C210 v1.20

C. 210, pp. 15-21.

Donderdag den {17921129} 29 Novem:br 1792.

‘S Namiddags, alle praesent.

Terwijl men met eerbied de finale dispositie van Heeren Commissarissen Generaal op de aan Hoogstdezelve ter approbatie gepraesenteerde concept Conditien waarna deleverantie van ‘t Brood voor ‘S Comp: ommeslag terdeezer Hoofd plaatse aanbesteed zoude dienen te worden, is inwagtende, in aanmerking gekomen zijnde dat ‘t zoude kunnen vallen in Haar Hoogedelhedens generaal Plan van Simplificatie en vermindering van ommeslag ten deezen Gouvernemente, wanneer men bij dees gelegendheid het brood, Meel en Beschuit, ‘t welk de Comp: in Baaifals komt benodigt te zijn, teffens inzelvervoegen kwam aan te besteeden. Zo is op ‘t te kennen geeven van den Heere Gezaghebber, dat de convocatie des Raads alleen uit die hoofde was geschied, mitsg:s op ‘t voorstel, vervolgens door zyn Edele daartoe gedaan; eenpariglyk goedgevonden en verstaan het Concept der Conditien van aanbesteeding van ‘t benodigde Brood, Meel en Biscuit voor Baaijfals zo als die ontworpen, door welopged: Heere Gezaghebber ter tafel is geproduceert en Strekken kan ter amplicatie, der eersten gestelde, dadelyk onder geleide eener expresse Missive eerbiediglijk aan hoogstged: Heeren Commissarissen Generaal te Suppediteeren en Haar Hoogedelhedens daarbenevens onderdanig te verzoeken, zo daarop als op ‘S Raads voorm: eerst ontworpene Conditien vroegtijdig genoeg hoogstderzelver ordres en beveelen te willen inzenden, dat zij zig in Staat moge bevinden te Kunnen voldoen aan’t gepromitteerde bij de aangeplakte Notificatien, dat de afschriften dergem: Conditien op den 1 der naastkomende Maand DeCember, voor een ijgelik gegadigde bij den eersten Bode van Politie Johannes de Clercq te zien en te Leezen zullen zijn.

Dan vermits ‘t meerwelm: Heere Gezaghebber teffens is te voren gekoomen dat den Heere Brand Resident in geciteerde Baaijfals schijnt te verseeren in ‘t begrip dat een diergelijke aanbesteeding van de leverantie van ‘t benodigd Brood, Meel en Bescuit ingem: Baaij aan veele inconvenienten zoude onderheevig zijn, terwijl naar zijn inzien, de Zaaken wel beschouwd zijnde daaruit geen wezendlyke of te noemenswaardige bespaaringen kunnen ontstaan, door dewelke deze inconvenienten zouden Kunnen werden gecompenseerd en ‘t gevolglijk mogelijk is, dat deevenged: bedenkingen van voorm: Resident Heeren Commissarissen Generaal weerhouden zullen tot de te proponeerene aanbesteeding der leverantie van ‘t benodigd Brood, ensz: in Baaijfals overtegaan, in welken gevalle het noodzakelijk zijn zal te zorgen dat de vereischte quantiteit Meel voor de Bakkerij aldaar Jaarlijks in Suffeciente maate werde aangeschaft, is dierhalven alverder beslooten, dat men Haar Hoogedelhedens teffens zal informeeren dat in zulken Kas by ampliatie en alteratie der aanbesteedings Conditien den Leverantien van ‘t Brood hier ter plaatze zal dienen te werden gelegt onder de verpligting om ‘t benodigt Meel voor den omslag der Baayfals en ten behoeve der aldaar aan te landene Scheepen tot een quantiteit van eenduizend Mudden te moeten doen maalen op de aan hem afgestaan werdende Moolen ende zulx tegens Kortinge van 8 Stv:s voor ijder mud van zijn uitgeloofde aanneemings pennïngen, om jaarlijks tegen de maand April ter overbrenging naar baaijfals in gereedheid te Kunnen zijn tot berging van welk meel in ‘t voorsz: geval dan ook zoude Kunnen opgeruimd en geaffecteerd blijven de Solders boven ‘t Negotie Pakhuis geleegen, mits meer hoogstged: Haar Hoogedelhedens de nodige qualificatie op deezen Raade gelieven te verleenen, om daar toe een vrije communicatie van buiten met dezelve Solders te mogen doen openen door ‘t laten extrueeren van een dubbelde Houte Trap, terwijl ‘t Transport van ‘t ter vermalinge bestemd Koorn, uit de Maguazynen na de molen, en van ‘t Meel uit de voorsz: molen wederom naar deeze Zolders gedurende den tijd dat ‘t Contract nog voortduren zal, waarop is aanbesteed ‘t ryden der wagen vragten ten dienste der E Comp: zonder eenige vermeerdering van onkosten zal Kunnengeschieden, even en in zelver voegen als zulks thans plaatse komt te hebben door den aanneemer Baarendse met wien de Maatschappij zonder bepaling van ‘t getal der vragten dewelke gereeden moeten werden, diendwegen in accoord Komt te Staan

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t CasteeL de Goede Hoop, Tendage en Jaare Voorsz:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l seCret

C. 210, pp. 22-27.

Vrijdag den {17921130} 30 Novemb:r 1792.

‘S Voormiddags alle praesent.

Is geopend ende geleezen geworden eene Missive van Heeren Commissarissen Generaal geleidende een Extract uit Hoogstderzelver Resolutien, zynde byde van gisterigen datum.

En nadien daaruit is komen te blyken, dat Haar Hoog Edelhedens by resumptie gedelibereerd hebbende op zeekere requeste van den Capt: Lieut: op ‘t permanent freguat Schipje de Meermin Jan Pieter de Baer houdende om reedenen bij de voorsz: requeste geallegueerd verzoek dat hoogstdezelve aan hem Supl:t gunstiglijk zouden gelieven te vergeeven het overneemen van vijf Picols Coffij boonen van de overheden van ‘t retourschip Macasser , en ‘t aan wal brengen derzelve waarover in handen van ‘t officie fiscaal is geraakt mitsg: hem ook te libereeren van de daardoor by hem geincurreerde straffe na in consideratie te hebben dat hoe zeer den voorm: Suppl:t zig door de voorsz: daad ten hoogsten strafbaar heeft gemaakt, en door hem geen ignorantie heeft Kunnen gepraetendeert werden, van de Wetten teegens allen verboden handel em wel voornamentlijk in artikelen waarin de Comp: zig den privativen handel heeft gereserveerd, g’ emaneerd nogthans tot eenig verligting van gem: ‘S Supplt: mis drijff voor zo verre de overneeming der Coffij van de overheden van ‘t Schip Macasser aangaat kan strekken, dat volgens de informatien daaromtrent bij Haar Hoogedelhedens ingenoomen zulx door hem is geschied, in de Saldanhabaaij op een tijdstip, waarïn hij nog onkundig kan zyn geweest vande Seriëuse dispositie van Hoogstdezelve om aan de voorsz: wetten haare werking met alle rigeur weder te doen verkrijgen; mitsg:s dat aan den gem: Suppl:t bij zijnde terugkomst alhier geen afvrage is gedaan of hij ook ongepermitteerde Goederen by zig had, gelyk ingevolge de voorsz: dispositien van Haar Hoogedelhedens omtrent de overheeden der alhier passeerende Scheepen plaats heeft; en na voorts te hebben gelet op de motiven welke hoogstdezelve in der tijd bewogen hebben om omtrent de overheeden der passeerende Scheepen ongepermitteerde Goederen ingehandeld hebbende voor een bepaalden tijd zodanige indulgentie te gebruiken als bij ‘t geresolveerde van Haar Hoogedelheedens op den 28 Sept:r Jongstl: breeder is vermeld, hebben goedgevonden en verstaan onvermindert de confiscatie der voorsz: Coffij boonen bij des Supplt: Requeste breeder vermeld, den meerm: Suppl:t gunstiglyk te remitteeren alle verdere Straffen en poenaliteiten, welke door hem ter Zake voortz: verder zoude mogen weezen geïncurreerd, mits gehouden blijvende te betaalen de Kosten welke deswegens bij ‘t officie fiscaal zouden mogen Zyn gevallen.

Zo is verstaan, dat, om aan voorm: de Baer ‘t effect te doen genieten van dees gunstrijke dispositie by Heeren Commissarissen Generaal ten zynen opzigte genomen, zo aanden fiscaal dezes Gouvernements als aan den Raad van Justitie hier van by Extract deezes zal werden Kennis gegeeven, tot derzelver informatie en om ingevolge van dien dan ook van Stonden aan alle proCedures welke ter zake voorsz: tegens voorm: de Baer bereids mogten weezen g’entameerd dadelyk te doen Cesseeren.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd in ‘t Casteel de Goede Hoop, ten Dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l seCret.

C. 210, pp. 28-34.

Saturdag den {17921201} 1 December 1792

bij omvrage, alle Praesent.

Aangezien Heeren Commissarissen Generaal bij eene Missive de dato 26 der evenafgeweekene maand November heden morgen by den Heere Gezaghebber ontfangen, aan deezen Raade kennisse hebben komen te geven, dat hoogstdezelve in billijke overweeging genoomen hebbende de repraesentatien aan Haar Hoogedelhedens gedaan, door, ofte van wegens zommige der Perzoonen welke ingevolge het gestatueerde by hoogstderzelver aanschrijvens van den eersten der voorm: jongstvoorleeden maand verpligt zijn afstand te doen van ‘t gebruik van S’ Comp: Lijfeigenen, tot nog toe bij haar genooten, dat ‘t hun gedeeltelijk zeer bezwaarlyk zoude vallen, vooral om de jegenswoordige Schaarsheid aan Slaven het daardoor veroorzaakt gemis, door den aankoop van anderen te remplaceeren, en ook aan veelen hard om van zig te zien afschijden Lieden, door welke zij reeds lang en getrouwelyk zyn gedient geweest en daaren boven overweegende dat de voorsz: Lijfeigenen, waarvan de Comp: dog geen het minste genot had thans uit hoop de der considerable vermindering van ommeslag des te gemakkelijker voor haarendienst Kunnen werden gemist, uit dien hoofde hebben goedgevonden den Raade aan te schrijven om aan de zodanige der voorm: Persoonen, welke daartoe zullen inclineeren in eigendom af te staan, alle zodanige Lijfeigenen der E: Comp: als zig voor dato van den eersten der bovengem: even afgeweekene maand November in haren particulieren dienst hebben gehad, teegens betaling voor die geene, welke meer dan tien Jaaren oud zijn, eene Somma van Een hondert en Vijftig Rijxdaalders, en door die beneeden de tien Jaaren van vyftig Ryxdaalders voor elk, met uitzondering nogthans der Predikanten, Emeritus Predikanten en Weduwen van Predikanten niet hertrouwd zijnde de welke zullen Kunnen volstaan met te betalen voor elk Lyfeigen boven de 10 Jaaren, 100 Rd:, de bepaling omtrend die beneden de 10 Jaren dezelfde blyvenden.

En dat nadien de predikant der hervormde Gemeente alhier Johannes Petrus Serrurier aan Haar Hoog Edelhedens bij dees gelegendheid teffens heeft Komen te vertoonen, wel nimmer eenig genot van Lijfeigenen van de Comp:ie te hebben gehad, als niet verkooozen hebbende daarvan gebruik te maaken, dog egter thans uit hoofde eener buitengemeene Strafte, onder zijne eigene Slaaven ook gaarne te willen Jouisseeren van de faculteit om twee à drie Slaaven Meijden van de Comp: te mogen overneemen, hoogstdezelve al verder goedgegevonden hebben uit bijzondere consideratie den Raade te qualificeeren om ook aan voorn: Predicant Serrurier. - twee à drie Slaaven mijden van de Comp: tegens de hiervoren bepaalde Somma van Een Hondert Rijxd:e elk in eigendom af te Staan.

Zo is, om de voorsz: dispositie van Haar Hoogedelhedens pligtschuldig effect te doen sorteeren, bij omvrage ter ordre van den Heere Gezaghebber gedaan, beslooten de Perzoonen in wiens faveur S’ is genomen van dezelve de vereischte Kennisse te doen geeven, met aankondiging teffens dat de bovenvermelde Somma, waarvoor de Cessie der ged:e Lijfeigenen invoegen voorsz: aan Hun zal geschieden, door Hun uiterlijk voor ‘t afloopen der praesente Maand, DeCember in ‘S Comp: Cassa zullen moeten opgebragt ende voldaan werden, ten welken einde den opziender van ‘S Comp: Slaaven Loge Christiaan Godlob Höhne by deezen gelast werd, aan den Negotie overdrager Casparus van Eerten te suppediteeren een specificque en distincte nominatie opgaave niet aleen van alle zodanige Lijfeigenen der E: Comp: als zig voor den eersten November Jongstl: bij voorsz: Perzoonen in haren particulieren dienst hebben bevonden en als nog zijn bevindende, maar ook van de zodanige dewelke aan den voorm: Predikant Serrurier naa de Keuse door zyn Eerw: daaromtrent te doen, navolgens de voorsz: ordre van Heeren Commissarissen generaal afgestaan zullen moeten werden omme door voorn: Negotie overdrager, vervolgens dadelijk daarna te Kunnen werden geformeerd de nodige ordonnantiën op den Heere Cassier tot den ontfangst van ‘t bedragen dier Slaaven, uit handen der geenen aan wien S’ invoegen voorsz: in eigendom Komen over te gaan.

Aldus Geresolveeerd en de G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] In Kennisse van my E: Bergh p:l SeCret

C. 210, pp. 35-63.

Maandag den {17921203} 3 DeCember 1792

‘S Voormiddags alle praesent, dempto den Heer Van Reede Van Oudtshoorn

Heeren Commissarissen Generaal bij eene Missive waar meede Hoogstdezelve deezen Raade heden morgen wederom hebben gelieven te vereeren, en dewelke bij opening is bevonden onder den 30:ste der even afgeweekene maand November geschreeven te zijn, Komende te zeggen dat bij Haar Hoogedelhedens neevens ‘S Raads Missive van den 16 d:o bevoorens ontfangen zynde geworden drie der ingediende Berigten over ‘t Schrijfwerk op de resp: Comptoiren ten dezen Gouvernement werdende verrigt, te weeten die van den Praesident van de Raade van Justitie den Heere de Wet, en van den Secretaris deezes Raads nopens de Secretarijen van Justitie en Politie, mitsgaders van den Negotie overdrager Van Eerten, nopens ‘t Negotie Comptoir, ‘t hoogstdezelve eenigzints onëigen is te voren gekomen, dat daarbij ook onder het werk dat ter politique Secretarije verrigt werd, is gebragt het concipieeren en afschrijven van Obligatien, Testamenten, Codicillen, Huwlijkse Voorwaarden en andere actens, welke den Secretaris, en de gezworen Clercquen het Notaris ambt exerceerende vermogen te passeeren, nademaal langs deeze wijze die verrigtingen welke als bijzonder middel van bestaan der voorsz: Perzoonen geconsidereerd moeten werden, geschieden door Lieden in den dienst der Maatschappij werdende geëmploijeerd, op de tijd en plaats welke alleen aan dien dienst behoorde te zijn g’affecteerd, en dat dus dezelfde verrigtingen ofschoon voorn: Secretaris en Clercquen privativelijk concerneerende, in effecte door de Maatschappij werden gesalarieerd, Weshalven Haar Hoogedelhedens dan ook verlangen g’elucideert te weezen of hieromtrent geene andere Schikkingen zouden kunnen werden gemaakt, en den dienst der Maatschappij van ‘t voorsz: werk gesoulageerd.

Dat Haare Hoogedelhedens voorneemens zijnde van den verderen inhoud van ‘t voorsz: Berigt gebruik te maaken bij hoogst derzelver committenten, ten einde zo mogelijk eene notable vermindering van ‘t daarbij vermeld Schrijfwerk, voor zo veel Nederland aangaat te effectuëeren, dierhalven ten einde daartoe volleedig in staat te zijn gesteld, nader verlangen te verneemen, waarïn eigenlijk bestaan het werk concerneerende de Correspondentie met Nederland, Batavia, CeijLon en andere Comptoiren, ten einde te kunnen nagaan, of ook dat voor geen reductie vatbaar zoude zijn.

Dat Hoogstdezelve intusschen hadden goedgevonden den Raade te ontslaan van de verzending naar Batavia der twee Stellen Crimineele ProCedures, jegens Comp Dienaaren gevoerd, met derzelver Bijlagen, mits egter derwaards overzendende Copijen der Sententien jegens de Gecondemneerdens gepronuntieerd, ten einde aldaar het nodige gebruik van dezelve te Kunnen werden gemaakt;

Gelijk welopgem: Haar Hoogedelhedens deezen Raade alverder qualificeeren om voortaan uit de Journaalen te laaten de gespecificeerde Guasto’s Lyst onder Ult:o Augustus, mitsgaders de Naamen van ‘S Comp: Lijf:Eigenen bij de voor-en-na restanten.

Dat voorts ‘S Raads informatie is dienende, dat Haar Hoogedelhedens de gedaane opgaave der benodigde Artikelen tot de oprigting eener drukkerij alhier aan de Vergadering van XVII:en zullen doen toekomen.

Dat meerwelm: Haar Hoogedelhedens zig alverder volkomen welgevallen Laaten de geformeerde ontwerpen der Conditien van verhuuring der Vakken in ‘s Comp: Tuijn tot de Moeserij gebruikt wordende, alleenlijk daaromtrent te observeeren hebbende, dat Hoogstdezelve daarbij geen melding vinden gemaakt, van de benodige Groentens voor de ReconvalesCenten aan de Linie, welke het Haar Hoogedelhedens egter voorkomt dat onder de aanbesteeding der Groentens behoord begreepen te zijn; waarbij hoogstdezelve gaarne een favorabel reguard hebben willen slaan op ‘t verzoek door den Heere Gezaghebber gedaan, dat bij de voorsz: Conditien van verhuuring ook mogte werden bepaald dat het water tot drenking der Paarden even als voor deezen naar ‘S Comp: stal zal moeten blyven afloopen, dat ook in zelver voegen als te vooren, zo bij dag als bij nagt zal moeten afloopen het nodige water na de springfonteijn voor ‘S Gouverneurs wooning in de Tuijn, zonder dat de Huurders der Vakken zullen vermogen hetzelve van deezen haaren loop te detourneeren, of op te houden, en dat eijndelijk de strookjes Lands, onder de ringmuur die de Thuijn van de grave straat en van de Thuijn van den Burger Johannes Franke separeert, van ‘t voorsz: huis gereekend, neederwaards tot aan de Thuijn mans woning en opwaards tot aan de binnenste ringmuur der diergaarde, met al het geen ‘er op gepoot en geplant staat, zal blijven ter vrije dispositie van den Gouverneur, of die in der tijd het gezag ‘t gezag in dit Gouvernement zal voeren; Weshalven haar hoogEdelhedens dan ook verlangen dat dien conform de nodige bepalingen in de voorsz: Conditien werden ingevoegd waarna de publicque verhuuring ten spoedigsten zal Kunnen gevolg neemen

Dat Haar Hoogedelhedens den Raade wijders qualificeeren, om de nodige Separatie te doen maaken in de woning, gedestineerd voor de huurders van voorsz: Vakken, en om als opzigter in de tuin te emploijeeren den tegenswoordigen Baas op zijne thans winnende gage van ƒ25:- ‘S Maands, mits denzelven bij zijn vertrek of overlijden werde geremplaceert met een ander op de gage van ƒ12 ‘S Maands, en om aan gem: Opzigter tot een verblijf toe te staan het vertrek voor de Thuijn, ‘t welk van de SlavenLoge is afgeschijden, en bevoorens tot een wagthuis heeft gedient, alles volgens ‘S Raads eigene propositie.

Dat aan voorsz: opzigter ook zullen vermogen te worden toegevoegd, vier Slaven Jongens zonder meer :/ ten einde door dezelven werden verrigt alles wat in meerm: Thuijn nog ‘S Comp: wegen te verrigten zal zijn, terwijl alle verdere ommeslag met p:mo Januarij aanstaande dadelijk zal moeten cesseeren.

Dat met relatie tot het almeede by voorsz: ‘S Raads Missive aan Hoogstdezelve gesuppediteerde ontwerp van Conditien van aanbesteeding van het Bakken van het benoodigd Brood voor ‘S Comp: ommeslag en passeerende Scheepen alhier, aan Haar Hoogedelhedens zeer gegrond zyn voorgekomen, de aan Hoogstdezelve gesuppediteerde remarques op de 5:e, 7:e, 12:e, 13:e, 18:e, 20:ste en 25:ste Articulen der voorsz: conditien met Last dezelve dierhalven daarna te doen inrigten.

Dan dat Haar Hoogedelhedens geen bijzondere reeden hebben kunnen vinden, waarom de wederhelft der boete bij ‘t 11:e ArtiCul bepaald in het geval dat de aanneemer bevonden zal worden het fyne Meel uit ‘t Koorn te hebben gebuijdeld, en aan particulieren verkogt aan de Burger Cassa is toegeweezen.

Dat het hoogstdezelve wijders voorkomen dat zonder eenige praejuditie voor ‘S Comp: belangen tot meerder gemak van den aanneemer zoude kunnen werden bepaald, dat op ‘t einde van elke maand /: wanneer de Aanneemer ingevolge ‘t 26 Articul zijne betaling voor ‘t geleverde in die maand ontfangt; :/ ook met hem zal worden afgereekend, en geliquideert over ‘t Koorn bij hem in die zelfde maand tegens ƒ8:- de Mud uit ‘S Comp: Maguazijnen genooten zonder dat het nodig is hem volgens den inhoud van het 16 Articul tot de onmiddelijke betaling daarvan te verpligten.

En dat Haar Hoogedelhedens eindelijk zouden oordeelen dat de voorzigtigheid vorderde te stipuleeren, dat wanneer den aanneemer in gebreeken bleef, om aan de Leverantien van Brood, Meel of BisCuit, ingevolge de Conditien en ter behoorlijker tijd te voldoen de Comp: de vrijheid zal hebben zig van ‘t ontbreekende ten zynen kosten bij anderen te voorzien.

Onder welke bovengem: aanmerkingen dan de voorsz: conditien goedkeurende, hoogstdezelve den Raade qualificeeren om van de geprojecteerde aanbesteeding van de voorsz: Leverantie van brood, meel en biscuit, op den voorm: Voet een preuve te neemen, egter zodanig, dat wanneer d’ aangeboodene prijzen niet favorabel genoeg mogten zijn, de Comp: aan zig reserveerd, om daarvan geen gebruik te maaken, en met de Bakkerij van haarent weegen te continueeren, waarvan ‘t publicq diend te weezen g’informeerd, terwijl Haar Hoogedelhedens den uitslag deezer aanbesteeding met verlangen tegemoet ziende, daarvan zal aflangen, Hoogstderzelver bepaling omtrend de vermindering van ommeslag die dezelve zal kunnen ten gevolge hebben.

Zo is na rijpe deliberatie over den voorsz: inhoude van Haar HoogEdelhedens bovengem: zeer gevenereerd aanschrijvens beslooten:

Dat aanvankelijk op de gevorderde elucidatie nopens de Schikkingen, welke te maken zoude zijn om den dienst der Maatschappij te soulageeren van het Notarieel werk ter Secretarije van Politie verrigt werdende, Heeren Commissarissen Generaal in alle onderdanigheid zullen werden gerescribeerd, dat vermits men even als Haar HoogEdelhedens ‘t altoos als zeer oneigen heeft beschouwd gehad, dat den ommeslag en kosten van verrigtingen waarvan de voordeelen geheellijk kwaamen ten profijte van Partculieren, werden gedraagen door de Maatschappij, men dienvolgens ook niet Zoude hebben nagelaaten, bereids voorlange hieromtrend het nodige redres te maaken met de voorsz: verrigtingen niet alleen van de Politicque maar ook van de Justitieele Secretarije af te neemen en te brengen geheellijk ten lasten van den geenen, dewelke ‘er de voordeelen van kwamen te genieten, indien men hierinne niet waare weerhouden geworden, door de overweeging dat ook een gedeelte dier voordeelen wierden genooten door de adsistenten en mindere Clercquen op gem: Comptoiren bescheijden, dewelke zo wanneer dit deel hunner sobere inkomsten van dezelve waare afgenomen geworden, zonder te werden geremplaceerd met eenig ander middel van bestaan ‘S Comp: wegen Hun toegelegd, zekerlijk nog veel minder als zij zig daar toe tegenswoordig in staat bevinden fatzoenlijk zouden hebben Kunnen subsisteeren; dan dat vermits den Raade hoopt en de vertrouwd dat Heeren Commissarissen Generaal, op haare gedane repraesentatien en instantien nopens de ontoerijkendheid der inkomsten dier Lieden, nu wel eenig middel zullen weeten te vinden en gelieven te emplecteeren om hun lot te verbeteren en derwijze dragelijk te maaken, dat zij voor eenen zwaaren en assiduën arbeid, ten minsten een gefixeerd inKomen, Suffïcient, om ‘er van te Kunnen bestaan, zullen erlangen, dezelve dan ook de afschijding vandat werk van de Secretarije van Politie en Justitie niet alleen mogelyk, maar ter simplificatie van den dienst, aldaar gepraesteerd werdende ook allezints noodzakelijk agt mits onder die bepalingen, dat aan de voorsz: Secretarijen blijven geaccrocheerd de Transporten van vaste Goederen, Kusting brieven, Scheepenen Kennissen, Contracten en Procuratien voor Gecommitteerde Leeden uit den Raade van Justitie in plaatse van Scheepen, of ‘t Gerecht, mitsgaders ook de verklaringen in Crimineele Zaaken ter requisitie van den Fiscaal gepasseerd werdende, ten waare in bijzondere gevalle wanneer ‘er periculum in mora zijn mogt, in welk geval de Perzoonen tot het verleijden van Notarieele Actens te qualificeeren den Fiscaal met betrekking tot ‘t passeeren dezer laatstgem: Verklaringen meede ten dienste zullen kunnen staan; en dat ook dezelve alzoo te qualificeerene Perzoonen niet zullen vermogen te concipieeren eenige Requesten aan den Raade van Politie gerigt, nog te teekenen of te authentiseeren eenige Copijen hoe ook genaamd van Stukken welke in evengem: Raade mitsg:s by de Justitie ingediend en simpele Copijen genoemd werden, als tot hetSecretariëelwerk gehoorende.

Dat ter bereijking dan van ‘t voorsz: oogmerk naar ‘S Raads inzien best zoude zijn, onder de opgegeevene bepalingen het passeeren van alle overige actens, welke voor beambt Schrijvers Kunnen en vermogen verleeden te werden, te demandeeren aan twee Notarissen expresselijk te Creëeren en aan te stellen, waartoe met believen van Haar Hoogedelhedens te tegenswoordige gezwoore Clercquen ter Secretarije van Politie en Justitie Pieter Hendrik Faure en Jan DanieL Karnspek als ‘t Notarisambt tot nog toe meede hebbende geëxerceert in diervoegen zouden kunnen werden gequalificeerd, dat zij om geheellijk te zyn buiten Lasten van de Maatschappij, uit ‘S Comp: dienst zouden Kunnen werden ontslagen, om met den rang van Onderkoopman als Notarissen publicq te fungeeren, en bij versterf of afgaan onder dien zelfden rang door andere geschikte Sujetten gesuccedeert te werden.

Dan vermits in Cas Heeren Commissarissen Generaal ‘S Raads voorslag goutteerende, de evengem: Perzoonen mogten komen aan te Stellen tot Notarissen publicq noodwendig tegelijker tijd in steede van voorsz: Karnspek wederom een ander gezworen Clercq ter Secretarije van Justitie zal moeten aangesteld werden, en hier toe als van zelven in aspect komt den ten gem: Comptoire beschijdens Boekhouder Petrus Diemel die bereids bij resolutie van [.....] gequalificeerd is geworden om bij absentie ofte indispositie van den Secretaris en gezw: Clercq alle Justitieele Commissien te mogen bijwoonen, en bovensdien in zynen dienst tot heden toe aan zijne Superieuren altoos goed genoegen heeft komen te geeven, zal men teffens de vrijheid gebruiken en ‘t voorsz: geval denzelven Diemel aan Haar Hoogedelhedens tot den gem: Post van gezw: Clercq ter Secretarije van Justitie favorabel voor te dragen.

Dat wijders, om aan haar hoogedelhedens requisitie raakende ‘t werk, de correspondentie met Nederland Concerneerende te voldoen, aan hoogstdezelve te gelijker tijd distinctelijk zal moeten werden opgegeeven de detailles waarin dat werk eigentlijk komt te bestaan, terwijl inmiddels van de passages, waarbij het verzenden naar Batavia der dubbelde stellen Copijen Crimineele ProCedures tegens ‘S Comp: Dienaaren gevoerd werdende onder de daarbij vermelde bepalingen voor ‘t vervolg g’excuseerd, en tot het weglaaten der gespecificeerd Guastos Lijst uit de Journaalen onder ult:o Augustus mitsgaders der Naamen van ‘S Comp: Lijfeigenen bij de voor-en-na-restanten qualificatie verleend werd, de nodige Extracten zullen werden afgegeeven, aan den Secretaris van Justitie en den Negotie overdrager, omme te strekken tot derzelver informatie en narigt repective, met recommendatie tevens aan dezelve, zo nu, als in ‘t vervolg bij alle verdere retranchementen van Schrijfwerk in ‘t oog te houden dat dezelve retranchementen hoofdzakelijk komen te geschieden, om den ommeslag van Bediendens op de resp: Comptoiren zo spoedig en zo veel mogelijk tot ‘S Maatschappij’s Soulagement in te krimpen en te rug te brengen op dien voet, waarop dezelve zig heeft bevonden gehad in den Jaare 1768 - 9, Ja zelfs, is ‘t doenlijk, daarbeneeden en dienvolgens bij voorkomende vacatures onder de resp: Clercquen, derzelver getal niet verder te completteeren, als zulx absolute noodzakelijk zal zijn, ten minsten niet boven ‘t getal, waarop dezelve zig bepaald hebben gevonden in den voorsz: Jaare van 1768 - 9, gelyk zulks bereeds circulair aan alle de resp: Hoofden der Comptoiren by Resolutie van den 25 October jongstl: wel expresselijk is gelast geworden.

Dat voorts, terwijl men met eerbied zal verbeiden de dispositie door de illustre Vergadering van XVII: te neemen op de door Haar Hoogedelhedens overgezondene opgaave der benodigde Articulen om alhier eene Drukkerij te kunnen werden opgerigt, ondertusschen in de ontworpene conditien van verhuuring der Vakken van ‘S Comp: Thuijn die ampliatie zal werden gemaakt, dat daarbij nu meede zal werden bedongen de Leverantie der Groentens voor de Reconvalescenten aan de Linie even als voor de Scheepen, ‘t Hospitaal ende Slaven Loge mitsgaders den vrijen afloop van ‘t Water naar ‘S Comp: Stal ende Springfontijn voor ‘s Gouverneurs huijs staande, waarbij teffens ter dispositie van den Hoofdgebieder van de Perceelen, zo als die zich thans bevinden, zullen werden afgedaan, de zig ter zijden het voorsz: Gouverneurs huis uitstrekkende Strooken Lands onder den Ringmuur, van dewelke hier voren breeder is gesprooken, naar welk een en ander de gemelde conditien ten spoedigsten mogelijk voor ‘t publicq ter Lecture gelegd zullen moeten werden, met aanplakking teffens der nodige advertissementen, dat naar deeze in maniere voorsz: veranderde en vast gestelde Conditien de voorsz: Verhuuring, gelijk zulks alzo bepaald werd bij deezen, zal geschieden op den 28 deezer lopende maand DeCember des morgens de Klokke negen Uuren praecise, ende zulx op de nieuwe Kat voor de Raadzaale, alwaar zij deezen Raade alsdan ten fine voorsz: onder anderen meede expresselijk zal vergadert bevinden.

Ende ten aanzien het noodzakelijk is, dat de voorsz: Verhuuring geschied zijnde, de Huurders dadelijk possessie neemen Kunnen van de Wooning dewelke voor Hun is gedestineerd, zo en in diervoegen als zulks door de Heeren de Wet en van Reede Van Oudtshoorn bij hun Berigt is opgegeeven gewerden, zal uit dien hoofde, ingevolge de qualificatie daartoe geobtineerd dadelijk door den Capitain Ingenieur Thiebault moeten werden bewerkstelligd de schijding, door middel van ‘t ophaalen eener muur, welke de voorsz: wooning in twee aparte Logementen zal separeeren, terwijl middelerwijlen voorm: wooning door den praesenten Baas, welke onder deszelfs winnende gage het opzigt over de voorsz: tuijn ‘S Comp:s weegen zal blyven behouden, g’ evacueerd zijnde, zo wel hy als de opzigters die na deszelfs vertrek ofte overlyden, hem met eene bezolding van ƒ12:- p:r Maand zullen Succedeeren hun verblyf voortaan zullen moeten houden in ‘t vertrek voor de Tuin hierboven breeder beschreeven.

Aan welke opzigters dadelijk na de verhuring zullen werden toegevoegd vier van ‘S Comp: thans in gem: tuijn dienstdoende Lijfeigenen, waarvan de afgaande door anderen zullen werden geremplaceert, zonder dat egter dit getal immer g’augmenteerd zal mogen werden, ten einde met dezelve aan hem toegevoegde vier Lijfeigenen te verrigten alles wat van wegens de Maatschappij nog in voorn: Thuijn zal moeten gedaan werden, terwijl al den verderen ommeslag daar en tegen met p:mo Januarij aanstaande geheelijk zal moeten zijn en blyven afgeschaft.

Dat alverder nopens de Conditien van aanbesteeding van ‘t Brood voor ‘S Comp: ommeslag alhier ende passeerende Scheepen benodigt, met opzigt tot de 5, 7:e, 12:e, 13:e, 18:e, 20:ste en 25:ste Articulen de aan Heeren Commissarissen Generaal voorgeslaagene en bij hoogstdezelve gegouteerde veranderingen gemaakt; met betrekking tot de verdeeling der Boete bij ‘t 11:de Art: dier Conditien vermeld teffens die alteratie, dat als nu de eene helft dier Boete in steede van te Komen aan de BurgerCassa, zal werden gebragt ten profijte van de Comp: g’arresteerd; Mitsg:s omtrent ‘t 26 Art: ook die meerdere faciliteit voorde aanneemer dat met hem op ‘t einde van ijder maand zal afgereekend ende geliquideerd werden over ‘t Koorn bij hem in die zelfde maand uit ‘S comp: Maguazijnen tegens den bepaalden prijs van ƒ 8:- p:r mud ontfangen in steede van ‘t zelve ingevolge de bepaling bij ‘t 16 Art: geconditioneerd contant te behoeven te betalen, bepaald, en eindelijk bij dat alles ook gestipuleerd zijnde, dat wanneer den aanneemer in gebreeken blijft om aan de Leverantien van Brood, Meel en BisCuit ingevolge de Bedingen, ter behoorlijker tyd te voldoen de Comp: de vrijheid aan zig reserveerd, om zig ten zijnen kosten van ‘t ontbreekende dadelijk bij anderen te voorzien met deeze veranderingen in de voorsz: Conditien, ingevolge Haar Hoog Edelhedens qualificatie met de geprojecteerde aanbesteeding van ‘t brood, Meel en BisCuit, in zelver voegen een preuve zal werden genoomen, als met de verhuuring der Vakken in ‘S Comp: Tuin, dat is namentlijk dat den Raade daartoe insgelijks zal vaceeren op den 14 deeser maand, en dat hiervan bij advertissementen aan de Gegadigdens in tijds Kennisse gegeeven zal werden, gelyk zy meede ten dage der voorsz: aanbesteeding, en voor dat daarmede een aanvang zal werden gemaakt, zullen werden gepreadverteerd dat de Comp: aan zig reserveert, om wanneer de aangebodene prijzen niet favorabel genoeg komen te zijn, als dan van dezelve geen gebruik te maaken, maar met de Bakkerij als voren zelve te blijven continueeren.

En dat Laatstelijk van den uitslag dier aanbesteedinge ten dage dat men daartoe pro Cedeeren zal, zo dra ‘t laagste bod zal zijn gevallen, aan Haar Hoog Edelhedens kennisse zal werden gegeeven; ten einde Hoogstderzelver goedvinden te verneemen of men namentlijk ‘t zelve bod zal accepteeren en ‘t contract daarop met den Aanneemer teekenen dan of men die rejecteeren zal en met de Bakkerijen ‘S Comp: weegen blyven voortvaren.

Verders is bij deese occasie meede geleezen geworden ‘t Berigt, hier onder geïnsereerd, door de Heeren Le Suëur en Van Reede Van Oudtshoorn, als hebbende, ingevolge de op hun Ed:s verleende qualificatie met ende benevens den SoldijBoekhouder Clemens Matthiessen, ook nu gevaceert tot ‘t examineeren der onder afgesz: gage gestelde en geligte ‘S Comp: Dienaaren, dewelke zig in de CoLonien van Stellenbosch en Swellendam hebben opgehouden, ingedient,

Aan den Wel Edelen Achtbaaren Heer! Johannes Isaac Rhenius Gezaghebber deezes Gouvernements, beneevens den E Achtbaaren Politicquen Raad

‘Wel EdeLe Achtb: Heer! en E: Achtbaare Heeren!’

‘Onder overLegging van de nevensgaande Lijsten, vervattende zodanige van Gagien afgeschreevene en geligte ‘S Comp: Dienaaren, als zig ten platten Lande, en wel in de Districten van Stellenbosch en Swellendam onthouden hebbende gehad, op gisteren voor de ondergeteek:s hebben gepraesenteerd, verzoeken de ondergeteek:s van UWelEd: Achtb: te worden geïnformeert, of met deeze perzoonen, even als met die, welke onder de Caap hebben gesorteert, en bereids op den 31 October en 1 November jongstL: voor de Commissie gesisteerd, zal worden gehandelt,? Zo Ja; zouden die bij de Lijsten 3, 6, 9, en 12 voorkomende op N:is 1, 4, 7 en 10. - Kunnen werden overgebragt,en dezelve dus niet nodig hebben, omme verder in deeze Colonie te verblijven, daaromtrent aan Hun Hoogedelhedens, de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal bij Requeste lastig te vallen.’

‘UWelEdele Achtb g’eerd besluit /: waare het mogelijk:/ nog heeden te gemoete ziende, ten einde ‘t zelve aan de daarbij belang hebbende, die op deeze namiddag voor de Commissie nader zijn g’appoincteerd, kenlijk te doen worden; hebben de onderget:s inmiddels de eer zig met gepasten eerbied te onderteekenen.’

’/: onderstond :’

’/ In ‘t Casteel de Goede Hoop, den 1 DeCemb: 1792’

’/: was geteekend:/ J: J: Le Suëur. W: F: V: Reede Van Oudsthoorn.’

’/: lager:/ deCommisie door mij g’ adsisteerd.’

’/ Getek:d / C: Matthiessen J:r’

Uit welk Berigt en de daartoe Specteerende Lijsten zijnde gebleeken dat voorsz: Heeren deeze Lieden dewelke alle bevonden zijn in de termen te vallen van aanspraak te kunnen maaken op ‘t faveur van in deeze Colonie te mogen verblyven, wederom onder behoorlijke Classen hebben gebragt, met aanwijzing van ‘t geen door een ijder hunner voor een zodanig faveur zoude dienen te werden betaald.

Zo is dan ook na behoorlijke examinatie der voorsz: Lijsten en nadat hiertoe was gesolliciteert de agreatie van Heeren Commissarissen Generaal, beslooten, aan alle degem: op de evengeciteerde Lijsten bekend gestelde Perzoonen ingevolge ‘t voorstel der vooorsz: Heeren Gecommitt:s te permitteeren, zo als aan dezelve gepermitteerd werd by deesen om gesteld zijnde onder afgesz: Gage bij voortduuring in dit Gouvernement te mogen blyven remoreeren, mits betalende, voor zo verre zig daartoe gehouden zyn geoordeeld de erkentenisse bij gez: Heeren Gecommitteerdens bepaald, en observeerende voor ‘t overige al het geen vastgesteld is bij Resolutien van 2 November des voorleeden Jaars, toen gedisponeert is over zodanige Perzoonen als zig in de Caap en deszelfs Environs hebben opgehouden gehad, alles op de Poenaliteiten daar toe staande, en bij de evenged: Resolutie breeder g’expresseert.

Aldus Geresolveerd en de G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l SeCret.

C. 210, pp. 64-67.

Dingsdag den {17921204} 4 December 1792.

bij omvraage, alle Praesent.

Heeren Commissarissen Generaal, hebbende gelieven goed te vinden bij eene Missive onder den 1 deezer geschreeven, den Raade ingevolge haar voorstel van den 29 November jongstL: te qualificeeren om bij de aanbesteeding van ‘t benodigt Brood, Meel en BisCuit voor ‘S Comp:s ommeslag alhier, mitsg:s de passeerende Schepen op deeze Rheede breder vermeld bij Resolutie van gisteren thans ook te voegen die van de benodigdheid der voorsz: Articulen, voor de Baaijfals , op den voet, der door den Raade ontworpene Conditien egter op deeze wijze, dat de aanbesteeding geschiedemetenzonderde benoodigtheid voor Baaijfals , ten einde de Comp: de Keuse aan zig behoude van ‘t geen als dan bevonden zal werden tot Haar meeste profijt te strekken, met verdere qualificatie om in de Conditien van aanbesteeding tevens de nodige bepaling te maaken, dat in het geval de Leverantie der benodigdheid in Baaijfals niet onder de gunning begreepen mogt werden, den aanneemer als dan zal verpligt zyn, op den by de Regeering voorgeslagenen voet het nodige Meel voor Baaijfals te maalen op de Moolen, welke aan hem zal werden afgestaan, mitsgaders in dat geval op de minst-Kostbaarste wijze eene vrije Communicatie van buiten te effectuëeren met de Zolder boven ‘t Negotie Pakhuis, als in dien gevalle tot berging van ‘t voorsz: Meel moetende dienen.

Zo is, op voorstel van den Heere Gezaghebber met Communicatie van den inhoude der Voorsz: Missive bij omvraage gedaan, beslooten, dat al ‘t gunt voorsz: is pligtschuldig zal werden nagekoomen, en dat ten dien einde, zo bij de ontworpene en ter Lecture gelegde Conditien van aanbesteeding als bijde geaffigeerde Advertentien, deeze aanbesteeding betreffende, dadelyk dien conform de nodige veranderingen g’effectueerd, ten einde ‘t Publicq daarvan tijdig genoeg moge werden verstendigt.

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Kasteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] In Kennisse Van my E: Bergh p:l seCret

C. 210, pp. 68-76.

Donderdag den {17921206} 6 DeCemb:r 1792

‘S Voormiddags, bij omvraage, alle Praesent.

Aangezien Heeren Commissarissen Generaal door Hoogstderzelver zeer gevenereerde Dispositie, vervat bij Haar Hoog Edelhedens aan deezen Raade gerigte, en bij Resolutie van den 6 November Laatstl: breeder vermelde g’eerbiedigde Letteren van den 31 October bevorens finalijk uitspraak hebben gelieven te doen over de beschuldigingen tegens den Capitain de Sandol-Roij militeerende, in welke zaak zig onder andere ook g’implicqueert heeft gevonden, den op de door den gerepatrieerden Heere Gouverneur van de Graaff in scriptis nagelaatene ordre t’ zeedert buiten dienst gebleevenen Sergeant in ‘t Nationaal Bataillon P: J: E: Kontze, en den Heere Colonel Gordon ingevolge de voorsz: decisie van Heeren Commissarissen Generaal, aan den Heere Gezaghebber is Komen te verzoeken, dat de evengem: door den Heere Gouverneur Van de Graaff alhier agtergelaatene ordre, uit aanmerking van het voor handen zijnde vertrek van voorm: SandoL, als nu dadelijk mogte werden gerevoqueert, mitsg:s denzelven Sergeant Kontze dewelke zig in allen deele als een braaf en trouw onder officier heeft gedragen, gequalificeerd en de gelast om zijn dienst als voren wederom bij deszelfs Comp: te praesteeren, zo heeft het welopged: Heere Gezaghebber gelieven te behaagen met voorkennis in agreatie van Haar Hoogedelhedens ‘t voorsz: verzoek des Heeren Gordon’s bij d’ overige Heeren Leeden des Raads in omvrage te zenden

En nadien bij geene van hun E Ed:s daartegens eenige bedenkingen zyn opgekomen, neen, maar den Heere Keldermeester Le Suëur zelfs heeft vermeend gehad, dat men bevoegd zoude zijn geweest hiertoe veel eerder te proCedeeren.

Zo is dan ook eenpariglijk goedgevonden en gem: Sergeant Kontze, van nu af aan zijn dienst als voor deezen wederom werkelijk te doen praesteeren in ‘t Corps waarbij voor zijne suspensie heeft gestaan gehad, en dat van dit geresolveerde dadelijk aan meerm: Heere Colonel Gordon de vereischte Kennisse zal werden gegeeven, ten einde te strekken tot zyn Ed: informatie en narigt.

Ook is bij deeze gelegendheid ter ordre van voorn:de Heere Gezaghebber aan de overige Heeren Raadsleeden ter lecture gepraesenteerd het hieronder geïnsereerd Request door den Predikant in de hervormde Gemeente aandeeze Hoofdplaatse Helperus Ritzema Van Lier, ingediend.

Aan den WelEdelen Achtbaren Heere Johannes Isaac Rhenius Gezachhebber, benevens den E: Achtb: Raad van Politie dezes Gouvernements

‘WelEdele Achtb: Heer! en E Achtb: Heeren!’

‘Geeft met verschuldigde eerbied te kennen, Helperus Ritzema van Lier, Predicant in de Gereformeerde Gemeente alhier.’

‘Dat den Suppl:t na in de Maand Junij van ‘t gepasseerde Jaar 1791 een zwaare bloedspuwing ondergaan te hebben met een gevaarlijke borstkwaal is bezogd, met gevolg, dat hoe zeer ook met veel moeite en zwakheid gedurende tien maanden zijn dienst heeft waargenoomen, hij eindelijk op den 15 Julij deezes Jaars daaronder op den Predikstoel is bezweeken zedert welke tijd zijn kwaal zodaanig is toegenoomen, dat thans alle waarschijnlijkheid tot geneesing is verdweenen; terwijl alle mogelijke hulpmiddelen te vergeefs zijn aangewend, en nog te vergeefs aangewend worden.’

‘Dat de Suppl:t uit de aard en omstandigheden zyner ziekte als meede uit de geringe vrugt der aangewende middelen, moet besluiten dat zyne kwaal na alle apparentie ongeneeslijk is, althans nimmer in die maate zal verminderen dat hij zyn dienst zou Kunnen waarneemen, welk oordeel van den Suppl:t door ‘t g’annexeerd Chirurgicaal attest word bevestigd.’

‘Dat hoe zeer Suppl:t zig tans ook in die ongelukkige situatie bevind, het egter zyn oogmerk niet is, om bij aldien hij te eeniger tijde door Gods wonderbare Voorzienigheid, mogte herstellen, van zijne bediening af te zien; maar veel eer in zulks een geval bij de eerste vacature zyn dienst wederom te aanvaarden, daar hij zig steeds verbonden agt, om, zo lange zyne vermogens maar immer toelaaten, aan de Caabsche Gemeente het EuangeLium te verkondigen.’

‘Reedenen, waarom de Suppl:t zig wend tot UWelEd: Achtb:s met eerbiedig verzoek dat het van derzelver welbehagen zijn moge den Suppl:t van zijn dienst te ontslaan met behoud van zyn gage Emolumenten Rangzitting en Stem in Kerkenraade alhier, en dien verstande dat de Suppl:t, zo hij, tegen alle waarschijnlijkheid weder mogt bequam worden, om zijn dienst waar te neemem, praeferable zij tot de vervulling van d’ eerstvoorkomende VaCature’

’/: onderstond:/’

‘’T Welk doende &:a /: was getekend:/ H: Ritzema Van Lier’

En ingevolge zijn Ed: voorstel daarop almeede unanime beslooten, dat vermits den Raade zig niet wel bevoegt agt, aan ‘t Voorsz: Verzoek van den Suppl:t te defereeren, staande ‘t aanweezen Van Heeren Commissarissen Generaal, en na de door Haar Hoogedelhedens gedaane recommendatie, om in de praesente omstandigheden der E Comp: dezelve niet verder door ‘t verleenen van Kostbaare retraites te bezwaren, zonder daaröp alvorens verzogt ende g’obtineerd te hebben de goedkeuring en toestemming van Hoogstdezelve, welke toestemming het ter zaake voorsz: de pligt dezes Raads is zo zeldzaam mogelijk te solliciteeren, dog egter den voorbeeldelyken ijver, waarmede den Suppl:t in deezen zig altoos tot bijzondere stigting der gemeente van zijn beroep heeft gequeeten, in deszelfs faveur eene exceptie in den algemeenen regul vordert, mitsdien ‘t voorm: Verzoek van den Suppl:t onder toezending van ‘t origineel Request ter speculatie aan Haar Hoog Edelhedens zal worden voorgedragen met bijgevoegde instantige beede, dat ‘t hoogstdezelve behagen moge den Raade te qualificeeren, uit bijzondere Consideratie voor de merites van den Suppl:t benevens ‘t genoegen dat steeds in de uitoeffening zyner pligten heeft gegeeven, en de ongelukkige Situatie waarin zig als nu komt te bevinden, conform deszelfs gedaan Supplicq te mogen disponeeren.

Zijnde middelerwijlen alverder bij den occagie geresolveerd twee petitien van Equipage Goederen en Medicamenten, de eene door den Capt: van ‘t ter rheede Leggend Schip S:t Laurens , en den anderen door d’ Oppermeester van de meede aanweezende uitkomende Bodem Regt door Zee , ingeleverd te doen stellen in handen van den Equipage-meester en van de bijde eerste Opper Chirurgijns dezes Gouvernements respective, ten fine na te gaan, wat daarop zal dienen verstrekt te werden, om dezelfde Kielen behoorlijk van ‘t de benodigde voorzien; met gerustheid te Kunnen doen rijsvorderen, met qualificatie teffens om ‘t noodzakelijk bevondene, dan ook dadelijk maar aan de verzoekers in deezen af te langen.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd, In ‘t Kasteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] In Kennisse van my E: Bergh p:l seCret

C. 210, pp. 77-96.

Donderdag den {17921206} 6: DeCember 1792.

‘Savonds extra ordinaire Vergadering, alle praesent dempto den Heere Van Reede Van Oudtshoorn.

Is op het te kennen geeven van den Heere Gezaghebber, dat zijn Edele dees bijeenkomst alleenlyk buitengewoon had doen beleggen, ten einde in dezelve aan den Raade te communiceeren den inhoude van vier Missives door Heeren Commissarissen Generaal t’ zedert de laatst gehoudene Vergadering van den 3 dezer ingezonden, dadelijk nadat men gezeeten was, geproduceert tot de Lecture dier Missives.

En nadien uit den inhoude van voorsz: Brieven, waarvan ‘er een is geschreeven den 3, en een ander den 4 deezer, mitsg:s de twee overigen onder heden zijn gedagteekent is komen te blijken;

Dat Heeren Commissarissen Generaal, op eene Requeste door Matthijs Isaac Reitz Botteliersmaat op ‘t onlangs alhier ter rheede verscheenen uitkoomend Schip Regt door Zee , aan Hoogstdezelve gepraesenteerd, houdende verzoek om te mogen worden gefavoriseerd met een ProCureurs plaats, en in die qualiteit ten deeze Gouvernemente te blijven remoreeren, hebben goedgevonden, om nadien het ten deezen Gouvernemente aan genoegzaame geschikte subjecten tot ProCureurs ontbreekt, en dat den voorm: Suppl:t de vereischte Capaciteiten schijnd te bezitten, aan denzelven te permitteeren, om bij provisie den tijd vaneen Jaaralhier in der afgesz: Gage te mogen verblijven, ten einde als ProCureur te postuleeren, met qualificatie op de Regeering om deese permissie telkens nog voor een Jaar te prolongeeren, dan wel ingevalle des Supplt:s conduites of bekwaamheden geen volkomen genoegen geeven, denzelven als dan in zijn voorsz: Qualiteit als Botteliers-maat voort te zenden, naar Batavia.

Dat, daar en teegen bij hoogstdezelve op een ander Request van den Landdrost der Colonie Graaff Reijnet Moritz Herman Otto Woeke, tendeerende, dat aan hem om de reedenen, bij den voorm: Requeste breeder omschreeven, moge werden gepermitteerd, om zig niet alleen in deszelfs voorsz: Qualiteit van hier te mogen begeeven na de voorm: Drostdije om aldaar tot ult:o Maart 1793 Zijn Ambt te praesteeren, en intusschen over zijne huisselijke zaaken beschikkinge te doen, mitsg:s vervolgens na g’obtineerd ontslag aan deszelfs vervanger de gem: Drostdije over tegeeven, maar middelerwijlen ook het vrugtgebruik van zijnen arbeid, tot den voorm: tijd toe, ongestoord te moogen genieten, en dat een beëedigde Adsistent hem Suppl:t naar buiten moge verzellen, ten einde hem daar door in staat te stellen de bewijzen tot staving zijner contra den Secretaris Maijnier ingediende Klagten zonder eenige vertraging in forma solemneel te Kunnen doen opneemen, is geresolveed de voorsz: Requeste aan deezen Raade te zenden, almeede met qualificatie om daarop zodanig te disponeeren als dezelve zal oordeelen te behooren, met recommendatie nogtans om zo spoedig mogelijk in de waarneeming van de Posten van Landdrost en Secretaris der Colonie Graaffe Reijnet te voorzien mitsg:s het onderzoek der beschuldigingen tegens den gem: Secretaris Maijnier ingebragt, te doen voortgaan.

Dat Haar Hoog Edelhedens het wijders nodig hebben geoordeeld van deezen Raade te requireeren eene opgaave van alle vaceerende Ambten en Bedieningen in dit Gouvernement, mitsg:s van die welke door den Raade Provisioneel zijn vervuld, dog waarop de approbatie der Vergadering van XVII:en nog niet is ingekomen, met bijvoeging der qualiteiten en Rangen daartoe volgens de ordres staande, ten einde daaromtrent door Hoogstdezelve de nodige voorzieninge te kunnen werden gedaan.

Dat welopged: Haar Hoogedelhedens voorts approbeeren de Conditien van verhuuring van het buitengoed Rustenburg door deezen Raade aan Hoogstdezelve neevens haare Missive van de 1 deezer gesuppediteerd, onder de twee navolgende remarques

Voor EerstDat vermits Haar Hoogedelhedens oordeelen dat ‘t belang van de Comp: zal kunnen meede brengen om zig van dat Buitengoed geheel te ontdoen, door middel van verkoop zo ras de omstandigheeden der Colonie zulks practicabel zullen kunnen maaken, het raadzaam zal zijn de Verhuuring niet meer dan vier agter een volgende Jaaren te doen geschieden, en,

Ten anderenDat de gelegendheid van dit Buitengoed Hoogstdezelve minder geschikt is voor gekoomen, om den Huurder te doen deelen in de Leverantie der benodigde Groentens alhier, waarom Haar Hoogedelhedens dan ook zeggen te wenschen dat /: met agterlaating van het tweede ArtiCul:/ de ten dier opzigte bereids g’arresteerde bepaalingen bij de Conditien van Verhuuring der moesgronden in ‘S Comp: Tuijn effect blyven sorteeren.

Dat inmiddels tot ‘S Raads informatie is dienende, dat Haar Hoog Edelhedens van de Extracten der Eijsschen van VaderLandsche behoeftens voor de Kaap met aanwijzing van ‘t ontbreekende aan derzelver toegezegde voldoening insgelijks bij ‘S Raads voorsz: Missive gevoegd geweest, het nodige gebruik zullen maaken bij hoogstderzelver verslag het welk Haar Hoogedelhedens van hier aan derzelver hooge Committenten zullen doen toe komen.

Dat meer welm: Heeren Commissarissen Generaal ook op een verzoekschrift van Anthonij van Watering Rheeder van ‘t alhier ter rhêde g’ankerd Leggend fransch partiC: Schip L’ Aimable Josephine , houdende instantie om uit hetzelve Schip te mogen ontlossen en vervolgens aan deszelfs behuwd-Vader den Burger Chirgurgijn alhier, Jean Martin uitleeveren circa 6000 p:s Steenen, door den gem: Suppl:t ingevolge ende ter voldoening zijner verpligting, door twee Jaaren met deszelfs behuwd-vader voormeld aangegaan, met opged: Bodem alhier aangebragt, na gelet te hebben op des Supplt:s voorsz: verklaaring en aanbieding om die des gerequireerd werdende met solemneele Eede te sterken hebben besloten in dit singulier geval des Suppl:t verzoek te accordeeren, egter met dien verstande dat wanneer de Steenen bij de voorsz: Requeste vermeld, bevonden mogten worden aan anderen, dan aan deszelfs behuwd Vader Martin thans toe te behoren, of door denzelven bij vervolg te zijn verkogt of veraliëneerd dezelveipso Jurezullen zijn geconfisqueerd ten profijte van den Fiscaal dezes Gouvernements.

En dat Haar Hoogedelhedens eindelijk op de Requeste van Christiaan Veldbron, verzoekende dat ‘t Hoogstdezelve behagen mogte middelen van redres te beraamen betrekkelijk de betaling van zodanige Somma van 658 Rijxd:s als den Suppl:t p:r resto was schuldig gebleeven aan den Adjunct Fiscaal M:r Johannes Andreas Truter, als waarneemende de Crimineele ProCedures van den Landdrost van Swellendam Anthonij Alexander Faure ter zaake van zeeker compositie wegens de overtreeding door den Suppl:t van het PlaCaat van den 16 Junij 1774 houdende verbod tegens het omzwerven en uitventen, van Negotie waaren ten platten Lande, tusschen den Suppl:t en voorm: M:r Johannes Andreas Truter voor gecommitteerde Leeden uit den Raade van Justitie aangegaan zynde voorsz: Somma van 658 Rijxd:s door hem aan zijne des tijds gemagtigde alhier Marinus Marinuszen ter hand gesteld om aan den voorm: adjunct fiscaal Truter te voldoen, dog door ‘t verzuim van gem: adjunct fiscaal, /: volgens zeggen van den Suppl:t :/ onder denzelven blyven berusten, tot dat denzelven Marinuszen overleeden, zijnde, die Somma uit deszelfs nagelaatenen boedel niet had kunnen werden gerecouvreerd, het welk ten gevolge had gehad, dat meerm: adjunct fisCaal Truter de geproveniëerde penningen van zeekere door den Suppl:t verkogte Slavin had doen arresteeren, ten einde zig daar door de voldoening der voorsz: Somma van Rd:s 658:- te verzorgen, na ingenomene informatien, waaruit aan Haar Hoogedelhedens is gebleeken, dat de voordragt van zaaken bij de voorsz: Requeste voorkomende, in verschijdene opzigten is zeer abusief, en na teffens te hebben gelet dat den Suppl:t van de betaling van voorsz: Som van Rd:s 658:- nimmer is gelibereerd, maar zelfs had behoren te zorgen dat zyne voorsz: Gemagtigde Marinus Marinuszen, zodanige Som van hem ontfangen hebbende om daarmede de voorsz: Schuld aftebetaalen, daaraan dadelyk hadden voldaan zonder dat den adjunct fiscaal Truter daartoe in ‘t allerminst is verpligt geweest, hebben goedgevonden en verstaan in het verzoek bij de voorsz: Requeste gedaan, niet te treeden, maar ‘t zelve hebben geweezen van de hand.

Zo is, over den voorsz: inhoude der gemelde Missive gedelibereerd zijnde beslooten de dispositien van Heeren Commissarissen Generaal daarbij vervat, in maniere als volgd te doen effect sorteeren te weeten.

Dat van ‘t geresolveerde bij Haar Hoogedelheedens op de verzoeken van de hier voren genoemde Perzonen van Matthijs Isaac Reitz, Anthonij van Wateringen, en Christiaan Veldbron, zo aan den Soldy Boekhouder en den Fiscaal, als aan den Raade van Justitie dezes Gouvernements bij Extract deezes de vereischte kennisse zal werden gegeeven tot derzelver informatie en narigt, voor zo veel zulks een ijder hunner in den haaren is concerneerende.

Dat ook dadelijk in de Conditien van verhuring van ‘t buitengoed Rustenburg die verandering zal werden gemaakt dat den tijd van agt Jaaren, waarvoor men ‘t zelve aan den huurder in Vrugtgebruik had willen afstaan zal werden gebragt op vier Jaaren terwijl nu teffens /: met agterlaating van het 2:e Artic:, :/ de bereids g’arresteerd bepaalingen by de Conditien van verhuuring der Vakken in ‘S Comp: Tuijn, in diervoegen zullen blijven effect sorteeren, dat dit buitengoed niet zal deelen in de Leverantie der benodigde Groentens zo voor ‘S Comp: ommeslag ten deezen Gouvernements als voor de passeerende Scheepen, neen maar de voorsz: Leverantie geheellijk zal blijven g’affecteerd aan de gem: Vakken in de tuijn alhier.

Terwijl, om in zelvervoegen te kunnen werden voldoen aan Haar Hoogedelhedens requisitie bij voorm: Brieven door komende, alverder is geresolveerd, dat met betrekking tot ‘t militaire van den Heere Colonel Gordon verzogt en met opzigt tot de Politicque Bediendens van voorm: Soldij overdrager gerequireerd zal werden, zo als van denzelven Heere Colonel en Zoldij-Boekhouder verzogt ende gerequireerd werd bij deezen aan den Raade in geschrifte op te geeven welke vacatures ‘er nog zyn, waarvan de vervullinge moet geschieden, en wat provisioneele aanstellingen bij deezen Raade gedaan door de Heeren Majores nog niet zijn geapprobeert geworden met aanwijzing der qualiteiten en rangen tot die bedieningen staande, zo als zulx door Haar Hoog Edelhedens is gevordert geworden, zullende dezelve opgaven ingekomen zijnde Heeren Commissarissen Generaal als dan nopens dit poinct niet alleen met den eersten werden geresolveerd, maar aan Haar Hoogedelhedens bij die gelegendheid teffens in consideratie werden gegeeven of ‘t niet met den aart der Zaaken en d’ omstandigheden best bestaanbaar en Strookende zoude weezen, dat wanneer den Raade van Justitie door de benoemimg van nieuwe Leeden gecompletteerd en gevolglijk ook geprocedeert zal moeten werden, tot de vervulling der plaats in gem: Raade vaceerende door dien den Burgerraad Hendrik Justinus de Wet zig uit dezelve heeft moeten retireeren ter zaake dat aan den Heere Kassier de Wet als deszelfs Broeder zijnde het praesidium provisioneel is opgedragen geworden, aan den zelven Burgerraad Hendrik Justinus de Wet, wierde gelaten den rang en ancienniteit, dewelke hij als nog onder dezelve Leeden is hebbende, ten einde zo ‘t geval wilde dat in der tijd een ander Praesident mogte aankomen als dan bij Vacature wederom naar die ancienniteit en rang werkelijk zitting ingem: Raade te neemen, dog voor het overige met behoud van zyne Sessie in ‘t College van Commissarissen uit den Raade van Justitie waarin telkens met de werkelijke Leeden des voorm: Raads van Justitie weder op nieuw eligibel zoude kunnen zijn, te werden beschouwd; als Supernumerair, gelyk men het voorbeeld van diergelijke Supernumeraire Leeden bij ‘t zo dikwils geciteerde Gerechtshoff, onder anderen ook al bereids een en andermaal ter Zaake van affiniteit met andere daarïn bereids zitting gehad hebbende Leeden ofte wegens diergelijke beletzelen, heeft gezien in de Perzoonen van wijlen den Negotie overdrager Jan Fredrik Kirsten en den tegenwoordigen Rezident der Baaifals de Heer Christoffel Brand.

Maar nadien bij inzien van ‘t Request door den Landdrost Woeke, aan Haar Hoogedelhedens gepraesenteerde en waarop hoogstdezelve de dispositie /: gelyk hiervooren is gezegd:/ aan dezen Raade hebben gelieven te renvoijeeren tot ‘S Raads bijzondere ontstigtinge is gebleeken dat den zelven Landdrost, zig niet heeft ontzien de maatregulen in ‘t generaal tegens hem te werk gelegd, en in het bijzonder het ophouden der dispositie op twee door hem ingediende Requesten, tot dat men nopens de Perzoonen, welke bij den Raade in aspect waaren gekomen om in cas van deszelfs ontslag hem in dit zyn ambt te Succedeeren, zoude hebben vernomen het welbehagen van Heeren Commissarissen Generaal in de ongemesureerdste termen te taxeeren van partialiteit en willekeurigheid, dat hij den Raade daarbij aantijgd den geest van vervolging, en ‘t opzet om hem te bederven zonder oorzaak, niet alleen, maar ook een studieuselijk gevoerde directie om hem alhier op te houden, ten einde, hem zodoende buiten staat te stellen van voor ‘t vertrek van Haar Hoogedelhedens andermaal alhier in Loco praesent te kunnen weezen om zig bij hoogstdezelve wegens de tegen hem gevoerde handelwijze te kunnen beklagen;

Zo is, vermits de gereïtereerde qualificatie, op de Kennisse door den Heere Gezaghebber aan Haar Hoogedelhedens gegeeven hoedanig men best zoude oordeelen dat in conformiteit van hoogstderzelver zeer gevenereerd aanschrijvens van den 27 October JL: in de waarneeming van ‘t Ambt van den Landdrost van Graaff Reinet en bij provisie ook omtrend die van den Secretaris zoude zienen te werden voorzien, den Raade als nu in ‘t geval steld in deezen de nodige beschikkingen te maaken, en het tot maintien van goede ordre ook allezints noodzakelijk is, dat in dezen met opzigt tot een perzoon die als opzettelijk op eene gantsch brutaale wijze het ressentiment van deezen Raade heeft geprovoqueerd, een exempel voor anderen werde gestatueerd mitsdien dan ook naar lecture der voorsz: Requesten door hem Woeke aan deezen Raade gepraesenteerd en tendeerende even als ‘t Supplicq aan Heeren Commissarissen Generaal ingediend om verzeld van een beëedigd Adsistent naar Graaff Reijnet te mogen te rug keeren, eenpariglijk beslooten den gem: Landdrost Woeke, zo ter zaake zijner betoonde ongehoorzaamheid aan de beveelen deezes Raads en van den Raade van Justitie, als wegens deszelfs voorsz: in den uittersten graad Laesive aantijgingen aanvankelijk zonder eenige rang of qualiteit uit ‘S Comp: dienst te demitteeren, zo als hij daaruit gedemitteerd werd bij deezen, en hem voorts gelijk hiermede teffens komt te geschieden te stellen in handen van den Fiscaal, ten einde op hem van applicatie te werden gemaakt het Placaat bij Heeren Commissarissen Generaal op den 3 September L:L: tegens het bezigen van onbetamelijke expressien met opzigte tot de wettige Overigheid en publicqe Collegien en Ambtenaaren g’emaneerd zo nogthans dat den gem: fisCaal tot nadere ordre deezes Raads de boete, waarïn gem: Woeke hierdoor zal weezen vervallen onverdeeld zal moeten inhouden, zullende deeze Correctie alzo aan hem g’appliceert zijnde hij Woeke als dan vermogen zig in qualiteit als Simpel particulier naar zijne geweezen Drostdije op Graaff Reijnet te begeeven, om tot Ult:o Maart des aanstaanden Jaars 1793 toe, den tijd aldaar te besteeden alleen ter vereffening zijner domestique aangelegendheeden, zonder zig egter van de gem: Drostdije te mogen begeeven, nog zig directe of indirecte te bemoeijen met de administratie van zaaken de Colonie of ‘t Landdrost ambt concerneerende, gelijk hij ook niet zal vermogen aldaar zelve eenige Getuigenissen te vorderen, ofte verklaringen te doen beleggen ter Staving zijner beschuldigingen Jeegens den Secretaris Maijnier ingebragt, maar gehouden zal zijn navolgens de middelen en weegen daartoe g’oorloofd en met de practijcq volkomen overeenkomstig diendwegen zijne opgave te doen, aan den Raad van Justitie alhier ten einde dezelve by letteren requisitoir te werden gezonden aan den Landdrost en Heemraaden van Graaff Reijnet om daaröp als dan de getuigen en relatanten aldaar te Kunnen werden gehoord

Ende gemerkt zo wel der aard der voorsz: beschuldigingen door gem: Woeke tegens voorn: Secretaris Maijnier ingebragt als d’ordre door Heeren Commissarissen Generaal gegeeven dat met het onderzoek diendweegen aan den fisCaal gedemandeerd, zal werden voortgegaan absolute komt te vorderen dat den zelven Secretaris zig hoe eer zo liever aan deeze hoofdplaatse laate vinden, waarom den zelven dan ook directelijk bij Missive aan Landdrost en Heemraaden voorm: te rigten, zal werden opontboden, dog intusschen noodzaakelijk is, dat gedurende deeze absentie van denzelven Secretaris, de functien van dat Ambt zolange door een ander geschikt persoon werde waargenoomen, terwijl ook in de post van den Landdrost geduurende dien tijd, en tot de nadere en finale dispositie dezes Raads op den praesenten voet blijve voorzien is uit dien hoofde teffens beslooten, den zig thans te Graaff Reinet bevindende Capitain militair B: C: Van Baalen bij continuatie tot de provisioneele waarneemimg van ‘t Landdrost Ambt, te qualificeeren en wijders den ter Secretarije van Politie beschydenen CLercq Jacobus Stanhoffius te benoemen, zo als den zelven benoemd werd bij deezen om gedurende de absentie van gem: Maijnier in zijne plaatse als Secretaris te fungeeren, ten welken einde gem: Stanhoffius onder eede genomen zijnde ten spoedigsten mogelijk zal moeten begeeven naar Graaff Reijnet om aldaar g’arriveerd zijnde met ende benevens evengem: Capitain van Baalen van meerged: Maijnier voor zo veel deezen zig daartoe door den geweezen Landdrost Woeke, in staat zal vinden gesteld, zo wel de Drostdije als ‘t Secretariaat in behoorlijke ordre over te neemen, welke overgave geschied zijnde meergeciteerde Maijnier gelyk hier voren is gezegd zig dadelijk dit heen zal moeten begeeven, zonder zig ginder met het inwinnen van verklaringen ter Justificatie van zig zelfs of staving zijner ingebragte beschuldigingen tegens Woeke op te houden, als willende den Raade dat hij zig daaromtrend meede zal moeten bedienen van den weg en ‘t middel hier boven aangem: Woeke voorgeschreeven, nademaal ‘t zeker is dat hierdoor grootelijks zal werden voorgekomen de anderzints te dugtene Sensatie in de Gemoederen van Lieden welke door des oneenigheeden tusschen de twee eerste beampten Hunner Colonie den Geeste van partijschap, bereids met drift tegens elkanderen hebben omhelscht.

Het welk een en ander men voor ‘t overige in allen eerbied zal verbeiden het effect, het welk men zig mag belooven uit ‘t gebruik dat Heeren Commissarissen Generaal zeggen, by Haar Hoogedelhedens Hooge Committenten te zullen maaken, van de aan Hoogstdezelve gesuppediteerd Extracten uit de Eisschen van vaderlandsche behoeftens voor dit Gouvernement, waarvan de voldoening wel toegezegd dog niet gepraesteerd geworden is.

Zynde laatstelyk meede beslooten de portpenn: in de Jongstgepasseerde maand November voor de bestelde brieven ontfangen, en rendeerende een bedragen van vier en tachtig Rd:s en drie Stv: bij de Negotieboeken te doen inneemen, om vervolgens per ordonn: in ‘S Comp: Kas overgebragt en aldaar tot den dagelijxen uitgaaf aangewend te werden

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd in ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l seCrit

C. 210, pp. 97-133.

Dingsdag den {17921211} 11 DeCemb:1792.

‘S Voormiddags, alle Praesent

Wierd na resumptie der Resolutien op den 1, 3 en 6 deezer genoomen door den Heere Gezaghebber den Raade gecommuniceert, dat zijn Ed: bij arrivement van ‘t op eergisteren van hier vertrekken oorlog Scheepje Le Pervier uit particuliere nieuws papieren heeft vernoomen dat de aanhoudende onlusten in Frankrijk , mogelijk niets minder zullen bewerken als eene Oorlog tusschen dat Rijk en de Republicq der vereenigde Nederlanden, dat eene zodanige rupture zeer waarschijnlijk is geworden, door ‘t vertrek van den fransche Ambassadeur uit ‘S Haage , en de verwijdering uit Versailles van den Engelschen Afgezant aan het Hof van Frankrijk , dat zijn Ed: direct bij den ontfangst van deeze tijding zig verpligt had geagt, na daar toe door de aanweezende Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal geauctoriseerd te zijn geworden, onmiddelijk zodanige ordres te geeven en bestellingen te doen, als waardoor men in staat zou Kunnen worden gesteld, van de middelen van defensie die men aan handen komt te hebben in cas van eenige attacque ‘t vereischt gebruik te kunnen maaken, dat zijn Ed: der halven den Majoor der Arthillerij Fischer had gelast al het geschut, ‘t welk zig zo op de werken van het Casteel, als op de onderschijdene Batterijen komt te bevinden met al ‘t geen daartoe gehoord naauwkeurig te examineeren, ten einde, wanneer aan ‘t een of andere, defecten wierden bevonden dan wel iets kwam te ontbreeken, daarinne ten allerspoedigste voorzieninge te kunnen doen, dat zyn Ed: alverder allernoodzaakelijkst had g’oordeeld den Capitain Ingenieur Thiebault te gelasten, omme gelijktijdig met de onderhanden zynde reparatien van de Batterijen Elisabeth en Charlotte ook te repareeren de beddings van ‘t Canon op de Batterij Chavonnes en teffens aan een der Flanken van die Sterkte te extrueeren een oven tot het vervaardigen van gloeïende Kogels, en met dit een en ander de meest mogelijke spoed te betragten, dat gem: Ingenieur daaröp de nodige verdeeling der AmbachtsLieden gemaakt hebbende, ook tot de gem: Werken was overgegaan, dog dat dezelve wel ras zouden moeten worden gestaakt, bij gebrek aan Kalk, dewijl uit eene Missive van den Capitain Thiebault aandeezen Raade geschreeven en dewelke zijn Ed: kwam over te leggen, consteerde, dat niet meerder dan hondert Halfaams Kalk in voorraad waaren, en dat men ‘S Comp: weegen niet eerder als in den loop van de toekomende Maand nog 3 à 400 halfaams van die Bouwstoffe in gereedheid zou Kunnen brengen daar nogthans na de door opgem: Ingenieur gemaakte bereekening tot de voorsz: Werken circa 2000 Halfaams Kalk zouden worden vereischt dat zyn Ed: van deeze hindernissen de verschuldigde kennisse gegeeven hebbende aan de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal, hoogstdezelve deezen Raade hadden gelieven te qualificeeren, daarin zodanige Voorzieninge te doen, als zouden oordeelen met de belangens der Maatschappij best strookende te zyn, waartoe na rijpe deliberatie, best geschikt is gevonden, zo als dienvolgens dan ook is beslooten omme ten allerspoedigste bij affixie van Billetten het Publicq te verstendigen, dat deezen Raade op aanstaande Dingsdag den 18 deezer lopende maand DeCember ter gewooner plaatse en uure zal vaceeren omme aan de minstbiedende publicq aan te besteeden de leverantie van 1500 a 2000 Halfaams Schulpkalk ofte zo veel minder of meerder als tot de voorsz: werken zal worden vereischt, zullende de Conditie waaröp die aanbesteeding zal geschieden direct worden vervaardigt en daarbij wel expresselijk worden bedongen.

Eerstelijk Dat den Aanneemer gehouden zal zijn, zulks gerequireerd worden de direct na de aanbesteeding met de Leverantie een begin te maaken

Ten Tweede, Dat den Aanneemer verbonden zal weezen, goede deugdzame en wel gezifte Schulpkalk te Leeveren.

Ten Derde, Dat de Kalk zal moeten worden geleeverd ter plaatse alwaar den Ingenieur zulks aan den Aanneemer zal ordonneeren

Ten Vierde, Dat de Halfaams niet minder zullen mogen in houden als 4 volle ordinaire Emmers, en

Ten Vijfde, Dat wanneer den Aanneemer in gebreeken mogt blijven ter eerste requisitie de gevraagde Quantiteit Kalk te leveren, men zig daarvan elders zal voorsien, en ‘t nadeel ‘t welk de Comp: daardoor zal worden toegebragt, op den Aanneemer verhaalen.

Hierna wierd door den Heere Gezaghebber den Raade gecommuniceerd dat Hunne Hoogedelhedens de aanweezende Hoogedele Heeren Commissarissen Generaal deeze vergadering met hoogstderzelver tegenswoordigheid zouden vereeren, en heeft zyn Edele de Raadzaal verlaaten, om Hunne Hoog Edelhedens te informeeren dat de gezamentlijke Leeden des Raads hoogstdezelve waaren opwagtende.

Hunne Hoogedelhedens, benevens welderzelver Secretaris en den Heere Gezaghebber hieröp ter vergaderzaale verscheenen zijnde, wierd, nadat Hunne HoogEdelhedens en den Raade na d’ ordre Sessie hadden genomen, door hoogstdezelve den Raade voor gehouden dat Hunne hoogedelhedens vertrouwden hoe uit hoogstderzelver Resolutien aandeeze Vergadering gesuppediteerd, genoeg zou zyn gebleeken, hoe zeer hunne hoogedelhedens zig hebben laaten geleegen leggen, aan den staat ende directe der Weeskamer als aan een bestuur waaraan ieder individu maar voornamentlijk een aanzienlijk getal Weduwen en Weezen ‘t hoogste vertrouwen moeten stellen, dat als een gevolg van die aangeleegendheid moest worden beschouwd, het bevel door hoogstdezelve aandeezen Raade gegeeven, om den staat der Weeskamer en dies bestiering in ‘t generaal door het Lid deezer Vergadering den Heere Oloff Godlieb de Wet zodanig te laaten op neemen, als bij de Resolutie deezer tafel van den 7 Aug:s Jongstl: breedvoerig is omschreeven; dat hunne Hoog Edelhedens den Heere De Wet hadden gelast, om, wanneer de aan zijn Ed: opgedraagene Commissie zou zijn g’executeert ‘t Concept van zyn Ed: Rapport aan Hunne Hoogedelheedens ter lecture te praesenteeren alvorens hetzelve aandeeze Vergadering over te leggen, dat hier aan door den Heere De Wet reeds in den beginne van de voorledene maand voldaan geweest zijnde, Hunne Hoogedelhedens bij dat Rapport wel hadden aangetroffen, eene distincte aanwijzing van den Staat der voorm: Weeskamer en van de verregaande gebreeken en Slordigheeden, welke aldaar in de directie plaats hadden, dog dat ‘t hunne Hoogedelhedens was toegescheenen, dat daarïnne met meer duidelijkheid hadden kunnen en behooren te worden omschreeven, deeze en geene omstandigheeden die aan verscheidene zaaken Ligt zouden Kunnen bijzetten, en strekken tot eene meerder bepaalde aanwijzing der oorzaaken van de voorsz: Wandirectie, dat ‘t belang egter van Weduwen en Weezen niet gedoogde, dat hunne Hoogedelheedens zouden hebben nagelaaten gebruik te maaken van alle die middelen, welke zig in hoogstderzelver magt bevonden om volkoomen te doen ontwikkelen alle die daaden, waardoor aan dat belang op eene onverantwoordelijke wijze nadeel was toegebragt, ten einde alzo in staat te geraaken omme daarinne naar behooren te voorsien; dat Hunne HoogEdelhedens derhalven bij hoogstderzelver besluit van den 6 November Jongstleeden den Heere De Wet hadden gelast het zelve Rapport te revideeren en te amplicëeren met alle zodanige details, strekkende tot volkoomene bereiking der heilzaame oogmerken van hunne Hoogedelhedens in deezen als aan hem bij ‘t gedaane onderzoek der staat en directie van de Weeskamer gebleeken, en in ‘t voorsz: Rapport nog niet g’insereerd waaren, op poene van den Heere de Wet verantwoordelijk te zullen houden voor alles, wat dienaangaande door hem zoude mogen worden geömitteerd; dat den Heere de Wet van dit besluit Hunner Hoogedelheedens had voldaan, met aan hoogstdezelve een zeer ampel en gedetaileerd berigt aan te bieden door zijn Ed: aandeezen Raade g’adresseerd, en het welk Hunne Hoogedelhedens beneevens alle de daartoe specteerende bijlagen geliefden over te leggen onder serieuse betuiging dat uit dit een en anderen den Raade ten duidelykste zou blyken, niet alleen de Wandirectie en disordres, welke in administratie en directie der Weeskamer waaren ingesloopen en nog heerschten, maar ook hoe allezints ongegrond ‘t vertrouwen was geweest, ‘t welk dezen raade zo aan hunne hoogedelhedens zelfs, als aan welderzelver hooge Committenten hadden betuigde in die directie en administratie te stellen, dat Hunne Hoogedelhedens dat vertrouwen wel wilden toeschrijven aan de goede opinie die men gevoed heeft van de geenen aan wien het bestuur van de Weeskamer is toebetrouwd geweest, dog dat, daar den uitslag als nu deed blijken in hoe verre den Raade zig daarinne heeft bedroogen en hoe menigvuldige Slordigheeden, abuizen en traces van Wandirectie zyn ontdekt, Hunne Hoog Edelhedens nu ook begeerden dat den Raade bij overweeging van ‘t vertrouwen het welk zo Hunne Hoogedelhedens als welderzelve Hooge Committenten in dezelve stellen, mitsgaders bij overweeging van de verpligting die op ieder Lighaam van Regeering is Leggende om in de eerste plaats deszelfs teedere zorge en waakzaame oogen te laaten gaan over ‘t belang der Weduwen en Weezen en eindelijk bij overweeging dat zij eenmaal gehouden zullen zijn voor de Alweetende te verantwoorden hoe zij zig van die duure verpligting hebben gekweeten; het voorsz: Berigt van den Heere de Wet met alle de daartoe gehoorende Stukken in rijpe deliberatie zou neemen, en alle Haare welmeenende pogingen aanwenden om als Waardige Regenten met Hunne Hoogedelhedens meede te werken de zeedert eenige Jaaren tot nu toe plaats gehad hebbende wandirectie in de administratie van der Weduwen en Weezen bezittingen zodanig kragtdadig te weeren en die voorzieninge te doen, welke in staat zullen zyn het publicq vertrouwen daarop te kunnen vestigen met verdere begeerte dat daaraan binnen 14 dagen zou worden voldaan.

Bij deeze gelegendheid behaagde het Hunne Hoogedelhedens hoogstderzelver verwondering en ontstigting te betuiging dat nog niet aan hunne hoog Edelhedens was gesuppediteerd geworden Extract uit de extensie der Notulen op den 16 der Jongstverloopen maand ter deezer tafel gehouden bij geleegendheid dat Hunne HoogEdelhedens de Vergadering hadden gelieven bij te woonen en daar men zig om dat verzuim te verschoonen eenlijk kan beroepen op de menigvuldige pressanten, en zo zeer van elkanderen verschillende voorvallen, die onophoudelijk beezigheeden verschaffen, en waardoor was verhindert dat die extentie nog niet was gemaakt, geliefde hunne Hoogedelhedens den Raade voor te houden Hoogstderzelver ongenoegen dat omtrent ‘t extendeeren en resumeeren der Resolutien ten deeze Gouvernemente niet altoos word betragt, ‘t geen by alle welgeregelde Vergaderingen in observance behoorde te zijn, omme namentlijk direct na ‘t scheiden der Vergadering door hem die de Notulen heeft gehoude de Resolutien te laaten coucheeren, en die in de eerstvolgende Vergadering met behoorlyke attentie te leezen omme als dan te worden g’arresteerd, maar dat ook daar omtrent in vergeetenheid scheenen te zyn geraakt de zo serieuse ordres door de illustre Vergadering van Zeeventienen ten dezer aanzien gegeeven, waarvan nogthans de noodzakelijkheid en nuttigheid door deeze geheele Vergadering moest worden geavoueerd terwijl wanneer dit word verzuimd, en een geruimen tijd nadat de besluiten genomen, zijn de extensie der Resolutien werd vervaardigt, zij zelfs die de Resolutien hebben helpen neemen, zig niet genoeg kunnen en voorstellen de deliberatie over de verhandelde zaaken gehouden en men door zig te veel te verlaaten op ‘t geheugen van eenen Minister der Vergadering al dikwerf in twijffelingen, abuizen, ongeregeldheden, Ja, volstrekt verwarringen kan vervallen, dat deezen raade daarvan, zelfs de overtuigendste ondervinding had, en dat daar door dusdanige desavæus waaren ontstaande die dezelve had weerhouden de resolutien uit de Notulen g’extendeerd, te teekenen, dat hunne hoogedelhedens derhalven verlangden dat in dit aangeleegen poinct van ‘S Raads verpligting voortaan geen ‘t allerminste verzuim zou worden gepleegd, maar dat dezelve integendeel daaromtrent met alle zorgvuldigheid zou waaken dat in stipte observance wierden gebragt en gehouden de wyze beveelen, door hunner Hoog Edelhedens Hooge Committenten bij missive van den 4 Januarij 1791 aan dit Gouvernement gegeeven, en waardoor ieder Lid die Raads zo als behoord, in staat kan worden gesteld, te beoordeelen of de extensie der Resolutien na de waare meening der Vergadering is gedaan, om dezelve als dan finaal te arresteeren en ter executie te leggen en hebben Hunne Hoogedelhedens teffens begeerd en bevoolen dat hier van deeze aanteekening zoude worden gehouden.

Vervolgens wierd door den Heere Gezaghebber aan hunne hoogedelhedens gecommuniceerd, dat drie der geprevilegieerde Wijnkopers zig bij Requeste hadden geaddresseerd aan deeze Vergadering, met verzoek dat in de g’arresteerde en aangeslaagene Conditien van aanbesteeding der leverantie van Wijnen ten behoeve der Comp: zodanige alteratie mogt worden gemaakt, dat de aanneemers niet zouden mogen Jouïsseeren van ‘t regt om wijnen aan particulieren bij de fust uit te slijten, en op begeerte van de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal dat request opgeleezen zijnde wierd ‘t zelve bevonden van volgenden inhoude.

Aan den WelEdele Achtb: Heer Johannes Isaac Rhenius Gezaghebber, benevens den E: Achtb: Raade van Politie.

‘WelEdele Achtbaare Heer! en Edele Achtb: Heeren!’

‘Geeft met den meesten eerbied te kennen de Onderget:s geprevilegieerde Wynkopers aan deeze hoofdplaatse’

‘Dat zij Supplt:n uit de Conditien en Voorwaarden waarop UWelEd: Achtb: en Ed Achtb: van meeninge zijn aan te besteeden de Leverantien der Wijnen tot den omslag der E: Comp: vereischt wordende, met leedweezen hebbende gezien, dat UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: aan den Aanneemer of Aanneemers hebben g’accordeert omme gedurende den tijd der aanbesteeding, welke op vijf agtereen volgende Jaaren is bepaald, zonder eenige nadere permissie den particulieren wynhandel te mogen drijven: het overzulx van hunnen pligt geagt hebben, aan UwelEd: Achtb: en Ed: Achtb: op eene bescheidene wijze te moeten repraesenteeren.’

‘Dat door dit verlof niet alleen aan der Supplt:n Kostwinning ten eenemaal de bodem word ingeslaagen, maar ook de Wijngaardeniers zelve grootelijks worden gepraejudicieerd, en zulx om reedenen dat de excessive winsten welke de Aanneemer door de tegenwoordige laage prijs der Wynen bijna zonder twijffel in het eerste Jaar moet betaalen, derzelven in staat zullen stellen om de Wyn aande particuliere Ingezeetenen tegens veel geringer prijs te verkoopen, als de weezentlijke inkoopswaarde vordert, ende Supplt:n zulks zullen kunnen doen, waarvan het noodzakelyk gevolg zijnde dat der Supplt:n Magazijnen opgevuld blyven met Wynen, moet daaruit alverder ontwyffelbaar resulteeren, dat de Aanneemer, die als dan alleen wyn nodig heeft, in het volgende Jaar meester zal zijn om de prijs der Wynen bij de Wijngaardeniers zo gering te bepaalen, als hem goeddunken, en met zyne belangens meest over eenKomen zal, welk een en ander niet kunnen nalaaten de akeligste vooruitzigten zo voor den Landman als den Suppl:t te baaren’

‘Dat de Suppl:ten zeer wel bezeffen dat door het accrocheeren van die vrijheid aande aanbesteeding, de E: Comp: zig met grond kan vleijen, haare benodigde wijnen, voor eene middelmatige prijs te zullen Kunnen bekomen, dog dat zy zig egter in allen eerbied van den anderen kant verzeekerd houden, dat dit voor de E Comp: zo heilzaam oogmerk welk zij zeeker moeten billijken, ook door andere middelen kan worden bereikt, welke niet gepaard gaan met zodanige nadeelige gevolgen als de Supplt:n hebben doen zien, dat onvermijdelyk uit de aanbesteeding op den tegenwoordigen voet moeten proflueeren; waartoe de Supplt:n de vryheid gebruiken onder verbeetering aan UWel Ed: Achtb: en Ed: Achtb: voor te draagen om aan de Aanneemer of Aanneemers van ‘S Comp: wegen, ‘t zij alleenlyk in den beginne ‘t zij jaarlyks tot den inKoop eene zeekere Somma van penningen, onder behoorlijke Cautie op te schieten, om bij de maandelykse afreekening gedeeltelijk en na evenreedigheid van ‘t geen hem competeerd tot de effectueele voldoening toe te worden afgekort; door welk middel den aanneemer in staat gesteld wordende om den Wyngaardenier voor zyne geleverde wijnen met gereed geld te voldoen, zig ook tegelyk beter Koop van ‘t nodige voorzien, en voor een minderen prijs de leverantie aande E Comp: zal Kunnen aanneemen, zonder dat de Supplt:n en de Wyngaardeniers dan in hun middel van bestaan worden gepraejudicieerd, terwijl door de maandelijkse korting het geld Langzamerhand en Zeeker in ‘S Comp:s Cassa word te rug gebragt, en dus het gemis van penningen voor de dezelve altyd zeer gering zal zijn.’

‘De Suppl:tn keeren zig derhalver eerbiedig tot UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: met verzoek dat ‘t van welderzelver gunstig welbehagen moge zijn een vaderlyk oog te vestigen op de belangens der Supplt:n en Hunne Huisgezinnen door ‘t voorregt van particulieren wijnhandel niet gehegt te doen blijven op de aanbesteeding der Leverantien van Wynen aande E Comp: en ten nutte derzelve het door de Supplt:n eerbiedig voorgedragen middel in de plaats daarvan te Substitueeren, dan wel zodanig onder middel als UwelEd: Achtb: en Ed: Achtb: tot behoud van der Supplt:n Kostwinning, overeenkomstig de dierbaare belangens der Edele Maatschappij meest geschikt zullen oordeelen; betuigende de Supplt:n ten Slotte, dat een ijder hunner genoegen is in de voorsz: aanbesteeding te participeeren; dog dat alleen het zeeker vooruitzig van de ruïne, dier geenen onder hen welke daarin niet zullen deelen, zo wel als van de gezamentlyke Wijngaardeniers, en dus van een notabel gedeelte derColonie zelve, hen heeft aangespoord om tot de Vaderlijke zorge van UwelEd: Achtb: en Ed: Achtb: hun toevlugt te neemen.’

’/: onderstond:/’

‘’T Welk doende, &:a /:was getekend:/ J:n C:d en C:d J:s Gie. P: Laurens Cloete. H:k A:s Truter en Jens Jansen inComp:’

waarop gedelibereerd en in aanmerking genoomen zijnde, dat ‘t eenigste nadeel ‘t welk de aanneemers vande Leverantie der Wijnen, ten behoeve van de Comp: zouden Kunnen toe brengen aande particuliere Wynverlaaters zou moeten ontstaan uit de favorable situatie der wijnkelders, welke aan hen ingevolge de Conditien van aanbesteeding zullen worden afgestaan, en waardoor zij mogelyk in staat zouden zijn, de hier aangierende Vreemdelingen, prompter te gerieven, als de overige Wijnkopers; zo hebben Hunne Hoogedelhedens na ingenomen advis des Raads gelieven te ordonneeren, dat om by de Requestranten te ontruimen alle idées, dat men bij die aanbesteeding hen eenige praejudicie zou tragten toe te brengen, de g’ arresteerde PagtConditien in zo verre zullen worden g’altereerd, dat de Aanneemers uit de aan Hen daarbij afgestaan werdende Maguazijnen der Comp: geene Wijnen aan Vreemdelingen ofte aan Ingezeetenen, van dit Vlek zullen mogen verkopen op poene van confiscatie der alzo afgeleverd wordende wynen, en eene boete van Hondert DuCatons te verdeelen á usu, zullende dus wanneer de Aanneemers ook de Particuliere WijnSlijterij willen exerceeren zij verpligt zijn daartoe aparte pakhuizen aan te houden.

Vervolgens wierd door den Heere Gezaghebber nog aan Hunne Hoog Edelheedens gecommuniceerd zig ten fine van dispositie, ter tafel van de Vergadering bevonden de Nominatien door de resp: Civile en Kerkelijke Collegien ingedient, omme daaruit nieuwe Leeden te eligeeren, met eerbiedig verzoek of Hunne Hoogedelheedens die electie geliefden te doen, waarop door Hoogstdezelve gunstig gedeclareerd zijnde; te vertrouwen dat den Raade navolgens de kennisse, welke zij van de individus deezer Colonie behoorde te hebben, in de vaceerende plaatsen zodanige perzoonen te Stellen, als waarvan men zig eene getrouwe pligtsbetragting Konde belooven, Hunne Hoogedelhedens dus ook die electie aan den Raade zoude overlaaten; Zo hebben hunne Hoogedelhedens door alle de Leeden des Raads uitgeleid de Vergaderzaal verlaaten en zig naar welderzelven apartementen begeeven.

Den Raad wederom naar gewoonte Sessie genoomen hebbende, wierd getreeden tot de resumptie der ingeKomene Nominatien vande Kerkelijke Collegien zo hier; als in de buitendistricten en beslooten de gedaane electie van ouderlingen te approbeeren, en uit de in dubbelde getallen genomineerde DiaConen de volgende verkiezingen gedaan, te weeten.

In de Gereformeerde Kerk aan de Kaap.

Tot Ouderling Johan David Storm. Tot Diaconen. Jacob van de Waereld. en Steven Wernich.

In de Kerk aan Stellenbosch .

Tot Ouderling Willem Adolph Krigé. Tot Diacon Johannes Victor

In de Kerk van Draakenstein .

Tot Ouderling Gideon Joubert. Tot Diaconen Gerrit van der Bijl en Johannes Jacobus Haupt;

In de Kerk in ‘t Land van Waveren ,

Tot Ouderling Thomas Arnoldus Theron Pietersz: Tot Diacon Jan Terron JaCobusz.

In de Kerk aan ‘t ZwartLand

Tot Ouderling Samuel Anthonij Walters. Tot Diacon Albertus Laubscher

bij de Lutherse Gemeente

Tot Ouderling Andries Jentze. Tot Diaconen Andries Lind en Jan Casper Loos.

Zullende Kerkenraaden in de Buitendistricten worden aangeschreeven, dat dewijl wederom deezen Jaare geen Commissaris politicq derwaards staat afte gaan, zy derhalven zullen moeten zorgen dat de Reekeningen hunner Armen-penningen ten einde in gereedheid gebragt, en herwaards overgezonden worden.

Ook zijn uit de in dubbelde getallen genomineerde Perzoonen, om na gebruik in d’ onderstaande Collegien dienst te doen, de volgende verKooren, als

Tot Commissarissen van Civile en Huwlijkze Zaaken

Johannes Henricus Fischer en David George Anosie.

Tot Heemraaden aan Stellenbosch en Drakenstein

Pieter Gerard Wium Jacob Eksteen Schalk Willem van der Merwe Roelofsz: en Pieter Roux Pietersz:

Tot Heemraaden aan Zwellendam .

Tjaard van de Walt, en Lourens de Jager de Jonge.

En is laatstelijk ter plaats vulling van den Vice Praesident bij ‘t Collegie van Commissarissen van Civile en huwlijkse zaaken Jan Meindertz Cruywagen wederom daartoe aangesteld den Capitain der Burgerije Pieter van Breda.

Zullende dus al de voorsz: Perzoonen, nadat den Eed tot hunne respective Ambten staande zullen hebben afgelegd in geciteerde Collegien de gewoone tyd moeten dienen.

Vervolgens is geleezen het ondervolgend Vertoog, door den Raade van Justitie alhier, aan deeze Vergadering gericht.

Aan den WelEdele Achtb: Heer! Johannes Isaak Rhenius, Gezaghebber, benevens den verderen Edelen Achtb: Raade van politie dezes Gouvernements.

‘Wel Edele Achtb: Heeren!’

‘De onderget: Praesident en Leeden des Raads van Justitie ingevolge en ter voldoening aan UWelEdele Achtb: Resolutien, de datis 25 October, en 16 November Jongstl: hebbende doen te werk leggen, de dagvaarding van ‘t Koninglijke Pruïssische Gerechtshof te Stendal jegens den als Schoolmeesteer te Zwellendam bij den Heemraad Stein bescheijden geweest zynde, dog voor eenige dagen aan deeze Hoofdplaatse, verscheenen, Joachim Christoffel Schultze; hebben derhalven thans de Eer het Relaas van den gezworen Exploicteur, verzeld van de bij hen ontfangene origineele Citatie of indaging, en ‘t Translaat, hierneevens aan UWel Edele Achtb: te Suppediteeren; en zig voorts met schuldige veneratie te teeKenen.’

’/:onderstond:/’

‘WelEdele Achtbaare Heeren!’

’/: in margine:/ In vergadering van Justitie, aan Cabo de Goede Hoop den 3 DeCemb:r 1792’

‘UWerWelEdele Achtb: onderdaanige en gehoorzaame Dienaaren’

‘

/: was getekend :/	O: G: deWet.
	J: P: Deneijs.
	J: Smuts.
	J: V Echten.
	R: J: v: d: Riet.
	A: Fleck.
	H: A: Truter.
	H: P: Warnecke.

‘

/: was getekend :/	O: G: deWet.
	J: P: Deneijs.
	J: Smuts.
	J: V Echten.
	R: J: v: d: Riet.
	A: Fleck.
	H: A: Truter.
	H: P: Warnecke.

‘Op huiden den 29 November 1792. heb ik ondergeteek: eerste Exploicteur bij den Ed: Achtb: Raade van Justitie des Gouvernements aan Cabo de Goede Hoop, mij vervoegd bij en ter praesentie van den thans hier te Lande verblijf houdende Joachim Christoph Anthon Schultze, en aan denzelven behoorlijk g’exploicteerd, zeekere Edictale Citatie gedateerd Stendal den 15 DeCember:1791 waarby gem: Schultze ingedaagt word, om op d:n 15 deCemb: 1793, in Perzoon te verschijnen, ofte gemagtigdens te Zenden voor het Oppergeregtshoff der voorsz: Stad StendaL , om door of van weegens deszelfs Huisvrouw Maria Christina Schultze, gebooren Niemannen in cas van EgtScheiding Eisch te aanhooren; hebbende ik van den gem: Schultze op dat Exploict tot Antwoord bekomen.’

‘“Ik betuige en verklaare dat de Hoofdzakelijke reeden waarom ik mijn Vaderland verlaaten heb is geweest myn onvermogen om myne Crediteuren behoorlijk te Kunnen voldoen; hebbende ik derhalven op dien tijd met overleg van mijne nabestaanden, beslooten naar Indien te vertrekken, in de hoop van aldaar in voordeeliger omstanden te geraaken, en door dien weg met er tijd mijne Schuldeisschers te kunnen bevreedigen; in welk opregt voorneemen ik egter tot nog toe niet heb moogen reusseeren, als hebbende ik op de reijze van Europa naa herwaards, een gebrek bekomen, waaraan ik nog Laboreere, en ‘t welk mij buiten staat steld myne reize te vervorderen, zynde zulx meede onder anderen de Reeden, dat ik niet op den in deeze citatie bepaalden termijn Verschynen Kan.”’

‘“Voorts declareere ik bij deeze in de begeerde Egtscheiding /: uit hoofde van motiven, die ik liefst stilzwijgende wensche te passeeren:/ te conseeren; en tegens de wettige separatie van mijn Huisvrouw geene Exceptien te zullen proponeeren.”’

‘Het welk ik relateere mij te zyn wedervaaren.’

’/: onderstond:/ Cabo de Goede Hoop, datum ut Supra.’

’/: was getekend:/ C: E: Ziervogel. Eerste Exploicteur’

Waarop besloten is ‘t zelve berigt in Copia authenticq toe tezenden aan ‘t Koninglijke Pruissische Geregtshoff te Stendal , ten einde aan dat Geregtshoff te doen blyken, dat aan ‘t verzoek door ‘t zelve aan deze Regering gedaan, behoorlijk is voldaan geworden.

Door de onderstaande Perzoonen bij Requesten verzoek gedaan zijnde, om eenige Koopmanschappen van hier naa Nederland op vragt te mogen afzenden, is zulks aan hen in maniere als volgt, geaccordeert, als

Aan Den Burger Leopold Huijser om te mogen afscheepen dertig Stukken Mousseline.

Aan den Burgerraad Abraham Fleck om te mogen verzenden 7 a 8000 lb: Aloe.

Aan Jan Casper Loos om te mogen aflaaden,

alles onder expresse conditie, dat de Scheepsruimte deeze afscheeping zal toelaaten, en dat door hen alvorens de bepaalde Vragtpenningen in de Cassa der E: Comp: alhier worden voldaan.

Voorts nog geleezen zijnde ‘t onderstaand request, door den Burger Jacobus Johannes van den Berg ingedient.

Aan den Wel Edelen Agtbaare Heer Johannes Isaac Rhenius Gezachhebber van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E Achtbaaren Raad van Politie.

‘Wel Edele Achtb: Heer! en E: Achtb: Heeren!’

‘UWer WelEdele Achtb:s zeer needrige Dienaar den Burger en Wijnkoper Jacobus Johannes van den Berg, neemt needrig de vrijheid zig te wenden tot UWelEdele Achtb:s.’

‘Eerbiedig smeekende, dat ‘t UWelEd: Achtb: hooggunstiglijk geliefde te accordeeren aan den Suppl:t omme in een dan wel in diverse eerst van hier na Patria vertrekkende ‘S Comp: Schip of Scheepen, dog voor de Kamer Amsterdam repatrieerende in dezelve opvragt in te mogen laaden een quantiteit van 150 Leggers Wyn, meest in groot fust.’

‘Ook vrijmoedigt hij zig om in een van de thans alhier ter rheede leggende Scheepen meede voor de Kamer Amst:m repatrieerende te mogen inlaaden op vragt circa 7000 lb quum aloês alle in klyne kasjes.’

‘Den Suppl:t smeekt UWelEd: Achtb: genereuse favorable aanschrijvens aan de hoog gebiedende Heeren Meesteren in patria, omme na prompte betaling der vragt en onkostpenn: van opgem: Wynen en aloês dezelve aan de ordre van hem Suppl:t te werden af te geeven om voor reek: van hem Suppl:t op de allervoordeeligste wijze te Kunnen verkogt werden.’

‘Den Suppl:t Smeekt UWelEd: Achtb: om met eene allezints gunstige apostille vereerd te worden op dat hij Suppl:t vroegtijdig zo het den afscheep als wel ter voorkoming van alle Zee Schadens in Patria goede assurantie te kunnen effectueeren.’

’/:onderstond:/’

‘’T Welk doende &:a /:was getekend:/ Jac: Joh: van den Berg -‘

’/:in margine:/ Cabo de Goede Hoop den 10 deCemb: 1792’

is na Lectuure van ‘t zelve verzoekschrift verstaan de verzogte permissie tot door den afscheep van 150 Leggers wijn en circa 7000 lb Gum Aloê te accordeeren mits de Scheepsruimte der aanweezende en nog verwagtwordende retourscheepen voor de Kamer Amsterdam repatriëerende zulks toelaat, en hij zig in alles onderwerpe aande Conditien door de Hoog Gebiedende Heeren Majores bepaald, zullende dus de vragt der door hem aftelaadene Goederen voor den afscheep alhier moeten werden betaald, en zijn verzoek om de Goederen bij arrivement in Nederland door zijne Gemagtigdens direct te laaten ontfangen, aan de illustre Vergadering van XVII:en eerbiedig gedefereerd gelaaten worden

Laatstelyk geopend ende geleezen zijnde eene Staande de Vergadering ingekomene, mitsg:s onder hedengedateerde Missive van Heeren Commissrissen Generaal, geleidende twee Extracten uit haar hoog Edelhedens Resolutien almeede op heeden genomen op eene Requeste van Salomon van Echten en Willem Stephanus van Rijneveld, als Gemagtigdens van Catharina Johanna Bosch, douarriere van wijlen Carel Joost van Niekerken genaamd Nijvenheim aan hoogt dezelve gepraesenteerd, houdende verzoek om Rd:s 12095:18: bij de voorsz: Requeste breeder omschreeven, per ‘s Comp: Cassa naar Nederland te mogen remitteeren, mitsgaders een d:o verzoekschrift vanden geweezen Oppermeester van ‘S Comp: Slaaven Logie Edzard Adolph Grimbeek tendeerende om bij voorkomende Vacature in voorsz: zijne qualiteit als oppermeester ten deezen Gouvernemente te mogen werden g’emploijeerd, op dat daar door bij ‘t publicq mogte werden ontruimd de nadelige verdenkingen ontstaan, door de aande Suppl:t verleende demissie als oppermeester van de Slaven logie.

En bij lecture uit de voorsz: dispositien gebleeken zynde dat hoogstged: Heeren Commissarissen Generaal op ‘t Supplicq der eerstgem: Supplt:n hebben belasten uit consideratie van den aard der remise, als spruitende uit penningen door de Weeskamer uitgekeerd, hun in hunne voorsz: qualiteit derzelver bovengementioneerd verzoek te accordeeren terwijl betreffende de instantien van laatstgem: Suppl:t bij hun hoogedelhedens teffens is goegevonden te verklaaren, dat de demissie van hem Suppl:t uit deszelfs post van Oppermeester van de Slaven logie alleen zijnde, geweest een gevolg der dispositien van Commissarissen Generaal tot vermindering van ‘t getal der Dienaaren in dit Gouvernement, mitsdien daaruit geene consequentien ten nadeele van den zelven Kunnen worden getrokken, en dat daarmeede aan des Supplt:e verlangen tot ontruiming der nadeelige verdenkingen van ‘t publicq, ten zynen opzigte voldaan zijnde, wijders aan hem vrij zal staan, om bij voorkomende vacatures om Emploij te mogen solliciteeren ten einde daarop zodanig bij deezen Raade te werden gedisponeert, als in der tyd bevonden zal werden te behooren.

Zo is na deliberatie eindelijk nog geresolveert geworden, dat om pligtschuldig te voldoen aan de voorsz: zeer gevenereerde dispositien van Heeren Commissarissen Generaal by d’ eerstvolgende Kastelling van de qq: Supplt:n Van Echten, en Van Rijneveld voor reecq: van derzelver principaale de douarriere van Niekerken genaamd Nijvenheim op den gewoonen voet ter remise in ‘S Comp: Cassa aangenomen en ontfangen zal worden ‘t voormeld bedraagen van Rd:s 12095:18:- en dat in Cas van sollicitatie bij voorkoomende vacature op den perzoon van meermaals genoemde geweezen oppermeester in ‘S Comp: Slaven Logie Edzard Adolph Grimbeek na gelange der omstandigheeden, favorable reflexie zal worden geslagen.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare Voorschreeven.

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l seCret

C. 210, pp. 134-158.

Woensdag den {17921212} 12 December 1792

‘S Voormiddags extra ordinaire Vergadering. Alle Praesent.

Is ingevolge de zeer ernstige vermaaningen door Hunne Hoog Edelheedens de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal, op gisteren aan den Raade gedaan, getreeden ter resumptie van ‘t door den Heere Olof Godlieb de Wet, aan deeze Vergadering ingedient Rapport, houdende zyn Ed: bevinding over de staat, administratie en directie vande Weeskamer, waarvan het onderzoek op speciaale Last van welgem: Hunne Hoogedelhedens aan zijn Ed: bij besluit van den 7:de Augustus L: L: is gedemandeerd geworden

Na gedaane lecture van evengeciteerd rapport in confrontatie van de daarneevens gevoegde Reekeningen, Lijsten en andere Bijlaagen, en nadat den Heere de Wet voor de naauwkeurige executie van ‘t aan zijn Ed: gedemandeerde beleefdelijk was bedankt geworden, is na rijpe deliberatie over alle de overgelegde stukken beslooten, Hunne Hoogedelhedens de aanweezende Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal in alle eerbied bij missive kennisse te geeven, dat den Raade zig niet wijnig verwondert heeft gevonden over de menigvuldige Slordigheeden en gebreeken, welke bij dat onderzoek in een bestier van zo veel aanbelang zijn ontdekt, en die bij de voorsz: confrontatie ten vollen zyn gebleeken; dat den Raade zig ook volkomen overtuigd bevind van de noodzakelijkheid, dat omtrent die Staat, directie en Administratie reeds voor lang door haar ‘t naauwkeurigst onderzoek had behooren werkstellig gemaakt te worden; dat den Raade verhoopt dat hunne Hoog Edelhedens wel de goedheid zullen gelieven te hebben, ‘t agterlaaten daarvan niet te willen wijten aan eenige bijzondere inzigten, maar alleen aan de meenigvuldige beezigheeden, die Jaaren na den anderen ieder Lid deezer Vergadering zou verhindert hebben een Zo exact onderzoek daarna te doen, als thans tot hun byzonder genoegen door den Heere de Wet is gedaan, dat den Raade als nu ook wel bespeurd, dat alle die Slordigheeden en gebreeken alleen zyn te wijten aan hen die ten principaale met de Administratie en directie van de Weeskamer zijn gechargeerd geweest, en waarïn dus zo als hunne Hoog Edelhedens zelve hebben gelieven te betuigen, het vertrouwen des Raads zeer kwalijk is geplaatst geworden, zo wel als dat men ten onregte, in zulks goede opinie omtrent die staat en directie heeft geverseerd, en daarvan zo aan hunne Hoog Edelhedens als aan hoogstderzelver Committenten de voordeeligste getuigenissen gegeeven; dat den Raade niet minder gepenetreerd is van de dringende noodzakelijkheid, dat in ‘t een en ander door Hunne Hoog Edelhedens voorzieninge word gedaan, en dat den Raade niet zoude afzijn Hunne Hoog Edelheedens te Suppediteeren deszelfs eerbiedige consideratien over de wijze waarop vermeend dat alle de nodige redressen zouden Kunnen worden daar gesteld, indien niet daartoe bij dezelve zeer geschikt was gevonden de ampele en zeer naauwkeurige Instructie door den Heere de Wet ontworpen, en bij zyn Ed: Rapport gevoegd, als bevattende alles wat den Raade vermeend dat behoord te worden worden in agt genoomen om in de administratie en directie van de Weeskamer, voortaan dat vertrouwen en gerustheid te stellen, die de aangelegendheid der Belangens van Weduwen en Weezen koomen te vorderen; dat den Raade, zig met die Concept Instructie, volKoomen conformeerende, van hunne Hoogedelhedens alleen verzoekt, om wanneer mogten gelieven goed te vinden, dezelve Instructie te arresteeren als dan wel te willen bepaalen de Salarissen zo van den Secretaris en gezworen Clercq, als van de ordinaire Clerquen en Bode.

Dan daar door ‘t als nog meer en meer heerschend geldgebrek gewisselijk vooreerst zullen worden ontmoet hindernissen en beletzelen, om dezaaken der Weeskamer naar behooren te doen voortgaan, zo zullen, ingevolge de voorslag door den Heere De Wet gedaan, hunne Hoog Edelhedens eerbiedig worden verzogt, aan Weesmeesteren tegens den Interest van 6 pC:t ‘S Jaars wel uit ‘S Comp: Cassa te willen laaten opschieten een Capitaal van dertig duizend Rijxdaalders, en zulks onder verband van alle de Effecten ter Kamer berustende en gehoorende, omme zo Spoedig mogelijk te worden afgelost.

En dewijl den Raade tot ‘t welbehartigen van de belangens der Weduwen en Weezen zeer noodzakelijk zoude vinden, dat aan Zommige Leeden van ‘t Collegie van Weesmeesteren gelegendheid wierd gegeeven, zig te Kunnen evertueeren inde Zaaken der Kamer; daartoe zeer geschikt is voorgekomen de propositie door den Heere de Wet, bij ‘t 1:ste Articul der voorsz: Concept instructie gedaan omme namentlijk aande Regeering vrijheid te laaten, eenige der Leeden bij expiratie vande gewoone tijd Hunner dienst, nog voor twee Jaaren of langer in dat Collegie te laaten continueeren, zo zullen Hunne HoogEdelhedens alverder eerbiedig worden verzocht, op dat voorstel een gunstig reguard te willen slaan, te meer, daar ‘t zelve geheel overeenkomstig komt te zijn met ‘t verzoek aan deezen Raade door ‘t College van Weesmeesteren op heeden bij requeste gedaan, en waarvan aan Hunne Hoogedelhedens Copia authenticq zal worden aangebooden.

Hierna geliefde den Heere Gezaghebber te Communiceeren, dat van de 660 Canassers Poederzuiker welke uit ‘t aanweezend Retourschip Macasser zijn gelost geworden, alleen 170 Canassers zig zodanig geconditioneerd hebben bevonden, dat dezelve ter verzending naar ‘t Vaderland hebben kunnen worden afgelaaden dog dat de overige 490 Canassers ten grootste deelen leedig, en de weinige Zuiker die zig nog in dezelve bevind ten eenemaal bedorven komt te zijn, dat ook een gedeelte der Coffijboonen uit gem: Bodem gelost, gearriveerd Komt te weezen, en dat een ander gedeelte der Coffij, almeede bedorven, met peper vermengd uit ‘t ruim heeft moeten werden opgeveegd, dat zijn Ed: van dit een en ander de verschuldigde kennisse gegeeven hebbende aan de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal hunne Hoog Edelhedens hadden gelieven te beveelen, dat de bijna leedige Canassers met bedorven zuiker, ten spoedigste zoude worden verkogt, dog dat de aangeslaagen en met Peper vermengde Coffijboonen naar Nederland zouden moeten worden verzonden in aparte zakken, beschreeven,bedorvene Coffyboonenen is derhalven om aandeeze beveelen hunner Hoogedelhedens pligtschuldig te voldoen, beslooten de voorschreeven 490 Canassers Poederzuiker ten allerspoedigste by publicque vendutie te laaten verkoopen, ende bedorvene Coffyboonen apart afgepakt en beschreeven wederom in ‘t Schip Macasser te laaten aflaaden.

Door oud Burger-commissaris van Civile en Huwlijkze Zaaken Hendrik Johannes Fherszen Rheeder van ‘t partC: Schip de Zeenimph ingedient zijnde ‘t volgend Request.

Aan den WelEdele Achtbare Heer! Johannes Isaac Rhenius! Gezaghebber, benevens de E Achtb: Heeren Raaden van Politie deezes Gouvernements

‘Wel Edel Achtb: Heer! en Edele Achtb: Heeren!’

‘Den oud Burger Commissaris Hendrik Johannes Fherszen, Rheeder van ‘t in Baaijfals Leggend Schip de Zeenimph tot toetuiging van gem: Bodem nog komende te benodigen,’

‘neemt bij deezen de Vrijheid UWelEdele Achtb: en Ed Achtb: eerbiedig te suppliceeren, de vorengem: Equipage Goederen, ingevolge de Conditien, waarop voorn: Schip is verkogt aan hem van ‘t ter rheede leggend Schip de Catharina Johanna onder behoorlijke taxatie te willen laaten extradeeren’

’/: onderstond:/ ‘T Welk doende &:a’

’/: was getekend:/ H: J: Fherszen.’

Zo is beslooten derCapitains ter Zee Willem Udemans, en Franciscus Steffers expresselijk te Committeeren omme de door den Suppl:t verzogte zeilen van ‘t afgelegd Schip de Vrouw Catharina Johanna ten overstaan van den Equipagiemeester Cornelis Cornelisz behoorlyk te taxeeren, en aan den Raade op te geeven tot welke prijzen zij vermeenen dat dezelve Zeilen aan den Suppl:t zouden Kunnen worden afgestaan.

De Kapityn Lieutenant der Arthillerie de Vogel en de Lieutenant Piton door den Heere Gezaghebber gecommitteerd geworden zijnde omme te examineeren en te visiteeren zodanige agt Stukken Yzer Canon, als van het in Baaijfals op strand gebragt particulier schip de drie Gebroeders , zyn geborgen, en door den Schipper van evengem: Bodem Jan de Groot aan deezen Raade ten behoeve van de Comp: ter Koop gepraesenteerd, over Hunne verrigting in deeze ingediend hebbende ‘t volgend Rapport.

Aan den Wel Edelen Achtbaaren Heer Johannes Isaac Rhenius Gezaghebber Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien, &:a &:a &:a

‘WelEdele Achtb: Heer!’

‘De ondergeteekende Officieren der Arthillerij door UWelEdele Achtb: expresselijk gecommandeert zijnde, omme exact te examineeren en te visiteeren, agt stukken Yzer Canon, als van ‘t op strand gebragt Particulier Schip de drie Gebroeders leggende in de Baaijfals , hebbe de Eer zeer needrig te berigten.’

‘Dat wij Leeden ons aldaar hebben begeeven, en bevonden hebben dat gem: agt Yzere Canons, sterk verroest, Vol Kringen, en Gallen dus onbekwaam zyn ten dienste der E: Comp: ; zo als in de nevensgaande Lijst te zien is.’

‘Waarmeede gedenken, aan ‘t hoog g’agte bevel van UWelEd: Achtb: pligtschuldig te hebben voldaan laaten wij deezen dienen voor eerbiedig Rapport.’

’/:Onderstond:/’

‘Cabo de Goede Hoop, den 1 DeCember 1792.’

’/: was getekend:/ A: deVogel Piton. Lieut.’

en nadien uit ‘t zelve Rapport is komen te blijken dat de voorsz: agt Canons sterk verroest, vol kringen en Gallen en dus ook onbekwaam komen te zijn om ten behoeve derComp: te worden g’emploijeerd, zo is beslooten de preasentatie van den Schipper de Groot te wyzen van de hand, zullende het hem egter vrijstaan de gem: Canons bij voorkomende geleegendheeden wanneer tot ballast in een van ‘S Comp: retourscheepen zouden kunnen worden g’emploïeerd, te mogen afscheepen en aan zijne Rheeders te consigneeren.

Uit een ingekomen Rapport, van expres daartoe gecommitteerd geweest zijnde Zee Capitains den Raade ontwaard hebbende dat een der Scheepspompen van het Schip de Castor tusschen de 6 en 8 voeten versleeten en vergaan en dus ten eenemaal onbekwaam komt te zijn, zo is verstaan den Equipagiemeester te qualificeeren, zo als derzelve qequalificeerd word bij deezen, aan de evengenoemde Bodem een nieuwe Scheepspomp te verstrekken

De Zeekundige Commissie door den Heere Gezaghebber benoemd ter examinatie van de gebreeken zig [.....] ‘t Schip Macasser bevindende waardoor de inwatering van de Kiel zou weezen veroorzaakt ingedient hebbende het volgend Schriftelijk Rapport.

Aan den Wel Edele Achtbaare Heer Johannes Isaac Rhenius Opperkoopman en Gezaghebber van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &:a &:a &:a.

‘Wel Edele Achtb: Heer!’

‘U WelEd: Achtb: de onderget: Capitains terzee Jan Arnoud Voltelen en Anth: Franciscus Steffers expresselijk hebbende gelieven te committeeren omme met ende benevens den Equipagiemeester deezes Gouvernements Cornelis Cornelisz en geadsisteerd met den baas der Scheepstimmerlieden Mijndert van Eijk zig na boord te begeeven van ‘t thans ontlost ter rheede leggend Comp: Schip Macasser ten einde met de uiterste naauwkeurigheid in ‘t bijweezen van den Capitain dier Bodem Klaas Keuken na te gaan en te examineeren de gebreeken, waardoor de inwatering van dien Kiel werd veroorzaakt, voorts met elkanderen in overleg te treeden, hoedanig dezelve op de menageuste wijze zullen Kunnen worden gerepareerd, en vervolgens van ‘t een en ander aan UWelEdele Achtb: te dienen van Schriftelijk Rapport;’

‘In opvolging van deeze zeer g’eerde ordre hebben de ondergeteekendens zig aan boord van voorm: Bodem begeeven, en hebben de Eer te berigten;’

‘Dat de in waatering hun voor komt te zyn veroorzaakt door ‘t werken van ‘t Schip in de Stormen zo door de Lijff-Water-en breegangnaaden, als de poorten tusschen deks, en daar dat door de Zuiker gesmolten is; Kunnende de geteek:s zo in ‘t ruim tusschen deks, als anderzints in ‘t geheele Schip, geen Balken of Knien vinden, daar iets aan manqueerd’

‘Dat ‘t Schip zeedert eergisteren avond, /: dat is een en een half Etmaal:/ 11 d:m Water maakt, welke inwatering moet komen door een klyn Lek dat niet wel te vinden is,’

‘Dat door ‘t Schip binnen en buiten te breeuwen ende poorten te voorzien, die bodem ter inlading weder kan gereed gemaakt worden.’

‘Verhoopende hiermeede aan UWelEdele Achtb: zeer g’eerde intentie te hebben voldaan laaten de geteek:s deezen dienen voor pligtschuldig Rapport.’

’/:onderstond:/’

‘Cabo de Goede Hoop, den 4 DeCember 1792.’

‘Ten mynen overstaan, /:was getekend:/ C: Cornelisz.’

‘Mij praesent, /:was getek: :/ KLaas Keuken,’

‘Als Gecomitt:s /:was getekend:/ J: A: Voltelen. A: F: Steffers. M:t V Eijk.’

En daaruit gebleeken zijnde, dat door ‘t gem: Schip van binnen en buiten te breeuwen en de poorten te voorzien, ‘t zelve in staat kan worden gesteld wederom eene Lading in te neemen, Zo is verstaan den Equipagiemeester al verder te qualificeeren, deeze reparatien ten allerspoedigsten te bewerkstelligen, ten einde voorsz: Bodem wederom te kunnen doen Laaden en in staat te stellen deszelfs reize naar NederLand te onderneemen.

Door den Capitain Jan David Sluijter voerende ‘t uitkomend Schip S:t Laurens , bij zyn arrivement alhier gerapporteerd zijnde dat zig aan eenige rondhouten van die Bodem verscheidene defecten kwamen te bevinden, is almede door tot de examinatie van die defecten, expres gecommitteerde Zee kundigen ingedient ‘t volgend Rapport.

Aan den WelEdele Achtbaare Heer! Johannes Isaac Rhenius Opperkoopman en Gezaghebber van Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a.

‘WelEdele Achtb: Heer!’

‘De onderget: Capitains ter Zee Nicolaas Acker en KLaas Keuken, expresse gecommitteerd zijnde omme, geadsisteerd met den Baas der Scheepstimmerlieden, Meijndert van Eijk, zig naar boord te begeeven van ‘t alhier g’arriveerd Comp: Schip S:t Laurens , en aldaar ten overstaan vanden Equipagiemeester deezes Gouvernements, Cornelis Cornelisz, te examineeren de gebreeken, die zig Koomen te bevinden aan twee Marsz: rhaas, drie bramrhaas, en Zeeven Lijzyls spieren van dien Bodem.’

‘Zo, hebben de geteekendens ingevolge die ordres zulks verrigt, en in ‘t bijweezen van den Capt: van voorm: Schip Jan David Sluijter, bevonden;’

‘De Groote marsz:rhaa op een derde dwars aff, De Voormarsz: rhaa, op de reize gebroken, daarna tot een bramrhaa gebruijkt, en als zodanig meede gebrooken.’

‘De groote Bramrhaa, aan drie Stukken, waarvoor de waarloose marsz: rhaa is gebruikt; de Voorbram rhaa in de midden dwars af,’

‘Zullende ‘t Schip S:t Laurens overzulks noodzakelijk moeten dienen te werden voorzien, van’

‘Kunnende de groote bram rhaa die thans op is, en te dun werd bevonden, ter waarloo dienen, ‘t zij voor een Spier, of daar dezelve toe gebruikt is geworden’

‘De ondergeteekendens verhopen hiermede aan UWelEdele Achtb: zeer g’ eerde ordres te hebben voldaan, en laaten deezen dienen voor pligtschuldig Rapport.’

’/:onderstond:/’

‘Cabo de Goede Hoop den 5 DeCemb: 1792.’

‘ten mynen overstaan, /:was getekend:/ C: Cornelisz,’

‘Mij praesent, /:was getek:d / J: D: Sluijter’

‘Als Gecomitt:s /:was getek: N: Acker KLaas Keuken M:t V: Eijk.’

en is ten einde ‘t gem: Schip S:t Laurens in staat te stellen van hier te kunnen vertrekken, bestgedagt den Equipagiemeester Cornelis Cornelisz alwijders te gelasten die Bodem van een groote Marsz: Rhaa, Een groote Bram Rhaa, een Voorbramrhaa, en drie Lijzijls Spieren, te voorzien.

Voorts is op ‘t deswegens door den oppermeester van ‘t Schip Gouda , Johan Fredrik Saenger bij requeste gedaan verzoek aan hem gepermitteerd, om in deeze zijne qualiteit als overCompleet met het Schip S:r Laurens naar Batavia te mogen vertrekken.

Hierop is geleezen de Requeste van Carel David Hassner Botteliersmaat in ‘S Comp: Dispens alhier, verzoekende om reedenen by de gemelde requeste vermeld dat aan hem mogte worden vergund met een der Retourscheepen onder afgesz: gage met behoud van praemie te mogen repatrieeren, en met zig vrij van Transport en kostgeld meede te neemen zyne huisvrouw en twee kinderen waar vande eene 7 en de andere 5 Jaaren oud komt tezijn.

Waarover gedelibereerd zijnde, is goegevonden en verstaan den Suppl:t ingevolge de ordres der E: Comp: te permitteeren, zo als hem gepermitteerd word by deezen, behoudens zyne gage en gepermitteerde Kist te mogen repatrieeren, zo meede om zijne huisvrouwe en twee kinderen met zig te neemen mits daarvoor ‘t ordinair transport en Kostgeld om op de overloop gelogeerd en getracteerd te worden, betaalende, werdende zijne verdere en overige verzoeken geweezen van de hand.

Laatstelijk is geleezen het onderstaand Request door den Burger Gerrit Hendrik Catenbrink, aan deezen Raade ingedient.

Aan den WelEdele Achtbaare Heer! Johannes Isaac Rhenius! Gezaghebber deezes Gouvernements, & & &, benevens de verdere Wel Edele Achtbaaren Heeren Raaden van Politie.

‘Wel Edele Achtbaare Heer! en WelEdele Achtbaare Heeren!’

‘Geeft met verschuldigden eerbied te kennen UWelEdele Achtb:s zeer needrige Dienaar den Burger Gerrit Hendrik Catenbrink.’

‘Dat hij Suppl:t op den 16 November 1779 op zijn deswegens gedaan verzoek van den toenmaligen Gouverneur M:r Joachim van Plettenbergh, ende door gunst van UWelEdele Achtb:s verkreegen heeft zeeker Erf, genaamd Vreedenburg , gelegen in ‘t Land van Waveren , bij den weg, even aan deeze zijde der breede rivier , zijnde het Land, waar dit Erf komt te staan, een ingetrokkene Leeningsplaats, eertyds bezeeten door zeekere Jan Kroone, ende tot een weide voor de reizigers vrijgelaaten, van welk Erf den Suppl:t ook op den 1 October 1786 behoorlijke Caart en Erfgrondbrief verkreegen heeft.’

‘Dat ‘t inmiddels gebeurd is, dat den Suppl:t weegens zeekere affaires genoodzaakt geworden zijnde, een tour na de Colonie Graaff Reinet te doen, voor zijn vertrek behoorlijke ordre op zijne huishouding gesteld heeft, ende op voorseide Erf, als opziender en Knegt geplaats, een perzoon in naame Jan Goeman, met Last de Reizigers als voorheen te gerieven, ende te helpen, met al het geen zy aan hunne Wagens zo aan Smits als wagenmakers werk begeerden gerepareerd te hebben.’

‘Dat de Suppl:t genoodzaakt zynde uit hoofde van voorkoomende obstaculen in opgem: Colonie Graaff Reijnet langer te vertoeven, als hij voorneemens is geweest, nu eerst voor circa 14 dagen, van daar alhier geretourneerd is, en tot zijn uiterste surprise heeft verstaan, dat de opstal van zijn voorm: Erf door den Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch per publicque Vendutie voor een Somma van 120 Rd:s is verkogt geworden.’

‘Dat den Suppl:t volkomen ignorant zijnde, wat tog d’ oorzaak en reedenen zijn, waarom men tot deeze verkoping is overgegaan, waardoor hij ten eenenmaale is geruïneerd /: als kunnende des noods bewijzen, dat hem voor dat zelve Erf Zeventien duizend Guldens contant geboden is :/ den Suppl:t inzijne bekommerende omstandigheden te raade is geworden; zig te wenden tot UWel Ed: Achtb: met nedrige beede de voorsz: verkoop te vernietigen, en hem weder in de possessie van zyn Erf te stellen, ‘t welk hij op een wettige wijze, heeft verkreegen, dan wel dat ‘t UwelEd: Agtb: behagen, Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch te demandeeren deezen aan den Suppl:t te verleenen Copia van ‘t geen hem ten laste mogte zijn gelegd, ten einde de Suppl:t hier door in staat gesteld worde zyne onschuld ofte verantwoording te kunnen aantoonen en doen.’

’/:onderstond:/’

‘’T welk doende &:a /was getek:d:/ G: H Catenbrink’

’/:in margine:/ overgegeeven in Rade van Politie den 18 September 1792.’

Over welk request rijpelijk gedelibereerd en daar bij nagezien zynde de Resolutie deezer tafel van den 29 Juny d’ A:o 1787, waarby den Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch zyn g’ auctoriseerd geworden om de opstal van ‘t Erf in quastie publicq te verkopen, mitsg:s alle de Stukken tot deeze zaak relatie hebbende; Zo is beslooten bij voorsz: Resolutie van den 29 Juny 1787, en waaraan door Landdrost en Heemraden van Stellenbosch behoorlijk is voldaan, te blyven persisteeren, en overzulks ‘t verzoek van den Suppl:t te wyzen van de hand; gelijk ‘t zelve van de hand geweezen word by deezen.

Eindelijk is nog op een Eisch van benodigtheden voor ‘t Schip S:t Laurens door den Capitain van dien Bodem Jan David Sluijter ingediend, goedgevonden, dezelve te stellen in handen van den Equipagemeester om des nodig overdeelende, de gevraagde Articulen te verstrekken.

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd, in het Casteel de Goede Hoop. Ten dage en Jaare voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l seCret

C. 210, pp. 159-194.

Vrijdag den {17921214} 14 DeCember 1792.

S Voormiddags alle praesent.

Ingevolge d’ advertentie aan ‘t Publicq gedaan, dat men heden zoude procedeeren om na de Conditien, en Voorwaarden welke daarvan bij de resp: Bodems ter visie en Lecture van een ygelyk zyn gelegd geweest, de Leverantie van ‘t benodigt- brood, BisCuit en Meel zo voor ‘S Comp: ommeslag ten deezen Gouvernemente, als voor de passeerende Scheepen aan de minst eisschende aan te besteeden, voor de Raadzaale, by een gekomen zynde eene meenigte op de voorsz: affaire speculeerende Perzoonen, zo wierden ter bepaalden uure na Klokken geklep en uitroepinge van den Bode, de deuren der gem: Raadzaale opengeslooten, en de Gegadingdens binnen gelaaten, als wanneer aan dezelve niet alleen distinctelyk de voorsz: Conditien zyn voorgeleezen, maar hun teffens ook bij herhaalinge kennisse is gegeeven, dat ingevolge uitdrukkelyke begeerte en Last van Heeren Commissarissen Generaal, bij hoogstderzelver Missive van den 30 November Jongstl: aan deeze Regeering mitsg:s t’ zedert ook bij monde aan den Heere Dispencier g’expresseert, gelyk zijn Ed: zulks bij ‘t aangaan der Vergadering aan den Raade is komen te bedeelen de voorsz: te doene aanbesteeding geen effect zoude sorteeren zo wanneer de aanbiedingen niet favorabel en voordeelig genoeg mogten werden bevonden, maar dat men in zulken gevalle de Bakkerij S’Comp: weegen aanhouden en met het Bakken, als vooren continueeren zoude; dat ook de Liefhebbers zouden behooren verdagt te weezen dat den aanneemer ‘t Meel en Koorn, ingevolge de bepalingen bij de bovengeciteerde Conditien voorkoomende aan hem te Cedeeren, tot geene andere eindens hoegenaamd, zoude vermogen te gebruiken, of aan te wenden, als tot zyne Leverantie aande Comp: nog ook op de aan hem af te Staane Moolen ingevalle de geprevilegieerde Bakneering drijft, eenig Meel voor deeze zyne partic:n Bakkerij te doen maalen, alles op de verbeurte eener boete van 50 Rd:s te verdeelen de helft voor den fisCaal ende wederhelft voor de Burger Cassa ende zulks ter voorkoming van ‘t nadeel dat anderzints aan de Pagters van ‘S CoLonies dwangmolens, en bij te rug kaatsing ook aan de inkomsten der evengem: Burger Cassa zoude werden toegebragt; dog dat ‘t hem aanneemer daar en tegen zoude vrijstaan, op de zelve zyne moolen wel voor anderen te mogen schrooden en maalen, mits daartoe alvorens van een der voorsz: Pagters van ‘S Colonies dwangmolens permissie verkreegen, en de voorsz: permissie aan den Secretaris of Scriba der Burgerij vertoond hebbende de alzoo aan hun g’exhibeerde permissie briefjes dier Pagters na de bepalingen daarvan zijnde, of voor gezien zal moeten onderteekenen, en daarvan registratie houden of met behouding derzelve tegens andere verwisselen.

Na welk een en ander geprocedeert zynde tot de opneeming der aanbiedingen welke de onderscheidene Liefhebbers kwamen te doen, zo voor de Leverantie van ‘t benodigt brood, meel en bescuit alhier aan de Hoofdplaats alleen, als voorde Leverantie zo hier als in Baaifals te zamen genoomen, heeft ‘t den Raade dan ook mogen gebeuren dat bijzonder genoegen te smaaken dat ‘t laagste bod voor de Caap en Baaijfals te zamen genoomen, door den Burger Brandmeester Arend van Wielligh gedaan, verre beneden haare verwagting is gevallen op den zeer geringen prijs van 18 duijten voor elk brood van 4 Ponden wigts, mitsg:s 1 Rijxd:s en 43 Stv:s voor de 100 lb BisCuit en Vier Schell: voor een gelyke quantiteit meel

En nadien bij een overslag van de winst welke ingevalle men ‘t Contract op dit bod kwam aan te gaan, daaruit voor de Comp: zoude proflueeren is komen te blijken, dat daar bij als dan zoude werden geprofiteert ruim vieren twintig Duijzend Guldens, indische valuatie, gelijk nader blykt uit de voorsz: bereekening zelve hier onder g’insereerd.

Volgens de Calculatie Van den Heere van Reede Van Oudsthoorn aan Heeren Commissarissen Generaal gesuppediteerd was de gissing dat de aanbesteeding der voorschreeve Leverantie de E Comp: zoude doen uitwinnen een bedraagen van	Rd:s 3308:12:-:
Bij die bereekening was de prijs waarvoor men veronderstelde dat een Brood van 8 lb zoude werden aangenoomen 5 1/2 Stv:s dan, 't aanbod nu Zynde om elk brood van 4 lb te leveren tegens 2 1/4 Stv:s zo werd hierdoor wanneer men de Consumptie steld op 160'000 brooden a 8 lb boven die bereekening op dit ArtiCul geprofiteerd	d:o 3333:16: -:
In de voorsz: calculatie was de BisCuit gesteld op 3 Rd: de 100 lb:e de aanbieding om 't zelve te leeveren daar en tegen nu zynde Rd:s 1 en 43 Stv:s maakt zulx insgelijks op dit articul een verlies op 100'000 lb gereekend een voor deelig onderscheid van	Rd:s 1104:8:-:
Hierby gereekend 't onderscheid in de prijs op 25000 lb Meel welke men grosso modo reekend in een rond jaar benodigt te zijn, welk meel volgens de calculatie van den Heer Van Reede Van Oudtshoorn in computatie is gebragt a Rd:s 1 2/3 de 100 lb, dog nu ter leevering werd aangebooden voor Slegts 1/2 Rd:s en gevolglyk een groter profijt aanbrengd van	d:o 291:32:-:
Zo bedraagd het Een met het ander genomen, De geheele winst	Rd:s 8037:20:-:
ofte gelijk hier boven is gezegd ruim ƒ24000: Ind: Val:

Volgens de Calculatie Van den Heere van Reede Van Oudsthoorn aan Heeren Commissarissen Generaal gesuppediteerd was de gissing dat de aanbesteeding der voorschreeve Leverantie de E Comp: zoude doen uitwinnen een bedraagen van	Rd:s 3308:12:-:
Bij die bereekening was de prijs waarvoor men veronderstelde dat een Brood van 8 lb zoude werden aangenoomen 5 1/2 Stv:s dan, 't aanbod nu Zynde om elk brood van 4 lb te leveren tegens 2 1/4 Stv:s zo werd hierdoor wanneer men de Consumptie steld op 160'000 brooden a 8 lb boven die bereekening op dit ArtiCul geprofiteerd	d:o 3333:16: -:
In de voorsz: calculatie was de BisCuit gesteld op 3 Rd: de 100 lb:e de aanbieding om 't zelve te leeveren daar en tegen nu zynde Rd:s 1 en 43 Stv:s maakt zulx insgelijks op dit articul een verlies op 100'000 lb gereekend een voor deelig onderscheid van	Rd:s 1104:8:-:
Hierby gereekend 't onderscheid in de prijs op 25000 lb Meel welke men grosso modo reekend in een rond jaar benodigt te zijn, welk meel volgens de calculatie van den Heer Van Reede Van Oudtshoorn in computatie is gebragt a Rd:s 1 2/3 de 100 lb, dog nu ter leevering werd aangebooden voor Slegts 1/2 Rd:s en gevolglyk een groter profijt aanbrengd van	d:o 291:32:-:
Zo bedraagd het Een met het ander genomen, De geheele winst	Rd:s 8037:20:-:
ofte gelijk hier boven is gezegd ruim ƒ24000: Ind: Val:

Zo is, nadat hiervan staande de Vergadering door den Heere Gezaghebber aan Heeren Commissarissen Generaal praeabel bij monde de vereischte kennisse was gegeeven, en haar Hoogedelhedens daarop hadden gelieven goedte vinden den Raade te qualificeeren, de voorsz: zeer voordeelige aanbieding van gem: Van Wielligh t accepteeren, ‘t accoord voor de gementioneerde prijzen dan ook met den zelven geteekend geworden, invoegen denzelven Van Wielligh aanneemer is gebleeven van de Leverantie van ‘t Brood BisCuit en Meel voor ‘S Comp: ommeslag en de passeerende Scheepen zo hier aan de Caap als in de Baaifals benodigt, tegens de hier boven gespecificeerde prijzen van 18 duiten voor ieder Brood ter Zwaarte van vier Ponden, mitsg:s Rd:s 1 en 43 Stv:s voor de hondert Ponden BisCuit en 4 Schell: voor een gelijke quantiteit Meel, met dit speciaal beding van de zijde van denzelven aanneemer, dat ‘t hem zal zyn gepermitteerd, gelyk hem uitdrukkelijk op speciale Last en begeerte van Heeren Commissarissen Generaal voorm: gepermitteerd werd bij deezen, ten zijnen byzonderen profijte ook de particuliere Bakneeringe ten gerieve zo der Ingezeetenen in Baaijfals woonende, als der Scheepen van vreemde Natien welke aldaar zullen mogen koomen aan te Landen, in de Bakkerije welke hem in gem: Baaijfals is afgestaan geworden te mogen drijven, met ende benevens de verdere bewoners dier Baaij, zullende ten blijke daar van aan meerm: Van Wielligh Extract uit dit besluit werden afgegeeven aan den Heere Rezident der Baaijfals Christoffel Brand ten einde te strekken tot Zyn Ed: in formatie.

En nadien nu door dees aanbesteeding der leverantie van ‘t brood tot ‘S Comp: ommeslag benodigt, voor ‘t vervolg ten eenen maal nodeloos is geworden den ommeslag van bediendens en slaven, dewelke ‘S Comp: weegen tot de bakkerij, zo hierals in de Baaijfals heeft moeten werden aangehouden, is dan ook alverder goedgevonden en dienvolgens beslooten, met Ult:o deezer lopende maand December finalijk te congediëeren den Molenaar van de voorsz: gecedeerde oud Water Molen, benevens alle de Backers, ten welken einde in de optie dezer Lieden /: als tegen hun wil en dank werdende afgedankt:/ zal werden gelaten, om of onder afgesz: gage alhier te mogen verblyven mits betalende in zulken gevalle de recognitien daarvoor bepaald, nagelange zij hun verbonden tyd al of niet hebben uitgedient of wel van hier naar Indien dan wel naar het Vaderland te rhijsvorderen, nadat zij daartoe in de termen vallen; terwijl daar en tegen de Slaven tegelijker zullen moeten werden te rug gezonden naar de Loge, omme aldaar tot dat door deezen Raade daaromtrent anders zal zijn gedisponeerd, aan de gemeene werken ten arbeid gesteld te werden.

Hierna behaagd het den Heere Gezaghebber den Raade te bedeelen, dat vermits ‘t ter rheede leggend Schip ‘t Duifje bij deszelfs afvaardiging uit Nederland is geprojecteerd geworden met Vragtgoederen van particulieren belaaden directe wederom van hier te repatrieeren, en bij Heeren Commissarissen Generaal geene reedenen waren gevonden, om in de voorsz: Dispositie der Heeren Meesteren, eenige verandering te maaken haar hoog Edelhedens mitsdien dan ook hadden gelieven te ordonneeren, dat dien Bodem ter gepasten tijd alzo belaaden naar Nederland zoude moeten werden te rug gezonden, zo is, ten einde het publicq in tijds van dees dispositie de nodige Kennisse te doen draagen, op dat de geenen die van de gelegendheid ter verzending eeniger Goederen gebruik zouden willen maaken, zig zouden kunnen aandienen, en intusschen de voorsz: hunne Goederen in gereedheid doen brengen, op voorstel van welopged: Heere Gezaghebber, goedgevonden en dienvolgens beslooten van den voorsz: geprojecteerden aanleg van ‘t Schip ‘t Duifje naar Nederland met den eersten de nodige advertentien te doen aanplakken; zullende degenen die genegen mogten zijn eenige Goederen met voorsz: Bodem op vragt te verzenden daarbij teffens werden gewaarschouwd dat zij gehouden zullen weezen, na zig diendwegen by Requeste aan deezen Raade te hebben g’addresseerd, uitterlijk voor ‘t afloopen deezer Maand, zo ten Negotie Comptoire als by den Equipagemeester op te geeven de quant-en-qualiteit dier Goederen, waarvan hun de verzending is geaccordeert, gelijk ook de groote der Kisten, Kassen, Vaten en andere Volumes, welke dezelve Goederen komen te contineeren, ten einde men daardoor in Staat moge werden gesteld, vroegtijdig over alle de voorsz: verzoekers een billijke reparatie te kunnen doen slaan, om een ijder naar proportie van de quantiteit der bij hem opgegeeven Goederen gelijkelijk te kunnen doen deelen, in de generaale hoeveelheid van Goederen, welke naargelange der ruimte in ‘t Schip aangenomen in behoorlijk in ‘t zelve afgeladen zal kunnen werden.

Vervolgens ter tafel gebragt ende geleezen zijnde twee Missives door de resp: Landdrosten van Stellenbosch en Zwellendam , aan dezen Rade geschreeven, waarbij dezelve zig omtrend de Keuse door Hun ingevolge ‘t gerequireerde by Resolutie van den 6 November jongstl: nopens de door Heeren Commissarissen Generaal voorgestelde middelen van dedomagement voor ‘t thans bij hun bekostigd werdend onderhoud der Paarden voor de ordonn: Ruijters hunner districten in maniere als volgd Komen te verklaaren.

Aan den WelEdelen Achtbaren Heere Johannes Isaac Rhenius! Gezaghebber Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien, &: &: &: benevens den Edelen Achtb: van politie, aldaar:

‘WelEdele Achtbaare Heer! en Edele Achtbaare Heeren!’

‘Haar Hoogedelhedens de Hoog Edele Groot Achtbaare Heeren Commissarissen generaal, ingevolge een Extract Resolutie van UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: de dato 9 deeser, bij den onderget: den 21 daaraan ontfangen, onder anderen hebbende gelieven te bepaalen; dat bij aldien den Landdrost van Zwellendam boven ‘t gebruik van de plaatsen het Ziekehuis en de Diptka , mits voor laatstgem: recognitie penningen betalende praefereeren mogte ‘t genot van de door UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: toegelegde, en door welopgem: Haar hoog Edele Groot Achtb: g’approbeerde Som van Rd:s 275 Jaarlijks, en ‘t gebruik van laatstgem: plaats de Diptka om daarvoor de paarden van de ordonn: Ruiters tot zynen Drostdijen gehorende te bezorgen en te onderhouden, als dan aan den onderget:n is overgelaaten om de ten voorm: einde, aan hem meede toegelegde Rd:s 275:- jaarlijks te blyven genieten of te hebben het gebruik van de plaats het Ziekenhuis mits zig hierover binnen den tijd van veertien dagen te expliceeren, en dat de door de ondergeteek: te doene keuse zal moeten strekken tot een vaste Cijnosure voor zyne Succeseuren; zo neemt den ondergeteek: de vrijheid aan UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: op ‘t nedrigst zig hieromtrent in diervoegen te expliceeren, dat waartoe voorsz: Landdrost van Swellendam zig ook verklaare, de onderget: bereid is de voorsz: Rd:s 275:- Jaarlijks te accepteeren, in steede van de voorsz: plaats het Ziekenhuis slegts in gebruik te mogen hebben; alleenlijk UWelEdele Achtb: en Ed: Achtb: op ‘t eerbiedigst verzoekende, dat alle Brieven en andere Papieren van wegens UWel Ed: Achtb: en Ed: Achtb: aan meergem: Landdrost van Swellendam gericht, in ‘t vervolg gelijk bevorens direct van de Caap, en niet gelijk nu zedert twee jaaren door den onderget: van hier derwaards worden afgezonden; want hiertoe behalven de betaling voor ‘t nodige voeder aan de op de route derwaards woonende opgezeetenen, alleen twee Paarden jaarlijks vereischt worden, zo als de ondergeteekende Zulks bij eige ondervinding met de meeste zekerheid kan bepaalen.’

‘De ondergeteekende verhopende UWelEdele Achtb: en Ed: Achtb: in zijne gedaane betuiging genoegen, en zyn verzoek in gunstig regard zullen gelieven te neemen, gebruikt de vrijheid van zig met de meeste eerbied te onderschrijven, als’

’/:onderstond:/’

‘Wel Edele Achtbaare Heer! en Edele Achtbaaren Heeren! UWer WelEdele Achtbaare, en Edele Achtbaarens, ootmoedige en zeergehoorzame Dienaar.’

’/:was getekend:/ H: L: Bletterman’

’/:in margine:/ Stellenbosch den 28 November1792.’

Aan den Wel Edele Achtbaare Heer, Johannes Isaak Rhenius! Gezaghebber benevens den Wel Edelen Achtbaaren Politicquen Raade.

‘Wel Edele Achtb: Heer! en Edele Achtb: Heeren!’

‘De onderget: Landdrost der Colonie Swellendam , uit UWelEdele Achtb: en Ed: Achtb: g’eerde Missive van den 6 deezer bij hem op den 12 ontfangen, hebbende mogen ontwaaren, hoe hun Hoogedelhedens, de alhier aanweezende Hoog Edele Heeren Commissarissen op een deswegens aan Hoogstderzelver gepraesenteerd supplicq nu door over alvorens te hebben ingenoomen de Consideratien en Berigt, van deeze Edele Achtbaaren Raade in deezer wegen hebben gelieven te disponeeren dat aan hem in deszelfs Keuse zoude worden gelaaten om behalven de toegelegde Som van Rd:s 275: om daarvoor de Paarden voor zijne ordonn: en alles Jaarlijks te moeten onderhouden, nog daar en boven zonder recognitie werde gecedeert, ‘t gebruik van de Plaats de Diptka of wel dat aan hem werde gegeeven het gebruik van de plaats het Ziekenhuis , mits in dat geval afziende zo wel van de voorsz: Som van Rd:s 275: Jaarlijks als van de remissie van de voorsz: plaats de Diptka omme de Keuse door d’ondergeteek: in deeze te doen vervolgens te doen strekken tot eene Cynosure voor alle deszelfs successeuren in der tijd en gevolglyk of de plaats de Diptka met een jaarlijks Schadeloosstelling van Rd:s 275:- of wel de plaats ‘t Ziekenhuis zonder eenige schadeloosstelling in gelde voor altoos aan de Landdrostdije van Zwellendam te worden gehegt, met last zig hier op na receptie deezer hunne Hoog Edelhedens dispositie aan UWelEdele Achtb: en Ed: Achtb: te decideeren, gebruikt hij de vrijheid aanvankelyk en met gepasten eerbied te remarqueeren.’

‘Dat, wanneer in UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: Vergadering van den 13 deCember des verlopen Jaars 1791, op de ingediende consideratien van den Heere Christoffel Brand, door Hoogstdezelve tot dat einde geCommitteerd geworden, is geresolveerd ‘S Comp: Post de Rietvalleij aan de Buffeljagtsrivier geleegen in ‘t openbaar aan de meest biedende te verkopen, en de plaats de Diptka voorheen tot een legplaats bij gem: Post gehoorde hebbende, tegens de ordinaire recognitie van 24 Rd:s- ‘S Jaars in leening te geeven, aan de geenen die daar om zal komen te verzoeken, de ondergeteek: uit kragte van de gunstrijke dispositie der illustre Vergadering van XVII:en vervat bij gevenereerde aanschrijvens van den 3 December 1783 waarbij Landdrosten is gepermitteerd plaatse in leening te mogen bezitten zig dadelijk op de bekomene informatie bij welopgem: Heer Gezaghebber heeft g’addresseerd met verzoek de gem: plaats de Deptka op de hiervoren gem: Voorwaarde in leening te mogen hebben, waarin zyn WelEd: Achtb: gracieuselijk heeft gelieven te bewilligen met aan hem in diervoegen op den 5 Januarij daaraan t’ expedieeren eene ordonn: op den gebruikelyken voet.’

‘Dat hij egter uit den inhoude der voorm: g’eerde Missive heeft ontwaard hoe hunne hoog Edelhedens in ‘t begrip schijnen te verseeren, dat de gem: plaats de Deptka aan den ondergeteek: niet als partiCulier en op ‘t fundament, en g’obtineerd voorregt; by de hiervoren vermelde Resolutie der illustre Vergadering van Zeeventhienen, vervat, op ordonn: is verleend, maar in zijn qualiteit als Landdrost van Zwellendam , om dezelve in der tijd aan zijne Successeuren te moeten cedeeren, zonder dat de kosten die hij verpligt is tot ‘t extrueeren, van de noodige gebouwen op dezelve, om daarvan eenig gebruik te hebben, te moeten impendeeren op eeniger hande manier aan hem worden vergoed.’

‘De onderget: neemt derhalven nedrigst de vrijheid UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: te Suppliceeren, hun hoog Edelehedens hieromtrend te willen desabuseeren, alzo hij onder g’eerde welduiding vermeend, dat ‘t anderzints eene groote hardigheid voor hem zal moeten zijn wanneer hij nu moet ondervinden, dat bij de aan hem destijds verleende vergunning der meerm: plaats de Deptka een misverstand heeft plaats gehad, waardoor hij, gezweegen van de overige Landdrosten der buiten districten zelf niet eens met de Secretarissen dier Coloniën in een en ‘t zelfde voorregt zoude mogen deelen.’

‘De onderget: zig als nu op de vorengem: praesentatie met opzigt tot ‘t gebruik van de plaats het Ziekenhuijs mits als dan afziende van de aan hem toegelegde Som van Rd:s 275:- zullende decideeren, gebruikt de vrijheid bj deezen te declareeren; dat hij na rijp beraad heeft ingezien, dat de keus door hem hier in te doen meer tot nadeel dan tot voordeel zoude strekken, alzo de gem: plaats ruim tien Uuren van zijne drostdije geleegen zijnde hij zig by gebrek van eigen toezigt weijnig nut van dies gebruik kan beloven, dewijl hij daar en boven zig op nieuw in de noodzakelijkheid zou gebragt zien meerder volk en noodwendigheden te moeten aanschaffen, waartoe hij zig in zijne tegenswoordige omstandigheeden, geheel buiten staat komt te bevinden;’

‘Weshalven hij zig genooddwongen vind UWel Edele Achtb: en Ed: Achtb: onderdanigst te verzoeken zo ‘er dan met geen mogelijkheid middelen Kan worden uitgedagt; om hem in zijn bekrompen bestaan te hulp te komen en zijne revenuen ten minsten eenigermale gelyk te stellen met die van den Stellenboschen Drost hem dan Simpel te laaten behouden, de thans door hem genoten wordende Jaarlijkse toelage van Rd:s 275:-‘

‘Hij neemt de vrijheid na zijn persoon en famille in UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: gunstrijke protectie te hebben aanbevoolen zig met verschuldigt respect te teekenen.’

’/:onderstond:/’

‘WelEdele Achtbaare Heer! en Edele Achtbaare Heeren!’

‘UWerWelEdele Achtb: en Ed: Achtb:s Zeer onderd: en gehoorsz: Dienaar.’

’/:was getekend:/ A: A: Faure’

Zo is na deliberatie verstaan, dat vermits uit de gem: Missive komt te blyken dat beide de voorsz: Landdrosten hebben gepraesenteerd te blijven genieten de bereids aan hun toegelegde Somma van 275 Rd:s om daaruit ‘t voorsz: onderhoud voor de Paarden der ordonn: Ruiters te vinden, liever dan onder de voorgestelde conditien en bepalingen gebruik van de plaats het Ziekenhuis te maaken, mitsdien dezelve plaats het Ziekenhuis als nu ingevolge Haar Hoog Edelhedens ordre aan de meest biedende zal moeten werden verhuurd, wiensvolgende dan ook teffens is beslooten, van voorm: Landdrost van Zwellendam Anthonij Alexander Faure, in qualiteit als Commissaris over ‘S Comp: over de Berg geleegene Posten te requireeren, gelyke van den zelven gerequireerd werd bij deezen, met den eersten te formeeren en aan deezen Rade in te Zenden zodanig concept van Conditien en Voorwaarden, als waarop hij zal vermeend de voorsz: verhuuring der gementioneerde plaats het Ziekenhuis ten meesten voordeele der E: Comp: tezullen Kunnen geschieden, met opgave teffens van den best geschiksten tijd, om daartoe te Kunnen doen procedeeren, ten einde den Raade daar door in staat moge werden gesteld, zodanige finale bepaalingen te maaken als zij in deezen zal vinden te behooren.

Dan vermits den voorm: Landdrost van Swellendam bij ged: zyne Missive ook onder anderen is komen te vertoonen, hoe zeer ‘t voor hem ten uittersten hard is, door Haar Hoog Edelhedens voorsz: dispositie in de verpligting zyn gebragt, om bij vervolg van tijd aan zijne Successeuren in vrugtgebruik te moeten overbrengen de plaats de Deptka dewelke hij niet als Landrost ten gerieve der Drostdije, maar in de voorsz: betrekking voor zijn eigen particulier voordeel en profijt in leening heeft verzogt met bijgevoegde instantie, dat het dezen Raade dierhalven mogte behagen hoogstdezelve Haar Hoog Edelhedens, te desabuseeren, nopens het verkeerd begrip, waarinne zig hieromtrend schynen te bevinden, alzo hij anderzints niet alleen niet eens met de resp: Secretarissen der buitendistricten zoude deelen in een voor regt, waarvan zij neevens de Landdrosten der overige CoLoniën jouïsseeren maar ook zoude moeten verliezen alle de onkosten g’impendeerd tot het extrueeren der nodige gebouwen op de gem: plaats, om van dezelve eenig gebruik te kunnen hebben, en dat ook den Landdrost van Stellenbosch zyne voorsz: gedaane declaratie doet verzeld gaan van ‘t verzoek dat ter vermijding die onkosten welke hij genoodzaakt is te moeten aanwenden om de Paarden langs de route van ‘t nodige voeder te doen voorsien, wanneer nu zints twee Jaaren herwaards in gebruik was geraakt, de brieven van Zwellendam aan hem ter bestellinge wierde g’addresseert, dezelve brieven voorthaan even als voor deezen direct van hier naar derwaards mogen werden g’expedieert; Zo is wyders goedgevonden en dienvolgens geresolveerd van de voorsz: Missive van beide dezelve Landdrosten authenticque Copijen ter speculatie te voegen bij ‘t eerbiedig schrijvens, dat den Raade de vrijheid zal gebruiken aan Heeren Commissarissen generaal te doen afgaan, om haar hoog Edelhedens van de keuse door dezelve Landdrosten gedaan plichtschuldig te informeeren, of t zaake waare dat Hoogstdezelve zouden Kunnen goedvinden inzo verre op het Supplicq van den Landdrost Faure reguard te slaan dat hij de door hem op ordonnantie genomene plaats de Deptka voor zig zelfs moge blyven behouden, mits even en inzelver voegen als zulks tot nog toe door hem is geschied, daarvoor betaalende de gewoone Jaarlijkse recognitie van 24 Rijxd:s, zullende inmiddels met opzigt tot de instantie van den Landdrost Bletterman in zo verre aandezelve werden gedefereerd, dat voortaan de naar Swellendam te rigtene brieven die niet van buiten gewoon aanbelang zijn, of welkers bestelling geen uittersten spoed vorderen van hier directe naar derwaards zullen worden voortgezonden, en alleen de meergewigtige aanged: Landdrost Bletterman ter verdere bezorging werden opgedraagen.

Den Equipagemeester Cornelis Cornelisz, mitsg:s de Capitains ter Zee Jan Arnoud Voltelen en Nicolaas Acker die bij resolutie deezes Raads van den 25 October J: L: met en de beneevens den Baas der Scheepstimmerlieden Meindert Van Eijk benoemd en de gecommitteerd zyn geworden om eene exacte Inventaris te formeeren van al ‘t geen zig in en aan het irreparable bevonden Batavia’s RetourSchip de Catharina Johanna heeft bevonden gehad, en tot de toerusting van dien Bodem is gehoorende geweest, zig van deeze Hunnen Last behoorlyk gequiten en daar van onder overlegging van gem: Inventaris heeden gedient hebbende van Rapport ingeschrifte; Zo is als nu verstaan de voorsz: tot de Vleet en toerusting van ‘t Schip de Catharina Johanna gehoord hebbende goederen zo bij de negotie-als- Equipageboeken deezes Gouvernements ongetaxeerd te doen inneemen, ten einde voor ‘S Comp: ommeslag alhier te werden verstrekt en aangewend, en intusschen, de voorm: Inventaris zelve ter Secretarije te doen Seponeeren.

Verder door den Gezaghebber van ‘t ter rheede Leggend Schip de Castor Arij Smitskam, ingeleeverd zynde een Eisch van zodanige Equipage Goederen als waarvan hij het noodzakelijk oordeeld, dat voorsz: zyne onderhebbende Bodem, werde Voorsien om de geprojecteerde terug rijze naar Nederland te Kunnen aanneemen; Zo is best gedagt en dienvolgens beslooten de gem: Eysch te doen stellen in handen van den Equipagemeester Cornelis Cornelisz met qualificatie en Last gelyk hij daartoe gequalificeerd en de gelast werd bij deezen, daarop aan geciteerde Bodem te laaten verstrekken, al ‘t geen bevinden zal absolutelijk te werden vereischt om dezelve in staat te stellen van de voorsz: te rug ryze met gerustheid te Kunnen onderneemen.

Middelerwijlen is geleezen geworden het onderstaand Request door den Eersten Oppermeester in ‘S Comp: Hospitaal alhier Johannes Leeuwer aandeezen Raade gepraesenteerd.

Aan den WelEdelen Achtbaaren Heere Johannes Isaac Rhenius Gezaghebber, benevens den E Achtb: Politicquen Raad deezes Gouvernements.

‘Wel Edele Achtb: Heer! en E: E: Achtb: Heeren!’

‘Met verschuldigt respect neemt de vrij heid te kennen te geeven UWelEdele Achtb: en Ed: Achtb: nedrigen Dienaar Johannes Leuwer eerste Oppermeester in ‘S Comp: Hospitaal alhier.’

‘Hoe, bij gelegendheid dat door de alhier aanweezende hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal inspectie was genomen van de huishoudelijke directie, welke in het Hospitaal alhier plaats had, aan hoogstdezelve was gebleeken, dat daarin niet wierd g’ observeerd de zindelijkheid en goede ordre, welke hunne hoogedelhedens daarïn wel hadden mogen verwagten; overzulks hadden gelieven goed te vinden, den Suppl:t als aan wien in de eerste plaats het opzigt over dat huis is toevertrouwd te verwijzen in eene amende van Zes Maanden Gage ten prœfijte van de Comp:’

‘Dat hij Suppl:t over deeze dispositie op het gevoeligst is getroffen geweest, te meer daar hij openhartig kan betuigen, dat hy steeds alle zijne vermogens heeft angewend, om zindelijkheid en goede ordre onder de differente bediendens aan ‘t Hospitaal g’affecteerd, te doen betragten, dog dat op ‘t oogenblik van de verschijning hunner Hoog Edelhedens in ‘t zelve, door eenige toevallige omstandigheeden eene confusie en disordre in eenige der appartementen, en onder de g’emploïeerdens plaats had gevonden, ‘t welk oorzaak tot de regtmatige indignatie Hunner Hoogedelhedens met opzigt tot den Suppl:t en zijne Suppoosten heeft gegeeven.’

‘En dewijl den Suppl:t vertrouwd dat hij UwelEdele Achtb: en E: E: Achtb: gedurende den tijd dat hij in dit Gouvernement is g’emploijeerd geweest, door een getrouwe betragting zijner pligten, steeds alle reedenen van genoegen heeft gegeeven, is hij te raade geworden zig bij deezen tot UwelEdele Achtb: en Ed: Achtb: te keeren met humble beede, dat ‘t Uwel Edele Achtb: en E: E: Achtb: gelieve te behagen door hoogstderzelver veelvermogende intercessie bij de Hoog Edele Heeren Commissarissen generaal, tot daarheenen te dirigeeren, dat den Suppl:t goedgunstig worde ontheven van de hem opgelegde belasting van Zes Maanden Gage, waarmeede Zyne Soldijreek: is belast.’

’/:onderstond:/’

‘T Welk doende &:a’

’/:was getekend:/ J:s Leuwer.’

over welk Request gedelibereerd en daarbij in aanmerking genomen zijnde, eensdeels de reedenen welke hij Suppl:t ter zijner verontschuldiging bij brengt, over de door Heeren Commissarissen Generaal bevondene morsigheid in ‘t gem: Hospitaal ten tyde dat Haar Hoog Edelhedens hebben goedgevonden gehad, in hooge perzoon van de huishoudelijke directie in ‘t zelve inspectie te neemen, en ten anderen ook hoe het hoogstdezelve bereids heeft gelieven te behagen, den ter zaake voorsz: gedeporteerd geweest zijnde Opperziekenvader Disandt wederom als zodanig te herstellen; Is verstaan, dat mitsdien, en omdat den Raade reeden heeft zig te mogen Vleijen, met de hoope dat den voorsz: Suppl:t het g’ incurreerd ongenoegen van Heeren Commissarissen Generaal door eene byzondere applicatie en oplettendheid omtrend de uitoeffening der Pligten; zijn ambt raakende zal tragten uit te wisschen, aan deszelfs instantige beede zal werden gedefereerd, wiensvolgende men haar Hoog Edelehedens dan ook eerbiediglyk zal verzoeken gem: Leuwer voor ditmaal wel even en inzelvervoegen als den voorn: Disandt gracieuselyk van de straffe hem opgelegd te willen releveeren en hem gevolglijk te doen ontheffen van de Boete van Zes maanden gagie, waarmede zijne Soldijreek: ter ordre van hoogstdezelve is bezwaard ende belast geworden.

En nadien zig ook nog inzelve voegen bij Requeste aan deezen Raade zijn komen te addresseeren de ondertenoemene Perzoonen, verzoekende zo als bij dezelve hunne Supplicquen breeder is te zien permissie ter verzending van eenige goederen op vragt zo naar Batavia als naar NederLand gelyk ook ‘t vereischte consent ter afscheeping van eenige quantiteiten Meel naar boord der aanweezende fransche en Americaansche particuliere scheepen l’ aimable Josephine en the Favorite , ten einde te strekken ter gedeeltelyke voldoening der goederen met gem: Bodems alhier aangebragt, en na bekomen verlof van Heeren Comissarissen Generaal ontscheept onder conditie dat de betaling vandien in Landsproducten zoude moeten geschieden, Zo is goedgevonden en dienvolgens beslooten aan de gem: verzoekers het navolgende toe te staan - te weeten.

Aan den gezworen, Clerq ter politicque Secretarije Pieter Hendrik Faure, en den Capit Lieut: ter Zee J: Drewis, mitsg:s aan Fredrik Carel Voigt, om op vragt te mogen aflaaden en verzenden, d’ eerstgemelde

Aan den Burger Willem Daniel Hoffman om naar ‘t voorm: fransch Scheepje L’ aimable Josephine te mogen afscheepen

Aan den Burgerraad Hendrik Andreas Truter om een gelyken afscheep te mogen doen van

Laatstelijk is geopend ende geleezen geworden eene staande de Vergadering ingekomene Missive van Heeren Commissarissen Generaal de dato 12 deezer ingerigt ten geleide van een Extract uit de Resolutien ten zelven dage bij haar hoog Edelhedens genomen op een aan Hoogstdezelve door Johannes Steph:s Gous; Hugo van Nieuwkerken; Adriaan Louw A: Z:; Gerrit Hendrik Badenhorst; D G: Verweij en Marten Slabber d’ oude, gepraesenteerde Requeste, houdende verzoek, dat zeeker stuk Lands, /: waarvan bij ‘S Raads besluit van 25 October L: L: breeder is gesprooken:/ door den Oud Heemraad Gerhardus Hendrik Munnik in Leenings Eigendom verzogt, om reedenen bij den voorsz: Requeste g’allegueerd tot geen plaats mogte werden uitgegeeven, maar dat ‘t zelve /: zonder belasting:/ mogt blyven tot wijding vander Supplt:n Vee, zo en in diervoegen als ‘t daartoe tot heden toe was gebruikt geworden

En nadien uit voorsz: Resolutie komt te blijken, dat Heeren Commissarissen Generaal, na ‘t ten dien einde bij hoogstdezelve gerequireert berigt door Commissarissen uit den Raade van Jusitie dewelke ‘t voorsz: stuk Land g’examineerd hebben op den 12 October bevorens aandesen Raade deswegens ingediend, geleezen en teffens gelet te hebben dat de voorn: Supplt:n geene bevoegdheid bezitten om eenig regt te sustineeren; tot ‘t beweiden van ‘S Comp:Territoir verder ofte op eenige andere voet, dan’t zelve aan elk Hunner respectivelijk in leening is uitgegeeven, als meede op ‘t voorkomende bij ‘t voorsz: Rapport van Commissarissen uit den Raade van Justitie, dat zij Commissarissen door de gezamentlyke Gebuuren van ‘t voorsz: Stuk Lands /: zynde de Supplt:n indeezen :/ op ‘t instantigst waaren verzogt, voor Hun bij deezen Raade te imploreeren, om, by aldien de meergem: Plaats aan voorsz: Munnik voor de door hun aangeboden Somme mogt werden afgestaan, daartoe de praeferentie te mogen hebben, en bereid te zijn als dan dezselve Somme aan de Comp: te betaalen; hebben goedgevonden ‘S Raads voorsz: Resolutie van den 25 October J: L: indeeze Zaak genoomen volkomen te approbeeren, dog dat Haar hoog Edelhedens niet te min, om de Supplt:n indeezen zo veel immer mogelijk te gemoet te komen, aan dezelve de vrijheid hebben gelaaten om in steede der betaling van de Somma van Een duijzend Rijxd:s in eens voor ‘t Stuk Lands hier voren gem: Jaarlijks elk aan de Comp: te betaalen Thien Rijxd:s boven en behalven de gewoone recognitie der plaatsen, bij hun in leening bezeeten en in de nabuurschap van ‘t gem: Stuk Lands gelegen, ten dien effecte dat zij als dan exclusive zullen genieten het voorregt om daarvan tot weiding van Hun Vee gebruik te maken, en mits zig daarop expliceerende binnen den termijn bij voorsz: Resolutie van deezen Raade en dato 25 October L: L: gepraefigeerd, terwijl der Supplt:n verder of ander verzoek is geweezen van de hand.

Zo is verstaan, dat ompligtschuldig te doen effect sorteeren de voorsz: dispositie by Heeren Commissarissen generaal genomen het gem: Stuk Lands, waarvan hier boven zo dikwils mentie gemaakt, aan de Supplt:n indeezen, /: daarom verzoekende :/ op de voorsz: Conditien in Leening zal werden vergund zo ten gebruike voor hun zelve als voor de namalige bezitters der plaatse thans bij hun bezeeten werdende mits zij zig egter omtrent de acceptatie, vandien op den voet bij Heeren Commissarissen Generaal bepaald, en hier boven geexpresseerd, binnen d’ expiratie van den daartoe gestelden termijn komen te expliceeren, alzo bij faute vandien ‘t gem: Land als nog navolgens ‘S Raads besluit van den 25 October aan opgem: Munnik voor de door hem aangeboodene Somma van 1000 Rijxd:s in leenings eigendom afgestaan en de gecedeert zal worden.

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, ten Dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l seCret.

C. 210, pp. 195-202.

Maandag den {17921217} 17 DeCember 1792.

bij omvraage alle praesent.

Den Heer Colonel Gordon, aan wien in qualiteit als aangestelden Opperjaagermeester bij Resolutie deezes Jaars van den 1 September Laatsleeden is opgedragen geweest de revisie der ordonnantien Successivelijk op ‘t stuk der Jagt g’emaneerd, en naar wiens observatien vervolgens op den 18 d:o daaraan beslooten is geworden tot de verniëuwing van ‘t placaat van den 21 May 1774 over ‘t voorschr: onderwerp bij deezen Raade g’arresteerd, zo en in diervoegen als dat Placaat t’ zedert ook werklijk met de by zyn Edele opgegeevene ampliatien wederom op nieuw gepubliceert en alomme aangeplakt is geworden, by nadere meditatien hoedanig men in het verleenen der Consent briefjes, waarvan een iegelyk der genegen mogt weesen ter jagt te gaan gedurende den tijd dat deselve vrij en open zal zijn, gehouden is zig te voorsien, best tegens de vernieting van ‘t wild zoude kunnen waaken noodzakelijk g’oordeeld hebbende dat ter berijking van ‘t oogmerk in deezen by nadere ampliatie en interpretatie van ‘t alzo gerenoveerd Placaat van den Jaare 1774 aan het Publicq werde kennisse gegeeven, dat alle en een ijgelik dergeenen die in voegen voorsz: terjagt begeeren te gaan niet zullen vermogen daartoe meerder aanzoek te doen, dan twee maalen ter week yder rijs op eenen enkelen dag gereekend, endat door een ijder van hun per dag ook geen meerder wild zal moogen worden geschooten, dan een Bok, twee Haazen en drie Koppels Patrijzen ofte Phyzanten, /: blyvende nogtans de kwartels, Snippen, Endvogels en Ganzen als Trekvogels zynde, buiten de bepaaling :/ - Mitsgaders dat gelyk de Liefhebbers hier aan de Kaap en in dies proximiteit woonagtig, bij ‘t meerm: placcaat onder de verpligting zyn gelegt, tot onderhoud der aangestelde Koddebeijers in erkentenisse voor ‘t verkreegen verlof te moeten betaalen, 4 Schellingen voor ijder dag dat Zy permissie hebben te moogen Jaagen, ook de geenen, dewelke zij inde buiten districten met ‘er woon g’ etablisseerd bevinden, en daaroor belet werden telken rhijze dat zij inclineeren zig met de Jagt te verlustigen herwaards te Kunnen opKomen om zig van het nodige verlof ofte Consent Briefje, te voorsien, geobligeerd zullen zijn zig te moeten muniëeren van eene generaale permissie voor het geheele Jagt Saisoen almeede onder de expresse bepaling, dat zij niet meer als Slegts twee dagen in elken week zullen vermogen ter jagt te gaan, nog ook geen meerder wild te Schieten, als de bepaling hier boven gemeld, komt meede te brengen, voor welke permissie insgelijks ter Salariëering der voormelde Koddebijers ofte opzigters over de Jagt door de gemelde Liefhebbers zal moeten werden betaald eene recognitie van 6 Ryxdaalders in eens

Zo is dan ook, vermits eenpariglyk is begreepen dat het voorschreeven geproponeerde door den Heere Gordon grotelyks zal kunnen strekken om de vernieling van ‘t wild zo veel te beter teegen te gaan, en voor te komen, op voorstel van den Heere Gezaghebber beslooten, dit een en ander gelyk geschied bij deesen alzo te arresteeren en daarvan dadelijk de nodige advertentie aan ‘t publicq te laaten doen t’ harer informatie en narigt, met kennisgave teffens dat die geenen die bevonden zullen werden gecontravenieerd te hebben teegens de boven gemelde Bepaalingen, zo nopens de quantiteit van het Wild dat door een ijgelik die tot jaagen permissie zal hebben verkreegen; gedood, als nopens de bepaling dat door denzelfden Persoon niets meer als Slegts twee maalen ter week gebruik van de Jagt gemaakt zal moogen werden, zullen zijn vervallen in de Boete by het 19:e ArtikeL van het voorschreeven op den 18 September Laatsleeden gerenoveerd pLaccaat van dato 21 Maij 1774. bepaald; Zullende daarbij zo wel den Fiskaal als de Respective Landdrosten een ijder in den Haaren geordonneerd en aanbevolen werden aan het Voorschreeven gearresteerde behoorlyk de hand te houden, en de overtreeders de welke agterhaald zullen kunnen werden, zonder de allerminste Conniventie ofte consideratie van Perzoon te gebruyken, te bekeuren in de Mulcte, waarvan hier even is gerept.

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l SeCret

C. 210, pp. 203-253.

Dingsdag den {17921218} 18 December 1792.

‘S Voormiddags, alle praesent.

Is na resumptie der Resolutien onder den 14 deezer genomen binnen geroepen geworden den sub dato 11 bevorens nieuw aangestelden vice Praesident en Leeden in het College van Commissarissen van Civile en huwlijkse Zaaken, en door dezelve als daartoe expresselijk g’apppoincteerd zijnde den Eed tot de voorsz: hunne Bedieningen staande afgelegd.

Waarna, in opvolging van ‘t voorsz: besluit van den 11 deezer, volgens d’ usantie, bij diergelijke gelegendheeden gebruikelijk getreeden zijnde ter publicque aanbesteeding van de bij de E / Comp: benodigde Kalk voor de fortificatie werken, waarvan de reparatie en voltooijing ingevolge de daartoe door Heeren Commissarissen Generaal verleende qualificatien moet werden onder handen genomen; Zo is, nadat de Liefhebbers elkanderen een geruimem tijd Lang hadden afgelaaden, op de Conditien en voorwaarden welke daarvan eenige dagen bij de resp: Bodens van Politie ter Lectuure hadden geleegen en nu de Gegadingdens, ook wederom over luijd zijn voorgeleezen geworden, van de Voorsz: Leverantie van Kalk voor de t’extrueerene Fortificatie werken, breeder bij voorsz: Resolutie van den 11 dezer vermeld, aanneemer gebleeven den Burger Alexander van Breda en de zulks teegen negenthien Stuivers, voor ‘t halfaam van 4 Emmers weshalven dan ook dadelijk het contract diendwegen door hem neevens deszelfs Borgen in Raade geteekend is geworden.

Vervolgens heeft ‘t den Heere Gezaghebber gelieven te behagen aan de overige Heeren Leeden te Communiceeren, dat zijn Edele hebbende ontfangen eene partiC: Missive van den WelEd: Achtb: Heere Jan Greeve Raad extra ordinair van Indien, houdende Kennisgeeving van zijn WelEd: apparente verschijning alhier met de Retourvloot dezes Jaars, in qualiteit als Commissaris over dit Gouvernement, en verzoek, mitsdien het Gouvernement in ‘t Casteel tot zijn WelEd: intrek en verblijf, geduurende deszelfs oponthoud in deeze Colonie te willen doen appropieeren, hij Heere Gezaghebber van dit een en ander ouverture hadde gedaan, aan Heeren Commissarissen Generaal voormeld, ten einde te verneemen ofte in hoe verre, mitsg:s op wat wijze Haar Hoog Edelhedens zouden vermeenen best aan de voorsz: begeerte van den Heere Greeve te zullen kunnen en moeten werden gedefereerd, daar ‘t hem Heere Gezaghebber benevens den Raade, niet in de magt stond over ‘t voorsz: Gouvernement te kunnen beschikken, zo lange hoogstdezelve daarvan als nog zelve zouden gebruik maaken. - en dat Haar Hoog Edelhedens daarop haddden gelieven te regereeren, dat zo ‘t geviel dat voorm: Heer Commissaris Greeve aandeezen uithoek mogte koomen te arriveeren, staande hoogstderzelver aanweezen alhier, hij Heere Commissaris zig als dan best mogelijk zoude moeten tragten te doen inleegeren bij dees ofte geene particulier, dewelke daartoe eene convenable wooning en gelegendheid zoude hebben, nademaal Haar Hoog Edelhedens, tot den tijd van hoogstderzelver vertrek toe, begeerden te blyven behouden de disposiie der Gouverneurs Wooningen, zo in ‘t Casteel als in de Tuijn, de twee eenigste welke ‘er thans nog ten gebruike der resp: Hoofdgebieders zullen overig blijven wanneer nu ook effect zal hebben gesorteerd, de aanstaande verhuuring van ‘t buijtengoed Rustenburg aan ‘t Ronde Bosje ; van welk een en ander dierhalven is verstaan dees aanteekening te houden.

Wyders wierd door voorm: Heere Gezaghebber den Raade alverder gecommuniceerd, dat de onlangs per ‘t Schip ‘t Duifje alhier g’ arriveerde drie Zendelingen, van de Broederuniteit in naame Hendrik Marsveld; Daniel Schwinn en Johan Christiaan Kûhnel zig bij zijn Ed: hadden vervoegd en te kennen gegeeven dat zij na zo veel mogelijk onderzogt te hebben, waar zij zig om aande oogmerken van hunne Zendelingschap te voldoen best zouden kunnen ter nederzetten, hun daartoe als een geschikte plaats was te voren gekomen, de Baviaanskloof geleegen aan de Sergeants Rivier , alwaar zig wel eer een Zendeling hunner Broederuniteit heeft opgehouden, en dat zij zyn Edele hadden verzogt hen daartoe provisioneel de nodige permissie te verleenen; dat hij Heere Gezaghebber dit verzoek ter kennisse gebragt hebbende van de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal, hunne Hoogedelhedens hadden gelieven te beveelen dat niet alleen aan ‘t zelve zoude werden gedefereert, maar ook omtrent die Zendelingen alles g’observeerd wat d’ illustre Vergadering van XVII:en by Hoogstderzelver gevenereerde Letteren van den 22 DeCember J: L: ten hunnen opzigte hadden gelieven te ordonneeren, weshalven dan ook ter pligtschuldige voldoening aan die g’eerde beveelen, beslooten is, voorm: Zendelingen te permitteeren, Zo als hen gepermitteerd word bij deesen, omme zig te begeeven naa de Baviaanskloof aan de Sergeants Rivier geleegen, als zijnde een plaats alwaar zig nog niet een Christelijke Gemeente bevind, omme zig aldaar neder te zetten, ten einde de Hottentotten het Euangelium te verkondigen, hen in de Christelijke Leere te onderwijzen, hen indien zij dezelve omhelzen, te doopen, onder hen een Christelijke Gemeente op te rigten, ende Sacramenten toe te dienen; Zullende zij om aan ‘t nuttig oogmerk hunner Zending te kunnen voldoen gerust en ongestoord te moeten worden gelaaten ter plaatse, waar zij zig zullen etablisseeren, en den Landdrost van de Colonie Stellenbosch worden gelast de Veldwagtmeester van dat District te ordonneeren, toe te zien dat aan hen in hunne perzoonen, Goederen of Verrichtingen geen de minste Schaade of hinder werden toegebragt, maar dat veel eer door een ijgelijk zo veel mogelijk werde gecontribueerd tot hunne veiligheid en om alle adsistentie te bieden, zullende dus Extract deezes werden toegezonden aan den Landdrost van Stellenbosch , en een dergelijk Extract worden afgegeeven aan voorm: Zendelingen omme repectivelijk te strekken tot hunne informatie en naricht; en zal laatstelyk de Baas van ‘S Comp: Post de Zoetemelks valleij Marthinus Theunissen, onder wiens bygeleide die Zendelingen vertrekken, worden g’ordonneerd te zorgen, dat zy geduurende de reijze bij de opgezeetenen waar zij zullen passeeren behoorlyk worden ontfangen, en van ‘t nodige verzorgt.

En nadien met ‘t gisteren naar Batavia gerijsvorderd uitkomende Schip S:t Laurens onder anderen meer ook alhier is aangebragt geworden eene Missive door haar Wel Edele Groot Achtb: de Heeren Bewindhebberen van de praesidiale Kamer Zeeland, aan deeze Regeering geschreeven, houdende eenelijk, kennisgeving van de benoeming van Lord Macartnij tot Ambassadeur des Konings van Groot Brittanien bij den Keizer van China , en de apparente verschijning van zyn Lordschap aan deezen Uithoek bij deszelfs passage naar Indien, met bijgevoegde Last om zulx exteerende gem: Ambassadeur te recipïeeren met zodanige honneurs, als men verschuldigd is aan de representant van een Vorst en Natie, waarmeede de Republicq in zo naauwe alliantie staat; zo is verstaan dat om pligtschuldig te voldoen aan dit g’eerd aanschrijvens der praesidiale Kamer, zonder nogtans uit ‘t oog te verliezen het miscontentement dat de illustre Vergadering van XVII:en meermaalen aan deeze Regeering is komen te betuigen over de alte groote staatsie en honneurs, waarmede nu en dan welk eens zyn ontfangen en ingehaald geworden generaals, Gouverneurs, en andere diergelyke hoogestandsperzoonen van vreemde Natien met den eersten te doen ontwerpen, een Concept Ceremonieel voor de receptie van bovengem: Ambassadeur des Konings van Groot Brittanien , gelyk daartoe by deezen werd gelast, den Secretaris deeze Raads, ten einde ‘t zelve concept ingekomen ende geresumeerd zijnde, alvorens te werden gearresteerd, aan Haar Hoog Edelhedens de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal ter approbatie te werden aangebooden.

Middelerwijlen door den Heere Keldermeester Le Suëur en Dispencier Van Reede van Oudtshoorn, aan wien bij besluit van de 16: October L: L: ter handen is gesteld geworden de Memorie van den Equipagemeester Cornelis Cornelisz, houdende deszelfs verantwoording wegens het voorgevallene met ‘t alhier gestrand geweest zijnde Scheepje de Helena Louisa aan Heeren Commissarissen generaal gepraesenteerd, en door Haar Hoog Edelhedens aan deezen Raade gesuppediteerd, ten einde daarop te dienen van Consideratien en berigt omme dezelve Memorie met alle naauKeurigheid te examineeren en na te gaan, in hoe verre de positiven door den gem: Equipagemeester ter zijner verontschuldiging en Justificatie daarbij g’allegueerd, zyn gegrond met betrekking tot hunne bevinding in deezen overgelegd zijnde een zeer ampel Berigt; Zo is na lecture van ‘t voorsz: Berigt beslooten, dat vermits uit ‘t zelve komt te blyken dat welgem: Heere Le Sueur en Van Reede Van Oudtshoorn point voor point hebben opgenomen de zaaken, die bij dezelve Memorie of verkeerdelyk of ook op een gantsch getourneerde wijze zyn voorgedragen, en d’ omstandigheden welk plaats hebben gehad omtrent de wederafwinding van voorm: Bodem de Helena Louisa , dus wederom op nieuw zijn gesteld in een waar dagligt, waartoe zij Heeren zig dan ook best in staat hebben bevonden als zelve gecommitteerd zijnde geweest, om ‘S Raads besluijten, met opzigt tot ‘t evengem: Kieltje in der tyd genomen ter executie te doen Leggen, ‘t welk hun E Ed: in ‘t geval heeft gesteld gehad, van alles zelve oog en oorgetuigen te zijn den Raade zig mitsdien dan ook volkomen met dat Berigt zal conformeeren, gelijk zy zig daarmeede conformeerd by deezen en dat ‘t zelve dienvolgens met gedraging aan dies inhoude onderdaniglijk inCopia authenticq aan Haar Hoog Edelhedens zal werden gesuppediteerd, ten einde in eerbiedig antwoord te strekken op hoogstderzelver hiervoren gementioneerd requisitie omtrend dit onderwerp gedaan.

Zijnde wijders geresolveerd dat ter zelver tyd ook aan Heeren Commissarissen Generaal ter goedkeuring zal werden aangeboden, ‘t ondergeleide van een daartoe dienend Berigt voor eenigen tijd ingekomen en t’ zedert bij de resp: Heeren Leeden des Raads inrondleezing geweest zijnde Reglement voor de Linie en daarbij gehorende Instructie voor den op dees Reconvalescenten Post commandeerenden Officier der Genie door Heeren Regenten van ‘t Hospitaal ingevolge ende ter voldoening van ‘t hieromtrend aan hun E Ed:s Resolutie van den 25 der meerm: Maand October is gedemandeert geworden geconcipieert, zullende de gem: Stukken wederom ingekomen zijnde, het beter beter bestier der Manschappen aan voorm: Linie bescheiden dadelyk met zodanige ampliatien ofte alteratien, als Haar Hoog Edelhedens omtrend dezelve Stukken zullen gelieven te beveelen, werden g’introduCeert.

En vermits men onder ‘t Publicq zo wel als bij de afbetalingen welke zo aande Comp: als van haarentweegen aan particulieren werden gedaan, thans wederom een zodanig groot gebrek aan paijement komt te bespeuren dat men zoals het Spreekwoord zegt, niet meer aan nog van den anderen kan Komen, terwijl intusschen nog een tamelijke voorraad van dat geld in de groote Kassa berustende werd gevonden, waarmeede men zig met die van langzamer hand en Spaarzaamelijk in circulatie te brengen, uit dees verlegendheid zoude Kunnen redden; Zo is verstaan dat Heeren Commissarissen Generaal voormeld bij het evengem: aan Hoogstdezelve te rigtene Schrijvens, alverder in allen eerbied zullen werden verzogt, deezen Raade de nodige qualificatie te willen verleenen om’t voorsz: in de groote Kas berustend paijement bestaande in dubbelde Stuivers daaruit in de dagelijks of klijne Kas te mogen doen overbrengen; en dat dezelve dubbelde Stv:s vervolgens door middel der betalingen, welke ‘S Comp: weegen moeten geschieden voorals nog en tot dat de Heeren Majores in ‘t Patria gedisponeerd zullen hebben, op de repraesentatien door dezer Raade bij de 46 en 47 § § van haare aan hoogstdezelve gerigt eerbiedige Letteren van den 17 Februarij deezes Jaars tegens de verhoging van de waarde der voorsz: dubbelde Stv:s gedaan, op den ouden voet en tegens de waarde voor dewelke S’ als nog alhier gangbaar zyn onder ‘t publicq in de Wandeling mogen werden gebragt.

Maar alzo zig alhier op de Wapenkamer ook komen te bevinden eenige Patroontassen kort na den laatsten oorlog tusschen de Republicq en Frankrijk met Engeland gevoerd, door de Kamer Zeeland herwaards gezonden van een gantsch andere gedaante en veel kleinder dan die zyn geweest, welke men alhier altoos ter wapening van het Guarnisoen uit Nederland heeft ontfangen gehad, en gevolglijk in ‘t geheel niet voldoende aan het oogmerk waartoe ze moeten dienen, nademaal in dezelve niet kan worden geborgen de bepaalde quantiteit Patroonen, welke een wel g’armeerde Soldaat altoos diend bij zig te voeren, en meerwelmelde Heeren Commissarissen Generaal, aan wien men de vrijheid heeft gebruikt, eenige dier Tassen te vertoonen, hebben gelieven te ordonneeren dat daarvan Monsters zouden moeten werden gezonden aan de Vergadering van XVII:en, ten einde het aan de Heeren Majores zelve moge blijken, hoe zeer dees Tassen verschillen van die welke bij d’ Infanterie van den Staat en in navolging van dien ook bij de Troepes van de Comp: werden gebruikt, ten einde door Haar WelEdele Hoog Achtb:s Voorsieninge moge werden gezorgd dat geene dergelijke meer voor dit Gouvernement werden uitgezonden, maar dat men zig in deezen voortaan bepaaldelijk blijve rigten naar de Modellen der bij de hollandsche Guardes in gebruik zijnde Patroon Tassen; Zo is verstaan, dat in Conformiteit van Haar Hoog Edelhedens voorsz: Last met eerst voorKomende geleegendheid naar Nederland zullen werden gezonden, eenige der voorsz: onvoldoende bevonden Patroontassen, afgepakt in twee aparte Kasjes, ten einde over zo veele Scheepen verdeeld, ijder afzonderlijk van hier te werden voortgeschikt.

Vervolgens zyn ter tafel gebracht drie Missives door Heeren Commissarissen Generaal aandeezen Raade geschreeven, zijnde daarvan eene gedagteekend onder den14, en de twee overige onder den 17 deezer.

En nadien Haar Hoog Edeledens daarbij gelieven te zeggen, dat de reedenen en gronden door den Raade bij Haar aan Hoogstdezelve gerigte onderdanige Letteren van den 10 Aug:s J: L: aangehaald, ten betooge van het meerder bezwaar van den Landbouw zeedert veele Jaaren, voornamentlijk ontstaan door de hooge Prijzen der Plaatsen, Slaaven, Vee en Materialen, en gereedschappen tot dezelve benodigt, by Haar HoogEdelhedens van dien aard zijnde bevonden dat hoogstdezelve ‘t billijk en noodzakelijk agten dat daarin door gepaste middelen ten voordeele der Koornbouwende Ingezeetenen werde voorzien.

Dat daar het nu ook reeds voor lange en met het hoogste regt als ten uittersten noodzakelijk is geoordeeld, dat in deeze Colonie, Zoo voor ‘S Comp: ommeslag als voor den nooddruft der Ingezeetenen altijd voor een Jaar Tarw, in voorraad zij, Haar Hoog Edelhedens mitsdien ook oordeelen, dat daarop bij deeze gelegendheid bijzondere reflexie behoord te werden geslagen, en de aan te wenden middelen zodanig verrigt dat dit heilzaam oogmerk tevens werde bereikt, en zulks te meer daar hierïn reeds op zig zelven een middel schijnt geleegen te zijn om de Koorn bouwende opgezeetenen notabel te soulageeren, door hun namentlijk zekerheid te verschaffen, om zig van verre ‘t aanzienlijkste gedeelte van ‘t voornaamste Lands-product, de Tarw, Jaarlijks tot een behoorlijke prijs en tegens contante betaling te ontdoen.

Dat ook deezen Raade dit Laatste schynen te hebben op ‘t oog gehad, met de middelen bij haare voorsz: Missive tot Soulagement der voorsz: Ingezeetenen voorgeslagen, welke beiden tot oogmerk hebben om de geheele Jaarlijkse benodigtheid van Tarw zo voor de comp: als ten behoeve der Ingezeetenen uit de eerste hand te doen opslaan dog daarïn voornamentlijk verschillen, dat volgens ‘t eerste ontwerp met reductie van de tiende op de helft, ook de benodigtheid voor de Colonie, ‘S Comp: wegen zoude worden ingeslagen en g’administreerd terwijl volgens het tweede, de volle geregtigheid der tiende blyvende stand grijpen, dog eene prijs verhoging van vijf Guldens op elke Vragt werdende toegestaan, die inslag en administratie, de behoeftens der Colonie betreffende, zoude geschieden door Commissarissen uit den Raad van Justitie

Dat hoe zeer nu ‘t eerste dier ontwerpen profijtelijker schynt te zullen uitkomen voor de Comp: hoogstdezelve daaromtrend nogtans moeten remarqueeren, dat ‘t zelve afwykte van ‘t eerste beginzel ‘t welk in de Administratie van ‘S Comp: Zaaken behoord te worden in ‘t oog gehouden, dat namentlyk dezelve met den minsten ommeslag mogelyk moet worden gedirigeerd.

Dat door de tiende op de helft te reduceeren de Comp: van een welverkregen regt dadeljk afgaat; het welk Haar Hoog Edelhedens beschouwen tezyn van zeer verre uitziende gevolgen; en eindelijk dat ‘t schynbaar voordeel dat voor de Comp: zoude worden behaald, op ‘t Koorn dat aan de Bakkers zoude worden afgeleeverd, wanneer hetzelve onmiddelijk door Haar wierd gepercipieerd, al ligt verkeerde denkbeelden en nieuwe Klagten zoude doen ontstaan.

Alwaaromme Haar Hoog Edelhedens hebbend gepraefereerd gebruik te maaken van het tweede der voorsz: ontwerpen, als waardoor de Comp: buiten nieuwen omslag blijft; het regt der tiende volkomen blijft geconserveerd, en gemenageerd word ‘t denkbeeld van met den verkoop van Koorn tenkosten der Ingezeetenen, voordeel te willen doen.

Dat hoogstdezelve dit middel combineerende met de hiervoren aangehaalde noodzakelykheid, dat men alhier ten allen tijde van voorraad van Tarw voor een Jaar voorzien zij, zulks doet ontstaan de vraage tot hoedanig een quanititeit Tarw, men tot beryking van dit oogmerk van bergplaats behoord te weezen voorzien, en of dezelve aan handen is.

Dat om ‘t daaraan ontbreekende, zo veel mogelyk te Suppleeren Haar Hoog Edelhedens den Heere Gezaghebber bereids gelast en de gequalificeerd hebben, om tot berging van Tarw te doen ontruimen en approprieeren, de twee beneeden, en twee gelyke boven Zaalen, uitmakende het Zuidoostelijkst gedeelte van ‘t Hospitaal, alzo het overig gedeelte vandat zo g’ extendeert gebouw is bevonden overvloedige ruimte te bezitten tot plaatsing der Zieken.

Dat wanneer dan tevens tot berging der Tarw gebruik werd gemaakt, van een der Epidemicque Gebouwen, zig op de Vleugels van dat Hospitaal bevinden, /: ‘t welk bevonden zal werden daartoe meest geschikt te zijn:/ als dan uit eene bereekening door den Heere Dispencier op hoogstderzelver requisitie geformeerd, /: en waarvan neevens de voorsz: Haar Hoog Edelheedens Missives eene copia is ontfangen:/ blijkt dat ‘er genoegzame bergplaats is voor eene hoeveelheid van 61000 mudden Tarw, en dat om van de bedoelde voorraad voor een Jaar voorsien te zijn, dezelve slegs voor eene hoeveelheid van 14‘000 mudden zoude ontbreeken; dan dat dit naar hoogstderzelver inzien geen de minste bekommering behoefde over te laaten;eensdeels; om dat men zig byna geen misgewasch zo ongunstig kan voorstellen, dat de recolte geen vijfde of zesde gedeelte zoude bedragen van ‘t geen dezelve gewoonlijk opbrengt. -ten anderen, omdat inzodanig geval de verzendingen naar Indien, geljk van zelfs spreekt, dadelyk gestaakt werdende, ook de daartoe nog aan handen zijnde voorraad dadelyk in mindering van de voorsz: 14‘000 Mudden zoude Strekken, eneindelijk, omdat Haar Hoog Edelheedens moeten verwagten, dat t’ zeedert aan de ingezeetenen den uitvoer hunner Producten met eigen Scheepen en de Vaart op de hier omstreex geleegene Baaijen is toegestaan, de GraanCulture aanzienlyk zal toeneemen, en met een des te volleediger effect naar maate de ondervinding geleerd heeft, dat de ougst nimmer aan beide de zijden van deezen Uithoek tegelijk mislukt, maar dat wanneer de Reegens aan de west Zyde ontbreeken, en zulks een misgewasch veroorzaakt; dezelve aan de oostkant des te overvloediger en de recolte des te voordeeliger is, en zo ook wederkeerig.

Weshalven Hoogstdezelve Haar Hoog Edelhedens, daar nu de benodigtheid van Tarw voor den ommeslag van de Comp: en ter voldoening der Indische Eijsschen volgens de voorsz: bereekening van den Heere Dispencier niet veel in hoeveelheid verschild met die der Colonie dan ook ordonneeren dat de aan handen zynde bergplaats zo na mogelijk gelyk moet werden verdeeld en aan Commissarissen uit den Raade van Justitie ingebruik afgestaan, de voorsz: Zieken zaalen in ‘t hospitaal, en de dubbelde Zolder in ‘t Pakhuis in der tijd van de burger Jacobus Johannes van den Berg, ingekogt, en staande aan de Lutherse kerk welk een en ander eene bergplaats voor na genoeg 30000 Mudden opleeverd, wanneer nog genoegzaame bergplaats, voor ruim diezelfde hoeveelheid ten behoeve van de Comp: overblijft, welke alzoo op den duur van ‘t nodige Koorn voor een rond Jaar voor haar eigen ommeslag en voor de voldoening der Indische Eijsschen, mitsg:s van een Jaar voorraad tot den omslag zal weezen voorzien.

Dat voorts, aangaande de wijze, waarop de door haar Hoog Edelhedens in dezen bedoelde oogmerken haar effect zullen moeten sorteeren, hoogstdezelve begeeren, dat daarbij de volgende Poincten zullen worden in agt genomen, dat namentlijk de Bakordonnantien voortaan niet meer gelijk tot heden toe heeft plaats gehad op den eersten Januarij, maar op den Eersten Julij van elk Jaar zullen moeten worden vernieuwd en die vernieuwing dierhalven met primo Januarij aanstaande slegts voor den tijd van Zes Maanden zal moeten geschieden waartoe ook voor die ryze met een Zegul van de helft der gewoone groote zal Kunnen werden volstaan, voor d’ expeditie van welke bakordonnantien Hoogstdezelve den Raade ten ernstigste beveelen te zorgen, ten einde geen aanlijding werde gegeeven tot zulke onbeschaamde Voordragten, als bij de tweede en volgende poincten van zeeker vertoog door Sommige Bakkers, in de maand Julij J: L: aan Commissarissen uit den Raade van Justitie ingediend, te vinden zijn, hoedanig vertoog by Commissarissen voornoemd, nimmer in zulke bewoordingen had behoren te worden aangenoomen en nog minder by deezen Raade ongeressenteerd zyn gebleeven; dat voorts de Bakkers op poene van voor altijd van hunne Bakneeringe te zullen zijn verstooken, gehouden zullen zijn voor Ult:o Junij van elk jaar aan Commissarissen uit den Raad van Justitie op tegeeven, de hoeveelheid Koorn welke zij Calculeeren in de eerstvolgende twaalff maanden tot ‘t voortzetten Hunner Bakneering noodig te hebben om van dees opgegeeve benodigtheid bij den eerstvolgenden opbreng terstond te ontfangen een derde gedeelte, op poene dat ‘t zelve vandien tijd ten hunne Kosten en pericule zal blijven Leggen of elders werden opgeslagen; dat ook een Bakker die gedurende den loop dien twaalf maande, meer Tarw mogt nodig hebben dan zijne voorsz: opgaave heeft bedragen, dezelve niet anders van Commissarissen uit den Raade van Justitie zal kunnen erlangen dan tegens betaaling der ordinaire prijs met een derde g’ augmenteerd, terwijl de poenaliteiten bij de Bakordonnantie gestatueerd tegens die geenen die ontijdig met bakken uitschijden, blyven in haar geheel; dat op een voldoende wyze zal moeten werden gezorgd dat bij ‘t oprijden der Tarw de Maguazijnen van de Compagnie en die waarvan ‘t gebruik is afgestaan aan Commissarissen uit den Raade van Justitie op een gelyken voet werden voorzien, en in ‘t geheel geen uitvoer van Tarw werden gepermitteerd, nog ook van dat graan op de Indische Eysschen verzonden, alvorens alle de voorsz: Maguazijnen geheel gevulde zijn; en dat voor de Tarw, zo wel die aan de Comp: als aan Commissarissen uit den Raade van Justitie zal werden afgeleeverd, de prijs bepaald zynde op ƒ85:- de vragt, daarvan bij de afbetaaling de tiende of ƒ8:8:- zal moeten worden ingehouden, om daarvan met ‘t einde van elke maand door Commissarissen uit den Raad van Justitie behoorlyke verantwoording te werden gedaan, en het daarvan geprovenieerde in ‘S Comp: Cassa te worden overgebragt dat wij ders ten einde Commissarissen voorm:d in staat te stellen tot de betaling der bij hun ten behoeve van de Colonie ingeslagen werdende Tarw, aandezelve uit ‘S Comp: Cassa onder verband van de Goederen en Effecten, van de Colonie zal moeten worden opgeschooten een fonds van ƒ150‘000:- tegens den gewonen Interest van 6 pC:t ‘S Jaars, welke Somma niet zal vermogen tot eenige ander eijndens hoe ook genaamd te werden g’employeerd; dat alverder Commissarissen uit den Raade van Justitie onder ‘S Raads approbatie de prijs tot welke de Tarw, door hun aan de particuliere Bakkers, zul werden afgeleverd, zodanig zullen moeten bepaalen, dat daaruit ook de voorsz: interessen, benevens de Kosten van Spillagie en omslag, /: waarvan de Schikkingen aan haar werden overgelaaten:/ Kunnen worden gevonden, gelijk aan hun ook onder approbatie als vooren zal moeten overgelaaten worden, om in evenredigheid te bepaalen de prijs van ‘t brood zo nogtans dat haar hoogedelhedens dezelve in ‘t bijzonder willen gerecommandeert hebben, door een zuinige administratie van ‘t voorsz: fonds ende toevallige advancen, welke daarop zouden mogen vallen zig te beijveren, omzig door den tyd van een ijgen bergplaats tot oplegging der voorsz: Tarw te voorsien, te einde Zo doende aan de Maatschappij zo ras zulks mogelijk zal zijn, te restitueeren tot gebruik van de importante ruimte welke hoogstdezeleve uit byzondere consideratie goedgevonden, hebben provisioneelgratisten behoeve der Colonie af te staan, en dat Commissarissen voorn:d eindelijk gehouden zullen zijn Jaarlijks van de administratie van ‘t voorsz: fonds, aan de Regeering te doen pertinente reekening en verantwoording;

Op welken voorsz: voet Haar Hoogedelheedens den Raade qualificeeren aandeeze haare intentie ten spoedigste de nodige executie te geeven, en wel om met den 1:ste Januarij aanstaande, in tegaan niet te min aandezelve de vrijheid laatende, om, wanneer ze daaröp, of op den inhoude van de hierna te meldene Publicatie mogte hebben deeze of te geene byzondere consideratien die alvorens aan hoogstdezelve te mogen voordragen; intusschen egter onder toezending der evengem: Publicatie behelzende het geen hoogstdezelve nodig g’oordeeld hebben betrekkelyk de dispositien door Haar Hoog Edelhedens indeezen genomen, terkennisse van ‘t Publicq te brengen, gelastende, dat nadien ‘t ten alleruitersten noodzakelijk is dat Commissarissen uit den Raade van Justitie altijd preciselyk zijn g’informeerd, van de quantiteit Tarw, welk in en uitgevoerd werd, niet alleen van nu af aan ook dagelijks aandezelve Commissarissen zullen moeten worden gecommuniceerd, geauthentiseerde Lijsten van de Tarw die de Patrouille wagt passeerd, maar dat ook terstond wederom in vigeur moet worden gebragt, de Methode omtrent ‘t verleenen van Schriftelyke permissien tot de Tarw, Meel en Beschuit die uitgevoerd werd, welke voor de komst van den Independent FisCaal Van Lijnden alhier en observance is geweest, enz:

Dat voorts, vermits Haar hoogedelhedens niet hebben kunnen bespeuren, dat door deezen Raade tot nog toe voldaan is geworden aan den Last, door de des tijds praesidiale Kamer Amsterdam bij haare secreete Missive van den 23 October 1789, onder te kennengeeving van het leedweezen en ongenoegen der Vergadering van XVII:n over de zorgeloosheid en verkwisting mitsg:s den toon van ydelen Pragt en PraaL, welke zig in ‘t huishoudelyk leevens der Ingezeetenen deezer Colonie, toen reeds hadden geopenbaard op eene wijze welke de grootste bekommering voor ‘t toekomende moest doen ontstaan, aan dezelve gegeeven, om met ernst de gedagten te laaten gaan, ten einde welgem: Vergadering te dienen van consideratien en advis door welke middelen dit kwaad op de meest efficacieuse wijze zoude Kunnen werden tegengegaan, hoogstdezelve het mitsdien nodig hebben g’oordeeld, daar tegen zo veel mogelijk, als nog voorzieninge te doen, en beschouwende hoe moeyelyk het thans in deeze Colonie zoude vallen weder in train en Vigeur te brengen de naauwe bepaalingen bij vorige Reglementen op de Pragt en Praal gemaakt, tot dat einde hebben g’arresteerd eene Waarschouwinge /: dit Hunner Hoog Edelhedens aanschrijvens verzellenden:/ ten fine als daar bij vermeld; en om dezelve tevens te zenden aan alle onderhorige Collegien en Kerkenraaden zo alhier aan de Hoofdplaatse als in de Buitendistricten; en

Dat Haar Hoogedelhedens eindelijk in naadere overweging genomen hebbende op hoedanige wijze de Comp:ie tot haar meeste voordeel zoude Kunnen worden ontheeven, van de Kosten van ‘t onderhoud der Tuijn in Baaijfals , en den daartoe gehoorenden ommeslag, hebben goedgevonden gebruik te maaken van ‘t aan hoogstdezelve gedaan voorstel door den Rezident in de gem: Baaij, Christoffel Brand, om de gem: Tuijn te huuren voor de Somma van Eenhondert Rijxd: in ‘t jaar en tot dezelfde prijzen als by de Conditien van verpagting van ‘S Comp: Tuijn alhier zijn bepaald te leeveren de Groentens voor ‘S Comp: passeerende scheepen in de gem: Baaij, mitsg:s de zieken, zig in der tijd aldaar bevindende benodigd met last aan deezen Raade dierhalven op den voorsz: Voet met dengem: Resident de nodige Schikkingen te maaken, om in te gaan met primo Januarij aanstaande, en met dien datum ook dadelijk in te trekken, en geheel te doen cesseeren den ommeslag tot de voorsz: thuijn thans gehorende.

Zo is vermits, bij de aandagtige en zeer ampele deliberatien over de belangrijke in houden der voorsz: Missive zig geene andere bedenkingen teegens de poincten daarbij voorkomende hebben voorgedaan, dan dat alleen door den Heere Dispencier Van Reede Van Oudtshoorn is gedeclareerd geworden; dat de opgaave, door zijn Ed: gedaan van de quantiteiten Tarw, welke in de onderscheidenen pakhuizen tot berging van dien gedestineerd, zullen kunnen worden opgeslagen, alleen is geschied in de Suppositie, dat die Gebouwen solide genoeg zullen werden bevonden om zodanige zwaare Lasten te kunnen torsschen, mitsdien dan ook verstaan dat dadelijk zo veel mogelijk na den letter ter executie gelegd, en in train gebragt zullen moeten werden alle de voorsz: ter bevordering van ‘t waar geluk dezes lands tendeerende dispositien van Heeren Commissarissen generaal, om waartoe met behoorlyke ordre te proCedeeren, is beslooten;

Dat aanvankelijk met den eersten door den Capitain Ingenieur Louis Michel Thiebault, en den als fabricq ‘t opzigt over ‘t Ambagts quartier hebbenden Capitain der Arthillerij George Coenraad Kuchler inspectie zal moeten genomen werden, niet alleen van alle de Zolders en Pakhuizen, waarvan ‘t gebruik staat te werden gecedeert, aan Commissarissen uit den Raade van Justitie ter oplegging der Tarw, welke onder hunne administratie en verantwoording ten gerieve der Ingezeetenen staat te werden opgeslaagen ende zulks in ‘t bijweezen mitsg:s ten overstaan dier Gecommitteerdens uit ‘t voorsz: College van Commissarissen uit den Raade van Justitie, welke thans de maand hebben, en die daarvan dan ook zullen moeten doen blijken op ‘t Rapport door voorsz: Bouwkundigen, van hunne bevinding aandeezen Raade in te leeveren, maar ook van beide de Epidemicque Gebouwen aan de voorvleugels van ‘t Hospitaal staande, en waarvan de meest solide is bestemd tot berging van dat gedeelte van ‘S Comp: eigen voorraad, dat nu thans meer als voor deezen zal opgegadert werden, ten einde met betrekking tot eerstgem: Pakhuizen en Zolders te examineeren en te onderzoeken, of dezelve de quantiteiten Tarw waarvoor ze zijn gedestineerd der wijze zullen Kunnen bevatten, dat ‘er geen rede tot vreeze zal zijn, dat of aan die Gebouwen zelfs of aan derzelver Solders eenige Schaade zal werden veroorzaakt, veel minder dat men voor eenige instorting te dugten zoude hebben, en nopens de voorsz: Epedimicque Gebouwen insgelijks eene naauwkeurige examinatie te bewerkstelligen welke van dien zig meest solide, en best geschikt zal bevinden om tot ‘t oogmerk in deezen te kunnen werden g’employeerd.

Dat het berigt deezer Bouwkundigen ingeKoomen en daaruit gebleeken zijnde, dat de Solders en Pakhuizen voor Commissarissen uit den Raade van Justitie bestemd, zig en goeden staat en solide genoeg bevinden, en dat nopens de voorsz: Epedimicque Gebouwen de g’ordonneerde Keuse is gedaan, ten spoedigsten mogelijk zullen moeten werden onder handen genomen, en ten einde gebragt die reparatien welke aan alle dezelve ter oplegging van Tarw bestemde Gebouwen ofte aan eenigen van dien, en wel bepaaldelijk aan ‘t Epedimicque Gebouw zullen werden bevonden, als nog te werden vereischt, om ze tot het but waar toe ze zijn gedestineerd, te bekwaamen;

Dat deeze reparatien mitsg:s de bereids bevorens bij Resolutie vanden 16 November Jongstl: geordonneerde, volbragt zijnde, de solders bovende Pakhuizen weleer aande Burger J: J: van den Berg toebehoord hebbende, en bij de Lutherse Kerk staande, beneevens de Ziekenzaalen, uit makende ‘t zuidoostelyk gedeelte van’t Hospitaal, directelijk zullen werden afgestaan, en overgegeeven aan, en terdispositie gesteld van Commissarissen uit den Raade van Justitie, omdoor hun zolangegratiste worden gebruikt, totdat zy zig in ‘t geval zullen bevinden, uit hunne epargnes uit eene zuinige en welaangelegde Administratie van ‘t aan hun te Cedeerene fonds gesprooten, den bouw ofte deacquisitie van een eijgen bergplaats van ‘t bij hun op te leggene Koorn te Kunnen bekostigen, tot welke acquisitie van een eijgen bergplaats den Raade vertrouwd door Commissarissen geene pogingen zullen worden gespaard, wanneer zij de grootheid der gunste door Haar Hoog Edelheedens aan de Colonie beweezen, met ‘t gratis gebruik van deeze importante ruimte aan dezelve af te staan, afmeetende naar de haggelijke en allezints drukkende omstandigheeden, waarin zig de Maatschappij zelve bevind, zig teffens hunne verpligting zullen herinneren om haar in deeze Kommerlijke gesteldheid haarer eigene zaaken ten spoedigsten mogelijk van dit bezwaar wederom te ontheffen

Dat daar en tegen boven en behalven de daartoe altoos g’ employeerd geweest zijnde overige Pakhuizen tot berging vande Tarw, die voor ‘S Comp: ommeslag opgeslagen zal moeten werden aan den Heere Dispencier of den geene die anders in dertijd met de administratie der Graanmaguazijnen vande Comp: zal werden gechargeerd, zal overgegeeven worden dezodanige der voorsz: Epedimicque Gebouwen, als tot berging van Tarw bequaam bevonden zijnde daartoe zal weezen g’approprieerd.

Ende zulks gelijk daartoe bij deezen de vereischte qualificatie werd verleend, om in alle dezelve alzo verdeelde Pakhuizen, Solders en verdere Gebouwen op den voet en wijze bij Heeren Commissarissen generaal bepaald en voorgeschreeven, te worden opgeslagen, by Commissarissen uit den Raade van Justitie het benodigde tot de consumptie der Ingezeetenen deezer Hoofdplaatse voor een rondjaar, benevens nog een gelijke quantiteit Tarw, om een Jaar in voorraad te kunnen zijn; en bij d’ E/Comp boven en behalven een gelijke geproportioneerde hoeveelheid voor consumptie en voorraad voor den ommeslag alhier, ook nog ‘t nodige ter voldoening der Indische Eijsschen.

Dat met betrekkking tot de Bakordonnantien zullen werden g’observeerd en nagekomen alle de ordres, op dit stuk door Heeren Commissarissen generaal gesteld; welke ordres voor zo verre ze de Bakkers zelve ten Cijnosure moeten strekken, ten dien einde in de voorsz: ordonnantien zullen werden ïngelijfd, zullende voorts deeze ordonnantien, gelijks zulks den Secretaris deezes Raads wel expresselijk aangerecommandeert ende bevoolen werd, voortaan jaarlijks moeten zyn g’ expedieert uitterlijk voor den 15 der maand Julij om waartoe denzelven in staat te Stellen, dan ook is geresolveerd dat in ‘t vervolg niet alleen na den 20 Junij geen permissie tot bakken meer zal werden verleend, dan in zodanige extraordinaire gevallen, die eene exceptie in den algemeenen regul kunnen toelaaten, maar dat ook de geenen, die voor d’ expiratie van dien termijn verlof tot bakken zullen hebben geobtineerd gehouden en verpligt zullen weezen voor ‘t uiteinde van gem: maand Junij daarvan opgaave ter Secretarij van politie te doen, ten einde vandees gedaane opgaave notitie gehouden en tot het vervaardigen der nodige ordonn: dadelijk de vereischte ordre gesteld te Kunnen werden.

Dat om te zorgen dat bij ‘t oprijden der Tarw de Maguazijnen van de Comp: en die aan Commissarissen afgestaan gelijkelijk werden voorzien jaarlijks nopens de wijze van den ontfangst na gelange der omstandigheeden de nodige schikkingen zullen werden beraamd, en dat gedurende den Loop van ‘t aanstaande Jaar, week om week den ontfangst Zal geschieden, te beginnen met primo Januarij tot den 8 voor Commissarissen uit den Raad van Justitie en van den 8 tot 15 voor de Comp: en zo vervolgens.

Dat inmiddels geen uitvoer van Tarw gepermitteerd nog ook van dat graan op de Indische Eijsschen iets verzonden zal werden, alvorens alle de voorsz: Maguazijnen geheel zullen gevuld.

En dat voor de Tarw zo wel die aande Comp: als aan Commissarissen uit den Raad van Justitie zal werden afgeleeverd, betaald zal werden de prijs van ƒ85:- voor de Vragt, zo nogthans dat daarvan by de voldoening de tiende van ƒ8:8:- zal moeten werden afgehouden, zullende voor zo verre die inhouding Commissarissen betreft, dezelve gehouden zijn van ‘t provenu van dien met ‘t einde van elke maand behoorlyke verantwoording tedoen, en ‘t zelve op eene ordonnantie door den Heere Gezaghebber ofte den geenen die ‘t hoofd gebied in der tyd in handen hebben zal, te brengen in ‘S, Comp: Cassa.

Dat, om Commissarissen voorn:d tot de betaling der Tarw, welke zij in voegen voorsz: ten behoeven der Colonie zullen instaan, te bekwaamen, aandezelve uit ‘S Comp: evengem: Cassa, de g’ordonneerde Somma van ƒ150000:- in diervoegen tegen den intrest van 6 pC:t zal werden opgeschooten. - dat door twee Leeden uit Hun midden daarvoor in den naame van ‘t gantsche College zal moeten werden gepasseerd een Scheepenen Kennisse van Gecommitteerdens uit den Raade van Justitie verleeden, waarbij van dat Capitaal niet alleen tot een generaal verband alle de Goederen de Effecten der Colonie, maar ook specialijk den op te leggenen voorraad van Tarw verhypotheecqueert zullen moeten werden, met Speciaale belofte wijders dit geld tot geene andere eyndens hoegenaamd te zullen emploijeeren, dan waartoe ‘t in maniere voorsz: aan hun eigentlijk zal werden uitgereikt.

Dat ook Commissarissen dadelijk nadat hen Extract uit dit besluit zal zijn ter handen gesteld, in eene extraordinaire bij eenKomst door den Heere Praesident daartoe expresse te beleggen, zullen moeten proCedeeren, tot de bepaling onder approbatie van deezen Raade, en op den voet door Heeren Commissarissen generaal gepraescribeert, der prijzen tot welke de Tarw door hun aan de Bakkers zal Kûnnen, en door deezen het brood in evenredigheid aande Ingezeetenen ook wederom zal mogen en moeten werden verkogt.

En dat dezelve Commissarissen alverder op’t einde van ieder Jaar, van hun gehoudene administratie nopens het hier bovengem: aan hun ter leen opgeschooten fonds, aan deezen raade zullen moeten overleggen, eene Specificque Reekening met zodanige gedetailleerde verantwoording noopens de gedaane uitgaaven, als den aard der daarbij opgebragte Posten zulks zal komen te vordeeren.

Dat terwijl alle de voorm: Schikkingen ingang zullen neemen met primo Januarij des aanstaande den Jaars 1793. - middelerwylen op morgen afgekondigt, en aangeplakt zal werden de Publicatie by Heeren Commissarissen Generaal g’arresteerd, om door middel van de zelve ter Kennisse van ‘t algemeen te brengen, de dispositien door Hoogstdezelve indeezen genoomen, voor zo verre Haar Hoogedelhedens zulks nodig hebben g’oordeeld.

Dat voorts ten einde Commissarissen uit den Raade van Justitie altoos praecies mogen zijn onderrigt aan de hoeveelheid Tarw, welke zo in als uitgevoerd, voortaan vande Hoofd wagt door den wagthebbenden Officier ook dagelijks onderdeszelfs handteekening aanden Heer Praesident van t College van Commissarissen voorm: zal moeten gezonden werden eene Specificque opgaave van al de Tarw, welke dien dag de Patrouille wagt is gepasseert, met bijgevoegde melding van de naamen der geenen, die dezelve hebben opgereeden, terwijl wat betreft de exportatie den Heere Gezaghebber de nodige ordre Stellen en verder zorgen zal, dat directelijk wederom in train gebragt werde de wijze waarop voor de Komst van den FisCaal van Lijnden werden verleend de Schriftelijke permissien om Tarw, Meel en Beschuit uit te voeren, en langs welke Commissarissen voorm: daarvan, als toen, ook altoos op eene gepaste wijze zijn g’informeerd geworden.

En dat om laatstelijk op dit Sujet te zorgen dat onder’t voorwendzel van Tarw aan Commissarissen uit den Raade van Justitie te leeveren geene fraude werde gepleegd, omtrent ‘t regt der tiende, de Comp: competeerende, den Commies zal werden g’ordonneert zo als denzelven geordonneert werd bij deezen, om met betrekking tot de wagens die zig met Tarw voor Commissarissen uit den Raade van Justitie belaaden, aan de patrouille wagt Koomen te praesenteeren diezelfde ordre te observeeren, en te doen betragten, dewelke bepaald en vast gesteld is met opzigt tot de leverantie aan de E Comp: zelve gedaan werdende, inzoverre daarvan de voorsz: tiende in natura moet werden gepercipieert.

Dat voorts insgelijks op morgen gepubliseerd en geaffigeerd, mitsgaders vervolgens zo Spoedig mogelijk aan alle onderhorige Collegien en Kerkenraaden, zo hier als in de Buitendistricten in copia Authenticq toegezonden zal moeten werden de waarschouwing by Heeren Commissarissen generaal nopens het stuk van den pragt en praal welke ten deeze Gouvernemente onderde Ingezeetenen zints eenigen tyd zo zeer de overhand heeft genoomen, g’arresteerd, ten fine zig zelve en door hun goed voorbeeld ook die geenen waarop zij een ieder haaren eenige in fluentie hebben, zig daarna gehoorzamelyk mogen gedraagen, en

Dat laatstelijk ten einde insgelijks effect te doen sorteeren de door Haar Hoogedelhedens gedaane verhuuring van ‘S Comp: Tuijn in de Baaifals aan den Heere Rezident aldaar Christoffel Brand dadelyk door twee Leeden dezes Raads met gem: Rezident zal moeten worden getekend ‘t contract diendweegen zo en in diervoegen als hoogstdezelve Haar Hoogedelhedens zulx hebben gelieven te bepaalen; Waarna dan ook ingevolge vandeeze verhuring met primo Januarij aanstaande zal moeten werden afgeschreeven de gage en komen te cesseeren de Emolumenten, van den in voorsz: Tuin bescheidenen baas Tuijnier, terwijl de Slaaven welke ‘S Comp: weegen ter bewerking der gem: Tuijn in Baaijfals tot nog toe zyn aangehouden geworden met dien datum ook zullen moeten opgezonden worden naa de Loge alhier, om voortaan nevens de andere Lijfeigenen tot nadere ordre aan de gemeene werken dienst te praesteeren.

Dit een en ander alzo afgehandeld zijnde, is daarop geleezen eene Requesten door Thomas Cactano Machado Capitain van het ter rheede leggend portugeesch Schip S:t Pedro aandeezen Raade gepraesenteerd, houdende verzoek dat ter consideratie der zeer tegenspoedige en allezints fatiguante rhijze welke dien Bodem opdeszelfs Traject van Mosambicque naar herwaards te beurt was gevallen, gedurende dewelke, de aan boord zijnde Slaven in ‘t bijzonder veel hadden geleeden, aan hem Suppl:t mogte werden gepermitteerd de gem: Slaaven aande wal te mogen brengen, ten einde dezelve geduurende den tijd dat genoodzaakt is de leccagien die zig aan gem: zijne Bodem hebben ontdekt te repareeren, in den tuijn van den oud burger Commissaris R: B: van Blerk, door ‘t genot van verversschingen van haare voorsz: afgematheid te doen herkomen.

Over welk verzoek gedelibereerd en in aanmerking genoomen zijnde, dat hoe zeer ‘t de pligt van deezen Raade is zorgvuldig te waaken tegens alles wat eenigzints zoude Kunnen schaden aan die Ingezeetenen, van welkers conservatie haar de zorge is aanbevolen de menschlykheid niet te min vordert dat hierinne niet zo verre werde gegaan, dat men, met de voorsorgen te wijd uit te strekken, weezens van een zelfde natuur als de onze is door gebrek aan verversching en vertreeding aan elende en den dood zoude overgeeven.

Zo is verstaan, dat mitsdien aan den voorsz: Suppl:t wel zal werden gepermitteerd, gelyk aandenzelven gepermitteerd werd by deesen, om de voorsz: zyne aan boord hebbende Slaaven aan Land te mogen brengen ten einde dezelve zig door ‘t genoth van ververschinge en Lichaams oeffening gedurende den tijd welk tot de reparatie van voorsz: zynen Bodem zal werden besteed van de geleedene fatigues der Zee mogen herstellen, dog onder uitdrukkelijk beding egter, dat gem: Slaaven nergens anders zullen werden ontscheept dan bij de zogenaamde oude Moulie. - en dat dezelve ook niet zullen Komen, binnen de behuizingen van dit vlek, maar daar buiten op de vlakte, tegens over de witte Zandhoogte waarop het geregt staat, in Tenten zullen werden gecampeert dat dezelve ook nergens elders ter wandeling zullen mogen werden geleid dan na den kant van ‘t Societeits-huis uit; en dat eindelijk van de voorsz: Slaaven geen enkelde gezonde veel minder Zieke alhier verkogt ofte veralieneerd zal werden, waaröp zo wel als op de Stipte na Kooming van alle de overige hier boven gespecificeerde Conditien, den FisCaal dezes Gouvernements gerecommandeert en aanbevolen werd naauwkeurig agt te geeven.

Ook is geleezen een ander verzoekschrift door den oud Commissaris van Civile en Huwlijkse Zaaken Jacobus Arnoldus Kirsten ingediend, tekennen geevende in de maand Maart jongstl: met ‘t alstoen alhier aangeweest zijnde Noord Americaans Scheepje The Light Horse of Salem naar Boston te hebben verzonden een partij Producten deezes Lands, bestaande in Wijnen, gedroogde Vrugten ensz: omme aldaar voor deszelfs Reecq: te werden verruild tegens zodanige Goederen, als tot den Landbouw deezer Colonie dienstig mogten zijn, en dat ingevolge van dien dan ook met ‘t voor eenige dagen ter deezer Rheede verscheenen Sheepje der voorsz: Natie, The Fannij in retour voor de voorsz: Landsproducten heeft ontfangen 5 Paarden benevens een quantiteit Yzer, Smeekoolen, Teer, Zyldoek, Spijkers, Tabak, Gezoute provisiën en eenige Klynigheden, voor deszelfs huishouding, met bijgevoegde instantige sollicitatie, dat ‘t deezen Raade dierhalven goedgunstiglijk mogte behagen hem te permitteeren de voorsz: Paarden, Koopmanschappen, ensz: alhier te mogen doen ontscheepen, Zo omme te strekken tot deszelfs eigen gebruik, als om ‘t overvloedige ten gerieven zijner meede Ingezeetenen aan dezelve te werden veralieneerd.

Waarover gebesoigneert en in consideratie genomen zijnde de bepalingen, door Heeren Commissarissen Generaal op ‘t Stuk van den handel met vreemde Natien bij hoogstderzelver [.....] van den [.....] g’ordonneerd waarbij voor een bepaalden tijd nog is vrij gelaaten den invoer van zodanige Artikelen als daarbij nominatien zyn bekend gesteld.

Zo is goedgevonden en verstaan aan voorn: Suppl:t te permitteeren om van de voorsz: hiervoren gespecificeerde met het AmeriCaans Scheepje The Fannij aangebragte Goederen te mogen doen aan Land brengen, om daarmeede te handelen, zo als te raade werden ZaL, de Zodanige als waarvan de Importatie bij de ged: Haar Hoogedelhedens evengem [.....] voor als nog niet is geprohibeert.

Waarentegen met betrekking tot alle de overige, deszelfs verzoek werd geweezen van de hand;

Van welk een en ander almede bij Extract dezes aan den FisCaal de vereischte Kennisse zal werden gegeeven tot deszelfs informatie en narigt.

Nog geleezen zynde den Requeste van Johannes Paulus Eksteen Lieut: onder de Burger Dragonders alhier tendeerende, dat om reedenen by den gem: Requeste omschreeven zeekere Kraal gelegen in de Duijnen tusschen de zogen:d ten dammens en van der Lindens kraalen , mitsg:s onder den naam van de Botmas of Heufkenskraal bekend, wederom als voor deesen in vrugtgebruik mogte werden vergund aan den Eygenaar in der tijd van de plaats de Brandenburger , gelegen aan ‘t rondeBosje , waarvan hij Suppl:t thans bezitter komt te zijn, ende zulx met alle zodanige praerogativen en belastingen, als gewoonlijk met opzigt tot diergelijke vergunninge plaats heeft,

Is, bij overweeging dat de Craal waarover de voorsz: Sollicitatien van den Suppl:t komen te rouleeren gesitueerd is in dat velds bestek, ‘t welk als eene algemeene wijde voor de bewoners der plaatsen aan Constantia , de Wyn-en-Steenbergen geleegen bepaald is geworden, en dat dienvolgens alvorens op de gemelde Sollicitatie finalyk te Kunnen werden gedisponeert aanvankelyk zal moeten werden ingenomen de vereischte informatien; of niet Somtijds met een diergelyke vergunning aan den Suppl:t toe te staan, zoude werden gehandeld tegens de bepalingen nopens ‘t gebruik der voorsz: weijde beraamd en vastgesteld, mitsdien bestgedagt en dienvolgens besloten, alvorens hieromtrend verder te gaan, of te iets meers te doen, het voorsz: Request in originali te stellen in handen der Heeren Gordon en Van Reede Van Oudtshoorn, als aan wien met en de benevens ‘t Commissariaat over de houtbosschen en velden, ook de toeverzigt overdees algemeene weyde is opgedragen geworden, ten fine onderzoeken mitsgaders vervolgens aandeezen Raade te berigten of en op wat wijze men aan ‘t voorsz: verzoek vanden, meerm: Suppl:t indeezen zoude kunnen defereeren, zonder inbreuk te maaken, op de eenmaal g’accordeerde praevilegien met opzigt tot de voorn: algemeene weide, waarinne dees zogen:d Botmas Craal gelegen is, aan de bezitters der plaatsen van Constantia , mitsg:s de Wyn-en-Steenbergen ensz:

Laatstelyk is op den Last daartoe door Heeren Commissarissen Generaal aan den Heere Gezaghebber gegeeven geresolveerd geworden om op den 28 deezer, wanneer de moesgronden in ‘S Comp: Tuijn zullen worden verhuurd, ook te gelyker tyd aan den minstbiedende tedoen aan besteeden de leverantie van zodanige gezoute en in gelegde groentens als men Jaarlijks ter voldoening der Indische Eijsschen, en tot provisie der passeerende ‘S Comp: Scheepen komt te benodigen, en zulx voor den tijd van vijf agter een volgende Jaaren, weshalven daarvan dan ook dadelyk aan ‘t publicq de vereischte Kennisse zal moeten werden gegeeven, door ‘t aanplakken van advertentien terwijl intusschen meede zullen moeten werden ontworpen, de Conditien waarop de gem: aanbesteeding zal geschieden.

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Kasteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudsthoorn

[Signed:] My Præsent E: Bergh p:l Secret.

C. 210, pp. 254-284.

Woensdag den {17921219} 19 December 1792

‘S voormiddags bij omvraage, alle Praesent.

De In-en-Opgezeetenen der Bokkevelden aan wiens op hun diendweegen gepraesenteerd Request Sub dato 18 September L: L: wederom als voren de praeferentie in ‘t leeveren van Erwten en Boonen aan de E, Comp: g’accordeert is geworden, mits zij Jaarlijks tusschen den eersten Januarij en den laatsten der daaröp volgende maand Februarij opgaave ten Negotie Comptoire deeden van de quantiteiten der ged: Peulvrugten, welke door een ijgelijk van hun praesumptivelijk ter leeveringe zoude Kunnen worden aangeboden aan den Heere Dispencier van Reede van Oudsthoorn instantig hebbende komen te verzoeken, dat door zyn Ed: tusschenkomste in den voorsz: gepraefigeerde tijd tot de gem: Opgave die verschikkinge mogte werden bewerkt, dat dezelve in steede van te geschieden in Januarij en Februarij mogte werden bepaald op de Maand April van elk Jaar, als zynde zij dan best in staat, om met eenige Juistheid op den uitslag van den Ougst te Kunnen calculeeren en door evenged: Heere Van Reede van Oudtshoorn hiervan aan den Heere Gezaghebber de vereischte Kennisse zynde gegeeven geworden met bij gevoegde instantie dat aan ‘t verlangen dier Lieden mogte werden gedefereerd, alzo zulks dog in geenen opzigte eenig derangement van Zaaken, zoude ten gevolge hebben; Zo heeft ‘t welopgem: Heere Gezaghebber gelieven te behagen ‘t voorsz: verzoek der Bokkeveldse Ingezeetenen bij de overige Heeren Leeden des Raads in omvraage te doen brengen; en nadien bij geene van Hun E Ed:s daartegens eenige bedenkingen zyn opgekomen, is beslooten dat ‘t ged: Verzoek dier Lieden aan dezelve zal werden g’accordeert, zo als die aan Hun g’accordeert werd mits deezen; Wiensvolgende de bepaling dat de hiervoren geciteerde opgaave in Januarij en Februarij van ieder Jaar zal moeten geschieden, geen effect zal sorteeren, maar de g’interësseerdens bij eene nadere advertentie, dadelijk alomme te assigeeren, zullen werden verstendigt, dat den gem: termijn is gerecoleerd en zal blijven bepaald tot en op de maand April daaraan volgende, geduurende welke geheele maand van den eersten af tot den laatsten toe /: met uitzondering egter van de Zon-en-feestdagen. :/ de voorsz: opgaave dan ook ten Negotie Comptoire van hun zal werden ontfangen.

Bij deesgelegendheid ter ordre van evenged: Heere Gezaghebber aan voorm: Heeren Leeden des Raads ook g’exhibeert zynde 5 p:s diversse Reekeningen van 37 Riemen Papier, welke, alzo’ en al t’ zeedert lange geen voorraad van Papier bij de Comp: meer aan handen is geweest, in gevolge de daartoe op de Hoofden der resp:e Comptoiren verleende qualificatie Successivelyk ten dienste der politique Secretarije hebben moeten werden ingekocht met voortstel om ‘t bedraagen van dien ter Somma van 246 3/4 Rijxd:s per ordonnantie te doen uitbetaalen aan den Secretaris deezes Raads, om vervolgens door deszelfs bezorging ter handen gesteld te werden aan de onderscheidene Perzoonen, die de Leverantie van ‘t voorsz: Papier hebben gedaan; Zo is teffens besloten dat vermits op ‘t voorsz: bedraagen van 246 3/4 Rd:s voor 37 Riemen Papier in de praesente zeer groote schaarsheid niets is te reflecteeren gevallen, dat bedragen dan ook volgens de propositie ven den Heere Gezaghebber aan voorm: Secretaris zal moeten werden afgelangd, ten einde daarmeede de voldoening der voorsz: reekeningen te Kunnen doen geschieden.

En nadien het hoofd en Visitateur der Soldijen Clemens Matthiessen bij eene Memorie aan den Raade gerigt, is Komen te kennen te geeven, dat als nog bij de Soldijboeken onder deszelfs Winnende maand gelden komt te continueeren den geweezen Baas op ‘S Comp: Post de Schuur , Jan Andries Rouk met verzoek te mogen werden g’ïnformeerd, hoedanig met de voorsz: Maandgelden van den zelven Rouk te handelen of namentlijk deselve voortaan zullen moeten worden afgeschreeven, en ‘t te veel gevalideerde van den dag dat, de Schuur is afgeschaft geworden, den gemelde Rouk by de tegenswoordige nieuwe Boeken wederom ten lasten gebragt, dan of ‘t den Raade zomwijlen mogte behaagen hieromtrend eenige andere dispósitie te neemen; Zo is, in consideratie genomen zijnde het verzoek door gem: Rouk aan de Heeren Leeden des Raads die met de afdanking der Schuur zijn gechargeerd geweest, bij geleegendheid dier afdanking gedaan om namentlijk gegagieerd te mogen werden, en dat hij Rouk in allen opzigte in de termen valt, van daarop aanspraak te Kunnen maaken, als de Comp: over de 20 Jaaren gediend, en den ouderdom van meer dan Zestig Jaaren bereikt hebbende, al verder geresolveerd, aan de zelven zo dikwils gem: Rouk deszelfs gagement toe te leggen, gelijk hem die werd toegelegd bij deezen, van den dag af te reekenen dat ‘S Comp: post der Schuur , waarop als Baas beschijden is gewees door hem is verLaaten zynde geweest Ult:o Aug:s anno passato, zullende dus het bedragen dier Rustgage gereekend tegens ƒ15:- per maand wel aan voorn:d Rouk van ‘t voorsz tydstip af moeten werden gevalideert, dog daar en tegen zyne volgens de Zoldij Boeken dezes Gouvernements tegoed gemaakte Soldijen bij dezelve Boeken te rug geschreeven worden, en dienvolgens zyne afgeslooten, Soldyreekening onder ult:o Augustus deezes Jaars moeten worden ingetrokken en geroijëerd.

Wijders is op den Requeste door Jacob Nentwich dewelke als oppermeester is bescheiden geweest aan boord van ‘t Baaijfals op Strand gehaald, en t’ zedert ter Sloping verkogt particulier Schip der drie Gebroeders , gepraesenteerd, verzoek houdende, om uit aanmerking dat al het geen in de Waereld heeft bezeeten gehad, door de gevolgen van ‘t ongeluk, zijnen voorsz: beschydenen Bodems overgekomen, alhier heeft moeten verteeren, maar door zig nu buiten staat bevind, als passagier naar Nederland te Kunnen opgaan, als ondermeester in ‘S Comp: dienst te mogen werden aangenoomen ten einde in die qualiteit op de gage daartoe staande zonder eenig genot van praemie ofte Douceur, ‘t zy met ‘t ter rheede leggend Schip Macasser waarop een ondermeester komt te manqueeren, dan wel met een ander Retourbodem te repatrieeren, beslooten alvorens finaal op dit verzoek te disponeeren, van den zelven Suppl:t eerst en vooräf een Chirurgicaal attest door den eersten en tweeden Oppermeester van ‘t Hospitaal alhier verleend, te vorderen dat de nodige bekwaamheeden bezit, om in ‘S Comp: dienst aan boord van den van haare Scheepen als Ondermeester te Kunnen fungeeren.

Waar en teegen op een ander Request door den onder afgesz: gage gestelden Posthouder van ‘t Robben Eyland Carel Schijffel ingediend, waarbij denzelven verzoekt dat aan zijne huisvrouw Dorothea Elisabeth Hagée permissie mag verleend werden om met ‘S Comp: ter rheede leggend Retourschip de Constitutie te mogen repatrieeren is geresolveerd, aan den Suppl:t de voorsz: gesolliciteerde passage voor zyn evengem: huisvrouw te accordeeren; zo als die aan hem g’accordeert werd by deezen, mits betalende de daartoe staande transport en Kostpenningen.

Zynde wijders op hunne daartoe almeede in scriptis gedaane verzoeken aan de ondertenoemene Perzoonen ‘t navolgende gepermitteerd geworden, te weeten.

Aan den Capitain van ‘t ter rheede Leggend en naar Nederland te rug geprojecteerde Schip ‘t duifje , Jan Olhoff, om in gem: zynen Bodem voor deszelfs eigen reekening op vragt te mogen aflaaden de volgende Goederen te weeten,

de Aloë nogtans alleen indien gevalle wanneer voor geene andere particulieren, mogte ook niet voor reek: der E: Comp: eenige Wynen ofte andere dranken, in het voorsz: Schip zullen werden afgelaaden waaraan dezelve zoude Kunnen schaaden, nademaal de voorsorge door hem Capitain opgegeeven om ‘t bederf dier wijnen en dranken voor te komen met namentlyk deged: Aloë, in zijn eigen appartement en agter in de Constapels Kamer te willen doen bergen niet voldoende is geagt, om langs dien weg den Raade voor dat geapprehendeert bederf op eene zeekere wijze te kunnen guarandeeren; weshalven dan ook in ‘t voorsz: Cas degem: Aloë in deeze permissie wel niet zal zijn begreepen, maar ‘t egter aan den Suppl:t in deezen zal vrijstaan dezelve met een ander Bodem waarin geene Dranken zullen werden afgelaaden te mogen afscheepen, waartoe men reeden heeft te vertrouwen dat zig zo nu als bij ‘t vervolg overvloedige gelegenheid zal voordoen.

Aan den Burger Jacob van der Merwe, wiens moeder Maria Fick, laatst wed: wijlen Arend Blijenberg aan hem bij Testamente is komen te legateeren haare twee plaatsen onder ‘t Drakensteinse District geleegen genaamd Bloemendaal en Overveen , dog om hem inde geruste possessie vandien te Zien gesteld, nu nog gaarne by haare Leeftijd van dezelve plaatsen voor de Somma van Veertien Duijzend Guldens, waarvoor de gem: vermaking is geschied, aan hem Transport en Opdragt zoude willen doen, om ‘t voorsz: Transport dier plaatsen van ged: zyne Moeder te moogen ontfangen, zonder daarvoor ‘t geusiteerd Heerenregt van den 40:ste Penning te voldoen, als kennende den Raade hem Suppl:t daarvan vrij, uit consideratie dat dit onderlijk Erfgoed in maniere voorsz: op hem in de nederdalende Linie Komt te devolveeren.

Aan Caspar Termijtelen die onlangs op voordragt van Landdrost en Krijgsraaden is aangesteld geworden tot Chirurgijn bij de Burgerij van Stellenbosch met den rang van Cornet, dog door deszelfs ontslag aanhoudende LighaamsCorruptiën zig ten eene maal buiten staat bevind, om de gem: functie naar behoren te kunnen waarneemen, deszelfs uit dien post met behoud van de hiervoren aan hem toegevoegde rang van Cornet; en

Aan Elisabeth de Waal Wed:e wijlen den Onderkoopman en Cassier Jan Adriaan van Schoor om te moogen uit Slaafsche dienstbaarheid ontslaan en in vrijdom stellen zeekere haar Supplt:e in eigendom toebehorende Slaven Jongen genaamd Lacquaij, mits betaalende daarvoor de bepaalde Somma van 50 Rijxd:s aan de gereformeerde diaconij Armen en Cautie stellende dat deselve alzoo te emancipeerene Slaaf binnen den daartoe bepaalden tijd van Twintig Jaaren niet Koome te vervallen tot Lasten der voorsz: Diaconij.

Ook is op een ingedient request, waarbij den Burger Johannes Carinus verzoekt om den Eigendom van een Stuk huisErf geleegen in deeze Tafelvalley ten N:W:te van ‘t boerenplijn en aldaar in ‘t nieuw aangelegde Blok gequoteerd met L: a D, groot inzijne grond 61 Quadraat Roeden, en 108 D:o Voeten, goedgevonden Commissarissen uit den Raade van Justitie te qualificeeren, zo als zy werden gequalificeerd by deeze om door Gecommitt:s uit hun midden, dat erf te doen taxeeren, en teffens te laaten onderzoeken, of eenige Servituten, en welke bij de uitgifte Vandien op t zelve zullen moeten werden gelegd, om van ‘t een en ander vervolgens aandeezen Raade te dienen van berigt in Scriptis.

Vervolgens geleezen zijnde de beide volgende Requesten door den Lieut: der Stellenbosche burgerij Hendrik CLoete Junior en den burger Mattheus Willemse aan deezen Raade gerigt Luidende

Aan den WelEdele Achtb: Heer! Johannes Isaac Rhenius! Gezaghebber van Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien &:a &:a &:a benevens den E Achtb: Politiquen Raad;

‘Wel Edele Achtb: Heer! en E Achtb: Heeren!’

‘Geeft reverentelijk te kennen, UWelEd: Achtb: en E: Achtb: needrigen Dienaar Hendrik Cloete, Junior, Lieutenant der Stellenbosch burger Cavallerij.’

‘Dat hij Suppl:t A:o1790 op de vendutie van wijlen den Burger Oltman Aelers, heeft ingemijnd de opstallen van twee Leenings plaatsen genaamt de Rietkuijl , en de Hoop , beijde aan de Zoute Riviers valleij , over het Hottentots hollands Gebergte geleegen; ende zulks voor eene Somma van ƒ18000:- waarvan bij ‘t doen van Transport den 40:ste penn: van ‘S Heeren regt ten bedraagen van Rd:s 150:- behoorlyk in ‘S Comp: Cassa is voldaan.’

‘Dat hij Suppl:t meer andere Ingezeetenen, aan wier bezittingen door de geweldige overstrooming welke in die Streeken in ‘t gepasseerde jaar 1791, heeft plaats gehad, groote nadeelen zijn toegebragt, almeede het ongelukkig Lot heeft moeten treffen, dat de voornaamste zijner Weijlanden, waarop die Plaatsen zijn aangelegd, niet alleen dermaten zijn overstroomd en verspoeld, dat tot heeden zelfs weijnig of geen voedzel voor ‘t Vee op dezelve te vinden is, maar dat de vrugtbaarste streeken, welkers distantie en omtrek in geen twee Uuren kan werden afgereeden; nog daarenboven tot dato dezes zodanig met Staande Water is overdekt dat ‘er wijnig of geen hoop overblijft, of die Velden door ‘t impendeeren van Zwaare Kosten, om ‘t daarop staande water weder af te lijden, in ettelijke Jaaren wel weer in Staat zullen Kunnen worden gebragt, om aan ‘t Vee ‘t benodigt voedzel en onderhoud te Kunnen bezorgen.’

‘Om UWel Ed: Achtb: en Ed: Achtb: de waarheid van ‘t hiervoren g’exposeerde Klaarder te doen blijken, heeft den Suppl:t nodig g’oordeeld, eene onder Solemneele Eede verleende verklaaring zijner Buuren hier neevens in eerbied te annexeeren, waaruit hoogstdezelve, des gelievende zullen kunnen beöogen, dat ‘t geen door den Suppl:t is g’allegueerd in alle deelen op de Waarheid komt gegrond te zijn, terwijl aan UWel Ed: Achtb: en E: Achtb: wijders uit ‘t deese meede bijgevoegd schriftelijk attest van zyn knegt zal komen te consteeren, dat den Suppl:t door dat noodlottig geval reeds eene enorme Schaade aan zyn Vee is toegebragt, die door gebrek aan weijde als in den omtrek dier plaatsen geen genoegsaam voedzel meer hebbende Kunnen vinden, in de grootse armoede zijn komen te creveeren, zo dat den Suppl:t zig zeedert in de noodzakelijkheid heeft zien gebragt, van de goedheid zijner Buuren om zijn Vee op haare plaatsen te doen wijden, gebruik te moeten maaken.’

‘En daar den Suppl:t mitsdien vertrouwd, dat UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: uit de hiervoren g’enarreerde zig wel overtuigd zullen gelieven te houden, dat zyne voorm: Twee plaatsen die zeedert lange Jaaren aan de E Comp: Haare gewoone Recognitie hebben opgebragt, dog thans door die overstroominge genoegzaam ten eenemaal zyn geruïneert en onvrugtbaar geworden, voor eerst niet in staat zyn de ordinaire recognitie van Rd:s 24:- te Kunnen opbrengen, zo neemt hij by deezen eerbiedig de Vrijheid zig te wenden tot UWelEd: Achtb: en Ed Achtb: met nederig Verzoek dat ‘t van UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: gunstig welbehagen zyn mooge, de recognitie opdezelve plaatsen zo lange te willen laaten stille staan, totdat den Suppl:t weder in staat zal zyn gesteld dezelven als voorheen met zyn Vee te Kunnen betrekken en beweijden.’

’/: onderstond:/’

‘’T welk doende &:a’

’/:was getekend:/ H: Cloete Junior.’

Aan den WelEdelen Achtb: Heer Johannes Isaac Rhenius Gezaghebber van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte Van dien &: &: &: beneevens den E Achtb: Raad van Politie;

‘Wel Edele Achtb: Heer! en E: E: Achtb: Heeren!’

‘Met verschuldigt respect neemt de vrijheid te kennen te geeven UWelEd: Achtb: en Ed: Ach gehoorzamen Dienaar, Mattheus Willemse,’

‘Dat wanneer in de maand Julij des gepasseerde Jaars 1791 door de zwaare en aanhoudende regens die ‘er over ‘t Hottentots Hollands Gebergte en in ‘t Zwellendam District zijn gevallen, de Rivieren in die Conterijen ontspringende, zo verre buiten haare oevers gezwollen waaren, dat daardoor, verscheide plaatsen en Landerijen zijn overstroomd en verspoeld, den Suppl:t almeede ‘t droevig Lot heeft moeten ondergaan; dat niet alleen het woonhuis met de Gebouwen, staande op zijne in leening van de Comp: bezittende plaats de Klyne Riviers Klooff , aan de bosrivier geleegen, zijn ingestort, maar daar en bovens zijn moestuin en Zaaylanden ten eenenmaal zijn verspoeld; terwijl bij die gelegendheid door den geweldigen Stroom van den Suppl:t zijn meedegevoerd een Slaave Jongen, 675 Schaapen, 100 Mudde Koorn, 80 Mudden Garst en 14 Mudden Rogge benevens 3 Wagens en alle Ploegen, Bouwgereedschappen en meubelaire Goederen die zig in ‘t huis en de Gebouwen hebben Komen te bevinden, door welk alle zints ongelukkig geval, den Suppl:t met Vrouw en Kinderen in de bitterste armoede is gedompeld.’

‘En daar de Suppl:t nog nimmer in gebreeken is gebleven zijne verschuldigde Recognitie penn: aan d’ E’ Comp: te voldoen, dog waaromtrent hij zig thans volstrekt buiten staat komt te bevinden, zo wend hij zig bij deesen in allen eerbied tot UWelEdele Achtb:s met ootmoedige beede, dat ‘t van hoogstderzelver gunstig welbehagen zijn moge den Suppl:t een stilstand van recognitie voor een termijn van vijf Jaaren te vergunnen, opdat hij daardoor weder in staat geraake een sober bestaan voor zijne famielie te Kunnen vinden, die anderzints voor altoos inde grootste Kommer en armoede zullen moeten Leeven.’

‘’T Welk Doende &:a’

’/: onderstond:/’

’/:was getekend:/ M: Willemse.’

over welke Requesten gedelibereerd zijnde is goedgevonden en verstaan omme alvorens opdezelve eenig finaal besluit te neemen, Landdrost en Heemraaden van Zwellendam te demandeeren zo als aan hen gedemandeert word bij deezen, omme den Raade te berigten of en in hoe verre de positiven bij de gem: Requesten g’alllegueerd, gegrond zijn dan niet, ten einde daardoor in Staat te worden gesteld, op der Suppl:ten verzoek naar billijkheid te Kunnen worden gedisponeerd.

Commissarissen uit den Raade van Justitie ingevolge het aan hen op gisteren gedemandeerde gevaceerd hebbende bij de inspectie door den Capitain Ingenieur Thiebault, en den Opziender van ‘t Ambagtsquartier Kuchler gedaan over den Staat waarïn zig bevonden de Magazijnen door hunne hoogedelhedens bestemd, tot den opleg Van Tarwe ingedient hebbende ‘t volgend Schriftelijk Rapport.

Aan den E: Achtbaaren Heer! William Ferdinand van Reede van Oudtshoorn! Praesident; beneevens de Heeren Leeden, Uitmaakende het College van Commissarissen uit den Raad van Justitie

‘E: Achtb: Heer! en E: E: Heeren’

‘Door den E Achtb: Heer Praesident de ondergeteek:s als vaceerende Commissarissen ter houden zynde gesteld een ordre bij den E Achtb: politicquen Raad op heeden g’arresteerd; waarbij goedgevonden is door dien de hoog Edele Heeren Commissarissen generaal ter oplegging en berging van ‘t benodigt Koorn voor de Ingezeetenen deezer Hoofdplaatse gratis aan Commissarissen uit den Raade Van Justitie ten gebruijke hebbende gelieven af te staan; de Ziekenzaalen aan de Zuidoostelijke zijde van ‘t Hospitaal; mitsgaders de Zolders der Pakhuizen van den Burger Jacobus Johannes van den Berg ingekogt; de zo evengenoemde bergplaatsen te doen visiteeren, door den Capitain Ingenieur Thiebault en den fabricq van ‘t Ambagtsquartier Kuchler met zodanige desKundigen als zij noodig zullen oordeelen, ten einde na te gaan of die Gebouwen, zonder aan instorting bloot gesteld te worden, de benodigde quantiteit Tarwe zouden Kunnen bevatten, er welke Voorzorgen daartoe zouden Kunnen worden gebruikt, mitsg:s Van deeze dispositie kennis te geeven aan Commissarisen uit den Raade Van Justitie, ten einde dezelve uit hun midden Gecommitt:s zouden kunnen afvaardigen om by die visitatie present te zijn.’

‘Zo hebben de ondergeteekendens de Eer UWelEdelens te berigten.’

‘Dat zij zig, vergezeld van Voorsz: Ingenieur Thiebault, en Fabricq, Kuchler vooräf hebben begeeven op de Zolders der ingekogte Pakhuizen van den Burger Jacobus Johannes van den Berg, en aldaar door gez: Thiebault en Kuchler hebben doen opgeeven en bereekenen hoe veel Koorn op die Zolders zou Kunnen werden opgelegt; ten welke belange door meerm: Ingenieur en Fabricq is gedeclareerd geworden, dat op de Zolders, zo als dezelve tegenswoordig zijn, niet meer als tusschen de 4 a 5000 Mudden Koorn zouden kunnen werden geborgen, door dien met meerder Koorn op dezelve te leggen, deeze Solders absolut moesten Zakken en daardoor veele onheilen zouden kunnen ontstaan, gelyk zulx aan de onderget: insgelijks is gebleeken in de beneeden Pakhuizen zelve, alwaar de muuren reeds veel hebben geleeden van ‘t Koorn dat op voorsz: Zolders is geborgen geweest, dog dat op ged: Solders wel een quantiteit van tusschen de 6 a 7000 mudden Koorn zouden kunnen werden opgelegd; ingevalle het den E: Achtb: Heer Gezaghebber en politicquen Raad konde behaagen; in de onderste pakhuizen eenige houte Stutten te doen opslaan, zodanig ingerigt als het Plan door meerm: Ingenieur Thiebault op ordre van de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal daar van vervaardigt en bij hoogstdezelve berustende, komt te dicteeren; dan waaromtrent de ondergteek:s moeten aanmerken, dat daardoor veel nadeel zal werden toegebragt aan de beneeden Pakhuizen zelve, naardien veel ruimte zal werden weggenoomen, en dus ook veel minder wijnen in dezelve zullen Kunnen werden geborgen.’

‘De ondergteek:s hebben zig voorts vervoegd in de zieken zaalen van ‘t hospitaal, alwaar door meergem: Ingenieur en Fabricq volgens hunne gedaane bereekening aan de onderget: zyn opgegeeven geworden dat indeeze Zieken Zaalen niet meer als 18000 Mudden Koorn zouden Kunnen worden opgezameld; mitsg:s dat noodzakelijk werd vereischt, dat er eenige Stutten van geelhoute Balken ter dikte van 8 a 9 duim, werden opgeslagen, waartoe 28 dergelyke balkenzullen werden benodigt om ‘t zakken der Zolder voortekoomen, door dien de Balken die daartoe zyn g’emploijeerd geworden door ‘t lang leggen heel oud Komen te zijn.’

‘En hebben dikwilsgem: Ingenieur en Fabricq aan de onderget:s noch te kennen gegeeven, dat de bereekening van ‘t opleggen van ‘t Koorn in diervoegen is geschied; dat namentlijk ‘t Koorn in ieder dier vertrekken, in ‘t midden zal moeten werden opgezaameld; en ten dien einde op de Zolders van de ingekogte Pakhuizen van den Burger van den Berg een passage van 6 voeten aan weêrskanten van de vengsters zal moeten werden opengelaaten; ten einde ‘t Koorn behoorlijk te Kunnen verwerken, mitsg:s dat ‘t Koorn op dezelve niet hooger werde opgelegd dan 2 1/2 Voeten, dat ‘t Koorn in de benedensteZaal van ‘t Hospitaal niet hoger dan 4 Voeten en op de Zolder niet hoger dan 2 Voeten zal moeten werden opgezameld, en dat zo wel onder als boven tot ‘t bewerken van ‘t Koorn in de ZiekeZaalen een passage werde gelaaten van 4 Voeten, aan weerszijde der Vengsters; terwijl meermaalen gem: Ingenieur en Fabricq laatstelyk avanceerden, dat wel bij de 4 a 25000 Mudden Koorn in de zieken zaalen zouden kunnen werden geborgen, ingevalle men ‘t Koorn in ‘t onderstegedeelte derzelve hoger als de hiervoren bepaalde 4 Voeten wilde opzamelen, dog waardoor een te groote broeijing van ‘t Koorn zou werden veroorzaakt en dat almeede tot ‘t opleggen van ‘t Koorn wierden g’emploïeerd de vier vertrekken der zieken vaders die zig in ‘t bovenste gedeelte dier zaal komen te bevinden.’

‘De ondergeteek:s verhoopende hiermeede aan de intentie te zullen hebben beantwoord, hebben de Eer met respect te zijn.’

’/: onderstond:/’

‘E: Achtb: Heer! en E: E: Heeren! UwelEdelens bereidwillige dienaaren /: was getekend:/ H: J: de Wet A:m Fleck Mij praesent.’

’/: was getek:d / R: Beck Secret:’

’/: in margine:/ Cabo de Goede Hoop den 18 X:br 1792.’

uit welk Rapport gebleeken zijnde dit om de gedebuteerde Tarw in de afgestaane maguazijnen behoorlijk te kunnen bergen, zo wel de Zolders en Pakhuizen van den Burger Johannes Jacobus van den Berg ingekogt, als de ingeruimde Solders boven de Zieken Zaalen van het nieuw Hospitaal door Balken zullen moeten worden onderstut, zo is, ten einde dezelve zolders te doen strekkken tot ‘t einde waartoe de hoog Edele Heeren Commissarissen generaal, dezelve aan Commissarissen uit den Raad van Justitie hebben gelieven afte staan, beslooten den Capitain Ingenieur Thiebault te qualificeeren zo als dezelve gequalificeerd werd bij deezen, de gem: Zolders met balken te onderstutten, zodanig Suffisant dat daarop de opgegeevene quantiteiten Tarwe zonder eenige Schroom zullen Kunnen worden geborgen.

Laatstelijk wierd den Heere Gezaghebber gecommuniceerd dat den Oud Burger Commissaris Hendrik Johannes Fherszen als Rheeder van ‘t Scheepje de Zeenimph , aan zijn Ed: had verzogt omme ingevolge ‘t geadverteerde by de verkoping van het Scheepje de Zeenimph , van de Goederen welke van het Schip de Vrouwe Catharina Johanna aan wal waaren gebragt te mogen worden g’adsisteerd met zodanige, als hij tot toetuiging van ‘t Scheepje de Zeenimph kwam te benodigen; dat hij Heere Gezaghebber daaröp de Capitains ter Zee, Willem Udemans Junior, en Anthonij Francois Steffers had gecommitteerd om die Goederen ten overstaan van den Equipagemeester Cornelis Cornelisz te taxeeren, en over dieTaxatie ontfangen had, ‘t volgend Rapport.

Aan den WelEdele Achtbaren Heer! Johannes Isaac Rhenius Opperkoopman en Gezaghebber van Cabo de Goede Hoop en den ressorte Van dien &:a &:a &:a.

‘WelEdele Achtb: Heer!’

‘UWelEdele Achtb: de ondergeteek: Capit:ns ter Zee Willem Udemans Junior en Anthonij franciscus Steffers expresselyk hebbende gelieven te Committeeren omme ten overstaan van den Equipagemeester deezes Gouvernements, Cornelis Cornelisz te taxeeren zodanige Zeilen als ingevolge Politicq Raads besluit aan den oud burger Commissaris Hendrik Johannes Fherszen, als rheeder van ‘t in Baaifals leggend Schip de Zeenimph tot toetuiging van deezen zynen bodem, zijn toegestaan, van ‘t ter rheede leggend Schip de Vrouw Catharina Johanna te mogen overnemen;’

‘Zo hebben de geteek:s ingevolge voorsz: zeer gerespecteerde ordre aan opgem: oud burger Commissaris Fherszen toegestaane Zeilen opgenomen en getaxeerd als’

‘

Een p:s Voormarszeijl	tot Rd:s	37:07:02:
d:o d:o d:o bramzeijl	d:o d:o	14: -:03:
d:o d:o Groot marszeijl	d:o d:o	56:02:-:
d:o d:o d:o bramzeijl	d:o d:o	17:05:04:
d:o d:o Bezaan	d:o d:o	19:04:04:
d:o d:o Kruijszeil	d:o d:o	22 :04:-:
d:o d:o Kluijver	d:o d:o	11:- :02:
d:o d:o Voortsteng-Stagzeijl	d:o d:o	9:01:02:
d:o d:o bramstengst:Zeijl	d:o d:o	9:03: -:
d:o d:o Groot stengst:Zeijl	d:o d:o	28:04:02:
d:o d:o Stormfok	d:o d:o	8: -:01:
d:o d:o Schuifblinde	d:o d:o	13:07:04:
d:o d:o Groote boven Lijzijl	d:o d:o	11:07:-:
d:o d:o Voor d:o d:o	d:o d:o	10:05: -:
d:o d:o Onder Lijzijl	d:o d:o	13:04:02:
d:o d:o Oude fok	d:o d:o	33:- :-:
	TeZamen tot Rd:s	317:01:02:

‘

Een p:s Voormarszeijl	tot Rd:s	37:07:02:
d:o d:o d:o bramzeijl	d:o d:o	14: -:03:
d:o d:o Groot marszeijl	d:o d:o	56:02:-:
d:o d:o d:o bramzeijl	d:o d:o	17:05:04:
d:o d:o Bezaan	d:o d:o	19:04:04:
d:o d:o Kruijszeil	d:o d:o	22 :04:-:
d:o d:o Kluijver	d:o d:o	11:- :02:
d:o d:o Voortsteng-Stagzeijl	d:o d:o	9:01:02:
d:o d:o bramstengst:Zeijl	d:o d:o	9:03: -:
d:o d:o Groot stengst:Zeijl	d:o d:o	28:04:02:
d:o d:o Stormfok	d:o d:o	8: -:01:
d:o d:o Schuifblinde	d:o d:o	13:07:04:
d:o d:o Groote boven Lijzijl	d:o d:o	11:07:-:
d:o d:o Voor d:o d:o	d:o d:o	10:05: -:
d:o d:o Onder Lijzijl	d:o d:o	13:04:02:
d:o d:o Oude fok	d:o d:o	33:- :-:
	TeZamen tot Rd:s	317:01:02:

‘De ondergeteekendens verhopen hiermeede aan UWelEdele Achtb: zeer g’eerde Intentie te hebben voldaan, en laaten deezen dienen voor pligtschuldig Rapport.’

’/:onderstond:/’

‘Cabo de Goede Hoop den 18 December 1792.’

’/:get:d W: Udemans Junior A: F: Steffers.’

‘Ten mynen overstaan /:getek:d / C: Cornelisz,’

En dewijl na Lecture Vandat rapport door den Heere Gezaghebber te kennen wierd gegeeven, dat zyn Ed: de gedane taxatie aanden Voorm: Rheder van ‘t Schip de Zeenimph had laaten vertoonen en deeze had betuigd in dezelve Waardeering volkomen genoegen te neemen, zo is dienvolgens beslooten, de gevraagde Goederen aan den Voorn: Fherszen tegens contante betaling aftestaan, tot zodanige pryzen als door de Gecomitt:s opgegeeven, en door hem geagreëerd geworden, wordende dus den Equipagemeester gequalificeerd tot de afgaave van alle de gem: Goederen zodra hem zal blijken dat dies bedragen in de Cassa der E Comp: zal weezen voldaan.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Kasteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l Secret

C. 210, pp. 285-303.

Woensdag den {17921219} 19:e December 1792,

‘S Avonds, extra ordinaire Vergadering, alle praesent.

Den Raade door den Heere Gezaghebber expresselijk buiten gewoon geconvoceerd zynde geworden op den ontfangst eener Missive van Heeren Commissarissen generaal, omtrend welkers contenue Hoogstdezelve hadden doen te kennen geeven, te begeeren dat bij deeze Regeering dadelijk in deliberatie zoude werden getreeden, ten einde de dispositien daar bij vervat, met de meestmogelijkste expeditie ten uitvoer zouden kunnen werden gelegd, zo wierd dan ook onmiddelijk, na dat men gezeeten was, geprocedeert tot de opening en Lecture van voorsz: haar hoogedelhedens zeer gevenereerde Letteren zijnde gedateerd onder gisteren den 18 deezer.

En nadien vervolgens daaruit is komen te consteeren dat Haar Hoogedelhedens g’examineerd hebbende de Consideratien in ‘t berigt door deezen raade by haare Missive van den 23 Aug:s Jongstl: aan hoogstdezelve gesuppediteerd op de Requeste van ‘S Comp: gecontracteerde Slagters waarbij dezelve redres verzogt hebben van zodanig bezwaaren, als bij de voorsz: Requeste breeder omschreeven werden gevonden en daarbij in aanmerking hebbende genoomen het verlangen van gem: Slagters om ‘t thans subsisteerend contract tot de Leverantie van het Vleesch &:a nog voor eenige jaaren te verlengen, hebben goedgevonden den Raade te qualificeeren, om met de voorsz: Slagters te treeden tot een verlenging van ‘t evengem: contract Voor den tijd van vijf agtereenvolgende Jaaren in te gaan met p:mo Maij 1794 als ‘t tydstip zijnde waarin ‘t tegenwoordig contract zoude zyn g’ expireert, mits daarbij gemaakt worden de navolgende bepalingen ingevolge ‘t overleg dat ten dien einde bereids tusschen haar hoog Edelhedens en de meergem: Slagters heeft plaats gehad, namentlyk

Dat de Voorsz: Slagters gehouden zullen zijn te beginnen met primo Januarij aanstaande, en om tot primo Maij 1794 /: wanneer gelijk hiervoren is gezegt ‘t tegenwoordig Contract zoude zijn g’expireert, :/ voort te duuren, het versch vleesch aan de Comp: te leeveren twee duijten per pond minder, en de Levendige Schaapen 9 Stv:s per Stuk minder dan de prijs by ‘t Contract bepaald, en overzulks ‘t vleesch tegens 6 duyten ‘t pond, en de Schaapen tot 33 Stv:s ‘t Stuk.

Dat ook gedurende dien tijd voor welken het Contract zal werden geprolongeert en mitsdien van primo Maij 1794 tot primo Maij 1799 door meergem: Slagters het versch Vleesch aan de Comp: zal geleverd werden tot vijf duiten ‘t pond, en de Levendige Schaapen tot 24 Stv:s ‘t Stuk.

Dat gem: Slagters wijders van nu af aan, en gedurende den tijd dat ‘t alzo geprolongeerde Contract duuren zal, ‘t vleesch dat door Hun particulier aan de Ingezeetenen werde verkogt aan dezelve zullen leeveren de Vier ponden voor 6 Kaapse Stv:s of minder, mitsg:s de prijzen van ‘t Versch en Leevendig vee, door hun aan vreemde Natien alhier passeerende, geleverd werdende met behoorlijke discretie zullen reguleeren ten einde dezelve door geene exhorbitante prijzen werden afgeschrikt om de Kaapse rheede aan te doen

Dat meerm: Slagters volgens zodanige schikkingen en Reglementen, als daartoe ten spoedigsten bij deezen Raade zullen moeten worden beraamd van zodanige Ingezeetenen, als Veeplaatsen in leening bezitten, en de door hun verschuldigde Recognitie penningen of agterstellen opdezelve in vee zullen willen voldoen, het zelve vee tegens billijke prijzen zullen accepteeren en doen ophaalen, en ook uit kragte eener qualificatie op hun te verleenen, dezelve ingezeetenen daartoe doen aanmaanen, om ‘t bedragen tot ‘t welk zodanig Vee door hun zal werden g’accepteerd, te strekken in mindering der betaling voor ‘t vleesch en Vee door hun aan de Comp: geleverd wordende.

En dat de gem: Slagters eindelijk ‘t Vleesch voor ‘t hospitaal benodigt zullen leeveren in ‘t Hospitaal zelve aan een perzoon, tot ‘t ontfangen daarvan reeds benoemd ofte nog te benoemen, en zullen zorgen, dat ‘t zelve altijd zy van zeer deugdzame qualiteit en bestaande in goede stukken, zonder te veel met beenen vermengd te zijn.

Dat daarentegen de Gecontracteerde Slagters met den Eersten Maart aanstaande zullen werden gesteld in ‘t bezit van de plaats de Yzer fontijn genaamd, ten welken einde haare hoogedelhedens gelasten, dat die volgende de ordonnantie van die plaats aan den Burger Nicolaas Colijn verleend, ingetrokken zal moeten werden, met verbod dat immer ofte ooijd deeze ofte eenige ander plaats, tans tendienste van ‘S Comp: gecontracteerde Slagters g’affecteerd, daarvan werde afgezondert, gealieneerd, ofte aan anderen uit gegeeven:

Dat haar hoog Edelhedens verder goedgevonden hebbende dat aan den zo evengeciteerde Colijn tot eene billijke Schadeloosstelling voor ‘t gemis van de Voorsz: plaats de Yzer fontijn op ordonnantie zal werden gegeeven ‘S Comp: plaats de Tijgerhoek genaamd, zodanig als dezelve tans is belendende om daarvan gebruik te maaken zyn leeven Lang geduurende, dog onder stipulatie dat na zijn overlijden dezelve plaats de Tygerhoek zal wederkeeren aande Comp: zonder dat eenige betaling ofte schadeloosstelling zal plaatsgrijpen voor de Gebouwen of opstallen, van welken aard die ook zouden mogen weezen, welke voorn: Colijn zoude mogen goedvinden daaröp te extrueeren, zo nogtans dat des niet te min aan zyne eventueele Erfgenaamen of dezelve repraesenteerende, de vrijheid werd gelaaten om zodanige gebouwen of opstallen weder af te breeken, en na elders te vervoeren mits zulks geschiede binnen drie maanden na deszelfs overlijden, en daardoor geen nadeel werde toegebragt aande staat van de meerm: plaats de Tijgerhoek , waarin uit hoofde der dispositie zeedert den ontfangst van ‘S Raads voorm: Missive omtrend den Landdrost Woeke, bij deselve genoomen, deesen Raade dispenceeren, van de bij de gem: Missive aangenomene toezending van ‘t Berigt van den ad interim FisCaal Deneijs op de klagten door de gecontracteerde Slagters tegens voorm: Landdrost ingebragt, welk berigt des tijds van ged: fisCaal wierd tegemoete gezien.

Dat Haar Hoogedelheedens den Raade voorts qualificeeren om gebruik te maaken Van ‘t aanbod van voorsz: Slagters om de benodigde Tromvellen voor hunne reekening te laten berijden, en zonder eenige betaling daarvoor te genieten aan de Comp: te leeveren; mitsg:s ‘t benodigd Zeemleer tot broeken der Zoldaten almeede ten hunnen kosten te laten berijden, en alle twee Jaaren of bij vernieuwing van de monteering aan de Capitains voor ijder onder officier en Gemeene te laaten afgeeven twee Stux tegens betaling van 12 Stv:s met bijgevoegde Last daar omtrent zo nu als bij ‘t vervolg telkens bij ‘t vernieuwen der aanbesteeding van versch Vleesch en leevendig Vee de nodige bepalingen bij de Conditien te doen maaken, omme daarmeede te werden weggenoomen de reedenen van ‘t regtmatig beklag der gecontracteerde Slagters over de Schandelijke excessen welke hoogstdezelve zeggen in dat dit Stuk te hebben plaats gehad.

En dat Haar Hoogedelhedens eijndelijk overeenkomstig ‘S Raads voorslag; dezelve insgelijks qualificeeren, om aan de gebroeders Jan Gijsbertus en Sebastiaan Valentyn van Reenen /: zynde de tegenswoordige gecontracteerde Slagters:/ in Eigendom te verleenen het strookje Gronds aan de overzyde van de Modder-Rivier geleegen, bij de meergeciteerde door deezen Raade aan welopged: Haar Hoog Edelheedens geschreeven Missive breeder vermeld, nadat ‘t zelve behoorlijk zal zijn gemeeten, gecarteerd en getaxeerd, en onder zodanige bepalingen, dat alle aanlijding tot disputen tusschen hen en de gecontracteerde Slagters in der tijd werden gepraevenieerd, en aan deezen gereserveerd de vrijheid om hun vee aan de Modderrivier te laaten drenken in ‘t vertrouwen altoos dat volgens de beschrijving daarvan door den Raade gegeeven, dit Terrain geen extensie zal hebben van groot belang, waarmeede dan ook alle de verdere Klagten of bezwaaren door de gecontracteerde Slagters bij hun voorm: request aan Haar Hoogedelhedens voorgedragen, gehouden moeten werden voor afgedaan.

Zo zijn, met oogmerk omme hoe eer zo liever tot stand te brengen ‘t nieuw Contract nopens de Leverantie van versch Vleesch en Levendig Vee aan de Comp: op den voeten en wijze, als hierboven door Heeren Commissarissen Generaal is gepraescribeerd geworden, en vervolgens ook te doen effect sorteeren de verdere beschikkingen van Haar Hoog Edelhedens in raade geroepe de gecontracteerde Slagters, waarmeede de Maatschappij thans terzaake voorsz: in accoord staat, en aan de zelve voorgehouden de Conditien en Voorwaarden, waaröp deeze Regeering zig in voegen voorsz: gequalificeerd bevond, om met hun in een prolongatie van het Contract te treeden, het welke zij met de Comp: hebben aangegaan, en anderzints met primo Maij des aanstaanden Jaars 1794, ten einde zoude Loopen.

Maar vermits de Voorm: Slagters hoezeer zij zig volkomen geneegen en bereid hebben betoond, om te acquieseeren in alle d’ overige bedingen hiervoren beschreeven, nogtans met opzigt tot het poinct waarbij zij onder de verpligting gelegt worden om niet alleen van de LandLieden die aan de Comp: eenige recognitie penn: ten agteren staan tegens gefixeerde prijzen, vee te mogen accepteeren, maar ook de voorsz: agerstallige Landlieden, ingevolge een op hun te verleene qualificatie, teffens tot ‘t opbrengen van hunnen agterstal te doen aanmaanen daartegen zyn komen te opperen die bedenkingen, dat zij, namentlijk door dit Artikel t’ onderschrijven, zouden kunnen werden gebragt in ‘t alternatief om, of te moeten accepteeren al het uitschot van Vee, dat de Boeren hun in mindering hunner Schulden aan d’ E Comp: zouden willen leeveren, of hunne ter inkoping van vee uitgezondene Knegts onverrigter zaake te zien te rug keeren, terwijl inmidddels de particuliere Slagters naar genoegen zouden werden geriefd, waarbij zij zig behalven d’ enorme Schaden en verliesen hieruit voor haar te proflueeren nog den haat der buiten Lieden zouden op den halse haalen met bijgevoegd instantig verzoek, dat hieromtrent derhalven die veranderinge mogte gemaakt werden, dat zij voor hun en de gepraevilegieerde Vrijslagters met haar, allen mogten worden gelegd onder de verpligting, om wanneer zij eenige inkopen van Vee zullen gedaan hebben, ‘t bedragen daarvoor niet eerder aan de resp: Verkopers af te langen, ofte uit te betaalen, dan na alvorens aandeesen Raade te hebben g’exhibeert, de naamLysten der Perzoonen van wien Vee is ingekogt geworden, met ‘t bedragen vandien, ten einde daarvan op ‘S Raads ordre met opzigt tot d’ agterstallige Lieden zo veel te kunnen worden ingehouden, als men geraaden oordeelen zal, om in mindering van de voorsz: agterstal te kunnen strekken.

En bij overweeging van Zaaken de voorsz: Bedenkingen en Zwarigheeden door gem: Slagters g’oppert, deeze Regeering allezints gegrond en aanneemelijk zyn voorgekomen

Is dierhalven raadzaam g’oordeelt dadelyk te Committeeren de Heeren De Wet en van Reede Van Oudsthoorn om van de voorsz: declaratie en ‘t daarbij gedaan verzoek der meerm: gecontracteerde Slagters aan Heeren Commissarissen Generaal de verschuldigde Kennisse te geeven, en aan Haar Hoog Edelhedens teffens met gepasten eerbied voor te stellen, of ‘t niet best waare tot wegneeming van de Bedenkingen en Zwaarigheeden, der evengeciteerde slagters over ‘t voorsz: poinct, deese Schikking te maaken, dat alle Landlieden welke Veeplaatsen van d’ E Comp: in Leening bezittende daaröp twee en meer Jaaren recognitie ten agteren staan, ten ernstigsten bij Billetten wierden aangemaand om deselve hunne agterstallen ten spoedigsten op te brengen en te voldoen bij poene van in Cas van verder verzuim, ofte nalatigheid, door de resp: officïeren der Justitie daartoe te qualificeeren, tegens de zodanige agterlijk blyvende Debiteuren door middelen en weegen van Regten tot de betaling te zullen werden geprocedeert, en de gecondemneerde paratelijk g’executeerd, met verstek voor altoos van de in Leening gehad hebbende Veeplaats, om dezelve aan een ander die zig zorgvuldiger en prompter in de opbrenging zijner recognitie toond te werden uitgegeeven; en

Dat vermits men voor heen deeze in geene der agterstallige buiten Lieden is te gemoete gekomen, in ‘t betalen hunner Schulden, met ossen voor ‘S Comp: ommeslag van dezelve aan te neemen, dog die ommeslag thans geheel afgeschaft zynde, dus ook dat middel is komen op te houden, niet alleen met voorsz: ‘S Comp: Slagters dierhalven veraccordeert en overeengeKomen wierd omme ingevolge hunne propositie uit de penn: die zij aande Ingezeetenen voor het van hun gekogte Vee, schuldig zyn zullen, telkens eengedeelte aan d’ E Comp: te voldoen in mindering van de Schulden der geenen die bevonden zullen werden eenige recognitie ten agteren te weezen; maar dat ook de particuliere Slagters in zelvervoegen werden verpligt uit ‘t bedragen der Kooppenn: van ‘t vee der door hun ingekogt insgelijks voor reekening der agterstallige buiten Lieden eens gedeelte aan de Comp: te voldoen, omme vervolgens deeze wegen alzo aan de gem: debiteuren opengesteld zijnde, bij bevinding dat dezelve daarvan niet komen te profiteeren ter vereffening hunner Schulden, maar zig aan de opbrenging van dien tragten te onttrekken, om de voorsz: maatregulen alzo illusoir te maaken, tegens de zodanige als dan de voorsz: middelen van contrainte zonder eenige conniventie te werden g’appliceerd.

En nadien voorsz: Heeren na zig onmiddelyk van de evengeciteerde op hun E: E: gedecerneerde Commissie gekweeten te hebben, bij derzelver terug komst in Raad zyn komen te berigten, dat zij over ‘t gunt voorsz: is, met Haar Hoog Edelhedens geaboucheerd hebbenden hoogstdezelve hadden gelieven te declareeren dat zij de Zwarigheden door de meerm: gecontracteerde Slagters tegen de wijze van inning der Recognitie penn:, welke de buiten lieden aan de E Comp: ten agteren Staan g’oppert, ende middelen door deesen Raade voorgeslagen, langs welke naa Haar inzien die zwarigheeden best zouden kunnen werden uit den weg geruimd in naadere overweging zouden neemen, om ‘t resultat vandees hunner Hoog Edelhedens, deliberatien vervolgens in scriptis aan den Raade te doen toekomen

Zo heeft men dan ook uit aanmerking dat ‘t voorsz: te prolongeeren Contract op de Conditien hiervoren g’expresseerd, is de Basis, waarop alle de overige dispositien van Heeren Commissarissen generaal zyn rustende, invoegen deeze laatsten niet wel kunnen effect sorteeren, alvorens de eerste tot stand gebragt is, bestgedagt met d’ uitvoering der onderscheidene ordres, bij de gem: Haar Hoog Edelhedens Missive vervat, zo lange te supercedeeren, tot dat zal weezen ingekomen ‘t nader aanschrijvens ‘t welk men als nu van Hoogstdezelve te gemoete ziet, nopens de wijze hoedanig door middel der zo menigmaal genoemde Gecontracteerde Slagters de Schulden der agterstallige buitenlieden, best voor reek: der E Comp: zullen kunnen werden ingevordert;

Hierna wierd door den Heere Gezaghebber den Raade geCommuniceerd dat naauwlyks op den 17 deezer door deeze Regeering bij omvrage was genomen geweest het besluit, om de Publicatie sub dato 18 September j: L: op de jagt g’arresteerd by affixie van Billetten zodanig t’ amplieeren als bij evenged: besluit is bepaald, of verscheidene Ingezeetenen en vervolgens ook de Burgerraaden Hendrik Justinus de Wet en Abram Fleck hadden zo voor zig als de overige Burgerraaden namens de in en opgezeetenen deezer Colonie aan zyn Ed: gedaan onderscheidene representatien over de bepalingen daarbij vervat, dewijl zy eensdeels vermeenden eene hardigheid te zyn, dat ijmand die inclineeren mogt te jaagen en daartoe mogelijk slegts eenmaal ‘S jaars gelegendheid mogt hebben, zig zou moeten bepaalen, om dit zyn vermaak maar een enkele dag te neemen dat ook de bepaling van ‘t Wild dat geschoten mag worden niet wel door iemand die ter Jagt gaat kan worden opgevolgd, na dien ‘t geval en geluk, en niet zijne begeerte hem het Wild toeschikkende hij ook het zelve onmogelijk kan uitkiesen; dat inzelvervoegen de betaling van 4 Schellingen voor het verkrijgen van de permissie om eendag te jagen voor de bewoners van deese Hoofdplaatse ofte dies nabijheid zeerbezwarend zoude zijn, dog dat uit hoofde meest alle de Buitenlieden zig ter jagt begeeven en meenigwerf genoodzaakt zijn dit te moeten doen doen om uit hunne Koornvelden, Wyngaarden en Tuinen ‘t Wild te verdrijven de aan hen opgelegde bepaling om ter verkrijging vande nodige permissie daartoe ‘S jaarlijx Rd:s 6:- recognitie tot onderhoud van Koddebeijers, te voldoen eene enorme Somma zoude opbrengen en voor alle de Buitenlieden een zeer drukkend bezwaar uitmaaken dat Burgerraaden nevens deeze repraesentatien hadden gevoegd het verzoek dat om voorsz: reedenen aan meerm: Resolutie by deezen Raade op den 17 deezer genomen door affixie van Billetten geene publiciteit mogte worden gegeeven en overigens voorgekomen, dat de gezamentlijke In-en-Opgezeetenen dezer Colonie niet wierden gehouden onder de verpligting om tot onderhoud van Koddebeijers en dus tot onderhoud Van de Verspieders Hunner handelinge op de Jagt, waaröp nog nimmer bevorens eenig bezwaar was gelegd, jaarlijx eene enorme Somma bij den anderen te brengen.

Over welk verzoek gedelibereerd en daarbij overwogen zynde, dat hoezeer deese Regeering ook gemeend heeft dat de door Haar gemaakte bepalingen op ‘t Stuk der jagt, en de gefixeerde recognitie voor de geene die daartoe permissie zouden vragen, allezints als billijk zouden worden beschouwd de Sensatie egter die dit een en ander op de Gemoederen van ‘t algemeen zoude kunnen hebben, en die uit de repraesentatien en verzoeken van Burgerraaden duidelyk moeten worden voorsien, niets anders dan gedurige klagten, en overtreeding der ordres ten gevolge zoude kunnen hebben; Zo is dan ook ter weering van dit een en ander, goedgevonden en verstaan de bij meerm: besluit van den 17 deezer g’arresteerde nadere Publicatie niet te laten doen, en dienvolgens zo van dat besluit als van de Resolutie deser Tafel van den18 Sept: j:L: in zo verre te resilieeren, dat de permissie tot de jagt gedurende ‘t Saisoen dat deselve open is, door den Heere Gordon als Opperjagermeester, gratis zal worden verleend, onder bepaling nogtans dat niemand deese zyne permissie aan een ander zal mogen Cedeeren om daarop ter jagt te gaan, als alleen de Heeren Leeden deser Regeering aan wien gereserveerd blijft anderen voor zig te laten jagen en zal dienvolgens d’ aangestelde Koddebyer deese dienst moeten waarnemen op zijne als Soldaat genietende Gage en Emolumenten, terwijl overigens ‘t gem: Placaat van den 18 Sept: j:L: ende bepalingen zo tendien dage als nader op den 17 deser gemaakt zullen blyven in hun geheel.

Vervolgens uit een ingekomen Rapport van expres geCommitte:e ZeeCapitain:s die ten overstaan van den Equipagemeester en in ‘t byweesen van d’ Overheden van ‘t Schip de Meermin hebben g’examineerd een zwaar Touw van 14 D:m door de gem: Overheden volgens hunne onder presentatie van Eeden gegeeven Verklaring afgekeurd gebleken zynde dat ‘t gem: Touw zodanig is versleeten dat ‘s Comp: gez: bodem daaraan onmogelyk kan worden toebetrouwd Zo is goedgevonden en dienvolgens beslooten aan die Bodem een nieuw zwaar Touw van 15 d:m te laten verstrekken, terwijl ‘t afgekeurde Touw zal moeten worden afgegeeven aan ‘S Comp: EquipageMagazijnen ten einde by de boeken van die administratie ingenomen en behoorlijk verantwoord te worden.

Laatstelyk is op’t instantig verzoek daartoe door den Oud burgerbrandmeester A: V: Wielligh als Aannemer der Leverantie van ‘t benodigt brood, Meel en bisCuit gedaan, goedgevonden en verstaan aan denzelven V Wielligh, te vergunnen eenigen tijd gebruik te mogen maken van ‘S Comp: inde Bakkerij beschyden geweest zynde Lyfeigenen, mits niet excedeerende dentyd van 3 Maanden, en dat voor elk derzelve door hem maandelijx werde betaald eene erkentenisse van 3 Rd:s -

Aldus Geresolveerd en G’ arresteerd, in ‘t Casteel de Goede Hoop, ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: LeSuëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede van Oudsthoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l Secret

C. 210, pp. 304-308.

Donderdag den {17921220} 20 DeCemb:r 1792,

bij omvraage, alle praesent.

De Capitain van ‘t ter Rheede leggend Schip Gouda bij Requeste verzoek gedaan hebbende om te werden g’ assisteerd met zodanige Goederen als zijnen onderhebbende Bodem Komt te benodigen, en door hem bij een Specifique Lijst te stellen in handen van den Equipagemeester ter dezes Gouvernements omme zulks nodig oordeelende, de gevraagde Verstrekkingen te doen.

De Vaandrig Militair Frans Rijnhard BresLer bij Requeste verzoek gedaan hebbende om per het aanwezend fransch partiC: Schip L’ Aimable Josephine , aan zyn te Mauritius bevindende Zuster te mogen afscheepen

Zo is zulks aan hem geaccordeerd.

Door Louis Willem van Rossum, Schipper van ‘t bij de E Comp: ingehuurd particulier Schip de Geertruij en Petronella ingedient zijnde het volgend Request.

Aan den Edelen Achtbaaren Heer! Johannes Isaak Rhenius Gezaghebber van Caap de Goede Hoop, & & &, benevens den Edelen Agtbaren Raad van Politie

‘Wel Edele Achtb: Heer! En Achtbaare Heeren!’

‘Geeft met allen eerbied te kennen Louis Willem van Rossum, dat hij g’inclineerd is omme zyne huisvrouw Catharina Maria Brand, beneffends deszelfs dogtertje Catharina Maria van Rossum met zijn onderhebbend Schip Geertruij en Petronella van hier naar Nederland over te brengen.’

‘Dan daar ingevolge den inhoud der Cherte partij door de Ed: O: I: Comp aan den vervragter, Frank van der Schoor, voor ijder Passagier hondertvijf-en-twintig Carolij Guldens moet worden betaald Zoo verzoekt den Suppl:t op ‘t nedrigst verlof te mogen obtineeren, om deese Transport gelden met den Heer Frank van der Schoor zelve, te verreeken, terwijl den Suppl:t bereidvaardig is, een certificaat te passeeren, waaruit blijkt, dat den Heer vervragter Frank van der Schoor, omtrent de Transport gelden van deeze twee Perzoonen, geene de minste praetentie op d’ E:O:I:Comp: heeft.’

‘Den Suppl:t neemt hierom ootmoedigst de vrijheid zig tot UWel Ed: Achtb: en Ed: Achtb: te wenden met verzoek dat hem dit goedgunstig mag werden toegestaan, en hij vetrouwd hierop dies te eerder, als UWelEd: Achtb: en E Achtb: in aanmerking zullen hebben genoomen, dat den Suppl:t reeds voor den Heer Frank van der Schoor, door d’ aankoop van noodwendigheden, in voorschot is, niet alleen, maar ook omdat zulx te Batavia ten opzigte van de andere passagiers welke zig aan boord van de Geertruij en Petronella bevinden, heeft plaats gehad.’

’/:onderstond:/’

‘’T Welk doende is &:a’

’/:was getekend:/ L: W: Van Rossum’

is daarop verstaan den Suppl:t te permitteeren, zijn Huisvrouwe Katharina Maria Brand, benevens zyn dogtertje Katharina Maria van Rossum met zig per gem: bodem naar Neederland te neemen, en hem teffens vrijheid gelaaten, de bij de Cherte partij bedongen Transport en Kostgeld, met zynen Rheeder de Heer Frank van der Schoor te mogen verreekenen

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd in het Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn

[Signed:] In Kennisse van mij E: Bergh p:l Secret

C. 210, pp. 309-311.

Zaturdag den {17921222} 22 DeCember 1792.

by omvraage, alle Praesent.

Heeren Commissarissen Generaal op een nader Request door Bernard von Dehn Majoor bij ‘t Regiment van Wurtemberg aan hoogstdezelve gepraesenteerd, goedgevonden hebbende aan dezelven von Dehn te permitteeren om nog eenigen tijd alhier te mogen verblijven, mits egter zijne ryze na Europa voortzettende, uitterlijk met de laatste Scheepen, welke voor het begin der kwaade Mousson van hier uit de Tafelbaaij zullen vertrekken, en daarvan bij missive van gisterigen datum onder toezending van een Extract uit Haar Hoog Edelheedens genoomen Resolutien aan den Raade Kennisse hebbende gelieven te geeven, en te strekken tot haare informatie en narigt; Zo is op voorstel van den Heere Gezaghebber bij omvraage aan de overige Heeren Leeden des Raads gedaan, beslooten den Soldyboekhouder en Equipage meester hier van te doen verstendigen, met, Last en ordre, zo als dezelve gelast ende geordonneerd werden by deesen, te Zorgen dat dees Haar Hoogedelhedens g’eerde dispositie ter gezetter tijd behoorlijk effect Koomen te sorteeren

Aldus Geresolveerd ende G’ arresteerd in het Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] In Kennisse van my E: Bergh p:l Secret

C. 210, pp. 312-349.

Maandag den {17921224} 24 DeCember 1792.

‘S Voormiddags, alle Praesent.

Wierd, nadat geresumeerd en de g’arresteerd waaren de Resolutien onder den 18 en 19 deser genomen, door den Heere van Reede van Oudtshoorn in zyn Ed: qualiteit als Praesident van Commissarissen uit den Raade van Justitie te kennen gegeeven, dat ‘t gem: Collegie ontfangen hebbende Extract uit de voorsz: dispositien onder eerstgem: datum, bij deese Regeering genoomen, voor zo verre betrof de beraamde schikkingen, om onder haare administratie en toezigt te doen inslaan en opleggen dat gedeelte van den voorraad van Tarwe, welke het Heeren Commissarissen generaal heeft gelieven te behaagen te beveelen dat voorthaan altoos permanente indeese Colonie aan handen zal moeten gehouden werden, het welk strekken moet ten gerieve der geprevilegieerde Bakkers, om dezelve daardoor in staat te stellen, de Ingezeetenen zonder interruptie van brood te voorsien, ‘t gem: College dan ook dadelijk daarop, op de convocatie van Hem Heere van Reede van Oudtshoorn bij den anderen was gekomen om in overleg te treeden hoedanig best ter executie te brengen de byzondere gedeeltens dier gecompliqueerde Commissie waarvan in voegen voorsz: de uitvoering aan haar was opgedragen geworden; dog dat zij al aanstonds bij ‘t entameeren hunner voorsz: deliberatien omtrent zeekere poincten bij de Schikkingen door Haar Hoogedelheedens indeesen voorgeschreeven hadden ontmoet die Zwarigheid, dat niet bepaaldelyk en distincte was g’expresseert de wijze hoedanig de leverantie der Tarw doorde buitenLieden aan Commissarissen en door Haar de aflanging van dien ook wederom aan de Bakkers zoude moeten geschieden, of namentlijk de voorsz: buiten lieden gehouden en verpligt zouden zijn eerst en vooraf voorde bepaalde prijs van ƒ85:- de nodige voorraad, om opgelegd te worden zo aan de E/ Comp: voor haar eigen ommeslag als aan Commissarissen tot de consumptie der gezamentlyke Ingezeetenen deezer Hoofdplaatse te leeveren, dan of dezelve buitenlieden vrijheid zouden hebben met voorbygaan van de Comp: en Commissarissen aanvankelijk hunne leverantien aan particulieren te doen, om naderhand wanneer die zouden weezen voorsien, en de prijs der Tarw daardoor zoude zijn gedaald tot beneden de bovengen: prijs van ƒ85:- derzelver toevlugt als dan tot de Comp: en Commissarissen te neemen; mitsg:s of ook de Bakkers het Koorn ‘t welk zij ter voortzetting hunner bakneering komen te benodigen, volstrektelijk navolgens de gemaakte bepalingen van Commissarissen zouden moeten ontfangen, dan of zij ook vrijheid zouden hebben zig van elders te voorsien? - en of eindelyk de voorsz: Bakkers wanneer zij onder de verpligting wierden gebragt het benodigt Koorn voor hunne Sleet van Commissarissen te moeten Koopen, als dan des niet te min vryheid zouden hebben om nevens andere Ingezeetenen, meede particuliere inzamelingen van Koorn tedoen, of dat hun allen handel in Tarwe zoude zyn g’interdiceert en verbooden - weshalven hij Heere van Reede van Oudtshoorn als daartoe verzogt zynde dan ook namens Commissarissen voormeld zeer kwam te Solliciteeren, dat het deezen Raade mogte goedvinden, indien ‘t mogelijk waare haare deliberatien heden nog over de voorsz: poincten te doen roulleeren, op dat daaromtrend zodanige nadere bepalingen gearresteerd zijnde, als best strokende Zouden werden bevonden met d’ oorspronkelyke intentie van Heeren Commissarissen Generaal, Zy daardoor in Staat mogten worden gesteld met haare werkzaamheeden een aanvang te kunnen maaken, om aan die g’eerde intentie met den eersten Pligtschuldig te voldoen.

Over welk verzoek van den Heere van Reede Van Oudtshoorn namens het Collegie van Commissarissen uit den Raade van Justitie gedaan, gebesoigneerd en daarby in Consideratie genomen zijnde, dat men in deesen niet welgevoeglijk tot het nemen Van eenig finaal besluit zoude Kunnen overgaan, zonder alvorens te zijn g’informeerd van d’intentie en meeninge van Heeren Commissarissen Generaal nopens de poincten, waarop in maniere als hier even is gezegd, bij ‘t gem: Collegie nadere explicatie werd gevordert, als zynde de maatregulen en schikkingen van hoogstdezelve directe afgevloeid; is dienvolgens dan ook raadzaamst g’oordeeld aanvankelijk van ‘t gunt voorsz: is, door den Secretaris deezes Raads in alle eerbied aan welopged: Haar HoogEdelhedens de vereischte Kennisse te doen geeven, met bygevoegde instantige beede, dat ‘t hoogstdezelve mogte behaagen den Raade te vereeren met haare beveelen, hoedanig zouden begeeren dat hieromtrend zoude moeten werden gehandeld.

En nadien, voorm Secretaris zig van deesen zynen last dadelyk g’acquiteerd hebbende, Heeren Commissarissen generaal hebben gelieven te declareeren, Hunner Hoog Edelhedens intentie te zijn geweest, dat de Landlieden geene Tarw directelyk, nog aan de geprevilegieerde Bakkers nog aan eenig ander particulier zoude vermogen te verkoopen voor en aleer de bepaalde voorraad zo bij de Comp: als bij Commissarissen uit den Raad van Justitie zoude zyn opgeslaagen, dat ook de Bakkers het Koorn bij hun ter voortzetting van derselver Bakneering benodigt, van niemand anders, als van Commissarissen uit den Raad van Justitie zouden vermogen in te Koopen; endat de voorsz: gedebuteerde voorraad zo voor de Comp: als ten gerieve der Ingezeetenen deeser Hoofdplaatse opgelegd zijnde, als dan de evengem: Bakkers zo wel als alle andere particulieren vrijheid zouden hebben op Kopingen van Koorn te mogen doen om te worden uitgevoerd; Terwijl inmiddels ook de meeninge was geweest, dat vermits veele Lieden alhier ter plaatse, de usantie hebben van zelve voor hunnen huishoudingen te bakken; waartoe eenige weinige vragten Tarw Komen te benodigen, dewelke zij zig altoos successivelyk naar maate der Consumptie van buiten hebben laaten aanvoeren, als de nodige bergplaats niet hebbende om de geheele quantiteit in eens te kunnen inslaan en opleggen, dier tusschen komst van Commissarissen uit den Raade van Justitie aan zodanige Particulieren het middel zoude werden verschaft om zig van deesen geringen voorraad te kunnen voorzien ‘t zij met daartoe ter voorkominge van alle verwarring en Confusie het nodige aan die enkelde perzoonen, tegens restitutie van ‘t kostende zelve te verstrekken, dan wel de vereischte permissie te verleenen om ‘t Koorn dat in voegen voorsz: voor degem: partiCulieren zoude werden opgereeden onder betaling der tiende aan de Comp: directe naar derzelver huijzen ofte Pakhuizen te mogen laaten vervoeren, het een en ander nogtans maar alleen tot Zo lange dat den gantschen voorraad bij de Comp: en Commissarissen uit den Raade van Justitie zoude weezen opgelegd, als waarna gelijk hiervoren is gezegd aan een yder zoude vrijstaan zig van zo veel tarw te mogen voorzien, als zulks geraaden zoude oordeelen ‘t zy om te strekken ter consumptie of om daarmeede op de exportatie te Speculeeren met qualificatie nogtans op deezen Raade om hieromtrent maar zodanige beschikkingen te maake als vermeenen zoude best te zullen strekken om het principaale doel dat haar hoogedelhedens zig in deesen hebben voorgesteld de oplegging namentlijk van een genoegzamen voorraad ter voorkoming van gebrek zo bij d’ E Comp: als bij commissarissen uit den Raade van Justitie te kunnen berijken.

Zo is alverder beslooten, dat vermits de primitive intentie van Heeren Commissarissen Generaal gelyk die hier even is beschreeven allezints is quadreerende met ‘S Raads gevoelens op dit Sujet, mitsdien dan ook al ‘t gunt voorsz: is zal overgenoomen en gelijk geschied by deesen geconverteerd werden in eene Resolutie met dien verstande egter, dat den Raade praefereerende de verstrekkking der enkelde Vragten Tarw aan de geenen die des benodigt zullen zijn staande de Leverantie aan Commissarissen en de Comp: uit den Voorraad van eerstgem: tegens restitutie der betalinge, om naderhand weer door anderen-inkoop te werden geremplaceerd, liever dan dat door Commissarissen voorm: Licentien zouden werden verleend om de leverantie dier enkelde Vragten Tarw door de buiten Lieden directe aan d’ Ingezeetenen alhier te doen geschieden, Commissarissen dan ook wel tot die verstrekkingen werden gequalificeerd, om naderhand voor ‘t alzo uitgereikte wederom die zelfde quantiteiten Tarw in te kopen, dog daar en tegen niet zullende vermogen Licentien tot eenige directe Leverantien te verleenen, als apprehendeerende den Raade daaruit in weerwil van alle vigilantie zo bij Commissarissen zelve, als bij alle andere perzoonen welke in ‘t percipieeren van ‘S Comp: geregtigheid van de thiende zyn geconcerneert, te gebruijken, zeer veele Confusien en Verwarringen die niet zouden Kunnen afzijn fraude ten gevolge te hebben.

Zullende van dit geresolveerde dadelijk moeten werden gesuppediteerd Extract aan Commissarissen uit den Raade van Justitie om te strekken tot derzelver informatie en narigt.

Hierna is ter tafel gebragt het navolgend Vertoog door ‘t evenged: College van Commissarissen uit den Raade van Justitie aan deese Regeering gesuppediteerd.

Aan den WelEdelen Achtbaaren Heer! Johannes Isaac Rhenius Gezachhebber deezes Gouvernements benevens den E Achtb: Raad van Politie

‘Wel Edele Achtb: Heer! En E: E: Achtb: Heeren!’

‘Vertoonen reverentelijk Praesident en Leeden van ‘t Collegie van Commissarissen uit den Raade van Justitie.’

‘Hoe den vice praesident van gem: College Johannes Smuts aan den Praesident heeft komen verzoek te doen, om eene extra ordinaire Vergadering te willen laaten beleggen, na te hebben g’openbaard de reedenen waarom dezelve zoude geschieden - welk verzoek door den Praesident ingewilligt, en deese vergadering beleijd geworden zijnde; wierden in deselve door de Leeden Hendrik Justinus de Wet en Abraham Fleck en door hun voor ‘t meedelid Gerrit Hendrik Meijer dewelke weegens indispositie niet ter Vergadering heeft kunnen verschijnen by een Schriftelyke Nota hier onder woordelijks g’insereerd, te kenne gegeeven’

‘“Dat de reedenen waarom Burgerraaden in qualiteit als meede Leeden in ‘t Collegie van Commissarissen uit den Raad van Justitie deeze extra ordin: Vergadering hebben verzogt, alleen geschied is om te repraesenteeren dat zij bij herleezing van de Resolutie van den Raade van Politie in dato 25 October J: L: bevonden hebben, dat zij niet zonder merkelyk ongerief voor hunne verdere occupatien zouden kunnen naakoomen het daarbij gestatueerde dat na ‘t afloopen van alle Commissien door Commissarissen dadelijk zouden moeten worden Rapport gedaan aan den Praesident, by aldien zulks naar den Letter zoude worden g’ïnterpreteerd, en daarom proponeerde om aan den Heere Gezaghebber benevens den Politicquen Raad te verzoeken, dat dezelve by wijze van interpretatie van ‘t gestatueerde zoude gelieven te declareeren dat ‘t voorsz: mondeling rapport alleen zoude plaats hebben in gevallen, waarin de noodzakelykheid zoude vorderen dat den Praesident van ‘t gebeurde en ofter zaake der afgeloopene Commissie kennis kreeg alvorens ‘t daarvan te doen schriftelyk rapport ter Vergadering werd overgelegd, met verzoek aan den Praesident, om dit ons voordragt gunstig te willlen appuijeeren.”’

‘Waartegens den Praesident declareerende, genegen te zijn voor zo verre zulx de auctoriteit der regeering en de waardigheid van ‘t Caracter van den Praesident geschieden kan, alles te zullen contribueeren, wat tot gemak en genoegen der Leeden kan verstrekken derhalven verklaarde niets tegens dit verzoek te hebben, en hetzelve gaarne te willen appuijeeren.’

‘Weshalven Praesident en Commissarissen de vrijheid gebruijken de voorsz: repraesentatie der Leeden in declaratie van den Praesident ter cognitie te brengen van UWel Ed: Achtb: en Ed: Achtb: ten einde hoogstdezelve daarop een zodanig gunstig besluit zouden Kunnen neemen, als geraaden zullen vinden.- terwijl Commissarissen overigens de Eer hebben zig met verschuldigde eerbied te noemen.’

’/: onderstond:/’

‘WelEdele Achtb: Heer! en E: E: Achtb: Heeren!’

‘UWerWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: zeer onderd: en gehoorz: Dienaaren’

’/: was getekend:/ W: F: V Reede van Oudtshoorn. Joh:s Smuts. H: J: De Wet. R: J: vd Riet. A:m Fleck.’

’/: in margine:/ Cabo de Goede Hoop den 3 X:br 1792.’

En nadien voorm Heere Van Reede van Oudtshoorn in zijn Ed: hier bovengementioneerde qualiteit van Praesident van ‘t ged: College, na lecture van dat vertoog, het verzoek daarbij voorkomende nu ook bij monde is komen te appuijeeren, met nader te demonstreeren de inconvenienten waarmeede de opvolging der Schikkingen, bij Resolutie van den 25 October L: L: beraamd, verzeld zoude gaan, wanneer de bepaaling onder anderen daarbij voorkomende dat na ‘t afloopen van alle Commissien door de Gecommitteerdens dadelyk aan den Praesident zoude moeten werden rapport gedaan, naar den Letter moeste werden opgenomen;- Zo is goedgevonden en dien volgens beslooten dat om de voorsz: inconvenienten uit den weg te ruimen aan ‘t verlangen van Praesident en Leeden van Commissarissen uit den Raade van Justitie zal werden gedefereert, zo als daaraan gedefereerd werd bij deesen, wiensvolgende dan ook bij interpraetatie van ‘t voorm: besluit van den 25 October, als nu nader bepaald en vastgesteld werd, dat ‘t doen van mondeling rapport aan den Praesident na volbragte Commissie alleen zal moeten plaats hebben, in zodanige gevallen, waarïn de noodzakelijkheid zal vorderen dat aan zijn Ed: van ‘t gebeurde in of ter zaake der afgeloopene Commissie kennis werde gegeeven alvorens het daarvan te doen schrifftelijk Rapport ter Vergadering kan werden overgelegd, zonder dat ‘t nodig zal zijn zig tot het doen dier Rapporten inzaaken van minder belang t’ onttrekken aan bezigheden, welk de voorsz: Leeden inderzelver andere betrekkingen zyn opgedragen.

Vervolgens nog geproduceert zynde eenander Vertoog van deselve Commissarissen uit den Raade van Justitie, roulleerende in maniere als volgd, werde middelen langs welke gepraevenieerd zouden kunnen werden, de Confusien welke tegenswoordig in cas van brand plaats hebben, en hoedanig de verdeeling van dit Vlek, in wijken, best zoude kunnen geschieden, zynde ten dien einde verzeld van ‘t rapport door de Gecommitteerdens die de voorsz: verdeeling gemaakt hebben aan haar ingedient, mitsgaders van zodanig PLan, als de evengeciteerde verdeeling komt op te geeven, gelijk meede van een concept instructie voor zodanige wijkmeesters, als waarvan de aanstelling teffens werd voorgedragen alle welke stukken hier beneeden agter ‘t voorsz: Vertoog zelve meede zyn g’insereerd,

Aan den WelEdelenAchtb: Heer! Johannes Isaac Rhenius Gezachhebber deeses Gouvernements benevens den E Achtb: Raad van Politie.

‘WelEdele Achtb: Heer! en E: E: Achtb: Heeren!’

‘Uit een ingekomen Berigt van de gezamentlijke Brandmeesters, Commissarissen uit den Raade van Justitie hebbende komen te ontwaaren, dat bij ontstaane brand, veele confusien zouden kunnen werden voorgekoomen, ingevalle de Ingezeetenen deeser Colonie wierden verpligt in een zodanig geval voor hunne deuren een brandende Lanthaarn op te hangen, waardoor het ligt, dat van deselve verspreiden, gelegendheid zou geeven dat ‘t vereischt werdend werk in een behoorlijke ordre zou kunnen geschieden; Zo neemen Commissarissen de vrijheid, als daarvan ten vollen geconvinceerd, UWelEd: Achtb:s te verzoeken daarin de nodige voorsieninge te willen doen.’

‘Gelyk Commissarissen nog de vryheid gebruiken UWelEd: Achtb:s neevens deesen te Suppediteeren een berigt door twee Leeden dezer Vergadering, dewelke daartoe zyn gecommitteerd geweest, ingedient, nopens de verdeeling van dit vlek in wijken, de benoemimg van Wijkmeesters en een Rooijmeester mitsg:s ‘t concipieeren der Instructie tot derzelver narigt dienen moetende, door hoogstdezelve Commissarissen by besluit van den 20 July 1790, en nader bij ‘t 11:de en 30:ste Artr: der Instructie ter Executie opgedragen; waaraan Commissarissen zig eerbiedig refereerende, wijders de vrijheid neemen UWelEd: Achtb:s voor te stellen het mondelings verzoek door voorsz: Gecommitt:s hierbij gedaan, dat namentlijk bij de Instructie voor de wijkmeesters mogten werden bijgevoegd dat zij verpligt zouden zijn voor hunne deure een Schild op te hangen, waarop bekend zou werden gesteld de woorden, Wijkmeester, mitsg:s dat ijder Wijk mogte werden genommert; ten einde zo doende tot gemak te verstrekken Zo veel voor de Ingezeetenen deeser Colonie, als voor d’ alhier arriveerende Vreemdelingen, de welke bij eene voorkomende gelegendheid altoos beter de wijken zoude kunnen onderscheiden en ook beter de Wykmeesters vinden.’

‘Op ‘t vorenstaande Commissarissen hoogstderzelver approbatie verzoekende, overigens de Eer hebben zig met verschuldigde Eerbied te onderteekenen.’

’/:onderstond:/’

‘WelEdele Achtb: Heer en E E Achtb: Heeren!’

‘UwerWelEdele Achtb: en EE Achtb: Zeer onderd: en gehoorz: Dienaren Joh:s Smuts. H: J: deWet. A:m Fleck.’

Zo is, nadat het voorsz: Vertoog benevens de daartoe betrekkelyke Stukken geleezen zijnde over den inhoude van alle deselve Schriftuuren met attentie was gebesoigneerd, goedgevonden en dienvolgens beslooten,

Dat om dadelijk daar te stellen de door Brandmeesteren opgegeevene en door Commissarissen voorgeslagene middelen van voorzieninge tegens de plaats hebbende disordres in Cas van brand, alle de Ingezeetenen deeser Hoofdplaats door ‘t afKondigen en aanplakken van een expresse Publicatie zullen werden g’ordonneert, dat zo haast ‘er onverhooptelijk in ‘t vervolg brand mogte ontstaan, en men daarvan door ‘t roeren der Trom en ‘t kleppen der Klokken kennisse zal hebben bekomen, een ijgelik zonder onderscheid wie hij ook zijn mooge, gehouden ende verpligt zal weezen, op verbeurte eener boete van vyf Ryxdaalders ten behoeve vande burgerCassa, ten eersten een brandende Lantaarn voor deszelfs huis te plaatsen, ten einde door ‘t ligt dat alzo in de Straaten zal worden versprijd, gelegendheid mooge werden gegeeven dat ‘t werk bij diergelyke gelegendheid vereischt werdende in een behoorlyke ordre Kan werden verrigt; Dat wijders de verrigtingen van Commissarissen, concerneerende de verdeeling van dit Vlek, naar de provisioneele schikkingen door Haare Gecommitteerdens daaromtrent gemaakt, g’approbeert werdende, zo als deselve g’approbeerd werden bij deesen, mitsdien dan ook met insertie in de ontworpene Instructie voor Wykmeesteren der passages, door deselve Gecommitt:s Voorgeslagen, om de wyken te doen nummeren en de Wykmeesteren te verpligten een Schild of Bord voor hunne deuren op tehangen beschreeven met het woordWijkmeesteralle de Poincten bij die Instructien voorkomende, waaraan den Raade voor ‘t overige haare goedkeuringe insgelyks is hegtende, ten eersten zullen moeten werden in train gebragt, om waarmeede een aanvang te maaken uit de ter electie voorgedraagene Perzoonen, dan ook tot Wykmeesteren zyn verKooren de na volgende ter deezer plaatse gedomicilieerde, zo dienaaren der E Comp: als Burgeren, namentlijk

In de Wyk N:o 1.

Jan David Storm en Arend de Waal.

In N:o 2.

Isaac Stromböm en Jan MichieL Elzer.

In N:o 3.

Josias Brink en David Kuuhl.

In N:o 4.

Daniel Hoffman en Johannes Gijsbertus Blankenberg.

In N:o 5.

Jan Arnoud Voltelen en David George Anosie.

In N:o 6.

Andries Lind en Evert Heugh.

In N:o 7.

Coenraad Johannes Gie en Andries Jentze.

In N:o 8

Christiaan Pauelsen en Jan Bolleurs.

In N:o 9.

Hendrik Oostwald Eksteen, H: Z: en Christiaan van Veerden.

In N:o 10.

Petrus Michiel Eksteen, Johannes Mattheus Hertzog.

In N:o 11.

Franciscus Xaverius Jurgens en Steeven Wernich.

In N:o 12.

Daniel Petrus Haupt en Ernst Heijdenrijk.

In N:o 13.

Jan Casper Loos en Carel David Wentzel.

In N:o 14.

Gabriel Vos JZ: en Cornelis Brink.

In N:o 15.

Fredrik Truter en Leopold Huijzer.

In N:o 16.

Andries Brink en C: L: Kempfer.

In N:o17.

Cornelis Adriaansen en Christiaan Bresler.

In N:o 18.

Arend van Wielligh en Laurens BieL.

In N:o 19

Abraham de Smit en [.....]

In N:o 20

Jacob van de WaereLd en Jacobus Johannes van den Berg.

In N:o 21.

Coenraad Luijt en Carel Fredrik Libregt Hennig.

In N:o 22.

Johannes Fischer en Martin Wolfferum.

In N:o 23.

Willem Hoppe en Jan MoreL.

In de Tuinen aan dees zyde van de Water en Gord Moolen gelegen.

Servaas de Kok en Arend van Breda.

En eindelijk In de Tuinen aan geene zyde der voorsz: Molens.

Pieter de Hoogh en Stephanus Hofmeijer.

Mitsg:s tot Roymeester conform de propositie van Commissarissen

den gezwooren Landmeester

Johan Willem Wernich.

Aan welke aangestelde Wijkmeesters dierhalven met den eersten zal moeten werden inhandigt ijder een g’authoriseerd afschrift van de bovengem: ter hunnen observance beraamde Instructie, zonder dat hun zulks nogtans op eeniger hande wijze ten Lasten zal mogen werden gebragt, als oordeelende deezen Raade het billijk te weezen dat deese Instructien welke Voorm: Wijkmeesters ten Cijnosure moeten strekken, aan dezelve gratis werden afgelangd terwijl daar en tegen, om den inhoude vandien ook op eene legale wijze te brengen ter kennisse van ‘t daarbij geconcerneerd publicq, ten einde een ijgelik weeten moge, wat te observeeren en waarna zig te gedragen heeft, mitsgaders welke poenaliteiten tegens ‘t niet nakomen der gemaakte schikkingen zyn gesteld, deselve te gelijker tijd alomme zal werden aangeplakt, opzodanige plaatsen alwaar men gewoon is affixien te doen, met bijgevoegde notificatie dat een ijder gehouden en verpligt zal weezen zig stipte naa dies inhoude te conformeeren; in welke voegen aan ‘t Publicq insgelijks de vereischte kennisse zal werden gegeeven van alle zodanige Poincten, concerneerende het Emploij van de Roijmeester, als bevonden zullen werden ter harer informatie te zullen moeten strekken.

Dan nadien den Raade te vague is toegescheenen het voorstel gedaan om den zo evengem: Rooymeester eenvoudiglyk te leggen onder deverpligting van naauwe toezigt te moeten houden dat de nieuw geconstrueerd werdende Huijzen ofte Gebouwen op derzelver roying Komen te staan mitsg:s dat bij het extrueeren van een zodanig Gebouw denzelven daarbij altoos zal moeten praesent zyn om de roijng te Kunnen aanwijzen en de Zulx daarom, omdat vande artikelen voorkomende bij d’ Instructie voor den Rooymeester te Batavia g’arresteerd geene op dit Gouvernement van applicatie hebben kunnen werden gemaakt; Zo is teffens beslooten Commissarissen uit den Raade van Justitie te gelasten dit poinct nader in overweeging te neemen, en ingevolge van dien dan ook te ontwerpen en aandeese Regeering vervolgens ter approbatie te praesenteeren, het concept eener Instructie in behoorlijke form geredigeerd, waarbij onder andere poincten meer die de locale gesteldheid van Zaaken, als noodzakelijk zal komen aan de hand tegeeven, meede zal moeten bepaald weezen, dat voortaan geene huizen ofte Stoepen ‘t zij die uitspringende treeden hebben of niet, zullen vermogen nieuw opgehaald ofte vermaakt te werden zonder dat daarvan alvorens de Roijing door hem Roijmeester aangeweezen zal zyn geworden; dat insgelijks geene rioolen uit deese Huizen in de Straaten nog langs de straaten naar de gragten zullen mogen gemaakt te worden zonder dat hy roymeester daarvan de rigting zal hebben opgegeeven, en dat ook de extructie geschied zijnde van ‘t geen onder handen is geweest, geene meerdere hoogte ofte helling aan de gem: Straaten gegeeven zal mogen werden dan de zodanige die door den evenged: Roymeester zal worden bepaald, alles op zeekere poenaliteiten daartegens te statueeren. - gelyk ook by dezelve instructie zal moeten zyn bepaald de groote der Som, welke voor deese vacatien vanden Roymeester aan denzelven door den geenen, bij wien hij in voegen voorsz: g’emploijeerd werd, betaald zal moeten worden enz:

Middelerwijlen al verder terdispositie voorgelegd zijnde een derde vertoog bij forme van Berigt, door de hiervoren zo dikwils geciteerd Commissarissen uit den Raade van Justitie ingediend, en uit den inhoude vandat bericht bij Lecture zynde gebleeken, dat Commissarissen voorm: gevaceerd hebbende om ter voldoening aan ‘t besluit deses Raads van den 26 Junij d’ anno Stantij te besoïgneeren, over de middelen langs welke men best zoude kunnen doen entameeren en tot effect brengen de verbeetering en onderhouding vervolgens, van de naar Baaifals Lijdende weg, het effect daarvan is geweest, dat ‘t aan Commissarissen is toegescheenen de voorsz: verbetering en onderhouding van voorsz: weg, conform de oogmerken van deezen Raade, tot stilstand te zullen kunnen werden gebragt met de zorge en inspectie over dat werk aan Commissarissen zelve op te dragen, en Hun te qualificeeren het fonds daartoe te mogen vinden inde heffing van een Tol voor alle Rytuigen en Paarden, die dezelve weg voortaan zullen passeeren; dat zij ook in conformiteit van ‘S Raads Resolutie den 10 July daaraanvolgende genomen, gebruik hebbende willen maken vande qualificatie, daarbij aandeselve verleend, om zig in de t’ entameerene Verdieping der Gragten, en vernieuwing der Sluijssen en Bruggen van den Ingenieur Thiebault te mogen bedienen, zig daaromtrent dit Incident heeft voorgedaan dat den gem: Ingenieur daarvoor betaling is komen te praetendeeren waarom zy Commissarissen dan ook verzoeken, g’ informeerd te mogen werden, in hoe verre mitsg:s op wat wijze zij hieraan defereeren zouden moogen. - terwijl zij ten slotte, mits ‘t overlyden en ‘t verzogt ontslag van alle de bij de Brandspuiten beschyden geweest zijnde officieren, de nodige qualificatie verzoeken, om in dies Steede wederom, uit de daartoe de vereischte bekwaamheid hebbende vrijzwarten een ander Capitain en twee Lieutenants bij de gemelde Brandspuiten te mogen aanstellen alles breeder by dat Berigt zelve blijkende;

Zo is over alle de voorsz: poincten geraadpleegd zynde, geresolveert, dat met betrekking tot de reparatien aan de naar Baaijfals lijdende weg t’ onderneemen zal worde g’amplecteerd de schikkingen en middelen door Commissarissen hiertoe voorgeslagen, ten welken einde Commissarissen dan ook bij deesen werden gequalificeeerd, om, zo dra de verbeetering van de zo menigmaal genoemde weg voor reekening van ‘S Colonies Cassa zal weezen tot Stand gebragt, een tol op die passage te mogen oprigten, en aan den Tolhouder te doen betaalen voor ‘t heen-en-weeder-ryden van rijtuigen en Paarden in de volgende proportie, te weeten.

Voor Een Koets	Zes Schell:
d:o Een andere wagen met vierwielen	Vier Schell:
Voor Een Chaes	Twee Schell: en
d:o een ryd- loslopend of handpaard	Een d:o.

Voor Een Koets	Zes Schell:
d:o Een andere wagen met vierwielen	Vier Schell:
Voor Een Chaes	Twee Schell: en
d:o een ryd- loslopend of handpaard	Een d:o.

met dien verstande nogthans dat alle wagens ofte Paarden voor of in den dienst der E Comp: g’emploijeerd werdende gelijk ook dier van den Heere Rezident ofte den Posthouder der Baaijfals in der tijd, mitsg:s van den Oppermeester in ‘t Hospitaal aldaar, voor zo verre deselve alleen werden gebruikt tot Transport van de Persoonen en Goederen tot de Huishouding van gem: Resident ofte Posthouder en Oppermeester gehorende, en anders niet, daarvan zullen moeten zijn en blyven uitgezondert; mitsg:s de voors: Tol aan de meestbiedende te verpagten, onder zodanige andere Conditien meer, als zij Commissarissen raadzaam oordeelen zullen te bepaalen ook met dit speciaal beding dat den aanneemer of Pagter van de voorsz: Tol gehouden en verpligt zal zijn buiten en behalven de prompte opbrenging zyner uitgeloofde pagtpenn: ook te moeten zorgen dat de gezegde Baaifalse weg altoos in goeden staat werde onderhouden ten genoegen van Commissarissen, die gelyk hun daartoe bij deesen teffens het regt werd toegekend, d’ inspectie overdeselve weg zullen blijven behouden, wiensvolgende dan ook inmiddels aan ‘t publicq van dees in faveur der burger Cassa op te rigtene Tol op de naar Baaijfals lydende weg door Publicatie en affixie van Billetten de nodige kennisse zal werden gegeeven, om te strekken tot een yders informatie en narigt; dat voorts met relatie tot de betaling door den Capit: Ingenieur Thiebault gevordert, commissarissen uit den Raade van Justitie almeede zullen werden gequalificeerd, gelyk deselve gequalificeerd werden bij deesen, daaromtrent zodanig billijk accoord met denzelven Thiebault aan te gaan, als zij zelven ten minsten kosten en bezwaar hunner Cassa met hen zullen kunnen treffen, als oordeelende het den Raade billijk, dat aangem: Thiebault voor d’ extra ordinaire dienst door hem indeesen te praesteeren ook eene ordentelijke geproportioneerde beloning werde toegelegd; en dat eindelijk Commissarissen dadelyk zullen vermogen te proCedeeren tot de vervulling der vacante officiers plaatsen bij de Brandspuiten door ‘t aanstellen van een Capitain in steede van den om deszelfs ontslag verzogt hebbende vrijzwart Adolf Daniels en van twee andere Lieutenants voor de overleedene, waaromtrent de Keuse der persoonen volkomen aan hen Commissarissen werd overgelaaten.

Vervolgens werd door den Heere Gezaghebber ter Tafel geproduceerd het onderstond request door den portugeesche Capitain Thomas Cactano Machado aan zyn Ed op den 19 dezer overgelegd.

Translaat: Aan den WelEdelen Achtb: Heere! Johannes Isaac Rhenius! Gezaghebber van Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien &: &: &: benevens den E Achtb: Raad van Politie.

‘Wel Edele Achtb: Heer! en E: E: Achtb: Heeren!’

‘Alhoewel den ondergesz: Thomas Cactano Machado Capitain van ‘t portugeesche Schip S:t Pedro , reeds van UwelEdele Achtb: en E Achtb: op zyn deswegens ingedient Request heeft mogen erlangen permissie om zyne ladinge van Slaven aan de wal te mogen brengen, voor welke gunst Hy Suppl:t de Eere heeft zyne eerbiedige dank erkentenisse te betuigen, zo vind denzelve zig egter andermaal genoodzaakt, uit hoofde van den gevaarlijken staat, waarïn zyn onderhebbende Bodem door de tegenspoedige rijze van Mosambique naar herwaards is gebragt geworden, zig tot UwelEdele Achtb: en E Achtb: te wenden met zeer ootmoedig verzoek, om eene Commissie van Zeekundigen te willen decerneeren, teneinde gem: zijnen onderhebbenden Bodem te visiteeren; en indien deselve door gem: Commissie mogt werden afgekeurd, als dan goedgunstiglijk te permitteeren om zo wel ‘t Schip als alle de Slaaven alhier te mogen veralieneeren. - dog indien de meerm: Bodem voor genoegzame /:egter niet te kostbaare:/ reparatie nog vatbaar mogt werden bevonden, in dat geval alleen te willen toestaan om 20 à 30 Slaven alhier voor provisie en anderen noodwendigheden zo ter reparatie als ter voortsetting van zyne reize naar de West Indie, te mogen verruilen. - daar den Suppl:t anders in de grootste verlegendheid, Ja in de uitterste wanhope zou werden gebragt, vermits hy zig in de vaste hoope van zo als voormaals andere zyner Landsgenooten zig alhier ‘t nodige door ruilinge van Slaaven te kunnen verschaffen van geen de minste contante penningen voorsien heeft, en zig ook van alle andere hulpmiddelen ten dien reguarde volstrekt ontbloot vind; en intusschen aan hem Suppl:t verder te willen vergunnen alle zyne Slaaven in een huis buiten deese Steede te mogen logeeren, vermits deselve onder Tenten tedoen campeeren aan hem Suppl:t eenzeer groot ongerief van Zeilen en Stengen, buiten en behalven nog veele andere aanmerkelyke inconvenienten, Zou veroorzaaken’

’/:onderstond:/’

‘’T Welk doende &: / was getekend / Th:s Cat:Machado.’

‘Cabo de Goede Hoop den 19 DeC: 1792’

‘Accordeert met ‘t origineel, uit ‘t portugeese getranslateerd door mij /was get:d / C: G: Höhne gezw Transl:’

na welkers lecture den Heere Gezaghebber declareerde, dat zyn Ed: bij ontfangst van dat Request direct had benoemd eene Zeekundige Commissie om ingevolge het verzoek van den Capit:n Machado zyne onderhebbende bodem S:t Pedro te visiteeren, dog dat deselve Commissie had gedeclareerd zig daartoe buiten staat te bevinden alvoorens alle de zig aan boord bevindende Slaaven zouden weezen gelost, waartoe den gem: Capit: Machado om reedenen bij zy Request g’allegueerd nog niet was komen te procedeeren, en is na deliberatie op ‘t voorsz: gedeclareerde van den Heere Gezaghebber verstaan geene verandering te maaken in het besluit deeser Tafel ter Sessie vanden 18 der praesente maand genomen, maar ter contrarie daarbij te blijven persisteeren, zullende dus d’ ontlossing en verversching van de Slaaven zig aan boord van ‘t Schip S:t Pedro bevindende, moeten geschieden, zo als bij voorsz: Resolutie is bepaald en vastgesteld.

Eindelijk door meerwelm: Heere Gezaghebber nog, overgelegd zynde het Concept Ceremonieel tot de plegtige ontfangst en inhalinge van Lord Macartnij, Ambassadeur des Konings van Groot Brittanien bij den Kyzer van China ingevalle zijn Lordschap bij deszelfs passage naar Indien, dit Gouvernement mogte Komen aan te doen, zo als dat Concept door den Secretaris deese Raads ingevolge en ter voldoening aan ‘t besluit van den 18 deeser praesente maand ontworpen zijnde, aan hem Heere Gezaghebber was ter handen gesteld geworden. En Zyn Edele daarbij hebbende gelieven te bedeelen dat Heeren Commissarissen Generaal van dat Concept visie en lecture hebbende genomen, ‘t zelve in dies gantschen Zamenhang met hoogstderzelver approbatie hadden gelieven te vereeren.

Zo is goed gevonden en verstaan ‘t gem: concept in zyn geheel over teneemen en voor g’arresteerd te houden, zo als ‘t zelve voor g’arresteerd verklaard werd bij deesen, en mitsdien daar uit aan alle en een ijgelijk, dewelke bij dies inhoude mogte weezen geconcerneert, de nodige Extracten te laaten afgeeven, ten einde te strekken tot derzelver informatie en narigt.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd in t Kasteel de Goede Hoop ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l Secret

C. 210, pp. 350-356.

Donderdag den {17921227} 27 DeCember 1792.

bij omvraage alle praesent.

Is ter ordre van den Heere Gezaghebber en de overige Heeren Leeden des Raads gecommuniceerd geworden den inhoude van drie Missives t’ zedert eergisteren van Heeren Commissarissen Generaal ingekomen, zijnde twee daarvan gedateerd onder den 24, en de derde of laatste onder den 26 deeser.

En nadien Haar Hoog Edelhedens bij eene der twee eerstgem: Brieven aan den Raade hebben gelieven toe te zenden, een aan Hoogstdezelve door Magdalena Retief, weduwe wylen Tieleman Roos C: S: gepraesenteerd Request ten einde ‘t zelve met ende beneevens ‘S Raads Consideratien op ‘t daarbij gedaan verzoek aan de Vergadering van XVII:nen, tedoen toekomen, om vervolgens de dispositie van welgem: Vergadering daarop af te wagten.

Mitsg:s te gelijker tijd op een ander verzoekSchrift aan Haar Hoog Edelhedens door den oud Burgerraad Jan Hendrik Munnik ingedient, tendeerende, om reedenen bij dat verzoekschrift g’allegueert te mogen werden gesteld in ‘t bezit van Zeeker daar bij breeder omschreeven Strookje Lands komen te requireeren ‘t Berigt vandeezen Raade.

Dat Haar Hoogedelhedens wijders bij de andere dier beijde Missives aan de Regeering onder toezending van een Extract uit hoogstderzelver op voorm: 24 deezer genomene Resolutien kennis geeven van de bij Haar Hoog Edelhedens genomen dispositie op de Requeste van Johannes Hendrik Lubbe, verzoekende de voorsieninge van Heeren Commissarissen Generaal, ten einde te werden gesteld in ‘t bezit van zeekere plaats genaamd de groote valleij door weesmeesteren deeser Steede publicq verkogt ten voordeele van den gemeenen boedel van wijlen zyn Suppl:t ouders Barend Lubbe en Martha Burger, uit welk Extract blykt, dat Haar Hoog Edelhedens ‘t zelve verzoek hebben geweezen van de hand.

En dat meerwelm: Heeren Commissarissen Generaal eindelyk bij voorsz: derde of laatste brief insgelyks onder toezending van een Extract uit hoogstderzelver Resolutien vanden 26 daaraan den Raade gelieven te Communiceeren op een Schriftelyk Supplicq door den Equipagemeester deezes Gouvernements Cornelis Cornelisz aan Hun Hoog Edelhedens gepraesenteerd houdende versoek om ontheffing van twee belastingen respectivelijk bedraagende ƒ573:14:- en ƒ4080:- breeder bij dat Request omschreeven, mitsg:s de op dezelve Requeste vandeezen Raade gevorderde en ingevolge van dien ook sub dato 21 deeser aan hoogstdezelve gesuppediteerde consideratien goedgevonden en verstaan te hebben, dat den voorsz: Equipagemeester Cornelisz zal worden ontheeven vande hem opgelegde belasting van ƒ4080:- ter zaake van 68 Lasten Tarw, welke door hem aan de Hoeker de Sterrenschans te min zoude zijn afgelaaden, dog dat in des Supplt:s verder versoek om ontheffing der belasting van ƒ573:14:- wegens te veel verstrekte Equipage goederen in den Jaare 1789 aan het Schip de Schelde , bij hun hoogedelhedens niet heeft Kunnen werden getreeden, waarom ‘t zelve dan ook is geweezen van de hand, alles op de gronden bij ‘t voorsz: Extract omstandig gedetailleerd.

Zo is op voorstel in den naame van welopged: Heere Gezachhebber aan de overige Leeden des Raads, gedaan, beslooten;

Dat wat concerneert de eerste der voorsz: drie Missives de dispositie daaröp zal werden uitgesteld tot eene nadere convenable gelegendheid, wanneer den Raade zig in de gelegendheid zal bevinden over dies inhoude met dien aandagt te Kunnen delibereeren welke den aart der daarbij voorkomende zaaken komt te vorderen.

Dat middelerwijlen betreffende de tweede dier Brieven behelzende Haar Hoogedelhedens dispositie op ‘t verzoek van Johannes Hendrik Lubbe den Raade zig het bedoelde by die Missive in allen eerbied zal laaten strekken ter informatie en narigt.

En dat eindelijk omme pligtschuldig effect te doen Sorteeren dedispositien bij Heeren Commissarissen generaal genoomen met opzigt tot de verzoeken van den Equipagemeester Cornelisz, voorkomende by de derde of laatste van gem: Missives bij Extract deeses daarvan de vereischte kennisse zal werden gegeeven aanden Soldyboekhouder Clemens Matthiessen met bygevoegde Last, zo als dezelve gelast werd by deesen om de reeKening van opgem: Equipagemeester dadelijk wederom te ontheffen van de voorsz: belasting van ƒ4080:- waaronder hij Equipagemeester bij die reekening ter zaake der in den Hoeker de Sterrenschans te min afgelaadene 68 Lasten Tarw provisionelyk is gelegd geworden.

Zullende wijders ter voldoening aan ‘t geen Heeren Commissarissen Generaal diendwegen bij voorsz: Haar Hoog Edelhedens Resolutie van den 26 deeser hebben gelieven te statueeren voortaan geene verstrekkingen van Equipage goederen meer aan de passeerende Scheepen werden gedaan, dan nadat daartoe door deeser Raade auctorisatie zal weezen verleend, ten welken einde de Scheepsoverheeden gehouden zullen zyn zig na deesen by requeste aande Regeering te moeten addresseeren, wanneer eenige Equipage goederen voor derzelver resp: onderhebbende bodems Komen te benodigen.

En zal hier van Extract werden ter handen gesteld aan den Equipagemeester dezes Gouvernements tot deszelfs informatie met bijgevoegde Last, zo als hij Equipagemeester gelast werd bij deesen, om bij den Successiven aanKomst van ‘S Comp: uit en t’ huijs vaarende Scheepen aan dit Gouvernement derzelver Capitains ofte Gezaghebbers dadelyk van dees ordre de nodige kennisse te geeven, ten einde dezelve zig daarna stiptelyk mogen gedraagen.

Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Kasteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] In Kennisse van my E: Bergh p:l SeCret

C. 210, pp. 357-376.

Vrijdag den {17921228} 28 December 1792.

‘S Voormiddags alle Praesent.

De Heeren Leeden des Raads, M:r Jacobus Johannes Le Suëur en OLof Godlieb de Wet ingevolge ‘t aan Hun EEd:s gedemandeerde, gevaceerd hebbend tot d’ overgaave van ’ S Comp: Broodbakkerij en Watermolen, met dies ap-en-dependentien aanden Aanneemer van de Leverantie van ‘t benodigt Brood voor de Compagnie, zo wierd door Hun EEd:s gerapporteerd dat daartoe op gisteren gevaceerd hebbende teffens bij de Bakkerij en Watermolen aan den gem: Aanneemer hadden afgestaan verscheidene Goederen zo tot de Bakkerij als Watermolen gehoorende, en de zulks onder behoorlijke taxatie zo als uit de hieronder volgende Inventarissen, welke hun EEd:s Kwaamen over te leggen nader consteerd.

‘Inventaris van zodanige Goederen en Gereedschappen tot ‘S Comp: Bakkerij behoorende, als in tegenwoordigheid van de ondergeteek: Heeren Gecommitteerdens onder Taxatie aanden Aanneemer der Bakkerij M:r A: van Wielligh zijn overgegeeven namentlijk.’

‘

		Rd: ps: st:
1	P:s groote Balans benevens 88 lb gewigt, als 1 p:s à 50 lb.
1	p:s à 15 lb. 1 p:s à 10 lb. 1 p:s à 8 lb en 1 p:s à 5lb	d:o 20:-:-:
1	d:o Klyne Balans benevens 9 lb gewigt, als 1 p:s à 4 lb
1	p:s à 3 lb en 1 p:s à 2 lb	d:o 5:-:-:
5	d:o Watervaten	d:o 15:-:-:
5	d:o Tafels	d:o 4:-:-:
1	d:o Stoel	} d:o 1:-: -:
4	d:o Broodplanken
4	d:o Waterhalfaamen	d:o 3:-:-:
1	d:o Lantaarn en	} d:o 4:04:-:
5	d:o Emmers
2	d:o Yzere Vorken	} d:o 2:-:-:
2	d:o d:o Schieters
1	d:o d:o Pot	} d:o 2:-:-:
1	d:o d:o Schraper
16	d:o houte Schieters	d:o 2:-:-:
1	d:o d:o Leer	} d:o 1:06:-:
2	d:o Yzere deegschoppen
8	d:o Bescuitmandjes
1	P:s groote Bakkist	d:o 10:-:-:
50	d:o Meelzakken, halve muddens	d:o 16:05:02:
2	d:o Yzere Ovenhaaken	d:o 2:-:-:
1	d:o Ingemetzelde Kopere Ketel	} ongetaxeerd
5	d:o Britssen
4	d:o Bakovens
Somma		Rd:s 88:07:02:

‘

		Rd: ps: st:
1	P:s groote Balans benevens 88 lb gewigt, als 1 p:s à 50 lb.
1	p:s à 15 lb. 1 p:s à 10 lb. 1 p:s à 8 lb en 1 p:s à 5lb	d:o 20:-:-:
1	d:o Klyne Balans benevens 9 lb gewigt, als 1 p:s à 4 lb
1	p:s à 3 lb en 1 p:s à 2 lb	d:o 5:-:-:
5	d:o Watervaten	d:o 15:-:-:
5	d:o Tafels	d:o 4:-:-:
1	d:o Stoel	} d:o 1:-: -:
4	d:o Broodplanken
4	d:o Waterhalfaamen	d:o 3:-:-:
1	d:o Lantaarn en	} d:o 4:04:-:
5	d:o Emmers
2	d:o Yzere Vorken	} d:o 2:-:-:
2	d:o d:o Schieters
1	d:o d:o Pot	} d:o 2:-:-:
1	d:o d:o Schraper
16	d:o houte Schieters	d:o 2:-:-:
1	d:o d:o Leer	} d:o 1:06:-:
2	d:o Yzere deegschoppen
8	d:o Bescuitmandjes
1	P:s groote Bakkist	d:o 10:-:-:
50	d:o Meelzakken, halve muddens	d:o 16:05:02:
2	d:o Yzere Ovenhaaken	d:o 2:-:-:
1	d:o Ingemetzelde Kopere Ketel	} ongetaxeerd
5	d:o Britssen
4	d:o Bakovens
Somma		Rd:s 88:07:02:

’/: onderstond :/’

‘Cabo de Goede Hoop den 27 DeCember 1792’

‘Als Gecommitteerdens’

’/: was getekend:/ J: J: Le Suëur. O: G: de Wet.’

‘Als ontfanger /: was getek:d A: V: Wielligh.’

‘Inventaris van zodanige Goederen en Gereedschappen tot ‘S Comp: Watermoolen behoorende, als in tegenwoordigheid der ondergeteekende Heeren Gecommitteerdens onder Taxatie aan den Aanneemer der Bakkerij M:r A: van Wielligh zyn overgegeeven namentlijk’

‘

	Rd:s ps Stv:
1	P:s Balans met 190 lb gewicht als 3 p:s van 50 lb,
1	p:s van 25 lb, en 1 van 15 lb	d:o 25:-:-:
1	d:o Domme Kragt	d:o 8:-:-:
1	Kattrol met zyn Touw en Strop	} defect te zamen	d:o 21:07:-:
2	Spillantaarns,
1	Spil met spoor en Kruis,
3	Mokers
1	BijL
6	BiLhamers
5	Yzere Bijtels
2	Plathamers
3	Spitshamers
1	Schraaper
2	Koevoeten
1	groote en klijne Leer
1	Schroef Sluitel
2	Lampjes
1	Dissel
2	Steenringen
1	Asring
1	groote Steen ring
1	Waterpas	} defect te zamen	7:01:-:
1	Passer
1	Snijbank
1	Kapblok
1	Hand Zaag
1	SpanSaag
2	Lantaarns
1	Slyp Steen
1	Tappen
2	houte Winkelhaaken	} ongetaxeerd
2	Kammodellen
4	houte passers
1	Boor
2	Schoppen
1	Kasje met wat Harpuis
1	Balie met wat Pik
Somma	Rd:s 62:-:-:

‘

	Rd:s ps Stv:
1	P:s Balans met 190 lb gewicht als 3 p:s van 50 lb,
1	p:s van 25 lb, en 1 van 15 lb	d:o 25:-:-:
1	d:o Domme Kragt	d:o 8:-:-:
1	Kattrol met zyn Touw en Strop	} defect te zamen	d:o 21:07:-:
2	Spillantaarns,
1	Spil met spoor en Kruis,
3	Mokers
1	BijL
6	BiLhamers
5	Yzere Bijtels
2	Plathamers
3	Spitshamers
1	Schraaper
2	Koevoeten
1	groote en klijne Leer
1	Schroef Sluitel
2	Lampjes
1	Dissel
2	Steenringen
1	Asring
1	groote Steen ring
1	Waterpas	} defect te zamen	7:01:-:
1	Passer
1	Snijbank
1	Kapblok
1	Hand Zaag
1	SpanSaag
2	Lantaarns
1	Slyp Steen
1	Tappen
2	houte Winkelhaaken	} ongetaxeerd
2	Kammodellen
4	houte passers
1	Boor
2	Schoppen
1	Kasje met wat Harpuis
1	Balie met wat Pik
Somma	Rd:s 62:-:-:

’/: onderstond:/’

‘Cabo de Goede Hoop den 27 DeCember 1792.’

‘Als Gecommitteerdens. /: was getekend :/ J: J: Le Suëur, O: G: de Wet.’

‘Als ontfanger /: was getek:d :/ A: V: Wielligh.’

na lecture van welke Inventarissen, en nadat de Heeren Le Sueur en de Wet voor de bij deese genomene moeite beleefdelijk waaren gedankt, is beslooten het verrigte in deezen ‘te approbeeren, en dienvolgens de Goederen door den Aanneemer Arend van Wielligh ten zynen genoegen ontfangen, door hem navolgens de hierboven g’insereerde Inventarissen met Rd:s 150:7:2: in ‘S Comp: Cassa te laaten betaalen.

By deeze gelegendheid wierd door voorm: Heeren Le Sueur en de Wet, den Raade voorgedragen dat de Zolder van de Molen welke hun Ed:s aan gem: Van Wielligh hadden overgegeeven ten eenemaal onbruikbaar was bevonden, en noodzakelijk diende te worden vernieuwd, dog dat den gez: V: Wielligh hadt aangenomen, dezelve vernieuwing ten zynen kosten te laaten doen, zo wanneer hem daartoe de nodige planken wierden verstrekt, en is ten deezen aansien beslooten, dit aanbod van den gem: V: Wielligh te accepteeren, zo als geschied bij deezen, zullende dus de tot gezegde Zolder benodigde PLanken worden verstrekt.

De Sluis aan de Molen door welgem: Heeren Gecommitteerdens mede geheel afgesleeten bevonden zijnde, wierd door Hun Ed:s alverder gecommuniceerd, dat Hun Ed:s den Aanneemer V: Wielligh hadden gelast specificq op te geeven, hoe veel ‘t zoude Kosten om de gem: Sluijs te repareeren, en in behoorlyke staat te brengen, weshalven dan ook verstaan is deeze opgave af te wagten omme wanneer dezelve zal weezen ingekomen daarover als dan finaal te kunnen besluiten.

Nog door welgem: Heeren Gecommitteerdens gecommuniceerd zijnde, dat een der Steenen welke tot de meergeciteerde molen behorende veel te klyn is bevonden om tegenswoordig te kunnen worden gebruikt, zo is goedgevonden en dienvolgens beslooten om dezelve Steen vanden Aanneemer van Wielligh op te eisschen, en bij de Boeken te laaten inneemen, en daarentegen aan hem een anderen Molen Steen te laten verstrekken om eertsgem: ten voordeele van Voorjaarige Lasten en Ongelden in te neemen, en laatstgem: op reekening van OnKosten ordinair af te Schrijven.

Vervolgens in overweeging genomen zijnde dat tot de onder handen genomen reparatien aan de Fortificatie werken, noodzakelijk de benodigde Materialen, als Klippen, Gebakke Steenen, Kalk en Kleij zullen moeten aangereeden worden, mitsgaders dat daartoe geen ander middel den eene publicque aanbesteding voor handen is, zo is goedgevonden en dienvolgens beslooten, omme van den Capitain Ingenieur Thiebault te vorderen, zo als gevorderd word by deesen, omme aan den Raade op te geeven, op welke wijze deese aanbesteeding ten meeste voordeele van de Comp: zal kunnen geschieden.

Hierop nadat de Deuren der Raadzaale waaren opengeslooten, ingevolge d’ advertentie daarvan aan ‘t publicq gedaan getreeden zynde tot d’ aanbesteeding der leverantie van wynen ten behoeve van de Comp: in twee Perceelen, zo is na gedaane Lecture der Conditiën en nadat eenige Perzoonen elkanderen een geheele tijd hadden afgedongen, de laagste praesentatie voor beide Perceelen gedaan door den Burgerwykmeester Jacobus Johannes van den Bergh, dewelke dus ook nadat den Heere Gezaghebber van de Hoogedele Heeren Commissarissen Generaal ‘S Raads wegen permissie hadt gevraagd en g’obtineerd om ‘t Contract van aanneeming te sluiten vande geheele leverantie van Wyn en Azyn ten behoeve der E Comp: voor den tyd van vyf agter een volgende Jaaren, omme in te gaan met primo September 1794 en te eindigen met ult:o Aug:s 1799.

Aanneemer is geworden en zulks tot de volgende pryzen, als
Voor Een Legger ordinaire overjarige rijzende Kaabsche Wyn,	Agt-en-twintig Ryksdaalders.
Voor Een Legger witte, zoete, blanke, overjarige Wijn, en hooggedekte roode ryzende wyn,	Agt-en-twintig Rijksdaalders
Voor Een Legger Maagwijn, dan wel zoete of rijzende Pontacqwyn en oude ryzende witte wijn	Vier-en-twintig en een halve Ryksdaalder.
Voor Een Kan Azyn,	drie zwaare Stuivers.

Aanneemer is geworden en zulks tot de volgende pryzen, als
Voor Een Legger ordinaire overjarige rijzende Kaabsche Wyn,	Agt-en-twintig Ryksdaalders.
Voor Een Legger witte, zoete, blanke, overjarige Wijn, en hooggedekte roode ryzende wyn,	Agt-en-twintig Rijksdaalders
Voor Een Legger Maagwijn, dan wel zoete of rijzende Pontacqwyn en oude ryzende witte wijn	Vier-en-twintig en een halve Ryksdaalder.
Voor Een Kan Azyn,	drie zwaare Stuivers.

en heeft den gem: Van den Bergh tot Borgen gesteld de Burgerwijkmeester Jan Casper Loos, en den Burger Christiaan Erasmus Wentzel.

Vervolgens bij de op-en-afslag naar Luid van de Conditien getreeden zynde tot de verhuring van ‘S Comp: Tuijn in twee PerCeelen, al meede voor den tijd van vijf agter eenvolgende jaaren, omme in te gaan met p:mo Januarij eerstkomende en te expireeren met Ult:o DeCember 1797 is van ‘t eerste perceel ofte de Vakken aan de Linker of Zuid Oost zijde huurder geworden den Burger Joseph de Kok, voor eene Somma van Een duizend Vijf hondert vijftig Guldens ‘S jaars, tot welker betaling hij zig nevens de Burgers Johan Christiaan BrasLer en Jan Hendrik Hofmeijer, heeft verbonden; terwijl ‘t tweede perceel is ingehuurd geworden door den Burger Bartholomeus Eijberg voor eene Somma van Een duizend zes hondert Guldens ‘S jaars voor welkers voldoening zig nevens hem als Borgen hebben gesteld de Burgers Johan Daniel Herholdt en Frans Hillegers.

Voorts almeede opgeleezen zijnde de Conditien van Verhuuring van de Tuin Rustenburg is daavan bij den afslag Huurder geworden den oud Capitain der Burgerij Gerhardus Munnik voor eene Somma van Twee duizend vierhondert Guldens ‘S jaars, en zulks voor den tijd van vier agter-een-volgende Jaaren omme in te gaan met primo Januarij eerstkoomende en te eindigen met ultimo DeCember 1796, tot naKoming van welke Conditien zig nevens den gen: Huurder nog hebben verbonden de Burgers Johannes Augustus Dreijer en Hendrik Christiaan Herholdt,

Dit een en ander alzo afgehandeld zijnde, wierd, alvorens treeden tot d’ aanbesteeding der Leverantie van Zuurkool en andere gezouten Groentens zo ten behoeven van ‘S Comp: passeerende Scheepen als in voldoening op de Indiase Eisschen, door den Heere Gezaghebber den Raade gecommuniceerd, dat de Negotie overdrager, welke tot nu toe altoos de Leverantie van Zuurkool aan de Comp: hadt gedaan, nog 60 Halfaams van die Kool in voorraad kwam te hebben en dat dus deese quantiteit eerst en vooräf behoorden te worden verstrekt, alvorens de geene die dezelve Leverantie zou aanneemen, een begin met te leeveren zou Kunnen maaken, en is na deliberatie verstaan de Gegadingdens tot deeze aanneeming, te verwittigen dat den Aaneemer met de leverantie niet zal mogen beginnen dan nadat de voorsz: in voorraad zynde 60 Halfaams zullen weezen verstrekt, ‘t welk dus ook na het leezen der g’arresteerde Conditien van aanbesteeding distincte en herhaaldelijk afgeroepen zijnde, is van deeze Leverantie Aanneemer geworden, den Diacon der Gereformeerde Gemeente alhier Jan Hendrik Vos tot vier Rijxdaalers en Zeven Schellingen voor ieder der halfaams Zuurkool en andere ingelegde Groentens welke d’ E Comp: voor haren ommeslag zal benodigen gedurende vijf agtereenvolgende Jaaren omme integaan met p:mo Januarij eerstkomende en te expireeren met Ult:o DeCember 1797, hebbende gemelde Vos voor de prompte opvolging van de Conditien op welke die aanbesteeding is geschied tot Borgen gesteld, den Oud Burger Commissaris Jan Henrik Vos en den burger Johannes Mosterd Jansz:

Vervolgens nog getreeden zijnde tot de aanbesteeding van den aanbreng van’t water, benodigt tot de reparatien aan de Batterij Chavonnes is daarvan op zodanige Conditien als aan de Vergaderde Menigte zijn voorgeleezen Aanneemer geworden, den Burger Hermanus Gerhardus Onke, en zulks tot Vier-en-twintig Stuivers voor ieder legger water, die hij naar gem: Batterij Chavonnes zal laaten vervoeren, hebbende zig tot Borgen voor gemelde Onke g’ïnterponeerd, den geweezen Baas schilder Jan Oostendorp en den Burger Philip Snegelsberg.

De deuren der Raadzaale hierop wederom gesloten zynde, wierd op propositie van den Heere Gezaghebber beslooten van de voorsz: voordeelige aanbesteeding van Wynen, de Verhuring van ‘S Comp: Tuyn, mits:g die van de Tuin Rustenburg , en d’ aanbesteeding van de gezoute Groentens by Missive kennisse te geeven aan Hunne Hoogedelhedens de Heeren Commissarissen Generaal en daarbij te voegen een exposé van de voordeelen welk de Comp: door dat en ander zullen worden aangebragt.

Laatstelijk ter tafel gebragt zijnde eenige ingediende Requesten, zo is na lecture en gehoudene deliberatie over dies Continuen aan d’ondergen: drie Perzoonen ‘t navolgende gepermitteerd geworden, te weeten.

Aan den Burger Carel Bestendig om met ‘t ter rhede leggend Schip Macasser op vragt naar Nederland te mogen Zenden

2 Halve Leggers en	} Kaapse Wyn
1 halve Aam

2 Halve Leggers en	} Kaapse Wyn
1 halve Aam

mits daartoe ingem: bodem de nodige ruimte zij

Aan den Weesmeester Pieter Laurensz Cloete om insgelyks in ‘t meede aanweezend Schip ‘t Duifje op Vragt voor Nederland te mogen afLaaden

20 a 30 Aamen Caabse Madera wijn,

met dien verstande dat bij ‘t slaan der repartitie over alle de perzoonen, welk bereids permissie verkregen hebben ofte nog staan te verkrijgen om met dit Kieltje Goederen op Vragt te mogen overzenden bevonden werd dat de voorsz: opgegeevene quantiteit van 20 a 30 Aamen geheellijk zal kunnen werden g’ accepteeren, anders Zo veel minder als in evenreedigheid der aanteekeningen door anderen gedaan voor reecq: van hem Suppl:t in dien Bodem met gevoeglijkheid zal Kunnen werden afgelaaden; en

Aan den, mits indispositie van ‘t retourschip Straalen alhier agtergebleevene Oppermeester Wynand Swartz om, nadien thans wederom hersteld is, en zig daartoe ook eene favorable gelegendheid door de Vacature op het Schip Gouda komt te praesenteeren in voorsz: zijne qualiteit van hier te mogen rhijsvorderen, weshalven den Raade hem dan ook bij deesen als oppermeester op gem: Bodem doet invallen.

Terwijl met opzicht tot ‘t Supplicq van Anthonij van Watering Rheeder van ‘t Schip L’ Aimable Josephine omme ter proviandering zijner Equipage te mogen uitvoeren een quantiteit van

bestgedagt is, alvorens daarop finaal te disponeeren aanvankelyk van Commissarissen uit den Raade van Justitie te vorderen Haare Consideratien en Berigt in hoe verre die Exportatie zoude kunnen werden toegestaan.

Maar nadien tegens ‘t verzoek van den Burgerraad Hendrik Justinus de Wet om met ‘t voorm: retourschip Macasser ook op Vragt naar Nederland te mogen verzenden

30 Aamen met Aloë.

hoe zeer dat verzoek verzeld komt te gaan van eene Schriftelyke declaratie des Equipagemeester C: Cornelisz, dat deselve 30 Aamen door gem: Bodem kunnen werden ingenomen, mits d’ Aloë van de factuur wijn, dewelke met dien Kiel staat verzonden te werden, werde afgeschyden gehouden door de eene in ‘t voor -en ‘t andere in ‘t agterschip te bergen, militeerd de bedenking dat in weerwil van dees voorzorg zo aand’ evengeciteerde factuur Wyn als aande Wijnen welke op vragt in dit Schip werden afgelaaden bederf zoude Kunnen werden veroorzaakt, Zo is raadsaamst g’oordeeld de voorsz: verzogte permissie tot ‘t afladen derged: Aloë in ‘t Schip Macasser aan voorn: de Wet niet anders te accordeeren, dan onder Conditie dat hy ingevolge zijne eige praesentatie voor deszelfs reekening zal neemen alle bederf en Schade, dewelke hierdoor involgen voorsz: aan de voorsz: Wijnen zal werden te weege gebragt met de gevolgen van dien; terwijl anderzints der meerm: 30 Aamen met Aloë alle te zamen op vragt ontfangen en afgeladen zullen moeten werden in zodanige andere Bodem als daartoe de nodige ruimte presenteerende geene wijnen aan boord zal hebben, ‘t zij die ruimte zig zal voordoen indebereids aanweesende dan wel nog verwagt werdende Retourscheepen

En vermits inzelvervoegen tegens ‘t Supplicq van den Gezaghebber A: Smitskam, voerende den uit Nederland alhier aangelanden en wederom naar derwaards te rug geprojecteerden Bodem de Castor zo voor zig zelfs als inden naame zyner officieren gedaan, dat namentlijk nadien zij bij hun vertrek uit Nederland niets anders hebben meede genoomen dan hunne plunje, nog ook staande hun lang verblijf van meer als een rond Jaar in dit Gouvernement eenige andere Inkomsten hebben gehad, als derzelver verdiende Maand gelden terwyl intusschen door Hen alhier veele depenses hebben moeten gemaakt werden, zo wel aan Hem Gezaghebber, als aan zyne voorsz: Officieren moge toegestaan werden de tot Hunnen resp: qualiteiten staande gepermitteerde Kisten, ten einde te Kunnen strekken tot Soulagement voorde voorsz: door hun ter deeser plaatse gesupporteerde Zwaare uitgaaven, mitsg:s dat aan hem Gezaghebber in ‘t bijzonder mogte werden gepermitteerd ingem: Zynen bodem met zig meede op vragt naar ‘t Vaderland te moogen neemen.

2 P:s Stinkhoute Planken,

zig insgelijx die bedenking voordoet dat men zig door de Heeren Majores nogte door Heeren Bewindhebberen vande Kamer, waarvoor dikwils gen: Bodem de Castor is uitgevaren bij de Komst dier Kiel, gelijk ook naderhand niet, Speciaal tot ‘t verleenen van eenen diergelyke Concessie gequalificeerd heeft gezien, ‘t welk anders, zo wanneer met betrekking tot den Suppl:t ofte zyne officieren eene exceptie inden algemeenen Regul hadde moeten plaats hebben, zeerzeker zoude zyn geschied; Is eindelyk ook op dit verzoek geresolveed dat ‘t eerste gedeelte vandien ‘t meede voeren van gepermitteerde Kisten betreffende zal werden geweezen vande hand, zo als geschied by deesen, dog dat daar en tegen door hem Gezaghebber Smitskam de verzogte stinkhoute Planken in gem: zynen bodem op vragt zullen mogen werden afgeladen.

Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorschr:

[Signed:] J: I: Rhenius

[Signed:] J: J: Le Suëur

[Signed:] O: G: De Wet

[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn

[Signed:] My præsent E: Bergh p:l seCret