C164 v1.20
C. 164, pp. 32-38.¶
Vrijdag den {17830103} 3 Jan 1783.
‘S voormiddags alle præsent
Met het op gisteren ter deeser Rheede gearriveerde Pruijssisch Particulier Schip Fredrich der grossen alhier aangebragt Zijnde de seer g’ Eerde Letteren door haar Wel Edele Hoog Agtb: de Heeren gecommitteerde Bewindhebberen ter vergadering van Zeeventhienen Sub datis 18 maij, 9 aug:s en 3 September des gepasseerden Jaars als meede een Secreete missive onder Eerstgem: datum desgelijx het geagt aanschrijvens van haare wel Edele Groot Agtb: de Heeren gedeputeerdens uijt d’ Extra ordinaire vergadering van Hoogstgem: Heeren Zeeventhienen gedateerd 5: Aug:s des voorsz: jongst verweekene Jaars alle aan deesen Rade, mitsg:s nog een aparte Missive meede onder voorsz: 18 maij pass:o door ged:e Illustre vergadering aan den Heer Gouverneur in’t bijsonder gerigt, Zijn alle de voorsz: brieven door Zijn Edele heeden ter Tafel gebragt en daarop met attentie geleesen, des het daarbij geordonneerde ten belange der op nieuws gedane Klagten der Caabsse Burgerije en de diesweegens door hoogst gemelde Heeren Meesteren gerequireerde nadere resp: verantwoordingen pligtschuldig Zullende werden geobserveerd ende naargekoomen, men teffens niet in gebreeken Zal blijven punctueelijk t’ agtervolg en het aangeschreevene om geene dienaaren teegen dewelke eenige klagten Zijn gedaan van hier te laaten repatrieeren voor ende al eer de Zaaken bij haar Edele Hoog Agtb: Zullen Zijn getermineerd: Terwijl in Conformiteit van haar Edele Hoog Agtb: geagte ordres en reciprociteijt van de vriendelijke behandeling welke ‘S Compagnies Scheepen die in Dronthem leggen van weegens Zijne Deensse majesteit komen t’ ondervinden, d’ onderdanen van hoogstgemelde Zijne Majesteid in allen opsigte en op alle wijse gelijk altoos is geschied, Zullen bejeegend en voorts p:r eerst voorkoomende geleegendheid aan welgem: Heeren Meesteren gesuppediteerd werden de gevorderde Elucidatiën nopens de plaets en wijse van bewaring van den Capitain Fuglede als meede of en om welke reeden Op het door hem gevoerde Schip ‘T Casteel van Dansburg is geschooten nadat hetselve reeds had gestreeken.
Sijnde wijders op het versoek en den voordragte van den Heer Independent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers tot Adjunct Fiscaal in Steede van den Overleedenen George Elias Timmer aangesteld, den door meerwelgem: Heeren Majores tot Ondercoopman bevorderden en in die Qualiteid met het pruijssisch particulier Schip Fredrich der Grossen alhier aangelande M:r Jan Jacob Serrurier.
Voorts nagesien Zijnde het rapport der vervaardigde papiere munten geduurende de maand December
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg raad Extra Ordinair van neederlands India, mitsg:s Gouverneur van Cabo de goede hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a nevens den E: Agtb: politicquen Raad
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren!’
‘Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: aan de ondergeteekendens hebbende gelieven op te dragen het doen drucken en slaan der Pergamente en Papiere Munten, die mits het gebrek aan Contanten hebben moeten worden geintroduceerd, mitsgaders om die vervaardigde Munt vervolgens te Teekenen, Zo hebben wij ter pligtschuldige voldoening van dien gecontinueerd en het bedragen van Een en Zeeventig duijsend, Twee Hondert agt Rijxd:s en Zes en Twintig Stuijvers aan Papiere munten gedruckt ende geslagen ende Zulx in de volgende quantiteit en differente waarde, als.’
‘
| 2420 p:s van | 10 rd:s ieder | rd:s 24200:-:-: |
| 400 d:o d:o | 8 d:o d:o | d:o 3200:-:-: |
| 450 d:o d:o | 6 d:o d:o | d:o 2700:-:-: |
| 3094 d:o d:o | 5 d:o d:o | d:o 15470:-:-: |
| 1502 d:o d:o | 4 d:o d:o | d:o 6000:-:-: |
| 3274 d:o d:o | 3 d:o d:o | d:o 9822:-:-: |
| 3000 d:o d:o | 2 d:o d:o | d:o 6000:-:-: |
| Zijnde de volgende door de drie Laatste ondergetekendens geteekend | ||
| 1028: p:s van | 1 Rd:s ijder | d:o 1028:-: |
| 1398: d:o d:o | 3/4 d:o d:o | d:o 1048:24: |
| 606: d:o d:o | 1/2 d:o d:o | d:o 303:-: |
| 4020: d:o d:o | 1/4 d:o d:o | d:o 1005:-: |
| 3067: d:o d:o | 1/8 d:o d:o | d:o 383:18: |
| 976: d:o d:o | 2 Stuijvers | d:o 40:32: |
| Somma | rd:s 71208:26: |
| 2420 p:s van | 10 rd:s ieder | rd:s 24200:-:-: |
| 400 d:o d:o | 8 d:o d:o | d:o 3200:-:-: |
| 450 d:o d:o | 6 d:o d:o | d:o 2700:-:-: |
| 3094 d:o d:o | 5 d:o d:o | d:o 15470:-:-: |
| 1502 d:o d:o | 4 d:o d:o | d:o 6000:-:-: |
| 3274 d:o d:o | 3 d:o d:o | d:o 9822:-:-: |
| 3000 d:o d:o | 2 d:o d:o | d:o 6000:-:-: |
| Zijnde de volgende door de drie Laatste ondergetekendens geteekend | ||
| 1028: p:s van | 1 Rd:s ijder | d:o 1028:-: |
| 1398: d:o d:o | 3/4 d:o d:o | d:o 1048:24: |
| 606: d:o d:o | 1/2 d:o d:o | d:o 303:-: |
| 4020: d:o d:o | 1/4 d:o d:o | d:o 1005:-: |
| 3067: d:o d:o | 1/8 d:o d:o | d:o 383:18: |
| 976: d:o d:o | 2 Stuijvers | d:o 40:32: |
| Somma | rd:s 71208:26: |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede Hoop Ult: dec: 1782:/ was get:/ J: J: Le Sueur, G: H: Cruijwagen, O: G: de Wet, W:f: v: reede v: oudshoorn, P: D: boonacker’
So is verstaan dat de daarbij gespecificeerde munten, bedragende rd:s 71208: 26: bij ‘S Comp: groote Cassa ingenomen en uijt deselve Zal werden overgebragt in de Kleene of dagelijxe cassa, om aldaar bij den Cassier te werden verantwoord.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 39-46.¶
Woensdag den {17830108} 8 Januarij 1783.
‘S voormiddags alle præsent
Heeft den Heere Gouverneur heeden ter vergadering geproduceerd eene Missive op gisteren bij Zijn Edele ontfangen van de Wel Edele Heeren Capitains ter Zee Johannes Pruijst en Jan Sels Commandeerende de ter rheede leggende ‘S Lands Scheepen van Oorloge Brunswijk en Jason luijdende als volgd.
‘Hoog Welgebooren Heer!’
‘De ondergeteekende Capitainen ter Zee en Commandeerende ‘S Lands Scheepen van Oorloge, hebben d’ Eere, nadien de tijd nadert dat Zij ingevolge hunne hoge en gerespecteerde Instructie Zullen dienen te vertrecken, U hoog Welgebooren heeden te Communiceeren, dat zij sonder de benodigste onderstand t’ erlangen daar toe niet bequaam Zijn en dierhalven Solliciteeren Zij van hoe eer hoe Liever met de benodigde manschappen te werden voorsien, ten einde met Zeekerheijd de te rug rheijse te moogen antameeren en aan de Salutaire oogmerken van onse Heeren en Meesteren respective te kunnen voldoen.’
‘De billijkheid waarop het versoek rust, doed ons in het breede niet verder uijtweijden maar teffens een Sodanige Schriftelijke antwoord ‘t Zij van U Hoog wel Gebooren ofte wel neevens desselfs raaden afwagten, dien ons ten allen tijden Zal verpligten, om met d’ uijtterste Hoog agting en diepste dankbaarheid te Zijn.’
’/:onderstond:/’
‘Hoog wel gebooren Heer, U Hoog welgeboorens onderdanige en gehoorsame dienaars /:was geteekend:/ Joh: Pruijst, Jan Sels. /:in margine:/ Cabo de goede Hoop den 7 Jan: 1783:’
Over den inhoude welker missive gedelibereerd en overwoogen Zijnde, dat hoe Zeer het geagt aanschrijvens van haar Wel Edele Groot Agtb: de Heeren Bewindhebberen ter præsidiale Camer Amsterdam de dato 20 maij des voorl: Jaars dicteerd, om aan gem: ‘S Lands Scheepen te verleenen, de nodige gerieflijkheeden, als ook de benoodigtheeden en victualien tot behoorlijke prijsen aan deselve te verstrecken; het buijten gewoon groot volks gebrek en d’ omstandigheeden waarin men Zig thans bevind egter niet toelaaten om voor jeegenwoordig eenige manschappen aan voorsz: Scheepen te kunnen bijsetten gemerkt al het volk dat thans maar immers kan werden bij eengebragt, sal moeten dienen om de ten oorlog toegeruste Scheepen de Ganges , Holland , Voorberg en de Zeeuw in Staat te stellen haare reijse met alle mogelijke Spoed en waaraan voor de gemeene Zaak Zoveel geleegen legt naar Ceilon te kunnen onderneemen; heeft men dierhalven moeten besluijten met het bijsetten eeniger manschappen voorsz: Twee ‘S Lands Scheepen te Supercedeeren tot dat gementioneerde vier ‘S Comp:s Scheepen in Staat van vertrek Zullen weesen gebragt, Terwijl de bij meerm: ‘S Lands Freguatten benodigde victualiën aan deselve teegens d’ inkoops prijsen uijt ‘S Comp:s maguazijnen Zullen werden verstrekt.
Waarna door welgem: Heer Gouverneur wierd Overgelegd de volgende memorie van den Commissaris Zijner allerchristelijkste majesteids marine d’ Heer Percheron.
‘A Monsieúr Le Gouverneur et a messieúrs les Conseillers, Composant La Regence dú Cap de bonne Esperance.’
‘Memoiré’
‘Le commissaire de la marine Soússigné rend Compte a la Coura de France de la deliberation prise par La Regence pour faire passer a l’ armée de L’ inde les quartres vaisseaux, recemment arrivées d’ Europe les plus propres á etre armés en gúerre.’
‘Le retardement dú Convoij parti en aoúst derniër de france , dont l’ Indiser éte faisoit partie peut faire presumer, qú il aura essuisé quel que obstacle, Soit de la part des vents, Soit de la part des ennemis.’
‘Cette Consideration lui fait une necessité de joindre a ce Secours de forces les moijens de Súbsistance qui leur donnent l’ efficacité q’uon Sen promet.’
‘Il est un autre object non moins essentiel Sur tout Si M:r Le Commandeur de Súffren a livre le 5:ie Combat au quel il Se preparoit Le V:aus qui vient de mouiller partide Riga se trouvechargé decet objet les pertes de mats etde vergues peuvent forcer L’ Escadre a quitter La Côte, ce qui feroit pour les forces combines ún des avantage decisif dans la circonstance’
‘le Commissaire, chargé de veilleraux besoins des Escadres, ne peut Se dispense de demander a la Regence, de faire Charges Sur les vaisseaux dont elle pour Suit l’armement tout le Biscuit et la farine qu’il tenoit pret pour le Convoij et en oútre tous les mats vergúes jumelles, Epparts qu ‘elle poúrra ij embarquer et d’ordonner qu’on ij recoive qúatre mats et plusieurs vergues, qu’il a a Sa disposition il Croit ne devoir rien ajoúttera cet exposé dont l’importance se fait sentir’
’/:onderstond:/’
‘aú Cap de bonne Esperance 8 Jan:ij 1783 /:was geteekend:/ Percheron.’
Waarop gedelibereerd Zijnde is besloten om aan gem: heer Percheron te permitteeren om in de thans in gereedheid gebragt werdende en naar Ceilon te vertrecken Staande vier Scheepen Zo veel biscuit en meel ten behoeve van hooggem: Zijn majest: Esquader te doen aflaaden; als deselve sonder belemmering kunnen inneemen; dan nadien de in’t pruijssich part: Schip Berlin afgeladene, masthouten alle Zijn gedestineerd voor Batavia en de daaromtrend ontfangene ordres der Heeren Meesteren nadruckelijk behelsen, om niet dan bij d’ aller uijtterste nood iets uijt de Lading van voorm: Bodem ten behoeve van dit Gouvernement alleen te mogen ontlossen, heeft men dan ook moeten besluijten om in’t tweede Lidt van voorsz: memorie des Heeren Percheron betreffende het ontladen der in’t meem: Schip Berlin afgeladene masthouten en om die ten fine als bij deselve memorie werd versogt meede in de bovengem: naar Ceilon te vertrecken Staande ‘S E: Comp:s bodems over te Scheepen, niet te treeden.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 47-61.¶
Dingsdag den {17830121} 21 Jann: 1783.
‘S voormiddags alle præsent
Heeft den Heere Gouverneur ter vergadering overgelegd eene memorie van den Heer Commissaris Percheron, Luijdende als volgt
‘A Monsieur Le Gouverneur et Messieurs de la regence du Cap de bonne Esperance’
‘La visite qui a été faite de la fregatte du Roij L’ Indiscrette vient de Constater les causer de sa relache precipitee et a Confirmé la deffectuosité irreparable qui la met hors d’ Etat de reprendra la mer.’
‘vous savés messieurs que j’avois pris toutes les mesures practicables pour profiter du depar de cette fregatte et accelerer celui des divers soidats qui n’attendens de puis longtems qu’un occasion pour aller joindre leurs troúppes et leurs drapeaux.’
‘vous avés icij messieurs, des vaisseaux Sur les quels il Seroit possible d’enchoisir, un et au moijen de quelque radoub promptement Exeduté, je pourrois non seulement faire partir ces Soldats, mais faire passer a L’ Isle de France Les approvisionnemens que je tiens pret a y être transportés’
‘Je vous demande, Messieurs au nom du roij vu la circonstances de vouloir bien de Signes delui des vaisseaux que vous pouvés destiner a remplir cet important objet, ordonnes les reparations indispensables qu’il faut ij faire pour le mettre en armement et fixer le prix dont j’aurai a crediter L’honorable Compagnie ou a lui faire le paijement en lettres de change sur Le tresorier de la marine j’attendrai votre reponse pour prendre Sur cela tous les arrangements neces faires’
’/:onderstond:/’
‘Au Cap de bonne Esperance le 16 Janvier 1783 /:was geteekend:/ Percheron.’
Waarop overwoogen Zijnde, dat behalven de diesweegens ontfangene gereitereerde ordres der Heeren meesteren in’t Patria, haar Hoog Edelens de Heeren der hoge Indiase Regeering deezen Rade bij missive de dato 18 October des voorleeden jaars, ook hebben aangeschreeven, om Sonder intermissie in den priesenten tijd alle adsistentie aan de Franssen te bewijsen is dierhalven eenpariglijk beslooten om ten fine voorsz: voor Zijn allerchristelijkste Majesteids dienst het Retourschip Batavia aan voorm: Heer Percheron af te Staan en waartoe men heeft geoordeelt des t’eerder te kunnen overgaan, gemerkt dien bodem in den Storm waardoor deselve is genoodsaakt geweest van d’Expeditie na Mauritius ter deeser rheede te rug te keeren, dermaaten ontramponeerd is geraakt dat hetselve op verre na niet tot de gewoone merken meer kan werden belaaden en dus in dien opsigte van wijnig nut meer voor d’ E: Comp:ie Zijnde, dus gevoeglijk kan werden ontbeerd, Sullende het ged: Schip Batavia wijders met de masten en wijnige daarop gebleevene Rondhouten; mitsg:s oude en afgesleetene Zeilen, Touwwerk en verdere toerusting door expres daar toe te Committeerene Zee en andere deskundige Lieden Zo van onse als der franssen Zijde exact werden opgenomen ende gewaardeert.
Sijnde voorts ter voldoening aan het geordonneerde door haar Wel Edele Groot Agtb: de Heeren Bewindhebberen en verdere gevolmagtigdens door d’Extra Ordinaire Vergadering van Zeeventhienen bij derselver Letteren van den 5: aug:s des voorl: Jaars nopens de voorafZending eens Projects der goederen waermeede het Pruijssisch Part: Schip de Crohnprints in Retour van hier Zoude kunnen werden geZonden, na eene dienaangaande Zo na mogelijk gemaakte Calculatie beslooten in gemelde Bodem te doen aflaaden.
| 3000: | Baalen Caneel |
| 900: | d:o Coffij Boonen |
| 200000 | lb Peeper |
| Packen met Jutucorijnse Lijwaten mitsg:s nog Plus minus | |
| 2000: | quart Cassen met Thee |
| 3000: | Baalen Caneel |
| 900: | d:o Coffij Boonen |
| 200000 | lb Peeper |
| Packen met Jutucorijnse Lijwaten mitsg:s nog Plus minus | |
| 2000: | quart Cassen met Thee |
En nadien den Schipper van het ter rheede Leggend Ceilons Retour Schip Amsterdam Jan Willem Mecau onlangs is komen t’ overlijden, is dierhalven den op het aan de Franssen afgestane Schip Batavia gecommandeerd hebbende Schipper Bartholomeus Veau weederom als Sodanig op voorm: Bodem Amsterdam geplaatst, welken Bodem oversulx volgens d’ordres der E: Comp:ie aan gemelden Schipper Veau door Expresse gecommitteerdens Zal werden overgegeeven.
Door den Predikant bij de gemeijnte in’t Land van Waveren D:o Johannes Abraham Kuijs te kennen gegeeven Zijnde dat so wel door den kerkenraad als een groot gedeelte der Ledemaaten van de gemeente aan Draakensteijn , bij Zijn Eerw: aanSoek was gedaan om hen als permanent Leeraar bij haar te hebben, met bijgevoegd versoek om als Sodanig aldaar te werden geplaatst, heeft men als oordeelende deese geleegendheid Zeer geschikt te Zijn, om de duslang onder gem: Drakensteinse Ledematen plaats gehad hebbende verschillen, eenmaal uijt den weg te ruijmen, goedgevonden het voorsz: versoek Van ged: D:o Kuijs te bewilligen en teffens beslooten, dat ten einde de Godsdienst inmiddels niet kome Stil te Staan, deselve beurtelings door de resp: Predikanten hier aan Cabo, mitsg:s die van Stellenbosch , Drakenstein en Swartland Zal moeten werden waargenoomen, het geen aan deSelve p:r Missive Zal werden aangeschreeven.
Vervolgens Zijn geresumeerd de reecq der arme penningen van de hier te lande Zijnde vijf Kerken, luijdende als volgt.
‘
| 'T generaale montant des Capitaals deser Caabsse Diaconij armen bestaande in't volgende | |||
| A:o 1782 op Primo Januarij was 't Capitaal | ƒ228865:03:-: | ||
| gaat af de Biblioteecq | d:o 2617:10:-: | ||
| Restant | ƒ226247:13:-: | ||
| Werdende daar van weederom afgetrekken, de Successivelijk onder beding van Restitutie ingekomene gelden van diversse Pupillen &:a welkers bedragen in deesen Jaare van de hoofd reekening is afgetrekt en ieders aandeel op derselver eigene Naamen gecrediteerd | ƒ8671:05:-: | ||
| Blijft oversulx voor't weesentlijke Capitaal | ƒ217576:08: | ||
| In dit Jaar bijgekoomen. | |||
| Aan verhuurde gestoeltens | ƒ525:12:-: | ||
| d:o Testamentaire en liberale giften | d:o 164:-:-: | ||
| d:o aalmoesen | d:o 6802:-:-: | ||
| d:o Interessen | d:o 10194:17:-: | ||
| d:o Grafsteeden | d:o 1868:16:-: | ||
| d:o winst en verlies | d:o 176:08:-: | ||
| d:o vonnissen | d:o 266:14:-: | ||
| d:o armbossen | d:o 831:18:-: | 20830:05: | |
| gaat af | ƒ238406:13: | ||
| Aan onkosten der Armen | ƒ11587:15:-: | ||
| d:o d:o d:o Kerk | d:o 2112:03:-: | 13699:18: | |
| blijft onder ultimo december 1782 | ƒ224706:15: | ||
| bestaande in de volgende parthijen | |||
| Aan Cassa over Restant | ƒ9812:16:-: | ||
| d:o obligatiën en Kusting brieven | d:o 170947:19:-: | ||
| d:o agterstallige Interessen | d:o 9239:05:-: | ƒ19000:-:-: | |
| Waarvan detraheere 't geen de ondervolgende van't even voorgaende als Crediteuren Zijn Competeerende te weeten de Biblioteecq | ƒ2761:10:-: | ||
| diverse pupillen &:a weegens 't geen derselver reecq te vorenstaan | d:o 8671:05:-: | 11432:15:-: | |
| Resteert | ƒ178567:05: | ||
| Aan ornamenten van de Kerk | ƒ1099:10:-: | ||
| d:o de diaconij van't Land van Waveren | d:o 23440:-:-: | ||
| d:o de diaconij van't Swartland | d:o 21600:-:-: | 46139:10: | |
| Somma | ƒ224706:15: |
| 'T generaale montant des Capitaals deser Caabsse Diaconij armen bestaande in't volgende | |||
| A:o 1782 op Primo Januarij was 't Capitaal | ƒ228865:03:-: | ||
| gaat af de Biblioteecq | d:o 2617:10:-: | ||
| Restant | ƒ226247:13:-: | ||
| Werdende daar van weederom afgetrekken, de Successivelijk onder beding van Restitutie ingekomene gelden van diversse Pupillen &:a welkers bedragen in deesen Jaare van de hoofd reekening is afgetrekt en ieders aandeel op derselver eigene Naamen gecrediteerd | ƒ8671:05:-: | ||
| Blijft oversulx voor't weesentlijke Capitaal | ƒ217576:08: | ||
| In dit Jaar bijgekoomen. | |||
| Aan verhuurde gestoeltens | ƒ525:12:-: | ||
| d:o Testamentaire en liberale giften | d:o 164:-:-: | ||
| d:o aalmoesen | d:o 6802:-:-: | ||
| d:o Interessen | d:o 10194:17:-: | ||
| d:o Grafsteeden | d:o 1868:16:-: | ||
| d:o winst en verlies | d:o 176:08:-: | ||
| d:o vonnissen | d:o 266:14:-: | ||
| d:o armbossen | d:o 831:18:-: | 20830:05: | |
| gaat af | ƒ238406:13: | ||
| Aan onkosten der Armen | ƒ11587:15:-: | ||
| d:o d:o d:o Kerk | d:o 2112:03:-: | 13699:18: | |
| blijft onder ultimo december 1782 | ƒ224706:15: | ||
| bestaande in de volgende parthijen | |||
| Aan Cassa over Restant | ƒ9812:16:-: | ||
| d:o obligatiën en Kusting brieven | d:o 170947:19:-: | ||
| d:o agterstallige Interessen | d:o 9239:05:-: | ƒ19000:-:-: | |
| Waarvan detraheere 't geen de ondervolgende van't even voorgaende als Crediteuren Zijn Competeerende te weeten de Biblioteecq | ƒ2761:10:-: | ||
| diverse pupillen &:a weegens 't geen derselver reecq te vorenstaan | d:o 8671:05:-: | 11432:15:-: | |
| Resteert | ƒ178567:05: | ||
| Aan ornamenten van de Kerk | ƒ1099:10:-: | ||
| d:o de diaconij van't Land van Waveren | d:o 23440:-:-: | ||
| d:o de diaconij van't Swartland | d:o 21600:-:-: | 46139:10: | |
| Somma | ƒ224706:15: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan en Getransporteerd in Kerkenrade aan Cabo de goede Hoop ten overstaan van mij onderget:e als Commissaris Politicq den 20: Januarij 1783 /:was geteekend:/ W: C: Boers’
‘
| Cassa Reekening der Diaconij armen Geld Zo als bevonden is op Ultimo December 1782 | |||
| Debet | Credit | ||
| Op rente hebbende van mons:r Jan de Villiers Jan Pieterszoon een Capitaal groot | ƒ4500:-: | Bij het Sluijten der vorige Jaars Reekening is er per restant in Cassa gebleeven | ƒ1412:14:-: |
| Onder de godsdienst in't Jaar 1782 gecollecteerd | do 1000:10:-: | ||
| Nog weegens Interessen Interessen gifte en Kerkengeregtigheeden | d:o 5120:12:-: | ||
| Somma | ƒ7534:04:-: | ||
| hier van uijt gegeeven aan Allimentatie en diverse Benoodigdheeden | ƒ6623:14:-: | ||
| Sodat er aan Contanten dit Jaar in Cassa blijft | d:o 910:06:-: | ||
| d' obligatiën bedragen | d:o 900:-:-: | ||
| d' agterstallige Interessen | d:o 278:-:-: | ||
| d' Kerk ornamenten | d:o 1800:-:-: | ||
| Somma | ƒ3888:06:-: | ||
| d' diaconijs armen Cassa debet blijven de Somma ................... | ƒ611:10:-: | ||
| Somma | ƒ4500:-: | Somma | ..ƒ4500:-:-: |
| Cassa Reekening der Diaconij armen Geld Zo als bevonden is op Ultimo December 1782 | |||
| Debet | Credit | ||
| Op rente hebbende van mons:r Jan de Villiers Jan Pieterszoon een Capitaal groot | ƒ4500:-: | Bij het Sluijten der vorige Jaars Reekening is er per restant in Cassa gebleeven | ƒ1412:14:-: |
| Onder de godsdienst in't Jaar 1782 gecollecteerd | do 1000:10:-: | ||
| Nog weegens Interessen Interessen gifte en Kerkengeregtigheeden | d:o 5120:12:-: | ||
| Somma | ƒ7534:04:-: | ||
| hier van uijt gegeeven aan Allimentatie en diverse Benoodigdheeden | ƒ6623:14:-: | ||
| Sodat er aan Contanten dit Jaar in Cassa blijft | d:o 910:06:-: | ||
| d' obligatiën bedragen | d:o 900:-:-: | ||
| d' agterstallige Interessen | d:o 278:-:-: | ||
| d' Kerk ornamenten | d:o 1800:-:-: | ||
| Somma | ƒ3888:06:-: | ||
| d' diaconijs armen Cassa debet blijven de Somma ................... | ƒ611:10:-: | ||
| Somma | ƒ4500:-: | Somma | ..ƒ4500:-:-: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan en nagesien in Kerken vergadering aan Stellenbosch den 8’
‘Jan: 1783: /:was geteekend:/ Ph Kuijs, J: R: Van As. J: de Villiers Janpsz:, A: C: v: d: Bijl, P: Roux, C: J: Ackerman’
‘
| 'T generaale montant des Capitaals deser Drakensteijnse diaconij armen bestaat in't volgende | ||
| Anno 1782 Primo Januarij was het Capitaal | ƒ12853:01:-: | |
| In dit jaar bijgekoomen aan Aalmoesen | 924:13: | |
| Intressen | 390:-: | |
| Kerkhofs geregtigheeden | 382:08: | |
| Huurbanken | 150:-: | |
| Armbossen | 27:02: | |
| Testamentaire en liberale giften | 200:-: | ƒ2074:07: |
| 14927:08: | ||
| Gaat af | ||
| Aan onkosten van de armen van Drakenstein | 549:-: | |
| de armen van waveren | 508:-: | |
| aan de Kerk en desselfs gebouwen | 66:-: | ƒ1123:04: |
| dus blijft onder ultimo december 1782 | ƒ13804:04: | |
| bestaande in de volgende partijen, als | ||
| aan Cassa over restant | 4304:04: | |
| obligatie en Scheepen Kennissen | 9500:-: | |
| Somma | ƒ13804:04: |
| 'T generaale montant des Capitaals deser Drakensteijnse diaconij armen bestaat in't volgende | ||
| Anno 1782 Primo Januarij was het Capitaal | ƒ12853:01:-: | |
| In dit jaar bijgekoomen aan Aalmoesen | 924:13: | |
| Intressen | 390:-: | |
| Kerkhofs geregtigheeden | 382:08: | |
| Huurbanken | 150:-: | |
| Armbossen | 27:02: | |
| Testamentaire en liberale giften | 200:-: | ƒ2074:07: |
| 14927:08: | ||
| Gaat af | ||
| Aan onkosten van de armen van Drakenstein | 549:-: | |
| de armen van waveren | 508:-: | |
| aan de Kerk en desselfs gebouwen | 66:-: | ƒ1123:04: |
| dus blijft onder ultimo december 1782 | ƒ13804:04: | |
| bestaande in de volgende partijen, als | ||
| aan Cassa over restant | 4304:04: | |
| obligatie en Scheepen Kennissen | 9500:-: | |
| Somma | ƒ13804:04: |
’/:was geteekend:/ P: de Villiers de oude, J: G: Roux, S: du Toit, J:a Joubert, S: W: v: d: Merwe, P: de Villiers, D: v: d: Merwe, Daniel Rossouw.’
‘
| Reekening nopens den Staat der armen Cassa in het Swartland , gehouden Ult:o Xb:re Anno 1782 | ||
| 1781: ult:o Xb:re was het restant der in Cassa gebleevene Contanten | ƒ563:14:-: | |
| In dit Jaar bijgekomen aan Aalmoesen. | d:o 1189:09:-: | |
| Kerke geregtigheeden en vrijwillige giften | d:o 324:12:-: | ƒ2708:03:-: |
| Daarvan gaat af diversse onkonsten tot het repareeren der Kerk Predicants, Dominies en Costers woning alles volgens overgeleeverde Reecq: mitsgaders eenige andere benodigtheedens | d:o 850:03:-: | |
| dus blijft onder dato deeser p:r Restant | d:o 1228:-:-: | |
| daar en teegen is deese diaconie aan die van Cabo de goede Hoop volgens diversse Scheepen kennisse debet | 27000:-: | |
| waarvan Subtraheeren de bovengemelde nu p:r Restant blijvende Contanten | 1228:-: | |
| Zodat deese Kerk nog debet blijft | d:o 25772:-: | |
| Ofte aan Hollands Courant geld | d:o 20617:12: |
| Reekening nopens den Staat der armen Cassa in het Swartland , gehouden Ult:o Xb:re Anno 1782 | ||
| 1781: ult:o Xb:re was het restant der in Cassa gebleevene Contanten | ƒ563:14:-: | |
| In dit Jaar bijgekomen aan Aalmoesen. | d:o 1189:09:-: | |
| Kerke geregtigheeden en vrijwillige giften | d:o 324:12:-: | ƒ2708:03:-: |
| Daarvan gaat af diversse onkonsten tot het repareeren der Kerk Predicants, Dominies en Costers woning alles volgens overgeleeverde Reecq: mitsgaders eenige andere benodigtheedens | d:o 850:03:-: | |
| dus blijft onder dato deeser p:r Restant | d:o 1228:-:-: | |
| daar en teegen is deese diaconie aan die van Cabo de goede Hoop volgens diversse Scheepen kennisse debet | 27000:-: | |
| waarvan Subtraheeren de bovengemelde nu p:r Restant blijvende Contanten | 1228:-: | |
| Zodat deese Kerk nog debet blijft | d:o 25772:-: | |
| Ofte aan Hollands Courant geld | d:o 20617:12: |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan, gereekend en gesloten ter Kerkenvergaderinge in ‘t Swartland den 5 Januarij 1783: /:was geteekend:/ D: Goldbach, H: v: d: Westhuijsen meede uijt naam van mij meede ouderling M: Slabbert, P: v: d: bijL, Pouwel Jordaan, C: Lombard, H: N: CotZe.’
‘
| Reekening nopens den Staat der armen Cassa in't Land van Waveren onder ultimo December 1782. | ||
| 1781 | ||
| 31 decbr: Was 't restant der in Cassa gebleevene Contanten | ƒ1214:10 | |
| In dit Jaar bijgekoomen | ||
| Onder het doen van den Godsdienst gecollecteerd | d:o 1092:10 | |
| Over betaelde kerken geregtigheeden en Testamentaire vermaakingen | d:o 661:04 | |
| Weegens Huurbanken ingekoomen | d:o 76:08 | |
| van Swellendam ingekoomen | d:o 120:14 | 3165:14 |
| daar van gaat af | ||
| weegens diversse benodigtheeden van Kerk en predicants woninge, mitsg:s andere Kerkelijke gebouwen te versien &:a | 491:14 | |
| Blijvende dus onder dato deeses p:r restant | ƒ2674:- | |
| Daaren teegen is deese Kerk debet aan de diaconij van Cabo de goede Hoop volgens diversse Scheepenen Kennissen | 29300:- | |
| Waarvan detraheeren de bovengem: nu p:r | ||
| restant blijvende contanten | 2674:- | |
| Sodat de Kerk thans aan die van Cabo de goede hoop debet blijft | 26626:- | |
| ofte aan Hollands Courant .................................................... | ƒ21300:16 |
| Reekening nopens den Staat der armen Cassa in't Land van Waveren onder ultimo December 1782. | ||
| 1781 | ||
| 31 decbr: Was 't restant der in Cassa gebleevene Contanten | ƒ1214:10 | |
| In dit Jaar bijgekoomen | ||
| Onder het doen van den Godsdienst gecollecteerd | d:o 1092:10 | |
| Over betaelde kerken geregtigheeden en Testamentaire vermaakingen | d:o 661:04 | |
| Weegens Huurbanken ingekoomen | d:o 76:08 | |
| van Swellendam ingekoomen | d:o 120:14 | 3165:14 |
| daar van gaat af | ||
| weegens diversse benodigtheeden van Kerk en predicants woninge, mitsg:s andere Kerkelijke gebouwen te versien &:a | 491:14 | |
| Blijvende dus onder dato deeses p:r restant | ƒ2674:- | |
| Daaren teegen is deese Kerk debet aan de diaconij van Cabo de goede Hoop volgens diversse Scheepenen Kennissen | 29300:- | |
| Waarvan detraheeren de bovengem: nu p:r | ||
| restant blijvende contanten | 2674:- | |
| Sodat de Kerk thans aan die van Cabo de goede hoop debet blijft | 26626:- | |
| ofte aan Hollands Courant .................................................... | ƒ21300:16 |
’/:onderstond:/’
‘Aldus gedaan en nagesien ter kerkvergadering In’t Land van Waveren den 2 Januarij 1783 /:was geteekend:/ Q: T: J: A: Kuijs V: D: M:, J: de Wet, Jan Gijsbert Olivier, H: J: Moller, Jan Theron, J: A: Theron de jonge, Schalk Willem du Tooij’
‘dewelke volgens gewoonte in Copia naar ‘t Vaderland Zullen werden overgesonden.’
Wijders is op de diesweegens ingediende requesten verstaan aan de onderstaande Persoonen te doen afgeeven derselver hier ontscheepte en verbleevene gepermitteerde kisten ten einde de daarin Zijnde Thee p:r publicque vendutie alhier te doen vercoopen, als
aan den opperstuurman van’t in de Saldanhabaaij geleegen hebbend Chinas Retourschip Middelburg Cornelis van Vlaanderen desselfs Twee gepermitteerde kisten
aan Anselmus Bernard en George Rusch d’eerst gem: als opper- en Laatstgem: als Tweede Chirurgijn bescheiden geweest op’t Chinas retourschip Honcoop ijder zijn gepermitteerde Kist.
aan den Burger Claas vreedenburg bevorens opperchirurgijn op’t schip de PaarL meede een diergelijke kist.
Onder die mits egter dat van het provenue der te verkoopene thee, het geene d’E: Comp:ie daarvan toekomt door d’Eijgenaars alhier in Cassa Zal moeten werden betaald.
Ook Zijn op de hiertoe meede bij Request gedane versoeken de volgende Landerijen in Eijgendom uijtgegeeven, als.
aan den Brandmeester Charles von Cahman een Stuk Lands leggende annex desselfs oude Land en plaats Stellenburg , groot Zeeven morgen en drie Hondert drie en Sestig quadraat roeden, waavoor Jaarlijx de gewone recognitie van vier Schellingen voor ijder morgen aan d’ E: Comp: Zal moeten werden betaald.
aan den burger Carel hendrik Rigter een stuk Lands tot een Erff geleegen aan de Paarl , onder ‘t district van drakensteijn groot 570 quadraat Roeden als sijnde bij de door hem ingediende bescheiden gebleeken dat Zulx voor geene van desselfs gebuuren tot eenig nadeel is verstreckende.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 62-84.¶
Dingsdag den {17830128} 28 Jan: 1783.
‘S voormiddags alle præsent
Door den oppercoopman en Secunde de Heer Pieter Hacker te kennen Zijnde gegeeven, dat nadien geduurende het gepasseerde boekjaar d’ambagtslieden en ingehuurde Slaaven tot den opbouw van ‘t nieuwe Hospitaal aan dat werk niet hadden kunnen arbeijden vermits elders, ofschoon niet aan de Fortificatie Werken Zelf, egter tot andere door den presenten oorlog vereijschte noodsaakelijken arbijd hadden moeten werden g’Emploijeerd, Zulx d’onkosten dier ambagts lieden en Slaven ter Somma van ƒ30000: om voorsz: reeden niet op de Reecq: van ‘t voorsz: nieuwe Hospitaal nog ook op die der Fortificatien konde werden gebragt, met bijgevoegde versoek dat dierhalven bij deezen Raade Zodanig besluijt omtrend het bekend Stellen van voorz: Somma bij de negotie boeken deeses Gouvernements mogte werden genoomen, als deselve naar den aart en omstandigheid der Zaaken Zoude oordeelen te behooren, So is verstaan voorsz: Somma van ƒ30000 te doen stellen op Reecq: van Train en Oorlogs Onkosten.
Sijnde op het voorstel van den Heer Gouverneur beslooten, dat mits het aanhoudend geld gebrek bij d’ E: Comp:ie, oversulx sal werden gecontinueerd met van de Persoonen, die geneegen Zijn, geld p:r assignatie op’t vaderland te remitteeren, het selve in ‘S Comp:s Cassa alhier gelijk Zeedert ‘t geresolveerd onder den [.....] is geschied, Stuijver voor Stuijver t’ontfangen.
Waarna door voorm: Heer Secunde Hacker ingediend Zijnde een nader Project der goederen waarmeede het Schip der KrohnprintZ van Preusen bij Retour van hier Zoude kunnen werden belaaden, en volgens welke die Lading Zoude bestaan in.
| 532: | Baalen Coffijboonen uijt de Lading van't Schip Batavia kostende met d'ongelden | ƒ11412:03: |
| 400: | d:o d:o uijt de Lading van't Schip Amsterdam kostende als evengem: | d:o 9715:14: |
| 400000: | Ponden peeper bedraagende | d:o 54369:12: |
| 3000: | Baalen Caneel | d:o 60811:17: |
| 2000: | Cassen Thee Getaxeerd op | d:o 100000:-: |
| 500: | Packen met diversse Lijwaaten bedragende met d' ongelden | d:o 228240:14: |
| Somma | ƒ464550:-: |
| 532: | Baalen Coffijboonen uijt de Lading van't Schip Batavia kostende met d'ongelden | ƒ11412:03: |
| 400: | d:o d:o uijt de Lading van't Schip Amsterdam kostende als evengem: | d:o 9715:14: |
| 400000: | Ponden peeper bedraagende | d:o 54369:12: |
| 3000: | Baalen Caneel | d:o 60811:17: |
| 2000: | Cassen Thee Getaxeerd op | d:o 100000:-: |
| 500: | Packen met diversse Lijwaaten bedragende met d' ongelden | d:o 228240:14: |
| Somma | ƒ464550:-: |
Welk project geapprobeerd Zijnde voorts goedgedagt is, nog daarbij te voegen 40: aamen met Constantia wijn, inwelkervoegen het ged:e Project conform de ordres vooraf aan Adriaan Arend Fitsing t’ Amsterdam Zal werden gesonden.
Vervolgens is geleezen Zeeker request door de resp: Capitains van het Regiment van Luxemburg onder approbatie van den Collonel en Seconde over het selve Regiment de heer Chevalier de Beaudraps gepresenteerd en Luijdende als volgt
‘Messieurs!’
‘Messieurs Le Gouverneur et les Consiellers de la noble Compagnie Hollandoise des ju des orientales au Cap de bonne Esperance.’
‘Les Capitaines Commandants au Corps des volontaires de Luxembourg avec l’agrement de monsieur Le Chev:r de Beaudraps, Collonel, Commendant le du Corps, ont L’honneur de vous observer qu’aijant de ja formé plusieurs fois La demande d’être paijes en argent des avances qui doivent et faites tant a L’officiers q’u au Soldats pour L’ambarquement, sans q’u on y ait acquissé, ils se trouvens forcés a tous faire de nouvelles Representations, a’ve Sujet vu la perte evidente, que tout le Corps eprouveroit, et Sur tout le malheureux Soldat, Si yl n’etoit paije dans cette circonstance q’uen papier monnoije’
‘Vous n’ignorés pas en effet, Messieurs que ce papier n’aijant de cours que dans le paijse eij, le pesi qui resteroit Seroit en fure perte, et que les depenses, que nous avons á faire pour notre embarquement Se porteroient a pres d’un tier de plus si; nous ne Sommes paijes qúen papier, puis que les marchands vendent plus cher l’ons qu’on ne leur présente point d’argent.’
‘Nous es pérons donc Messieurs, d’apres ces Raisons plausibles que vous voudrés bien Sous crire a notre demande et donner vos ordres en Conséquence, c’est l’effet, que nous attendons de votre Jústice’
‘Nous avons l’honneúr d étre avec respect’
’/:onderstond:/’
‘Messieúrs vostres humbles et tres obeissants Serviteurs /:was geteekend:/ de Bas, de Servillac, de La Motte, Colomba dú Say, Ch: de Raymon, le Ch: de Roquer /:in margine:/ au Cap de bonne Esperance ce 28 Janvier 1783:/ lager:/ approuvé pars nous Colonel Commandant de le Corps de Luxembourg :/ geteekend:/ Chev: de beaudraps.’
Waarop geconsidereerd de aan het voorsz: Corps op derselver Zoldij geadvanceerde penn: niet in Contante Speciën kunnen werden voldaan is besloten dat ten einde het selve egter in deezen te gemoed te koomen, de Papiere munten, die So wel de officieren als gemeene Zoldaaten hebben overgehouden ende alhier niet Zullen kunnen emploijeeren voor d’ E: Compagnie van haar aan te neemen en daarvan assignatiën op den Edelen Heer Gouverneur en Raad van het Ceilons Gouvernment te verleenen.
Werdende voorts door den Heer Gouverneur overgelegd een Memorie van den Heer Commissares Percheron van volgenden inhoude
‘Monsieur Le Goúverneur’
‘Et Messieurs les Conseillers au Conseil Superieúr composant La Regence du Cap’
‘Messieurs’
‘Je renvois compte par l’indiscrette á M: de de Bussij, et a M:rs Souillac et Chevreau comme je le rends au ministres parla Subtile des ordres que vous vous etes ent presser de donner depuis le retablissement de vos Equipages tant pour augmenter dece qui est a votre dispositions les forcier de merque Commande M:de Suffren que pour faire passer a Ceijlon les Six cents hommes du Regiment de Luxembourg qui Suivant les Circonstances peuvent etre rem is et operer avec les forces de terre.’
‘L’evenemt arrivee á cette fregatte, qui vients d étre condammé Sur visite et Sur la quelle j’avois de mon coté travaillec a faire passer ce qui reste icij de Soldats, mettant obstacle au prompt depart de ces troupes, je nai pu avoir recours qu’ avous’
‘Le v:au Le Batavia , que vous aves accordea ma premiere demande, pour Suppleer au dessant de cette fregatte, mávoit paru Suffize pour remplir les vues de Transport tant deces homme est ij comprennant le detachement du Regiment dela mark et les approvisionnements que je suis pret a faire partir’
‘M: de Conwaij qui a recu de m: de Bussij des Lettres particúllieres est venu me preposer de vous demander messieurs des restrindre vos dispositions d’embarquement de facons que trois de vos vaisseaux Suffisent pour les six cents hommes de Luxembourg et que Sur le quatrieme on peus a l’embarquer les deux cents cinquante hommes qui de voit embarquer Le Batavia qui Comme Voussavés ne pourra pas etre en Etat de prendre La mer de plus d’un mois d’icij et ce Retard de transport de troúppes pouvant apporter un tres grand prejudice a la caúse commune je me Suis cru oblige de mettre Sous vos y emples maniere de faire promptement les deux cents cinquante hommes et le bien qui peut resulter d’un pareil transport, nous ne pouvous pas nous dissimuler qu’en remettant a renvoyer ces 250 hommes de vieilles troupes nous les exposont, a etre intercepte’s et j’amais joindre le corps d’armeé de M: de Bussij il resulteroit encore ún autre avantage nou moins Considerable celui de pouvoir re Verser ces trouppes Súr le vaisseau de gueurre l’allexandre en carraisse á L’Isle de france qui Se joindroit et forte feroit d’aútant vos qúatre vaisseaux de gúerre.’
‘Toutes les considerations Messieurs, me sont experes que vous voudrés bien mettre Sur chacun, de vostrois vaisseaux asserde Soldats de Luxembourg pour que les Six cents hommes embarquer je puisse, disposes dú Quatriems pour le detachement de la marck et celui venu par L’ Indiscrette .’
’/:was geteekend:/ Percheron.’
En is na dat diesweegens gedelibereerd en in Consideratie was genomen, dat ingevalle de bij voorsz: Memorie vermelde Soldaaten alle op een Schip Zoude werden geplaatst het Selve hierdoor tot oorsaake der daarmeede over te voerene Luxembourgse Troupes te Zeer Zoude weesen belemmerd, oversulx best geoordeeld en dienvolgens beslooten, dat gementioneerde fransse Zoldaaten over alle vierde naar Ceilon te vertrecken Staande Scheepen Zullen werden verdeeld, en de voor deselve benodigde victualien tot naar Mauritius , de rheijse op Twee maanden gereekend werden verstrekt, waarvan aan den Heer Vicomte de Souillac Gouverneur van ‘t ged:e Eijland kennisse Zal werden gegeeven, met versoek dat de meerm: Fransse Troupes bij arrivement onser voorsz: Scheepen aldaar van deselve mogen werden afgenoomen.
Door den Capitain van het ter ter rheede leggend deensch particulier Schip Constantia Andreas Alexander Berner ingeleeverd Zijnde het onderstaande Request
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg, Raad Extra Ordinair van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer! en E: Achtb: Heeren!’
‘Met verschuldigde Eerbied vertooond Uwer weL Edele Gestr: needrigen dienaar, den Capitain van het ter ter rheede Leggend deensch particulier Schip Constantia , Alexander Berner:’
‘hoe bij sijn aanweesen alhier in de maand Maij des voorLeeden Jaars 1782 op Zijn Supp:lts desweegens bij request gedaan versoek Uwe Wel Edele Gestr: en E: Achtb: gunstig heeft behaagd, hem Supp:lt om het gebrek aan Stuurlieden in het Indische vaarwater bedreeven, op de verdere rheijse t’ adsisteeren met een Stuurman Sijnde den Persoon van Andries Christiaan Stuur, die als opperstuurman was bescheijden op het hollands Retour Schip de morgenster , onder die mits egter, omme bij Zijn Supp:lts Retour des gerequireerd werdende ged: te Stuurman Stuur weederom in Zijn vorige dienst alhier over te geeven.’
‘dan nadien den opperstuurman van Zijn Supp:lts bodem op de rheise is komen t’ overlijden en twee der andere Stuurlieden geduurig impotent Sijnde, hij Supp:lt thans meer als bevoorens Sig in d’ uijtterste verleegendheid komt te bevinden, om mits gebrek aan bequaame Stuurlieden de rheijse naar Europa voort te Setten, neemd hij derhalven de vrijheid Sig nomaals te wenden tot Uwe weL Edele Gestr: en E: Achtb: met ootmoedig versoek hem in’t geval waarin Sig bevind, dog te willen blijven adsisteeren en t’ accordeeren dat hij den voorsz: Stuurman Stuur die met hem Supp:lt weederom hier is gereverteerd mag blijven behouden, ten einde hij Supp:lt daar door in Staat werde gesteld de Rheijse naar Europa met gerustheid te kunnen vervorderen.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ A: A: Berner’
So is om de daarbij aangehaalde Reedenen, op de nadere instantie van ged: Cap:n Berner verstaan aan denselven t’ accordeeren omme den uto Voorsz: Request vermelden onderstuurman Andreas Christiaan Stuur waarmeede opgem: Cap:n Berner bij Zijne uijtrheijse in den voorl: Jare van hier na Indiën geadsisteerd, en die met hem weederom hier is geretourneerd, te mogen blijven behouden, ten einde met het gem: Schip Constantia verder naar Europa over te varen.
Gelyk meede aan den geweesen gesaghebber van den Hoeker de Snelheid , Roelof Pietersz: aan wien op Sijn versoek bij besluijt van den 10: decbr des voorleeden Jaars is toegestaan nevens Zijn huijsvrouw en Twee Kinderen met een der aanweesende ‘S Comp:s Scheepen naar Batavia over te varen, thans hierom nader bij Request Solliciteerende is gepermitteerd met Zijne voorsz: Familie p:r het ter rheede leggend Pruijssisch Part: Schip Berlin naar opgedagte Indiase hoofdplaatse te vertrecken.
Hierna gaf den Heer Collonel en Hoofd van ‘S E: Comp:s militie alhier Robbert Jacob Gordon te kennen, dat Zijn E: ten opsigte der onlangs hier aangekomene Meuronse Troupen gaarne eenige Elucidatie wenschende t’ erlangen, Zulx kortelijk had ter needer gesteld bij Zodanig Papier als thans quam over te leggen en aldus was luijdende.
‘Edele Heer en mijne Heeren!’
‘den onderget:e heeft d’ Eere UEd:ns bij deesen af te vragen of het detachement van het Regiment van Meuron het welk nieuwlings alhier ter Guarnisoen aangekoomen is, onder Sijne ordres en verantwoording Staat dan niet: en of het aankoomen van Troupen van d’ Edele Comp:ie voor dit Gouvernement eenige verandering of vermindering maakt in de Post van Hooft van ‘S E: Comp:s militie in dit Gouvernement, denwelken hem is opgedraagen en aanvertrouwt, en denwelken hij dus ook in allen deelen in desselfs authoriteit en digniteit moet bewaaren om alle Confusiën voor te koomen en Sig aan geene reproches of reflexiën bloot te Stellen Sijnde dit detachement op twee differente Reisen gewapend aan de wal gekomen, Sonder dat ‘er hem de minste kennis van is gegeeven, of dat hij verder iets van hen gehoord heeft.’
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede Hoop den 29 Januarij 1783 /:was geteekend:/’
‘R: J: Gordon Collonel en hoofd van ‘S E: Comp:s militie in dit Gouvernement.’
Naar Lectuure van welk Papier den Heer Gouverneur verclaarde van begrip te Zijn dat voor als nog op de daar bij versogte Elucidatiën des Heeren Gordons niet konde werden gedisponeert, nademaal alhier nog niet was ontfangen de Capitulatie volgens welke de meerm: Meuronsse Troupen in dienst en Zoldij der E: Comp: Zijn aangenoomen: En is dierhalven eenparig verstaan met de dispositie op het meerm: versoek van den Heer Gordon te Suppercedeeren tot dat ged: Capitulatie alhier Zal weesen aangebragt.
Verders door de Heer Secunde Pieter Hacker te kennen Zijnde gegeeven, dat ‘er thans geen aracq meer in ‘S Comp:s Kelder aan handen quam te Zijn, om de gewone verstrecking der randsoenen, Zo aan ‘S Comp:s Bezettelingen als der Auxiliaire Troupes te kunnen aan de gang houden; is dierhalven verstaan vijf Leggers Aracq van particulieren teegen neegentig Rijxdaalders p:r Legger te doen inkoopen.
Wijders nagesien Zijnde, de generaale Staat Reecq: der Lutherse Kerk alhier van Ultimo December 1778 tot den Laatsten dier maand in’t jongst gepasseerde Jaar 1782: is verstaan deselve in Copia naar het Vaderland over te Zenden.
Op het hierom bij Request gedaan versoek door de op het Chinas Retour Schip de Middelburg bescheiden geweest Zijnde krankbesoeker Gillis de Korte is beslooten Zijne hier ontscheepte gepermitteerde kast aan denselven te doen afgeeven, met permissie om de Thee in deselve Kast afgepakt, alhier p:r publicque Vendutie te laaten verkoopen, mits van diens Provenue in Cassa betaalende het geene d’ E: Compagnie daarvan Competeerd.
Desgelijx is op het diesweegens meede in Scriptis gedaan Supplicq aan den voorleeser en Schoolmeester bij de gemeijnte aan Stellenbosch Christiaan Krijnouw in Eijgendom uijtgegeeven een Strookje Land tot een Erff ter grote van agt en dertig quadraat roeden en vier en Veertig dito voeten, geleegen annex desselfs oude Erven in den Dorpe van Stellenbosch .
Den heer Secunde en Hoofd administrateur Pieter Hacker hebbende ingediend d’ onderstaande Memorie
‘Memorie van de natoemene Goederen als ‘er p:r d’onderstaende fransse Scheepen uijt Europa herwaards Zijn aangebragt te weeten’
‘
| Uijt 't Schip L' appollon | ||
| 146: | Vaten Theer waarvan 23 1/4 Vaten minder, als | |
| afsz: | 18 1/4 | Vaten tot het opvullen verbruijkt |
| 5 | d:o Ledig | |
| 26 | Vaten Pik | |
| 53 | d:o Harpuijs | |
| 61 | d:o Smeekoolen, waarvan 10: Vaten aan de Heer Percheron ten dienste van 't fransse Esquader afgegeeven. | |
| 12: | p:s Ligte Ankers weegende 1531 lb 1315, 1098, 1044. 987, 890, 842, 807, 730, 602, 553 en 578 lb te Samen 10977 lb waarvan 2 p:s aan de Heer Percheron ten dienste van 't fransse Esquader afgegeeven als 1 p:s van 1531: en 1315 lb | |
| 4: | vaten met Scheeps Blocken. | |
| 7: | d:o busse Kruijd | |
| 6: | p:s ijsere Canons à 24 lb | |
| 337: | d:o Cogels van 18 lb | |
| 19: | d:o Krassers Wissers en aansetters à 24 lb | |
| Uijt 't Schip Le Drake | ||
| 676: | p:s Cogels van 12 lb | |
| 20: | vaten Busse Kruijd | |
| Uijt 't Schip Le Tobie | ||
| 30: | Vaten busse Kruijt | |
| Uijt 't Schip Le Jeune Heloise | ||
| 50: | Vaten Bussekruijd. |
| Uijt 't Schip L' appollon | ||
| 146: | Vaten Theer waarvan 23 1/4 Vaten minder, als | |
| afsz: | 18 1/4 | Vaten tot het opvullen verbruijkt |
| 5 | d:o Ledig | |
| 26 | Vaten Pik | |
| 53 | d:o Harpuijs | |
| 61 | d:o Smeekoolen, waarvan 10: Vaten aan de Heer Percheron ten dienste van 't fransse Esquader afgegeeven. | |
| 12: | p:s Ligte Ankers weegende 1531 lb 1315, 1098, 1044. 987, 890, 842, 807, 730, 602, 553 en 578 lb te Samen 10977 lb waarvan 2 p:s aan de Heer Percheron ten dienste van 't fransse Esquader afgegeeven als 1 p:s van 1531: en 1315 lb | |
| 4: | vaten met Scheeps Blocken. | |
| 7: | d:o busse Kruijd | |
| 6: | p:s ijsere Canons à 24 lb | |
| 337: | d:o Cogels van 18 lb | |
| 19: | d:o Krassers Wissers en aansetters à 24 lb | |
| Uijt 't Schip Le Drake | ||
| 676: | p:s Cogels van 12 lb | |
| 20: | vaten Busse Kruijd | |
| Uijt 't Schip Le Tobie | ||
| 30: | Vaten busse Kruijt | |
| Uijt 't Schip Le Jeune Heloise | ||
| 50: | Vaten Bussekruijd. |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede Hoop den 28: Jan: 1783 /:was geteekend:/ P: Hacker’
So is na resumptie van dien verstaan de bij voorsz: memorie gespecificeerde aangebragte goederen, getaxeerd bij de negotie boeken deeses gouvernements te doen inneemen.
Door den Heere Gouverneur te kennen gegeeven Sijnde, dat de alhier krijgsgevangen gemaackten Cap:n Edward Hervij Sijn Edele bij missive versogt had om’t Zij met een der aanweesende ‘S Lands Freguatten dan wel met een ander neutraale vlagge van hier naar Europa te vertrecken Schip derwaards te mogen werden gesonden, met bijvoeging dat hij Heere Gouverneur te gemoed siende, dat een diergelijk versoek door d’ andere hier aangehoudene en meede op ‘S E: Compagnies Post Het Vissers Hok geplaatste Engelsse Passagiers Stonden te werden gedaan, dierhalven in bedenking gaf hoedanig daaromtrend, Soude dienen te werden gehandelt; Soo is bij overweeging; dat het te dugten is, dat hoe Seer men voorschreeve Persoonen Steeds heeft doen observeeren de Constitutie van het Land hun maar te veel bekend Sal Sijn, dierhalven raadsaamst geoordeelt en dienvolgens beslooten deselve niet te laaten vertrekken, maar op de voorschreeven hun tot verblijf aangeweesene plaats te doen verblijven.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 85-86.¶
Donderdag den {17830130} 30 Jan: 1783.
‘S voormiddags alle præsent.
Is op het dieswegens p:r request gedaan versoek van den Carga op het keijserlijk Particulier Schip Angelique Benech mon: Joseph Janssen verstaan aan denselven de Somma van Drie Hondert guldens hollands uijt ‘S Comp: Cassa te laaten verstrekken.
En nadien ‘er Zeedert een geruijmen tijd herwaards geen Boter aan d E: Comp:ie werd geleeverd, heeft men dierhalven moeten besluijten om al de van buijten opgebragt werdende Boter aan de patrouille wagt te doen aanhouden, ende Zulx ter tijd toe d’ E: Comp:ie in Zo verre van dat Suijvel Zal weesen voorsien, als men Zo ten behoeve hare Scheepen als ter versending naar India komt te benodigen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 87-105.¶
Dingsdag den {17830204} 4 Febr. 1783.
‘S voormiddags alle præsent.
Vermits niet teegenstaande de wijngaardeniers een en andermaal bij affixie van billietten Zijn aangemaand, om de Brandewijnen die Zij nog te missen hadden, aan d’ E: Comp:ie te Leeveren d’ opgave en aanbreng daarvan egter oplang na niet toerijkend is geweest, tot dat geene, het welk d’ E: Comp:ie Zo voor den omslag ter deeser plaatse als ten behoeve harer Scheepen komt te benodigen en men hier uijt niet anders kan vermoeden, dan dat deese agterhouding bij verre de meeste alleen geschied met oogmerk om haren wettigen Heer, dit bij de selve voor al in den præsenten tijd Is hooglijk benodigt Zijnde articul t’ ontrecken, en op een Clandestine wijse aan de vreemde natiën te voeren, heeft men dierhalven om diergelijke onbehoorlijke gedoente teegen te gaan, moeten besluijten al de van buijten opgebragt werdende Brandewijn voor d’ E: Comp:ie aan te houden, en in te slaan ten einde hier door in Staat te Zijn, om niet alleen d’ E: Comp:ie te kunnen versorgen van het geene Zij daarvan, Zoo voor den ommeslag van dit Gouvernement, als ten behoeve harer Scheepen, op deselver lange rheijsen komt te benoodigen, maar ook de resp: Pagters der Brandewijnen, tot voortsetting hunner neering te gerieven en voorts verstaan voor de voorsz: bij d’ E: Comp:ie aan te houdene Brandewijn Thien Rijxd:s boven ofte meerdere dan de gewoone Prijs voor ijder Legger aan d’ Eijgenaars te doen betaalen.
Waarna is geleesen het onderstaande Request door de voorsz: gepriviligeerde pagters ofte aanneemers der Brandewijns perceelen gepræsenteerd.
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg, Raad Extra Ordinair van NeederLands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Achtb: Raad van politie
‘Wel EdeLe Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren!’
‘D’ ondergeteekende Burgers Marten Bateman, Jan Simon Keijser, Willem de Kruger, en Jan Andries Bam neemen de vrijheid Uwe wel EdeLe Gestr: en E: Achtb: in allen Eerbied te vertoonen:’
‘Hoe Zij Supp:lten bij de Laatste verpagting van ‘S Lands gemeene middelen en Inkomsten onder Ultimo Augustus 1782 Zijnde aanneemens gebleeven van de vier perceelen der brandewijns pagt, Zij deselve pagt van d’ E: Comp:ie hebben ingemeijnd tot Zo een hogen prijs als nimmer bevoorens heeft g’Exteerd, in dat vooruijtZigt, dat in deese jeegenswoordige tijds omstandigheeden, waarin niet alleen het meerder aantal van volk voornamentlijk van gemeene militairen en Zeevaerenden Zig hier ter plaatse Continueel bevindende, maar ook de Sterke vaart, der Scheepen van diversse Natiën, natuurlijk een veel grooter debiet als ordinair Stond met Zig te brengen; Zij Supp:lten, eenige merkelijke avantages behaalen, en dus in Staat Zouden Zijn een ijder Zijne uijt geloofde pagtpenningen aan d’ E: Comp:ie te kunnen opbrengen’
‘Dan Contrarie deezen, de Supp:lten hebbende moeten ondervinden, het groot nadeel, dat zijlieden reeds bij de voorsz: aangenomene pagt hebben geleeden, nadien om derselver tapneeringen voort te Zetten, Zijlieden in den voorl: Jaare, mits de Schaarsheid der Caabsche Brandewijnen, genoodsaakt Zijn geweest, het daar van bij hun benoodigde tot Zeer excessive prijsen te moeten inkoopen, en Zij thans te gemoed Ziende, dat door het aanhoudend gebrek aan voorsz: Sterke dranken voor hun en dat ‘er bij d’ E: Comp:ie ook geen aracq, nog eenige andere gedisteleerde wateren Zijn te bekomen en dus de Schaarsheid aan alle kanten is heerschende /:gelijk de Sup:lten vertrouwen, dit bij Uwe Wel Edele Gestr: en E: Achtb: genoegsaam bekend te Zijn:/ Zijlieden tot een absoluute ruine voor hun, niet meer in Staat te Zullen Zijn, met de tapneering te kunnen Continueeren; vinden Zij Zig dus om alle die aangehaalde reedenen gedrongen, te wenden, tot Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: deselve op ‘t ernstigst, Smeekende hun Supp:lten in’t geval waarin Zig bevinden, dog goedgunstig te willen tegemoed komen en adsisteeren.’
‘De Supp:lte kunnen voorts niet voorbij Uwe Wel Edele Gestr: en E: Achtb: bij deeze geleegendheid meede Eerbiedgst onder ‘t Oog te brengen, dat daar Zij Supp:lten de voorsz: perceelen der Brandewijns pagt van d’ E: Comp:ie hebben aangenoomen, op al Zulke Conditiën en Voorwaarden, als waarop deselve reets van de vroegste tijden af, en ook nu de Laatste maal Zijn verpagt geworden en welke Conditiën onder anderen voornamentlijk meede dicteeren: dat die deese pagt of een vieren deel daarvan Sullen aanneemen met uijtsluijting van alle anderen niemand uijtgesondert, Zullen moogen tappen en uijtventen allerhande Brandewijnen aracq &:a en dat voorts niemand deezer IngeSeeten Zal vermoogen eenige de minste Quantiteid brandewijnen of andere Sterke dranken, hoegenaamd en hoe gering hetselve Zoude mogen weesen te verkoopen, daar in egter door particulieren, Contrarie deese previlegie en tot præjuditie en groot nadeel voor de resp: Brandewijns pagters op eene ongelimiteerde wijse werd gehandelt en waarvan dan ook de principaalste oorsaak der excessive duurte dier dranken moet werden afgeleijd, weshalven de Supp:lten needrigst Solliciteeren, in haare regten en Previlegiën, door het geZag en authoriteid Uwe Wel Edele Gestr: en E: Achtb: te mogen werden gehandhaaft en gemaintineerd.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a :/:was geteekend:/ M: Baateman, J: S: Keijser, W: de Kruger, Jan Andries Bam.’
Waarop goedgevonden en beslooten is, om tot voorkoming dat door diergelijken handel, de voorsz: Pagten niet ten eenemaal tot instal moge geraaken en d’ E: Comp:ie dus geen merkelijk nadeel in haare inkomsten kome te lijden, bij publicatie en affixie van billietten te verbieden, dat niemand wie hij zij buijten de meerm: gepreviligeerde pagters eenige brandewijnen, het Zij hier te lande gestookt ofte van buijten ‘S Lands ingebragt werdende, in wat quantiteit het ook Zoude moogen Zijn, Zal mogen vercoopen ofte eenige handel daarin drijven, gelijk ook dat door niemand anders geen Aracq dan bij de heeLe Legger Zal mogen ingeslagen ofte vercogt werden alLes as verbeurt te eener Somma van Ses Hondert Caabsse guldens Zo meenig maal daarop Zal werden bekeurd Zullende deese boete werden verdeeld een derde voor d’ E: Comp:ie, een derde voor den Heer Officier en een derde voor den Pagter ofte aanbrenge die de fraude Zal hebben agterhaald.
Uijt eene verclaaring der desweegens geCommitteerd geweest Zijnde Officieren der Arthillerij alhier, Zijnde komen te blijken dat ‘er van het buscruijt van het ter Rheede Leggend Schip de Ganges Twee Honderd vijf en twintig ponden door bij gekoomene nattigheid bedurven en ten eene maal onbruijkbaar bevonden Zijn, is verstaan dit onbequaam pulver te doen weg werpen sonder hetselve mits de geringe Quantiteid, met ander goed buscruijt te doen remplaceeren.
Wijders is geleezen eene missive door den Chev:r de Valmont Lieutenant in’t regiment van Luxemburg aan deeser Raede gerigt en luijdende, als volgt.
‘A Messieurs!’
‘Messieúrs Les Conseillers aú Cap de Bonne Esperance.’
‘Messieúrs!’
‘Le Chevalier de valmont Lieutenant dans le Regiment de Luxembourg a L’ honneur de vous repriesenter Messieurs, qu’ apres avoir été conduit comme un Soelerat au Chateau de cette ville pour une affaire qui est comme a toute la Colonie Monsieur le Gouverneur ne Se contente par du traitement rigoureux et ignonimieux qu’ a essuije cet officier, il pretenc lui faire perdre un mois d’ appointement sans avoir egard aux dettes qu ‘il a contracté a raison de ses mêmes appoinctement.’
‘Le Sieur de valmont a fait Ses representation a monsieur le gouverneur, il lui a meme ecrit a ce sujet, toute la Satisfaction qu’ il en a eu est qu’on ne repondroit para sa Lettre.’
‘Si en france un officier de sette nation, quil fut ecrivoct au Ministre Le ministre lui repondroit et lui rendroit Justice, et quel seroit L’ officier francois qui ne regrette roit pas d’ avoir quétte Sa Patrie pour passer au service d’ une nation etrangere Si la voye de la representation ou de la Justice, lui etoit fermee et peut on vois sans genier, fruister un officiers de Ses appoinctemens, par rapport à une affaire malheureux qui lui arrivera, quel est l’ homme, qui est a l’ábri ou plútot qu’ el est L’ Exemple d’une Semblable persecution?’
‘Comme Le sieur de Valmont ne pourroit pas faire honneur a ses dettes si le mois d’ appointement qui lui est du ne Lui etoit pas paije etant eloigue de sa patrie et parse moijen prive des secours qu’il pourroit en avoir Il Se trouve forde Messieurs de voús importuner pour vous suplier de mettres sous les yeux de Monsieur Le gouverneur Sa demande, d’ ailleurs comme elle est juste et Legitime, il espere qu’ elle n ‘rprouvera point d’obstacle.’
‘dans L’esperance de Ressenter les promptes Effets de votre Equite et de votre justice, sa Reconnoissance, egalera les Sentimens respectieux avec les quels il ne cessera d’ etre.’
’/:onderstond:/’
‘Messieurs Le tres humble et tres obeissant Serviteur /:was geteekend:/ Le Chevr: de valmont /:lager:/ dú Cap de bonne Esperance ce 4 fevrier 1783.’
Waarop door den Heer Gouverneur te kennen gegeeven Zijnde dat na dat het gantsche Corps Officieren van het ged: Regiment bij een Schriftelijk declaratoir hadden betuijgd met voormelden Chevalier de valmont weegens Zeekere hem ten Laste gelegde Zaaken niet te kunnen dienen waar van door den actueelen Commandant de Heer Chev:r de Beaudraps aan hem Heere Gouverneur was berigt, gegeeven in geschrifte, deselve vervolgens bij een nader deClaratoir hadden verclaard, dat Zeedert was gebleeken, dat het geval Sig niet Zodanig had toegedragen als hun was aangebragt, en Zij mitsdien bereid waaren als bevorens met hem te dienen en hem als haaren Cameraat in’t Legioen t’ erkennen, meede blijkens brief van ged:e Commandant, dog dat nadien ‘er tusschen voorsz: teegen en voor gedaane betuijging ruijm een maand tijds was verloop en dat door ged:e Chev:r de valmont geen dienst bij het Regiment was gedaan, Zijn edele oversulx vermeend had hem de Zoldij en Emolumenten geduurende dien tijd ook niet hadde gecompeteerd, So is bij overweeging dat meerm: Lieutenant de valmont met reeden behoorde Content te weesen, weederom in het Regiment te Zijn aangenoomen, Zonder geregtigd te Zijn, te vorderen de gagie en verdere Emolumenten geduurende den tijd dat hij uijt het selve is geZet geweest en geen dienst gedaan heeft, verstaan in het door hem Zo oneijgentlijk gedaan versoek niet te treeden.
Vervolgens nagesien Zijnde d’ onderstaende memorie der vervaardigde papiere munten in de gepasseerde maand Januarij.
Aan den Wel Edelen Gestr: Heere M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra ordinair van neederLands India mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a neevens den E: Agtbaaren Politicquen Raad.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren’
‘Uwe Wel EdeLe Gestr: en E: Achtb: aan de Ondergeteek:d hebbende gelieven op te dragen het doen drukken en Slaan der pergamente en papiere munten die mits het gebrek aan Contanten hebben moeten werden g’ introduceerd mitsgaders om die vervaardigde munt vervolgens te teekenen, Zo hebben wij ter pligtschuldige voldoening van dien gecontinueerd en het bedragen van 73311: rijxd:s en 14 Stuijvers aan papiere munten gedrukt ende geslagen sijnde Sulx in de volgende quantiteid en differente waerde als’
‘
| 1000: p:s van | 2 rd:s ijder | rd:s 2000:- |
| 800: d:o d:o | 3 d:o d:o | d:o 2400:- |
| 800: d:o d:o | 4 d:o d:o | d:o 3200:- |
| 1148: d:o d:o | 5 d:o d:o | d:o 5740:- |
| 300: d:o d:o | 6 d:o d:o | d:o 1800:- |
| 1100: d:o d:o | 8 d:o d:o | d:o 8800:- |
| 4400: d:o d:o | 10 d:o d:o | d:o 44000:- |
| Zijnde de volgende door de drie Laatste onderget:s geteekend | ||
| 1171 P:s van | 2 Stver:s ijder | rd:s 48:38 |
| 8116 d:o d:o | 1/8 rd:s d:o | d:o 1014:24 |
| 2014 d:o d:o | 1/4 d:o d:o | d:o 503:24 |
| 2041 d:o d:o | 1/2 d:o d:o | d:o 1029:24 |
| 1020 d:o d:o | 3/4 d:o d:o | d:o 765:- |
| 2019 d:o d:o | 1 d:o d:o | d:o 2019:- |
| Somma | rd:s 73311:14 Stver:s |
| 1000: p:s van | 2 rd:s ijder | rd:s 2000:- |
| 800: d:o d:o | 3 d:o d:o | d:o 2400:- |
| 800: d:o d:o | 4 d:o d:o | d:o 3200:- |
| 1148: d:o d:o | 5 d:o d:o | d:o 5740:- |
| 300: d:o d:o | 6 d:o d:o | d:o 1800:- |
| 1100: d:o d:o | 8 d:o d:o | d:o 8800:- |
| 4400: d:o d:o | 10 d:o d:o | d:o 44000:- |
| Zijnde de volgende door de drie Laatste onderget:s geteekend | ||
| 1171 P:s van | 2 Stver:s ijder | rd:s 48:38 |
| 8116 d:o d:o | 1/8 rd:s d:o | d:o 1014:24 |
| 2014 d:o d:o | 1/4 d:o d:o | d:o 503:24 |
| 2041 d:o d:o | 1/2 d:o d:o | d:o 1029:24 |
| 1020 d:o d:o | 3/4 d:o d:o | d:o 765:- |
| 2019 d:o d:o | 1 d:o d:o | d:o 2019:- |
| Somma | rd:s 73311:14 Stver:s |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede hoop ult:o Jan: 1783 /:was geteekend:/ J: J: Le Sueur, G: H: Cruijwagen, O: G: de Wet, W: f: v: Reede van oudshoorn, P: D: Boonacker.’
Is verstaan deselve munten ten bedrage van rd:s 73311:14: nadat deselve bij de groote geld Cassa Zullen weesen ingenoomen in de kleene Cassa ter uijtgave en verantwoording aan den Cassier te doen afgeeven.
Wijders op’t te kennen geeven bij den Heer Gouverneur dat het Regiment van Luxemburg nu gereet Zijnde om op de naar Ceilon te vertrecken Staande Scheepen te werden g’ Embarqueerd, den Heer Collonel Chevalier de Beaudraps versogt had, dat d’ officieren en Soldaaten eenige penningen mogten genieten ten einde Zig van het geene Zij tot haare uijtrusting onvermijdelijk quamen te benodigen te voorsien, verstaan om aan d’ officieren ijder Twee maanden gagie op haare Zoldij Reeking te laaten verstrecken.
Den ondercoopman Carel Joost van Nijvenheijm, die met het deens particulier Schip Constantia van Batavia ter deeser plaetse is aangekoomen, versoek hebbende komen te doen, om neevens desselfs hoog Swanger Zijnde huijsvrouw eenigen tijd alhier te mogen verblijven, so is het selve aan hem geaccordeerd.
Door den opperchirurgijn in de Baaij Fals Johan Godlieb Mader, die bevorens in dieselve qualiteid op het in de Saldanhabaaij verbrande Chinas Retour Schip Middelburg bescheijden geweest, mitsgaders door den geweesen derdewaak op het Retourschip Hoogcarspel , Michiel van Huijksloot bij request versoek gedaan Zijnde dat deselver hier ontscheepte en verbleevene gepermitteerde Kisten aan hun mogten werden afgegeeven ten einde de Thee in deselve kisten afgepakt alhier p:r publicque vendutie te gelde te maaken, is goedgevonden ‘t versoek der Supp:lten t’ accordeeren mits van dies provenue ‘t geen d E: Comp:ie toekomt alhier in Comp:s Cassa werde betaeld.
Sijnde Laatstelijk aan de Vrijswarten Harp van Samboua arcat van bougies en patra van Batavia permissie verleend p:r ‘t aanweesend Schip de ganges van hier naar Ceilon te vertrecken om vervolgens van daar naar Batavia over te varen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 106-111.¶
Saturdag den {17830208} 8 febr: 1783.
‘S namiddags alle præsent.
De Vergadering heeden extra ordinair belegd Zijnde, wierd door den Heere Gouverneur in deselve overgelegd eene Missive door haar Wel Edele Agtb: de Heeren P: C: van de Perre en F: W: Boers als gevolmagtigdens der Hoog Edele Heeren Zeeventhienen te Parijs aan Zijn Edele gerigt, gedateerd 15 Maij des gepasseerden Jaars en p:r het frans particulier Scheepje Le Fier alhier aangebragt als meede de Conventie tusschen haar Ed:s en den Heer Graaf de Meúron geslooten volgens welke het door hem opgeregte Regiment Switsers in dienst en Soldij der E: Comp:ie is overgenoomen.
Welke missive neevens evengem:e Capitulatie geleesen weesende versogt den heer Collonel Gordon te weeten of dit Corps Soude Staan onder Zijne ordres als Commandant en Cheff over alle ‘S Comp:s Troupen alhier quarnisoen houdende.
Waarop den Heere Gouverneur vermeende dat voorsz: Capitulatie als het Basis waarop het ged: Regiment in dienst der E: Comp:ie was overgenoomen, Zulx ten vollen quam te dicteeren
dan hierop bij d’ Heer Gordon geinsteert zijnde dat de Zaak bij deezen Raade mogte werden gedecideert, vond welgem: Heer Gouverneur goed, Zig geduurende de deliberatie hier over, uijt de Vergadering te retireeren, gelijk Sulx door de heer Gordon meede wierd gedaan
Waarop bij d’ overige Leeden, nopens het vorengemelde versoek des Heeren Gordons gebesoigneerd Zijnde eenparig is verstaan, dat ingevolge het Art: der voorsz: Capitulatie, het meermelde Regiment van Meuron direct onder den Heer Gouverneur gehorende den Collonel van hetselve dienvolgens ook d’ ordres onmiddelijk van den Heere Gouverneur Zal ontfangen en de Rapportens van alles direct aan Zijn Edele moeten doen
d’ Heer Gordon hierna gelijke vrage omtrend d’ aangekomene Waldenensse Troupen hebbende komen te doen als door Zijn Ed: ten opsigte van het Regiment van Meuron was geschied en daarop weederom uijt de vergadering getreeden Zijnde, So is verstaan, dat wanneer deselve Troupes hier aan Land Sullen moeten komen om ‘er eenigen tijd te verblijven deselve als dan sullen Sorteeren onder de ordres van meerm: Heer Gordon.
d’ Heer Gordon weederom ter vergadering binnen gekoomen en het evengem: Besluijt verstaan hebbende, versogt denselven verders om eenmaal g’ Elucideert te Zijn, waar in desselfs Caracter quam te bestaan, wierd hierop door den Heer Gouverneur geregereert dat Zijn Edele op die vrage van hem Heer Gordon niets beeters konde doen, dan Zijn E: te renvoijeeren tot het geEerd aanschrijvens der Hoog Gebiedende Heeren Meesters in het Patria, volgens welke door haar Edele Hoog Agtb: aan hem Heer Gordon was gedefereerd het Caracter van Collonel en Hoofd van ‘S Compagnies Militie ten deesen Gouvernemente.
dan d’ Heer Gordon hierin geen genoegen neemende, met bijvoeging dat hij als de vierde Persoon in de Regeering alhier teffens quam te bekleeden de Posten van Lidt in de Politicque en Justitieele Raaden, mitsgaders Præsident in den burger Krijgsraad en uijt dien hoofde Sustineerde hem een meerder authoriteijt te Competeeren deese Zijne Sustenue in het vervolg nader in geschrifte Zoude inleeveren, So is goedgedagt het selve in te wagten en te Zien of en welke dispositie daarop Soude dienen te werden genoomen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 112-113.¶
Donderdag den {17830213} 13 febr: 1783.
alle præsent.
Op ‘S E: Comp:s ten oorlog toegeruste Scheepen de Ganges , Holland , Voorberg en de Leeuw , die van hier naar Ceilon Zijn vertrocken Sig hebbende koomen te bevinden vijf kisten met Contanten voor Batavia gedestineerd, dewelke alhier Sijn ontscheept en verbleeven Soo is goedgevonden, de voorsz: geld kisten ter Spoediger overbrenging te plaatsen op het thans Zeijlvaardig en naar opged:e Indiase hoofdplaatse te vertrecken Staande Pruijssisch Particulier Schip Berlin en daarmeede derwaerds voort te Schikken
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 114-153.¶
Dingsdag den {17830218} 18 febr: 1783.
‘S voormiddags alle præsent.
Wierd door den heer hoofd administrateur Pieter Hacker ingediend het kort vertoog der Lasten deeses Gouvernements geduurende het gepasseerde Boekjaar 1781/2 neevens die van ‘S Jaars bevorens ofte d’ a:o 1780/1 dewelke bedraagen, als volgd te weeten.
| d' a:is 1781/2 | d' a:is 1780/1 | |
| Onkosten van Scheepen | ƒ74586:06:08 | 155930:15:- |
| 't nieuwe Hospitaal | 7773:12:08 | 63899:03:- |
| Treijn en Oorlogs Onkosten | 101750:09:- | 50728:10:08 |
| Onkosten van de Hulp Troupen | 728067:18:08 | 43304:09:- |
| Randsoenen Ordinair | 102260:10:08 | 85458:14:- |
| Onkosten Ordinair | 48099:07:08 | 47776:09:- |
| Onkosten Extra Ordinair | 6998:13:08 | 4759:06:- |
| Timmeragie en Reparatie | 60226:18:08 | 41362:07:08 |
| Fortificatien | 63552:14:- | 15087:11:- |
| Onkosten van 'S Comp: Lijf Eijgenen | 27882:13:- | 29667:04:08 |
| 't Hospitaal | 15577:14:08 | 6430:12:08 |
| Reekening van Condemnatie | 4530:13:- | 4788:12:08 |
| Onkosten van Chaloupen en mindere vaartuijgen | 12443:16:- | 11468:14:- |
| Zoldijen aan Land | 197128:02:08 | 150290:17:08 |
| Scheeps Zoldijen | 54956:08:08 | 22204:05:08 |
| Reekening van Intrest | 179:02:08 | --:-:- |
| 't Regiment Luxemburg | 65078:18:08 | --:-:- |
| Somma | ƒ1121093:19:- | ƒ733157:11:08 |
| d' a:is 1781/2 | d' a:is 1780/1 | |
| Onkosten van Scheepen | ƒ74586:06:08 | 155930:15:- |
| 't nieuwe Hospitaal | 7773:12:08 | 63899:03:- |
| Treijn en Oorlogs Onkosten | 101750:09:- | 50728:10:08 |
| Onkosten van de Hulp Troupen | 728067:18:08 | 43304:09:- |
| Randsoenen Ordinair | 102260:10:08 | 85458:14:- |
| Onkosten Ordinair | 48099:07:08 | 47776:09:- |
| Onkosten Extra Ordinair | 6998:13:08 | 4759:06:- |
| Timmeragie en Reparatie | 60226:18:08 | 41362:07:08 |
| Fortificatien | 63552:14:- | 15087:11:- |
| Onkosten van 'S Comp: Lijf Eijgenen | 27882:13:- | 29667:04:08 |
| 't Hospitaal | 15577:14:08 | 6430:12:08 |
| Reekening van Condemnatie | 4530:13:- | 4788:12:08 |
| Onkosten van Chaloupen en mindere vaartuijgen | 12443:16:- | 11468:14:- |
| Zoldijen aan Land | 197128:02:08 | 150290:17:08 |
| Scheeps Zoldijen | 54956:08:08 | 22204:05:08 |
| Reekening van Intrest | 179:02:08 | --:-:- |
| 't Regiment Luxemburg | 65078:18:08 | --:-:- |
| Somma | ƒ1121093:19:- | ƒ733157:11:08 |
Uijt welkers t’ Zamen trecking is koomen te Consteeren, dat de Lasten in het Generaal deesen Jaare ƒ387936:7:8 meerder als a:o pass:o hebben gerendeerd en ijder Lastpost op Zig Zelve het volgende meer of minder heeft bedraagen als.
| meerder | minder | |||
| Onkosten van Scheepen thans minder als a:o pass:o bedraagen komt voort door het minder getal Scheepen dewelke hier aangeweest Zijn waar door minder reparatien gedaan en minder provisiën mitsg:s Equipagie goederen Zijn vercogt geworden &:a | --:-:- | 81344:08:08 | ||
| 'T nieuwe Hospitaal welkers opbouw thans komt te kosten een bedragen van ƒ372291:10:8 onder welk montant meede is begreepen het beloop der materialen &:a staande dit boekjaar verbruijkt ter Somma van ƒ37773:12:8 overzulx na aftrek van het geen in den voorl: Jaare aan dit huijs is besteed, thans een minderheid Zig Zoude vertoonen van ƒ26125:10:8 waarbij Voege dat geduurende dit boekjaar d' ambagtslieden en ingehuurde Slaaven tot den opbouw van dit gebouw aan dit werk niet hebben gewerkt vermits elders, ofschoon niet aan de fortificatie werkens Zelf, egter tot andere noodsaakelijk vereijschte werken Zijn g'Emploijeerd, Sulx d' onkosten dier ambagtslieden en Slaaven op deese Reecq: volgens Politicq Raads besluijt de dato 28 Jan: 1783 op ƒ30000 vermindert Zijn en op Treijn en Oorlogs Onkosten overgeschreeven werden | --:-:- | 7773:12:08 | ||
| Trijn en Oorlogs Onkonsten Sommeeren voor het geen geduurende dit geheele Jaar tot 'S Lands defensie is besteede en vermits in a:o pass:o eenelijk vijf maanden deese Last hebben gedraagen dit Jaar meerder | 51021:18:08 | --:-:- | ||
| Onkosten aan de hulp Troupen van Zijn allerchristelijkste Majesteid hebben door het geheele Jaar ook meerder bedragen als in a:o pass:o wanneer maar eenelijk drie maanden bekostigd Zijn rendeerende, het geen tot Subsistentie der officieren is uijt gereijkt ƒ73455:10:8 als meede voor betaalde huijshuur ƒ4197:12 overtreffen de oversulx het geen dit Jaar door meerder is ten koste gebragt | 234563:09:08 | --:-:- | ||
| Randsoenen Ordinair ook meerder in dit Jaar als in't gepasseerde bedragende is hoofdsakelijk ontstaan, door de vermeerde manschappen van het volk het welk van de in de Saldanhabaaij geleegen hebbende Scheepen alhier is gekoomen de gedane verstrecking van Caabse wijn tot Randsoen bij gebrek van vaderlands Bier, meerder gereconvalesceerdens aan de Linie Zo meede het meerder verstrekte kostgeld aan een Collonel en Twee Capitain Lieutenants | 16801:16:08 | --:-:- | ||
| Onkosten Ordinair bedragende in dit Jaar ook meer als in den voorleeden veroorsaakt door het meerder afgegeevene buskruijd tot Exercitie voor d' arthillerie mitsgaders den inkoop der Equipagie goederen die noodsaakelijk hebben moeten gebruijkt worden als meede de op deese Reecq: ten Lasten gebragte 2 p:s onbequaame affuijten van 12 en 8 lb niet teegenstaande ook dit Jaar ƒ200:10:8 tot den inkoop van meubelen voor de Justitieele Raadsaal betaald Zijn oversulx het een en ander overtreft | 322:18:08 | --:-:- | ||
| Onkosten Extra Ordinair meerder Sommeerende komt voort door 't meerder verstrekte aan de Lijfwagt van den wel Edelen Gestr: heer Gouverneur in Loco te betaalen arbeids Loon tot het maaken van Zitbanken voor welgem: Edelen Heer Gouverneur en den E: Agtb: Raad van Politie in de gereformeerde Kerk de verstrekte en betaalde benodigtheeden voor den alhier gerelegeerde koning Eugenius van Manoppa nog betaalde huur van Twee Pakhuijsen en het uijtgereijkte tot Logies en Costpenning voor de queekelingen van het Ceilonsse Seminarium | 2239:07:08 | --:-:- | ||
| Timmeragien en Reparatie dit Jaar al meerder Sommeerende als a:o pass:o is veroorsaakt door het bekostigde tot den opbouw van Twee officiers wooningen en het ArZenaal in't Casteel, item de fortificatie werkers wooning, vlaggemans wagthuijs mitsgaders het voltooijen van de Thuijniers wooning in 'S Comp:s Thuijn | 18864:11:- | --:-:- | ||
| Onkosten van 'S Comp:s Lijf Eijgenen thans minder als a:o pass:o komt voort weegens het minder bijdragen in dit Jaar verstrekte winterkleederen en Provisiën | --:-:- | 1784:11:08 | ||
| 'T Hospitaal Staat in dit Jaar ten agteren uijt hoofde dat d' aangewende kosten tot herstelling der Impotenten, de daarin verteerde heele gagiën overtreffen een montant van | 9147:02:- | --:-:- | ||
| Reekening van Condemnatie minder bedraagende komt voort door de minder verstrekte provisien aan een minder getal der bannelingen van't Robben Eijland en bedraagd | --:-:- | 257:19:08 | ||
| Onkosten van Chaloupen en mindere vaartuijgen Zijn in dit Jaar meerder, veroorsaakt door den inkoop van Twee Scheeps Schuijten, de aan de Landsboots noodsaakelijk verstrekte Paardelijnen, dewelke einde maand Maart van den op't deens Schip de graaf Bernsdorf bescheijdenen Cap:n John Clement bij ontstentenisse van dien ingekogt en aan deselve boots afgegeeven Zijn | 975:02:- | --:-:- | ||
| Soldijen aan Land rendeeren in dit Jaar almeede meer voortspruijtende door de verstrekte monteering van het guarnisoen volk als | ||||
| aan d' Infanteristen | ƒ12961:19:- | |||
| d:o d' arthilleristen | 1710:-:08 | |||
| teld ƒ14671:19:08 | ||||
| waarvan af gaat de in a:o passato verstrekte monteering | d:o 1944:03:08 | |||
| 12727:16:- | ||||
| waar bij komt de meerder rendeerende goede maanden. | d:o 46763:04:- | |||
| te Zamen | ƒ59491:-:- | |||
| daaren teegen de volgende Posten minder hebben gerendeerd, als de betaalde subsidie Costpenn: | ƒ1870:18:08 | |||
| de minder verteerde heele gagiën der in't hospitaal geleegen hebbende Impotenten | 10782:16:08 | 12653:15:- | ||
| komt oversulx de meerderheijd van | 46837:05:- | --:-:- | ||
| Scheeps Zoldijen dit Jaar meerder als a:o pass:o bedraagende, is ontstaan door die aan het volk van de hier verbleevene Scheepen meerder aan goede maanden heeft moeten werden verstrekt, en hoewel op Reecq: der Scheeps overheeden weegens te kort komende Provisiën meerder belast is, ook de verteerde quastos in't Hospitaal meer bedraagen hebben, Zo is daar en teegen het bedraagen der verkogte Zeeguls minder | 32752:03:- | --:-:- | ||
| Reecq: van Intrest van Genegotieerde Capitaalen bedraagd in dit Jaar | 179:02:08 | --:-:- | ||
| 'T Regiment van Luxemburg heeft tot desselfs Subsistentie Zo uijt de maguazijnen en Pakhuijsen als Costgeld en andere behoeftens in den tijd van vier maanden dat hier aan geland Zijn genooten | 65078:18:08 | --:-:- | ||
| Somma | ƒ478783:14:08 | 91160:12:- |
| meerder | minder | |||
| Onkosten van Scheepen thans minder als a:o pass:o bedraagen komt voort door het minder getal Scheepen dewelke hier aangeweest Zijn waar door minder reparatien gedaan en minder provisiën mitsg:s Equipagie goederen Zijn vercogt geworden &:a | --:-:- | 81344:08:08 | ||
| 'T nieuwe Hospitaal welkers opbouw thans komt te kosten een bedragen van ƒ372291:10:8 onder welk montant meede is begreepen het beloop der materialen &:a staande dit boekjaar verbruijkt ter Somma van ƒ37773:12:8 overzulx na aftrek van het geen in den voorl: Jaare aan dit huijs is besteed, thans een minderheid Zig Zoude vertoonen van ƒ26125:10:8 waarbij Voege dat geduurende dit boekjaar d' ambagtslieden en ingehuurde Slaaven tot den opbouw van dit gebouw aan dit werk niet hebben gewerkt vermits elders, ofschoon niet aan de fortificatie werkens Zelf, egter tot andere noodsaakelijk vereijschte werken Zijn g'Emploijeerd, Sulx d' onkosten dier ambagtslieden en Slaaven op deese Reecq: volgens Politicq Raads besluijt de dato 28 Jan: 1783 op ƒ30000 vermindert Zijn en op Treijn en Oorlogs Onkosten overgeschreeven werden | --:-:- | 7773:12:08 | ||
| Trijn en Oorlogs Onkonsten Sommeeren voor het geen geduurende dit geheele Jaar tot 'S Lands defensie is besteede en vermits in a:o pass:o eenelijk vijf maanden deese Last hebben gedraagen dit Jaar meerder | 51021:18:08 | --:-:- | ||
| Onkosten aan de hulp Troupen van Zijn allerchristelijkste Majesteid hebben door het geheele Jaar ook meerder bedragen als in a:o pass:o wanneer maar eenelijk drie maanden bekostigd Zijn rendeerende, het geen tot Subsistentie der officieren is uijt gereijkt ƒ73455:10:8 als meede voor betaalde huijshuur ƒ4197:12 overtreffen de oversulx het geen dit Jaar door meerder is ten koste gebragt | 234563:09:08 | --:-:- | ||
| Randsoenen Ordinair ook meerder in dit Jaar als in't gepasseerde bedragende is hoofdsakelijk ontstaan, door de vermeerde manschappen van het volk het welk van de in de Saldanhabaaij geleegen hebbende Scheepen alhier is gekoomen de gedane verstrecking van Caabse wijn tot Randsoen bij gebrek van vaderlands Bier, meerder gereconvalesceerdens aan de Linie Zo meede het meerder verstrekte kostgeld aan een Collonel en Twee Capitain Lieutenants | 16801:16:08 | --:-:- | ||
| Onkosten Ordinair bedragende in dit Jaar ook meer als in den voorleeden veroorsaakt door het meerder afgegeevene buskruijd tot Exercitie voor d' arthillerie mitsgaders den inkoop der Equipagie goederen die noodsaakelijk hebben moeten gebruijkt worden als meede de op deese Reecq: ten Lasten gebragte 2 p:s onbequaame affuijten van 12 en 8 lb niet teegenstaande ook dit Jaar ƒ200:10:8 tot den inkoop van meubelen voor de Justitieele Raadsaal betaald Zijn oversulx het een en ander overtreft | 322:18:08 | --:-:- | ||
| Onkosten Extra Ordinair meerder Sommeerende komt voort door 't meerder verstrekte aan de Lijfwagt van den wel Edelen Gestr: heer Gouverneur in Loco te betaalen arbeids Loon tot het maaken van Zitbanken voor welgem: Edelen Heer Gouverneur en den E: Agtb: Raad van Politie in de gereformeerde Kerk de verstrekte en betaalde benodigtheeden voor den alhier gerelegeerde koning Eugenius van Manoppa nog betaalde huur van Twee Pakhuijsen en het uijtgereijkte tot Logies en Costpenning voor de queekelingen van het Ceilonsse Seminarium | 2239:07:08 | --:-:- | ||
| Timmeragien en Reparatie dit Jaar al meerder Sommeerende als a:o pass:o is veroorsaakt door het bekostigde tot den opbouw van Twee officiers wooningen en het ArZenaal in't Casteel, item de fortificatie werkers wooning, vlaggemans wagthuijs mitsgaders het voltooijen van de Thuijniers wooning in 'S Comp:s Thuijn | 18864:11:- | --:-:- | ||
| Onkosten van 'S Comp:s Lijf Eijgenen thans minder als a:o pass:o komt voort weegens het minder bijdragen in dit Jaar verstrekte winterkleederen en Provisiën | --:-:- | 1784:11:08 | ||
| 'T Hospitaal Staat in dit Jaar ten agteren uijt hoofde dat d' aangewende kosten tot herstelling der Impotenten, de daarin verteerde heele gagiën overtreffen een montant van | 9147:02:- | --:-:- | ||
| Reekening van Condemnatie minder bedraagende komt voort door de minder verstrekte provisien aan een minder getal der bannelingen van't Robben Eijland en bedraagd | --:-:- | 257:19:08 | ||
| Onkosten van Chaloupen en mindere vaartuijgen Zijn in dit Jaar meerder, veroorsaakt door den inkoop van Twee Scheeps Schuijten, de aan de Landsboots noodsaakelijk verstrekte Paardelijnen, dewelke einde maand Maart van den op't deens Schip de graaf Bernsdorf bescheijdenen Cap:n John Clement bij ontstentenisse van dien ingekogt en aan deselve boots afgegeeven Zijn | 975:02:- | --:-:- | ||
| Soldijen aan Land rendeeren in dit Jaar almeede meer voortspruijtende door de verstrekte monteering van het guarnisoen volk als | ||||
| aan d' Infanteristen | ƒ12961:19:- | |||
| d:o d' arthilleristen | 1710:-:08 | |||
| teld ƒ14671:19:08 | ||||
| waarvan af gaat de in a:o passato verstrekte monteering | d:o 1944:03:08 | |||
| 12727:16:- | ||||
| waar bij komt de meerder rendeerende goede maanden. | d:o 46763:04:- | |||
| te Zamen | ƒ59491:-:- | |||
| daaren teegen de volgende Posten minder hebben gerendeerd, als de betaalde subsidie Costpenn: | ƒ1870:18:08 | |||
| de minder verteerde heele gagiën der in't hospitaal geleegen hebbende Impotenten | 10782:16:08 | 12653:15:- | ||
| komt oversulx de meerderheijd van | 46837:05:- | --:-:- | ||
| Scheeps Zoldijen dit Jaar meerder als a:o pass:o bedraagende, is ontstaan door die aan het volk van de hier verbleevene Scheepen meerder aan goede maanden heeft moeten werden verstrekt, en hoewel op Reecq: der Scheeps overheeden weegens te kort komende Provisiën meerder belast is, ook de verteerde quastos in't Hospitaal meer bedraagen hebben, Zo is daar en teegen het bedraagen der verkogte Zeeguls minder | 32752:03:- | --:-:- | ||
| Reecq: van Intrest van Genegotieerde Capitaalen bedraagd in dit Jaar | 179:02:08 | --:-:- | ||
| 'T Regiment van Luxemburg heeft tot desselfs Subsistentie Zo uijt de maguazijnen en Pakhuijsen als Costgeld en andere behoeftens in den tijd van vier maanden dat hier aan geland Zijn genooten | 65078:18:08 | --:-:- | ||
| Somma | ƒ478783:14:08 | 91160:12:- |
So als ook uijt voorsz: vertoog is koomen te blijken, dat op de Reecq: van Winst en Verlies de winsten en ‘S lands Inkomsten dit boekjaar meer dan in’t gepasseerde hebben opgewerpen te weeten
| d a:is 1781/2 | d' A:is 1780/1 | ||
| Winst en verlies | ƒ33369:05:08 | Winst en verlies | ƒ--:-:- |
| 'S Lands | ƒ240295:06:- | ' S lands | ƒ190678:02:08 |
| inkomsten | 206926:-:08 | inkomsten | 190678:02:08 |
| d a:is 1781/2 | d' A:is 1780/1 | ||
| Winst en verlies | ƒ33369:05:08 | Winst en verlies | ƒ--:-:- |
| 'S Lands | ƒ240295:06:- | ' S lands | ƒ190678:02:08 |
| inkomsten | 206926:-:08 | inkomsten | 190678:02:08 |
Welk meerder bedraagen der winsten is voortspruijtende door de grooter behaalde advancen op verkogte Coopmanschappen en Lijf Eijgenen en het minder verlies gevallen op de gestorvene Lijf Eijgenen en het verrekte Beestiaal.
Terwijl het meerder montant van ‘S Lands Inkomsten is heenkoomende, door de meerder ingekoomene penningen Zo aan recognitie der veeplaatsen, als heeren geregtigheid van vercogte vaste goederen item voor Recognitie van Eijgendoms en Erfpagt Landerijen, pagtpenningen en geleeverde Runder beesten, waarenteegen de recogn: voor opgebragte wijnen, de verkogte Zeeguls de thienden der Leverantiën mitsgaders betaalde Transport en kostpenningen in ‘S Comp:s Cassa minder komen te bedraagen.
En is ten deesen belange verstaan opged: Heer Hoofd administrateur te qualificeeren, om met ‘t sluijten der boeken te doen voortgaan
Waarna geresumeerd weesende de versoekschriften van d’ E E: dispencier en keldermeester mitsgaders den Pakhuijsmeester, tendeerende om te moogen genieten de ordinaire Jaarlijxe afschrijvinge op de goederen, dewelke door haarlieden geduurende het voorLeeden Jaar Zijn verstrekt geworden, welke versoekschriften aldus waaren Luijdende.
‘den wel Edelen Gestr: Heere M:r Joachim van Plettenberg, Raad Extra ordinair van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E Agtb: raad Van Politie, word Eerbiedig versogt, dat aan den ondergeteekende Dispencier mag werden toegestaan d’ ordinaire afschrijving van d’ onderstaande goederen, dewelke door Spillagie, Leccagie aanslaan der Muuren, als andersints onvermijdelijk in een Jaar Komen te ontstaan, namentlijk.’
‘
| 473 5/8 | mudden Tarw op 18237: mud als |
| 326 3/4 mud op 10893 1/4 mud over 't Jaar geleegen hebbende a 3 pC:to | |
| 146 7/8 d:o d:o 7343 3/4 d:o binnen het Jaar a 2 pC:to | |
| 4 1/4 | mudden Rogge op 158 mudden te weeten |
| 3 1/8 mudden Rog op 105 3/4 mud over 't Jaar a 3 pC:to | |
| 1 1/8 d:o d:o d:o 52 1/4 d:o binnen 't Jaar a 2 pC:to | |
| 31 5/6 | mudden Garst op 2067: mud, als |
| 2 5/8 mud op 135 1/8 mud over 't Jaar a 2 pC:to | |
| 29 d:o d:o 1931 7/8 d:o binnen 't Jaar a 1/2 pC:to | |
| 1 | mudde gemeene gordt op 71 mudden te weeten |
| 1/8 mud op 7 3/8 mud over 't Jaar a 2 pC:to | |
| 7/8 d:o d:o 63 5/8 d:o binnen 't Jaar a 1 1/2 pC:to | |
| 7/8 | mud fijne gordt op 53 1/2 mud, als |
| 1/8 mud op 2 5/8 mud over 't Jaar a 2 pC:to | |
| 3/8 d:o d:o 50 7/8 d:o binnen 't Jaar a 1 1/2 pC:to | |
| 85 1/4 | mudden Boonen op 1705 3/4 mud Zijnde 5 pC:to |
| 32 1/8 | d:o Erwten d:o 1606 1/8 mud over 't Jaar a 2 pC:to |
| 10807 | lb Rijst op 360252 lb Zijnde 3 pC:to |
| 276 | d:o Beschuijt op 15046: lb te weeten |
| 203 lb op 10164 lb over't Jaar à 2 pC:to | |
| 73 d:o d:o 4882 d:o binnen 't Jaar a 1 1/2 pC:to | |
| 314 | lb Poeder Zuijker op 15725 lb Zijnde 2 pC:to |
| 4 | d:o Candij d:o d:o 212 d:o d:o d:o |
| 15 | d:o Hop op 1498 lb Zijnde 1 pC:to |
| 91 | d:o Peper op 5051 1/2 lb als |
| 45 3/4 lb op 2037: lb over 't Jaar à 2 1/4 pC:to | |
| 45 1/4 d:o d:o 3014 1/2 binnen 't Jaar d:o 1 1/2 d:o | |
| 25 | lb Gaarn Catoene op 1275 lb te weeten |
| 24 3/4 lb op 1240 lb over 't Jaar à 2 pC:to | |
| 1/4 d:o d:o 35 d:o binnen 't Jaar d:o 1 d:o | |
| 3 | lb wax op 126 lb over 't Jaar à 3 pC:to |
| 64 | d:o waxcaarssen op 2519 lb, als |
| 43 lb op 1443 lb over 't Jaar à 3 pC:to | |
| 21 d:o d:o 1076 d:o binnen 't Jaar d:o 2 d:o | |
| 8 | lb Zeep op 404 lb Zijnde 2 pC:to |
| 47 3/5 | Cannen Clappus olij op 951 1/2 Cann: over 't Jaar à 5 pC:to |
| 59 9/10 | d:o Lijn olij op 1201 Cannen over 't Jaar à 5 pC:to |
| 166 3/10 | d:o Traan d:o 3326 1/2 d:o Zijnde 5 pC:to |
| 473 5/8 | mudden Tarw op 18237: mud als |
| 326 3/4 mud op 10893 1/4 mud over 't Jaar geleegen hebbende a 3 pC:to | |
| 146 7/8 d:o d:o 7343 3/4 d:o binnen het Jaar a 2 pC:to | |
| 4 1/4 | mudden Rogge op 158 mudden te weeten |
| 3 1/8 mudden Rog op 105 3/4 mud over 't Jaar a 3 pC:to | |
| 1 1/8 d:o d:o d:o 52 1/4 d:o binnen 't Jaar a 2 pC:to | |
| 31 5/6 | mudden Garst op 2067: mud, als |
| 2 5/8 mud op 135 1/8 mud over 't Jaar a 2 pC:to | |
| 29 d:o d:o 1931 7/8 d:o binnen 't Jaar a 1/2 pC:to | |
| 1 | mudde gemeene gordt op 71 mudden te weeten |
| 1/8 mud op 7 3/8 mud over 't Jaar a 2 pC:to | |
| 7/8 d:o d:o 63 5/8 d:o binnen 't Jaar a 1 1/2 pC:to | |
| 7/8 | mud fijne gordt op 53 1/2 mud, als |
| 1/8 mud op 2 5/8 mud over 't Jaar a 2 pC:to | |
| 3/8 d:o d:o 50 7/8 d:o binnen 't Jaar a 1 1/2 pC:to | |
| 85 1/4 | mudden Boonen op 1705 3/4 mud Zijnde 5 pC:to |
| 32 1/8 | d:o Erwten d:o 1606 1/8 mud over 't Jaar a 2 pC:to |
| 10807 | lb Rijst op 360252 lb Zijnde 3 pC:to |
| 276 | d:o Beschuijt op 15046: lb te weeten |
| 203 lb op 10164 lb over't Jaar à 2 pC:to | |
| 73 d:o d:o 4882 d:o binnen 't Jaar a 1 1/2 pC:to | |
| 314 | lb Poeder Zuijker op 15725 lb Zijnde 2 pC:to |
| 4 | d:o Candij d:o d:o 212 d:o d:o d:o |
| 15 | d:o Hop op 1498 lb Zijnde 1 pC:to |
| 91 | d:o Peper op 5051 1/2 lb als |
| 45 3/4 lb op 2037: lb over 't Jaar à 2 1/4 pC:to | |
| 45 1/4 d:o d:o 3014 1/2 binnen 't Jaar d:o 1 1/2 d:o | |
| 25 | lb Gaarn Catoene op 1275 lb te weeten |
| 24 3/4 lb op 1240 lb over 't Jaar à 2 pC:to | |
| 1/4 d:o d:o 35 d:o binnen 't Jaar d:o 1 d:o | |
| 3 | lb wax op 126 lb over 't Jaar à 3 pC:to |
| 64 | d:o waxcaarssen op 2519 lb, als |
| 43 lb op 1443 lb over 't Jaar à 3 pC:to | |
| 21 d:o d:o 1076 d:o binnen 't Jaar d:o 2 d:o | |
| 8 | lb Zeep op 404 lb Zijnde 2 pC:to |
| 47 3/5 | Cannen Clappus olij op 951 1/2 Cann: over 't Jaar à 5 pC:to |
| 59 9/10 | d:o Lijn olij op 1201 Cannen over 't Jaar à 5 pC:to |
| 166 3/10 | d:o Traan d:o 3326 1/2 d:o Zijnde 5 pC:to |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede Hoop Ult:o aug:s 1783 /:was geteekend:/ A: V: Schoor’
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra ordinair van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren!’
‘Den ondergeteekenden Keldermeester versoekt seer Eerbiedig aan Uwe Wel EdeLe Gestr: en E: Achtb: dat aan hem mag valideeren de hieronder gespecificeerde afschrijving, te weeten.’
‘
| 2007 1/2 | Cannen Aracq op 20079 Cann: die onder dato deeses restand verblijven à 10 pC:to |
| 52299 | d:o Caabse wijn op 522993 1/2 Cannen die onder dato deeses meede restand verblijven à 10 pC:to |
| 946 | d:o Caabse Brandewijn op 9460 Cann: die onder dato deeses insgelijks restand verblijven à 10 pC:to |
| 27 1/2 | d:o Wijntint, op 274 1/2 Cann: dewelke al meede onder dato deeses restand verblijven, a 10 pC:to |
| 2007 1/2 | Cannen Aracq op 20079 Cann: die onder dato deeses restand verblijven à 10 pC:to |
| 52299 | d:o Caabse wijn op 522993 1/2 Cannen die onder dato deeses meede restand verblijven à 10 pC:to |
| 946 | d:o Caabse Brandewijn op 9460 Cann: die onder dato deeses insgelijks restand verblijven à 10 pC:to |
| 27 1/2 | d:o Wijntint, op 274 1/2 Cann: dewelke al meede onder dato deeses restand verblijven, a 10 pC:to |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goedehoop den 31 aug:s 1783 /:was geteekend:/’
‘J: J: Le Sueur’
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren’
‘Den Ondergeteekende Pakhuijsmeester versoekt seer Eerbiedig, dat aan hem mag werden toegestaan, d’ ordinaire afschrijving op de onder tenoemene goederen, geduurende dit Boekjaar onvermijdelijk gevallen te weeten’
‘
| Craamerijen | ||
| 20 1/2 | lb alluijn op 698 lb over 't Jaar geleegen hebbende á 2 pC:to | |
| 22 | d:o Lijm d:o 444 1/2 d:o d:o d:o d:o d:o d:o 5 d:o | |
| 7 | d:o Stijfsel d:o 140 d:o d:o d:o d:o d:o d:o d:o d:o | |
| Loot | ||
| 1/2 | lb Plat op 464 lb | } à 1/8 pC:to |
| 2 1/4 | d:o Schuijt d:o 1895 7/8 lb | |
| Coper | ||
| 4 5/8 | lb op 3726 1/4 lb à 1/8 pC:to | |
| Ijzer | ||
| 716 | lb gesort: als | |
| 417 lb op 27805 op 't Jaar geleegen hebbende a 1 1/2 pC:to | ||
| 299 d:o d:o 29912 binnen 't Jaar aangebr: d:o 1 d:o | ||
| Staal | ||
| 12 | lb op 815 over 't Jaar geleegen à 1 1/2 pC:to | |
| Spijkers | ||
| 327 | lb op 21867 lb gesort: ijsere | |
| Verwen | ||
| 3/4 | lb Fijne op 30 lb à 3 pC:to | |
| Tabak | ||
| 22 | lb op 737 lb à 3 pC:to | |
| Specerijen | ||
| 1 7/8 | lb nooten op 196 3/8 | } a 1 pC:to |
| 1 7/8 | d:o nagulen op 193 3/8 | |
| 2 1/4 | d:o foulij d:o 222 1/8 | |
| 1 5/8 | d:o Canneel d:o 165: 7/8 |
| Craamerijen | ||
| 20 1/2 | lb alluijn op 698 lb over 't Jaar geleegen hebbende á 2 pC:to | |
| 22 | d:o Lijm d:o 444 1/2 d:o d:o d:o d:o d:o d:o 5 d:o | |
| 7 | d:o Stijfsel d:o 140 d:o d:o d:o d:o d:o d:o d:o d:o | |
| Loot | ||
| 1/2 | lb Plat op 464 lb | } à 1/8 pC:to |
| 2 1/4 | d:o Schuijt d:o 1895 7/8 lb | |
| Coper | ||
| 4 5/8 | lb op 3726 1/4 lb à 1/8 pC:to | |
| Ijzer | ||
| 716 | lb gesort: als | |
| 417 lb op 27805 op 't Jaar geleegen hebbende a 1 1/2 pC:to | ||
| 299 d:o d:o 29912 binnen 't Jaar aangebr: d:o 1 d:o | ||
| Staal | ||
| 12 | lb op 815 over 't Jaar geleegen à 1 1/2 pC:to | |
| Spijkers | ||
| 327 | lb op 21867 lb gesort: ijsere | |
| Verwen | ||
| 3/4 | lb Fijne op 30 lb à 3 pC:to | |
| Tabak | ||
| 22 | lb op 737 lb à 3 pC:to | |
| Specerijen | ||
| 1 7/8 | lb nooten op 196 3/8 | } a 1 pC:to |
| 1 7/8 | d:o nagulen op 193 3/8 | |
| 2 1/4 | d:o foulij d:o 222 1/8 | |
| 1 5/8 | d:o Canneel d:o 165: 7/8 |
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ O: G: de Wet /:in margine :/ In’t Casteel de Goede Hoop den 31 aug:s 1783’
Is daarop beslooten dat de daarbij aangehaalde minderheeden als niet Excedeerende bij de voorsz: negotie boeken Zullen werden afgeschreeven.
Wijders is geleesen het onderstaande request van den Luthersen Kerkenraad alhier
Aan den Wel Edelen Gestr: heer M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra Ordinaris van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Edelen Agtbaren Politicquen Rade deeses gouvernements.
‘Wel EdeLe Gestr: Heer en Edele Agtb: Heeren!’
‘Geeft met de vereijschte Eerbied te kennen Uwer wel EdeLe Gestr: en E: Agtb: ootmoedige dienaaren, de ondergeteekendens Composeerende den Kerkenraad der Lutherse Gemeente deeser Plaatse.’
‘Dat de in functien Zijnde Diacon en broeder van der Supp:lte gemeente Clement Matthiesen Zig in den gepasseerden week heeft vervoegd gehad bij der Supp:lte Predikant en aan denZelven te kennen gegeeven, dat Zijn vrouw in het kraambedde was bevallen van eene dogter, met versoek dat deselve in der Supp:lten kerke mogte gedoopt worden en wel voornamentlijk uijt hoofde, dat niet alleen desselfs huijsvrouw, Zonder de minste persuasie daar in volkoomen hadde geconsenteerd, blijkens het deesen geannexeerde Certificaat maar teffens ook omdat denselven voorn: der Supp:ten Broeder wenschte aan de belofte bij het aanvaarden en de inZeegening van Zijn ampt gedaan te kunnen voldoen, ingevolge van welke hij voor God ende gemeente hadde aangenoomen de Leere die in der Supp:lte kerke beleeden word op Zijne nakomelingen te Sullen voortplanten.’
‘Dat de Supp:lten vertrouwen, dat Uwel Ed: Gest: en E: Agtb: als Regeerders deeser Plaatse en Beschermers der vrije Godsdienst oefening van der Supp:lten gemeente nimmer Zullen hæsiteeren, de belofte door voorn der Supp:lten Broeder Matthiessen aan God en de gemeente Zo plegtig gedaan teegen te gaan, te meer, daar in de ontfangene Resolutien van Batavia een voorbeeld is te vinden, waaruijt Consteerd dat der Supp:lten Eerw: Kerkenraad aldaar aan de Hoge Indiase Regeering hebbende versogt, dat eene dogter van eenen Luthersen vader, die deselve met bewilliging van Zijn Egtgenoot bij hun Eerw: ten hijligen doop hadde aangebooden niet mogte gewijgert worden, door gem: hoge Indiase Regeering dit versoek ook is geaccordeert geworden; blijkens Extract uit de generale Resolutie des Casteels Batavia in dato 31 Jan: 1755:’
‘dat de Supp:lten onder eerbiedige reverentie vermeenen, dat ‘er geen wet Zal worden gevonden, die niet na mate der voorkomende omstandigheeden of geheel of gedeeltelijk Zou kunnen worden gederogeerd of gealtereerd, Zo als in het bovengem: geval komt te blijken dat hetselve plaatse heeft gehad alleenlijk bij een Lidmaat van de Supp:lten kerke de Supp:lte Zig ook daarom flatteeren, dat UwelEd: gestr: en E: Agtb: Equiteid, regtmatigheid en Liefde tot den vrijen Godsdienst om Zo meer het versoek van der Supp:lten Broeder alleen fungeerende Diacon der gemeente ter voldoening Zijner belofte aan God en de Gemeente gedaan, gracieuselijk Zullen gelieven te defereeren.’
‘Weshalven de Supp:lten op fundament der ten deezen geallegueerde gronden met ende beneevens derselver meede broeder en Diacon voorn: Matthiessen de vrijheid neemen hun te keeren tot Uwel Ed: Gestr: en E: Agtb: met Ootmoedig versoek, dat het van derselver gunstig welbehaagen gelieve te Zijn aan de Supp:lten geSamentlijk en aan derselver voorn: broeder en fungeerenden Diacon in’t bijsonder te permitteeren mitsdien t’ accordeeren, dat den de meergem: geboren Dogter het Sacrament van den heiligen doop in der Supp:lte kerke moge werden toebedeeld.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ Andreas Lutgerus Kolver V: D: M, T: A: hitzman, C: Matthiesen, C:r Paulssen, H: L: Bletterman, J:s Janssen /: in margine:/ absent Br: Rönnenkamp naar buijten in Commissie /:en daaronder:/ Cabo de goede Hoop den 17: Februarij 1783.’
‘Ik ondergeteekende bekenne ten versoeke van mijn man Clemens Matthiessen Junior dat het met mijn volkoomen toestemming is, dat onse op den 8: deeser geboorne Dogter den heiligen doop in de Lutherse kerk ontfange, Zonder daartoe op de minste wijse door gesegden mijne man te Zijn gepersuadeert ofte overgehaalt geworden, doende Sulx alleenlijk uijt bijsondere agting ende Liefde, die ik hem ben toedragende als meede ter Consideratie der beloften die hij als Diacon der Lutherse gemeente gedaan heeft.’
‘In Teeken der waarheid hebbe Zulx met mijn eijgen handteekening bekragtigd’
’/:onderstond:/’
‘Cabo de goede Hoop den 16 febr: 1783 /:was geteekend:/ Maria Margaretha Matthiessen geboren Francke.’
Waarop is verstaan Zig in deesen te houden aan het besluijt bij haar hoog Edelens de Heeren der Hoge Indiase Regeering Sub dato 31 decbr: 1754 genoomen waarvan Zo wel als van alle verdere dispositiën van welgem: haar Hoog Edelens de Lutherse gemeente betreffende, Extract authenticq aan voorm: Kerkenraad t’ harer narigt en observance is afgegeeven en mitsdien de versogte bediening des H: doops aan het kind bij der Supp:lten voorsijde Request vermeld, ook in’t præsente geval t’ ontseggen gelijk het selve ontsegd werd bij deesen.
Sullende der begeerte van den Heer Independent fiscaal M:r Willem Cornelis Boers Copia van het meerm: request met dies bijlaag aan Zijn E: werde afgegeeven, ten einde bij een nadere vergadering deeses Raads te dien en van Sodanige Reflexiën als ten belange deeser Saak vermeend te moeten maaken Terwijl den E: Secretaris Bergh als belijdenis der augsburgse Confessie doende in deezen niet heeft gevoteerd.
Door den Capitain van het ter Rheede Leggend deens Part:r Schip Constantia d’ E: Andreas Alexander Berner ingeleeverd Zijnde een versoekschrift luijdende als volgd.
Aan den wel Edelen Gestr: Heere M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer en Ed: Achtb: Heeren!’
‘Geeft met de vereijschte Eerbied te kennen Uwer wel Edele Gestr: en E: Agtb: onderdaanigen dienaar Andreas Alexander Berner Lieutenant in diens ter Zee bij Zijn Majesteid den Koning van Deenemarken , Commandeerende het ter Rheede geankert Leggende Deensch particulier Schip Constantia , dat den Supp:lt in den gepasseerden Jaaren met Sijn onderhebbende Bodem met een gesonde Equipagie van deese plaatse naar Batavia Zijnde gesteevend, ook in diervoegen aldaar behouden is gearriveert, dan dat den Supp:lt geduurende en wel Principalijk in de Laatste Leg daagen van Zijn verblijf aldaar eenige Manschappen hebbende komen te verliesen Zig in de onvermijdelijke noodsaakelijkheid heeft bevonden ter plaatsvulling van deselve te moeten inkoopen onder andere Slaven meer, Ses oostersche Slaven, die men den Supp:lt aldaar heeft verseekert de beste te Zijn om tot den Zee dienst te kunnen werden g’ Emploijeert, Zo als deselve Zig geduurende de herwaards Reijse ook eenigsints daartoe hebben bequaam gemaakt, Exept een derselve die Zig aan verregaande brutaliteid en andere Exessen Zo verre heeft te buijten gegaan dat den Supp:lt genoodsaakt is geweest deselve in de Boeijen te Sluijten en dusdanig herwaards over te voeren.’
‘Dat ‘t overvoeren dier Slaven na Europa voor den Supp:lt even Zo ondoenlijk is als het gelijk de Supp:lt geinformeerd is geworden:/ het ongepermitteerd is deselve alhier ter plaatse aan Land te moogen doen verblijven, of op eenig andere wijse van de hand te Setten:/’
‘Dat den Supp:lt het verlies Zijner Manschappen voornamentlijk aan niets anders weet toe te schrijven als aan de Bereijdwilligheid en het Schuldig Respect door hem aan de Hooge Regeering aldaar betoond niet op haar hoog Edelens g’ Eerde ordre een geruijmen tijd langer aldaar te vertoeven als ‘t andersints nodig was geweest.’
‘Weshalven den Supp:lt de vrijheid neemt op fundament van het selve; hem met de meeste Eerbied te keeren tot Uwel Ed: Gestr: en Ed: Agtb: met ootmoedig versoek dat het van derselve gunstig welbehagen gelieve te Zijn te permitteeren, dat den Supp:lt vijf van deselve Oostersche Slaaven genaamt, Moelij, Matoe, Pantje, Philander en April onder de berusting en opsigt van Sijn Schoonvader den soldije Boekhouder Salomon van Echten mag Stellen, en de Sesde die Sig als gesegt in dese Boeijen bevind, alhier in ‘S Heeren gevangen Huijs voor den Supp:lte reecq: in bewaaring mag werden getransporteerd, ten eijnde deselve gesamentlijk dan wel Successivelijk bij voorkoomende geleegentheid door den Supp:lt voorschreeven Schoonvader naer Batavia Zullen kunnen werden te rug gesonden.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ A: A: Berner.’
So is goedgedagt aan gem: Capitain Berner te permitteeren van de door hem alhier van Batavia aangebragte Oostersche Slaven de volgende vijf in naamen Moelij, Matoe, Pantje, Philander en April bij Provisie onder berusting en opsigt van den ondercoopman en Zoldij Boekhouder alhier Salomon van Echten te Stellen om vervolgens naar Batavia te werden te rug geSonden Zullende de Sesde dier Slaven dewelke mits desselfs onbandig gedrag, geduurende de rheijse in d’ Eijsers heeft moeten werden geslooten in hegtenis werden gehouden ter tijd toe meede naar gem: Indiase Hoofdplaatse Zal werden getransporteerd.
Waarna meede is geleesen het onderstaande Request van den Baron de Bermond dies Sig als Sous Lieut:t in dienst der E: Comp:ie heeft g’ Engageerd en met het frans particulier Schip [.....] hier is aangeLand.
‘Monsieur!’
‘Monsieur Le Baron de Bermont lors qu’il ‘Sést presentes á monsieur le Baron de Waldner pour avoir une Compagnie dans la Legion, qu’il formoit pour la noble Compagnie des indes Oriental avoit tous les Droits de la demander tant par Ses Services; que par son experience dans le mettier militaire a la Seconde fois, qu’il se presentat ches Monsieur Le Baron de Waldner, ilfut acceptes pour Capitaine d’úne Compagnie apres avoir examinee tous les litres Sur les quelles ils fondoit Sa demande. Monsieur La Bermont se crus foit tranquil Sur Son Sort, et par conséquant il ne regrettoit point le SaCrifice qu’il fe soit de Son Service, courant en france pour La Croix du merite militaire etant Capitaine a la Suite de L’Infanterie par l’amelioration de Sa fortune quelques jours Se passevent Monsieur Le Baron de Waldner partis de paris pour la rochelle, on il Contoit en partant ne vester que quin se jour mais son Sejours setant prolonges beaucoup plus longtems, qu’il ne Croijois Monsieur le Baron de Bermont partis de Paris , pour l’aller rejoindre a’ l’ille de rhé on il etoit pour Lors, qui embarquoil Sa troupes, pour aller rejoindre le Convoij de Brest.’
‘L’ons que M:r Le Baron de Bermont, Se presenta ches M:r Le Baron de Waldner, il luij dit qu’il etoit désoles d’ene l’avoir pas compris dans le premier Convoij, come S’etoit Sa promesse, mais que cela ne faisoit rien, que S’il voulois partir il etoit le maitre qu’il assuroit qu’en arrivant au Cap Mons:r Le gouverneur ne feroit auqu’une difficultes Sur le comte que luij rendroient Messieurs les commissaires et Monsieur Le Baron de Zoel qui S’etoit charges en arrivant de plaider Sa cause dans le paijs icij, Monsieur Le Baron de Waldner, Messieurs Les Commissaires et Mons:r Le Baron de Zoel, L’engager a partijr luij faisant esperes qu’en arrivant au Cap, il ne luij resteroit rien a Desirer, Mons:r Le Baron de Bermont le lassa Séduir tant, par Messieurs Le Commissaire que par Sa Camarades, qui on été themoins de se promesse de retour á l’ille d’aixe on de’ barquas la troupe a l’ille d’oleron on elle Campas come il manquoit d’officiers pour faire Le Service, et la discipline du Camp, Monsieur Le Baron de Zoel et les Commissaire L’engages de se faire recevoir a la léte de la troupe avec Monsieur Le Chevalier d’estravance et Monsieur Le Chevalier d’assij luij disant que cetoit un litres de plus pour demander étant attaches au Service de La noble Compagnie.’
‘Monsieur Le Baron de Bermont naijant d’autre litre pour demander une Compagnie, qui ne peu luij être accordes que leur qui l’avance.’
‘iI espere que Ses Messieurs ne Se refuseront pas a luij accorder la permissions de se retirer, La quelle Si on luij refúsoit le mettroit dans le Cas de perdre les fruits de vaingt ans de Service, vous sentes comme luij Messieurs, qu’il n’ij avoit qu’une Compagnie dans votre Service qui pouvoit le mettre dans le Cas de faire ún aussi grand Sacrifice, la Croix de l’ordre militaire, Six cent france de pentions de Sa majeste dont il jouis des puis mille sept cent Soiscante et dix neuf, et quatre cent france áttaches a la croix aijant d’onété troupés formellement dans Ses experance on ne peu pas luij refuser ce qu’il demande l’egitimement.’
’/:was geteekend:/ Le Baron de Bermont.’
Op het welke is verstaan het door den Selven versogte ontslag uijt den dienst der E: Comp:ie t’accordeeren.
Den oud Coopman en geweesen opperhoofd van Jaggernaikpoeram d’ E: Pieter Baars thans meede p:r request versoek komende te doen om neevens desselfs familie met het ter rheede Leggend Pruijssisch part: Schip der Croonprints von Preussen naar neederLand te moogen vertrecken, Zo is gemerkt door haar hoog
Edelens de Heeren der hooge Indiase Regeering aan den Supp:lt is toegestaen omme Zig alhier met ‘er woon te mogen needersetten, Zonder eenige bepaling ingevalle inclineerde van hier te repatrieeren en gem: E: Baars dus niet valt in de Termen dat d’ anterieuse generale ordres van welgem: haar hoog Edelens omtrend de verloste en uijt Indiës Repatrieerende Dienaaren op hem van applicatie Zijn, derhalven verstaan het Voorm: door denselven gedaan versoek t’ accordeeren, gelijk hetselve geaccordeerd werd bij deesen.
Sijnde voorts op d’ ingediende Requesten der onderstaande persoonen goedgevonden deselve met afgeschreeven gagie, uijt den dienst der E: Comp: t’ ontslaan en permissie te verleenen om met eenige der aanweesende Scheepen van hier te vertrecken, als
Cornelis van Vlaanderen opperstuurman van het in de Saldanhabaaij verbrande Chinas retourschip Middelburg neevens Zijn Zoontje den Jong Matroos Leendert van Vlaenderen Fredrik Carel voogd die als opperchirurgijn op het Schip Batavia is bescheijden geweest.
Alle drie met ‘S Lands Freguat van Oorloge Brunswijk naar Europa .
Cornelis Gerhardus Le Maitres adsistend ten negotie Comptoire alhier.
Christiaan de Serff geweesen derdewaak op het Chinas Retourschip Hoogcarspel en Joost Masson derdewaak van het Schip Honcoop alle drie met ‘S Lands freguat Jason , meede naar Europa
gelijk meede aan den ten negotie Comptoire alhier bescheijden Zijnden adsistend Stephen Wernich op Zijn hier om insgelijx bij request gedaan versoek is toegestaan om met Stilstand van gagie p:r een der aanweesende Comp:s Scheepen naar batavia over te vaaren ten einde desselfs Fortuijn aldaar te pousseeren.
Ook is aan de persoonen van Stephanus Henricus Kadenskij, Arnoldus Engelbregt van den Broek en Gerhardus Philipsz: Zijnde queekelingen uijt het Colombosche Seminarium in den Jaare 1781 met het Retourschip Amsterdam hier aangeland, permissie verLeend met het pruijssisch part:r Schip der Croonprints von Preussen naar NeederLand te vertrecken.
Nog is nagesien de generale reecq: der weesgelden Zodanig als deselve onder Ultimo December des gepasseerden Jaers ter weescamer Zijn bevonden.
‘
| Generale Reekening der Weescamer onder Ultimo December 1782: | ||
| 1782 | ||
| P:mo Januarij was't CapitaaL op de Boeken | ..rd:s 387715:27 | |
| en 't restand der Contanten op de openstaende boedels | 68202:43 | rd:s 455918:22 |
| In dit Jaar bijgekoomen op de Boeken als | ||
| Aan geprofiteerde renten op d'uijtstaende | ||
| Capitaelen | 15393:21 | |
| d:o nieuwe Bewijsen | 10540:- | |
| d:o ingekomene penn: ten voordeele der weesen | 40366:09 | |
| op d'openstaande Boedel Reekeningen | 35385:42 | 101685:24 |
| rd:s 557603:46 | ||
| Indit Jaar afgegaan op die boeken te weeten weegens Betaalde Bewijsen | rd:s 2741:12 | |
| d:o uijtgegeevene Contanten tot voldoening en onderhoud der weesen mitsg:s Camer ongelden | 38381:47 | |
| op d' openstaande boedel Reekeningen | 49316:- | 90439:11 |
| Sulx onder dato deser resteerd den Somma van rijxsdaelders | 467164:35 | |
| Welk evengem: Capitaal in't volgende bestaat, namentlijk | ||
| In diversse verband brieven | rd:s 400712:25 | |
| d:o verscheenen Intresten | 12179:21 | |
| d:o 't restant der Contanten op de Openstaende Boedels | 54272:37 | 467164:35 |
| Generale Reekening der Weescamer onder Ultimo December 1782: | ||
| 1782 | ||
| P:mo Januarij was't CapitaaL op de Boeken | ..rd:s 387715:27 | |
| en 't restand der Contanten op de openstaende boedels | 68202:43 | rd:s 455918:22 |
| In dit Jaar bijgekoomen op de Boeken als | ||
| Aan geprofiteerde renten op d'uijtstaende | ||
| Capitaelen | 15393:21 | |
| d:o nieuwe Bewijsen | 10540:- | |
| d:o ingekomene penn: ten voordeele der weesen | 40366:09 | |
| op d'openstaande Boedel Reekeningen | 35385:42 | 101685:24 |
| rd:s 557603:46 | ||
| Indit Jaar afgegaan op die boeken te weeten weegens Betaalde Bewijsen | rd:s 2741:12 | |
| d:o uijtgegeevene Contanten tot voldoening en onderhoud der weesen mitsg:s Camer ongelden | 38381:47 | |
| op d' openstaande boedel Reekeningen | 49316:- | 90439:11 |
| Sulx onder dato deser resteerd den Somma van rijxsdaelders | 467164:35 | |
| Welk evengem: Capitaal in't volgende bestaat, namentlijk | ||
| In diversse verband brieven | rd:s 400712:25 | |
| d:o verscheenen Intresten | 12179:21 | |
| d:o 't restant der Contanten op de Openstaende Boedels | 54272:37 | 467164:35 |
’/:onderstond:/’
‘Ter Weescamer aan Cabo de goede Hoop Ultimo December 1782:’
’/:daaronder:/ Continueerende en aankoomende weesmeesteren /: was geteekend:/ W: C: Boers, C: G: Maasdorp, P: D: Boonacker, A: G: Muller, Ab:m Chiron, H: J: de Wet. /:in margine:/ afgaande weesmeesteren /:geteekend:/ J: M: Bletterman, J: A: KuuhL, J: C: Gie.’
Wijders wierd door den Heer Collonel Gordon ingeleeverd het volgende Schriftuur
‘Edele Heer en mijne Heeren!’
‘Het Resultat, van de woorden wisseling omtrend mijnen Post in de Laatste Extra Ordinaire vergadering gehouden, tusschen de Edele Heer Gouverneur en mij geweest Zijnde, dat ik mij reserveerde, om (het geen ik nu d’ Eere heb te doen:/ UEd: bij de eerste vergadering /:ter vermijding van alle verwijderingen en mijne eijgene dekking:/ eenvoudig te vragen, welke Post mij in dit Gouvernement aanbetrout en opgedraagen was, dewijl ik Sustineerde dat deselve door mijne Predecesseuren waargenoomen is, verandert is, Sonder dat ik weet dat hieromtrend eenige reeden is, of ordre uijt Europa gekomen: en of den militairen dienst in dit Gouvernement door mij moet gedirigeert worden dan niet, en wil, of alle ‘S Edele Compagnies militie in Cas deselve, teegen den vijand moet ageeren; moet Commandeeren, deese Laatste vraag is teegenswoordig alleen relatief tot het nieuw aangekomene Regiment van den Collonel Meúron en in ‘t vervolg tot alle ‘S Compagnies Regimenten, dewelken hier mogten komen guarnisoen houden.’
‘den Ondergeteekenden had in Sijne reserve van representatie omtrend Sijn Post aan de Heeren Meesteren voorgehad te repræsenteeren de directie van de Linie en geligten, dog uit hoofde dat hij nu door een dartig man, Sijnde geweest matroosen en nu liever op de Scheepen willende in hun oud mitier dienen, en eenige DeSertie tot veertig man verswakt is /:het geen op 400 man veel is:/ dus denkt hij het noodig deese repræsentatie hier met eene te doen:’
‘dat namentlijk hij als Hoofd van ‘S Comp: militie, exacte Lijsten moet hebben, ten minsten alle maand, door den Officier der Linie geteekend, van alle manschappen onder de Linie lopende om indien hij het goedvind, deselve naar de Lijsten te kunnen monsteren, insgelijx van de geligten daar die Sulks onder Sig hebben en dat ‘er geene af of aan moogen koomen Sonder Sijne ordre, So als door geheel Indiën gebruijkelijk is, en hier ook altoos geweest is, dewijl het Guarnisoen eerst de beste manschap dient te krijgen en het Hoofd der militie alle moijens ter defensie dient te weeten.’
’/:was geteekend:/ R: J: Gordon, Collonel en Hooft van ‘S Compagnies militie deeses gouvernement. /:in margine:/ In’t Casteel de goede Hoop den 18 Februarij 1783.’
Naar Lectuure van welk Schriftuur den Heer Gouverneur betuijgde desselfs Remarques en Consideratien op den inhoud van hetselve meede in geschrifte te Zullen Stellen en ter naasten vergadering overLeggen, ten eijnde als dan nopens het gesustineerde bij den Heer Gordon behoorlijk te kunnen werden gedisponeerd.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 154-161.¶
Vrijdag den {17830221} 21 Febr: 1783.
‘S voormiddags alle præsent
Op het te kennen geeven van den Heer Brigadier Conwaij als Commandant en Chef Zijner allerchristelijkste majesteits tot defentie deeser Colonie geschikte Troupes en van de Heer Gordon Collonel en Hoofd van ‘S Comp:s militie alhier, dat ‘er Zeedert eenige daagen herwaards een groote desertie onder derselver resp: Corpsen was bespeurd en het algemeen en Sterk vermoeden dat deselve deserteurs Zig Souden bevinden op de ter Rheede Leggende Scheepen in overweeging Zijnde genomen, dat hoe seer men aan den eenen kant gehouden was het hier in resideerend nadeel Zo voor hoog gem: Zijne Majesteid als der E: Comp:ie teegen te gaan; egter aan d’ andere Zijde, ten opsigte der meede aanweesende Lands Freguatten van Oorloge niets behoorde te werden onderneemen, waardoor de Eere van haar Hoog Mog: Vlagge maar eenigsints Souden weesen gecompromitteerd, is dierhalven best geoordeeld en dienvolgens beslooten de wel Edele Heeren Capitains der voorsz: Freguatten Johannes Pruijst en Jan Sels p:r missive van het geval kennisse te geeven en teffens te versoeken, op het allernaauwkeurigste ondersoek te Laten doen, of Zig eenige dier deserteurs ofte andere uijt dit Gouvernement geaufugeerde Persoonen, Zig teegens haar Ed: intentie op een Clandestine wijse in derselver voorsz: onderhebbende Scheepen mogte hebben verstooken en bij ontdecking den sodanige deselve dadelijk in verseekering te neemen, en als Sodanig alhier over te geeven.
Voorts door den Schipper Nicolaas Theunissen voerende het ter Rheede Leggend Hamburger Particulier Schip de verguld Roos ingedien Zijnde ‘t volgende request
Aan den wel Edelen Gestr: Heere M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra ordinaris van neederLands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer en Ed: Agtb: Heeren!’
‘Met verEijschte Eerbied geeft te kennen Uwer wel Edele Gestr: en E: Agtb: needrigen dienaar den ondergeteekenden Schipper op het hier ter Rheede Leggend Hamburger Particulier Schip de vergulde Roos Nicolaas Teunissen’
‘dat vermits hij Supp:lt bij Zijn vertrek uijt de haven van L’orient, niet meer dan Twee Stuurlieden, op het Schip heeft gehad, van dewelke eene, Sijnde den opperstuurman op de herwaards rheijse overLeeden en d’ andere nog een jong onbedreeven Persoon Sijnde hij Supp:lt dus als Schipper buijten hem, thans niemand anders aan boord heeft, aan wien de directie van’t Schip kan werden aanvertrouwd; hij Sig dus dienaangaande in d’ uijtterste verleegentheid bevind mits d’ onmogelijkheid om uijt hoofde van gebrek aan bequaame Stuurlieden de reijse van hier verder naar ‘t Eijland Mauritius Sijnde de plaats Sijner destinatie te kunnen voortsetten om welke reedenen hij genoodsaakt is, Sig te wenden tot Uwe weL Edele Gestr: en E: Agtb: deselve versoekende om de So hoog noodigst en onontbeerlijke adsistentie van Twee Stuurlieden waartoe den Supp:lt de vrijheid neemt Eerbiedigst voor te draagen de Persoonen van Carel Mulder en Andries Maanko, die beide in Qualiteid als derdewaaks op het neederLands Oos-Indisch Comp:s Schip Batavia Zijn bescheijden geweest, met needrig Supplicq, dat tot Uwe wel EdeLe Gestr: en E: Agtb: aan deselve gelieven te permitteeren, op Zijn Supp:lt voormelde Schip de vergulde Roos te mogen overgaan’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ Nicolas Theunessen.’
Is goedgevonden om reedenen daarinne aangehaald aan de daarbij voorgedragene Persoonen van Carel Mulder en Andries Maanko die beide in Qualiteid als derdewaak op het Retourschip Batavia Sijn bescheijden geweest, permissie te verLeenen om als Stuurlieden op het voorsz: Schip de vergulde Roos te mogen overgaan en daarmeede naar Mauritius te vertrecken onder die mits egter, dat voorsz: Schipper Teunisse gehouden Zal Zijn bij retour van daar ged:e Twee Stuurlieden weederom herwaards meede te voeren, omme wanneer des benodigt Zijnde weederom in dienst der E: Comp: te worden g’ Emploijeert.
Laatstelijk is geleesen d’ onderstaande missive van de bij resolutie van 18 deser vermelde baron de bermon.
‘Monsieur’
‘Le Baron de bermont qui a eul honneur de Servir dans les troupes de la noble Comp: des Indes oriental hollandoise, à commencés son service le premier d’ avon quatre vingt deux, jús qu áu dix neuf feverier quatre vingt trois reclame, comme Ses camarades cinq mois d’apportement qui Luij Son [.....] deus etsi Messieurs de La Comp:ie remplissent dans la Capitulation qu’ils on Contracté avec M:r Le baron de waldner Leurs engagements il jose experes qu’ ils voudrons bien entres dans les frais de Son passage d’icij à lille de france come il lui paroit tres juste, ainsi qu’ a tous Ses camarades, vus la Capitulation de messieurs Boers et van de perre d’ailleur ce que M:r le Baron de Bermont demande est trop peu dechose pour oser avoir que Mess:rs de la Comp:ie puissent le refuser’
‘Et dans toutes les circonstance possible il necessera d’ étre’
’/:onderstond:/’
‘Messieúrs Leurs tres humble et tres obeissant Serviteúr:/ geteekend’
‘Le Baron de Bermont.’
Waarop is verstaan dat desselfs verdiende en te goed gemaakte gagie tot ult:o deeser maend uijt ‘S Comp: Cassa alhier aan hem Sal werden betaeld.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 162-205.¶
Dingsdag den {17830225} 25 Febr: 1783.
des morgens alle præsent
Is geleesen eene Missive van den Cap:n van het ter Rheede Leggend ‘S Lands freguat Brunswijk verseld van een Rapport van desselfs Officiers, als meede eene van d’ Heer Jan Sels Commandeerende ‘t Freguat Jason geaccompagneert van een certificaat door Twee van Zijne Officieren verleend, behelsende beijde voorsz: brieven en bijlaagen dat bij naauwkeurig gedaan ondersoek geene Fransse Deserteurs van de Regimenten alhier in guarnisoen ofte eenige andere uijt het gouvernement in denselver voorsz: Scheepen Zijn gevonden geworden, dan ten deesen opsigte geconsidereert Zijnde dat het des ongeagt Zoude kunnen Zijn, dat eenige dier deserteurs in ged:e Freguatten hadden weeten te geraaken, onder voorgeeven te behooren tot andere naties en d’ officieren langs dien weg door deselve Soude kunnen Zijn misleid geworden; is dierhalven verstaan nader bij gem: Heeren Pruijst en Sels t’insteeren om alle Sodanige Persoonen die niet behoren tot haare Equipagie, waarmeede uijt het vaderland Zijn vertrocken of dewelke niet hebben doen blijken permissie van den Heer Gouverneur te hebben erlangd haar in ‘S Lands dienst t’ engageeren, en dus op eene wettige wijse uijt deese Colonie te begeeven, aan Land te willen Zenden en ter Examinatie over te Leeveren ten einde dus met Seekerheid te kunnen ervaaren, of deselve inderdaad geene Deserteurs Zijn, die haar hebben uijtgegeeven voor Personen dewelke van eenige andere, vreemde Naties Scheepen al hier Zijn agtergebleeven en bij Zoo verre ook geene dusdanige versteekelingen mogten werden ontdekt als dan daar van op haar E: woord van Eere verseekering te doen: ten einde men hier door met opsigte tot derselver onderhebbende Bodems volkomen gerust kunnende Zijn, dus omtrend d’ andere ter Rheede Leggende Scheepen met des te meerder ernst tot de weeder bekoming der dikwerfgem: DeSerteurs Zal kunnen te werk gaan.
Waarna door den Heere Gouverneur wierd ovegelegd een Memorie van den Heer Commissaris Percheron luijdende als volgd
‘A Monsieur le Baron de Plettenberg Et Messieurs Les conseillers dú Conseil Superieúr composant la regence du Cap’
‘Memoire’
‘Messieurs’
‘J’ ai communiqué a Monsieur Le Goúverneur les ordres que je viens de recevoir de M: de Bussij, ils portent tous Sus la necessite indispensable d’entretenir aux côtes de l’Inde de Sorcer qui Ballanvent celles de L’Ennemij commúnt, et qui mettent autant quil leur sera possible vos Etablissements a Couvert.’
‘Je n’ai rien á ajouter á ce qui vous est parvenu du Zéle et de L’activité distinquee du brave Commandant de nos Escadres, mais en lui paijant le Juste tribút que nous devons a Ses grandes qualités cest entrer dans les vues militaires ulterieurer du Commandant General que deconcourier en même tems a terir endat d’agir offensivement L’armeé de terre qui doit etre emploijee a donner de l’inquietude a L’Ennemij dans Ses propisterés.’
‘J’ai Communiqué a Monsieur de Plettenberg l’ordre que J’ai recou de lui demander non Seulement les vivres et approvisonnements qu’Exigent ces deux objets mais encore des V:aux de Transport Pour les faire passer aux Indes a une Epoque fixe, cette Epoque n’ést pas Eloignee, la reponse verbale que m’a faite Monsieur de Plettenberg ma paru Se Ressentir du doute de pouvoir remplir mes demandes’
‘Votre position Messieurs peut vous paroitre difficile a quelques Egards mais l’applanissement de ces difficultés depend en ce moment des Efforts qui se feront, pour la Cause Commune J’eprouve depuis quelque tems, Sans m’en plaindre l’euchere que vos Cultivateurs mécontents du genre de circulation que vous avés été forces de Substituer au deffaut d’argent momoijé mettent au prix de leurs denrées meme de celles que vous leurs Demandés’
‘Monsieur de Plettenberg ne má d’ailleurs pas laissé ignores les besoins de Batavia, et quant a la modicité de la derniere recolte on peut ne la regardes que comme un moijen que se ménagent ceux qui se promettent de lires un plus grand benefice de la vent de leur grains Tout cela consideré Si le plus Essentiël de mes devoirs est d’etre attentiff a prevoir les obstacles, qui peuvent retarder L’Execution des ordres que je recois, je dois luisse Compter Sur la Sagesse et les Lumieres de votres administration, sans cette persuasion qui m’a Souvent fait rester endecades bornes qúe je me suis préscrittes entraittan avec vous, je vous aurois prié plús d’úne fois d’observer qu’il est des cerconstances ou la Liberté du peuple Cultivateur lui devient prejudiciable quand elle ne S’applique par a mettre L’ennemij hors d’etat de lui nuire! que Seroit de venue cette colonie Sice lui qu’il est question d’eloigner de vos possessions ij avoit mis le pied? ce qu’ont osé les colonies de L’amerique doit etre une Lecon mefacable pour toutes celles que les anglois convoitent, et vous savés Sans doute leurs vues Sur Ceijlon ‘
‘D’aprés Le Tableau de vos interest et de mes obligations je dois a la hollande comme á la france Le Redoublement d’instances que j’ai l’honneur de vous faire pour vous Engager a prendre tous les moijens que peuvent vous etre S’úggeris autant par nos Besoins Communs que par votre prudence pour m’assures deux millions de Bles farine Biscuit dont je vais avoir Besoin pour les faire partir a L’Epoque prescritté, je ne vous demanderes pas de vaisseaux de Transport, L’armement que vous venés de faire ne vous lais sant pas la Disposition de ceux que M: de Bussij Comptoit que vous fournirier a cette operation Comme je suis force d’envoijes au Ministre copie dece Memoire pour quil puisse rendre Compte au Roij, des messures priser pour l’entretien des forces de S: M: dans les mens des L’Inde.’
‘Je vous Prie Messieurs, de vouloir bien me faire une Reponse possitive dans la quelle Soit fixee la quantité de Bled, farine, Biscuit dont vous permettrés L’Exportation, aprés en avoir prealablement ordonné la fourniture ce quiest Essentiel ence moment cij.’
‘Je ne Comprends point dans cette demande de Viande et de vin sur les quelles je ne presume paisquil soit fait aucune difficulté Sans que vous me fassies L’honneúr de m’en prevenir.’
’/:onderstond:/’
‘aú Cap de bonne Esperance Le 25: fevrier 1783 /:was geteekend:/ Percheron.’
Waarop gedelibereert Zijnde is verstaen gem: Heer Percheron op’t Sterkste te verseekeren, dat gelijk wij niet in gebreeken Zijn gebleeven, om ingevolge de gereitereerde ordres onser Heeren en Meesteren alles wat immers mogelijk is geweest te contribueeren, ‘t geen ten behoeven van Zijne Majesteids Esquaders is verEijscht geworden, en tot bevordering van hoogst desselfs dienst in’t bijzonder en die van het weedersijds beLang in het algemeen heeft kunnen Strecken, dus ook niet Zullen nalaaten, daar in verder met allen ijver te blijven continueeren dog dat nadien den jongsten Coornougst teegens de goede verwagting die men daar van heeft gehad, dermaaten Sober is uijtgevallen dat in verscheijden Districten de Landbouwers hun brood en Zaad Coorn niet hebben gewonnen men oversulx niet alleen buijte Staat Zal Zijn om d’ Eijsschen die van het ged:e graan Zo voor Batavia als Ceylon Sijn gedaan te kunnen voldoen, maar Zig ook ten opsigte van den voorraad die daar van bij dit Gouvernement in den præsenten tijd voor Zo een Considerabel aantal Troupen Zal dienen te werden aan handen gehouden, in geen geringe verleegendheid komende te bevinden, oversulx niet kan werden bepaald, de Quantiteid, van het Coorn dat men hem Heer Percheron Zal kunnen bij setten, waarvan egter alles wat maar met eenige mogelijkheid Zal te missen Zijn aan Sijn E: uijt ‘S Comp:s Maguazijnen Zal werden verstrekt.
Den Heer Graaf de Meúron Collonel van het Regiment van denselven naam aan deese Regeering te kennen hebbende gegeeven, dat desselfs Regiment het Welk in het Frans Particulier Schip Le Fier is g’Embarqueert geweest Zig ter oorsaake der onder het selve ontstane Siekte en Sterfte in dusdanigen desolaten toestand heeft bevonden gehad, dat hetselve mits gebrek aan Leevensmiddelen en andere behoeftens volstrekt ten eenemaal had moeten uijtsterven en verLooren gaan bij aldien den Commandant van S konings Freguat L’ Hermione de Heer Chevalier du Perou door alle bedenkelijke Zorge, mitsgaders spoedige en aanhoudende hulpe hetselve niet van dit uijtterste gevaar hadde gered: Soo is bij overweeging van den Importanten dienst, dewelke hier meede door denselven Heer du Perou aan d’ E: Comp:ie is toegebragt goedgevonden ende beslooten denselven bij Missive op d’ aller beleefdste wijse te bedanken met bijvoeging dat men niet Zal nalaaten, de Hoog EdeLe Heeren Zeeventhienen als repræsenteerende de Generale NeederLandsche geoctroijeerde Oost Indische Compagnie hier van behoorlijk verslag te doen, met versoek dat het haar Edele Hoog Agtb: moge behagen, ook den Heer Minister Zijner allerchristelijkste Majesteits Marine in faveure van ged:e Heer du Perou t’onderhouden.
Terwijl voorts is verstaan bij voorschreeve Missive van Dankbetuijging aan ged: Heer du Perou in Name van hoog gemelde Heeren Seeventhienen tot præsent toe te senden Een Aam Rode en Een dito witte Constantia wijn.
| Door d' ondertenoemene bij d' E: Compagnie in dienst genomene militaire Officieren te weeten | ||
| Nicolaas Hubert Ranconnet van Luijk | } Captains | |
| Jean Pierre Fredrik Bourgois van Deslaij | ||
| Claude Antoine de neullie d'assignij van bourgogne | ||
| Charles Etienne de vaugine de vaufourand van wissenburg | ||
| Pierre Guill. Joseph le Chev: bernard | ||
| de Chateauvieux van namur | ||
| Willem Pflug | d:o Potsdam | Lieutenant |
| Fredrik Merklijn | d:o Wartschon | } Vaandrig |
| Albert Frans van Stuurman | d:o Emmerik | |
| dewelke alle met de resp: uijtgekomene Scheepen hier Sijn aangeland; als meede door | ||
| Le Chev:r de Boceril de Cherville | Capitain en | |
| de Boij | Lieutenant |
| Door d' ondertenoemene bij d' E: Compagnie in dienst genomene militaire Officieren te weeten | ||
| Nicolaas Hubert Ranconnet van Luijk | } Captains | |
| Jean Pierre Fredrik Bourgois van Deslaij | ||
| Claude Antoine de neullie d'assignij van bourgogne | ||
| Charles Etienne de vaugine de vaufourand van wissenburg | ||
| Pierre Guill. Joseph le Chev: bernard | ||
| de Chateauvieux van namur | ||
| Willem Pflug | d:o Potsdam | Lieutenant |
| Fredrik Merklijn | d:o Wartschon | } Vaandrig |
| Albert Frans van Stuurman | d:o Emmerik | |
| dewelke alle met de resp: uijtgekomene Scheepen hier Sijn aangeland; als meede door | ||
| Le Chev:r de Boceril de Cherville | Capitain en | |
| de Boij | Lieutenant |
die door de wel Edele Agtb: Heeren van de Perre en Boers te Parijs insgelijx in dienst der E: Compagnie g’Engageerd en met het Frans Schip Louis Francois ter deeser Plaatse gearriveerd Zijn, te kennen Zijnde gegeeven, dat Zij door den Considerabelen langen tijd die op haare beschijdene bodems hadden moeten doorbrengen, al het geene Zij tot haare uijtrusting hadde meede genoomen ten eijnde geraakt weesende Zijlieden bij hun arrivement ter deeser Plaatse Zig alle in een Zeer gedelabreerde Staat ten opsigte haarer gesondheid hadden bevonden en mitsdien genoodsaakt waren geweest Zig hier aan Land te moeten onthouden waardoor weederom hoe menageus haare verteeringen hadden ingerigt, meede geen geringe depenses hadden moeten doen en dus teegenwoordig niets hadden overgehouden om haare voorsz: verteeringe te kunnen voldoen, veel min hun aandeel in het Tafelgeld voor de voorhanden Zijnde Rheise naar Batavia te fourneeren, met bijgevoegd Zeer instantig versoek dat deese haare facheuse omstandigheid in Consideratie genomen en dierhalven aan hun behalven haare te goed gemaakte Zoldijen nog drie maanden gagie mogte werden geavanceert.
En dat nadien Zij Supp:lten ten eenemaal onkundig Zijn geweest dat haare gagiën in Indiën maar teegens 15 Stuijvers p:r gulden wierden betaald en Zij Zig bevonden in’t geval om tot vermijding van dit Important verlies haare gagiën niet in NeederLand te kunnen laten ontfangen deselve hare te goed gemaakte gagien en het advans van drie maanden mogte werden betaald, tot 20 Stuijvers p:r gulden, So is bij overweeging dat d’omstandigheid waarin voorsz: Officieren Zig koomen te bevinden inderdaad Zodanig is als Zulx door haar is Voortgebragt ende billijkheid dierhalven vorderd dat daarop reguard werd genoomen, beslooten derselver versoek t’ accordeeren, en mitsdien behalven het geene Zij op haare Zoldijen te goed hebben aan ijder nog drie maanden gagie het een en ander teegens 20 Stuijvers p:r gulden te laaten verstrecken, egter ter nadere approbatie van haar hoog Edelens de Heeren der hoge Indiase Regeering tot Batavia aan wien hiervan de verschuldigde kennis Zal werden gegeeven Zulx weegens de voorsz: afbetaaling en voorverstrecking de Soldij Reekeningen der meermelde Officieren niet gedebiteert maar het een en ander bij een aparte memorie Zal werden bekend gesteld.
Wijders wierd door den Schipper Dirk Huijsing voerende het Pruijssisch part: Schip der Croonprints von Preussen gepræsenteerd het volgende Request.
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra ordinaris van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: politicquen Raad
‘Wel Edele Gestr: Heer en Ed: Agtb: Heeren!’
‘In allen Eerbied neemd den onderget: Schipper van het ter rheede leggend pruijssisch particulier Schip der Cronprints von Preussen Dirk Huijsing de vrijheid Uwe wel EdeLe Gestr: en E: Agtb: te vertoonen.’
‘dat des Supp:lts voorm: Schip in Europa voor Reecq: der NeederLandsche Oost- Indische Comp:ie Sijnde bevragt geworden met goederen voor dit Caabse Gouvernement deselve Lading dan ook, volgens de daarvan Sijnde factuuren en door hem Supp:lt geteekend Cognoscementen ter deeser plaatse Sodanig is uijtgeleeverd dat daaraan niets ontbrooken heeft, en dus, gelijk den Supp:lt vertrouwd geene de minste reedenen van beswaar hebben kunnen plaats hebben.’
‘dat des Supp:lts Schip Zijnde ontlost thans weederom in retour naar NeederLand is aangelegd met een Lading van al Sulke goederen als uijt diversse Retour Scheepen van voorm: Comp: hier verbleeven en nog aan handen Zijn.’
‘dat onder deselve goederen tot een Lading voor hun Supp:lt geprojecteert Sig ook komen te bevinden diversse Pond goederen bestaande in Canneel, Coffijboonen Sappanhout en voornamenttlijk in een aansienlijke quantiteit van 8 à 10‘00‘000 ponden peeper.’
‘dat hij Supp:lt van den Heer Hoofd administrateur, Zowel als van den Equipagiemeester alhier heeft vernomen, de permanente ordres bij voorsz: Oost- Indische Comp:ie, Zo hier ter plaatse als op alle andere Comptoiren in Indiën in gebruijk volgens welke men gewoon is Sodanige pond goederen bij het Pond en gewigt in de Scheepen te doen aflaaden en volgens welk gewigt, de Schippers, of Bevelhebbers der Scheepen, gehouden en verpligt Zijn de voorsz: goederen bij ontlossing weederom te moeten uijtleeveren en verantwoorden volgens de Cognoscementen die door hun daarvan werden gepasseerd en geteekend:’
‘dat den Supp:lt ten eenemaal onkundig van diergelijke ordres en Costumes en /:onder Eerbiedige Correctie Sustineerende: dat hij als een Schipper van een particulier koopvaardij Schip, niet kan werden begreepen in eene het selfde geval met eenen Schipper of ander Scheeps Opperhoofd, direct in dienst der voorsz: Oost-Indische Comp: en aan denselver gestatueerde ordres op dat Sujet, Subject te weesen, heeft hij Supp:lt derhalven vermeijnd Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: Eerbiedigst te moeten onder het oog brengen de Swaarigheeden die hem daaromtrend Zijn voorgekomen.’
‘Het is Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: meer dan overbodig bekend welke Spillagie en minwigten op de pond goederen, voornamentlijk de Coffij en Peeper bij de inscheep en ontlossing kunnen werden veroorsaakt.’
‘dat de Coffij boonen, g’Embaleerd in Caaijmatten van eene broose substantie Sijnde, die bij het in en overscheepen en wegstuuwen ligtelijk breeken en ontramponeerd geraeken, ofte in’t Schip selve door de Rotten en andere ongedierte kunnen werden doorgevreeten en de daar in Sijnde Coffieboonen dus daaruijt gestort.’
‘dat de peeper wel is waar in Sakken gewoogen aan boord werd gebragt, maar vervolgens tusschen d’ andere Lading overal los in het Schip werd gestort, waar door absoluut eene aanmerkelijke verminderinge en Spillagie moet ondergaan.’
‘dat al de Spillagie bij d’ in scheeping plaets hebbende, onvermijdelijk bij d’ ontscheeping meede voorvallende, behalven dat wanneer den Supp:lt met Zijn Schip van hier vertreckende naar Texel , aldaar aan komende de Lading uijt het selve ontscheept en met de Los vaartuijgen naar Amsterdam werd getransporteerd, hij Supp:lt immers niet vermogend is te kunnen gade Slaen, het geene bij dien overvoer van d’ inlaading werd verspild en daarvoor Repordeeren:’
‘dat hij Supp:lt reets Zo veele en diversse Reijsen als Schipper ten Coopvaardij heeft gevaaren, waarbij hem veele en Importante ladingen Zijn aanvertrouwd geweest, Sonder dat hem ooijt is te voorengekomen Sodanig een gebruijk, om voor het gewigt der ingescheepte, maar wel Simpel en alleen voor d’ontfangst der quantiteit baalen ofte andere embalage der pond goederen bij het Stuk te teekenen, gelijk Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: dan ook des behaagende uijt de door hem Supp:lt geteekende Cognoscementen der goederen, in Neederland voor deese plaats in Zijn Schip ontfangen, Sullen kunnen Zien, dat hij Supp:lt daarbij eenelijk, voor de uijtleevering van het getal der volumes en dat wel met deese Expresse bijvoegsel, den inhoud daarvan mij onbekend Sig heeft verbonden en deselve onderteekend.’
‘dat hij Supp:lt in dat vertrouwen dat hij als een Eerlijk man geconsidereerd, en men van hem kan verseekerd Sijn, dat gelijk hij eene Lading die hem was aanvertrouwd, alhier Overgebragt en Sonder eenig manquement heeft uijtgeleeverd op gelijke wijse, het geene waarmeede Zijn Schip alhier in Retour Zal werden belaaden, met d’ uijtterste Trouwe gade slaan en so veel van hem kan dependeeren, na vermogen Sal tragten te preserveeren daar en teegen ook /:onder hoog wijser Correctie:/ van begrip is, dat hij Zig niet kan verbinden, weegens het geene bij d’ uijtLeevering der Lading op de pond goederen voornamentlijk de Coffij en Peeper, door onvermijdelijke en onvoorsiene Spillagie mogte te kort koomen, aanspreekelijk te weesen:’
‘dat den Supp:lt is geinformeerd, dat op de meeste pond goederen als Coffij, Peeper, Sappanhout etc: Seekere proC:to op de minwigten aan de Scheeps overheeden der neederLandsche Oost-Indische Compagnie werden gevalideerd; dog het geen den Supp:lt niet weet, of Sulx ten Reguarde van hem als Schipper van een Particulier Coopvaerdij Schip ook kan plaats hebben:’
‘Om deese en alle andere hier vooren aangehaalde reedenen hij Supp:lt dan ook verhoopt, dat dit sijn vertoog bij Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: als billijk en gegrond Zal werden geconsidereerd, waaromme dan ook needrigst versoekt dat daarop Sodanig favorabeL Requard en besluijt moge werden genoomen, Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: na den aard der Saake Zullen vinden te behooren, en waar door hij Supp:lt kan weesen gesecureerd, geensints voor de minwigten, gelijk gesegd, door absoluute en onvermijdelijke Spillagie als andersints veroorsaakt, aanspreekelijk en verantwoordelijk te Sullen Sijn.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ Dirk Huijsing.’
Op welk versoekschrift naar diesweegens gehoudene deliberatie is beslooten, dat aan den Supp:lt volkoomen tijd en geleegendheid Zal werden gelaaten, om alle de in desselfs onderhebbenden bodem af te ladene pond goederen binnen boord van’t Schip in Sijn præsentie of van die dewelke bij sijn afweesen daar bij sal weesen gesteld te doen weegen ten eijnde voor dies ontfangst ook behoorlijk te kunnen teekenen, dog in opsigte van de op voorsz: goederen te vallene Spillagie, eenige pC:to te doen valideeren; Sulx te laaten ter g’Eerde dispositie der Hoog Gebiedende Heeren Meesteren als van wien hij Supp:lt moet verwagten, dat in deesen naar regt en billijkheid Sal werden gehandelt.
Het Retourschip Batavia met dies Presente toerusting in Conformiteijt van het geresolveerde onder den 21 Jan: 1783. door Expres daartoe benoemde gecommitteerdens gewaardeerd Zijnde hebben deselve daarover op heeden ingediend de volgende Memorie
‘
| Taxatie van 't Schip Batavia . | ||
| De Romp van het Schip, beneffens Zijne rondhouten waaraan ontbreekt, de Focke mast, voorsteng, bramsteng, Bram en Blinde Rhaa | ƒ50000:-:- | |
| 1: p:s oud Touw L:g 80 v:n a ƒ7 de v:n | 560:-:- | |
| 1: d:o Swaar anker met Stok en Bouten | 850:-:- | |
| 6: d:o Roerhaaks en 2 p:s vingerlingen | } 290:-:- | |
| 2: d:o Pomp hakens | ||
| 4: d:o Loot Schrapers | ||
| 6: d:o Ring bouten | ||
| 4: d:o Puttings bouten | ||
| 8: d:o Poort Ringen en 8 poort Crammen | ||
| 8: d:o Pompstocken | ||
| 4: d:o Boutjes | ||
| 2: d:o Pokhoute Pomp kogels | ||
| 4: d:o grote of Focke Puttings | ||
| 4: d:o hang puttings | ||
| 1: d:o Cardeel blok met metale bus | ||
| 2: d:o hanger blox voor de onder Rhaas | ||
| 12: d:o groote of Fock Juffers | ||
| 4 : d:o BeZaans Juffers | ||
| 4: d:o Poort duijmen en 4 poorthengsels | } 12:-:- | |
| 2: d:o Juffers met haakens | ||
| 8: d:o pomp Schoenen | ||
| 6: d:o pomp Emmers | ||
| 1: d:o azimuth Compas | } 150:-:- | |
| 2: d:o Pijl compassen | ||
| 1: p:s groot Zijl | 500:- | |
| 1: d:o Focq | 450:- | |
| 1: d:o voormals Zeijl | } So als deselve sijn | 550:- |
| 1: d:o BeZaan | 250:- | |
| 5: d:o Lij Zijls | } oud | } 250:- |
| 7: d:o Stag Zijls | ||
| 3: d:o kluijvers | ||
| 1: d:o Stormfocq | ||
| 1: d:o oude Schuijt | 100:- | |
| 6: d:o metaale Draaij bassen van 1 lb te Zamen weegende 1532 lb á ƒ 65: 10 't C:to | 1003:09 | |
| 9: d:o Kanons van 6 lb w: 14640 lb à ƒ 9: 't C:to | 1317:12 | |
| 8: d:o rolpaarden à 6 lb | 120:- | |
| 700: kogels à 6 lb | 345:- | |
| 98: d:o d:o 1 d:o | 7:07 | |
| 185: p:s Langscherp | 133:04 | |
| 100: d:o handgranaaten | 25:- | |
| 16: d:o Copere Cardoes kokers | 40:- | |
| 18: d:o houte d:o d:o | 17:- | |
| 16: d:o kruijthoorns | 8:- | |
| 21: d:o wissers en aanZetters | ||
| 4: d:o Leepels en varkenstaerten | 78:- | |
| 55: d:o druijven | 33:- | |
| 2: d:o grote Keetels | 140:- | |
| 2: d:o Schuijmspaanen | 6:- | |
| 1: d:o Leepel met gaaten | 4:- | |
| 1: d:o d:o sonder d:o | 4:- | |
| 1: d:o koks ketting | 3:- | |
| 1: d:o Tang en asschop | 4:- | |
| 3: d:o avegaars | 3:- | |
| 9: d:o Koevoeten | 36:- | |
| 19: d:o handspaaken | 19:- | |
| 5: p:s assen ter waarlo | } 20:- | |
| 10: d:o wielen d:o d:o | ||
| 1: d:o Schut Lantaarn | ||
| 5: d:o Londstocken | ||
| 2: d:o Banden voor 't de kop van't Roer | 30:- | |
| Somma | ƒ57358:12 |
| Taxatie van 't Schip Batavia . | ||
| De Romp van het Schip, beneffens Zijne rondhouten waaraan ontbreekt, de Focke mast, voorsteng, bramsteng, Bram en Blinde Rhaa | ƒ50000:-:- | |
| 1: p:s oud Touw L:g 80 v:n a ƒ7 de v:n | 560:-:- | |
| 1: d:o Swaar anker met Stok en Bouten | 850:-:- | |
| 6: d:o Roerhaaks en 2 p:s vingerlingen | } 290:-:- | |
| 2: d:o Pomp hakens | ||
| 4: d:o Loot Schrapers | ||
| 6: d:o Ring bouten | ||
| 4: d:o Puttings bouten | ||
| 8: d:o Poort Ringen en 8 poort Crammen | ||
| 8: d:o Pompstocken | ||
| 4: d:o Boutjes | ||
| 2: d:o Pokhoute Pomp kogels | ||
| 4: d:o grote of Focke Puttings | ||
| 4: d:o hang puttings | ||
| 1: d:o Cardeel blok met metale bus | ||
| 2: d:o hanger blox voor de onder Rhaas | ||
| 12: d:o groote of Fock Juffers | ||
| 4 : d:o BeZaans Juffers | ||
| 4: d:o Poort duijmen en 4 poorthengsels | } 12:-:- | |
| 2: d:o Juffers met haakens | ||
| 8: d:o pomp Schoenen | ||
| 6: d:o pomp Emmers | ||
| 1: d:o azimuth Compas | } 150:-:- | |
| 2: d:o Pijl compassen | ||
| 1: p:s groot Zijl | 500:- | |
| 1: d:o Focq | 450:- | |
| 1: d:o voormals Zeijl | } So als deselve sijn | 550:- |
| 1: d:o BeZaan | 250:- | |
| 5: d:o Lij Zijls | } oud | } 250:- |
| 7: d:o Stag Zijls | ||
| 3: d:o kluijvers | ||
| 1: d:o Stormfocq | ||
| 1: d:o oude Schuijt | 100:- | |
| 6: d:o metaale Draaij bassen van 1 lb te Zamen weegende 1532 lb á ƒ 65: 10 't C:to | 1003:09 | |
| 9: d:o Kanons van 6 lb w: 14640 lb à ƒ 9: 't C:to | 1317:12 | |
| 8: d:o rolpaarden à 6 lb | 120:- | |
| 700: kogels à 6 lb | 345:- | |
| 98: d:o d:o 1 d:o | 7:07 | |
| 185: p:s Langscherp | 133:04 | |
| 100: d:o handgranaaten | 25:- | |
| 16: d:o Copere Cardoes kokers | 40:- | |
| 18: d:o houte d:o d:o | 17:- | |
| 16: d:o kruijthoorns | 8:- | |
| 21: d:o wissers en aanZetters | ||
| 4: d:o Leepels en varkenstaerten | 78:- | |
| 55: d:o druijven | 33:- | |
| 2: d:o grote Keetels | 140:- | |
| 2: d:o Schuijmspaanen | 6:- | |
| 1: d:o Leepel met gaaten | 4:- | |
| 1: d:o d:o sonder d:o | 4:- | |
| 1: d:o koks ketting | 3:- | |
| 1: d:o Tang en asschop | 4:- | |
| 3: d:o avegaars | 3:- | |
| 9: d:o Koevoeten | 36:- | |
| 19: d:o handspaaken | 19:- | |
| 5: p:s assen ter waarlo | } 20:- | |
| 10: d:o wielen d:o d:o | ||
| 1: d:o Schut Lantaarn | ||
| 5: d:o Londstocken | ||
| 2: d:o Banden voor 't de kop van't Roer | 30:- | |
| Somma | ƒ57358:12 |
’/:onderstond:/’
‘Cabo de goede Hoop den 3 febr: 1783 /:was geteekend:/ J: Paerdekooper, W: Udemans Junior, J: Fisscher, J: V: Gennep, M: V: Eijk’
Waarop is verstaan ged:e Bodem met de op voorsz: Memorie gespecificeerde Equipagie en Ammunitie goederen te Samen ten bedrage van ƒ 57358: 12: hollands geld aan de Franssen over te geeven egter ter nadere approbatie der Hoog Gebiedende Heeren Meesteren in’t patria aan wien hier van onder Versending van voorsz: Memorie de verschuldigde kennisse Zal werden gegeeven.
Verders is op het diesweegens bij Request gedane versoek door Gerrit Esman die als opperstuurman op het in de Saldanhabaaij geleegen hebbende Bengaals Retourschip de dankbaarheid is bescheijden geweest, goed gevonden aan denselven te permitteeren met het aanweesend keijserlijk part: Schip L’ angelicque Benech naar Europa te vertrecken, mitsgaders Zijne Twee gepermitteerde Kisten die alhier Zijn verbleeven met Zig te mogen meede neemen, mits daaromtrend Subject blijvende al Sulke Conditien en bepaalingen als bij Successive besluijten deeses Raads bij d’ afgave van dergelijke gepermitteerde Kisten reets Zijn gemaakt en wel voornaamentlijk dat door gedagte opperstuurman Esman behoorlijke borgtogt ten genoegen deeser Regeering werde gesteld, dat Zijne voorsz: Kisten Zullen moeten werden geleeverd op’t Oost Indische Huijs ter Camer Rotterdam waer voor denselven had moeten t’huijs vaaren.
Gelijk meede aan den op voorm: Schip de Dankbaarheid bescheijden geweest Zijnde Constapel Jan Hendrik Siekemeijer hierom al meede in Scriptis versoek komende te doen permissie is verLeend om met het ter rheede Leggend Pruijssisch part: Schip de Kroonprints von Preussen dat thans van hier weederom naar NeederLand Staat te Retourneeren derwaerds over te vaaren ende Sulx insgelijx met meede neeming van Sijne gepermitteerde kist.
Terwijl verder d’ onderstaande Persoonen op derselver ingediende Requesten onder afgeschreeven gagie uijt ‘S Comp: dienst Zijn ontslaagen en aan deselve is toegestaan, met eenige der aanweesende vreemde Part: Scheepen van hier naar Europa te vertrecken namentlijk Coenraad Buijk die als onderstuurman op het voorwaards gem: Schip de dankbaarheid is bescheijden geweest p:r het opgemelde Pruijssisch Schip der kroonprins von preussen , Michiel van Huijksloot geweesen derdewaak van’t Chinas Retour Schip Hoogcarspel met het deens Schip Constantia , Leendert Gijsendorp ondermeester en Johannes Marthinus Thomasz derdemeester van’t Schip Batavia p:r het Hamburger part:r Schip de vergulde Roos
Ook is aan den Lieutenant en adjudant der burger Infanterie alhier Hendrik Andreas Truter op desselfs in Scriptis gedaan Supplicq geaccordeerd omme desselfs Zoon Johannes Andreas Truter ter erlanging eener verdere goede Educatie met het hier vorengemeld keijserlijk part: Schip L’ Angelicque Benech naar Europa te Zenden.
Den Lieutenant der burger Dragonders aan Swellendam Christiaan de Jager Andriesz en den Cornet bij deselve burgerije Louis Fourie op deselver hierom bij request gedaan versoek van voorsz: Functiën Sijnde ontslagen is goedgevonden in Steede van Eerstgem: de Jager als Lieut:t bij ged:e Landmilitie te laaten invallen den Stellenbosche Lieutenant Stephanus Jansz: Weijers die thans Zijn domicilium onder het Swellendamse District is hebbende, Terwijl in plaats van Louis Fourie weederom tot Cornet is aangesteld den burger Christiaan Martin Seederblad.
Wijders is op het al meede in Scriptis gedaen versoek door den burger Johannes Jurgen Haman aan denselven in Eijgendom uijtgegeeven een Stuk Lands tot een Erff geleegen aan de dwars rivier in de sogenaamde Bange Hoek groot vier Hondert Een quadraat Roeden en vijff dito voeten, om aldaar desselfs smits Ambagt ten dienste der Ingeseetenen t’oeffenen.
Alle vooren aangehaalde Zaaken invoegen als gemeld afgehandeld Zijnde geliefde den Heer Gouverneur in Conformiteijt van sijn Edelens declaratoir ter Jongster Cessie gedaan, over te leggen de volgende Schriftelijke Remarques en Consideratien op de als doen ingeleeverde Memorie van den Heer Colonel Gordon.
‘Consideratiën van den onderget: Gouverneur deeses Colonie op het ingeleeverd Schriftuur van den Heer Collonel en Hoofd van ‘S Comp:s militie deeses Gouvernements in dato 18: deeser loopende maand.’
‘Op de vrage in ged: memorie voorkoomende welke de Post is die aan hem Heere Colonel en hoofd der militie ten deezen Gouvernemente is opgedraagen vermeend den ondergeteek:de dat een enkel Renvoij na die Instructie die in den Jaare 1746 van weegens de Hooge Regeering, Zo na herwaards als de andere buijten Comptoiren ter observatie is gesonden, voldoende kan Zijn, als dewelke duijdelijk en klaar Zijnde opgesteld diend onderhouden te werden in Zo verre niet bij particuliere Resolutien is gederogeerd, dan weege altereerd ofte geamplieerd, tot so lange desweegens bij onse Heeren meesteren nadere voorsieninge Zal weesen gedaan, of die voordragten, als den presenten heer Colonel en hoofd der militie bij het aanvaerden Zijner bediening voor Zig behouden heeft, om hoogst deselve aan te bieden.’
‘Aangaende het Regiment Meúron dan wel dier gelijke Regimenten, als bij vervolg hier meugen komen guarnisoen houden, vermeend den onderget: dat de resp: Capitulatiën moeten decideeren of en en in hoe verre deselve onder Commando van het hoofd der militie Staan daar de Zulke, die geene Capitulatien hebben, en hier gezonden, dan wel aangehouden mogten worden om te verblijven, natuurlijk onder het bevel van het hoofd der militie vallen, gelijk meede de militie van deese Colonie doet, Zo wanneer het geval exteerd waar van gesprooken word in het 2 de articul uijt het Reglement, waarna een ijder Zig bij verschijning eenes vijands Zal hebben te gedraagen, dog daar de dispositie ter defensie in Zulk een Cas, als nu na de præsente omstandigheeden in vergadering van Krijgsofficieren, waar van de Heer Gordon een Lid uijtmaakt, de novo is ingerigt, vervalt een goed gedeelte van dit Reglement nadien aan de Burgerije van de Caab een andere plaats als de Linie, in tijd van allarm is aangeweesen, komende het den onderget:e wijders onweederspreekelijk voor, dat Casu quo, de Gouverneur, aan wien voornaementlijk, de Zorge der defensie deeser plaets moet gereekend worden, toebetrouwd te Zijn, het generaal Commando over alle de verEenigde magten thans ter verdeediging aanweesend, voerende den Heer Collonel Meúron het Particulier bevel, over Zijn Regiment diend te blijven voeren, Zo als den Heer Brigadier Conwaij over de Fransche Troupen doet en aan den Heer Gordon toekomt over de Holllandsche, beneevens de in de Linie vergaderde militie te voeren, en dat dus den Gouverneur, wiens plaats als dan het gevoeglijkst Zal Zijn in den Centrum van de omtrek, die aan aanvallen bloot gesteld is, wanneer na d’ eene of andere plaats renforten moeten gesonden werden, alleen bevoegd is, de daartoe benoodigde ordres aan gem: drie Heeren Commandanten toe te Zenden, en dat verders in geval van een gecombineerde attacque van alle de magten, de resp: Commandanten aan het hoofd hunner Onderhorigen, ten gemeenen nutte elkanderen Zodanig dienen en gehouden Zijn te Secondeeren, als na d’ omstandigheeden Zal bevonden werden, het meest tot afbreuk des gemeenen vijands en beveijliging deezer plaats te werden vereijscht.’
‘Raakende de Linie wagt blijkt uijt de Resolutie van A:o 1777 dat het aldaar geplaetste volk bestaat uijt Reconvalescenten die uijt het Hospitaal aldaar werden versameld ten einde beter te herstellen en naderhand van alle besmettelijke Hospitaels Lugt bevrijd Zijnde, op de Scheepen der Comp:ie te werden uijt gemonsterd, ter voldoening aan het desweegens aangeschreevene der hooge Indiase Regeering, waarom den ondergeteek:de Sustineerd, dat over dat volk de heer Colonel en hoofd der Militie, voor als nog, en tot nadere dispositie, geen de minste Commando toekomt, dog daar volgens de bepaelingen der Recruteering van het alhier guarnisoen houdend volk, niet van de uijtkoomende Scheepen mag werden gedaan, en dus noodwendig diend te geschieden uijt de gereconvalesceerdens, dewelke Twee maalen p:r m:d uijt het Hospitaal werden uijt gemonsterd, aan de Linie wagt werden geplaatst Zoo wanneer niet reeds een vaste post voor haere Ziekte hebben gehad, is de Heer Colonel die als meede Commissaris van het Hospitaal bevoegd is alle uijtmonstering en bij te woonen daarmeede de geleegendheid geensints benoomen, goed volk voor ‘t Bataillon t’ engageeren daar dus de eerste verkiesing Twee maalen des maands kan hebben uijt de geene die aan de Linie wagt geplaatst worden om tot verdere kragten te geraaken en die wijders niet onder den aldaar woonenden Officier der genie Staan, als voor So verre relatie heeft tot het werk waartoe ad interim gebeeZigd werden, en de uijtdeelingen der Randsoenen, uijt welk volk den major der arthillerie meede met voorkennis van den Gouverneur Zijn volk moet voltallig houden.’
‘Wat aangaat het Ligten van Comp: dienaaren is ‘er nooijt Zo veel den onderget: bewust is eenige de minste Twijfel aan geweest of de vergunning daartoe, dan wel wijgering hangt alleen van den Gouverneur af, die nogthans niet wel Zoude doen, om Soldaaten uijt het Bataillon aan IngeSeetenen af te staan, Zonder onderregt te Zijn, de Colonel en Hoofd der militie daar in genoegen nam, en den onderget:e Zig in deesen daar na altijd hebbende gedragen, vermeend dat in deezen niet bij ijmand anders kan werden geremplaceerd, daar de ordonn: door den Gouverneur moeten worden geteekend. ook Zouden alle de oude ordonnantien moeten aantoonen, dat een Gouverneur altoos dat regt geoeffend heeft, weshalven ignoreerd op welk fundament de heer Gordon het Contrarie bij desselfs schriftuur bekend steld.’
‘Van die buijten posten als gevoeglijk als militaire voorposten kunnen werden aangemerkt, Zal den Colonel en hoofd der militie, na des onderget: gevoelen maandelijksche Lijsten der Sterkte toekoomen als daar Zijn de fals- en Saldanhabaaijen , die dus ook met militaire Persoonen steeds dienen beset te Zijn, dat op de andere buijten- of veeposten niet noodig en is.’
‘het 10: articul der Instructie bij onse heeren meesteren aan den præsenten directeur der fortificatien en Cheff der arthillerij gegeeven, klaar en duijdelijk meldende dat deselve sal staan onder de beveelen van het Hoofd en cheff der militie in alle Zaaken die den militairen dienst concerneeren en het departement van de arthillerie en genie niet aangaan vermeend den onderget:e dat de Batterijen met derselver geschut en daarop geplaatste volk wel deegelijk tot het departement der genie en Arthillerie behooren, en dus onder den Gouverneur, ten directie staan van den Heer Major Gilquin, Zo als het Corps arthilleristen Fortificatie werkers en Ambagts Lieden tot dat bij onse Heeren Majores desweegens verandering mag werden gemaakt, als waaraan het 15: of Laatste Articul der gemelde Instructie den Major verbind om te moeten gedoogen en Zig aan de selve te moeten onderwerpen.’
‘Vorders adviseerd den ondergeteekenden dat den Heer Gordon diend te werden versogt, om ten Spoedigsten desselfs remarques en Consideratiën omtrend den dienst alhier en den Post van Hoofd der militie in te Leeveren, op dat ter vermijding van alle misverstand en verwijdering onse Hoog Gebiedende heeren Meesteren op deselve Sodanig Zullen kunnen disponeeren, als hoogst deselve Sullen vermeenen voor ‘t vervolg het dienstigst te Zijn, alles overeenkomende het geene alreeds ter deeser Tafel in den voorleeden Jaare beslooten is geworden.’
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de Goede Hoop den 25 febr: 1783 /:was geteekd:/’
‘V: Plettenberg Gouverneur’
Waarop is verstaan deselve neevens het door d’ Heer Gordon ingeleeverd geschrift ter nadere en afsonderlijke Leesing bij de Heeren Leeden des Raads te laaten rond gaan.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 206-207.¶
Vrijdag den {17830228} 28 febr: 1783.
Alle præsent.
Op heeden in omvrage Sijnde gebragt een missive door Twee Engelsse juffrouwen in namen Anne Bernard en Marij Burlow, die sig op het hier gearriveerd deens Schip Azia komen te bevinden aan den Edelen Heer Gouverneur en Raed deeser plaatse gerigt, en waarbij versoek doen, gedurende het vertoef van dien bodem hier aan Land te verblijven ten einde Sig van de fatiques der reijse eenigermate te refraicheeren en Laatsgenoemde M:rs Burlow van hare Ziekte te kunnen werden hersteld, So is goedgevonden Sulx aan ged:e Jufrouwen Barnard en Burlow t’ accordeeren, mits deselve sig niet sullen mogen begeeven uijt derselver Logement die haarl: Sal werden aangeweesen
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
C. 164, pp. 208-243.¶
Dingsdag den {17830304} 4 Maart 1783.
‘S voormiddags alle præsent
Den Heer Independent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers ter Sessie van den 18 Februarij Jongstleeden voor Zig hebbende gereserveerd om in eene volgende vergadering te dienen van desselfs remarques op het Request door den Luthersen kerkenraad gepræsenteerd nopens de daarbij versogte toediening des H: doops aan ‘t Jong gebooren meisje van den Boekhouder en Zoldij overdrager mitsg:s diacon harer gemeinte Clement Matthiesen Junior heeft Zijn E: desselfs voorsz: Remarques op heeden Schriftelijk ingeleeverd en Luijdende als volgd.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren.’
‘Wanneer in eene onser Laatste vergaderingen was voorgedragen, Zodanig Request als door den Predikant en verdere Leeden Composeerende den Luthersen Kerkenraad alhier aan deese regeering was gepræsenteerd met versoek om aan hunlieden gesamentlijk en aan derselver Broeder Diacon Clement Matthiessen in het bijsonder te Permitteeren, dat aan desselfs nu onlangs geboore Dogter het Sacrament van den H: Doop in der Supp:lte kerke mogte worden toebedeeld en onder anderen almeede tot den fundament en ter appuije van het selve versoek door gem: kerkenrade was geavanceerd geworden dat deselve Clement Matthiesen bij het aanvaarden en de inZeegeninge van Zijn Zogenaemd Ampt als Diacon voor God en de gemeente had aangenoomen, omme de Leere dewelke in der Supp:lte kerke beleeden word op Zijne nakomelingen te Zullen voortplanten, heeft den onderget: te dier tijd versogt dat aan hem Copija van deselve Requeste mogte werden ter hand gesteld, ten einde op de voorsz: daarbij voorkomende allegatie aan deese Regeering te kunnen voordragen Zodanige Consideratiën als hij in Qualiteid als Lidt van deese Regeering Zou oordeelen verpligt te Zijn.’
‘Ter voldoeninge dan aan deselve Zijne verpligting neemt hij bij deesen de vrijheid te remarqueeren en Voor eerst.’
‘dat de wel Edele Hoog Agtb: Heeren van het Bewind de Exercitie der Lutherse Godsdienst in het opbouwen eener Kerke hebbende gelieven te permitteeren, terstond bij deselve hunne Eerste permissie hebben gewild en geordonneerd, dat deselve Lutherse Kerken de Exercitie van den Godsdienst in alle opsigten Zig Zou moeten Conformeeren met, en Sig gedraagen, naar de Resp: Resolutiën en ordres dewelke daaromtrend bij de hoge Regeeringe op Batavia voor die van Batavia waaren genomen en g’Emaneerd.’
‘Ten Tweedens dat van alle Resolutiën en ordres daar toe relatief, dewelke door deese van de hooge Regeering Zijn versogt en aan ons Zijn toegesonden aan de Respective kerkerraaden Zo van de gereformeerde als Lutherse gemeentens alhier niet alleen Zig afgegeeven Copijen Authenticq maar dat deselve bij de gemeentens ook bij eene Resolutie van deese regeering in seer klaare en ontwijfelbaare bewoordingen Zijn gelast geworden om Zig na den inhoude van deselve ordres Stiptelijk te gedraagen.’
‘Ten derden, dat bij deselve Resolutiën en ordres der Hooge Regeeringe expressis verbis is gestatueerd dat de Zoon of Zoons Zullen werden gedoopt in de kerk waartoe de Vader behoort en de Dogter of Dogters in die van de moeder dat is Zo wanneer de Vader van de Gereformeerde Godsdienst is, de Zoon ook in die kerk Zullen gedoopt worden en de moeder Lutheraansch Zijnde de dogter in de Lutherse Kerke en Zo ook vice versa met deese expresse verclaaring Zelve der Hooge Regeeringe dat men aan de ouders waervan de eene de Lutherse Leere is toegedaan, en de andere de gereformeerde niet wel kan toestaan om schoon NB: met gemeen overleg hunne kinderen in d’ eene of andere Kerk te laaten doopen en Zulx in Consideratie dat nadien de vaders in’t gemeen Luthers en de moeders gereformeerd Zijnde, het niet Zoude kunnen missen, dat alle de bij hun geprocreëerde Kinderen in de Lutherse Kerk Zouden worden gedoopt, dewijl ‘t Zeeker is dat de vrouwen die doorgaans Zeer eenvoudig Zijn, Zig gemackelijk Zouden laaten Overhaalen, om daar in te Consenteeren dat dus ten vierden de vrouw van den diacon Matthiessen de gereformeerde gemeente Zijnde toegedaan, de dogter waar van Zij bevallen is, volgens die Zo klaare en duijdelijke bewoordingen, van de voorn: te Batavia gestatueerde ordres ook in de gereformeerde Kerke moet werden gedoopt en dat daarvan niet heeft mogen werden geglisieerd, Zelfs niet met gemeen overleg en Consent van de moeder die de gereformeerde gemeente is toegedaan.’
‘Dat gevolglijk ook ten vijffden eene dergelijke belofte bij het aanvaarden en de inZeegeninge van het ampt van Diacon door de Diaconen der Lutherse gemeente moetende worden gedaan, waarbij Zij voor God en de gemeente moeten belooven en aanneemen de Leere der Lutherse Kerk op alle hunne nakomelingen te Zullen voortplanten in een Land alwaar een expresse wet gevonden word, waarbij op het aller soigneust en na Zeer rijpe deliberatiën is geordonneerd, dat de kinderen van gereformeerde moeders niet in de Lutherse kerke mogen worden gedoopt Zelfs niet met overleg en Consent van de moeder door het doen van desselve belofte een diacon der Lutherse Kerke Zig mitsdien ook dadelijk Zou engageeren en verbinden, om wanneer Zijne gereformeerde Huijsvrouw eene dogter ter weereld bragt dewelke volgens de Civiele gestatueerde ordres en wetten in gereformeerde kerke Zou moeten worden gedoopt, teegens deselve ordres Zijner wettige Regeering te Sullen handelen en dus ook bij verder gevolg om den Eed van getrouwe observantie der ordres Zijner Regeeringe, dewelke een ijder Zo Compagnies Dienaar als Burger in deese Colonie moet afleggen met voeten te Zullen treeden en te verbreeken.’
‘En gelijk het aan den onderget:e als Lid der Regeering deeser Landen is voorgekoomen dat daar evenwel des alles niet teegenstaende de predikant en verdere Leeden der Lutherse kerkenraade Zijn gevallen in het begrip dat eene dergelijke belofte door eenen Diacon hunner gemeente gedaan Sijnde, in foro Conscientie eene Zo Kerk verbindende verpligtinge produceerde, dat Zij Zelve Zig in gemoede hebben gehouden geoordeeld, omme op dat fundament eene remissie van de voorn: Zo duijdelijk gestatueerde ordres voor hunnen broeder Zelfs Collegialiter te moeten versoeken op dat hij Zig tog niet schuldig Zou behoeven te maaken, om door de observantie van eene Civiele wet aan eene So Solemneelijk voor God ende Gantsche gemeente gedane belofte niet te kunnen voldoen en daar de Selve belofte door den man van een gereformeerde Moeder gedaen reeds dadelijk Zulke sterke indrucken heeft gemaakt op het gemoed van die moeder dat Zij geene Swarigheid heeft gemaakt, om voor haar eerstgebooren kind met postpositie Zelve van een previlegie het welk de wetten van den Lande voor haar hadden geresolveerd als waarvan Zij Zelve professie doed en dewelke sij insgelijx even Solemneel heeft verclaerd voor de eenige waare Religie te houden waerop Zij haare Eeuwige Zaligheid te gemoed Ziet, alleenlijk maar om geene geleegendheid te geeven, dat haar man genoodsaakt Zou Zijn, om Zijne gedaane beloften niet te kunnen nakoomen en dus haar eijge Conscientie te beswaaren, alleenlijk om die van haare man maar Zuijver te houden, het ook van den indispensabelen pligte en van het onvermijdelijk departement dienselven regeeringe moet worden geConsidereerd te Sijn, om Sorgvuldig te waaken, dat diergelijke beloften en Engagementen Zo Strijdig met de Constitutie van Land en Kerke niet publice worden gedaan en gecontracteerd en Jaerlijks op nieuw werden hersteld, Zo heeft de onderget: dan ook om die reeden gemeend aan Zig te moeten Reserveeren, om desweegens Zijne remonstrantiën en remarques aan deese regeeringe voort te dragen het welk hij de vrijheid neemd te doen bij deesen met versoek dat deselve also in de notulen deeser vergaderinge mogen worden geinsereerd en daaromtrend gedisponeerd Zo en indiervoegen als men tot voorkominge van de nadeelige gevolgen dewelke daaruijt Zouden kunnen proflueeren, Zal oordeeLen te behooren.’
‘Terwijl d’ onderget: voor het overige d’ Eer heeft, met de meeste Consideratie te Zijn.’
’/:onderstond:/’
‘Wel EdeLe Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren. Uwel Ed: gestr: en E: Agtb: Onderdanigen Dienaar./:was geteekend:/ W: C: Boers.’
Waarop overwoogen Zijnde dat d’ oefening van den openbaaren Godsdienst der Lutheraanen ter deeser plaatse aan deselve is toegestaan en vergund, Zodanig en in diervoegen als deselve tot Batavia is ingerigt, en dat bij de door haar Hoog Edelens de Heeren der hoge Indiase Regeering herwaards gesondenen Besluijten Successivelijk bij hoogst deselve omtrend die van voorsz: gesindheid genomen, niet consteerd, eenige verandering in’t Formulier des H: doops Zodanig als die bij haar in gebruijk is te Zijn gemaakt heeft men dierhalven bij meerderheid van Stemmen geoordeelt dan ook daartoe alhier niet bevoegd te Zijn; Sullende egter de Zaak aan welgem: haar hoog Edelens werden voorgedraagen, en aan deselve gesuppediteerd authenticque afschriften van het voorsz: Request des Luthersen Kerkenraads, met het daarop bij deeZen Rade genomen besluijt mitsgaders de remarques door opgem: Heer Fiscaal Boers des aangaende ingediend.
Wijders wierd door den ondercoopman en negotie overdraagen Jan Fredrik Kirsten ingedien het volgende Request.
‘Cabo de Goede Hoop.’
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra ordinair van neederlands Indiën, Gouverneur en de wel EdeLe Agtb: Raad deeser plaetse &:a &:a &:a
‘Wel Edele Gestr: Heer en Wel Edele Agtb: Heeren!’
‘De ondergeteekende ondercoopman en negotie overdrager, neemt met verschuldigste Eerbied de vrijheid Uw Wel EdeLe Gestr: en wel Edele Agtb: onder’t oog te brengen, dat geduurende den teegenswoordigen oorlog, de producten deeser Landen Exorbitant veel hoger in prijs Zijnde gesteegen als te vooren is geweest, waaronder wel voornamentlijk de Caapse Boter welkers incoop, Zo ten dienste van ‘S Comp: uit en t’hujs vaarende Scheepen, als ter versending na Indiën, door Uw Wel Edele Gestr: en wel Edele Agtb: denselven Sijnde aan bevoolen: hij onderget:e om aan Uw Wel Edele Gestr: en wel Edele Agtb: hoog geEerde beveeLen te voldoen en d’ E Comp: van ‘t nodige te voorsien, Zeedert primo September 1782 tot dato deeses circa 54000 lb van dat Product voor een veeL hoger prijs Zonder te noemen de daarop lopende onkosten, en vermindering, door het Leggen in de pakhuijzen als de door d’ E: Comp: bepaelde 9 Stver:s p:r lb heeft moeten inkoopen op’t Zelve een merkelijk verlies hebbende geleeden oversulx verclaart Sulx op den duur onmogelijk Langer te kunnen goedmaaken, neemt dierhalven Zeer ootmoedig de vrijheid Uw Wel Edele Gestr: en wel Edele Agtb: voor te draagen en te versoeken een middel te willen beraamen waar door eenigermaate Schadeloos kan worden gesteld.’
‘In verwagting dat Uw Wel Edele Gestr: en wel Edele Agtb: op dit Zijn Eerbiedig Request een goedgunstig Reflexie Zullen gelieven te slaan, neemt hij de vrijheid Zig te onderschrijven, als.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele Gestr: Heer en Wel Edele Agtb: Heeren: - Uw Ed: Gestr: en wel Edele Agtb: onderdanigen en gehoorZaamen Dienaar. /:was geteekend:/’
‘J: F: Kirsten. /:in margine:/ Cabo de goede Hoop den 24 febr: 1783’
Waarop in Consideratie Zijnde genoomen dat de Leevensmiddelen in’t Generaal Zeedert den ontstanen Oorlog alle tot buijten gewoone hooge prijsen Zijn komen te stijgen en dat Zulx insonderheid omtrend de Boter heeft plaats gehad tot Zo verre dat men om deselve maar teegens den præsenten hogen markt prijs van 9 Stver:s het lb te kunnen magtig worden ter Sessie van den 20:e Jann: deeses jaars het besluijt heeft moeten neemen om al de van buijten op koomende Boter daar voor ten behoeve der E: Comp:ie aan te houden, ten einde hierdoor in staat te Zijn om niet alleen ‘S Comp:s Scheepen op haare Rheijse van dit Suijvel te kunnen voorsien, maar ook de resp:e daarvan gedane Eijsschen voor Indien te voldoen, invoegen voor deselve ingekogte Boter voorsz: prijs van 9 Stuijv:s p:r lb hebbende moeten werden betaald, het niet doenlijk is geweest dezelve weederom tot dieselfde prijs aan d’ E: Comp: te Leeveren; Zonder dat daarop Zo door het in en uijtWeegen als verpacken, merkelijk Spillagie heeft moeten vallen is dierhalven verstaan om ten einde gemelden ondercoopman Kirsten in deezen opsigte naar bijllijkheid Schadeloos te Stellen, denselven voor de Boter die van dato deeses ten behoeven van ‘S Comp:s Scheepen, mitsgaders ter voldoening der Indiase Eijsschen Zal werden ingekogt vijf pC:to voor spillagie te laeten valideeren ende Zulx ter tijd toe dit product weederom tot de vorige modicque prijsen Zal te bekomen Zijn.
Werdende hierna door den Heer Gouverneur voorgedragen, dat door den Heer Collonel de Meúron aan Zijn Edele was te kennen gegeeven, bij desselfs arrivement alhier onderregt te Zijn, dat de gagiën der Soldaaten alhier guarnisoen houdende, Seedert den ontstanen oorlog van ƒ9 tot ƒ13 ter maand waren verhoogd en dat het 18: articul der Capitulatie tusschen de Heeren gedeputeerde Bewindhebberen te Parijs en hem Heere Meúron in dato 28: maij 1781: opgeregt en geslooten onder anderen dicteerde, dat Zo Officieren als Zoldaaten Zullen deelen in alle de voordeelen, douceurs &:a die andere Troupen der Comp:ie genieten Zijn Ed: uijt dien hoofde versogt dat de voormelde verhooging van 60 Stver:s p: m:d ook aan de Soldaaten van Zijn Regiment mogt werden toegelegd, waarop gedelibereerd Zijnde in overweeging wierd genoomen, dat de reeden, waarom de gemeene militairen alhier tot ƒ13 Zijn verhoogd is geweest, om dat Zij maar ƒ9: à 15 Stver:s p:r maand koomende te winnen, daarmeede bij de ontstane duurte van alle Leevensmiddelen geensints konden bestaan en dat oversulx aan het Regiment van Meúron dat teegens 20 Stver:s de florin werd betaeld, alleen maar het Surplus kan werden toegestaan dat boven des 9 hollands bij de Soldaaten van het Bataillon alhier werd genooten, het welk 15 Stver:s komt te bedraagen. En is dan ook beslooten ged:en Surplus van 15 Stver:s p:r maend voor ijder Soldaat den Heer Collonel de Meúron te offereeren om haar gagiën daar meede te doen verhoogen.
Aangesien de herhaalde instantiën door deesen Raade bij de Heeren Capitains van ‘S lands freguatten Brunswijk en Jason gedaan, ter erlanging der van hier gedeserteerde persoonen tot nog toe van geen Effect Zijn geweest, daar men ongeagt denselven verseekeringen dat Zij geene dier deserteurs in denselver voorsz: onderhebbende bodems Souden bevinden, genoegZame bewijsen van het teegendeel aan handen heeft en dus in’t geheel geen genoegen indenselver voorsz: bij missive gedane betuijging heeft kunnen neemen, is dierhalven verstaan van al het gepasseerde hieromtrend ampel verslag aan de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren te doen; Terwijl egter ten einde door deeZe handelwijse ‘S Lands dienst geen het allerminste nadeel moge komen te lijden is beslooten, dat op het door voorm: Capitains gedaane versoek om met de bij hun benodigde manschap te mogen werden voorsien aan deselve voor beijden Scheepen Zal werden bijgeset een aantal van 60: Coppen ‘t welk alles is dat in het teegenswoordige buijten gewoon groote volks gebrek met eenige mogelijkheid heeft kunnen werden gemist.
En nadien voorsz: Freguatten thans in Staat Zijn om binnen wijnige dagen van hier te kunnen vertrecken is den heer Secunde en hoofdadministrateur Pieter Hacker gequalificeert om weegens het geene deselve alhier van d’ E: Comp:ie hebben genooten met voorsz: Capitains te Liquideeren.
Sijnde voorts ten einde de hier voorengemelde desertie onder het volk alhier Zo veel mogelijk teegen te gaan, den Heer Indpendent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers is gedemandeert Stricte ordres te Stellen, dat Zig geene vissers Schuijten ofte Zogen:de Cadraaijen aan boord der meerm: freguatten komen te begeeven.
Hier na ter Tafel gebragt Zijnde de bij de resp: Leeden des Raads ter afsonderlijke Leesing rond geweest Sijnde remarques van den Heere Gouverneur door Zijn Edele ter jongsten vergadering overgelegd, op het Sub 18 februarij ingediend geschrift van den Heer Collonel Gordon, So is verstaan Copia van deselve aan evengem: Heer Gordon ter hand te Stellen, ten einde So wel het gesustineerde noopens het Commando over het Corps d’ arthillerie met dies ap en dependentie Zodanig als Zulx bij desselfs ter vergadering van den 25 Maij des gepasseerden Jaars ingediende Memorie is ter needer gesteld, als ook de door Zijn E: versogte elucidatie van het geene desselfs Post als hoofd der militie Concerneerd, te Zamen in geschrift te Stellen en aan deesen Raade over te geeven, om onder ‘S E: Comp:s papieren aan de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren te werden overgeSonden en daarop door haar Edele Hoog Agtb: naar derselver g’Eerd goedvinden Zal kunnen werden gedisponeerd; Sullende wanneer een Sodanig Schriftuur van d’ heer Gordon Zal weesen ingekoomen in Conformiteit van het voorsz: Besluijt van 25: maij d’a:o pass:o Copia van hetselve werden afgegeeven aan den directeur van ‘S Comp:s Fortificatie en Cheff der arthillerie alhier d’ heer Philippus Hermanus Gilquin ten einde desselfs remonstrantien en Consideratiën desweegens teffens aan hooggem: Heeren Meesteren te kunnen Suppediteeren.
Vermits den tijd tot het opneemen der burger Effecten weederom begind aan te naderen is dierhalven goedgevonden Sulx op den 30: april mitsg:s 1 en 2 maij aanstaande hier aan de Caab op de nieuwe RaadZaal, mitsg:s aan Stellenbosch ten huijse van den Landdrost aldaar te laaten geschieden, waarvan na gewoonte Billietten Zullen werden geaffigeerd.
Waarna Zijnde nagesien de memorie der vervaerdigde papiere munten geduurende de gepasseerde maand Februarij.
Aan den Wel Edelen Gestr: heer M:r Joachim van Plettenberg, Raad Extra Ordinair van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a neevens den E: Achtb: politicquen raad:,
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren!’
‘Uwe Wel Edele Gestr: en E: Achtb: aan d’ onderget: hebbende gelieven op te draagen, het doen drucken en Slaan der Pergamenten en Papiere munten die mits het gebrek aan Contanten hebben moeten werden g’ introduceerd mitsg:s om die vervaardigde munt vervolgens te teekenen, Zo hebben wij ter pligtschuldige voldoening van dien gecontinueerd en het bedragen van 60617: rijxd:s en 36 Stver:s aan Papiere munten gedrukt ende geslaagen ende Sulx in de volgende Quantiteit en differente waarde, als.’
‘
| 507: p:s van | 20 rd:s ijder | rd:s 10140:- |
| 1432: d:o d:o | 10 d:o d:o | d:o 14320:- |
| 802: d:o d:o | 8 d:o d:o | d:o 6416:- |
| 1191: d:o d:o | 6 d:o d:o | d:o 7146:- |
| 985: d:o d:o | 5 d:o d:o | d:o 4925:- |
| 600: d:o d:o | 4 d:o d:o | d:o 2400:- |
| 1706: d:o d:o | 3 d:o d:o | d:o 5118:- |
| 2399: d:o d:o | 2 d:o d:o | d:o 4798:- |
| de volgende Zijn door de drie laatste ondergeteekendens geteekend | ||
| 2100 d:o van | 1 rd:s ijder | d:o 2100:- |
| 1041 d:o d:o | 3/4 d:o d:o | d:o 780:36 |
| 2924 d:o d:o | 1/2 d:o d:o | d:o 1462:- |
| 4048 d:o d:o | 1/4 d:o d:o | d:o 1012:- |
| Somma | rd:s 60617:36 |
| 507: p:s van | 20 rd:s ijder | rd:s 10140:- |
| 1432: d:o d:o | 10 d:o d:o | d:o 14320:- |
| 802: d:o d:o | 8 d:o d:o | d:o 6416:- |
| 1191: d:o d:o | 6 d:o d:o | d:o 7146:- |
| 985: d:o d:o | 5 d:o d:o | d:o 4925:- |
| 600: d:o d:o | 4 d:o d:o | d:o 2400:- |
| 1706: d:o d:o | 3 d:o d:o | d:o 5118:- |
| 2399: d:o d:o | 2 d:o d:o | d:o 4798:- |
| de volgende Zijn door de drie laatste ondergeteekendens geteekend | ||
| 2100 d:o van | 1 rd:s ijder | d:o 2100:- |
| 1041 d:o d:o | 3/4 d:o d:o | d:o 780:36 |
| 2924 d:o d:o | 1/2 d:o d:o | d:o 1462:- |
| 4048 d:o d:o | 1/4 d:o d:o | d:o 1012:- |
| Somma | rd:s 60617:36 |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede hoop den 28 febr. 1783 /:was geteekend:/’
‘J: J: Le Sueur, G: H: Cruijwagen, O: G: de Wet, W: f: v: r: v: oudshoorn, P: D: boonacker’
Is verstaan deselve munten ten bedraage van rd:s 60617: 36: bij de groote geld Cassa te doen inneemen en vervolgens ter verantwoording aan den Cassier af te geeven.
Met het ter rheede Leggende deens Schip Azia uijt Indiën alhier Zijnde gekomen, den prov:l Coopman en Laatst opperhoofd te Sadraspatnam M:r Jacob Pieter de Nijs wierd door denselven op heeden gepræsenteerd ‘t onderstaande Request.
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg, raad Extra Ordinaris van neederLands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: agtb: politicquen Raed.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren!’
‘Den ondergeteekenden Coopman provisioneel ten dienste der E: Comp: en Laatst Opperhoofd van het Comptoir Sadraspatnam heeft d’ Eere Uwe wel Edele Gestr: en E: Agtb: onderdanigst te vertoonen.’
‘Dat hij op den 29 Junij 1781: door de Engelsche Troupen krijgsgevangen gemaakt Zijnde vervolgens uijtgewisselt is geworden, ingevolgen de hier bij gevoegde acte, die hij Ootmoedig smeekt dat aan hem te rug mag gegeeven worden:’
‘Dat hij Supp:lt om verscheijde reedenen het niet langer op de Cust van Chormandel hebbende kunnen houden en het niet in Zijn vermoogen geweest Zijnde, om Zig na Batavia of Ceijlon te begeeven So is hij verpligt geworden om met een Deens Schip na dit heen te vertrecken:’
‘Hij verstout Zig Uwe Wel Edele Gestr: en E: Achtb: Eerbiedig te Solliciteeren, dat het Uwe Wel Edele Gestr: en E: Achtb: behagen mag hem te Vergunnen, van alhier eenigen tijd, om de wille van Zijn Indispositie te mogen verblijven.’
’/:onderstond:/ quo facto &:a /:in margine:/ Ingediend in Rade van Politie den 4: Maart 1783.’
’ Fort S:t George 14 februarij 1782.’
‘Bij the Rigt Honble: the præsident and select Committee for transacting all affairs of the Honble the Englisch East India Companij on the coast of Coromandel .’
‘These are to certifij, that Jacob Pieter De neijs and Nicolas Tadama, Esquires late Chiefs of Sadras und Pulicaat , made prisoners of war bij the Capture of thur respective forts are herebij exchanged for George Proctor and Thomas Oxpin Esquires agreablij, to the terms entered into bij them with the Governor and Council of Columbo under date the 17: of Jule 1781 /:signed:/ T: Hudleston Secret: /:in margine:/ To Jacob Pieter de Neijs Esq:r’
Waarop om de reedenen in het selver Request aangehaald is goedgevonden aan ged:e de nijs t’accordeeren eenigen tijd ter deeser plaetse te mogen verblijven, waar van Zo wel aan de Heeren Majores als naar Batavia kennisse Zal werden gegeeven.
Sullende voorts op het hierom meede bij request gedaan versoek aan den opperstuurman op het aanweesend Retour Schip Amsterdam Christiaan Bruijn werden afgegeeven Zijne gepermitteerde Kist ten einde de Thee daarin Zijnde p:r publicque vendutie te doen vercoopen van welkers provenue egter het geene d’ E: Comp:ie daarvan toe komt alhier in Cassa Zal moeten werden betaald.
Ook is op het diesweegens bij Request gedaan versoek verstaan aan den Lieut:t de Boij ter Consideratie van desselfs behoeftigen toestand behalven Zijne te goed hebbende gagie nog een advans van drie maanden Solds ‘t een en ander à 20 Stver:s p:r gulde te Laten verstrecken en Zulx p:r memorie op desselfs Zoldij Reecq: te doen bekend stellen egter ter g’Eerde nadere dispositie van haar hoog Edelens de Heeren der Hooge Indiasche Regeering in Batavia aan wien hiervan pligtschuldig kennis Zal werden gegeeven.
Door den Eerw: Predikant Johannes Abraham Kuijs bij request te kennen gegeeven Zijnde, dat door de Kerkenraad in’t Land van Waveren , neevens een groot gedeelte der Leedemaaten van de gemeijnte aldaar was versogt geworden om in Zijnen dienst als permanent Leeraar bij haar te blijven Continueeren, en dat Zijn Eerw: als door deese bijsondere blijken van Liefde ten hoogsten getroffen ook gaarne aan dit verLangen Wenschte te voldoen, met bijgevoegd versoek, dat hier in door deeze Regeering mogten werden bewilligd: Soo is goedgevonden voorsz: weedersijdsche gedaane versoeken t’ accordeeren en mits dien beslooten, de gedaane plaatsing van opgen: D:s Kuijs bij de gemeijnte aan Drakensteijn weederom in te trecken en Zijn Eerw: als permanent Leeraar bij de Waveren Gemeijnte te laten Continueeren, Sullende dien volgens het waarneemen van den Predikdienst aan Drakensteijn oversulx weederom moeten geschieden Zodanig als deselve voor de voorsz: plaatsing van opgem: D: Kuijs is geschikt geweest.
Laatstelijk door den Heere Gouverneur overgelegd Zijnde, d’ onderstaande Missive door den op ‘S E: Comp:s post de Ganse CraaL geplaatsten M:r Richard Lewin aan Zijn Edele gerigt.
’ Ganse kraal 23 Feb:ij 1783.’
‘Honb:le Sir!’
‘The Difficultij I find in procuring cash to defraij the Expences which are incidental to mij Situation at this Place The Loss which mij Fortune must unavoidablij Sustain bij the long duration of the præsent war, & more especiallij the unparalleled Insolence of Baas Wentsel are reasons which have urged me to address you Honble Sir in the most respectful manner to Solicit your Permission to remove from the Ganse kraal with mij Familij to Some Place in the Neighbourhood of the Pearl , the chief Motive which induces me to mention the PearL is, that I can live in that Quarter for half the Sum which I am obliged to disburse at this Place.’
‘It is now necessary Hon:ble Sir that I should relate to your the manner of proceeding which Baas WentseL has thought proper to adopt with regard to me and to M:rs Lewin which gives me Great Concern.’
‘Ijesterdaij morning M:rs Wentzel was pleased to express herself towards M:rs Lewin concerning a trivial occurence which happened latelij & which deserves not to be mentioned with such vehemence and Ill humour that I determined thence forward to eat mij dinner &c:a in mij Room & at dinner time I directed mij Servant to laij a Table cloth in mij Room, but baas Wentzel told him that he would not suffer anij Dinner to be carried awaij from his Table upon which I went to Baas WentzeL mijself, and told him that I wished to eat in mij chambre adding that what had Passed in the Morning between M:rs Lewin & M:rs WentZel had determined me, not to let M:rs L: comme to the Table with M:rs Wentsel again, M:rs Wentsel the Baas made me this Replij “I will not Suffer anij victuals to becarried into your Room, you have eaten at mij Table histherto and must continue to do So, & if M:rs Lewin does not think proper to come to dinner now I dare saij she will when she is hungrij” I was obliged to Submit to the will of the Baas having no Alternative.’
‘I cannot be led to Suppose that You Honb:le Sir can contenance such Behavior, much less that Baas Wentsel has been authorised bij you to insult me in anij wise whatsoever, the Acquaintance you honored me with previous to the war gives me noth the smallest room for such a Supposition.’
‘I verij sincerelij regret Honble Sir, that the Circumstances of mij Situation put it out of mij Power to wait upon you for I have not the least doubt that if I could have the honor to Speak with you in Person, that all the Prejudices which wil disposed Persons have occasioned you to imbibe to mij Disadvantage would quicklij be removed.’
‘Let me then Hon:ble Sir once more ontreat your Leave to renivir to the neighbourhord of the Pearl with mij Familij, I Shall there be able to wait the much wished for Tidings of Peace with Ease and Satisfaction which I assure ijou I am now a Strangerto.’
‘I have the honor to be with the most perfect Consideration.’
’/:onderstond:/’
‘Honb:e Sir! Your verij obedient & verij humble Servant. /:was geteekend:/ Richard Lewin.’
So is om veele reedenen niet raadsaam geoordeeld, in het daarbij gedaan versoek van opgedagte M:r Lewin om Zig voortaan in het Drakensteijnse District te moogen onthouden te Condescendeeren, maar inteegendeeL beslooten denselven bij Missive aan te schrijven dat hij desselfs verblijf op voorschreeven Post de Ganse Craal sal moeten blijven houden met die nadere restrictie om Zig op geenerleij wijse van daar te verwijderen ofte dat men andersints bij ervaring van ‘t teegendeel genoodsaakt Sal Sijn te neemen en in’t werk te stellen al sulke maatregulen als de voor en omsigtigheid inde præsente omstandigheid des tijds aan de hand geeven Zullen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 244-245.¶
Donderdag den {17830306} 6 Maart 1783.
Alle præsent.
Zeeker Request van den Opperchirurgijn van het in de Saldanhabaaij geleegen hebbend Chinas Retourschip Honcoop Anselmus Bernard heeden bij de resp: Leeden des Raads in omvraagen Zijnde gebragt, waarbij vesoekt ontslag Zijner diensten, met het Deens particulier Schip Constantia naar Europa over te vaaren; So is goedgevonden het voorsz: versoek t’accordeeren en mitsdien ged:e Bernard met afgeschreeven gagie uijt den dienst der E: Compagnie t’ ontslaan en aan denselven te permitteeren met het voorsz: Schip Constantia van hier te vertrecken.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 246-257.¶
Vrijdag den {17830307} 7 Maart 1783.
‘S namiddags alle præsent uijtgenoomen den Heer Independent fiscaal M:r Willem Cornelis Boers.
Is geleesen d’ onderstaande Missive door den wel Edelen Heere Jan Sels Commandeerende ‘S Lands freguat van oorloge de Jason aan deesen Rade gerigt.
‘Edele Agtbaare Heeren!’
‘Wanneer U Edele Agtbaarheedens mij bij derselver geEerde in dato 21 februarij hebbe te kennen gegeeven, dat van de wal verscheijde Zo Zoldaaten als Mattroosen waaren gedeserteerd en op dat fundament versogt, dat ik op mijn onderhebbend Freguat de nodige Examinatie en Visitatie Zoude laten doen, ten einde daar na, wanneer deselve deserteurs aldaar niet mogte werden gevonden, de gepaste middelen te kunnen Emploijeeren om omtrend de andere ter Rheede Leggende Scheepen de nodige Precautien te kunnen neemen; heb ik tot Twee maalen toe in een Compleet vertrouwen dat het Rapport, het wellk ik ten dien opsigten van mijne officieren heb Bekoomen en waarvan ik Uwe Edel Agtbaarheedens een Copie heb overhandigt gehad in allen opsigten was, Conform de waarheid en indiervoegen gegeeven, als ik hetselve van henlieden had requireert en ik kan niet ontveinsen dat na op eene Zo Cordate manier daaromtrend te hebben gehandelt het mistrouwen het welke mij uit U Edel Agtbaarheedens laatste Missive was voorgekoomen op de al der sensibelste wijse heeft getroffen en dat ik om die reedenen ook altoos in deselfde goede trouwe deselve UEdel Agtbaarheedens Missive op dien voet hebbe antwoord, als ik de vrijheid heb genoomen, op den 3: Maart te doen:’
‘dan naderhand bemerkende, dat niet teegenstaande alle deselve mijne Protestatiën egter Zo bij U Edel Agtbaarheedens als bij het Publicq bleeve plaatse houden verscheijdene Suspiciën en Soupcons, waar door het Caracter en d’ Eer van een Officier van den Staat niet wijnig wierden geschonden heb ik om eindelijk en eens van alles Zeeker te Zijn, mij onder de hand op eene Indirecte wijse na het gedrag ende Conduiten, d’ welke mijne officieren daaromtrend mogte hebben gehouden geinformeerd, ten einde henlieden of te doen Straffen, of op eene Eclatante wijse voor henlieden Satisfactie te vorderen en daar door ook te doen Cesseeren Publicque Spargementen waarmeede de Eer der Hollandsche Natie in’t Generaal en die van een Officier van den Staat in’t bij sonder So merkelijk was gecompromitteerd, en als toen, na een aller Exactste Informatie en visitatie van het een en ander bevonden, dat wel verre dat het gedrag voor al door mijnen Eersten officier gehouden was overeenkomstig, met het Caracter het welk hij bekleed en beantwoordend aan het oogmerk onser Commissie, ter Contrarie was strekkende tot een Compleet dishonneur voor den vlag van den Staat, en geheel en al Strijdig met het Intres en de belangens der Maatschappije en met de goede Harmonie en de verpligting aan de fransche natie in’t generaal en aan de Troupes van die Natie d’ welke Zig hier bevinden in’t bijsonder verschuldigt.’
‘Zo ras mij hiervan behoorlijk was gebleeken heb ik denselven mijnen Eersten Officier in Arrest geZeten een Lijst doen dresseeren van alle de Deserteurs d’ welke op een Zo Clandistiene wijse teegens mijne Expresse en So dikwerf herhaalde ordres aan boord had gepermitteerd, en voor mij verborgen, waarvan ik de vrijheid neeme U Edel Agtbaarheedens bij deesen Kennis te geeven, en eene Copie daarvan toe te Zenden, ten einde alle deselve Deserteurs van mijn Freguat te kunnen doen afhaalen, wanneer Zulx aan UEdele Agtbaaren Zal Convenieeren, deselve egter alleenlijk offereerende, onder de ordinaire en in diergelijke gevallen altoos gebruijkelijke Conditien dat Zijlieden namentlijk niet Zullen worden gestraft, ter Zaake van hunner DeSertie Conform aan de ordinaire wetten daaromtrend, g’ Emaneert, niet minder Sensibel aan de onaangenaamheeden waar aan UEdel Agtb: door dat gedrag vooral van mijnen Eersten Officier in meer dan een opsigt Zijt g’Exponeert geweest, als aan die d’welke daar door aan mij, door allerhande Zoort van ongegronde Suspiciën ten mijnen opsigte Zijn veroorsaakt geworden, heb ik gemeent van mijn Pligt te Sijn aan UEdel Agtb: niet alleen van dit alles kennisse te geeven ten einde uit dit mijn opentlijk en Schriftelijk declaratoir van de opregtheid mijner Intentiën en gedaane verseekeringen Zou kunnen blijken en dus Compleetelijk uijt gewischt alle verkeerde Suspiciën, welke uit een diergelijk onbetaamlijk gedrag ten mijner opsigten Soude hebben kunnen geboren worden, maar ook teffens om aan UEdel Agtb: op de Serieuste wijse t’ offereeren alle Sodanige Satisfactie als U Edel Agtb: ten dien opsigten Zoude gelieven te requireeren; terwijl de Cognitie desweegens andersints Zou dienen te worden opgeschort tot tijd en wijlen ik met mijn Freguat weederom Zou Zijn gekomen onder die vlag, waaronder ik met het selve behore in het vast vertrouwen, dat deese mijne handelingen U Edel Agtb: goedkeuringen in alle opsigten Zal moeten wegdraagen, en dat daar door ook teffens alle Personeele mistrouwen Zal Cesseeren, hebbe d’ Eer mij met d’ uijterste Consideratie te noemen.’
’/:onderstond:/’
‘Edele Agtbare Heeren U Edel Agtb:s Dienstwillige Dienaar. /:was geteekend:/ Jan Sels /:in margine:/ Actum in ‘S Lands freguat de Jason ter rheede van Cabo de goede Hoop den 7: Maart 1783’
Waarop is beslooten dat nadien uijt voorsz: Missive blijkt, dat er werkelijk een aantal van Neegenthien deserteurs in’t gementioneerde Freguat Zijn ontdekt, dog de thans vehement waaijende Z:O: wind niet toelaat deselve momentlijk te doen afhaalen oversulx Zo ras het vaarbaar weer Zal Zijn, ten dien eijnde een Vaartuijg neevens een detachement militairen afgeZonden en gem: Heer Sels p:r missive werden versogt gem: De Serteurs aan den Commandeerenden Officier van het ged: Detachement in goede verseekering over te Leeveren, met verseekering dat omtrend alle deselve Zal plaats hebben, de bij Zijn Edele gevorderde Conditie dat Zijl niet Zullen werden gestraft ter sake hunner desertie Conform d’ ordinaire Wetten daaromtrend gestatueerd dog dat men Zig in de door hem Heer Sels geoffereerde Satisfactie omtrend desselfs Eersten Officier niet kunnende inLaaten van het gantsche geval een uijtvoerig verslag aan onse Hoog Gebiedende Heeren Meesteren Zal werden gedaan.
Dan nadien onder de mattroosen vermeld op eene door gemelde Heer Sels overgeSondene Lijst komt te bevinden, de volgende Thien in namen
dewelke Sig van hare bescheijdene plaatsen geabsenteerd en in’t meermelde freguat Jason verstooken hebben, Soo is omtrend deselve goedgedagt meerm: Heer Sels te versoeken, deselve insgelijx in bewaaring te houden en aan ‘t voorsz: van hier te Sendene Detachement over te geeven.
Waarna meede is geleesen de volgende Memorie van den Heer Percheron.
‘A Monsieur Le Gouverneur et Messieurs Les Conseillers de La Regence’
‘Messieurs’
‘L’interest Commun des nations Confædereés exige que je me tienne en garde Contre Les conseils d’une Securité que la prúdence condamne vous ne pouvés pas non plus vous cachee Mess:re le risque qu’il ij auroit a laisser les vaisseaux Danois qui sont dans la Rade Sortir avant le Convoi qui doit appareiller mardi au plus tards, sans entres dans aucun détail des motifs qui doivent nous les rendre Suspects mon devoir est de vous demander au Nom du Roij qu’il leur Soit Signifié la deffence de mettre a la voile plutôt qu’ aprés L’Expiration des deux jours qui suivront ce lui ou le Convoij Sera Sortij de votre Rade.’
’/:onderstond:/’
‘au Cap de bonne Esperance le 7 Mars 1783 /:was geteekend:/ Percheron.’
Over den inhoude welker Memorie gebesoigneerd Zijnde, verstaan is dat van het daar bij vermeld Requisit van opgem: Heere Percheron in geschrift te kennisse Zal werden gegeeven, aan de Capitains der ter Rheede Leggende Deensse Scheepen Constantia en Azia in deselve teffens geinsinueerd om met haare voorsz: onderhebbende bodems niet eerder dan op Donderdag den 13:e deeser Maand van deese Rheede te vertrecken.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 258-272.¶
Dingsdag den {17830311} 11 maart 1783.
‘S voormiddags alle præsent
Heeft den Heere Gouverneur heeden ter vergadering overgelegd een Missive op gisteren door de Heer Pruijst commandeerende ‘S Lands Freguat Brunswijk aan Zijn Edele geschreeven met het geene daarop door hem Heere Gouverneur was gerescribeert en welke beide Brieven aldus waren Luijdende.
‘Hoog Edele geboren Heer!’
‘Uijt aanlijding van het gesprek welke U hoog Edele geb: des morgens van den 8 Maart met mij heeft gelieven te houden is oorsaak geweest, dat op gisteren een ondersoek hebbe laaten doen, ofte ‘er Persoonen op mij onderhebbend Freguat mogte gevonden worden die hun verstooken hadde, en is ontdekt den Persoon genaamt Pieter Dossche Sijnde in Compagnies dienst, en op het Schip de Zeeuw bescheijden geweest; mijne Officieren verclaaren niet te weeten, hoe deselve Persoon aan boord gekoomen is, ook heeft genoemde Persoon nog aangegeeven den Ondermeester Christiaan HartJong en den Mattroos Cornelis Smith, welke beijde meede van het Schip de Zeeuw Zijn agter gebleeven, de Twee Laaste genoemde Persoonen Sijn bereids aan de Wal verthoond geweest, So als d’ Eer gehad hebbe in mijn missive dato 3 Maart geaddresseerd, aan’t Collegie van Raaden van Politie te berigten:’
‘Ik ben bereid deselve Persoonen aan U hoog Edele Geboren over te geeven onder beding dat van de Straffe van Desertie Sullen bevrijd blijven.’
‘So ‘er meerder Deserteurs ofte vermomde Persoonen op mijn freguat mogte gevonden worden ofte op nieuw voor mijn vertrek van hier Sig quamen aan te geeven om meede te vaaren Zullen deselve overgegeeven worden, indien verwagting, dat mij de versogte manschappen goedgunstig sullen geaccordeert worden.’
‘Den Heer Capitain Sels heeft aan mij p:r missive gecommuniceert dat aan U Hoog Edele geb: hadde aangegeeven eenige Deserteurs op Zijn Freguat ontdekt.’
‘Ik had wel gewenscht dat deese onaaangenaamheeden niet waaren voor gevallen als spruijtende daar uijt groot en verregaande Insultes, So als aan een mijner Officieren is weedervaaren, welke een buijten wandeling heeft willen doen en Sij Lieutenants monteering aanhebbende door den Schildwagt van de Poort is teegengehouden, en belet na buijten te gaan.’
‘Ik kan niet denken dat Zulx uijt ordre van Uw hoog Edele geb: is geschiedt, ofte Zoude volgens hoogst desselfs bekende Civiliteijt mij d’ Eer aangedaan hebben daarvan mij Communicatie te laten geeven ten einde men als dan Zulke affronten hadde konnen vermijden. versoekende U hoog Edele geb: van aan mijn te laaten berigten ofte de Schildwagten waarlijk order hebben, So als in het geval met de voorsz: Lieutenant heeft g’Exteerd ten einde daarna de nodige mesures te konnen genoomen worden.’
‘Waarmeede betuigende dat met de meeste hoog agting d’ Eere hebben mij te noemen’
’/:onderstond:/’
‘Hoog Edelen Gebooren Heer Uw hoog Edele gebooren ootmoedigen en onderdaenigen dienaar /:was geteekend:/ J: Pruijst /:in margine:/ Aan boord van ‘S Lands Freguat van oorloge brunswijk den 10 Maart 1783 geankert ter rheede van Cabo de goede Hoop’
‘Wel EdeLe Gestr: Heer!’
‘Door de onaangenaame gevolgen eener buijtengewoone desertie ten deesen Gouvernemente, waarvan de omstandigheeden bij Uw E: gestr: volkoomen bekend Zijn, het vertrouwen, dat voorheen op alle Officieren van ‘S Lands Freguatten sonder onderscheid hebbe gesteld gehad, Zijnde verbrooken: vinde ik mij verpligt, So ter vermijding van verder misverstand, als voorkoming van een verder verloop onser Zo hoog alhier benoodigde manschappen, Uw Ed: Gestr: bij herhaling in geschrifte te bedeelen het geene heeden voor agt daagen reeds bij monde hebbe gedaan, dat namentlijk door mij order is gegeeven, om geen Sub alterne Officieren der Freguatten agter het Casteel de goede Hoop te laaten passeeren alwaar ten dienste van ‘S Lands Scheepen niets hebben te verrigten.’
‘Uw Ed: Gestr: Zal de goedheid gelieven te hebben desweegens de nodige beveelen uijt te geeven, op dat ‘S Lands Uniform waaraan Steeds alle verschuldigde agting wenscht te bewijsen, niet worde blootgesteld aan Rencontres die verkeerdelijk met de naam van Affronten Soude kunnen bestempeld worden.’
‘In vertrouwen dat de Heeren Capitains aan mij Zullen uit Leeveren alle de versteekelingen, die Zig als nog aan boord meugen bevinden en de geen die nog mogten naderwaards de wijk neemen, Zal ik op morgen in onse vergadering voordrag doen omtrend de adsistentie in Manschappen die wij ten dienste van ‘S Lands freguatten Zullen kunnen afstaan van de geringe voorraad die aan handen ijs.’
‘Ik heb d’ Eer te Sijn.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele Gestr: Heer. Uwel Edele Gestr: onderdanigen Dienaar. /:was geteekend:/ J: V: Plettenberg. /:in margine:/ Cabo de Goede Hoop den 10 maart 1783’
Waarop is verstaan Zig Zo aan evengem: Rescriptie van welgem: Heere Gouverneur als aan het geene onder den 7: deeser door deesen Rade aan de Heer Capitain Sels is geschreeven, te gedraagen, en mitsdien op het gedaane versoek van beijde gem: Heeren Capitains om met het bij haar benodigt Zijnde volk te mogen werden geadsisteerd p:r missive te kennen te geeven het onder Voorsz: 7: deeser genomen Besluijt om hun een aantal van Sestig Coppen bij te setten als alles Zijnde dat men in het præsente extreem volksgebrek bij d’ E: Compagnie Zelve met eenige mogelijkheid heeft kunnen missen, met welke adsistentie men egter vertrouwd dat hun Ed:e in Staat Zullen Zijn hare rheijse van hier te kunnen vervorderen: en Zijnde voorsz: door den Heer Gouverneur overgelegde Brieven door Zijn Edele den Secretaris deeses Raads ter handen gesteld, om bij de andere met meerm: Heeren Capitains gewisselde te werden gevoegd.
Terwijl voorts ten opsigte der door bovengem: Heer Pruijst overgeleeverde DeSerteurs en andere Persoonen die Zig in desselfs onderhebbenden Bodem hebben verstooken gehad, is verstaan dat deselve meede Zullen Jouisseeren van gelijke gratie als aan die dewelke door den Cap: Sels Zijn uijtgeleeverd is verLeend.
Waarna door den Heere gouverneur wierd gecommuniceerd d’ onderstaande Missive door den Capitain van het particulier Schip Le Fier , d’ Albarade onder den 7: deeser aan Zijn Edele gerigt luijdende als volgt.
‘Monsiegneur’
‘Permettes que jaije l’honneur de vous abserver que L’ article douZe de la charte partie pour L’affretement du vausseau Le fier , que je commande porte que La troupe sera de barque Sous dix jours et les effets sous trente jours et si le vaisseau est reteun au de la de ce terme il lui sera paije La Somme de Mille Livres pour chaque jour deretard il Si trouve encore des Effets a Bord du dit Vaisseau Si Monseigneur juge a propos d’ordonner qu’il Sort retirés le dit Vaisseau Le Fier a Mouillé de cette Rade Le 7: febrier. L article treiZe de la meme charte partie dit que la regence du Cap de bonne Esperance aura la liberte de donner une autre destination au dit Vaisseau pour ses Etablissement dans L’inde ou le Charger en retrour en Marchandise pour Le port de L’oreint, je Suplie Monseigneur de vouloir faire Connoitre ces intentions La teneur de deux articles cij dessus afin de matrouver en regle vis a vis mes armateurs Je Suis avec Respect’
’/:onderstond:/’
‘Monseigneur. /:votre tres humbLe et tres Obeissant Serviteur /:get:/ Dé Albarade /:in margine:/ au Cap de bonne Esperance Le 7 Mars 1783.’
Waarop gedelibereert en in Consideratie genoomen Zijnde, dat nadien van de Heeren van de Perre en Boers als gedeputeerdens der Hoog Edele Heeren Zeeventhienen te Parijs geen ordre of qualificatie is ontfangen, om het gedagte Schip Le Fier alhier in retour te bevragten is dierhalven beslooten dat aan opgem: Capitain D’albarade volle vrijheid Zal werden gelaeten, om van hier te vertrecken; in gevalle ‘er geene andere Redenen Zijn, waar door desselfs vertrek Zoude kunnen werden verhindert.
Terwijl voorts omtrend het door hem geallegueerde 12: articul van de Cherte partij betreffende, d’ ontscheeping der goederen, waarvan Zig nog een groot gedeelte binnen boord komen te bevinden Zal werden geantwoord, dat hij Cap:n D’albarade te Zijner tijd Zal moeten verantwoorden, waaromme de goederen en Effecten behoorende tot het Regiment van Meúron niet altoos gereed en voor de hand Zijn geweest om eerder te werden afgescheept met de vaartuijgen die Successivelijk tot derselver afhaling van Land Zijn afgeZonden geworden.
En nadien mits de door de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren gedane bevordering van den Heer Gordon tot Collonel en Hoofd der militie, een vierde Capitain in het alhier guarnisoen houdend Bataillon werd vereijscht, is dierhalven op de voordragte van gem: Heer Gordon beslooten, den Capitain Lieutenant Fredrik Burger tot Capitain met verhoging van gagie tot ƒ100: ter maand, met de daarbij gehorende Emolumenten aan te Stellen; en voorts de vaandrigs Jan Fredrik Wilsenagh en Bernardus Cornelis van Balen tot Lieutenants met ƒ50: p:r maend, insgelijx met de gewoone Emolumenten t’ advanceeren, alles nogthans ter geEerde nadere approbatie van hoog gemelde Heeren Majores.
Sijnde voorts de Persoonen van Jacob Pietersz: Noordhuijs en Cornelis Adriaansz: d’ eerstgem: als opperstuurman op’t Schip Batavia en Laatsgen: als derdewaak op het Chinas Retourschip Middelburg bescheijden geweest op derselven desweegens bij Request gedane versoeken, met afges: gagie uijt den dienst der E: Comp: ontslagen en aan deselve permissie verleend naar Europa te vertrecken, te weeten den opperstuurman Noordhuijs p:r het keijserlijk Schip Angelicque Benech en den derdewaak Adriaansz: met het pruijssisch part:r Schip der kroonprints van Preussen : Terwijl aan Laatstgem: Adriaansz: zal werden afgegeeven, Zijn gepermitteerde kist, die alhier is verbleeven, ten einde de Thee daar in afgepakt p:r publicque vendutie te verkoopen, mits van dies provenue aan d’ E: Compagnie betaalende het geen haar daarvan Competeerd.
Door den in vorige Resolutie van den 4: deeser vermelden provisioneeL Coopman en Laatst opperhoofd te Sadraspatnam M:r Jacob Pieter de Nijs heeden bij request versoek gedaan Zijnde, dat Zeeker daarbij overgelegd versoek schrift door hem aan de Heeren der Hoge Indiasche Regeeringe geaddresseerd met de daar annexe bij Laagen p:r eerst voorkoomende geleegentheid naar Batavia mogten werden overgeZonden, So is verstaan, het gedagte versoek t’ accordeeren en van de voorschreeve overgelegde Stucken Copias ter Politicque Secretarije te doen houden.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 273-274.¶
Donderdag den {17830313} 13 Maart 1783.
alle præsent.
Dewijl de Zeijlvaardig leggende Fransse Scheepen mits Contrarie winden, deeZe Rheede op gepasseerde Dingsdag niet hebben kunnen verLaaten is dierhalven naar diesweegens bij de respective Leeden des Raads gedaane omvrage beslooten de Capitains der meede ter rheede Leggende deensse Scheepen Constantia en Azia nader aan te schrijven, om niet eerder dan Twee dagen naar’t depart der evengem: fransse Scheepen van hier te vertrecken.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In’t CasteeL de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 275-277.¶
Vrijdag den {17830314} 14 Maart 1783.
alle præsent.
Den wel Edelen Gestrengen Heer Capitain Jan Sels, Commandeerende ‘S Lands Freguat van Oorloge Jason hier ter rheede leggende, bij eene missive van deesen Rade versoek komende te doen, om behalven de Sestig manschappen die volgens besluijt van den 11: deeser maand aan beijde Fregatten Sijn bijgeset voor sijn onderhebbend freguat nog ten minsten met Twintig goede bevaarene mattroosen te werden geadsisteerd, So is na Lecture van ged: Missive en daarover gehoudene Deliberatie goedgevonden op’t voorsz: versoek van de Heer Sels t’ antwoorden.
dat nadien het getal van Sestig manschappen, dewelke uijt het wijnige aan handen Sijnde volk der E: Comp:ie aan beijde Freguatten Sijn afgegeeven, alles is geweest, dat met eenige mogelijkheid heeft kunnen werden gemist, tot So verre, dat de Depeche der naar Batavia moetende Scheepen, dewelke uijt hoofde van het buijten gewone volks gebrek bereids een So langen tijd alhier hebben moeten Vertoeven voor als nog geen voortgang heeft kunnen hebben, men oversulks volstrekt buijten Staat is om Zijn Edele met het versogte meerder aantal Manschappen te kunnen voorsien.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t CasteeL de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 278-289.¶
Dingsdag den {17830318} 18 Maart 1783.
‘S voormiddags alle præsent.
Sijn door den Heer Gouverneur ter Tafel gebragt, d’ onderstaande Twee versoekschriften het eene door den Capitain van het keijserlijk Particulier Schip Le Heros , Etienne Revet en het andere door die van het frans Schip Le Fier genaamd D’albarade aan Zijn Edele gepresenteerd.
‘A Son Exellence Monseigneur Le Gouverneur du Cap de Bonne Esperance’
‘Suplie humblement Et Revet Cap:n du navire Imperial le Heros venu icij chargé de troupes au Service de la noble Comp:ies des Indes orientalles hollandoises et prest a faire voile pour les Colonies francoises de La merique lequel prend La liberté de vous representer que les Besoins de Son navire Exigent qu’ il vous prie de Luij faire Compter Deux Mille trois Cents quarante risdallers, dont il a Besoin Pour Satisfaire a Ses Engagements, ce cij estant d’accord a Sa charte partie d’ affrettement art: 8: ou la Compagnie Sert engageé de fournir a tous les Besoins du Sus dit Navire.’
’/:onderstond:/’
‘Au cap de bonne Esperance ce 18 mars 1783 /:geteekend:/ Revet.’
‘a Son Exellence Monseigneur’
‘Le Gouverneur du Cap de bonne Esperance’
‘Supplie humblement D’Albarade Cap: du V:au Particulier Le Fier , venu icij chargé de troupes au Service de la noble Compagnie des Indes Orientalles hollandoises Le quels Prend la Liberté de Representer a Votre Exellence que la Longueur de navigation qu’il a Eprouveé l’aijant mis dans le besoin de Contracter des Engagements et aijant icij besoin detoute Especes devivres, il Espere que vous voudrez bien luij compter, Pour ij Pour voir la Somme de deux mille Rixdalers Pour Satisfaire a Ses plus Pressant besoins Esperant Par la Suitte Sur votre assistance’
’/:onderstond:/’
‘Au Cap de bonne Esperance le 15 mars 1783 /:geteekend:/ D’albarade’
Waarop is verstaan, dat nadien bij de Charte partije met de Reeders dier Scheepen geslooten is bedongen, deselve van de benodigde vivres t’ voorsien en het dus om het even is of deselve in natura aan haar waren verstrekt of tot het inkoopen van dien de benodigde penningen werden geschooten dierhalven het versogte montant van rijxdaalders 2340: aan den Capitain van het ged: Schip L’ Heros uijt ‘S Comp:s Cassa te doen afgeeven, en van dit bedraagen van denselven t’accepteeren een wissel op de Heeren Sabatier Fils & de Pres, Bangueirs te Parijs , Terwijl ten opsigte van het versoek door den Capitain van het bovengem: Fransche Schip Le Fier tendeerende om ingelijkervoegen met de Somma van rd:s 2000: te werden geadsisteerd overwoogen Zijnde, dat nadien het is gebleeken dat omtrend de belading van het ged: Schip Le Fier niet conform de voorsz: Certe Partij, is gehandelt en d’ E: Comp:ie oversulx weegens het hier door aan haar toegebragt nadeel genoodsaakt Zullende Zijn in Regten te Procedeeren dus alle de in ‘t gedagte Schip Le Fier Zig bevindende particuliere goederen bij provisie geregtelijk hebben moeten werden gearresteerd, oversulks best geoordeeld is om, op’t versoek van den Cap:n d’albarade voorals nog niet te disponeeren.
Waarna door den Heer Secunde Pieter Hacker als præsident des Raads van Justitie te kennen gegeeven Zijnde dat nadien verscheijdenen der Leeden in evengem: Rade door denselver hooge Jaaren en Swacke Lighaams gesteldheid buijten Staat waeren om bij alle Commissiën vooral die dewelke aan boord der Scheepen moeten werden gedaan t’ adsisteeren Terwijl d’ andere Leeden die wel niet in dieselfde omstandigheid egter Zo Zeer met ‘S Comp:s affaires haren dienst betreffende geoccupeert Zijn, dat deselve dikmaals insonderheid teegenswoordig meede de tijd niet hebben om bij de Justitieele Commissiën te vaceeren; en dat ingevolge de Sententie bij meerm: Raad van Justitie geveld op de diesweegens bij den Heer Independent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers gedanen Eijsch alle de binnen boord van het frans Schip Le fier gevonden werdende Particuliere goederen geregtelijk gearresteerd Zijnde, deselve nu Zullen moeten geinventariseerd verseegeld en dusdanig Successivelijk na Land werden gesonden, waar toe onvermijdelijk een geruijmen tijd Zoude werden vereijscht, Zijn E: dierhalven versogte, dat het deeser Raade mogte behaagen, Zodanige voorsieninge te doen, waar door het geen omtrend voors: gearresteerde goederen moet werden gedaan, met behoorlijke Spoed Zoude kunnen werden verrigt, Zo is goedgedagt de ondercooplieden William Ferdinand van Reede van Oudshoorn en Pieter Diederik Boonacker te benoemen en aan te Stellen als geassumeerde Leeden in meerm: Raad van Justitie ten einde uijt ende van weegens deselve de voorsz: binnen boord van het gedagte Schip Le Fier gevonden werdende, particuliere goederen te doen inventariseeren verseegelen, mitsg:s indiervoegen Successivelijk naar de wal te Zenden en het geene daaromtrend verders mogte werden vereijscht, te besorgen, Zullende, dienvolgens naar dat alles in behoorlijke ordre Zal Zijn verrigt, deese assumptie die eenelijk om bovengem: reedenen heeft moeten geschieden als dan ook ophouden en Cesseeren.
Door den Burger aan Stellenbosch Maurits Herman Otto Woeke gepresenteerd Zijnde het volgende Request.
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg, Raad Extra ordinair van neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: agtb: Raad van politie:
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren!’
‘In alle Eerbied vertoond Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: needrigen dienaar, den Burger van Stellenbosch Maurits Herman Otto Woeke.’
‘hoe hij Supp:lt in den Jaare 1781 van den Burger Lieutenant aan Stellenbosch voormeld Eduard Wium heeft gekogt Zeekere plaats ofte hofsteede d’oude moolen genaamt en omtrend den Dorpe van Stellenbosch leggende.’
‘dat hij Supp:lt Eijgenaar Zijnde geworden van ged: plaats, tot voorkoming van alle questien die er Zouden kunnen voorvallen met desselfs gebuuren, en om zeeker te weeten de groote en Strekking van Zijn Land, deselve plaats door den gesw:n Landmeeter alhier heeft laaten meeten.’
‘dat bij die meeting navolgens d’oude Erfgrond brieff en Caart geen mooglijkheid is geweest de groote en Strecking van het Land volgens aanwijsing van deselve oude Caart te kunnen vinden:’
‘des den Supp:lt met voorkennisse van welopgem: Heer Gouverneur de voorsz: plaats ten tweeden maale heeft doen meeten en waarbij weederom Zo na en veel mogelijk is geweest, de Strekking van de oude Caart gevolgd geworden Zijnde egter niet meer Lands dan 42 morgen en 467 Quadraat Roeden heeft kunnen werden gevonden, daar de oude Caart en Erff grondbrieff inteegendeeL dicteerd eene grote van 44 morgen en 474 Quadraat Roeden dus volgens de Laatste meeting 2 morgens en 7: Quadraat roeden minder gelijk Uwe Wel Edele Gestr: E: Agtb: het een en ander uijt de geannexeerde Oude Erffgrondbief en het thans geformeerde nieuwe Caartje van den Landmeeter, bij geliefte Zullen kunnen ontwaaren.’
‘Aan den Supp:lt om t’ ontgaan alle verdere moeijelijkheeden en disputen, Zig te vreeden houdende met de Laatste meeting, Schoon daarbij als geZegd een aanZienlijke groote van Twee morgen en 7: Roeden, die hij egter van den voorigen Eijgenaar had gekogt, moetende missen, neemd derhalven de vrijheid Uwe Wel Edele Gestr: E: Agtb: te versoeken, dat aan hem van Zijn voorengem: plaats volgens deese Laatste meeting een nieuwe Caart en Erffgrondbrief moge werden verleend.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ M: H: O: Woeke.’
Is daarop verstaan aan den Supp:lt van Zijn plaats de oude molen de versogte nieuwe Erff Grondbrieff te verleenen, volgens de Laatst gedaane meeting en daarvan geformeerde Caart van den Landmeeter mits den Zelven gehouden Zij te doen blijken, dat daar door aan geene der nabuuren eenige nadeel werde toegebragt.
Sijnde wijders op’t versoek der Stuurlieden Cornelis van Deventer en Johannes Boomgaard goedgevonden aan hun te doen afgeeven derSelver hier ontscheepte en verbleevene gepermitteerde Kisten, ten einde de Thee daarinne afgepackt p:r publicque vendutie alhier te doen verkoopen mits gehouden Zijnde van dies provenue aan d’ E: Comp:e te betaalen het geene haar daar van toekomt.
Terwijl Laatstelijk aan den weesmeester Hendrik Justinus de Wet hierom versoek doende is Gepermitteerd om desselfs behuuwd Zoon Johannes Zacharias Philip Bek ter erlanging eener verdere goede Educatie met het aanweesend Deens particulier Schip Azia naar Europa over te Senden.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t CasteeL de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 290-296.¶
Vrijdag den {17830321} 21 Maart 1783.
‘S voormiddags alle præsent uijtgenomen den E: Coopman en Keldermeester M:r Jacobus Johannes Le Sueur
De Keijserlijke Particuliere Scheepen l’ angelicque Benech en L’ actiff dewelke ingevolge de met de Reeders derselver gesloten Cherte Parthijen en het aan schrijvens Sub dato 15 Maij des voorL Jaars door de wel Edele Agtb: Heeren P: E: van de Perre en F: W: Boers als gedeputeerdens uijt d’ Extra ordinaire vergadering der hoog EdeLe Heeren Zeeventhienen te Parijs aan den Heere Gouverneur of die in der tijd het geZag aan deese plaets Zoude voeren gerigt, alhier in Retour hebbende moeten werden belaaden en ten dien eijnde in deselve afgescheept Zijnde geworden Zo veel van de goederen die aan handen waaren en gehoord hebben tot de Ladingen der door den vijand uijt de Saldanhabaaij vervoerde Chinaasse Retour Scheepen, mitsgaders dewelke uijt de Bataviase en Ceijlonsse Retour bodems Zijn gelost geworden, als waarop welopgem: heeren gedeputeerdens de waarde dier Lading hebben gelieven te bepaalen en waarmeede voorm: Twee Keijserlijke Scheepen nu gereet Zijn de te rug rheijse t’ onderneemen, So wierd door den Heere Gouverneur te kennen gegeeven, dat Zijn Edele deese vergadering expres hadde belegd om daarin te beraamen, welke maatregulen men Zoude dienen ter hand te neemen om ingevalle voorm: Scheepen door die des vijands wierden ontmoet aan deZelve alle geleegentheid mogte werden benomen om onder wat voorwendsel het ook Zoude moogen Zijn Zig van haare Ladingen meester te maaken.
En hier op geresumeerd en nagesien Sijnde de voorsz: Cherte partijen van gementioneerde Scheepen van dewelke met opsigte tot ‘t Schip L Actiff in dato 24: Januarij 1782 een nadere is opgeregt, waar van 9: art:l Substantiëelijk luijd
Le Capitaine Fleurij ‘Soblige de Signer les Connoissement, Charte partie et tous papiers qu’el conques necessaires pour prouver la proprieté neutre meme il affirmera etre chargé entierement pour compte & risque neutre.
So is bij overweeging dat nadien beijde de voorm: Scheepen Zig in allen opsigten in gelijke termen koomen te bevinden dus ook natuurlijk volg d’ intentie van voorwaardsgem: Heeren gedeputeerdens te Zijn dat deselve Cautie die in voorsz: Cherte partije omtrend ‘t Schip L’ actif is in agt genoomen ook plaats diend te hebben, omtrend het Schip L’ angelique Benech en dierhalven eenpariglijk verstaan d’ Heer Secunde Pieter Hacker te qualificeeren om van de voorsz: in het ged: Schip L’ angelicque Benech afgeladene goederen eene gesimuleerde verkoping aan den daarop Sijnde Carga mons: Joseph Jansens fils te doen, Sulx niet alleen het daarvan te formeeren Cognoscement door den Cap:n Daniël Strahle en de factuur door voormelden Carga Janssen in diervoegen Zullen moeten werden onderteekend, dat Zij beijden aanneemers de voorsz: Lading te L’oriënt aan de Heeren Simon Berard en gebroeders als Commissarissen der E: Comp:ie te Zullen overleeveren, maar bovensdien nog door gem: Carga in’t bijsonder gepasseerd werden een acte informa waarbij de motiven van voorsz: gesimuleerde vercoop ampel gedetailleerd Zijnde, deselve vercooping Zal werden verclaard Nul en van geener waarde en uijt dien hoofde geen het minste regt van Eijgendom het Zij door hem Janssen, ofte andere geinteresseerden op voorsz: Lading Zal kunnen werden gepretendeert maar inteegendeeL verclaard, dat alle de voorsz: goederen in handen en Eijgendom van welm: E: Compagnie Zijn verbleeven.
Verders is ten opsigte van het Ceilons Retourschip Amsterdam verstaan om in hetselve alhier te doen afscheepen, de provisien, dewelke in de Baaij fals aan handen dienen te zijn, voor ‘S Comp:s Scheepen, die aldaar geduurende het winter saijsoen Zullen koomen t’ arriveeren en het gemelde Schip Amsterdam daarmeede derwaerds te laten vertrecken en vervolgens in deselve Baaij t’ overwinteren.
Aan den ondercoopman Carel Joost van Nieuwkerken genaamd Nijverheim met ‘t deens particulier Schip Constantia van Batavia hier aangeland op desselfs hierom in Scriptis gedaan versoek gepermitteerd geworden Zijnde, omme neevens desselfs huijsvrouw en kinderen p:r ‘t pruijssisch particulier Schip de Kroonprints van Preussen verder naar Europa te vertrecken, mitsgaders ten dienste Zijner gemelde Huijsvrouw en kinderen met Zig meede te neemen een Slaven meijd in name Cornelia van de Caab.
Is voorts op het diesweegens meede bij request gedaan versoek, door Matthijs wilder geweesen Bootsmansmaat op het Chinas Retourschip de paarL goedgevonden aan denselven te doen afgeeven Zijn hier ontscheepte en verbleevene gepermitteerde Kist, omme de Thee daar in Zijnde p:r publicque vendutie te doen verkoopen, mits van dies provenue de gewone pC:to aan d’ E: Compagnie betaalende.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In’t CasteeL de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
C. 164, pp. 297-320.¶
Dingsdag den {17830325} 25 Maart 1783.
‘S voormiddags alle præsent.
Zijn op heeden gerevideerd de negotie en Zoldij Boeken deeses gouvernements, van het gepasseerde Boekjaar, met ende beneevens de Rapporten der tot derselver Examinatie gesteld geweest Zijnde Leeden deeses Raads d’ E: E: Adriaan van Schoor en Jacobus Johannes Le Sueur uijt dewelke is komen te blijken, dat in gemelde Negotie Boeken, niet alleen alle posten van ongelden en andere afschrijvingen, met de diesweegens verleende ordonnantiën accordeeren, maar dat ook buijten des geene afschrijvingen gedaan Zijn geworden, gelijk meede dat de Zoldij boeken, navolgens de ordre der E: Comp:ie gehouden de afbetaelingen van de Dienaaren naar behooren uijtgereijkt, mitsg:s de belastingen daar van bij de Negotie boeken indiervoegen afgeschreeven Zijn als bij het Rapport van dien Specificq is aangetoond en Laatstelijk dat de boedel Reekeninge van ‘S E: Comp:s afgestorvene dienaaren welkers nalaatenschappen door den Soldij boekhouder als Curator ad Lites geadministreerd en verkogt Zijn, meede na behooren ondersogt en bevonden Zijn, dat de inschrijving en bereekening daarbij na den indiasen Standpenning alhier is gedaan, mitsgaders dat de vendu boeken met d’ origineele Memoriën der gehoudene vendutiën, en deese weederom met d’ Inventarissen komen t’ accordeeren, als meede dat de dood reekeningen der OverLeedene persoonen voor het Zuijver provenue hunner nalaatenschappen met vermindering van 6 17/18 pC:to voor wissel verlies, ingevolge het geEerd aanschrijvens van haar wel Edele Hoog Agtb: de Heeren Majores in’t Patria, de dato 3 april 1778 een ijder voor Zijn aandeel gecrediteerd geworden Zijnde, dat bedragen wijders ter Somma van Ducat:on 398: 32 Stv:s ofte ƒ1434:8: beneevens nog Ducatons 29:53 ofte ƒ107:1: weegens het voorsz: wissel verlies door meermelde Curator ad Lites onder Ult:o Aug:s Laatstleeden in ‘S E: Comp:s Cassa alhier geteld en daarvan bij de negotie boeken behoorlijke verantwoording is gedaan, invoegen daaromtrend in alles Conform de gerenoveerde en geamplieerde ordres van haar Wel EdeLe Groot Agtb: de Heeren der Hooge Indiase Regeering gehandeld is geworden weshalven verstaan is, dat de meerm: negotie en Soldij boeken, volgens usantie Zo naar’t Vaderland als Batavia ende bovengem: Rapporten nopens d’ Examinatie derselve bovensdien aan de Heeren der Hoge Indiase Regeering Zullen werden gesuppediteerd.
Voorts wierd door weesmeesteren deeses Steede gepræsenteerd het volgend Request.
Aan den Wel EdeLen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg, Raad Extra ordinair van Neederlands India, mitsg:s Gouverneur en Directeur van Cabo de goede Hoop met den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Achtbaaren Raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Achtbaare Heeren!’
‘Geeven met vereischten Eerbied te kennen, weesmeesteren deeser Steede: dat voor eenige dagen, ab intestato Zijnde komen t’ overlijden, den Eerw: Predikant der SwartLandse Gemeinte Daniël Goldbagh de Supp:lt ten aansien desselfs Huisvrouw en kinderen onder dewelke Zijn nagelaatene Boedel moet werden verdeeld Zig in’t Vaderland en dus uijtlandig bevinden, mitsdien hebben gemeend, denselven Boedel ten faveure Zijner gem: Huisvrouw en Kinderen, ter redderinge te moeten aanvaarden ende Sulx op fundament van het 40:e articul harer Instructie dicteerende “Zo wanneer ymand / en dus in’t generaal en Sonder de minste distinctie te maaken, tusschen ‘S Comp:s dienaaren en burgers:/ komt aflijvig te werden, die alhier Zijn geregtige Erfgenaam niet en heeft Zullen wees meesteren terstond desselfs Boedel, onder hen neemen en de goederen door den Secretaris, in præsentie ende ten overstaan van Twee Weesmeesteren doen Inventariseeren ende voorts, het Zij deselve te gelde te maaken ofte anders daarmeede te handelen, Sodanig ten voordeele der Eijgenaars, oirbaarlijk Zal geagt worden.’
‘Dan dewijl den Curator ad Lites Salomon van Echten, in het Jotée, dat het voorsz: Articul vermits daarbij Slegts onder de Term van ijmand, en dus niet van de Dienaaren der E: Comp:ie distinct werd gesprooken tot het geval in questie, geen betrecking hebben kan, daar en teegen van begrip is, dat den Boedel van wijlen D:s Goldbag gemerkt denselven in voorm: dienst der E: Comp:s is gestorven, door hem ex Officio Zoude moeten werden geredderd, hebbende Supp:lten dierhalven nodig geagt, deese Saak, ter vermijding van onaangenaeme dispuuten en om nu eens voor altoos eene Zeekere en bepaalde Regul of voorschrift te hebben om Zig daarna te Reguleeren, ter Cognitie van Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: te brengen, met Eerbiedig versoek dat het van Uwer Wel Edele Gestr: en E: Agtb: welbehagen moge Zijn omme bij Interpretatie van’t voorsz: 40 Articul harer Instructie het gementioneerde verschil tusschen de Supp:lten en voorm: Curator ad Lites, te beslissen, mitsg:s de Redderinge des boedels in questie, te defereeren, aan de geene die Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: naar denselver hoge wijsheid Zullen oordeelen, daartoe geregtigd te Zijn, ten einde Zig daarna, Zo nu als in’t vervolg, bij het weeder open vallen van diergelijke boedels, als voorsegt behoorlijk te kunnen gedraegen: Terwijl de Supp:lten intusschen nopens het besorgen des Begravenis en’t opneemen des Boedels, als geen uijtstel kunnende lijden, met meermelde Curator ad Lites Zodanige Schickingen hebbende gemaakt, omme den overleedenen door hem ter aarde te doen bestellen en desselfs goederen harentweegen te laaten Inventariseeren, het een en ander dan ook, onder reservatie van een ijders gesustineerde Regt, omtrend het aanvaarden van des verstorvenen BoedeL indiervoegen g’ Effectueerd geworden is, in hope dat Zulx van Uwe wel Edele Gestr: en E: Agtb: g’Eerde approbatie Zal mogen Zijn.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a uijt naam en Last van Weesmeesteren voormeld.’
’/:was geteekend:/ T: C: Rönnenkamp Secretaris /:in margine:/ Ter weescamer aan Cabo de goede Hoop den 24 Maart 1783.’
Waarop is verstaan het selve te Stellen in handen van den ondercoopman en Soldij Boekhouder Salomon van Echten om daarop in desselfs qualiteid als Curator ad Lites p:r naasten te dienen van berigt en Consideratiën
Vervolgens door den Heere Gouverneur overgelegd Zijnde, de volgende Missive van den Heer Collonel de Meúron
‘Au Cap de bonne Esperance Le 24 Mars 1783:’
‘Monsieur Le Baron.’
‘Quel ques jours apres mon arrivée au Cap jeus L’honneur de vous representer aijant dans mon Regiment une Vingtaine d’hommes dont la fidélité me paraissait Suspect il serait avantageux pour les interets dela noble Compagnie que vous voulussier bien en ordonnes l’echange contre ún meme nombre deceux venus d’ Europe et destiner pour Batavia. Vous ne me parutes pas eloigne decet arrangement permettes, Monsieur Le Baron, que j’est Sollicite L’execútion, elle ne peút qu’ assuree au Service de La noble Compagnie des individus dont la volonté Serait peut etre asser in constante pour l’abandonner’
‘J’ai L honneur d’etre respectueusement’
’/:onderstond:/’
‘Monsieur Le Baron/ votres tres humbles et tres obeissant Serviteur. /:was geteekend:/ de Meúron.’
So is beslooten gem: Heer Meúron p:r Missive t’ offereeren, het in desselfs voorsz: Missive vermeld aantal Manschappen waar van hij om de teffens daarbij geallegueerde motiven wenscht ontlast te Zijn, in dienst der E Comp:ie te neemen, ten einde van hier na Batavia te werden versonden, met bijvoeging egter, dat nadien in’t alhier guarnisoen houdend Bataillon thans werkelijk circa 50: mannen koomen t’ ontbreeken men dierhalven niet in Staat is de voorsz: van Zijn E: over te neemene Zoldaaten met andere te kunnen remplaceeren.
Waarna is geleesen een Memorie van gem: Heer Meúron luijdende als volgd.
‘Le Sort du Militaire de La noble Compagnie est tout a fait a plaindre, et l’on ne Saurait trop tot jeller un regard attentif Sur Sa position dans cette colonie. En effet des hommes qui Se Sont expatrier pour venir, a travers mille dangers deffendre Ses possessions, et Ses biens, au prix de leur Sang dans l’experance france , non de faire úne fortune, mais au moins de pouvoir exister honorablement, meriteraient des egards, qu’on balance de leur accorder et que ce pendant on doit au devouement genereux qui les Conduit ici ces Egards leur avaient Solemnellement ete promis en Europe , il a ij comptaient avec d’autant plus d’assurance, que cet espoir Semblait les De’dommager d’avance des perils et fatigues aux quels une longue traversée allart les exposer.’
‘Aujourdhui, leur espoir se trouve decula guerre a tout rencheri, les denrées et les Logemence Sont hors de prix, les objets d’entretien le sont également, et pour comble de miseres ils sont paier en papier dont la valeur dans tous les achats quel conques est toujours un quart moin dre que celle de Largent; convainou de ces trister veuter Monsieur Le Gouverneur a senti lui meme le besoin de Secourai M: M: Le Officiers et d’ amiliores leur soit ainsi que celui des bas Officiers et Soldats, apres un mui examen, il convrendrait done de porter les Rations kostgeld et autres emoluments á Savoir.’
‘
| Grades | Montant Actuel | Devrait etre porté á | Observations |
| M M Les Capitains rd:s | 41:06:02 | 50:-:- | |
| Les Capitaines en Second | 28:06:05 | 40:-:- | |
| Les Lieutenants | 22:04:- | 30:-:- | |
| Les sous Lieut:s et Inseigner | 19:04:- | 26:-:- | |
| Le prem:s Chirurgien | 22:04:- | 40:-:- | ordinairement comme cap:n en 2: de ceux de Waldner etant traites ainsi |
| Les chirurgiens en Second | 19:06:- | 21:-:- | |
| J il Conviendrait que les fouriers qui sont les 1:e Serg:ts des Compagnies aient plus de Kostgeld que les autres enconsequence il Souroit juste de les portes | 10:-:- | ||
| Les Sergens | 5:01:02 | 7:-:-: | |
| Les Caporaux | 2:02:02 | 2:07:02 | |
| Les Soldats | 1:03:04 | 1:06:01 |
| Grades | Montant Actuel | Devrait etre porté á | Observations |
| M M Les Capitains rd:s | 41:06:02 | 50:-:- | |
| Les Capitaines en Second | 28:06:05 | 40:-:- | |
| Les Lieutenants | 22:04:- | 30:-:- | |
| Les sous Lieut:s et Inseigner | 19:04:- | 26:-:- | |
| Le prem:s Chirurgien | 22:04:- | 40:-:- | ordinairement comme cap:n en 2: de ceux de Waldner etant traites ainsi |
| Les chirurgiens en Second | 19:06:- | 21:-:- | |
| J il Conviendrait que les fouriers qui sont les 1:e Serg:ts des Compagnies aient plus de Kostgeld que les autres enconsequence il Souroit juste de les portes | 10:-:- | ||
| Les Sergens | 5:01:02 | 7:-:-: | |
| Les Caporaux | 2:02:02 | 2:07:02 | |
| Les Soldats | 1:03:04 | 1:06:01 |
‘N: Les Travailleurs de La Signe independamment de leur Kostgeld, recoivent encor deux Rixdaler de servis geld, tandir que les Soldats qui es suient toute les fatigues de nuit ne recoivent que Sept escalins cette proportion ne parait etabli convenablement.’
‘Le Tableau ci dessus appuie des motifs que je viens d’ expores reste Soumis a la justice et a l’ equité de Monsieur Le Gouverneur Jele Supplie, ainsi que le Noble Conseil de vouloir bien ij avoir egard.’
’/:onderstond:/’
‘Au Cap Le 25 Mars 1783 /:was geteekend:/ Meúron.’
Over den inhoude welker Memorie gebesoigneerd en in Consideratie genomen Zijnde, dat niet alleen de Leevensmiddelen en alle andere onvermijdelijke behoeftens in der daad tot exorbitante Prijsen Zijn gesteegen, maar bovensdien ook d’ officieren geen Logementen dan tot Zeer Zwaare Huuren kunnen bekoomen, en Zij dus Zo wel als d’ onder Officieren geenSints kunnen bestaan, heeft men dierhalven moeten besluijten, het Serviesgeld der meermelde Officieren en onder Officieren van’t voorsz: Regiment te verhoogen als volgd, te weeten.
| Een Capitain | tot Ryxd:s | 20:- |
| d:o Capitain Lieut:t | d:o d:o | 18:- |
| d:o Lieutenant | d:o d:o | 14:- |
| d:o Sous Lieutenant | d:o d:o | 12:- |
| d:o Vaandrig | d:o d:o | 12:- |
| d:o Chirurgijn Major | d:o d:o | 14:- |
| d:o Tweede Chirurgijn | d:o d:o | 10:- |
| d:o Cadet | d:o d:o | 3 1/2 - |
| d:o Sergeant | d:o d:o | 3 1/2 - |
| d:o Corporaal | d:o d:o | 2 1/2 - |
| Een Capitain | tot Ryxd:s | 20:- |
| d:o Capitain Lieut:t | d:o d:o | 18:- |
| d:o Lieutenant | d:o d:o | 14:- |
| d:o Sous Lieutenant | d:o d:o | 12:- |
| d:o Vaandrig | d:o d:o | 12:- |
| d:o Chirurgijn Major | d:o d:o | 14:- |
| d:o Tweede Chirurgijn | d:o d:o | 10:- |
| d:o Cadet | d:o d:o | 3 1/2 - |
| d:o Sergeant | d:o d:o | 3 1/2 - |
| d:o Corporaal | d:o d:o | 2 1/2 - |
Door den Heer Commissaris Percheron meede in Scriptis te kennen gegeeven Zijnde, dat het konings Fluijtschip L’ Indescrete bij gedaane Visitatie ten eenemaal irreparabel was bevonden met versoek dat dierhalven aan hem mogte werden gepermitteerd de romp van ‘t ged: Fluijtschip alhier bij publicque vendutie te mogen vercoopen; so is hetselve aan Zijn E: geaccordeerd.
Wijders is op het te kennen geeven van den Heere Gouverneur, dat Zeekeren Hubert du Boucher de Chazenij die als Sergeant met het Regiment van Luxemburg hier is aangeland, Zeer instantig had versogt, om in Zijn bovengem: Qualiteid onder ‘S Comp:s eijgene Troupes te mogen dienen, ten eijnde desselfs Fortuijn in Indiën te pousseeren en dat dit Versoek door den Heer Collonel de Beaudraps was geappuijeert; verstaan gem: Hubert du Boucher de ChaZenij als Sergeant onder ‘S Comp:s eijgene Troupen over te neemen en als Zodanig na Batavia te laaten Vertrecken.
Sijnde wijders op het voordragen van den Heer Independent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers als Capitain over het Corps Pennisten, den ondercoopman en Eerstgeswooren Clercq ter politicque Secretarije Johannes Marthinus Horak behoudens Zijne qualiteid van derde Lieutenant tot adjudant en den Zoldij overdrager Clement Matthiessen tot Super numerair vaandrig aangesteld.
Hierna geleesen weesende het onderstaende Request van den onderstuurman op het ter Rheede Leggend Ceilons Retour Schip Amsterdam Hendrik Worms
Aan den wel Edelen Gestr: Heere M:r Joachim van PLettenberg Raad Extra ordinair van Neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Achtbaaren Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren!’
‘Geeft met diep schuldig Respect te kennen Uwer Wel Edele Gestr: en E: Achtb: needrigen dienaar Hendrik Worms thans als onderstuurman bescheiden op het ter Rheede Leggend Ceilons Retour Schip Amsterdam .’
‘dat hij Supp:lt in den Jaare 1763 als Schipper het Commando heeft gevoerd op ‘S E: Comp:s Schip d’ orange Zaal met dien bodem naar Batavia vertrocken en in A:o 1765 met het selve Schip over Bengalen is geretourneerd.’
‘dat hij Supp:lt ter saake eeniger wanordres die op de voorsz: uijtrheijse waaren voorgevallen, dog waar in de Schuld egter niet Zo Zeer bij hem Supp:lt als Zijne eerste Officieren heeft geleegen het ongeluk heeft gehad te vallen in disgratie bij haar Edele Groot Agtb: de Heeren Bewindhebberen ter Camer Amsterdam waarvan het gevolg is geweest, dat hij Supp:lt tot in A:o 1780: en dus den tijd van 15: volle Jaaren is gebleeven buijten Emploij en daar door geraakt in d’ aller uijtterste behoeftigen toestand;’
‘dat de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren ter Illustre vergadering van Zeeventhienen over desselfs beklaaglijken Staat bewoogen hem Supp:lt weederom hebben gelieven te verclaaren Emploijable in ‘S Comp:s dienst aan d’ eene zijde wel met die bepaeling, om voor eerst te dienen als onderStuurman, Zonder het Zij in’t VaderLand of Indiën buijten toestemming van haar EdeLe Hoog Agtb: tot hoger qualiteid te werden bevorderd, dog aan den anderen kant ook onder permissie om daar toe bij haar Edele hoog Agtb: te moogen verSoek doen, gelijk Uwe Wel Edele Gestr: en E: Achtb: dit bij geliefte, uijt het deesen geannexeerd Extract uijt de Resolutien van hoogst gem: Heeren Zeeventhienen Zullen kunnen beoogen.’
‘dat hij Supp:lt in Zyne hier bovengem: presente qualiteid van onderstuurman in’t voorm: Jaar 1780 met het Schip Amsterdam te Ceilon aangeland Zijnde, dadelijk het geluk heeft gehad dat den Edelen Heer Gouverneur en Raad te Colombo den weg tot bevordering van Zijn avancement hebben gelieven te faciliteeren en den Supp:lt ten dien einde niet alleen met het voorwaerds gem: Schip Amsterdam hebben laaten repatrieeren maar ook in Zijn faveur aan de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren geschreeven.’
‘dan nadien bij het arrivement van het voorm: Schip Amsterdam alhier de tijding is aangebragt, van den oorlog tusschen haar Hoog Mog:e ende Croon van Engeland waar door desselfs voorm: bescheijdenen bodem Amsterdam , dus lang ter deeser plaatse heeft moeten vertoeven en het daar bij Zeer onseeker Zijnde, of en wanneer deselve naar NeederLand Zal werden ge’Expedieerd en den Supp:lt dus nog lange Soude Verstooken blijven, om van de hier voorenaangehaalde gunstige dispositie der Heeren Meesteren t’hemwaards te kunnen profiteeren, So neemd hij de Vrijheid Sig te keeren tot Uwer wel Edele Gestr: en E: Achtb: ootmoedigst Smeekende, dat het deselve goedgunstig moge behaagen den Supp:lt te permitteeren, om met Stilstand van gagie p:r een eerst voorkoomende en voor hem Supp:lt favorable geleegendheid met een Neutraal Schip te mogen repatrieeren.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ Hendrik Worms.’
‘Extract uijt de Resolutiën door de Vergadering der Heeren 17:en binnen Amsterdam genomen op Dingsdag den 20: April 1779.’
‘Ter Tafel gebragt Zijnde een Schriftelijk declaratoir van de Examinateurs der Stuurlieden bij de Camer Amsterdam Gijbo Steenstra en Cornelis Pieterse omtrend den Persoon van Hendrik Worms geweesen Schipper in dienst van de Compagnie waarbij Zij voornoemde Hendrik Worms houden voor een bequaam, wacker en vigiLand Zeeman, En wijders in agting genoomen en Zijnde dat de Zaaken, welke deselve waaren ten laste gelegt bij Resolutie van 11 8bre: 1765 aan de Camer Amsterdam ter Examinatie gedemandeert en om welke de vergadering van 17:e op den 22 Maart 1766: had verstaan, dat denselven bij geene der Cameren in eenige qualiteid Zoude werden geEmploijeert, dan met voorkennisse en goedvinden deeser vergadering bestonden in nalaatigheid en wanordre bij hem op het Schip de Oranje Zaal gepleegt.’
‘dat deese Saaken hoe Seer in een Commandeerend Officier van veele gevolgen Zijnde, van minder aanbelang Scheenen te weesen in een Officier van laager rang bij dewelke de kunde in Zijn beroep, waar van door het evengemelde declaratoir ten vollen Consteerde, een der grootste vereijschtens uijtmaaken.’
‘En nog in aanmerking genoomen Zijnde, dat de derthien Jaarige Suspensie van voornoemde Worms geene geringe Straf voor denselven is geweest.’
‘Is goedgevonden en verstaan, voorsz: Hendrik Worms Emploijabel te verclaaren in Comp: dienst, mits voor eerst in geen hooger qualiteid dan van OnderStuurman Sullende tot geen hooger Qualiteid hier of in Indiën moogen worden bevorderd, buijten toeStemming deeser Vergadering waartoe het egter voornoemde Worms Zal weesen gepermitteerd, aan deese Vergadering versoek te doen.’
‘En sal Extract deeser Resolutie naar Indiën worden versonden, om te Strekken tot narigt. /:onderstond:/ Accordeerd met voorsz: OrigineeLe Resolutie /:was geteekend:/ D: A: Meerman van Goes’
So is ten Consideratie der daarbij aangehaelde Reedenen goedgevonden voorsz: Stuurman Worms met afgesz: gagie uijt den dienst der E: Comp:ie t’ ontslaan en aan denselven permissie te verleenen, om p:r een eerst voorkomende en voor hem Supp:lt favorable geleegendheid met een neutraal Schip te mogen repatrieeren:
Terwijl laatstelijk op ‘t diesweegens meede in Scriptis gedaen versoek door den opperchirurgijn van ‘t bovengem: Schip Amsterdam Michiel Ruijs, die bevorens in die Qualiteid is besheijden geweest op’t Chinas retour Schip Hoogcarspel is verstaan desselfs gepermitteerde Kist en voets Castje dewelke uijt laastgem: bodem ontscheept en hier Zijn verbleeven, aan hem te doen afgeeven, ten einde de Thee in voorsz: Kist Zig bevindende p:r publicque vendutie te kunnen doen verkoopen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t CasteeL de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 321-329.¶
Dingsdag den {17830326} 26 Maert 1783.
‘S voormiddags alle præsent.
Gaf den Heer Gouverneur te kennen dat bij Arrivement alhier van het frans part:r Schip Le Fier het welk ingevolge de Cherte partije geslooten te Parijs tusschen de wel Edele Heeren van de Perre en Boers als gedeputeerdens door d’ Extra Ordinaire vergadering der Hoog EdeLe Heeren Zeeventhienen en den Heere Grave de Clonard als Reeder van voorsz: Bodem is afgehuurd om behalven het Regiment van Meúron en de tot het selve Regiment gehoorende Effecten ook herwaards over te brengen, diversse goederen der E: Comp:ie den Heer Collonel de Meúron had berigt, dat ‘er in dien Bodem waaren afgelaaden geworden een Considerable quantiteit particulieren goederen waar door was veroorsaakt, dat niet alleen verscheijden van ‘S Comp:s goederen dien in’t Zelve hadden moeten Zijn afgelaaden, waaren agtergelaaten, maar dat ook de goederen tot het voorsz: Regiment gehoorende waaren geplaatst tusschen deks alwaar deselve voor een groot gedeelte waaren bedorven geraakt; Terwijl de plaats die andersints had moeten dienen tot verblijf der Troupes, door deselve aldaar geplaatste particuliere goederen, dermaaten was belemmerd geweest, dat de onder ged: Troupes ontstaane Siekte en Sterfte daar aan ten principaale moeste werden toegeschreeven.
dat den Heere Independent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers hierna ten eersten behoorlijk ondersoek had gedaan en bij bevinding dat in verscheijde opsigten werkelijk teegens de voorsz: geslootene Cherte partije gehandelt, de gementioneerde particuliere goederen geregtelijk hebbende doen arresteeren, ten einde d’ E: Comp:ie op deselve Soude kunnen verhaalen de Schade en het nadeel, het welk naderhand bij de formele Procedures teegens de Reeders of die verders in’t Schip mogten Zijn geinteresseerd Zoude werden bevonden aan haar te weesen toegebragt vervolgens bij den Raad van Justitie deeses Gouvernements had gedien van provisioneelen Eisch ende Conclusie.
dat hierop bij gem: Justitieelen Raade was gedeclareerd het voorsz: arrest wel en ten regten te weesen gedaan, mitsg:s bij Sententie van den 13 deezer maand verstaan, dat alle de voorsz: goederen, ten overstaan van Twee gecommitteerde Leeden uijt voorsz: Justitieele Raad, mitsg:s Twee Officieren van de Fransse Zijde Zoude werden geinVentariseerd, Verseegeld en dusdanig aan Land geSonden, mitsg:s in een Secuure plaats bewaard blijven, ter tijd toe de teegens de Reeders, Capitain en alle andere die in het meerm: Schip mogten weesen geinteresseerd t’entameerene Procedures Zouden weesen getermineerd.
Dat van dit Vonnis aan den Commissaris de marine de Heer Percheron, als meede aan den Cap:n van het onlangs van hier vertrockene konings freguat Le Hermione de Heer du Perou insgelijks ook aan den Heer Brigadier de Conwaij kennisse Zijnde gegeeven hierop ingevolge derselver gesamentlijk overlegen goedvinden door evengem: Heer Conwaij op het ged: Schip Le Fier was geplaatst Een detachement van 25 Militairen onder een Officier, ten eijnde niet alleen te verhoeden dat ‘er bij voorsz: Inventarisatie geene disordres in’t Schip quaamen voor te vallen, maar ook dat er geene der voorsz: particuliere goederen uijt het Schip wierde vervoerd.
dat voorsz: fransse wagt dan ook had Stand gehouden tot op gisteren, wanneer door den Heer Independent Fiscaal aan hem Heere Gouverneur tot Zijn Edelens groote Surprise was gerapporteerd, dat gem: Heeren Percheron en Conwaij Zig bij bovengem: Heer Fiscaal hadden vervoegd en door den Laatstgem: was gedeclareerd, dat hij het voorsz: detachement Zijner Troupes had doen aan Land koomen, en niet te Zullen gedoogen dat ‘er eenige Insultes aan den vlagge Zijner Allerchristelijkste Majesteit wierde toegebragt.
Welke door welgem: Heer Gouverneur gedane Communicatie met d’ uijtterste Surprise aangehoord Zijnde, geliefde Zijn Edele vervolgens in Consideratie te geeven, hoedanig als nu in dit geval soude behooren te werden gehandelt waerop gedelibereert en overwoogen Zijnde, dat hoe seer men door een volkoomen welgegrond en indusputabel Regt, Zoude kunnen treeden en op het voorsz: Schip Le Fier in Steede van het ged: daarvan afgenomen Fransch detachement, dadelijk een ander uijt ons eijgen guarnisoen op dien bodem te plaatsen, ten einde het voorwaards gem: Justitieele Vonnis behoorlijk Effect te doen Sorteeren, Zulx egter van Zeer dangereuse gevolgen Zoude kunnen Zijn, ingevalle de Heer Conwaij bij desselfs Zoo vreemd als ongefundeert gedaane declaratie, van Zulx niet te Zullen gedoogen, mogte blijven staan oversulx raadsaamst is geoordeelt met het plaatsen van een detachement Militairen uijt het Guarnisoen alhier op’t meerm: Schip Le Fier voor eerst te Supercedeeren en te Zien of de Zaak niet door een minnelijk vergelijk Zal kunnen werden getermineerd.
De gemeijnte in’t Swartland door het overlijden van den Predikant Daniël Goldbagh van haaren gewoonen Leeraar ontblood geworden Zijnde, is hierom beslooten ten einde den Godsdienst in voorschreeve gemeente niet kome Stille te Staan dat den Predikdienst aldaar door d’ Eerwaarde Predikanten hier aan Cabo beurtelings na dat sulks, best en gevoeglijkst sal kunnen geschieden waargenoomen en insonderheid de H: Bond Zegulen op de gewoone tijden Sullen werden uijtgereijkt ende Sulx ter tijd tot de presente Vacature van het Leeraars ampt in’t Swartland Sal weesen vervuld, waar van aan haar Eerwaardens de vereijschte kennisse Zal werden gegeeven, ten einde onderling Sodaanige Schickingen te maaken waarmeede aan de intentie deeser Regeering behoorlijk werde voldaan, Terwijl de Respective Predikanten aan Stellenbosch en in het Land van Waveren Phillipus en Johannes Abraham Kuijs Zullen moeten Continueeren om ingevolge besluijt van den 4 deeser Maand den Godsdienst bij de Drakensteijnse gemeente meede bij beurten en So als dit best met elkanderen Zal kunnen werden geschikt te blijven waarneemen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t CasteeL de Goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 330-344.¶
Maandag den {17830331} 31 Maert 1783.
‘S voormiddags alle præsent behalven den Heer Collonel Robbert Jacob Gordon.
Nadat den Heere Gouverneur had te kennen gegeeven, dat Zijn Edele in Conformiteit van het ter jongste vergaderinge van den 26 deser genoomen Besluijt had getragt, om de bij de Heeren Conwaij en Percheron voorgewende Zwaarigheeden teegens de Inventarisatie en VerSeegeling der in het Schip Le Fier gevonden particuliere goederen uijt den weg te ruijmen en de Zaak door een minnelijk vergelijk te termineeren dog daarin niet had kunnen Reusseeren Zo geliefde Zijn Edele vervolgens over te leggen eene Memorie diendweegen door gedagte Heer Percheron aan hem Heere Gouverneur en deesen Raade gerigt, Luijdende als volgd.
‘Monsieur Le Baron de Plettenberg et Messieurs de la Regence du Cap de bonne Esperance’
‘Messieurs.’
‘De La premiere connoissance que Monsieur Le Fiscal a donne au Commissaire de La Marine Soússigné de La Plainte porteé par M: de Meúron a M: de Plettenberg il a du prevoir qu’une affaire qui dans La circonstance presente, ne pouvoit etre traittée avec trop de menagement alloit immanquablement recevoir úne procedure faite sans prealable contre Le Capitaine d’un vaisseau portant Pavillon francois , un Caractere tout a fait opposé a L’ Esprit dans lequel, S’est fait L’armement du Fier .’
‘Le Commissaire de La Marine qui ne pouvoit, a aucun titre S’arroger le Droit de juger un Litige occasionné par ce qui ‘S est passe dans un Convoij Commandé par un officier de la Marine de S: M: a du renvoiuer le Connoissance de la Plainte de M: de Meúron comme aijant donné lieu a celle de M Le Fiscal, parde vant Le Commandant de ce Convoij, Le Commissaire fait passer a la Cour de France , copie de Sa Correspondance qui fait soi qu’il n ij a eu que les refus de M: Le Chev:r du Perou qu’ils S’aijent forcé a pries le Commandant des troupes francoise de fournir la main forte qui etoit demandée pour proceder contre un Navire qui etoit Sous l’ aúthorité du pavillon francois qu oigue dans un Rade hollandoise Le bút de cette Condescendance etoit d’ empecher que les Interets de la noble Compagnie ne Souffrissent d’ ún plús long retardement.’
‘Il est prouve par laque le Commissaire de la Marine ne vouloit pas oposer a ce que la noble Compagnie parvint a la Verification des Effets etant dans le V:aux Le Fier et Soupconnes d’ijavoir été embarques contre la terneur de la Charte partie, mais cette Verification qui ne pouvoit et ne devoit etre qu’une operation d’administration, et dans la quelle il no S’agissoit que de mettre La Compagnie hollandoise a l’abrij d’un refus qu’auroit pu faire Le Capitaine a Changé de nature des ce que le Commissaire de La Marine a Soú que Sans avoir été prevenu de Pour suittes que faisoit Le Conseil de Justice, il avoit été rendu une Sentence dont Monsieur Le fiscal representant la noble Compagnie S’est prevalu pour appuyer Ses pretentions.’
‘Des lors le Détachement des troupes du Roij a du paroitre appliqué a’
‘desfonctions tout a j ait étrangere aux Intentions de Sa Majeste, malgré cet incident auquel Le Commissaire de La Marine ne devoit pas s’attendre, il n’est a pas moins conserver te dedeSir qu’il a toújours eu qu’une affaire de cette nature n’eut pas de Súittes: c’est cedesir, qui lui a fait preter L’oreille ce tous Les moijens d’arrangement qu’illui ont été proposés, mais il n’apu en adopter definitivement aucun qui ne convint a la Conservation inalterable dece qui est du au Pavillon de S: M: Sans toutes fois perdre de vue la Conservation due a la noble Compagnie hollandoise delous Recours ou de dedommagement qui pourroient lui etre dur pas les armateur et Capitaine du v:au Le Fier .’
‘Le Commissaire de La Marine aijant a Coeur de persuader Messieurs de La Regence et Messieurs du Conseil de Justice que les Refus qu’il a fait d’adherer adiverser propositions qui lui ont été Saiter n’ont eté et ne Sont encore occasionner que par ce qu’il n’a pas pu les concilier avec ses devoirs et les Egards qu’il a toujours est pour la Noble Compagnie ne craint point de leur addresser cette derniere Representation.’
‘La Poursuitte et les procedures entameer Contre le v:au Le fier Sont de nature adonner lieu ades Consequences facheuser, Si on persiste a les Contineur Le devoir du Commissaire de la Marine est de prevenir tout ce qui peut alterir la bonne Intelligence de deux nations c’est dans cette vue Seúle et Sans presumer rien des pouvoirs qui lui Sont Confier, qu’ il Regarde comme un moijen egalement convenable a la Compagnie et aux Interesser dans L’armement du v:aux Le Fier de Renvoijer le jugement du Litige qui a en lieu en cette Colonie, pardevant appartiendra en Europe .’
’/:onderstond:/’
‘Frait au Cap de Bonne Esperance Le 29 Mars mil Sept cent quatre vingttrois:/ geteekend:/ Percheron’
Naar Lectuure welker Memorie door den Heer Independent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers wierd geadvanceert.
dat Zijn E: niet dan tot desselfs grootste verwondering had ontwaard, dat Zo wel in vorige Papieren en conversatiën als ook nu weederom bij voorsz: Memorie van de Heer Percheron Scheen begreepen te werden dat het arrest en Transport der goederen in questie Zoude kunnen verstrecken tot een Insulte en vilipendie aan de Fransse Vlagge en Natie aangedaan.
dat hij niet konde begrijpen, dat daar de gantsche Europeesche waareld door, aller vreemdelingen except die geene die van een Expres Privilegie de non arrestando jouisseerde, indistincte alomme werden gearresteerd, Zo in persoon, als in goed, en dat diergelyke arresten, de behoorlijke en vereijschte Fundamenten en formen hebbende, alomme wierden gerespecteerd, Zonder dat tot hiertoe ijmand in Zijne gedagten had kunnen krijgen, daar uijt eenige nationale insulte t’eliceeren men egter in’t questieuse geval daar in eenige diergelijke vilipendie voor de fransse Natie had gemeend te kunnen vinden.
dat Zijn Ed: Surpise in dit geval particulier Zo veel te grooter was geweest, omdat hetselve alhier nog maar wierde gepractiseerd ten opsigte van een Schip, het welk aan de Maatschappije Zelve was verhuurd en waerop men dus Zoude kunnen Sustineeren dat Zij met des te minder Scrupule en vrees voor Insultes van de vlagge hunne regten Zoude kunnen doen gelden.
dat men het ook aan de kant van de fransse Natie Zelve in den eersten beginne in dat dagligt Scheen beschouwd te hebben en ‘er geen insulte en vilipendie in had gesien, vermits men Zelve aan dien kant op versoek van hem Heer Fiscaal alvoorens eenige Actie judicieel te pleegen, de nodige ordres had gesteld aan boord van het Schip, om voor het Intrest en de belangen der Maatschappije te waaken, ja selfs aan deselfde Fransse wagt tot dat einde aldaar gedetacheerd, onder anderen in desselfs ordres had voorgeschreeven, om aan de Commissarissen der Justitie die aan boord Zouden komen om d’ inventarisatie, verseegeling en afscheeping der Particuliere goederen te doen, des noods de sterke hand te bieden:
dat mitsdien een diergelijk Consequent begrip hem heer Fiscaal geen ogenblik Zoude doen hæsiteeren, om de Sterke hand der Regeering tot Maintiën der Justitie te versoeken, ten eijnde ter executie te doen leggen eene reeds geobtineerde Sententie des Raads van Justitie, dan dat de voorsz: wagt bereijds eenigen tijd van boord Zijnde geweest, Sonder dat er bij Continuatie de noodige toesigt teegen het afscheepen der goederen is gehouden en dus Zeer apparent alle de particuliere goederen, die door deeZen en geenen voor Pacotille waaren ingescheept reeds Zouden Zijn afgescheept en verduijsterd en dat hij Heer Fiscaal eene gegronde vreese deezer Regeering voor verregaande verwijderingen en onaangenaame gevolgen gepenetreerd hebbende, op dit Fundament ook had begreepen, dat het beeter was het piecunieel Intrest der E Comp:ie aan het Generaal welsijn der Colonie op te offeren en om die reeden in het ten dien einde bij deesen Raade te neemene Besluijt Zoude berusten en Zig daar na gedraagen onder expresse Protestatie nogthans van daar door in geenen deele te willen avoueeren, de onbevoegdheid van deselve goederen alhier te hebben kunnen arresteeren even Zo min als de verregeZogte en gantsch ongegronde Pretexten van Insultes en vilipendie voor de fransse vlagge.
Waarop met attentie gedelibereerd en ten opsigte deeser Zaak in overweeging Zijnde genomen dat door d’ omstandigheeden, waar in deselve Zig nu quam te bevinden, klaarlijk was te voorsien, dat bij aldien men het meerm: vonnis des Raads van Justitie door de middelen die daartoe Souden werden vereijscht Zoude willen doen Executeeren, daaruijt niet dan de uijtterste gevaarlijke gevolgen voor deese Colonie Stonden te resulteeren; is dierhalven Zo wel tot voorkoming van dien, als dat op geenerleij wijse eenig ongenoegen aan Zijn allerchristelijkste Majesteit mogte werden gegeeven, als van wien men ten vollen moeste verseekerd Zijn, dat hoogst deselve van dies toedragte geinformeerd Zijnde, niet Zoude nalaaten d’ E: Compagnie het haar in deesen Competeerend wettig regt te doen erLangen, beslooten de meerm: g’Entameerde Procedures, Zonder dat hieruijt egter eenige Consequentie voor’t vervolg Zal mogen werden getrocken te doen Staaken en de verdere poursuites derselve te laaten aan de Hoog Gebiedende Heeren Majores in’t Patria aan dewelke daar van onder oversending van alle de in deesen ingewonne Stucken en Documenten uijtvoerig verslag Zal werden gedaan.
Sullende van dit besluijt ook aan voormelden Heer Commissaris Percheron bij Missive kennisse werden gegeeven, met versoek aan deesen Raade te Extradeeren de Lijst der particuliere goederen, dewelke Zig in het meermelde Schip Le Fier hebben komen te bevinden.
Waarna door den Heere Gouverneur Zijnde overgelegd een Missive door den Capitain van het ter Rheede Leggend keijserlijk Particulier Schip de Naarstigheid Pieter Fleurij aan Zijn Edele gerigt.
‘J’aij L’honneur de prevenir Son Exellence Monseigneur que le Navire Imperial de Naarstigheid est entierement chargé & que rien ne le Retient Pour Son depart, pour Europe Sinon les Connoissement et factures de Son chargement pour le Compte de la Noble Compagnie que je prie instamment son exellence de vouloir bien faire expedier Le plutost Possible les Cable du sus dit n:re Estant mauvais je Craindrois qu’ il ne pussent resister aux temps de la Saison au Cap ce 31 de mars 1783: geteekend:/ Fleúrij.’
Is na dies Lectuure verstaan de papieren en documenten betreffende d’ inlading van dat Schip ten Spoedigsten in gereedheid te doen brengen en inmiddels aan deselve de versogte Cabeltouwen te laaten verstrecken.
Sijnde voorts den onderstuurman Cornelis van Deventer, die als Zodanig op het aanweesend Retourschip Batavia is bescheijden geweest op desselfs hier om bij Request gedaan versoek met afgeschreeven gagie uijt den dienst der E: Compagnie ontslaagen en aan hem permissie verleend om bij eerst voorkoomende geleegendheid met een Neutraal Schip van hier na Europa te Vertrecken.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 345-363.¶
Dingsdag den {17830408} 8: April 1783.
‘S Voormiddags alle præsent
Het ‘S Comp:s Logger Scheepje de Swaluw het welk op eergisteren ter deeser Rheede is gearriveerd, aan den heer Gouverneur toegebragt Zijnde, eene Missive van de Wel EdeLe Agtb: heeren Van de Perre en Boers, gedagteekend Parijs den 27: Novbr: des gepasseerden Jaers Soo is verstaan dat ingevolge d’ ordres van haar Wel Edele Groot Agtb: de Heeren gevolmagtigde Bewindhebberen Copia van voorm: Missive aan Zijn hoog Edelheid den Heer Gouverneur Generaal van Indiën tot Batavia mitsg:s aan den heere Ceilons Gouverneur Falck p:r eerste geleegendheid Zal werden overgesonden: Terwijl ten opsigte van ‘t ged:e Scheepje de Swaluw is beslooten, hetselve bij provisie alhier aan te houden, ten einde bij voorkoomende geleegendheid als expresse te kunnen werden geemploijeerd, werwaards de dienst der E: Compagnie Zulx Zal komen te vereijsschen.
Vervolgens wierd door den ondercoopman en Zoldij Boekhouder Salomon van Echten als Curator ad Lites ingevolge het aan hem ter sessie van den [.....] geinjungeerde ingeleeverd, het volgend berigt
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra Ordinair van Neederlands India, mitsgaders Gouverneur en Directeur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Edelen Achtb: Raad van politie,
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: E: Agtb: Heeren!’
‘Uwer wel Edele Gestr: en E: E: Agtb: Welbehaagen geweest Zijnde, in des ondergeteek:s Curator ad Lites handen ten einde daarop te dienen van berigt en Consideratiën te doen Stellen Copia authenticq van’t door ‘t Collegie van Heeren Weesmeesteren deeser Steede aan UwEd: Gestr: en E: E: Agtb: Sub 24: Maart Jongstl: gepresenteert Request, betreffende de aanvaerding en Reddering des Boedels en de nalaatenschap van wijlen den Eerw: Predicant Daniël Goldbach, Zoo heeft den onderget: d’ Eere met verschuldigde Hoogagting te berigten, dat hij onder wijser oordeel vermeint tot ‘t Redderen van dusdanige Boedels uijt hoofde van Zijnen dienst volkoomen geregtigt te Zijn ende Sulx niet alleen omdat Soortgelijke geval blijkens het ten deesen geannexeert Copia Testament alhier is geExteerd in den Jare 1751/2 wanneer den uijt Indien Repatrieerenden Ondercoopman Cornelis Godefridus De Vivieu is koomen t’ overlijden en wiens Boedel door den doenmaaligen Curator is gereddert geworden, Soo als ook nog andere voorbeelden meer waarbij selfs vaste goederen Zijn verkogt voorts beroept Sig den Eerbiedigen Teekenaar uijt kragte van ‘t door hunne Hoog moogende de Heeren Staaten Generaal der VerEenigde Neederlanden Sub 26 9bre 1671: aand’ E: Oost-Indische Compagnie verleend Octrooij alwaar wel Expresselijk word gesegt, dat hunne hoogmoogende d’ E: Comp:ie Octroijeeren om indistinctelijk in Indiën Curatoren te Stellen over de Boedels van haare dienaaren, aldaar koomende te overlijden, Soo wanneer deselve in Indiën geene Kinderen, Weduwe of Ergenamen Zullen Komen na te laaten, en des ZijL: niemand hem in Indiën onthoudende tot Executeur van haare Testamentaire dispositie of administratie van haare Nagelaatene Boedel en goederen Zullen hebben gesteld, en wijders dat de Curateuren Zullen Zijn gequalificeert ende geauthoriseert omme de Sterfhuijsen van de voorsz: dienaaren te redderen en de Saaken van dien te verrigten en voorts generalijk te doen alles het gunt d’ Erfgenamen præsent weesende, Zullen kunnen of vermoogen te doen, So als UwEd: Gestr: en E E: Agtb: des gelievende uijt het hier neevens gevoegd Authenticq Extract uijt dat vertoog breedsprakiger Zullen Kunnen beoogen.’
‘den Onderget: vertrouwt, mitsdien dat als Uw Ed: Gestr: en E E: Agtb: insiende de Teneur van dat Octroij, den ondergeteek:de in hoedanigheid als Curator ten opsigte der hem competeerende Reddering der voorsz: Boedel in Zijn goed regt Zullen gelieven te maintineeren, te meer daar de Vigeerende gewoone Articul brief der E: Comp:ie Art: 80: en 82: Sulx meede deelende van de reddering der Nalaatenschappen haaren dienaaren Sig op dat Selve Octrooij is grondende en uijt hoofde van welk een en ander den onderget:e dan ook heeft vastgesteld, dat hem de reddering door de Weescamer geensints konde werden bedisputeerd, vertrouwende teffens dat het geene den ondergeteekende Ratione officie in dit geval gedaan heeft Uwer Wel Ed: Gestr: en E: E: Agtb: approbatie erlangen Zal.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was get:/ S: V: Echten /:in margine:/ Cabo de goede Hoop den 8 Apr: 1783’
Waarop is verstaan, dat navolgens het gestatueerde Zo wel bij den Articul brief als het Octroij door haar hoog mog:de heeren Staten Generaal aan de Maatschappij verleend, de boedels en nalaatenschappen der Dienaaren die Zonder kinderen ofte Erffgenaamen hier te Lande na te Laaten Zullen weesen overleeden, altoos door de resp: Curatoren ad Lites Zullen moeten werden aanvaard ende geadministreerd; en dat Zulx dienvolgens ook in het præsent geval omtrend de nalaatenschap van den overleedenen Predikant Godbach Zal moeten plaats hebben.
Sijnde voorts op ‘t te kennen geeven van den Collonel en Hoofd der Militie alhier de Heer Robbert Jacob Gordon, dat de wagthoudende Militairen doorgaans des winters van Swaare verkoudheid werden aangetast, het geen ten principaale quam t’ ontstaan, dat de Schildwagten, buijten haare kleederen van geen het minste onder deksel teegens de koude Voorsien waaren, Is dierhalven beslooten om Soo Veel PijLaaken te doen verstrecken als er tot het maaken van Capotten voor de Schildwagten Zal werden verEijscht.
In overweeging genoomen Zijnde, dat niet alleen verscheidenen hier aan de Caap wonende persoonen hun werk maaken van backen van Biscuit, en het selve aan de hier passeerende Vreemde naties Scheepen komen te Leeveren, maar dat ook veel van dit Brood van buijten werd opgebragt, waar door dan de gepreviligeerde Broodbackers Zig niet van het bij haar benodigde Coorn kunnen voorsien, eerlang buijten Staat Zullen Zijn, de goede gemeente dagelijx van versch Brood te gerieven, Zoo is beslooten bij publicatie en affixie van Billietten t’ interdiceeren dat buijten de voorsz: gepreviligeerde Broodbackers, geen deeser Caabsse Inwoonderen Zullen vermoogen eenig Biscuit te backen en aan de hier passeerende Vreemde Naties Scheepen te Leeveren gelijk ook niemand der ten platten Lande woonende Ingeseetenen Zig Zal moogen vervorderen, de minste quantiteid van dit hard Brood Van buijten Caabwaards of naar de Baaij Fals op te brengen op Pœne dat behalven de dadelijke Confiscatie van al Zulk Biscuit de Contraventeurs bovensdien nog in een boete van Vijftig rijxd:s te verdeelen een derde voor d’ E: Comp:ie een derde voor den Officier die de Calange Zal doen en een derde voor den aanbrenger Zullen weesen vervallen.
Ende ten aansien men ten opsigte der ordres en Beveelen, Successivelijk en Laatst bij placcaat van den 21: Maij des voorL: Jaars op het Stuk van den uijtvoer der wijnen gestatueerd, heeft goedgevonden te doen in ‘t werk stellen alsulke middelen als waar door aan alle baatsugtige op eenmaal werde afgesneeden de Pas, om teegens voorn: ten algemeenen welsijn gestelde ordres te handelen, Soo is, ten einde de voorsz: in’t werkt te Stellene middelen des te beeter te kunnen doen Executeeren goedgevonden, om tot nader interpretatie van’t gestatueerde bij voorsz: placcaaten insgelijx bij publicatie en affixie van Billietten de novo te verbieden, dat voortaan van Primo februarij, tot Ultimo Augustus op geenerhande wijse eenige Wijnen direct van buijten naar de Baaij Fals Zullen moogen werden vervoerd, ende Sulx op de Pænaliteiten daarteegens bij ged: Placcaaten g’ Expresseerd; Terwijl eenelijk aan den aanneemer van de Pagt der wijnen in meerm: Baaij Fals Zal Zal werden gepermitteerd, om alleen geduurende dit Loopende Jaar, binnen voorsz: bepaalden tijd derwaards direct van buijten te mogen doen brengen de wijnen die hij nodig Zal Oordeelen om in Zijne Taphuijsen aldaar te werden gedebiteerd, Zonder daar van iets hoegenaamd aan de daarbij leggende Scheepen ter vervoering te Leeveren en waarteegens ook de nodige ordres Zullen werden gesteld.
Verders geliefde den Heere Gouverneur te kennen te geeven, dat Zig heeden morgen bij Zijn Edele hadde vervoegd, den oud Boekhouder Jan Fredrik Ennega en in Qualiteit als Speciale gemagtigde van den heer Collonel de Meúron versogt, arrest te moogen doen leggen op den persoon van den Capitain van het frans particulier Schip Le Fier [.....] D’Albarade ten einde vervolgens door den Raad van Justitie te kunnen institueeren Zodanige actie als ged:e Heer de Meúron tegens opgem: Cap:n D’Albarade vemeend te hebben.
dat hij heere Gouverneur hoe Zeer bevoegd tot het verleenen van dit versogte arrest egter had geoordeeld de voorsz: pretentie des Heeren de Meúrons te weesen een Segueele der procedures dewelke door den heer Indpendent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers teegens Cap: d’albarade waaren geEntameert over ende ter Saake van het nadeel dat aan d’ E: Comp:ie was toegebragt, door de Trangressie der Cherte partijen tusschen de wel Edele Heeren gedeputeerdens door d’ Extra ordinaire vergadering der hoog Edele Heeren Seeventhienen en de rheeders van het ged:e Schip Le Fier geslooten, en mits dien aan gem: Ennega had geantwoord, Zig ten opsigte van het voorm: door hem gedaan versoek te addresseeren aan deezen Raade en dat hierop door denselven van weegens d’ Heer Meúron aan Zij Edele was ter hand gesteld het volgend Request.
Aan den wel Edelen Gestr: Heere M:r Joachim van Plettenberg raad Extra Ordinair van neederLands India mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie
‘Wel EdeLe Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren!’
‘Door d’ E: Neederlandsche Oost-Indische Comp:ie het Schip Le Fier gehuurt Sijnde, waarop als Scheeps Capitain vaart Mons:r Albarade, om den onderget: met een gedeelte van Zijn Regiment beneevens desselfs Effecten, Bagagie &:a naar Cabo de goede Hoop over te brengen, So heeft denselven dienvolgens Zig met Zijn Regiment en desselfs Effecten naar Boord begeeven.’
‘Schoongenoomen, nu bij de Cherte partie bedongen was, dat geen goederen hoegenaamd, buijten die tot Scheepsgebruijk dienen, Zouden in het Schip gelaaden worden, voor en al eer d’ Effecten van het Regiment daarin gelaaden waaren, Soo heeft Zig egter gevonden, dat het ruijm reets volgepropt was, Sodat ook de voor de Rheijse benoodigde Vivres en provisiën onder het halve dek moeste werden geborgen:’
‘Bij dit toestel was dan wijnig bequaame plaats overig, om d’ Effecten van ‘t Regiment behoorlijk te bergen, ende Slegte plaatsing heeft veroorsaakt, dat een groot gedeelte van de gemaakte monteering als meede het Laaken en toebehoor, tot nieuwe monteering Soo verrot als Verstikt en ten eenemaal onbruijkbaar is geworden.’
‘d’ Equipagie of Zeevaarend volk was meede niet volgens het aanneemen in Cherte partie besorgd en over Sulx den Scheeps Capitain genecessiteerd van de Soldaaten, dewelke teegens betaaling van Transport, Kost en Logies overvoeren, te huuren en Zeeker dag huur te belooven; behalven dat ook nog verscheijde goederen, waar voor hij bij factuur geteekend nog niet weederom uijtgeleeverd Zijn:’
‘Tot Scha vergoeding Zo van het geen als voormeld bedorven is, Zo van het Regiment als ‘S ondergeteekendens eijgen Effecten mitsg:s Voldoening der beloofden dage huur aan de Scheepsdienst gedaan hebbende Soldaaten heeft den Ondergeteekenden Zig genoodsaakt gevonden gem: Mons:r D’albarade te laaten dagvaerden’
‘Edog vermits den ondergeteekenden Veronderstellen en niet Sonder reedenen vreesen moet, dat gemelden mons:r D’Albarade met Zijn Schip van hier Schielijk vertrecken en Zo doende deese Klagten illusoir maaken mogte, Zo is ‘t dat den Onderget:e de vrijheid neemd Uw Agtb: te versoeken, arrest op mons:r D’Albarade beneevens Zijn Schip te leggen, ten einde den ondergeteekenden Zijn verhaal daarop kan neemen van het geen hem van’t een en ander bij Diffinitive vonnis van den E: Agtb: Raad van Justitie deeses Gouvernements denkelijk Zal werden toe erkend./:onderstond:/ ‘T welk doende &:a /:was geteekend:/ de Meúron. /:in margine:/ Overgegeeven in Rade van Politie den 8: April 1783’
Waarop gedelibereerd en overwoogen Zijnde, dat niet teegenstaande op de voorsz: procedures door ged: Heer Independent fiscaal Boers ex Officio g’Entameerd, teegens meermelde Capitain D’albarade mitsgaders de reeders van het voorm: Schip Le Fier of die verders daar bij mogten weesen geinteresseerd bij den Justitieelen Raad deeses gouvernements was geveld eene provisioneele Sententie egter bij Resolutie deeser Regeering de dato 31:st der even afgeweekene maand Maart mits de daar voor geweest Zijnde gewigtige Reedenen had moeten werden beslooten, het ged:e Vonnis niet ter uijtvoer te doen Stellen, maar de verdere poursuites deeser Saak te laaten aan de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren in’t Patria, die selfde Consideratiën en motiven oversulx niet konde permitteeren om de voorsz: bij den heere Collonel de Meúron gesustineerd Actie als dies Source hebbende genoomen, uijt dieselfde Trangressie der Cherte partije tusschen welgemelde Heeren gedeputeerdens en de Rheeders van het Voorsz: Schip Le Fier geslooten alhier teegens ged:e Capt:n d’Albarade t’institueeren heeft men dierhalven eenpaariglijk geoordeeld in het voorsz: versoek des Heeren de Meúrons niet te kunnen treeden, maar aan Zijn E: t’injungeeren, de Stucken en bewijsen, waarop desselfs actie vermeend te fundeeren, aan deese Regeering over te geeven, ten eijnde bij de door opgemelden Heer Fiscaal ingewonnen Enquesten mitsg:s het voorsz: proVisioneel Vonnis des raads van Justitie gevoegd aan ged: Heeren gedeputeerdens te werden geSuppediteerd, ten waare hij Heer de Meúron mogte verkiesen deselve direct aan meermelm: Heeren gedeputeerdens over te Senden, ende Sulx dierhalven in dit geval aan Zijn E: over te laaten.
Sijnde wijders de burgers Johannes George Lamprecht en Jan Casper Loos tot brandmeesters en den Burger Jurgen Prins tot aanspreeker bij de Begraavenissen aangesteld.
Terwijl Laatstelijk aan den meede burger Fredrik Willem Alleman op desselfs versoek in Eijgendom is uijtgegeeven Een Stuk Lands met Zeeker daarbij Leggende valleij gel: aan de Liesbeeks Rivier alwaar is staande den opstal van ‘S E: Comp:s oude gort moolen groot vijf morgen, vijf Hondert Vier en Veertig quad:s roeden en 29: dito Voeten, mits de uijtgave van dat Land niet komen te strecken tot prejudice der daaromtrend wonende geburen
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t CasteeL de goede Hoop ten dage en Jaere voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 364-368.¶
Woensdag den {17830409} 9: April 1783.
‘S Voormiddags alle præsent.
Door den oppercoopman en Independent fiscaal M:r Willem Cornelis Boers heeden in vergadering g’Exhibeert zijnde, Extract uijt de Resolutien der Hoog Edele heeren 17:en de dato 2: December des voorleeden Jaars, behelsende, dat Zijn Edele van opgem: haar Edele Hoog Agtb: hadde versogt, desselfs ontslag uijt den dienst der E: Compagnie mitsgaders, om Zo daartoe geleegendheid was met een Hollands Schip te moogen retourneeren, of anders bij Zodanige geleegendheid als te rade Zoude werden, en dat meerm: Heeren Majores het voorsz: versoek Zoo ten Opsigte van ontslag als de wijse van retourneeren hadden geacccordeerd, Zoo is op het te kennen geeven van ged: Heer Independent fiscaal Boers, dat geneegen was in Conformiteid van voorsz: geobtineerde permissie nog met het pruijssisch part: Schip de Kroonprins van Pruijssen van hier te vertrecken, Zulx aan denselven toegestaan, Zullende desselfs gagie dienvolgens van heeden af cesseeren en afgeschreeven werden en de door Hoog gem: Heeren Meesteren geordonneerde Cautie ter Somma van Rd:s 5000: voor Zijn E: vertrek behoorlijk moeten werden gesteld.
Waarop ged: Heer Boers afscheid van de vergadering genoomen en door de Cooplieden en meede Leeden deeses Raads d’ E: E:s Oloff Martini Bergh en Adriaan van Schoor tot op de puijen van het Gouvernement is geconduiseert geworden,
En ndien ten opsigte van het Fiscalaat welgemelde Heeren Majores hebben gelieven t’ ordonneeren, dat hetselve Zal moeten werden waargenoomen, door den adjunct Fiscaal in der tijd tot tijd en wijle daaromtrend door haar Edele Hoog Agtb: nader Zoude weesen gedisponeert Zo is verstaan dat dien Conform het voorsz: Fiscalaat door den ondercoopman M:r Jan Jacob Serrurier als bij Resolutie van den 3: Januarij deeses Jaars tot adjunct Fiscaal aangesteld Zijnde, pro interim Zal werden waargenoomen.
des tot de vervulling der overige bij gem: Heer Boers bekleede ampten Zijnde getreeden Soo is eerstelijk tot Commissaris Politicq in den Eerw: gereformeerden Kerkernraad benoemd, den oppercoopman en Secunde de Heer Pieter Hacker, Terwijl ten opsigte van het Præsidie der weescamer, door gem: E: Secretaris Bergh wierd geavanceerd dat ofschoon vermeinde dat hij als de oudste der politicque Raadsleeden de naaste was, om hetselve te bekleeden, desselfs hooge Jaaren en de meeningvuldige occupatiën die hem het Secretariaat vooral in den præsenten tijd verschaften niet toelieten het voorsz: Præsidie waar te neemen, met versoek over sulks daarvan te moogen werden g’Excusseerd; weshalven op de betuijging van den E: Coopman en Dispencier Adriaan van Schoor, dat hoe zeer mits desselfs insgelijks vergevorderde Jaaren en het waarneemen eener uijtgestrekte Administratie ook Liefst van het voorschreeve Præsidie wenschte verschoond te Zijn, dien Last egter wel op Zig te willen neemen, goedgevonden is, Zijn E: tot Præsident der weescamer aan te Stellen.
Sijnde Laatstelijk het Commando over het Corps Pennisten bij Provisie aan den Ondercoopman en Winkelier Barend Hendrik van Reede van Oudshoorn als Eersten Lieutenant opgedraagen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] J: J: Le Suëur
C. 164, pp. 369-376.¶
Dingsdag den {17830415} 15 april 1783.
‘S Voormiddags alle præsent .
Is geleezen Een versoek Schrift van den Heer Grave de Meúron Collonel van het alhier guarnisoen houdend Regiment Switsers Luijdende als volgd.
‘A Monsieur Le Baron de Plettenberg Gouverneur du Cap &: Messieurs Les membres du noble Conseil de La Regence’
‘Messieurs!’
‘Les Officiers de mon Regiment reclament par ma voix l’autorité des pouvoirs qui vous sont transmis par La puissan ce que nous avons l’honneur de Servir & dont vous êtes les representans. C’est a Votre Tribunal que je porte leurs juster plaintes, & les miennes, nous esperons que vous daignereZ les entendre.’
‘Chacun des officiers de mon Regiment, Messieurs a quitté sa famille & sa patrie Le Serment qui nous lie a vos interets est reciproque de votre part et nous sommes dans la persúasion que la noble Compagnie a pour le moins autant pris d’engagements envers nous que nous en avons Contracté envers elle, Cest dans cette Confiance que nous avons Suporté sans Murmure la misére la plús affreuse et c’est par une suite de cette resignation a dissimúler les Chagrins qui me dévorent depuis l’ongtems, comme Cheff de corps, que j’ose enfin reclamer tous les moijens qui peuvent les faire Cesser.’
‘mes griefs renfermées jus qu’icij dans le Silence ne sont pas de nature a pouvoire etre negligés, cependant, Messieurs, la fatalité me pour suit, je trouve Sans cesse des obstacles a mes juster pretentions, il semble que mon Regiment Soit destiné a L’oubli des Loix a l’indifference Patrictique, et que nous soijons Condamnés enfin á návoir, mes officiers et moi d’autre Consolation que notre delicatesse, nous n’en manquerons j’ a mais Messieurs par ce que le Courage qui nous fait tout Suporter nous fera de meme tout entre prendre pour concourrir a la gloire & a la prosperite de la noble Compagnie Mais je ne puis voús dissimuler que nous attendons d’Elle une protection qu’élle ne peut nous refuser Sous aucun pretexte lors qu’il sepresentera des occasions legitimes.’
‘Du nombre des Evenement pour les quels je la reclamerai, je vous rappellerai icij Messieurs ce qui est relatif au Vaisseau Le Fier je me Suis reposé Sur L’éqúité de la jústice du Soin de poursuivre úne affaire qui ne devoit trouver dans Son instruction aucun obstacle, J’aime á me persuader que la Procedure Commencée par Vous n’á manqué que d’áctivité. Je ne suis donc pas convaincu de ma deffaite. J’ai pour garants de mes repetitions la mortalité de mes Soldats la perte Considerable de mes Effets, Vos hopitaux remplis de malades et la mandicité que nous avons tous eprouvé pendant plús de deux mois.’
‘Ces griefs prouvent que je ne Luis pas denue de ressources dans mes plaintes etce Seroit en Vain qu’on ij mettroit perpetuellement des entraves, on ne persuadera jamais, ni á mes Officiers ni a moi qúe cette voïe ne peut metre ouverte, comme il ne me Convient pas d’approfondir les motifs qui dirigent votres silence, je me renferme Messieurs dans les bornes de la deférence que je dois á la noble Compagnie et a vos actions mais j’attends de votre Equité qu’en vous remettant toutes les pieces qui sont á l’appui des griefs contenus dans la requete que j’ai eu l’honneur de vous presenter, vous d’aignereZ M’assurer un recours envers la Noble Compagnie pour les repetitions que la politicque et les egares particuliers ne peuvent aneanter, cette demande est d’autant plus naturelle, qu’il seroit injuste de m’avoir ôté les armes dont je pouvoir faire usage depuis l’epoque de mon debarquement J’ai l’honneur d’etres avec Respect.’
’/:onderstond:/’
‘Messieurs. Votre tres humble &: tres Obeissant Serviteur. /:was geteekend:/ Meúron. /:in margine:/ Au Cap de bonne Esperance le 11: Avril 1783.’
Waarop is verstaan dat het Voorschreeve Versoekschrift in Copia Authenticq aan den Hoog Gebiedende Heeren Meesteren in’t Patria zal werden overgesonden.
Vervolgens gaf den Heere Gouverneur te kennen, dat de ondervinding had doen Zien, dat alle de tot dusverre in het werk gestelde middelen om dien uijtvoer van alle Contante Speciën te beletten niet van eenig Succes waaren agtervolgd en ‘er uijt dien Hoofde, na Zijn Edelens opinie geen ander middel Zoude Zijn om dit oogmerk te bereijken dan alle de hier roulleerende Speciën in Cours te Verhoogen tot dieselfde waarde, als waar voor deselve in Indiën gangbaar Zijn, waar door dan notoir aan de hier passeerende Scheepelingen de Pas Zoude weesen afgesneeden om door het inwisselen der alhier roulleerende Specien eenig Voordeel te doen.
Dat hij Heere Gouverneur dierhalven noopens de wijse waarop voorschreeve verhooging der Speciën alhier gevoeglijkst Soude kunnen geschieden hadde opgesteld Zodanige Memorie als thans ter vergaadering quam te produceeren: waarop is verstaan deselve Memorie ter afsonderlijke Leesing bij de Respective Raadsleeden te doen rond gaan.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 377-393.¶
Dingsdag den {17830422} 22 April 1783.
‘S Voormiddags alle præsent .
Met het op gisteren alhier gearriveerd Sweeds Retourschip Louisa Ulrica ontfangen Zijnde een Missive door den Eersten Super carga en verdere Bediendens Van ‘S E: Comp:s Handel te Canton in China Sub dato 2 Januarij deeses Jaars aan deesen Raade gerigt heeft men met d’ uijtterste bevreemding uijt deselve moeten ontwaaren, dat deselve niet alleen koomen bij te brengen, eenige Specieuse Voorwendsels waarom Zij hadden Vermeijnd niet te Zijn gehouden geweest om ingevolge het billijk requisit deeser Regeering de Copia korte factuuren van het geladene in de door haar afgeZondene Scheepen herwaards te Senden, ten einde Volgens het gebruijk en d’ ordres p:r eerste geleegendheid van hier naar ‘t Vaderland te hebben kunnen werden gesonden, maar dat denselve bovensdien hebben kunnen goedvinden Zig uijt te laaten en als het waare reekenschap te vorderen over Zaaken die hun niet betreffen, en daar bij in de maniere van Schrijven ten eenemaal ter Zijden te Stellen, het Egard dat Zij voor een Gouvernement onmiddelijk van de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren dependeerende, en hebbende aan denselver hoofd een Lidt der hoge Indiase Regeering hadden behooren te hebben: welk onbehoorlijk gedoente geensints ongemerkt hebbende kunnen werden gelaaten, is egter best geoordeelt, om Sig met meermelde buijten het Spoor hollende Commercie Dienaaren niet te Compromitteeren, maar het selve de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren onder het ooge te brengen, wanneer men Zal oordeelen, dat Zulx Zonder bekommering van haar Edele Hoog Agtb: hier meede in derselver Wigtige Besoignes t’ incommodeeren Zal kunnen geschieden, hebbende den Heere Gouverneur egter aangenoomen hoogst derselver Eersten Minister de Heer Advocaat Boers intusschen hier over t’ onderhouden.
Sijnde voorts door den Directeur over ‘S Comp:s Fortificatiën de Heer Phillipus Hermanus Gilquin ingediend, het volgend Schriftuur
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg, Raad Extra Ordinair van NeederLands India, mitsgaders Gouverneur en Directeur van Cabo de goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a.
‘Wel Edele Gestr: Heer!’
‘Reets voor langen tijd meenigvuldige klagten gehoord hebbende van verscheidene Ingeseetenen deeser plaats, die hunne Slaaven aan d’ E: Comp:ie verhuuren, over de geringe betaaling die Zij in aanmerking der teegenswoordige tijdsomstandigheeden daarvoor genieten en het daar uijt proflueerende decouragement, om verdere Slaaven aan d’ E: Compagnie te verhuuren ten duijdelijksten Zijnde ontwaar geworden alsoo veele Ingeseetenen Successivelijk hunne Jongens uijt ‘S Comp:s werk neemen, om ‘er meerder voordeel van te trekken, ofschoon ik Sulx bij alle geleegendheeden, Zo veel mogelijk heb tragten te prevenieeren met hen voor te houden, dat Zij die hunne Slaven, thans niet introkken, bij gunstiger geleegendheeden preferabel aan anderen met het verhuuren derselve Soude werden bevoordeeld, en dat ter Contrarie die geene, die Zig thans Zo geinteresseert toonden, in voordeeliger Conjunctuuren van dat beneficie geexcladeert Zouden worden, Edog het Evenement geensints aan de verwagting beantwoordende, maar dagelijx tot mijn groot Leedweezen moetende ondervinden, dat het getal der gehuurde Slaaven oogenschijnlijk vermindert, en dat ‘er op het geringe getal van 250: die ik Zeedert den Oorlog aan de Fortificatiën emploijeeren, ‘er thans reeds circa 60: koomen te manqueeren, met het onaangenaam vooruijtzigt, dat Zij waarschijnlijk binnen kort alle uijt ‘S Comp:s dienst Zullen genoomen worden; het welk in de teegenwoordige inrigting van Zaaken alhier ten uijttersten Schadelijk is, voor het waare belang der Ed: Oost: Indische Compagnie, te meer vermits Zij nooijt door Compagnies Slaaven /:waar van ‘er geene tot de werken van mijn departement verstrekt nog gebruijkt Zijn:/ gesuppleert werden en dus hier door de onderhande Zijnde werken Considerabel moeten koomen te lijden, Zoo door den trageren voortgang derselve, als Verspilling van Materialen en Voornamentlijk van tijd, het welk voor de algemeene Zaak van de aller pernicieuste gevolge Zoude konnen Zijn, en dus geensints als onverschillig kan aangemerkt werden; Zoo heb ik, ten einde in Staat te Zijn, Uw Ed: g:e de waare reede der bovengem: vermindering van gehuurde Slaaven, en het gepaste en alleen efficacieus middel tot Stuijting en voorkoming daarvan te komen voordraagen, Zulx Zo naauwkeurig als mij mogelijk’
‘was, ondersogt en bevonden, dat vermits de verhuurders of Eijgenaars der Slaaven bestaan of uijt behoeftigen, of uijt goede Ingeseetenen deeser Colonie, de Eerste hoofd sakelijk moeten Subsisteeren van de revenuen hunner Slaaven, en dat de anderen doorgaans tragten hunne Slaaven en goederen op het voordeeligste te plaatsen, dat dus eijgen Intrest de beweeg oorsaak van beijden is.’
‘Dat al het benodigde tot onderhoud en Kleeding der Slaaven Seedert den Oorlog Considerabel in prijs is gesteegen.’
‘Dat het papiere geld waarmeede d’ E: Comp:ie alhier betaald, daar en teegen reeds circa 25 percent in waarde gedaalt is, Zo dat Zij die thans Vier Jongens aand’ E: Comp:ie Verhuuren ‘er in Weesentlijke waarde niet meer voor trekken dan of Zij ‘er voor den oorlog drie Verhuurden waaruijt Zoude volgen dat indien Zij deselve voor de gewoonlijken prijs in ‘S Comp:s dienst lieten, hunne inkomsten 1/4 Zouden Vermindert Sijn, het welk een reel en aanmerkelijk verlies voor de Eijgenaars is, dat nog dagelijx Staat toe te neemen, door dien de ondervinding doet Zien, dat in alle Coloniën alwaar men genoodsaakt is geworden het papiere geld t’ introduceeren, de daaling van desselfs prijs in proportie tot het Silvere geld, Zig nooijt bepaald heeft, aan 25 perCent.’
‘Dat wanneer de Eijgenaars van Slaaven deselve aan particulieren Ingesetenen verhuuren, Zij daar voor in de teegenswoordige omstandigheeden, boven en behalven de Vrije kost 6 rijxd:s ‘S maands trekken.’
‘Dat de Eijgenaars Van Slaaven door geene Contracten of verpligtingen genoodsaakt Zijnde, tot hunne Schaade eenige Slaaven op den duur aan de Comp:ie te moeten blijven verhuuren, het dus te vergeefs Zoude Zijn, te tragten deselve door verdere persuasiën of diergelijke met hun teegenswoordig Intrest qualijk Strookende middelen hier toe over te haalen, want ofschoon de meesten al Zouden Schijnen Zig aan de billijkheid der reedenen, die men hen Zoude konnen voorhouden, over te geeven, Zoo Zoude Zulx maar momentelijk Zijn, en het Soude hem wel ras aan geene voorwendsels ontbreeken om hunne Slaaven uijt ‘S Comp:s dienst te neemen en deselve voordeeliger t’ emploijeeren, Voor het overige Zouden ‘er nog verscheide inconvenienten uijt voortspruijten, als namentlijk dat men hondert toegeeflijkheeden, alle ten nadeele der Ed: Comp:ie Zoude moeten gebruijken en dat men bij Continuatie de Slegtste en Swakste Slaaven op’t werk Zoude krijgen Zonder daar in behoorlijk te konnen Voorsien.’
‘Behalven dat het beneeden de digniteit van den Souverain is, Zulk Zoort van Verpligtingen buijten den hoogsten nood aan particulieren te hebben, maar deese daar en teegen Sig altoos aan hunne Heeren en Meesteren verschuldigd en gehouden moeten agten, wil men van hen verwagten, dat Zij bij alle voorkoomende geleegendheeden hunne pligten met iever en bereidwilligheid Zullen koomen te Volbrengen.’
‘Deesen en meer andere Reedenen die Uw Ed: gestrengens penetratie niet Zullen ontschieten, doen mij de vrijheid neemen Uw Ed: Gestr: voor te draagen, om ‘S maandelijks voor ijder gehuurde Slaaf aan de Eijgenaars 6 1/2 rijxd:s te betaalen, tot dat de tijden Zodanig Zullen verandert Zijn, dat hier in weederom eene andere Schicking Zal konnen of moeten gemaakt worden, Zijnde naar mijne gedagten het daalen en rijsen van het geld of de Specie, waarmeede de Comp:ie alhier betaald, de waare Tarif naar welke deese veranderingen billijk behooren gereguleert te werden.’
‘En vermits het getal Slaaven, dat met Uw Ed: gestr: goedkeuring tot de Fortificatiën en gebouwen door mij tot dus verre geEmploijeert is geworden, veel te gering is, om naar vereijsch van Zaaken met de onderhanden Zijnde Werken den noodigen Spoed te konnen maaken, Zo versoeke ik Uw Ed: gestr: nogmaals de importantie hiervan te willen overweegen, en de vereijschte mesures te neemen, om bij voorkoomende geleegendheeden nog eenige hondert Slaaven tot voortsetting dier Zoo noodsaakelijke werken te konnen bekoomen, het Zij door inkoop van Vreemde Slaafhandelaars ofte wel door eenig ander middel dat Uw Ed: gestr: Zal toeschijnen, het geschikste te Zijn om hier aan Zo spoedig moogelijk te voldoen.’
‘Voor’t overige profiteerd de ondergeschreevene van deese Occagie om UW Edg: Schriftelijk voor te draagen, dat het geringe getal ‘S Compagnies klippbreekers alhier reeds Zeedert een geruijmen tijd niet bestand is geweest, de noodige klippen tot opbouwing der onder handen Zijnde werken te konnen fourneeren, waar uijt een weesentlijk nadeel voor de Oost Comp: gebooren werd, als namentlijk een Considerabel vertraaging in’t werk, moetende Somwijlen veele Metselaars uijt gebrek van klippen Sonder Occupatie Zijn, en buijten dien nog eene aansienlijke verspilling van kosten, alsoo de gehuurde rijtuijgen doorgaans Zeer lang na hunne Lading moeten wagten en niet selden Sonder een Steen gelaaden te hebben onverrigter Zaaken retourneeren, tot groote præjuditie en schaade van d’ E: Compagnie, daar men nogthans door eene geringe vermeerdering derselve nog een tweede klipkuijl Zoude konnen Emploijeeren en daar door aan het thans Subsisteerende groote gebrek van Klippen Suppleeren.’
‘De ondergesz: ten vollen onvertuijgd van de hooge noodsaakelijkheid van het hiervoren geproponeerde, versoekt eerbiedigst geauthoriseert te mogen werden, het getal klipbreekers dat tot dus verre maar uijt 10 man en een Corporaal bestaan heeft, tot 25: gemeene, een Corporaal en een Sergeant te moogen augmenteeren, konnende UW Edg:e dit getal altoos, wanneer de noodsaakelijkheijd daar van minder Zal Zijn geworden, Sodanig besnoeijen en bepaalen, als naar tijdsomstandigheeden Zal nodig en goed bevonden werden.’
‘Ik heb d’ Eer met alle verschuldigde hoogagting te Zijn./:onderstond:/ wel Ed: gestr: Heer UWel Edele Gestrengheids Seer onderdanigen en gehoorsaamen Dienaar. /:was geteekend:/ P: H: Gilquin /:in margine:/ Cabo de goede Hoop den 21: April 1783.’
Waarop in aanmerking Zijnde genoomen, dat mits de teegenswoordige duurte van alle Leevensmiddelen vooral wanneer deselve in papiere munten moeten werden betaald, d’ Ingeseetenen in der daad onvermoogens Zijn, en dus niet met eenige billijkheid van haar kan werden gevergd, haare Slaaven teegens vijf Rijxdaalders p:r maand aan d’ E: Compagnie ten dienste der onder handen Zijnde Fortificatiën te blijven verhuuren, heeft men dierhalven moeten besluijten, het gedagte Slavenhuur met een Rijxdaalder p:r maand te verhoogen, en dus voor ijder Slaaf Ses Rijxdaalders p:r maand aan d’ Eijgenaars te doen betaalen, Zullende wijders op de verdere voordragte van gemelde Heer Gilquin weegens de noodsaakelijke vermeerdering van het getal der Slaaven om aan voorschreeve fortificatie werken t’ arbeiden als op goede gronden gedaan Zijnde, Zodanig requard genomen en maatregulen beraamd werden, als men in de presente tijds omstandigheeden Zal vermoogens Zijn in’t werk te Stellen en ter uijtvoer te brengen.
Gelijk dan ook om dieselfde reedenen van onvermijdelijkheid is beslooten het getal der klipbreekers tot 25: gemeenen ijder met de gagie van ƒ13 ‘S maands onder een Sergeant en Corporaal t’ augmenteeren en Zijn mitsdien tot Sergeant over deselve den Corporaal Henricus GrauwKamer en tot Corporaal den Klipbreeker Johannes Vetter d’ eerste onder Zijn thans winnende gagie van ƒ22: en Laatstgemelde met verhooging van besolding tot ƒ16 p:r maand aangesteld.
Laatstelijk is ter oorsaake van het weederom ingekroopen misbruijk dat de op ‘S Heeren weegen needervallende en aldaar te verrecken komende Lastdieren niet onder d’ aarde werden gedolven, goedgedagt, om het diesweegens in dato 4: September 1742 g Emaneerd Billiet te doen renoveeren,
Gelijk meede om op of teegens den 15: der aanstaande maand Maij, naar gewoonte Schouwing der Straaten en weegen binnen dit Caabse Vlek te laaten doen en de daar van aan het Publicq meede bij affixie van Billietten kennisse te geeven.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 394-395.¶
Woensdag den {17830423} 23 april 1783.
[.....]
Bij de Heeren Leeden des raads in omvrage Zijnde gebragt, Zeeker Request van den Capitain op het ter rheede leggend deens particulier Schip de graaf Schimmelman , Niels Kornbeck waarbij versoekt dat nadien behalve meer andere manschappen der Equipagie ook desselfs Scheeps Timmerlieden, geduurende de reijse waaren komen t’ overlijden, derhalven met eenen derselve Compagnies weegen alhier te mogen werden geadsisteerd; Soo is, verstaan eenen van de hier nog Zijnde Scheeps Timmerlieden der in de Saldanhabaaij geleegen hebbende Retourscheepen uijt den dienst der E: Compagnie t’ ontsLaan en te permitteeren, op het gedagte deens Schip de graaf Schimmelman over te gaan en daar meede naar Europa te vertrecken.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 396-416.¶
Dingsdag den {17830429} 29 apr: 1783.
‘S Voormiddags alle præsent .
Het Ceilons Retourschip Amsterdam thans met goederen en provisiën na de baaij Fals Staande te vertrecken, Zoo is in opsigte van dien Bodem, beslooten deselve geduurende het Winter Saijsoen aldaar te doen vertoeven, Zullende dies overheeden werden gelast, om bij aldien in voorsz: Baaij Schip of Scheepen des Vijands mogte koomen te verschijnen, teegens dewelke Zij Zig niet Zouden kunnen defendeeren; hunl: voorsz: onderhebbenden Bodem als dan in brand te Steeken en Zig met derselver onderhorige manschap op de best doenlijkste wijze te Sauveeren; waarvan aan den Posthouder Brand meede kennisse Zal werden gegeeven: Terwijl ten belange van het meede aanweesend Ceilons RetourSchip ‘T Huijs te Spijk raadsaamst geoordeelt en dienvolgens beslooten is, het selve ter deeser Caabse rheede te laaten leggen; ten einde ingevalle gemelde Kiel met desselfs inhebbende Lading naar NeederLand Zal moeten verstrecken, daar toe bij der hand te Zijn; Zullende inmiddels teegens de in het voorsz: inschietend Winter Saijsoen domineerende N:W:te winden en Stormen met goede ankers en Touwen dermaaten werden verseekert en vast gelegd als immers mogelijk Zijn Zal.
Vervolgens Zijn geleesen, de onderstaande verzoek Schriften van den heer grave de Meúron Collonel en Hoofd van het alhier in guarnisoen Leggend Switsers Regiment.
‘Á Monsieúr Le Baron de Plettenberg Gouverneur, et à Messieúrs Les membres du Conseil de la Regence au Cap de bonne Esperance.’
‘Messieúrs!’
‘L’ors que je débarquai avec mon Regiment j énvoij ai a L’Hopital 350: malades Le Surplús fut loge dans les CaZernes qu’il occupe, encore. Le Soleil des quartiers étoit a lors Suffisant, mais a present que les Soldats Se retablissent, il n’ij a point asseZ de place & une partie est obligeé de coúcher a Terre, ceux qui se levent dans la nuit poúr quelques besoins ne retroúvent plus de place Vous Sentez trop, Messieúrs L’inconvenient: d’une pareille détresse pour ne pas me foúrnir le plús promptement, quil vous Sera possible des Logements proportionnés.’
‘PermetteZ aussi Messieurs, que je Vous represente en meme tems un Vice, facile a reparer, dans vos qúartiers, ils sont Composés de Salles immenses & la multitude d’hommes quéller renferment - occasionne un deSordre que La Vigilance, des bas officiers ne peut empecher; il Seroit essentiel & meme indispensable qu’il ij eut aú moins une Cloison entre chaque Compagnie, ce seroit un Obstacle a la Confusion qui ajouteroit infiniment aubon ordre & à la discipline.’
‘Le quartier d’enhaut est outre ce de’Sagrement acelui des nêtre point aeré, l’air qui S’y trouve concentré nuit beaucoup a la Santé, je le remarque, avec d’áutant plus de peine que les hommes qui ij sont logés, tombent malades journellement & quils etoient les mieux portants dú Regiment.’
‘Je Soumets, Messieurs, ces observations a votre Sagacité & vous prie de prendre des mesure pour loger ma troupe d’une manieré plus commode et plus Saine, et de me Croire dans les Sentiments les plus respectieux.’
’/:onderstond:/’
‘Messieurs /:votre tres humble & tres obeissant Serviteur /:get:/ de Meúron. /:in margine:/ Aú cap Le 28 Avril 1783.’
‘a Monsieur Le Baron de Plettenberg, Gouverneur, et a Messieurs Les membres du Conseil de la Regence au Cap de bonne Esperance’
‘Messieurs!’
‘L’humanité móblige de me rendre importun en vous reiterant mes prieres pour que L’Etat de mon Regiment Soit ameliore, Je Crois ce motif asseZ C’apable de fixer votre attention pour avoir Lieu d’esperer que vous me Saurez gre de la mienne’
‘Les Soldats nónt vécu, jusqua préSent que d’úne maniére pitoijable & j’ai eu la douleur d’aprendre que ceux des autres Corps leur avoient donne du pain, Le Leur est mal moulu, mal travaillé au point qu’apres 24: heures de Cuisson il n’est plús mangeable.’
‘Monsieur Le Gouverneur a bien voulu offrir de remettre au Regiment Les 6: Stuijvers par pain qu’il paije au boulanger. J’ai ensuite de cette offre fait proposer aux boulangers de la Ville de me fournir des pains de trois Livres a 2 St: comme les habitans le paijent, Leur reponser m’a jetté dans un Etonnement dont je ne Suis pas encore re Venú, Ils Sont obligés disent ils de fournir aux bourgeois à ce prix, mais ilsont en recompense le privilége de vendre aux Etrangers arbitrairement.’
‘C’est en Conseqúence qu’ils me demandent úne moitie d’augmentation Il est bien Surprenant Messieurs, qu’il ij ait únes difference aussi marquée entre les autres Regiments et le mien puisque les troupes auxiliaires jouissent des avantages, qu’on refuse á un Regiment qui appartient a la noble Compagnie, Je ne pretends point diminuer les prerogatives de personne, mais je ne puis vous dissimuler que l’oubli des miennes et de mon Regiment en particulier est humiliant pour nous.’
‘Observés, je vous prie Messieurs, que ce n’est point un Superflu que je Sollicite, & qu’une, troupe qui a Souffert pendant Six mois la faim et la misére mérite plus de Consideration, qu’on n’en a eu jusqu’ icij pour elle Les maux qu elle Souffre de puis longtems ont besoin de remedes prompts, sans cela le decouragement la mettra dans l’imposibilité de rendre les services qu’on adroit d’en attendre, c’est par une Suite de L’indifference qu’on excerce envers nous que l’entrepreneur faute de Concurrens, met a chaque instant le marché á la main lors qu’on Seplaint de La maniere dont il remplit les Conventions de Son traité, mon Regiment est donc destiné a tout Souffrir, a ne point trouver d’appuis & de Consolateúrs.’
‘Je vous Suplie Messieurs de pezer tous mes griefs d’obliger les boulangers et autres fournisseurs a nous traiter comme nationaux de nous faire fournir du bois pour des marmittes et des cuisines necessaires, ou une assezgrande pour le Regiment, et de croire a ma Vive reconnoissance et aux Sentiments distingues avec les qúels J’ai l’honneúr d’étre respectieusement.’
’/:onderstond:/’
‘Messieurs, Votre tres humble & tres obeissant Serviteur. /:geteekend:/ de Meúron /:in margine:/ au Cap Le 28: avril 1783’
Over den inhoude welker versoekschriften gedelibereert Zijnde, is verstaan den Heer Collonel Gordon te versoeken en te Qualificeeren, om met opgemelde Heer Graaf de Meúron Zoo ten opsigte der Logementen voor het gedagte Regiment, als het geene verders bij het selve werd benodigt, de behoorlijke en voldoende arrangementen te maaken, gelijk meede goedgedagt is, het Brood voor ijder gemeen Zoldaat tot een en een half pond ‘S daags te Verhoogen, Terwijl ten opsigte van het versogte Brandhout uijt hoofde van dies Schaarsheid geen formeel besluijt hebbende kunnen werden genomen; daaromtrend egter door den Heere Gouverneur Zo veel moogelijk Zal werden voorsien.
Sijnde voorts in Steede van den onlangs overleedenen ondercoopman en Negotie overdrager Jan Fredrik Kirsten weederom tot negotie Overdraager aangesteld den oudsten Boekhouder ten negotie Comptoire Casparus Van Eerten.
Door den oppercoopman en Hoofd administrateur de Heer Pieter Hacker op heeden Zijnde ingeleeverd de onderstaande Memorien
‘Memorie van de na besz: Goederen als ‘er aan de franssen verkogte Schip Batavia als meede van de onderstaende gesloopte Hoekers Sijn afgekoomen en aan diversse administrateurs overhandigt, volgens verklaaring van gecommitteerdens hier annex namentlijk.’
‘
| Uijt 't Schip Batavia | ||
| Aan de Secretarije van Politie | ||
| 1: | Brieve Kistje met 't Articul Boek en diversse Ordonnantiën etc: | |
| Aan den Keldermeester | ||
| Inneemen tot het maaken van klijn vaatwerk ten dienste deeses gouvernements t' Emploijeeren | 71 | p:s heele Leggers, te weeten |
| 26 p:s goed | ||
| 45 d:o onbequaam | ||
| Inneemen tot het maaken van klijn vaatwerk ten dienste deeses gouvernements t' Emploijeeren. | 13 | p:s Halve Leggers, als |
| 2 p:s goed | ||
| 11 d:o onbequaam | ||
| Aan de arthillerie | ||
| 4 p:s ijsere Canons a 3 lb met hun Rolpaarden Wissers Kratsers &:a | ||
| Ongetaxeert Inneemen { | 145 p:s gesort: ijsere kogels à 3 lb | |
| 40 d:o Knuppel kogels d:o 3 d:o | ||
| Verkoopen { | 3 d:o Beurs vaaten | |
| 1 d:o Constapels kist met een Schaal onbequaam | ||
| 1 d:o Cardoeshout a 3 lb | ||
| Aan de Wapencamer | ||
| 1 p:s geweer Kratser | ||
| 1 d:o Pistool | ||
| 29 d:o Patroontassen | ||
| 24 d:o Snaphaanen te Weeten | ||
| Inneemen na Europa te senden { | 13 p:s goed | |
| 11 d:o onbeq: | ||
| 9 p:s Pistoolen, als | ||
| Inneemen na Europa te senden { | 6 p:s goed | |
| 3 d:o onbeq: | ||
| Inneemen { | 2 p:s Donderbussen | |
| Verkoopen { | 28 d:o Houwers met ijser gevest onbeq: | |
| 1 Kist met 1 partij oud Cuijpers gereedschap | ||
| 1 d:o d:o wat oud Botteliers gereedschap | ||
| 10 p:s Geerassen bengaals | ||
| 1 d:o Tinne Com | ||
| 3 d:o d:o Schootels | ||
| 2 d:o d:o Borden | ||
| 4 d:o d:o Kannen in Soort | ||
| 8 d:o Lantaarns | ||
| 2 d:o Slonsjes oud en onbeq: | ||
| 3 d:o Roepers | ||
| 1 d:o Smits Schroef met wat oud Smits gereedschap | ||
| 1 d:o Moker | ||
| 1 d:o Speerhaak | ||
| 2 d:o groote koks Keetels met deksels waar van 1 aan de Baaij Fals | ||
| 1 d:o Broodpan met Sijn deksel | ||
| 1 d:o Koekepan | ||
| 4 d:o groote Schep leepels 1 gebroken en 1 onbeq: | ||
| 3 d:o Bout boeijen met Beugels | ||
| 2 d:o Ketting boeijen met Beugels | ||
| 1 p:s ysere balans Sonder Schaalen | ||
| 7 d:o yser gewigt in Soort | ||
| 1 d:o Vat met wat Schroot | ||
| 1 p:s brandspuijt met Zijn toebehooren | ||
| Aan den Equipagiemeester | ||
| Inneemen { | 1 p:s Swaar anker w:e 3186 lb | |
| 1 d:o d:o d:o d:o 2897 d:o | ||
| 1 d:o d:o d:o d:o 3354 d:o | ||
| 1 d:o Ligt d:o d:o 583 d:o Goed en bequaam | ||
| 1 d:o Cabelaring | ||
| 5 d:o Compassen in Soort | ||
| ongetaxeerd Inneemen { | 6 d:o d:o d:o d:o | |
| 17 d:o Roosen in Doosen | ||
| 10 d:o glaasen d:o d:o | ||
| 2 d:o Octanten | ||
| 3 d:o Zeeboeken | ||
| 66 d:o Zeekaarten in Soort | ||
| 2 d:o Rhakettings | ||
| 80 d:o rha ringen | ||
| 35 d:o d:o krammen | ||
| 26 d:o Haaken in Soort | ||
| 91 d:o Bloks en Juffers | ||
| 9 d:o Oude Zeijlen | ||
| 140 Vaam oud Cabeltouw | ||
| 1 p:s swaaranker W:e 3027 lb | } onbequaam | |
| 2 d:o Boots en Schuijts dreggen | ||
| Verkopen { | 23 d:o Schraapers in Soort | |
| 3 d:o vlaggen, 2 geusen en 1 Wimpel | ||
| 1 d:o Ezelshoofd | ||
| ten Eenemaal onbequaam en onbruijkbaar { | 1 p:s Stuk wandt | |
| 1/2 d:o Stenge Windreep | ||
| 3 d:o gesort: Draaij Reepen | ||
| 2 d:o Schooten | ||
| 1 p:s Lood Lijn | ||
| 1 d:o Dommekragt | ||
| Uijt de hoeker de Zon aan d' Equipagiemeester | ||
| 3 p:s ankers als | ||
| Inneemen ongetaxeerd inneemen { | 2 p:s goed weegende 1613 en 1523 lb | |
| 1 d:o Onbequaam | ||
| bij gebrek van ander Houtwerk tot Schaalen voor het Zeehoofd te Emploijeeren { | 1 p:s groote mast | |
| 1 d:o Besaans d:o | ||
| 1 d:o Boegspriet d:o | ||
| 1 d:o groote Rha | ||
| 1 d:o Focke d:o | ||
| 1 d:o Bagijne d:o | ||
| 1 d:o Kruijs d:o | ||
| 1 p:s Focke mast aan 't Schip 't Huijs te Spijk verstrekt | ||
| 2 d:o Marsse Rhaas aan de Sloep Elisabeth verstrekt | ||
| reeds in aug:s anno passato ingenoomen { | 203 Vaam oud Cabeltouw | |
| ten Eenemaal onbequaam en onbruijkbaar { | 1 partij oud staande en Lopend Touwwerk | |
| ongetaxeerd Inneemen { | 5 p:s oude Zijlen in Soort oud en Versleeten | |
| 1 d:o Schuijt onbequaam | ||
| 60 d:o Bloks en Juffers gesort. | ||
| 2 d:o Scheeps Pompen, als | ||
| Inneemen { | 1 p:s goed | |
| Verkoopen { | 1 d:o onbeq: | |
| aan den Pakhuijsmeester | ||
| 1 p:s ijsere Combuijs aan 't Schip de Ganges verstrekt | ||
| 1 d:o oude Coopere Keetel | ||
| 1 d:o d:o ysere pot, onbeq: | ||
| 1 d:o d:o Coopere vergiet Test | ||
| 1 d:o d:o d:o smoorpan met Zijn deksel | ||
| 2 d:o d:o d:o Deksels | ||
| 5 d:o d:o d:o Kruijtlantaarns | ||
| 4 d:o d:o Blikke Lantaarns | ||
| 5 d:o d:o Coopere Cardoesen | ||
| 2 lb voor 1 lb Inneemen | 450 lb oud Loodt | |
| 3576 d:o d:o ijser | ||
| Van de Hoeker de Snelheid aan d' Equipagiemeester | ||
| 2 p:s ankers als | ||
| Inneemen | 1 p:s goed weegt 1383 lb | |
| ongetaxeerd Inneemen | 1 d:o onbeq: | |
| ongetax: Inneemen | 160 Vaam oud Cabeltouw | |
| aan de Wapencamer | ||
| na Europa te senden { | 6 p:s Snaphaanen | } onbeq: |
| 3 d:o paar pistoolen | ||
| Verkoopen { | 3 d:o Houwers | |
| Bij de Arthillerie | ||
| ongetaxeerd Inneemen { | 4 p:s ijsere Canons a 3 lb met rolpaarden | |
| 172 d:o Kogels a 3 lb waar van 43 p:s onbequaam | ||
| 50 d:o knuppel kogels a 3 lb 6 d:o d:o | ||
| 121 d:o d:o d:o d:o 1 d:o 118 d:o d:o | ||
| tot het maken van Klijn vaatwerk ten dienste deeses gouvernements t' Emploijeeren { | Uijt de Sloep d' Elisabeth | |
| 1 p:s heele Legger onbeq: | ||
| Uijt de Snauw de Postillon | ||
| 6 p:s heele Leggers | ||
| Uijt het freguat Schip Jagt Rust | ||
| 4 p:s Heele Leggers | ||
| 2 d:o halve d:o onbequaam | ||
| Uijt het Schip Holland | ||
| 12 d:o Heele Leggers onbeq: in Ruijling |
| Uijt 't Schip Batavia | ||
| Aan de Secretarije van Politie | ||
| 1: | Brieve Kistje met 't Articul Boek en diversse Ordonnantiën etc: | |
| Aan den Keldermeester | ||
| Inneemen tot het maaken van klijn vaatwerk ten dienste deeses gouvernements t' Emploijeeren | 71 | p:s heele Leggers, te weeten |
| 26 p:s goed | ||
| 45 d:o onbequaam | ||
| Inneemen tot het maaken van klijn vaatwerk ten dienste deeses gouvernements t' Emploijeeren. | 13 | p:s Halve Leggers, als |
| 2 p:s goed | ||
| 11 d:o onbequaam | ||
| Aan de arthillerie | ||
| 4 p:s ijsere Canons a 3 lb met hun Rolpaarden Wissers Kratsers &:a | ||
| Ongetaxeert Inneemen { | 145 p:s gesort: ijsere kogels à 3 lb | |
| 40 d:o Knuppel kogels d:o 3 d:o | ||
| Verkoopen { | 3 d:o Beurs vaaten | |
| 1 d:o Constapels kist met een Schaal onbequaam | ||
| 1 d:o Cardoeshout a 3 lb | ||
| Aan de Wapencamer | ||
| 1 p:s geweer Kratser | ||
| 1 d:o Pistool | ||
| 29 d:o Patroontassen | ||
| 24 d:o Snaphaanen te Weeten | ||
| Inneemen na Europa te senden { | 13 p:s goed | |
| 11 d:o onbeq: | ||
| 9 p:s Pistoolen, als | ||
| Inneemen na Europa te senden { | 6 p:s goed | |
| 3 d:o onbeq: | ||
| Inneemen { | 2 p:s Donderbussen | |
| Verkoopen { | 28 d:o Houwers met ijser gevest onbeq: | |
| 1 Kist met 1 partij oud Cuijpers gereedschap | ||
| 1 d:o d:o wat oud Botteliers gereedschap | ||
| 10 p:s Geerassen bengaals | ||
| 1 d:o Tinne Com | ||
| 3 d:o d:o Schootels | ||
| 2 d:o d:o Borden | ||
| 4 d:o d:o Kannen in Soort | ||
| 8 d:o Lantaarns | ||
| 2 d:o Slonsjes oud en onbeq: | ||
| 3 d:o Roepers | ||
| 1 d:o Smits Schroef met wat oud Smits gereedschap | ||
| 1 d:o Moker | ||
| 1 d:o Speerhaak | ||
| 2 d:o groote koks Keetels met deksels waar van 1 aan de Baaij Fals | ||
| 1 d:o Broodpan met Sijn deksel | ||
| 1 d:o Koekepan | ||
| 4 d:o groote Schep leepels 1 gebroken en 1 onbeq: | ||
| 3 d:o Bout boeijen met Beugels | ||
| 2 d:o Ketting boeijen met Beugels | ||
| 1 p:s ysere balans Sonder Schaalen | ||
| 7 d:o yser gewigt in Soort | ||
| 1 d:o Vat met wat Schroot | ||
| 1 p:s brandspuijt met Zijn toebehooren | ||
| Aan den Equipagiemeester | ||
| Inneemen { | 1 p:s Swaar anker w:e 3186 lb | |
| 1 d:o d:o d:o d:o 2897 d:o | ||
| 1 d:o d:o d:o d:o 3354 d:o | ||
| 1 d:o Ligt d:o d:o 583 d:o Goed en bequaam | ||
| 1 d:o Cabelaring | ||
| 5 d:o Compassen in Soort | ||
| ongetaxeerd Inneemen { | 6 d:o d:o d:o d:o | |
| 17 d:o Roosen in Doosen | ||
| 10 d:o glaasen d:o d:o | ||
| 2 d:o Octanten | ||
| 3 d:o Zeeboeken | ||
| 66 d:o Zeekaarten in Soort | ||
| 2 d:o Rhakettings | ||
| 80 d:o rha ringen | ||
| 35 d:o d:o krammen | ||
| 26 d:o Haaken in Soort | ||
| 91 d:o Bloks en Juffers | ||
| 9 d:o Oude Zeijlen | ||
| 140 Vaam oud Cabeltouw | ||
| 1 p:s swaaranker W:e 3027 lb | } onbequaam | |
| 2 d:o Boots en Schuijts dreggen | ||
| Verkopen { | 23 d:o Schraapers in Soort | |
| 3 d:o vlaggen, 2 geusen en 1 Wimpel | ||
| 1 d:o Ezelshoofd | ||
| ten Eenemaal onbequaam en onbruijkbaar { | 1 p:s Stuk wandt | |
| 1/2 d:o Stenge Windreep | ||
| 3 d:o gesort: Draaij Reepen | ||
| 2 d:o Schooten | ||
| 1 p:s Lood Lijn | ||
| 1 d:o Dommekragt | ||
| Uijt de hoeker de Zon aan d' Equipagiemeester | ||
| 3 p:s ankers als | ||
| Inneemen ongetaxeerd inneemen { | 2 p:s goed weegende 1613 en 1523 lb | |
| 1 d:o Onbequaam | ||
| bij gebrek van ander Houtwerk tot Schaalen voor het Zeehoofd te Emploijeeren { | 1 p:s groote mast | |
| 1 d:o Besaans d:o | ||
| 1 d:o Boegspriet d:o | ||
| 1 d:o groote Rha | ||
| 1 d:o Focke d:o | ||
| 1 d:o Bagijne d:o | ||
| 1 d:o Kruijs d:o | ||
| 1 p:s Focke mast aan 't Schip 't Huijs te Spijk verstrekt | ||
| 2 d:o Marsse Rhaas aan de Sloep Elisabeth verstrekt | ||
| reeds in aug:s anno passato ingenoomen { | 203 Vaam oud Cabeltouw | |
| ten Eenemaal onbequaam en onbruijkbaar { | 1 partij oud staande en Lopend Touwwerk | |
| ongetaxeerd Inneemen { | 5 p:s oude Zijlen in Soort oud en Versleeten | |
| 1 d:o Schuijt onbequaam | ||
| 60 d:o Bloks en Juffers gesort. | ||
| 2 d:o Scheeps Pompen, als | ||
| Inneemen { | 1 p:s goed | |
| Verkoopen { | 1 d:o onbeq: | |
| aan den Pakhuijsmeester | ||
| 1 p:s ijsere Combuijs aan 't Schip de Ganges verstrekt | ||
| 1 d:o oude Coopere Keetel | ||
| 1 d:o d:o ysere pot, onbeq: | ||
| 1 d:o d:o Coopere vergiet Test | ||
| 1 d:o d:o d:o smoorpan met Zijn deksel | ||
| 2 d:o d:o d:o Deksels | ||
| 5 d:o d:o d:o Kruijtlantaarns | ||
| 4 d:o d:o Blikke Lantaarns | ||
| 5 d:o d:o Coopere Cardoesen | ||
| 2 lb voor 1 lb Inneemen | 450 lb oud Loodt | |
| 3576 d:o d:o ijser | ||
| Van de Hoeker de Snelheid aan d' Equipagiemeester | ||
| 2 p:s ankers als | ||
| Inneemen | 1 p:s goed weegt 1383 lb | |
| ongetaxeerd Inneemen | 1 d:o onbeq: | |
| ongetax: Inneemen | 160 Vaam oud Cabeltouw | |
| aan de Wapencamer | ||
| na Europa te senden { | 6 p:s Snaphaanen | } onbeq: |
| 3 d:o paar pistoolen | ||
| Verkoopen { | 3 d:o Houwers | |
| Bij de Arthillerie | ||
| ongetaxeerd Inneemen { | 4 p:s ijsere Canons a 3 lb met rolpaarden | |
| 172 d:o Kogels a 3 lb waar van 43 p:s onbequaam | ||
| 50 d:o knuppel kogels a 3 lb 6 d:o d:o | ||
| 121 d:o d:o d:o d:o 1 d:o 118 d:o d:o | ||
| tot het maken van Klijn vaatwerk ten dienste deeses gouvernements t' Emploijeeren { | Uijt de Sloep d' Elisabeth | |
| 1 p:s heele Legger onbeq: | ||
| Uijt de Snauw de Postillon | ||
| 6 p:s heele Leggers | ||
| Uijt het freguat Schip Jagt Rust | ||
| 4 p:s Heele Leggers | ||
| 2 d:o halve d:o onbequaam | ||
| Uijt het Schip Holland | ||
| 12 d:o Heele Leggers onbeq: in Ruijling |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel goede Hoop den 29 april 1783 /:was geteekend:/ P: Hacker.’
‘Memorie van ‘t nabesz: ijser, houtwerken, olijven olij, Lijn olij, en wat dies meer zij uijt de volgende Scheepen So te min gebrooken, als bij Pijling minder, als meede de Lijf Eijgenen in de Ses Jongst gepasseerde maanden door de Natuurlijke dood overleeden, ‘t Vee in gemelde tijd So verrekt als door het wild gedierte vernield, alles volgens verklaaringen blijkende, als.’
‘
| Uijt de Zeeuw | ||
| afsz: | 744 lb yser gesort: op 50000 lb en 940 staven bij naweeging minder | |
| Uijt de Bodt | ||
| Verkoopen { | 1 p:s gr: Balk van 5 en 7: d:m op 28 p:s | |
| 1 d:o d:o d:o d:o 4 d:o 5: d:o d:o 38 d:o gebrooken | ||
| 18 d:o d:o Latten d:o 1 d:o 1 1/2 d:o d:o 125 d:o | ||
| Uijt 't pruijssisch Schip de Croonprins van Pruijssen | ||
| Verkoopen { | 5 p:s gesort: ijsere potten op 40 p:s gebrooken | |
| 9 d:o amsterdamse Koornschoppen op 75 p:s gebrooken | ||
| 7 d:o d:o d:o d:o 75 d:o d:o | ||
| 23 d:o graaven met Steelen d:o 100 d:o d:o | ||
| afsz: { | 1 Copere Bierkraan d:o 6 d:o te min | |
| 'T een voor het ander inneemen en afschrijven { | 40 Riemen Mediaan Papier in 2 Cassen L:a F en G: in Steede van 50: riem Klijn Formaat papier gevonden | |
| 75: riem Klijn Formaat papier in 3 Cassen L:a T: K: en L: in steede van 45: riem groot formaat papier gevonden. | ||
| 25: riem klijn formaat Papier in 1 Cas L:a M: gevonden in steede van | ||
| 4 riem klijn mediaan Papier | ||
| 100 Blaaden Bord Papier | ||
| 5 Riem klijn formaat papier | ||
| 3 d:o Blaauw floeij d:o | ||
| 495 p:s glaase ruijten van 12 ten 14 duijm op 4000 p:s in 40 Cassen gebrooken. | ||
| afsz: { | 47: p:s Bierglaasen op 300 p:s in 1 Cas gebrooken | |
| 27 3/4 vaaten Theer, tot het opvullen van 152 1/4 vaten verbruijkt | ||
| 16 p:s vaderl: Lijnen op 101: p:s in 1 vat n:o 3 te min | ||
| 2/15 Kelder Fransse Brandewijn op 1 Kelder gebroken | ||
| 1/15 d:o Gedisteleerde Wateren d:o 1 d:o d:o | ||
| 229 1/5 Cann: Olijven olij op 50 halve aamen pijlende 33 van 2, 15 van 3, 1 van 4, en 1 van 8 duijm wan | ||
| 35: lb: Spaanse Seep op 500 lb in 1 Cas te min | ||
| 235 3/5 Cann Lijn olij op 70: halve aamen Sijnde 46: vol voorts pijlende 1 van 2: 13 van 3: 4 van 4: 3 van 5: 1 van 8, 1 van 9 en 1 van 10 duijm wan. | ||
| 6/15: Kelders lijn olij op 15: kelders gebrooken | ||
| Inneemen { | 30: Ellen of 1 p:s Roode Cassant in 1 Cas L:a D: meerder bevonden. | |
| 't een voor 't ander inneemen en afsz { | 10 Stucken Rood Carsaaij in Steede van 10 Stucken roode Baaij in 9 Cassen bevonden | |
| Verkoopen { | 2 p:s gr: Balken van 4 en 5: d:m op 25 p:s | } gebrooken |
| 2 d:o d:o Latten d:o 2 d:o 3: d:o d:o 25 d:o | ||
| 2 d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 3: d:o d:o 75 d:o | ||
| 8 d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 2: d:o d:o 50 d:o | ||
| 5 d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 1 1/2 d:o d:o 50 d:o | ||
| 20 d:o d:o d:o d:o 1 d:o 1 1/2 d:o d:o 150 d:o | ||
| 3 d:o d:o Deelen d:o 2 1/2 d:m d:o d:o 150 d:o | ||
| 9 d:o Juffers van 30: a 36: voet d:o d:o 250 d:o | ||
| 8 d:o Sparren d:o 15 d:o 18 d:o d:o d:o 100 d:o | ||
| afsz: { | Uijt 't Batavias Particulier Schip de Hercules | |
| 24 lb Peeper op 750 lb in 15: Stroo Sacken | } te min | |
| 25 boss: Rottang op 500: bos | ||
| 16 lb: waxcaarssen op 750 lb in 2: Cassen | ||
| Uijt het Keijserlijk Schip de Heros | ||
| 656 lb gesort: ijser op 28554 lb: aan 785: Staaven te min | ||
| Uijt het Keijserlijk Schip L' Actif | ||
| 784: lb gesort: ijser op 36817: lb aan 917: Staven te min uijt de patriase Lading van 't Retourschip Batavia . | ||
| 538 1/2 Cann: Aracq op 8: Leggers Pijlende 7: van 7: en 1: van 13: duijm wan, voor reekening der Camer Delft. | ||
| 567: Cann: aracq op 8 Leggers Pijlende 3 van 6: 3 van 8 en 2 van 11 duijm wan voor reecq: der Camer Rotterdam. | ||
| In't negotie Pakhuijs. | ||
| 74 lb Tabak bij naweeging van 36: rollen in Een Cas te min p:r het Schip Ceeres aangebragt | ||
| 1 d:o Foulij op 70 lb | } in 1 cas weegende bruto 303 lb te min bevonden p:r het Batavias Particulier Schip de Hercules aangebragt | |
| 1 d:o Nooten d:o 60 d:o | ||
| 1 d:o nagulen d:o 60 d:o |
| Uijt de Zeeuw | ||
| afsz: | 744 lb yser gesort: op 50000 lb en 940 staven bij naweeging minder | |
| Uijt de Bodt | ||
| Verkoopen { | 1 p:s gr: Balk van 5 en 7: d:m op 28 p:s | |
| 1 d:o d:o d:o d:o 4 d:o 5: d:o d:o 38 d:o gebrooken | ||
| 18 d:o d:o Latten d:o 1 d:o 1 1/2 d:o d:o 125 d:o | ||
| Uijt 't pruijssisch Schip de Croonprins van Pruijssen | ||
| Verkoopen { | 5 p:s gesort: ijsere potten op 40 p:s gebrooken | |
| 9 d:o amsterdamse Koornschoppen op 75 p:s gebrooken | ||
| 7 d:o d:o d:o d:o 75 d:o d:o | ||
| 23 d:o graaven met Steelen d:o 100 d:o d:o | ||
| afsz: { | 1 Copere Bierkraan d:o 6 d:o te min | |
| 'T een voor het ander inneemen en afschrijven { | 40 Riemen Mediaan Papier in 2 Cassen L:a F en G: in Steede van 50: riem Klijn Formaat papier gevonden | |
| 75: riem Klijn Formaat papier in 3 Cassen L:a T: K: en L: in steede van 45: riem groot formaat papier gevonden. | ||
| 25: riem klijn formaat Papier in 1 Cas L:a M: gevonden in steede van | ||
| 4 riem klijn mediaan Papier | ||
| 100 Blaaden Bord Papier | ||
| 5 Riem klijn formaat papier | ||
| 3 d:o Blaauw floeij d:o | ||
| 495 p:s glaase ruijten van 12 ten 14 duijm op 4000 p:s in 40 Cassen gebrooken. | ||
| afsz: { | 47: p:s Bierglaasen op 300 p:s in 1 Cas gebrooken | |
| 27 3/4 vaaten Theer, tot het opvullen van 152 1/4 vaten verbruijkt | ||
| 16 p:s vaderl: Lijnen op 101: p:s in 1 vat n:o 3 te min | ||
| 2/15 Kelder Fransse Brandewijn op 1 Kelder gebroken | ||
| 1/15 d:o Gedisteleerde Wateren d:o 1 d:o d:o | ||
| 229 1/5 Cann: Olijven olij op 50 halve aamen pijlende 33 van 2, 15 van 3, 1 van 4, en 1 van 8 duijm wan | ||
| 35: lb: Spaanse Seep op 500 lb in 1 Cas te min | ||
| 235 3/5 Cann Lijn olij op 70: halve aamen Sijnde 46: vol voorts pijlende 1 van 2: 13 van 3: 4 van 4: 3 van 5: 1 van 8, 1 van 9 en 1 van 10 duijm wan. | ||
| 6/15: Kelders lijn olij op 15: kelders gebrooken | ||
| Inneemen { | 30: Ellen of 1 p:s Roode Cassant in 1 Cas L:a D: meerder bevonden. | |
| 't een voor 't ander inneemen en afsz { | 10 Stucken Rood Carsaaij in Steede van 10 Stucken roode Baaij in 9 Cassen bevonden | |
| Verkoopen { | 2 p:s gr: Balken van 4 en 5: d:m op 25 p:s | } gebrooken |
| 2 d:o d:o Latten d:o 2 d:o 3: d:o d:o 25 d:o | ||
| 2 d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 3: d:o d:o 75 d:o | ||
| 8 d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 2: d:o d:o 50 d:o | ||
| 5 d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 1 1/2 d:o d:o 50 d:o | ||
| 20 d:o d:o d:o d:o 1 d:o 1 1/2 d:o d:o 150 d:o | ||
| 3 d:o d:o Deelen d:o 2 1/2 d:m d:o d:o 150 d:o | ||
| 9 d:o Juffers van 30: a 36: voet d:o d:o 250 d:o | ||
| 8 d:o Sparren d:o 15 d:o 18 d:o d:o d:o 100 d:o | ||
| afsz: { | Uijt 't Batavias Particulier Schip de Hercules | |
| 24 lb Peeper op 750 lb in 15: Stroo Sacken | } te min | |
| 25 boss: Rottang op 500: bos | ||
| 16 lb: waxcaarssen op 750 lb in 2: Cassen | ||
| Uijt het Keijserlijk Schip de Heros | ||
| 656 lb gesort: ijser op 28554 lb: aan 785: Staaven te min | ||
| Uijt het Keijserlijk Schip L' Actif | ||
| 784: lb gesort: ijser op 36817: lb aan 917: Staven te min uijt de patriase Lading van 't Retourschip Batavia . | ||
| 538 1/2 Cann: Aracq op 8: Leggers Pijlende 7: van 7: en 1: van 13: duijm wan, voor reekening der Camer Delft. | ||
| 567: Cann: aracq op 8 Leggers Pijlende 3 van 6: 3 van 8 en 2 van 11 duijm wan voor reecq: der Camer Rotterdam. | ||
| In't negotie Pakhuijs. | ||
| 74 lb Tabak bij naweeging van 36: rollen in Een Cas te min p:r het Schip Ceeres aangebragt | ||
| 1 d:o Foulij op 70 lb | } in 1 cas weegende bruto 303 lb te min bevonden p:r het Batavias Particulier Schip de Hercules aangebragt | |
| 1 d:o Nooten d:o 60 d:o | ||
| 1 d:o nagulen d:o 60 d:o |
‘Volgens Bijgevoegde Reekeningen van den opsiender van ‘S Comp:s Slaaven Loogie gesterkt met Secretarieele verklaaringen Sijn in de Jongst gepasseerde Ses maanden September October November en December 1782 mitsg:s Januarij en Februarij deeses jaars door de natuurlijke dood overleeden.’
‘
| afsz: { | 10 | Kloeke Jongens |
| 2 | School d:o | |
| 6 | Zuijgende d:o | |
| 3 | Kloeke Meijden | |
| 4 | Zuijgende d:o | |
| 2 | Bandiete Jongens |
| afsz: { | 10 | Kloeke Jongens |
| 2 | School d:o | |
| 6 | Zuijgende d:o | |
| 3 | Kloeke Meijden | |
| 4 | Zuijgende d:o | |
| 2 | Bandiete Jongens |
‘En volgens geannexeerde Reekeningen van de Landdrosten Gesterkt met Secretarieele beEedigde verklaaringen sijn meede in voorsz: tijd van ‘S Comp: beestiaal Soo verrekt als door ‘t wild gedierte verslonden, als.’
‘
| afsz: { | 17 | Stux Paarden |
| 310 | d:o Runderen | |
| 4 | d:o Bocken |
| afsz: { | 17 | Stux Paarden |
| 310 | d:o Runderen | |
| 4 | d:o Bocken |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede Hoop den 29 apr: 1783 /:was geteekend:/ P: Hacker.’
Is verstaan de daar bij vermelde gestorvene Lijf Eijgenen en het verrekt Beestiaal der E: Compagnie bij de negotie boeken deeses gouvernements te doen afschrijven, terwijl met de overige bij de selve memorien vermelde goederen indiervoegen Zal werden gehandelt als in margine van dien Staat aangeteekend
Gelijk meede is nagesien de reekeninger der verstrekte Zeeguls Seedert primo September des Voorleeden tot Ultimo Februarij deeses Jaars.
‘
| Zeguls D' A:o 1782/3 | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| Van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| rd:s | 1/8 | 1/4 | 1/2 | 3/4 | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60 |
| p:mo Septb:r 1782 Restant | 755: | 860: | 509: | 13: | 272: | 117: | 27: | 51: | 31: | 38: | 48: | 62: | 13: | 14: | 27: | 39: | 1: | 3: | 4: | 4 |
| den 9 8bre 1782 bijgekomen | 1000: | 500: | 500: | 50: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| d:o 12 x:bre d:o d:o | -: | 500: | -: | -: | -: | 100: | 100: | 125: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| d:o 17febr:1780 d:o | 200: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| Somma | 1955: | 1860: | 1009: | 63: | 272: | 217: | 127: | 176: | 31: | 38: | 48: | 62: | 13: | 14: | 27: | 39: | 1: | 3: | 4: | 4 |
| Credunt. | ||||||||||||||||||||
| Van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| rd:s | 1/8 | 1/4 | 1/2 | 3/4 | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60 |
| Sedert Septb: 1782 tot dato Verkogt | 1850: | 1290: | 514: | 43: | 229: | 149: | 44: | 60: | 19: | 4: | 29: | 31: | 7: | 10: | -: | 32: | -: | -: | -: | -: |
| de dato deeses Restant. | 105: | 570: | 495: | 20: | 43: | 68: | 83: | 116: | 12: | 34: | 19: | 31: | 6: | 4: | 27: | 7: | 1: | 3: | 4: | 4 |
| Somma | 1955: | 1860: | 1009: | 63: | 272: | 217: | 127: | 176: | 31: | 38: | 48: | 62: | 13: | 14: | 27: | 39: | 1: | 3: | 4: | 4 |
| Zeguls D' A:o 1782/3 | ||||||||||||||||||||
| Debent | ||||||||||||||||||||
| Van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| rd:s | 1/8 | 1/4 | 1/2 | 3/4 | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60 |
| p:mo Septb:r 1782 Restant | 755: | 860: | 509: | 13: | 272: | 117: | 27: | 51: | 31: | 38: | 48: | 62: | 13: | 14: | 27: | 39: | 1: | 3: | 4: | 4 |
| den 9 8bre 1782 bijgekomen | 1000: | 500: | 500: | 50: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| d:o 12 x:bre d:o d:o | -: | 500: | -: | -: | -: | 100: | 100: | 125: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| d:o 17febr:1780 d:o | 200: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: | -: |
| Somma | 1955: | 1860: | 1009: | 63: | 272: | 217: | 127: | 176: | 31: | 38: | 48: | 62: | 13: | 14: | 27: | 39: | 1: | 3: | 4: | 4 |
| Credunt. | ||||||||||||||||||||
| Van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
| rd:s | 1/8 | 1/4 | 1/2 | 3/4 | 1: | 2: | 3: | 4: | 5: | 6: | 8: | 10: | 12: | 15: | 20: | 25: | 30: | 40: | 50: | 60 |
| Sedert Septb: 1782 tot dato Verkogt | 1850: | 1290: | 514: | 43: | 229: | 149: | 44: | 60: | 19: | 4: | 29: | 31: | 7: | 10: | -: | 32: | -: | -: | -: | -: |
| de dato deeses Restant. | 105: | 570: | 495: | 20: | 43: | 68: | 83: | 116: | 12: | 34: | 19: | 31: | 6: | 4: | 27: | 7: | 1: | 3: | 4: | 4 |
| Somma | 1955: | 1860: | 1009: | 63: | 272: | 217: | 127: | 176: | 31: | 38: | 48: | 62: | 13: | 14: | 27: | 39: | 1: | 3: | 4: | 4 |
’/:Onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede Hoop Ultimo Februarij 1783. /:was geteekend:/’
‘P: Hacker. /:in margine:/ Deeze Reekening door ons ondergeteekende gecommitteerdens uijt den E: Agtbaaren Raad van Justitie en den Pro Interim Fiscaal alhier behoorlijk nagesien en met de Restanten geconfronteerd Zijnde, is dezelve in allen deele accordeerende bevonden. /:onderstond:/ datum ut Supra /:was geteekend:/ O: G: De Wet, S: V: Echten, Serrurier. /:lager:/ Mij Præsent /:en geteekend:/ C: L: Neethling Secretaris.’
Uijt welke koomende te Consteeren dat de verkogte Zeeguls bedraagen een Somma van rijxdaalders [.....] Soo is verstaan dit montant in ‘S E: Compagnies groote geld Cassa over te brengen en bij de negotie boeken te doen inneemen.
Laatstelijk is aan den Engelssen Capitain Palmer thans Zig op ‘S E: Compagnies post de ganse Craal bevindende, op desselfs bij missive gedaan versoek, permissie verleend, Zig van daar te moogen begeeven naar de Dassenberg op de plaats van den Landbouwer Dirk Jacobus Kotsee, ten eijnde met Zijne familie desselfs verblijf aldaar te houden.
Aldus Geresolveert ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 417-421.¶
Donderdag den {17830501} 1 Maij 1783.
alle præsent .
Is geleesen het onderstaande versoekschrift van de heer Christoffel Lutken Commandeur en Capitain van het aanweesend Deens Konings Schip Infods Retten .
Aan den wel Edelen gestr: heer M:r Joachim van Plettenberg, raad Extra Ordinair van neederLands India, mitsgaders Gouverneur aan Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Edelen Agtb: Politicquen Raad deeses Gouvernements.
‘Wel Edele Gestr: Heer! en Ed: Agtbaare Heeren!’
‘Geeft met verschuldigde Eerbied te kennen Uwer Wel Edele Gestr: en E: Agtb: Seer needrige dienaar Christoffer Lutken Commandeur Capitain op Zijnen Koninglijke Deensche Majesteits Schip Infods Retten thans ter Rheede van Cabo de goede Hoop geankert leggende.’
‘Hoe den Supp:lt door de Slegte gesteldheijd van Zijn Scheepsvolk veroorsaakt, Soo door het verlies van een groot gedeelte denselven door de dood, als door het alhier moeten ontscheepen van’t grootste gedeelte van deselve als impotenten dus tot Zijn groot Leedweesen geheel en al buijten Staat gesteld Zijnde Zijne rheise van hier na Europa te kunnen voortsetten, en gevolglijk van het oogmerk van Zijn Heer en Meester, om de Commerceerende Scheepen Sijner natie onder Zijn Convooij te neemen gefrustreerd is.’
‘Dan dewijl den Supp:lt vermits het sterk naderen van het Winter Saijsoen met Zijn onderhebbenden Bodem ter deeser Rheede te Vertoeven, niet waagen durft egter onvermoogens is, om met Sijne wijnige Manschappen Van deese Rheede na de Baaij Fals te Steevenen Sonder tot het doen dier rhijse met een getal van ten naasten Honderd Vijfftig Koppen, versterkt te Sijn, Soo keert den Supp:lt Sig tot U Wel Ed: gestr: en E: Agtb: vertrouwende, dat vermits Sijne Deensche koninglijke Majesteid aan de Neederlandsche Oost Indische in de Haven van Dronthem vertoefd hebbende Compagnies Scheepen de nodige adsistentie en hulpe heeft doen geworden, het ook van U Wel Edele Gestr: en E: Agtb: goedvinden Zijn Zal, om aan den Supp:lt tot behoud van ‘S Konings voorsz: bodem, de nodige hulp toe te voegen, versoekende oversulx met de meeste Eerbied, dat het van derselver gunstig welbehaagen gelieve te Zijn, aan hem Supp:lt te laaten toekomen een getal van Een Hondert Vijftig Koppen, dan wel Zo veel als U Wel Ed: Gestr: en Ed: Agtb: Zullen oordeelen noodig te Zijn, omme met de Eerste favorable geleegendheid van winden weer Zijne rheise met het voorsz: Schip van hier naar de Baaij Fals te kunnen onderneemen met verder versoek dat na Zijn arrivement aldaar de helfte van het voornoemde getal tot den tijd der Herstelling van des Suppliants volk op Zijn bodem verblijven de weederhelft weederom na herwaards moge retourneeren; op’t welk den Supp:lt een gunstig apostil is Versoekende.’
’/:onderstond:/’
‘’T welk doende &:a /:was geteekend:/ C: Lutken.’
Waarop gedelibereerd Zijnde is goedgevonden aan gedagte heer Commandeur Lutken in het præsente geval alle mogelijke adsistentie toe te brengen, en mitsdien het opgemelde Schip Infods Retten door Compagnies manschappen en Stuurlieden naar de baaij Fals te doen overbrengen.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 422-423.¶
Vrijdag den {17830502} 2 maij 1783.
‘S Voormiddags alle præsent .
Van het op deese Oost cust van Africa verongelukte Engels Schip Grosvenor herwaards opgebragt Zijnde, Seeven persoonen dewelke Sig hebben weeten te Sauveeren en door deselve versogt Zijnde, dat Zij mogten werden geplaatst op eene der thans hier aanweesende deensse Retour Scheepen ten eijnde daarmeede naar Europa te vertrecken, Soo is goedgevonden, nadien den Capitain van het Deens particulier Schip de Graaf Schimmelman Jens Niels Cornbek bij request versoek heeft gedaan, dat voorsz: Seeven Engelssen op Zijn onderhebbenden bodem mogten werden geplaatst, Zulx t’ accordeeren en de meerm: persoonen met het voorm: deens Schip de Graaf Schimmelman naar Europa te laten vertrecken
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteelde Goede Hoop ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 424-433.¶
Dingsdag den {17830506} 6 Maij 1783.
‘S Voormiddags alle præsent .
Wierd door den Heere Gouverneur overgelegd eene Missive door Zijn Excellentie den Heer Baron van Horst, Minister van Staat en oorlog Zijner Koninglijke Pruijssische Majesteid met het op eergisteren alhier gearriveerde Pruijssisch particulier Schip Azia aan Zijn Edele gerigt en luijdende als volgt.
‘Monsieur!’
‘Je puis la Liberte le 29: Dec: de l’ánnée passeé de demander á votre Excellence Sa protection pour Le Capitaine Jean van Oostveen qui Commande Le navire prussiën d’ Emden en Ostfrise , nomme Le président, PermetteZ que je fasse La même demande en faveur dú porteur de La Lettre presente Le Capitaine d’amiranté Hermanús Broers, qui Commande Le navire prussiën nommé L’ Asie , partant dú meme port d’ Emden et accompagné des Supercargúes Mes:rs Godefroi Melm, et George Henri Pansé les quels Sont destinés á aller pour Compte prussiën avec un chargement de marchandises permisses aux Indes Orientales, en Chine , et á tous les ports neutres ou ils peuvent êtres recûs.’
‘L’ amitié et la bonne intelligence parfaites qui régnent entres Nos Souverains me Sont espérer, que votre Excellence aura La bontés d’accordér Ses bonnes graces, tant au Capitaine d’ amirauté Broers qu’aux Supercargues quand leur route devroit les obliger de relacher dans quelqúes ports de vos Dominions. Comme la guerre presente rend le transport difficile aux vaisseaux des puis fances belligerantes, il se pourroit, que le chargement pût être, même de quelque utilité pour les Contrées Sous vos ordres, Votre Excellence voudra donc bien permettre, que j’ose reiterer la priere faite, d’accorder toute protection ace novire prussien , en assurant d’une reprocite parfaite dans tous Le cas possibles, comme de ces Sentimens de la plus taute Consideration, que j’ai l’honneur d’étre.’
’/:onderstond:/’
‘Monsieur - de votre Excellence tres humble et tres obeissant Serviteur/: was geteekend:/ J: A: K: Baron de Horst ministre d’ Etat de S: M: Le Roi de Pruisse’
’/: in margine:/ Berlin le 9: Nov: 1782.’
Naar welkers Lectuure is verstaan, omtrend het gedagte Schip Azia inselvervoe [.....] te handelen, als met het onlangs hier meede aangeweest Zijnde pruijssisch part:r Schip de Præsident en dienvolgens het voornoemde Schip Azia alhier t’ admitteeren en het selve de noodige gerieflijkheeden t’ accordeeren.
Vervolgens Exhibeerde den Heer Secunde en Hoofd administrateur Pieter Hacker een Factuur der goederen, waarmeede het op den 2: deeser van Batavia alhier gearriveerd hollands particulier Schip de Nephtunus is belaaden, na welkers resumptie is verstaan een afschrift van deselve factuur te houden op’t negotie Comptoir ten einde naderhand nodig werdende geoordeeld eenige goederen uijt de Lading van het voormelde Schip de Nephtunus voor d’ E: Compagnie in te koopen, men als dan Zig sal kunnen reguleeren naar de prijsen derselve volgens de voormelde Factuur.
Waarna is geleesen het onderstaende Request van den Capitain van het ter Rheede leggend deens Particulier Schip Coppenhagen Hans Kappel.
Aan den wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg Raad Extra ordinaris van Neederlands India, mitsgaders Gouverneur aan Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Edelen Agtbaaren Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren!’
‘Geeft met de meeste Eerbied te kennen Uwer Wel Edele Gestr: en Ed: Agtb: ootmoedige Dienaar Hans Cappel, commandeerende het Deens part:r Schip Coppenhagen leggende geankert ter Rheede van Cabo de goede Hoop.’
‘Dat den Supp:lt bij het op Zeijlen van deese Rheede door den harden Zuijd Oosten wind genoodsaakt zijnde geworden op de buijten Rheede met Zijn voorsz: Bodem te moeten ankeren door de Selve Stormenden wind van Zijn ankers was geslaagen en vervolgens al Zijlende en drijvende gekoomen Zijnde, tot op de ordinaire goede anker plaats bij het Robben Eijland , alwaar bij het præsenteeren van een Tweede Anker den Supp:lt het ongeluk heeft gehad om met Zijn voorsz: Bodem op de klippen te Stooten dermaten, dat men bij ondersoek het also noodig geoordeeld het voorsz: des Supp:lts Schip te moeten Kielen, waar toe de Saldanhabaaij alleen bequaam Komt te Sijn.’
‘Weshalven den Supp:lt de vrijheid neemt hem met den meesten Eerbied te keeren tot UWel Ed: gestr: en E: Achtb: met ootmoedig versoek dat het van derselver gunstig welbehaagen gelieve te Sijn aan hem Supp:lt te permitteeren, om met Zijn voorm: Bodem naar de Saldanhabaaij te moogen Steevenen, en denselven bij arrivement aldaar, des nodig Zijnde te kielen en behoorlijk te repareeren.’
’/:onderstond:/ ‘T welk doende &:a /:was geteekend:/ Hans Cappel’
Op het welk beslooten is aan ged:e Capitain te permitteeren met Zijn onderhebbenden Bodem naar de Saldanhabaaij te Zeijlen om aldaar van de bekoomene schaade, te werden gerepareerd.
Wijders ingediend Zijnde het Rapport der vervaardigde papiere munten geduurende d’ afgeweekene maand April.
Aan den Wel Edelen Gestrengen heere M:r Joachim van PLettenberg Raad Extra Ordinair van Neederlands India, mitsgaders Gouverneur van Cabo de goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a neevens den E: Achtbaaren Politicquen Raad.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren!’
‘Uwe wel Edele gestr: en E: Achtb: aan de onderget: hebbende gelieven op te draagen het doen drukken en slaan der Pergamenten en papiere munten die mits het gebrek aan Contanten hebben moeten werden g’introduceert, mitsg:s om die vervaardigde munt vervolgens te Teekenen, Zo hebben wij ter pligtschuldige voldoening van dien gecontinueert en ‘t bedragen van 28413 rijxd:s en 4 Stver:s aan papiere munten gedrukt ende geslagen ende Sulx in de volgende Quantiteit en differente waerde nam:’
‘
| 1980 p:s van | 10 rd:s ieder | rd:s 19800:- |
| 802 d:o d:o | 4 d:o d:o | d:o 3208:- |
| 619 d:o d:o | 3 d:o d:o | d:o 1857:- |
| 400 d:o d:o | 2 d:o d:o | d:o 800:- |
| Zijnde de volgende door de drie Laatste Ondergeteekendens geteekend. | ||
| 1000 p:s van | 1 rd:s ieder | d:o 1000:- |
| 1000 d:o d:o | 3/4 d:o d:o | d:o 750:- |
| 1508 d:o d:o | 1/2 d:o d:o | d:o 754:- |
| 508 d:o d:o | 1/4 d:o d:o | d:o 127:- |
| 600 d:o d:o | 1/8 d:o d:o | d:o 75:- |
| 1010 d:o d:o | 2 Stuijvers | d:o 42:04: |
| Somma | rd:s 28413:04: |
| 1980 p:s van | 10 rd:s ieder | rd:s 19800:- |
| 802 d:o d:o | 4 d:o d:o | d:o 3208:- |
| 619 d:o d:o | 3 d:o d:o | d:o 1857:- |
| 400 d:o d:o | 2 d:o d:o | d:o 800:- |
| Zijnde de volgende door de drie Laatste Ondergeteekendens geteekend. | ||
| 1000 p:s van | 1 rd:s ieder | d:o 1000:- |
| 1000 d:o d:o | 3/4 d:o d:o | d:o 750:- |
| 1508 d:o d:o | 1/2 d:o d:o | d:o 754:- |
| 508 d:o d:o | 1/4 d:o d:o | d:o 127:- |
| 600 d:o d:o | 1/8 d:o d:o | d:o 75:- |
| 1010 d:o d:o | 2 Stuijvers | d:o 42:04: |
| Somma | rd:s 28413:04: |
’/:onderstond:/’
‘In’t Casteel de goede Hoop Ult:o April 1783 /:was geteekend:/ J: J: Le Sueur, G: H: Cruijwagen, O: G: De Wet, W: f: V: Reede van Oudshoorn, P: D: Boonacker.’
So is verstaan het bedraagen derselve ter Somma van rd:s 28413 1/2 bij ‘S Comp:s grote geld Cassa te doen inneemen en vervolgens over te brengen in de dagelijxe of Kleene Cassa ter uijtgave en verantwoording van den Cassier
Sijnde voorts op het diesweegens in Scriptis gedaen versoek door den Boekhouder en negotie Overdrager Casparus van Eerten aan denselven geaccordeerd aan de heeren Majores onder ‘S E: Comp:s papieren over te senden een versoekschrift ten obtenue van de qualiteid en gagie van ondercoopman en’t Selve met een gunstig voorschrijVens t’ appuijeeren.
Laatstelijk is den Capitain bij de Vierde Comp: burger Infanterie alhier Johannes Mattias Bletterman hier om bij request versoek doende ter sake sijner Lichaams debiliteit van het verder waarneemen dier functie Ontslagen
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de goede Hoop ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur
C. 164, pp. 434-443.¶
Dingsdag den {17830513} 13 maij 1783
‘S voormiddags alle præsent .
Heeft den heere Gouverneur ter vergadering voor gedraagen dat de resp: predicanten deeser Caabse gemeijnte d’ Eerw: Johannes fredricus Bode, Johannes Petrus Serrurier en Christiaan Fleck Zijn Edele hadden te kennen gegeeven, dat Zij als Zig eenelijk van haare gagiën en Emolumenten moetende Sustenteeren, nu al een geruijmen tijd herwaards door d’ Excessive en meer en meer toeneemende duurte der Leevensmiddelen en andere in de huijshoudingen onOntbeerlijke behoeftens, het een en ander beswaarlijk uijt hunne Voorsz: gagie en Emolumenten konden goed maaken, maar daarbij van haare eijgene middelen moeten inschieten.
dat ook het huijshuur van Thien rijxd:s p:r maand, het welk aan haar uijt ‘S Comp:s Cassa wierde betaald dermaaten gering was, dat selfs geen gemeen Ambagtsman in een der afgeleegendste wijken van deese plaats daarvoor soude kunnen te regt raaken, Terwijl haare Randsoenen Zo wel in quant als qualiteid meede dermaaten gering en meerendeels Van dien aard waaren, dat Zij daar van geen nut in haare huijshoudingen hadden, ende selve uijt dien hoofde doorgaans maar voor’t geene daarvoor konden bekoomen, moesten van de hand Zetten.
dat wijders de Predikanten den buijten Kerken door de aan haare Pastorij en geaccrocheerde voordeelen een vrij beeter bestaan hebbende het dus seer oneijgen was dat de Leeraars aan de Hoofdplaatse Zig op eene bekrompener wijse Zouden moeten behelpen, met bijgevoegd versoek, dat het deesen rade mogte behaagen hier op favorabel reguard te neemen.
Waarop geconsidereerd Zijnde, dat betreffende ‘t huijshuur van Thien rd:s p:r maand hetselve altoos is aangemerkt op verre na niet toereijkend te Zijn dat de resp: Predicanten Zig daar voor van een woning maar eenigsints Convenabel met de waardigheid van’t ampt dat Zij koomen te bekleeden kunnen Voorsien en dat het ook inselver voegen omtrend hare kostgelden en Randsoenen geleegen Zijnde, de billijkheid dierhalven Vorderde, dat omtrend de melioratie Van haar Eerw: bestaan reflexie wierde geslaagen te meer, daar deselve bij haare prijswaardige personeele Qualiteiten het predikampt met den aankleeve van dien bij Continuatie met allen ijver en trouwe komen waar te neemen en men dus reeden heeft, weegens derselver dienst Zeer voldaan te Zijn is dierhalven eenpariglijk verstaan op de nadere approbatie der hoof Gebiedende Heeren Meesteren in’t patria ‘t huijsjhuur der resp: Caabse Predikanten tot Twintig en ‘t Costgeld tot vijffthien rijxd:s p:r maand te verhoogen, mitsgaders voor en in plaatse van’t randsoen, dat deselve tot hier toe hebben genooten aan ijder meede de Somma Van Vijffthien rd:s ‘s m:ds uijt ‘S Comp:s Cassa te doen betaalen, en bovensdien aan elk Ses ponden Specerijen ‘S Jaars te laaten verstrecken, Sullende wijders omtrend de buijten Predicanten alles op den ouden voet blijven
Wijders wierd door den Burger Alexander van Breda ingediend ‘t volgend request.
Aan den Wel Edelen Gestr: Heer M:r Joachim van Plettenberg, Raad Extra Ordinair van neederlands India, mitsg:s Gouverneur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie.
‘Wel Edele gestr: heer en E: Agtb: Heeren!’
‘Uwer wel Edele Gestr: en E: Agtb: needrigen Dienaar den Burger Alexander van Breda neemd in allen Eerbied de vrijheid te Vertoonen.’
‘hoe dat hij Supp:lt voor eenigen tijd Eijgenaar is geworden van seeker Thuijn in deese tafelvalleij bevoorens toebehoord hebbende den adjudant der burger CaVallerie alhier Johannes Jacobus Tesselaar dat hij Supp:lt sijnde te rade geworden tot gerief van zijn huijsgeZin op desselfs eijgen Land op te regten een Klijne waater moolen egter heeft gemeend, Sulx niet te kunnen doen, voor ende al eer daarom bij Uwe wel Edele Gestr: en E: Agtb: versoek gedaan en daartoe van deselve permissie te hebben geobtineerd.’
‘Waartoe den Supp:lt Sig verpligt vind te meer daar het Waater, waardoor Sodanig eene moolen Soude moeten werden gedreeven Soude dienen te werden genoomen van het water van het gebergte afkomende en het welk door Zijne Supp:lts thuijnland loopende, vervolgens moet dienen, Soo voor d’ andere beneedenwaerds leggende Thuijnen van d’ E E: Swanevelder en van Egten, den Oud Commissaris Jan Adolph Kuuhl den Burger Lieutenant Johannes Van Sittert en den Burger Adriaan Smuts als voor Comp:s watermoolens.’
‘Waaromme dat waater ten dien fine eene Seer geringe distantie uijt desselfs oude en Vorige Loop op Sijn Supp:lts grond Soude moeten werden afgeleijd, Edog Sodanig dat sulx in het minste nog geringste kan Strecken tot eenige præjudicie ofte benadeelinge van ijmand anders die van dat Waater gelijk bevoorens gebruijk moeten blijven maken gelijk den Supp:lt dan ook d’ Eere heeft, Uwe wel Edele Gestr: en E: Agtb: neevens deesen tot Speculatie aan te bieden eene Copie der Caart ofte afteekening van Zijn voorsz: Thuijnland, met aanwijsing daarbij der plaatse alwaer d’ aflijding van’t waater ende Constructie eener moolen Soude geschieden.’
‘den Supp:lt onder diepen Eerbied van gevoelen Sijnde, dat door d’ aflijding Van het Waater tot drijving eener molen op sijn Supp:lts eijgen grond ter aangeweesene plaatse aan het selve water, niet anders kan werden toegebragt, dan op eene geringe distantie eene Verandering in desselfs gewoone oude Loop dog waardoor hetselfe egter in geenen deele indien loop gelijk bevorens kan werden gestuijt nogte opgehouden en die aflijdinge dus niet kan Strecken tot eenige de minste Schade ofte benadeeling van ijmand daarbij belang hebbende en hij Supp:lt aan den anderen kant Uwe wel Edele Gestr: en E: Agtb: gerustelijk durvende Verseekeren, dat hij met het opregten eener klijne moolen, eenelijk g’intentioneerd is, deselve te doen dienen tot gerief voor Sijn eijgen huijsgeZin, om voor deselve het Jaarlijx benoodigd meeL tot brood te maalen, als meede soo veel garst, als hij Supp:lt tot Voeder voor Sijne paarden en Koebeesten nodig heeft te breeken, Sonder dat hij Supp:lt daarmeede beoogd eenig het minste ander voordeel voor sig omme voor particulieren, wie hij ook Soude moogen weesen te maalen, en dus Sulx te doen Strecken tot præjudicie en nadeel So van ‘S Colonies als andere molenaars flatteerd hij Sig overSulx dat Uwe wel Edele Gestr: en E: Agtb: dit Zijn versoek in gunstige reflexie neemen en; aan hem Supp:lt d’ opregting der VerSogte molen Sullen gelieven te permitteeren.’
’/:onderstond:/ ‘T welk doende /:was get:/ A: V: Breda’
Naar Lectuure van welk versoekschrift goedgedagt is het selve te Stellen in handen van Burgerraaden om de besitters der Thuijnen beneeden die van den Supp:lt geleegen, gehoord hebbende deesen Raade te dienen van Berigt, of d’ uijtlijding van het waater uijt desselfs teegenwoordige Loop, voor Soo verre den Suppliant Zulks tot het drijven eener moolen Zal noodig hebben tot eenige præjudicie voor de voorschreeve beneeden Leggende Thuijnen Zoude kunnen Strecken.
Sijnde voorts in Steede van den onlangs Ontslagenen Johannes Matthias Bletterman, weederom tot Capitain bij de Vierde Compagnie Burger Infanterie alhier aangesteld, den oud Eersten Lieutenant Johannes de Waal Arendszoon in wiens plaatse den Tweeden Lieutenant George Hendrik Bunding als Eersten Lieutenant Zullende moeten optreeden is den Vaandrig Johannes Verlee weederom tot Sous Lieutenant en den Burger Jan Andries Horak tot Vaandrig bevordert. Terwijl wijders aan den adjudant bij voorschreeve Burger Infanterie Hendrik Andreas Truter is toegevoegd den Rang als Eersten Lieutenant onder deselve burgerije.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In’t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare Voorsz:
[Signed:] J: V: Plettenberg
[Signed:] P: Hacker
[Signed:] R: J: Gordon
[Signed:] O M Bergh R:t en Secret:s
[Signed:] A: V: Schoor
[Signed:] J: J: Le Suéur