lb: in 7: kassen L:a A: bij naweeging te kort. | |||
| 1 1/4: | vaten theer, tot 't opvullen van 8 3/4 vaten verbruijkt | |||
| afschryven en ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 12: | Rollen hollands Zeyldoek op 36: rollen bij 't openen van 4: kassen ten eenemael bedorven. | ||
| Uijt 't Schip de Gustaaf Willem | ||||
| afschrijven { | 113: | kann: Clappus Olij op 2: halve leggers bij pijling minder, zijnde 1: v:n 9 1/2: en 1: van 7 1/2 d:m wan | ||
| Uijt 't Schip Voorland | ||||
| afschrijven { | 48: | kann: Clappus olij op 2: halve leggers bij welkers pijling 1: v:n 4 1/2 en 1: v:n 5 1/2: d:m wan. | ||
| Uijt 't Schip Cattendijke | ||||
| afschrijven { | 440: | lb ges:r yser op 28954: lb: bij naweeging te kort | ||
| 103: | d:o Spaance Zeep op 2004: lb: in 2: kassen en N:o 81: en 103: bij naweeging te kort. | |||
| 8: | vaten Bier op 40: vaten, als. | |||
| afschrijven | 6:vaten bij pijling minder, als zynde 8 v:n 4:, 17: v:n 5, 8: v:n 6, en 1: v:n 10: d:m wan, mitsg:s | |||
| verkoopen: | 2: d:o hard bevonden. | |||
| 6 | p:s gr: Deelen van 1: d:m op 200 p:s als. | |||
| afschryven | 2 p:s te kort | |||
| verkoopen | 4: d:o gebrooken | |||
| 8 | p:s gr: latten van 1 1/2 en 2: d:m op 150 p:s als. | |||
| afschrijven | 2: p: te kort | |||
| verkoopen | 6: d:o gebrooken | |||
| Uijt 't Schip de Hoop | ||||
| afschryven { | 320: | lb: ges: yser op 20000 lb: bij naweeging te min. | ||
| Uijt 't Hoeker Schip de Nepthunis | ||||
| afschrijven { | 690: | lb: ges: ijser op 41000 lb: bij naweging te kort. | ||
| 28: | p:s Tiggelsteentjes op 400: p:s bij 't openen van Een kas L:a X gebrooken | |||
| verkoopen. { | 2: | p:s ysere Potten op 50 p:s gebrooken | ||
| afschryven { | 2 3/4: | vaten theer tot opvullen van 14 1/4: vaten verbruijkt. | ||
| verkoopen { | 6: | p:s mans wolle Packen | } ten eenemaal verstikt en onbruykbaar | |
| 2: | d:o Jongens d:o d:o | |||
| 18: | p:s mans Linne Packen | |||
| 2: | d:o Jongens d:o d:o | |||
| 20 | p:r mans wolle koussen | |||
| 24: | d:o d:o linne d:o | |||
| 26 | d:o Schoenen | |||
| 58: | p:s mans linne hembden | |||
| In 't Negotie Pakhuijs | ||||
| 1151: | lb: Tabak, als | |||
| afschrijven | 286 lb: bij het naweegen van 151: rollen in 4: kassen N:o 101: te kort | } in den Jaere 1753 p:r het Schip Zaamslag aangebragt. | ||
| verkoopen | 865: d:o bedorven | |||
| 829: | lb: Tabak, te weeten. | |||
| afschrijven | 521: lb: bij 't naweegen van 260 rollen in 7 kassen N:o 116:, 136 en 137: te kort | } in A: 1753 met 't Schip Leyden aangebragt. | ||
| verkoopen | 308: d:o verrot | |||
| 826 | lb: Tabak, als. | |||
| afschrijven | 186 lb: bij 't naweegen van 150: rollen in 5 kassen N:o 87: te kort, 317 d:o d:o d:o 240: d:o in 8 kassen N:o 88: te kort, 110 d:o d:o d:o 90 d:o in 3: kassen N:o 89: te kort. | } P:r het schip Middelburg in A:o 1755 aangebragt | ||
| verkoopen | 213 d:o aangestooken |
‘Volgens bijgevoegde Reecq:s van den opsiender van ‘S Comp: Slaven logie, gesterkt met Secretariale verclaringen, Zijn in de Jongst gepasseerde Maanden, Maart, April, Maij, Junij, Julij en Augustus, van S’ Comp: Slaven, door de natuurlijke dood overleeden.’
‘
| afschrijven { | 2 | kloeke Jongens |
| 2: | Zuygende d:o | |
| 5: | kloeke meyden | |
| 2: | Zuijgende d:o | |
| 2: | bandite Jongens | |
| 1: | d:o meijd. |
| afschrijven { | 2 | kloeke Jongens |
| 2: | Zuygende d:o | |
| 5: | kloeke meyden | |
| 2: | Zuijgende d:o | |
| 2: | bandite Jongens | |
| 1: | d:o meijd. |
‘En volgens g’annexeerde Reecq:gen van de land-drosten, gesterkt met Secretariale beEedigde verClaringen, zijn meede in voorsz: tijd: van S’ Comp: Beestiaal, Soo verrekt als door ‘t wild gedierte verslonden.’
‘
| afschrijven { | 498: | p:s Runderbeesten |
| 37: | d:o Paarden | |
| 5: | d:o Ezels | |
| 60: | d:o Bocken. |
| afschrijven { | 498: | p:s Runderbeesten |
| 37: | d:o Paarden | |
| 5: | d:o Ezels | |
| 60: | d:o Bocken. |
‘De volgende goederen zijn geduurende dit boekjaar, ofte seedert Primo September A:o Pass:o tot Ult:o aug:s deeses Jaars, bij diversse administrateurs onbequaam en onbruijkbaer bevonden, als.’
‘
| In 't Negotie Pakhuijs | |||
| verkoopen { | 4: | p:s Pylaken | } gemotteerd |
| 3 3/4 | ell: Tryp | ||
| 79: | p:s Coussen | ||
| 2: | p:s duffeltjes | } beschadigd | |
| 11: | p:r Schoenen | ||
| In 'S Comp: Wijnkelder | |||
| verkopen { | 1: | p:s voeder vat | } onbequaam |
| 20: | p:r hele leggers | ||
| In S Comp: Stal | |||
| verkoopen: { | 1: | p:s veld rijtuijg onebequaam | |
| In S' Comp: Hospitaal | |||
| verkoopen { | 2: | p:s koopere staart pannen | } onbequaam |
| 5: | d:o tinne Steekbeckens | ||
| 1: | d:o d:o klisteer spuyt | ||
| 9: | d:o siften | ||
| 13: | d:o schaaren | ||
| 39: | d:o lancetten |
| In 't Negotie Pakhuijs | |||
| verkoopen { | 4: | p:s Pylaken | } gemotteerd |
| 3 3/4 | ell: Tryp | ||
| 79: | p:s Coussen | ||
| 2: | p:s duffeltjes | } beschadigd | |
| 11: | p:r Schoenen | ||
| In 'S Comp: Wijnkelder | |||
| verkopen { | 1: | p:s voeder vat | } onbequaam |
| 20: | p:r hele leggers | ||
| In S Comp: Stal | |||
| verkoopen: { | 1: | p:s veld rijtuijg onebequaam | |
| In S' Comp: Hospitaal | |||
| verkoopen { | 2: | p:s koopere staart pannen | } onbequaam |
| 5: | d:o tinne Steekbeckens | ||
| 1: | d:o d:o klisteer spuyt | ||
| 9: | d:o siften | ||
| 13: | d:o schaaren | ||
| 39: | d:o lancetten |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede hoop den 18: Septb: 1759. /:was geteekent:/ S: Swellengrebel.’
Naar lectuure welker memorie verstaan is, dat met de daarbij vermelde gestorvene leijfeijgenen en het verrekt beestiaal der E: Comp:, mitsgaders de te kort komende en defect aangebragte item, de in de resp: pakhuysen onbruijkbaer bevondene goederen, in diervoegen Sal werden gehandelt, als in margine der voorsz: Memorie is aangeteekent.
Waarna meede is nagesien, d’ onderstaande Reeckening, weegens den ontfangst en Uijtgaaf der Zeeguls met de Restanten van dien.
‘
| Zeegels D' A:o 1758/59: | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| R:x | 1/8 : | 1/4 : | 1/2 : | 3/4 : | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | |
| onder ult:mo Februarij Jongstl: Restant verbleeven | 40: | 395: | 618: | 24: | 91: | 12: | 20: | 83: | 86: | 30: | 10: | 13: | 8: | 47: | 5: | 8: | 3: | 4: | 6: | 7: |
| den 5: Maart jongsl: bijgekomen | 1200: | 800: | -: | -: | 100: | 100: | 50: | -: | -: | -: | -: | 50: | -: | -: | -: | 50: | -: | -: | -: | -: |
| Somma | 1240: | 1195: | 618: | 24: | 191: | 112: | 70: | 83: | 86: | 30: | 10: | 63: | 8: | 47: | 5: | 58: | 3: | 4: | 6: | 7: |
| Credunt | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| R:x | 1/8: | 1/4: | 1/2: | 3/4: | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | |
| van P:mo Maert laetstl. tot dato deeses verkogt | 934: | 652: | 335: | 1: | 96: | 48: | 6: | 25: | 12: | -: | 2: | 13: | 1: | 1: | 1: | 24: | -: | -: | 1: | -: |
| de dato deeser Restant | 306: | 543: | 283: | 23: | 95: | 64: | 64: | 58: | 74: | 30: | 8: | 50: | 7: | 46: | 4: | 34: | 3: | 4: | 5: | 7: |
| Somma | 1240: | 1195: | 618: | 24: | 191: | 112: | 70: | 83: | 86: | 30: | 10: | 63: | 8: | 47: | 5: | 58: | 3: | 4: | 6: | 7: |
| Zeegels D' A:o 1758/59: | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| R:x | 1/8 : | 1/4 : | 1/2 : | 3/4 : | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | |
| onder ult:mo Februarij Jongstl: Restant verbleeven | 40: | 395: | 618: | 24: | 91: | 12: | 20: | 83: | 86: | 30: | 10: | 13: | 8: | 47: | 5: | 8: | 3: | 4: | 6: | 7: |
| den 5: Maart jongsl: bijgekomen | 1200: | 800: | -: | -: | 100: | 100: | 50: | -: | -: | -: | -: | 50: | -: | -: | -: | 50: | -: | -: | -: | -: |
| Somma | 1240: | 1195: | 618: | 24: | 191: | 112: | 70: | 83: | 86: | 30: | 10: | 63: | 8: | 47: | 5: | 58: | 3: | 4: | 6: | 7: |
| Credunt | ||||||||||||||||||||
| van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| R:x | 1/8: | 1/4: | 1/2: | 3/4: | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60: |
| p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | p:s | |
| van P:mo Maert laetstl. tot dato deeses verkogt | 934: | 652: | 335: | 1: | 96: | 48: | 6: | 25: | 12: | -: | 2: | 13: | 1: | 1: | 1: | 24: | -: | -: | 1: | -: |
| de dato deeser Restant | 306: | 543: | 283: | 23: | 95: | 64: | 64: | 58: | 74: | 30: | 8: | 50: | 7: | 46: | 4: | 34: | 3: | 4: | 5: | 7: |
| Somma | 1240: | 1195: | 618: | 24: | 191: | 112: | 70: | 83: | 86: | 30: | 10: | 63: | 8: | 47: | 5: | 58: | 3: | 4: | 6: | 7: |
’/:onder Stond:/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ult:mo Augustus 1759 /:was geteekent / S: Swellengrebel’
’/:in margine:/ Deese Reeckening door ons Ondergeteekende Fiscael en geCommitt:s uijt den Raad van Justitie alhier behoorlijk nagesien, en met de Restanten geconfronteerd Zynde, is deselve in allen deelen accordeerende bevonden, datum ut supra /:en geteekent/ P:V: Reede van Oudshoorn, R: S: Alleman, C:l Brand. /:lager:/ Mij Present /:geteekent/ C:L: Neethling Secret:’
Uijt welke Reekening synde koomen te bleyken dat de verkogte Zeegels geduurende de jongst gepasseerde Ses maanden een Somma van Rxd: 1661 bedraagen hebben, is hierop verstaan, dat dit Montand volgens gebruyk in ‘S E: Comp: Cassa, overgebragt, en bij de meergemelde negotie boeken deeses gouvernements Sullen moeten werden Ingenoomen.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 375-409.¶
Dingsdag den {17591002} 2: Octob: 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Op voorl: Saturdag den 29: der even afgeweekene maand September, mitsg:s daags daar aan, ofte op eergisteren den 30: d:o, behouden van Rio de la goa ter deeser Rheede Synde komen te reverteeren, het Schip Scholtenburg , neevens den Hoeker de Hector , en daarmeede alhier aengebragt weesende, de Resteerende goederen uyt de lading van ‘t bengaals retourschip de Naarstigheijd , mitsg:s alles wat ‘er van dies toerustinge nog bruijkbaar is gevonden, gelijk meede het ijser dat naar het verbranden van den overgebleevenen Romp van evengem: kiel nog heeft kunnen werden bemagtigd, geliefde den Heere gouverneur heeden in Raade te produceeren de verClaring, dewelke nopens de gedaane afscheeping dier goederen door den Schipper Hans harmsz: en den ordinairen gecommitteerde Jan Adolff Kuul aan zijn Edele is overgegeeven, luydende als volgt.
‘Den wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a: ons ondergeteekendens Expres hebbende gelieven te Committeeren, omme naar ‘t arrivement met het Schip Scholtenburg ten dien eynde naar de baaij Rio de la goa afgesonden, over te Scheepen, alle sodanige goederen, als ‘er nog in ‘t aldaar ontramponeert leggende Bengaals Retourschip de naarstigheijd waaren verbleeven, Soo verclaaren wij Zulx verrigt, en uyt gem: bodem in ‘t Schip Scholtenburg afgelaaden te hebben, de hier onder gespecificeerd werdende goederen, Namentlijk.’
‘
| 1953: | Sacken Salpeeter, in Steede van 2000 Sacken volgens Factuur | |
| 396: | Baalen Coffij boonen d:o d:o d:o 533: baalen d:o d:o | |
| Alle 't Sappanhout, dat in dien bodem is gevonden en volgens factuur moet weegen 50000 lb: | ||
| Een Parthij Peeper, Swarte Mallabaarsse , naar gissing ruijm 100'000 lb: in plaetse van 150'000 lb: luyd der Factuur | ||
| 38: | Packen guinees | |
| 17: | d:o Gerras | |
| 14: | d:o Salempoeris | |
| 16: | d:o Cassas | |
| 13: | d:o Mallemollen | |
| 12: | d:o Baftas | |
| 8: | d:o Doerias | |
| 6: | d:o Hamans | |
| 6: | d:o Bethiljes Cangam | |
| 6: | d:o Gaarne Roemaals | |
| 5: | d:o Tuckeries | |
| 4: | d:o D' Herriabadijs | |
| 4: | d:o Ammertjes | |
| 2: | d:o Thansjeebs | |
| 1: | d:o PinasGingam | |
| 1: | d:o Sichtermanssaaij | |
| 1: | d:o Sirsicke | |
| 1: | d:o Taffachelas gingam | |
| 1: | d:o karradherijs | |
| 156: | Packen. | |
| 2: | halve Leggers | } Borax, die vermits de blasen, waeren deselve bevoorens is gedaan geweest, waaren komen te verrotten, door de Scheeps overheeden in 't neevensgem: vaatwerk is overgestort, terwijl de onderget: als van die stoffe geen kennis hebbende oversulx niet kunnen oordeelen of deselve nog goed is ofte niet. |
| 1: | Aam | |
| 3: | halve amen, en | |
| 1: | anker | |
| 3: | Packen guinees | } Beschadigd |
| 5: | d:o Salempoeris | |
| 2: | d:o Gerras | |
| 1: | d:o keeper | |
| 3: | d:o Cassas | |
| 1: | d:o Doerias | |
| 15 | Packen. |
| 1953: | Sacken Salpeeter, in Steede van 2000 Sacken volgens Factuur | |
| 396: | Baalen Coffij boonen d:o d:o d:o 533: baalen d:o d:o | |
| Alle 't Sappanhout, dat in dien bodem is gevonden en volgens factuur moet weegen 50000 lb: | ||
| Een Parthij Peeper, Swarte Mallabaarsse , naar gissing ruijm 100'000 lb: in plaetse van 150'000 lb: luyd der Factuur | ||
| 38: | Packen guinees | |
| 17: | d:o Gerras | |
| 14: | d:o Salempoeris | |
| 16: | d:o Cassas | |
| 13: | d:o Mallemollen | |
| 12: | d:o Baftas | |
| 8: | d:o Doerias | |
| 6: | d:o Hamans | |
| 6: | d:o Bethiljes Cangam | |
| 6: | d:o Gaarne Roemaals | |
| 5: | d:o Tuckeries | |
| 4: | d:o D' Herriabadijs | |
| 4: | d:o Ammertjes | |
| 2: | d:o Thansjeebs | |
| 1: | d:o PinasGingam | |
| 1: | d:o Sichtermanssaaij | |
| 1: | d:o Sirsicke | |
| 1: | d:o Taffachelas gingam | |
| 1: | d:o karradherijs | |
| 156: | Packen. | |
| 2: | halve Leggers | } Borax, die vermits de blasen, waeren deselve bevoorens is gedaan geweest, waaren komen te verrotten, door de Scheeps overheeden in 't neevensgem: vaatwerk is overgestort, terwijl de onderget: als van die stoffe geen kennis hebbende oversulx niet kunnen oordeelen of deselve nog goed is ofte niet. |
| 1: | Aam | |
| 3: | halve amen, en | |
| 1: | anker | |
| 3: | Packen guinees | } Beschadigd |
| 5: | d:o Salempoeris | |
| 2: | d:o Gerras | |
| 1: | d:o keeper | |
| 3: | d:o Cassas | |
| 1: | d:o Doerias | |
| 15 | Packen. |
‘Voorts zijn ‘er nog in den hoeker de Hector afgeladen, een parthij bedurven Coffij boonen, als nog ten deele goed weesende, en de overige als niets waardig zijnde, zijn aldaar weggeworpen /:onderstond:/ In ‘t Casteel de goede Hoop den 11 Octb: 1759: /:was geteekent:/ Hans Harmsz:, J:A: Kuuhl.’
Naar Lectuure welker verclaring voor eerst goedgevonden en beslooten is, dat de daarbij vermelde 15: Packen met beschadigde Lijwaaten ten eersten aan de wal Sullen werden gebragt, ten eijnde, gelijk dit meede is gedaan geworden, met de geene die reets bevoorens met gedagten Hoeker de Hector hier zijn aangebragt, het verrotte daar uijt te doen neemen en d’ overige gevlekte, dog andersints nog goed zijnde Stucken weederom te laaten herpacken: Terwijl dat, om de gesteldheijd van den borax regt te kunnen weeten, deselve door den Apothecar van ‘S E: Comp: Hospitaal alhier Cornelis Brouw, naauwkeurig Zal moeten werden besigtigt: maar noopens de in voorseijden hoeker afgescheepte bedurven Zijnde Coffij boonen, is best geoordeelt, deselve meede hier aan de wal te doen brengen, als wanneer daaromtrent, mitsg:s de in dat kieltje insgelijx afgeladene goederen, die tot d’ Equipagie van de naarstigheijd hebben behoord, en het daarvan afgekoomen zijnde ijser, sodanig nader besluyt zal werden genoomen, als met ten meesten dienste der E: Comp: Sal vinden te behooren.
Sijnde voorts nog goedgevonden en verstaen, om het voorsz: Schip Scholtenburg , met dees ap en dependentie als nu door Expresse gecommitt:s aan den Cap: Lieut: Pieter Schoneman behoorlijk te doen overgeeven; en den Schipper Hans Harmsz: wederom op meergem: Hoeker de Hector , om daerop als bevoorens het Commando te voeren, te laten overgaan.
Vervolgens wierd door den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn, te kennen gegeeven, dat gelyk bij Resolutie van den 21: Junij 1757: aan hem was gedemandeert, naauwkeurig ondersoek te doen, naar sodanige particuliere goederen als volgens aanschryvens van den Heer Directeur en Raadt in Bengalen gepresumeert wierd, in het voorsz: Schip de Naarstigheijd te zijn afgelaaden, hij Heer Fiscaal immediaat op ‘t arrivement van ‘t Schip Scholtenburg en den Hoeker de Hector ter deeser rheede, zodanige ordres hadde gesteld, volgens welke zig ten vollen konde gerust houden, dat in gevalle ‘er eenige particuliere goederen in een dier kielen mogte weesen overgescheept, deselve op geenerleij wijze hier aan de wal Zullen kunnen werden gebragt; dog dat, terwijl het gem: Schip de Naarstigheijd te Rio de la goa , allesints ten overstaan van gementioneerden Schipper Hans Harmsz: en ordinaire gecommitteerde Jan Adolff kuul was ontlost geworden, en het oversulx aan haerl: ten vollen Soude moeten bekend Zijn, ingevalle Zig daarin eenige Particuliere goederen mogte hebben bevonden, zijn E: dierhalven voorneemens was, deselve dienaangaande voor geCommiteerde leeden uyt den Raad van Justitie deeses gouvernements te hooren, en verders ten belange deeser Saak Zodanige andere Justitieele Enquesten te beleggen, als daaromtrent Zoude worden vereijscht, ten eynde daarvan vervolgens zoo aan deesen Raede, als aan de hooggebiedende heeren en meesteren in ‘t vaderland voldoenend berigt te kunnen geeven.
Synde voorts door den Gezaghebber en verdere officieren van den Hoeker de Neptunus het onderstaande request gepresenteerd.
Aan den Wel Edelen gestr: Heer Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop en den ressorte van dien &&&: beneevens den E Agtb: Politicquen Raad.
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtb: Heeren!’
‘Geeven met verschuldigde Eerbied te kennen uwe wel Edele Gestr: en E Agtb: seer needrige Dienaaren’
‘
| Bastiaan van Pantegem | Gesaghebber |
| Marinus Buijt | Eerste Stuurman |
| Pieter Voogt | Tweede d:o |
| Pieter Barens | Bootsman |
| Claas Gouw | Bottelier |
| Abraham Gillis | Ondermeester |
| Paulus Kip | Timmerman, en |
| Hendrik Cramers | Schieman |
| Bastiaan van Pantegem | Gesaghebber |
| Marinus Buijt | Eerste Stuurman |
| Pieter Voogt | Tweede d:o |
| Pieter Barens | Bootsman |
| Claas Gouw | Bottelier |
| Abraham Gillis | Ondermeester |
| Paulus Kip | Timmerman, en |
| Hendrik Cramers | Schieman |
‘Alle in gem: qualiteijten op den nu onlangs ter deeser Rheede gearriveerden en bij dit gouvernements gehoorenden Hoeker de Neptunus bescheijden, hoe aan de Suppl:te door d’ Edele heeren Bewindhebberen ter Camer Zeeland alleen gepermitteerd geworden Zijnde, herwaets te moogen meede neemen, te weeten, den eersten en Vierden Suppl:t ieder de helft, mitsg:s d’ andere elk een vierde part der dranken, die andersints volgens Reglement van den Jaere 1742: aan Persoonen van haarl: qualiteijten, die met een Schip naar Batavia vertrecken is toegestaan, zij Suppl:ten aan den anderen kant voor den uijtvoer derselver, dan ook maar de helfte der ordinaire Recognitie penn:, te weeten, ƒ2 1/2: voor ijder pijp bier hebben behoeven te betaalen; Weshalven de suppl:ten de vrijheijd neemen Zig in alle ootmoed te keeren tot uwe wel Edele gestr; en E: Agtb:, met Eerbiedig versoek, dat Uwe wel Edele gestr: en E: Agtb: van die goedheijd gelieven te zijn, om als nu voor den invoer der voorsz: gepermitteerde dranken ook maar de helft ofte 2 1/2 Rxd: voor ieder pijp bier door de suppl:ten te laten betalen /:onderstond:/ ‘T welk doende &:a’
Waar omtrent in aanmerking genoomen weesende, dat de door haar meede genoomene dranken, blijkens de lijst die daar van door d’ Edele Heeren bewindhebberen ter Camer Zeeland herwaards gesonden is, in der daed maar komen te bedragen, te weeten die van den gesaghebber en bootsman maer de helft, en van alle d’ andere eenelijk een vierde gedeelte van het geene zijn andersints met een Schip uijtgevaaren zijnde, soude hebben moogen meede neemen, heeft men dierhalven goedgevonden, het voorsz: door haar gedaane versoek t’ accordeeren, waar van egter aan welgem: Edele heeren Bewindhebberen ter Camer Zeeland behoorlijk kennisse zal werden gegeeven.
Door den heer L:t Collonel Isaacq Meinertzhagen, als Prisident des burger krijgsraads alhier, meede overgegeeven geworden Zijnde, het onderstaande Extract uijt de Notulen van gem: krijgs raad.
‘Gaf den E: Heer President te kennen, dat sijn E:d:, ingevolge het g’Eerd aanschrijvens deeser Regeering aan den E: krijgsraad in dato den 7: deeser maand gedaen, de Persoonen, die bij het vigeerend placcaat ten dien Selfden daage g’affigeert, waaren aangesteld, en bij verscheyning van een Vyand in dit Caabse district tot het doen der Seynen geschikt, op heeden hadde doen verscheynen, te weeten.’
‘
| Adriaan Heuning als Seinman | van de Platte Cloof |
| Cornelis Verwij d:o d:o | d:o de hooge bergh |
| Jan Louw Adriaansz: | d:o d:o rondebosjes berg |
| Den presenten Luyt: Eksteen | d:o Coeberg |
| Johannes de Vries | d:o kleijne dassenberg . |
| Michiel Basson | d:o op desselfs woonplaets in 't Swart Land . |
| de knegt van d' wed: van der Poel als posthouder | d:o kleijne Paarde berg . |
| Adriaan Heuning als Seinman | van de Platte Cloof |
| Cornelis Verwij d:o d:o | d:o de hooge bergh |
| Jan Louw Adriaansz: | d:o d:o rondebosjes berg |
| Den presenten Luyt: Eksteen | d:o Coeberg |
| Johannes de Vries | d:o kleijne dassenberg . |
| Michiel Basson | d:o op desselfs woonplaets in 't Swart Land . |
| de knegt van d' wed: van der Poel als posthouder | d:o kleijne Paarde berg . |
‘aan ijder van dewelke, binnen geroepen zijnde, ter handen wierd gesteld, een g’authentiseerd Extract der Resolutie op den 14: Aug:s deeses Jaars, in Raade van Politie genoomen, met Serieuse recommandatie, d’ ordres daar in vervat op het naauwkeurigste te observeeren, en bij de komste van een Vijand punctueelijk op te volgen, ‘t welk een yder in ‘t Zijne aangenoomen en beloofd heeft, te zullen doen en naarkoomen.’
‘Wijders Zijn tot het naauwkeurig ondersoeken, of de Plaatsen alwaar ‘t Canon thans is leggende Conform d’ ordre schoon, mitsg:s het buskruijt &:a, door bovengen: Seijnmannen in een behoorlijke staat word gehouden genomineert en aangesteld.’
‘den ritm: Joh:s Meynd:s Cruijwagen ter visitatie van ‘t Canon op de Platte Cloof en hooge berg .’
‘den Lieut: Petrus M:l Eksteen ‘t Canon &:a op de klyne dassenberg neevens den Cornet Nicolaas Laubser bij beurten d:o d:o bij Michiel Basson en d:o de kleijne Paarde Berg den lieut: Oloff Bergh: d:o d:o op de ronde bosjes berg en koeberg .’
‘Met recommandatie sulx in ‘t Laatste der maand December, in ‘t Laatste van April en in ‘t Laatste van Augustus preciselijk werkstellig te maaken, omme van hunne bevinding in het begin der maanden Januarij, Maij en September in d’ ordinaire Crijgsvergadering telkens verslag, en vervolgens aan den Wel Edelen Heer gouverneur rapport te kunnen doen.’
‘Synde verders tot het bewaaren van ‘t Platte Land in dit Caabse district, bij een generaal opontbot de volgende bereijts van ordinaire burgerdiensten afgeschreevene manschappen g’ordonneerd en aangesteld.’
‘
| den Weesm:r Hend: O: Eksteen en | } aan de Tygerberg |
| den burger david Villiers d' jonge | |
| den burger Adriaan Louw d' oude | } aan de Koeberg |
| d:o d:o Matthys Zondag d' oude en | |
| d:o d:o Tobias Mostert d' oude | |
| den burger Gerrit van Nieuwkerken en | } aan de Mosselbanx rivier |
| d:o d:o Tobias van Dijk | |
| den burger Stephanus Buijs | } aan de Bottelarij |
| den burger Stephanus Walters | } aan de berg Rivier |
| den burger Johannes Bissieux | } in 't Swart Land . |
| d:o d:o Jan Raatjes | |
| d:o d:o Burgert van Dijk d' oude | |
| d:o d:o Rudolff Brits d' oude |
| den Weesm:r Hend: O: Eksteen en | } aan de Tygerberg |
| den burger david Villiers d' jonge | |
| den burger Adriaan Louw d' oude | } aan de Koeberg |
| d:o d:o Matthys Zondag d' oude en | |
| d:o d:o Tobias Mostert d' oude | |
| den burger Gerrit van Nieuwkerken en | } aan de Mosselbanx rivier |
| d:o d:o Tobias van Dijk | |
| den burger Stephanus Buijs | } aan de Bottelarij |
| den burger Stephanus Walters | } aan de berg Rivier |
| den burger Johannes Bissieux | } in 't Swart Land . |
| d:o d:o Jan Raatjes | |
| d:o d:o Burgert van Dijk d' oude | |
| d:o d:o Rudolff Brits d' oude |
‘Welke persoonen door de veld Corporaals van Dijk en Engelaar, daarvan ten eersten moeten werden verwittigt en dat Zijlieden in Zulken geval een goede toesigt in hunne districten Sullen hebben te houden, ten eynde alle disordres en samenrotting van Slaven werde verhindert en teegen gegaan, gelyk meede den Veld Corporaal.’
‘
| Jan Slabbert sal hebben te waarschouwen, aan | |
| Jan Keuler | } aan de Picquet berg . |
| Gerrit Ovie | |
| Gerrit Cloete en | |
| Ernst Eelders | |
| Pieter Smit | } aan 't Soute Rivier |
| Theunis van Schalkwijk | |
| Fredrik Brand d' oude | |
| Pieter van Nieuwkerken aan de witte klip , en den VeldCorporaal Johannes Bruijns, Steven ten Holder, Barend van Lip en Lambert Meyburg d' oude. |
| Jan Slabbert sal hebben te waarschouwen, aan | |
| Jan Keuler | } aan de Picquet berg . |
| Gerrit Ovie | |
| Gerrit Cloete en | |
| Ernst Eelders | |
| Pieter Smit | } aan 't Soute Rivier |
| Theunis van Schalkwijk | |
| Fredrik Brand d' oude | |
| Pieter van Nieuwkerken aan de witte klip , en den VeldCorporaal Johannes Bruijns, Steven ten Holder, Barend van Lip en Lambert Meyburg d' oude. |
‘Welke veld Corporaals al meede sal worden aangeschreeven en geordonneert, voor en al eer sylieden Caabwaarts koomen, wel toe te sien, dat yder ‘t Zij Comp: dienaaren of burger, Soo verre hun district aangaat, buyten de bovengem: persoonen ten alderspoedigsten opkoome, en dus aan bovengem: placcaat kome te voldoen /:Onderstond:/ Accordeert /:was geteekent:/ Joh:s Leij Scriba /:in margine:/ Cabo de goede hoop datum voorm:’
Heeft men Zig de daarbij gemaakte Schickingen Soo noopens d’ officieren, door dewelke de geordonneerde Seijnplaetsen &:a successivelijk zullen moeten werden gevisiteerd, als ook der Persoonen die tot bewaring van het Platte Land geordonneert Zijn, laten welgevallen: Ondertusschen dat bij deese geleegentheijd ook goed gedagt is, dat ten eijnde de seinen van alarm des te eerder Soude kunnen worden gedaen, een Stuk Canon van 12: lb: bals Zal werden gesteld, op een bequaame plaets aan de Soute Rivier , bij of omtrent de wooning van den burger Johannes van Aarden; en dat men bovensdien aldaar ook een vlagge Stok Zal laten opregten, met Speciaale ordre voor den Zeijn en Vlaggeman van de Platte Cloof , dat zoo dra uyt het voorsz: aan de Soute Rivier geplaatste Canon zal werden geschooten, en dat de Prince vlag aldaer zal koomen te waaijen de vlag van de Platte Cloof meede opgeheessen, en daar bij door hem vlaggeman van gem: Cloof de overige beraemde Seinen Zullen moeten gedaan worden, Sonder daartoe eenige verdere ordres af te wagten, dewijl bij een generaal opontbod, het afsenden van twee mannen te paard direct na de Soute Rivier , en Soo verder landwaerds in Zal worden gedaan, Zullende insgelyx tot het doen der Seinen, aan den Zein en vlaggeman der voorseijde Soute rivier , een quantiteijt van 100 lb: buscruijt worden afgegeeven.
Voorts met betreckinge tot de Comp: Pennisten in aanmerkinge genoomen weesende dat dewijl den onderCoopman Daniel Heijning thans als meede Lidt in den Raed van Justitie komt Cessie te hebben, denselven oversulx niet wel met gevoeggelijkheijd langer als Sergeant in voorseijde Comp: kan werden geemploijeert, heeft men dierhalven goedgevonden hem daarvan t’ Excuseeren: Terwijl zoo in desselfs plaats als ook in Steede van den burger weesmeester Steven ten Holder en Commissaris Hendrik Heijns, waervan den eersten door desselfs aanhoudende Lighaams gebreckelijkheeden buyten Staat geraakt is, om voortaan tot bovengem dienst meer te kunnen gebruijkt worden, en den anderen al over eenigen tijd is koomen t’ overlijden; Op het voordragen van den heer Independent fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn, als hoofd over meergem: Comp: Pennisten weederom tot Sergeanten zijn aengesteld geworden.
Mitsg:s tot Corporaal in plaatse van evengem: Adleda, den burger weesmeester Jacobus Blanckenberg.
Werdende hierna door d’ E E: David d’ Aillij, en Pieter Hacker, in qualiteijt als gecommitteerde Examinateurs der negotie en Zoldij boeken deeses gouvernements geproduceerd de versoekschriften van den Pakhuijsmeester, Dispencier en keldermeester, tendeerende om te moogen genieten, d’ ordinaire Jaarlijxe afschrijvingen op de goederen, die door haarl: geduurende het voorl: boekjaar Zyn verstrekt geworden, welke versoekschriften aldus waaren Luydende.
Aan den Wel Edelen gestr: heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsgad:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den ressorte van dien &:a &:a, beneevens den E Agtb: Raad van Politie deeses gouvernements.
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtb: Heeren!’
‘Den ondergeteekende Pakhuysmeester versoekt Seer Eerbiedig dat aan hem mag werden toegestaan, d’ ordinaire afschrijving op de hier onder te noemene goederen, gedurende dit afgeweekene boekjaer onvermydelijk gevallen, bestaande in de volgende, namentlijk:’
‘
| Cramerijen | ||
| 37 1/2: | lb: aluyn op 1248: lb: over 't jaar geleegen hebbende à 3: pC:to | |
| 22 lb: | lijm op 442 lb | } à 5: P:r C:to |
| 62 1/2: | d:o Stijfsel d:o 1252: d:o | |
| Loot | ||
| 7: | d:o op 5736 lb plat à 1/8 pC:to | |
| Cooper | ||
| 6 1/4 lb: | gesorteerd op 5072: lb: à 1/8: pC:to | |
| Ijser | ||
| 1883 lb: | gesorteerd, op 125562 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 1 1/2: pC:to | |
| Staal | ||
| 6 lb: | als: | |
| 4 1/2: lb: op 305 lb: over 't Jaer geleegen hebbende à 1 1/2: p:r C:to | ||
| 1 1/2 d:o op 178 lb: binnen 't Jaar aangebragt à 1: p:r C:to | ||
| Spijkers | ||
| 261 lb: | gesorteerde Ysere, op 17431 lb: over t jaer geleegen hebben à 1 1/2: pC:to | |
| Verwen | ||
| - 1/2 lb: | fijne op 19 1/2 lb: over 't jaar geleegen hebben à 3: p:r C:to | |
| 80: | d:o gesorteerde groove op 2676 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 3: pC:to | |
| Tabak | ||
| 251: | lb: op 8387 lb: à 3: pC:to | |
| Specerijen | ||
| 1 1/2 lb: | Nooten op 160 7/8 lb: | } over 't jaar geleegen hebbende à 1: pC:to |
| - 3/4: | d:o Nagulen d:o 67 7/8 d:o | |
| 1 1/2: | d:o Fouly d:o 144 3/8 d:o | |
| 1 1/2: | d:o Canneel d:o 158:1/8 d:o | |
| Coffij Boonen | ||
| 2: | lb: op 100: lb: over 't Jaar geleegen hebbende a 2: P:r C:to |
| Cramerijen | ||
| 37 1/2: | lb: aluyn op 1248: lb: over 't jaar geleegen hebbende à 3: pC:to | |
| 22 lb: | lijm op 442 lb | } à 5: P:r C:to |
| 62 1/2: | d:o Stijfsel d:o 1252: d:o | |
| Loot | ||
| 7: | d:o op 5736 lb plat à 1/8 pC:to | |
| Cooper | ||
| 6 1/4 lb: | gesorteerd op 5072: lb: à 1/8: pC:to | |
| Ijser | ||
| 1883 lb: | gesorteerd, op 125562 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 1 1/2: pC:to | |
| Staal | ||
| 6 lb: | als: | |
| 4 1/2: lb: op 305 lb: over 't Jaer geleegen hebbende à 1 1/2: p:r C:to | ||
| 1 1/2 d:o op 178 lb: binnen 't Jaar aangebragt à 1: p:r C:to | ||
| Spijkers | ||
| 261 lb: | gesorteerde Ysere, op 17431 lb: over t jaer geleegen hebben à 1 1/2: pC:to | |
| Verwen | ||
| - 1/2 lb: | fijne op 19 1/2 lb: over 't jaar geleegen hebben à 3: p:r C:to | |
| 80: | d:o gesorteerde groove op 2676 lb: over 't Jaar geleegen hebbende à 3: pC:to | |
| Tabak | ||
| 251: | lb: op 8387 lb: à 3: pC:to | |
| Specerijen | ||
| 1 1/2 lb: | Nooten op 160 7/8 lb: | } over 't jaar geleegen hebbende à 1: pC:to |
| - 3/4: | d:o Nagulen d:o 67 7/8 d:o | |
| 1 1/2: | d:o Fouly d:o 144 3/8 d:o | |
| 1 1/2: | d:o Canneel d:o 158:1/8 d:o | |
| Coffij Boonen | ||
| 2: | lb: op 100: lb: over 't Jaar geleegen hebbende a 2: P:r C:to |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede Hoop ult:o Aug:s 1759 /:was geteekent/. D: D’ Aillij.’
‘Den wel Edelen gestr Heer Ryk Tulbagh. Raad Extra ordinaris van neederlands India, gouverneur van Cabo de goede hoop &&&: beneevens den E: Agtb: raed van Politie, werd eerbiedig versogt, dat aan den ondergeteekenden Dispencier mag werden toegestaan de ordinaire afschrijving van de onderstaande goederen, dewelke door Spillagie, leckagie, aenslaan der Muuren als andersints onvermijdelijk in een jaer komen te ontstaan, namentlijk’
‘
| 391 7/8: | mudd: Tarwe op 19597 7/8: mudd: zynde 2: p:r C:to, bij het harpen, uytmeeten, als meede door het wegsleepen van Rotten en muijsen, desgelyx aanslaan der muuren vermindert. | |
| 36 1/4: | d:o Rogh op 1213 1/4 mudd: als vooren Synde 3 p:r C:to | |
| 27: | d:o Garst op 1824: mudd: als even gem: weesende 1 1/2 pC:to | |
| 4: | d:o gemeene gort op 280 mudd: door uytmeeten, uijteeten van Calanders &:a vermindert. | |
| 32 1/2 | d:o Boonen op 1173 3/8 mudd: als | |
| 27 1/2: mud: op 922 1/4 m: over 't jaer geleegen hebbende zijnde 3 P:r C:to | ||
| 5: d:o d:o 251 1/8: d:o binnen 't jaar uitgemeeten a 2 p:r C:to | ||
| 35 1/4: | mudd: Erweeten op 1178 1/4 mudd: over het Jaar geleegen hebbende à 3: pC:to | |
| 12751:lb: | Rijst op 425036 lb: door het uyt eeten van Calanders, kackerlacken, als aanslaen der muren vermindert, Sijnde 3: pC:to | |
| 865 lb: | Beschuyt op 57664: lb: d:o 1 1/2 d:o | |
| 368d:o | Poedersuijker op 12272: d:o over het jaer geleegen hebbende à 3: pC:to | |
| 1209d:o | Candij Zuyker op 40321 lb: à 3: P:r C:to ad item | |
| 31:d:o | Peper op 1382 1/2 lb: Sijnde 2 1/4 pC:to over het jaar geleegen hebbende. | |
| 15:lb: | Cattoene gaarn op 1058: lb als. | |
| 9: lb: op 462: lb: over het jaar geleegen hebbende Synde 2: P:r C:to | ||
| 6: d:o d:o 596: d:o à 1: P:r C:to binnen 't Jaar verstrekt. | ||
| 15 lb: | gemeene wax op 495 lb: à 3: pC:to | } over het jaar geleegen |
| 40 d:o | wax kaarssen d:o 2023: d:o d:o 2 d:o | |
| 142: lb: | Zeep op 7224: lb: door het indroogen en uijtweegen vermindert, Zynde 2: pC:to | |
| 37: | kann: olyven olij op 1241: kann: door leccagie verspild, zijnde 3: pC:to | |
| 64: | kann: lijn olij op 1292: kann: over het jaer geleegen hebbende, wesende 5 P:r C:to | |
| 124: | kann: Clappus olij op 2476 kann: als even gesegt, zynde 5 P:r C:to | |
| 60: | kann: traan op 2019 kann: sijnde 3: pC:to |
| 391 7/8: | mudd: Tarwe op 19597 7/8: mudd: zynde 2: p:r C:to, bij het harpen, uytmeeten, als meede door het wegsleepen van Rotten en muijsen, desgelyx aanslaan der muuren vermindert. | |
| 36 1/4: | d:o Rogh op 1213 1/4 mudd: als vooren Synde 3 p:r C:to | |
| 27: | d:o Garst op 1824: mudd: als even gem: weesende 1 1/2 pC:to | |
| 4: | d:o gemeene gort op 280 mudd: door uytmeeten, uijteeten van Calanders &:a vermindert. | |
| 32 1/2 | d:o Boonen op 1173 3/8 mudd: als | |
| 27 1/2: mud: op 922 1/4 m: over 't jaer geleegen hebbende zijnde 3 P:r C:to | ||
| 5: d:o d:o 251 1/8: d:o binnen 't jaar uitgemeeten a 2 p:r C:to | ||
| 35 1/4: | mudd: Erweeten op 1178 1/4 mudd: over het Jaar geleegen hebbende à 3: pC:to | |
| 12751:lb: | Rijst op 425036 lb: door het uyt eeten van Calanders, kackerlacken, als aanslaen der muren vermindert, Sijnde 3: pC:to | |
| 865 lb: | Beschuyt op 57664: lb: d:o 1 1/2 d:o | |
| 368d:o | Poedersuijker op 12272: d:o over het jaer geleegen hebbende à 3: pC:to | |
| 1209d:o | Candij Zuyker op 40321 lb: à 3: P:r C:to ad item | |
| 31:d:o | Peper op 1382 1/2 lb: Sijnde 2 1/4 pC:to over het jaar geleegen hebbende. | |
| 15:lb: | Cattoene gaarn op 1058: lb als. | |
| 9: lb: op 462: lb: over het jaar geleegen hebbende Synde 2: P:r C:to | ||
| 6: d:o d:o 596: d:o à 1: P:r C:to binnen 't Jaar verstrekt. | ||
| 15 lb: | gemeene wax op 495 lb: à 3: pC:to | } over het jaar geleegen |
| 40 d:o | wax kaarssen d:o 2023: d:o d:o 2 d:o | |
| 142: lb: | Zeep op 7224: lb: door het indroogen en uijtweegen vermindert, Zynde 2: pC:to | |
| 37: | kann: olyven olij op 1241: kann: door leccagie verspild, zijnde 3: pC:to | |
| 64: | kann: lijn olij op 1292: kann: over het jaer geleegen hebbende, wesende 5 P:r C:to | |
| 124: | kann: Clappus olij op 2476 kann: als even gesegt, zynde 5 P:r C:to | |
| 60: | kann: traan op 2019 kann: sijnde 3: pC:to |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede hoop ult:o aug:s 1759: /:was geteekent:/ C:l Brand.’
Aan den Wel Edelen gestr Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop en den Ressorte van dien &:&:&:a beneevens den E: Agtb: raad van Politie.
‘Wel Edele gestr Heer, en E Agtb: Heeren.’
‘Den ondergeteek: keldermeester versoekt Seer Eerbiedig aan uwe wel Edele gestr: en E: Agtb:, dat aan hem mag valideeren, de hier onder gespecificeerde afschrijving, te weeten.’
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede Hoop ulto: Aug:s 1759 /:was geteekent/ J:F: Tiemmendorff.’
Soo is naar Resumptie derselver verstaen, dat de daarbij aangehaalde minderheeden, als niet excedeerende bij de voorseijde Negotie boeken Zullen werden afgeschreeven.
Den Capitain van eene der Comp:en dragonders aen Swellendam Esaias Engelbert Meijer, op Zijn hier om bij request gedaane versoek, ter Consideratie van desselfs hoogen ouderdom en verscheijde lighaems gebreckelijkheeden van voorsz: bediening ontslagen geworden zijnde, heeft men goedgevonden wederom tot Cap: over gem: Comp: te bevorderen, den Lieut: Andries Holtshausen, mitsg:s den Cornet Michiel Mulder tot Luytenant, en den adjudant Godfried Drosky als Cornet te laten optreeden, welken laatstgem: egter den dienst als adjudant gelijk bevorens daarbij zal moeten waarneemen.
Sijnde Laatstelijk op het diesweegens bij request gedaane versoek door den oud burger vaandrig hendrik Abraham Möller, aan denselven toegestaan, om neevens desselfs huysvrouw en twee kinderen, ‘t eene beneeden de twee Jaaren, en t’ andere omtrent een maand oud Zijnde, onder betaaling van ‘t daar toe staande Transport en Costgeld, met een der verwagt werdende uytkomende Scheepen naar Batavia te moogen vertrecken.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daege en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D: d’ Aillij
[Signed:] P Hacker O M Bergh R:t en Secret:s
C. 137, pp. 410-412.¶
Dingsdag den {17591009} 9: Octb: 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Op heeden ontfangen en geleesen geworden Zijnde, Seekere missive van den Landdrost en krijgsraad van Stellenbosch en Drakensteijn de dato 25: der even afgeweekene maand Septb:, heeft men Zig de gedaane aanstellinge van Pieter de villiers Davidsz, Jan de Villiers Pietersz, Schalk Willemsz: van der Merwe, Barend Gildenhuijsen en Christiaan Greuning, de vier eerste tot wagtmeesters, en laatstgen: tot Sergeant laten welgevallen, en voorts beslooten, aan haarl: Zoo tot de gewoone Exercitie als den optrek aan Stellenbosch te doen verstrecken 1500: lb: buscruyt en 2700 p:s Vuursteenen.
Gelijk ook ingevolge derselver diesweegens gedaan versoek goedgevonden is, aan haarl: te laaten afgeeven, nog 700 lb: buscruijt, om zoo aande resp: vier Comp: Dragonders, en een Comp: Infanterije als aan de Comp: burger Collegianten en andere onder den Cap:t Johannes Louw Jacobsz: te werden verdeelt, ten eijnde daarvan, bij een algemeen opontbod voorsien te Zijn: Terwijl gem: Landdrost en krijgsraaden ten belange van de ten voorsz; eynde meede versogte 1500 lb: loot, Zullen werden gelast, daer toe t’ employeeren, Zoo veel ponden van het loot dat met dit oogmerk in den Jaere 1747: aen deselve afgegeeven, en onder sommige der officieren verdeelt geworden is.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 413-441.¶
Dingsdag den {17591016} 16: Octb: 1759.
S’ voormiddags alle Present.
De in den Hoeker de Hector afgelaaden geweest Zijnde goederen, die tot d’ Equipagie van het te Rio de la goa afgelegde Schip de Naarstigheijd hebben behoord, gelijk meede het daar van gekoomen Zynde Yser &:a, uijt gem: kieltje ontlost, en hier aen de wal gebragt geworden Zijnde, wierd daar van op heeden door den Heer Hoofdadministrateur Sergius Swellengrebel geproduceerd, d’ onderstaande Memorie.
‘Memorie van de Natenoemene Equipagie goederen &:a dewelke van het op Rio de la goa geleegen hebbende, en aldaar gesloopt Sijnde Bengaals Retour Schip de Naarstigheijd geborgen, en met het Schip Scholtenburg en de Hoeker de Hector alhier aangebragt Zijn, gelijk blijkt bij de verClaring der gecommitteerdens hier annex, namentlyk:’
‘
| verkoopen { | 5 | p:s Copere koks keetels met haer deksels | } alles oud en onbequaam |
| 1: | d:o d:o vergiet Test. | ||
| 1: | d:o d:o broodpan en deksel | ||
| 1: | d:o d:o braadpan | ||
| 2: | d:o d:o koekepannen | ||
| 1: | P:s Cooper Staart pan | ||
| 1: | d:o d:o Dekoktum keetel | ||
| 1: | d:o d:o Schuijmspan | ||
| 3: | d:o d:o Erten Leepels | ||
| 1: | d:o Asschop | ||
| 2: | d:o Vuurtangen | ||
| 2: | d:o Roosters | ||
| 2: | d:o Vleeschforken | ||
| 1: | d:o Ysere Pot | ||
| 1: | d:o Trek Zaag | ||
| 1: | d:o kloof d:o | ||
| 1: | d:o Strijk bank | } onbequaam | |
| 1: | d:o Spons boor | ||
| 4: | beslage schoppen | ||
| 1: | d:o Timmermans kist met een parthij gereetschap | } door de Roest vergaan | |
| 1: | d:o kist met een parthij kuijpers gereetschap | ||
| 1: | d:o Smits kist met een parthij oud ijserwerk | ||
| 1: | p:s Botteliers kist, en daer in | } alles onbequaam | |
| 1: d:o Copere Schaal | |||
| 1: d:o ysere Balans | |||
| 7: d:o Copere lampen | |||
| 2: d:o fretten | |||
| 1: d:o kraan boor | |||
| 2: d:o houtte omslagen | |||
| 24: Tinnegoed, bestaande in kannen Pintjes, beekers en musjes | |||
| 91: | bossen ijsere banden, soo heele als halve leggers door de Roest verteerd. | ||
| 1: | p:s uurglas van Vier Uuren | ||
| 1: | p:s Brandspuyt onbequaam | ||
| 32: | d:o Plampers | } onbequaam | |
| 32: | d:o Patroontassen | ||
| 36: | d:o Piecquen | ||
| na Europa te senden { | 27: | d:o Snaphaanen | |
| 6: | d:o Donderbussen | ||
| 8: | p:r Pistoolen | ||
| 1: | p:s bankschroef | ||
| 1: | d:o Speerhaak | ||
| Inneemen 2 lb: voor een { | 12800: | lb: oud ijser | |
| 1280: | d:o d:o Coper | ||
| Inneemen { | 3210: | d:o d:o Looth | |
| 1: | p:s Scheeps klock | ||
| 2: | d:o Swaare ankers | ||
| 1: | d:o d:o d:o onbequaam | ||
| 1: | d:o Werp anker | ||
| 2: | d:o Pijlcompassen | ||
| 6: | d:o gesorteerde d:o | ||
| 1: | d:o asimieth d:o | ||
| 2: | d:o Dieplooden | ||
| 12: | Roerhaax | ||
| 1: | Vingerling | ||
| 310: | d:o vadem oud Cabeltouw | ||
| 1: | d:o Cogelform | ||
| 1: | d:o ijser Cannon van 12: lb: | ||
| 9: | d:o d:o d:o 6: d:o | ||
| 5: | p:s ijzer Cannon van 3: lb: | ||
| 4: | d:o Metale Bassen | ||
| 5: | d:o d:o Camers | ||
| 20: | d:o kogels van 12 lb: | ||
| 90: | d:o d:o d:o 8: d:o | ||
| 61: | d:o d:o d:o 6: d:o | ||
| 108: | d:o d:o d:o 3: d:o | ||
| 106: | d:o d:o d:o 2: d:o | ||
| 100: | d:o d:o d:o 1: | ||
| 40: | d:o knuppelkogels van 12 lb: | ||
| 96: | d:o handgranaten | ||
| 50: | bossen Druijven | ||
| 1: | p:s kruijtleepel tot 12: lb: onbequaem | ||
| 4: | d:o d:o d:o 6: d:o | ||
| 2: | d:o d:o d:o 3: d:o | ||
| 3: | d:o Copere Cardoes kokers tot 12 lb: | ||
| 18: | d:o d:o d:o d:o d:o 6 d:o | ||
| 6: | d:o d:o d:o d:o d:o 3: d:o | ||
| 19: | koevoeten. | ||
| Aan den Constapel af te geeven. { | 3 | p:s kruijtmaten | |
| 1: | d:o Copere Schaal en balans | ||
| 1: | d:o d:o Dissel | ||
| 2: | d:o Mallen, daar van 1: gebrooken | ||
| 1: | d:o Hamer | ||
| 1: | d:o Ophaalder | ||
| 4: | d:o Tregters | ||
| aan den Equipagiemeester af te geeven { | 1: | d:o Octant. | |
| aan den Equipagiewerf af te geeven { | 2: | d:o Raakettings | |
| 2: | d:o Roerpennen | ||
| ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 1: | d:o d:o Schuijt onbequaam | |
| 1: | d:o parthij oude Blocken | ||
| 1: | d:o d:o oud touwwerk, bestaande in Cabeltouwen, want, halsen, schooten, en Boeijreeps. | ||
| aan den oppermeester af te geeven { | 1: | d:o Medicijn kist. |
| verkoopen { | 5 | p:s Copere koks keetels met haer deksels | } alles oud en onbequaam |
| 1: | d:o d:o vergiet Test. | ||
| 1: | d:o d:o broodpan en deksel | ||
| 1: | d:o d:o braadpan | ||
| 2: | d:o d:o koekepannen | ||
| 1: | P:s Cooper Staart pan | ||
| 1: | d:o d:o Dekoktum keetel | ||
| 1: | d:o d:o Schuijmspan | ||
| 3: | d:o d:o Erten Leepels | ||
| 1: | d:o Asschop | ||
| 2: | d:o Vuurtangen | ||
| 2: | d:o Roosters | ||
| 2: | d:o Vleeschforken | ||
| 1: | d:o Ysere Pot | ||
| 1: | d:o Trek Zaag | ||
| 1: | d:o kloof d:o | ||
| 1: | d:o Strijk bank | } onbequaam | |
| 1: | d:o Spons boor | ||
| 4: | beslage schoppen | ||
| 1: | d:o Timmermans kist met een parthij gereetschap | } door de Roest vergaan | |
| 1: | d:o kist met een parthij kuijpers gereetschap | ||
| 1: | d:o Smits kist met een parthij oud ijserwerk | ||
| 1: | p:s Botteliers kist, en daer in | } alles onbequaam | |
| 1: d:o Copere Schaal | |||
| 1: d:o ysere Balans | |||
| 7: d:o Copere lampen | |||
| 2: d:o fretten | |||
| 1: d:o kraan boor | |||
| 2: d:o houtte omslagen | |||
| 24: Tinnegoed, bestaande in kannen Pintjes, beekers en musjes | |||
| 91: | bossen ijsere banden, soo heele als halve leggers door de Roest verteerd. | ||
| 1: | p:s uurglas van Vier Uuren | ||
| 1: | p:s Brandspuyt onbequaam | ||
| 32: | d:o Plampers | } onbequaam | |
| 32: | d:o Patroontassen | ||
| 36: | d:o Piecquen | ||
| na Europa te senden { | 27: | d:o Snaphaanen | |
| 6: | d:o Donderbussen | ||
| 8: | p:r Pistoolen | ||
| 1: | p:s bankschroef | ||
| 1: | d:o Speerhaak | ||
| Inneemen 2 lb: voor een { | 12800: | lb: oud ijser | |
| 1280: | d:o d:o Coper | ||
| Inneemen { | 3210: | d:o d:o Looth | |
| 1: | p:s Scheeps klock | ||
| 2: | d:o Swaare ankers | ||
| 1: | d:o d:o d:o onbequaam | ||
| 1: | d:o Werp anker | ||
| 2: | d:o Pijlcompassen | ||
| 6: | d:o gesorteerde d:o | ||
| 1: | d:o asimieth d:o | ||
| 2: | d:o Dieplooden | ||
| 12: | Roerhaax | ||
| 1: | Vingerling | ||
| 310: | d:o vadem oud Cabeltouw | ||
| 1: | d:o Cogelform | ||
| 1: | d:o ijser Cannon van 12: lb: | ||
| 9: | d:o d:o d:o 6: d:o | ||
| 5: | p:s ijzer Cannon van 3: lb: | ||
| 4: | d:o Metale Bassen | ||
| 5: | d:o d:o Camers | ||
| 20: | d:o kogels van 12 lb: | ||
| 90: | d:o d:o d:o 8: d:o | ||
| 61: | d:o d:o d:o 6: d:o | ||
| 108: | d:o d:o d:o 3: d:o | ||
| 106: | d:o d:o d:o 2: d:o | ||
| 100: | d:o d:o d:o 1: | ||
| 40: | d:o knuppelkogels van 12 lb: | ||
| 96: | d:o handgranaten | ||
| 50: | bossen Druijven | ||
| 1: | p:s kruijtleepel tot 12: lb: onbequaem | ||
| 4: | d:o d:o d:o 6: d:o | ||
| 2: | d:o d:o d:o 3: d:o | ||
| 3: | d:o Copere Cardoes kokers tot 12 lb: | ||
| 18: | d:o d:o d:o d:o d:o 6 d:o | ||
| 6: | d:o d:o d:o d:o d:o 3: d:o | ||
| 19: | koevoeten. | ||
| Aan den Constapel af te geeven. { | 3 | p:s kruijtmaten | |
| 1: | d:o Copere Schaal en balans | ||
| 1: | d:o d:o Dissel | ||
| 2: | d:o Mallen, daar van 1: gebrooken | ||
| 1: | d:o Hamer | ||
| 1: | d:o Ophaalder | ||
| 4: | d:o Tregters | ||
| aan den Equipagiemeester af te geeven { | 1: | d:o Octant. | |
| aan den Equipagiewerf af te geeven { | 2: | d:o Raakettings | |
| 2: | d:o Roerpennen | ||
| ten dienste der E: Comp: te gebruijken { | 1: | d:o d:o Schuijt onbequaam | |
| 1: | d:o parthij oude Blocken | ||
| 1: | d:o d:o oud touwwerk, bestaande in Cabeltouwen, want, halsen, schooten, en Boeijreeps. | ||
| aan den oppermeester af te geeven { | 1: | d:o Medicijn kist. |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede Hoop den 16: Octb: 1759. /:was geteekent:/ S:s Swellengrebel.’
Waarop beslooten is, met ‘t een en ander in diervoegen te handelen, als in margine van voorsz: Memorie staet aangeteekent; Terwijl in opsigte van de in gem: Hoeker de Hector meede afgelaaden geweest Zijnde, en thans insgelijx ontloste bedurvene Coffij boonen verstaan is, die bij Publicque vendutie voor ‘t geene Zullen koomen te gelden, te laaten verkoopen.
Sijnde voorts ook geleesen geworden, d’ onderstaande verClaring van den Apothecar in ‘S E: Comp:s Hospitaal alhier Cornelis Brouw, noopens de gesteldheyd, van d’ in Scholtenburg overgescheepte Borax uyt de Lading van de Naarstigheyd verleend.
‘Den Wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van Neederland India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, met den ressorte van dien &:a &:a &:a, den ondergeteek:de hebbende gelieven t’ ordonneeren, omme op het naauwkeurigste te besigtigen, zodanige twee halve Leggers, een aam, drie halve aamen en een anker met Borax, als ‘er P:r ‘t aanweesend Schip Scholtenburg uyt de lading van den te Rio de la goa binnen gevallenen, en aldaar verbranden bodem de Naarstigheijd herwaards Zijn overgebragt; soo verclaard denselven sulx exact verrigt en bevonden te hebben, dat gem: Borax nog allesints volkoomen goed komt te zijn, en dat deselve Slegts met wat Stof vermengt is, Zijnde sulx veroorsaakt, door dien de blaasen waarin de voorsz: Borax tot Bengaalen is afgepakt geweest, gebrooken, en oversulx een gedeelte daar van tusschen de lading gestort geweest is, ‘t welk na ‘t ontlossen van ‘t gedagte Schip de Naarstigheyd in ‘t ruijm weeder bij een vergadert, en vervolgens in voorsz: vaatwerk is gedaan geworden, sonder dat hier door aan voorseijde Borax eenig nadeel is toegebragt, dewijl deselve ruuw Zijnde, dog in ‘t vaderland moet werden gerafineert; Weshalven deselve dan ook in ‘t selve vaatwerk waarin Sig thans komt te bevinden, naar ‘t Patria kan werden voortgesonden; Terwijl den ondergeteek: laatstelijk bij dies naweeging bevonden heeft, dat de quantiteijt van meergem: Borax in 2117: lb: netto komt te bestaen.’
‘Waarmeede gedenkende aan ‘t g’Eerd bevel van Uwe wel Edele gestr: pligtschuldig te hebben voldaan, dient deesen voor needrig Rapport.’
’/:onderstond:/’
‘Cabo de goede Hoop den 12: Octb: 1759 /:was geteekent:/ Cornelis Brouw’
Waar uyt gebleeken weesende, dat gem: Borax nog volkoomen goed komt te Sijn, heeft men dierhalven best gedagt, dat deselve in het eijgenste vaatwerk waarin Zig die nu komt te bevinden, naar ‘t patria Zal werden overgesonden.
Vervolgens geresumeert Zijnde, een Memorie van de in meergem: bodem de Naarstigheid voor dit gouvernement afgelaaden geweest Zynde, en met gementioneerden Hoeker de Hector bij dies voorig retour van Rio de la goa herwaards gebragte Packen met Lywaaten, aldus luijdende.
‘Memorie van de nabesz: Chitsen, dewelke met de Hoeker de Hector uyt het op Rio de la goa , geleegen hebbende bengaels Retourschip de naarstigheijd voor dit gouvernement, alhier soo te kort als gevlekt zijn aengebragt, gelyk sulx te sien is, bij de verClaaring der gecommitteerdens deesen annex, namentlijk.’
‘
| 49: | p:s Dubbelde Cassembasaarse , van 200 p:s in 2: Packen N:o 628 en 648, lang 24:, breed 2 1/4 Cob:o, gevlekt. |
| 172: | d:o Enkelde Cassembasaarse , van 200 p:s in 1: Pak N:o 626:, lang 10 1/2: breed 2 1/4 Cob:o gevlekt. |
| 175: | d:o Enkelde Cassembasaarse Chitsen van 200 p:s in 1: Pak N:o 625, breed en lang als vooren, gevlekt. |
| 132: | d:o Enkelde d:o van 200 p:s in 1: pak N:o 627: lang en breed als boven, als. |
| 111: p:s gevlekt, en | |
| 21: d:o te kort, hebbende bij 't openen van dit Pak, sulx bevonden, vermits 't selve met zijn opgeschreeven Bruto gewigt niet accordeerde, als 22 lb: minder zijnde, egter betreffende d' Embalagie, kruystouwen als andersints gaaf en ongeschonden, dog sonder een afpak briefje daarin te hebben gevonden. |
| 49: | p:s Dubbelde Cassembasaarse , van 200 p:s in 2: Packen N:o 628 en 648, lang 24:, breed 2 1/4 Cob:o, gevlekt. |
| 172: | d:o Enkelde Cassembasaarse , van 200 p:s in 1: Pak N:o 626:, lang 10 1/2: breed 2 1/4 Cob:o gevlekt. |
| 175: | d:o Enkelde Cassembasaarse Chitsen van 200 p:s in 1: Pak N:o 625, breed en lang als vooren, gevlekt. |
| 132: | d:o Enkelde d:o van 200 p:s in 1: pak N:o 627: lang en breed als boven, als. |
| 111: p:s gevlekt, en | |
| 21: d:o te kort, hebbende bij 't openen van dit Pak, sulx bevonden, vermits 't selve met zijn opgeschreeven Bruto gewigt niet accordeerde, als 22 lb: minder zijnde, egter betreffende d' Embalagie, kruystouwen als andersints gaaf en ongeschonden, dog sonder een afpak briefje daarin te hebben gevonden. |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede hoop den 16: Octb: 1759 /:was geteekent/S: Swellengrebel.’
Heeft men bij overweeging, dat het defect worden der daarbij gespecificeerde 507: P:s Cassembassaarsse Chitsen, eenelyk is veroorsaakt, door het meenigvuldige Zeewater, dat gem: bodem de Naarstigheijd in de Successivelijk geleedene Swaare Stormen heeft overgekreegen, Sonder dat hieromtrent aan den kant des Scheeps overheeden eenig versuijm heeft plaats gehad, dierhalven moeten besluijten, sulx te Passeeren, en de voorsz: 507: P:s gevlekte Chitsen meede bij Publicque vendutie te laten verkoopen voor het geene deselve zullen koomen te gelden: Maar nademaal, betreffende de te kort koomende 21 p:s Cassembassaarsse Chitsen, uijt de diesweegens verleende verclaaring der ordinaire gecommitteerdens Jan Adolff Kuul en Jan Fredrik Pricelius komt te blijken, dat d’ embalagie van het Pak waarin deselve te min bevonden zijn, Soo wel als de kruijstouwen en Zegels wel gekonditioneert en ongeschonden zijn geweest, dog dat het Bruto gewigt van ‘t voorsz: Pak 21 lb: minder bevonden is, als hetselve van buyten is beschreeven geweest, en dat eijndelijk in hetselve Pak geen afpak briefje is gevonden geworden, is dierhalven verstaan dat het incoops bedragen van meergem: te kort koomende 21: P:s Cassembassaarsse Chitsen ter Somma van ƒ83:11: Conform d’ ordres der hooge Indiase Regeering de directie van Bengaalen Zal werden aangereekent.
En nademaal bij deese geleegentheijd door gedagten Heer Hoofd administrateur Sergius Swellengrebel, ook wierd te kennen gegeeven, dat seedert een geruijmen tijd herwaards in S’ E Comp: Pakhuijsen alhier hadden geleegen, de quantiteijt van Circa 37552 lb: Coffij boonen, mitsg:s 47609 Ponden Poeder Suijker, Sonder dat deselve tot nog toe, niet teegenstaande zulx telkens op de van tijd tot tijd gehoudene S’ Comp: vendutiën is geprobeert geworden, voor de daarop door de heeren Majores gefixeerde Prijsen van 9 St:s het Pond Coffij boonen en 3 1/2 St:s de Poeder Zuijker hebben kunnen worden afgeset, Soo is bij overweeging dat in het voorm: Schip Scholtenburg nog zoo veel ruymte gevonden word, om daarin een goede parthij der voorsz: Coffijboonen en suyker te kunnen aflaaden, oversulx ten meesten voordele der E: Comp: beslooten, dat met dien bodem na ‘t Vaderland Zullen werden overgesonden de quantiteijt van 35‘000 lb: Coffij boonen, mitsg:s soo veel Poeder Suyker als daar in bequamelyk zal kunnen geborgen worden, nademaal deselve het stroopen Seer onderheeving Zijnde, oversulx zal kunnen gelegd, maar in de leedig gemaakte Camers van ‘t gementioneerde Schip Scholtenburg moeten afgescheept worden.
Synde hierna ten belange van het teegenwoordig op evengem: bodem bescheijden zijnde volk, op de Propositie van den heere gouverneur verstaan, dat nademaal het gem: Schip Scholtenburg nog een geruijmen tijd ter deeser Plaatse zal moeten vertoeven, oversulx behalven het daarmeede overgekoomene volk van de Naarstigheijd , nog maer zoo veel van ‘t overige volk dier kiel daarop zullende werden gelaaten, als ‘er noodwendig vereijscht werd, om het Schip hier ter rheede te kunnen regeeren, men de resteerende manschappen van dien bodem met d’ eerst hier aankoomende Patriase Scheepen naar Batavia zal laaten vertrecken, waarmeede oversulx behalven het menageeren der kosten, welke d’ E Comp: van de gementioneerde voor eerst op gem: bodem niet benoodigt zijnde manschappen zoude moeten dragen, dan ook zal weesen gehandeld, overeenkomstig met het geene de heeren der hooge Indiase Regeering ons bij derselver geagte Letteren van den 30: Octob: des voorl: Jaars hebben gelieven t’ ordonneeren, ten opsigte van Scheepen, die hier ter Plaatse eenigen tijd moeten overblijven.
Ook wierd op heeden door den op het meergem: afgelegde Schip de Naarstigheijd bescheijden geweest zynde, en thans op Scholtenburg het Commando voerenden Cap: Lieut: Pieter Schooneman het volgende request gepresenteerd.
Aan den wel Edelen gestr Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den ressorte van dien &&&:a beneevens den E Agtb: raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer, en E: Agtb: Heeren!’
‘Geeft met d’ uijtterste Eerbied en onderdanigheid te kennen, uwe wel Edele gestr: en E: Agtb: ootmoedigen dienaer, den op het te Rio de la goa afgelegde Schip de naarstigheijd bescheijden geweest zijnde, en thans op ‘t hier ter rheede leggend Schip Scholtenburg het Commando voerende Capitain Lieutenant Pieter Schooneman, dat in de Successive Swaare Stormen, die eerstgem: kiel op desselfs rampspoedige reyze van Bengaalen heeft geleeden, genoegsaam alle de Provisiën, door het meenigvuldig overgekreegene Zeewaater zijnde koomen te bederven, den Suppl:t dus genoodsaakt is geweest, om Seedert hun arrivement de Rio de la goa tot ‘er tijd toe, dat haarl: door de goedgunstige versorginge van Uwe wel Edele gestr: en E: Agtb:, eenige Provisiën met den Hoeker de hector Zijn toegebragt geworden, en dus ruym, den Tyd van een Jaar en Vier maanden niet alleen de dagelijx benoodigde Leevensmiddelen van Rijst, koebeesten, Cabriten ensz:, voor ‘t gantsche Scheeps volk van den Inlander te moeten inruijlen, maar ook bovensdien de persoonen die tot het doen der differente Landtogten, dewelke Zijn ondernoomen geweest, om van haarl: toestand berigt herwaards te geeven, gelijk meede voor die geene, die tenselven eijnde met de boot naar Mozambicque zijn gesonden geworden, insgelijx voor eenige maanden te proviandeeren, den Suppl:t wijders, gemerkt van den Inlander op Rio de la goa niets voor Contant kan worden ingekogt, en den Suppl:t, nog niemand der verdere Scheepelingen van eenige andere daer gewilde goederen voorsien waaren, Zig verpligt gevonden heeft, om Zoo tot het inruijlen der voorsz: benoodigde Leevensmiddelen, als ook tot het doen van Schenkagiën aen de Kooningen, ten eynde bij Continuatie met deselve in vriendschap te blyven, uyt desselfs gepermitteerde kisten, de volgende lijwaaten te moeten Emploijeeren, als.’
‘
| 4: Corgies kust Chisten | à 8 1/2 rop: 't p:s ƒ780:-: | |
| 12: p:s Sirsicken | d:o 8 1/2: d:o d:o d:o 153:-: | |
| 4: p:s Sigtersaaijen | 11 1/2 rop: 't p:s ƒ69:-: | |
| 31: d:o dieshoekssaeyen | 8: d:o d:o d:o d:o 252:-: | |
| 2: d:o d:o | 11 1/2: d:o d:o d:o d:o 34:10: | |
| 23: d:o Custdoeken | 5: d:o d:o d:o d:o 172:10: | |
| 40: d:o Patnase Chitsen: | 5: d:o d:o d:o d:o 180:-: | |
| 6: corg:s Cust d:o | 52: Rx: 't Corg:s d:o 748:16: | |
| 3: d:o d:o d:o d:o | 84: d:o d:o d:o d:o 604:16: | |
| 8: d:o d:o d:o | 116: d:o d:o d:o d:o 2227:04: | |
| 100 p:s Cassa d' asmorie | 112 rop:s d:o d:o d:o 840:-: | |
| Mitsg:s nog. | ||
| 80 d:o blaauwe baftas d:o | 4: d:o d:o d:o d:o 480:-: | |
| 40: lb: Coralen | 20 St:s d:o lb: d:o 40:-: | |
| die door hem van den gesaghebber van 't te Rio de la goa aengeweest | ||
| Zijnde Engels snaauscheepje The Expedirion Zijn ingekogt. |
| 4: Corgies kust Chisten | à 8 1/2 rop: 't p:s ƒ780:-: | |
| 12: p:s Sirsicken | d:o 8 1/2: d:o d:o d:o 153:-: | |
| 4: p:s Sigtersaaijen | 11 1/2 rop: 't p:s ƒ69:-: | |
| 31: d:o dieshoekssaeyen | 8: d:o d:o d:o d:o 252:-: | |
| 2: d:o d:o | 11 1/2: d:o d:o d:o d:o 34:10: | |
| 23: d:o Custdoeken | 5: d:o d:o d:o d:o 172:10: | |
| 40: d:o Patnase Chitsen: | 5: d:o d:o d:o d:o 180:-: | |
| 6: corg:s Cust d:o | 52: Rx: 't Corg:s d:o 748:16: | |
| 3: d:o d:o d:o d:o | 84: d:o d:o d:o d:o 604:16: | |
| 8: d:o d:o d:o | 116: d:o d:o d:o d:o 2227:04: | |
| 100 p:s Cassa d' asmorie | 112 rop:s d:o d:o d:o 840:-: | |
| Mitsg:s nog. | ||
| 80 d:o blaauwe baftas d:o | 4: d:o d:o d:o d:o 480:-: | |
| 40: lb: Coralen | 20 St:s d:o lb: d:o 40:-: | |
| die door hem van den gesaghebber van 't te Rio de la goa aengeweest | ||
| Zijnde Engels snaauscheepje The Expedirion Zijn ingekogt. |
‘Alle welke voorsz: goederen volgens dies inkoops Prijsen, de Somma van ƒ6581:16:, koomende te bedragen neemt den Suppl:t de vrijheijdt uwe wel Edele gestr: en E: Agtb: op ‘t needrigste te versoeken, dat dies montant aan hem alhier weederom mag werden goedgedaan.’
’/:onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /:was geteekent:/ Pieter Schooneman’
Het welk geleesen weesende, heeft men niet teegenstaande het daarbij gedaene versoek deesen Raade allesints billijk is te vooren gekoomen, egter best geoordeelt, den Suppl:t, dewijl dog nu selfs met het gedagte Schip Scholtenburg staat te Repatrieeren, dientweegen te renvoijeeren, aan onse hoog gebiedende heeren en meesteren in ‘t Vaderland, aan wien hier van dan ook bij ons Eerbiedig af te gaane Schrijvens de verschuldigde kennisse zal werden gegeeven.
En is wijders naar Lectuure van het Relaas, dat door de met het dikwilsgen: Schip Scholtenburg tot het schietten van oliphanten naar Rio de la goa vertrocken geweest Zijnde burgers Jacob Cok en Hans Deedloff ter ordre van den Heere gouverneur is verleend geworden, verstaan, dat de door haar bekoomene, en aan d’ E Comp: geleeverde 2267: lb: oliphants tanden; mitsg:s nog 3547: Ponden dier Tanden, die door den Schipper Hans Harmsz: aldaar ingeruijlt en Soo wel nu bij desselfs te rug komst met evengem: kiel, als de voorige Retouren met den Hoeker de Hector herwaards gebragt Zijn, met d’ eerste Scheeps geleegentheijd na Batavia zullen werden overgesonden.
Door den Baas Grutter Abraham Schiettekat gerapporteerd Zijnde, dat Zig eenige gebreeken aan S’ E: Comp:s Pelmoolen koomen te bevinden, is hierop goedgevonden, dat den baas der Scheeps Timmerlieden van S’ E: Comp:s werf alhier, neevens die der huijstimmerlieden, mitsg:s den Molenaar in S E: Comp: waatermoolen Sullen worden gecommitteerd, om voorsz: Pelmoolen naauwkeurig te visiteeren, en vervolgens te berigten, op wat wijze de daaraan bevondene gebreeken weederom na behooren Zullen kunnen werden gerepareert.
Sijnde Laatstelijk tot het bijwoonen van den Burger optrek, mitsgaders het doen der waapenschouwing aan Stellenbosch als volgens gewoonte op den Laatsten deeser maand October te geschieden Staande, gecommitteerd, d’ E E: Capitain Militair Rudolff Sigfried Allemann, en Secretaris van Politie Oloff Martini Bergh.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 442-456.¶
Dingsdag den {17591030} 30: Octob: 1759.
S’ voormiddags alle Present, uijtgenoomen den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn item d’ E: E:s Capitain Militair Rudolph Sigfried Allemann, en Secretaris van Politie Oloff Martini Bergh, den twee Laatste als in Commissie Sijnde.
Geliefde den Heere Gouverneur te kennen te geeven dat door den Schipper van d’ onlangs alhier gearriveerde Schip Brouwer Barend Rust, aan zijn Edele was gerapporteerd geworden, dat hij daags naar zijn vertrek van S:t Jago , alwaar dien bodem ter ververssinge is aangeweest, ontdekt hadde, vier Portugeesche vrouwspersoonen, met naamen Maria en Margaretha Josepha, neevens haare dogters Barbara Ruis en Rosa Anthony, dewelke buyten weeten van hem Schipper en verdere opper- en Deksoffisieren ten voorsz: Eijlande als versteekelingen aan boord waaren gekoomen; hij Heere gouverneur daarop aan den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn hadde gedemandeert, gementioneerde Persoonen voor geCommitteerden Leeden uyt den Raad van Justitie deeses gouvernements te hooren, en dienaangaande het noodige Relaas in te winne; Welk Relaas thans ter vergaderinge geproduceerd wordende, bevonden wierd te Zijn, van den volgenden Inhoude.
Relaas gegeeven ten overstaan van de ondergeteek: gecommitteerde leeden uyt den E: Agtb: Raad van Justitie deeses gouvernements, en ter requisitie van den Heere Independent Fiscaal Pieter van Reede van Oudshoorn, door de met het onlangs gearriveerde Schip de Brouwer van ‘t Eijland S:t Jago alhier aangekoomene Portugeesche Vrouws Persoonen, in Naame Mariana Josepha, gebooren tot Sant Tareijn , Sijnde Eene Stad in Portugal , geleegen aan de Rivier de Taag , 15: meijlen boven Lissabon oud naar gissing 30 jaaren, getrouwt met den thans in Portugal Zijnde Soldaat François Ruïs, en haare dogter Barbara Ruïs, meede gebooren te Sant Tareijn , oud 13: Jaaren, mitsgaders Margaretha Josepha van Sant Tareijn , oud 35 Jaaren, wed:we van wijlen den Soldaat Anthonij en haare dogter Rosa Anthonij van Sant Tareijn , oud 12: Jaaren, luydende als volgt.
‘Dat de eerste Relatante, wiens man als nog Soldaat onder ‘t Regiment van den generaal FrancisCo Ramise is, soo wel als de derde Relatante, die beijde Susteren Zijn, door het Swaere aard beeven, alles verlooren hebbende, en dus buyten Staat gesteld waaren om haar kost in Portugal te vinden, oversulx te raade geworden waeren, om elders een beeter bestaan te Zoeken, alwaaromme deselve benevens derselver beijde dogters, de tweede en vierde Relat:e met Seekeren don Louis Sancto Maro Mascito, die met zijn eijgen vaartuijg van Portugal naer ‘t Eijland S:t Jago Provisie overbragt, naar derwaards vertrocken Zijn, in hoope van aldaar beeter te Zullen kunnen bestaan; dog vermits sijl: bevonden hebben, dat het aldaer zeer Slegt gesteld was, en de leevensmiddelen bestaan in brood van milij met wat maager vleesch, en bovensdien voorsz: Don Louis Santo Maro Mascito, inmiddens was komen te sterven, hadden Zijl: vervolgens vermits gehoord hadden, dat alhier aan de Caab goed Eeten en drinken en wijders een goed Land was, beslooten, om herwaards aan te vertrecken, Zulx Zijl.: wanneer het schip de Brouwer op S:t Jago vertoeft had, door een Vissers Schuijtje, bij nagtelijker tijd aan boord van ‘t Zelve Zijn gebragt, en aldaar onder ‘t dek verborgen geworden, Sonder dat iemand van de Scheeps officieren daar van geweeten had, En dewijl ‘t Schip S’ volgenden daags herwaards aan was komende vertrekken, Zijn de Relatanten, naar dat het Schip reeds verre in Zee was, S’ daags daar aan ontdekt, en als doen aan den Schipper bekent gemaakt geworden, betuijgende voorts in haare vrouw Kleederen aan boord gekoomen te zijn, en wyders dat de Relatanten dien van het gemeene Scheepsvolk die henlieden bij het aan boord komen ontwaard heeft, niet kennen.’
‘Niets meer relateerende, geeven de deposanten voor reedenen van weetenschap als in den Text, met presentatie omme ‘t selve nader gestand te doen.’
‘Aldus gerelateert aan Cabo de goede Hoop den 6: October 1759 in de portugeesche Taal, door den Logie schrijver Johannes Josephus Warnick vertaald, die de minute deeses beneevens de vier Relatanten, mitsgaders d’ E E:s Pieter Coning en Pieter Hacker, als gecommitt:de leeden uijt den E: Agtb: Raad van Justitie deeses gouvernements en mij Secretaris meede behoorlijk hebben onderteekent. /:onderstond:/ ‘T Welk ik getuijge, /:was geteekent:/ C:L. Neethling, Secret:s’
Waarover gedelibereert Synde, best geoordeelt en dienvolgens beslooten is, de voorwaartsgem: vlugtelingen p:s eerstkomende Scheeps geleegentheijd van hier naar ‘t Patria te versenden, en van dit geval aan onse hooggebiedende Heeren en Meesteren onder ‘t Copieelijk oversenden van ‘t voorseijde Relaes, de verschuldigde kennisse te geeven.
Vervolgens geleesen weesende, het Rapport door den baas der Scheeps Timmerlieden van S E: Comp:s werf alhier, Albert van Kempen, neevens die der Huijstimmerlieden Jan Christoph Delle, mitg:s den Molenaar van S E: Comp:s watermolen Hendrik Hulst, als gestelde gecommitteerens tot het visiteeren van S E: Comp:s Pelmoolen, verleend.
‘De ondergeteek:s door den wel Edelen gestr: Heeren Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop met den ressorte van dien &&&:a, Expres geCommitteerd geworden zijnde, omme op het naauwkeurigste te visiteeren, welke gebreeken Zig aan S Comp: gortmoolen koomen te bevonden, Soo verclaaren wij zulx exact verrigt en bevonden te hebben, dat de hoeksteijl van ‘t kruijsgebinde van de Noord Zijde van binne, ofte in ‘t hart hol, en desselve daar door omtrent een halve duijm gesakt is, gelijk meede, dat ‘er een End van de kruijsbalk vergaan Zijnde, de moolen voorts aan de Noordwest kant wat lek is, t welk Zijl:, presumeeren, veroorsaakt te Zijn, door dien de Roeden bij hard waayende winden, tusschen de Cap en de moolen telkens teegens het Dack worden aangedreeven, waar door dan het Riet uyt malkanderen geweeken, en de Reegen dus doorgebroocken is; Terwijl d’ ondergeteek:s wijders in opsigte deeser gebreeken Zeggen moeten, dat deselve alle van gering belang Zijnde, oversulx door ‘t maaken van een nieuwe Stijl, en ‘t Lassen van een End in de kruysbalk, mitsg:s het verdecken van de Cap, voor Soo verre Zulx nodig is, ten vollen kunnen werden verholpen.’
‘Waarmeede gedenkende aan de g’Eerde Intentie van uwe wel Edele gestr: pligtschuldig te hebben voldaan, Soo laaten wij deesen dienen voor needrig rapport /:onderstond:/ Cabo de goede Hoop den 24: Octob: 1759. /:was geteekent:/ Allebert van kempen, Jan Christoph Dell, Hend: Herbst.’
Is daarop verstaan, de Reparatie aan ged: pelmoolen in Sulkervoegen als bij ‘t geciteerde Rapport, staat vermeld, te laaten geschieden.
Wyders in overweeging genoomen Zynde, dat de voering die tot de jongst uyt het vaderland herwaards gesondene monteering der Militairen, is gehoorende, voor als nog komt agter te blijven, en dat egter het guarnisoen noodsakelijk van nieuwe kleederen diend voorsien te worden, heeft men oversulx moeten besluyten, in steede van ‘t selve, het nodige linnen inkoops prijs, p:r ordonn: uijt S’ E Comp: Pakhuijs te doen verstrecken, en dies montant door den Heer Lieutenant Collonel IsaäC Meinertzhagen alhier in S E: Comp:s Cassa te laaten voldoen.
En dewijl door het overleijden van den gesaghebber Andries Kluijsman te Rio de la goa , die met den Hoeker de Hector derwaarts is vertrecken geweest, de Pas of Zeebrief van dat kieltje is t’ Zoek geraakt, Zal oversulx tot veijligheijd van ‘t gemelde vaartuijg, over den thans daarop Commandeerenden Schipper Hans Harmsz: een ander diergelijk Document in gereedheijd gebragt, en aan denselven werden overgegeeven.
Laatstelijk is aan de onder te noemene Persoonen op haare diesweegens gedaene versoeken, het volgende geaccordeert, als.
Aan d’ onderCooplieden Baudewijn Verselewel Faure en Arnoldus Franciscus Lemker, die van de Scheepen Roon en Radermacher te deeser Plaatse zijn overgebleeven, om als nu haare Rheijze met het voorseyde Schip Brouwer naar Batavia voort te Setten, weshalven derselver afgeschreeven geweest Zijnde gagiën van heeden af weederom Sal moeten Cours neemen, Terwijl den eerstgem: bovensdien Zijne alhier getrouwde Huysvrouw en kind met zig derwaards Zal moogen meede neemen.
Aan den burger Johannes Josephus Wernick, om insgelyx neevens desselfs huysvrouw en kind, dat omtrent twee jaaren oud is, onder betaaling van t daartoe Staande Transport en Costgeld met ‘t meede aanweesend Schip S’ gravesande naer geciteerde Indiasche hoofdplaetse te vertrecken.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten daage en Jaere Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
[Signed:] P Hacker Mij present T Rönnenkamp E:g:Clercq
C. 137, pp. 457-485.¶
Dingsdag den {17591127} 27 Novb: 1759
S’ voormiddags alle Present.
Is op heeden nagesien geworden, het door den heer Hoofd Administrateur Sergius Swellengrebel geproduceerd kort vertoog der Lasten deeses gouvernements, geduurende dit boekjaar 1758/59: neevens die van S’ Jaars bevoorens ofte d’ A:is 1757/58 dewelke koomen te bedraagen als volgt, namentlijk:
| 1758/59: | 1757/58 | |
| Onkosten van Scheepen | ƒ147961:03:08: | ƒ139181:17:-: |
| Randsoenen Ordinair | d:o 73155: 05:-: | d:o 72874:03:-: |
| Onkosten d:o | d:o 29374:19:-: | d:o 30798:06:-: |
| d:o Extra d:o | d:o 4163:11:08: | d:o 5186:12:-: |
| Timmeragie en Reparatie | d:o 4945:13:-: | d:o 7468:12:08: |
| Fortificatiën | d:o 1145:05:-: | d:o 1151:10:08: |
| Onkosten van S' Comp:s Leijfeijgenen | d:o 21709:17:-: | d:o 21005:10:-: |
| 'T Hospitaal | d:o 3823:-:08: | d:o 1988:04:08: |
| Reecq: van Condemnatie &:a | d:o 3214:09:-: | d:o 2926:13:-: |
| Onkosten van Chaloupen &:a | d:o 7592:15:08: | d:o 3869:-:08: |
| Scheeps Soldijen | d:o 11689:19:08: | d:o 11034:10:-: |
| Soldijen aan Land | d:o124078:07:-: | d:o136035:09:08: |
| Somma | ƒ432854:05:08 | ƒ433520:08:08: |
| 1758/59: | 1757/58 | |
| Onkosten van Scheepen | ƒ147961:03:08: | ƒ139181:17:-: |
| Randsoenen Ordinair | d:o 73155: 05:-: | d:o 72874:03:-: |
| Onkosten d:o | d:o 29374:19:-: | d:o 30798:06:-: |
| d:o Extra d:o | d:o 4163:11:08: | d:o 5186:12:-: |
| Timmeragie en Reparatie | d:o 4945:13:-: | d:o 7468:12:08: |
| Fortificatiën | d:o 1145:05:-: | d:o 1151:10:08: |
| Onkosten van S' Comp:s Leijfeijgenen | d:o 21709:17:-: | d:o 21005:10:-: |
| 'T Hospitaal | d:o 3823:-:08: | d:o 1988:04:08: |
| Reecq: van Condemnatie &:a | d:o 3214:09:-: | d:o 2926:13:-: |
| Onkosten van Chaloupen &:a | d:o 7592:15:08: | d:o 3869:-:08: |
| Scheeps Soldijen | d:o 11689:19:08: | d:o 11034:10:-: |
| Soldijen aan Land | d:o124078:07:-: | d:o136035:09:08: |
| Somma | ƒ432854:05:08 | ƒ433520:08:08: |
Uijt welk vertoog dan komt be blijken, dat de lasten in ‘t generaal deesen Jaere ƒ666:3:- minder als a:o pass:o bedragen hebbende, ieder last post in ‘t bysonder het volgende meerder of minder heeft koomen te rendeeren, als
| Meerder | Minder | |
| Onkosten van Scheepen, bedragen dit Jaar meerder als a:o Pass:o, eensdeels, omdat dat 'er geduurende het selve, ses Scheepen alhier meerder Zijn aangeweest, ten tweeden, weegens gedaene Extra Verstrecking van boonen en Erweten aan de uijtkoomende Scheepen, ten derden over de Provisiën, Dranken &:a, dewelke voor de manschappen van 't te Rio de la goa afgelegde Bengaals Retourschip de Naarstigheijd met den Hoeker de Hector in twee reijsen derwaards zijn versonden, ten vierden, dat aan 't volk van evengem: kieltje tot het doen der voijagien, telkens ieder twee maanden Randsoen is verstrekt, en eijndelijk de verhooging van 't vers Vleesch van 5/8: tot 3/4 St:s het lb: t' zeedert p:mo Maij tot ultimo aug:s alles monteerende tot een Somma van | ƒ8779:06:08: | |
| Randsoenen Ordinair, het meerder rendement deeser reecq: teegens die van 't Jaar bevoorens, is heenkoomende, door dien bij mancquement van Vaderlands bier het grootste gedeelte van 't Randsoen van S' Comp:s gequalificeerde dienaaren met Caabse wijn heeft moeten werden voldaan. | d:o 281:02:-: | |
| Onkosten Ordinair komen daar en teegen minder te bedragen als a:o pass:o, uyt hoofde der doenmaals vervaardigde 1400 p:s zeyldoekse Sacken ten dienste van 't dispens Een montant van | ƒ1423:07:-: | |
| Onkosten Extra ordinair rendeeren dit Jaer insgelyx minder als in het voorgaande, overmits 'er geen defroijementen zoo op nieuwe Jaarsdag als afscheydsmaal voor d' opperhoofden en gequalificeerde Passagiers der Retourvloot zijn gehouden, een bedragen van | d:o 1023:-:08: | |
| Timmeragie en Reparatie, Sommeeren deesen Jaer almeede minder, om reedenen, dat 'er behalven het vernieuwen van de watermoolen geen naamwaardige reparatiën te koste zijn gelegt: | d:o 2522:19:08: | |
| Fortificatiën bedraagen desgelijx minder als A:o 1757/58: | d:o 6:05:08: | |
| Onkosten van 'S Comp:s Leyfeygenen, het meerder rendement deeser reecq: is voortkoomende, door den hoogen prijs van 't pijlaeken tot winterkleeding voor de Slaven, mitsg:s weegens de meerder betaling voor 't vers vleesch Seedert P:mo Maij tot ult: augustus | d:o 704:07:-: | |
| 'T Hospitaal monteerd dit jaar insgelijx meerder als in 't gepasseerde, uyt hoofde der verstrekte 100: Stux Combaarsen ten dienste der Impotenten, mitsg:s de meerdere verbruijkte Provisiën, Dranken &:a, voorts de verhoogde prijs op 't vers vleesch als boven gesegt, en laastelijk over geringere te goed gedaene Zoldijen aan land | d:o 1834:16:-: | |
| Reecq: van Condemnatie en Confiscatie, bedragen deesen Jaare insgelijx meerder als a:o pass:o, over de uijt 'S Comp: Cassa betaalde penn: voor g' Executeerde Slaven &:a, en weegens onderhoud der meerdere op het Robben Eyland gerelegeerde banditen, als meede de hoogere Prijs van 't versch vleesch | d:o 287:16:-: | |
| Onkosten van Chaloupen en mindere vaartuijgen beloopen dit jaar meerder, door 't opslaan van een afbreuk-boot, en het vervaardigen van een nieuwe Schuyt, mitsgaders de verdere gedaene buyten gewoone reparatiën. | d:o 3723:15:-: | |
| Scheeps Zoldijen, meerder bedragende, Weegens de halve verteerde maandgelden Der Impotenten ten Hospitaale, van de hier Gepasseerde Scheepen &:a een montant Van | d:o 655:09:08: | |
| Soldijen aan Land, koomen daar en teegen deesen Jaare minder als a:o voorgangen te monteeren, door de verteerde quastos van 't guarnisoens volk in 't Hospitaal, gelijk meede de goede maanden, Subsidiën, Costpenn: &:a bedragende te samen een Somma van | d:o 11957:02:08: | |
| Somma | ƒ16266:12:-: | ƒ16932:15:-: |
| Meerder | Minder | |
| Onkosten van Scheepen, bedragen dit Jaar meerder als a:o Pass:o, eensdeels, omdat dat 'er geduurende het selve, ses Scheepen alhier meerder Zijn aangeweest, ten tweeden, weegens gedaene Extra Verstrecking van boonen en Erweten aan de uijtkoomende Scheepen, ten derden over de Provisiën, Dranken &:a, dewelke voor de manschappen van 't te Rio de la goa afgelegde Bengaals Retourschip de Naarstigheijd met den Hoeker de Hector in twee reijsen derwaards zijn versonden, ten vierden, dat aan 't volk van evengem: kieltje tot het doen der voijagien, telkens ieder twee maanden Randsoen is verstrekt, en eijndelijk de verhooging van 't vers Vleesch van 5/8: tot 3/4 St:s het lb: t' zeedert p:mo Maij tot ultimo aug:s alles monteerende tot een Somma van | ƒ8779:06:08: | |
| Randsoenen Ordinair, het meerder rendement deeser reecq: teegens die van 't Jaar bevoorens, is heenkoomende, door dien bij mancquement van Vaderlands bier het grootste gedeelte van 't Randsoen van S' Comp:s gequalificeerde dienaaren met Caabse wijn heeft moeten werden voldaan. | d:o 281:02:-: | |
| Onkosten Ordinair komen daar en teegen minder te bedragen als a:o pass:o, uyt hoofde der doenmaals vervaardigde 1400 p:s zeyldoekse Sacken ten dienste van 't dispens Een montant van | ƒ1423:07:-: | |
| Onkosten Extra ordinair rendeeren dit Jaer insgelyx minder als in het voorgaande, overmits 'er geen defroijementen zoo op nieuwe Jaarsdag als afscheydsmaal voor d' opperhoofden en gequalificeerde Passagiers der Retourvloot zijn gehouden, een bedragen van | d:o 1023:-:08: | |
| Timmeragie en Reparatie, Sommeeren deesen Jaer almeede minder, om reedenen, dat 'er behalven het vernieuwen van de watermoolen geen naamwaardige reparatiën te koste zijn gelegt: | d:o 2522:19:08: | |
| Fortificatiën bedraagen desgelijx minder als A:o 1757/58: | d:o 6:05:08: | |
| Onkosten van 'S Comp:s Leyfeygenen, het meerder rendement deeser reecq: is voortkoomende, door den hoogen prijs van 't pijlaeken tot winterkleeding voor de Slaven, mitsg:s weegens de meerder betaling voor 't vers vleesch Seedert P:mo Maij tot ult: augustus | d:o 704:07:-: | |
| 'T Hospitaal monteerd dit jaar insgelijx meerder als in 't gepasseerde, uyt hoofde der verstrekte 100: Stux Combaarsen ten dienste der Impotenten, mitsg:s de meerdere verbruijkte Provisiën, Dranken &:a, voorts de verhoogde prijs op 't vers vleesch als boven gesegt, en laastelijk over geringere te goed gedaene Zoldijen aan land | d:o 1834:16:-: | |
| Reecq: van Condemnatie en Confiscatie, bedragen deesen Jaare insgelijx meerder als a:o pass:o, over de uijt 'S Comp: Cassa betaalde penn: voor g' Executeerde Slaven &:a, en weegens onderhoud der meerdere op het Robben Eyland gerelegeerde banditen, als meede de hoogere Prijs van 't versch vleesch | d:o 287:16:-: | |
| Onkosten van Chaloupen en mindere vaartuijgen beloopen dit jaar meerder, door 't opslaan van een afbreuk-boot, en het vervaardigen van een nieuwe Schuyt, mitsgaders de verdere gedaene buyten gewoone reparatiën. | d:o 3723:15:-: | |
| Scheeps Zoldijen, meerder bedragende, Weegens de halve verteerde maandgelden Der Impotenten ten Hospitaale, van de hier Gepasseerde Scheepen &:a een montant Van | d:o 655:09:08: | |
| Soldijen aan Land, koomen daar en teegen deesen Jaare minder als a:o voorgangen te monteeren, door de verteerde quastos van 't guarnisoens volk in 't Hospitaal, gelijk meede de goede maanden, Subsidiën, Costpenn: &:a bedragende te samen een Somma van | d:o 11957:02:08: | |
| Somma | ƒ16266:12:-: | ƒ16932:15:-: |
Gelijk wijders uijt het voorseyde vertoog meede is koomen te Consteeren, dat de Suyvere winsten en S’ Lands inkomsten hebben bedragen, als volgt, te weeten.
| d' A:is 1758/59 | d' A:is 1757/58 | |
| Winsten | ƒ48643:03:-: | ƒ28624:17:08: |
| Inkomsten | d:o 137204:04:-: | d:o 128220:06:08: |
| ƒ185847:07:-: | ƒ156845:04:-: |
| d' A:is 1758/59 | d' A:is 1757/58 | |
| Winsten | ƒ48643:03:-: | ƒ28624:17:08: |
| Inkomsten | d:o 137204:04:-: | d:o 128220:06:08: |
| ƒ185847:07:-: | ƒ156845:04:-: |
Zulx de winsten en S’ lands inkomsten dit boekjaar meerder als in het gepasseerde bedragen, een Somma van ƒ29002:03: ‘t welk door de meerder behaalde advancen op de verkogte negotie goederen, gelijk meede d’ Ingekoomene Recognitie penn: van wijnen, mitsg:s het betaalde Transport en costgeld der van hier naar ‘t Patria vertrockene Persoonen, is voortgevloeijd.
En is ten deesen belange voorts verstaan, voorengem: heer Hoofdadministrateur Sergius Swellengrebel te qualificeeren, om met het sluijten der negotie boeken deeses gouvernements te doen voortgaan.
Synde wijders door den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn, het volgende Schriftuur ingeleevert.
Aan den Wel Edele gestr Heere Rijk Tulbagh, gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den Ressorte van dien &&:a beneevens den E: Agtb: Raed van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren.’
‘Daar uw wel Edele gestr: en E: Agtb: volgens Politicq besluijt van den 30: der gepasseerde Maand Januarij, aan den ondergeteek: Independent Fiscaal deeses gouvernements opgedragen geworden zijnde; omme weegens het door den Land-drost tot Swellendam , Jan Andries Horak aan uw wel Ed: gestr: bij missive, sub dato 23: derselve maand, nopens het door den voormaaligen Heemraad van Swellendam Jan Loots, in ‘t voorn: district gepleegde aangeschreevene wangedrag, naauwkeurig te inquireeren; Soo heeft hij in opvolging van dien, deesen aangaande, soo naauwkeurig en spoedig als hem weegens de ver afgeleegentheijd van deese en geene Ingeseetenen in dit soo wijduytgestrekte land is doenlijk geweest, ondersoek gedaan: dog door de uyt evengemelden hoofde Soo lanksaam verkreegene Enquesten Zich niet in Staat bevonden, den waaren oorspronk van het hem loots g’imputeerde misdrijf van nabij, eerder als nu onlangs eerst te kunnen ontdecken.’
‘Weshalven denselven thans d’ Eere heeft aan Uwe wel Edl: gestr: en E Agtb: naar Inhoud der van N:o 2: tot N:o 19. gequoteerde bijlaagen sommierlijk en Connectivelijk ten vooruyt te vertoonen.’
‘Dat, dewijl den burger schryver Johannes Leij ten tijde, dat in de maand Janu: d’ Eerste Fransche Scheepen hier ter Rheede gekoomen waaren, aan den in de koebergen woonenden veld Corporael den burger Jurgen Hendrik Engela geschreeven heeft; Dat hij Engela uijt ordre van den wel Edelen Heere gouverneur en raad, mitsg:s de resp: burger Capitains Zoude hebben te Commandeeren, sodanige Persoonen, als bij de daerneevens gevoegde lyst van de Cavallerij bekent Stonden: omme neevens de geenen die onder d’ Infanterije alhier behoorden, met volle waapenen herwaards op te koomen. En dat hem Engela ook nog naderhand bij ‘t arrivement der uyt Europa hiergekoomene drie franse Scheepen, door den burger Ritmeester Jan Meijndertsz Cruywagen, in een door hem eijgenhandig onderteekenden brief is gelast geworden; almeede te moeten Commandeeren, de geenen, die hem van onder de buijten districten behoorende Ingeseetenen mogten ontmoeten, ten eynde insgelijx sonder tijd versuijm met hunne volle waapenen Caabwaarts te koomen, en zig bij hunne Capitainen aan te melden, Zonder na den anderen te wagten. Hij Engela dus dan de verdere veld Corporaals en diversse andere Manschappen den inhoud deeser ordre weederom opgedragen, en alsoo daar door veroorsaakt heeft. dat, wanneer hier op deese door hem gedaane waarschouwing van mond tot mond, en eyndelijk ook meede gekoomen was, ten huijze van de wed: van Déventer, aan derselver Zoon den burger Jan Craffort, en aan den aldaar toen meede present Synde Jan Loots, hij Loots, na dat hij alvoorens, omme agter de nette waarheyt te koomen, den evenged: Craffort S’ anderen daags naar den landbouwer Jan Hendrik Coenradij gesonden hadde, op de door hem Craffort te rug gebragte Certificatie daarvan, als toen ook van daar weg naar den landbouwer Philip Cortjé gereeden is, en soo wel alle onder weegs hem ontmoet zijnde Persoonen, als ook den evengem: Cortjé, mitsg:s den landbouwer Johannes van Zeijl invoegen voorm: meede gewaarschouwt heeft, maar dat zij beide die ordre niet opgevolgt hebben, ten aansien hij Cortjé, onder ‘t Zeggen teegens hem Loots, dat hij niet naer de Caab vertrecken konde, vermits hij van den Landdrost ordre had, dat in gevalle het soo verre komen mogte, hij zig als dan naar Swellendam vervoegen moeste, t’ huys gebleeven is, dog dat den voorm: van Zeijl als toen daarop naar den landdrost op Swellendam gereeden en dus d’ eerste geweest is, die aan denselven de door den voorm: Loots bekoomene waarschouwing bekent gemaakt heeft.’
‘Alwaaromme den Landdrost dan, dewijl hij niet heeft kunnen begrijpen, op wat wijze dit voor hem soo vreemd opontbod in Zijn werk ging, den Substitût Jacobus Rademeijer, met ordre, omme hem Loots bij hem te ontbieden, na den voorn: Cortjé gesonden heeft; Egter daarop bij de te rug komst van dien Substitût vernoomen heeft, dat hij Loots op een Seer ruuwe en onbetaamelyke wijze teegens denselven gesegd heeft, dat verdoem ik omme te doen, en ook aldaar verbleeven was; niet teegenstaande hij Loots tog S’ daags daar aan, wanneer den Landdrost den voorsz: Substitut weederom bij hem quam te zenden, met versoek, omme bij hem te willen koomen: met dien Substitût, naar egter alweederom eenige onwilligheijd desweegens betoond, en teegens denselven gesegt te hebben; als ik verzogt werde, dan wil ik wel, maar anders verdoem ik ‘t nog; naar Swellendam meede gereeden is, en aan den Landdrost zijne gehoorde, en door hem aan andere weederom meede gedeelte ordre; dat een iegelijk zig met volle wapenen herwaards begeeven moesten, onbewimpeld bekent gemaakt heeft.’
‘Schoon nu wel waar is, dat hij Loots zijne massive en onbeschofte weijgering omme ten eersten bij den land-drost te koomen, in Zijn Relaas negeert, en staande te houden Zoekt eenelijk gezegt te hebben: dat niet meede rijden konde, vermits zijn Paard afgereeden was; Soo vervalt dit egter tog van Zelfs, nademalen den landbouwer Cortjé, alhoewel hij niet weet, het woord van dat verdoem ik, gehoort te hebben, nogtans volstrektelijk getuijgt, wel gehoord te hebben, dat hij loots d’ eerstemaal gezegt heeft, niet te willen meede reyden, en dat hij S’ anderen daags aanvankelijk ook nog daar toe onwillig geweest is. En ‘t oversulx dan een vaste waarheyd is en blyft, dat hij Loots, die nog zelfs eertijds een Lidt van het Swellendamsche Collegie meede geweest is, en dus voor alle anderen, het Caracter en gesag van den land-drost wel diende te weeten, en te reguardeeren, hemzelven ten deesen als een onbeschofte buffel en grovianus in allen gevalle gedragen heeft, en in diervoegen absolutelijk ook moet aangemerkt worden, Schoon hij toenmaals niet meer onder ‘t evengesegde district, en onder d’ ordres van dien land-drost, maar wel onder dat van Drakensteyn was Sorteerende, en oversulx over de door den Substitût aan hem gebragte Positive ordre, die moogelijk ook wel wat vierkant kan uijtgedrukt geweest zijn, ook wel wat mogte g’altereert geweest Zijn.’
‘Invoegen nu uijt al het vooren Staende, ‘t welk den ondergesz: noopens de Saak van den dikwils geCiteerden Jan Loots sommariter en Connectivelijk quoad nervum rëi immers heeft kunnen ontdecken, dan ten vollen Consteerd, dat de voorsz: in ‘t district van Swellendam ontstaane Confusie origineelijk uyt de door den burger ritmeester Cruijwagen aan den VeldCorporaal Engela aangeschreevene, en onder N:o 2: deesen bijgevoegde positive ordre is voortgesprooten, en dus van man tot man aan voorsz: Loots gekoomen zijnde, denselven even als d’ andere, in naarkoominge der bij placcaat gestelde ordres, alle de door hem ontmoete Persoonen, van ‘t hem gecommandeerde generaale opontbod, insgelijx heeft verwittigt, Zonder hieromtrent andersints met eenige voorbedagte quaade Intentie te hebben gehandelt; Uijt welken hoofde den ondergeteekende dan ook vermeijnd, ter saake voorsz: teegens hem Loots geen actie te kunnen institueeren. /:was geteekent:/ P:r Reede van Oudshoorn /:in margine:/ geproduceert in Raade van Politie den 27: november A:o 1759.’
Uijt welk Schriftuur zoo wel als uijt de daarneevens gevoegde ingewonne Stucken koomende te blijken, dat den daarin vermelden oud Heemraad Jan Loots geensints als den autheur der onder d’ ingeseetenen van Swellendam ontstaane Confusie kan werden aangemerkt, heeft men dierhalven verstaen, denselven van de diesweegens teegens hem ingebragte beschuldiging t’ absolveeren, dog dat hij Loots egter ter Saake van desselfs betoonde onwilligheijd, om zig bij den land-drost van ‘t voorsz: Swellendamse district Jan Andries Horak te vervoegen; ter naaster Sessie deeses raads scherpelijk zal werden gereprocheert; sullende ten dien eynde den landdrost Adriaen van Schoor, onder wiens district meergem: Loots thans woonagtig is, bij missive werden gelast, denselven ten spoedigsten herwaards te laaten opkoomen.
Ook is hierna geleesen geworden, een missive door gementioneerden landdrost Horak, sub dato 14: deeser aan den Heere gouverneur gerigt, luijdende als volgt.
‘Cabo de goede Hoop.’
Aan den Wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur in Loco, ende den Ressorte van dien &:a &:a &:a
‘Wel Edele gestr: Heer!’
‘In opvolginge uwer Wel Edele gestr: hoog geagte en aan mij onder den 7: der afgeweekene maand September toe gesondene Ordre, diend deesen op ‘t Eerbiedigste in needrige kennisgevinge, dat de twee voor af gesondene stucken Canon, tot het doen der Seinen van alarm geschikt, de eene op de kleijne houwhoek , als niet moogelijk Zijnde, dat de groote houwhoek in een wel verdeelde distantie en ook teffens de Tygerhoek , van de Swarte berg kan besien werden, en de andere aan de Swarte berg boven de plaats van Lucas Marais geplaatst, en daarbij tot Seinmannen op de houwhoek Casper Batenhorst, en aan de swarteberg Lucas Marais Zijn geordonneerd geworden; Synde voorts voor de nog te volgen Staande twee Stucken Canons de legplaatsen, als een aen de Tygerhoek op de Tygerberg , en de andere op ‘t Hessequas kloofs gebergte , dat de laatste Sein plaats op Swellendam kan worden gesien, uytgevonden, ende tot Seinmannen aangesteld, aan de Tygerhoek Hans Jurgen Linde, en van de hessequas kloof Barend Gildenhuijsen Hendriksz:’
‘Soo dat in dien ‘t van Uwe wel Edele gestr: behagen was, dat dat aan voorsz: vier Persoonen verstreckt werdende buskruijt ten bedrage van 200 ponden, in vaten van 50 Pond yder mogte gedaan worden, gevoeglijkst aan de Basen Jan Marten Lorens en Carel August Hellinger, die bereyts daartoe gelast zijn, en door hen aan de benoemde Seinmannen Zal kunnen werden afgelangd.’
‘Dus dan in verwagtinge om aan de Intentie uwer wel Edele gestr: gehoorsaamlijk voldaan te hebben neeme de Vrijmoedigheijd mij in alle onderdanigheijd te onderschrijven.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele gestr: Heer Uwe wel Edele gestr: seer onderdanige en gehoorsaame dienaar /:was geteekent:/ J:A: Horak /:in margine:/ Swellendam den 14: November 1759.’
Waarop goedgevonden is, om de plaetsen alwaar de bereyts van hier gesondene twee Stucken Canon, tot het doen der Seinen van alarm Zijn geplaatst, gelijk meede die, dewelke voor de nog te volgene twee Stucken gedestineert zijn, t’ approbeeren; terwijl de gerequireerde 200 lb: buscruijt, Conform het versoek van voorm: land-drost, met de waagens van S Comp: Posten ‘t Rivier Sonder End en buffeljagts Rivier aan hem Zullen worden toegesonden.
Vervolgens wierd door den heer Secunde en hoofd administrateur Sergius Swellengrebel te kennen gegeeven, dat van de smeecoolen, die met d’ onlangs in de baaij fals vertoefd hebbende uijtkoomende Scheepen aldaar waaren aangebragt, en die mits gebrek aan ruijmte, niet in het Pakhuijs hebbende kunnen geborgen worden, men dierhalven genoodsaakt was geweest, buijten deselve te moeten laaten leggen, de quantiteijt van 7 16/36: hoeden waaren t’ soek geraakt, met versoek wijders, dat dewijl dusdanige dieverije in ‘t vervolg meer Zoude kunnen worden gepleegt aan S’ Comp: goederen, die men al dikwils genoodsaakt is, bij mancquement van bergplaats in ‘t Pakhuijs, buyten ‘t selve te moeten laaten, ter tijd toe, dat deselve herwaards kunnen werden getransporteerd, oversulx op d’ een of andere wyze hieromtrent mogte werden voorsien: Waar over gedelibereert, en ten dien belange in aanmerkinge genoomen weesende, dat het Hospitaal in voorsz: baaij fals genoegsaam teegens het Strant aangebouwd, en dus ter oorsake der bij Continuatie in deselve treckende Zeedampen Zeer nadeelig voor de daarin komende Zieken gecitueerd Zynde, dierhalven noodsaakelijk verder van ‘t Zeestrand af, en op een lugtiger Oord diende te werden verplaatst; Is hierop goed gevonden en beslooten, een ander Hospitaal te doen Construeeren, bij of ontrent de Plaats, alwaar teegenwoordig het gouverneurs huys komt te staan, te meer, dewijl men dit huijs, dat tot een gouverneurs wooning te ver van de hand legt, misschien met weynig moeyte en kosten tot een Hospitaal soude kunnen doen approprieeren, wanneer het presente Hospitaal, als annex het teegenwoordige Pakhuys gebouwd Zijnde, wederom een seer Commood Pakhuys soude koomen uyt te leeveren; weshalven al verder verstaan is, den Ingenieur Joseph Ponté en Vaandrig Jan Fredrik Kirsten te Committeeren, om naauwkeurige inspectie te gaan neemen, op wat wijze het voorsz: nieuw te maakene hospitaal op evengem: daar toe geprojecteerde plaats best opgebouwd, mitsg:s of en in hoe ver het gementioneerde gouverneurs huys daar toe zoude kunnen geemployeert worden; waarvan dan vervolgens door voorsz: Ingenieur een behoorlijk Plan Zal moeten werden geformeerd, om daarop Sodanig nader besluyt te kunnen neemen als men ten meesten dienste der E: Comp: sal vinden te behooren.
Synde laatstelijk op de diesweegens bij Requesten gedaene versoeken, aan de na te noemene Persoonen de volgende veeplaatsen, die deselve al een geruijmen tijd van d’ E Comp: in leening hebben beseeten in Eygendom verleend, als.
Aan den landbouwer Pieter Delport een Plaats geleegen onder ‘t district van Drakensteijn , agter het Hottentots Hollands gebergte aan de Botter Rivier , gen: de Paarde valleij .
Aan den meede landbouwer Christiaen Kreijnouw, een plaats insgelyx onder ‘t voorm: district bij de kleijne Houwhoek aan de reeboks rivier geleegen, en de Rust genaamt.
Onder Conditie egter dat behalven de ordinaire Jaarlijxe Recognitie van 24: Ryxd:s door haarl: ieder nog tot een Erkentenisse voor het verkrijgen van den Eygendom van voorseyde Plaatsen van d’ E: Comp: sal moeten werden betaald, de somma van Tagtig Ryxd:s
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaere Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 486-504.¶
Dingsdag den {17591211} 11: decbr: 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Den Ingenieur Joseph Ponté en Vaandrig Jan Fredrik kirsten, zig agtervolgens het geresolveerde in de Jongste vergaderinge, naar de baaij Fals begeeven, en aldaar naauwkeurig opgenoomen hebbende, waar en op wat wijze ter gemelde Plaatse een ander Hospitaal Zoude kunnen werden opgebouwd, wierd door deselve van haarl: bevinding op heeden het volgende rapport ingeleevert.
Aan den Wel Edelen gestr: heere RijkTulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop en den ressorte van dien &&&:a beneevens den E: Agtb: Raadt van Politie.
‘Wel Edele gestr: Heer, en E Agtb: Heeren!’
‘Uwe wel Edele gestr: en E: Agtb: ons ondergeteek: expres hebbende gelieven te Committeeren, omme ons van hier naar de baaij fals te begeeven, ten eijnde op het naauwkeurigste Inspectie te gaan neemen, op wat wijze aldaar bij of omtrent de plaets alwaar teegenwoordig het gouverneurs huijs komt te staan, een nieuw Hospitaal Soude kunnen werden geconstrueert, mitsg:s of en in hoe verre het gementioneerde Gouverneurs huijs daar toe zoude kunnen werden g’ Emploijeert, Soo verclaren wij Zulx exact verrigt, en bevonden te hebben, dat ter plaatse voorsz: niet wel een diergelijk gebouw kan werden opgeregt, nademaal het meergem: gouverneurshuijs daar toe gansch onbequaam is, als Zynde de vertrecken in ‘t selve veel te kleijn, zoo dat, ingevalle men dat huys al tot het maaken van een Hospitaal wilde emploijeeren, hetselve als dan ten minsten 40: à 50 voeten agter uijt, ofte naar den kant van den berg, mitsg:s een gelijke lengte ter Syden af, soude moeten werden verlengt, welk een en ander door de opgaande Stijlte van den berg, Zoo van agteren als van ter Zyden, niet als met ongemeen veel kosten zoude kunnen worden ter uytvoer gebragt, weshalven d’ ondergeteek: dan bij verder ondersoek ontwaard hebben, dat tot het opbouwen van een Hospitael volgens het Plan en profil in de neevenstaande figuur met de letteren A en B: geteekent, geen ander of bequamer Plaats in voorsz: baaij fals gevonden werd, als eenelijk het Stuk garst land van den oud gezaghebber Cornelis de Leeuw, ‘t welk van S Comp: Stal aldaar, naar de Caabse weg in Streckende, en zoo uyt hoofde van het effene terrein, als dies afgeleegentheijd van ‘t strand zeer dienstig tot een Hospitaal komt te zijn; Terwijl d’ ondergeteek: weegens dit soo evengem: Stuk Lands met voorm:e de leeuw gesprooken hebbende, door hem aan haarl: is betuijgd geworden, dat niet teegenstaande hetselve door hem met Considerabel veel moeijte van de meenigvuldige klippen gesuijvert, en tot gebruyk bequaam is gemaakt, hij egter volkoomen bereijdwillig is, het meergem: Stuk Land, ten behoeven der E: Comp: af te staan, voor Sodanige Equivalent als uwe wel Edele gestr: en E: Agtb: hem daar voor zullen gelieven toe te voegen.’
‘Waarmeede gedenkende aan het geagt bevel van uwe wel Edele gestr: en E Agtb: pligtschuldig te hebben voldaan, Soo laaten wij deesen dienen voor needrig Rapport. /:onderstond:/ Cabo de goede Hoop den 10 Decbr: 1759 /:was geteekent:/ J:F: Kirsten J: Ponté Ing:r.’
Uijt den Inhoude van welk Rapport Zijnde koomen te blijken, dat het geprojecteerde terrein bij het gouverneurs huys in gedagte baaij niet alleen onbequaam komt te Zijn, om aldaar een Hospitaal te kunnen opbouwen, maar dat ook d’ evengem: gouverneurs wooning om de daar van aangehaalde Reedenen daar toe niet kunnende geapproprieert werden, voorts tot Constructie van diergelijk gebouw geen bequamer plaats gevonden werd, dan het Stuk garste land van den oud gesaghebber Cornelis de Leeuw, heeft men dierhalven moeten besluyten, t’ selve Stuk Lands daer toe t’ emploijeeren; Sullende wijders met het opbouwen van dit Hospitaal volgens het meede overgegeevene Plan van bovengem: Ingenieur Ponté ten eersten een aanvang werden gemaakt; Ondertusschen dat hij Ponté aan wien het opsigt daar over Zal werden toevertrouwt, Zig ten dien eynde Zoo dikwils derwaards Zal moeten begeeven, als de noodsakelijkheijd Zulx Sal koomen te vereijsschen.
Maar ten deesen belange verders in overweeging genoomen weesende, dat den gantschen inhoud van het Land van meergem: de leeuw niet meer dan omtrent 6: morgen bouw of thuijnland komende te bedragen, wijders bij of omtrent het selve geen bequaame Comp: Land meer gevonden word, om aan hem tot een Equivalent voor het meergem: Stuk garste land in eygendom te kunnen werden gegeeven, men denselven oversulx voor het afstaan van dien op een andere wijze diend te gemoed te koomen, is hierop ten versoeke van gemelde de Leeuw goedgevonden en beslooten, hem voor dit Stuk garste land t’ ontheffen van de jaarlyxe recognitie van 24. Rijxd:s die denselven tot nu toe voor de voorsz: plaats, die in den beginne, eer dat S’ Comp: Scheepen haar verblijf in de baaij fals genoomen hebben, als een veepost is aangemerkt geweest, aan d’ E: Comp: heeft moeten betaalen, sullende dierhalven den inhoud van het meergem: Stuk garste land op de Caart van ‘t land van hem de Leeuw werden afgetrocken.
Voorts in aanmerking genoomen weesende, dat op het Robben Eyland niet alleen niet worden gevonden, de nodige gebouwen tot het plaatsen of bergen der ordinaire bandieten en S’ Comp:s Posthouders aldaar, maar nog veel minder voor eenige inlanders van de minsten distinctie die uijt India herwaards gesonden worden, om aldaar geConfineert te blijven, is dierhalven tot wegruijming van dit gebrek, goed en noodsakelijk gevonden, dat den Equipagiem: Taal, neevens meergem: Ingenieur Ponté sullen worden gecommitteerd, zig bij eerste bequaame geleegentheijd na gedagte Robben Eyland te begeeven, en op te neemen, welke gebouwen aldaar noodwendig Zullen dienen te worden geconstrueert, waarvan door haar behoorlijk bij geschrifte Zal moeten worden Rapport gedaan, met bijvoeging eener afteijkening, hoedanig en op wat wijze deese gebouwen best sullen dienen opgemaakt te werden.
Waarna bij lectuure van het g’Eerd aanschrijvens der Edele Heeren bewindhebberen ter Camer Zeeland de dato 12 Julij deeses Jaars, dat met het op eergisteren gearriveerde Schip keukenhoff alhier is aangebragt, verstaan is, den Heer Independent Fiscaal Pieter Reede van Oudshoorn te demandeeren, om in Conformiteijt van het geordonneerde bij voorm: missive, behoorlijk ondersoek te doen, wat reedenen de daar bij genoemde en op den Hoeker de Neptunus bescheyden geweest Zynde Persoonen, mogte hebben gemoveert van ‘t selve vaartuyg te deserteeren, en of in allen opsigte het gedrag van den daar op Commandeerenden gezaghebber Bastiaan van Pontegem is voldoende geweest, aan d’ ordres der E: Comp:, Ten welken eynde aan gem: Heer Fiscaal extract uyt de voorseyde Missive, neevens Copia van de daar bij gevoegde reekening Sal werden afgegeeven.
Ook Zijn heeden in Vergaderinge met attentie gerevideert geworden, de negotie en Soldij boeken deeses gouvernements van ‘t jongst afgeloopene Boekjaar neevens ‘t Rapport door de tot derselver Examinatie gecommitteerd geweest Zijnde Leeden deeses Raads d’ E E:d David d’ Aillij en Pieter Hacker verleend, uijt dewelke is koomen te blijken, dat in gem: Negotie boeken niet alleen alle Posten van ongelden en andere afschrijvingen met de diesweegens verleende ordonnantiën koomen te accordeeren, maar dat ook buyten dien geene afschrijvingen Zijn gedaan geworden, gelijk meede, dat de Zoldij boeken ook in de vereyschte forma, navolgens de ordres der E: Comp: gehouden, d’ afbetaalinge aan de dienaaren derselver naar behooren uijtgereijkt, mitsg:s de belastingen daar van bij de negotie boeken in diervoegen afgeschreeven Zijn, als in ‘t voorseijde Rapport Specifice werd aangetoond; en laatstelijk dat door den Zoldij boekhouder als Curator ad Lites omtrent het Inventariseeren, verkoopen en inboeken der nalatenschappen van S’ E Comp: dienaaren, mitsg:s het in Cassa tellen van dies geheel bedragen ter somma van Ryxd:s 2610 3/4: ofte ƒ6265:16: in alles Conform d’ ordres van haar wel Edele groot Agtb: de heeren der hooge Indiase Regeering is gehandelt geworden: Weshalven verstaan is, dat de meergem: negotie en Zoldij boeken volgens gebruijk Zoo na ‘t vaderland als na Batavia en het geciteerd Rapport noopens dies Examinatie bovens dien aan welgem: Heeren der hooge Indiasche Regeeringe Sullen werden gesuppediteerd.
Laatstelijk geresumeert weesende, de ingediende Nominatiën der resp: Collegiën, soo hier aan Cabo als in de buyten Districten, zijn de gedaane Electie van ouderlingen geapprobeert, mitsg:s uyt het dubbeld genomineert getal, tot Diaconen verkooren, de volgende Persoonen, als.
In de kerk hier aan Cabo.
Jan Haszingh tot ouderling in plaetse van den afgaanden Hendrik van der Heyden. Michiel Smuts de Jonge en Evert van Schoor, tot Diaconen voor d’ uytgediende Carel Albregt Haupt en Arend de Waal.
In de Stellenbosche kerk.
Pieter Laubster tot ouderling in steede van Daniel Malan en Dirk de Vos tot Diacon in plaatse van Hendrik Cloete.
In de kerk van Drakensteyn
Pieter Loret tot ouderling voor den af te treedene Charl Marais mitsg:s Jan Petrus Roux en Pieter de villiers tot Diaconen insteede van Daniel Rossouw en Paul Roux.
In de kerk in ‘t Land van Waveren .
Pieter Theron tot ouderling in plaetse van Jan Theron en Jan Jordaan d’ jonge tot Diacon voor den uytgedienden Jacobus de Wet.
In de Swartlandsche Kerk.
Stephanus Sebastiaan Walters tot ouderling en Andries Gobrecht tot Diacon, den eersten in plaatse van Pieter van der Bijl en den andere voor Marten Slabbert.
Sullende voorsz: kerkenraaden wijders werden aangeschreeven, dat dewijl ‘er deesen Jaare weederom geen Commissaris Politicq na de buyten districten Staat af te gaan, zij dierhalven Sullen moeten besorgen, dat de Reecq: haarer arme Penn:gen ten eersten in gereedheijd gebragt en herwaards overgesonden werden.
Voorts zijn uyt de in dubbelen getaale genomineerde Persoonen, om na gebruijk in de onderstaande Collegiën dienst te doen, verkooren, als.
Tot Burgerraden.
Jan Haszingh en Jan Meindertsz: Cruijwagen in Steede der uytgediende Hendrik van der Heyden en Jan Serrurier.
Tot Weesmeesteren.
Dirk Westerhoff en Hendrik Oostwald Muller in plaatse van den afgaande Jan van der Riet en overleedene Hendrik Baak.
Tot Commissarissen van Civiele en Huwelyx Saaken.
Lucas Sigismundus Faber en Evert van Schoor tot plaatsvullinge van de af te treedene Tobias Christiaan Rönnenkamp en Arend de Waal.
Tot heemraaden van Stellenbosch en Drakensteijn .
Andries Brink, Hendrik Cloete, Hendrik Hop en Jacob Marais in Steede van Adriaan van Brakel, Michiel Romondt, David de villiers, en Stephanus Grové.
Tot Heemraden van Swellendam .
Andries Holtshausen en Andries de Jager, in Steede van d’ uytgediende Hermanus Steijn en Fredrik Potgieter.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij
C. 137, pp. 505-529; 560-564.¶
Dingsdag den {17591218} 18 Decbr: 1759.
S’ voormiddags alle Present.
Heeden met de verEyschte attentie geresumeert geworden Zynde, het Seer geagt aanschrijvens van haar wel Edele groot Agtb: de heeren der hooge Indiasche regeeringe tot Batavia, de dato 15: October deeses Jaars, het welk met het aanweesend Retourschip de Standvastigheijd alhier is aangebragt, is verstaan, dat daar op in alle Eerbied Zal werden gerescribeert.
Dat de van hier te versendene Tarw Conform haar hoog Edelens ordre in de van Bengalen verwagt werdende gonnij Sacken Zullende worden afgescheept, men voorts Zorge Zal dragen, dat de Jaarlijxe Consumptie van buscruijt voor dit gouvernements eygen gebruyk de gemaakte bepaaling van 11000 Ponden niet komt te Surmonteeren.
Gelijk ook behoorlijk Zal worden opgevolgt, het geordonneerde om van de uyt neederland koomende Scheepen, die eenige lading voor deese Plaats in hebben, en uijt dien hoofde alhier eenigen tijd moeten vertoeven, het geld te ligten, en op de eerst in gereedheijd Zynde Scheepen te verdeelen.
Dat wij geensints in gebreeken Zullende blijven, om de van Ceylon herwaards gesondene Modeliar Leander de Saram en Mohanderam Louis Pereira, Zoo dra doenelijk op ‘t Robben Eyland te plaatsen, om aldaar gebannen te blijven, sonder aan hunl: meer dan vier Ryxd:s per maand en 40 lb Rijst te doen verstrecken, voorts in opvolging van haar Hoog Edelens ordres noopens de Reedenen, waarom door ons aan het dierweegens gedaane versoek der Ceijlonsse Regeering niet bereyts is voldaan geworden, aan hoogstdeselve het volgende berigt zal werden gegeeven, te weeten, dat nademaal ten tijde, wanneer gedagte Persoonen herwaerds Zijn gesonden geworden, ‘t gemelde ministerium bij derselver doenmaals aan ons gerigte missive van den 26: Jann: 1758: eenelijk heeft koomen te versoeken, dat voorseijde gerelegeerdens onder ‘t genot van Vier Rijxd:s p:r maand en 40: lb rijst ter nadere dispositie van haar hoog Edelens op ‘t Robben Eijland mogten werden geplaatst, Zonder noopens deselve iets anders of meerder te noteeren, men oversulx, terwijl gem: Persoonen ons zijn voorgekoomen van eenige distinctie te zijn, en dat op ‘t Robben Eijland geen geleegentheijd gevonden wierd, om deselve afsonderlyk van d’ andere banditen te kunnen logeeren, haarl: op gelijke wijze als bevoorens in opzigte van andere diergelijke ballingen wel meer geschied is, in afwagting der voorsz: g’Eerde nadere dispositie van wel gem: haar hoog Edelens heeft geplaatst in den dorpe van Stellenbosch , met ordre aan den landdrost van ‘t selve district Adriaan van Schoor, dat hij zoude tragten deselve bij d’ een of andere ingeseeten in ‘t voorm: Dorp, voor ‘t bovengem: aan hun toegelegde Tractament van 4: Rijxd:s en 40: Ponden reyst te besteeden, dog hierop door denselven Landdrost bij missive van den 26: April des evengem: Jaars aan ons gerapporteerd Zynde, daar omtrent niet te hebben kunnen rëusseeren, nademaal het gantsch niet doenelijk was, deselve voor het evengem: aan hun toegelegde Tractament, van het noodige te kunnen voorsien, wij ons uijt dien hoofde genoodsaakt gevonden hebben, het meergem: onderhoud tot Agt Ryxd:s p:r maand te moeten vermeerdere, gelijk ten belange van ‘t een en ander pligtschuldig kennisse is gegeeven aan welgem: heeren der Hooge Indiase Regeeringe bij onse Eerbiedige letteren van den 3: Maij 1758.
Dat egter het verblijf van gementioneerde de Saram en Pereira in het geciteerde dorp Stellenbosch niet langer dan Circa neegen maanden heeft geduurt, nademaal soodra ter deeser plaatse was aangebragt geworden, het g’Eerd aanschrijvens van haar hoog Edelens de dato 15: Octob: 1758:, dicteerende onder anderen, dat aan deselve alle correspondentie moeste werden belet, daarop ter pligtschuldige voldoeninge van dien, de meergem: Persoonen Conform het diesaangaande geresolveerde in onse vergaderinge van den 16: Jann: deeses Jaars, van Stellenbosch naar ‘t ver afgeleegene district Swellendam , dat ten minsten op Seeven daagen reijsens van hier gereekent word, zijn verplaetst geworden.
Dat wyders op den 22: der evengem: maand Januarij, en dus eenige daagen naar dat de dikwerf gementioneerde de saram en Pereira bereijts naar Swellendam waaren versonden geworden, alhier p:r het Schip Overnes aengebragt weesende, het Schryvens der Ceijlonsse Regeering de dato 9: nov: 1758, het voorts niet als bij dit schrijven is geweest, dat het gedagte ministerium ons heeft komen te berigten, dat aan gem: Persoonen, als dangereuse Subjecten, alle Correspondentie moeste worden belet, met bijgevoegd versoek, dat deselve ten dien eynde op ‘t Robben Eyland , dan wel op de uytterste grensen mogten geplaatst worden, waar toe het voorsz: district Swellendam , mits dus verre afgeleegentheijd door ons vrij bequaamer geoordeelt zijnde, dan het Robben Eijland , alwaar men door het geduurig af en aanvaaren der landsboods, mitsg:s het aankoomen van ‘S Comp:s en vreemde natiës Scheepen, moet vooronderstellen, vrij meer geleegendheijd tot het voeren van Correspondentie te Zijn, men oversulx voorsz: ballingen ter eerstgem: plaatst heeft Laaten verblijven: Terwijl voor ‘t overige op haarl: gedoente bij Continuatie dusdanigen naauwen agt is gegeeven, dat wanneer Zyl: bij hun vertrek van Stellenbosch naar Swellendam aan deese en geene Persoonen tot Colombo eenige brieven in ‘t Cingalees geschreeven, ten getale van Seeven Stux, hadden afgevaardigt, deselve dadelijk onderschept, en vervolgens neevens het schrijven deeser Regeering de dato 13: April deeses Jaars p:r het Schip Walcheren aan meergem: Ceijlonse Regeering zijn toegesonden geworden, alle welke voorsorgen men dan ook geensints in gebreeken zoude zijn gebleeven, al ten eersten bij verscheyning dier Persoonen hier ter plaatse in ‘t werk te stellen, ingevalle wij, zoo noopens haare Persoonen als d’ omsigtigheijd, waarmeede deselve diende behandelt te worden, bij het ter selver tijd ontfangene Schryvens van ‘t Ceijlons ministerium de dato 26 Jann. 1758 in diervoegen waaren geinformeert geworden, als naderhand bij derselver missive van den 9: novb: daar aan is koomen te geschieden, gelijk dan ook ter voldoening aan haar Ed:s daar bij insgelijx gedaene versoek omtrent de meede herwaards gesondene modeliars absierie wardene Illangacoon, en widjeje Wardene Tinnecoon, deselve immediaat naar ‘t Robben Eyland zijn gesonden geworden.
Sullende welgem: haar wel Edele groot Agtb: voorts op ‘t eerbiedigst werden bedankt, voor derselver genoomene Resolutie om de in ‘t Schip de Liefde verbleevene Smeekoolen, neevens de in Cronenburg , de vrouwe geertruyd en de vrouwe Petronella Maria verbleevene leggers Schooven herwaards te senden, waarbij noopens de gedaane uytleevering der met Buijtenzorg op Batavia aangebragte heele leggers en aamschoven, vermeld bij ‘t Extract uyt haar Hoog Edelens Resolutie de dato 24 April 1759: Zal werden genoteerd, dat ten negotie Comptoire alhier niet komt te blijken, dat gem: bodem eenige goederen voor dit gouvernement heeft ingehad, en dat men dierhalven moet presumeeren, dat voorsz: Schoven in ‘t vaderland wel met het gedagte schip Buijtenzorg herwaards zullen gesonden weesen, dog abusivelijk vergeeten zijn, deselve p:r Factuura dit gouvernement aan te reekenen, ‘t welk dan ook de Reeden is dat deselve alhier niet hebben kunnen werden afgeEijscht.
Maar nadien bij ‘t voorsz: g’Eerd schrijvens van haar hoog Edelens werd aangehaald, dat de p:r het schip de drie Papagaaijen van hier versondene twee vaten met Zout vleesch, van Slegten deugd bevonden Zijn, en meest in lappen en beenen bestaan hebben, is hierom beslooten, naauwkeurig ondersoek te laten doen, door welken van S’ Comp:s gecontracteerde Slagters, het evengem: vleesch is afgeleevert, ten eijnde dien aangaande Scherpelijk te worden gereprocheert.
Ondertusschen dat aan de alhier gerelegeerde Ceylonse ballingen Johan Rannesinge en Araatje Winje Siere, Conform haar hoog Edelens g’ Eerde ordre, maendelijx 3: Ryxd:s en 40 lb: Rijst tot onderhoud sullende werden verstrekt, men voorts de Chineesen Lim Japko, Alias Lim Tsiako en Tio giesen anders gen:t d’jiesien, p:r eerst volgende Scheeps geleegentheyd na Batavia zal laaten te rug keeren.
Soo als ook de verEyschte Zorge Zal worden gedragen, dat het oversenden der origineele Justitieele Papiere in Cas d’ Appel, mitsg:s het inboeken van de Zoldijen der hier permanente dienaaren, voortaan Conform het ter needer gestelde bij haar hoog Edelens g’ Eerde Circulaire brieven, de datis 10: febr en 21: Augustus deeses Jaars komt te geschieden, en dat ook het geordonneerde bij de verdere herwaards gesondene bijlaagen, voor Soo verre deselve tot dit gouvernement betreckelyk zijn, alhier behoorlyk werden opgevolgt; welken volgende dan ook verstaan is, om uijt de gelderen die ten bedraage van ƒ3374:10: door d’ Erfgen: van wijlen den onderCoopman Dirk Verbeek in ‘s E Comp:s Cassa alhier geteld Zijn, Batavia p:r memorie ten goede te brengen, de bij de diesweegens herwaards gesondene Extracten vermelde Sommen van ƒ1586:15 en ƒ1650:6:8: ofte te samen ƒ3237:18:, mitsg:s noopens het montant van ƒ137:8:8:, dat op eerstgem: Somma is koomen over te Schietten, haar hoog Edelens g’ Eerde nadere dispositie te blyven afwagten.
En dewijl de resp: hier aankomende Provisie- Mitsg:s uyt en thuijsvaarende Scheepen der E Comp:, volgens het thans meede ontfangene Reglement, noopens het verstrecken van Randsoenen aan deselve, voorthaan, behalven de andere daarbij vermelde Victualiën, ook van Suurkool, Carwaat, Rosijnen, Citroene, mitsg:s voor een maand Soutvleesch, alles naar maate van derselver ophebbende manschappen sullen moeten werden voorsien, Soo is, om hieromtrent aan ‘t voorsz: Reglement behoorlyk te kunnen voldoen, op ‘t voorstel van den Heere gouverneur best geoordeelt, en dienvolgens beslooten, d’ E E:s David D’ Aillij en Oloff Martini Bergh te Committeeren, om Soo na doenelijk een overslag te maaken, noopens de quantiteijt die van ‘t een en ander, S’ jaars wel zal werden vereijscht, met bijvoeging der Prijsen, waar voor deselve alhier ten Civielsten Zoude kunnen werden bekoomen, ten eynde omtrent dies leverantie alles behoorlijk te kunnen reguleeren, terwijl men Zig intusschen ook zal inquireeren, welke ingeseetenen alhier zig het beste op ‘t insouten van vleesch koomen te verstaan, met wien men dan vervolgens noopens het leeveren van dien, meede zoodanig sal zien t’ accordeeren, als ten meesten voordeele der E: Comp: zal kunnen geschieden.
Wijders geleesen weesende twee verclaaringen, verleend door de gecommitt:s, dewelke geadsisteerd hebben bij ‘t openen, Sorteeren en weeder besorgen der beschadigt geweest zijnde Packen met Lijwaten, die soo met den Hoeker de Hector , als p:r het Schip Scholtenburg uyt de Lading van ‘t te Rio de la goa afgelegde Schip de naarstigheijd herwaards zijn overgebragt, luijdende als volgt.
‘Den wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh. Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop &&:a, ons ondergeteek:s hebbende gelieven te Committeeren, omme sodanige Vyfthien beschadigde Packen lijwaaten, als ‘er door ons uijt de Rivier de la goa van ‘t aldaar afgelegde Bengaals Retourschip de Naarstigheijd alhier p:r ‘t Schip Scholtenburg Zijn meede gebragt, te openen, na te sien en weederom het beste nog daar in gevonden werdende, te herpacken, Soo verclaaren wij Zulx verrigt en Sodanig afgepakt te hebben als hier onder werd ter needer gesteld, namentlijk:’
‘
| 1: Pak ord:r Doerias, daarin 80 p:s, waarvan | |
| 50: p:s herpakt, weegt B:to 132: lb: | |
| 30: d:o Verrot en gescheurt. | |
| 1: d:o d:o Cassas, daarin 60 p:s, waarvan | |
| 50: p:s herpakt, weegt b:to 195: lb: | |
| 10: d:o insgelijx verrot. | |
| 1: Pak Cassas, daarin 77: p:s sonder afpak brief, zijnde | |
| 66: p:s herpakt, weegt B:to 207: lb: | |
| 11: d:o als vooren verrot. | |
| 1 d:o salempoeris , daar in volgens het afpak brief moesten zijn , 80 p:s, egter maar bevonden 77: p:s, daarvan. | |
| 71: p:s herpakt, weegt b:to 380 lb | |
| 6: d:o als even verrot. | |
| 1 d:o d:o als vooren 2 p:s minder | |
| Sijnde de overige. | |
| 78 p:s herpakt, weegt B:to 430 lb: | |
| 1: d:o d:o daar in 80 p:s waarvan | |
| 62: p:s herpakt, weegt B:to 330 lb: | |
| 18: d:o Verrot. | |
| 1: d:o Guinees , daar in 40 p:s hier van. | |
| 18: p:s herpakt, weegt B:to 195: lb: | |
| 22: d:o Verrot. | |
| 1: Pak Gerras, daarin 80 p:s Zijnde | |
| 34: p:s herpakt, weegt b:to 178 lb: | |
| 46: d:o verrot. | |
| 1: d:o d:o d:o 80 p:s waarvan | |
| 61: p:s herpakt, weegt B:to 313: lb: | |
| 16: d:o Verrot en gescheurt | |
| 3: d:o tot Pakdoek der voorm: 9 Packen verbruykt. | |
| De overige 6: Packen, bestaande in. | |
| 1: Pak guinees van 40: p:s | } Zijn altemaal verrot en gescheurt. |
| 1: d:o d:o d:o 40: d:o | |
| 1: d:o Salempoeris d:o 80: | |
| 1: d:o d:o d:o 80 d:o | |
| 1: d:o keeper d:o 90 | |
| 1: d:o Cassas d:o 60: |
| 1: Pak ord:r Doerias, daarin 80 p:s, waarvan | |
| 50: p:s herpakt, weegt B:to 132: lb: | |
| 30: d:o Verrot en gescheurt. | |
| 1: d:o d:o Cassas, daarin 60 p:s, waarvan | |
| 50: p:s herpakt, weegt b:to 195: lb: | |
| 10: d:o insgelijx verrot. | |
| 1: Pak Cassas, daarin 77: p:s sonder afpak brief, zijnde | |
| 66: p:s herpakt, weegt B:to 207: lb: | |
| 11: d:o als vooren verrot. | |
| 1 d:o salempoeris , daar in volgens het afpak brief moesten zijn , 80 p:s, egter maar bevonden 77: p:s, daarvan. | |
| 71: p:s herpakt, weegt b:to 380 lb | |
| 6: d:o als even verrot. | |
| 1 d:o d:o als vooren 2 p:s minder | |
| Sijnde de overige. | |
| 78 p:s herpakt, weegt B:to 430 lb: | |
| 1: d:o d:o daar in 80 p:s waarvan | |
| 62: p:s herpakt, weegt B:to 330 lb: | |
| 18: d:o Verrot. | |
| 1: d:o Guinees , daar in 40 p:s hier van. | |
| 18: p:s herpakt, weegt B:to 195: lb: | |
| 22: d:o Verrot. | |
| 1: Pak Gerras, daarin 80 p:s Zijnde | |
| 34: p:s herpakt, weegt b:to 178 lb: | |
| 46: d:o verrot. | |
| 1: d:o d:o d:o 80 p:s waarvan | |
| 61: p:s herpakt, weegt B:to 313: lb: | |
| 16: d:o Verrot en gescheurt | |
| 3: d:o tot Pakdoek der voorm: 9 Packen verbruykt. | |
| De overige 6: Packen, bestaande in. | |
| 1: Pak guinees van 40: p:s | } Zijn altemaal verrot en gescheurt. |
| 1: d:o d:o d:o 40: d:o | |
| 1: d:o Salempoeris d:o 80: | |
| 1: d:o d:o d:o 80 d:o | |
| 1: d:o keeper d:o 90 | |
| 1: d:o Cassas d:o 60: |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede hoop den 27 Novb: 1759 /:was geteekent:/ Hans Harmsz. J:A: Kuhl.’
‘Den Wel Edelen gestr: Heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van neederlands India, gouverneur van Cabo de goede hoop &&:a ons ondergeteek: hebben gelieven te Committeeren, om van Sodanige goederen, als ‘er uyt het Retourschip de Naarstigheijd , geleegen in de Rivier de la goa , met den Hoeker de Hector alhier zijn aangebragt, en waarvan de Packen, in dewelke gem: goederen afgepakt geweest zijn, door den eersten ordinairen gecommitteerde Jan Adolph kuhl voor zijn vertrek naar Rio de La goa , en den ten fine deeses eerst onderget: Jan Fredrik Pricelius reeds ontlost, g’ opent, uyt gepakt waaren, de lywaten het quaade van ‘t goede te Sorteeren, en de goeden en gevlekten p:r ‘t Patria af te Packen, Soo verClaaren wij Zulx op volgende manier gedaan te hebben, als.’
‘
| lb: | Packen | |||
| L:a A Z d:o 100 p:s fyne Tasseichelas, goed, weegt | B:to | 273: in | 1: | |
| d:o | B D d:o 100 d:o Thepaijs, als. | |||
| 99: p:s goed, weegt | d:o | 217: d:o | 1: | |
| 1: d:o Verrot | ||||
| d:o | H L d:o 65: d:o Soesjes, goed, weegt | d:o | 137: d:o | 1: |
| d:o | B L d:o 75: Fijne Saanen, te weeten | |||
| 32: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 181: d:o | 1: | |
| 43: d:o gevlekt | ||||
| d:o | G Q d:o 80 d:o Ord:r Cassas te weeten. | |||
| 78: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 258: d:o | 1: | |
| 1: gevlekt | ||||
| 1: verrot | ||||
| d:o | B W d:o 80 :do Bethilles Cangam als. | |||
| 61: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 160: d:o | 1: | |
| 7: d:o gevlekt | ||||
| 12: Verrot | ||||
| d:o | C N d:o 100 p:s Grooven Hamans gevlekt weegt | d:o | 359: d:o | 1: |
| L:a C L. d:o 60 p:s fyne hamans, te weeten | ||||
| 30: p:s gevlekt weegt | b:to | 94: in | 1: | |
| 30: p:s Verrot | ||||
| L:a C G. d:o 60 d:o Cassas, als. | ||||
| 37 p:s goed. | ||||
| weegen | d:o | 245: d:o | 1: | |
| 23: d:o gevlekt. | ||||
| d:o | C I. d:o 80. d:o Ordin: Cassas, namentlijk. | |||
| 11: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 218: d:o | 1: | |
| 59: d:o gevlekt | ||||
| 10: verrot. | ||||
| d:o | B:IJ: d:o 80: d:o gem: Mallemollen gevlekt, weegt. | d:o | 186: d:o | 1: |
| d:o | L: d:o 40: d:o Guinees , te weeten: | |||
| 39: p:s goed weegt | d:o | 415: d:o | 1: | |
| 1: d:o Verrot | ||||
| d:o | L. d:o 40: d:o Guinees , als. | |||
| 38: p:s goed weegt | d:o | 413: d:o | 1: | |
| 2: d:o Verrot | ||||
| L:a A I d:o 60 p:s Mallemollen, te weeten | ||||
| 36: p:s gevlekt weegt | b:to | 73: d:o | 1: | |
| 18: d:o verrot | ||||
| 6: d:o te kort. | ||||
| d:o | P d:o 80 d:o Salempoeris , als. | |||
| 77 p:s goed weegt | d:o | 410: d:o | 1: | |
| 3: d:o verrot. | ||||
| d:o | C V d:o 80: d:o Salempoeris , te weeten. | |||
| 79: p:s goed weegt | d:o | 425: d:o | 1: | |
| 1: d:o Verrot. | ||||
| d:o | O d:o 80: Salempoeris , als | |||
| 53: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 425: d:o | 1: | |
| 25: d:o gevlekt | ||||
| 2: Verrot. | ||||
| d:o | O:B: d:o 80: d:o Salempoeris , te weeten. | |||
| 39: p:s goed weegt | d:o | 217: d:o | 1: | |
| 41: d:o verrot. | ||||
| L:a R d:o 80 p:s Gerassen, als. | ||||
| 23: p:s goed | ||||
| weegt | d:o | 163 in | 1: | |
| 8: d:o gevlekt. | ||||
| 49: verrot | ||||
| d:o | C T d:o 80: d:o Salempoeris , te weeten | |||
| 57: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 376 d:o | 1: | |
| 12: d:o gevlekt | ||||
| 11: d:o Verrot. | ||||
| d:o | C X d:o 80: d:o Gerassen, goed, weegt | d:o | 436: d:o | 1: |
| d:o | P B d:o 80: d:o Salempoeris , als. | |||
| 44: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 369: d:o | 1: | |
| 18: d:o gevlekt | ||||
| 18: verrot | ||||
| d:o | O d:o 80: d:o Salempoeris , te weeten | |||
| 70 p:s goed weegt | d:o | 380: d:o | 1: | |
| 10: d:o Verrot. | ||||
| L:a C E: d:o 60: p:s Cassas, als. | ||||
| 31: p:s goed | ||||
| weegen | b:to | 210 in | 1: | |
| 23: d:o gevlekt | ||||
| 6: d:o verrot. | ||||
| d:o | B Z d:o 80: d:o Mallemollen te weeten | |||
| 68 p:s goed weegt | d:o | 160: d:o | 1 | |
| 12: d:o Verrot. | ||||
| d:o | BY d:o 80: d:o Mallemollen, als. | |||
| 15: p:s gevlekt. Weegt | d:o | 34: d:o | 1: | |
| 65: d:o Verrot. | ||||
| d:o | L:B: d:o 80: Mallemollen, te weeten | |||
| 32: p:s gevlekt weegt. | d:o | 84: d:o | 1: | |
| 48: d;o Verrot. | ||||
| N:o 1: d:o 40: p:s Guinees , als. | ||||
| 30 p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 364 d:o | 1: | |
| 4: d:o gevlekt | ||||
| 6: d:o Verrot. | ||||
| N:o 2: d:o 80: p:s Cassas te weeten | ||||
| 61 p:s gevlekt. Weegt | b:to | 200 in | 1: | |
| 19: d:o Verrot | ||||
| d:o | 3: d:o 58: Cassas, als. | |||
| 53: p:s gevlekt. Weegt. | d:o | 215: d:o | 1: | |
| 5: d:o verrot | ||||
| d:o 4: d:o 80: d:o Salempoeris , als. | ||||
| 37 p:s gevlekt. Weegt. | d:o | 208: d:o | 1: | |
| 43: d:o Verrot. | Te samen afgepakt: | 31: | ||
| L:a C F d:o 60 p:s Cassas verrot. | ||||
| d:o | C F d:o 80 d:o Mallemollen d:o | |||
| d:o | C:G: d:o 80: Salempoeris d:o | |||
| d:o | O:B: d:o 80: d:o d:o | |||
| d:o | L:B: d:o 40: d:o guinees d:o, waar van 7: p:s tot afpacken verbruijkt. | |||
| ongem:t | ||||
| d:o 80 d:o mallemollen verrot. | ||||
| d:o 80 d:o Salempoeris d:o | ||||
| d:o 80: d:o d:o d:o | ||||
| d:o 74: p:s mallemollen verrot. | ||||
| d:o 40: d:o Guinees d:o |
| lb: | Packen | |||
| L:a A Z d:o 100 p:s fyne Tasseichelas, goed, weegt | B:to | 273: in | 1: | |
| d:o | B D d:o 100 d:o Thepaijs, als. | |||
| 99: p:s goed, weegt | d:o | 217: d:o | 1: | |
| 1: d:o Verrot | ||||
| d:o | H L d:o 65: d:o Soesjes, goed, weegt | d:o | 137: d:o | 1: |
| d:o | B L d:o 75: Fijne Saanen, te weeten | |||
| 32: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 181: d:o | 1: | |
| 43: d:o gevlekt | ||||
| d:o | G Q d:o 80 d:o Ord:r Cassas te weeten. | |||
| 78: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 258: d:o | 1: | |
| 1: gevlekt | ||||
| 1: verrot | ||||
| d:o | B W d:o 80 :do Bethilles Cangam als. | |||
| 61: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 160: d:o | 1: | |
| 7: d:o gevlekt | ||||
| 12: Verrot | ||||
| d:o | C N d:o 100 p:s Grooven Hamans gevlekt weegt | d:o | 359: d:o | 1: |
| L:a C L. d:o 60 p:s fyne hamans, te weeten | ||||
| 30: p:s gevlekt weegt | b:to | 94: in | 1: | |
| 30: p:s Verrot | ||||
| L:a C G. d:o 60 d:o Cassas, als. | ||||
| 37 p:s goed. | ||||
| weegen | d:o | 245: d:o | 1: | |
| 23: d:o gevlekt. | ||||
| d:o | C I. d:o 80. d:o Ordin: Cassas, namentlijk. | |||
| 11: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 218: d:o | 1: | |
| 59: d:o gevlekt | ||||
| 10: verrot. | ||||
| d:o | B:IJ: d:o 80: d:o gem: Mallemollen gevlekt, weegt. | d:o | 186: d:o | 1: |
| d:o | L: d:o 40: d:o Guinees , te weeten: | |||
| 39: p:s goed weegt | d:o | 415: d:o | 1: | |
| 1: d:o Verrot | ||||
| d:o | L. d:o 40: d:o Guinees , als. | |||
| 38: p:s goed weegt | d:o | 413: d:o | 1: | |
| 2: d:o Verrot | ||||
| L:a A I d:o 60 p:s Mallemollen, te weeten | ||||
| 36: p:s gevlekt weegt | b:to | 73: d:o | 1: | |
| 18: d:o verrot | ||||
| 6: d:o te kort. | ||||
| d:o | P d:o 80 d:o Salempoeris , als. | |||
| 77 p:s goed weegt | d:o | 410: d:o | 1: | |
| 3: d:o verrot. | ||||
| d:o | C V d:o 80: d:o Salempoeris , te weeten. | |||
| 79: p:s goed weegt | d:o | 425: d:o | 1: | |
| 1: d:o Verrot. | ||||
| d:o | O d:o 80: Salempoeris , als | |||
| 53: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 425: d:o | 1: | |
| 25: d:o gevlekt | ||||
| 2: Verrot. | ||||
| d:o | O:B: d:o 80: d:o Salempoeris , te weeten. | |||
| 39: p:s goed weegt | d:o | 217: d:o | 1: | |
| 41: d:o verrot. | ||||
| L:a R d:o 80 p:s Gerassen, als. | ||||
| 23: p:s goed | ||||
| weegt | d:o | 163 in | 1: | |
| 8: d:o gevlekt. | ||||
| 49: verrot | ||||
| d:o | C T d:o 80: d:o Salempoeris , te weeten | |||
| 57: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 376 d:o | 1: | |
| 12: d:o gevlekt | ||||
| 11: d:o Verrot. | ||||
| d:o | C X d:o 80: d:o Gerassen, goed, weegt | d:o | 436: d:o | 1: |
| d:o | P B d:o 80: d:o Salempoeris , als. | |||
| 44: p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 369: d:o | 1: | |
| 18: d:o gevlekt | ||||
| 18: verrot | ||||
| d:o | O d:o 80: d:o Salempoeris , te weeten | |||
| 70 p:s goed weegt | d:o | 380: d:o | 1: | |
| 10: d:o Verrot. | ||||
| L:a C E: d:o 60: p:s Cassas, als. | ||||
| 31: p:s goed | ||||
| weegen | b:to | 210 in | 1: | |
| 23: d:o gevlekt | ||||
| 6: d:o verrot. | ||||
| d:o | B Z d:o 80: d:o Mallemollen te weeten | |||
| 68 p:s goed weegt | d:o | 160: d:o | 1 | |
| 12: d:o Verrot. | ||||
| d:o | BY d:o 80: d:o Mallemollen, als. | |||
| 15: p:s gevlekt. Weegt | d:o | 34: d:o | 1: | |
| 65: d:o Verrot. | ||||
| d:o | L:B: d:o 80: Mallemollen, te weeten | |||
| 32: p:s gevlekt weegt. | d:o | 84: d:o | 1: | |
| 48: d;o Verrot. | ||||
| N:o 1: d:o 40: p:s Guinees , als. | ||||
| 30 p:s goed | ||||
| weegen | d:o | 364 d:o | 1: | |
| 4: d:o gevlekt | ||||
| 6: d:o Verrot. | ||||
| N:o 2: d:o 80: p:s Cassas te weeten | ||||
| 61 p:s gevlekt. Weegt | b:to | 200 in | 1: | |
| 19: d:o Verrot | ||||
| d:o | 3: d:o 58: Cassas, als. | |||
| 53: p:s gevlekt. Weegt. | d:o | 215: d:o | 1: | |
| 5: d:o verrot | ||||
| d:o 4: d:o 80: d:o Salempoeris , als. | ||||
| 37 p:s gevlekt. Weegt. | d:o | 208: d:o | 1: | |
| 43: d:o Verrot. | Te samen afgepakt: | 31: | ||
| L:a C F d:o 60 p:s Cassas verrot. | ||||
| d:o | C F d:o 80 d:o Mallemollen d:o | |||
| d:o | C:G: d:o 80: Salempoeris d:o | |||
| d:o | O:B: d:o 80: d:o d:o | |||
| d:o | L:B: d:o 40: d:o guinees d:o, waar van 7: p:s tot afpacken verbruijkt. | |||
| ongem:t | ||||
| d:o 80 d:o mallemollen verrot. | ||||
| d:o 80 d:o Salempoeris d:o | ||||
| d:o 80: d:o d:o d:o | ||||
| d:o 74: p:s mallemollen verrot. | ||||
| d:o 40: d:o Guinees d:o |
‘
| De volgende Kassen zijn onherpakt. | |||
| Kassen | |||
| L:a W:G: | Fyne Douriassen | ||
| N:o 16 en 21: d:o d:o | in | 2 | |
| L:a D:G: | d:o d:o | ||
| N:o 987: en 981: | d:o | 2: | |
| L:a H:S: | d:o Cassas | d:o | 2: |
| N:o 861 en 862: | |||
| L:a CZ | d:o d:o | d:o | 2: |
| N:o 977: en 978: | d:o | 2: | |
| L:a W N | d:o Seermans | ||
| N:o 40: en 42: | d:o | 2: | |
| L:a W L | d:o Thermdaans | ||
| N:o 29 en 33: | d:o | 2: | |
| Te samen | 12: | ||
| Balen | |||
| L:a A N:o 633: lb: 162: | ongem:t Zyde | in | 1 |
| d:o A d:o 634: d:o 163: | d:o d:o | d:o | 1: |
| L:a B: d:o 636: lb: 162: | Tanna Canna Zyde bariga | d:o | 1: |
| d:o AB d:o 642: d:o 162 | d:o d:o d:o d:o | d:o | 1: |
| d:o B. d:o 642: d:o 162: | d:o d:o d:o d:o | d:o | 1: |
| d:o B: d:o 643: d:o 162: | d:o d:o d:o d:o | d:o | 1: |
| d:o CC: d:o 95: d:o 163: | Adapangia d:o d:o | d:o | 1: |
| te Samen | 7: | ||
| N:o 1: lb: 259 | } Schellak in 15 kassen. | ||
| d:o 2 d:o 254: | |||
| d:o 3 d:o 253 | |||
| d:o 6 d:o 256: | |||
| d:o 8: d:o 265: | |||
| d:o 9 d:o 257: | |||
| d:o 10 d:o 256: | |||
| d:o 11 d:o 253: | |||
| d:o 12 d:o 258 | |||
| d:o 13 d:o 253 | |||
| d:o 14: d:o 254: | |||
| d:o 15: d:o 255 | |||
| d:o 4 d:o 233 herpakt. | |||
| d:o 5: d:o 269 herpakt. | |||
| d:o 7: d:o 228: herpakt. |
| De volgende Kassen zijn onherpakt. | |||
| Kassen | |||
| L:a W:G: | Fyne Douriassen | ||
| N:o 16 en 21: d:o d:o | in | 2 | |
| L:a D:G: | d:o d:o | ||
| N:o 987: en 981: | d:o | 2: | |
| L:a H:S: | d:o Cassas | d:o | 2: |
| N:o 861 en 862: | |||
| L:a CZ | d:o d:o | d:o | 2: |
| N:o 977: en 978: | d:o | 2: | |
| L:a W N | d:o Seermans | ||
| N:o 40: en 42: | d:o | 2: | |
| L:a W L | d:o Thermdaans | ||
| N:o 29 en 33: | d:o | 2: | |
| Te samen | 12: | ||
| Balen | |||
| L:a A N:o 633: lb: 162: | ongem:t Zyde | in | 1 |
| d:o A d:o 634: d:o 163: | d:o d:o | d:o | 1: |
| L:a B: d:o 636: lb: 162: | Tanna Canna Zyde bariga | d:o | 1: |
| d:o AB d:o 642: d:o 162 | d:o d:o d:o d:o | d:o | 1: |
| d:o B. d:o 642: d:o 162: | d:o d:o d:o d:o | d:o | 1: |
| d:o B: d:o 643: d:o 162: | d:o d:o d:o d:o | d:o | 1: |
| d:o CC: d:o 95: d:o 163: | Adapangia d:o d:o | d:o | 1: |
| te Samen | 7: | ||
| N:o 1: lb: 259 | } Schellak in 15 kassen. | ||
| d:o 2 d:o 254: | |||
| d:o 3 d:o 253 | |||
| d:o 6 d:o 256: | |||
| d:o 8: d:o 265: | |||
| d:o 9 d:o 257: | |||
| d:o 10 d:o 256: | |||
| d:o 11 d:o 253: | |||
| d:o 12 d:o 258 | |||
| d:o 13 d:o 253 | |||
| d:o 14: d:o 254: | |||
| d:o 15: d:o 255 | |||
| d:o 4 d:o 233 herpakt. | |||
| d:o 5: d:o 269 herpakt. | |||
| d:o 7: d:o 228: herpakt. |
’/:onderstond:/’
‘In ‘t Casteel de goede hoop ult:o Novb: 1759. /:was geteekent:/ J:F: Pricelius, J:n T: Holtzman.’
Zoo is goedgevonden, om de daarbij gespecificeerde verrotte en gescheurde Lijwaaten bij Publicque Vendutie voor het geene deselve Zullen komen te gelden, te doen verkoopen, terwijl weegens de 6: p:s mallemollen in ‘t Pak L:a AI : te min bevonden, mitsg:s 8: Stux Salempoerissen , die in 3: Packen weegende 307:, 380: en 430: lb: bruto, meede te kort zijn gekoomen, verstaan is, de gedagte verClaring der voorsz: gecommitt:s te doen beEdigen, om in diervoegen na ‘t Patria te werden overgesonden.
Sijnde laatstelijk op het diesweegens gedaane versoek van den Schipper van ‘t aanweesend Schip keukenhoff Anthonij Leertouwer, aan hem geaccordeert, om desselfs ter deeser Plaatse woonagtig geweest zijnde huijsvrouw Catharina Louisa La Febre, en hunl: voordogtertje, genaamt Catharina Magdalena La Fon met zig naar Batavia te moogen meede neemen: Terwijl daar en teegen aan den met gem: bodem uytgekoomene oppermeester Pieter Outermans, uyt hoofde van desselfs Indispositie heeft moeten werden toegestaan, alhier eenigen Tijd onder afgeschreeven gagie te moogen verblijven.
Aldus Geresolveerd ende gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare Voorsz:
[Signed:] R Tulbagh
[Signed:] S Swellengrebel
[Signed:] P:V: Reede van Oudshoorn
[Signed:] I: Meinertzhagen
[Signed:] R S Allemann
[Signed:] C Brand
[Signed:] D:d D’ Aillij