C147 v1.20

C. 147, pp. 41-49.¶

Woensdag, den {17690104} 4: Januarij 1769

‘S voormiddags alle præsent, uijtgenoomen d’ E:E: Adriaan van Schoor en Jacob Ryzik.

Geliefde den Heere Gouverneur te Communiceeren, dat nademaal den Cap:t van het ter rheede leggend’ Frans Comp:s Schip lemons: Maugendre, had kunnen goedvinden, om van desselfs zoo evengem: onderhebbenden bodem, des morgens en ‘s avonds, de Wagten te doen afschieten, zijn Edele dierhalven ged:te Franssen Cap:t, op gisteren door den Eerstgesw: Clercq ter politicque Secretarye Tobias Christiaan Rönnenkamp, op een Civiele wijze hadde laten insinueeren, dat dewyl volgens het Constante, mitsg:s van alle vreemde Natiën, ten vollen bekend zynde genbruijk, by dit Gouvernement, het doen van Wagtschooten, eenelijk aan de resp:e Koonings-Scheepen gepermitteerd was, hy oversulx hetselve geliefde na te laten, in verwagting, dat ged:te Cap:t hieraan zoude hebben voldaan, dog dat denselven, onder voorgeeven van in dit Stuk, Conform zyne ordres te handelen, verclaard had, met het afschietten der Wagten te zullen moeten Continueeren, ten ware hem door zyn Edele wierd ter hand gesteld een geschrift, indiervoegen ingerigt, dat hy zig daarmeede buijten alle Reproches, van ‘t Respect zyner Natie te hebben verwaarloost, konde stellen: dat hy Heere Gouverneur hetselve hierop niet geweygerd, maar in teegendeel, ged:te Capt: had doen aanbieden, om nopens de voorwaards geciteerde, aan hem gedane Insinuatie, denselven te doen behandigen, zodanige schriftelijke blijk, als voormaals in gelijke gevallen aan andere, en nu laatst nog, aan den Cap:t van het in de maand Maart des gepasseerden Jaars, hier aangeweest zynde Frans Comp:s Schip le Duc de Choiseul , Mons:r de la Mothe, was afgegeeven, dog dat ged:te Cap:t Maugendre daarmeede niet te vreeden geweest zynde, zyn Edele zig dierhalven genoodzaakt gevonden had, deese Vergadering Expresselijk te doen beleggen, ten Eynde met de resp:e Leeden te delibereeren, hoedanig ten belange van het voorsz: aanstotelijk gedoente, van meerm: Franssen Cap:t zoude dienen te werden gehandeld.

Waarop in overweeging genoomen weesende, dat niet alleen by de Retroacta deeses Gouvernements, en wel van den Jaare 1717 af, diversse Voorbeelden werden gevonden, dat zoo dikmaals de gevallen hebben geExteerd, dat zig eenige Scheepen van vreemde comp:en, het afschietten der Wagten hebben zoeken aan te matigen, zulx telkens aan deselve is belet geworden, maar dat ook diergelijk oneygen gedoente, byzonderlyk in dit Gouvernement; alwaar zig veeltyds een ruijm getal Scheepen van differente Natiën te gelijk bevinden, niet anders dan veel Confusiën en Ongereegeltheeden zouden veroorsaaken, tot zoo verre, dat ingevalle het aan een yder derselver vrystond, de Wagten te doen afschietten, ten laatsten niet meer zouden zyn t’ onderscheyden, de Zeyn-Schooten, die het Commandeurs Schip der Rheede, by alle Voorvallen en Ongeleegentheden van Weer en wind, gehouden is te doen. Is dierhalven beslooten, dat by aldien ged:te Cap:t Maugendre, verder zoude mogen weygeren, het afschietten der Wagten natelaten, aan denselven alsdan, buijten het genot van Water en Brandhout, geen de minste gerieflijkheeden van Provisiën of andersints, meer te laten toekoomen, zullende dierhalven om te beletten, dat ‘er door de kleene Vaartuygen der meede ter rheede leggende Fransse Scheepen, la marquise de marboeuf , en le Favory , geene Provisiën, naar het gementioneerde Schip le Villevaut werden gebragt, eene der hier permanente Hoekers, nevens dien bodem moeten opkorten: Welk besluijt verders goedgedagt is, meerm: Cap:t Maugendre, ten overvloede door den Eerst gesworen Clercq te laten aankondigen, denwelken na verrigting van dien, wederom ter Vergaderinge verscheenen weesende, Verslag deed, dat ged:te Cap:t desselfs Leedweesen betuijgd had, van ten belange deeser Zaak, zoo zeer aan zyne ordres gebonden te zyn, dog dat hy egter bereyd was, het afschietten der Wagten natelaten, ingevalle den Heere Gouverneur geliefde t’ onderteekenen, en hem wederom te restitueeren, zodanig geschrift, als hy t’ zyner decking, zelve geconcipieerd had met begeerte, dat dit Papier door hem Eersten Clercq aan den Heere Gouverneur zoude werden ter hand gesteld, dog dat hy zig g’Excuseerd hebbende, hetselve aan te neemen, vermits daartoe geen ordre hadde, gemelde Capitain verders by zyn gedane Weygering was blyven persisteeren; Weshalven men dan ook heeft moeten besluijten, zig deesenthalven niet verder met hem Capitain Maudendre in te laten, veel min eenig het minste Reguard op desselfs nietswaardige Propositiën teneemen, maar in teegendeel aan den Heer Independent Fiscaal Mr: Joachim van Plettenberg te demandeeren, Zorge te dragen, dat in Conformiteyt van het voorwaards genomen besluijt, op geenerlij wijze, eenige Provisien aan het dikwerf gem: Schip le Villevaut werden gebragt; Terwyl van dit alles, zoo aan de Hoog gebiedende Heeren Meesteren in ‘t Patria, als aan haar Hoog Edelens de Heeren der hooge Indiasche Regeering tot Batavia, de verschuldigde Kennisse zal werden gegeeven.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd. In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H: V: Prehn

[Signed:] D:d D’Aillij

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

C. 147, pp. 50-51.¶

Donderdag, den {17690105} 5: Jann: 1769

‘S voormiddags alle præsent, uijtgenomen d’ E: E: Adriaan van Schoor en Jacob Rijzik.

Vermits den Cap:t van het Frans Schip le Villevaut , Mons:r de Vaugendre sedert gisteren beeter beraaden schynende te zyn, verclaard heeft, zig na de billijke begeerte deeser Regeering te zullen voegen, en dien conform, heeden morgen reeds een begin heeft gemaakt, met het afschietten der Wagt na te laten; is dierhalven goedgedagt, de op gisteren gestelde ordres wederom in te trecken, en aan denselven ‘t genot van Provisiën en andere gerieflijkheeden, als bevorens geschied is, te laten volgen.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten dage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] D:d D’Aillij

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

C. 147, pp. 52-61.¶

Dingsdag, den {17690117} 17: Jann:rij 1769.

‘S voormiddags alle præsent, behalven den E: Coopman en Dispencier Adriaan van Schoor.

Nademaal haar Wel Edele Groot agtbr:, de Heeren der hooge Indiasche Regeering tot Batavia, by derselver zeer geEerde Missive van den 21: October des voorleeden Jaars, dewelke p:r het aanweesend: Retourschip Borsselen is aangebragt, onder de verdere daarby, met Relatie tot het Hospitaal gestelde ordres, meede hebben gelieven te beveelen, dat de in ‘t voorsz: Gasthuijs leggende Impotenten, haare heele in Steede der halve gagie, voortaan zullen moeten verteeren; is dierhalven op de propositie van den Heere Gouverneur, best gedagt, dat tot voorkoominge van alle Confusiën by de Soldy Boeken, de Scheepelingen en andere Persoonen, die reeds voor dato deeses, als Impotenten ten Hospitale hebben geleegen, haare halve gagie als bevorens, zullen blyven verteeren; dog dat daarenteegen door alle de Zieken, die van heeden af aan, in het meergem: Hospitaal zullen ingebragt werden, ingevolge de voorsz: ordre, van welgem: haar Hoog Edelens, de heele gagie zal moeten werden verteerd.

Gelyk meede is verstaan, om voortaan door de Scheeps Oppermeesters, die by de uijtmonstering der herstelde, en op haare bescheydene bodems geplaatste Manschappen zyn præsent geweest, te doen verleenen, een schriftelijk Rapport, het welk successivelijk in Copia naar Batavia zal werden overgezonden, ten eynde het hoogstgemelde Heeren der hooge Indiasche Regeeringe, daaruijt zal kunnen koomen te blyken, dat ‘er van ten deesen Hospitale geleegen hebbende Impotenten, geene weederom aan boord werden gezonden, dan de zoodanige, die by gedagte Scheeps-Oppermeesters zelve, als volkoomen gezond, en ten vollen hersteld bevonden zyn.

Synde voorts, by Resumptie der respective Reekeningen, van de Vier in de buijten Districten leggende Kerken, beslooten, dat deselve volgens gebruijk, in Copia naar het Vaderland zullen werden overgezonden, welke Reekeningen aldus waren luijdende.

‘

Cassa Rekening der Arme Gelde, zoo als bevonden is op Ultimo December 1768.
Debet	ƒ Stvr:s
In Leen van haar Eerwaardens de Kerkenraden van Cabo	d:o 9000:-:
Het nevenstaande Capitaal der Armen van de bovenstaande afgetrocken	d:o 7394:15:
Blijft aldus de Diaconies Cassa nog debet	ƒ1605:01:
ofte aan Hollands Courr:t geld	ƒ1284:01:

Credit.	ƒ Stvr:s
Bij het sluijten der vorige jaars Reekening is 'er aan Contanten p:r Restant in Cassa gebleeven	d:o 1531:03:
Onder de Godsdienst in 't Jaar 1768: ontfangen	d:o 1042:03:
Nog wegens Intresse, Giften en Kerke Geregtigheeden	d:o 625:02:
Somma	ƒ3198:08:
Hiervan uijtgegeeven aan alimentatie en diversse Benodigtheeden	d:o 1229:05:
Soo dat 'er aan Contante dit Jaar in Cassa blyft	ƒ1969:03:
d' Obligatien bedragen	d:o 3020:-:
d' agterstallige Intressen	d:o 639:12:
de Kerke Ornamenten	d:o 1766:-:
Capitaal der Armen Somma	ƒ7394:15:

‘

Cassa Rekening der Arme Gelde, zoo als bevonden is op Ultimo December 1768.
Debet	ƒ Stvr:s
In Leen van haar Eerwaardens de Kerkenraden van Cabo	d:o 9000:-:
Het nevenstaande Capitaal der Armen van de bovenstaande afgetrocken	d:o 7394:15:
Blijft aldus de Diaconies Cassa nog debet	ƒ1605:01:
ofte aan Hollands Courr:t geld	ƒ1284:01:

Credit.	ƒ Stvr:s
Bij het sluijten der vorige jaars Reekening is 'er aan Contanten p:r Restant in Cassa gebleeven	d:o 1531:03:
Onder de Godsdienst in 't Jaar 1768: ontfangen	d:o 1042:03:
Nog wegens Intresse, Giften en Kerke Geregtigheeden	d:o 625:02:
Somma	ƒ3198:08:
Hiervan uijtgegeeven aan alimentatie en diversse Benodigtheeden	d:o 1229:05:
Soo dat 'er aan Contante dit Jaar in Cassa blyft	ƒ1969:03:
d' Obligatien bedragen	d:o 3020:-:
d' agterstallige Intressen	d:o 639:12:
de Kerke Ornamenten	d:o 1766:-:
Capitaal der Armen Somma	ƒ7394:15:

’/:onderstond:/’

‘Aldus Gedaan en Nagesien in Kerken Vegadering aan Stellenbos , den 11: Januarij 1769.’

’/:was geteekend:/’

‘J: Appeldoorn, J:s Louw, D:k D Vos, H: Cloete, Jan de Villiers, J: P:z, P:l Wium de Jonge, A:s J:s Mijburgh.’

‘

'T Generale Montant des Capitaals deeser Drakensteinse Diaconie Armen, bestaat in 't volgende.
A:o 1768 primo Januarij was 't Capitaal		ƒ11010:05:
In dit jaar bygekoomen.
Aan Aalmoesen	ƒ1039:13:
d:o Intresten	d:o 615:-:
d:o Kerkhofs geregtigheeden	d:o 396:-:
d:o Huurbanken	d:o 72:-:
d:o Armbussen	d:o 79:-:
d:o Testamentaire en liberale Giften	d:o 130:-:
		ƒ2331:13:
		ƒ13342:02:
Gaat af.
Aan Oncosten der Armen	ƒ890:-:
d:o d:o der Kerk en desselfs Gebouwen	d:o 762:12:
		d:o 1652:12:
Blijft onder Ult:mo December 1768.		ƒ11689:06:
Bestaande in de volgende Parthyen, als:
Aan Cassa over Restant	ƒ2089:06:
d:o Obligatiën en Scheepe Kennissen	d:o 9600:-:
Somma		ƒ11689:06:
bedraagt aan Hollands geld		ƒ9351:10:

‘

'T Generale Montant des Capitaals deeser Drakensteinse Diaconie Armen, bestaat in 't volgende.
A:o 1768 primo Januarij was 't Capitaal		ƒ11010:05:
In dit jaar bygekoomen.
Aan Aalmoesen	ƒ1039:13:
d:o Intresten	d:o 615:-:
d:o Kerkhofs geregtigheeden	d:o 396:-:
d:o Huurbanken	d:o 72:-:
d:o Armbussen	d:o 79:-:
d:o Testamentaire en liberale Giften	d:o 130:-:
		ƒ2331:13:
		ƒ13342:02:
Gaat af.
Aan Oncosten der Armen	ƒ890:-:
d:o d:o der Kerk en desselfs Gebouwen	d:o 762:12:
		d:o 1652:12:
Blijft onder Ult:mo December 1768.		ƒ11689:06:
Bestaande in de volgende Parthyen, als:
Aan Cassa over Restant	ƒ2089:06:
d:o Obligatiën en Scheepe Kennissen	d:o 9600:-:
Somma		ƒ11689:06:
bedraagt aan Hollands geld		ƒ9351:10:

’/:was geteekend:/’

‘P: v:d: Spuij, J: Blignaut, J: de Villiers, Paul Roux, Daniel du Plesie, Pieter Marais, P:r de Villiers, P: Zoon, Pieter Blignaut, J:s P:s Roux, Pieter Joubert gz.’

‘

Reekening nopens den Staat der Armen Cassa in 't Land van Waveren , onder Ultimo December 1768.
1767 den 31: decbr. was 't Restant der in Cassa gebleevene Contanten	ƒ364:06:
In dit Jaar bygekoomen.
Onder 't doen van den Godsdienst gecollecteert	d:o 658:09:
Aan Kerken Geregtigheeden	d:o 120:-:
		ƒ1142:15:
Daarvan uijtgegeeven, wegens diverse Benodigtheeden, van Kerk en Predikants Wooning enz:		d:o 802:04:
Resteert ergo aan Contanten		ƒ340:11:
Daarenteegen is de Kerk debet, als volg:
Aan de diaconij van Cabo de goede Hoop, volgens diverse Scheepenen Kennissen	ƒ26000:-:
Mons:r Jacobus du Toit	d:o 900:-:
d' Eerw: Heer Harders	d:o 315:-:
	ƒ27215:-:
Waarvan detraheere, de bovengem: nu p:r Restant blyvende Contanten	d:o 340:11:
Soo dat de kerk thans in 't geheel debet blyft		ƒ26874:05:
ofte aan Hollands Courr:t geld		ƒ21499:09:

‘

Reekening nopens den Staat der Armen Cassa in 't Land van Waveren , onder Ultimo December 1768.
1767 den 31: decbr. was 't Restant der in Cassa gebleevene Contanten	ƒ364:06:
In dit Jaar bygekoomen.
Onder 't doen van den Godsdienst gecollecteert	d:o 658:09:
Aan Kerken Geregtigheeden	d:o 120:-:
		ƒ1142:15:
Daarvan uijtgegeeven, wegens diverse Benodigtheeden, van Kerk en Predikants Wooning enz:		d:o 802:04:
Resteert ergo aan Contanten		ƒ340:11:
Daarenteegen is de Kerk debet, als volg:
Aan de diaconij van Cabo de goede Hoop, volgens diverse Scheepenen Kennissen	ƒ26000:-:
Mons:r Jacobus du Toit	d:o 900:-:
d' Eerw: Heer Harders	d:o 315:-:
	ƒ27215:-:
Waarvan detraheere, de bovengem: nu p:r Restant blyvende Contanten	d:o 340:11:
Soo dat de kerk thans in 't geheel debet blyft		ƒ26874:05:
ofte aan Hollands Courr:t geld		ƒ21499:09:

’/:onderstond:/’

‘Aldus Gedaan en Nagesien, ter Kerk Vergaderinge in ‘t Land van Waveren , datum ut Supra. /:was geteekend:/ R: Harders, v:d:M:, J:s de Wet, J: du Toit, J: Hugo, Jan Gijsbert Olivier.’

‘

Reekening nopens den Staat der Armen Cassa in 't Jaar 1768: in Swart Land onder Ult:mo Xbr:
1767: ult:mo xbr: was 't restant der in Cassa gebleevene Contanten	ƒ543:04:
In dit Jaar bygekoomen.
Aan Almoesen	d:o 478:14:
Kerkengeregtigheyd en willige giften	d:o 428:-:
		ƒ1450:02:
Daarvan gaat af.
diversse Oncosten tot 't repareeren der kerk en Kosters Woning, alles volgens overgeleverde Reecq: mitsg:s wegens eenige andere benodigtheeden		d:o 634:11:
Dus blyft onder dato deeses p:r Restant		ƒ815:07:
Daarenteegen is de Diaconij aan die van Cabo de goede Hoop, volgens diversse Scheepenen Kennissen debet	ƒ27000:-:
Waarvan detraheere bovengem: nu p:r Restant blyvende Contanten	d:o 815:07:
Soo dat deese Kerk nog debet blyft		ƒ26184:09:
ofte aan Hollands Courant geld		ƒ20947:13:

‘

Reekening nopens den Staat der Armen Cassa in 't Jaar 1768: in Swart Land onder Ult:mo Xbr:
1767: ult:mo xbr: was 't restant der in Cassa gebleevene Contanten	ƒ543:04:
In dit Jaar bygekoomen.
Aan Almoesen	d:o 478:14:
Kerkengeregtigheyd en willige giften	d:o 428:-:
		ƒ1450:02:
Daarvan gaat af.
diversse Oncosten tot 't repareeren der kerk en Kosters Woning, alles volgens overgeleverde Reecq: mitsg:s wegens eenige andere benodigtheeden		d:o 634:11:
Dus blyft onder dato deeses p:r Restant		ƒ815:07:
Daarenteegen is de Diaconij aan die van Cabo de goede Hoop, volgens diversse Scheepenen Kennissen debet	ƒ27000:-:
Waarvan detraheere bovengem: nu p:r Restant blyvende Contanten	d:o 815:07:
Soo dat deese Kerk nog debet blyft		ƒ26184:09:
ofte aan Hollands Courant geld		ƒ20947:13:

‘Aldus Gedaan en Nagesien ter Kerkvergadering in ‘t Swart Land datum als boven. /:was geteekend:/ G: Croeser, V:D:M: Paul Retief, Michiel Basson, Hendrik van der Westhuijsen, Joh:s van Aarde, Mattheys Michielse Basson, Pieter Johannes Louw.’

Wyders geleesen en nagesien weesende, de Verzoek Schriften en Procuratiën, nevens de daaraan geannexeerde Soldy Reecq:en, van Zodanige Persoonen, als op eene daarvan geformeerde Lyst staan bekend gesteld, Tendeerende, om deselve aan haare Gemagtigdens in ‘t Patria te mogen overmaken, zoo is ten dien opzigte verstaan, dat gemelde Procuratiën en Reecq:, volgens d’ ordre der E: Comp: ter onderzoek in handen van den Heer Independent Fiscaal Mr: Joachim van Plettenberg zullen werden gesteld.

En is laatstelijk aan den op ‘t ter rheede leggend Schip den Tempel bescheydenen adsistent by den Chinasen Handel, Eduard Christiaan Arends, op desselfs dieswegens gedaan Supplicq, toegestaan, om uijt hoofde zyner sware Indispositie, tot nadere Scheeps geleegentheyd, alhier overteblyven.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Dage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 62-67.¶

Donderdag den {17690126} 26: Jann: 1769

‘S voormiddags alle præsent.

Geleesen weesende, zeeker Request door den Burger Godfried Heydenreich, in de volgende bewoordinge gepresenteerd.

Aan den Wel Edelen Groot agtb:r Heer Rijk Tulbagh, Raad ordinaris van Neederlands India, mitsg:s Gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E: agtb:r politicquen Raad.

‘Wel Edele Groot agtbr. Heer en E: agtbr: Heeren.’

‘Geeft met verschuldigt Respect en Onderdanigheyd te kennen, Uwe Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr: nedrigen Dienaar Godfried Heydenreich, burger alhier; hoe den Supp:lt zeer gaarne met een der ter Rheede leggende Retourscheepen naar het Vaderland zoude willen vertrecken, ten eynde zig aldaar van een swaare breuk, waarmeede nu bereyds den tyd van Twaalff Jaren is geincommodeert geweest, des doenelijk, ten vollen te kunnen laten geneesen; Weshalven den Supp:lt de Vryheyd neemt, zig te keeren tot Uwe Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr:, met oogmoedig verzoek dat hem daartoe onder betaling van ‘t gewoone Transport en costgeld, om op den overloop gelogeerd ende getracteerd te werden, goedgunstiglijk permissie mag werden verleend: dan vermits den Supp:lt voorneemens is, om zodra mogelyk uijt Europa wederom herwaards terug te keeren, en met believen van Uwe Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr:, zig als voren met desselfs handteeringen, alhier te geneeren; zoo verzoekt hy verders op ‘t aller eerbiedigst, dat Uwe Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr:s van die goedheyd gelieven te zyn, hem Supp:lt t’ accordeeren, om desselfs Huijsvrouw en Kinderen, ter deeser plaatse te mogen laten verblyven; in welken gevalle hy bereyd is, omme na voldoeninge der voorsz: Transport en Costpenn:, van desselfs middelen maar zooveel met zig te neemen, als denselven ten fine bovengem: nodig heeft, en ‘t overige van zyn gantsche bezit, onder desselfs gemelde Huijsvrouw te laten, ten eynde daarvan inmiddels behoorlijk te kunnen bestaan.’

’/:onderstond: ‘T Welk doende &:a’

Is daarop goedgevonden en verstaan, aan denselven t’ accordeeren, om met het ter rheede leggend’ Retourschip Duijf en Brug , naar het Vaderland te mogen vertrecken.

Soo als ook aan den meede Burger Johan Bong, hierom insgelyx in Scriptis Verzoek doende, is gepermitteerd, met het meede aanweesend’ Schip de jonge Samuel te repatrieeren; Zullende gemelde Persoonen egter, de daartoe staande Transport en Costpenn:, omme den Eerstgem: op den overloop, en laatstgenoemde in de Cajuijt gelogeerd en getracteerd te werden, alvorens in ‘S E: Comp:s Cassa alhier, behoorlijk moeten betalen.

En dewyl by nadere Resumptie der Procuratiën en Soldy Reekeningen is koomen te blyken, dat deselve, volgens de ordre der E: Comp:le door den Heere Independent Fiscaal, Mr. Joachim van Plettenberg onderzogt en wel bevonden zyn; is dierhalven beslooten, de Eygenaars der voorsz: Reekeningen te permitteeren, om deselve aan haare resp:e Gemagtigdens in ‘t Patria over te zenden.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Dage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 68-87.¶

Woensdag den {17690201} 1: Febr:rij 1769.

‘S voormiddags alle præsent.

Agtervolgens het gearresteerde, onder den 4: October des voorl: Jaars, en de hierop alomme geaffigeerde billietten, op heeden getreeden zynde, tot het publicq verpagten van den aanneem der Leverantie van versch Vleesch en leevendige Schapen, aan ‘S Comp:s passeerende Scheepen, het Hospitaal, ensz: omme met primo May aanstaande in te gaan; ende dit wederom na het Voorbeeld van de laatste reyze, gelyk de Pagt Conditiën zulx koomen te dicteeren, te weeten, voor den Tyd van Een, drie of Vyff Jaren, om dus te mogen ondervinden, om welke van de drie gemelde Tyden, die Leverantie ten minsten pryze, en op de voordeeligste wyze voor d’ E: Comp: zal kunnen aanbesteed worden; Zoo is, naar behoorlyke Klocke geklep, en uijtroepinge van den Bode, het laagste Bod gevallen, voor den Tyd van Vyff Jaren, op Vijff sware duijten het Pond geslagt, zoo Beeste- als Schape-Vleesch, en Thien Schellingen ijder leevend Schaap, waarvoor die Leverantie, in Vier bijzondere Perceelen, yder voor een Vierde Part, is aangenoomen geworden, by de Burgers Jacobus van Rheenen, Jan Serrurier, Hendrik Oostwald Muller en Jan Plaat.

Waarna den Heere Gouverneur, ter Vergaderinge hebbende gelieven te produceeren, een ontwerp van het contract, het welk in dato 30: decbr: pass:o geresolveerd is, dat met de Heer Amat, nopens de aan zyn E: geaccordeerde Vervoer naar Neederland van 150: Packen met Lywaten, zoude werden gepasseerd; is na Lectuure van het voorsz: Concept, hetselve in allen deele geapprobeerd, zullende het ged:te Contract wyders, na weederzydsche onderteekening, in originali aan de Hoog gebiedende heeren Meesteren in ‘t Patria, mitsgaders Copieelijk naar Batavia werden overgezonden; terwyl by deese geleegentheyd nog goedgedagt is, om op het sedert gedane Verzoek van meergem: Heer Amat, aan denselven toetestaan, dat met de Scheepen, waarop de voorsz: goederen van Zyn E: zullen weesen ingescheept, ook 1: a 2: Persoonen zullen mogen meede varen, ten eynde by derselver afleevering in Neederland, behoorlijke Toezigt op deselve te houden.

Vervolgens overwoogen zynde, dat haar Edele Groot agtbr: de Heeren der hooge Indiasche Regeering tot Batavia, de Somma van R:ds 11788: 4/5 p:r Wissel, op dit Gouvernement hebben gelieven te trecken, en dat ‘er voor als nog, geen naamwaardig tantum van penn: op Assignatie op het Vaderland, in ‘s Comp:s Cassa alhier is geteld geworden; heeft men dierhalven moeten besluijten, om ingevolge de hiertoe, door welgem: Haar Hoog Edelens verleende Qualificatie, zoo tot betaling der voorsz: getrockene Wissels, als tot goedmaking der ordinaire Uijtgaven deeses Gouvernements, 5: Kisten met heele en halve Ducatons, de Somma van ƒ86751: bedragende, van het aanweesend uijt koomend Schip de Jonkvrouwe Cornelia Jacoba , te doen ligten.

Ende ten aansien de hier vallende Aloë, thans door diversse Persoonen, in considerable meenigt opgebragt, en ten verkoope aan d’ E: Comp: aangeboden werd, ende zulx doorgaans tot een vry lageren Prys, als waarvoor deselve, tot nu toe, door den Burger raad de Wit, aan d’ E: Comp: is geleeverd geworden; is dierhalven verstaan, om de Quantiteyt van 3000: ponden der voorsz: Aloë, te laten inkoopen, voor de Civielste prijze, als men deselve zal kunnen bekoomen, mits deselve alvorens door ‘s E: Comp:s Apothecar bezigtigd, en van de vereyschte hoedanigheyd zal bevonden weesen.

Voorts is geleesen, het onderstaande Rapport, door den E: Equipagiemeester Jacob Rijzik, en de nevens denselven gecommitteerd geweest zynde Schippers verleend, nopens de gedane Examinatie van ‘t Journaal, het welk door de Overheeden van het te Bourbon afgelegde Schip Azia is gehouden.

Aan den Wel Edelen Groot agtbr: Heere Rijk Tulbagh, raad ordinaris van Neederlands India, mitsg:s Gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a, benevens den E: agtbr: Raad van Politie.

‘Wel Edele Groot agtbr: Heer en E: agtbr: Heeren.’

‘Den Eerstgeteekende Equipagiemeester alhier, in opvolginge van het aan hem gedemandeerde by besluijt de dato 30: der even afgeweekene maand December, met ende benevens de meede geteekendens Schippers, getreeden zynde ter Examinatie van ‘t Journaal, op het te Bourbon afgelegde Bataviase Retourschip Azia gehouden, ter Ervaringe, of door den Schipper en Stuurlieden, de hun ter handen gestelde Zeylaas ordre, in alles behoorlijk is opgevolgd; zoo zullen zy d’ Eere hebben, Uwe Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr: dienaangaande op ‘t Eerbiedigst te berigten; dat het voorsz: Journaal door haarl: allesints met de meeste attentie en Exactitude nagezien en onderzogt weesende, daaruijt is gebleeken, dat gezegde Opperhoofden niet alleen promptelyk hebben voldaan, aan ‘t geene hun, by opgem: Zeylaas ordre is voorgeschreeven; maar ook, dat Zyl: in de Stormen, waarvan op de Reyze zyn belopen geworden, alle mogelijke Zeemanschap hebben gebruijkt; in voegen deselve zig nopens het een en ander, in geenen deele aan eenig pligtversuijm hebben schuldig gemaakt.’

‘Waarmeede gedenkende, aan de Intentie Uwer Wel Edele Groot agtb: en E: agtbr: pligtschuldig te hebben voldaan, neemen wy de Vryheyd, ons met d’ uijtterste Eerbied te noemen. /:onderstond:/ Wel Edele Groot agtbr: Heer en E: agtbr: Heeren. Uwer Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr: zeer ootmoedige en gehoorsame dienaren. /:was geteekend:/ J:l Rijzik, J:b Vries, F:k Kelger, M:ten Hakker. /:in margine:/ Cabo de goede Hoop den 24: Jann: 1769.’

Uijt welk Rapport koomende te blyken, dat gemelde Overheeden, niet alleen præcise hebben opgevolgd, het geene, hun by derselver Zeylaas ordre is voorgeschreeven, maar dat Zylieden bovensdien in de swaare Stormen, waarvan op de Reyze zyn belopen geworden, allezints de vereyschte Zeemanschap gebruijkt hebben, zonder zig in het minste, aan eenig Pligtversuijm te hebben schuldig gemaakt, is dierhalven verstaan, deselve Overheeden, te weeten, den Schipper en Stuurlieden, op den Voet als zulx, by Resolutie van den 30: december A:o pass:o is aangeteekend, p:r de aanweesende Retourscheepen naar Neederland te laten vertrecken: Terwyl het voorschreeven Rapport in Copia, zoo derwaards als naar Batavia zal werden gesuppediteerd.

Wyders nagesien weesende, de onderstaande Reekening der arme Penningen van de Caabse Kerk.

‘

't Generale Montant des Capitaals deeser Caabse Diaconij Armen.
Bestaande in 't volgende.
A:o 1768 p:mo January was 't Capitaal		ƒ212039:05:
In dit Jaar bijgekoomen.
Aan Aalmoesen	ƒ4262:-:
d:o Grafsteeden	d:o 881:04:
d:o Intresten	d:o 8518:10:
d:o Armbossen	d:o 644:01:
d:o Testamentaire en liberale Giften	d:o 116:-:
d:o verhuurde gestoeltens	d:o 410:08:
		ƒ14832:03:
		ƒ226871:08:
Gaat af.
Oncosten der Armen	ƒ13317:06:
Oncosten der Kerk	d:o 1425:10:
Winst en Verlies	d:o 695:11:
		ƒ15438:07:
Blyft onde Ult:mo Decbr: 1768		ƒ211433:01:
Bestaande in de volgende Parthyen.
Aan Cassa over Restant	ƒ16144:18:
d:o Obligatien en Custing Brieven	d:o 130828:08:
d:o agterstallige Intresten	d:o 13760:05:
		ƒ160733:11:
Ornamenten van de Kerk	ƒ1099:10:
de diacony van Stellenbosch	d:o 7200:-:
d:o d:o d:o 't Land van Waveren	d:o 20800:-:
d:o d:o d:o d:o Swart Land	d:o 21600:-:
		d:o 50699:10:
Somma		ƒ211433:01:

‘

't Generale Montant des Capitaals deeser Caabse Diaconij Armen.
Bestaande in 't volgende.
A:o 1768 p:mo January was 't Capitaal		ƒ212039:05:
In dit Jaar bijgekoomen.
Aan Aalmoesen	ƒ4262:-:
d:o Grafsteeden	d:o 881:04:
d:o Intresten	d:o 8518:10:
d:o Armbossen	d:o 644:01:
d:o Testamentaire en liberale Giften	d:o 116:-:
d:o verhuurde gestoeltens	d:o 410:08:
		ƒ14832:03:
		ƒ226871:08:
Gaat af.
Oncosten der Armen	ƒ13317:06:
Oncosten der Kerk	d:o 1425:10:
Winst en Verlies	d:o 695:11:
		ƒ15438:07:
Blyft onde Ult:mo Decbr: 1768		ƒ211433:01:
Bestaande in de volgende Parthyen.
Aan Cassa over Restant	ƒ16144:18:
d:o Obligatien en Custing Brieven	d:o 130828:08:
d:o agterstallige Intresten	d:o 13760:05:
		ƒ160733:11:
Ornamenten van de Kerk	ƒ1099:10:
de diacony van Stellenbosch	d:o 7200:-:
d:o d:o d:o 't Land van Waveren	d:o 20800:-:
d:o d:o d:o d:o Swart Land	d:o 21600:-:
		d:o 50699:10:
Somma		ƒ211433:01:

’/:onderstond:/’

‘Aldus Gedaan en Getransporteerd in Kerkenrade aan Cabo de goede Hoop, ten overstaan van my Ondergeteekende als Commissaris Politicq, den 23: Januarij 1769. /:was geteekend:/ J:W: Cloppenburg.’

Is verstaan, dat deselve meede, volgens Usantie, aan de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren in ‘t Patria, Copieelyk zal werden overgezonden.

Vervolgens door den Boekhouder en adjunct Fiscaal, Oloff Godlieb de Wet, in scriptis verzogt geworden zynde, om onder ‘S E: Comp:s Papieren, aan hoogstged:te Heeren Majores, een Request te mogen præsteeren, ten Eynde daarby op ‘t onderdanigst te verzoeken, om met de Qualiteyt en Gagie van Ondercoopman te mogen werden begunstigd, heeft men hierop goedgevonden, zulx t’ accordeeren; Terwyl welgem: Heeren en Meesteren teffens eerbiedigst zullen werden verzogt, om op het voorsz:, door denselven te doene Supplicq, een gunstige Reflexie te willen neemen.

Waarna door den met het ter rheede leggend’ Schip Ridderkerk repatrieerenden Coopman en geweesen Scheepen tot Batavia, Jan Louis van Nimweegen, by Request wierd te kennen gegeeven, hoe den Supp:lt, aan den op de Bovenkerker Polder bescheydenen Opper Chirurgyn Godfried Librecht, vriendelijk verzogt hebbende, dat desselfs by hem zynde Huijsvrouw Petronella van der Beek, van ged:te bodem af, op Ridderkerk mogte overkoomen, ten eynde des Supp:lts Huijsvrouw, die zig in een swacken en Ziekelyken Toestand is bevindende, geduurende de verdere Reyze, by voorvallende geleegentheeden t’ adsisteeren, en eenige handreykinge te doen, Zyl: beyde daarinne hadden bewilligd, met bygevoegd instantig Verzoek, dat tot deesen verschanssinge, Permissie mogte werden verleend; Zoo is na overweeging van Zaaken goedgevonden, dat Versoek, om de geallegueerde Reedenen toetestaan.

Ook is aan den, met het Schip Duijf en Brug van opgem: Indiase Hoofd plaatse hier aangelanden geweesen Japara ‘s burger Philippus Mertens, hierom insgelyx by geschrifte verzoek doende, gepermitteerd, om nevens het onder zyn opzigt naar ‘t Vaderland overvarend Zoontje van den te Samarang bescheydenen boekhouder Phillippus Jacobus Bly, in name Matthias Johannes, van dien bodem af, en op het voor de Camer Delft retourneerend’ Schip d’ Erfprins te moogen overgaan.

Waarenteegen aan den met het Schip de jonge Samuël repatrieerenden Lieutenant Militair Adam Westerbeek, ter Saake zyner Indispositie, heeft moeten werden vergund, eenigen Tyd met Stilstand van gagie, alhier te verblyven.

En vermits tusschen den Schipper van het bovengem: Retourschip Duijf en Brug Jacob Vries, en dies Opperstuurman Thomas Sonavond, geduurende de Reyze, eenige Verwyderingen Zyn ontstaan; is dierhalven, tot Conservatie van Rust en goede ordre op dien bodem, op de gedane Voordragte van den Commandeur deeser Jaarse RetourVloot, d’ E: Dirk Wagtels, best geoordeeld, ged:e Opperstuurman Sonavond te verplaatsen, op voorseyden bodem d’ Erfprins , om zyn dienst daarop te presteeren; Terwyl in Steede van denselven, wederom tot Opperstuurman op Duijf en Brug is aangesteld, den onder dito van d’ Erfprins , gen:t Jan Janssen van Amsterdam, ende zulx met halveering van gagie á ƒ40: p:r maand.

Ontdekt zynde, dat den tot batavia op het Commandeurs Schip Borsselen bescheydenen Constapel, zig thans noemende Benjamin Janssen van Rotterdam, in den jaare 1754:, onder den naam van Benjamin Soler uijtgekoomen, en alsdoen over attentaat van Sodomie, alhier binnen ‘S Camers gegeesseld, en vevolgens uijt deesen Lande gebannen weesende, naar ‘t Vaderland is opgezonden geworden; heeft men, ten zynen opzigte moeten besluijten, denselven te stellen buijten winning van gagie, en te verplaatsen op het meerm: Schip Duijf en Brug , om daarmeede voor de Kost Scheeps dienst doende, wederom naar ‘t Patria overgevoerd te werden.

Synde vervolgens, op het diesweegens door Anna Jacoba van de Caab, Weed:e van Jan Volraad, by Request gedaan Verzoek, goedgedagt, dat haar Zoontje Nicolaas van Anna Jacoba, meede van de Caab, oud 5: Jaren, die zig onder ‘S E: Comp:s Leyfeygenen komt te bevinden, uijt aanmerkinge, dat denselven het Sacrament des Doops heeft ontfangen, uijt Slavernye zal werden ontslagen, en in Vrydom gesteld, mits voor het gem. Kind, de Somma van Eenhondert Guldens Indische Valuatie, in ‘s E: Comp:s Cassa betalende.

Gelyk al verder, op ‘t hierom meede in scriptis verzogte door den burger Jurgen Spengelaar, is beslooten, om desselfs SlavenJonge, gen:t Darpat van Boegies, denwelken onlangs, volgens Sententie van den Raad van Justitie alhier, onder anderen voor den Tyd van Vyffthien Jaren, op het Robben Eyland gebannen is, voor de gevallene Justitieele Oncosten, ten behoeve der E: Comp: in Eygendom aan te neemen.

En dewyl de Boot, de jonge Juff:r Constantia , volgens overgeleverde Verklaring, der daartoe gesteld geweest zynde Gecommitt:s door een langdurig gebruijk, thans ten eenemaal is afgevaren, en niet wederom kan werden gerepareerd, heeft men dierhalven moeten resolveeren, deselve te doen sloopen, en het daarvan komende houtwerk tot het branden van ‘S Comp: Kalkovens te laten gebruijken.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Daage en jare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 88-89.¶

Saturdag den {17690211} 11: Febr:rij 1769.

alle præsent.

Op het hierop gedaan Supplicq van den Ondercoopman en Fiscaal der Retourvloot Johannes Sebastiaan van Naamen, aan denselven gepermitteerd zynde, omme nevens zyne Huijsvrouw en Zoontje, van desselfs bescheydenen bodem de Bartha Petronella af, en tot voortsetting zyner Reyze naar het Vaderland, op Kroonenburg te mogen overgaan; is wyders ook, den met het Retourschip Blydorp , van Batavia hier gekoomen Capitain militair Jacobus Gans, ten zynen verzoeke, tot genieting van meerder Commoditeyt, op Walenburg verplaatst geworden.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Dage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 90-124.¶

Dingsdag den {17690221} 21: Febr:rij 1769

‘S voormiddags, alle præsent, uijtgenomen den E: Coopman en Cassier David D’Aillij mits Indispositie.

Aan den Heer Secunde Jan Willem Cloppenburg, en den Major, mitsg:s Hoofd der Militie alhier, de Heer Hendrik van Prehn, nevens den Ondercoopman en Guarnisoen Boekhouder Dirk Westerhoff, als Regenten van ‘t Hospitaal, gedemandeert geworden zynde, deesen Rade te dienen, van derselver Berigt en Consideratien, zoo nopens de by haar Wel Edele Groot agtbr: de Heeren der hooge Indiasche Regeering tot Batavia gemaakte, en by derselver geEerde Missive van den 26 Octb:r pass:o, ter needer gestelde Remarques, aangaande de uijtgemonsterd werdende Reconvalescenten, als insonderheyd, op wat wyse, de geordonneerde Verbeeteringen, gevoeglijkst zouden kunnen werden werkstellig gemaakt, hebben haar E:E:s dienaangaande, op heeden ingediend, het onderstaande Rapport.

Aan den Wel Edelen Groot agtb:r Heere Rijk Tulbagh, raad ordinaris van Neederlands India en Gouverneur van Cabo de goede Hoop &:a &:a &:a benevens den E: agtbr: politicquen Raad.

‘Wel Edele Groot agtbr: Heer en E: agtbr: Heeren.’

‘Uwe Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr: aan de ondergeteekende Regenten van S E: Comp:s Hospitaal alhier hebbende doen ter hand stellen, Extract uijt zeekere Missive, door Haar Wel Edele Groot agtbr: de Heeren der hooge Indiase Regeering sub dato 21: Octbr: d’ A:o pass:o wegens het Hospitaal deeser Plaatse geschreeven, ten fine d’ Ondergeteekendens aan Uw Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr: over den Inhoud dier Missive, zoo nopens de teegenswoordige, en sedert lange Jaaren herwaards in gebruijk geweest zynde Bediening, Oppassing en Onderhouding der Zieken, als de daaruijt, volgens Sustenue van haar Hoog Edelens, voortspruijtende Ziektens en Sterftens opde reyze naar Batavia, te dienen van Berigt: Zoo hebben d’ Ondergeteekendens de Eere te zeggen; dat vermits d’ Uijtmonstering der Scheepelingen ten Hospitale door den Guarnisoen Boekhouder en Eersten Oppermeester niet alleen altyd geschied, in præsentie van den Oppermeester van zodanigen bodem, waarmeede de Zieken hier aangebragt zyn, of weder van hier vertrecken, en ‘er geene werden uijtgemonsterd, dan de zodanige, die door den Oppermeester dier Kiel zelfs zyn gevisiteerd, en voor gezond geoordeeld en bevonden worden, dat gedagte Scheeps Oppermeester, wanneer de uijtgemonsterde Scheepelingen vervolgens by handsaam Weer, uijt het Ziekenhuijs naar boord vertrecken, alsdan wederom præsent komt, de naar zyn bescheyden bodem vertreckende Persoonen uijt het Hospitaal gaande, als overnoemt, en van ‘t afzenden dier gereconvalesceerde manschappen naar zynen bodem, aan den Wel Edelen Groot agtbr: Heer Gouverneur zelfs immediaat Rapport doen moet; de Ondergeteekendens vermeynen, dat ten Hospitale omtrent dat Poinct, alhier geen Pligt verzuijm gepleegd word, of meerder Præcautie in ‘t werk gesteld werden kan.’

‘Dan wat betreft, de dompige Situatie van ‘t Ziekenhuijs, d’ Ondergeteekendens moeten betuijgen, dat hoe wenschlijk het ook is, om daaromtrent eenige meerdere Veranderingen ter Verbeeteringe, als van Tyd tot Tyd geschied zyn, te maken, zulx egter zoo om de Laagheyd als Beknoptheyd van ‘t Gebouw niet doenlijk is, zynde niet alleen dat poinct altoos een Voorwerp van de uijtterste attentie Uwer Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr: geweest, maar ook, dat de Lyders naar mogelijkheyd van Verschooning en Kooij goed voorsien werden, ‘t gunt dan ingevolge de by deese Regeering van Tyd tot Tyd gestatueerde ordre, ook zoo veel doenlijk is geschied, als zynde daartoe altoos, behalven het aan hun uijtgereykt werdende Kooij goed gebruijkt, de minwaardige Kleederen en Linne goed der in ‘t Hospitaal overleedene Persoonen, dewelke aande behoeftigste uijtgedeeld worden. De Ondergeteekendens moeten ten deesen belang egter zeggen, dat dit Plunjes op verre na niet toereykende zyn, om die Elendige Menschen, waarvan ‘er somtyds tot Seeven á Agthondert in ‘t Hospitaal leggen, daarmeede te voorsien, dog het Hospitaal, de Britsen, Kadels en wes meer daartoe betrekkking heeft, worden zoo dikwils maar immers mogelyk is, en de Mousson of ‘t variable Weer zulx toelaat, behoorlyk geschrobt, gezuijvert en gelugt, wordende tot Vervrissingen der Lugt in ‘t Hospitaal gerookt met Laurier, Geneever Bessen, en andere aromaticque Kruijden, ‘t gunt ingevolge d’ Intentie der Hooge Regeeringe by geleegentheyd ook zal worden besprengt met Azyn, en gerookt met Buskruijt, egter zal ‘t zelve, vermits gebrek aan Ruijmte, om de Zieken elders te verplaatsen, alleen doenlijk zyn, ten zodanigen Tyden, wanneer ‘er weynige Zieken in ‘t selve bevonden worden, gemerkt zulx de Swacken anderzints op de Borst vallen, en dus derselver Toestand veel eer verslimmeren, dan verbeeteren zoude. En wat aangaat de Medicamenten, Spys en drank, deselve worden aan de Zieken door de wynige ten Hospitale bescheydene Bedienden, met alle mogelyke Zorgvuldigheyd toegedient, zynde de Spyze van dien Aart, en worden ‘er volstrekt geene gegeeven, dat die nuttig ende versterkende Zyn; Terwyl den Eersten Oppermeester betuijgt, dat de geappliceert werdende Medicamenten de vereyschte deugd bezitten, en worden de geene, die met Contagieuse Ziektens behebt zyn, zoo veel de weynige Ruijmte toelaat, alleen gelegt, mitsgaders de Huijshouding in ‘t Hospitaal zelfs, dermaten zinnelijk gehouden, als mogelyk is, dat egter, zoo wanneer daarin meerder Bedienden en Slaven waren, vry beeter zoude kunnen geschieden; dan nademaal Haar Wel Edele Groot agtbr: de Heeren der hooge Indiasche Regeering, by voorsz: Extract Missive tot beeter bezorging en Koestering der Zieken, omtrent het Hospitaal alhier, Eene Reforme geordonneert hebben, en het Uw Wel Edele Groot agbr: en E: agtbr: behaagt heeft, tot eene welvoegelijke invoeringe derselve, de Consideratiën der Ondergeteekendens, en wat daartoe principalijk vereijscht word, te requireeren; Zoo hebben deselve diesweegen met præadvys van den Eersten Oppermeester deeses Hospitaals d’ Eere, de volgende Poincten, die zy sustineeren dat, behalven de reeds in gebruijk zynde goede ordres, daartoe van veel dienst zullen zyn, reverentelijk voorttedragen, als.’

‘Ten 1. Dat vermits de ondervinding, lange Jaren herwaards heeft doen zien, dat de Zieken, dewelke zoo uijt ‘t Vaderland, als uijt India aangebragt worden, generalijk zeer slegt van Kleedagie voorsien zyn, mitsdien er door gebrek van geleegentheyd binnen Scheeps boord, en door derselver swacke Lighaams gesteldheyd, zig niet na vereysch reynigen, nog gereynigt worden kunnen, gevolgelijk behalven het Ongedierte, met Scheurbuijk en andere Kwaalen behebt raken, het overzulx hoogst nodig, en van veel nut voor de Zieken zyn zoude, wanneer alle ten Hospiale aangebragt werden de Zieken, van wat Natuure hunne krankheeden ook zyn mogten, by derselver aankomst in ‘t Ziekenhuijs, en eer deselve naar hun legplaats wierden getransporteerd, in Een, by den Ingang des Hospitaals daartoe geapproprieert Vertrek, waartoe het Boekhouders, en ‘t daarnaast aan Zynde Kamertje in een geslagen, als meede het Hout-Hok konde werden gebruijkt, ter præsentie van den Tweeden Oppermeester, door de Chirurgyns, Onder of derde Meesters hun Lighaams gestel en Ziektens onderzorg, mitsg:s van de hunlieden tot adjude toetevoegene Persoonen en Slaven, na dat hun de aanhebbende Plunjes uijtgetrokken zyn, in daartoe gemaakte Tobben of Balies, over ‘t geheele Lighaam gewasschen, en dus van alle onzuijverheyd gereynigt wierden.’

‘Dat hun vervolgens, andere ten dien Eynde ‘s Comp:s weegen by der hand gebragt zynde Verschooning aangetrocken weesende, deselve vervolgens wierden getransporteert, naar zodanig Legplaats, als de Constitutie en soortgelyke Ziektens, komt te vereysschen. Terwyl haare aangehad hebbende Plunjes terstond gezuijvert, en gewasschen behoorden te werden, waardoor dan niet alleen het Nut der Zieken zeer bevordert, maar ook het Hospitaal van Stank en g’infecteerde Lugt bevryd worden zoude.’

‘Dog om ‘t welke in goede ordre te kunnen doen, van yders aanhebbende Plunje, zoo dra aankoomen, door een den Boekhouder, dewelke te volhandig werk heeft, toe te voegen Schryver, eene accurate Lyst zoude moeten gemaakt, yders goedje behoorlijk gemerkt of genommert worden, op dat die plunjes, door Expres daartoe gestelde Slaven en Slavinnen gezuijvert, gewasschen en gedroogd zynde, vervolgens aan dies Eygenaars wederom ter hand gesteld werden konde. Egter zoude, om de voorsz: Zuijveringe behoorlijk te bewerkstelligen, het noodzakelijk zyn, dat de Scheeps Overheeden tot Supplement der reeds in den Jaare 1718 sub dato 12: July by deese Regeering vastgestelde ordre, wel Expresselyk gelast wierden, omme voor ‘t aan Land zenden hunner Zieken, aan den Eersten Oppermeester des Hospitaals kennis te geeven, van ‘t getal derselve, mitsg:s dat zy by ‘t afzenden van boord, tot een Teeken eene Vlagge van de Bezaans roede moeste laten waaijen, op dat dit Teeken, by die van d’ Equipagie Werf gezien, en daarvan aan ‘t Hospitaal Kennis gegeeven werdende, dus om die miserable Menschen, niet in de Koude te laten leggen, ter afhalinge derselven, Volk naar ‘t Zee Hoofd gezonden, en intusschen ten Ziekenhuijse alles in gereedheyd gebragt werden kunne, zullende de afscheeping der Zieken van boord, door de Scheeps Overheeden niet anders, dan by droog en handsaam Weer, en zoveel doenlijk, des voordemiddags moeten gedaan worden.’

‘2: Dat om de verre afgeleegentheyd des Hospitaals van ‘t Zeehoofd, ter afhalinge en transporteeringe der Swacken en des gaans onvermogende, Kadels met Zeyldoek, na best goedvinden geheel, of op een 3 de overdekt, behoorden te werden gemaakt, waardoor de Zieken by ruuw Weer, wind ofte andere Inconvenienten, zoo voor de Koude als andersints bewaard, en gemackelyk naar ‘t Ziekenhuijs kunnen worden gebragt.’

‘3. Dat dewyl onder de voorsz: Zieken gemeenelijk gevonden worden, die vermits hunne Zonderlinge Ziektens ofte gesteldheyd, zig met de gewoone Spijze niet kunnende vergenoegen, wel eenige aparte Spyze begeeren te genieten, zoo zoude voor de zodanige op hun Verzoek deselven behoren gepræpareert te worden, te meer daar zy, als hunne geheele gagie moetende verteeren, niets voor hun koopen kunnen.’

‘4. Dat de Zieken, die van Kleedagie onvoorsien, dan wel slegt voorzien zyn, by behoorlyk Kooij goed, ook daarmeede na vereijsch bezorgd worden; en vermits door hun Hoog Edelens ten dien Eynde reeds in Voorraad, gecattoeneerde Deekens, Spreyen, witte grove Hembden en Broeken gemaakt van Niquaniassen herwaards gezonden zyn, en ingevolge Haar Hoog Edelens ordre daarvan aan ijder Zieke’

‘Zoo vinden de Ondergeteekendens zig verpligt, ten dien Reguarde Uw Wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr: te demonstreeren, dat ofschoon de voorsz: deekens gedestineerd zyn, om daarop te leggen, en de Spreijen, om zig daarmeede te decken, deselve egter in dit Climaat daartoe niet dienstig zyn, maar dat in dies plaatse, voor de Zieken Bulsakken en Kussens met Schapen Wollen opgevuld, zoo als verscheiden Jaren al in ‘t gebruijk geweest is, en waartoe in Steede van ‘t bevorens gebruijkte Vlaams Linnen, het Atoeras Everdoek, als zagter zynde, ontboden is geworden, van meerder nut werd geoordeeld, waarop de Zieken leggende, zy hun met de gecattoeneerde deekens voor de Koude zoude moeten decken, terwyl in plaatse der Spreyen, Linnen tot Laakens en Kussen Sloopen zoude behooren ontboden te worden.’

‘5: Dat boven en behalven het vorengem:, de Zieken nog zouden dienen voorsien te worden, van een Sourats gecattoeneerd Baatje en Een Muts, om zig voor de Koude te kunnen bewaren, welke Baatjes dan zoo wel als gemeene Souratse chitsen, om daar Mutsen van te maken, uijt India zouden kunnen werden geeyscht, en daarmeede Jaarlyx zoo wel, als met het Atoeras Everdoek Deekens, Linnen, Hembden en Broeken, namate der benodigtheyd moeten werden gecontinueert.’

‘5: Dat dewyl het eene betoogde Waarheyd is, dat eene Zorgvuldige, Oppassinge, Reijniginge en Zuijveringe, zeer veel tot Reconvalesceeringe der Zieken bybrengt, zulx egter met zoo wynige Bediendens en Slaven, als thans ten Hospitaals zyn, geensints geschieden kan, zoo zoude dierhalven eens Augmenttie op den volgende Voet behooren te geschieden, te weeten, dat behalven de reeds in ‘t Hospitaal fungeerende Bediendens nog wierden aangesteld.’

‘

1:	Chirurgijn met ƒ30: p:r m:d
1:	Ondermeester met ƒ24: d:o
1:	derde Ondermeester met ƒ14: d:o
1:	Handlanger in 't Verband met ƒ9: d:o
5:	Onder Ziekenvaders, yder met ƒ14: d:o
6:	Handlangers by de Ziekenvaders met ƒ9: d:o
2:	Handlangers in de Combuys met ƒ9: d:o
1:	Jong Apothecar met ƒ9: d:o
	die na eenigen Tyd voldoende Preuve te hebben gegeeven, tot ƒ14:, en na Expiratie van zyn Verband a ƒ16: verbeeterd mogte werden.
1:	Schryver ter Hulpe van den Boekhouder met ƒ14: p:r m:d
1:	Rapport ganger met ƒ9: d:o
1:	Europees Mandoor, over de Slaven, die wasschen moeten met ƒ9: d:o
1:	Huijs Timmerman, om de nodigen Reparatien te doen met ƒ14: d:o
18:	Slaven en Slavinnen, als
	8: Slaven Jongens en Meyden tot het wasschen der Plunjes en Kleedagies, der inkoomende Zieken.
	10: Slaven Jongens tot het gemeene Werk
	met welke Vermeerdering alsdan de Bediendens en Slaven ten Hospitale zouden bestaan in
1:	Eerste Practizyn of Oppermeester
1:	Tweede d:o d:o d:o
3:	Chirurgijns.
3:	Ondermeesters.
4:	derde d:o
2:	Handlangers in 't Verband
1:	Apothecar
1:	Jong d:o
1:	OpperZiekenvader
6:	onder d:o
6:	Handlangers by de Ziekenvaders.
1:	Kock
2:	Handlangers in de Combuijs
1:	Breukbandemaker
1:	Poccagiemeester
2:	Portiers
1:	Rapportganger
1:	Huijs Timmerman.
1:	Schrijver ter Hulpe van den Boekhouder mitsgaders
36:	Slaven tot de navolgende diensten, als.
	4: Slaven by d' Apothecar
	2: d:o in 't Verband
	2: d:o in de Combuijs
	8: do by 't wasschen
	20: d:o in 't gemeene Werk:

‘

1:	Chirurgijn met ƒ30: p:r m:d
1:	Ondermeester met ƒ24: d:o
1:	derde Ondermeester met ƒ14: d:o
1:	Handlanger in 't Verband met ƒ9: d:o
5:	Onder Ziekenvaders, yder met ƒ14: d:o
6:	Handlangers by de Ziekenvaders met ƒ9: d:o
2:	Handlangers in de Combuys met ƒ9: d:o
1:	Jong Apothecar met ƒ9: d:o
	die na eenigen Tyd voldoende Preuve te hebben gegeeven, tot ƒ14:, en na Expiratie van zyn Verband a ƒ16: verbeeterd mogte werden.
1:	Schryver ter Hulpe van den Boekhouder met ƒ14: p:r m:d
1:	Rapport ganger met ƒ9: d:o
1:	Europees Mandoor, over de Slaven, die wasschen moeten met ƒ9: d:o
1:	Huijs Timmerman, om de nodigen Reparatien te doen met ƒ14: d:o
18:	Slaven en Slavinnen, als
	8: Slaven Jongens en Meyden tot het wasschen der Plunjes en Kleedagies, der inkoomende Zieken.
	10: Slaven Jongens tot het gemeene Werk
	met welke Vermeerdering alsdan de Bediendens en Slaven ten Hospitale zouden bestaan in
1:	Eerste Practizyn of Oppermeester
1:	Tweede d:o d:o d:o
3:	Chirurgijns.
3:	Ondermeesters.
4:	derde d:o
2:	Handlangers in 't Verband
1:	Apothecar
1:	Jong d:o
1:	OpperZiekenvader
6:	onder d:o
6:	Handlangers by de Ziekenvaders.
1:	Kock
2:	Handlangers in de Combuijs
1:	Breukbandemaker
1:	Poccagiemeester
2:	Portiers
1:	Rapportganger
1:	Huijs Timmerman.
1:	Schrijver ter Hulpe van den Boekhouder mitsgaders
36:	Slaven tot de navolgende diensten, als.
	4: Slaven by d' Apothecar
	2: d:o in 't Verband
	2: d:o in de Combuijs
	8: do by 't wasschen
	20: d:o in 't gemeene Werk:

‘En door welke eene en andere Schickingen, gevolgd by de reeds van Tyd tot Tyd ingevoerde goede ordres en Reglementen de Ondergeteekendens sustineeren, dat den Staat der Zieken zeer verbeeterd, derselver Herstelling grootelijks bevordert, en dien dienst der E: Comp: zonder merkelijke Oncosten, Voordeel toegebragt werden zal, waarby egter moeten zeggen, dat vermits de voorseyde Schikkingen na de omstandigheeden van het teegenwoordige Hospitaal ontworpen en gemaakt zyn, dezelve zeekerlijk wel eenige Veranderingen by het Extrueeren van een nieuw Hospitaal zullen requireeren.’

‘Terwyl voor ‘t overige met verschuldigde Eerbied blijven.’

’/:onderstond:/’

‘Wel Edele Groot agtbr: Heer en E: agtbr: Heeren. Uw wel Edele Groot agtbr: en E: agtbr:s onderdanige en gehoorsame Dienaren. /:was geteekend:/ J:W: Cloppenburg, H:v: Prehn, D: Westerhoff.’

Waarop, nopens den inhoud van het voorsz: berigt, serieuselijk gedelibereerd weesende, zoo is, by overweeging, dat alle de daarby geproponeerde Schikkingen, allesints met de meeste Exactituden, zoo wel na de Constitutie van het Climaat deeses Lands, als de omstandigheyd van het præsente Hospitaal, ingerigt zynde, het opgegeeven getal, der noodwendig meerder gerequireerd werdende Bediendens en Slaven, insgelyx, zoo naauw mogelijk, bepaalde geworden is, dierhalven voor ‘S E: Comp:s dienst besloten, de geciteerde, door meerm: Regenten voorgedragene Schikkingen, in alles te approbeeren, mitsg:s de Bediendens en Slaven in ‘t dikwerf gen:de Hospitaal, met het opgegeeven getal te vermeerderen; terwyl voorts hiervan, met oversending in Copia van ‘t gementioneerde schriftelyk berigt, zoo aan de Hoog Gebiedende Heeren Majores in ‘t Patria, als welgem. Heeren der hooge Indiasche Regeering tot Batavia, de verschuldigde Kennisse zal werden gegeeven.

Werdende voorts door den Heer Secunde en Hoofdadministrateur Jan Willem Cloppenburg, geproduceerd, de ondersaande Memorie, nopens d’ uijtlevering der goederen, met de daarby vermelde Scheepen van Ceylon en Batavia, voor dit Gouvernement aangebragt, luijdende als volgt:

‘Memorie van de nabesz: Caatjes, Clappus Olij en Arak, p:r d’ onderstaande Scheepen van Batavia en Ceylon , voor dit Gouvernement aangebragt; zoo gevlekt, als by Pyling minder bevonden, gelyk blijkt by de Verclaring van Gecommitteerdens, hier annex, namentlijk:’

‘

P:r Kroonenburg
50:	p:s Caatjes fyn gebleekt, in Een Pak, n:o 502:, in 't geheel door bygekoomene Nattigheyd gevlekt.
114 3/4:	Cann: Clappus Oly op 7: heele en 8: halve Amen, als:
	75: Kann op 7: heele Amen, by pijling minder, als 2: van 4:, 4: van 5: en 1: van 8: d:m wan.
	39 6/10: Kann op 8: halve Amen, by welkers pyling 4: van 2, 1: van 3:, 2: van 4:, en 1: van 5: d:m wan, zynde te samen 11 3/8: pC:to schaars

P:r Nieuw Rhoon .
49 3/5:	Kann: Clappus Oly in 10: heele en 2: halve Amen, als:
	36: Kann: op 10: heele Amen by pyling minder, als 1: van 5, en 1: van 8: d:m wan.
	13 3/5: Kann op 2: halve Amen, by welkers pyling bevonden, 1: van 6: d:m wan, zynde te samen 4 13/16: pC:to ruijm.

P:r Blydorp
98:	Kann: Arak op 4: Leggers by pyling minder, als 3: van 4:, en 1: van 5: d:m wan, zynde 6 5/16 p:r C:to ruijm.

P:r de.
88 1/2:	Kann: Arak op 4: Leggers by pyling, 1: van 3:, 2: van 4:, en 1: van 5: d:m wan, zynde 5 11/16: pC:to ruijm.

P:r Walenburg
59 1/2:	Kann: Arak op 4: Leggers, by Pyling bevonden 3: van 3:, en 1: van 4: d:m wan, zynde 3 13/16 pC:to ruijm.

P:r 't Veldhoen .
152:	Kann: Arak op 6: Leggers, by welkers Pyling 4: van 4:, en 2: van 5: d:m wan, zynde 6 1/2: pC:to ruijm.

P:r Landskroon
125 1/2:	Kann: Arak op 6: Leggers by Pyling minder, als 3: van 3:, 2: van 4:, en 1: van 6 d:m wan, uijtmakende 5 3/8: pC:to ruijm.

‘

P:r Kroonenburg
50:	p:s Caatjes fyn gebleekt, in Een Pak, n:o 502:, in 't geheel door bygekoomene Nattigheyd gevlekt.
114 3/4:	Cann: Clappus Oly op 7: heele en 8: halve Amen, als:
	75: Kann op 7: heele Amen, by pijling minder, als 2: van 4:, 4: van 5: en 1: van 8: d:m wan.
	39 6/10: Kann op 8: halve Amen, by welkers pyling 4: van 2, 1: van 3:, 2: van 4:, en 1: van 5: d:m wan, zynde te samen 11 3/8: pC:to schaars

P:r Nieuw Rhoon .
49 3/5:	Kann: Clappus Oly in 10: heele en 2: halve Amen, als:
	36: Kann: op 10: heele Amen by pyling minder, als 1: van 5, en 1: van 8: d:m wan.
	13 3/5: Kann op 2: halve Amen, by welkers pyling bevonden, 1: van 6: d:m wan, zynde te samen 4 13/16: pC:to ruijm.

P:r Blydorp
98:	Kann: Arak op 4: Leggers by pyling minder, als 3: van 4:, en 1: van 5: d:m wan, zynde 6 5/16 p:r C:to ruijm.

P:r de.
88 1/2:	Kann: Arak op 4: Leggers by pyling, 1: van 3:, 2: van 4:, en 1: van 5: d:m wan, zynde 5 11/16: pC:to ruijm.

P:r Walenburg
59 1/2:	Kann: Arak op 4: Leggers, by Pyling bevonden 3: van 3:, en 1: van 4: d:m wan, zynde 3 13/16 pC:to ruijm.

P:r 't Veldhoen .
152:	Kann: Arak op 6: Leggers, by welkers Pyling 4: van 4:, en 2: van 5: d:m wan, zynde 6 1/2: pC:to ruijm.

P:r Landskroon
125 1/2:	Kann: Arak op 6: Leggers by Pyling minder, als 3: van 3:, 2: van 4:, en 1: van 6 d:m wan, uijtmakende 5 3/8: pC:to ruijm.

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Casteel de goede Hoop, den 21: Febr: 1769. /:was geteekend:/ J:W: Cloppenburg.’

Waarover gedelibereerd, mitsg:s ten belange der 50: p:s Caatjes fyn gebleekt, p:r het Schip Kroonenburg gevlekt ontfangen, insonderheyd overwogen weesende, dat het bederf dier Lijwaat, volgens overgelegde Verclaring der Overheeden dies bodems, alleen door overgekreegen Zeewater, by swaar Weer, is te weege gebragt; heeft men dierhalven moeten besluijten, hetselve te passeeren, en by publicque Vendutie voor het geene zal koomen te gelden, te laten verkoopen, Terwyl egter aan den anderen Kant, in opzigte der door voorseyde Scheeps Overheeden te min uijtgeleeverde Clappus Olij is verstaan, het bedragen van dien, met een half Capitaal advans, op derselver Soldy Reecq: te doen belasten, in deeservoegen, als:

Den Schipper Pieter Andriesz: voor 2/3.
Wegens 64 1/5: Kann: Clappus Olij, zynde 6 3/8: pC:to schaars	ƒ29:18:08:

Den Opperstuurman Jan Fredrik de Lange voor 1/3:
Over als boven gezegd	d:o 14:19:08:
		ƒ44:18:-:

Den Schipper Pieter Andriesz: voor 2/3.
Wegens 64 1/5: Kann: Clappus Olij, zynde 6 3/8: pC:to schaars	ƒ29:18:08:

Den Opperstuurman Jan Fredrik de Lange voor 1/3:
Over als boven gezegd	d:o 14:19:08:
		ƒ44:18:-:

Waarenteegen d’ Overheeden der nagenoemde Scheepen, hetgeen deselve, op de aangebragte Aracq, minder dan de gepermitteerde afschryving dicteerd, zyn te kort gekoomen, op hunl: Reecq: van Soldye, zal werden goed gedaan, in maniere, als volgd, te weeten

Den Schipper van Blydorp Lodewijk Thomassen, voor 2/3.
Over 57: Cann: Aracq, zynde 3 11/16: pC:to schaars	ƒ16:09:-:
Den Opperstuurman fredrik van Dam.
Over als voren voor 1/3:	d:o 8:04:08:
		ƒ24:13:08:

Den Schipper van de Bartha Petronella , Corn:s Brouwer voor 2/3:
Wegens 66 1/2: Cannen Aracq, zynde 4 5/16: pC:to schaars	ƒ19:04:-:
Den Opperstuurm: Gerrit van der Gragt voor 1/3.
Wegens ut Supra	d:o 9:12:-:
		d:o 28:16:-:

Den Schipper van Walenburg Steeven Booms, voor 2/3:
Over 95 1/2: Cann: Aracq, zynde 6 3/16: pC:to schaars	ƒ27:11:08:
Den Opperstuurm: Gerrit Gerrits voor 1/3.
Over als gezegd	d:o 13:15:08:
		d:o 41:07:-:

Den Schipper van 'T Veldhoen Pieter Fruijt voor 2/3.
Wegens 80 8/10: Cann: Aracq, zijnde 3 1/2: pC:to sch:s	ƒ23:06:08:
Den Opperstuurman Oelke Andringa voor 1/3:
Wegens ad idem	d:o 11:13:-:	ƒ34:19:08:

Den Schipper van Landskroon , Anthon Leertouwer, voor 2/3:
Over 107: Cann: Aracq, zynde 4 5/8: pC:to sch:s	ƒ30:17:08:
Den Opperstuurm: Jan de Vicq, voor 1/3.
Over als boven	d:o 15:09:-:
		d:o 46:06:08:

Den Schipper van Blydorp Lodewijk Thomassen, voor 2/3.
Over 57: Cann: Aracq, zynde 3 11/16: pC:to schaars	ƒ16:09:-:
Den Opperstuurman fredrik van Dam.
Over als voren voor 1/3:	d:o 8:04:08:
		ƒ24:13:08:

Den Schipper van de Bartha Petronella , Corn:s Brouwer voor 2/3:
Wegens 66 1/2: Cannen Aracq, zynde 4 5/16: pC:to schaars	ƒ19:04:-:
Den Opperstuurm: Gerrit van der Gragt voor 1/3.
Wegens ut Supra	d:o 9:12:-:
		d:o 28:16:-:

Den Schipper van Walenburg Steeven Booms, voor 2/3:
Over 95 1/2: Cann: Aracq, zynde 6 3/16: pC:to schaars	ƒ27:11:08:
Den Opperstuurm: Gerrit Gerrits voor 1/3.
Over als gezegd	d:o 13:15:08:
		d:o 41:07:-:

Den Schipper van 'T Veldhoen Pieter Fruijt voor 2/3.
Wegens 80 8/10: Cann: Aracq, zijnde 3 1/2: pC:to sch:s	ƒ23:06:08:
Den Opperstuurman Oelke Andringa voor 1/3:
Wegens ad idem	d:o 11:13:-:	ƒ34:19:08:

Den Schipper van Landskroon , Anthon Leertouwer, voor 2/3:
Over 107: Cann: Aracq, zynde 4 5/8: pC:to sch:s	ƒ30:17:08:
Den Opperstuurm: Jan de Vicq, voor 1/3.
Over als boven	d:o 15:09:-:
		d:o 46:06:08:

En is wyders, op het dieswegens, door den Burger Lieutenant Michiel Smuts, en den Brandmeester Jan Hendrik Gintsenberg, gepresenteerd Request, aan deselve Permissie vergund, om den onder hunlieder Voogdij staanden Jongeling Christiaan Michiel Ackerman, met het aanweesend Bengaals Retourschip Vlissingen , naar Neederland te mogen overzenden, mits voor denselven, in ‘S E: Comp:s Cassa alhier, alvorens betalende, Transport en Costgeld, voor Logies en Tractement in de Cajuijt: zynde daarenteegen, aan den Burger Jan Christiaan Bam, hierom insgelijx in scriptis verzoek doende, toegestaan, ter Consideratie van desselfs behoeftigen Toestand, voor de Kost Scheepsdienst doende, met het meede ter rheede leggend Schip Scholtenburg , derwaards te vertrecken.

Ook is aan den met ged:te bodem Scholtenburg , repatrieerenden Lieutenant militair, Tissot Grenus geaccordeert, ten dienste van hem, en zyn by zig hebbend’ aangenoomen Zoontje, naar ‘t Patria meede te neemen, twee Slaven, met naamen Cupido en Anthonij, beyde van Bengalen , onder Conditie, dat daarvoor insgelyz, in voorsz: Cassa der E: Comp: werde voldaan, de gewoone Transport en Costpenn:, gereekend van Bengalen naar ‘t Vaderland, en van daar wederom naar gem: Directie terug

Synde laatstelijk ‘s Comp:s Slaaf, Christiaan Stents van de Caab, op desselfs gedaan ootmoedig Supplicq, onder betaling van Een Hondert Guldens Indische Valuatie, uijt Slavernije ontslagen, en in Vrydom gesteld, Zullende denselven nogthans verpligt zyn, den dienst van Schoolmeester in ‘s E: comp:s slaven Logie te blyven waarneemen.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Dage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H: V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 125-151.¶

Dingsdag, den {17690321} 21: maart 1769,

‘S voormiddags, alle præsent.

Wier door den Heer Secunde en Hoofd administrateur Jan Willem Cloppenburg, met Verzoek, van daarop dispositie te mogen erlangen, geproduceerd eene Memorie, luydende, als volgt.

‘Memorie van het nabezs: Yzer, Houtwercken, Zeep en Arak uijt d’ onderstaande Scheepen, zoo te kort, gebrooken, als by Pijling minder, de Foulij in ‘t Negotie Pakhuijs by naweeging over, als meede de Leyfeygenen in de Zes jongst gepasseerde maanden door de natuurlijke dood overleeden, en ‘t Vee ingemelden Tyd, zoo verrekt, als door ‘t wild gedierte vernielt, mitsgaders nog van alle zodanige goederen, als uijt de Lading, van ‘t in den voorleeden Jaare, ten Eylande Bourbon afgelegde Bataviase Retourschip Asia , p:r de Fransse Scheepen la Marquise de Marboeuf en le Favori naar herwaards gebragt, alhier ter Sorteering en verderen besorging, aan de ten dien fine Expresse Gecommitteerdens zijn overgegeeven, alles volgens de daarvan overgegeevene Verclaringen, namentlijk:’

‘

Uijt d' Orange Zaal .
afsz:	1037:	lb gesort: Yzer op 87000: lb by naweeging te kort

Uijt Enchuijsen
verkopen	4:	p:s gr: deelen van 1 1/2: d:m met Een Snee op 200: p:r gebrooken

Uijt de Snoek .
verkopen	19:	p:s gr: deelen van 1: d:m, op 300: p:s gebrooken
verkopen	9:	p:s gr: d:o d:o 1 1/4: d:m op 200: p:s d:o

Uijt Rhijnsburg
verkopen	5:	p:s gr: deelen van 1 1/2: d:m op 200: p:s gebrooken
verkopen	6445:	p:s graauwe Moppen op 20000: p:s d:o

Uijt Oost Cappelle
verkopen	2:	p:s gr: Balken van 5: en 6: d:m op 25: p:s vervuurt
	1:	p:s gr: Rib van 3: en 6: d:m op 30: p:s gebrooken
	2:	p:s gr: Rib:s van 4 en 4: d:m op 30: p:s gebrooken

Uijt Borsselen .
afsz:	154:	Cann: Arak op 6: Leggers by Pyling minder, als 5: v:n 4:, en 1: v:n 6: d:m wan, zynde 6 5/8: pC:to sch:s

Uijt d' Erfprins
afsz.	88:	Cann: Arak op 4: Leggers bij Pyling id:r 4: d:m wan, zynde 5 2/3: op C:to r:m

Uijt Duijvenbrug
afsz.	59 1/2:	Cann: Arak op 4: Leggers by Pyling, als 3: v:n 3: en 1 v:n 4: d:m wan, zynde 3 5/6: pC:to r:m

Uijt Ridderkerk .
afsz:	78 1/2:	Cann: Arak op 4: Leggers by pyling 1: v:n 3:, en 3: v:n 4: d:m wan, zynde 5 1/16 pC:to sch:s

Uijt Bovenkerker Polder
afsz:	108:	Cann: Arak op 4: leggers. by pyling 2: v:n 4:, en 2: v:n 5: d:m wan, zynde 6 15/16: pC:to r:m

Uijt de jonge Samuel
afsz.	69:	Cann: Arak op 4: Leggers by Pyling 2: v:n 3:, en 2: v:n 4: d:m wan, zynde 4 7/16: pC:to ruijm.

Uijt Ouderamstel .
afsz:	54:	lb: Spaanse Zeep op 1095: lb in 2: Kassen, L:a H: I: by naweeging te kort.

In 't Negotie Pakhuijs
inneemen	1:	lb: Foelij by 't openen van Een Soekel N:o 67, by naweeging over.

‘

Uijt d' Orange Zaal .
afsz:	1037:	lb gesort: Yzer op 87000: lb by naweeging te kort

Uijt Enchuijsen
verkopen	4:	p:s gr: deelen van 1 1/2: d:m met Een Snee op 200: p:r gebrooken

Uijt de Snoek .
verkopen	19:	p:s gr: deelen van 1: d:m, op 300: p:s gebrooken
verkopen	9:	p:s gr: d:o d:o 1 1/4: d:m op 200: p:s d:o

Uijt Rhijnsburg
verkopen	5:	p:s gr: deelen van 1 1/2: d:m op 200: p:s gebrooken
verkopen	6445:	p:s graauwe Moppen op 20000: p:s d:o

Uijt Oost Cappelle
verkopen	2:	p:s gr: Balken van 5: en 6: d:m op 25: p:s vervuurt
	1:	p:s gr: Rib van 3: en 6: d:m op 30: p:s gebrooken
	2:	p:s gr: Rib:s van 4 en 4: d:m op 30: p:s gebrooken

Uijt Borsselen .
afsz:	154:	Cann: Arak op 6: Leggers by Pyling minder, als 5: v:n 4:, en 1: v:n 6: d:m wan, zynde 6 5/8: pC:to sch:s

Uijt d' Erfprins
afsz.	88:	Cann: Arak op 4: Leggers bij Pyling id:r 4: d:m wan, zynde 5 2/3: op C:to r:m

Uijt Duijvenbrug
afsz.	59 1/2:	Cann: Arak op 4: Leggers by Pyling, als 3: v:n 3: en 1 v:n 4: d:m wan, zynde 3 5/6: pC:to r:m

Uijt Ridderkerk .
afsz:	78 1/2:	Cann: Arak op 4: Leggers by pyling 1: v:n 3:, en 3: v:n 4: d:m wan, zynde 5 1/16 pC:to sch:s

Uijt Bovenkerker Polder
afsz:	108:	Cann: Arak op 4: leggers. by pyling 2: v:n 4:, en 2: v:n 5: d:m wan, zynde 6 15/16: pC:to r:m

Uijt de jonge Samuel
afsz.	69:	Cann: Arak op 4: Leggers by Pyling 2: v:n 3:, en 2: v:n 4: d:m wan, zynde 4 7/16: pC:to ruijm.

Uijt Ouderamstel .
afsz:	54:	lb: Spaanse Zeep op 1095: lb in 2: Kassen, L:a H: I: by naweeging te kort.

In 't Negotie Pakhuijs
inneemen	1:	lb: Foelij by 't openen van Een Soekel N:o 67, by naweeging over.

‘Volgens bygevoegde Reekenings van den Opziender van S Comp:s Slaven Logie, gesterkt met secretariale Verclaringen, zyn in de jongst gepasseerde maanden September, October, November en december 1768, mitsg:s Jann:rij en Febr:rij, deeses Jaars van S comp:s Slaven door de natuurlyke dood overleeden.’

‘

afsz:	2:	kloeke Jongens
	1:	zuijgend d:o
	1:	Rio de la Goase Meyd
	2:	zuijgende Meysjes
	6:	Bandiete Jongens

‘

afsz:	2:	kloeke Jongens
	1:	zuijgend d:o
	1:	Rio de la Goase Meyd
	2:	zuijgende Meysjes
	6:	Bandiete Jongens

‘En volgens g’annexeerde Reekeningen van de Landdrosten, gesterkt met Secretariale b’Edigde Verclaringen, zyn meede in voorsz: Tyd van ‘S Comp:s Beestiaal zoo verrekt, als door ‘t wild gedierte verslonden.’

‘

afsz:	153:	Stux Runderen
	14:	d:o Paarden.
	14:	d:o Bocken.

‘

afsz:	153:	Stux Runderen
	14:	d:o Paarden.
	14:	d:o Bocken.

‘De volgende Goederen van ‘t op Bourbon afgelegde Retourschip Asia , namentlyk.’

‘

Uijt de Lading
na Europa te zenden	7260:	Sacken met swarte Peeper, waarvan 217998: lb in de Scheepenenzyn afgescheept.
	65:	Sacken met witte Peeper	in 't retourschip de jonge Samuël afgescheept.
	1:	Kast met Monster Peeper
	2:	Kasten met gepermitteerde kasjes.
	5:	Kasten met Indigo, dewelke na gedaan droogen, wederom in haare Kassen herpakt mitsg:s met nieuwe afpakbriefjes voorsien zyn, weegende te samen 418: lb netto.
	1:	Kast voor zyn Hoogheyd
	1:	d:o d:o de Heer Casparus de Jong.
	13825:	lb Caliatour Hout.
	8:	kleyne Kasjes met Thee voor zyn Hoogheyd, en den Heer Hartog van Wolffenbuttel.	in de Boven Kerker Polder afgescheept.
	5:	Kassen met 42: p:s Japanse rocken, alle min of meer gevlekt zynde deselve naar gedane Lugting en drooging met nieuwe afpak briefjes voorsien, wederom in voorn: Kassen herpakt.
	3:	Baalys met Connemon.
	24:	Potten met Confituuren van de Heeren der hooge Indiasche Regeering.
	17835:	lb Sappanhout in Borsselen afgescheept.
Verkoopen	108:	Sacken met Curcuma, zynde door den Eerste Opperchirurgyn en Apothecar deeses Hospitaals gevisiteerd, en als bedurven zynde, afgekeurd.

Uijt 't Scheeps Gebruijk
Voor 't Negotie Pakhuijs
Inneemen	1:	Scheeps Clock	voor 't meeste gedeelte halfsleeten.
Vercopen	5:	p:s Copere Kokskeetels, waarvan 1: p:s zonder deksel.
	1:	p:s Souppot.
	2:	d:o Copere Koekepannen
	2:	d:o d:o Smoorpannen
	1:	d:o d:o Braadpan
	1:	d:o d:o Broodpan
	3:	d:o d:o Erwete Leepels
	2:	d:o d:o Schuymspannen
	1:	d:o d:o Kandelaar
	1:	d:o d:o Snuyter
	1:	d:o Vyzel zonder Stamper
	2:	d:o Roosters
	1:	d:o Vuurtang
	1:	d:o Afschop
	1:	d:o Drievoet
	1:	d:o Braadspit
	2:	d:o Spekvorken
	2:	d:o Tinne holle Kommen
	11:	d:o d:o Schootels in soort
	11:	d:o d:o Borden
	3:	d:o d:o Sous Kommetjes
	2:	d:o d:o Mostert Potten
	1:	d:o d:o Peeper Bus
	3:	d:o d:o flapkannen
	4:	d:o d:o Pintjes in Soort
	1:	d:o d:o Soutvat
	8:	d:o d:o Musjes en Beekertjes
	4:	d:o d:o Leepels
	1:	hand Blaasbalg
	1:	Trekzaag
	1:	Kraan zaag
	1:	Strijkbank
	2:	Ligters
	1:	Schel.
	1:	yzere Pot gebrooken
na Europa te zenden	1:	Bankschroef
inneemen	1:	Speerhaak
verkoopen	1:	Slypsteen van 4: Voet
	1:	Parthy Kuijpers gereedschap
	2:	Kisten met oud yzerwerk.
Inneemen	2: voor 1: lb.	Een Parthy Oud Yzerwerk, bestaande in Krammen, Haaks, Ringen en Bouts &:a w:t 2070: lb aan de Smits winkel afgegeeven.

‘

Uijt de Lading
na Europa te zenden	7260:	Sacken met swarte Peeper, waarvan 217998: lb in de Scheepenenzyn afgescheept.
	65:	Sacken met witte Peeper	in 't retourschip de jonge Samuël afgescheept.
	1:	Kast met Monster Peeper
	2:	Kasten met gepermitteerde kasjes.
	5:	Kasten met Indigo, dewelke na gedaan droogen, wederom in haare Kassen herpakt mitsg:s met nieuwe afpakbriefjes voorsien zyn, weegende te samen 418: lb netto.
	1:	Kast voor zyn Hoogheyd
	1:	d:o d:o de Heer Casparus de Jong.
	13825:	lb Caliatour Hout.
	8:	kleyne Kasjes met Thee voor zyn Hoogheyd, en den Heer Hartog van Wolffenbuttel.	in de Boven Kerker Polder afgescheept.
	5:	Kassen met 42: p:s Japanse rocken, alle min of meer gevlekt zynde deselve naar gedane Lugting en drooging met nieuwe afpak briefjes voorsien, wederom in voorn: Kassen herpakt.
	3:	Baalys met Connemon.
	24:	Potten met Confituuren van de Heeren der hooge Indiasche Regeering.
	17835:	lb Sappanhout in Borsselen afgescheept.
Verkoopen	108:	Sacken met Curcuma, zynde door den Eerste Opperchirurgyn en Apothecar deeses Hospitaals gevisiteerd, en als bedurven zynde, afgekeurd.

Uijt 't Scheeps Gebruijk
Voor 't Negotie Pakhuijs
Inneemen	1:	Scheeps Clock	voor 't meeste gedeelte halfsleeten.
Vercopen	5:	p:s Copere Kokskeetels, waarvan 1: p:s zonder deksel.
	1:	p:s Souppot.
	2:	d:o Copere Koekepannen
	2:	d:o d:o Smoorpannen
	1:	d:o d:o Braadpan
	1:	d:o d:o Broodpan
	3:	d:o d:o Erwete Leepels
	2:	d:o d:o Schuymspannen
	1:	d:o d:o Kandelaar
	1:	d:o d:o Snuyter
	1:	d:o Vyzel zonder Stamper
	2:	d:o Roosters
	1:	d:o Vuurtang
	1:	d:o Afschop
	1:	d:o Drievoet
	1:	d:o Braadspit
	2:	d:o Spekvorken
	2:	d:o Tinne holle Kommen
	11:	d:o d:o Schootels in soort
	11:	d:o d:o Borden
	3:	d:o d:o Sous Kommetjes
	2:	d:o d:o Mostert Potten
	1:	d:o d:o Peeper Bus
	3:	d:o d:o flapkannen
	4:	d:o d:o Pintjes in Soort
	1:	d:o d:o Soutvat
	8:	d:o d:o Musjes en Beekertjes
	4:	d:o d:o Leepels
	1:	hand Blaasbalg
	1:	Trekzaag
	1:	Kraan zaag
	1:	Strijkbank
	2:	Ligters
	1:	Schel.
	1:	yzere Pot gebrooken
na Europa te zenden	1:	Bankschroef
inneemen	1:	Speerhaak
verkoopen	1:	Slypsteen van 4: Voet
	1:	Parthy Kuijpers gereedschap
	2:	Kisten met oud yzerwerk.
Inneemen	2: voor 1: lb.	Een Parthy Oud Yzerwerk, bestaande in Krammen, Haaks, Ringen en Bouts &:a w:t 2070: lb aan de Smits winkel afgegeeven.

‘

Voor de Wijnkelder
verkoopen	156:	p:s heele Leggers Schoven
	156:	Bossen heele d:o Banden
	13:	halve d:o Schoven
	13:	bossen halve d:o banden

Voor de WapenCamer
	30:	p:s Snaphaanen met houte Laadstocken, als
inneemen	24:	d:o goede
na Europa te zenden	6:	onbequaam.
	17:	d:o Pistoolen, als
inneemen	14:	d:o goede.
na Europa te zenden	3:	d:o onbequaam
Inneemen	4:	d:o Musquttons
Vercopen	40:	d:o Plampers	onbequaam
	49:	d:o Pattroontassen
	40:	d:o houte Laadstocken
	30:	d:o halve Pieken

Voor d' Arthillerije
	13:	d:o Canon van 8: lb Bals, waarvan
inneemen	10:	d:o bruijkbaar
tot Ballast t' emploijeeren	3:	d:o onbruijkbaar
	11:	d:o Canon van 4: lb Bals, als:
inneemen	4:	d:o bequame
tot Ballast te verstrecken	7:	d:o onbequame
	4:	d:o Canon van 3: lb onbequame
	1:	d:o Canon van 1 lb onbequame
inneemen	4:	d:o metaale draaijbassen
	15:	d:o Assen met haare Wielen tot rolpaarden waarvan
inneemen	10:	d:o bruijkbaar
Tot de Pot en Steen Ovens te gebruijken	5:	d:o onbruijkbaar
Tot de Pot en Steen Ovens te gebruijken	4:	d:o Rolpaarden
Vercopen	1:	d:o Brandspuijt met haare Slangen	onbequaam
Vercopen	2:	d:o Kruijtlantaarns	onbequaam

Een Kist daarin
	21:	d:o Londstocken, waarvan
inneemen	10:	d:o bruijkbaar
vercopen	11:	d:o onbruijkbaar
	28:	d:o Kruijthoorns, als
inneemen	24:	d:o bequame en
vercopen	4:	d:o onbequame
inneemen	3:	d:o copere Tregters
	3:	d:o Copere Mallen
	3:	d:o Copere Kruijtmaten
	1:	d:o Copere Dissel
verkoopen	1:	p:s ijzere Lootleepel	onbequaam
verkoopen	1:	d:o d:o Kogelform	onbequaam

‘

Voor de Wijnkelder
verkoopen	156:	p:s heele Leggers Schoven
	156:	Bossen heele d:o Banden
	13:	halve d:o Schoven
	13:	bossen halve d:o banden

Voor de WapenCamer
	30:	p:s Snaphaanen met houte Laadstocken, als
inneemen	24:	d:o goede
na Europa te zenden	6:	onbequaam.
	17:	d:o Pistoolen, als
inneemen	14:	d:o goede.
na Europa te zenden	3:	d:o onbequaam
Inneemen	4:	d:o Musquttons
Vercopen	40:	d:o Plampers	onbequaam
	49:	d:o Pattroontassen
	40:	d:o houte Laadstocken
	30:	d:o halve Pieken

Voor d' Arthillerije
	13:	d:o Canon van 8: lb Bals, waarvan
inneemen	10:	d:o bruijkbaar
tot Ballast t' emploijeeren	3:	d:o onbruijkbaar
	11:	d:o Canon van 4: lb Bals, als:
inneemen	4:	d:o bequame
tot Ballast te verstrecken	7:	d:o onbequame
	4:	d:o Canon van 3: lb onbequame
	1:	d:o Canon van 1 lb onbequame
inneemen	4:	d:o metaale draaijbassen
	15:	d:o Assen met haare Wielen tot rolpaarden waarvan
inneemen	10:	d:o bruijkbaar
Tot de Pot en Steen Ovens te gebruijken	5:	d:o onbruijkbaar
Tot de Pot en Steen Ovens te gebruijken	4:	d:o Rolpaarden
Vercopen	1:	d:o Brandspuijt met haare Slangen	onbequaam
Vercopen	2:	d:o Kruijtlantaarns	onbequaam

Een Kist daarin
	21:	d:o Londstocken, waarvan
inneemen	10:	d:o bruijkbaar
vercopen	11:	d:o onbruijkbaar
	28:	d:o Kruijthoorns, als
inneemen	24:	d:o bequame en
vercopen	4:	d:o onbequame
inneemen	3:	d:o copere Tregters
	3:	d:o Copere Mallen
	3:	d:o Copere Kruijtmaten
	1:	d:o Copere Dissel
verkoopen	1:	p:s ijzere Lootleepel	onbequaam
verkoopen	1:	d:o d:o Kogelform	onbequaam

‘

	10:	d:o Kardoes Stocken, namelyk:
inneemen	6:	d:o bequaame, en
verkopen	4:	p:s onbequaame
Inneemen	1:	Balans met Copere Schalen
	1:	d:o Copere Ophaalder
	2:	d:o ijzere Passers
	40:	d:o Granaat Buijsen
	31:	d:o Snaphaan en Pistool Kogels
	10:	d:o Laadpriemen.
	100:	lb: Bussekruijt
	25:	houte Cardoes Kookers
	29:	kopere d:o d:o
	14:	d:o Schutleepels
	12:	d:o Wissers Stocken
	3:	d:o Beurs Tonnen.
	66:	d:o d:o d:o 8: lb. 17: p:s	onbequaam
	18:	d:o d:o d:o 4: lb 2: p:s
	43:	d:o d:o d:o 1: lb 21: p:s
	66:	Kogels van 8: lb.
	78:	Kogels van 4: lb.
	156:	Kogels van 1: lb.
	14:	knuppel kogels van 8: lb.
	9:	Knuppel Kogels van 4: lb.
	Een	Parthy rond Scharp in Soort 38000 lb:

Voor den Equipagiemeester
Een Kist, daarin
aan d' Equipagiemeester aftegeeven	3:	Kookers met Kaarten
	4:	oude Kaarte Boeken
Inneemen	3:	Graad Stocken
	2:	Octanten
	3:	doosen met Compas Glaasen
	1:	Asimuth Compas
	2:	Peyl d:o
	8:	gesort: d:o
	1:	Kasje met 6: Copere Passers
Vercopen	4:	Glaasen van 1: Uur	onbequaam
	13:	d:o van 1/2: Uur
	1:	d:o van 4: Uur
	4:	Plyn Schalen.
Inneemen	7:	d:o ankers, als.
	6:	d:o swaare	onbequame
	1:	d:o Werp	onbequame
verkopen	2:	d:o groote Stengen	onbequaam
	2:	d:o Braam Stengen
	2:	d:o Braam Rhaas
	2:	d:o Scheeps Pompen
	3:	d:o Loodlynen
Inneemen	1:	d:o dommekragt
	4:	d:o beslaage Haaks Juffers
	6:	d:o d:o Juffers met Schakels.
	3:	d:o Kruijs Stenge Wand Juffers
	2:	d:o d:o Stenge wand Juffers
	4:	d:o Rhaa Kettings
	2:	d:o Vingerlingen
	2:	d:o Roerhaaks
	10:	d:o vergulde Vlagge Stoks Klooten.
vercopen	1:	Vlagge Sak met oude gescheurde Vlaggen en Wimpels
	1:	Kraag Kous van 't Stengewand	onbequaam
	6:	d:o pokhoute Schyven met t metale bussen	onbequaam
Inneemen	1 1/2:	Huijd Pompleer	oud en versleeten
	1:	Groot Marszeyl
	1:	d:o Zeyl
	1:	Blinde
	2:	Boven Ly Zeylen
	2:	onder d:o d:o
	1:	groote BramZeyl
	1:	Schuijf Blinde
	8:	d:o gesort: dieplooten

‘

	10:	d:o Kardoes Stocken, namelyk:
inneemen	6:	d:o bequaame, en
verkopen	4:	p:s onbequaame
Inneemen	1:	Balans met Copere Schalen
	1:	d:o Copere Ophaalder
	2:	d:o ijzere Passers
	40:	d:o Granaat Buijsen
	31:	d:o Snaphaan en Pistool Kogels
	10:	d:o Laadpriemen.
	100:	lb: Bussekruijt
	25:	houte Cardoes Kookers
	29:	kopere d:o d:o
	14:	d:o Schutleepels
	12:	d:o Wissers Stocken
	3:	d:o Beurs Tonnen.
	66:	d:o d:o d:o 8: lb. 17: p:s	onbequaam
	18:	d:o d:o d:o 4: lb 2: p:s
	43:	d:o d:o d:o 1: lb 21: p:s
	66:	Kogels van 8: lb.
	78:	Kogels van 4: lb.
	156:	Kogels van 1: lb.
	14:	knuppel kogels van 8: lb.
	9:	Knuppel Kogels van 4: lb.
	Een	Parthy rond Scharp in Soort 38000 lb:

Voor den Equipagiemeester
Een Kist, daarin
aan d' Equipagiemeester aftegeeven	3:	Kookers met Kaarten
	4:	oude Kaarte Boeken
Inneemen	3:	Graad Stocken
	2:	Octanten
	3:	doosen met Compas Glaasen
	1:	Asimuth Compas
	2:	Peyl d:o
	8:	gesort: d:o
	1:	Kasje met 6: Copere Passers
Vercopen	4:	Glaasen van 1: Uur	onbequaam
	13:	d:o van 1/2: Uur
	1:	d:o van 4: Uur
	4:	Plyn Schalen.
Inneemen	7:	d:o ankers, als.
	6:	d:o swaare	onbequame
	1:	d:o Werp	onbequame
verkopen	2:	d:o groote Stengen	onbequaam
	2:	d:o Braam Stengen
	2:	d:o Braam Rhaas
	2:	d:o Scheeps Pompen
	3:	d:o Loodlynen
Inneemen	1:	d:o dommekragt
	4:	d:o beslaage Haaks Juffers
	6:	d:o d:o Juffers met Schakels.
	3:	d:o Kruijs Stenge Wand Juffers
	2:	d:o d:o Stenge wand Juffers
	4:	d:o Rhaa Kettings
	2:	d:o Vingerlingen
	2:	d:o Roerhaaks
	10:	d:o vergulde Vlagge Stoks Klooten.
vercopen	1:	Vlagge Sak met oude gescheurde Vlaggen en Wimpels
	1:	Kraag Kous van 't Stengewand	onbequaam
	6:	d:o pokhoute Schyven met t metale bussen	onbequaam
Inneemen	1 1/2:	Huijd Pompleer	oud en versleeten
	1:	Groot Marszeyl
	1:	d:o Zeyl
	1:	Blinde
	2:	Boven Ly Zeylen
	2:	onder d:o d:o
	1:	groote BramZeyl
	1:	Schuijf Blinde
	8:	d:o gesort: dieplooten

‘

Voor 't Hospitaal
Vercopen	1:	p:s Copere decoctum Keetel	onbequaam
	1:	d:o d:o Pan
	1:	d:o Vyzel met zyn Stamper
	2:	d:o Breukbanden
	1:	d:o Gang Becken
	1:	d:o Clisteer Spuijt

‘

Voor 't Hospitaal
Vercopen	1:	p:s Copere decoctum Keetel	onbequaam
	1:	d:o d:o Pan
	1:	d:o Vyzel met zyn Stamper
	2:	d:o Breukbanden
	1:	d:o Gang Becken
	1:	d:o Clisteer Spuijt

’/:onderstond:/ In ‘t Casteel de goede Hoop, den 21: maart 1769. /:was geteek:/ J:W: Cloppenburg.’

Na Lectuure welker Memorie verstaan is, dat met de daarby vermelde gestorvene Leyfeygenen, nevens het verrekt Beestiaal der E: Comp: mitsg:s de te kort uijtgeleverde Effecten, item in ‘S E: Comp:s Negotie Pakhuijs overbevondene Fouly, zoo wel als met de van ‘t Eyland Bourbon alhier aangebragte, zoo uijt de Lading van ‘t aldaar afgelegde Bataviase Retourschip Azia geborgene, als tot Toerustinge dier Kiel gediend hebbende goederen, in diervoegen zal werden gehandelt, als in margine dier Memorie, staat aangeteekend.

Soo als ook wegens den ontfangst en Uijtgaaf der Zeeguls, mitsg:s de Restanten, derselve, door ged: Heer Hoofd administrateur is overgeleverd, d’ onderstaande Reecq:

‘

Zeeguls d' A:o 1769

Debent

Van

Rd:s

-1/8:

-1/4:

-1/2:

-3/4:

1:

2:

3:

4:

5:

6:

8:

10:

12:

15:

20:

25:

30:

40:

50:

60:

P:mo Septbr: 1768: restant verbleeven

790:

682:

566:

41:

174:

69:

102:

35:

27:

14:

49:

29:

27:

26:

10:

45:

8:

4:

3:

4:

den 28: Novbr: 1768 by koomen

1000:

400:

-:

50:

-:

Somma

1790:

1682:

966:

41:

174:

69:

102:

85:

27:

14:

49:

29:

27:

26:

10:

45:

8:

4:

3:

4:

Credunt

Van

Rd:s

-1/8:

-1/4:

-1/2:

-3/4:

1:

2:

3:

4:

5:

6:

8:

10:

12:

15:

20:

25:

30:

40:

50:

60:

Sedert p:mo Septbr: 1768: tot dato verkogt

1287:

931:

376:

17:

158:

65:

11:

18:

14:

-:

4:

13:

1:

-:

1:

33:

1:

-:

de dato deeses Restant

513:

751:

590:

24:

16:

4:

91:

67:

13:

14:

45:

16:

26:

9:

12:

7:

4:

3:

4:

Somma

1790:

1682:

966:

41:

174:

69:

102:

85:

27:

14:

49:

29:

27:

26:

10:

45:

8:

4:

3:

4:

‘

Zeeguls d' A:o 1769

Debent

Van

Rd:s

-1/8:

-1/4:

-1/2:

-3/4:

1:

2:

3:

4:

5:

6:

8:

10:

12:

15:

20:

25:

30:

40:

50:

60:

P:mo Septbr: 1768: restant verbleeven

790:

682:

566:

41:

174:

69:

102:

35:

27:

14:

49:

29:

27:

26:

10:

45:

8:

4:

3:

4:

den 28: Novbr: 1768 by koomen

1000:

400:

-:

50:

-:

Somma

1790:

1682:

966:

41:

174:

69:

102:

85:

27:

14:

49:

29:

27:

26:

10:

45:

8:

4:

3:

4:

Credunt

Van

Rd:s

-1/8:

-1/4:

-1/2:

-3/4:

1:

2:

3:

4:

5:

6:

8:

10:

12:

15:

20:

25:

30:

40:

50:

60:

Sedert p:mo Septbr: 1768: tot dato verkogt

1287:

931:

376:

17:

158:

65:

11:

18:

14:

-:

4:

13:

1:

-:

1:

33:

1:

-:

de dato deeses Restant

513:

751:

590:

24:

16:

4:

91:

67:

13:

14:

45:

16:

26:

9:

12:

7:

4:

3:

4:

Somma

1790:

1682:

966:

41:

174:

69:

102:

85:

27:

14:

49:

29:

27:

26:

10:

45:

8:

4:

3:

4:

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ultimo Februarij. 1769.’

’/:was geteekend:/ J:W: Cloppenburg’

’/:lager:/’

‘Deese Reekening door ons ondergeteekende Fiscaal en Gecommitt:s uijt den E: agtbr: Raad van Justitie behoorlijk nagesien, en met de Restanten geconfronteerd zynde, is deselve in allen deele accordeerende bevonden, datum ut Supra.’

‘getekent:/’

‘J:V: Plettenberg, L:C: Warneck, T:C: Rönnenkamp.’

’/:nog lager:/ My Præsent. /:en geteekend:/ C:L: Neethling, Secret:s’

Waarby koomende te Consteeren, dat de verkogte Zeeguls geduurende de jongst gepasseerde Zes maanden, een Somma van Ryxd:s 2105 1/8: hebben bedragen, zal dit montant volgens gebruijk, in ‘S E: Comp:s Cassa overgebragt, en by de Negotie Boeken deeses Gouvernements behoorlijk werden ingenomen.

En is voorts nagesien, de generale Reekening der Weesgelden, zodanig als deselve onder Ultimo December des gepasseerden Jaars, ter Weeskamer zyn bevonden, luijdende als volgd.

‘

Generale Reekening der Wees Camer, onder Ult:mo December 1768.
1768: p:mo Jann: was 't Capitaal op de Boeken	rd:s 271610:37:
d:o d:o d:o 't Restant der Contanten op de openstaande Boedels	9670:03:
		d:o 281280:40:
In dit Jaar bygekoomen.
Op de Boeken, als:
Over de op Intrest uijtstaande Capitalen verscheene Renten	Rd:s 8468:45:
d:o nieuwe Bewyzen	d:o 3904:-:
d:o de tot Voordeel der Weesen ingekomene penningen	d:o 44696:33:
Op de openstaande Boedel Reekeningen	d:o 44052:13:
		d:o 101121:43:
		Rd:rs 382402:35:
Afgegaan.
Op de Boeken, als:
Over betaalde Bewyzen	Rd:s 1737:45:
Over uijtgegeevene Contanten tot Voldoening en onderhoud der Weesen, mitsg:s Camer Ongelden	d:o 35121:21:
Op de openstaande Boedel Reekeningen	d:o 59673:19:
		d:o 96532:37:
Resteert onder dato deeses een Somma van		Rd:rs 285869:46:
Evengem: Capitaal bestaat
In diverse Verband Brieven	Rd:s 238605:12:
d:o verscheene Intresten	d:o 10240:21:
d:o 't restant der Contanten op Boeken en Boedels	d:o 37024:13:
		Rd:rs 285869:46:

‘

Generale Reekening der Wees Camer, onder Ult:mo December 1768.
1768: p:mo Jann: was 't Capitaal op de Boeken	rd:s 271610:37:
d:o d:o d:o 't Restant der Contanten op de openstaande Boedels	9670:03:
		d:o 281280:40:
In dit Jaar bygekoomen.
Op de Boeken, als:
Over de op Intrest uijtstaande Capitalen verscheene Renten	Rd:s 8468:45:
d:o nieuwe Bewyzen	d:o 3904:-:
d:o de tot Voordeel der Weesen ingekomene penningen	d:o 44696:33:
Op de openstaande Boedel Reekeningen	d:o 44052:13:
		d:o 101121:43:
		Rd:rs 382402:35:
Afgegaan.
Op de Boeken, als:
Over betaalde Bewyzen	Rd:s 1737:45:
Over uijtgegeevene Contanten tot Voldoening en onderhoud der Weesen, mitsg:s Camer Ongelden	d:o 35121:21:
Op de openstaande Boedel Reekeningen	d:o 59673:19:
		d:o 96532:37:
Resteert onder dato deeses een Somma van		Rd:rs 285869:46:
Evengem: Capitaal bestaat
In diverse Verband Brieven	Rd:s 238605:12:
d:o verscheene Intresten	d:o 10240:21:
d:o 't restant der Contanten op Boeken en Boedels	d:o 37024:13:
		Rd:rs 285869:46:

’/:onderstond:/’

‘Ter Weescamer aan Cabo de goede Hoop, Ultimo December 1768.’

’/:lager:/’

‘Continueerende en aankoomende Weesmeesteren.’

’/:was geteekend:/’

‘J:V: Plettenberg, J:V: Renen. J:s Fischer, J:F:W: Böttiger, M:A: Bergh, J:A: la Febre,’

’/:in margine:/’

‘Afgaande Weesmeesteren.’

’/:en geteekend:/’

‘L:S: Faber, M: v: Breda.’

Synde wyders aan den Lieutenant Militair, Lodewijk Christoffel Warneck, en den Ondercoopman en Guarnisoen Boekhouder Dirk Westerhoff, in qualité als Executeurs des Testaments van wylen den Lieutenant Collonel en Hoofd der Militie alhier, de Heer Isaac Meinertzhagen, op derselver dieswegens by Request gedaan Verzoek, gepermitteerd, een Kist met Kleederen en Linnen, die door den overleedenen, aan den advocaat Joan Fredrik Gobius te Utrecht , zyn gelegateerd, aan denselven, p:r het aanweesend Retour Schip Landskroon , mits Visitatie Subject blyvende, te mogen oversenden: boven het welke meede aan voorsz: Executeurs is g’accordeert, om zodanige Somma van ƒ2860:15:13: als wylen gementioneerden Heer Lieutenant Collonel, op twee Soldy Reecq: heeft te goed behouden, door middel van Procuratie, aan desselfs Erffgenamen te mogen overmaken, ten welken Eynde, deselve alvorens, in handen van den Heer Independent Fiscaal, M:r Joachim van Plettenberg, zullen werden gesteld, om daarmeede volgens d’ ordres der E: Comp: te handelen.

Gelyk al verder, aan den met opged:ten bodem Landskroon repatrieerenden Predikant Wirardus Commes is toegestaan, omme ten dienste zyner by zig hebbende Huijsvrouw, met zig naar Europa meede te neemen, een Slavinne, gen:t Rosina van Batavia, ende zulx onder betalinge van ‘t ordinaire Transport en Costgeld, gereekend van Batavia naar ‘t Vaderland, en van daar wederom derwaarts terug.

Laatstelijk is, vermits den tyd tot het opneemen der Burger Effecten wederom begind te naderen, goedgevonden, zulx volgens het gewoone gebruijk, zoo hier aan de Caab, als aan Stellenbosch , op Maandag, Dingsdag en Woensdag den 1: 2: en 3: Maij aanstaande, ten overstaan van den Heer Independent Fiscaal, Landdrost en Gecommitt:s te laten geschieden, en daarvan de nodige Billiëtten te doen affigeeren.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 152-157.¶

Maandag den {17690403} 3: April 1769:

‘S voormiddags alle present, behalven den E: Coopman en Cassier David D’ Aillij, mits Indispositie.

Met het op eergisteren alhier gearriveerde Schip de Barbara Theodora , ons ter Eeren toegebragt geworden zijnde, de zeer gevenereerde Letteren van haar Wel Edele Hoog Agtb:s de Heeren Majores in ‘t Patria, de dato 14: October des voorl: Jaars, Soo is naar resumptie derselver beslooten, daar op in alle Eerbied te rescribeeren, dat het Storten der met water gevulde vaten in de ruijmen der Scheepen de opperhoofden der Resp: hier aankomende ‘S Comp:s Bodems, ingevolge het aangeschreevene door de Heeren der Hooge Indiase Regeeringe, bij Missive van den 6: November 1766: Successivelijk bij hun arrivement ter deeser rheede, p:r Schriftelijke ordonnantie van den Heere gouverneur werdende geinterdiceert, wij voorts niet Sullen afzijn, daar op bij continuatie nauwkeurig agt te doen geeven: gelijk meede, dat men niet in gebreeken zal blijven, de verdere g’Eerde beveelen van welgemelde Heeren Meesteren, zoo met relatie tot de Spaanse Scheepen, die alhier zouden mogen komen te verscheijnen, als omtrent dat geene, ‘twelk voortaan in d’ assignatiën der in ‘S Comp:s Cassa geteld werdende gelden, zal moeten werden gevoegd, punctueelijk op te volgen.

En nadien hoogst deselve ons wijders hebben gelieven te gelasten, en te qualificeeren, om het Huijs met dies Thuijn en Erve, van den Boekhouder Hendrik Pieter Warnecke, tot een reedelijke prijs, voor d’ E: Comp:n in te koopen; Is dierhalven, om hier aan Schuldpligtig te voldoen, gem: Warnecke heeden in vergadering gehoord, of en tot welken prijs, denselven het voorsz: terrein, aan d’ E: Comp:n zoude willen afstaan; waar op door hem is betuijgd geworden, dat geneegen was, hetselve weederom aan d’ E: Comp:n over te geeven, voor die Selfde prijs van 16575: guldens a 16 Stv:s ijder, als het gedagte Huijs met Thuijn en het annexe Erf, door het bij publicque veijlinge is ingemeijnd geworden, mits daar bij aan hem mogte werden gerembourseert, de ongelden, Soo weegens ‘S Heeren Regt, als de aan ‘t Huijs gedane reparatiën, gelijk meede d’ Intressen der gelden, die hij tot betaling der Cooppenningen had moeten opneemen; welke ongelden gelijk door denselven Specificq is aangetoond geworden, de Somma van 2013 guldens a 16. Stuijvers hebben komen te rendeeren; weshalven bij overweeging van deesen allesints billijk zijnde Eijsch van gedagte Warnecke, goedgevonden en beslooten is, het meerm: Huijs met de Thuijn, en het annexe Erf, tot de Somma van 18588: gelijke guldens, in te koopen, en daar van dienvolgens Transport en opdragt in forma aan d’ E Comp:n te doen; Terwijl hier van aan welgem: Heeren Majores nog p:r de thans zeijlvaardig leggende Scheepen Landskroon en Blijdorp , de verschuldigde kennisse zal werden gegeeven.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop, Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor.

[Signed:] J. Rijzik.

C. 147, pp. 158-170.¶

Dingsdag den {17690411} 11: april 1769.

‘S voormiddags alle present.

De goederen en provisiën door haar Wel Edele groot Agtb: de Heeren der Hooge Indiasche Regeering tot Batavia, p:r het aanweesend: Schip Zuijd Beveland herwaarts gezonden, uijt dien bodem ontlost geworden zijnde; Zoo wierd op heeden, door den Heer Secunde en Hoofd administrateur Jan Willem Cloppenburg, nopens het geene dat op de Lading dier kiel zoo te kort als gebrooken en bedurven is bevonden, geproduceerd, de onderstaande memorie.

‘Memorie van de nabesz: porcelijnen, rijst, Aracq, Estricken, &:a, uijt ‘t provisieSchip Zuijd Beveland , zoo gebrooken, bedorven, te kort, als bij pijling minder bevonden, gelijk te zien is, bij de verclaring van gecommitt:s hier annex, namentlijk.’

‘

210:	p:s porcelijne vlacke borden, op 400 p:s zijnde 52 1/2 pC:to N:to	bij 't openen van 3 Cassen N:o 14, 15 en 16 gebrooken.
86:	d:o d:o diepe borden, op 300 p:s zijnde 28 2/3 pC:to
60:	p:s porcelijne kleene commen op 300 p:s zijnde 20 pC:to
12174	lb: Rijst op 100 Lasten ofte 310000 lb nat en bedorven
958 1/2	kann: Aracq op 50: Leggers bij pijling minder als 17 van 3, 31 van 4: en 2 van 5 d:m wan, zijnde 4 15/16 pC:to R:m
3976	p:s Estricken van 16 d:m op 6000 p:s als
	1520 p:s met afgebroken hoeken
	2456 p:s gebrooken, zijnde 41 pC:to Sch:s
1721:	p:s Estricken van 12 d:m op 3000 p:s gebrooken zijnde 57 1/3 pC:to ruijm
13:	p:s Moolen planken van 3 d:m L:g 20 voet op 60 p:s gebrooken.
66:	p:s Moolen planken van 1 d:m L: 16 voet op 350 p:s gebrooken
123	p:s Jatij duijgen op 4000 p:s gebrooken
10	lb Peeper, zijnde de gevalideerde 2 pC:to op 500 lb.
50	lb Cattoene gaarn, ofte de meede gevalideerde 2 pC:to op 2500 lb

‘

210:	p:s porcelijne vlacke borden, op 400 p:s zijnde 52 1/2 pC:to N:to	bij 't openen van 3 Cassen N:o 14, 15 en 16 gebrooken.
86:	d:o d:o diepe borden, op 300 p:s zijnde 28 2/3 pC:to
60:	p:s porcelijne kleene commen op 300 p:s zijnde 20 pC:to
12174	lb: Rijst op 100 Lasten ofte 310000 lb nat en bedorven
958 1/2	kann: Aracq op 50: Leggers bij pijling minder als 17 van 3, 31 van 4: en 2 van 5 d:m wan, zijnde 4 15/16 pC:to R:m
3976	p:s Estricken van 16 d:m op 6000 p:s als
	1520 p:s met afgebroken hoeken
	2456 p:s gebrooken, zijnde 41 pC:to Sch:s
1721:	p:s Estricken van 12 d:m op 3000 p:s gebrooken zijnde 57 1/3 pC:to ruijm
13:	p:s Moolen planken van 3 d:m L:g 20 voet op 60 p:s gebrooken.
66:	p:s Moolen planken van 1 d:m L: 16 voet op 350 p:s gebrooken
123	p:s Jatij duijgen op 4000 p:s gebrooken
10	lb Peeper, zijnde de gevalideerde 2 pC:to op 500 lb.
50	lb Cattoene gaarn, ofte de meede gevalideerde 2 pC:to op 2500 lb

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Casteel de goede Hoop den 11 april 1769:, /:was geteekend:/ J:W: Cloppenburg’

Waarna meede is geleesen geworden, de Schriftelijke verantwoording van den Schipper anthonij de Jong, weegens de voorsz: minderheeden, Luijdende als volgt.

‘Den Wel Edelen groot Agtb: Heer Rijk Tulbagh, Raad ordinaris van neederlands India, gouverneur in Loco &:a, &:a &:a,den ondergeteekenden Schipper van ‘t Schip Zuijd Beveland , hebbende gelieven t’ ordonneeren, omme behoorlijk te verantwoorden, waardoor de defecten en minderheeden, op de Lading van voorsz: Bodem voor dit gouvernement aangebragt, zijn ontstaan, zoo verklaare ik d’ oorsaak daar van te zijn, als in margine deeses Staat aangehaald, bestaande in als volgt.’

‘

de minderheeden deeser drie posten, betuijgd den ondergeteek:de buijten zijn versuijm te weesen veroorsaakt, dewijl de porcelijn Cassen door denselven ongeopend en zoodanig als deselve op Batavia in desselfs bodem zijn afgescheept, alhier afgelevert zijn geworden.	210:	p:s porcelijne vlacke Borden op 400 p:s zijnde 52 1/2 pC:to netto	bij 't openen van 3 Cassen N:o 14, 15 en 16 gebrooken.
	86	p:s porcelijne diepe borden, op 300 p:s zijnde 28 2/3 pC:to
	60	p:s porcelijne kleene commen op 300 p:s zijnde 20 pC:to
zijnde het bederf der rijst eenelijk veroorsaakt, door het overgekregen zee water in de geleedene sware Stormen, waar door deselve is nat geworden	12174	lb: Rijst op 100 Lasten ofte 310000 lb nat en bedorven
Terwijl de weijnige minderheijd op de aracq niet anders, dan aan het teeren van dien drank op zig zelven moet werden toegeschreeven	958 1/2	kann: Aracq op 50: Leggers bij pijling minder als 17 van 3, 31 van 4: en 2 van 5 d:m wan, zijnde 4 15/16 pC:to R:m
Het breeken der Estricken is, behalven de brosse Substantie dier Steenen Selfs, principaal ontstaan, door het swaar arbeijden en werken van 't Schip in de harde Stormen, die men met hetselve op 't rif van anguillas heeft geleeden; dewijl deselve in 't ruijm onder de houtwerken en verdere Lading zijn geplaats geweest.	3976	p:s Estricken van 16 d:m op 6000 p:s als
		1520 p:s met afgebroken hoeken
		2456 p:s gebrooken, zijnde 41 pC:to Sch:s
	1721	p:s Estricken van 12 d:m op 3000 p:s gebrooken zijnde 57 1/3 pC:to ruijm
gelijk meede het breeken der vooren en bezijden vermelde houtwerken, aan die Selfde reeden moet werden toegeschreeven.	13	p:s Moolen planken van 3 d:m L:g 20 voet op 60 p:s gebrooken.
	66	p:s Moolen planken van 1 d:m L:g 16 voet op 350 p:s gebrooken
	123	p:s Jatij duijgen op 4000 p:s gebrooken

‘

de minderheeden deeser drie posten, betuijgd den ondergeteek:de buijten zijn versuijm te weesen veroorsaakt, dewijl de porcelijn Cassen door denselven ongeopend en zoodanig als deselve op Batavia in desselfs bodem zijn afgescheept, alhier afgelevert zijn geworden.	210:	p:s porcelijne vlacke Borden op 400 p:s zijnde 52 1/2 pC:to netto	bij 't openen van 3 Cassen N:o 14, 15 en 16 gebrooken.
	86	p:s porcelijne diepe borden, op 300 p:s zijnde 28 2/3 pC:to
	60	p:s porcelijne kleene commen op 300 p:s zijnde 20 pC:to
zijnde het bederf der rijst eenelijk veroorsaakt, door het overgekregen zee water in de geleedene sware Stormen, waar door deselve is nat geworden	12174	lb: Rijst op 100 Lasten ofte 310000 lb nat en bedorven
Terwijl de weijnige minderheijd op de aracq niet anders, dan aan het teeren van dien drank op zig zelven moet werden toegeschreeven	958 1/2	kann: Aracq op 50: Leggers bij pijling minder als 17 van 3, 31 van 4: en 2 van 5 d:m wan, zijnde 4 15/16 pC:to R:m
Het breeken der Estricken is, behalven de brosse Substantie dier Steenen Selfs, principaal ontstaan, door het swaar arbeijden en werken van 't Schip in de harde Stormen, die men met hetselve op 't rif van anguillas heeft geleeden; dewijl deselve in 't ruijm onder de houtwerken en verdere Lading zijn geplaats geweest.	3976	p:s Estricken van 16 d:m op 6000 p:s als
		1520 p:s met afgebroken hoeken
		2456 p:s gebrooken, zijnde 41 pC:to Sch:s
	1721	p:s Estricken van 12 d:m op 3000 p:s gebrooken zijnde 57 1/3 pC:to ruijm
gelijk meede het breeken der vooren en bezijden vermelde houtwerken, aan die Selfde reeden moet werden toegeschreeven.	13	p:s Moolen planken van 3 d:m L:g 20 voet op 60 p:s gebrooken.
	66	p:s Moolen planken van 1 d:m L:g 16 voet op 350 p:s gebrooken
	123	p:s Jatij duijgen op 4000 p:s gebrooken

‘Zullende Uw Wel Edele groot Agtbaare en E Agtb: uijt ‘t in margine deeses ter needer gestelde klaarlijk de waaragtige reedenen kunnen beogen, waar door de defecten en minderheeden der voorsz goederen haaren oorsprong hebben, om welke Reedenen den ondergeteekende op d’ Eerbiedigste wijze versoekt /:als een Dienaar die d’ E Comp:n, Seedert dat hij deselve gediend heeft, altoos trouw en Eerlijk heeft behandelt:/ dat hij voor de gemelde defecten der voren aangeroerde goederen, niet mag werden belast.’

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Schip Zuijd beveland den 10: April 1769: /:was geteek:d:/ A: de Jong.’

Over den Inhoud welker papieren met attentie gebesoigneert, en ten dien belange in overweeging genoomen weesende, dat de Cassen, waar in het porcelijn is afgepakt geweest, door de Scheeps overheeden tot Batavia ongeopend ontfangen, en ook zodanig alhier volgens het bruto gewigt uijtgeleeverd zijn, en dat het breeken der Estricken ten principale door ‘t Sterk arbeijden van ‘t Schip, in de harde Stormen, waar van hetselve op de reijse is beloopen geworden, gelijk meede door de swaarte der op voorsz: Estricken geleegen hebbende Houtwerken, en andere goederen veroorsaakt zijnde, wijders nopens de bedurvene 12174: ponden Rijst, bij eene dieswegens door d’ opper en dex officieren van voorsz: kiel verleende verclaring consteerd, dat zulx alleen door het overgekreegen zeewater in voorsz: Stormen is te weege gebragt; heeft men dierhalven moeten besluijten het een en ander te passeeren, en bij de Negotie Boeken deeses Gouvernements te doen afschrijven.

Terwijl ten opzigte van de gebrooken bevondene 79 p:s Molen planken, en 123 Stux Jatij Duijgen, verstaan is, dat nadien niet blijkt hetselve door eenig versuijm of agterloosheijd der Scheeps Overheeden te zijn ontstaan, zuls al meede te passeeren, en deselve nevens de voorsz: gebrooken vloersteenen, bij publicque vendutie, voor ‘t gene Sullen komen te gelden, te laaten verkoopen; Zullende daar en teegen zodanige 1520 p:s Estricken, waar van de Hoeken Slegts zijn afgebrooken, bij de voorseijde Negotie Boeken moeten werden ingenoomen, ten eijnde Successivelijk p:r Schriftelijke ordonnantie van den Heere gouverneur ten dienste der E: Comp:n te werden verstrekt.

En is voorts ten belange van ‘t geene, dat op de aracq, Peeper en Cattoen, minder als de gepermitteerde afschrijving dicteerd, is te kort gekomen, beslooten, het bedragen van dien, gem: Overheeden op haare Zoldij Reecq:n te laaten vergoeden, in deeser voegen, als.

Den Schipper Anthonij de Jong voor 2/3:
Over 981 1/2 kann: aracq, ofte 5 1/16 pC:to Schaars teegens uijtkoops prijs	ƒ283:06:08:
Over 10 lb Peeper	zijnde de gevalideerde 2 pC:to met 1/2 Capitaal advans	d:o 1:08:08:
Over 50 lb Cattoen	zijnde de gevalideerde 2 pC:to met 1/2 Capitaal advans	d:o 15:08:-:
			ƒ300:03:-:

Den geweesen Opperstuurman Lijder Hendrik Ridder voor 1/3.
wegens 981 1/2 kann: aracq	ƒ141:13:-:
wegens 10 lb Peeper	d:o -:14:-:
wegens 50 lb Cattoen	d:o 7:14:-:
			d:o 150:01:-:

Den Schipper Anthonij de Jong voor 2/3:
Over 981 1/2 kann: aracq, ofte 5 1/16 pC:to Schaars teegens uijtkoops prijs	ƒ283:06:08:
Over 10 lb Peeper	zijnde de gevalideerde 2 pC:to met 1/2 Capitaal advans	d:o 1:08:08:
Over 50 lb Cattoen	zijnde de gevalideerde 2 pC:to met 1/2 Capitaal advans	d:o 15:08:-:
			ƒ300:03:-:

Den geweesen Opperstuurman Lijder Hendrik Ridder voor 1/3.
wegens 981 1/2 kann: aracq	ƒ141:13:-:
wegens 10 lb Peeper	d:o -:14:-:
wegens 50 lb Cattoen	d:o 7:14:-:
			d:o 150:01:-:

Hierna geleesen weesende, het Rapport dat door meergem: Schipper de Jong, aangaande de dagelijxe verrigtingen in ‘t lossen en weeder afladen van ‘t voorwaarts geciteerde provisie Schip Zuijd beveland is verleend geworden, heeft men hier op goed gevonden, in margine van t Selve te doen aanteekenen, dat het ontlossen en weeder afladen dier kiel verrigt zijnde, met alle mogelijke Spoed, en zoo veel het volhandig werk dat men met het afvaardigen der Successivelijk alhier aangeweest zijnde, en als nog ter rheede vertoevende Retourbodems, desgelijx met het ontlossen van ‘t meede aanweesend uijtkomend Schip S Compagnies Welvaren heeft gehad, maar eenigsints heeft willen toelaaten, wijders bij ondersoek bevonden is, dat de in ‘t voorsz: Rapport aangehaalde dagelijxe verrigtingen binnen Scheeps boord, Conform de waarheijd ter needer gesteld zijn.

Wijders is aan den met het ter rheede leggend’ Ceijlons Retourschip Damzigt hier gekoomen Oud ordinair Clercq Jan Marcus Scheeper, op zijn hier om gedaan versoek, gepermitteerd, omme ter zaake zijner Indispositie, neevens desselfs bij zig hebbende Familie, tot nader Scheeps gelegendheijd, alhier over te blijven.

Aldus Geresolveerd, ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop, Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 171-182.¶

Dingsdag den {17690502} 2: Maij 1769

‘S voormiddags alle present, uijtgenomen den E: Coopman en Cassier David D’ Aijllij, bij Indispositie.

Vermits het overlijden van den Capitain Lieutenant deeses Casteels Hieronimus Hendriks, is op het voordragen van den Heere gouverneur, weederom tot Capitain Lieutenant bevorderd, den oudsten Lieutenant Lodewijk Christoffel Warnecke, met de daartoe staande gagie van ƒ60: maandelijks, in welkers plaatse den vaandrig, Philip von Heijde, tot Lieutenant a ƒ50: ter maand opgetreeden weesende, is voorts in Steede van denselven tot vaandrig met ƒ40: p:s maand aangesteld, den Sergeant Johan David Warnecke, alles nogthans ter nadere approbatie van onse Hoog gebiedende Heeren Meesteren in ‘t vaderland.

En dewijl ter plaatsvullinge van den onlangs meede gestorvenen Andries Zeits, noodzakelijk een ander voorleeser in de kerk van Drakensteijn gerequireerd werd; is dierhalven den burger Johannes krugel, die daar toe de vereijschte bequaamheijd komt te bezitten, op zijn hier om gedaan versoek, als voorleeser en Schoolmeester in dienst der E: Comp: aangenomen, met een maandelijxe bezolding van Sesthien guld:s onder een vijfjaarig verband, alles van heeden Cours neemende.

Door Burger Raaden deeser plaatse, aan welopgem: Heere gouverneur te kennen gegeeven Sijnde, dat aan hun door den Molenaar in ‘S Colonies wind moolen, iterative was geklaagd, dat van d’ Ingeseetenen, die zoo onder dit Caabse District sorteeren, als hier in de Tafelvalleij woonagtig zijn, veele haare graanen elders, dan in voorm: Molen lieten maalen, terwijl andere het bij hun benoodigde meel, van de buijten Coloniers quamen op te koopen en herwaards aan te voeren; met versoek wijders dat nadien Sulx tot merkelijk nadeel voor gedagte Molenaar was Streckende, hier in goedgunstigst mogte werden voorsien; Is hier op goedgedagt, en beslooten, dat het teegens voorsz: misbruijk g’Emaneerd Billiët, van den 17: October 1719. niet alleen gerenoveerd, en alomme zal werden geaffigeerd, maar dat ook voortaan, wanneer ‘er eenig meel, Schoon ook maar in een enkelde mud bestaande, van meerm: wind moolen herwaards zal werden aangevoerd, door den Molenaar zal moeten verleend werden, een Briefje, vervattende de quantiteijt van het van de Moolen afgehaalde Meel, mitsg:s de naam der geene, aan wien hetselve toebehoord, welk Briefje den Eijgenaar van ‘t Meel, of die hetselve voor hem van de Moolen heeft afgehaald, aan de Patrouille wagt zal moeten afgeeven, om nevens het dagelijx Rapport aan den Heer Fiscaal te werden overhandigt; Sullende dierhalven het Meel, dat zonder zodanig Briefje, van de Moolen werd opgebragt, aan voorsz: Patrouille wagt aangehouden en den Eijgenaar vervolgens bekeurd werden in de boetens dewelke bij het voorsz: gerenoveerd Billiët, teegens het opbrengen van Meel uijt de buijten Districten Sijn gesteld.

Boven het welke door den Landdrost van Stellenbosch en Drakensteijn , zal moeten werden gesorgd, dat door de Molenaars in zoo evengem: Districten, precise om het half Jaar, het zij aan Burgerraden, dan wel direct aan den Caabsen Molenaar, werde toegezonden, een Lijst van zodanig meel, als voor hun voor de onder de Caap Sorteerende Ingeseetenen zal zijn gemalen geworden, ten eijnde ged: Caabsen Moolenaar zig daar van, omtrent het accordeeren met alsulke Ingeseetenen wegens het hem Competeerend’ maal-loon zal kunnen bedienen: Terwijl laatstelijk den E: Dispencier Adriaan van Schoor, door den Heer Gouverneur is aanbevoolen, naauw toezigt te houden, dat ‘er op geenerlij wijze eenig meel in ‘S Comp:s watermolen, voor particuliere gemalen werd, ten waare dat door eenig mancquement aan dikwerfgem: Burger wind Moolen of ander toeval, de noodzakelijkheijd sulx anders Soude moogen vereijsschen, wanneer als dan daar omtrent, door zijn Edele Speciaale ordre zal werden gesteld.

Voorts is op het dieswegens door den van ‘t Jongst vertrockene Retourschip Damzigt , mits Indispositie ter deeser plaatse verbleevenen oud ordinair Clercq Jan Marcus Scheeper in Scriptis gedaan versoek, aan denselven gepermitteerd, zijne Reijze met desselfs bij zig hebbende familie, p:r het aanweesend Schip Leijkmuijden naar het vaderland voort te zetten.

Sijnde laatstelijk naar Lectuure van Seeker request door Geertruijd Christina Blanckenberg, laatst weed:we wijlen den oud Heemraad Willem van As, in de volgende bewoordinge gepresenteerd.

Aan den Wel Edelen groot agtb: Heere Rijk Tulbagh, Raad Ordinairis van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E: Agtb: politicquen Raad.

‘Wel Edele groot Agtb: Heer en E: Agtb: Heeren.’

‘Geeft reverentelijk te kennen, Uwe Wel Edele groot agtb: en E: agtb: zeer needrige Dienaresse, Geertruijd Christina Blanckenberg, laatst weed:we wijlen den oud Heemraad Willem van As, hoe wijlen der Supp:lte Dogter Geertruijd Dorothea Beck, bij derselver nagelatene, thans te Swolle woonagtig zijnde Man jacobus Möller in Huwelijk verwekt hebbende, een Dogtertje, in naame Geertruijd Christina Möller, de Supp:lte zeer gaarne het gem: kind, ‘t welk zig bij haare familie tot Delft is onthoudende, ter deezer plaatze zouden willen hebben, om voor de Educatie van ‘t Selve, waar toe der Supp:lte voorsz: Schoon Zoon, ter zaake zijner afweesendheijd en andere beletzelen, zig buijten Staat komt te bevinden, behoorlijk te kunnen zorgen; weshalven de Supp:lte Uwe Wel Edele groot agtb: en E agtb: op ‘t Eerbiedigste is versoekende, dat deselve van die goedheijd gelieven te zijn, een gunstig voorschrijvens aan haar Wel Edele Hoog Agtb: de Heeren 17:en te doen; ten eijnde gem: der Supp:lte klijn Dogter bij bequame Scheeps geleegentheijd onder betaling van Transport en Costgeld uijt het vaderland na herwaards moge overkomen’

’/:onderstond:/ ‘t welk doende &:a.’

goedgevonden ende beslooten, dat in faveur van deselve, aan haar Wel Edele Hoog Agtb: de Heeren Majores in ‘t patria zal werden geschreeven, ten eijnde der Supp:lte klijn Dogtertje geertruijd Christina Möller bij bequame scheeps Occasie herwaards moge overkomen.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de goede Hoop, Ten daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 183-188.¶

Donderdag den {17690511} 11: Maij 1769.

‘S voormiddags alle present, behalven den Coopman en Cassier d’ E: David D’ Aillij, mits Indispositie.

Den Heere gouverneur op het aan zijn Edele gedane Berigt, dat zig aan de groote mast van het ter rheede leggend uijtkomend’ Schip de gouverneur generaal eenige Schaade quam te bevinden, geCommitt:s gesteld hebbende, om voorsz: mast exact te visiteeren, hebben deselve naar verrigting van dien, overgeleeverd, het onderstaande Rapport.

Aan den wel Edelen groot agtb: Heere Rijk Tulbagh, Raad ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, met den Ressorte van dien &:a &:a &:a

‘Wel Edele Groot Agtb: Heer.’

‘Het van Uwe Wel Edele groot Agtb: welbehagen geweest zijnde, ons ondergeteek: Schippers en Opper Timmerlieden der ter Rheede leggende scheepen de vrouwe Cornelia Hillegonda en de vrouwe Geertruijda expres te Committeeren, omme geadsisteerd met den Baas der scheeps Timmerlieden van ‘S E: Comp:s werf alhier Philip van den Bergh mitsg:s ten overstaan van den Equimagiemeester deeses Gouvernements d’ E: Jacob Rijzik, Exactelijk te visiteeren; welke gebreeken zig aan de groote mast van ‘t meede aanweesend Schip de gouverneur generaal koomen te bevinden; Zoo verclaaren wij Sulx met de meeste oplettendheijd verrigt en ontwaard te hebben, dat deselve rondom in de vissing van ‘t bovendek gebrooken en verrot is, en dus tot verder gebruijk ten eenemaal onbequaam; Weshalven gem: kiel alhier noodzakelijk van een nieuwe groote mast zal moeten werden voorsien, als zijnde de oude zoo Slegt, dat deselve zonder dat de wangen daar op blijven leggen, hier op de Rheede Selfs, niet Zonder gevaar kan blijven Staan, veel minder dat het gem: Schip de gouverneur Generaal daar meede van hier na de Baaij Fals zoude kunnen vertrecken, om aldaar vermast te worden, zonder aan het alderuijtterste perijkel te worden bloot gesteld, invoegen Sulx noodwendig hier ter plaatze zal moeten geschieden.’

‘Waarmeede gedenkende aan ‘t hoog geagt bevel Uwer wel Edele groot Agtb: pligtschuldig te hebben voldaan, neemen wij de vrijheijd, deesen te laten dienen, voor Eerbiedig Rapport.’

’/:onderstond:/’

‘Cabo de goede hoop den 9: Maij 1769. /:laeger:/ als gecommitt:s /:geteek:d/ J:S: Hoeve, Josua Hartman, P: v: de Berg, klaas schuijt Eijnbert Brave,’

’/:daarneevens Stond:/ waarmeede ons Confirmeeren /:geteekend:/ C: Raebel, Rogier verstraate’

’/:in margine:/ ten mijnen Overstaan /:en geteekend:/ J:b Rijzik.’

Waar uijt zijnde komen te blijcken, dat geciteerde groote mast ten eenemaal Ireparabel is bevonden, tot zoo verre, dat het schip met deselve mast niet zonder gevaar van hier naar de Baaij Fals , om aldaar vermast te werden, zoude kunnen vertrecken, heeft men dierhalven moeten besluijten ‘t gementioneerde Schip de gouvern:r gener:l ter deser rheede van de voorsz: benodigde groote mast te doen voorsien, waar meede dan alle mogelijke Spoed zal werden gemaakt, ten eijnde meerm: kiel vervolgens zonder het minste tijd versuijm van hier te laten reijsvorderen.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd. In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 189-211.¶

Dingsdag den {17690606} 6: Junij 1769.

‘S voormiddags alle present.

Dewijl door het overlijden van d’ E: David D’ Aillij, de bediening van Cassier is komen vacant te raaken; is dierhalven op het voordragen van den Heere gouverneur, goed gevonden, den Coopman en Landdrost van Stellenbosch en Drakensteijn M:r Jacobus Johannes le Sueur, tot Cassier aan te Stellen, mitsg:s als meede Lidt in deesen raade te laaten Succedeeren; Sullende dienvolgens de Hoog gebiedende Heeren Majores in ‘t Patria, eerbiedigst werden versogt, aan gem: E: Lesueur, vermits al nu is ingevallen in ‘t getal der Cooplieden, die ingevolge d’ ordres van haar Ed: Hoog Agtb:s ƒ60: ter maand mogen winnen, dierhalven deselve gagie van Sestig guldens p:r maand, meede goedgunstig toe te voegen.

Waar na wel opgem: Heere gouverneur geliefde te kennen te geeven, dat nadien de gevallen dikmaals hadden geexteert, dat wanneer eenige Leeden deeses Raads, ‘t zij door andere occupatiën in den dienst der E: Comp:n, ofte mits indispositie, niet present konden zijn, de vergadering als dan te Swak van Leeden was geweest, om alles in ordre te kunnen verhandelen, en afdoen, en dat deselve oversulx noodwendig met nog eenige Leeden diende te werden versterkt; waar toe teffens door zijn Edele den Zoldij Boekhouder Dirk Westerhoff, en negotie overdrager Otto Luder Hemmij, als de twee oudste onderCooplieden geproponeerd zijnde; is hier op verstaan deselve insgelijx als Leeden van Politie aan te Stellen, en in deese vergadering Sessie te geeven: Maar nadien ten opzigte van gem: E E:s Westerhoff en Hemmij nog in Consideratie is genoomen, dat d’ onderCooplieden die Seedert den Jaare 1732 tot Leeden deeser vergadering zijn verkooren, op het daar toe van hier gedane versoek, altoos door de Heeren Meesteren tot Cooplieden zijn bevordert geworden, en dat het dierhalven tot declin van het aansien deeses Raads zoude Strecken, ingevalle voorsz: E:E:s Westerhoff en Hemmij, als ondercooplieden bleeven Continueeren; heeft men dierhalven beslooten, Sulx welgem: Heeren Majores meede voor te dragen, met Eerbiedig versoek, dat het haar Ed: Hoog Agtb: zoo om voorsz: reedenen, Als ook uijt aanmerking der langjaarige diensten van meerm: E E:s Westerhoff en Hemmij, en het genoegen dat deselve daar in Steeds hebben gegeeven, mogte behagen, deselve met de qualiteijt van Cooplieden te begunstigen, dog egter om op hunne thans winnende gagie van ƒ40: ter maand te Continueeren, ter tijd toe, dat bij overlijden of andere vacatuure der ƒ60: genietende Cooplieden, Sullen kunnen invallen.

Gelijk al verder door den Heere gouverneur wierd te kennen gegeeven, dat dewijl nu Seedert ruijm twintig Jaaren herwaards de resp: Equipagiemeesters deeses gouvernements met de qualiteijt van capitains ter zee zijn bekleed geweest, het dus thans seer obsteerde, dat den presenten Equipagiemeester d’ E: Jacob Rijzik, het voorsz: ampt als schipper quam te bedienen, en dat denselven dus met de Schippers der hier passeerende Scheepen gelijkstandig zijnde, hier uijt notoir moeste volgen, en gelijk de ondervinding Sulx ook bij diversse geleegentheeden had doen zien, dat de beveelen van Hem Heere gouverneur door ged: Equipagiem:r niet allesints in die ordre konde werden ter uijtvoer gebragt, dan wanneer denselven door een hoogere qualiteijt van de voorsz: schippers was gedigtingueerd; invoegen zijn Edele hier om Sustineerde billijk te zijn, dat ten deesen opzigte in faveur van ged:E: Rijzik aan de Heeren Meesteren wierde geschreeven, te meer dewijl denselven in het waarneemen Sijner dienst altoos veel genoegen aan zijn Edele had gegeeven, en als nog was geevende; waar op goed gedagt en beslooten is, dat aan hoogst gedagte Heeren Majores meede op het Eerbiedigst zal werden versogt, dat deselve van die goedheijd gelieven te zijn, meerm: Equipagiem:r Rijzik om de voorsz: geallegueerde reedenen op het voorbeeld Sijner Predecesseurs, tot Capitain ter zee, ende Sulx insgelijx onder dessels thans winnende gagie van ƒ80: ter maand te bevorderen.

Ende ten aansien het inselvervoegen met den dienst van den Posthouder of resident in de Baaij Fals gelegen is, te weeten, dat denselven maar OnderCoopman en dus minder in qualiteijt dan Schipper zijnde, hier door zoo in het depecheeren der Scheepen als andere zaaken zijnen dienst betreffende veele Stribbelingen met deselve komt te ontmoeten, die meerendeels geen plaats zouden hebben, ingevalle gem: Posthouder in zijne voorsz: qualiteijt niet inferieur aan gem: Scheeps hoofden quam te zijn, en dat wijders den presenten Posthouder kirsten, voorsz: functie niet alleen in ‘t generaal altoos tot particulier genoegen van den Heere gouverneur heeft bediend, maar ook omtrent het Extrueeren van ‘t Hospitaal, het Steene zeehoofd en andere Swaare gebouwen in geciteerde baaij Fals , bijzonder heeft gevigileert; is dierhalven meede op het voorstel van zijn Edele, verstaan, dat de Heeren Meesteren onderdaniglijk zullen werden versogt gem: Posthouder of Resident kirsten, om de bevorens aangehaalde Reedenen ook tot Coopman onder desselfs thans winnende gagie van ƒ40: ter maand goedgunstiglijk te willen bevorderen.

Sijnde wijders in Steede van voorwaartsgem: M:r Jacobus Johannes le Sueur, weederom tot Landdrost van Stellenbosch en Drakensteijn bevordert, den Boekhouder en gesworen Clercq ter Justitieele Secretarije Lucas Sigismundus Faber, aan wien naar de voorige Gebruijken, den rang als ondercoopman is toegevoegd: Terwijl den Landmeeter Carel Fredrik Brink mits ruijme tijds Expiratie en het Contentement dat in Sijnen dienst komt te geeven tot ƒ40: ter maand in gagie en rang als vaandrig verhoogd zijnde, voorts nog goedgedagt is; denselven, dewijl de vereijschte bequaamheijd omtrent den militairen dienst is bezittende, bij vacatuure van een vaandrigs plaats in het alhier guarnisoen houdende Bataillon, als Sodanig te laaten invallen.

Den Hoeker de Zon thans gereed leggende, om van hier naar de Baaij fals te vertrecken, ten eijnde derwaards over te brengen, de resteerende provisiën en andere benoodigtheeden, voor de in gem: Baaij aan te Landene Scheepen der E: Comp:n; Soo is bij overweeging dat men door het Successivelijk wegsterven van ‘S Comp:s Leijfeijgenen zig thans in groote verleegendheijd omtrent voorsz: dienstbaare menschen is bevindende; dierhalven noodzakelijk geoordeeld, en daar op beslooten, om in gevalle het ged:te vaartuijg nog zoo tijdig in geciteerde Baaij fals mogte komen aan te Landen, dat hetselve na de verplaatsing der Combuijs en verder noodwendig te doene veranderingen, in Staat zoude kunnen zijn, om in deese dan wel d’ aanstaande maand Julij in zee te kunnen Steeken, gementioneerden Hoeker als dan uijt de Baaij Fals naar Madagascar te Senden, ten eijnde aan dit Eijland zoo veel Slaven Als ‘er bequamelijk in deselve sullen kunnen geborgen werden, ten behoeve der E Comp:n te negotieeren; Sullende oversulx bij zodanige Carguasoen goederen als op eene dieswegens bij den Heere gouverneur geproduceerde Notitie zijn gespecificeert, nog Een duijsend mexicanen werden gevoegd; Terwijl laatstelijk is verstaan, tot het drijven der vooren geciteerde Slaven handel den Adsistend Oloff Leij tot Eersten, en den meede adsistent Frederik Godhold Holtzappel tot tweeden Commies aan te Stellen.

Vervolgens zijn door de Burgers Cornelis de Waal en Jan Willem Wilkens gepresenteert, d’ onderstaande Requesten.

Aan den wel Edelen groot agtb: Heere Rijk Tulbagh, Raad ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, met den ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E: agtb: raad van Politie.

‘Wel Edele groot agtb: Heer, en E: Agtb: Heeren.’

‘Geeft met verschuldigt Respect te kennen Uwer wel Edele groot agtb: en E: agtb: ootmoedigen Dienaar, den burger Cornelis de Waal; hoe des Supp:lts na-buur den meede burger Jan Willem Wilkens, op Sustenue, dat den Supp:lt Seeker Stuk Land, geleegen tusschen desselfs plaats en die van ged: Wilkens, zig zoude toegeeijgend hebben, nu onlangs bij den agtb: Raad van Justitie deeses gouvernements heeft komen te versoeken, Commissie Justitieel, ten eijnde wegens het verschil in questie, meetinge en ondersoek te doen; dan dewijl dit disput door dat middel niet heeft kunnen werden getermineerd, zoo neemt den Supp:lt de vrijheijd, om ingevolge het deesen bijgevoegde appoinctement van evengem: Raade, de dato 25: der even afgeweekene maand Maij zig op het needrigst te keeren, tot Uwe Wel Edele groot agtb: en E: Agtb: met demoedig Supplicq, dat het Uwe wel Edele groot agtb: en E: agtb: goedgunstelijk moge behagen, des Supp:lts plaats, ter groote als de daarvan zijnde Documenten komen aan te wijzen, op nieuws te doen meeten, en hem daar van een Erfgrondbrief in forma te verleenen, ten eijnde door de te Stellene baakens den Supp:lt in het toekomende met zijne Buuren van alle moeijelijkheeden en proceduuren zoude mogen bevrijd blijven.’

’/:onderstond:/’

‘’T Welk doende &:a’

Aan den Wel Edelen groot agtb: Heere Rijk Tulbagh Raad ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E: agtb: raad van politie.

‘Wel Edele groot agtb: Heer en E: Agtb: Heeren.’

‘Vertoond ootmoediglijk Uwe Wel Edele groot agtb: en E: agtb: zeer needrigen Dienaar, den burger Jan Willem Wilkens: dat bij geleegendheijd van Seekere procedures, ‘t welk den Supp:lt teegens desselfs Buurman, den meede burger Cornelis de Waal, over ende ter zaake van Seeker Stuk Land, het geen denselven zig toegeeijgend hebbende, den Supp:lt Sustineerd, tot desselfs plaats genaamt Molenvliet , geleegen aan deese zijde der Liesbeeks Rivier te behooren, voor den agtb: Raad van Justitie deeses gouvernements heeft geintendeert gehad, welgem: Raade den Supp:lt bij het geannexeerde dispositief van den 25 Maij Jongstl: heeft gerenvoijeerd, tot Uwe Wel Edele groot agtb: en E: Agtb: ten eijnde van hoogst deselve, de meeting van desselfs voorm: plaats te versoeken; weshalven den Supp:lt de vrijheijd neemt, zig te wenden tot Uwe Wel Edele groot agtb: en E: agtb: met needrig versoek, dat het Uwe Wel Edele groot agtb: en E: agtb: goedgunstelijk behagen moge, de meerm: plaats tot zodanigen groote als de daar toe Specteerende Papieren komen te dicteeren, de novo te doen meeten, en hem Supp:lt daar van een Erfgrondbrief in forma te verleenen, op dat door de te Stellene Baakens den Supp:lt in vervolg van tijd, buijten alle moeijlijkheeden met desselfs nabuuren zoude mogen blijven.’

’/:onderstond:/’

‘’T welk doende &:a’

Donderdag den 25 Maij 1769.

‘’S voormiddags present, den E: agtb: Heere Jan Willem Cloppenburg president en alle de Leeden demptis den heer Major Hendrik Prehn, en d’ E E:s David D’Aillij’

‘

d' E E:s Pieter Hacker en Hendrik Oostwald Muller Exhibeeren hun Rapport.	Den burger Jan Willem Wilkens, Eijsscher
	Contra
Partijen t Selve hebbende hooren leesen, hebben nog wel deese en geene Circumstantiën en gesegdens voortgebragt, die egter ter zaake niets deeden ofte hunl: ter decisie batelijk zijn konde; Inclineerende voorts beijde tot eene nieuwe meeting, op dat langs dien weg, een ieder 't zijne vreedzaam bezitten kunne.	Den meede burger Cornelis de Waal ged: ten fine op het door E E: gecommitteerde Leeden deeser vierschaar, wegens de door haar E E:s gedane Commissie nopens des Eijss:rs en ged:es aan de Liesbeeks rivier bij den anderen geleegene plaatsen te doene rapport. dispositie te hooren versoeken.

‘

d' E E:s Pieter Hacker en Hendrik Oostwald Muller Exhibeeren hun Rapport.	Den burger Jan Willem Wilkens, Eijsscher
	Contra
Partijen t Selve hebbende hooren leesen, hebben nog wel deese en geene Circumstantiën en gesegdens voortgebragt, die egter ter zaake niets deeden ofte hunl: ter decisie batelijk zijn konde; Inclineerende voorts beijde tot eene nieuwe meeting, op dat langs dien weg, een ieder 't zijne vreedzaam bezitten kunne.	Den meede burger Cornelis de Waal ged: ten fine op het door E E: gecommitteerde Leeden deeser vierschaar, wegens de door haar E E:s gedane Commissie nopens des Eijss:rs en ged:es aan de Liesbeeks rivier bij den anderen geleegene plaatsen te doene rapport. dispositie te hooren versoeken.

‘Den Raad parthijen verschillen in Statu quo latende; ordonneert deselve hun te addresseeren aan den Wel Edelen groot agtb: Heere gouverneur en E: Agtb: Politicquen Raad, ten fine te versoeken, dat hunne plaatzen de novo gemeeten, en nieuwe Caarten daar van verleend werden mogten, dermaten, dat ieder van hun, Sijn Land aan de Sijde hunner habitatie bekoome, met reservatie der kosten, ten uijteijnde van de zaak.’

’/:onderstond:/ In ‘t Casteel de goede hoop datum ut Supra /:lager:/ mij present /:en geteek:t:/ C:L: Neethling Secret:s /:onderstond:/ Accordeert /:was geteekend:/ C:L: Neethling Secret:s’

Welke versoek Schriften geleesen weesende, is daar op beslooten, dat om de daar bij ter needer gestelde Reedenen der Supplianten woon plaatzen op nieuw ten overstaan van die Selfde gecommitteerdens uijt den raad van Justitie die daar toe bereijts hebben gevaceert, zullen werden gemeeten, en wel indiervoegen, dat een ijder van hun zijn Land aan de zijde hunner Habitatie moge bekoomen, en dat voorts Van deese te doene meeting aan de Supp:lt ijder een nieuwe Erfgrondbrief met de vereijschte Caart ofte figuur voorsien, zal werden verleend; Terwijl meerm: de Waal en Wilkens wijders uijtdruckelijk Sullen moeten gelast werden, om de te Stellene Baakens Sufficant te doen opmetzelen, op pæne van bij dies versuijm, na merites te werden gecorrigeert.

Sijnde laatstelijk op het in Scriptis gedane versoek, van den Eersten Lieutenant in de derde Comp:n Burger Dragonders aan Stellenbosch , Gerrit Hendrik Meijer, goedgevonden, denselven als thans door desselfs ongemeene Swaarlijvigheijd buijten Staat zijnde, voorsz: dienst langer te kunnen presteeren, daar van t’ ontslaan.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Daage en jaare voorsz.

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik.

C. 147, pp. 212-213.¶

Vrijdag den {17690616} 16: Junij 1769.

‘S voormiddags alle present, behalven den Heer Major Hendrik van Prehn en E: Cassier Jacobus Johannes le Sueur, bij absentie.

Is uijt het bij den Eerwaarden kerkenraad deeser plaatze dubbeld genomineerd getal, in Steede van den tot Land-drost van Stellenbosch en Drakensteijn aangestelden Lucas Sigismundus Faber, en voor soo lange als denselven nog dienst zoude hebben moeten doen, wederom tot Diacon verkooren, den Boekhouder Hendrik Pieter Moller.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten Daage en Jaare voorsz.

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor.

[Signed:] J: Rijzik.

[Signed:] D: Westerhoff

[Signed:] Otto Lud:r Hemmij

C. 147, pp. 214-230.¶

Dingsdag den {17690627} 27 Junij 1769

‘S voormiddags alle present uijtgenomen den Heer Major Hendrik van Prehn

Is door den Heer Secunde Jan Willem Cloppenburg in qualiteijt als Commissaris Politicq heeden ter vergaderinge ingeleevert, Seeker Request des Eerw: kerkenraads deeser Caabse gemeijnte, Luijdende als volgt.

Aan den Wel Edelen groot Agtb: Heere Rijk Tulbagh Raad ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van die &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: raad van Politie deeses gouvernements.

‘Wel Edele groot Agtb: Heer en E: Agtb: Heeren.’

‘Geeft reverentelijk te kennen, het Collegie van kerkenraade deeser Steede, hoe den geweesen Duijkelaar der E: Comp:n Paulus Beek in qualiteijt als eenige overgebleevene toeziende voogd, der te dier tijd in leeven geweest zijnde vier minderjaarige kinderen van wijlen den burger Fredrik Zappel en desselfs vervolgens met den meede burger Jan Adam Hartman hertrouwde, dog Seedert overleedene Huijsvrouw Maria Elisabeth de Beer, als door den E: agtb: raad van Justitie deeses Gouvernements, op Sijn dientweegen aan haar E: Agtb: Sub dato 1 December 1757: gepresenteerd Request, bij apostil daar toe gequalificeerd, in den beginne van het Jaar 1758 zig tot deselve vervoegd, en om in ‘t breede vermelde motiver versoek gedaan hebbende, dat gem: vier onmondige kinderen onder de Curateele en administratie van kerkenraade gesteld, mitsg:s dies zoo vaderlijke als moederlijke Erffenisse, ten bedraage van Twee Duijsend Seeven hondert neegentig guldens en agt Stuijvers hollandse valuatie, in faveure dier pupillen, bij de Boeken der Diaconie ingenomen werden mogten, kerkenraade dan ook uijt aanmerking der daar in vervatte billijke reedenen, en principalijk uijt Consideratie dat een dier kinderen, door een ongeluckig toeval ten eenemaal blind was, in het versoek van hem Beek gecondescendeert, en dus die kinderen, onder hunne opzigt en bestiering genomen hebbende, ten eijnde de portiën derselve, excepto van den hier bovengemelde gebreckelijken, zoo wanneer mondig of tot een Huwelijk mogten koomen te geraaken, aan een iegelijk uijt te keeren, gelijk dan ook in beijde die gevallen aan twee dier kinderen Sijn g’Extradeert geworden, dog een der geciteerde pupillen, in name Fredrik Andreas Zappel, dewelke om desselfs Slegt Comportement, op het versoek van kerkenraade door Uwel Edele groot agtb: en E: Agtb:s anno passato voor Jong mattroos in dienst der E: Comp:n genomen en vervolgens op den 5: februarij daar aan, per het Schip de Maria Jacoba van hier naar Batavia vertrocken is, in dato 15: December op de herwaarts reijse met het retourschip de Jonge Samuel onmondig overleeden, en door den in ‘S E Comp:s Hospitaal bescheijdene opperziekevader Fredrik Ranf, als Stiefvader van het door wijlen den burger Pieter Barendse Meijer, bij meede wijlen de Huijsvrouw van hem Ranf, in naame Frederica Helena Zappel, ofte de zuster van gemelde Fredrik Andreas Zappel, in huwelijk verwekte, en nog in Leeven zijnde Dogtertje, als meede Erfgenaame van meergem: haaren Oom, om derselver aandeel uijt de onder de Diaconie berustende portie van gedagte Zappel versogt sijnde, zoo heeft kerkenraade, vermits deselve Sustineeren alleenig Erfgenaamen van hem Zappel te zijn, in bedenking genoomen, voorm: portie uijt te keeren, want hoewel het waar is, dat evengem: overleedene Zappel eenelijk van den jaare 1758 - tot de maand april des Jaars 1760 Alimentatie penn: genooten hebbende, voorts bij zijne reets gemelde suster, en naar derselver overlijden, over de Bergen bij desselfs Oom den Landbouwer Zacharias de Beer, voor kost en kleeding gewoond, mitsg:s de Diaconie dus zoo lange de Intressen dier penn: genooten heeft, zoo kan Sulx /:Salvo Meliorie Judicio:/ geensints tot præjuditie van kerkenraad Strecken, gemerkt hem Zappel Soo wanneer Majoren of tot andere geapprobeerde Staaten gekoomen waare, deese door zijn Suster en vrienden beweesene Liefde en Herbergzaamheijd als dan in Sijn persoon zoude te Staade gekoomen Sijn, terwijl volgens Sustenue van kerkenraade Soo ras den selven onder hunne opzigt en administratie gesorteerd heeft, alwaare het dat hij maar een korten tijd daar na was komen te overlijden, zijlieden Erfgenamen van hem Zappel zouden geweest sijn, fundeerende kerkenraade sig principalijk op de in ‘t vaderland figeerende ordonnantiën en privilegien, en wel op die handvesten privilegiëen en Costumen der Stad Amsterdam , Soo weegens de ordonnantiën van het oude mannen en vrouwen godshuijs, als die van het weeshuijs aldaar het geen overmits de Diaconie alhier in beijder opzigten kan en moet geconsidereert werden dan ten vollen op het geval in questie applicabel is, welke ordonnantiën met relatie tot het godshuijs pag: 259 Art: 3: dus luijden, “dat alle de goederen die zijluijden ten tijde als Sij luijden in ‘t voorsz: godshuijs zullen komen, Sijn hebbende, ende alles wes bij haar metter dood deeser weereld Sal werden ontruijmt waar en hoedanig ‘t selve zoude mogen sijn, altoos zullen Erven ende versterven ende Eeuwiglijken blijven aan den voorsz: Godshuijze, Sonder dat iemand van de voorsz: persoonen daar af zal moogen disponeeren, bij forme van uijtterste wille of ijet weg geeven ofte versteeken in præjuditie van den voorsz: godshuijse:” dicteerende de ordonn: van ‘t weeshuijs pag: 261: expressis verbis: ende zoo wat goederen de weeskinderen aan besterft ofte tot Erffenis krijgen, den tijd ‘t Selve weeskind in ‘t weeshuijs is zal ‘t weeshuijs mogen ontfangen ende gebruijken, Soo lange ‘t selve kind in ‘t weeshuijs zal zijn, maar uijt het weeshuijs gaande, Sullen Sij ‘t Selve goed met hun mogen neemen.”’

‘“Item zoo wat weesen in ‘t voorsz: Huijs gewoond hebben, ende aflijvig werden, zonder wettige geboorte agter te laaten, daar af zal ‘t voorsz: weeshuijs Erfgenaam weesen;” Weshalven kerkenraade ter zaake voor zoo veel hun bewust is, geene gevallen van die natuur als nog zijn komen te exteeren, en de aan handen zijnde ordonn: en besluijten niets dien aangaande dicteeren, de vrijheijd neemt, zig te keeren tot Uwel Edele groot agtb: en E: agtb: met needrig versoek, dat het van derselver welbehagen zijn mooge hunl: te ordonneeren, hoedanig hun omtrent die portie van den hier bovengem: overleedenen pupil Sullen hebben te gedragen, ten eijnde kerkenraade dus in Staat gesteld werde, zig in ‘t vervolg bij diergelijke omstandigheeden daar na te kunnen reguleeren.’

’/:onderstond:/’

‘’T Welk doende /:Laeger uijt naam en last van kerkenrade voorm:t /:was geteekend:/ L:S: Faber Scriba.’

Naar Lectuure van welk Schriftuur overwogen zijnde, dat wanneer de bij het selve vermelde kinderen van wijlen den burger Frederik Zappel onder de Curateele der diaconije zijn gesteld, de penn: dier pupillen doenmaals bij de boeken der geciteerde Diaconije zijn ingenoomen om aan voorsz: kinderen bij hun mondig worden ofte huwelijken weederom te werden uijtgekeert, Sonder dat ‘er in dit gouvernement eenige Locaale wetten Subsisteeren, waar door derselver representative Erfgenamen van hun wettig regt van Successie in dit geval, zoude kunnen werden ontzet; Is dierhalven verstaan, dat aan het minderjarig kind van wijle Pieter Barendsz: Meijer bij Frederica Helena Zappel geprocreert, sal moeten werden afgegeeven, het geen deselve voor haar aandeel uijt de nalatenschap van den onmondig overleedenen Frederik Andreas Zappel competeert: Dan ten aansien het aan den anderen kant niet dan met de billijkheijd is over eenkomende, dat de bij de Diaconije ingenomene penn: ofte Effecten haarer pupillen, waar omtrent geen Conditiën of bepalingen als in ‘t bovengem: geval hebben plaats gehad, aan gem: Diaconije verblijven; Is oversulx beslooten bij deesen te Statueeren, dat voortaan bij overlijden van eenige onder meerm: Diaconije gesorteerd hebbende pupillen ofte andere persoonen, die ten tijde dat zij ter alimentatie zijn aangenoomen, penn: ofte Effecten hebben beseeten gehad, zonder dat in dies opzigte eenige Conditiën ofte bepalingen van Restitutie zullen gemaakt zijn, alle zodanige penn: ofte Effecten als dan aan dikwerfgem: diaconije vervallen zijn, en zij daar van universeele Erfgen: blijven zullen.

De verpagting der gemeene middelen en Inkomsten deeses gouvernements, weederom beginnende op handen te Schieten, is goed gevonden, zulx in Selvervoegen als in den voorl: Jaare te laaten geschieden, en daar van volgens gewoonte, billietten te doen affigeeren; Terwijl meede bij affixie van Billiëtten aan een ijgelijk kennisse zal werden gegeeven, dat na den 15: der aanstaande maand augustus, uijt ‘S E Comp:s pakhuijsen geen waaren zullen werden verstrekt, voor en al eer deselve Pakhuijsen volgens jaarlijx gebruijk door expresse Gecomitteerdens zullen weesen opgenoomen.

Sijnde voorts den wagen rijder Roelof Roelofsz van Ditmarsen, op zijn hier om gedaan versoek, mitsg:s uijt aanmerkinge van desselfs hoogen ouderdom, en dat hij d’ E: Comp: den tijt van ruijm 30: Jaaren gediend hebbende, thans ten eenemaale buijten Staat is geraakt, zijn dienst langer te kunnen presteeren, Conform d’ ordre met Seeven guldens p:r Maand, gegageerd.

En is laatstelijk in Steede van den overleedenen Johan Nicolaas Schott, tot Brandmeester aangesteld, den Burger Adam Gabriël Muller.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik

[Signed:] J:J: Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

[Signed:] Otto Lud:r Hemmij

C. 147, pp. 231-248.¶

Dingsdag den {17690822} 22: Aug:s 1769.

‘S voormiddags alle present.

Vermits de Negotie Boeken deeses Gouvernements van het Boekjaar 1768/69 ingevolge het geordonneerde door haar Wel Edele groot Agtb: de Heeren der hooge Indiasche Regeering, Conform d’ overgezondene Modellen, onder Ult: deeser maand afgeslooten en de nieuwe Boeken meede op den geordonneerden voet met P:mo September aanstaande geformeert zullen moeten worden, zijn dierhalven d’ E: E:s Pieter Hacker en Dirk Westerhof benoemd, om bij het afsluijten en formeeren der voorsz: Negotie boeken t’ adsisteeren: Terwijl om de Zoldij Boeken volgens d’ ordre t’ examineeren en na te Sien d’ E E:s Hacker en Van Schoor gecommitteerd geworden zijn.

En nadien volgens de nu Jongst meede van Batavia ontfangene vernieuwde Zegel ordonnantie d’ erfgrondbrieven voortaan op Zegels van 10 rijxd:s moeten werden geschreeven, en dat de Zegels van 48: Stuijv:s die volgens het voorige gebruijk, ten dien eijnde in de Erfbrief Boeken van de Caab en Drakensteijn Sijn geslagen geweest, thans verbruijkt zijn; Is oversulx op het voorstel van den Heere gouverneur verstaan, dat ten eijnde op de gevoeglijkste wijze aan voorsz: nieuwe ordonnantie te kunnen voldoen, in ‘t vervolg geen Zegels meer in d’ erfbriefboeken geslagen, en d’ afgegeeven werdende grondbrieven alleen op Zegels van 10 rijxd:s zullen geschreeven werden: Maar dewijl in ‘t Erfbriefboek van ‘t Stellenbossche district nog 13: zegels van 48: Stuijv:s restant zijn, die bereijts over lange aan d’ E Comp:n zijn voldaan geworden; Is oversulx in dies opzigte beslooten, om door de geene, aan wien voortaan eenige Landereijen ofte Erven onder het gedagte District in Eijgendom zal werden uijtgegeeven, behalven het bedragen van ‘t meerm: Zegel van 10: rd:s nog dat van 48: Stuijv:s te laaten voldoen; ende Sulx ter tijd toe de voorsz: 13 zegels van 48 Stuijv:s meede Sullen verbruijkt zijn.

En is wijders op heeden geleesen, een Missive door kerkenraade in ‘t Land van Waveren Sub dato [.....] deeser maand, aan deesen Raade gerigt, Luijdende als volgt.

‘Wel Edel groot Agtb: Heer en Edel Agtbaare Heeren.’

‘Nademaal ons kerkgebouw noodwendig verdekt moet worden, en ons verreweg het grootste gedeelte der penn:, die daar toe gerequireert worden, ontbreekt; zoo neemen wij de vrijheijd, UWE: groot agtb: en Edel Agtb: hier van kennis te geeven, en te Suppliceeren om in onse gemeijnte een Collecte te moogen doen, waaruijt /: g’lijk wij vertrouwen:/ zodanige penningen als ons ontbreeken, ligtelijk zouden voortspruijten, waar door wij als dan de verdecking der kerke zouden kunnen bekostigen: Weshalven wij de permissie eener Collecte alhier te doen, nogmaals ootmoedig begeeren.’

‘Wijders is het zijn Wel Edele groot Agtb: en Edel Agtb: bewust, hoe dat in alle gemeentens kerkgeregtigheijd van de afgestorvene door de nablijvende vrienden word opgebrag: namelijk alhier 6: Rijxd:s als een Lijk op ‘t kerkhoff word begraven en 2: Rijxd:s als een Lijk word begraven ter plaatse daar hetselve is overleeden.’

‘Deese kerk geregtigheijd is uijt alle Contraijen deeser gemeijnte tamelijk ingekoomen, uijtgenoomen uijt de Contraijje van Swellendam , daar dog de geene die aldaar woonen, hunne kinderen alhier laaten doopen, hier trouwen, aangenomen worden en ten nagtmaal gaan, als behoorende onder deese gemeijnte.’

‘Wij hebben ingevolge van dien voor meer dan een Jaar op een Nagtmaals tijd opentlijk versogt, om bij bequaame gelegendheijd, de agterstallige kerkgeregtigheijd op te brengen, wijl onse kerk hoogstnoodig verdekt moes worden, dog die van Swellendam zijn nalatig, Ja selfs ten eenemaale weijgeragtig, daar wij dog gaarne de agterstallige kerkgeregtigheijd uijt de Contraij van Swellendam zoo wel als uijt de andere Streeken deeser gemeijnte zouden willen hebben, ten minsten van die tijd af dat ek hier gekomen ben, om deese gemeijnte te dienen.’

‘Weshalven wij ons wenden tot UWE: groot agtb: en Edel Agtb:, om ons hierin behulpzaam te zijn, of ons goedgunstig permissie te verleenen, om de ten agteren zijnde kerkengeregtigheijd ook uijt het meergemelde district te mogen invorderen, uijtmakende een tantum van plus minus 400: Rd:s Caabs en ons vrijheijd te willen vergunnen in gevalle van aanhoudende weijgering, ons daar over bij UWE: groot agtb: en Edel Agtb: te moogen beswaaren, ten minsten wanneer ‘er onder Swellendam weederom koomen te overlijden en geen kerkgeregtigheijd ook voortaan zouden willen voldoen, als de teffens betuijgen, dat wij de behoeftige nablijvende vrienden niet lastig vallen.’

‘In hoop dat UWE: groot Agtb: en Edel Agtb: deese Letteren wel zullen gelieven te duijden, en ons goedgunstig, een disponeerend antwoord verleenen, zoo als UWE: groot Agtb: en Edel Agtb: het in de voorschreevene zaaken zullen goedvinden, als meede na toewensching van des Heeren dierbaarste Zeegeningen zoo verblijven wij in alle onderdanigheijd.’

’/:onderstond:/ UWE: groot Agtb: en E: Agtb:s onderdanige en DW: Dienaaren.’

’/:was geteekend:/’

‘R: Harders vdm, J: du Toit, Jacobus Theron, Jan Gijsbert Oliver, G:t H:k Meijer.’

’/:in margine:/ Aldus gedaan in het Land van Waveren en aldaar in onse kerk vergadering den [.....] aug:s 1769.’

Waar op goed gedagt is, voorsz: kerkenraad t’ accordeeren de versogte Collecte ten fine als bij derselver voorsz: Missive vermeld Staat, onder haare gemeijnte te doen: en ‘t gedagte Collegie voorts te qualificeeren, om bij het afsterven van persoonen, die onder ‘t district van Swellendam sorteeren, de gewoone kerk geregtigheeden te mogen vorderen: Terwijl ten belange van de bij derselver meerm: Missive aangehaalde agterstallige kerke geregtigheeden best geoordeelt die dienvolgens beslooten is, den Landdrost van ‘t voorsz: Swellendams district Joachim frederik Mentz te doen aanschrijven, om het ged:te Collegie van kerkenraade in ‘t Land van Waveren de behulpsame hand te bieden, met deselve agterstallige kerken geregtigheeden van zodanige persoonen als nog in weesen Sijn, en zulx voor haare overleedene familiën hadden moeten voldoen, op de gevoeglijkste wijze te Sien magtig te worden.

Vervolgens door welgem: Heere Gouverneur meede te kennen gegeeven Sijnde, dat aan zijn Edele was voorgekomen, van hoeveel aangelegentheijd het was, dat het besluijt bij deesen Raade in dato 14: febr: 1743: genomen, nopens het examineeren der persoonen die door de ten platten Lande woonende Ingeseetenen tot het onderwijsen haarer kinderen uijt den dienst der E: Comp:n in Leening werden genomen, Stiptelijk wierde agtervolgt; Is dierhalven op zijn Edelens propositie verstaan, dat voortaan aan geene der voorsz: Ingeseetenen ten platten Lande zal werden vergund, ijmand uijt ‘S Comp:s dienst te ligten, om bij hun als Schoolmeester te dienen, ten zij Sodanigen persoon alvoorens naar den teneur van het bovengem: besluijt zal zijn g’Examineert geworden; en dat wijders van deese gedaane examen, aan denselven zal werden verleend, een behoorlijke attestatie, die hij gehouden zal zijn te vertoonen, aan den predicant van zodanig district als waar onder den geenen behoord of woonagtig is, bij wien meerm: geligte persoon zig zal hebben geëngageert: en is al verder goedgedagt, om zoo van dit besluijt als van meer geciteerde Resolutie de dato 14: febr: 1743: aan het Eerw: Collegie vann kerken Raade deeser plaatse te doen afgeeven de noodige Extracten, ten eijnde zig daar na te gedragen.

Den Cap:tn van de derde Comp:n Infanterije alhier Jan Frederik Willem Böttiger op desselfs diesweegens gedaan versoek ter oorsaake zijner debiliteijt, van gedagte functie ontslagen geworden zijnde, is den oudsten Lieutenant Jacobus Alexander la febre, weederom tot Capitain aangesteld, in wiens plaats men den Vaandrig jan Daniël Wieser als Lieutenant heeft laten optreeden, en in Steede van denselven, den burger Johannes Smuts wederom tot vaandrig bevordert.

Waar na door den Burger David Hendrik Mellet wierd gepresenteerd het volgende Request.

Aan den Wel Edelen groot agtb: Heere Rijk Tulbagh, Raad ordinaris van Nederlands India, mitsg:s Gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: raad van Politie.

‘Wel Edele groot Agtb: Heer en E: Agtb: Heeren.’

‘Met verschuldigde Eerbied geeft te kennen, Uwe Wel Edele groot agtb: en E: agtb:s seer needrigen dienaar den burger David Hendrik Mellet, hoe den Supp:lt wel geneegen zoude zijn, om de Jeugd ter deeser plaatse, in ‘t Leesen, Schrijven, cijfferen & mitsg:s de gronden van de gereformeerde Religie, waar van den Supp:lt beleijdenis doet, te onderwijsen, derhalven neemt den Supp:lt de vrijheijd zig te wenden tot uwe wel Edele groot agtb: en E: agtb:, ootmoedig versoekende, dat deselve van die goedheijd gelieven te zijn, hem daar toe permissie te verleenen.’

’/:onderstond:/ ‘T welk doende &:a’

Waar op goed gevonden is, het gedagte versoek Schrift te Stellen in handen van kerkenraade alhier, ten eijnde den Supp:lt nopens zijne bequaamheijd omtrent het Schoolhouden geexamineerd hebbende, deesen Raade vervolgens dienaangaande te dienen van berigt.

Sijnde voorts op de diesweegens meede bij Requesten gedaane versoeken aan de ondertenoemene persoonen de volgende Landerijen in Eijgendom uijtgegeeven, als.

Wijders is op het Schriftelijk versoek van den Extraord:r vuurwerker Johannes Bresler, Seeker ‘S E: Comp:s Slave Jongetje gen:t Abel van Catrijn van Sangolanij, oud omtrent 6: Jaaren, uijt Slavernij ontslagen en in vrijdom gesteld, mits voor denselven de Somma van Een hondert guld:s in ‘S Comp:s Cassa alhier zal moeten werden voldaan.

Sijnde laatstelijk den quartierm: Jurriaan Hendrik van de Pillouw, ter Consideratie, dat niet alleen den ouderdom van 63 Jaaren bereijkt, maar d’ E Comp:n bovensdien ook ruijm 35: Jaaren gedient heeft, met ƒ10: ter maand gegagieert.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik

[Signed:] J:J: Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

C. 147, pp. 249-252.¶

Donderdag den {17690831} 31: aug:s 1769.

‘S voormiddags alle present.

Na voorgaande Clocke geklep en uijtroeping van den Boode, op heeden volgens Jaarlijx gebruijk getreeden zijnde, tot de publicque verpagting der gemeene middelen en Inkomsten deeses Gouvernements, navolgens de diesweegens geaffigeerde billiëtten, zoo zijn deselve ingemeijnd geworden, door alsulke persoonen, en tot zodanige prijsen, als hier onder Staat uijtgedrukt, te weeten.

'T Moutbier
Willem Hurter		ƒ1900:

Brandewijnen
Eerste quart Marten Baartman	ƒ5800:
Tweede d:o Johannes Esselaar	d:o 6650:
derde d:o Jacob Schreuder	d:o 6950:
vierde d:o d:o d:o	d:o 6900:
		d:o 26300:

Vaderlandse Bieren en Wijnen
Wilhelmus de kruger		d:o 1025:

Caabse Wijnen
Eerste quart Jurgen Spengeler	ƒ7575:
Tweede d:o Jacob Schreuder	d:o 7750:
derde d:o d:o d:o	d:o 7050:
vierde d:o Jurgen Spengeler	d:o 6100:
	ƒ28475:

de generaale pagt der voorsz: Caabse Coele Wijnen
Pieter Broeders		d:o 34500:

Caabse Wynen & aan 't Ronde Bosje en in de Baaij Fals .
Jan Roep		d:o 2100:

Coele en Brandewijnen aan Stellenbosch en Drakensteijn
Jan Smook		d:o 275:

d' Impost op de wijn, aracq en Brandewijn, aan vreemde natiën geleeverd werdende.
Jan Roep		d:o 5300:
Soo dat de geheele pagtpenn: bedragen		ƒ71400:

'T Moutbier
Willem Hurter		ƒ1900:

Brandewijnen
Eerste quart Marten Baartman	ƒ5800:
Tweede d:o Johannes Esselaar	d:o 6650:
derde d:o Jacob Schreuder	d:o 6950:
vierde d:o d:o d:o	d:o 6900:
		d:o 26300:

Vaderlandse Bieren en Wijnen
Wilhelmus de kruger		d:o 1025:

Caabse Wijnen
Eerste quart Jurgen Spengeler	ƒ7575:
Tweede d:o Jacob Schreuder	d:o 7750:
derde d:o d:o d:o	d:o 7050:
vierde d:o Jurgen Spengeler	d:o 6100:
	ƒ28475:

de generaale pagt der voorsz: Caabse Coele Wijnen
Pieter Broeders		d:o 34500:

Caabse Wynen & aan 't Ronde Bosje en in de Baaij Fals .
Jan Roep		d:o 2100:

Coele en Brandewijnen aan Stellenbosch en Drakensteijn
Jan Smook		d:o 275:

d' Impost op de wijn, aracq en Brandewijn, aan vreemde natiën geleeverd werdende.
Jan Roep		d:o 5300:
Soo dat de geheele pagtpenn: bedragen		ƒ71400:

Aldus Gedaan en Uijtgevoerd In ‘t Casteel de goede Hoop, Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret;s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J: Rijzik

[Signed:] J:J: Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

C. 147, pp. 253-279.¶

Dingsdag den {17690906} 5: Septb: 1769

‘S voormiddags alle present.

Dewijl ten belange van het Salut der Resp: hier aangeweest Sijnde vreemde Comp:s Scheepen, het welk Seedert den ontfangst der geEerde Circulaire Missive van haar Wel Edele groot Agtb: de Heeren der hooge Indiase Regeering tot Batavia de dato 14: Octb: des voorl: Jaars, Conform het 20: articul uijt de vernieuwde Instructie voor de Hoofd officieren ter Zee beraamd, met gelijke Schooten van het Commandeurs Schip der rheede is beantwoord geworden, het geval thans heeft geexteert, dat bij arrivement van het aanweesend Engels Comp:s Schip the Fox , Sig geen Schip of Scheepen onser Comp:n hier ter Rheede bevonden hebbende, oversulx het door evengem: Engels Schip gedane Salut, met Eguale Schooten van ‘t Casteel heeft moeten werden beantwoord, Soo is bij overweeging, dat het Selfde geval ook ligtelijk zoude kunnen komen te gebeuren in een tijd dat zig een of meer konings Scheepen alhier quamen te bevinden, die Sonder eenige inschickelijkheijd te gebruijken ofte plaats te geeven aan de Reeden, dat het voorsz: Salut van ‘t Casteel aan Sodanig vreemd Comp:s Schip maar alleen was gegeeven, door de toevallige ontstentenisse van een onser Scheepen, zig over eene gelijkstandige behandelinge zoude kunnen geoffenseert agten; dierhalven op de propositie van den Heere gouverneur beslooten, welgem: Heeren der Hooge Indiasche Regeering bij ons eerst af te gaane Schrijvens te versoeken, ons derselver veel geagte ordres te willen laaten toekoomen hoedanig met zig zal hebben te gedragen, omtrent het resalueeren der vreemde Comp:s Scheepen die hier Sullen koomen t’ arriveeren, wanneer zig geen ‘S E Comp:s bodem ter deezer rheede mogte bevinden, te weeten, of men deselve gelijk nu is geschied, met eguale dan wel twee schooten minder van ‘t Casteel zal doen bedanken, ten eijnde dus in deesen opzigte, buijten alle moeijelijkheijd en brouilleriën met de Resp: hier aanweesende konings Scheepen te kunnen blijven.

Waar na door den Heer Secunde en hoofd administrateur Jan Willem Cloppenburg, met versoek van daar op dispositie te mogen erlangen, geproduceerd wierd, een Memorie, luijdende als volgd.

‘Memorie van de nabez: houtwerken, glaze ruijten, ijser, olijven, olij Bieren en diversse andere goederen uijt de onderstaande Scheepen, zoo gebrooken te kort als bij pijling minder de Tabak in ‘t Negotie pakhuijs bij naweeging te kort, als meede de Leijfeijgenen in de Ses Jongst gepasseerde maanden door de natuurlijke dood overleeden ‘t vee in gemelde tijd zoo verrekt als door ‘t wild gedierte vernield, en Eijndelijk verschijde goederen seedert p:mo Septb: a:o pass:o tot Ult:mo Augustus in de respective pakhuijsen onbruijkbaar en onbequaam bevonden, alles volgens verclaringen blijkende, namentlijk.’

‘

Uijt Gansenhoef .
verkoopen	36:	p:s gr: deelen van 1 1/4 d:m op 600 p:s	gebrooken
	13:	p:s gr: deelen van 1 1/2 d:m op 500 p:s
	1:	p:s gr: deelen van 2 d:m op 53 p:s

Uijt Vreeburg
afschrijven	965:	p:s glaze ruijten van 12: en 14: d:m op 6000 p:s bij 't openen van 60 kasjes alle gem:kt L:a R: gebrooken
verkoopen	1:	p:s Copere Vijsel op 20 p:s bij 't openen van een Cas L:a A:A:A:A: gebrooken.
verkoopen	8	d:o gr: Deelen van 1 1/2 d:m op 300 p:s gebrooken.

Uijt 'S Comp:s Welvaren
afschrijven	10 2/15	Vaaten Anker Bier op 75: vaten, als.
		9 2/15 op 74 Vaten bij pijling minder, zijnde 38 van 3, 28 van 4:, 4 van 5:, 3 van 10 en 1 van 11 d:m wan, mitsgaders.
		1: Leedig bij 't Inscheepen door 't Springen van de Boom waar van volgens verclaaring van d' opper en onder Stuurlieden reets in Texel aan d' Equipagiemeester behoorlijk kennis is gegeeven.
afschrijven	68:	lb Hop in 2: Baalen die volgens Factuur moesten Inhouden C:to 760 lb Tara 8 lb N:to 752 lb bij naweeging egter bevonden
		N:o 1: te weegen 343 lb N:to
		N:o 2: d:o d:o 341 d:o d:o
		de Tara dier Balen is 46: lb in Steede van 8 lb, dus op de 2: Baalen te min 68 lb
verkoopen	11700:	p:s graauwe Moppen op 25000 p:s	gebrooken
	8100:	d:o geele klinkers d:o 25000 d:o
	13:	d:o Eijke planken van 2 1/2 d:m op 30 p:s
	8:	d:o d:o d:o d:o 2 d:o d:o 15 d:o
	9:	d:o ijsere Potten op 45 p:s
	19:	d:o Coorn Schoppen bij 't openen van Een Cas N:o 8 op 100 p:s

Uijt 't Huijs te Bijweg
verkoopen	4:	p:s gr: deelen van 2 1/2 d:m op 150 p:s	gebrooken
	5:	p:s gr: deelen van 2 d:m op 155 p:s
	32:	p:s gr: deelen van 1: d:m op 500 p:s
	10:	p:s gr: Sparren van 15 a 18 v:t op 100 p:s
	8395	p:s graauwe moppen op 20000 p:s
	5890	p:s Geele klinkers op 20000 p:s

Uijt de V:r Cornelia Hillegonda
verkoopen	20:	Kippen Londt op 30: kippen die door bijgekoomene nattigheijd zijn verrot en verstikt.

Uijt de Pallas
afschrijven	80:	Cann: Olijven olij op 25 half aamen ieder 2: d:m wan.
afschrijven	7 1/5	vaten anker Bier op 75: vaten bij pijling minder, Sijnde 7 van 2:, 36: van 3, en 32 van 4 d:m wan.
voor heele Inneemen	25	halve aams Schooven volgens Factuur ook in gelde daar voor bereekend, dog bij ontfangst bevonden heele aams schooven te zijn.
afschrijven	345:	lb gesort: ijzer bij naweeging van 28000 lb minder.
verkoopen	3:	p:s ijsere Potten op 45 p:s gebrooken
	28:	d:o Coorn Schoppen d:o 200 d:o in 2: Cassen N:o 4: en 7 gebrooken
	9696	d:o graauwe moppen op 25000 p:s	gebrooken
	7590	d:o geele klinkers d:o 25000 d:o	gebrooken
	1:	Eijke plank van 3 1/2 d:m op 3 p:s te kort; dewelke volgens verClaring der Scheeps overheeden in 't vaderland niet ontfangen is.
	6:	d:o Eijke planken van 2 1/2 d:m op 30 p:s, als
		afschrijven 4 p:s te kort in maniere voorsz:
		verkoopen 2: d:o gebrooken
verkoopen	5:	d:o Eijke planken van 2 d:m op 20: p:s als
		1 p:s vermolmt
		4: d:o gebrooken
verkoopen	2:	p:s gr: balken van 4 en 6 d:m op 30 p:s	gebrooken
	1:	d:o d:o d:o d:o 4 d:o 5: d:o d:o 30 d:o
	1:	d:o d:o d:o d:o 3: d:o 6: d:o d:o 20: d:o

‘

Uijt Gansenhoef .
verkoopen	36:	p:s gr: deelen van 1 1/4 d:m op 600 p:s	gebrooken
	13:	p:s gr: deelen van 1 1/2 d:m op 500 p:s
	1:	p:s gr: deelen van 2 d:m op 53 p:s

Uijt Vreeburg
afschrijven	965:	p:s glaze ruijten van 12: en 14: d:m op 6000 p:s bij 't openen van 60 kasjes alle gem:kt L:a R: gebrooken
verkoopen	1:	p:s Copere Vijsel op 20 p:s bij 't openen van een Cas L:a A:A:A:A: gebrooken.
verkoopen	8	d:o gr: Deelen van 1 1/2 d:m op 300 p:s gebrooken.

Uijt 'S Comp:s Welvaren
afschrijven	10 2/15	Vaaten Anker Bier op 75: vaten, als.
		9 2/15 op 74 Vaten bij pijling minder, zijnde 38 van 3, 28 van 4:, 4 van 5:, 3 van 10 en 1 van 11 d:m wan, mitsgaders.
		1: Leedig bij 't Inscheepen door 't Springen van de Boom waar van volgens verclaaring van d' opper en onder Stuurlieden reets in Texel aan d' Equipagiemeester behoorlijk kennis is gegeeven.
afschrijven	68:	lb Hop in 2: Baalen die volgens Factuur moesten Inhouden C:to 760 lb Tara 8 lb N:to 752 lb bij naweeging egter bevonden
		N:o 1: te weegen 343 lb N:to
		N:o 2: d:o d:o 341 d:o d:o
		de Tara dier Balen is 46: lb in Steede van 8 lb, dus op de 2: Baalen te min 68 lb
verkoopen	11700:	p:s graauwe Moppen op 25000 p:s	gebrooken
	8100:	d:o geele klinkers d:o 25000 d:o
	13:	d:o Eijke planken van 2 1/2 d:m op 30 p:s
	8:	d:o d:o d:o d:o 2 d:o d:o 15 d:o
	9:	d:o ijsere Potten op 45 p:s
	19:	d:o Coorn Schoppen bij 't openen van Een Cas N:o 8 op 100 p:s

Uijt 't Huijs te Bijweg
verkoopen	4:	p:s gr: deelen van 2 1/2 d:m op 150 p:s	gebrooken
	5:	p:s gr: deelen van 2 d:m op 155 p:s
	32:	p:s gr: deelen van 1: d:m op 500 p:s
	10:	p:s gr: Sparren van 15 a 18 v:t op 100 p:s
	8395	p:s graauwe moppen op 20000 p:s
	5890	p:s Geele klinkers op 20000 p:s

Uijt de V:r Cornelia Hillegonda
verkoopen	20:	Kippen Londt op 30: kippen die door bijgekoomene nattigheijd zijn verrot en verstikt.

Uijt de Pallas
afschrijven	80:	Cann: Olijven olij op 25 half aamen ieder 2: d:m wan.
afschrijven	7 1/5	vaten anker Bier op 75: vaten bij pijling minder, Sijnde 7 van 2:, 36: van 3, en 32 van 4 d:m wan.
voor heele Inneemen	25	halve aams Schooven volgens Factuur ook in gelde daar voor bereekend, dog bij ontfangst bevonden heele aams schooven te zijn.
afschrijven	345:	lb gesort: ijzer bij naweeging van 28000 lb minder.
verkoopen	3:	p:s ijsere Potten op 45 p:s gebrooken
	28:	d:o Coorn Schoppen d:o 200 d:o in 2: Cassen N:o 4: en 7 gebrooken
	9696	d:o graauwe moppen op 25000 p:s	gebrooken
	7590	d:o geele klinkers d:o 25000 d:o	gebrooken
	1:	Eijke plank van 3 1/2 d:m op 3 p:s te kort; dewelke volgens verClaring der Scheeps overheeden in 't vaderland niet ontfangen is.
	6:	d:o Eijke planken van 2 1/2 d:m op 30 p:s, als
		afschrijven 4 p:s te kort in maniere voorsz:
		verkoopen 2: d:o gebrooken
verkoopen	5:	d:o Eijke planken van 2 d:m op 20: p:s als
		1 p:s vermolmt
		4: d:o gebrooken
verkoopen	2:	p:s gr: balken van 4 en 6 d:m op 30 p:s	gebrooken
	1:	d:o d:o d:o d:o 4 d:o 5: d:o d:o 30 d:o
	1:	d:o d:o d:o d:o 3: d:o 6: d:o d:o 20: d:o

‘

Uijt 't hoeker schip de Son
afschrijven	512:	lb: gezort: ijser bij naweeging van 40000 lb te kort
verkoopen	20:	p:s Coorn Schoppen op 100 p:s in 2: Cassen N:os 1 en 2 gebrooken
verkoopen	3:	p:s beslagen d:o op 50 p:s in gem: kassen gebrooken.
afschrijven	4 3/4	vaten Theer tot opvullen van 20 1/4 vaten verbruijkt
	135:	lb wit krijt op 800: lb in 2: vaaten te kort, sijnde gemelde Vaten ten eenemaal uijt malkanderen en Stuckend.
	2:	p:s 1/2 uurs Glasen op 6 p:s in een Cas N:o 6 gebrooken.
verkoopen	2:	d:o gr: Ribben van 3 en 3 d:m op 40 p:s gebrooken
	12:	p:s gr: d:o van 2 en 3 d:m op 80: p:s d:o
	8:	p:s gr: d:o van 1 1/2 en 3 d:m op 80: p:s d:o
	10:	p:s gr: d:o van 1 1/2 en 2 d:m op 100: p:s d:o
	16:	p:s gr: d:o van 1 1/2 en 1 1/2 d:m op 200: p:s d:o
	7:	p:s gr. d:o van 1 en 2 d:m op 160 p:s	gebrooken
	46:	p:s gr. d:o van 1 en 1 1/2 d:m op 400 d:o	gebrooken

Uijt de gouverneur Generaal
afschrijven	5 1/15	vaten Bier uijt de Brouwerij de Lelij op 45 vaten bij pijling minder als 16 van 3 en 29 van 4: d:m wan bevonden

In 't Negotie Pakhuijs
afschrijven	162:	lb Tabak als.
		69: lb bij 't naweegen van 40: rollen in 1: Cas N:o 101 te kort p:r 't Schip 't Huijs Om , in Jann: 1764 aangebragt.
		93 lb bij 't naweegen van 36 rollen in een Cas L:a J:J: te kort p:r voorland in Jann: 1764 aangebragt.

‘

Uijt 't hoeker schip de Son
afschrijven	512:	lb: gezort: ijser bij naweeging van 40000 lb te kort
verkoopen	20:	p:s Coorn Schoppen op 100 p:s in 2: Cassen N:os 1 en 2 gebrooken
verkoopen	3:	p:s beslagen d:o op 50 p:s in gem: kassen gebrooken.
afschrijven	4 3/4	vaten Theer tot opvullen van 20 1/4 vaten verbruijkt
	135:	lb wit krijt op 800: lb in 2: vaaten te kort, sijnde gemelde Vaten ten eenemaal uijt malkanderen en Stuckend.
	2:	p:s 1/2 uurs Glasen op 6 p:s in een Cas N:o 6 gebrooken.
verkoopen	2:	d:o gr: Ribben van 3 en 3 d:m op 40 p:s gebrooken
	12:	p:s gr: d:o van 2 en 3 d:m op 80: p:s d:o
	8:	p:s gr: d:o van 1 1/2 en 3 d:m op 80: p:s d:o
	10:	p:s gr: d:o van 1 1/2 en 2 d:m op 100: p:s d:o
	16:	p:s gr: d:o van 1 1/2 en 1 1/2 d:m op 200: p:s d:o
	7:	p:s gr. d:o van 1 en 2 d:m op 160 p:s	gebrooken
	46:	p:s gr. d:o van 1 en 1 1/2 d:m op 400 d:o	gebrooken

Uijt de gouverneur Generaal
afschrijven	5 1/15	vaten Bier uijt de Brouwerij de Lelij op 45 vaten bij pijling minder als 16 van 3 en 29 van 4: d:m wan bevonden

In 't Negotie Pakhuijs
afschrijven	162:	lb Tabak als.
		69: lb bij 't naweegen van 40: rollen in 1: Cas N:o 101 te kort p:r 't Schip 't Huijs Om , in Jann: 1764 aangebragt.
		93 lb bij 't naweegen van 36 rollen in een Cas L:a J:J: te kort p:r voorland in Jann: 1764 aangebragt.

‘Volgens bijgevoegde Reekenings van den opziender van ‘S Comp:s Slaven Logie, gesterkt met Secretariale verclaringen, Sijn in de Jongst gepasseerde maanden Maart, april, Maij, Junij, Julij en augustus van ‘S Comp:s Slaven door de natuurlijke dood overleeden.’

‘

3:	kloeke Jongens
1:	d:o Meijd
2:	rio de lagoase d:o
1:	zuijgend Meijsje
9:	Bandiete Jongens

‘

3:	kloeke Jongens
1:	d:o Meijd
2:	rio de lagoase d:o
1:	zuijgend Meijsje
9:	Bandiete Jongens

‘En volgens geannexeerde reek:gn van de Landdrosten, gesterkt met Secretariale beEedigde verclaringen, zijn meede in voorsz: tijd van ‘S Comp:s Beestiaal zoo verrekt, als door ‘t wild gedierte verslonden’

‘

284:	Stux Runderbeesten
18:	Paarden
2:	Esels
15:	Bocken

‘

284:	Stux Runderbeesten
18:	Paarden
2:	Esels
15:	Bocken

‘De volgende goederen zijn geduurende dit Boekjaar ofte Seedert P:mo 7:ber a:o pass:o tot Ult:mo Aug:s deeses Jaars bij diversse administrateurs onbequaam en onbruijkbaar bevonden namentlijk’

‘

In 't Negotie Pakhuijs
verkoopen	20:	p:s Pijlaaken	gemotteerd
	4:	d:o Duffeltjes
	16:	d:o Broeken
	4:	d:o groote waakrocken
	13:	p:s Coussen

In de wijnkelder
verkoopen	1:	p:s Stukvat	onbequaam
	66:	d:o heele Leggers
	2:	d:o halve d:o

In 't Hospitaal
verkoopen	4:	p:s Siften	onbequaam
	2:	d:o Tinne Steekbeckens
	20:	d:o Insisie Scharen
	31:	d:o Laat Lancetten
	1:	d:o Scheermes
	1:	d:o Coopere decoctum keetel

Op de WapenCamer
verkoopen	38:	p:s Granadiers Houwers	onbequaam
	80:	d:o Port Epeesz
	87:	d:o pattroon Tassen
	53:	d:o morgen Starren

Op 'S Comp:s Stal
verkoopen	14:	p:s Paarde Stangen onbequaam

Bij d' Arthillerij
afschrijven en tot pot en Steen Ovens te gebruijken	2:	p:s affuijten van 18 lb	ten eenemaal onbequaam en onbruijkbaar
reets p:r 't Schip de pallas na Batavia voor ballast afgesch:t afschrijven	1:	d:o Bom van 11 1/2 d:o
	36:	d:o d:o d:o 7 1/3 d:o
	9:	d:o d:o d:o 54 en 56 lb

‘

In 't Negotie Pakhuijs
verkoopen	20:	p:s Pijlaaken	gemotteerd
	4:	d:o Duffeltjes
	16:	d:o Broeken
	4:	d:o groote waakrocken
	13:	p:s Coussen

In de wijnkelder
verkoopen	1:	p:s Stukvat	onbequaam
	66:	d:o heele Leggers
	2:	d:o halve d:o

In 't Hospitaal
verkoopen	4:	p:s Siften	onbequaam
	2:	d:o Tinne Steekbeckens
	20:	d:o Insisie Scharen
	31:	d:o Laat Lancetten
	1:	d:o Scheermes
	1:	d:o Coopere decoctum keetel

Op de WapenCamer
verkoopen	38:	p:s Granadiers Houwers	onbequaam
	80:	d:o Port Epeesz
	87:	d:o pattroon Tassen
	53:	d:o morgen Starren

Op 'S Comp:s Stal
verkoopen	14:	p:s Paarde Stangen onbequaam

Bij d' Arthillerij
afschrijven en tot pot en Steen Ovens te gebruijken	2:	p:s affuijten van 18 lb	ten eenemaal onbequaam en onbruijkbaar
reets p:r 't Schip de pallas na Batavia voor ballast afgesch:t afschrijven	1:	d:o Bom van 11 1/2 d:o
	36:	d:o d:o d:o 7 1/3 d:o
	9:	d:o d:o d:o 54 en 56 lb

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Casteel de goede Hoop’

‘den 5: September 1769.’

’/:was geteekend:/’

‘J:W: Cloppenburg’

Naar lectuure welker Memorie verstaan is, dat met de daar bij vermelde gestorvene Leijfeijgenen, nevens het verrekt Beestiaal der E: Comp:n, item de te kort aangebragte mitsg:s in ‘S E: Comp:s Pakhuijsen en elders onbruijkbaar gewordene goederen, indiervoegen zal werden gehandelt, als in margine derselve Staat aangeteekend.

Soo als ook weegens den ontfangst en uijtgaaf der Zeguls, en dies restanten, door ged: Heer Hoofd administrateur is overgeleeverd, de onderstaande Reekening.

‘

Zeguls d' A:o 1768/69

Debent

van

R

1/8

1/4:

1/2

3/4

1:

2:

3:

4:

5:

6:

8:

10:

12:

15:

20:

25:

30:

40:

50:

60:

p:mo Maart Jongstl: Restant

513:

751:

590:

24:

16:

4:

91:

67:

13:

14:

45:

16:

26:

9:

12:

7:

4:

3:

4:

den 6: maart Jongstl: bijgekoomen

1000:

600:

500:

-:

106:

100:

-:

50:

-:

50:

-:

50:

-:

den 26 Julij Jongstl: bijgekoomen

-:

150:

-:

Somma

1513:

1351:

1090:

24:

272:

104:

91:

67:

63:

14:

45:

66:

26:

9:

62:

7:

4:

3:

4:

Credunt

van

Rd:s

-1/8:

-1/4:

-1/2:

-3/4:

1:

2:

3:

4:

5:

6:

8:

10:

12:

15:

20:

25:

30:

40:

50:

60:

Seedert P:mo maart tot dato verkogt

957:

637:

356:

24:

142:

68:

14:

35:

13:

1:

11:

12:

-:

2:

-:

8:

-:

de dato deeses restant

556:

714:

734:

-:

130:

36:

77:

32:

50:

13:

34:

54:

26:

24:

9:

54:

7:

4:

3:

4:

Somma

1513:

1351:

1090:

24:

272:

104:

91:

67:

63:

14:

45:

66:

26:

0:

62:

7:

4:

3:

4:

‘

Zeguls d' A:o 1768/69

Debent

van

R

1/8

1/4:

1/2

3/4

1:

2:

3:

4:

5:

6:

8:

10:

12:

15:

20:

25:

30:

40:

50:

60:

p:mo Maart Jongstl: Restant

513:

751:

590:

24:

16:

4:

91:

67:

13:

14:

45:

16:

26:

9:

12:

7:

4:

3:

4:

den 6: maart Jongstl: bijgekoomen

1000:

600:

500:

-:

106:

100:

-:

50:

-:

50:

-:

50:

-:

den 26 Julij Jongstl: bijgekoomen

-:

150:

-:

Somma

1513:

1351:

1090:

24:

272:

104:

91:

67:

63:

14:

45:

66:

26:

9:

62:

7:

4:

3:

4:

Credunt

van

Rd:s

-1/8:

-1/4:

-1/2:

-3/4:

1:

2:

3:

4:

5:

6:

8:

10:

12:

15:

20:

25:

30:

40:

50:

60:

Seedert P:mo maart tot dato verkogt

957:

637:

356:

24:

142:

68:

14:

35:

13:

1:

11:

12:

-:

2:

-:

8:

-:

de dato deeses restant

556:

714:

734:

-:

130:

36:

77:

32:

50:

13:

34:

54:

26:

24:

9:

54:

7:

4:

3:

4:

Somma

1513:

1351:

1090:

24:

272:

104:

91:

67:

63:

14:

45:

66:

26:

0:

62:

7:

4:

3:

4:

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Casteel de goede Hoop Ult:mo Augustus 1769.’

’/:was geteekend:/ J:W: Cloppenburg’

’/:in margine:/’

‘Deese Reekening door ons onderget: Fiscaal en gecommitteerdens uijt den E: Agtb: raad van Justitie behoorlijk nagezien en met de restanten geConfronteerd zijnde, is deselve in allen deele accordeerende bevonden, datum ut Supra /:en geteekend:/ J:V: Plettenberg. P: Hacker, O:M: Bergh /:Laeger:/ Mij Present. /:geteekend:/ C:L: Neethling. Secret:s’

Waar bij komende te Consteeren, dat de verkogte zegels, geduurende de jongst gepasseerde ses maanden, een Somma van rd:s 1443:7 hebben bedragen, zal dit montant dierhalven volgens gebruijk in ‘S E Comp:s Cassa overgebragt, en bij de negotie Boeken deeses Gouvernements behoorlijk werden ingenoomen.

En is voorts op de gedane voordragte van den Heer Major Hendrk van Prehn, als president des burger krijgsraads, goedgevonden, dat ten eijnde de bij de burgerij fungeerende adjudanten derselver dienst, zoo op de wagten als bijzonderlijk omtrent de Exercitiën, te beeter zoude kunnen verrigten, dierhalven aan voorsz: adjudanten, de rang als officiers, te weeten aan die der Cavallerij als Cornet, mitsg:s van d’ Infanterij als vaandrig toe te voegen.

Vervolgens is in de plaats van den onlangs ontslagenen Gerrit Hend:k Meijer tot eerste Lieutenant bij de derde Comp:n burger Dragonders aan Stellenbosch aangesteld, den tweeden dito Pieter Gerhard Wium, en in Steede van denselven, tot Tweede Lieutenant, den Cornet Jan de Villiers J:P:z: voor denwelken weederom tot Cornet is geadvanceerd, den Standaar Jonker Hendrik Oostwald Laubscher.

Gelijk ook ter plaatsvullinge van den thans onder dit Caabse District woonagtig zijnden Johannes Louw, tot eerste Lieutenant bij de vierde Comp:n der voorsz: Dragonders benoemd weesende, den tweeden dito Jan Bernhard Hofman, is voorts in Steede van deesen, tot tweede Lieutenant in de tweede Comp:n dragonders bevordert, den Cornet Wentzel Christoffel Coetser, en voor denselven, den Corporaal Albert Johannes Meijburg tot Cornet aangesteld.

Sijnde wijders aan den burger Jan Smook hier om bij geschrifte versoek doende, gepermitteerd, om de door hem bij de Jongste verpagting van ‘S Lands gemeene middelen en Inkomsten aangenoomene pagt der Coele en Brandewijnen aan Stellenbosch en Drakensteijn voor Sodanige Somma van ƒ275, als waar voor hij die ingemeijnd heeft, te mogen overdoen, aan den meede burger Hermanus Combrink: Terwijl wijders ook aan de resp: Pagters der vaderlandsche Bieren en wijnen, mitsg:s Sterkte dranken in dit Caabse District, item die der Coele en Brandewijnen aan ‘t ronde Bosje , is toegestaan, te mogen aanstellen; de bijtappers in hunne diesweegens overgeleeverde Requesten vermeld Staande; gelijk sulx breeder te zien is, bij de notulen van huijdigen datum.

Door den Burger Johannes Roep als Pagter der Caabse Coele en brandewijnen aan ‘t Ronde Bosje en in de Baaij Fals , te kennen gegeeven zijnde, dat de gedagte Pagten in de Jongst voorl: Jaaren 1767 en 1768: insgelijx door hem ingemeijnd geworden Sijnde, hij als doen had ondervonden, dat het debiteeren door andere van wijnen bij ‘t half aam aan de Scheepelingen der in voorsz: Baaij Fals aangeweest Sijnde Scheepen, veel aanleijding tot smockelarij hadde gegeeven, en aan hem pagter hier door merkelijke nadeel was toegebragt geworden, met bijgevoegd instantig versoek, dat het deesen Raade oversulx behagen mogte, hier omtrent goedgunstig te voorsien; Soo is tot voorkoming dat voorsz: pagt door dusdanig gedoente tot geen verval mooge geraken goedgevonden en beslooten, om in Selvervoegen als het debiteeren van wijnen aan de Scheepelingen der in deese Tafel Baaij aankomende Scheepen bij placcaat van den 3: Septbr: 1766: is bepaald geworden, thans met betrecking tot meerm: Baaij fals meede te Statueeren:

Dat voortaan door niemand ‘t zij wijnkoopers ofte andere eenige wijnen zullen mogen werden gedebiteerd aan of voor de Scheepelingen der aldaar geankert leggende Scheepen, om geduurende derselver legdagen tot ververssing binnen Scheeps Boord geConsumeert te werden, het welk tot beneficie van de pagt der Coele en Brandewijnen aan ‘t Ronde Bosje en in de Baaij fals alleen aan den Pagter daar van vergund blijft, mits denselven gehouden Sal zijn, voorsz: Scheepelingen te moeten gerieven, met goede en deugdsame wijnen ende Sulx tot die Selfde en geen hooge prijs als hij Sijne wijnen aan de burgers en andere Ingeseetenen /:geen bytappers zijnde:/ zal kunnen verkoopen, en daar en boven d’ examinatie nopens de qualiteijt dier wijnen te moeten gedoogen; zodanig als zulx bij deesen Raade in Cas van noodsakelijkheijd zal werden geordonneerd; Sullende het de meergem: gepriviligeerde wijnkopers egter gepermitteerd blijven, aan de Scheepelingen in meerm: Baaij fals te mogen Leeveren, de wijnen die deselve tot haare Consumptie op de verdere reijse van hier benoodigt zijn, mits die wijnen evenwel niet eerder dan van ‘S daags voor de vastgestelde monstering, tot op het vertrek der Scheepen afleeverende, ende sulx onder pænaliteijt; dat bij het overtreeden deeser onser beveelen, als smockelaars aangemerkt en telkens in de daar op gestelde Boete van Een duijsend Caabse guldens zullen gecondemneert werden: Weshalven dan ook, ten eijnde alle fraudes des te beeter Sullen kunnen werden geweert en voorgekoomen, de voorsz: wijnkopers geen wijnen tot provisie aan de Scheepelingen zullen mogen afleeveren, dan na dat deselve aan hun zullen hebben vertoond, een Briefje door den Schipper van ‘t Schip waar op zij gehooren onderteekend, behelsende, dat zodanigen Scheepeling op desselfs onderhebbende en te monsteren Staande Schip bescheijden is.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J:J: Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

[Signed:] Otto Lud:r Hemmij

C. 147, pp. 280-281.¶

Dingsdag den {17691017} 17: Octb: 1769

‘S voormiddags alle present.

Dewijl uijt het ingekomene berigt des Eerw: kerkenraads alhier is komen te blijken, dat den burger David Hend:k Millet, de vereijschte bequaamheeden tot het onderwijsen der Jeugd komt te bezitten; is dierhalven goedgevonden aan denselven het Schoolhouden ter deeser plaatse te permitteeren.

Sijnde wijders mits den aannaderenden Tijd van de generalen wapenschouwing der Land militie aan Stellenbosch beslooten, den Heer M:r Joachim van Plettenberg Independ:t Fiscaal en E: Otto Luder Hemmij negotieoverdrager, tot bijwoninge van dien te Committeeren.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop. Ten Daage en Jaare voorsz.

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A: v: Schoor

[Signed:] J:J: Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

[Signed:] Otto Lud:r Hemmij

C. 147, pp. 282-308.¶

Dingsdag den {17691114} 14: Novbr: 1769

‘S voormiddags alle present uijtgenoomen den Heer Independent Fiscaal M:r Joachim van Plettenberg en den Negotie overdrager d’ E: Otto Luder Hemmij, als in Commissie zijnde, mitsg:s den Heer Major Hendrik van Prehn, mits occupatie.

Ter occagie dat den ougst van Tarw thans begind op handen te Schietten, geliefde den Heere Gouverneur te kennen te geeven, hoe dat te meermalen aan zijn Edele was voorgekoomen, dat op het eerste gerugt van het leeveren van Tarw aan d’ E: Comp:n ‘t zij bij een opulenten insaam, of dat hetselve maar tamelijk was geslaagt, de meeste der naast bij woonende Landbouwers, schoon onkundig, of het geene zij herwaarts quamen aan te voeren, wel zoude kunnen werden ontfangen ofte niet, een ijder om het seerst zijn best maar deed, het Eerst daar bij te zijn, brengende op dit onseekere of uijt vreese van andersints met hunne Tarw te blijven Sitten, zoo veel te gelijk herwaarts aan, als zij maar immers bij malkanderen, of zelfs Somtijds van anderen ter leen kunnen krijgen; tot zoo verre dat men dikmaals wel vier malen en nog meerder te gelijk heeft zien aanvoeren, als er met eenige mogelijkheijd heeft kunnen werden ontfangen: gelijk zulx door de honderden volgeladene wagens, die op dusdanige tijden zig dagen en weeken bij en omtrent ‘S Comp:s Maguazijnen blijven ophouden, genoegsaam is gebleeken; waarom dan ook veele geen kans ziende met hunne wagens en trekossen langer te toeven, zig genoodsaakt vinden, hunne reets opgebragte Tarw met veel onkosten hier en daar in onbequame plaatsen te bergen, en dus aan bederf t’ exponeeren, terwijl de verder af woonende Landbouwers van den tijd der coorn ontfangst bij d’ E: Comp: niet verwittigt zijnde, te vroeg of te laat opkoomen en dus van eenige Leverantie versteeken blijven; ‘t welk niet alleen tot nadeel der Ingeseetenen in ‘t algemeen was Streckende, maar waar door teffens ook ligtelijk konde gebeuren, dat wanneer de landbouwers zig van hun invoegen voorsz: ontijdig en dus vrugteloos opgebragte Tarw reets op d’ Een of andere wijze hadden ontdaan, en dat ‘er vervolgens na eenige gedanen afscheep, het welk na de aankomst der Scheepen alhier, vroeger of laater geschied, wederom eenige Tarw moeste worden ontfangen, men als dan zoo veel niet meer zoude kunnen magtig worden, als anders hadde kunnen geschieden, en om aan ‘S Comp:s Eijsschen te voldoen, nodig zijn zoude.

Dat hoe zeer het nu voor dit Land te wenschen was, dat al het Coorn, ‘t welk de Landbouwers te missen hadden, S Jaarlijx op de voor hun gelegenste tijden, Sijnde in de maanden Jann: en febr:, bij d’ E: Comp:ne konde werden ontfangen, ten eijnde gesegde Landlieden hunne trekossen, die op de meeste Coorn plaatsen niet lang kunnen gehouden werden, wederom naar hunne vee plaatsen te doen trecken, en zig dienvolgens niet belemmert te vinden met hunne granen, tot welkers berging de meeste door onvermogen weijnig geleegentheijd hebben; dit egter voor als nog ondoenelijk was, zoo door de considerable ruijmte die ‘er tot berging van dusdanigen groote quantiteijt graanen vereijscht wierd, als ook dat den afscheep van ‘t Selve later dan in de twee geciteerde maanden konde werden gedaan: Weshalven hij Heere Gouverneur den E: Dispencier Adriaan van Schoor hadde gedemandeert, Sijn Edele te dienen van desselfs Berigt en Consideratiën, of ‘er ten belange van het voorsz: onseeker herwaarts opbrengen van Tarw, en de daar door veroorsaakt werdende ongeleegentheeden en nadeelen voor den Landman, egter niet d’ eene of andere Schicking om deselve hier omtrent te gemoed te koomen, zoude kunnen werden gemaakt; en dat hier op door gem: E: van Schoor, het volgende was voorgesteld.

1: Dat d’ Ingeseetenen eens voor al in de maanden November of December bij Billiëtten wierden gelast, dat zijl: ‘S Jaarlijx van het begin tot den 15: der Maand Januarij op het negotie Comptoir Souden hebben op te geeven, of te laaten aanteekenen, hoe veel Tarw een ijder aan d’ E: Comp: zoude kunnen Leeveren, en zulx wel indiervoegen, dat daar op Staat mogte werden gemaakt.

2: dat uijt deese opgave een overslag en Lijst wierde geformeert, hoe veel een ijder met d’ Eerste Leverantie na rato van de plaats die er op die Tijden in ‘S Comp:s maguasijnen gevonden wierd, konde of moeste opbrengen, van t’ welke een ijgelijk tot voorkooming van misverstand, of gezogte voorwendsels, gehouden Soude zijn, ten Negotie Comptoire voorm:, een Schriftelijke onderregting te vragen, die dan ook aan deselve zoude moeten werden gegeeven.

3: Dat inmiddels den Eijsch van Tarw zoo van Batavia als van Ceijlon hier aangebragt zijnde, als dan verders uijt meerm: opgaaf of aanteekening een Schicking zoude kunnen werden gemaakt, hoe veel ijder Landbouwer voor ‘t overige nog zoude moeten leeveren, ‘t zij op 1: 2: 3:, dan wel meerder reijsen, na dat de geleegentheijd tot den afscheep zulx vereijsschen mogte, van t’ welke dan meede als hier bevorens gesegd is, Schriftelijke onderregting gevraagd en gegeeven zoude moeten werden.

4: dat eijndelijk nopens den tijd wanneer met den ontfangst der Tarw, zoo voor d’ eerste als volgende reijsen een begin konde werden gemaakt, telkens de noodige Billiëtten op het meerm: Negotie Comptoir wierden vervaardigt, om zoo alhier als te Stellenbosch en het Swarte Land geaffigeert te werden.

Over welke voorgestelde poincten gedelibereert zijnde, is goedgevonden en beslooten, deselve te amplecteeren, sullen dienvolgens ten eersten de nodige Billiëtten tot narigt der Landbouwers werden geaffigeert, ten eijnde het Leeveren van Coorn in de aanstaande maanden van Januarij en febr: al op den geproponeerden voet zal kunnen geschieden ter ervaaring of en in hoe verre daarmeede aan het bedoelde oogmerk zal kunnen werden voldaan.

Ende ten aansien seedert eenige Jaren herwaarts veele Ingeseetenen zoo uijt het Swellendams district als uijt dat van Stellenbosch , om een beeter bestaan voor haar familien te vinden, zig hebben ter needer geset op plaatsen, geleegen buijten de Limiten die bij Resolutie van den 31: aug:s 1745 tot de Jurisdictie der resp: Landdrosten zijn bepaald geworden, waar door dan te meermalen disputen tusschen gem: Officieren nopens hunne Judicatuure zijn ontstaan; is dierhalven op de propisitie van den Heere gouverneur best gedagt, om tot wegneemening van dien, door ged: Landdrosten, geadsisteerd met twee Heemraden en den Secret:s uijt elke district, een nadere Limit scheijding zal moeten werden in agt genoomen, of ‘er onder de voorsz: nieuw aangelegde veeplaatsen, ook eenige mogten zijn, wier bewooning om derselver te verre afgeleegentheijd, zoude kunnen werden geoordeelt niet raadzaam te zijn: Sullende van dit een en ander een behoorlijk Schriftelijk Rapport moeten overleeveren, ten eijnde daar op vervolgens bij deesen Raade Sodanig besluijt zal kunnen werden genoomen, als deselve ten meesten dienste der voorsz: Coloniën zal vinden te behooren.

Waar na door welopgem: Heere Gouverneur, meede wierd voorgedragen, dat aan Sijn Edele uijt de Successive ‘S Comp:s weegen herwaarts gezondene Europische Nouvelles onder anderen ook was gebleeken, de publicatiën in verscheydene der voornaamste Steeden onser Republicq door de resp: magistraten gedaan, nopens het appliceeren en in ‘t werk Stellen van gepaste hulpmiddelen aan en omtrent persoonen die uijt het water gehaald zijnde, geen uijtwendige Teekenen van Leeven meer vertoonen; en dat die heijlzame ordonnantiën veel al van een gewenscht Succes agtervolgd geworden zijnde, hij Heere Gouverneur oversulx vermeijnde, dat het selfde ook in dit gouvernement behoorde te werden ingevoerd; te meer dewijl nu onlangs zoo hier als in de buijten districten eenige drenkelingen waren opgehaald, omtrent welke men met Reeden soude kunnen vooronderstellen, dat ingevalle de thans in Neederland gepractiseert werdende hulpmiddelen, in tijds aan deselve waaren te werk gelegd, die ongeluckiige perzoonen menschelijker wijze nog bij ‘t Leeven behouden, en wederom teregt gebragt zouden gewordem Sijn: Welk door zijn Edele gedane propositie eenpariglijk van Seer veel aangeleegentheijd geoordeelt weesende, Is dierhalven beslooten, in dit gouvernement meede te doen publiceeren, dat het aan een ijder die ijmand tzij oud ofte Jong, Ingeseeten ofte vreemdeling, zonder eenig onderscheijd uijt het water zal hebben getoogen, niet alleen zal vrijstaan en gepermitteerd zijn, maar deselve ook op het aller ernstigst gerecommandeert werden, om zodanige persoon, schoon men uijtterlijk geen de minste beweeging of teeken van Leeven aan denselven kan bespeuren, ogenblickelijk en met de aller uijtterste spoed te brengen naar desselfs huijs of ingevalle van onbekendheijd ofte verafgeleegentheijd, als dan naar omstandigheijd van tijd en plaats, tzij in ‘S Comp:s Hospitaal, dan wel in een der naast bij geleegene Huijsen, het zij van particulieren, bij aldien deselve daar toe worden aangebooden, ‘tzij van Herbergiers ofte Tappers welke Herbergiers ofte Tappers zig in allen gevalle niet zullen mogen onttrecken, of onder het een of ander voorwendsel weijgeren, hunne huijsen tot het inneemen en Huijsvesten van al Sulke persoonen te laten gebruijken, op een boete van Thien Rijxd:s ten behoeve der diaconij armen van ‘t District alwaar de zaak zal zijn voorgevallen.

En dat vervolgens tot redding en herstelling van de uijt het water getoogene persoonen, onmiddelijk Sonder het minste versuijm, en wel Soo dra het geschieden kan, met Adsistentie van een Chirurgijn die het eerste bij der hand zal zijn of ontbooden kunnen werden, de daar toe dienstige hulpmiddelen in het werk te Stellen; Sullende ten eijnde daar van het gewenschte Effect des te beeter te kunnen erlangen de beijde opperchirurgijns deeses Gouvernements Johannes van der Riet en Coenraad Nelson, met ende nevens de burger practizijns François van Nierop en Honoratus Mainier, werden gelast, te berigten welke der thans in Neederland gebruijkt werdende middelen, Zyl: Souden vermeijnen, dat alhier best en gevoeglijxt zouden kunnen werden geappliceert, die dan ook tot narigt van een ijgelijk aan den voet van het t’ affigeerene placcaat Sullen werden bekend gesteld.

Gelijk al verder goedgedagt is, aan allen die eenige Oncosten hoe genaamt tot behoudenis van een drenkeling gedaan, of hunnen tijd, zorge, moeijte en arbeijd tot herstelling van den zodanigen aangewend hebben, te permitteeren, zig aan deesen raade t’ adresseeren, als wanneer op het geval en desselfs omstandigheeden naauwkeurig reguard genoomen, mitsg:s na bevinding van Zaaken, Sorge zal kunnen werden gedragen, dat deselve van de noodwendige onkosten, die wezentlijk alleen ten nutte van een uijt het water gehaald mensch gemaakt zijn, Restitutie bekomen, en wegens den besteeden tijd en moeijte, wanneer sulx begeerd mogte werden, in reedelijkheijd en naar omstandigheeden van zaaken, belooninge erlangen, zonder onderscheijd, of de hulpmiddelen van het gewenschte Succes zullen zijn geweest, en den drenkeling in ‘t Leeven behouden zal zijn ofte niet.

Sullende egter bij het meerm: t’ affigeerene placcaat uijtdruckelijk werden geordonneert, dat zoo ras men begonnen heeft de vereijschte hulpmiddelen aan den Drenkeling t’ appliceeren, ter Selver tijd, en zonder naar den uijtslag derselver te wagten, aan den Heer Independent Fiscaal behoorlijk kennis zal moeten werden gegeeven van het geval en alle de Circumstantiën van dien, te weeten wanneer hetselve ter deeser Steede, dan wel zoo na bij zal komen voor te vallen, dat zulx met gevoeglijkheijd zal kunnen geschieden; maar Sulx ten platten Lande gebeurende; op plaatsen wier afgeleegentheijd niet mogte toelaten, de zaak zoo tijdig als even is gemeld aan de Resp: officieren der Justitie bekend te maken, dat als dan zal moeten worden in agt genoomen, ‘t geen thans omtrent personen die niet natuurlijker wijze om ‘t Leeven geraakt zijn, gebruijkelijk is, namentlijk dat wanneer alle aangewende moeijte, omtrent een drenkeling vergeefs mogte zijn uijtgevallen, en denselven dus niet in ‘t Leeven heeft kunnen behouden werden, des doenelijk eerst eenige der Buuren tot Schouwinge van t’ doode lichaam geroepen en vervolgens aan den officier onder wiens district het geval is gebeurd, de vereijschte kennisse zal moeten gegeeven werden.

Terwijl wijders ter deeser gelegentheijd, meede op het voorstel van den Heere Gouverneur goedgedagt en dienvolgens beslooten is, bij het meerm: placcaat ook te permitteeren dat een zig Selven verhangen hebbende Slaaf, Slavinne ofte ander persoon, vrijelijk zal mogen werden losgesneeden, ten eijnde des nog doenelijk zijnde, op gelijke wijze als een drenkeling behandelt en in ‘t Leeven behouden te kunnen werden, mits daar van aan de Resp: officieren der Justitie inselvervoegen de vereijschte kennisse zal moeten werden gegeeven, als hier boven ten opzigte van een uijt het water opgehaald persoon is gesegd.

Laatstelijk wierd door den Burger Pieter Broedersz, als generaalen pagter der Caabse Wijnen, het onderstaande Request gepresenteert.

Aan den Wel Edelen groot agtb: Heere Rijk Tulbagh, Raad ordinaris van neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: raad van Politie.

‘Wel Edele groot Agtb: Heer! en E: Agtb: Heeren.’

‘Vertoond met d’ uijtterste Submissie en onderdanigheijd, Uwe Wel Edele groot agtb: en E: Agtb: gantsch needrigen Dienaar den generalen Pagter der Caabse Coele wijnen alhier Pieter Broedersz:, hoe dat in den voorl: Jaare, wanneer hij Supp:lt insgelijx aanneemer van evengem: generalen wijn pagt is geweest, het Caabse Moutbier door ofte van wegens den doenmaligen Pagter dier drank, in diversse huijssen gesleeten geworden sijnde, den Supp:lt als nu wederom moet ondervinden, dat den teegenwoordigen pagter van voorsz: bier Willem Hurter, het gem: voedspoor volgende, daar inne op eene ongelimiteerde wijze is voortvarende, tot zoo verre Selfs, dat voorsz: drank zijnentwegen, thans in alle de door den Supp:lt gestelde Tapperijen, meede werd gedebiteerd, waar door dienvolgens aan den Supp:lt in het slijten Sijner wijnen aanmerkelijke Schaade werd te weege gebragt: En nadien in voorige tijden, en wel Seedert 30 a 40 Jaaren herwaarts, aan de Resp: pagters van ‘t voorseijde Moutbier, niet meer als 2: á 3: TapHuijsen is vergund geworden, en dat gem: Hurter oversulx deese Concessie verre te booven gaande, desselfs voorsz: voor hem Supp:lt ten hoogsten prejudiciabel gedoente gevolgelijk in der tijd, zijn Supp:lts totale ruin, zoude kunnen na zig Sleepen; Zoo neemt den Supp:lt op ‘t Eerbiedigst de vrijheijd, zig te keeren tot Uwe Wel Edele groot Agtb: en E: Agtb:, met needrig versoek, dat het deselve goedgunstelijk moge behagen, t’ ordonneeren, dat het meerm: Moutbier ingevolge de hier vooren aangehaalde veel Jarige usantie, Slegts in Twee of drie huijsen zal werden gedebiteerd’

’/:onderstond:/ ‘T welk doende &:a /:was geteekend:./ P: Broedersz.’

Ten belange van welk versoekschrift in overweeging is genoomen, dat de pagt van ‘t Caabse Moutbier op die Selfde Conditiën als Seedert dies opregting altoos en zonder eenige de minste verandering is geschied, onder Ult:mo aug:s deeses Jaars, weederom publicq verpagt geworden sijnde, te weeten dat daar bij aan een ygelijk vergund is, Bier uijt de Brouwerij te haalen, en hetselve vervolgens tot Sodanige prijsen als hun goed dunkt, wederom ‘t zij bij de grote of klijne maat te mogen debiteeren; het oversulx direct met den Inhoude der voorsz: pagtConditie Strijdig zoude Zijn, dat daar omtrent als nu eenige verandering ofte bepaling wierde gemaakt; en dat wijders ingevalle hier in eenig wezentlijk nadeel voor ged: generalen wijnpagter mogte resideeren, denselve zulx voor het opveijlen der voorsz: pagt van ‘t Caabse moutbier, deesen rade hadde behoren voor te dragen, die als dan daar op zodanig Soude hebben kunnen disponeeren, als men ten meesten voordeele der E: Comp:n hadde vermeijd te behoren: Weshalven dan ook om alle de voorsz: reedenen verstaan is, het bij geciteerd request gedaan versoek van meerm: Pieter Broeders, van de hand te wijzen.

Aldus Geresolveerd ende Geadresseerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz.

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J:J: Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

C. 147, pp. 309-315.¶

Dingsdag den {17691205} 5: Decbr: 1769

‘S voormiddags alle present.

Vermits het aanweesend’ uijtkomend Schip Burg , t’ welk met masthouten en diversse andere goederen voor dit gouvernement in ‘t vaderland is afgelaaden, thans tot op het ijzer en de Smeekolen na, is ontlost geworden, wierd dierhalven door den Heere Gouverneur in consideratie gegeeven, of men zig deese presente geleegentheijd niet behoorde te nutte te maken, met in voorsz: kiel een parthij Tarw in mindering van den verwagt werdenden Eijsch van dit graan, naar Batavia af te Steeken, te meer dewijl men hier door niet alleen Soo veel t’ eerder eenige Ruijmte in ‘S Comp:s Maguazijnen zoude bekoomen; maar dat Sulx aan den anderen kant ook ten principale zoude Strecken, tot uijtwinning van den tijd en moeijte die ‘er onvermeijdelijk zoude werden vereijscht, met het bij een brengen der Ballas, die men voorsz: Bodem andersints Soude moeten doen inneemen: voegende zijn Edele verders hier bij, dat om verseekert te zijn, of het afscheepen van Granen in ‘t ged: Schip met volkomen gerustheijd zoude kunnen geschieden, hij Heere Gouverneur het Ruijm inmiddels door expressen Gecommitteerdens, naauwkeurig had doen visiteeren, dewelke naar verrigting van zaaken, hadden verleend, het volgende Schriftelijk Rapport.

‘De ondergeteekendens door den Wel Edelen groot agtb: Heere Rijk Tulbagh, Raad ordinaris van Neederlands India, en gouverneur in Loco &:a &:a expres gecommitteerd geworden zijnde zig te vervoegen, aan boord van ‘t aanweesend’ en van dies voor dit Gouvernement ingehad hebbende goederen thans ontloste Schip Burgh , omme ten overstaan van desselfs Schipper en opperStuurman, op het naauwkeurigste op te neemen en te visiteeren, de gesteldheijd van ‘t ruijm dier kiel, of namentlijk in hetselve, met gerustheijd, eenige Tarw zoude kunnen werden afgeladen, dan wel dat het voorsz: Ruijm, door de daar in geleegen hebbende masthouten met een quade Reuk mogte zijn bezet gebleeven, en het geciteerde daar in af te Scheepenen Coorn daar door aan eenig bederf zoude werden geExponeert; Zoo verclaaren wij bij deesen, dat na dat het ruijm van voorseijden Bodem, zoo door koel-zeijlen als andersints, eenige dagen na den anderen gelugt, en inmiddels op het Zorgvuldigste gezuijvert geworden was, de ondergeteekendens vervolgens ter voldoeninge aan voorsz: g’ Eerde ordre, zig na boord van ged: Bodem hebben begeeven, als wanneer zijl: het gem: Ruijm allesints helder en Schoon, mitsg:s met geen de minste quaade reuk bezet bevonden hebben, invoegen zij dan ook vermeijnen, dat het ged: Schip Burgh gerustelijk met tarw zal kunnen werden beladen, zonder dat, voor zoo veel het hun toescheijnd, men in ‘t minste behoeft bekommert te zijn, dat dit graan, ter zaake voorsz: aan eenig bederf zoude weesen bloot gesteld.’

‘Waarmeede gedenkende aan ‘t bovengem: hoog geagt bevel, behoorlijk te hebben voldaan, laaten wij deesen dienen voor needrig Rapport.’

’/:Onderstond:/ Cabo de goede hoop den 2: Decemb: 1769. /:lager:/ als gecommitt:s /:was geteek:d/ J:b Rijzik, D: de Haas, P: v:d: Berg /:ter zijden Stond:/ Ten onsen overstaan /:en geteekend:/ F: v: Ewijk, A:d: Keijzer.’

En nadien uijt den Inhoude van ‘t gedagte Rapport Consteert, dat het ruijm van ‘t meerm: Schip Burg , met geen de minste quade Reuk bezet zijnde, het afscheepen van Tarw in ‘t Selve, gevolgelijk zonder eenige swarigheijd zal kunnen geschieden; Is dierhalven ten meesten dienste der E: Comp:n beslooten, dat met ged: bodem 140 a 150: Lasten Tarw voor batavia zullen werden afgestooken.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz.

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H: V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J:J: Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

[Signed:] Otto Lud:r Hemmij

C. 147, pp. 316-344.¶

Dingsdag den {17691212} 12: Decbr: 1769

‘S voormiddags, alle present behalven den E: Equipagiemeester Jacob Rijzik, mits Indispositie.

Door den Heer Hoofdadministrateur Jan Willem Cloppenburg overgeleeverd zijnde het kort vertoog der Lasten deeses Gouvernements, gedurende dit Boekjaar 1768/69 nevens die van ‘S Jaars bevorens, ofte d’ A:is 1767/68, dewelke bedragen als volgt, te weeten.

	1768/69	1767/68
Onkosten van Scheepen	ƒ165492:01:08:	ƒ140248:18:-:
Randsoenen Ordinair	d:o 78785:05:-:	d:o 77499:06:08:
Onkosten Ordinair	d:o 31349:13:-:	d:o 30577:08:-:
d:o Extraordinair	d:o 3655:07:-:	d:o 3622:06:-:
Timmeragie & reparatie	d:o 29219:16:-:	d:o 16225:17:08:
Fortificatien	d:o 819:01:08:	d:o 1262:14:08:
Onkosten van S Comp:s Leijfeijgenen	d:o 20356:16:08:	d:o 20466:15:08:
Reecq: van Condemnatie &:a	d:o 5494:02:-:	d:o 5583:06:-:
Onkosten van Chaloupen &:a	d:o 9589:15:-:	d:o 12429:04:-:
Scheeps Zoldijen	d:o 9224:17:08:	d:o 9699:17:08:
Zoldijen aan Land	d:o 127837:04:08:	d:o 134272:04:-:
Somma	ƒ481823:19:08:	ƒ451887:17:08:

	1768/69	1767/68
Onkosten van Scheepen	ƒ165492:01:08:	ƒ140248:18:-:
Randsoenen Ordinair	d:o 78785:05:-:	d:o 77499:06:08:
Onkosten Ordinair	d:o 31349:13:-:	d:o 30577:08:-:
d:o Extraordinair	d:o 3655:07:-:	d:o 3622:06:-:
Timmeragie & reparatie	d:o 29219:16:-:	d:o 16225:17:08:
Fortificatien	d:o 819:01:08:	d:o 1262:14:08:
Onkosten van S Comp:s Leijfeijgenen	d:o 20356:16:08:	d:o 20466:15:08:
Reecq: van Condemnatie &:a	d:o 5494:02:-:	d:o 5583:06:-:
Onkosten van Chaloupen &:a	d:o 9589:15:-:	d:o 12429:04:-:
Scheeps Zoldijen	d:o 9224:17:08:	d:o 9699:17:08:
Zoldijen aan Land	d:o 127837:04:08:	d:o 134272:04:-:
Somma	ƒ481823:19:08:	ƒ451887:17:08:

Is wijders uijt dies te Samentrecking komen te Consteeren, dat de lasten in ‘t generaal deesen Jaare ƒ29936:2:- meerder als A:o pass:o bedragen hebbende, ijder Lastpost in ‘t bijzonder het volgende meerder of minder heeft koomen te rendeeren, als.

		meerder	minder
Onkosten van Scheepen bedragen thans meer als a:o pass:o, uijt hoofde van de gedane onkosten aan vier Scheepen, die in dit Boekjaar hier meer als in 't Jaar bevoorens zijn aangeweest, als meede door de Onkost reekening van den in deesen Jaaren uijt Europa hier gekomenen en weder na Madagascar gezeijlden Hoeker de Zon , mitsg:s door de meer gedane reparatien verstrekte rondhouten tot masten, raas en boegspriets, Equipagie goederen en verstrekte bisschuijt aan diverse 'S E: Comp:s Scheepen, in Steede van 't geen daar in is bedorven geweest, behalven nog een gesuppleerde quantiteijt van 2150 lb Buskruijt aan het uijtgekomene Schip Ruijteveld , in plaats van 't bedorvene in dien Bodem.		ƒ25243:03:08:

Randsoenen Ordinair dit Jaar meer rendeerende als a:o pass:o Spruijt voort, zoo wel uijt de verstrekte kostpenningen en randsoenen voor 4: maanden aan den Heer Independent Fiscaal, en voor 8 maanden aan den Heer Major als aan eenige mindere Dienaren, mattrroosen en recruten, mitsg:s een maand Costgeld aan de opper en onder officieren van het op 't Eijland Bourbon afgelegde Schip Azia		d:o 1285:18:08:

Onkosten Ordinair, bedragen in deesen Jaare ook meer, als A:o pass:o weegens de aan den Heer Independent Fiscaal meer verstrekte huijshuur van vier Maanden aan den, als meede door het afgegeevene buskruijt tot d' Exercitie op Stellenbosch , 't welk in 't gepasseerde jaar niet is verstrekt geworden		d:o 772:05:-:

Onkosten Extraordinair ook meerder belopende, als a:o pass:o komt voort uijt de betaalde premie in dit Jaar voor het doden van wilde gediertens		d:o 33:01:-:

Timmeragie en Reparatie, beloopt thans ook meer ter oorsaak van het gekogte Huijs en Erf, tot opbouw van het aanstaande nieuwe Hospitaal		d:o 12993:18:08:

Fortificatien daar en teegen minder rendeerende als in 't gepasseerde jaar, is ontstaan door t doenmaals meer verwerkte ijzer en Smeekoolen, de verstrekte groene Zeep en verwen ten dienste der arthillerie benevens de arbeijds gereedschappen aan de fortificatie werkers			ƒ443:13:-:

Onkosten van 'S Comp:s Leijfeijgenen meede minder last dragende, is oorspronkelijk door de in a:o pass:o verstrekte rollen graauw Hennipdoek, tot het maken van buldzacken, benevens de wijn die tot recreatie der zieke Slaven is afgegeeven geworden			d:o 109:19:-:

'T Hospitaal, Staat wegens verteerde halve en heele Gagie der daaringelegen hebbende Impotenten in dit Jaar te vooren een Somma van	ƒ9910:18:08:

Reekening van Condemnatie & Confiscatie bedraagt in dit jaar ook minder ter oorsaak van de doenmaals gemaakte palen, Raderen en kruijssen, benevens 't geen meer tot handhaving der Justitie is verstrekt geworden			d:o 89:04:-:

Onkosten van Chaloupen en mindere vaartuijgen, sommeeren in dit jaar insgelijx minder, dewijl A:o pass:o aan Seeven landsboots en in dit jaar maar aan Zes boots d' ordinaire verstrecking is gedaan, mitsg:s doenmaals ook meer ijzer tot reparatie van deselve is verwerkt geworden.			d:o 2839:09:-:

Scheeps Soldijen zijn in dit jaar ook wijniger als a:o pass:o, door het minder bedragen der Zegels tot d' actens van diverse Persoonen, als meede de verteerde guastos van 't volk op de Scheepen en vaartuijgen, mitsg:s het op de zoldij Reekeningen der Scheeps Overheeden belaste montant van te kort bevondene Coopmanschappen			d:o 475:-:-:

Soldijen aan Land belopen in dit Jaar al meede minder als a:o pass:o wegens de in 't voorl: Jaar verstrekte monteering aan 't guarnisoens volk ten bedrage van	ƒ23904:18:08:
Waar van egter weder afgaan de verstrekte goede maanden Subsidie kostpenn: en verteerde guastos, item het 't soek gebragte beddegoed in 't hospitaal ter somma van	ƒ17469:19:-:		d:o 6434:19:08:
		ƒ40328:06:08:	d:o 10392:04:08:

		meerder	minder
Onkosten van Scheepen bedragen thans meer als a:o pass:o, uijt hoofde van de gedane onkosten aan vier Scheepen, die in dit Boekjaar hier meer als in 't Jaar bevoorens zijn aangeweest, als meede door de Onkost reekening van den in deesen Jaaren uijt Europa hier gekomenen en weder na Madagascar gezeijlden Hoeker de Zon , mitsg:s door de meer gedane reparatien verstrekte rondhouten tot masten, raas en boegspriets, Equipagie goederen en verstrekte bisschuijt aan diverse 'S E: Comp:s Scheepen, in Steede van 't geen daar in is bedorven geweest, behalven nog een gesuppleerde quantiteijt van 2150 lb Buskruijt aan het uijtgekomene Schip Ruijteveld , in plaats van 't bedorvene in dien Bodem.		ƒ25243:03:08:

Randsoenen Ordinair dit Jaar meer rendeerende als a:o pass:o Spruijt voort, zoo wel uijt de verstrekte kostpenningen en randsoenen voor 4: maanden aan den Heer Independent Fiscaal, en voor 8 maanden aan den Heer Major als aan eenige mindere Dienaren, mattrroosen en recruten, mitsg:s een maand Costgeld aan de opper en onder officieren van het op 't Eijland Bourbon afgelegde Schip Azia		d:o 1285:18:08:

Onkosten Ordinair, bedragen in deesen Jaare ook meer, als A:o pass:o weegens de aan den Heer Independent Fiscaal meer verstrekte huijshuur van vier Maanden aan den, als meede door het afgegeevene buskruijt tot d' Exercitie op Stellenbosch , 't welk in 't gepasseerde jaar niet is verstrekt geworden		d:o 772:05:-:

Onkosten Extraordinair ook meerder belopende, als a:o pass:o komt voort uijt de betaalde premie in dit Jaar voor het doden van wilde gediertens		d:o 33:01:-:

Timmeragie en Reparatie, beloopt thans ook meer ter oorsaak van het gekogte Huijs en Erf, tot opbouw van het aanstaande nieuwe Hospitaal		d:o 12993:18:08:

Fortificatien daar en teegen minder rendeerende als in 't gepasseerde jaar, is ontstaan door t doenmaals meer verwerkte ijzer en Smeekoolen, de verstrekte groene Zeep en verwen ten dienste der arthillerie benevens de arbeijds gereedschappen aan de fortificatie werkers			ƒ443:13:-:

Onkosten van 'S Comp:s Leijfeijgenen meede minder last dragende, is oorspronkelijk door de in a:o pass:o verstrekte rollen graauw Hennipdoek, tot het maken van buldzacken, benevens de wijn die tot recreatie der zieke Slaven is afgegeeven geworden			d:o 109:19:-:

'T Hospitaal, Staat wegens verteerde halve en heele Gagie der daaringelegen hebbende Impotenten in dit Jaar te vooren een Somma van	ƒ9910:18:08:

Reekening van Condemnatie & Confiscatie bedraagt in dit jaar ook minder ter oorsaak van de doenmaals gemaakte palen, Raderen en kruijssen, benevens 't geen meer tot handhaving der Justitie is verstrekt geworden			d:o 89:04:-:

Onkosten van Chaloupen en mindere vaartuijgen, sommeeren in dit jaar insgelijx minder, dewijl A:o pass:o aan Seeven landsboots en in dit jaar maar aan Zes boots d' ordinaire verstrecking is gedaan, mitsg:s doenmaals ook meer ijzer tot reparatie van deselve is verwerkt geworden.			d:o 2839:09:-:

Scheeps Soldijen zijn in dit jaar ook wijniger als a:o pass:o, door het minder bedragen der Zegels tot d' actens van diverse Persoonen, als meede de verteerde guastos van 't volk op de Scheepen en vaartuijgen, mitsg:s het op de zoldij Reekeningen der Scheeps Overheeden belaste montant van te kort bevondene Coopmanschappen			d:o 475:-:-:

Soldijen aan Land belopen in dit Jaar al meede minder als a:o pass:o wegens de in 't voorl: Jaar verstrekte monteering aan 't guarnisoens volk ten bedrage van	ƒ23904:18:08:
Waar van egter weder afgaan de verstrekte goede maanden Subsidie kostpenn: en verteerde guastos, item het 't soek gebragte beddegoed in 't hospitaal ter somma van	ƒ17469:19:-:		d:o 6434:19:08:
		ƒ40328:06:08:	d:o 10392:04:08:

Soo als ook uijt het voorseijde vertoog is komen te blijken, dat de Zuijvere winsten en ‘S Lands Inkomsten, hebben bedragen als volgt, namentlijk.

	d' a:is 1768/69	d' A:is 1767/68
winsten	ƒ36126:01:-:	ƒ52831:12:08:
'S Lands Inkomsten	d:o 161287:06:-:	d:o 126816:05:-:
	ƒ197413:07:-:	ƒ179647:17:08:

	d' a:is 1768/69	d' A:is 1767/68
winsten	ƒ36126:01:-:	ƒ52831:12:08:
'S Lands Inkomsten	d:o 161287:06:-:	d:o 126816:05:-:
	ƒ197413:07:-:	ƒ179647:17:08:

Sulx de winsten dit Jaar ƒ16705:11:08: minder dan a:o pass:o hebben afgeworpen het geen ten principale is voortgevloeijd, door de minder verkogte Coopmanschappen, mitsg:s door de wijniger geligte ducatonnen, als meede door de minder op assignatie naar ‘t vaderland in Cassa getelde penningen.

Terwijl daar en teegen ‘S Lands Inkomsten ƒ34471:1: meerder komende te monteeren, Sulx hoofdzakelijk is gecauseerd, dat ‘er deesen Jaare een aansienlijk bedragen van agterstallige Thiendens en Recognitie penn: zoo van Leenplaatsen, als voor t’ overvoeren van eenige kassen wijn en pijpen Bier die met diverse ‘S E Comp:s bodems voor particulieren alhier zijn aangebragt, is ingekomen, voorts dat de pagten deesen Jaare hoger als a:o pass:o geloopen, en meerdere Zegels dan in den afgeweekenen Jaare verkogt geworden zijn.

En is ten deesen belange verstaan opgem: Heere Hoofd administrateur te qualificeeren, om met ‘t Sluijten der negotie Boeken te doen voortgaan.

Waar na door de E: E: keldermeester en Dispencier Pieter Hacker en Adriaan van Schoor, mitsg:s den pakhuijsmeester Petrus Ludovicus le Sueur ingediend zijnde, de volgende versoekschriften.

Aan den Wel Ed: groot agtb: Heere Ryk Tulbagh Raad ordinairis van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a, benevens den E: Agtb: raad van Politie.

‘Wel Edele groot agtb: Heer en E: Agtb: Heeren.’

‘Den ondergeteek: keldermeester versoekt Seer Eerbiedig, aan Uwe Wel Edele groot agtb: en E: agtb:s dat aan hem mag valideeren, de hier ondergespecificeerde afschrijving te weeten.’

‘

2621:	Cann: arak op 26210 1/2 Cann: dewelke onder dato deeses restant verblijven a 10 pC:to
44970:	Cann: Caabse wijn op 449706: Cannen die onder dato deeses meede restant verblijven a 10 pC:t
63:	Cann: Caabse Brandewijn op 634: Cann: dewelke onder dato deeses Insgelijx restant verblijven á 10 pC:to

‘

2621:	Cann: arak op 26210 1/2 Cann: dewelke onder dato deeses restant verblijven a 10 pC:to
44970:	Cann: Caabse wijn op 449706: Cannen die onder dato deeses meede restant verblijven a 10 pC:t
63:	Cann: Caabse Brandewijn op 634: Cann: dewelke onder dato deeses Insgelijx restant verblijven á 10 pC:to

‘In ‘t Casteel de goede hoop Ult: Aug:s 1769:’

’/:was geteekend:/ P: Hacker.’

‘Den Wel Edele groot agtb: Heere Rijk Tulbagh, Raad ordinair van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a, benevens den E: Agtb: raad van Politie, werd Eerbiedig versogt, dat aan den ondergeteeK Dispencier mag werden toegestaan d’ ordinaire afschrijving van d’ onderstaande goederen, dewelke door Spillagie, Leccagie, aanslaan der muuren als andersints onvermijdelijk in een jaar komen t’ ontstaan; namentlijk.’

‘

458 1/2:	mud: Tarwe op 18083 3/8 mud: als.
	290 1/2 mud: op 9683 3/8 mud, over 't Jaar geleegen 3: pC:to
	168: mud: op 8400 mud: binnen 't Jaar 2 pC:t
20 3/8	mud: Rogh, op 730 7/8 mud: te weeten
	17 7/8 mud: op 599 3/4 mud, over t Jaar 3: pCt:
	2 1/2 mud: op 131 1/8 mud, binnen 't Jaar 2: pCt:
35 1/8	mud: garst op 1791 mud, als
	33 1/4 mud op 1665 1/2 mud over 't Jaar 2: pCt:
	1 7/8 mud op 125 1/2 mud binnen 't Jaar 1 1/2 pCt:
2 1/8	mud: gemeene gort op 148 mud: te weeten
	-1/4: mud op 17 3/8 mud: over t Jaar 2 pCt:
	1 7/8 mud op 130 5/8 mud binnen t Jaar 1 1/2 pCt:
1/2	mud Fijne gort op 38 1/2 mud binnen 't Jaar 1 1/2 pCt:o
42 5/8	mud Bonen op 853 1/4 mud Sijnde 5 pCt:o
18 3/8	mud Erweten op 922: over 't Jaar 2: pCt:o
8589	lb Rijst op 286329 lb Sijnde 3 pCt.
1049	lb Bisschuijt op 66928 lb als.
	183 lb op 9169: lb over t Jaar 2: pCt.
	866 lb op 58859 lb binnen 't Jaar 1 1/2 pCt.
197	lb Poeder Suijker op 9872 lb Sijnde 2: pCt:o
19:	lb Candij Suijker op 952 lb Sijnde 2: pCto
10 7/8	lb Hop op 1095 lb Sijnde 1: pCt:o
29	lb peper op 1293 1/2 lb over 't Jaar Sijnde 2 1/4: pCt:o
36 1/2	lb gaarn Cattoene op 2519 1/2 lb als.
	22 7/8 lb op 1147 5/8 lb over t Jaar 2 pCt:
	13 5/8 lb op 1371 7/8 lb binnen t Jaar 1 pCt:
4.	lb Wax op 164 lb over 't Jaar 3 pCt:
53:	lb Wax Caarssen op 1778 lb over t Jaar 3 pCt:
80	lb Zeep als
	64 lb marcelliaanse op 3200: lb	Sijnde 2 pCt:o
	16 lb spaanse op 814 lb	Sijnde 2 pCt:o
41 7/10	Cann: olijven olij op 835 1/2 Cann:	over 't Jaar 5: pCt:o
51:	Cann: Clappus olij op 1021: Cann:
88 2/5	Cann: Lijn lijk op 1769 1/2 Cann:
158 1/5	Cann: Traan op 3165 1/2 Cann: zijnde 5 pCt:

‘

458 1/2:	mud: Tarwe op 18083 3/8 mud: als.
	290 1/2 mud: op 9683 3/8 mud, over 't Jaar geleegen 3: pC:to
	168: mud: op 8400 mud: binnen 't Jaar 2 pC:t
20 3/8	mud: Rogh, op 730 7/8 mud: te weeten
	17 7/8 mud: op 599 3/4 mud, over t Jaar 3: pCt:
	2 1/2 mud: op 131 1/8 mud, binnen 't Jaar 2: pCt:
35 1/8	mud: garst op 1791 mud, als
	33 1/4 mud op 1665 1/2 mud over 't Jaar 2: pCt:
	1 7/8 mud op 125 1/2 mud binnen 't Jaar 1 1/2 pCt:
2 1/8	mud: gemeene gort op 148 mud: te weeten
	-1/4: mud op 17 3/8 mud: over t Jaar 2 pCt:
	1 7/8 mud op 130 5/8 mud binnen t Jaar 1 1/2 pCt:
1/2	mud Fijne gort op 38 1/2 mud binnen 't Jaar 1 1/2 pCt:o
42 5/8	mud Bonen op 853 1/4 mud Sijnde 5 pCt:o
18 3/8	mud Erweten op 922: over 't Jaar 2: pCt:o
8589	lb Rijst op 286329 lb Sijnde 3 pCt.
1049	lb Bisschuijt op 66928 lb als.
	183 lb op 9169: lb over t Jaar 2: pCt.
	866 lb op 58859 lb binnen 't Jaar 1 1/2 pCt.
197	lb Poeder Suijker op 9872 lb Sijnde 2: pCt:o
19:	lb Candij Suijker op 952 lb Sijnde 2: pCto
10 7/8	lb Hop op 1095 lb Sijnde 1: pCt:o
29	lb peper op 1293 1/2 lb over 't Jaar Sijnde 2 1/4: pCt:o
36 1/2	lb gaarn Cattoene op 2519 1/2 lb als.
	22 7/8 lb op 1147 5/8 lb over t Jaar 2 pCt:
	13 5/8 lb op 1371 7/8 lb binnen t Jaar 1 pCt:
4.	lb Wax op 164 lb over 't Jaar 3 pCt:
53:	lb Wax Caarssen op 1778 lb over t Jaar 3 pCt:
80	lb Zeep als
	64 lb marcelliaanse op 3200: lb	Sijnde 2 pCt:o
	16 lb spaanse op 814 lb	Sijnde 2 pCt:o
41 7/10	Cann: olijven olij op 835 1/2 Cann:	over 't Jaar 5: pCt:o
51:	Cann: Clappus olij op 1021: Cann:
88 2/5	Cann: Lijn lijk op 1769 1/2 Cann:
158 1/5	Cann: Traan op 3165 1/2 Cann: zijnde 5 pCt:

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Casteel de goede Hoop Ult: aug:s 1769, /:was geteekend:/ A:v: Schoor.’

Aan den Wel Edelen groot agtb Heere Rijk Tulbagh, Raad ordinairis van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E: agtb: raad van politie

‘Wel Edele groot Agtb: Heere en E: Agtb: Heeren’

‘Den ondergeteek: Pakhuijsmeester versoekt zeer Eerbiedig, dat aan hem mag werden toegestaan, d’ ordinaire afschrijving op de hier onder te noemene goederen, geduurende dit afgeweeken Boekjaar, onvermijdelijk gevallen, bestaande in ‘t volgende, namentlijk.’

‘

Cramerijen
8:	lb Alluijn op 277: lb over 't Jaar geleegen hebbende à 3 pCt:o
17:	lb Lijm op 352 lb	a 5 pCt:o
23:	lb Stijfsel op 459 lb	a 5 pCt:o

Loot
14:	lb plat op 11411 lb	a 1/8 pCt:o
3:	lb Schuijt op 2489	a 1/8 pCt:o

Cooper
5 1/4	lb gesort: op 4204: lb a 1/8 pCt:o

Yser
2391:	lb gesort: als
	2226 lb op 148420 lb over 't Jaar geleegen hebbende a 1 1/2 pCt:o
	165 lb op 16511 lb binnen 't Jaar aangebragt a 1 pCt:o

Staal
24	lb op 1622 1/2 lb over 't Jaar gelegen hebbende a 1 1/2 pCt:o

Spijkers
297:	lb gesort: op 19827 lb over 't Jaar gelegen hebbende a 1 1/2 pC:t

Verwen
84	lb gesort: grove op 2804 over 't Jaar gelegen hebbende a 3 pCt:

Tabak
36	lb op 1204 lb à 3 pCt:o

Specerijen
3/4	lb Nooten op 81 1/4 lb	á 1 pCt:o
3/4	lb nagulen d:o 79 1/2 d:o
1 1/4	lb Foulij d:o 127 5/8 d:o
1 1/4	lb Canneel d:o 126 d:o

Coffijboonen
9	lb op 450 lb over 't Jaar geleegen hebbende a 2. pCt:o

‘

Cramerijen
8:	lb Alluijn op 277: lb over 't Jaar geleegen hebbende à 3 pCt:o
17:	lb Lijm op 352 lb	a 5 pCt:o
23:	lb Stijfsel op 459 lb	a 5 pCt:o

Loot
14:	lb plat op 11411 lb	a 1/8 pCt:o
3:	lb Schuijt op 2489	a 1/8 pCt:o

Cooper
5 1/4	lb gesort: op 4204: lb a 1/8 pCt:o

Yser
2391:	lb gesort: als
	2226 lb op 148420 lb over 't Jaar geleegen hebbende a 1 1/2 pCt:o
	165 lb op 16511 lb binnen 't Jaar aangebragt a 1 pCt:o

Staal
24	lb op 1622 1/2 lb over 't Jaar gelegen hebbende a 1 1/2 pCt:o

Spijkers
297:	lb gesort: op 19827 lb over 't Jaar gelegen hebbende a 1 1/2 pC:t

Verwen
84	lb gesort: grove op 2804 over 't Jaar gelegen hebbende a 3 pCt:

Tabak
36	lb op 1204 lb à 3 pCt:o

Specerijen
3/4	lb Nooten op 81 1/4 lb	á 1 pCt:o
3/4	lb nagulen d:o 79 1/2 d:o
1 1/4	lb Foulij d:o 127 5/8 d:o
1 1/4	lb Canneel d:o 126 d:o

Coffijboonen
9	lb op 450 lb over 't Jaar geleegen hebbende a 2. pCt:o

‘In ‘t Casteel de goede Hoop Ult: aug:s 1769: /:was geteekend:/ P:L: Le Sueur.’

Soo is na dies Lectuure goedgedagt om de daar bij aangehaalde en op derselver administratiën gevallene minderheeden, als de gepermitteerde pC:tos niet Excedeerende te laten valideeren en dienvolgens bij de Negotie Boeken deeses gouvernements te doen afschrijven.

Sijnde wijders op het voordragen van den Heer Independent Fiscaal M:r Joachim van Plettenberg als Capitain der Compagnie Pennisten, de volgende onder Officieren in gem: Comp:ie aangesteld, als:

Den Burgerraad Andries Brink tot Sergeant, in Steede van den onlangs tot landdrost van Stellenbosch en Drakensteijn bevorderden Lucas Sigismundus Faber.

De Boekhouders Christoffel Brand en Gerhardus Hendrik Cruijwagen tot Corporaals, d’ Eerste ter plaatsvullinge van den overleedene Jean Benjamin D’Aillij en laatstgem: vooropgem: Brink.

Den Jong adsistend Jan Adriaan van Schoor tot vaandeljonker in Steede van ged: Brand.

En is voorts, vermits het overlijden van den Eersten Lieutenant in de Comp:ne der Invalides Jan de waal, goedgevonden, als zodanig te laten optreeden, den onder dito Michiel Smuts d’ oude en welkers plaatse den burger Jan Loose tot onder Lieutenant aangesteld Zijnde, is wijders in Steede van den meede overleedene Burgert van Dijk wederom tot vaandrig in de Comp:ne de reserve benoemd, den meede burger Jan Anthonij Hitsman; Terwijl ook ten aansien op de Batterij ‘S Heeren Hendriks Kinderen, een Commandant of Hoofd komt te mancqueeren, den Burger Daniel Roodt daar toe bevordert weesende zijn voort zoo in Steede van denselven, als in de plaatse van den gerepatrieerden Gerrit Reijnders, wederom tot Constapels aangesteld de burgers Jan Hendrik Matthijs en Erik Gustaph Aspelink.

Vervolgens is geleesen zeeker versoek Schrift door den Heer President en verdere Leeden des Burger krijgs Raads gepresenteert, luijdende als volgt.

Aan den Wel Edelen groot Agtb: Heer Rijk Tulbagh Raad ordinaris van Neederlands India, mitsg:s gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E: Agtb: raad van Politie.

‘Wel Edele groot Agtb: Heer en E: agtb: Heeren’

‘D’ ondergeteek:s President en Leeden des burger krijgsraads alhier, hebben d’ Eere Uwe Wel Edele groot agtb: en E: Agtb:s eerbiedig te vertoonen: hoe dat den Burger Hans Pieter Becker, zig eenige Jaaren herwaarts, niet alleen Seer Slegt en ongehoorsaam onder ‘t geweer heeft gedragen, maar ook bij de laatst gedane Exercitie, aan den Sergeant Joh:s Casparus Lotter, die hem tot Stilswijgen en attentie vermaande, de Schuldige obedientie geweijgert, en nog boven dien, na dat d’ Exercitie was gedaan, zig na gem: Lotter’s woonhuijs heeft begeeven, denselven op een onbetamelijke en brutale wijze voor de Deur geEijscht, en met inpertinente Scheldwoorden bejeegend:’

‘Weshalven de Supplianten de vrijheijd neemen, zig te wenden, tot Uw Wel Edele groot agtb: en E: Agtb: met ootmoedig versoek, dat het deselve behagen moge, gen:de Becker, als een onnut en Schadelijk Subject, van hier te versenden, dan wel andersints met hem te handelen, als Uw wel Edele groot Agtb: en E: Agtb: zullen gelieven goed te vinden.’

’/:onderstond:/’

‘’T Welk doende &:a /:was geteekend:/ H: v: Prehn, J:M:s Cruijwagen, J:A: la Febre, A: v:d: Poel, Jan Christoffel Fleck, M: v: Breda, C:G: Maasdorp, P: Soermans, Cornelis van der Poel, P: E:st Sparenberg, Joh:s Smuts.’

Waar op beslooten is, den daar in vermelde burger Hans Pieter Becker, wegens desselfs onbetamelijke conduite, als een onnut en Schadelijk Subject voor deese Colonie, met een der verwagt werdende Retourscheepen, om gedurende de reijse voor de cost Scheeps dienst te doen, naar ‘t vaderland te versenden, Sullende men desselfs Huijsvrouw en kind nevens hem derwaarts laten vertrecken, ende Sulx ter Consideratie van hunl: armoede vrij van Transport en Costgeld.

Wijders geresumeerd zijnde, d’ ingediende nominatiën van kerkenraade zoo hier aan Cabo, als in de buijten Districten, is goedgevonden de gedane Electie van Ouderlingen t’ approbeeren en verders uijt het dubbeld genomineerd getal, tot Diaconen te verkiesen, de volgende Persoonen, te weeten.

In de kerk hier aan Cabo.

Johannes Meijnderts Cruijwagen tot ouderling, in plaatse van den afgaanden Evert van Schoor.

Hendrik Pieter Möller en Jan Coenraad Gie tot Diaconen, voor d’ uijtgediende Hendrik Pieter Moller, en Johan Christoffel Fleck.

In de Stellenbosche kerk

Johannes Jacobus Conterman tot Ouderling, in Steede van Dirk de vos, en Philip wouter de vos, tot Diacon, in plaatse van Pieter Wium de Jonge.

In de kerk van Drakensteijn

Roelof van der Merwe tot ouderling voor den aftetreedenen Jan de Villiers

Isaac Nel en Jeremias Coetser, tot Diaconen in Steede van Pieter de villiers Pietersz: en Pieter Blignault

In de kerk in ‘t Land van Waveren .

Pieter Theron tot ouderling en plaatse van Jacobus du Toit, en Hendrik Francois Moller tot Diacon, voor den afgaanden Jan Geijsbert Olivier.

In de Swart Landse kerk.

Pieter van der Bijl tot ouderling, en Johannes van Aarden tot diacon, den Eersten in plaatse van Michiel Basson d’ oude, en den anderen voor Matthijs Michielsz Basson

Sullende kerkenraade van Stellenbosch , Drakensteijn , ‘t Land van Waveren en ‘t Swart Land daar benevens werden aangeschreeven, dat dewijl de noodsakelijkheijd zulx tegenwoordig begind te vereijsschen, Zijl: dierhalven in ‘t kort en ter vereijschter tijd, een Commissaris politicq uijt deese vergaderinge zullen te wagten hebben, om het opneemen van de Reekeningen der arme gelden, en wat verders in de voorsz: kerken Raden mogte voorvallen of van noodsakelijkheijd zal werden gevonden, bij te woonen en te verrigten; waartoe voor deese reijs benoemd en aangesteld is, den E: Coopman en Dispencier Adriaan van Schoor.

Voorts zijn uijt de in dubbelden getale genomineerde Persoonen om na gebruijk in de onderstaande Collegien dienst te doen, verkoren, als.

Tot Burgerraden

Andries Brink en Jacobus Alexander la Febre in Steede van de uijtgediende Jan Fredrik Willem Böttiger en Jacobus van Reenen.

Tot Weesmeesteren

Gerhardus Hendrik Cruijwagen en Johannes van Citterd, in plaatse van de afgaande Johannes Fischer en Jacobus van Reenen.

Tot Commissarissen van civiele en Huwelijx Zaaken.

Jan Aarnout Bleumer en Adam Gabriël Muller ter plaatsvullinge van de aftetreedene Christoffel Brand en Rogier Bernardus van Blerk.

Sijnde ook in Steede van den E: Equipagiemeester Jacob Rijzik, die op Sijn versoek van ‘t presidie in dat Collegie is ontslagen wederom tot President verkooren, den E: Coopman en Cassier M:r Jacobus Johannes le Sueur.

Tot heemraden van Stellenbosch en Drakensteijn .

Adriaan van Brakel en Josias de kock, Jan de Villiers d’ oude en Roelof van der Merwe in Steede van Johannes Albertus Mijburg, Hercules Adriaan Malan, Jacob Marais en Andries du Toit Pietersz:

Tot Heemraden van Swellendam .

Pieter ter Blanche en Jacobus Botha Theunisz: in plaatse van d’ uijtgediende Gerrit Hend:k Mijer Esaiasz: en Nicolaas de Bruijn.

Laatstelijk door den Heere gouverneur geproduceert zijnde het placcaat, dat in Conformiteijt van ‘t gearresteerde ter Sessie van den 14: Nov: Jongstl: nopens het appliceeren en in ‘t werk Stellen van gepaste middelen tot behoudenis der drenkelingen &: is ontworpen geworden; is na lecture van hetselve verstaan, dat het voorsz: placc:t indiervoegen gepubliceerd en alomme zal werden geaffigeerd.

Aldus geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Daage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J:JL Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

[Signed:] Otto Lud:r Hemmij

C. 147, pp. 345-355.¶

Dingsdag den {17691219} 19: Decbr: 1769

‘S voormiddags alle present uijtgenomen den E: Equipagiemeester Jacob Rijzik, mits Indispositie.

D’ E E: Pieter Hacker en Dirk Westerhoff in conformiteijt van het geresolveerde, ter Sessie van den 22: augustus deeses Jaars bij ‘t afsluijten en weder formeeren der Negotie Boeken deses gouvernements geadsisteerd hebbende, wierd op heeden dien aangaande door deselve ingeleeverd het onderstaande Rapport.

Aan den wel Edelen groot agtb: Heere Rijk Tulbagh raad ordinaris van neederlands India en gouverneur van Cabo de goede Hoop &:a &:a &:a benevens den E: Agtbaren politicquen Raad.

‘Wel Edele groot Agtb: Heere en E: Agtb: Heeren.’

‘U wel Edele groot Agtb: en E: Agtb: bij derselver Sub dato 22: aug:s Jongstl: genomene Resolutie, de ondergeteekendens hebbende gelieven te benoemen, omme bij de onder Ult: aug:s 1769 af te Sluijtene Negotie Boeken, mitsg:s de met primo September daar aan volgende te formeerne nieuwe Boeken deeses gouvernements te adsisteeren, ten eijnde de voorsz: Boeken op den door haar Hoog Edelens de Heeren der Hooge Indiaasche Regeering geordonneerden voet wierden gebragt, zoo neemen de ondergeteekendens de vrijheijd, Uw Wel Edele groot Agtb: en E: Agtb: door deesen Eerbiediglijk te rapporteeren, dat zij in naarkominge van dat g’Eerd besluijt bij de afsluijting een Formeering der voorm: Boeken hebbende geadsisteerd, de afgeslotene Boeken op sodanigen voet zijn gesteld als in opvolging en ter voldoeninge der gevenereerde Intentie onser Heeren Majores de dato 21: 8 ber: 1766:, door haar Wel Edele groot Agtb: de Heeren der hooge Indiasche Regeering bij derselver generaale Resolutie van den 14:de Junij 1767 beraamd en bij eene onder den 8 ste Januarij 1768 herwaards gesondene Circulaire missive, geordonneerd geworden is, des de Contanten, zoo in de groote, als klijne Cassa p:r restant bevonden, bij voorsz: Negotie Boeken op zodanigen valeur Zijn gesteld, als de door haar Hoog Edelens ten voorbeelde voor de Negotie Boeken deeses gouvernements overgezondene modellen aanwijzen, namentlijk de Ducatons van 72: Stuijv:s op 66 Stv:s ijder, en dus met eene vermindering van 8 1/3 pCt:o en zoo meede de rendementen der Crediteuren wegens hun te voorenstaande Reekeningen op gelijke voet gereduceert.’

‘De ondergeteekendens vervolgens onder de model Posten ten voorbeelde dit gouvernement toegezonden, de vaderlandse koopmanschappen aangehaald vindende, kunnen niet voor bij Uw Wel Edele groot Agtb: en E: Agtb: onder ‘t oog te brengen, dat vermits ingevolge d’ ordre der Heeren Seeventhienen, bij haar Wel Edele Hoog Agtb: Seer geagte aanschrijvens van den 21 April 1742, nader blijkende bij ‘t daar op in den Jaare 1743: Sub dato 22: Januarij bij ‘t aanweesen ter deeser plaatse van wijlen zijn Excellentie den Heere Gouverneur generaal Gustaaf Willem Baron van Imhoff, in Raade van politie alhier geordonneerde, bij de Negotie Boeken deeses Gouvernements, het Swaar geld met p:mo Septbr 1743 voorm: is g’ Introduceert geworden, de vaderlandse koopmanschappen mits dien met 1/5 gedeelte zijn vermindert, en Seedert dien tijd de Boeken in Swaar geld gehouden geworden zijnde, dus doenmaals op Zodanigen voet gebragt, als haar Hoog Edelens nu hebben gelieven te beveelen, dierhalven wij onder ‘t wijzer oordeel Uwer Wel Edele groot Agtb: en E: Agtb: daar op geene verdere vermindering hebben kunnen maken; weshalven voortgaande tot de ten deesen Gouvernemente ingekogte Producten, en Successivelijk aangebragte Indiasche koopwaren zijn derselver restanten bij ‘t Sluijten der jaar Boeken van A:o 1768/69 vermindert, zodanig als ‘t meergem: model dicteert, als de ten deesen gouvernemente ingekogte producten met 8 1/3 pCt:o de Bataviaasse, Javaasche en om de groote Oost vallende producten met 17 1/2 pCt:, de Cormandelse Coopmanschappen met 6 1/4 pCt:, de Bengaalse Coopmanschappen met 20 2/3 pCt:, de Souratse en Mallebaarse Coopmanschappen met 20: pCt:, de Ceijlonse , Chinase en Jappanse Coopmanschappen met 17 1/2 pCt:. Zijnde wijders ten opzigte van de Posten der Debiteuren en ten agteren staande Reekeningen, de reductie, naar luijd van ‘t meergedagte model gedaan, en met alle verdere Coopmanschappen, provisiën en voornamentlijk met de bepaalde prijsen op de Specerijen &: zodanig gehandelt, als ‘t voornoemde berigt en model aantoond.’

‘Oversulx de voorm: Negotie Boeken in Conformiteijt der respective ordre afgeslooten, en de nieuwe Boeken geformeert zijnde, zoo zijn naarvolgens de voorsz: modellen, onder primo September bij gemelde Boeken ingenomen, alle restanten, zoo van Contanten in de groote als klijne Cassa bevonden, mitsg:s de Coopwaren en provisiën als meede de te voorenstaande reekeningen der Crediteuren, nevens de Debiteuren en ten agteren Staande rekeningen en ‘t gunt bij ‘t voormelde berigt en model posten op de Negotie Boeken verder zijn betrecking heeft, invoegen de negotie Boeken deeses gouvernements dus na de g’Eerde ordre van haar Wel Edele groot Agtb: de Heeren der Hooge Indiaasse Regeering /:zoo de ondergeteekendens vermeijnen:/ ingerigt zijn, en daar meede aan ‘t door Uw Wel Edele Groot Agtb: en E: Agtb: hun geordonneerde pligt Schuldig te hebben voldaan, de vrijheijd neemen deese te laten dienen voor needrig rapport; Blijvende voor ‘t overige met de uijtterste hoog agting.’

’/:onderstond:/’

‘Wel Edele groot Agtb: Heer en E: Agtb: Heeren Uw wel Edele groot Agtb: en E: Agtb: onderdanige en gehoorsame Dienaaren /:was geteekend:/ P: Hacker, D: Westerhoff.’

Waar uijt gebleeken weesende, dat omtrent het afsluijten en formeeren der voorsz: negotie Boeken allesints Conform d’ ordres van haar Wel Edele groot Agtb: de Heeren der hooge Indiasse Regeering tot Batavia, mitsg:s de overgezondene modellen is gehandelt; Is dierhalven goedgedagt, de verrigtingen der voorsz: gecommitteerdens t’ approbeeren, en mits dien het voorsz: Rapport in Copia nevens d’ afgeslootene Negotie Boeken zoo naar ‘t vaderland als naar Batavia te laten afgaan.

Gelijk meede door d’ E E: Hacker en van Schoor, wegens het examineeren der Zoldij Boeken deeses gouvernements het volgende Rapport is ingediend geworden.

Aan den Wel Edelen groot Agtb: Heere Rijk Tulbagh, Raad ordinairis van Neederlands India, gouverneur in Loco &:a &:a &:a benevens den E: agtb: politicquen Raad.

‘Wel Edele groot Agtb: Heer en E: Agtb: Heeren’

‘Ons ondergeteekende hebbende gelieven te Committeeren, om de Zoldij boeken deeses Gouvernements d’ A:is 1768/69 te examineeren, zoo hebben wij die op ‘t naauwkeurigste nagezien, en bevonden dat deselve na d’ ordre der E: Comp:ne gehouden zijn, en dat de afbetalingen aan de Dienaren na behooren is verrigt, zoo als deselve dan ook, nevens de verteerde guastos &: volgens het genoteerde daar van bij de negotie Boeken gedaan, zijn afgeschreeven en belast, bedraagt als volgt.’

‘

Aan 't Guarnisoen Winkelboek		ƒ120092:04:-:
Aan de Hoeker deover betaalde Zoldijen	ƒ2687:12:-:
weegens verteerde guastos	d:o 84:08:10:
Anthonij de Bont, wegens 't Zoek gebragte Chirurgijns gereedschap	d:o 5:05:-:
		d:o 2777:05:10:
Aan de Hoeker de Snelheijd , over betaalde zoldijen	ƒ2525:12:-:
over verteerde guastos	d:o 93:06:09:
		d:o 2618:18:09:

‘

Aan 't Guarnisoen Winkelboek		ƒ120092:04:-:
Aan de Hoeker deover betaalde Zoldijen	ƒ2687:12:-:
weegens verteerde guastos	d:o 84:08:10:
Anthonij de Bont, wegens 't Zoek gebragte Chirurgijns gereedschap	d:o 5:05:-:
		d:o 2777:05:10:
Aan de Hoeker de Snelheijd , over betaalde zoldijen	ƒ2525:12:-:
over verteerde guastos	d:o 93:06:09:
		d:o 2618:18:09:

‘De Boedel Reekeningen van ‘S Comp:s afgestorvene Dienaaren, welkers nalatenschappen door den Zoldij Boekhouder als Curator ad lites geadministreert werden, zijn meede na behooren ondersogt en bevonden alles na de g’Eerde ordre der hooge Indiasche Regeering verrigt te zijn, bedragende dies montant te Samen een Somma van Rijxd:s 1711: ofte ƒ4106:8: hollands ‘t geen door voormelde Curator ad lites onder Ult: augustus deeses Jaars in ‘S Comp:s Cassa is getelt.’

‘Gedenkende hier meede aan de g’Eerde ordre van Uw Wel Edele groot Agtb: en E: Agtb: behoorlijk te hebben voldaan, laten wij deesen dienen voor needrig rapport.’

’/:onderstond:/’

‘In ‘t Casteel de goede hoop den 19 Decbr: 1769. /:was geteekend:/ P: Hacker, A: v: Schoor.’

En nadien uijt het gedagte Rapport Consteert, dat voorm: Zoldij Boeken insgelijx in de vereijschte forme, navolgens d’ ordres der E: Comp:ne gehouden, d’ afbetaling van de Dienaren na behooren uijtgereijkt, en neevens de verteerde guastos &: indiervoegen zijn afgeschreeven, als bij voorsz: Zoldij Boeken Specificq, mitsg:s Sommierlijk bij het geciteerde Rapport is bekend gesteld; desgelijx dat door den zoldij Boekhouder, als Curator ad lites; omtrent het Inventariseeren verkoopen, en inboeken der nalatenschappen van ‘S E: Comp:s Dienaaren mitsg:s het in Cassa tellen van dies geheel bedragen ter Somma van Rijxd:s 1711: ofte ƒ4106:08:- meede punctueelijk volgens d’ ordres van welgemelde Heeren der hooge Indiaasse Regeering is gehandelt geworden; Is dierhalven verstaan de meerm: Zoldij Boeken, insgelijx volgens gebruijk zoo naar ‘t vaderland als naar Batavia, en het Rapport nopens dies examinatie bovens dien aan welgem: haar hoog Edelens te Suppediteeren.

Sijnde laatstelijk in Steede der overleedene Johannes van Asten en Johan David Prins, tot aanspreekers bij de begravenissen aangesteld, den burger Boode Dirk Smith, en den Burger Johan Christiaan Hendrik Bauermeester.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de goede Hoop Ten Dage en Jaare voorsz:

[Signed:] R: Tulbagh

[Signed:] J:W: Cloppenburg

[Signed:] J:V: Plettenberg

[Signed:] H:V: Prehn

[Signed:] P: Hacker

[Signed:] O.M. Bergh R:t en Secret:s

[Signed:] A:V: Schoor

[Signed:] J:J:Le Suëur

[Signed:] D: Westerhoff

[Signed:] Otto Lud:r Hemmij