C187 v1.20
C. 187, pp. 92-97.¶
Donderdag den {17900506} 6 May 1790.
bij omvraage alle present dempto den Heere Gordon.
Door den Capitain van ‘t Ceilons retourSchip Huijsduijnen A: J: Koek gepresenteerd Zynde het Volgende request
Aan Den WelEdeleGestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Achtb: Raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: E: Agtbaaren Heeren!’
‘De Capitain van ‘t repatrieerend Schip Huysduijnen A:J: Koek neemt de Vryhyd UWEd: Gestr: en E: Agtb: te Kennen te geeven:’
‘Dat den Lieutenant op Zyn onderhebbende Bodem gen:t Andries Spin, volgens geannexeerd Certificaat van den Chirurgyn in S Comp:s hospitaal, genoodzaakt is alhier overteblyven:’
‘En dat de Zeer debile toestand van de Supplt: en ook van Zyn Capitain Lieut:t vorderen, dat hy met een bekwaam officier worde geadsisteerd:’
‘Terwijl ook, de Kostbaare laading van de Comp:ie vooral deeze Voordragt noodZaakelijk maakt’
‘Suppliceerd hij UWEd: Gestr: en E: Achtb: om de aangevoerde reedenen, en motiven gantsch needrig dat ‘t wel dezelve gelieve te behaagen, dat Supp:lt tot het gelukkig vervorderen Zyne ryze, met Zoodanig bekwaam perZoon te willen adsisteeren, als UWEd: gestr: en E: Agtb:s voor het belang der E: Comp:ie meest nodig Zullen oordeelen’
’/:onderstond:/’
‘T ‘Welk doende &: was geteekend:/ A: J: Koek’
‘Den ondergeteek: Chirurgijn van S Comp:s Hospitaal Certificeere met deeze, dat de E: Manhafte H:r Lieut:t And:s Andriesz Spin thans als impotent in ‘t hospitaal Zynde, niet in Staat is, zyn reize met het gereed Leggend Schip Huysduijnen in dienst te kunnen vervorderen’
‘/onderstond:/’
‘Cabo de Goede Hoop den 6 May 1790 /was geteekend:/ A: Bliesefki’
En is in aanmerking van de daar bij ter needer gestelden reeden en motiven, en tot behoud van deezen kostbaaren bodem verstaan, in’t VerZoek van den Supp:lt te moeten Condescendeeren, en Overzulx op de declaratie door den Equipagiemeester deezer Gouvernements Cornelis Cornelisz gedaan, dat Zig thans ter adsistentie van den Supp:lt alhier niemand aan handen bevond, als den geZaghebber van ‘t gestrand Scheepje de Helena Louisa Leendert Stoll, teegens dewelke den Heer Independent fiscaal van Lynden betuijgde geene actie in Cas van Wan de Voir of pligtversuym bij geleegendhijd van ‘t Stranden van Voorschr: Scheepje te Kunnen inStitueeren, Zo als Zyn Ed: daar van ter Eerste vergadering de Stukken en bewijzen Zoude overleggen, goedgevonden ged: Leendert Stoll in Zyn qualiteit van Capitain Lieut: op voorsz Schip Huysduynen met behoud van Gagie en præmie te plaatzen, en naardien de Kortheid des tyds niet komt toe te laaten, dat hy Stol Zyne verantwoording weegens den Inventaris der onder hem gestaan hebbende Scheeps Equipagie Goederen præsteere, Zal, indien daar aan by de Examinatie alhier bevonden word, iets te ontbreeken, van het Zelve Eerbiedig Kennis worden gegeeven aan de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren, ten einde daarop Zoodanig te disponeeren als Hun WelEdele Hoog Agtbaares zullen Komen goed te Vinden
Aldus Geresolveerd en Gearresteerd in ‘t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare Voorschr:
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Sueur
[Signed:] J: N: S: van Lijnden
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] W:F: V: Reede van Oudtshoorn.
met referte aan mijne aantekening bij de resolutie van den 2:de Octbr: 1789.
C. 187, pp. 98-103.¶
Zaturdag den {17880508} 8 May 1788
Bij omvraage alle present - demptis de Heeren Gordon en De Wet
Wierd door den onderkoopman Adriaan Mossel P:r ‘t Schip Maccassar alhier aangeland, verzoek gedaan, om van die bodem te worden afgeschreeven, en Wederom geplaatst op ‘t Schip Nieuwstad , in welk Verzoek verstaan is te Condescendeeren, en werd dierhalven den Soldy Boekhouder gequalificeert deeze verplaatzing te doen.
Voorts wierd door den Capitain Simon Laurentius Commandeerende het Schip de Unie bij request verzogt, omme tenbehoeve van Zyne onder hebbende Bodem te genieten Zodaanige Equipagie goederen, als bij eene Specifique Lijst door hem Zyn opgegeeven, waarop beslooten is den Equipagiemeester te gelasten, de by die Lyst vermelde goederen, aan Voorschr: Bodem te Verstrekken, in Zo verre dezelve aan handen komen te Zyn
Nog wierd geleesen een geschrift door den Heer Trublet ingediend Luydende
‘Cap de Bonne Esperance le 6 May 1790’
‘Monsieur Le Gouverneur!’
‘Jai L Honneur de vous demander votre agrement, pour que M:r Le Ch:r Marin Lieutenant au Regiment Suisse de Meuron puisse Se debarquer du Vaisseau de la Compagnie Sur le quel il S est embarque a Ceylon , pour passer en Europe , cet officier n’ ayant aucune affaire en hollande, desire rejoindre Sa famille le plus promptement possible, je lui procure un passage Sur un Battiment anglois , destine pour L’orient, que jai preté pour porter les troupes que etoeint Sur le Navire le Compte de Convay et les Equipages des Navires Naufrages la Diane et L’ éclair j’ose esperés Monsieur Le Gouverneur que Vous acquieserés a ma demande, qui n’a pour but que d’obliger cet officier:’
‘Jai L’ honneur de vous remettrê, cy point copie de la lettre que vous m’ aves demandé’
‘/onderstond/’
‘Monsieur Le Gouverneur /lager:/ Votre tres humble et tres obeissant Serviteur /:was geteekend:/ Trublet’
Waarop beslooten is het Zelve geschrift te wyzen van de Hand
Wyders wierd geresumeert een request gepresenteert door Jean Baptist Dominique de Palignij luydende
Aan den WelEd: Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie
‘WelEdele Gestrenge Heer en E:E: Achtb: Heeren!’
‘Jean Baptiste Dominicque de Polligny Lieut:t bij het Zwitschers regiment de Meuron te Ceylon in GuarniZoen, Zyne Demissie geobtineerd hebbende en per ‘t Schip Huysduynen alhier aan geland, is van UWEd: Gestr: en Ed: Achtb: ootmoedig Versoekende hem van die Bodem te willen laaten afschrijven, en te permitteeren met een Fransche of dan wel Noord Americaan schip van hier naar Frankryk of Mauritius te vertrekken alzoo zyne omstandigheeden van hem Vorderen Zig niet naar Holland te begeeven.’
‘/onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /was geteekend/ De Polignij.\Het welk insgelijks van de hand is geweezen’
Aldus Geresolveert en Gearresteert In ‘t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare Voorschr:
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Sueur
[Signed:] J: N: S: van Lijnden
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
met referte aan mijne aantekening bij de resolutie van den 2:de Octbr: 1789.
C. 187, pp. 104-169.¶
Dingsdag den {17900511} 11 May 1790
S’ voordemiddags alle present dempto den Heer Collonel Gordon:
Door de Heeren Raadsleeden Le Sueur en van Reede van oudtshoorn; ter voldoening van de bij resolutie van den 27 April Jongstl: op hun Ed: gedecerneerde Commissie, op heeden gediend Zijnde van een ampel berigt, houdende het geene door ged: Heeren reeds tot redding van ‘t verongelukte Scheepje de Helena Louisa was beraadslaagd, en verders wel derzelver Consideratien en advis, noopens ‘t geene men ter bereikking van dit Salutair oogmerk Zoude konnen in ‘t Werk Stellen, is dit berigt by dier resumptie bevonden Van navolgende Inhoude.
Aan den WelEdel Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie
‘WelEdele Gestr: Heer en E:E: Achtb: Heeren!’
‘UWEd: Gestr: en E: Achtb: de ondergeteek: meedeleeden deezer vergadering bij Extract Resolutie van den 27 April jongstl: hebbende gelieven te Committeeren, om met de Zee Capitain Christiaan van Veerden, Francois Duminij, Jan Kraaij en Klaas Keuken, dewelken volgens eene op hen lieden door den WelEd: Gestr: Heer Gouverneur gedecerneerde Commissie, hebben gediend van Rapport weegens hunne bevinding nopens den toestand van ‘t in den Storm van den 12:e bevoorens gestrand Scheepje de Helena Louisa in nader overleg te treeden, en Zoo met deezen als andere Zeekundigen en Particulieren welken hy zouden vermeenen hun in deeze Zaak eenige Ellucidatie en aangeevinge te Zullen kunnen proCureeren, te projecteeren en beraamen alle Zulke Schikkingen en maat regulen, als met eenige hoop van goede Succes Zoude Kunnen worden in’t werk gesteld, omme aan ‘t heilzaam oogmerk UwerWelEd: Gestr: en E. Achtb: te voldoen; tendeerende, om op de best mogelyke en minst kostbaare wijze opgem: Scheepje van ‘t Strand af te brengen, en weder tot den dienst der Ed: Comp:ie te herstellen, en voorts zodanig te handelen, als by voorm: Extract resolutie breeder geExtendeert, en UwEd: Gestr: en E: Achtb:s te dienen, van derzelver Consideratien en advijs, Zo hebben de ondergeteek:s ter opvolginge daarvan op den ontfangst van het zelve eene Comparitie belegt, met voorsz: ZeeKundigen in byweezen van den Equipagiemeester ten deezen Gouvernemente Cornelis Cornelis, den Capit:n Lieut:t Leendert Stoll, welke voorsz: Bodem heeft gecommandeerd, en den Baas der Scheeps Timmerlieden alhier Myndert van Eyk en nodig geoordeeld aan de Zelve voor te houden de volgende poincten’
‘Als vooreerst, of Zij van oordeel waaren dat ged: Scheepje de Helena Louisa door het voorsch: ongelukkig geval Zodanig Zoude zijn ontramponeerd geraakt, dat Schoon al van ‘t Strand aftebrengen Zynde, niet meer in Staat Zyn zoude om Zee te bouwen ten anderen, of thans aan dat Kielje uitterlyk Zo veele defecten te bespeuren Zyn Zoude, dat daaruit eerder te veronderStellen Zyn, dat niet meer Zoude Kunnen dienen, en dies de aan te wendene onKosten te Vergeefs Zyn en voor Verlooren Zouden moeten worden gereekend.’
‘Ten derden, Zo men egter het teegendeel oordeelde, of men dan in Staat Zyn Zoude, dat vaartuyg van Strand en in vlot water te brengen, en welke middelen daartoe diende te worden in het werk gesteld; en Eijndelijk welke materialen in Zoodanig geval Zouden benodigd Zyn, om meerged: Kieltje in de Eerste plaats om te brengen, en Vervolgens reparabel bevonden wordende, in Vlot water te brengen met de Calculatieve onKosten.’
‘Op de Eerste vraage hebben dezelve Koomen te antwoorden, dat dewijl ged: Scheepje met de eene Zyde teegens het Strand en in ‘t Zand Zat, men daarover niet konde oordeelen, en dus Zoude moeten worden afgewagt, tot dat het zelve om gekenterd was’
‘Op de tweede, dat voor Zo verre dat Scheepje blootlegd, Zij daar aan geen de minste Schade hadden Kunnen bespeuren, dus die Zoude moeten resideeren op die Zyde, waar op teegens ‘t Strand legt.’
‘Met betrekking der twee volgende vragen Zig refereerende aan ‘t geene Zy dien aangaande in hun rapport hadden voort gebragt:’
‘Uit deeze antwoorden naar der ondergeteek: gedagten niets Zeekers kunnende worden opgemaakt, meenden wij noodzaakelyk te Zyn, die officieren nog te moeten voorhouden, of Zij, dan Konden bepaalen of te mogelykheid of de onmogelykheid om dit Scheepje te redden en gelyke proportie tegens den anderen Stonden, en er dus Zoveel voor als teegen was: dan wilden dezelve Zig hier over niet uitlaaten, Zig blyvende houden aan hun gegeeven rapport’
‘Waarom de ondergeteek: nodig oordeeld en hier by nog eindelyk te moeten voegen, of dan meenden dat de Zwaarigheid grooter Zynde dan de mogelykheid, de regeering voorzigteger Zoude doen van alle verdere pogingen afte Zien. -‘
‘Waaromtrend Zwaarigheid hebbende gemaakt Zig te Expliceeren, of Zulx te avoueeren, alleen hebben de ondergeteek:, uit de grosso modo gedaane opgaave van de benodigde materialen tot dit werk Zo daartoe S Comp:s weegen Wierde getreeden, volgens de hun van ‘t Negotie Comptoir gesuppediteerde prijzen Konnen ontwaaren, dat de Calculative onKosten Circa 4000 ryd:s inKoops Zoude beloopen, waar by den Equipagiemeester nog kwam te declareeren, dat alle deeze touwen eens in ‘t water gebragt geworden Zynde, niet weder tot het gewoon gebruik waartoe gedestineerd Zyn Konde worden geEmployeerde.’
‘Hier in dan niet naar genoegen geslaagt Zynde, meenende ondergeteek: te moeten gebruik maken van ‘t geen UWelEdele Gestr: en E: Agtb:s in de tweede plaats hebben gelieven voorteschryven, namentlyk om ook ‘t gevoelen en advijs van andere zeekundigen, of wel Particulieren alhier in te neemen, en hebben dezelven dienvolgens de Kapitainen van de thans alhier aanweesende uitkomende Scheepen / hebbende die ter toen reeds gedepecheerde en zeedert vertrokkene retourbodems dewijl door hunne drukke beezigheeden wierden belet, verzogt, te moogen worden geExcuseerd, om tot deeze Commissie te vaceeren of laaten appoincteeren, ten einde Zig neevens de ondergeteek:s, den voorm: Equipagiemeester den gezaghebber van ‘t gestrand Scheepje, en den baas der Scheepstimmerlieden naar ‘t Strand, alwaar meerged: Kieltje lag te begeeven, om naar oCulaire inspectie van den toestand van dat Vaartuyg te hebben genomen, hun te dienen van hare consideratien; Ter plaatze voorn: gekoomen Zynde; hebben dezelve ged:te vaartuyg van rond Somme bezien, en Zig vervolgens binnen in ‘t Zelve begeeven, en dewijl voor Zo verre de Situatie Zulks, wilde permitteeren, geene gebreeken aan ‘t Zelve konde bespeuren, waaren dezelve ook van gevoelen dat het gat, waar door ‘t water by de vloet wierd ingelaaten, moeste geleegen Zyn in de Zyde van ‘t vaarthuyg waar op teegen ‘t Strant kwam te leggen, en dus om daar van verZeekert te worden, geen ander middel overig bleef, dan het zelve over te haalen op de andere Zijde, waartoe dezelve middelen en materiaalen kwaamen op te geeven, als Voorm: Gecommitt:s in hun rapport met byvoeging, dat Schoon al by de gelukkige reussitie der omkentering van ‘t Scheepje de daar aan bevonden wordende Breuken konden worden gerepareerd en ‘t Zelve daardoor in Staat gebragt, om weeder Zee te kunnen bouwen, ja de mogelykhyd ook al daar Zynde, om ‘t Zelve by Hooggety ‘t geen Zoude moeten werden afgewagt in vlot water te brengen, Verscheide omstandigheeden, bij voorbeeld: een opkoomende N W:te Wind, welke de Zee op deeze Stranden door gaans onstuijmig maaken, indien tusschen tydt alle de aangewende moeyte en kosten Zoude konnen Verydelen, dewyl dat Scheepje omgekenterd Zijnde, en dus met het Dek of Zogen: platte Zyde na Zee leggende, veel meer gevaar kwam te loopen, om door de minste Storm verbrijZeld te worden, dan in de gestalte waarin het nu kwam te leggen, en dus dat deeze Zwaarig heeden by den anderen genomen, hun beletten hieromtrent iets met verzeekering van goed Succes, te Kunnen aan de hand geeven, of aanraaden.’
‘Ook hiermeede het twyfelagtige in deezen niet Zynde weggenoomen geworden, hebben de ondergeteek: omme in allen deelen aan de geEerde Intentie UwerWEd: Gestr: en E: Achtb: te beantwoorden, Zig Verpligt geoordeeld te moeten beproeven of Zij bij deezen in geenen der IngeZeetenen niet gelukkiger Zoude moogen Slaagen, dan ook hier in heeft het hun niet mogen gebeuren, hunne Wensch vervuld te Zien dewijl een hunner, welken de ondergeteek: met eenige Zeekerhyd Konde Oordeelen, dat door Zyne omstandigheeden best in Staat Zyn Zoude tot onderneemingen van dien aart, Schoon by herhaaling heeft betuygt niet alleen geene Zo groote Zwaarigheid te vinden, nog Zo groote Kosten nodig te hebben, om dat vaartuyg, Zo als nu nog lag niet alleen om te wind en, maar Zelf ook, na dat zoodanig Zoude Zyn gerepareerd geworden, dat met gerustheid aan de Zee konde worden betrouwd, egter nietteegenstaande onze dringenste persuasien en beloften van alle mogelyke hulp en ad sistentie S Comp:s weegen, niet heeft Konnen worden gepermoveerd, aan der ondergeteeK voorstel te voldoen, dewijl declareer dat door verscheide hem dringende beezigheeden en ander byzondere motive verhindert wierd daar in te treeden.’
‘Dan niet teegenstaande dit aller, dewijl evenwel meergem: vaartuyg ‘t welk naar ‘t uiterlyk voor komen en naar des ondergetee[.....] geringe kundigheeden, over diergelyke Zaaken nog Zich veele goede hoedaanigheeden Scheijnt te bezitten, en geene onoverKomelyke defecten te hebben, en Waar van d’ E: Comp:ie gemerkt desselfs Sterke Constructie, waar van volgens het oordeel Zelf van des Kundigen, weinig weergaa te vinden is, nog een aantaal Jaaren Zeer veel dienst Zoude Konnen trekken, ja? dat meer is, daar Voor onze oogen hebben moogen Zien dat, om geen Exempel aan te haalen van ‘t Engelsch Schip, dat mogelyk in Voordeeliger omstandigheeden op ‘t Strand is geweest, ‘t Deensch Comp:s Schip de Ervprins van Augustenburg ‘t welk op den Dag Zyner komst ter deezer rheede indezelfde Storm meede ‘t ongeluk hebben getroffen van Zyne ankers geslaagen en op Strand gesmeeten te worden, Schoon vrij groot en hoog en droog op ‘t Strand heeft gezeeten met minder hulp dan wy tot Zoo een Werk zouden Kunnen toebrengen, zig niet alleen van het drooge heeft afgewonden, maar Zig reeds ter deeser rheede bevind, hebbende ondergeteek:s om niets onbeproefd te laaten, gemeent verpligt te Zyn voor en aleer UWEd: Gestr: en Ed: Achtb: tot het eindelyk besluyt Zouden behoeven te Komen, te weeten, om dikwils ged: Scheepje de Helena Louisa by publicque vendutie S Comp:s weegen te laaten verKoopen, aan UWEd: Gestr: en E: Achtb: een twee leedig voorstel te doen welks eerste UWEd: Gestr: en E: Achtb: Zelfs Scheynen te gouteeren, namelyk om te bezien of men dit werk Zoude Kunnen verrigt Krijgen bij een Publicque aan besteeding, waar bij de minst aanneemende Zig zoude verpligten om meerged: Kieltje om te wenden, en na dat van Zyne bekomen Schade Zoude Zyn gerepareerd geworden, in vlot water te brengen, waartoe de aanneemer of aanneemer S Comp:s weegen Zouden Kunnen worden geadsisteerd met Zoo veele manschappen, en verder Zoodaanige ankers, Balken Jyn Blokken kaap staanders, leedige Leggers &:a als tot dit werk zoude benoodigd oordeelen, en denzelven verder zoodanige andere Materialen, als Zoude Komen te VerZoeken, en in de Maguazynen voor handen en te Missen Zyn, voor Zyne of hunne reekening kunnen worden Versterkt, waar by wijders als een voorwaarde Zoude dienen te worden gevoegd, dat Zoo het den aanneemer gelukte, te vaartuyg om te Wenden, en men als dan by nader onderzoek ontwaarde, dat de Schaade aan ‘t Zelve door de Stranding toe gebragt, Zoo groot was, dat alle Verdere reparatien onmogelyk, of de daartoe te impendeeren Kosten te hoog Zoude loopen, aan denzelven egter de hem besprooken Penningen tot zoo verre Zoude worden betaalt’
‘Terwijl ondertusschen de goederen tot dat vaartuyg behoord hebbende, beneevens die welken by den Inventaris loopen, tot Zoo lange zoude moeten blyven onverkogt en oningenomen, tot dat men Zal hebben gezien, Welken uitslag deeze Pogingen Zullen hebben gehad, en Zoude dan van der ondergeteek: inZien dienstig Zyn, dat de overheeden van dat Vaartuyg Zoo Zulx nog niet mogte geEffectueerd Zyn, verantwoordelyk wierden gehouden, voor het geen, aan dit een en anderen kwam te ontbreeken.’
‘En belangende de tweede Consideratie bij aldien ook de eerste onverhoopt niet mogte gelukken, Zoude dan gemeld Kieltje Zo als zig thans bevind, met beide de Masten en ‘t nog staande Wand, Zonder dat nog daarvan, nog uit het zelve iets Zoude mogen worden genoomen, by Publicque vendutie, dienen te Worden Verkogt, met deeze byvoeging, dat Zoo wanneer de koper naderhand evenwel mogte bevinden, dat er kans voor hem Zyn Zoude, [.....] ‘t zelve te redden, wanneer teffens aan Zoodanigen Koper Zoude Kunnen worden toegeZegt, deZelfde bystand en hulpe als hier boven is geproponeerd, by de aan besteedinge aan den aanneemer of aanneemers te belooven aan denZelven niet alleen Zullen worden te rug gegeeven Zyne uytgeloofde Penningen, maar ook S Comp:s, weegen toegeweesen een Præmie van Een Duyzend Ducatons.’
‘Zoo dit voorgestellde de Eer had, de goed keuringe UwerWelEdele Gestr: en E: Agtb:s wegte dragen, meenende ondergeteek:s nog de Vryheid te moeten neemen, UWEd: Gestr: en E: Achtb: in Consideratie te geeven, of het niet allernood zaakelykst Zyn zoude de uit voering dan ten allerspoedigsten door ‘t uyt vaardigen der nodige advertentien aan ‘t Publiecq te bewerkstelligen, dewyl Zomtyds door verder delayeeren de beste beraamste middelen, met betrekking voor al tot het reeds begonnen, Winter saisoen en ‘t dagelyx te wagten Zynde Stormagtig weer, Zoude konnen worden verydeld, en ter leur gesteld.’
‘De ondergeteekende hebben de Eer deeze te laaten dienen voor haar need rige Consideratie en advys. /Was geteekend:/’
‘J: J: Le Sueur, W: F: V:r: van Oudshoorn /in margine:/ overgegeeven in Raade den 11 May 1790.’
Waar over met rypen raade gedelibereerd, en Voorsz: heeren voor dezelve reeds genoomen moeyte in deezen bedankt Zynde, is, in aanmerking van de reedenen, en Motiven by dat berigt ter needer gesteld ‘t meest met S Comp:s belangens overeenkomtig geoordeeld te amplecteeren ‘t middel door meerm: heeren voorgesteld, omme namentlyk dit werk publicq aan den minst aanneemenden aantebesteeden, en dienvolgens goed gevonden dikwils gemelde heeren Le Sueur en Van Reede van oudtshoorn te verZoeken, en te qualificeeren, tot het ontwerpen van de Conditien en voorwaarden, op welke deeze aanbesteeding Zoude behooren te geschieden, ten einde Zoodaanig ontwerp ingeKomen Zynde, daarop terstond nader en finaal te disponeeren.
Hier na wierd door den Heer Independent Fiscaal van Lynden geExhibeerd het volgende Vertoog, waarby geannexeerd waaren verscheide bylaagen welk vertoog was luijdende als volgt
Aan den Raade van Politie des Casteels Cabo de Goede hoop
‘WelEdele Gestr: Heer en E:E: Achtb: Heeren!’
‘Zoo ras den ondergeteek: Independent Fiscaal deezes Gouvernements uit de Misssive van de hooge Regeering te Batavia met ‘t part: retour Schip Eik en Linde alhier aangebragt, en ter lectuure aan deeze Raadsleeden rond gezonden, hadde vernoomen, ‘t geene er op die Bodem by Vertrek van Indias hoofd plaats was Voorgevallen, heeft hy, teneinde geene vertraaging hier door in derZelver voorsz: ryze te veroorZaaken, Zyn officie dadelyk doen Werkzaam Zyn, en dies aangaande alle mogelyke verKlaaringen Zoo pertinent doenlyk doen inwinnen, beEedigen en recolleeren, ten einde te Kunnen ontdekken of er iets en wat ten lasten van den op dit Schip Gedistineerden Slaave Jonge Boekoe, in ‘t voorhanden Zynde geval te vinden is?’
‘Dan uit alle dezelve ‘t Zy ieder afzonderlyk of te Zaamen in Concreto beschouwd, geene de minste palpable præsumptie, veel min halve preuve laat Staan eenige de Minste Schaduwe van bewys van meede plichtigheid, aan den gebeurden opstand hebben Kunnen opmaken, Zo heeft den ondergeteek: Zig ampts halven verpligt gevonden deeze poursuites teegens den gedetineerd en verder te moeten Staaken, te meer nademaal de Presumptie dat een Mensch van Zyne reets zoo verre gesteege jaaren, Zig met een weerloos meisje, zyn eigen Kind, niet vrywillig en Zonder reedenen Zal gaan bloot stellen en resqueren aan den onzeekeren uytslag van eene Zoo momentaneele als in de gevolgen aller gevaarlykste, en te gelyk aller gruwelykste en hoogst Straffbaarste misdaad, eerder voor Zyn onschuld komt te militeeren’
‘Van al ‘t welke UWEd: Gestr: en E: Achtb: ten klaarsten Zullen overtuygd worden, wanneer ‘t dezelve Zal behaagen de ingewonne verklaaringen, Welke hij de Eere heeft alle hier bij overteleggen, maar even en Fugitivo Oculo in te Zien’
‘Den ondergeteek: neemt over Zulx de vryhyd aan deezen Raade te verzoeken, deeze Stukken by eene beKwaame Scheeps geleegendhyd, aan de hooge Edele regeering van Neederlands Indien, ter Informatie van hoogst dezelve, te willen overzenden’
‘/onderstond:/’
‘Exhibitum den 11 Maij 1790 / was geteekend:/ J: N: S: van Lynden’
Over welks inhoude gedelibereerd Zynde, is om de de daarbij geposseerde reedenen beslooten in ‘t verZoek van Voorschr: Heer Independent Fiscaal te Condescendeeren en over Zulx dit Vertoog met daarby en neevens overgelegde Stukken bij eerste bekwaame geleegenhyd aan de heeren der hooge Indiasche Regeering ten fine als ‘t Verzoek legt overtezenden.
Vervolgens geliefde den Heer Gouverneur in raade te prodiceeren, Zeeker missive aan Zyn Ed: geschreeven door den thans alhier aanweesenden en Voor ‘t Guarnisoen van Ceylon gedistineerden Capitain Le Clercq luydende dezelve missive
‘Monsieur Le Gouverneur’
‘Jetois ala veille de Vous Suplier malgrê le mauvais etat de ma Santê de me faire changer de Vaisseaux a cousê les indignitê Sans nombre que le Capit:n du Gouverneur Gen:l Mossel a Commises a mon egard, mais une crise vialente qui mest Survenue avant - hier chez M:r Brant et qui depuis ne m’a laisse aucun repos, m’a donné a connoitre l’ impossibilitee dans la quelle je juis de me remettrê actuellement en mer, vous priant de trouver bon Mons:r le Gouverneur, qui j’ attendê la premiere occasion pour Suivre ma destination’
‘Si cependant je ne me retablissoir pas d’ici â quelque tems, je prendrois peut etre le parti de remercier la noble Compagnie en Vous priant d’accepter ma demission, mon project etant alors de retourner dans mon paye native’
‘Je suis avec le plus profond respect’
’/:onderstond:/’
‘Monsieur Le Gouverneur /lager:/ votre tres humble et tres obeisant Serviteur /was geteekend/ Le Clercq /in Margine:/ Au Cap de bonne Esperance Le 10 May 1790’
Waarop beslooten voorsz: Capitain Le Clercq door den Secretaris deezer vergadering S raads weegen te doen aanSchrijven, dat Vermits Zyn VerZoek is Strydende met de ordres der E: Comp:ie daarin overzulx niet kan getreeden worden, maar hy Capitain Le Clercq verpligt Zal Zijn, Zyne ryze naar Ceilon voort te Zetten, met een der teegenswoordig in Baaij fals leggende en derwards geprojecteerde Scheepen de Unie of de Gouverneur Generaal Mossel .
Wyders wierden geleezen de twee Volgende requesten door den Capitain van ‘t regiment van Meuron en den Capitain Lieut:t van dat Zelfde Regiment, Francois Montandon ingediend
Aan den WelEdel Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Achtb: Raad van Politie.
‘WelEdele Gestrenge Heer en E:E: Achtb: Heeren!’
‘Geeft met alle Verschuldigde Eerbied te kennen UWEd: Gestr: en Ed: Achtb:s Zeer gehoorZaame Dienaar Henrij David de Meuron Capitain Militair, onder het Zwitserse Regiment de Meuron te Ceylon in Guarnisoen, hoe hij Suppl:t zig gaarne derwards Zou willen begeeven, en derhalven de Vryhyd neemt UWEdL Gestr: en E: Achtb: te Verzoeken hem te willen doen plaatzen op ‘t naar Ceylon gedestineerd Schip de Unie , met en beneevens Zyne huysvrouwe Maria Roger en drie kinderen genaamt Maria Louisa, Henry Auguste, Petronella mitsg:s ter hunner oppassing Een Slaaf en twee Slaavinne gen:t Pieter, Flora en Julia.’
‘En daar de Supp:lt Zig onderrigt is houdende dat de officieren zo van ‘t Regiment de Meuron als van dat van Luxemburg altoos bevryd Zyn gebleeven, voor hunne familie en bediendens eenig Transport en Kostgeld te betaalen; Zoo Verhoopt den Supp:t dat UWEd: Gestr: en E: Actb:r hem daar van meede gunstig Zullen gelieven te Excuseeren, en teffens vergunnen aan boord van evengem: Schip de Unie in te Scheepen Zoodaanige Bagagie als hy tot berging van Kleederen en provisie Zoo voor Zig als Zyne familie Zal komen te benoodigen, Verzeekerende UWEd: Gestr: en E: Achtb dat daar onder niets Zal gevonden worden; wat de naam van Negotie goederen Zou kunnen verdienen.’
’/:onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /was geteekend/ De Meuron de Matier Capit:n’
Aan den WelEdel Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie.
‘WelEdele Gestrenge Heer en E:E: Agtb: Heeren!’
‘Geeft met alle Verschuldigde eerbied te kennen UWEd: Gestr: en E: Achtb: Zeer gehoorZaame dienaar Francois Montandon, te Captn Lieut: Militair onder ‘t Zwitserse regiment de Meuron, te Ceilon in Guarnizoen; hoe hij Supp:t Zig gaarne derwards Zou willen begeeven en derhalven de vryheid neemt UWEd: Gestr: en E: Achtb: te verzoeken hem te willen doen plaatzen op ‘t naar Ceijlon gedistineerd Schip de Unie , met en beneevens Zyne Huysvrouw Maria Echard mitsgaders ter hunner oppassinge een Slaaf gen:t Bengaalen van Bengalen en eene Slaavinne genaamt Padra van Boegies’
‘En daar den Supp:lt zig onderrigt is houdende dat de officieren Zoo van ‘t Regiment de Meuron als van dat van Luxemburg altoos bevryd Zyn gebleeven voor hunne familie en bediendens eenige transport en Kostgeld te betaalen, Zo Verhoopt den Supp:t dat UWEd: Gestr: en E: Achtb: hem daar van meede gunstig Zullen gelieven te Excuseeren, en teffens vergunnen aan boord van evengem: Schip de Unie in te Scheepen Zoodanige bagagie als hij tot berging van Kleederen en provesien Zoo Voor Zig als Zyne Familie Zal koomen te benoodigen; verZeekerende UWEd: Gestr: en Ed: Achtb: dat daaronder niets Zal gevonden worden wat de naam van Negotie goederen Zou kunnen Verdienen.’
‘/onderstond:/’
‘’T Welk doende &: /was geteekend/ Montandon’
Waarop gedelibereerd en in aanmerking genoomen Zynde, dat der Supp:t verZoek niet is Strydende teegens den inhoud der Capitulatie van voorsz: Regiment; Zoo is verstaan aan de Supp:ten Zoo voor hen Zelven als hunne by deezen requeste verm: familles en Slaaven vry van Transport en Kostgeld passage op ‘t Schip de Gouverneur Generaal Mossel te Verleenen, en aan hen te permitteeren Zoodanige Bagagie, als Zij tot berging van hunne kleederen en provisien Zullen benodigd Zyn, mits dezelve egter alltoos visitatie Subject blyven.
En is insgelyks aan Andreas Tranchel als passagier met ‘t Engelsch Schip Searborough hier g’ arriveerd passage naar Ceilon verleend op ‘t voorm: Schip de Gouverneur Generaal Mossel , en Zulx onder betaaling van eene Somma van Een hondert en Sestig Rijxd:s voor transport en kostgeld.
Nog wierd geresumeerd een request van den Armenische Priester in naame Paveloe Almanie, met het ter deezer rheede gestrand Genueesch Schip de Maria alhier aangeland, by Welk request geVoegd was, een Certificaat door de overheeden van die bodem verleend, omtrent ‘s mans goede hoedanigheeden, luydende dit een en ander als Volgt.
Aan den WelEd: Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie
‘WelEdele Gestr: heer en E: E: Agtb: Heeren’
‘Padrie Paveloe Almanie, Armenische priester, met het alhier gestrand guinees particul: Schip de Maria alhier aangeland, neemt op ‘t eerbiedigst de Vryhyd UWEd Gestr: en E: Achtb te Suppliceeren dat het van hoogst derzelver goede geliefde Zyn moge aan hem passage naar Neederland op het tot vertrek gereed leggend Schip Huysduynen te Verleenen en dat hy weegens het ongeluk hun over geKomen mitsgd:s Zyne Sobere omstandigheeden van de betaalinge eeniger transport en Kostpenn: goedgunstig te mogen worden geexcuseerd /onderstond/ ‘T Welk doende &:a /was geteekend:/ Paveloe Almanie’
Over ‘t welk gebessoigneerd Zynde is goed gevonden in aanmerking van ‘t by voorsz Certificaat ter needer gestelde, den Supp:lt te permitteeren om met het Schip Huysduynen naar Neederland te mogen overgaan, en de betaalinge van ‘t Transport en kostgeld gedefereerd te laaten aan de welEd Groot Achtb: heeren Bewindhebberen ter Caamer Zeeland, met ootmoedige beede den Supp:t daar van gunstiglyk te excuseeren, en onze handelingen in deezen met hoogst derZelver goedkeuring te Vereeren:
Na ‘t welk door den Heer Secunde Rhenius overgelegd Zynde 4. rapporten van de Gecommitt:s tot het teekenen van Nieuwe Cartonne en papiere geld, en uit dezelve gebleeken Zynde, dat daar van thans wederom in gereedheid waar
800 p:s van 60 Ryxd:s | rd:s 48000:- |
800 d:o d:o 50 d:o | d:o 40000:- |
1000 d:o d:o 40 d:o | d:o 40000:- |
1200 d:o d:o 30 d:o | d:o 36000:- |
1500 d:o d:o 3 d:o | d:o 4500:- |
2400 d:o d:o 2 d:o | d:o 4800:- |
1200 d:o d:o 1 d:o | d:o 1200:- |
1200 d:o d:o 1/2 d:o | d:o 600:- |
Uitmakende te Zaamen een Somma Van Rijxdaalders | 175100:- |
800 p:s van 60 Ryxd:s | rd:s 48000:- |
800 d:o d:o 50 d:o | d:o 40000:- |
1000 d:o d:o 40 d:o | d:o 40000:- |
1200 d:o d:o 30 d:o | d:o 36000:- |
1500 d:o d:o 3 d:o | d:o 4500:- |
2400 d:o d:o 2 d:o | d:o 4800:- |
1200 d:o d:o 1 d:o | d:o 1200:- |
1200 d:o d:o 1/2 d:o | d:o 600:- |
Uitmakende te Zaamen een Somma Van Rijxdaalders | 175100:- |
Zo is Verstaan voorsz: montant in de groote geld Cassa te doen overbrengen, en by de Negotieboeken deezes Gouvernements, inneemen.
Door den heere Collonel von Hughel Commandeerende ‘t alhier Guarnisoen houdende regiment van Wurtemberg ingediend Zynde de Volgende Memorie
‘Pro Memorie’
‘Á Son Excellence Mons:r Le Gouverneur et á Messieurs les tres Noble Conseillers de la Regence’
‘Le Sous signe Colonel Commandant du Regiment der Wurtemberg Se voil dans la pressant necessite de representer a Son Excellence M:r Le Gouverneur ainsi qu a Messieurs les tres Nobles Conseillers de la regence qu en Sa qualité d’ administrateur, qui doit Livrés au Soldats ser premiers besoint a un pris modique et proportionne a Ses facultés, il se trouve dans la plus grande detresse, puisque les articles dont il avoit presente une note pour le Gouvernement de Ceylon , ne lui Sont pas arrives, qu il en a apaine pu avois un tiers le qui fait Souffris Mess:r les officiers ausi que les Soldats, les quels Savant bien que Sion les abandonné ils Seront obligês de paijer Jus qu a Leur dernier Sol pour Se procurer a un pris Exorbitant Ses premier besoins, au qui ils Se trouveront a une parla Suite’
‘Il ne reste au Sous Signé que de Solliciter tres instamment Son Excellence M:r Le Gouverneur ainsi que la Noble regence qu elle veuille bien Ministeriellement S intresser au pres du Gouvernement de Ceylon , pour qu on envere d’ apres le Seuv:r de la Capitulation le montant de demander modereez que le Sous Signe a deja fait et qu il fera encore, a la vinir des articles relatifs a l’ administration et Soutien du regiment a Ses ordres. /onderstond:/ fait au Cap de Bonne Esperance le 9 May 1790: /: Was geteekend:/ d’ Hugel’
Zo is Verstaan Copye van deZelve over teZenden aan de heeren van de Ceylons Regeering, en ‘t VerZoek door voors: Colonel by die memorie gedaan om de daarbij geallequeerde reedenen ten Sterksten te appuyeeren
Waar na door ged: heer Colonel von Hughel nog g’ exhibeerd wierd een Memorie van naVolgende inhoude
‘Memorie’
‘A Son Excellence Monssieur Le Gouverneur, et al la Noble regence’
‘Le Sous Signe Collonel Commandant du Regiment de Wurtemberg ayant cond anné deux Soldats au regiment de la Compagnie de Chasseurs nommez Sigel et Mandi pour etre confinez pour quil que temps, Se tant rendu coupables d’ insubordination, a l’ honneur d’ en donner ConnoisSance, a Monssieur Le Gouverneur ainsi qu a la noble regence et demander Leurs agrements pour qu il’s y Soient conduits a L’ isle de Robben en defaut d ‘un Etablissemant ici.’
‘Comme il est arrivé il y a quelque Jours qu une Patrouille du Regiment a detterré et reconnu un Soldat du Regiment de la Compagnie du Comte de Czabelizkij nomme Larsch qui ayant deserter d’ ici il y a, un an en rivenu Comme matelot avec un vaisseau de la Comp le Nistal, Le Soussigné est donc oblige de le reclamer comme deserteur et a jouter a ce a l Interrogatoire du nomme Larsch, traduit en Hollandois, abandonnant a la Sagesse de Son Excellence Monsieur Le Gouverneur et de la noble Regence de prendre les mesures les plus convenables pour qu a L’ avenir les Soldats de la Guarnison ne Soient plus inciter a la Desertion.’
‘/onderstond/.’
‘Au Cap de Bonne Esperance Le 9 Maij 1790 / was geteekend: / d’ Hughel.’
Welke memorie geleezen Zynde , is goedgevonden de plaats van ‘t Confinement voor de daarby vermelde twee Soldaaten van Voorsz regiment in naame Sigel en Minde, te bepaalen op ‘t Robben Eyland en den Soldaat Larsch te ontslaan uit S Comp:s dienst en aan meerm: Regiment over te geeven, mitsg:s ged: heer Collonel de Schulden welke deeze man bij d’E: Comp:ie te Kwaad Staat restitueere terwyl men Voorts Zal te gemoed Zien de nadere representatie van deeze gem: heer Collonel met opZigte tot den geene die tot deeze desertie de hand geleend heeft
En is vervolgens gedelibereerd over den inhoude van nog eene memorie door meerm: Heer Collonel Von Hughel ingediend, en by de Heeren raadsleeden in rond leezing Zynde geweest, Luydende dezelve memorie
‘Pro Memorie’
‘A Son Excellence Mr Le Gouverneur et al Messieurs Les Nobles Conceillers de la regence’
‘Le Sous Signé Collonel Commandant du Regiment de Wurtemberg , al l’honneur de S’ addresser avec la confiance la plus respectueuse a Son Excellence M:r Le Gouverneur et a la Noble Regence en implorant leur intercession au pres de Messieurs Le Directeurs pour le redressement des griefs dont le Regiment ne Compte malheuruisement que trop meme, contre la Capitulation, Le Sous Signé Se fient pour assuré que la Noble Regence Coudra bien prendre a cœure le bien être d’un Regiment qui ne pretend pas mieux que de Servir avec fidelite la Noble Compagnie, mais qui doit par la meme raison jouir au moins des droits que lui assure Sa Capitulation.’
‘Des ordre expres que m’ont fait passer Messieurs Les Directeurs dans un lettre en datte du 22 Juin 1789 m’en Seignant la Seule voie qu’il Soit permis de prendre dans quel qu’unes de nos detresses la lettre contient “enfin Monssieur terminer celle cij il ne nous reste qu a vous observer nos ordres, que dans le besoin de quelque necessite pour votre Regiment vous vous addressiez donc navant au Gouvernement de votre destination qui Se trouvera toujours dans la position d y obvier directement ou bien / ou cas de quilque doute ou Scrupule de Se munir de nos approbation consentemens ou ordres ulterieurs”’
‘En vertu de ces ordre le Sous signê aura L’honneur de faire part a Son Excellence Monssieur Le Gouvernreur et a la noble Regence de la facon dont le Regiment, est traite a L’article de Son habbillement envoir de hollande en tranant le fidele tableau de toutes les partes qui ont resultê’
‘Pour demontrer La difference de la qualitê du Kersaixs bleu du Bataillon de Gordon au notre ou a l’honneur de joindre a ce ci des achantillons des deus especes.’
‘Le calcul cloir et Specifie Suivant mettra au grand jour les pertes et dommages Considerables qui en ont Suivi tant pour le Sous signé en Sa qualitê d’administrateur que pour Les Soldats’
‘Les Sous signê n’a fait payer a Ses Soldats pour leur habillement Complet que la meme Somme qu on toujours payê les Soldats du Battaillon de Gordon pour eviter a Ses frais et a Sa perte tout Sujets de meContentement a Ses Soldats et de Dissention dans la Guarnison, n’ ayant en vue que le veritable bien du Service, in oy enant quoi le Sous signe a essuie les pertes ey apres detailles.’
‘1:0 par le payement de la façon indispensablements necessaire d’apres la force et la Constitution du Regiment et qui n’a pas Lieu dans Gordon, ce qui fait calcule Sur le nombre de 1800 Hommes a 10 Escalins par pieces pour habit, veste Culotte, guetres, retapement de Chapeau la Somme de 2250 Rijxdaalders.’
‘2:0 par le payement de 6 pour cent Stipuler dans la Capitulation dont les Nationneaux Sont exempts Sur la Somme totale de la creame 1260 Rijxdaaders’
‘3:0 par la difference dis piêces de Kersaixs en longueur et Largeur, relativement a celles de Gordon, ou le Sous signê a ete dans la necessite de ramplacer 60 pieces qu il avoit emprinté du Bataillon de Gordon par 66 des notres cette circonstance monte d’appres un cal ceul tres exact a 1238 Rijxd:s’
‘4:0 Le Sous signée ne peut Sausser le prize fait aus Soldaat et en doit recevoir le payement en argent courant, cest a dire le Rijxdaler a 48 stu b lors que on demande que lui fasse ce meme payement le Ryxdaler a 44 Stüber ce qui fait Sur la Somme totale en core la perte eclaire et nette de 1946. Rijxdaalers’
‘Cette circonstance parroit au Sous signe diametralement apposê a la Capatilation puis que la noble Compagnie ne fournir pas l’habillement au Regiment pour raison de Commerce mais par La vertu d’un Contract Sollemnel passê entre Elle et Se Serenissisme Chef du Regiment et par le quel la Noble Compagnie renonce, a tout autre avantage Sur L’habbillement que celui des Six pour Cent stipuler Ces differents articles font monter la perte reelle du Sous signê a la Somme de 5694 Rd:s.’
‘En outre le Soldat du Regiment Se trouvé Lezé’
‘1:0 quoi que ne payant pour Son habillement que la Somme des 28 florins Comme les Soldats des Bataillon il est obligè de les payer les florins a 20. Stuber et le Ryxdaler a 48 de Sa Solde a la quelle il ne recoit pour tant que le florin a 15 Stuber et le Ryxdaler a 64 de facon que le Soldat de Gordon qui lesse Ses appointement en caisse paye 28 florins a 15 Stuber au Lieux que le notre les paye a 20 donc resulte que le Soldat de Wurtemberg paye Sept florins ou 25 pour cent de plus que celui du Battaillon ce qui fait Sur un total de 1800 homme la Somme de 12,600 florins ou 5250 Ryxdaler.’
‘Cette maniere de payer bien plus molestante que celle des troupes Nationales ne tire Son origine que puis qu’on n’accorde pas au Regiment la jouissance de Son droit de Capitulation de Lessir Ses appointements en caisse droit qu’on a deja reclame a plussieurs occasions avec les preuves les plus in contestables.’
‘2:0 Le Soldats Souffre encore la moindre qualité de Kersaix quoi qu’il doit en payer le meme prix et porter Son habillement aussi longtemps que les autres’
‘Le Sous signe a dont l’honneur de Supplier la Noble Regence de voul bien S’ interesser aupres de Messieurs les Directeurs pour qu’ils lui porportionné aus dommages et pretes quil a Souffert et qué il a detaille avec la plus Scrupuleuse verité dans Ce memoire et de demander la grement de la noble Compagnie pour que d’apres l’Equité et la justice elle recoive le payement desa créance en argeant Courant le Ryxdaler a 48 Stuber ce qui Seroit a la Somme totale une dimunition de 1946 Rijxdaler’
‘Le Sous signé Suplie en outre la Noble Regence de ne pas ensister maintenant Sur ce payement le rijxdaler a 44 Stuber, declarant que Si contre Son attante et Esperance la decision de Messieur les Directeurs ne fut pas favorables a Ses justes et respectueuse Sollicitations, q’u’ a Lors il comp:cettera immanquablement ce payement Sur le prir de 44 Stuber par Ryxdaler’
‘/onderstond/’
‘Fait au Cap de Bonne Esperance ce 23 Mars 1790 /was geteekend/ d’Hugel’
Waarop verstaan is in ‘t Eerste VerZoek van ged: Colonel te Condiscendeeren omme namentlyk bij de Hooggebiedende Heeren Meesteren onder over VerZending eener Copij van deeze Memorie, ten Sterksten te insteeren, dat het van hoogst derzelver believe Zyn mooge, in aanschouw van de daarbij ter needergestelde drang reedenen, aan Voorsz: Colonel gunstiglijk toe te Staan, Zoodaanige Schade Vergoeding; als Zyn Ed: komt te VerZoeken en uit aanmerking dat deeze voet van betaaling voor de Kleeder Stukken, plaats vind by ‘t Nationaal Battaillon, en ‘t 19 Artikel van de Capitulatie voor ‘t Regiment Wurtemberg , meede brengt, Art 19 Les Officiers et bas officiers et “Soldats particeperont au Cap de Bonne Esperance, et aux Indes de tous les avantages des autres Troupes de La Compagnie Soit en fouragae, rations logements traitemens pour les blessés et Estropiés, haute paye de ceux aui Se renga gent la Seconde fois ou la troisieme fois, ou Sous autre denomination qu’ils puissent Se trouver”
Is goedgevonden in voorgem: VerZoek van gesz: Colonel te Condecendeeren onder Expresse voorwaarden Nogthans dat ingevalle de Hoog Gebiedende Heeren Meestern zulx niet mogten goedkeuren, als dan meerm: Colonel, ingevolge Zyn propositie dit Surplus Zal moeten restitueeren, terwijl men hoogst ged: Heeren Majores op ‘t needrigst Zal Suppliceeren, deeze onze handeling niet alleen te approbeeren, maar ook voor ‘t vervolg deesen voet van betaaling voor ged: Regiment in te Voeren
Wyders wierd door den Heer Independent fiscaal van Lynden g’exhibeerd een Vertoog nopens den onschuld van de overheeden en verdere Equipagie van ‘t Scheepje de Helena Louisa aan ‘t ongelukkig Stranden van het zelve, mitsg:s een Rapport van Zeekundigen weegens hunne dies weegens te werkgestelde Examinatie, waar by gevoegd Waaren Verscheidene Verklaaringen en Welk Vertoog en Rapport waaren luydende als Volgt
Aan den WelEd: Gestr: Heer Gouverneur en WelEdele Achtb: Heeren Raaden van Politie deezes Gouvernements
‘WelEdele Gestr Heer en WelEdele Achtb: Heeren!’
‘Uit het afgegeeven berigt van Zeekundigen en daarby gevoegde Verklaaringen, beneevens het gehoudene Journaal op den gestranden Comp:s Bodem de Helena Louisa , ten Klaarsten Consteerende, dat er voor den ondergeteekende in desselfs qualiteit van Independent Fiscaal geene de minste Stoffe tot eene proceduures, Weegens wangedrag of Pligt verZuym teegens de overheeden ofte Equipagie in het ongeluk denZelven Bodem overKomen, Voorhanden is, heeft hij Vermeent ter Schuldige paritie aan UWEd: Gestr: en E: Agtb:s Resolutie van den 27:e April ll: daar Van, met overlegginge dier Stukken aan deezen raade, by deeze Kennisse te moeten geeven, met eerbiedige Voorstellinge of het overZulx aan denZelven niet Zoude Kunnen behaagen, deeze overheeden en Verdere dien het aangaat, by Voortduuring in S Heeren Meesters dienst Employabel te Verklaaren’
‘/onderstond:/’
‘’t Welk /:Was geteekend:/ J: N: S van Lynden’
Aan den WelEdel Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo den Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a mitsg:s den WelEd: Agtbaare Raade van Politie deezer Gouvernements
‘Wel Edele Gestr: Heer en E:E: Achtb: Heeren!’
‘De ondergeteek:s ingevolge UWEd: Gestr: en E: Achtb: in den Raade van Politie genomen Resolutie de dato 27 April jongstl: ter onderZoeking van het gedrag der overheeden en verder Equipagie van den ter deezer Rheede gestrande Bodem de Helena Louisa gevaceerd, ende denZelven ter handen gesteld Zynde by de Verklaringen der Officieren van gem: Brik met het Journaal geconfronteerd en g’examineerd hebbende, neemen de Vryhyd te deClareeren en te advanceeren, dat Zy Volgens deeze verklaaringen in ‘t gehouden gedrag der overheeden en Equipagie niet de geringste Schyn van pligtVersuim en Negligentie hebben kunnen ontwaaren, maar dat ‘t ongeluk gem: Bodem overgekomen, alleenig aan ‘t ontstuijmig Weer is toe te Schryven, by welke, wanneer geen Touwen of Ankers meer kunnen houden, ‘t Schip niet kan bewaard worden, gelyk de droevige onderVinding op dien dag ‘t bij meerder Scheepen heeft geleerd, die nog voor dien bodem op Strand Zynde geslaagen ‘t Zelve lot hebben moeten ondergaan.’
‘Waar meede d’ ondergeteekendens aan ‘t doelwit van UWEd: Gestr: en E: Agtb:s en derZelven eigen pligt vermeende te hebben Voldaan, d’ Eere hebben Zig met den grootsten Eerbied te teekenen.’
‘/onderstond/’
‘WelEdele Gestr: Heer en E: Agtb: Heeren /lager/ UW Ed: Gestr: en E: Agtb: ootmoedige Dienaaren /:was geteek:d/ C: Cornelisz C: van Veerden L:s Smit. A: Styne’
Uit welker inhoude gebleeken Zynde dat welopgem: Heere Fiscaal teegens niemand van ged: Equipagie eenige proceduure weegens wangedrag of pligte verzuim Konde entameeren, is dierhalven in aanmerking dat voorsz: Equipagie van Stonden af aan, by Continuatie met Lossen als anderZints van voorsz: gestrande Bodem de Helena Louisa dienst heeft gepræsteerd, goedgevonden dezelve employabel in den dienst der E: Comp:ie te verKlaaren, en hunne gagien te laaten voortlopen Zeedert dien dag der Stranding.
Laatstelyk door den Heer Gouverneur overgelegd Zynde ‘t volgende Klagtschrift door den Capitain en Verdere officieren van ‘t Schip de Gouverneur Generaal Mossel , teegens den opged: Bodem bescheiden Capitain Militair, le Clerc ingeleeverd
‘Aanteekening gehouden op ‘t Ed: oost Ind: Comp:s Schip de Gouverneur Generaal Mossel , geduurende de tyd in Texel leggende, als verder op de reize is voorgevallen, met de Capitain Militair Le Clercq, omtrent Zyn Slegt gedrag teegens een yder agter op van Zyn begin aan boord tot heeden.’
‘Voor eerst by Zyne aan boord Komst na verloop van 2 a 3 dagen heeft Zyn Ed: de Kruyt leezers voor alles Slegt uytgescholden ja Zelfs gedreigd met Zyn Deegen ‘t welk ik als eerste teekenaar weederom heb in der minne gebragt.’
‘Vervolgens na Verloop van 14 dagen heeft den zelfde Capitain Militair le Clerc weederom dispute gemakt met den Lieutenant Militair van Drieberg, die my Zulx geKlaagd hebbende, ik het Zelfde weederom in Stilstand gebragt, en indien tusschen tyd hy voorm: Le Clercq geen plaats hebbende waar een gemakhuysje in Zynde, heeft hy Zig Vervoegt aan Stuurboord Zyde allwaar den onderkoopman Zyn verblyf hielde, waar over ook groote dispute Zyn ontstaan, ja Zelfs Zoodanig, als dat hy den onderkoopman dreygde te Slaan, En ook als hij aan Land quam, met den deegen Zoude attaqueeren, waar over my Weeder om Klagtig is gevallen, en hebbende ik niet kunnen manqueeren om den Commandeur C: Beem Zulx te Communiceeren, dewelke my tot ant woord gaf als dat Zyn Ed: daar aan niets konde doen, en ik maar een goede aanteekening van alle diergelyke dingen, of Zaaken moesten houden’
‘Vervolgens reedelyk en in vriendschap geleefd hebbende, tot op den 17 Januarij, na dat by ons aan boord kwam, een Bode van ‘t hof, om de voorn Capitain Militair Le Clercq te ligten, dog op dat Zelfde moment had Zyn Ed: Zig verstooken, nademaal wij alle moeyte hebben gedaan om na hem te Zoeken dog te Vergeefs, hem nergens konde Vinden, maar na Verloop van ‘t Vertrek van voorgem: Boode, is Zyn Ed: des avonds om agt uur weeder voor den Dag gekomen, zynde Zeer brutaal, hebbende op Zyn Frans gevloekt over de Hollanders, En mij als Eerste teekenaar op het dek om ver Zoude geloopen hebben, Vervolgens in Zee Synde, heeft Zyn Ed: Kunnen goed Vinden Om aan tafel Zittende, altoos ‘t beste na Zyn Zin uit de Schootels te Zoeken; en na zig te neemen; daarbij nog ‘S morgens en S’ avonds het van de Tafel te laaten haalen, en niet na Zyn Ed: Zin Zynde, Zelfs in perZoon Zeer inpertinent Zynde weg te neemen; alles ‘t welk ik als eerste Teekenaar hebbende verdraagt, tot dat Eindelyk ik op den 3 Februarij Zyn Ed: daarover aan tafel sittende aanspraak en geZegt, ik Zulx niet Verstonde, ofte lyde willde, en ook geen gebruik was op onze Scheepen, waar over Zyn Ed: Zeer quaad wierd en weeder beginnende op de Hollanders te vloeken, Zeer inpertinent van Tafel afloopende, met alle dreygementen om mij aan de wal Zynde wel Zoude vinden en Spreeken, hebbende Zyn Ed; ook niet ontzien en Konnen goedvinden om aan mijne officier te Vragen, om wat reeden ‘t was als dat wy geen meerder Zylen voerden, waarover ik hem ook hebbe aangesprooken en geZegt, als dat ‘t myn Zaak was, en dat ik dat wel weeten Zoude, en vervolgens heeft den Zelven Zig reedelyk Wel gedrage, als naderhand hy eenigemaalen een Wijnig woorden met den Lieutenant Militair gehad, Ja Zelfs by ons aan Tafel Sittende Zonder te gaan bidden en danken op te Staan na Zyn Ed: genoegen, waar over ik Zyn Ed: weeder hebbende aangesprooken, dog in alles Stoort Zyn Ed hier Zig niet aan en handelde naar Zyn welgevallen.’
‘Op den 18 Maart wilde Zyn Ed: weeder hebben als dat ik voor hem Eeten naar Zijn welgevallen en wat hy gaarne luste Zoude klaar maaken, het welke ik hem geweygert hebbende, Zynde de andere officieren te Vreeden en Content met de tafel en kunnende geen andere pot voor een mensch buyten dien klaar maken, waar over Zy Ed: Zeer quaadaardig wierd, doende niets als Schelden en drygementen op myn, als dat hy mijn krijgen Zoude, neemende Zyn Ed: ‘t Eeten van de Tafel /namentlyk:/ Uyen en Smeed die op de grond; om dat hij die niet luste, en ook Zyn bord op ‘t dek, de brutaale bejeegeningen die Zyn Ed: aan Een yder doet, is genoeg Zaam aller onreedelyks en niet wel alles te beschryven, Vervolgens weeder Reedelyk, Exept als dat hy altoos Zit te grimlaggen als wy baden ofte danken, en Somtyds op Stond en na dek ging als hy Zyn genoegen hadden’
‘Vervolgens op den 3 April had Zijn Ed: weederom eenige aardappelen weeten te krijgen, en deZelve aan Zyn knegt in Een keetel laaten Kooken, ‘t welke ik verbooden hadden, dog doen Zyn Knegt hem Zulx Zeggende quam Zyn Ed: Zeer brutaal na myn toevliegen, met allerly Scheld woorden, onder de benaming van ‘t Franse woord Coquin, ‘t welk beteekend Canaille, daar bij nog dat hij mij wel aan de Caap Zoude Vinden, en my als Eerste teekenaar uyt daagde voor den deegen of te pistool, het welk ik Zeggende niet te willen doen, terwyl dat diergelyke dingen bij ons niet gepermitteerd Zyn, allen die gevallen Zyn op het dek gepasseerd in byZyn van alle officieren en gemeenen.’
‘Den 9 April 1790 des avonds om 7 uuren, heeft de Heer LeClerc Zig weder om niet ontzien van in de onder koopman Zyn vertrek te Komen, en Zyn Ed: te brutaliseeren, Om dat den onderkoopman Zijn Ed: niet Willende permitteeren van ‘t opsteeken van Zyn kaars, terwyl Zijn Ed: zelfs een Knegt heeft die Zyn Kaars konden opsteeken in de Combuys, Zelfs Zeggende voorn: Heer le Clercq Blixem kom buyten ik Zal UEd: wel Vinden, laatende Zyn Ed: geen Mensch met vreeden Zitten, of met rust gaan, en Zoekt Zig meester van alles te Maaken.’
‘Den 13 April S middags aan Tafel Zittende, Zynde weederom onlusten ontstaan, met den Zelven teegens den onderKoopman, weegens ‘t aanZien der oogen ‘t welke Zeer onweetend is gedaan, zonder opZet, waar op Zyn Ed; weder begon als Van te vooren, En na de Tafel geeyndigt hebbende opstand, En na ‘t dek toe ging al Waar den Commandeur Brands Stond, en nademaal die de gantsche rys is vrij gebleeven, van moeylykheeden te hebben met Zyn Ed: eindelyk ook by wierd getrokken, als of de gem: Commandeur Brands Zyn Ed: ter Zelver tyd hadden uyt gelaggen aan de Tafel, ‘t welk bij Zyde de Waarhyd is, Vindende gem: Heer Le Clercq goed om dien heer insgelyks te brutaliseeren dit alles Scheen nog geen einde te hebben met gem: Heer Le Clercq, maar Vond nogmaals goed twee dagen te vooren eer dat wy alhier ter Reede kwam, van Zig te bemoeyen met Scheeps Zaaken, en de Heeren officieren insgelyx te maltraiteeren, ook teffens Zyn gemoed niet genoeg kunnen Koelen, had nog andermaal de impertinentie te hebben, van den Capitain gister avond op ‘t halfdek teegens ‘t lyf te loopen en Zeer te bejeegenen, van nogmaals te Zeggen, ik Zal UEd wel vinden, ook onder anderen heeft ‘t hem gelust van boven op de Kampanje te Komen, met twee Zakpistoolen, en dezelve aldaar te laaten en af te schieten in myn præsentie.’
‘Alle welke bovenstaande Zaaken wy uit Zuiver waarheid ongedwongen en oprecht onderteekenen, en des noods Zynde het Zelve wel met Eede Zullen bekragtigen.’
‘/onderstond/’
‘Actum de Gouverneur Generaal Mossel den 30 April 1790 /was geteekend:/ H: O: Christiaanz C: N: Spall, J: Hendruks Andries de Hard, Lambert Kikkert, Jan Lohrman P: Kam, J: W: van Drieberg Ritmeester Udo Brandts, G: D: Hemelop, G: P: Kellermansz’
Zoo is verstaan deese Zaak te Stellen in handen van den Heer Independent Fiscaal van Lynden
Aldus Gearresteert en Geresolveert in ‘t Casteel de Goede Hoop, ten daage en Jaare Voorschr
[Signed:] C: J: van de Graaff
onder expresse referte aan het genoteerde bij den tekening der Resolutie van den 27 april hier vooren
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] J: N: S: van Lynden
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
met referte aan mijne aantekening bij de Resolutien van den 2:de Octbr: 1789.
C. 187, pp. 170-189.¶
Maandag den {17900517} 17 Meij 1790.
Extra ordinaire Vergadering alle present demptis de heeren Gordon en Le Sueur
Door de Heeren Leeden deezes Raads Le Sueur en Van Rheede van Oudtshoorn ingevolge qualificatie van den 11 deezer ontworpen Zynde zoodanige Conditien tot de aanbesteeding van het omkenteren en in Vlot water brengen van ‘t Scheepje de Helena Louisa , als by de overige Heeren Raadsleeden zyn rondgeleezen, zyn op heeden de volgende Conditien en Voorwaarden tot dat werk gearresteerd en vast gesteld.
‘Conditien en Voorwaarden waarop de WelEdele Agtb: Heeren M:r Jacobus Johannes Le Sueur en William Ferdinant van Reede van Oudtshoorn als hier toe Speciaal Gecommitteerd uit het midden van den Wel Ed: Agtb: Raade van Politie deezer Gouvernements van voorneemen Zyn, om Van weegens de geoctroijeerde Oost Indische Comp:ie der Vereenigde Neederlanden op vrydag die weezen zal den 21 Maij deezer jaars 1790 aan de minst aanneemende aan te besteeden, het omKenteren en Vervolgens na dat van Zijne bekomene Schade Zal weezen gerepareerd het in Vlot water brengen van ‘t op den 12 der afgeloopene Maand April aan de Z:O:t Zyde van ‘t Zeehoofd gestrande Scheepje de Helena Louisa ‘
‘Art : 1’
‘De aanneemer of aanneemers Zullen Verpligt Zyn, ‘t voorm: Scheepje over te haalen, en om te Kenteren, Zoodanig dat die Kiel Zigtbaar Zy, op dat men op eene gevoeglyke wyze in Staat Zy om onderzoek te doen na desselfs bekoomene Schaade en dezelve, zoo mogelyk te repareeren.’
‘Art : 2.’
‘Om den aanneemer of aanneemers tot dit Werk S Comp:s weegen te beeter in Staat te Stellen, word hen ter leen toegezegd alle Zulke Materiaalen als Ankers, Houtwerken, Blokken, Leggers Caab Staanders als dezelve volgens eene Specifique daar Van by de aanbesteeding te doene opgaave Zullen Komen te verzoeken, en in de Maguazynen alhier voorhanden en te missen Zullen Zyn, onder Conditie egter dat de aanneemers Zig verpligten, deZelve materiaalen en Instrumenten, op hunne eigene Kosten te vervoeren, na de Plaats, alwaar Zy Ze Zullen willen gebruiken, en na gedaane werk aan de E: Comp:ie wederom in natuur as geheel en gaaf ter Plaatze, daar deZelve behooren insgelyx ten hunnen kosten te restitueeren waar toe des niet te min de Slaaven der E: Comp:ie die gewoon Zyn in den Troup te arbeiden met de Malwagens geduurende vier dagen ter adsistentie Zullen worden toegevoegd, mitsgaders een Landsboot ter vervoering van de Ankers, voorts alle Zoodanige der Voorssz: Materiaalen als er onder dit Werk mogte weg, ofte, defect komen te geraaken, aan d’ Ed: Comp:ie weeder te voldoen, volgens eene Lyst van de Pryzen die Zy aanneemen van Stonden af aan by den Heer Hoofdadministrateur Zullen Kunnen te Zien Krijgen:’
‘En zullen zy aanneemers teevens moeten opgeeven, hoe veel ordinaire arbeiders of dag looners tot dit werk zullen benodigd Zijn, met byvoeging hoe lange Zy Zullen verlangen deZelve ter hunner adsistentie te employeeren, Welke Manschappen als dan, Zonder betaaling van eenig dagloon, Zullen worden g’accordeert, mits deeze Eisch niet excedeere de quantiteit van Een Hondert Mannen voor den tyd van Ses dagen.’
‘Art : 3.’
‘En bij aldien het dan mogte gebeuren dat de aanneemer of aanneemers dit Werk in de Voorsz: Vastgestelde tyd met het daartoe gevraagde en een bepaald getal arbeiders niet konde Volvoeren, zo dat zy die Zelvde Manschappen of een gedeelte daarvan nog eenige daagen langer Zoude begeeren te employeeren, Zullen aan deZelve in dien gevallen daar toe nog eenige meerdere dagen en arbeidsvolk worden Vergund, onder die mits nogthans dat dezelve voor ieder Man tot dien voorn: meerdere arbeid Zullen moeten betaalen 12 St:s daags’
‘Art : 4 -.’
‘Zo de aanneemer of aanneemers booven dit nog eenige andere nood wendigheeden door hen al meede by de voorsz: Aanbesteeding of naderhand onder den Arbeid op te geeven uit S’ Comp:s MaguaZynen mogte Verlangen te hebben, Zullen die aan hem voor Zo Verre zulx buyten ongerief der E: Compagnie Zal kunnen geschieden teegen de gewoone uytkoops prijzen worden Verstrekt’
‘Art : 5.’
‘Indien de aanneemer of aanneemers van dit werk in eerste plaats, Zoo wel mogten Reusseeren, dat het Voorsz: vaartuijg omgeKenterd dog naderhand ondervonden wierd dat de defecten daar aangeKomen, Zo groot waaren dat de reparatie daarvan onmogelyk was, of de daartoe aan te wendene onkosten voor de E: Comp:ie te hoog mogten loopen, Zullen egter in dit onverhoopt geval de geaccordeerde penningen voor de omKentering alleen aan denZelven worden betaald, waar om ook deeze aanbesteeding tweeleedig geschied, naamentlyk, eerst voor de omKentering van dat Scheepje, en ten tweede voor de volleedige overbrenging van het Zelve in vlot water buyten het rif en de Klippen.’
‘Art : 6 .’
‘Maar in ‘t teegenovergestelde geval te weeten wanneer de omkentering van meergem: Vaartuiyg al gelukkig wierde geeffectueerd, en het zelve van de beKoomene Schaade behoorlyk gerepareerd, en de aanneemer of aanneemers Zig dan niet in Staat bevonden deeze aanneeming in Zyn geheel te volvoeren, en dat vaartuyg behoorlyk in ‘t water te brengen, Zal als dan de E: Comp:ie deZelve niet behoeven te betaalende voor het eerst gem: werk bedongen Somma van Penningen’
‘Art : 7.’
‘Deeze aanbieding Zal geschieden met het Schryven op - en inleeveren van briefjes waar op genoteerd zal moeten staan de gevragde Som, beneevens de geEischte materiaalen, mitsgaders manschappen, en de daagen, die de aanneemer vermeenen Zal deZelve nodig te hebben, behoorlyk met Zyn naam ondergetekend’
‘Art : 8.’
‘Die het minste geschreeven zal hebben, zal ingeval de aanbesteeding geapprobeerd worde en doorgaat, tot een plukpenning of Proemie genieten eene Som van 50 Rijxdaalders, waartoe egter de Heeren aanbesteeders in contrarie gevallen niet gehouden zullen Zyn’
‘Art : 9 .’
‘Deeze Briefjes Zullen niet in ‘t publicq mogen worden opgeleezen, maar bij de Heeren aanbesteeders alleen worden geexamineert, en behoorlyk voor ‘t zelve gesecreteerd.’
‘Art : 10’
‘Waarna Eerstelyk het omkenteren en Vervolgens het in het vlot water brengen van dit Scheepje op eene mindere Som zal worden op opgehangen en die als dan bij den op Slag het eerste Myn Zegt, Zal provisioneel aanneemer Zyn, op approbatie’
‘Art : 11.’
‘Alle disputen en misVerstanden die hier uit Zouden moogen ontstaan, Zullen alleenlyk Staan en blyven ter arbitrage en dicisie van Heeren aanbesteeders, gelyk meede deZelve de faculteit aan Zig behouden, omme ingeval by het Schryven der Briefjes de twee minste Schrijvers eene egale Som mogten geschreeven hebben, deZelve wederom van Nieuws te doen Schrijven, ofte ook wanneer by het opslaan, twee te gelyk Mijn mogten roepen, als dan dit werk andermaal te doen ophangen.’
‘Art : 12’
‘Het werk dus op gehangen, en tot de laagste geschreeve Som afgeloopen Zijnde, Zonder dat iemand het Zelve heeft afgemeynd, Zal de Schryver van die Somme provisioneel aanneemer Zijn.’
‘Art : 13.’
‘De aanneemer of Aanneemers Zullen na gedaane toeslag; terstond aan ‘t Werk moeten gaan, en met hun werk, weer en Wind maar eenigzints dienende, by continuatie en Zonder interruptie moeten voortvaaren tot de Volkomene voltooijing toe, zo met het eerst de omkentering namentlyk, als met het tweede werk om deezen Bodem in het Vlot water te brengen.’
‘Art : 14’
‘De aanneemer of aanneemers Zullen gehouden weesen voor het gebruik en restitutie van geleende en het bedraagen Van uit S’ Comp:s MagaZijnen aangekogte Materiaalen en Werktuijgen mitsgaders voor de dagloonen Van de aan hem verhuurde Manschappen te Stellen twee Sufficiente Borgen, ten genoege van Heeren aanbesteederen, Welke Zig ieder in Solidum en met renuntiatie van de exeptie ordinis divisionis et excusionis Zullen moeten verbinden, voor de Somma, die al het voorsz: Zal komen te monteeren, ten behoeve van de E: Comp:ie binnen veerthiën dagen te betaalen’
‘Art : 15’
‘Zoo ras het werk voltooyd en gepreezen Zal Zyn, Zo Zal aan de aanneemers door den WelEdele Gestr: Heer Gouverneur eene ordonnantie ten bedraage de bedongene aanneemers penningen na aftrek van het kostende van Zodanige noodwendigheeden als Zij tot dit werk uit S’ Comp:s MaguaZijnen in maniere als hier boven op Art: 3: geZegd is; mogte ingeKogt hebben, op den Heere Cassier deezes Gouvernements worde verleend.’
‘Art : 16.’
‘De Heeren aanbesteederen, behouden voor Zig het beraad om deeze aanneeming toe te Staan, en door te laaten gaan, ofte wel de aanneemers te bedanken voor den tyd van 3 maal 24 Uuren, Zo voor het eerste en Zulx volvoerd Zynde, als naderhand voor ‘t tweede Werk.’
‘Art : 17’
‘Die hierinne gading heeft, vervoege Zig ten Casteele alhier op dato boven gemeld, neeme aan na deeze Conditien en doen Zyn voordeel’
En Zyn welopgem: Heeren Le Sueur en Van Reede van Oudtshoorn alwyders expresselyk gecommitteerd, omme die aanbesteeding S’ Raads weegen op aanStaande Vrydag den 21 deezer te doen.
En is ter deezer geleegendheid nog door den Heer independent fiscaal van Lynden over gelegd, het ter Sessie van den 11 deezer in Zyn Ed: handen gestelde Klagt Schrift door de overheeden en verdere officieren van het Schip de Gouverneur Generaal Mossel ingeleeverd, teegen den op dien bodem bescheiden Capitain Militair Le Clerc met byvoeging; dat Vermits ‘t Voorsz: Schip in Baay fals was leggende, Zyn Ed: Zo uyt hoofde van den korten tyd dat het Zelve aan deeze uithoek maar konde Vertoeven, als van de Zwaare onkosten op welke de manschappen van dat Schip Zouden worden gejaagd, door aan de hoofdplaats hunne depositien teegen voorn: Capitain Le Clerc afte leggen, en te beEedigen; niet in Staat was de nodige proceduures tegen den Zelven le Clerc te institutueeren, en dierhalven verzogt dat dit klagtschrift in originale aan de Heeren der Ceylonse Regeering mogt worden overgeZonden, met Verzoek omtrent den Zelven Capitain le Clerc daar ter plaatze zodanig te handelen; als hun Ed: Zoude vermeynen te behooren, Zo is goedgevonden in dit VerZoek van Welgem: Heere Independent fiscaal te Condescendeeren, en in aanmerking van de onaangenaam heeden die bereids met meermelde Capitain Le Clerc op deezen bodem de Gouverneur Generaal Mossel hadden plaats gehad en by een lange verblijf van hem Le Clerc op denselven nog te dugten waaren, best gedagt den voorsz: Capitain Le Clercq te Verplaatzen op ‘t insgelyks na Ceilon gedestineerd en hier aanweesend Schip de Unie , omme daar meede Zyne ondernoomen Reize te vervolgen.
Wyders is geleezen het volgende Request door den Deenschen Capitain Norager ingediend Luydende.
Aan den WelEdel Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Ed: Agtb: Raad van Politie.
‘WelEdele Gestr: Heer en E:E: Achtb: Heeren!’
‘Geeft reverentelyk te Kennen, de Capitain Van het alhier ter rheede leggend Deensch Schip de Erfprins van Augustenburg , Morgens Norager, dat hy Suppl:t genoodzaakt is, Zig met Zynen gem: Bodem naar de Saldanhabaay te begeeven, ten einde dat Schip van desselfs bekoomene Schade alhier, te herstellen, en tot het Vervorderen Zyner geprojecteerde reyze in Staat te brengen.’
‘Dan daar hij Supp:lt tot het executeeren van dit werk behalven de manschappen die Zig nog alhier koomen te bevinden, nog wel veertig Mattroosen Zal benodigd hebben, Zo neemt hij weder de vryhyd Zig te wenden tot UWEd: Gestr: en E: Agtb: met oodmoedig verzoek dat het hoogstdezelve behaagen moge hem Supp:lt met de voorn: veertig Mattroosen te willen addsisteeren, Zynde hij Supp:lt volkomen bereid en geneegen, alle de Kosten die ten deezen Zullen moeten Worden gedaan, en die dit Gouvernement door het gemis van die Manschappen Zal komen te lyden, te willen draagen.’
‘/onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /was geteekend/ M: Norager.’
Waarop gedelibereerd Zynde, is Verstaan, van het zelve Request te Stellen Copije in handen van den Equipagie meester deezes Gouvernements, ten einde te berigten, of hy de door den Suppl:t verzogte Manschappen Zal kunnen missen, en zoo ja die dan terstond aan den Supp:lt by te Zetten, of wel Zo veele mindere manschappen als er te missen Zullen Zyn.
Waar na aan Elsabe Sophia van der Poel, huysvrouw van William John Chater gepermitteerd is, om beneevens een Slaavinne ter haarer oppassing genaamt Charlotta van Bourbon, met het thans in Baay Fals leggend Schip de Unie onder betaaling van ‘t daartoe staande transport en kostgeld naar Ceilon overtevaaren.
En voorts door den Capitain van het Schip de Gouverneur Generaal Mossel H: C: Christiaanse verZogt Zynde, dat aan hem door den Equipagiemeester mogte worden verStrekt, Zodanige Equipagiegoederen als hy volgens eene daarby overgelegde Lyst van Zyn Scheeps officieren betuygde nodig te hebben, Zo is verstaan van dit request met de daarneevens gevoegde Lyst te Stellen Copye in handen van den Equipagiemeester deezes Gouvernements, ten einde den Supp:lt des nodig oordeelende, van de Verzogte noodwendigheeden te Voorzien.
Aldus Geresolveerd en G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare Voorschr
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: N: S: van Lynden
onder expresse referte aan het genoteerde bij den tekening der resolutie van den 27 april hier vooren
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] O: G: de Wet
met referte aan mijne aantekening bij de resolutie van den 2:de Octbr: 1789.
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn
C. 187, pp. 190-195.¶
Zaturdag den {17900522} 22 May 1790.
bj omvraage alle preSent dempto den Heere Gordon.
Door het oud Lid van Justitie Jan Coenraad Gie gerepræsenteerd Zynde ‘t volgende Request.
Aan Den WelEd: Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Jan Coenraad Gie neemt de Vrijhijd UWEd: Gestr: en E: Agtb:s in alle onderdaanighijd te verzoeken, dat tot onderhoud van de Trouppes en Mattroosen na gissing buiten de Officieren in 200 Man bestaande, die Zig op het gestrand Schip Le Compte de Conwaij hebben bevonden, en met het alhier ter rheede leggend Engels Schip d’ Aurora naar Frankryk Staan te worden overgevoerd , de Volgende proviSiën mag werden afgescheept te weeten.’
’/:onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /was geteekend/ J: C: Gie’
Zoo is verstaan den Supp:lt te permitteeren de bij ‘t Zelve request vermelde proviesien ten einde als daar by ter neder is gesteld af te mogen Scheepen.
Wyders door den Capitain van het Chinaas Rethour Schip Delft , Jacobus Zwetman Verzogt Zynde, dat hem door de Equipagiemeester mogte worden Verstrekt, zodanige Equipagie goederen, als hij in gevolge eene daarneevens gevoegde Lyst, betuijgde nodig te hebben; Zo is goedgevonden den Equipagiemeester daar van Copije af tegeeven, en Voor Zo Verre hy Zulx nodig Zal oordeelen, tot de door den Supp:t verzogte verstrekkingen te qualificeeren.
Zynde voorts nog geleesen het volgende berigt van Voorschr: Equipagiemeester.
Aan den hoogEdel Gestr Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop met den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Agtb: Raad van Politie
‘Hoog Edele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Aan den ondergeteek: Equipagiemeester ter handen gesteld Zynde, Eene resolutie genomen in UW Hoog Ed: Gestr: en E: Agtb: Raade op den 17 deeser loopende Maand Maij, beneevens Copia van een request door den Deenschen Capitain Norager ingediend; heeft hij de Eer met Verschuldigd Eerbied daarop te repliceeren, dat de door den Supp:lt Versogte Manschappen van de Equipagiewerf niet Zyn te missen, maar Zoo ‘t UWHoog Ed: Gestr: en E: Agtb: Zoude gelieven gem: Capitain met eenige Manschappen te gerieven, Zo denkt den ondergeteek: dat Ze van geen ander post Zoude kunnen worden afgegeeven, als van de Lienie als er Zig onder de gereconvalesceerdens eenig Zeevaard bevind.’
‘Gedenkende hiermeede aan UWHoog Ed: Gestr: GeEerde intentie te hebben Voldaan, heeft den ondergeteek: de Eer Zig met de meeste hoogagting te noemen.’
’/:onderstond:/’
‘HoogEd: Gestr: Heer en E:E: Achtb: Heeren /lager/ Uwer Hoog Ed: Gestr: en E: Agtb:s Zeer Gehoorzaame Dienaaren /was geteekend:/ C: Cornelisz /in margine/ Cabo de Goede hoop den 18 May 1790.’
Waar op beslooten is den Deenschen Capitain Norager te gerieven met de VerZogte Manschappen indien die aan de Lienie voorhanden Zijn;
Aldus Geresolveerd en Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare Voorschr:
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: N: S: van Lijnden
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
met referte aan mijne aantekening bij de Resolutien van den 2:de Octbr: 1789.
C. 187, pp. 196-212.¶
Zondag den {17900523} 23 Maij 1790.
bij omvraage alle present dempto den Heere Gordon.
Is geleezen een Rapport van de Heeren Raadsleeden Le Sueur en Van Reede van
Oudshoorn nopens de door hun Ed:s ingevolge Expresse qualificatie daar toe van weegens deezen Raade op eergisteren gedaane aanbesteeding, van het omkenteren en in vlot water brengen van ‘t gestrande Scheepje de Helena Louisa , waarbij gevoegd was een memorie door de provisioneele aanneemers van dat werk aan hun WelEd:s overgegeeven, Luijdende dit een en ander.
Aan Den WelEd: Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Ed: Achtb: Politicque Raad.
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘De ondergeteek ingevolgde de op hun gedecerneerde Commissie UwerwelEd: Gestr: en Ed: Achtb:s van 17 deezer, hebbende gevaceerd tot de aanbesteeding van het omkenteren en Vervolgens in het Vlot water brengen van ‘t in de Storm van den 12. April jongstl: gestrand Scheepje de Helena Louisa , hebben Zig na het gewoone klokken geKlep, geene andere Liefhebbers tot dat Werk opgedaan, dan den onderkoopman Jan Fredrik Kersten, en den Boekhouder en Clercq ter weeskamer alhier Petrus Johannes de Wit, dewelken, op eenige door hun ontworpen, en aan ons gepræsenteerde poincten, deezen bijgevoegd, en Waar aan de ondergeteek: de vryhyd neemen, Zig kortydshalven te refereeren hebben aangenomen ‘t voorschr: Scheepje de Helena Louisa om te kenteren, en, na dat na behoorlyke reparatie der Schaade, die mogte hebben bekoomen, Zal in Staat Zyn bevonden, wederom Zee te konnen bouwen, van ‘t Strand te winden en Weeder in Vlot water te brengen, met die genereuse offerte van Zig Zo zy in deeze hunne onderneeming gelukkig mogte komen te Slaagen, boven de gunstige goedkeuring UwerwelEd: Gestr: en Ed: Achtb: te Zullen vergenoegen, alleen met de Rembourseering der door hun geimpendeerde onkosten, waar toe voor haare Reekening uyt S Comp:s MaguaZynen vorderden 3 p:s Zwaare touwen van 7 a 8 duymen 4 Yzere trossen met bygevoegd verZoek S Comp:s weegen te moogen worden geadsisteerd met 2 kaapstaanders met hun toebehooren 2 S landsboots, om de Swaare ankers en Werpen, tot dit werk noodzaakelyk moetende worden gebruijkt, in Zee te brengen, 2 Zwaare Ankers van 3500 twee ligte werp ankers; eenige dommekragten 2 Jyn blokken, om de kabels te konnen doorsteeken 10 Zwaare gestropte blokken 24 p:s Eyken balken van 16 a 16 d:m, 2 Scheeps timmerlieden met hunne gereedschappen voor den tyd van Ses daagen 100 Mannen of Zoo veel meer als UWEd Gestr: en E: Agtb:s Zullen komen te VerZoeken, dog Zoude dit Volk gesond en Sterk moeten Zyn tot Employ van Zulk Zwaar werk: aanbiedende om ingevolge de Conditiën deezer aanbesteedinge, Zo wanneer eenige dier Stukken mogten Koomen defect of absent te geraaken, dezelve aan de E: Comp:e weder te Zullen betaalen.’
‘Geene andere meede dingers Zig intusschen niet teegenStaande de ondergeteek eenen geruymen tyd ter Raad kamer hebben Vertoefd, hebbende opgedaan, en dus onnodig Zynde de gewoone gebruijken te observeeren, hebben dezelve gemeend Zig alleen te moeten beesig houden met de beschouwing der Poincten door voorsz Entrepreneurs voorgedragen, welken wij voor het grooter gedeelte, Zoo aanneemelyk hebben bevonden, en zo Zeer te Strooken met het door UWEd: Gestr: en E: Achtb: beoogd nut der E: Comp:ie dat wy niet hebben mogen hæsiteeren, op de geEerde approbatie UwerWelEdele Gestr: en E: Achtb:s hun aanbot te accepteeren, met uitzondering egter van het laatste der door hun opgegeeven poincten: Nademaal de ondergeteek:s onder beeter oordeel vermeenen, dat hoe edelmoedig ook de offerte deezer aanneemers Zyn mogte, het voorzigtiger Zyn Zoude dat deZelven eenen Zeekeren prijs Kwaamen te bepaalen voor dit hun aangenomen werk, dan in het onZeekere te Verseeren, hoe hoog Zomtyds die onKosten, ofschoon volgens derZel+ver opgaave niet Zeer Groot Scheynen te Zullen Zyn, naderhand Zouden kunnen komen te beloopen; Dit hun voorgehouden Zynde, hebben Zy daar in volkoomen genoegen genomen, en in de eerste plaats voor het omkenteren van voorn: vaartuyg bedongen eene Som van Een Duyzend DuKatonnen, en vervolgens, Twee hondert gelyke Specie voor het verder in vlot water brengen van dat kieltje. Dit hebbende gecomputeerd, met de Calculative onkosten door de van Weegen den WelEdele Gestr: Heere Gouverneur Gecommitteerde Zeelieden tot dat werk benoodigd opgegeeven, hebben de ondergeteek:s geoordeeld ook dit aanbod te mogen aanneemen. Terwijl ged: aanneemers nog Kwaam en te deClareeren, dat, als in geenerlij wyze eenig eigen voordeel met het aanneemen van dit werk beoogende, Zo wanneer, na dat het zelve gelukkig mog te Zyn verrigt, en Zy als dan bevonden dat de door hun aangewende kosten minder waaren, dan het montant, waar voor het werk hadden aangenomen, Zig verpligten, dit minder bedragen van de bedonge Som te zullen Laaten decorteeren, Hier bij een aller instantigst Verzoek voegende, dat hoe eerder hoe beeter met UWEd: Gestr: en E: Achtb: besluyt hier in mogten worden verEerd, dewijl niets hun in het teegenwoordig jaar Saisoen in dit hun werk nadeeliger Zoude kunnen zijn, dan door dilayeerde obstaculen te worden Verhindert, te meer nog, daar alle oogenblikken door hun moeten worden waargenomen, willen Zy gelukkig reusseeren.’
‘De ondergeteek: de noodzaakelykheid van dit Verzoek der aanneemers Zeer wel willende toestemmen, meenen uit aanmerking van het belang dat daar in ligt voor de E: Comp:ie de Vryhyd te mogen neemen op de vervullinge daar van zeer te moeten insteeren. Terwijl meer gedagte aanneemers eyndelyk nog Verzogten dat, wanneer Zy in dit werk het een of ander nog mogte bevinden nodig te hebben, of hun daar onder eenige Zwaarigheeden voor Komen, Zij als dan de vryhyd moogen neemen Zig te Vervoegen tot de ondergeteek: als door UWEd: Gestr: en E: Achtb: tot deeze aanbesteedinge gecommitteerd geweest.’
‘De ondergeteekendens hebben de Eere deeze te laaten dienen voor Rapport haarer verrigting.’
‘/Was geteekend:/’
‘J: J: Le Sueur, W: F: van Reede van Oudtshoorn /in margine:/ overgegeeven den 22 Maij 1790. Cabo de Goede Hoop’
Aan den Wel Edele Agtb:Heeren J: J: Le Sueur, en W:F: van Reede van Oudtshoorn opperkooplieden, Leeden in den E: Agtb: Raad deezer Gouvernements
‘WelEdele Agbt: Heeren!’
‘Uit naam ende van weegens de Regeering gepubliceerd Zynde het aanbesteeden omme op de beste wyze, eerstelyk het kenteren en Vervolgens na bevinding van Zaaken in vlot water te brengen, het op den 12 April Jongstl: gestrand Schip de Helena Louisa , Zo neemen d’ onderget:s de Vryhyd hunne Perzoonen, tot het Executeeren van dien aantebieden.’
‘Dan daar het onderneemen van een Zaak van dat gewigt, hoofd zaakelyk verEischt, dat men van S Comp:s weegen met alle magt ondersteund word, en door eenige belang hebbende perzoonen in d’ operatie niet geconterquareerd word, Soo Vinden Zy Zig verpligt de Volgende ontontbeerlyke Verzoeken te doen.’
‘Art : 1.’
‘Uit S Comp: MaguaZijnen teegens S Comp:s prijzen te worden voorzien met het nodige Touwwerk, het welk Zy ondergeteek:s vermeenen te moeten bestaan in.’
‘Drie cabeltouwen van 6, 7 en 8 duym’
‘vier Yzere trossen.’
‘Dan wanneer Zylieden vervolgens het een of ander van dien aard bij doen van Zaaken mogte te kort Schieten, als dan een nader Eisch te mogen doen, wel te Verstaan, met approbatie der Heeren Gecommitteerdens.’
‘Art : 2.’
‘1 â 2 Kapstanders als Zij Zullen verkiesen 2 Landsboots of meer 2 Zwaare Ankers van 3500 lb ijder 1. Ligt Anker, Zwaare Blokken, Jynen en Dommekragten het gebruik van ‘S Comp:s Landsschuyts als meede S Comp:s Slaaven en Malwagens.’
‘Art : 3’
‘Eenige bequaame Scheepstimmerlieden met hun arbeids gereedschap, om in allen gevallen, waar benodigd Zullen Zyn, het een of ander noodzaakelyke te Kunnen maaken en repareeren, te Zeggen alleen het Kenteren en Vlot brengen aangaande’
‘Art : 4.’
‘Soo veel Cajate en andere balken als tot Stutten en Beddings nodig Zal Zijn.’
‘Art : 5.’
‘By aldien het werk in 6. Dagen niet verrigt is, of Kan worden, het volk dat hun ter assistentie Verleend word eenige dagen langer te mogen houden’
‘Art : 6.’
‘Wanneer d’ ondergeteekendens gelukkiglyk in het werk reusseeren, en zy Zullen vermeenen, meer manschappen nodig te Zullen hebben, als dan met approbatie der Heeren Gecommitteerdens Regeeringsweegen te worden g’adsisteerd.’
‘Art : 7.’
‘Dat wanneer na dat ‘t Schip gekenterd zal zyn, eenige reparaties nodig geoordeeld word, het werk met alle magt verrigt word, op dat door het ophouden niet misschien het getey mogte Koomen te Verloopen, en het Schip by hoog water beschadigd word; daar ‘t Schip op de andere Zyde overhellende veel meer aan Schaade word bloot gesteld, als in de Situatie daar het thans in legt’
‘Art : 8.’
‘Wanneer zy ondergeteekendens met het afwinden een begin maaken, dat dan direct een boot met de nodige Ankers en Touwen gereed legt, om het Schip overteneemen en ten Anker te brengen’
‘Art : 9.’
‘Verzoeken d’ ondergeteekendens g’excuseerd te Zijn, wanneer intusschen een Swaare Storm mogte op Komen die het Schip in een ander Situatie brengt of hoger op Strand werpt’
‘Art : 10.’
‘Dat de ondergeteekendens, wanneer UWelEdele Agtb:s deeze hunne proposities en Verzoeken gelieven te accordeeren, als dan vermeenen in Staat te Zullen Zyn, aan het Vereijschte te Voldoen, en met Godes hulpe te Slaagen, en Wat aanbelangt UWEd: Achtb: Genereuse aanbieding om de gedaane moeijte uit S’ Comp:s Cassa te willen beloonen, Zoo Verklaaren Zy, Dat, alleen gedreeven wordende, door het verlangen omme de Compagnie als nutige Dienaars van dienste te Zyn, Zy Zulx in geenen deele Requireren, en wanneer hun alleen hunne gedaane onKosten vergoed Word, zy Zig dubbelt beloond Zullen aanmerken, wanneer hunne gedaane diensten d’ approbatie hunner Gebieders mogen Komen weg te dragen.’
‘Zij recommandeeren Zig wijders in UWEdele Agtb:s protectie en onderteekenen deeze met Eerbied.’
’/:onderstond:/’
‘WelEdele Achtb: Heeren /lager:/ UWelEd: Achtb:s onderdaanige Dienaaren /was geteekend:/ P: J: De Wit, J: F: Kersten /in margine:/ Cabo de Goede Hoop den 21. Maij 1790.’
Waar op verstaan is Zig met voorsz: Rapport volKomen te Conformeeren, en dierhalven deeze provisioneele aanbesteeding Zonder eenig oogen blik tyd Verlies toe te Slaan, ten Einde de aanneemers terstond een begin met dit hun Werk Zullen Kunnen maaken.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare Voorschr
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: N: S: van Lijnden
[Signed:] J: J: Le Sueur
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
- met referte aan mijne aantekening bij de Resolutien van den 2:de Octbr: 1789.
C. 187, pp. 213-215.¶
Donderdag den {17900527} 27 Mey 1790.
bij omvraage alle present dempto den Heere Gordon.
Is aan den Engelschen Lieutenant Rion gecommandeerd hebbende het Verongelukte Konings Schip The Guardian , op Zyn diesweegens gedaan Verzoek toegestaan, om met het in Baaijfals leggend Schip Dortwijk naar Nederland te laaten overvaren, den Chirugijn en Timmerman van ‘t afgelopen Konings Schip The Bountis voor welke twee perzoonen gem: L:t Rion kwam aan te toonen dat op Batavia de Transport en Kostpenn: behoorlyk waaren voldaan, gelyk meede om met gem: Schip Dortwyk voor de Kost Scheepsdienst doende te doen repatrieeren, drie Jonge adelborsten, en Circa 20 Matroose behoord hebbende tot de Equipagie van bovengem: Schip The Guardian
Zijnde op evengem: Bodem Dordwijk insgelijks passage verleend aan Jeffij Gawin en John Stuwart beneevens een Domesticq van Laatstgem: in naame Diartes Molinux een Kind aan Zyne Zorge toebetrouwd gen:d Edward Lanyn oud Vier Jaaren en een Scheepsjonge John Miller gen:d oud 9. Jaaren alle van ‘t Gestrand Genueesch Schip de Maria hier verbleeven, en is Verstaan de Voorsz: Perzoonen in aanmerking van hunne ongelukkige omstandigheeden, met de betaaling van het ordinaire Transport en Kostgeld te laaten Volstaan.
Aldus geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten daage en Jaare Voorschr:
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: N: S: van Lijnden
[Signed:] J: J: Le Sueur
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
- met referte aan mijne aantekening bij de Resolutie van den 2:de Octbr: 1789.
C. 187, pp. 216-283.¶
Dingsdag den {17900601} 1. Junij 1790
‘S voormiddags, Alle present dempto den Heere Collonel Gordon by indispositie
Door den Heere Colonel von Hughel Commandeerende het Regiment Wurtemberg , alhier in Guarnizoen overgelegd zynde zoodanige interrogatoria als door den van het Voorm: Regiment in den Jaare 1789 p:r S Lands Schip van Oorlog de Ceres van hun gedeserteerden en thans wederom geKomen Soldaat, Larsch, voor Gecommitteerde Officieren uit dat Zelve regiment beantwoord Zyn, omme daar meede te dienen van bewysen ingevolge het geresolveerde van deezen Raade in dato 11 Maij J:L:
Is daarop verstaan, meer gem: vraag poincten te stellen in handen van den Heere Independent Fiscaal deezes Gouvernements; ten einde de zelve te examineeren - en deezen Raade voorts te dienen van desselfs Consideratien in hoe verre de depositien van voorgem: Larsch met de omstandig heeden Kunnen overeenKomstig Zyn.
Waarna geleezen wierd een Brief van den Praedikante en Kerkenraad in ‘t Land van Waveren , Luydende als Volgt.
‘Wel Edele Gestr Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Door het overleiden van Pieter Barend Bruggeman, de Koster bediening alhier vacant geworden zynde, Welke vacature men gaarne vervuld Zag, door den Perzoon van de alhier overgebleevene Zieken trooster Jan van der Hegge, als niet alleen daarde VerEischte bequaamheeden toe hebbende, maar Zelfs om intyd van nood het voorleezers ampt teffens te Kunnen waarneemen, het Welk al dikwils geExisteert heeft, Zoo neemen wy de Vryheid den Voornoemden Perzoon need rig voor te dragen, of het UW Edele Gestr: en E: Agtb:s gunstig mogte behagen den zelven als zoodanig en ten dien einde te approbeeren.’
‘En Vermits veele lieden onder deeze gemeente Sorteerende, een verre gaand misbruik Komen te maaken, van de gegeevene Licentie aan Verre woonende, van aan de hoofd plaats te mogen trouwen, Zonder Zelfs alhier de huwelyks voorstellingen worden af geKondigd, tot merkelyk nadeel van Kosters Voorleezers en Zelfs Kerken inKomsten, neemen wy teevens de Vryhyd UWelEdele Gestr: en E: Achtb:s met alle Verschuldigde eerbied onder het oog te brengen, of UWEd: Gestr: en E: Achtb: zoude gelieven goed te Vinden, by Zulke geleegenthyd alle ondertrouwden te Constringeeren by den Koster der Caabsche Kerke of welk een perzoon UWEdele Gestr: en Ed: Achtb:s daartoe anders gelieven te qualificeeren, het gewoone voorleezers en Kosters Salaris midsgaders een klein douceur voor onze Kerk af te leggen.’
‘Waar meede in afwagting van UWel Edele Gestr: en E: Achtb:s wyZe decisie wy de Eer hebben met alle hoogagting te zijn.’
’:/onderstond/.’
‘WelEdele Gestr: Heer en Ed: Achtb: Heeren /:lager:/ UWelEdele Gestr: en Edele Achtb:s onderdaanige Dienaaren /was geteekent:/ J: A: Kuys V: D: M:, Jan Gysbert Olivier Charl Theron Jacobus de Wet, Wynant du Plesie /in margine/ Waveren den 9 Maij 1790.’
En is goedgevonden en Verstaan in het Verzoek van welgem: Kerken raad, by het eerste lid van deezen brief gedaan te condescendeeren, wordende diens volgens den door opgem: Kerkenraad voor gedraagen perzoon van Jan van der Hegge tot Koster aangesteld en g’ approbeert.
Terwijl voorts ten belange van het tweede Poinct in dien brief Vervat, dat, dat namentlyk Verscheide lieden onder deZelve gemeente Sorteerende, een verregaand misbruik kwaamen te maaken, van de licentie om aan deeze hoofd plaatze te moogen trouwen, waardoor het meest al kwam te gebreuren, dat die lieden hunne Zondaagsche afKondigingen in opgem: Kerke niet eens lieten doen, en er dus met er tyd zeer Veele ongereegeld heeden en onaangenaam heeden Zelfs onder de Land lieden zouden Kunnen Komen te ontestaan, terwijl voorts de Kerken derzelver bediendens van hunne regtmaatige inkomsten door deeze handeling worden ver stooken, goedgevonden en beslooten is bij eene Voorgaande Publicatie de Verafgelegene landlieden in het gemeen aan te zeggen, dat die geenen die voorneemens Zijn Zig ter ondertrouw naar deeze hoofd plaatze te begeeven, vooraf gehouden Zullen Zyn, Zig te Vervoegen by den Predikant en ofte Zoo er geen Kerken in dat district mogten gevonden Worden als dan bij de respective Land drosten, ten einde by dezelve hunne naamen op te geeven, en drie Zondagen agter den anderen, voor Zy naar herwards willen opKomen, het Zy in de Kerken by eene gewoone af Kondiging van den Predikstoel, dan Wel door eene bekend maaking aan de Drostdyen, dit hun voorneemen openbaar te doen worden, Zullende Zy als dan verpligt Zyn hier van een behoorlyk attest dat dezelve Proclamatien onverhindert Zyn gegaan aan den Heer President van ‘t Collegie van Commissarissen over de Huwelykse Zaaken over te brengen, waarvan indien Zy niet voor Zien mogten Zyn, Zal men aan hun den ondertrouw geheel en al wijgeren en afslaan.
En op dat een ieder der gem: opgeZeetenen niet onKundig mogen blyven van deeze genoomene besluiten, Zal deeze Publicatie alomme worden geaffigeerd allwaar men gewoon is Zulx te doen, Zullende egter dezelve niet eerder van kragt zyn dan twee maanden nae dies afKondiging voor ‘t District van Stellenbosch , vier maanden voor dat van Zwellendam , en Ses maanden voor de Colonie Graaffe Rynet .
Den Resident in Baaij Fals de Heer Brand in handen gesteld geweest Zynde, Zeeker Request van den Burger Jan Willem Hurter, tendeerende om permissie te mogen erlangen tot het opZetten van een Paarden Stall en Vertrek voor Veehoeders in opgem: Baay, op Zodanige plaats, als by Requeste nader bepaald is, en daar op deezen Raade gediend hebbende van desselfs Consideratien bij ‘t volgende Bericht
Aan den WelEdele Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Achtbaaren Raad van Politie
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Het behaagde UWEd: Gestr: en E: Achtb: aan den ondergeteek: Resident der Baay Fals te doen overhandigen Copia van Zodanig Request als door den Burger Jan Willem Hurter aan hoogstdeselve is gepresenteerd, en Van hem ‘t injungeeren berigt en Consideratien of en in in hoe verre het Stellen van een Paardestal en vertrek voor veehoeders en de door gem: Hurter by Vergunning gebruykt wordende weyde aan het Olyphants bosch dienstig en nood Zaakelyk Zy, mitsgd:s meede omtrent de nadeelige gevolgen, Welke uit eene Zodanige betimmeringe agter het gebergte der Baaij Fals al ofte niets Zouden Kunnen ontstaan.’
‘Zoo heeft d’ ondergeteek: by deezen de Eer onderdanigst te berigten, dat hy onder Correctie van begrip is dat Hurter by opgem: Plaats ‘t Olyphants Bosch die hem ter bewyding van zyn Vee vergund is, onmoglyk een Kraal en Bergplaats voor Zyn Veewagters kan ontbeeren, en overzulx aan des Supp:lts verZoek Zoude Kunnen Werden voldaan onder deeze Conditie nogthans dat hij niet Zal Vermoogen aldaar iets anders te plaatzen als een Veekraal van Takkebossen, mitsgd:s een Vertrek om tot Stalling voor Paarden en lyfberging van de Veehoederen te dienen, gemaakt van Stroo of riet op een laage murage, welke alleen tot ondersteuning van het Dak Zoude Verstrekken, Zoo dat, Zoo wel de Kraal als Stalling is het noodig in brand gestooken en Spoedig in de Assche gelegt worden Kan, Zonder iets nadeeligs te doen overblyven.’
‘D ondergeteek: Vermeent hier meede aan UWEd: Gestr: en E: Achtb:s g’ Eerde Intentie te hebben voldaan neemt de vryheid deezen te laaten dienen voor eerbiedig berigt en heeft de Eer met verschuldigde Respect te Zyn.’
’/:onderstond:/’
‘Wel Edele Gestrenge Heer en Edele Achtb: Heeren /lager:/ UWelEdele Gestrenge en Edele Achtbaarens zeer onderdaanigen en Gehoorsaamen Dienaar / Was geteekend:/ Christoffel Brand.’
Is den Supp:t voorn:d Hurter dit Zyn verzoek toe gestaan, onder deeze Strikte bepaalingen nogthans, dat hy Hurter niet Zal Vermogen anders dan een Veekraal van Takkebossen alldaar te plaatzen; en Voorts een Vertrek voor berging Zynere veehoeders en stalling der Paarden, alleen gemakt van stroo of Riet, op eene laage muragie, die maar tot ondersteuning van het dak Zal moogen dienen, op dat de nood zulx vereischende, en men hier uit eenige nadeelige gevolgen Vreesende, Schielyk het een en ander in asche gelegd en gerasseerd Worden Kan, En Voorts alles tot nadere opzeggens toe, En Zal opgem: Resident ofte die in der tyd in ged: Baaij weesen mogt gehouden Zyn, naauwkeurig toe te Zien, dat deeze permissie niet overschreeden worde
Voorts is door Commissarissen uit den Raad van Justitie gediend van ‘t Volgende berigt
Aan den WelEdel Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: achtb: Raad van Politie
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘UWelEd: Gestr: en E: Achtb: in handen der ondergeteekendens hebben de gelieven te Stellen Copias der Requesten door de Burger Officieren Willem Kersten en Johan George Lochner mitsg:s den Burger Marten Smith aan UwEd: Gestr: en E: Achtb: gepresenteerd, ter obtenue van eenige Morgen Lands in Eigendom aan de overZyde der Liesbeeks en Zoute revier geleegen, ten einde te onderzoeken of dies uytgaave Zonder eenige præjudice der E. Comp:ie ofte daar omstreeks Leggende Plaatzen Zoude kunnen geschieden, dezelve als dan te tauxeeren en UWEd: Gestr: en E: Achtb:s daar op Vervolgens te Sienen van Rapport ingeschrifte; Zoo neemen Zy by deezen de Vryhyd in alleen Eerbied te berichten, dat Zy by de onlangs gedaane Inspectie der Voorn: Strooke Lands niet hebben Kunnen ontwaaren dat de naaste daar aan grensende buuren, Zo min als d’ E: Comp:ie in de uitdrift en Weide van haar Vee eenige noemensWaardige hinder of Schaade, in de uytgaave derzelve Zoude Kunnen Leyden, hoewel den Burger Joh:s Herhold die ten dien einde aldaar meede was geappoincteerd, tragte te beweeren, dat de Zogen: Zwarte revier /: die nog op een ruime distantie van Zyn erf afvloeid !/ meenigmaalen in den Winter inpassable wordende, hy daar door Vermeend, in de Weide tusschen Zyn Erf en gem: Revier geleegen, door het aanvoorm Kersten en Lochner uittegefene Stukken Lands te Zullen werden benadeeld, daar de ondergeteekendens evenwel Van het teegendeel in het Zeekere vermeynen te Zyn onderrigt, dat dat reviertje nog Zelden of ooyt ook in de Strengste Winter moussons ondoorKomelyk is geweest, dus de Klagten van gem: Herhold Zeer ongegrond Zyn voortgebragt.’
‘
des hebben de ondergeteekendens het door meerm: Kersten verZogte Land volgens de daar Van geformeerde Caart groot drie morgen getaxeerd op | Rd:s 225:-: |
dat van Lochner groot 2 Morgen | d:o 150:-: |
Mitsgd:s dat van den Burger M: Smit welke Zeer onvruchtbaar is bevonden op | d:o 50:- |
des hebben de ondergeteekendens het door meerm: Kersten verZogte Land volgens de daar Van geformeerde Caart groot drie morgen getaxeerd op | Rd:s 225:-: |
dat van Lochner groot 2 Morgen | d:o 150:-: |
Mitsgd:s dat van den Burger M: Smit welke Zeer onvruchtbaar is bevonden op | d:o 50:- |
‘Waarmeede Zy vermeenen aan hunnen pligt en het Salutair oogmerk van UW Ed: Gestr: en E: Acht: te hebben Voldaan deezen laaten voor derZelver Rapport.’
‘/onderstond:/’
‘Cabo de Goede Hoop den 12 May 1790. /was geteekend:/ R: J: Van der Riet, H: J: de Wet/ ten overstaan van my /:geteekend:/ J: A: Truter Ad: Fiscaal /lager/ Mij present:/ en geteekend / P: H: Faure fung:t als Secretaris.’
Waarop goedgevonden is, aan de bij dat bericht vermelde Supp:lten Kersten, Lochner en Smith, hun Verzoek ter obtenue van een Stuk Land voor ieder in ‘t byzonder te accordeeren, onder betaaling der by taxatie van Voorn: Commissarissen uit den Raad van Justitie, gestipuleerde Penn: van Rd:s 225 door W:m Kersten voor Zyn Stuks Lands, ter groote van drie morgen, 150 Rd:s door Lochner, voor Zyn Stuk Lands ter groote van Twee morgen en Rd:s 50. door M: Smit voor Zyn Stuk Lands ter groote van Twee morgen
Waar na door den op ‘t alhier permanente Schip de Sterreschans bescheidene Capit:n Klaas Keuken gepresenteerd Wierd het Volgende Request.
Aan den WelEdele Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouveneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den E: Achtb: Raad van Politie
‘WelEdele Gestr: Heer en Z: Z: Achtb: Heeren!’
‘Geeft met verschuldigde Eerbied te Kennen UwerWelEd: Gestr: en E: Achtb:s Zeer gehoorsaame Dienaar Klaas Keuken Capitain in dienst der E: Comp:ie hoe hy door de hoog gebiedende heeren Meesteren in deeze Zyne qualiteit geplaatst is op het Hoekerschip Sterreschans , onder belofte dat Hun WelEd: hoog Achtb:s de nodige aan schryvens Zouden laaten afgaan, om den Supp:lt bij Vacatuure van een Capitains plaats op een der Retour Scheepen daar meede te begunstigen, en alzoo Zig daar toe, door het overlyden van den Capitain van het Schip de Goede Verwagting geleegentheid komt op te doen, Zoo neemt den Supp:lt de vryheid UWelEdele Gestr: en E: Achtb: ootmoedig te VerZoeken, hem met het Commando op dien Bodem te willen favoriseeren’
’/:onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /was geteekend:/ Klaas Keuken’
Zo is uit hoofde der Zeer geEerbiedigde beveelen, Vervat in den brief van hun WelEd: Groot Achtb: de heeren Bewindhebberen ter Camer Amsterdam de dato 20. July 1789, - aan voorm: Capitain Keuken Zyn VerZoek g’accordeerd, Zullende aan denZelven dierhalven onder Zyne Winnende Gagie als Capitain, het Commando worden opgedraagen over het van Batavia alhier g’arrieveerd Schip de Verwagting en Zulx in plaatze van den op dien Bodem bescheiden geweest, dog op de herwards reize overleeden Zynde Capitain A: W: Hast; aan de heeren Majores egter eerbiedig overlaatende nopens de Præmie van voorn Capitain Keuken, Zodanig te disponeeren als hoogst dezelve Zullen gelieven goed te Vinden
Gelyk meede door den weegens Ziekte alhier van ‘t E: Comp:s Schip Meerwyk agter gebleeven Capit: Lieutenant Jan Valkenburg, gepræsenteerd wierd het Volgende Verzoek Schrift.
Aan den WelEd: Gestr: heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de goede hoop en den ressorte van den &:a &:a &:a beneevens den E: Achtb: raade van Politie
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Agtb: Heeren!’
‘Geeft met alle Verschuldigde eerbied te Kennen UWer WelEd: Gestr: en E: Achtb:s Zeer gehoorzaame en onderdaanige Dienaar, Jan Valkenburg Capitain Lieutenant ter Zee in dienst der E: Comp:s met het Schip Meerwijk allhier aangeland; dat hy Supp:lt uit hoofde Zyner indispositie by arrivement van dat Schip, van UWelEd: Gestr: en E: Achtb:s heeft VerZogt eenige tyd ter herstelling Zijner geZondhyd alhier te mogen Verblyven, en daartoe hoog gunstig permissie heeft obtineerd, dat den Supp:lt Spoedig hersteld geworden Zynde, reeds eenige tyd heeft verlangd geleegend hyd te mogen vinden, Wederom in Zyne qualiteyt te worden geEmployeert, dog vergeefs heeft gewagt, alzoo op geene der gepasseerde nog aanweesende Scheepen een Capitain Lieutenant is Komen te manqueeren, dat den Supp:lt vernoomen heeft hoe den Capitain Klaas Keuken zyne Sollicitatien by UWEd: Gestr: en E: Achtb: aanwend, om te worden begunstigd met de op het Schip de Verwagting vaceerende Capitains plaats, en dat daar door mogelyk ‘t Commando op het Hoeker Schip Sterreschans Zou Komen open te Vallen.’
‘Reedenen om Welke den Supp:lt zig is keerende tot UWEd: Gestr: en E: Achtb:s met ootmoedige beede, dat het in die gevalle hoogst dezelve mog behagen hem met ‘t Commando op voorschr Schip Sterreschans te favoriseeren.’
’/ onderstond :/’
‘’T Welk doende &:a /:was geteekend:/ J: Valkenburg’
Waaruyt gebleeken Zynde, dat den Suppl:t reeds meermaalen Schoon te Vergeefs, getenteerd had, om in deeze Zyne qualiteit vermits Zyne gezondheid thans weder volkoomen had gerecupereerd, bij de eene of andere geleegend heid te worden g’employeerd, en er thans door het verplaatzen van boven gem: Capit:n Keuken Zig een diergelyke occasie gunstig opdeed, hy Supp:lt der halven Verzogt met het Commando op voorm: Permanent Schip de Sterreschans gevoriseerd te worden, is om de motiven by dat request ter needergestelde, en terwyl er thans geene officieren van dien rang nog waarin men dat vertrouwen Stellen konde, voorhanden waaren, beslooten voorn: J: Valkenburg in de Plaatze van meerged - Capitain Klaas Keuken op gem: Schip de Sterreschans , te doen Succedeeren, Zullende derhalven Zyn gagie van nu af Weeder aanvang neemen.
Terwijl voorts op het door den Predikant der Stellenbosche gemeente Meint Borchers mondeling gedaan verZoek tendeerende om door denZelven Zyn eerste verband van Vyf Jaaren Zo aan boord van desselfs Schip als ter deezer hoofd plaatze, en nu Laastelyk in den dorpe van Stellenbosch heeft uytgediend, weder een nieuw Verband te mogen aangaan, goedgevonden is denZelven dit Zyn verZoek te accordeeren, en Zal denZelven derhalven weeder voor vyf Jaaren een nieuw verband mogen aangaan, met de daartoe Staande verhooging van Tractement.
Voorts in aanmerKing genomen Zynde, dat de tyd, tot het Vertrek der Twee Scheepen ‘t Duyfje en Sterreschans naar de Mossel en Plettenbergs Baayen op handen is, en het de VoorZigtigheid derhalven vordert, den Capitains deeZer Scheepen onder anderen behoorlijk te instrueeren, nopens de ordre die Zy by hun retour te observeeren Zullen hebben, in het aandoen van de Baay Fals dan Wel deeze tafelbaaij
Is goedgevonden en verstaan den Equipagiemeester deezes Gouvernements Cornelis Cornelisz te injungeeren, om deezen raade te dienen van desselfs Consideratien omtrend den tyd dat deeze voorsz: Scheepen uit gesz: Baayen respective Zullen moeten Vertrekken, en daarna opgeeven, Welke Baay ‘t zij de Fals Baay , dan wel deeze rheede naar gelang der omstandigheeden Zy Zullen Kunnen en moeten beZeylen, het welk als dan in de ordres van evengem: Capitains Zal Worden gevoegd.
Door den Vendu meester deezen raade Schuldige Kennis Zynde gegeeven, dat onlangs buiten Zyn weeten op eene Publique vendutie onder de gesauveerde goederen van de ter deeZer rheede verongelukte vreemde Scheepen door den gesw: vendu Clercq verKogt Zynde, eenige Kleine Stukjes Kanon en Draay basjes, van welke de koopers deClareerden geen ander gebruyk te willen maaken dan om dezelve als Schut paalen aan de hoeke hunner huyzen of Voor Stukjes op hunne buijten goederen te emploijeeren, hy egter het van Zyn pligt hadde geagt, dit niet te mogen passeeren, en derhalven deezen raade eerbiedig Verzogt, hier omtrent Zo wel nu als voor ‘t Vervolg op diergelijke artikulen die voorZienige te doen, en Zulke ordres te Stellen als hoogstdeZelven ‘t best geraaden vinden Zouden, En den heere Gouverneur hier op remarqueerende dat diergelyke ammunitie goederen door Particuliere in te laaten Koopen, Soms van nadeelige Suites Konden Zyn, Zoo is goed gevonden en Verstaan den Heere hoofdadministrateur Joh:s Isaak Rhenius te VerZoeken en te qualificeeren, Zoo als Zyn Ed: VerZogt en gequalificeerd word mits deezen, om provisioneel bovengem Stukjes Kanon en Draaybassjes nae dat eerst door eene Commissie van Arthillerij officieren Zullen Weezen onderregt, van de resp:e Koopers S Comp:s weegen voor denzelfden prijs als waar voor Zy die ingeKogt hebben, weeder in te koopen, en den Vendumeester te ordonneeren, dat in ‘t Vervolg dergelyke Ammunitie goederen niet meer publicq Zullen mogen verKogt worden, dan op voorgaande qualificatie deezer Regeeringe
Hier na geleezen Zynde een rapport der Gecommitt:s tot het teekenen der onlangs gearresteerde Kleyne Papieremunt Speciën Luydende ‘t Zelve.
Aan den WelEd: Gestr: heer Cornelis Jacob van Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede hoop en den ressorte van dien & & & beneevens den Edelen Achtbaaren Raad van Politie.
‘WelEdele Gestr: heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘In opvolging van UWEd: Gestr: en E: Achtb: altoos Zeer geEerde ordres vervat bij derZelver resolutie van 12 Maart deezes Jaars hebben d’ ondergeteek:s de Eer UWEd: Gestr: en E: Achtb:s by deezen te Communiceeren, als dat door haar provisioneel in gereed hyd is, gebragt, en geteekend’
‘Een Duyzend p:s op papiere gestempelde munten van Een ryxdaalder’
‘Een Duyzend, op papiere gestempelde munten van Een halve ryxdaalder’
‘Hebbende de ondergeteekendens de Eere deeze te laaten dienen voor needrig rapport’
‘/onderstond/’
‘In ‘t Casteel de Goede hoop den 29 May 1790. /:was geteek:/ C: van Eerten C: Cruijwagen’
En uyt dies inhoude Zynde gebleeken dat als nu door gesz: Gecommitt:s Weeder van de munt in gereedheid waaren gebragt.
1000 P:s van Een Ryxd:s yder | rd:s 1000:-:-: |
1000 d:o d:o Een halve rd:s d:o | d:o 500:-:-: |
Te Zaamen | rd:s 1500:-:-: |
1000 P:s van Een Ryxd:s yder | rd:s 1000:-:-: |
1000 d:o d:o Een halve rd:s d:o | d:o 500:-:-: |
Te Zaamen | rd:s 1500:-:-: |
Zoo is verstaan deeze nieuwe geteekende muntStukken in S comp:s groote geld Casse te doen overbrengen, en bij de Negotie Boeken deezes Gouvernements in te neemen.
Nog werd door den van Batavia herwaards geretourneerdens, en alhier removeerende onderkoopman Lambertus van der Woord gepresenteerd het volgende request.
Aan den WelEd: Gestr: heer Cornelis Jacob Van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Edelen Achtbaaren Raad van Politie.
‘Wel Edele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren’
‘Den onderkoopman Lambertus van der Woort, van de Hooge Indiasche regeering te Batavia verlof geobtieneerd, tot het redresseeren Zyner Particulieren affaires na herwaards overteKoomen, neemt bij deezen de Vry hyd nadien alle Zyne Zaaken bereyds na genoegen heeft gearrangeert, UWelEd: Gestr: en Ed: Achtb:s te Supliceeren, om met de eerst voorKomende Scheeps geleegendheid behoudens qualiteyt Zonder betaaling van Transport en Kostgeld weder na Batavia te mogen te rug Keeren.’
‘/onderstond:/’
‘’T Welk doende &a /was geteekend:/ L: van der Woordt’
Waar op goedgevonden is den Supp:lt behoudens Zyne qualiteyt by eerst voor koomende geleegendheid te accordeeren weder naar Batavia te mogen retourneeren, Kunnende egter in desselfs VerZoek om van het betaalen van Transport en Kostgeld exempt te Zyn, alhier niet Worden getreeden, maar Zal men Zulx eerbiedig aan hun WelEdele Groot Achtb:s de heeren der hooge Indiasche regeering ten dispositie overlaaten.
Den onlangs alhier weder geretourneerden Burger matthys Marini vervolgens bij geschrifte eerbiedig Koomende Verzoek te doen van deezen inhouden.
Aan den WelEdel Gestr: Heer Cornelis Jacob van Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Edel Achtb: Raad van Politie.
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heer!’
‘Geeft met alle reverentie te Kennen Mathijs Marini, Burger alhier, hoe hy Supp:lt op den 6 decembr: in den Jaare 1785 Zig by requeste aan UW Ed: Gestr: en E: Achtb: heeft geaddresseerd, en daar op verlof geobtineerd, om met een ter dier tyd alhier ter rheede leggende Portugees Particulier Schip te repatrieeren, met meedeneeming van Zyne alhier gehuuwde Huysvrouw en Kinderen dog dat gem: Zyne Supp:lt huys vrouwe zig aan ‘t Climaat aldaar niet hebbende Kunnen gewennen, hy heeft moeten resolveeren, weder herwards te rug te Keeren, gelyk hy dan onlangs met het Frans part: Schip les Trois Freres alhier is gearriveerd.’
‘Reedenen om Welke de Supp:lt op nieuw de Vryheid neemt UWEd: Gestr: en Ed: Achtb: te Sollicieteeren, dat het van welderZelve gelieft te mogen Zyn, aan hem permissie te Verleenen om by het aanvaarden van de een of andere burgerlyke neering, Weeder alhier te blyven domiCileeren’
‘/onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /was geteekend:/ Mathys Marini’
En daar uit gebleeken Zynde dat aan den Supp:lt in den Jaare 1785 by eene Resolutie van deeze tafel in dato 6 Dec:r van dat Jaar was gepermitteerd, om met Zyn huysvrouw en Kinderen naar Zyn Vaderland te retourneeren, dog aldaar eenige tyd vertoefd hebbende, door geduurige onpasselykheid, Zy genoodZaakt waaren geworden dit Climaat weeder te komen beZoeken, omme als vooren Zig alhier te Kunnen nederZetten, Waartoe denZelven als nu permissie van deeze regeering was VerZoekende.
Zoo is uit aanmerking dat denZelven alhier te Vooren lange Jaaren als een goeden paisibel Burger heeft verkeerd, aan denZelven Zyn VerZoek toegestaan en Vrijhyd vergunt om als voor heen, van Zyne Burger Privilegie te mogen jouisseeren
Eindelyk wierd nog door den Boode der Colonie Zwellendam Jacob van Antwerpen in gediend van het volgende request
Aan den WelEdel Gestr: heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Ed: Achtb: Raad van Politie.
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Geeft met Verschuldigde Eerbied te Kennen UwerWelEdel Gestr: en E: Achtb: Zeer gehoorsaame Dienaar Jacob van Antwerpen Bode Van de Colonie Swellendam hoe hy in den Jaare 1763. Zig begeeven heeft in dienst der E: O: I: Comp:ie als Soldaat en Voor Zyn vertrek heeft gepasseerd een Maand cedul dan drie maanden Gage ten behoeve van Zyne HuysVrouwe Maria Besser, dewelke Zoo lang hy in die qualiteyt heeft gediend van Zyne Soldy reekening Zyn afgetrokken, en naderhand wanneer hy in den Jaare 1770. in Burger vrydom is gesteld, Jaarlyks door hem in S Comp:s Cassa alhier Zyn betaalde.’
‘Dat hy Supp:lt en den Jaare 1783. ten deeze Gouvernemente is in dienst genoome in Zyne eerstgem: qualiteyt en Jaarlyks op bekoomene Permissie Procuratie heeft gepasseerd, op Jan Malgo Koopman te Amsterdam , omme met gepaste eerbied van de WelEdele Groot Achtb: Heeren Bewindhebberen ter Camer Amsterdam des Supplt:s verdiende maandgelden in te vorderen.’
‘Dat hy Supplt: reeds in den Jaare 1783 tyding heeft bekomen van ‘t overlyden Zyner Huysvrouwe op den 8 october 1782, dog dat niet te min van Zyn verdiende maandgelden jaarlyks drie maanden Zyn geKort geworden.’
‘Reedenen om welke den Supp:lt Zig is Keerende tot UWEd: Gestr: en E: Achtb:s ootmoedig verZoekende, dat het hoogst deZelve mogt behaagen voorsz: WelEdele Groot Achtb:s Heeren Bewind hebberen te verZoeken, de, maand Cedul door den Supp:lt gepasseerd, hoog gunstig te willen laaten roieeren, en aan Zyne generaale Gemagtigden Voorssz:, te willen laaten voldoen en betaalen, het geen van Zyne verdiende Maand gelden Zints het overleyden van Zyne Huys vrouw is gedecorteerde.’
‘/onderstond:/’
‘’T Welk doende &:a /:was geteekend:/ J: V: Antwerpen.’
Waar op goedgevonden is den Suppl:t Zyn VerZoek toe te Staan, Zullende derhalven dit Zyn Request in Copia met gunstig voorschryvens aan de hooge Ed. Heeren 17:e worden overgezonden.
Ten Laatsten, de by de respective Heeren Leeden deezes raads rondgeleezen Consecpt resolutie voor den Burger Kreygsraad te Stellenbosch , thans geresumeerd geworden Zijnde.
‘Reglement ordre en Instructie waar na den Burger Kreygs raad van Stellenbosch Zig Zal hebben te gedraagen.’
‘Art:l 1.’
‘Den Burger Krygsraad dewelke tot haar Præsident heeft den Landdrost aldaar, Zal bestaan in eene Vergaadering van Burger Ritmeesters Lieutenants en Cornets, beneevens den Secretaris van ‘t Collegie van Heemraaden, de welke volgens aloud gebruyk deeze vergadering Zal moeten adsisteeren.’
‘Art: 2.’
‘Alle drie maanden Zal er ordinaire Krygs Vergaadering Zyn, te Weeten in de Maanden Maart, Junij, September, en DeCember en dat op den eerste Dingsdag in de Maand, dog op dien Dag een der heilige Daage in vallende, Zal den daar Aan volgende Dingsdag Vergadering Zyn, S’ morgens de Klok precies Neegen Uuren, Zullende ieder Lidt verpligt weezen deezen vergaadering by te Woonen, ten waare hy Konde aantoonen Zyn absentie door Indispositie of occupatie veroorzaakt geweest te Zyn.’
‘Art: 3:’
‘Dog de nood Zaakelykheid of andere onverWagte Voorvallende omstandigheeden Zulx Koomende te VerEyschen, Zal extraordinaire Kreijgs Vergadering moeten worden gehouden, ten byweezen van Zoodanige leeden als præsent Zullen kunnen weezen; en Zulx op Zoodanigen dag en Uur als den Leeden aangezegt Zal Zyn.’
‘Art: 4.’
‘In deeze Vergaadering Zal worden Verhandelt het geene tot Conversatie van goede ordre en naKominge van de Ordonnantien der Burgerij, beneevens de Wagt reglementen werd bevonden, te dienen, Voorts gelyk van ouds Veld wagt meesters en Veld Corporaals in de afgeleegene Districten mitsgaders onderofficieren onder de dienstdoende Burgerij aan te Stellen, en dit Laatste ter approbatie van den WelEdele Gestr: Heer Gouverneur en E: Achtb: Politicquen raad, en voorts alle VerZoeken den Burgerdienst aangaande aantehooren, en eindelyk ook ‘t ontslaan van Wagten, togten en meer andere Burger diensten’
‘Art: 5 -.’
‘In alle omstandigheeden van Zaaken, Zal Worden geprovedeerd de Plan Zonder figuur van proces en Zonder admissie van Practisijns.’
‘Art: 6.’
‘De Beschuldigde door de Boode behoorlyk gedagvaard Zynde, niet Compareerende Zal teegens denZelven worden verleend eerste default en tweede Citatie, en andermaal ook niet Compareerende twee defaul en derde Citatie, dog als dan ten derde maale ook niet Compareerde, Zal de Zaak gedecideert worden, Zullende voor elk default betaald worden Vier Schellingen.’
‘Art: 7.’
‘Bij alldien den geCondemneerde in gebreeken bleef om de op gelegde Boete en het profyt van de defaulten Zoo er eenige gevallen Zyn beneevens verdere OnKosten te betaalen, Zal hier over paratelyk worden geExecuteerd.’
‘Art: 8.’
‘Dan gelyk diergelyke Executien in een goede order behoorden te geschieden; Zulx egter Vermits de verre afgeleegend heid van het grootste gedeelte der opgezeetenen hunne woonplaatzen byna onmoglijk in VerEischte ordre Zonder enorme Kosten Zou Kunnen worden te werk gelegd, Zal den Krijgsraad de Executie paratelyk byWeege van Arrest aan de goederen die den gecondemneerden by Zig mogte hebben, vermoogen te derigeeren.’
‘Art: 9.’
‘De Executie in de VerEyschte ordre door twee leeden uit den Krygsraad geadsisteerd door den Secretaris en boode werdende te werk gelegd, Zal ieder Lid voor ‘t bywoonen van de Executie Twee Rijxd:s terwijl den Secretaris en boode behalven verdere gevallene Kosten ieder een Ryxd:r Zal genieten’
‘Art: 10 -.’
‘De geheele Burgerye aldaar uit Vyf Compagnien Cavallery bestaande, Zal ieder Compagnie Voortaan gelyk voorheen altoos moeten hebben een Capitain, Twee Lieutenants, Een Cornet, vier Wagtmeesters vier Corporaals, en daar beneevens nog een Standaart jonker, eigen Monster Schrijver en Vier Trompetters, gelyk daar bij nog twee Adjudanten dienst doen.’
‘Art: 11.’
‘Alle deeze Compagnien hebben ook ieder haar eigen Staandaarts en Trompetters, deWelke ontbreekende uyt de Kreygs Kassa moet worden betaald.’
‘Art: 12 -.’
‘De Krijgs raad Zal behoorlyk moeten Zorgen dat ieder Zyn Canon door een ieder daarby naast woonende officieren alle drie Maanden gevisiteerd word, dewelke dan ook Verpligt Zal Zyn telkens in de ordinaire Vergaderinge rapport te moeten doen, van de gesteld hyd van het Canon, mitsg:s van ‘t kruyt tot het doen der Zeynen en Vereyscht werdend hout tot het maken van Vuur by nagtelyke teyden.’
‘Art: 13.’
‘Gelyk de Krygs raad almeede een WaaKend oog Zal moeten houden, dat de bepaalde Zeinen door geene andere als door de beZitters van de Zoodanige plaatzen, dan Wel, de geene, dewelke door deZelve tot dat einde aldaar gesteld Zullen Zyn, worden gedaan, als by het reglement van den Jaare 1759 daaromtrend door ons is gestatueerd, Zullende de BeZitters dier Plaatzen daar over aanspreekelyk Zyn.’
‘Art: 14 -.’
‘Tot den Burger dienst Zullen gehouden weezen alle burgeren van Sestien tot Sestig Jaaren oud, behalven die geene dewelke door de overigheid in de buiten districten tot Heemraaden, Ouderlingen, Diacons Brand meesters &:a aangesteld Zijn.’
‘Art: 15 -‘
‘Ook Zullen de jongelingen van Sesthien Jaaren oud vry van togten en Wagten Zyn tot dat dezelve 18 Jaaren hebben bereikt, egter moeten deZelve Zoo draa aan geschreeven Zyn paraade ExecerCitie meede doen.’
‘Art: 16 -‘
‘Insgelyks Zullen ook van alle Burger diensten ontslaagen worden, die twee eygene Zoons of drie StiefZoons in dienst hebben, mits dat deZelve nog in huys Zullen weeZen.’
‘Art: 17.’
‘Ieder Schutter of Burger zal gehouden Zyn, Zyn eigen geweer te beZorgen, als een goede Snaphaan met een Paar Pistoolen Patroon tas en Zyd geweer, Zullende ook een yder gehouden weeZen Zyn geweer altijd Schoon en ook vaardig te houden, op verbeurte van Drie Rijxdaalders, Zoo meenigmaal daar over bekeurd Zal Worden.’
‘Art: 18:’
‘Desgelyks Zal een ieder Burger altyd in Voorraad moeten hebben 36. Scherpe Patroonen, dewelke hem Zoo dra hy onder een der Compagnien Zal ingeschreeven weeZen, ter hand Zullen moeten worden gesteld, moetende hij ook Zorge dragen dat deZelve altijd in goede ordres gereed Zyn, en op een veilige plaats geborgen Worden, op poene van telkens over verZuym in deezen te Verbeuren een boete van Tien ryxd:s.’
‘Art: 19.’
‘De Jongelingen die 16 Jaaren oud geworden Zyn, en Zig nog niet onder de Burgery hebben laaten inschryven, Zullen wanneer Zulx ontdekt word, verbeuren eene boete van Tien Rijxd:s’
‘Art: 20 -.’
‘Alle burgeren dewelke ‘t Zy van onder de Caabsche Zwellendamsche of Graaf Rynetsche Burgerye Zig hebben laaten afschryven, om onder de Burgerije aldaar te Stellenbosch weeder ingeschreeven te Worden, Zullen verpligt Zyn, binnen den tyd van Ses weeken hun attestaat daar Van aan den Landdrost en Heem raaden te Vertoonen, en Zig onder de Burgerye te laaten inschryven, op verbeurte van Thien Rijxd:s ten behoeve der Krygs Cassa’
‘Art: 21.’
‘Ieder Capitain Zal Zyne absenten van de Exercitie wagten of Commandoos getrouw moeten aangeeven, en deZelve voor den krygsraad doen dagVaarden.’
‘Art: 22.’
‘Ook Zal een ieder Ritmeester voor Zoo verre Zyn eigen Compagnie en Volk aangaat, of wanneer hy by eenige omstandigheid ‘t Commando voerde over eenige Manschappen, uit alle Compagnien tot een Corps geformeert, en Wel inZonderheid, wanneer ten tyde van Oorlog als anderZints Zyn wagt duurd eenige dier Manschappen Zig te buiten gingen Zoo in ‘t verZuymen van haare Wagten &:a als in het vergeeten van hun pligt, in Wat geval het ook weezen mag den Burger dienst aangaande, verpligt Zyn, den beschuldigde als booven te laaten dagvaarden, ter behoorlyke Strafvordering.’
‘Art:l 23. - .’
‘Alle PerZoonen deWelke voor den Krijgsraad gedagvaard Zyn en Voorgeeven Ziek te weezen, of om eenige gebreeken des Lichams vermeenen niet in Staat te Zijn, om burgerdienst te doen, Zullen verpligt Zyn eene ample en voldoende Attestatie van een geadmitteerde practizyn te Vertoonen.’
‘Art: 24.’
‘Geene attestatiën Zullen aanneemlyk Zyn of deZelve moeten door den met voorKennisse van den WelEdele Gestrenge Heere Gouverneur geadmitteerden Collonie Chirurgyn geteekend zyn, en welke attestatie onder presentatie van Eede Zullen moeten afgegeeven en onderteekend Zyn.’
‘Art: 25:’
‘Alle de Zodanige Burgeren deWelke van de gewoone Jaarlykse Exercitie afgeschreeven worden, Zig egter nog in Staat bevinden eenige defensie te Kunnen bieden, Zullen verpligt Zyn op ‘t doen van ‘t alarm Sein, of generaale op ontbod Zig terstond gewapend Caabwaards te Vervoegen, en te begeeven onder de Compagnie de reserve, ofte die der Invalides, daar en ter plaatze deZelve Zig als dan bevinden Zal.’
‘Art: 26:’
‘De Zoodanige Burgeren nogthans dewelke om Lichams gebreeken, van de gewoone jaarlykse Exercitien afgeschreeven Zyn, en Zig daar en boven buyten Staat bevinden, om te paard Zig Caabwards te begeeven, dan wel ‘t Schutgeweer te kunnen gebruyken, Zullen ter dekkinge van ‘t Land vermogen te huys te blyven, en Zal omtrend de Zodanige door den Krijgsraad eene behoorlyke Schikking en verdeeling worden gemaakt.’
‘Art: 27 -.’
‘Insgelyks Zullen voortaan de Seinmannen, dan Wel de geene welke door dezelve tot het doen der Seinen gesteld Zyn, vermogen te huys te blyven, ten einde by herhaaling der Zeinen by het Zein Canon waar voor Zy lieden behoorlyke Zorge Zullen moeten draagen præsent te kunnen Zyn, en om teffens meede ter dekking van ‘t Land te dienen’
‘Art: 28:’
‘Wanneer op ordre van den Landdrost een Commando door een dier Officieren Zal worden uyt geZonden, Zoo Zal de Schikking hier omtrent aan den Landdrost blyven gedefereerd, en Zal den gecommandeerde Officier deZelve met alle mogelyke promptitude ter uitvoer moeten brengen, mits daar van door den Land drost by de eerste geleegendheid aan den WelEdele Gestr: Heer Gouverneur Kennisse gegeeven word -.’
‘Art: 29’
‘De geheele Burgerije Zal præcies eens in ‘t Jaar in de Wapenen moeten Koomen, om haar gewoonlyke Jaarlykse Exercitiën te verrigten, ‘t welk Ses agter een Volgende daagen geschieden Zal, en dat wel bepaald in de Maand oct:br op welke dag den optrek en generaale monstering of wapenschouwing der Burgerye altoos geschieden moet, Zullende hiervan niemand die burger dienst doet vry Weezen, maar voor ieder verZuim dag der Exercitie verbeuren een boete van Tien Rijxd:s, en Voor absentie van den dag der generaale monstering Twintig Ryxd:s dog de geheele Exercitie tyd door absent blyvende in een boete van veertig ryxdaalders Vervallen Zyn. -‘
‘Art: 30.’
‘Met den Eersten dag dat de Burgerye haar gewoonlyke Jaarlyksche Exercitien een beginZel Zal doen neemen, Zal het geheel Corps der Officieren Zig by den Landdrost moeten vervoegen, ten einde denZelven daarvan Kennisse te geeven, en te Verneemen of er mogelyk daar omtrent eenige byZondre ordre van de overigheid mogte Zyn ingeKomen.’
‘Art: 31 -.’
‘Zoo dikwerf de overigheid het goed vind Zal de geheele Burgerye of een gedeelte daar van onder de waapenen moeten Koomen, en optrekken, Zullende alle ongehoorZaamen naar Exigentie van Zaaken worden gestraft worden, ter arbitrage van den Krijgsraad.’
‘Art: 32.’
‘Terwijl in Cas van oorlog of onverwagtsche vyandelyke attacque op ordre der overigheid de geheele Burgerye of een gedeelte der Zelve aan de Hoofd plaats eenige tyd Zoude moeten verblyven, ten einde met de Caabschen Burgerije Zoo in het doen van wagten als anderzints gelyke diensten te doen, Zoo Zal de Burgerye omtrend de wagten Zig moeten reguleeren, naar de ordres door de overigheid reeds beraamd of in der tyd te beraamen, mitsgaders na de Wagts reglementen by het 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41 en 42:ste Articul inClusieve der Caabsche Burger Krijgsraad bij derZelver instructie ter observantie voorgeschreeven Zyn vastgesteld’
‘Art: 33 - .’
‘De Wagt boetens volgens ‘t aan de Caabsche Burgerye voorgeschreeve wagts reglement moetende worden afgevordert, Zoo Zullen de overige boetens bestaan in’
‘
Wanneer een Jongeling uit de Burgerye 16 Jaaren bereykt hebbende Zig niet heeft laaten inschryven | rd:s 10:-:-: |
voor ieder dag der Jaarlykse Exercitie die verzuimt word | d:o 10:-:-: |
voor Verzuym van de generaale monstering | d:o 20:-:-: |
voor Verzuim van de geheele Exercitietyd | d:o 40:-:-: |
Alle perZoonen die Zig van de Caap of uit andre districten hebben laaten afschryven om onder deeze Burgerye weder dienst te doen, en Zig binnen 6. Weeken na den dag hunner afschryving niet hebben aangemelt | d:o 10:-:-: |
Die Zyn Geweer niet Schoon en vaardig houd | d:o 3:-:-: |
Die Zyn Scherpe Patroonen niet in goede Ordre heeft | d:o 10:-:-: |
Die dronken in 't geweer Verschynt | d:o 3:-:-: |
Ook Zal voor ieder default bij den Krijgsraad moeten betaald worden | Vier Schell: |
Wanneer een Jongeling uit de Burgerye 16 Jaaren bereykt hebbende Zig niet heeft laaten inschryven | rd:s 10:-:-: |
voor ieder dag der Jaarlykse Exercitie die verzuimt word | d:o 10:-:-: |
voor Verzuym van de generaale monstering | d:o 20:-:-: |
voor Verzuim van de geheele Exercitietyd | d:o 40:-:-: |
Alle perZoonen die Zig van de Caap of uit andre districten hebben laaten afschryven om onder deeze Burgerye weder dienst te doen, en Zig binnen 6. Weeken na den dag hunner afschryving niet hebben aangemelt | d:o 10:-:-: |
Die Zyn Geweer niet Schoon en vaardig houd | d:o 3:-:-: |
Die Zyn Scherpe Patroonen niet in goede Ordre heeft | d:o 10:-:-: |
Die dronken in 't geweer Verschynt | d:o 3:-:-: |
Ook Zal voor ieder default bij den Krijgsraad moeten betaald worden | Vier Schell: |
‘Art: 34:’
‘Maar bij aldien een Burger Zig Zoodanig mistaste of in Zyn pligt te buyten ging, om teegens Zyne officieren Zig te VerZetten, deZelve Kwaalyk toe te Spreeken, of teegens deZelve te brutaliseeren, ‘t Zy dat Zulx Kwam te geschieden op de wagt, of onder het geweer, dan Wel by wat occagie ‘t ook weesen mogte, wanneer Zulx de Burgerye in desselfs dienst aangaat, Zo Zal door den Krygs raad den Zodanigen na Exigentie van Zaaken moogen Worden gestraft, als ‘t Zy in een ruimere geld boete ‘t af bidden om Vergiffenis, ‘t opsluyten in de gevangenisse en alldaar Een Twee of meer weeken op Water en brood te laten Zitten, dan wel bij Verder onbehoorlyk gedrag de Zaak aan den WelEdelen Gestr: heere Gouverneur en Edele Achtb: Politicquen raad ter Kennisse Worden gebragt.’
‘Art: 35:’
‘En vermits aldaar te Stellenbosch geen Burger gevangenissen is, Zoo Zal het den Burger Krygs raad gepermitteerd Zyn, op aanwyzing van den Landdrost voor den tyd dat Zulx nodig Zyn mogte, om een der appartementen van ‘S Colonies gebouwen daar toe te employeeren. -‘
‘Art: 36 -‘
‘Gelyk dan ook alldaar de Burgery vry van de ordinaire daagelyksche Wagten Zynde, en dus de te water en brood gecondemneerde, door geene Burgeren na de gevangenisse geleid, mits gaders door dezelve aldaar Kunnende worden bewaakt, Zoo Zal het aan den Krygs raad worden overgelaaten om daar toe een of twee Corporaals, en een Zeeker bepaald getal burgeren te employeeren, en dezelve des weegens van togten en Commandos dan Wel van de gewoone Jaarlykse Exercitiën vry te laaten.’
‘Art: 37 -.’
‘
Den Secretaris en Boode Zullen meede een behoorlyke quantum van 't Salaris genieten gelyk meede de opzigter van de gevangenisse, als de Secretaris voor het houden der Notulen van ieder party | 3 Schell: |
Voor het inschrijven van Nieuwelingen | 4 Schell: |
d:o het overschryven p:r attestatie na de Caab of een der andere districten | 8. d:o |
d:o 't Afschryven der perzoonen die van den Burger dienst ontslagen Worden | 4. d:o |
d:o 't adsisteeren bij paraate executie | 8 d:o |
Den Boode voor 't doen van ieder Citatie | 4 d:o |
van ieder perzoon die Van den dienst ontslagen word | 4 d:o |
voor het houden van paraate Executie | 8 d:o |
Den Secretaris en Boode Zullen meede een behoorlyke quantum van 't Salaris genieten gelyk meede de opzigter van de gevangenisse, als de Secretaris voor het houden der Notulen van ieder party | 3 Schell: |
Voor het inschrijven van Nieuwelingen | 4 Schell: |
d:o het overschryven p:r attestatie na de Caab of een der andere districten | 8. d:o |
d:o 't Afschryven der perzoonen die van den Burger dienst ontslagen Worden | 4. d:o |
d:o 't adsisteeren bij paraate executie | 8 d:o |
Den Boode voor 't doen van ieder Citatie | 4 d:o |
van ieder perzoon die Van den dienst ontslagen word | 4 d:o |
voor het houden van paraate Executie | 8 d:o |
‘En vermits aldaar geen opzigter over de Burger gevangenisse of arrest Kamer Zig bevind, Zo Zal de Boode de Arrestanten moeten Sluyten en Ontsluyten, mitsgaders van brood en water VoorZien en daar voor genieten als.’
‘
Voor het Sluyten en ontsluyten van ieder Arrestant | 8 Schell: |
voor ieder dag Zoo lang de arrestante op water en brood Zal Zitten | 2 d:o |
Voor het Sluyten en ontsluyten van ieder Arrestant | 8 Schell: |
voor ieder dag Zoo lang de arrestante op water en brood Zal Zitten | 2 d:o |
‘Deeze bepaalde Kosten Zullen altoos terstond moeten Worden voldaan’
‘/onderstond:/’
‘Aldus Gedaan en Gearresteerd ter Politicque vergadering aan Cabo de Goede hoop den 1Juny 1790 /was geparagrapheerd/: C: J: van de Graaff /ter Zyde Stond:/ S Comp:s Cachet in roode Lacque gedrukt /en daar onder:/ Ter ordonnantie van den Edelen Heer Gouverneur en den raad /:was geteekend:/ C: Mappa Adjunct Secretaris.’
Word dezelve in Zoo verre geapprobeerd, dat alleenlyk ten belange van het 25:sten Artikul dierZelve Instructie, de ordre nopens de Van de gewoone Jaarlykse exercitie afgeschreevene Burgers, dog die nog in Staat Zyn eenige defentie te bieden, bij een generaal opontbod blyven Zal, even en in diervoegen als deZelve altoos tot hier toe te Vooren heeft Stand gegreepen, en dat dus ieder dier Burgers welke in de voorn: terme Verseeren Verpligt, Zullen Zyn Zig te Vervoegen waar de Zoogenaamde Compagnie die reserve of wel die der Invalides aan Stellenbosch Zig Zal Koomen te bevinden, om met dezelve hun dienst des noods te præsteeren daar en Wanneer men deZelve van hun vorderen Zal
Gelijk ook nog door den alhier dienst doende Soldaat Jacob Parock gediend wierd van ‘t volgende Request -.
Aan den WelEd: Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Edelen Achtb: Raad van Politie deezes Gouvernements.
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Den Soldaat Jacob Parock van Marklieden, geeft onderdaaniglyk te Kennen hoe hy reeds den ouderdom van Sestig Jaaren heeft bereikt, van Welken tyd d’ E: Comp:ie circa vyf en twintig Jaaren in gem: qualiteit heeft gediend, en terwyl hy Zig thans buyten Staat bevind Zyn dienst na behooren te Kunnen waarneemen; door dien hij geduurig met Zwaare Jigt pynen is gequeld, Zoo verZoekt den Supp:lt Zeer ootmoedig dat het van UWEd: Gestr: en E: Achtb:s goede geliefte Zyn mooge hem te willen gageeren. /onderstond:/ ‘T Welk doende &:a /:was geteekend:/ Jacob Parock /:in margine:/ geZien en geteek:d:/ A: Hamell Lieutenant Collonel.’
En daarop in aanmerKing genomen Zynde de ver gevorderde ouderdom en daar door ontstaane Lichaams gebreeken van den Supp:lt, en voor al den langduurigen dienst van 25 Jaaren by de E. Comp:ie gediend, Zo is den Supp:lt dit Zyn Verzoek geaccordeerd, zullende denzelven diens volgens worden gegageerd met ƒ8 p:r maand.
Aldus Gedaan en Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, ten daage en Jaare voorschr
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: N: S: van Lijnden
[Signed:] J: J: Le Sueur
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn
met referte aan mijne aantekening bij de resolutie Vanden 2. de Octbr: 1789. -
[Signed:] Mij praesent C: Mappa A:t Secret:s
C. 187, pp. 284-322.¶
Dingsdag den {17900615} 15 Junij 1790.
S Voormiddags, alle present dempto den Heere Collonel Gordon
Wierd door den Heer Independent fiscaal van Lynden in Raade gerapporteerd, dat Zyn Ed: ingevolge Resolutie deezer Tafel van den 19: October J:L: beneevens twee Gecommitteerde Leeden uit den Raade van Justitie gevaceerd hadde, tot het benoemen der Straate en Plynen van dit Vlek, weshalven Zyn Ed: als nu Kwam te VerZoeken dat deeze naamen der Straaten door het vastSpykeren en hegten van Plankjes of Bordjes aan de hoekhuijsen der Straaten, bevattende die naamen, aan een ieder mogte worden beKend gemaakt, en teevens alle de IngeZeetenen deezer plaatze by Publicatie gelast deeze affectie der Voorsz: Plankjes of Bordjes Zonder verhindering of teegenspraak aan hunne huyzen te gedoogen, voorts een iegelyk geintendiCeerd en Verbooden deZelve af te neemen of te beschaadigen, op Zodanige Poene als deezen Raade daarop Zoude gelieven te Stellen, Zo is Verstaan in dat verZoek van welopgem: Heere Independent fiscaal te Condescendeeren, en de poene op het afneemen ofte beschaadigen der aangeslaagene Bordjes te bepaalen, op eene geld boete van Vyftig Ryxdaalders ten voordeele van den officier, of na exigentie van Zaaken aan den Lyve te worden gestraft.
Wyders ingevolge en ter Voldoeninge van ‘t ter Vergadering van den 1:e deezer geresolveerde, door evengem: Heer Independent Fiscaal van Lynden, Zynde gediend van desselfs berigt en Consideratiën, omtrent de door den Heer Collonel von Hügel overgelegde dispositien, van Zeekeren deserteur van het Regiment van Wurtemberg in naame Larsch is het Zelve berigt by resumptie bevonden ‘t volgende in te houden.
Aan Gouverneur en Raade van Politie des Casteels Cabo de Goede Hoop.
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Het aan Uw Ed: Gestr: en WelEdele Achtb:s behaagt hebbende, Zeekere door eenen Johannes Larsch, gedeserteerd geweest Zynde Soldaat van ‘t alhier in guarniZoen leggende Regiment van Wurtemberg by Zyn Verhoor in de Krygsraad van opgem: Regiment afgegeevene Dispositien, door den Cheff van ‘t Zelve alhier in raade geproduCeerd, te Stellen in handen van den ondergeteek: Independent Fiscaal, ten einde UWEd: Gestr: en WelEd: Agtb: te dienen van Zyne Consideratien, omtrent de daarby opgegeevene Circumstantien, die bij deeze gepleegde desertie Zoude hebben plaats gehad.’
‘Zoo heeft hy de Eere UWelEd: Gestr en WelEd: Achtb: ten dien fine voor te dragen en te doen remarqueeren.’
‘Dat deezen Deponent gelyk het door gaans alle Deliquanten gaat, en ‘t geene ook van eenen Zeer ouden datum herkomstig is, Zeer wel Scheynt geweeten te hebben, het Kunstje om van Zyne misdaad overtuygd, Zo veel mogelyk de Schuld daar Van op een ander te werpen, Zynen regter in het duystere te leiden, en door de wyze op welke alle die Zoo fraaij opgegeevene omstandigheeden die er bij Zyne gepleegde Euveldaad Zouden hebben plaats gehad, worden voor gesteld, in de imposibiliteit te brengen, omme de waarheid of onwaarheid daar van te Kunnen onderZoeken en op te Speuren’
‘Hier toe dog WelEd: Gestr: Heer en E: Achtb: Heeren, brengt hij Zynen meede Complice den insgelyks van het Zelve Regiment gedeserteerden Corporaal Kemper als Zynen vervoerden instigateur en bewerker van alle de daar op volgende Scenes het eerste op ‘t Toneel.’
‘Dog alvoorens moest hy bij eenige Engelsche Matroosen door ‘t uitventen van derzelver waaren op Eenen dag NB: 15 Ryxd:s hebben Verdiend, Zonder dat hy nogthans op geeft de quantiteyt nog qualiteit dier waaren, die Zeekerlyk beide na proportie Zyner Verdiensten niet gering Kunnen Zyn geweest.’
‘Zynde het intusschen remarquabel, dat de Engelsche Matroosen zoo inventief Zyn geweest, omme eene Zoodanige quantiteyt van goederen waar op Zoo Veel Winst hadden, dat er een Salaris van 15 Ryxd:s voor den Maakelaar op Konde overschieten te Kunnen magtig worden, en zoo behendig van hun Schip alhier aan wal te doen Koomen, Zonder dat den onderteek: /: die Zig anders meend te Kunnen flatteeren, nog al eenige Correspondentie te hebben, omtrent het geene er Van dien aart voorvallt, iets het minste van die Vreemde Cooplieden ter dier tyd ontwaar is geworden.’
‘Ook is niet minder remarquabel dat die negotianten Zoo goed van Vertrouwen Zyn geweest, om hunne effecten aan eenen Voor hun onbekend Soldaat, toe te Vertrouwen, En dat deeze Delinquant Zoo Sterk is geweest, omme die alle langs Straat te kunnen ronddragen, Zoo Expediet, omme die Zoo maar aanstonds aan den man te kunnen brengen.’
‘En Zoo Subtiel , dat, daar de Dienaars der Justitie en Caffers Stukke en meenigmaal herhaalde Ordres van den ondergeteekende hebben beKomen, omme op soortgelyke handelaars naauwKeurig agt te Slaan, als Zynde Zulx aan alle gemeene Militairen en Zeevaarende ten Scherpste Verboden op dien dag, ofte immers dat gedeelte derZelve, want er Scheen nog een gedeelte van den dag overig te Zyn zo, dat hy hoope had, en ook Van Zyn Sergeant permissie ontfangen, van Zig te mogen absenteeren, om nog meer geld te Verdienen, deZelve telkens te ontSnappen.’
‘Hier toe, moest den genoemden Corporaal Kemper, by hem in de Kroeg of Schagcherije het Ankertje verscheynen en van verre hebben kunnen ruiken dat hy van geld voorZien Was.’
‘Hier toe, na zyne gegeevene permissie tyd met Suipen in een ander Kroeg het Witte Lammetje / dan om welke reeden het Toneel Zoo Schielyk wierd verplaatst, is niet bepaald, / door te brengen, in plaatze van Zig verder tot eene verhaaste rykdom te spoeden, moest Kemper hem aldaar ‘t eerst tot de desertie Zoeken te Verleyden, beginnen van hem met Spitsroeden, daar hy al een paarmaalen van geproefd had te drygen, Zoo hy na de Casernen willde retourneeren, en Vervolgens Standvastig by Zynen pligt blyvende, hem dreygen om ‘t Leeven te brengen, Zoo hy niet meede wilde gaan.’
‘Daar nog thans den Beklaagden occagie genoeg overbleef, om Zig van Zynen vervoerd [.....] te Verwyderen, nadien er aan Cabo altoos hulp te beKomen is, Zoo hy al lacheus genoeg, om Zig teegens denZelven te durven verweeren, daar maar om geroepen had,’
‘Hier toe moest hy met de Corporaal tot behoud van Zyn eigen leeven dan eindelyk goedwillig Zig nae de Batterie Chavones begeeven, daar moest een Engelsch Sloep klaar leggen, niet met nieuwe Negotie goederen, maar om die helden aftehaalen.’
‘Dan den beKlaagden begrypende dat Zyn Roll tot dus verre te Kort was, om die Zoo Spoedig in Engeland te gaan eyndigen, doet Schielyk eene Zuid ooste Wind opkomen, die het na boord gaan Verhindert, en gelyk in Veele Toneel Spellen niet alleen Weer en Wind op gebod van den opsteller, aan den Voornaamsten Held te dienste Staan, maar denZelven daar en booven ook doorgaans nog word gewond, het Zij in een Slag of twee gevegt, moet ook deezen beklaagden nogmaals berouw Krygende, en Zig aan de Arthilleriste wagt agter de Leeuwen Kop Zeer vermoeyt, Zeeker door de beZigheeden van den gepasseerden Dag, Zig willende aangeeven, door Kemper andermaal gedreigd van het leeven te Zullen verliezen, met een Sabel een Houw in de Voet gegeeven, Waarvan hy al nog het elke teeken kan toonen, en dus weederom gedwongen worden Zynen vervoerder nae te volgen, terwyl er geene andere weg voor hem overig bleef.’
‘Egter moet deeze beKoomene wonde eerst naderhand, na Verloop van drie Weeken op het Schip geneesen, niet Zeer diep nog pijnelyk geweest Zijn, wyl hij met Zijnen geleiden niet alleen tot aan den Tafelberg heeft Kunnen koomen, maar Zelfs eensKlaps, tot boven op den Zelven Zig heeft getransporteerd, en Zulx niet teegenstaande den Sterken Zuid Oosten Wind, daar een ongeblesseerd Perzoon by Stil weer nogal eenen geruimen tyd nodig heeft omme die escalade en Wandeling te Kunnen Verrigten.’
‘Hier gekoomen Zynde was goeden raad duur om aan de Kost te Koomen, hier moesten onze beide Helden Zelven hand aan het werk Slaan, en deezen fameusen Makelaar Zig Spoedig in een Miserablen Houtkapper ten dienste van nog miserabeler Slaaven Jongens, die uyt erKentenis daarvoor hun ordinaris voor Zaagen en voor hun den Tafelberg , dekten, metamorphoseeren.’
‘Dit bedryf een tyd perk van byna drie weeken op dien berg bevattende, Krygt den Corporaal Kemper eindelyk in het hoofd hem te ontdekken, dat hy met den Cuyper van S’ Lands Schip de Ceres ‘t welk den Capitain van Halm Commandeerenden, over een geKoomen was, dat Zy beide op dit Schip Zoude Koomen.’
‘Hier toe bewilligt hy aanstonds, en begeeft Zig met zynen geleider na het Zee hoofd, alwaar præcies tusschen 12 en 1 Uur in den Nagt een Sloep kwam, met der Capitain van Halm, en nog eenige andere Heeren en Vertrouwden van het Schip, die deeze twee helden te Zaamen als in Triumph naar hun boord bragten’
‘Gelyk dit een en ander duydelyke in de 3:de responsive, vergeleeken met de 5:e voor eene Zuyvere en opregte waarheid word ter needer gesteld.’
‘Dus hier wederom eene merkelyke verandering van Toneel, het geene in een oogenblik des tyds na middernagt wanneer de meeste bovennatuurlyke dingen gezegt worden te geschieden, van een door Zyne hoogte gerenomeerde Tafelberg , in een S Lands Fregat van oorlog getransporteerd word, waar op te voorschyn Komt, eerst een Kuyper vervolgens een Kuypers winkel daar na een Sloep en met dezelve een S Lands Capitain met eenige Heeren alle vertrouwde van ‘t Schip en Zulx alles alleen met een voorneemen om een onnut Zoo als deezen Delinquant met Zynen makker, op eene Schandelyke wyze en zelfs NB. nog aan hun onbekend Zynde uit S Comp:s dienst en uit een Vreemd Regiment te Debaucheeren, tot merkelyke Schaade en nadeel van onze Heeren Meesteren.’
‘Daar nogthans ingevalle gemelde Capitain eenig merkelyk gebrek aan volk was over gekomen; Zulx Spoedig door deeze Regeering Zoude hebben kunnen worden vervuld, en deezen Edelen Heer dus in geenen deelen nodig had het holste van de Nagt te Employeeren omme zig in een Sloep met alle Zyne vertrouwde vrienden op het water te resqueeren, op eene reede daar de Zuyd ooste wind, Zoo Schielyk en geweldig kan opkomen, alles om het vermaak te hebben van als ronselaar van S Comp:ies volk van oorlog te ageeren.’
‘Hier toe moest ook nog in de entre actens voor een oogenblik op ‘t Toneel verscheynen een Heer van de Caab, dog egter niet onder de Vertrouwde van gemelden Capitain gehoorende, dit nu Zoude de eenigste Perzoon Zyn geweest waarby omtrent dit geheele verdigte Roman, eenig ligt en onderrigting te bekomen Zoude Zyn geweest, Zoo niet de deponent, om reeden in den beginnen aangevoerd, daar voor had weeten te zorgen door te Zeggen dat dien Heer by hem onbekend was, welke gevolgelyk ook voor altoos onbekend Zal moeten verblyven.’
‘In voegen dit Schip, vervolgens het anker geligt hebbende, en deeze beide Helden met het Zelve vertrokken Zynde Zal den ondergeteekende hun deeze hunne reyze ook laaten Vervolgen, en hier meede het geheele Stuk voor uytgespeeld houdende Verder het Gordijn, over alle die dwaasheeden en aan een geschaakelde leugentaal toe Schuyven.’
‘Ondertusschen WelEdele Gestr: Heer en Wel Edele Achtb: Heeren weet den ondergeteek: niet, waar over hy Zig ‘t eerst en ‘t meest Zal moeten verworderen.’
‘1:o Of over de Verregaade onbeschaamdheid insolente laster en leugentaal van deezen beklaagde, waar meede hy Zyne rechters durft op te houden, ja een alweetend en Zoo als ook hier uyt blykt aller Lankmoedigst Heilig opperweesen in de 9:de responsive daar by ongevergt tot getuygen te roepen.’
‘2:o Of over het geduld van dien krygsraad en daarby fungeerende Auditeur Militair omme alle die Sotheeden, en hand tastelyke Onwaarheeden Zoo Succinct en gewillig aan te hooren en ten Papieren te Stellen.’
‘3:o Of over die eenvoudige ligt geloovigheid van die geene der Officieren van dat Corps ter wiens instantie den Collonel en Cheff van het Regiment, deeze depositien, als een bewijs van de menees die er in het werk gesteld wierden; om hun van derZelver Manschappen te berooven, en dus als om U WelEd: Gestr: en E: Achtb: voorZieningen te VerZoeken, ten einde die in het vervolg te VoorKoomen, onder ‘t oog en ter tafel van deezen Raade heeft gebragt’
‘Want den ondergeteek: durft niet veronderstellen, dat dien Collonel dit uit eijgene motiven Zoude hebben gedaan.’
‘4:o Of eindelyk over die Patientie van den ondergeteek: Zelve, omme Zig Zoo lang met de analiZe van den inhoud van die 3:de responsive alleen te hebben opgehouden, Zoo het maar te gelyk geene indiscreetie van hem en is geweest UWEd: Gestr: en E: Achtb:s attentie van vrij gewigtiger Deliberatien met die dwaasheeden te hebben afgetrokken, en Zoo lange geoccupeert Waar over hy bij deezen Zeer instantlyk om Verschooning VerZoekt.’
‘Het zy hem alleen nog vergunt tot Staaving van ‘t gezegde in ‘t eerste Poinct namentlyk de zig direct teegenspreekende Contradictien in het verhoor Zelve, en ook de goddelooze leugentaal en onbeschaamde lastertaal, voor al ten opzigte van een S Lands Zee Officier met weynige woorden open te leggen ende Judisputabel te beweizen.’
‘Op de 3d:e vraag andwoord den Beklaagde dat Kemper nae drie weeken met hem op den Berg te Zyn geweest, een afspraak met den Cuyper van de Ceres had gemaakt, dat Zy beide op ‘t Schip Zoude Komen, die afspraak moet dan drie Weeken vroeger Zyn geschied, want volgens den 22:den is de Corporaal altoos by hem verbleeven Zonder hem te Verlaaten.’
‘Maar toen Was er eene andere gemaakt geweest met de Engelsche Chaloep’
‘In de 7:e Zegt hy dat Kemper hem op een Avond om half Zeeven van de Tafelberg na beneeden in de Cuyperstent had gebragt, even als of Kemper met hem als met een Kind had omgegaan, en toen met den Cuyper over hunne desertie die deeze zelfde nacht daarop moet g Excuseerd Zyn, had gesprooken, echter was volgens de 3:de vraag, die afspraak met den Kuyper alleen gemaakt, en naderhand eerst aan hem beKlaagde bekend gemaakt, Zonder Veel moeite ondertusschen heeft Kemper hem door Zyne bestendige presentie belet, te rug te Kunnen gaan nae het Regiment’
‘Want wanneer Zy dien avond te half Zeeven te Zaamen na de Kuypers Tent gingen, moeten zy Zeeker volk genoeg op Straat ontmoete hebben, en ook wagten gepasseerd Zyn, die hem zoo hy een goed Voorneemen had beZeeten, daar in hadde Kunnen ad sisteeren, ook nog in de Tent Zelve, Zal immers de Cuyper niet hebben durven toelaaten, dat den anderen hem met geweld, en dreigen van hem te Zullen vermoorden tot de Disertie forceerde, behalven dat ook het passeeren van de Wagt op ‘t Zeehoofd, hem occagie genoeg tot inkeer gaf, maar ‘t weg Stoppen van de geele Klippen, bewyst niet Sterk de Waarheid van Zyn goed voorneemen;’
‘Trouwens volgens de antwoord op de 21:e vraag was hy bedronken, doe hem die voorslag gedaan wierd, hy moet dan die dronkenschap en Drank boven op de Tafelberg dan wel in de Cuyperstent hebben opgedaan, en in ‘t laaste geval heeft hy tyd genoeg gehad, voor hy geheel bedronken wierd, omme geduurende de Conferentie tusschen de Cuijper en den Corporaal Kemper Zig weg te maaken, en Zyn voorgewend voorneemens te volvoeren.’
‘In de 3:e heeft hy eene wonde in de voet door Kemper met een Saabel bekomen, voor dat Zy op den berg kwaamen, hier heeft hy drie weeken gehuysvest en volgens de 5:e is hem die wonde eerst naderhand door den doctor op ‘t Schip Ceres geneezen, dus heeft hy drie weeken met een bloedende wonde Continueel hout moeten kappen, dat ook Zeer Remarquabel valt.’
‘Nog in de 3:de Responsive is de Capitain van Halm met alle de vertrouwde Heeren zelve hem aan ‘t Zeehoofd in de Sloep Koomen afhaalen, en in de 4:de is het aan boord brengen alleen door den quartiermeester geschied, na dat er Vooraf eenige pourparlées en oog wenkingen tuscchen den Capitain den Eersten Lieutenant, den quartiermeester, den Cuyper, en Cemper waaren voorgevallen.’
‘Eindelyk in de 12:e Zegt hy dat Kemper te Amsterdam in den gepasseerden Jaare 1789 - kort na dat hy in het vaderland was aangeKomen, Cadet onder de Zogenaamde Patriotten is geworden, en eene blaauwe Uniform met roode Kleppen aan had, terwyl immers aan een ieder bekend is, dat er des tyds van dat Schuim niet meer te vinden was, althans zig niet en Corps in eene gedistingueerde Uniform geKleed, dorst vertoonen, terwijl die voor het behoud van ‘t vaderland, zoo gelukkige en geZeegende omwenteling en herstel der wettige Constitutie in de Republicq, den Heemel Zy dank, reeds lang van te vooren was geEffectueert.’
‘Dan om hier van aftegaan; en UWEd: Gestr: en WelEd: Achtb:s volKomen van de Goddelooze laster en leugentaal van deezen allerslegsten Deserteur te overtuygen, gelieven deZelve geinformeerd te Zyn.’
‘Dat hy op den 17:e Juny 1789. eerst van hier is gedeserteerd, vervolgens nog een drie weeken alhier aan Cabo heeft rondgesworven voor zyn aan Komst op de Ceres , nu in het begin van May is gerattrapeert, en dus nog geen vol jaar is weg geweest, alhoewel hy op de 2:de vraag andwoord voor een Groot Jaar gedeserteerd te Zijn.’
‘En dat intusschen de Heer Capitain van Halm met S’ Lands fregat de Ceres den 26:e December 1788. van Ceilon alhier ter rheede is g’arriveerd, en reeds op den 11 April 1789 van daar weederom na Europa is Vertrokken, dus byna drie maanden vroeger dan hij voorgeeft, dat hy met de Ceres meede Zoude Zyn gereist, ten minste Zeeker twee maanden Vroeger als hy Weezentlyk van het Regiment absent is bevonden.’
‘Gelyk blykt uit de Præmissie van het verhoor, Vergeleeken met de aanteekeningen van den aanKomst en Vertrek der Scheepen alhier ter Secretarye berustende.’
‘Waarmeede den ondergeteek: Zig Vleid het door hem geposeerde volkomen te hebben daargedaan, [.....] En UWEd: Gestr: en E: Achtb: overZulx in Consideratie moet geeven, of om de hier vooren geallegeerde Reedenen, het niet vrij meer te præfereeren Zoude Zyn, dit gemaakte adres van den Colonel Baron von Hughel en by gevoegde Confessien van den beKlaagde wederom uit, en aan denZelven met eene Recommandatie, ter materie dienende te rug te geeven, dan wel deZelve te behouden en meede na Patria over te Zenden, en S Heeren Meesters veel belang ryker Occupatiën, daar meede Zo nodeloos te interrumpeeren ende te belemmeren.’
‘En hiermeede Zal den ondergeteek: deeze Zyne Consideratien besluiten, met te rug gaave der dikgem: responsiven, in hoope van daar door aan UWEd Gestr: en WelEd: Achtb: intentie te Zullen hebben voldaan.’
’/: onderstond :/’
‘Actum Cabo den 5 Junij 1790 / was geteek: :/ J: N: S: van Lynden’
En vermits uit het by voorsz: berigt ter needergestelde Klaarlyk Kwam te blyken, dat de depositien door Voorsz: Larsch bij Zyn Verhoor in den Kreygsraad van opgem: Regiment afgegeeven, ten eenen male van alle gronden waarheid gedestitueerd Zyn, Zo is Verstaan, deeze depositien aan meerm: Collonel von Hugel te rug te geeven, ten einde teegens den Perzoon van voorsze: Larsch diesweegens Zoodanig te ageeren, als Zal vinden te behooren.
En is voorts aan welopgem: Heere Independent Fiscaal van Lynden, op Zijn Ed: desweegens gedaan verZoek toegestaan, Extracten uit de geEerde Letteren van de Præsideaale Kamer Amsterdam, de dato 23 october 1789 en van de Hoog Ed: Heeren XVII van 3 December 1789. voor Zoo verre aan belangt, de daarbij voorKoomende ordre tot het opregten eener douane en belasting van inKomende Slaaven, ten einde hier omtrend te dienen van Ed:s Consideratien en belangens, in hoe Verre Zyn Ed: in desselfs ambt, bij het dadelyk invoeren deezer orders, Zoude Vermeynen gepræjudiceerd te Zyn.
Vervolgens door de capitains van de Scheepen ‘t Slot Capelle en de Zeenimph VerZoek Zynde gedaan, omme met Zoodanige Equipagie goederen te worden geriefd, als Zy ingevolge eene door hen over gelegde Lijst en VerKlaaring aantoonden benoodigd te Zyn, Zoo is goedgevonden den Equipagiemeester te gelasten de Supp:lten voor Zoo Verre hy Zulx zal oordeelen, met de verZogte Equipagiegoederen te adsisteeren
Hier na geliefde de Heer Gouverneur den Raade Kennis te geeven, dat Zyn Ed: uit eene overgelegde nomminatie van den Raad van Justitie, tot Lidt van Burgerswege in dat Collegie in Steede van den overleeden Christiaan George Maasdorp wederom hadde verKooren, den Burger Capitain Hendrik Andreas Truter.
Verder is geleesen en een rapport door den Equipagiemeester deeZes Gouvernements, en Verdere ZeeKundigen ingediend Nopens de door hem gedaane examinatie van de Gesteldheid van het te Vooren gestrande en nu onlangs weder in Vlot Water gebragte S Comp:s Brigantyn Scheepje de Helena Louisa , Luydende dat Rapport
Aan den hoog Ed: Gestr: Heer Heere Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a
‘Hoog Edele Gestr: Heer!’
‘UwHoog Ed: Gestr: de ondergeteek: Capitains ter zee Christiaan van Veerden Laurens Smith, Wietze de Boer en Klaas Keuken, expres hebbende gelieven te Committeeren om Zig te begeeven aan Boord van het alhier ter Rheede leggende Brigantyn Scheepje de Helena Louisa , om aldaar geadsisteerd met den Baas der Scheepstimmerlieden Meyndert van Eyk en ten overstaan van den Equipagiemeester Cornelis Cornelisz naauwkeurig te examineeren, de Schaaden en gebreeken, die Zich aan dat Scheepje koomen te bevinden, op geevende, of deselve alhier ter rheede behoorlyk Zoude Kunnen worden gerepareerd, Zoodanig dat die Bodem met Veyligheid van hier naar Neederland Zou Kunnen worden gedepecheerd, dan Wel of het Zelve eerst, tot die reparatie van Hier na de Saldanhabaay met gerustheid Zoude Kunnen, en als dan ook behooren te worden afgeZonden, en daarvan te dienen van berichte’
‘Zoo hebben wy ingevolge die ordre ons op heeden derwaards aan boord begeeven, en bevonden Uiterlyk geene Schaade Zoo verre men Zien Konde, de Vellingsplanken opgenomen en gevisiteerd Zoo verre men by Konde Komen, Zonder eenige Schaade te ontdekken - alle de Gecommitt:s waaren van gevoelen alhoewel dat men thans geen Schaade ofte Gebreeken aan ‘t Schip ontdekte, dat het Zelve diende geKield te worden voor Zeekerheid, exept de GeCommitteerde Capitain Wietze de Boer die van gevoelen was /: terwyl hy niets Konde Zien ofte ont dekken, ten nadeele van het Schip :/ dat het Zelve een Voyagie naa Europa met gerustheid zoude Kunnen doen.’
‘Volgens opgaaf van de Officieren van het Schip maakt het zelve 13 d:m water Twee maalen in een Etmaal. En Zoo het UWEd Gestr: gelieve observantie te Slaan, aan het oordeel van d’ overige GeCommitt:s om het Schip te laaten Kielen, Zoo Zyn Zij van gevoelen dat het Zelve nae de Saldanhabaaij diende gezonden te worden, vermits het Jaar saisoen Zulx hier ter rheede waarscheynlyk Zoude beletten, en wanneer het na de voorn: Baaij word gezonden, tot meerder Securiteit met UWEd: Gestr: goed Keuring na onze gedagten best Zoude Zyn, Een der Landsboots te laaten meede gaan, om by onverhoopte toevallen te Kunnen adsisteeren.’
‘Hiermeede gedenkende aan UwHoog Ed: Gestr: geEerde intentie te hebben Voldaan, laaten d’onde getekendens deezen dienen voor Eerbiedig rapport’
’/: onderstond :/’
‘Cabo de Goede Hoop den 14 Junij 1790. Als Gecommitt: /: Was geteekend :/ C: V: Veerden L:s Smit W, H de Boer, Klaas Keuken My praesent /: geteek M: van Eyk /: in margine :/ ten mynen oVerstaan /en geteek :/ C: Cornelisz:’
Uit het welk zynde Koomen te Consteeren, dat Voorm: Scheepje de Helena Louisa , alvoorens men het Zelve met Volkoomen gerustheid eene Neederl: Reize Zoude Kunnen doen onderneemen, Volgens het gevoelen van de voorsz: ZeeKundigen
/Waar van egter de Capitain de Boer uitgezondert is :/ voor af ter vertimmering na de Saldanhabaay /Zoude behooren gezonden te Worden, met Verdere opgaave der præcautien welke ten opzigte van dit vaartuyg geduurende dat traject Zouden moeten worden geobserveerd, Zoo is verstaan Conform dit geadviseerde het gesz: Scheepje de Helena Louisa Naar de Saldanhabaaij te Zenden, om aldaar volgens gewoonte onder directie van den Equpagiemeester door den Baas der Scheepstimmerlieden deezes Gouvernements te Worden Vertimmert en gerepareerd, Zullende gem: Equipagiemeester, by Extract deezes zo wel hier toe Worden gelast, als, om met het ged: Scheepje een der Landsbooten meede te geeven, ten einde het Zelve by onverhoopte gevallen te Kunnen adsisteeren, en Zoo meede omme by opKomend Slegt Weeder in de nabyheid deezer Rheede het voorn: Scheepje terstond weeder herwaards te rug te doen Keeren.
En is wyders ten deezen belange door den heere Secunde Rhenius in overweeging gegeeven, of het niet dienstig Zoude Zyn, eene Commissie uit deezen raade te decerneeren, omme by de Voorsz: reparatie van het ged:t Scheepje de Helena Louisa in de Saldanhabaay present te Zyn, op het welk door de Heeren Le Sueur, de Wet en van Reede van Oudtshoorn meede ten Sterksten wierde geinsteerd, waar by de Heer de Wet nog kwam te voegen, dat Zyn E: dit te meer noodzaakelyk oordeelen, uit hoofden van ‘t different by de Van de te Vooren ten deezen belange ingediende Rapporten van ZeeKundigen, met dat der Heeren Le Sueur en van Reede van Oudshoorn, dan waar in den Heere Gouverneur en de Heer Independent Fiscaal van Lynden betuygden niet te Kunnen toestemmen, om Reedenen dat hun Ed: van oordeel waaren, dat buiten en behalven eene Commissie van dien aard, niet was Compatibel met het Caracter van een Lidt deezer vergadering die heeren ook niet Konden worden verondersteld eene genoegZaame Kennis van de ScheepsbouwKunde te hebben, om op dat werk eenige ordres te Stellen, en dus ook eenige directie daarin Kunnen Houden,en dat dierhalven deeze Commissie des Raads van geen nuttig of gepast effect Kunnende Zyn, overZulx ook het vertimmeren en repareeren van dien Bodem ordinaris modo geheel en al aan de bestieringen van den Equipagiemeester, van wiens beroep Zulx kwam te Zyn, en op Wiens Kundigheid en Rapporten, men dus ook in deezen behoorde aante gaan, moest worden overgelaaten - teegen het welk door de Heeren Le Sueur en van Reede van Oudshoorn Zynde ingebragt, dat deeze Commissie ook niet behoorde te hebben eenige directie over de Vertimmering van het dik gem: Scheepje, maar alleen moest dienen om inspectie te neemen, Welke gebreeken daaraan by de vertimmering Zoude worden ontdekt, wierd daarop weeder om door de Heeren Gouverneur en independent Fiscaal gerepliceerd, dat, om de door Hun Ed: Zoo even aangehaalde Reedenen, ingevalle die Heeren Gecommitt:s nagedaane inspectie der Kiel van dien Bodem, teegens het gevoelen van den Equipagiemeester en Scheepstimmerman, daar dog ieder in Zyn ambt moet worden geloofd, ten opzigte van de al of niet noodzakelyk heid der reparatien van Contraire advijsen mogten Zyn, en dier Conform hun Ed:s Rapport kwamen te doen, de Raad niet bevoegd Zoude weezen dezelve te empleteeren en daar na te resolveeren.
Waar op egter door de voorsz: Heeren Rhenius, Le Sueur, de Wet en van Reede van Oudshoorn wierd geoordeeld om de Heeren Le Sueur en Van Reede van Oudshoorn op hun Ed:s expresse requisitie hiertoe te Committeeren, omme zig in perZoon na de voorsz: Saldanhabaaij te begeeven, ten einde occulaire inspectie te neemen, of Zig bij de Vertimmering van het gedagte Scheepje ook eenige meerdere gebreeken aan het zelve Koomen te openbaaren, als hun Edele by derzelver Rapport hebben opgegeeven.
Aldus Gedaan en Geresolveerd in ‘t Casteel de Goede Hoop, ten daage en Jaare Voorschr:
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] O: G: de Wet
onder referte aan het genoteerde bij het tekenen der resolutie van den 27 april hier vooren
[Signed:] J: N: S: van Lijnden
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
met referte aan mijne aantekening bij de Resolutie van den 2:de Octbr: 1789.
C. 187, pp. 323-325.¶
Zaturdag den {17900619} 19 Juny 1790.
bij omvraage alle present dempto den Heer Collonel Gordon.
Door den Heer hoofd administrateur Rhenius gerapporteerd Zynde, dat het onlangs hier ter rheede gearrieveerde Batavias Retour Schip de Polux een Zwaar touw Kwam te benodigen, en er Zig Zodanig geen een in S Comp:ies MaguaZynen aan handen bevond; Zoo is in aanmerking van de nood zaakelykheid om dien Kostbaaren Kiel Zoo Veel mogelyk in dit Saisoen op deezen rheede te Secureeren, verstaan, welopgem: Heere Hoofd administrateur tot den Particulieren inKoop van een diergelyk Zwaartouw Compagnies weegen te qualificeeren.
Gelyk meede op de deesweegens gedaane representatie van den Equipagiemeesteren en daarbij gevoegde verKlaaring, dat de boot van ‘t Scheepje de Helena Louisa in den Storm van den 12:de April Jongstl: ter deezer rheede aan stukken is geslaagen, goedgevonden is, den equipagiemeester te gelasten een ander boot voor dat Scheepje in te koopen.
Wyders uit een ingeKomen Rapport van GeCommitteerdens tot het teekenen van Papiere geld gebleeken Zynde, dat er wederom 800 Stukken van Een Ryxdaalder in 1300 Stukken van een halve Rijxdaalder in gereedheid Zyn gebragt, is beslooten die gelden by de Negotieboeken deezer gouvernements in te neemen, en in S Comp:s groote geld Cassa te doen overbrengen.
Aldus Geresolveerd en Gearresteerd, In ‘t Casteel de Goede Hoop, ten daage en Jaare Voorschr
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: N: S: van Lijnden.
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
- met referte aan mijne aantekening by de resolutie van den 2:de Octbr: 1789
C. 187, pp. 326-377.¶
Woensdag den {17900623} 23 Juny 1790.
S Voormiddags alle present demptis de Heeren Gordon en van Reede Van Oudtshoorn
Bij resumptie op heeden nader gedelibereerd Zynde, over het Poincte in de Vergadering van den 15 deezer verhandeld, met opzigte tot de benoeming eener Commissie uit het licham deezes Raads naar de Saldanhabaaij , ten einde aldaar oculaire inspectie te neemen van de gebreeken van het derwaards te zendenne Brigantyn Scheepje de Helena Louisa , waar Van door den Secretaris deezes Raads eene Concept Resolutie wierd geproduceerd, is daarteegen door den Heer Independent Fiscaal van Lynden ingediend het volgende Protest
Aan Den WelEdele Heer Gouverneur en Raad van Politie des Casteels Cabo de Goede hoop.
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren !’
‘De ondergeteek: hebbende hooren leezen de gecoucheerde Resolutie van het gebesoigneerde op de laast gehoudene vergadering van den 15 deezer met betrekking tot het gestrande, dog weederom in vlot Water gebragte Brigantyn Scheepje de Helena Louisa , ten einde deZelve al nu de Resumptie te doen passeeren.’
‘Heeft niet dan met de uitterste Surpris daar uyt Vernomen, dat by Slot dier Resolutien de door den Heere J: I: Rhenius geproponeerde Commissie na de Saldanhabaay geZegd word by eene Zoogenaamde meederheid te Zyn geConcludeerd, en op de Heeren Le Sueur en Van Reede van Oudtshoorn te Zyn gedecerneert.’
‘De ondergeteek: had zig geflatteerd, dat die Zoogenaamde meerderheid, pondererende de reeden, Zoo door hem als door den Edelen Heer Gouverneur en Raade voorgesteld, omme welke Zy van advijsen waaren, dat deeze Commissie onnodig Contra dignitatem deezer raadsleeden, en Van geen het minste Effect Zoude Zyn, daar inne Zouden hebben geacquiesseert, te meer; nadien die heeren Gecommitt: altoos de faculteit blyven behouden, omme Si Velent voor hun particulier, de inspectie Van het genoemde Scheepje, ofte van deszelfs Kiel te gaan doen.’
‘Zonder dat er eenige de minste noodzaakelykheid in Was, om Zodanig eene Commissie, welke niet nalaten, Kan eenige Kosten voor de Ed: Comp:ie ‘t Zy dan Veel ofte wynig te moeten veroorZaaken, te nomineeren’
‘De ondergeteek: vind Zig overZulx by nadre reflectie in Zyne qualiteit als meede Lid van deezen Raade, aan wien de belangenis en het Intresse Zyner Heeren Meesteren Zoo in de evengenoemde betrekking, als by Zyne Instructie in qualiteit van Independent Fiscaal ten Sterksten Zyn aanbevoolen, Verpligt ende genood drongen, teegens deeze gemaakte Conclusie ten cierlykste van nulliteit ende Verval te moeten protesteeren, als Zynde op eene gantsche Onbestaanbaare onwettige en Irreguliere wyze geformeert en genoomen.’
‘Mitsgaders tegens alle Kosten en Verdere gevolgen daar uit te ontstaan, dezelve alle ter Particuliere verantwoording en Voldoening dier Leeden overlatende.’
‘1:o Om dat het decerneeren van Zodanige Commissien, Waardoor de E: Comp:ie eenige Kosten koomt te ondergaan, nimmermeer met eene meerderheid, maar altoos met Unanimiteit van Stemmen moeten Worden geresolveerd, Zoo er geene er heffelyke en Plausible Reedenen Zig koomen voor te doen, Waaruyt men Kan opmaaken, dat in Contrarien val, by het niet maken van Zulx eene Commissie, meer nadeel Zouden Worden toegebragt aan S Comp:s belangens, dan de Commissie Zelve Zoude Kunnen Kosten.’
‘Welke den ondergeteekende moet betuygen thans daarinne geenzints te Kunnen ontdekken.’
‘2:o Om dat Zelfs hier geene meerderheid exesteert, nademaal de Heeren Gecommitt:s in de gantsche Besoigne, omtrent ofte over het gemelde Vaartuyg; nooit eene Concludeerende, maar alleen eene adviseerende Stemme Kunnen Sustineeren te hebben, voor al ook meede in het decerneeren eener Commissie op hun Zelven, Zoo dat er dan maar vierVota Conclusivaoverblyven, Waar van Zonder teegenspraak die Van den Heere Gouverneur gevoegd by die Van den ondergeteekende teegens de Stemmen der twee overige Leeven, de Heeren Rhenius en de Wet de preponderance moeten hebben, en dus de Conclusie na hunne Zyde te formeeren.’
‘3:o Om dat alhoewel het in Europa generaliter Conform de order van Regeering en van delibereeren vast gaat, dat een voorzittindt Lidt of Præsident eener vergadering niet anders Kan worden geConsidereerd, als eenePrimus enter Pareswiens post het alleen is de Zaaken in order en op hunnen tyd ter deliberatie te brengen, een ieder der overige Heeren Leeden, op hunne beurten derZelver advysen nae order en rang afte Vragen, met bescheidentheid en geduld te aanhooren, de Verschillende Stemmen en de gevoelens, dezelve te Colligeeren, daar uyt eene pertinente Conclusie te formeeren, en die aan den Secretaris ofte Greffier te duzeeren; gelijk meede ook voor de goede ordre in, en het decorum van Zyn Collegie te Zorgen en te waaken’
‘Waar uit dan van Zelve volgt, dat hy ook Verpligt is Zoodanige Conclusiën, waarinne overstemminge plaatz heeft,per plurimaalwaaren dezelve teegen zyn eige advijs aanloopende, te moeten neemen.’
‘Het egter niet minder waar is, dat Zulx geen Stant en houd, maar eene gantsch andere gedaante Krygt in eene Colonie in een Collegie van Regeering namentlijk, allwaar een iegelyk, en dus Zoo wel de leeden des Raads als alle andere, aan den hoofd gebieder alle respect eerbied en deference verschuldigt Zijn, en alwaar het eene zeer quade gratie voor ‘t Publicq zoude hebben, Ja van de aller Schroomelijkste gevolgen Zoude Kunnen Zyn, wanneer de meerderheid der Leeven te Zaamen een afspraak en overeenKomste maakten, omme eenige poincten nae hun welgevallen teegens het goedvinden en Sentiment van hunnen gebieder onder Zig te Reguleeren, en hem als dan wilde dwingen deZelve naa hunne Sinnelijkheid, om het even of hy begreep dat dezelve teegens Compagnies belangens Streeden dan niet, te moeten Concludeeren.’
‘En nog meer Wel Edele Gestr: Heer en Ed: Achtb: Heeren, wanneer de Leeden meest alle onder elkanderen vermaagdSchapt waaren, en eenige hunner reets in Zoortgelyke Commissie, tot een Zelfde Zaak relatief was, geweest Zynde, Zig niet al te Stiptelyk bij hunne ontfangene last ‘t Zy door Præcipitance, al te grooten yver, ofte anderZints hadden gehouden, en gevolchelijk daar door, gelyk meede door hunne discourssen expost in de Vergadering gehouden min of meer een Soupçon hadden doen gebooren worden, de Strikste onZydigheid by hun niet Volkomen te Zyn geformeerd geweest.’
‘Terwijle ter Contraire een ieder onpartydig en Weldenkend mensch, wanneer hy bedaarden nae reedelykheid wil oordeelen, Zal moeten toestemmen het met de billijkheid en VoorZigtigheid vollKoomen overeen te Komen’
‘Dat aan eenen hoofd gebieder de faculteyt en magt word Vrygelaaten, omme zodanige voorstellingen, die er gedaan mogten worden, welke hy met Zyner Heeren Meesters wezentlyk Interessen ‘t Zy terstond of bij de gevolgen Zoude vermeenen al of niet te Strooken, te Concludeeren, dan Wel geheel buijten Conclusie te laaten, Zoo dikwils en zo lange als Zynen goeden raad en het gewigte der Zaaken Zoude gedragen alles ten Zynen privative verantwoordinge.’
‘Daar immer de Leeden des Raads niet anders Kunnen worden geconsidereerd te Zijn, dan Raaden den Hoofd gebieder toegevoegt, omme hem in den Last hem opgelegt met hunne advysen Raad en bystand voor te ligten ende adsisteeren.’
‘Maar geenZints de faculteit beZitten, omme hun Zelven in Zynen Post of gebied in te dringen ende te ingereeren, Zyne authoriteyt te Verminderen, verKlynen en te beknibbelen ofte teegens Zyn welbehaagen eenige Resolutiën te neemen, ter Conclusie te brengen, en dien Conform ordres uit te deelen.’
‘Gelyk hy ook de meeste verantwoordinge hebbende, ja het bewind en het behoud der Colonie aan Zyn toezigt en goede Zorge Zynde toevertrouwd en aanbevoolen, aan hem dan ook de meeste en een geEvenreedigde magt en Authoriteyt moet verblyven, omme Zig van Zynen pligt, Conform Zyne instructie en ontfangene beveelen, ongegeneert en onverlet behoorlyk te Kunnen Kwyten.’
‘4:o En Eyndelyk dat des ondergeteekendens Instructie hem Articulo 4. distinct voorschryft en gebied, met allen Vlyt en Ernst te bewaaren, beschermen en Voor te Staan, de Rechten Jurisdictien, Hoogheid en Authoriteyt van den Souverain; en bij wettig gevolg dus ook dat gedeelte daar Van ‘t welk door Hoogst denselven aan den Hoofdgebieder der Colonie is afgestaan ende toe betrouwd.’
’/: onderstond :/’
‘Actum Cabo den 23 Juny 1790 / was geteekend :/ J: N: S: van Lynden.’
‘T welk geleezen Zynde wierd daar op door den Heere Gouverneur gedeClareerd, dat, ofschoon Zyn Ed: de Executie van deeze Resolutie Zoude hebben aangeZien, alleen om geen retard toe te brengen aan het vertrek van het Scheepje de Helena Louisa , het welk Zyn Ed: destyds dagt, dadelyk tot ‘t aanvaarden van de reys in gereedheid te Zyn, waar door dus S’ Meesters intrest Zoude hebben Kunnen worden benadeeld, en teevens uit eene byZondere inSchikkelykheid voor de Heeren Leeden deezes Raads, Zyn Ed: egter nu op de positiven by ‘t voorschr: protest van den Heer van Lynden vervat, deeze Zaak van een veel verder uitZicht Kwam te beschouwen, en Vermeende niet te Kunnen gedoogen, dat hier in voor als nog tot eene Conclusie toe getreeden wierd, waar op door de Heeren Rhenius en Le Sueur wierd ingebragt dat daar hun Ed: van opinie waaren, dat eene Resolutie op eene gedaane voor dragt genomen, dadelyk Effect moest Sorteeren, waarvan de meenigvuldige voorbeelden voor handen waaren, dat dus de resumptie, of Extensie van Zodanige Resolutien alleen moest dienen om te Zien, of de meeninge des raads of van Zodanige daar meede geconcludeerd dan Wel gedissentieerd hebbende Leeden, wel is begreepen geworden, ten waare intusschen pregnante reedenen militeerden, om Zoodanige Resolutie unanime te mortificeeren, En tot een ander overtegaan, en dat daar en booven tot de forme eener Resolutie alleen nodig Was, het advijs van de meerderheid, ofschoon den heer Gouverneur daarinne niet Concurreerde, Zy Heeren dissentieerende Leeden overZulx ook Sustineerden dat de gecoucheerde en op heeden ter resumptie gepresenteerde Resolutie als Zoodanig behoorde Stand te grypen en te worden gerespecteerd, het welk door de heeren Gouverneur wierd gedebateerd, met te Zeggen, dat, ofschoon er ook al inhet presente geval eene meerderheid waare geweest, eene deliberatie niet Konde worden geZegt Resolutie te Zyn, voor en aleer dat dezelve de Resumptie hadde gepasseert, die daar aan eerst de nodige Sanctie gaf, en Waarby Zodanige Resolutie geheel Konde gealtereerd, ja des noods geannulleerd worden, dat Zyn Ed: wyders op de gronden by voorsz: Schriftelyk protest ter needer gesteld, al nog van oordeel was, dat in eene Colonie geConstitueerd als deeze de faculteyt aan den Gouverneur behoorde te Verblyven, om eene Coclusie Zoo lange of Zo dikwils te defereeren, als Zyn Ed: Zoude vermeenen Zulx met S meesters belang ‘t meest overeenKomstig te Zyn, alles egter ter Zynen privative verantwoording, en mits dat de Leeden hun gevoelen Kunnen doen aanteenkenen; om alle welke Reedenen Zyn Ed: bleef persisteeren om de vooraangehaalde Resolutie niet als formeel en legaal genomen te erkennen, ten Welken belange egter door de voorsz: Heeren dessentieerende leeden by derzelver voorsz: Sustenue wierd volhard, terwyl ten deezen belange alleen door den Heere de Wet verZogt wierd Copye van ‘t voorgem: ingediend protest van den Heere van Lynden, omme daar teegens van Zyn Ed: Contra protest te Kunnen dienen, welk verZoek door wel opgem: Heere Gouverneur is gehouden in advijs, om Zig daar op nader te deClareeren.
Door den Heer Hoofd administrateur Rhenius ingediend Zynde eene Memorie van goederen en provisien uit de gestrand geweest Zynde Brik de Helena Louisa geborgen Luydende.
‘Memorie van de nabeschr: Coffyboonen Peper Aloe &:a als er uit de Lading als meede van de provisiën uit de alhier gestrande Brik de Helena Louisa Zyn geborgen alles Volgens Verklaaringen deezen geannexeerd te Weeten:’
‘
108: | Zakken Coffijboonen bedorven waar van een gedeelte weggeworpen en begraaven | |
18: | d:o Peper byna leedig, nat, en waarschynlyk bedorven. | |
29. | Cassen met Aloé, mees tendeels Versmolten uitgelekt en onbruikbaar. | |
Inneemen | 3060 | P:s Kogels van 24 lb /: onbekwaame weegen te Zaamen 73440 lb |
Een | party Stukkende Kogels in Soort | |
Inneem ten Voordeele van reek: onKosten van Scheepen { | 3. | Vaaten Spek Goed |
1. | d:o Vleesch | |
394 | Cannen Caabsche wyn in 3 p:s halve leggers Zijnde 1. van 12, 1 van 10 en 1 van 7 duym by peiling wan geweest | |
178 | d:o Arak in 2 p:s halve Leggers als Zynde 1 van 11, 1 van 7 d:m bey Peyling wan bevonden. |
108: | Zakken Coffijboonen bedorven waar van een gedeelte weggeworpen en begraaven | |
18: | d:o Peper byna leedig, nat, en waarschynlyk bedorven. | |
29. | Cassen met Aloé, mees tendeels Versmolten uitgelekt en onbruikbaar. | |
Inneemen | 3060 | P:s Kogels van 24 lb /: onbekwaame weegen te Zaamen 73440 lb |
Een | party Stukkende Kogels in Soort | |
Inneem ten Voordeele van reek: onKosten van Scheepen { | 3. | Vaaten Spek Goed |
1. | d:o Vleesch | |
394 | Cannen Caabsche wyn in 3 p:s halve leggers Zijnde 1. van 12, 1 van 10 en 1 van 7 duym by peiling wan geweest | |
178 | d:o Arak in 2 p:s halve Leggers als Zynde 1 van 11, 1 van 7 d:m bey Peyling wan bevonden. |
‘Zijnde voor ‘t overige alles mitsgaders de Provisiën ten eenemaal bedorven beVonden.’
’/: onderstond :/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop den 23:de Junij 1790 /: was geteekend / J: I: Rhenius’
Zoo is Verstaan gem: Heere hoofd administrateur te qualificeeren, de Coffy Boonen en peper, die; na dat deZelve gedroogd Zullen Zyn, nog tot eenig gebruik beKwaam zullen worden geoordeeld, wederom ter verZending te doen Emballeeren, de Aloë die volgens Verklaaring van den Apothecaar geheel onbruikbaar is, ten overstaan van de ordinaire Gecommitt:s te doen begraaven, en Voorts met de overige Articulen te handelen als in margine van Voorsz: Memorie Staat aangeteekende.
Gelyk meede nog door evengem: Heer Hoofdadministrateur in Raade wierd geproduceerd de onderstaande Memorie, waarby geannexeerd waaren de beEedigde verklaaringe van de ordinaire Gecommitt:s
‘Memorie van ‘t nabeschr: Yzer, Lijn olij, Houtwerkken etc: uit de volgende Scheepen Zoo te min gebrooken als bij Pyling minder, als meede de Lyfeygenen in de gepasseerde maanden 7:ber 8:ber 9:ber en xb:er des voorl: Jaars, mitsgaders Januarij en February deezes Jaars door de natuurlyke dood overleeden, ‘t Vee in voorsz: tyd Zoo verrekt als door ‘t wild gedierte Vernield alles volgens VerKlaaringen blykende Namentlijk.’
‘
Uit 't Schip Dordrecht | ||||
Verkoopen { | 5920. | P:s Graauwe Vegtse Steenen | op 20'000 P:s | } gebrooken |
11850 | d:o d:o Moppen | d:o 30'000 d:o | ||
2200 | d:o Klinkersteenen | op 10'000 d:o |
Uit 't Schip Dordrecht | ||||
Verkoopen { | 5920. | P:s Graauwe Vegtse Steenen | op 20'000 P:s | } gebrooken |
11850 | d:o d:o Moppen | d:o 30'000 d:o | ||
2200 | d:o Klinkersteenen | op 10'000 d:o |
‘
Uit 't Schip de Vrouwe Sara Hendrina | |||||
verkoopen | 2 | P:s Schut planken op 3 p:s vervuurd en gebrooken | |||
afschr: | 595 | lb Yzer ges op 47528 lb in 1767 Staaven by naweeging te min | |||
Verkoopen { | 12 | p:s Eike planken | van 2 d:m | 24 voet op 30 p:s verstikt | } Gebrooken |
3 | d:o gr: ribben | d:o 5 d:o en | 6 d:m op 95 p:s | ||
6 | d:o d:o d:o | d:o 4 d:o d:o | 6 d:o d:o 95 d:o | ||
4 | d:o d:o d:o | d:o 4 d:o d:o | 5 d:o d:o 25 d:o | ||
9 | d:o d:o d:o | d:o 3 d:o d:o | 6 d:o d:o 50 d:o | ||
10 | d:o d:o d:o | d:o 3 d:o d:o | 4 d:o d:o 200 d:o | ||
4 | d:o d:o d:o | d:o 3 d:o d:o | 3 d:o d:o 50 d:o | ||
16 | d:o d:o d:o | d:o 2 d:o d:o | 3 d:o d:o 125 d:o | ||
10 | d:o d:o deelen | d:o 1 1/2 d:o d:o | 3 d:o d:o 130 d:o | ||
4 | d:o d:o d:o | d:o 2 1/2 d:o d:o | d:o 90 d:o | ||
39 | d:o d:o d:o | d:o 1 1/4 d:o d:o | d:o 400 d:o | ||
45 | d:o d:o Latten | d:o 1 - d:o d:o | d:o 200 d:o | ||
2 | d:o d:o d:o | d:o 1 1/2 d:o d:o | 2 d:o d:o 75 d:o | ||
30 | d:o d:o d:o | d:o 1 1/2 d:o d:o | 1 1/2 d:o d:o 150 d:o | ||
3 | d:o d:o d:o | d:o 1 - 1 1/2 d:o d:o | 100 d:o | ||
2940 | d:o d:o geele Klinkersteenen op 10'000 p:s | ||||
4950 | d:o d:o Graauwe Moppen d:o 20'000 d:o | ||||
afs: | 3 1/4 | d:o vaaten Theer tot opvullen van 47 3/4 vaaten | Verbrooken | ||
1 | p:s Sware Touw van 14 d:m 150 Vadem N:o 6 voor S Lands Schip de Thetes waaraan maar een Honde end is bevonden en by nameeting niet meer als 131 v:m lengte Zynde deZelve aan 't End met 't Cachet van d ord: Gecommitt:s H: O: Eksteen verZeguld geworden. |
Uit 't Schip de Vrouwe Sara Hendrina | |||||
verkoopen | 2 | P:s Schut planken op 3 p:s vervuurd en gebrooken | |||
afschr: | 595 | lb Yzer ges op 47528 lb in 1767 Staaven by naweeging te min | |||
Verkoopen { | 12 | p:s Eike planken | van 2 d:m | 24 voet op 30 p:s verstikt | } Gebrooken |
3 | d:o gr: ribben | d:o 5 d:o en | 6 d:m op 95 p:s | ||
6 | d:o d:o d:o | d:o 4 d:o d:o | 6 d:o d:o 95 d:o | ||
4 | d:o d:o d:o | d:o 4 d:o d:o | 5 d:o d:o 25 d:o | ||
9 | d:o d:o d:o | d:o 3 d:o d:o | 6 d:o d:o 50 d:o | ||
10 | d:o d:o d:o | d:o 3 d:o d:o | 4 d:o d:o 200 d:o | ||
4 | d:o d:o d:o | d:o 3 d:o d:o | 3 d:o d:o 50 d:o | ||
16 | d:o d:o d:o | d:o 2 d:o d:o | 3 d:o d:o 125 d:o | ||
10 | d:o d:o deelen | d:o 1 1/2 d:o d:o | 3 d:o d:o 130 d:o | ||
4 | d:o d:o d:o | d:o 2 1/2 d:o d:o | d:o 90 d:o | ||
39 | d:o d:o d:o | d:o 1 1/4 d:o d:o | d:o 400 d:o | ||
45 | d:o d:o Latten | d:o 1 - d:o d:o | d:o 200 d:o | ||
2 | d:o d:o d:o | d:o 1 1/2 d:o d:o | 2 d:o d:o 75 d:o | ||
30 | d:o d:o d:o | d:o 1 1/2 d:o d:o | 1 1/2 d:o d:o 150 d:o | ||
3 | d:o d:o d:o | d:o 1 - 1 1/2 d:o d:o | 100 d:o | ||
2940 | d:o d:o geele Klinkersteenen op 10'000 p:s | ||||
4950 | d:o d:o Graauwe Moppen d:o 20'000 d:o | ||||
afs: | 3 1/4 | d:o vaaten Theer tot opvullen van 47 3/4 vaaten | Verbrooken | ||
1 | p:s Sware Touw van 14 d:m 150 Vadem N:o 6 voor S Lands Schip de Thetes waaraan maar een Honde end is bevonden en by nameeting niet meer als 131 v:m lengte Zynde deZelve aan 't End met 't Cachet van d ord: Gecommitt:s H: O: Eksteen verZeguld geworden. |
‘
1 | vat n:o 10 | { met Theer | { beide Wan | } voor S Lands Schip de Thetes . |
1 | d:o d:o 11 | |||
1 | d:o d:o 16 | { met oly | { beide wan | |
1 | d:o d:o 17 | |||
1 | p:s Swaar touw van 10 d:m lang 150 v:den no: 7 voor S Lands Schip de Mercuur waaraan meede maar een honde End is bevonden en insgelyks by nameeting niet meer als 107 vadem lang, Zynde het Zelve almeede aan 't end met 't Cachet van voorsz: Gecomm:t Eksteen verzeegult geworden. | |||
1 | vat met Theer N:o 11 wan | } voor S Lands Schip de Mercuur | ||
1 | d:o N:o 16 | } met oly | } beide wan | |
1 | d:o d:o 17 | |||
1 | p:s Swaar touw van 10 d:m 150 vadem n:o 6 voor S Lands Schip de Swaluwe waaraan meede een honde end is bevonden insgelijx by nameeting niet meer als 107 v:m lang, Zynde dezelve almeede aan 't end met 't Cachet van gem: gecomm:t Eksteen verzegult geworden | |||
1 | vat met Theer N:o 10 wan | } voor S Lands Schip de Swaluwe | ||
1 | d:o N:o 15 | } met oly | } beide wan | |
1 | d:o d:o 16 |
1 | vat n:o 10 | { met Theer | { beide Wan | } voor S Lands Schip de Thetes . |
1 | d:o d:o 11 | |||
1 | d:o d:o 16 | { met oly | { beide wan | |
1 | d:o d:o 17 | |||
1 | p:s Swaar touw van 10 d:m lang 150 v:den no: 7 voor S Lands Schip de Mercuur waaraan meede maar een honde End is bevonden en insgelyks by nameeting niet meer als 107 vadem lang, Zynde het Zelve almeede aan 't end met 't Cachet van voorsz: Gecomm:t Eksteen verzeegult geworden. | |||
1 | vat met Theer N:o 11 wan | } voor S Lands Schip de Mercuur | ||
1 | d:o N:o 16 | } met oly | } beide wan | |
1 | d:o d:o 17 | |||
1 | p:s Swaar touw van 10 d:m 150 vadem n:o 6 voor S Lands Schip de Swaluwe waaraan meede een honde end is bevonden insgelijx by nameeting niet meer als 107 v:m lang, Zynde dezelve almeede aan 't end met 't Cachet van gem: gecomm:t Eksteen verzegult geworden | |||
1 | vat met Theer N:o 10 wan | } voor S Lands Schip de Swaluwe | ||
1 | d:o N:o 15 | } met oly | } beide wan | |
1 | d:o d:o 16 |
‘
Uit 't Schip Oost Zaandam | ||
afsz: { | 1 | p:s Hoed voor de gem: Arthilleristen op 240 p:s in 't Cas te min |
3 | d:o d:o van 6 d:m voor 't Regiment Wurtemberg in 't Cas N:o 171 te min | |
18 | d:o Halve Kruytdeekens op 51 p:s in 7 Cassen ten eenemaal verrot en verstikt | |
6 | d:o Donkerblaauw Carssay op 6 Stf:s in 2 Cassen van 't Regiment Wurtemberg bedorven en aangeslaagen | |
Verkopen { | 1 | P:s Wit Laaken lang 60 1/2 Ellen op 6 st:s in 1 kas, voor 't regiment Wurtemberg ten eene maal verrot en Verstikt |
11 | d:o Pylaaken op 44 St:s in 4 Kassen gemotteerd | |
afsz: | 408 | Cann: Lynoly op 35 halve aamen by pyling minder, als zynde 13 van 4, 20 van 5, 1 van 6, en 1 van 8 d:m wan bevonden. |
Uit 't Schip Oost Zaandam | ||
afsz: { | 1 | p:s Hoed voor de gem: Arthilleristen op 240 p:s in 't Cas te min |
3 | d:o d:o van 6 d:m voor 't Regiment Wurtemberg in 't Cas N:o 171 te min | |
18 | d:o Halve Kruytdeekens op 51 p:s in 7 Cassen ten eenemaal verrot en verstikt | |
6 | d:o Donkerblaauw Carssay op 6 Stf:s in 2 Cassen van 't Regiment Wurtemberg bedorven en aangeslaagen | |
Verkopen { | 1 | P:s Wit Laaken lang 60 1/2 Ellen op 6 st:s in 1 kas, voor 't regiment Wurtemberg ten eene maal verrot en Verstikt |
11 | d:o Pylaaken op 44 St:s in 4 Kassen gemotteerd | |
afsz: | 408 | Cann: Lynoly op 35 halve aamen by pyling minder, als zynde 13 van 4, 20 van 5, 1 van 6, en 1 van 8 d:m wan bevonden. |
‘
Uit het Schip de Vrouwe Agatha | |||
Verkoopen { | 2390 | p:s Klinkersteenen op 10'000 p:s | } gebrooken |
4856 | d:o Graauwe vegtse Steenen op 20000 | ||
11994 | d:o Graauwe Moppen d:o 30000 | ||
afsz: | 102 | lb Bussekruyt op 9050 lb in 129 vaten, door Expresse geCommitteerdens defect, oft ten eenemaale onbruikbaar beVonden |
Uit het Schip de Vrouwe Agatha | |||
Verkoopen { | 2390 | p:s Klinkersteenen op 10'000 p:s | } gebrooken |
4856 | d:o Graauwe vegtse Steenen op 20000 | ||
11994 | d:o Graauwe Moppen d:o 30000 | ||
afsz: | 102 | lb Bussekruyt op 9050 lb in 129 vaten, door Expresse geCommitteerdens defect, oft ten eenemaale onbruikbaar beVonden |
‘
Uit 't Schip Sterreschans | |||||
afsz: { | 418 | lb yzer ges: op 36852 lb in 2018 Staaven by naweeging te min | |||
29 | p:s Tabellen in blanco N:o 5, op 250 p:s te min als Zynde niet meer dan 221 gedrukte Tabellen, bevonden | ||||
verkopen | 5 | p:s Windboomen alle vervuurd en gebrooken. | |||
1 | d:o Ankerstok van 12 voet | } te min ontfangen | |||
1 | d:o d:o d:o 11 d:o | ||||
1 | d:o d:o d:o 10 d:o | ||||
6 3/4 | vaten Theer tot 't opvullen van 93 1/4 vaten Verbruikt | ||||
Verkoopen { | 3 | p:s gr: ribben van 4 en 6 d:m 80 p:s | } verstikt en gebroken | ||
10 | d:o d:o Latten d:o 1 d:o 2 d:o d:o 100 d:o | ||||
3 | d:o d:o Deelen d:o 2 1/2 d:o d:o d:o 85 d:o | ||||
49 | d:o d:o d:o d:o 1 - d:o d:o d:o 960 d:o | ||||
9 | d:o d:o ribben d:o 5 en 6 d:o d:o 80 d:o | ||||
3 | d:o d:o d:o d:o 4 d:o 5 d:o d:o 50 d:o | ||||
3 | P:s Gr: ribben van 4 en 4 d:m op 50 p:s d:o | ||||
4 | d:o d:o d:o d:o 3 d:o 3 d:o d:o 50 d:o d:o | ||||
12 | d:o d:o d:o d:o 2 d:o 3 d:o d:o 125 d:o | ||||
12 | d:o d:o Deelen d:o 1 1/4 d:o d:o 200 d:o | } verstikt en gebrooken | |||
33 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o d:o 710 d:o | ||||
6300 | d:o Graauwe vegtse Steenen op 20'000 p:s | ||||
2680 | d:o Klinkersteenen op 10'000 d:o | ||||
1 | d:o gr: Rib van 5 en 7 duymen op 40 p:s | Verstikt | |||
1 | vat N:o 8 met beide | voor S Lands Schip de Zephir | |||
1 | d:o d:o 9 Theer Wan | ||||
1 | d:o d:o 14 met beide | ||||
1 | d:o d:o 15 olij wan | ||||
1 | d:o Kist N:o 16. met divers goederen, voors: Lands Schip de Zephir welke ten eenemaale Nat is geworden; en om die reedenen geopend Zynde de goederen in deZelve ontpakt gedroogd en daar weeder in gepakt-. | ||||
1 | Vat N:o 8 | } met Theer | } beide Wan | } voor S Lands Schip de Harik | |
1 | d:o d:o 9 | ||||
1 | d:o d:o 14 | } met Olij | } beide Wan | ||
1 | d:o d:o 15 |
Uit 't Schip Sterreschans | |||||
afsz: { | 418 | lb yzer ges: op 36852 lb in 2018 Staaven by naweeging te min | |||
29 | p:s Tabellen in blanco N:o 5, op 250 p:s te min als Zynde niet meer dan 221 gedrukte Tabellen, bevonden | ||||
verkopen | 5 | p:s Windboomen alle vervuurd en gebrooken. | |||
1 | d:o Ankerstok van 12 voet | } te min ontfangen | |||
1 | d:o d:o d:o 11 d:o | ||||
1 | d:o d:o d:o 10 d:o | ||||
6 3/4 | vaten Theer tot 't opvullen van 93 1/4 vaten Verbruikt | ||||
Verkoopen { | 3 | p:s gr: ribben van 4 en 6 d:m 80 p:s | } verstikt en gebroken | ||
10 | d:o d:o Latten d:o 1 d:o 2 d:o d:o 100 d:o | ||||
3 | d:o d:o Deelen d:o 2 1/2 d:o d:o d:o 85 d:o | ||||
49 | d:o d:o d:o d:o 1 - d:o d:o d:o 960 d:o | ||||
9 | d:o d:o ribben d:o 5 en 6 d:o d:o 80 d:o | ||||
3 | d:o d:o d:o d:o 4 d:o 5 d:o d:o 50 d:o | ||||
3 | P:s Gr: ribben van 4 en 4 d:m op 50 p:s d:o | ||||
4 | d:o d:o d:o d:o 3 d:o 3 d:o d:o 50 d:o d:o | ||||
12 | d:o d:o d:o d:o 2 d:o 3 d:o d:o 125 d:o | ||||
12 | d:o d:o Deelen d:o 1 1/4 d:o d:o 200 d:o | } verstikt en gebrooken | |||
33 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o d:o 710 d:o | ||||
6300 | d:o Graauwe vegtse Steenen op 20'000 p:s | ||||
2680 | d:o Klinkersteenen op 10'000 d:o | ||||
1 | d:o gr: Rib van 5 en 7 duymen op 40 p:s | Verstikt | |||
1 | vat N:o 8 met beide | voor S Lands Schip de Zephir | |||
1 | d:o d:o 9 Theer Wan | ||||
1 | d:o d:o 14 met beide | ||||
1 | d:o d:o 15 olij wan | ||||
1 | d:o Kist N:o 16. met divers goederen, voors: Lands Schip de Zephir welke ten eenemaale Nat is geworden; en om die reedenen geopend Zynde de goederen in deZelve ontpakt gedroogd en daar weeder in gepakt-. | ||||
1 | Vat N:o 8 | } met Theer | } beide Wan | } voor S Lands Schip de Harik | |
1 | d:o d:o 9 | ||||
1 | d:o d:o 14 | } met Olij | } beide Wan | ||
1 | d:o d:o 15 |
‘
Uit het Schip de Valk | ||
Verkoopen { | 3 | p:s Jatij Moolen planken van 2 d:m op 30 p:s gebrooken |
7 | d:o d:o d:o d:o van 1 1/2 op 30 p:s gebrooken |
Uit het Schip de Valk | ||
Verkoopen { | 3 | p:s Jatij Moolen planken van 2 d:m op 30 p:s gebrooken |
7 | d:o d:o d:o d:o van 1 1/2 op 30 p:s gebrooken |
‘
Uit 't Schip Spaarenryk | |
't Hoofd Comptoir Batavia te rug te reeken | |
2000 | p:s Jaty Legger Duygen, volgens geannexeerde verklaaring van den Capitain en Capitain Lieutenant in die bodem niet ontfangen |
Uit 't Schip Spaarenryk | |
't Hoofd Comptoir Batavia te rug te reeken | |
2000 | p:s Jaty Legger Duygen, volgens geannexeerde verklaaring van den Capitain en Capitain Lieutenant in die bodem niet ontfangen |
‘
Uit het Schip Voorschooten | ||
2128 | p:s Glaase ruyten frans Glas op 2400 p:s in 1. Kas waarin 8 Kissjes als | |
2100 | p:s te min Zynde in gem: Cas niet meer bevonden dan | |
afsz: { | 4 | Kissjes ieder van 75 p:s dus maar te Zaamen 300 p:s |
28 | p:s gebrooken | |
11 | p:s Glaaze ruyten op 100 p:s in 1 Cas gebrooken. | |
Verkoopen { | 109 | Ellen of 1 p:s Vlaam slinnen op 10 p:s ofte 1064 Ellen in 1 Cas verrot en aangeslaagen van de monteering der Arthilleristen |
8400 | p:s Graauwe moppen op 20'000 p:s gebrooken | |
4810 | p:s Klinkersteenen d:o 20'000 d:o d:o |
Uit het Schip Voorschooten | ||
2128 | p:s Glaase ruyten frans Glas op 2400 p:s in 1. Kas waarin 8 Kissjes als | |
2100 | p:s te min Zynde in gem: Cas niet meer bevonden dan | |
afsz: { | 4 | Kissjes ieder van 75 p:s dus maar te Zaamen 300 p:s |
28 | p:s gebrooken | |
11 | p:s Glaaze ruyten op 100 p:s in 1 Cas gebrooken. | |
Verkoopen { | 109 | Ellen of 1 p:s Vlaam slinnen op 10 p:s ofte 1064 Ellen in 1 Cas verrot en aangeslaagen van de monteering der Arthilleristen |
8400 | p:s Graauwe moppen op 20'000 p:s gebrooken | |
4810 | p:s Klinkersteenen d:o 20'000 d:o d:o |
‘
Uit het Schip de Resolutie | |||
Verkoopen { | 5 | d:o Jatymoolen planken van 2 d:m op 30 p:s | }gebrooken |
6 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 30 d:o d:o | ||
3 | d:o d:o d:o d:o 1 d:o d:o 12 d:o d:o |
Uit het Schip de Resolutie | |||
Verkoopen { | 5 | d:o Jatymoolen planken van 2 d:m op 30 p:s | }gebrooken |
6 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 30 d:o d:o | ||
3 | d:o d:o d:o d:o 1 d:o d:o 12 d:o d:o |
‘
Uit het Schip Houglij | ||
Verkoopen | 7 | d:o Haare Kruyt deekens op 50 p:s verrot en Verstikt |
Uit het Schip den Arend | ||
Verkoopen | 24 | d:o Baftas Swarte breede, heele op 50 p:s in 't pak N:o 437 ten eenemaal aan geslaagen en nat geworden. |
Uit 't Schip Veere | ||
Verkoopen { | 3 | p:s Jaty molen planken van 3 d:m op 20 p:s gebrooken |
7 | d:o d:o d:o 2 d:o d:o 30 d:o d:o | |
6 | d:o d:o d:o 1 1/2 d:o d:o 30 d:o d:o | |
3 | d:o d:o d:o 1 d:o d:o 12 d:o d:o | |
Uit 't Schip de Negotie | ||
Verkoopen { | 3 | d:o Jaty moolen planken van 3 d:m op 20 p:s gebrooken |
6 | d:o d:o d:o d:o 2 d:o d:o 35 d:o | |
8 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o d:o 30 d:o | |
Uit het Schip Zeeland | ||
120 | p:s Jaty legger duygen, op 2000 p:s Gebrooken |
Uit het Schip Houglij | ||
Verkoopen | 7 | d:o Haare Kruyt deekens op 50 p:s verrot en Verstikt |
Uit het Schip den Arend | ||
Verkoopen | 24 | d:o Baftas Swarte breede, heele op 50 p:s in 't pak N:o 437 ten eenemaal aan geslaagen en nat geworden. |
Uit 't Schip Veere | ||
Verkoopen { | 3 | p:s Jaty molen planken van 3 d:m op 20 p:s gebrooken |
7 | d:o d:o d:o 2 d:o d:o 30 d:o d:o | |
6 | d:o d:o d:o 1 1/2 d:o d:o 30 d:o d:o | |
3 | d:o d:o d:o 1 d:o d:o 12 d:o d:o | |
Uit 't Schip de Negotie | ||
Verkoopen { | 3 | d:o Jaty moolen planken van 3 d:m op 20 p:s gebrooken |
6 | d:o d:o d:o d:o 2 d:o d:o 35 d:o | |
8 | d:o d:o d:o d:o 1 1/2 d:o d:o 30 d:o | |
Uit het Schip Zeeland | ||
120 | p:s Jaty legger duygen, op 2000 p:s Gebrooken |
‘En volgens g’annexeerde reek: van den opziender van S Comp:s Slaven logie gesterkt met Secretarieeele verKlaaringen Zyn in de jongst gepasseerde Maanden Sepb:t Octob:r Nov:br en Dec:r des voorl: mitsgaders Jann en febr: deezer Jaars door de natuurlyke dood als anderzints afgaan te Weeten’
‘
afsz: { | 4 | Stuks Kloeke Jongens | } overleeden |
2 | d:o School d:o | ||
1 | d:o Zuijgende d:o | ||
3 | d:o kloeke Meyden | ||
1 | d:o Schoolmeyd | ||
1 | d:o Bandite Jongen | ||
1 | d:o Kloeke Jongen | } volgens besluit van d' E: Achtb: Raad van Politie de dato 12 January 1790 p:r het Schip de Sara Hendrina naar Neederland vertrokken tot nader order. | |
1 | Kloeke Meid |
afsz: { | 4 | Stuks Kloeke Jongens | } overleeden |
2 | d:o School d:o | ||
1 | d:o Zuijgende d:o | ||
3 | d:o kloeke Meyden | ||
1 | d:o Schoolmeyd | ||
1 | d:o Bandite Jongen | ||
1 | d:o Kloeke Jongen | } volgens besluit van d' E: Achtb: Raad van Politie de dato 12 January 1790 p:r het Schip de Sara Hendrina naar Neederland vertrokken tot nader order. | |
1 | Kloeke Meid |
‘En volgens bygevoegde reek van de Landdrosten gesterkt met Secretarieele beEedigde verKlaaringen Zyn meede in voorm: tyd van S Comp:s Beestiaal Zoo verrekt als door ‘t wild gedierte Verslonden te weeten.’
‘
afsz: { | 385 | Stuks rund vee |
13 | d:o Paarden | |
6 | d:o Bokken |
afsz: { | 385 | Stuks rund vee |
13 | d:o Paarden | |
6 | d:o Bokken |
’/: onderstond :/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop den 23 Juny 1790, /: was geteekend :/ J: I: Rhenius’
Waarop goedgevonden is de daar bij opgegeevene gestorvene Lyfeygen en het verrekt bestiaal bij de Negotie boeken deezes Gouvernements te doen afschryven, en met de gespecificeerde te Kort Komende, mitsgaders defect aangebragte goederen te handelen als in margine van die Memorie is genooteerd.
Zynde insgelyx nagezien de Reekening der restant verbleeven mitsgaders Zeedert Primo September 1789 tot ultimo Februarij 1790 Verkogte Zeguls luydende als Volgt.
‘
Zeguls d'A:o 1789/90 | ||||||||||||||||||||
Debent | ||||||||||||||||||||
van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
rd:s | 1/8 | 1/4 | 1/2 | 3/4 | 1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 8. | 10. | 12. | 15. | 20. | 25. | 30. | 40. | 50. | 60. |
primo Septb: 1789 | ||||||||||||||||||||
Restant Verbleeven - | 920 | 902 | 492 | 55 | 40 | 97 | 118 | 47 | 39 | 11: | 62 | 21 | 6 | 16 | 13 | 36. | 6. | 1. | 4. | 3. |
den 26 Septb: | 1789 | 1500 | 1000 | 500 | - | 200 | 100 | - | 50 | 25 | - | 25 | 25 | - | - | - | - | - | - | - |
Bygekomen | ||||||||||||||||||||
d:o 25 Jann: 1790 | d:o | 1500 | 1000 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
d:o 22 febr: 1790 | - | - | - | - | 100 | - | - | - | - | - | - | - | 20 | 20 | - | - | - | - | - | - |
Somma | 3920 | 2902 | 992 | 55 | 340 | 197 | 118 | 97 | 64 | 11 | 87 | 46 | 26 | 36 | 13 | 36 | 6 | 1 | 4 | 3 |
Credunt | ||||||||||||||||||||
van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
rd:s | 1/8 | 1/4 | 1/2 | 3/4 | 1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 8. | 10. | 12. | 15. | 20. | 25. | 30. | 40. | 50. | 60 |
Zeedert p:oSeptb: 1789 tot dato deezer verkogt | 3133 | 2122 | 653 | 34 | 235 | 92 | 12 | 70 | 34 | 3 | 50 | 32 | 6 | 16 | - | 21 | - | 1 | - | - |
De dato deezer Restant | 787 | 780 | 339 | 21 | 105 | 105 | 106 | 27 | 30 | 8 | 37 | 14 | 20 | 20 | 13 | 15 | 6 | - | 4 | 3 |
Somma | 3920 | 2902 | 992 | 55 | 340 | 197 | 118 | 97 | 64 | 11 | 87 | 46 | 26 | 36 | 13 | 36 | 6 | 1 | 4 | 3 |
Zeguls d'A:o 1789/90 | ||||||||||||||||||||
Debent | ||||||||||||||||||||
van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
rd:s | 1/8 | 1/4 | 1/2 | 3/4 | 1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 8. | 10. | 12. | 15. | 20. | 25. | 30. | 40. | 50. | 60. |
primo Septb: 1789 | ||||||||||||||||||||
Restant Verbleeven - | 920 | 902 | 492 | 55 | 40 | 97 | 118 | 47 | 39 | 11: | 62 | 21 | 6 | 16 | 13 | 36. | 6. | 1. | 4. | 3. |
den 26 Septb: | 1789 | 1500 | 1000 | 500 | - | 200 | 100 | - | 50 | 25 | - | 25 | 25 | - | - | - | - | - | - | - |
Bygekomen | ||||||||||||||||||||
d:o 25 Jann: 1790 | d:o | 1500 | 1000 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
d:o 22 febr: 1790 | - | - | - | - | 100 | - | - | - | - | - | - | - | 20 | 20 | - | - | - | - | - | - |
Somma | 3920 | 2902 | 992 | 55 | 340 | 197 | 118 | 97 | 64 | 11 | 87 | 46 | 26 | 36 | 13 | 36 | 6 | 1 | 4 | 3 |
Credunt | ||||||||||||||||||||
van | van | van | van | van | van | van | van | van | van | |||||||||||
rd:s | 1/8 | 1/4 | 1/2 | 3/4 | 1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 8. | 10. | 12. | 15. | 20. | 25. | 30. | 40. | 50. | 60 |
Zeedert p:oSeptb: 1789 tot dato deezer verkogt | 3133 | 2122 | 653 | 34 | 235 | 92 | 12 | 70 | 34 | 3 | 50 | 32 | 6 | 16 | - | 21 | - | 1 | - | - |
De dato deezer Restant | 787 | 780 | 339 | 21 | 105 | 105 | 106 | 27 | 30 | 8 | 37 | 14 | 20 | 20 | 13 | 15 | 6 | - | 4 | 3 |
Somma | 3920 | 2902 | 992 | 55 | 340 | 197 | 118 | 97 | 64 | 11 | 87 | 46 | 26 | 36 | 13 | 36 | 6 | 1 | 4 | 3 |
’/: onderstond :/’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop Ultimo Februarij 1790 / was geteek: / J: I: Rhenius /: lager:/’
‘Deeze Reekening door ons ondergeteek: Independent Fiscaal en Gecommitt:s uit den Ed: Achtb: raad van Justitie deeZer Gouvernements behoorlyk nagezien en met de Restanten geconfronteerd Zynde is deZelve in alleen deelen accordeerende bevonden - In ‘t Casteel de Goede Hoop den Laatsten February 1790 /en geteekend:/ J: N :S: van Lynden R: J:van der Riet, H: J: De Wet, / lager :/ Mij present /: geteekend :/ W: S: van Rynelveld Secretaris’
En naerdien uit de reecq: Kwam te Consteeren, dat de in Voorsz: Ses Maanden verKogte Zeguls een Somma van Rd: s 3794 -1/8 Kwam tebedragen, zoo is beslooten dat dit montant volgens gebruik in S Comp:s Cassa gebragt Zynde by bovengem: Negotie Boeken Zal worden in genoomen.
Hier na wierd door den Heere Gouverneur ter tafel gebragt een Rapport van Gecommitt:s Officieren der Arthillerie, over eenige gevulde Cardoesen door ‘t hoog waater op den 2:de deezer maand waaren beschadigd geworden, Luydende het Zelve Rapport.
Aan den Hoog Edel Geb: en Gestr: Heere Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a
‘Hoog Edel Geboorne en Gestr: Heer’
‘Op den 27 Jan: 1790 door UW Hoog Ed: Geb: Gestr: Hoog geachte ordres in Zeekere quantiteyt gevulde Cardoesen /: van diverse Calibers tot het doen van Saluut Schooten van de Batterie Imhoff aan de tour a tour wagthebbende officieren van het arthillerie Piquet in het Casteel onder derZelver berusting en Verantwoording over gegeeven Zynde en bewaard wierden in twee wel geConditioneerde ammunitie Kisten Staande op een Appril agter de Batterie Imhoff en de gebouwen alldaar :/ Zyn ten deele bedurven.’
‘Het was Woensdag den 2:den Junij deezes Jaars teegens den avond, dat door eene verschrikkelyke en ongewoone Overstroominge van ‘t Water / veroorzaakt door eenen aanhoudende Reegen :/ alle gragten om het Casteel met eene Zoodanige geZwind heid overliepen, dat de Gebouwen Winkels &:a aan Imhoff in den tyd van eenige minuuten twee voeten onder water Stonden den afloop der reegenwaters wierd belet door de geweldige Wederstuyting van de Zee, Zoo dat het water gedeeltelyk tusschen het Casteel en de Batterie Imhoff Staan bleef, waar door de reeds gem: Ammunitie Kisten met gevulde Kardoesen meede in het water stonden.’
‘Den eerste ondergeteek: heeft met de uitterste Sorge de Kisten uit het water doen hooger ophaalen, Edog Zyn een groot gedeelte van de Cardoesen nat geworden En na dat daarvan behoorigen Rapport gedaan Was.’
‘Zoo heeft het Uwhoog Ed: Geb: Gestr: gelieve te behagen de ondergeteekende officieren der Arthillerie te gelasten, de meergem: Cardoesen naauwkeurig nae te zien en te Examineeren, hoe Veele en van Wat Caliebers derZelve bedurven waaren Zoo hebben wy d Eer Zeer needrig te berigten dat wy ons hebben vervoegt op Imhoff en p:s voor p:s naauwkeurig nageZien g’ Examineerd en bevonden.’
‘
52 | p:s Cardoesen a 24 lb | } met 1/3 Coogelswaarde. |
50 | d:o d:o d:o 18 d:o |
52 | p:s Cardoesen a 24 lb | } met 1/3 Coogelswaarde. |
50 | d:o d:o d:o 18 d:o |
‘Bedraagende aan Buskruyt 716 lb ten eenemaal onbekwam en Zoo wynig tot het vermaalen als tot eenig ander gebruik dienstig bevonden voorts zyn gem: bedurve Cardoesen tot nader Ordres van Uwhoog Ed: Geb: Gestr: bewaard in het geweese wagthuys der Arthillerie van Imhoff.’
‘Waarmeede gedenkende aan het hoog geagt bevel van Uwehoog Edel Geb: Gestr: pligtschuldig Voldaan te hebben, Zoo betuygen wy met de Volkomenste Eerbied en Hoogagting te Zyn’
’/: onderstond :/’
‘Hoog Edel Geb: en Gestr: Heer /: laager :/ UW hoog Edel Geb: Gestr: Zeer Gehoorsaame en Onderdaanige Dienaar / was geteekend :/ H: W: Rutz, C: G: Schildbach F: Langerman / in margine / Cabo de Goede hoop den 11 Juny 1790.’
En Vermits uyt dit Rapport kwam te blyken, dat Zig eene quantiteyt van 716 lb Buskruyt ten eenemaal onbekwaam en Zoo min tot het hermaalen als tot eenig ander gebruik dienstig bevond, Zoo is verstaan die bedorven Cardoesen ten overstaan van gem: Gecommitt:s Arthillerie Officieren in Zee te doen werpen, en by de Negotieboeken deezes Gouvernements afschryven.
Wyders is geleezen het Volgend Request van den Predikant der Stellenbosche gemeynte Munt Borchers.
Aan den WelEdele Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de goede hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Ed: Achtb: Raad van Politie
‘WelEdel Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Geeft met Verschuldigde Eerbied te Kennen UW WelEdele Gestr: en Edele Achtb: onderdanigen Dienaar Meent Borgers Predicant te Stellenbosch ; Dat voor omtrent Twee Jaar geleeden door den gerepatrieerden opperhoofd van Japan d Heer Hendrik Harringa aan den Suppl:t uit Europa te Koop is overgeZonden geworden, Zeekeren mans slaaf in naame Mentor van Bougies:’
‘Dat den Supp:t als toen ook volkomen geneegen en bereid is geweest, gem: Slaaf voor een billyke prys te accepteeren, dog eenigen tyd daarna van ter Zyde geinformeerd Zynde geworden, dat Zoortgelyke lyfeigenen die de Patria asche gewesten hebben betreeden, niet meer aan Slaaverney onderheevig en dus onverKoopbaar Zouden Zyn, blykens Zeekere by onze Heeren Majores in den Jaare 1714 genoomene Zeer geeerde Resolutie uit dien hoofde Zich genecessiteerd heeft gevonden, van de Koop provisioneel af te Zien, en gem: Heer Haringa daarop Verzogt hebbende geElucideert te mogen Worden, op wat fundament ZynEd: Zodanig Jongen die uit Kragte van Voorm besl. Uit Slaafse dienstbaarheid ontslagen en desselfs Vrydom had geobtineerd, aan den Supp:t voor een Som gelds in eigen dom had g’offereerd, heeft den Supp:t nu onlangs in antwoord te rug ontfangen, dat Zyn Ed: als geweezen Lid in den Ed: Achtb: Raade van Justitie te Batavia zeer Wel bekend is, de gementioneerde Resolutie die naderhand Zoude weezen ingetrokken ofte in deezer voegen gealtereert, namentlyk dat Wanneer een Lyfeigen met Zyn Heer na Europa Vertrekt en Zig aldaar te lande, drie agter eenVolgende Jaaren wel en nae genoegen van Zyn Lyf Heer draagt, by Retour nae de Caap of Indien, desselfs vrydom ten Voelen Kan pretendeeren, en in dat geval niet voor reek: van Zyn lyf heer, Zal mogen werden Verkogt, het geen ten op Zigte van Voorm: Slaaf Mentor geenZints in aanmerking konde Komen, uit hoofde meerm: Heer Harringa genoodzaakt is geweest denZelven nae een Jaar retourneering weegens wangedrag te rug te Zenden, met desselfs transport, geteekend als of Zyn E: perZoonelyk alhier aan de Caab Zynde denZelven dadelyk had verKogt, Zoo als UWEd: Gestr: en E: Achtb: /: des gelievende :/ uit deezen g’annexeerde Extracte Missive nader Zullen Kunnen beoogen.’
‘En daar den Supp:t des ongeagt Steeds in het onZeekere blyft verzeeren of hy in Vervolg wel eenig regt van Eigendom op gem: Manslaaf Mentor die Zig Zeedert Zyn Verblyf alhier een en andermaal aan geringe Schelmeryen /: Zoo als den Suppl:t des noods daar Van bewyzen Kan aantoonen :/ Schuldig, en Zig daar door /: onder Correctie :/ het regt van vrij geeving onwaardig heeft gemaakt, Zoude Kunnen prætendeeren, Zoo neemt denZelven de Vryheid UWEd: Gestr: en Ed: Achtb:s onderdaanigst te Verzoeken dat het van hoogst deZelve welbehagen Zyn moge meergem: Slaaf Mentor over eenKomstig het deezen bygevoegd Copia Transport aan den Supp:lt in volle eygendom toe te wyzen.’
’/ onderstond :/’
‘’T Welk doende &:a /: was geteekend :/ M: Borchers.’
Op het welk verstaan is de dispositie uytgesteld te laaten tot dat men omtrend een dergelyk geval waar over deeze Regeering Zig aan de Hoog Geb: Heeren Meesteren heeft geaddresseerd, hoogst derZelve goedvinde Zal hebben Vernoomen.
Waar na door den Soldaat Johan Matthias Sekler wierd gepresenteerd het volgende Request.
Aan den WelEd: Gestr: Heer Cornelis Jacob van de Graaff Gouverneur en Directeur van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Ed: Achtb: Raad van Politie.
‘WelEdele Gestr: Heer en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Den Soldaat Johan Matthias Sekler neemt in allen Eerbied de vryhyd Uwe WelEdele Gestr: en E: Achtb: te Suppliceeren hem het houden van een publicque School alhier gunstiglijk te willen permitteeren, vertrouwende daar door een genoegZaam middel van bestaan voor hem te Zullen bevinden.’
’/: onderstond :/’
‘’T Welk doende &:a / was geteekend :/ Johan Matthias Sekler’
Van het welk Verstaan is te Stellen Copije in handen van Scholarchen deezer Steede, ten einde den Supp:lt te examineeren of hy de VerEischte beKwaamheeden beZit, om de Jeugd te onderwyzen en, van derZelver bevinding te dienen Van Rapport
Vervolgens geresumeerd Zynde twee Extract Resolutien gehoude aan boord van het onlangs alhier ter rheede gearriveerde Bataviasche Retour Schip de Pollux op den 6 Maart, 17 Juny deeZer Jaars Luydende.
‘Scheeps Raad gehouden aan boord van S E:O: I: Comp:e Schip Pollux Zeylende in Straat Sunda , den 16 Maart 1790’
‘Naa Aanroeping des Heeren naam’
‘Besoigneerden over den toestand van de agter op Zynde Officieren, was reeds den Lieutenant en Een Sous Lieutenant overleeden en den Cap: Luit: Bedleegerig, Zoo dat geen meer dan een Sous Lieut:t hadde die dienst Konde doen, en na rype deliberatien waaren genood Zaakt de Bottelier Christiaan Carl van Lienen als Sous Lieut:t voor te Stellen, en teffens Zyn Botteliers dienst meede te doen, denZelven had reeds op de West Indies als Derdewaak gevaaren, Zeeker houdende dat gem: perZoon deeZe bevordering, door Zyn gedrag en Vigelantie ten Vollen waardig gemaakt, egter laatend alle ter gunstinge approbatie van de hoog Edele Regeering van Cabo de Goede Hoop.’
’/: onderstond :/’
‘Actum Aan Boord van S Ed: Comp:ies Schip voorm: den dag Maand en Jaar als Vooren /: was geteekend :/ J: van Straalen J: W: Grevenstein /: lager :/ de andere leeden waaren buyten Staat om te teekenen.’
‘Scheeps raad gehouden aan boord van S: Ed: Comp:ies Schip de Pollux op Donderdag den 17 Juny 1790.’
‘Na aanroepinge des Heeren Naam’
‘Besoigneerden met elKander over den toestand van het Schip en Equipagie en peylden des morgens met Sons opgang de Westhoek van Baayfals O te: Z: en de Leeuwe kop N:O: ten O:t hadden de wind uit het Z: O:t hooge deyning uit het W:t en Z W:t Zaagen dat wy door de Sterke Stroom om de noord gezet worden, en ons roer zoodanig uit elkanderen werkte, dat het onmogelyk was omme langer by ElKander te Konnen houden, te meer dewijl de bij ons aan boord regeerende Ziekte van Scheurbuyk en Bloed persie Zoodanig de overhand naam, dat wy alle Zoo van den Eersten tot den Laasten Zouden ter neer geleegen hebben binnen de 8 dagen.’
‘Resolveerden hierhalven ter behoude nis Van het Schip en S Comp:s goederen af te houden na de Tafelbaaij , ofschoon het teegenstrydig was teegens hun Edele orders’
‘Besoigneerden met elkanderen, en na rype deliberatien Resolveerden om af te houden na de Tafelbaay en hielden dus af om 7 Uuren.’
‘Alle het booven en voorenstaande beKenne de opregte en Zuyvere waarhyd te Zyn, en Zyn gereed Zoo Zulx mogte worden gerequireerd met Solemneele Eede te bevestigen’
’/ onderstond :/’
‘Actum aan boord van S Comp:s Schip Pollux den dag, maand en Jaar voorsz / was geteekend :/ J: van Staalen, S: U: Grevenstein C: C: van Lienen.’
Waarop beslooten is, in aanmerking van de goede diensten door de daarby vermelde Christiaan Carel Lienen beweesen en de Loffelyke getuygenissen door den Capit:n van voorsz: Bodem van Straalen van deezen PerZoon gegeeven, denZelven te bevorderen tot Sous Lieut:t met eerbiedig verZoek aan de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren omme uit deezen hoofde by VoorKomende geleegendheid op dien Perzoon een favoralbele reflectie te willen Slaan, en is Voorts verstaan volKomen te approbeeren het gedrag door voorsz: Capitein van Straalen in de netelige omstandigheeden waar in hy zig bevond tot behoud van Zyn onderhebbend Schip Laading en Equipagie gehouden.
In een van de rapporten welke door eene Commissie van Zeekundigen Zyn gedaan, nopens de gesteldheid van het Scheepje de Helena Louisa toen het Zelve was omgeKenterd, voorgeKomen Zynde eenige Klagten van den Equipagie meester teegen een der aanneemers, hebben de Heeren Leeden op de afvrage van den Heere Gouverneur, deezer Zaak niet geConsidereerd te Weezen van dien aart dat dezelve Zoude behooren gesteld te worden in handen van ‘t officie Fiscaal, waarop de Heer Independent Fiscaal van Lynden ex officio van dit Rapport een Copije heeft gerequireerd, ten einde te ontwaaren of en in hoe verre Zyn Ed: Zoude vermeynen in die Zaak werkzaam te moeten zyn.
Aldus Gearresteert en Geresolveert in ‘t Casteel de Goede Hoop, ten daage en Jaare Voorschr onder expresse referte aan het genoteerde bij den tekening der Resolutie van den 27 april hier vooren
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: N: S: van Lynden.
C. 187, pp. 378-381.¶
Dingsdag den {17900629} 29 Juny 1790.
by omvrage alle present dempto den Heere Gordon.
De van het Deensch Schip den Erfprins van Augustenburg alhier verbleevene Deensch Koning lijken Krygsraad Frederik Christiaan Koevoet en den Lieutenant in dienst van zijne Deensche Majesteit P:H: Horneman, Zig thans aan deeZen Raade geaddresseerd hebbende, omme Vermits Zij uyt hoofde van gebrek aan Ruimte in de Scheepen de Generaal Mossel en de Unie geen gebruik hadden Konnen maaken, van de Concessie deezer Regeering de dato 4 Maij Jongstleeden om met een dier Scheepen naer Ceilon te Konnen Vertrekken, overZulx als nu passage te mogen erlangen op de Pacquet boot de Zeemeuw en Zulx onder de alstoen meede geaccordeerde exemptie van betaaling van eenig meerder transport en Kostgeld als door de Nationaale Passagiers gewoonelyk betaald worden, met verder verZoek van den eersten Supp:lt tot meede neeming van Zyn Zoontje oud 12 Jaaren, Zoo is, in aanmerking van de reedenen welke deezen Raad des tyds hebben gemoveerd, ver staan de Supp:lt hun gedaane verZoek te accordeeren, mitsgaders ingevolge derzelver verder bygevoegd Supplicq de Ceylonse Regeering op het gedienstigst te verzoeken, aan de Supp:lt by eerst voorKomende Scheeps geleegentheid naar Tranquebaar de plaats hunner destinatie, transport te Verleenen.
Voorts is, ten VerZoeke van den gezaghebber van de Pacquet boot de Zeemeeuw , Pierre Muntz, omme met Zoodanige Equipagie goederen te worden geadsisteerd als hy volgens by gevoegde verKlaaring Kwam te ontbreeken, goed gevonden den Equipagiemeester tot de afgaave van ‘t benoodigde te qualificeeren.
Aldus Geresolveert ende Gearresteert In’t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare Voorschr:
[Signed:] C: J: van de Graaff
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: N: S: van Lijnden
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
- met referte aan mijne aantekening bij de resolutie van den 2:de Octbr:1789.