C212 v1.20
C. 212, pp. 102-137.¶
Donderdag den {17920117} 17 Januarij 1793.
Extra ordinaire Vergadering, Alle praesent.
Gisteren zeer Laat in den avond ter rheede zynde komen te verschijnen ‘t fransch part: Schip L’ Heureuse , gevoerd door Capitain Becquet welke Kiel den 23 DeCember Jongstl: van Mauritius dit Heen is gestevend, en den Heere Gezaghebber op d’ eerste tijding daarvan by zyn Edele ontfangen, uit voorzorge tegens de besmetting der Kinderziekte langs de gewoone middelen alle communicatie tusschen dien Bodem met de overige ter rheede leggende Scheepen en de wal provisioneel hebben doen beletten, tot dat by deesen Raade nabekomene informatien in welken staat zig ten gem: Eijlande met betrekking tot voorsz: plage de zaaken tegenwoordig komen te bevinden nader zoude zijn geresolveerd of men ‘t gem: Schip aan dit Gouvernement al ofte niet zoude admitteeren, en in cas van admissie, langs welke voorzorgen, zulks als dan zoude behooren te geschieden;
Zo geliefde welopged: Heere Gezaghebber dan ook als nu aan de overige Heeren Leeden des Raads te kennen te geeven dees bij eenkomst wel voornamentlijk te hebben doen beleggen, om over de voorsz: quastie, zodanig finaal besluit te kunnen werden genoomen, als men naar overweging van zaaken zoude Vinden te behooren; produceerende zijn Edele ten dien einde eene met ‘t meermaals gen: Schip L’ Heureuse aangebragte, en aan den Gouverneur en den Raad deeser plaatze gesuperscribeerde Missive benevens een verlof brief, verzeld van twee Chirurgicale attesten waarbij den Gouverneur en Intendant Generaal der Fransche bezittingen ten oosten van de Caap de Goede Hoop geleegen, beijde ten gem: Eijlande Mauritius resideerende aan den voorn: Capitain Becquet permissie is verleend naar dit heen te mogen steevenen.
Weshalven aanvankelijk geproduceerd zijnde tot de Lecture der voorsz: Missive dewelke by opening is gebleeken onder den 18 der voorm: Jongstverweekene maand DeCember, door den zo evengeciteerden Gouverneur en den Intendant Generaal der Fransche bezittingen, beoosten de Kaap geschreeven te zijn, ten fine deese regeering te verzoeken, om ter zaake der zeer groote Schaarsheid aan Tarw te Mauritius wel naar uitterste vermogen te willen bevorderlijk weesen de door voorn: Capt: Becquet aangelegde expeditie om een Lading van dat Graan ten behoeve der Ingezeetenen van ‘t evengem: Eijland alhier in te koopen, gelijk dit omstandiger komt te blijken uit den inhoude Van voorsz: Missive zelve, hier onder zo in de oorspronkelijke fransche Taal als de Nederduitsche overgezet g’insereerd.
‘Isle de France le 18 X:bre 1792.’
‘A Messieurs Les Gouverneur et Membres de la Haute Regence du Cap de bonne Espérance’
‘Messieurs!’
‘Nous n’avons jamais sollicité sans succes Votre Bien veillance pour notre Colonie Lors qu’elle S’est trouvée manquer des Grains et autres subsistances, elle est maintenant dans la plus grande disette de Bled, et nous Vous prions au nom del’ Humanitéce Sentiment qui lie toutes les Nations, de favoriser autant qu ‘il dépendra de Vous l’expedition faite par M: Becquet pour achetter du bled auCap,’
‘Les bonnes qualités de cet officier de Marine, et l’utilité de Sa mission nous ont determinés a vous le recommander avec les plus vives instances.’
‘Malgré nos pressans besoins nous n’avons pas cru devoir reclamer vos Secours avant d’avoir pris toutes les precautions, necessaires pour nous assurer que la reception du navire de M: Becquet au Cap ne pouvoit etre d’aucun danger pour Ses habitans; ceCapitaine est Charger de vous presenter un certificat qui constate que la petite verole est entierement cessée dans cette ville et que toutes les personnes embarquées sur son bord ont eu cette maladie.’
‘Nous Sommes avec la plus respectueuse consideration.’
’/:onderstond:/’
‘Messieurs Vostres tres humbles Serviteurs’
’/: was getekend:/ Malartic, Dupuij.’
‘Gouverneur General; Intendant General des Etablissement francois a L’ Est du Cap de Bonne Esperance.’
’ Isle de france den 18 X:br 1792’
Aan myne Heeren den Gouverneur, en de, Leeden der Regeeringe aan Cabo de Goede Hoop.
‘Mijne Heeren!’
‘Wanneer onse Colonie zig ingebrek aan Graan, of andere Levensmiddelen heeft bevonden gehad, hebben wij nimmer zonder eene gelukkige uitwerking Uwe hulpe en bijstand verzogt; Thans bevind zij zig in de grootste Schaarsheid aan Tarw, en wy bidden Uw in den naame der menschelijkheid dat gevoel ‘t welk ons aan alle Natien verbind, om zo veel maar immers van u afhangen zal, te willen begunstigen de Expeditie, welke de Heer Becquet onderneemt om aan de Kaap een inkoop van dat Graan te gaan doen’
‘De goede hoedanigheeden van die zee-officier en ‘t nut zyner zending hebben ons overgehaald om hem UwE:s ten sterksten aan te beveelen.’
‘Niettegenstaande den dringenden nood waarin W’ ons bevinden, hebben wij gemeend niet eer uwe adsistentie te mogen reclameeren, dan nadat Wij alle voorzorgen hadden gebruikt om ons verzekert te kunnen houden, dat de admissie van het Schip aan de Kaap van geen ‘t minste gevaar voor de Ingezeetenen kon verzeld weezen;’
‘De Capitain is belast om UwelEd: een Certificaat aan te bieden, waaruit blijkt dat de kinderziekte ten eene maal in deese Stad is opgehouden en dat alle de Persoonen welke de Equipage van dien Kiel uitmaaken de voorsz: ziekte reeds hebben gehad.’
‘Wy zyn met de meeste Consideratie.’
’/: onderstond:/’
‘Mijne Heeren!’
‘UwelEd: zeer onderdanige Dienaaren.’
’/ was getekend:/ Malartic. Dupuij Gouverneur general; Intendant General der fransche Bezittingen beoosten de Kaap de Goede Hoop.’
‘Accordeert met dies origineel Uit ‘t fransche getranslateerd door mij /:was get:/ C: G: Hohne gezw: translt:r’
En vervolgens daarbij uit de Contenue van de hier boven gementioneerde Verlofbrief mitsgaders de meede aangehaalde chirurgicale Attestatien door den Chirurgijn Major en Chef der Hospitaalen en Troupes van den Staat der Voorsz: Colonie benevens nog vijf andere gezwoorene Chirurgijns verLeend gezien zijnde dat te reekenen van den 14:e der voorm: maand DeCember inden tijd van meer dan een maand de kinderziekte niet meer in de stad van Port Louis hadde geregeerd; dat ook gevisiteerd zynde de Equipagie van het Schip L’ Heureuse gevoerd door Capt: Becquet bevonden is geworden dat alle de Perzoonen tot dezelve gehorende, bestaande in alles, in Zeeven en twintig koppen de voorsz: kinderziekte bereids hadden doorgestaan, ‘t zy daar van waaren aangevallen geworden in den loop der laatst geheerscht hebbende Epedimie dan wel voor dien tijd; en dat gevolglijk naar ‘t sustenue dier geneeskundigen ‘t gez: Schip L’ Heureuse in alle de havens waarvoor ‘t zelve zig zoude mogen Komen te praesenteeren, gerustelijk zouden Kunnen ontfangen werden, zonder dat men eenig gevaar van bezmetting had te dugten.
Zo is met voorneemen om de deliberatien naderhand ook te doen roulleeren over de Vraage of men in de tegenswoordige omstandigheeden ook zoude kunnen defereeren aan ‘t verzoek tot exportatie van Tarw uit deeze Colonie in een tijd dat den Uitvoer daar van door Heeren Commissarissen Generaal is verboden in de eerste plaatse beslooten geworden dat, geconsidereerd dat hoe zeer bij deezen Raade door de Evengeciteerde getuigschriften voor een groot gedeelte werd weggenoomen de reedenen, waarom men aan Scheepen van Mauritius Komende, tot nog toe alle acces tot deese Colonie heeft moeten weigeren, de voorsigtigheid nogtans niet zoude toelaaten, dadelyk maar wederom eene vrije communicatie tusschen zodanige van ‘t gem: Eijland alhier aanlandende Bodems, met andere ter rhede leggende Scheepen en de wal te permitteeren, te minder niet daar de uitdrukkingen waarvan men zig bij de gen: Attestatien bediend, dat er namentlijk teportLouisgeene Kinderziekte meer heerscht, stilzwijgende involveerd, dat de voorsz: plage wel in de gem: Stad en Havenen is komen te cesseeren, dog dat deselve nogtans steeds in andere gedeeltens van dat Eijland moet existeeren, mitsdien dan ook ‘t zo dikwils gem: Schip L’ Heureuse alhier zal worden geadmitteerd, maar dat egter niemand anders van d’ Equipage zal vermogen aan Land te komen als alleen den Capt: Becquet ter verrigting zyner affaires, en dat nog wel onder deese Speciale Voorsorge en conditie dat Hy Capitain niet mede met zig aan deWal zal brengen eenige Hem toebehoorende Kleederen ofte andere dingen, maar dat hy alvorens van boord te gaan de bij Hem gedragen werdende Kleederen zal verwisselen, tegens zodanige andere dewelke Hij zig hier van zyn Commissionair zal moeten doen bezorgen, als waarvan men zeeker zal kunnen zijn, geene besmetting te vreezen te hebben, om al het welk teffens verstaan is den fisCaal te injungeeren, naauwkeurig agt te doen slaan, terwyl den Heere Gezaghebber is verzogt de door zyn Edele ordre bereeds gestelde Brandwagt, ter meerder verzeekering van deesen Raade, dat niet contrarie Haare dispositien eenige gemeenschap met voorm: Bodem L’ Heureuse zal werden getenteert bij continuatie te willen doen voortduuren tot dat Kiel wederom van hier zal komen te rijzen.
Maar nadien op’t oogenblik dat den Raade haare Besoignes zoude continueeren, om ook gelijk hier vooren is gezegd over het al of niet toestaan, van het gewaagde ontzet van Tarw te besluiten is ingekomen eene missive van Heeren Commissarissen Generaal onder heden gedateerd geleidende een Copij brief door de voorwaards geciteerde Gouverneur en den Intendant generaal der Fransche Etablissementen beoosten de Kaap gelijktijdig met de hierboven g’insereerde bij deezen Raade ontfangene aan Haar Hoog Edelhedens geschreeven, waarbij hoogstdezelve Haar Hoog Edelhedens requireeren, ‘S Raads consideratien en advijs of zonder ongerief voor deeze Colonie aan den voorn: Capitain Becquet zoude Kunnen werden toegestaan om zig teegens contante betaaling van Levensmiddelen en bijzonder van Koorn te voorzien, ten einde daardoor aan ‘t plaats hebbend gebrek op Mauritius te gemoet te komen en hierdoor ‘S Raads voornemen heeft moeten vervallen, om op dat sujet finaal te disponeeren ten einde aan de requisitie van Heeren Commmissarissen Generaal te kunnen werden voldaan.
Is dienvolgens alverder geresolveerd die antwoord op voorsz: Haar Hoog Edelhedens zeer gevenereerd aanschrijvens in diervoegen te rescribeeren als zulks omstandig kan werden gezien uit de Aparte Notulen van heeden, en daarop vervolgens in allen eerbied af te wagten zodanige dispositie als het hoogstdezelve zal behaagen in deezen te neemen.
Hierna nog geleezen zijnde vijf andere Missivens t’ zeedert ‘S Raads laatste bijeenkomst op den 9 deezer gehouden door Heeren Commissarissen Generaal aan dezelve geschreeven van dewelke de twee eerste onder den 11 ende drie overige Successivelijk den 14, 15 en 16 daaraan zijn gedagteekend behelzende tezaamen met de Extracten uit Haar Hoog Edelhedens Resolutien die dezelve Missives zijn geleidende in Substantie.
Dat den Heere Gezaghebber ingevolge besluit deezes Raads van voorm: 9 deeser zo voor zig als uit naam ende van wegens den Raad ter kennisse van Haar Hoogedelhedens gebragt hebbende het Request door den onder afgeschreeven gage gestelden Capitain ter Zee Nicolaas Acker ten voorsz: dage ingediend, waarbij gem: Acker gelijk zulks by de extensie van de voorsz: als toen genomene Resolutie nader komt te blyken, verzoek heeft gedaan om vermits van de Heeren der Hooge Indiasche Regeeringe op deszelfs Sollicitatie is komen te obtineeren dispensatie van de politicque ordonnantie betrekkelijk tot het Egt reglement in Huw’lyk te moogen treeden met zyner overLeedene huisvrouw’s zusters dogter, Johanna Laubscher hoogstdezelve na over dat verzoek gedelibereerd en in aanmerking genomen te hebben, dat behoord te worden ondersteld dat aan de Hooge Regeering van Indiën zeer bijzondere en gewigtige reedenen zullen zijn voorgekomen om de voorsz: dispensatie in dit Singulier geval te verleenen hebben goedgevonden aan voorsz: Heere Gezaghebber benevens den Raad over te laaten om de voorsz: dispositie der hooge Regeering effect te doen sorteeren.
Dat haar Hoog Edelhedens op twee andere Requesten door de Capitains ter Zee Cornelis van Deventer en Albert Coblijn Commandeerende de retourscheepen Nieuwstad en de Gouverneur Generaal Mossel aan Haar Hoog Edelhedens zelve gepresenteerd, om de reedenen bij de voorsz: Requesten aangehaald insgelijks goedgevonden hebben aande zelve Suppl:ten te permitteeren omme de eerstgem: 8780 Ponden Staartpeper, mitsg:s Laatstgen: 2 Kelders Confituuren en 80 Boutt:ls Zago, resp: verder naar Nederland temogen Transporteeren, om aldaar door de Supplt:n daarvan tewerden betaald de gewoone vragt ten einde alzo te kunnen werden geconsidereerd als zijnde op Batavia op vragt ingelaaden geweest.
Dat door Jan Gijsbert van Reenen in name van ‘S Comp: gecontracteerde Slagters aan Hoogstdezelve ingeleverd zijnde een schriftelijk Supplicq, tendeerende dat ‘t van Haar Hoog edelhedens welbehagen mogte zijn Hun te ontheffen van eene belasting ter Somma van Rijxd:s 838:26 bij politiecq Raads besluit in dato 17:e April d’ A:o p:o agtervolgens eene Bataviase aanreekening van 22 October 1791 aan dezelve Slagters ter vergoeding opgelegt evengem: Haar Hoogedelhedens dat Request den Raade toezenden om daarop te dienen van Consideratien en berigt;
Dat bij haar Hoogedelhedens gedelibereerd zynde op den inhoude van een ander verzoekschrift door S: Macé Medecinae Doctor, thans als Chirurgijn en Second beschijden onder ‘t Regiment van Meuron aan Hoogstdezelve gepraesenteerd, waarby door denzelven Suppl:t is verzogt dat aan hem mogte werden g’accordeert zijn ontslag in voorsz: qualiteit uit ‘t te Colombo Guarnisoen houdend Regiment van Meuron met verlof om in dit Gouvernement te mogen verblijven tot tijd en wijlen aan hem Suppl:t de nodige onderstand gelden welke Hem uit zijn geboorte Land zijn toegestaan, zullen weezen ter hand gekomen, ten einde als dan vervolgens, of bij onverhoopt refus van dit verlof terstond na zijn ontslag zijne rhijze naar Indiën te vervorderen dan wel naar Frankrijk te rug te keeren welm: Haar Hoogedelhedens uit aanmerking dat uit de origineele Stukken bij ‘t verzoekschrift gevoegd overvloediglijk blijkt dat de Suppl:t een groot Liefhebber zijnde vande natuurlijke Historie welk zyne Hoofdstudie uitmaakt, zig door den Colonel de Meuron eigenaar van ‘t regiment Zwitzers van dien naam thans op Ceilon Guarnisoen houdende heeft Laaten engageeren als Chirgurgijn onder het zelfde Regiment dog met intentie van de zijde van den Suppl:t naar de aanlyding welke hij daartoe van weegens den Colonel de Meuron had bekomen om niet als zodanig te werden g’emploijeerd maar alleen onder dien titul naar Ceilon te vertrekken ten einde aldaar te maaken eene aanzienlijke verzameling betrekkelijk de natuurlijke Historie en vervolgens naar Europa te retourneeren, en van de zijde van den Colonel de Meuron daar en boven met een voornemen om voor een groot gedeelte te plukken de Vrugten van den arbeid van den Suppl:t en van den rijken ougst welke hij zig voorstelde dat door deezen zoude werden gedaan in fijne en andere Gesteentens, Mineraalen, Schulpen, Insectens, Visschen, Dieren, Planten en zodanige verdere merk waardigheeden als de drie Rijken der natuur in ‘t gem: Eiland opleeveren van welke intentie van den Colonel de Meuron zo ‘t schynt aanlopende tegens de verbintenissen met den Suppl:t aangegaan hij Suppl:t eerst gedurende zyn verblijf in dit Gouvernement volledig is g’informeerd geworden.
Dat den Suppl:t bovensdien is een franschman en professie doende van de Roomsch Catholyke Godsdienst, direct strijdig tegens den Letterlijken inhoud van ‘t 3:e Art: der Capitulatie met den Colonel de Meuron aangegaan volgens welke alle die het Regiment uitmaken moeten zijn van den protestantschen Godsdienst alle de officieren door den Coll: de Meuron g’engageerd werdende van de Zwitzersche Natie en de gemeenen voor het minst twee derde Zwitschers en de overige Duitschers dat gevolglijk in alle opzigten consteerd dat de Religie der Vergadering van 17:en door het engagement van den Suppl:t als Chirurgijn in ‘t voorsz: Regiment is gesurpreneerd en vermits zo men de goede ordre duld dat onder zoortgeljke pretexten Lieden naar Indien werden gezonden, om buiten toestemming, Ja zelfs buiten weeten der Vergadering van XVII:en ‘S Comp: possessien te doorrijzen en te onderzoeken ook het engagement vanden Suppl:t in het meergem: Regiment niet minder strijdig is met de Conditien der Capitulatie met den Colonel de Meuron aangegaan, beslooten hebben te verklaaren ‘t engagement van den Suppl:t als Chirurgijn in het zwitsersch Regiment van Meuron te zyn niet en van geener waarde, en mitsdien aan den Suppl:t te permitteeren om bij eerste bekwaame gelegendheid zonder qualiteit of gage naar Europa te retourneeren met van de handwijzing van des Supplt:s verder of ander verzoek en zulks onvermindert allezodanige dispositien en maatregulen als de Vergadering van 17:en mogt goedvinden tot Schadeloosstelling van de Compagnie in dit geval nu of in der tijd te neemen of in ‘t werk te stellen.
En dat zig bij Requeste aan Haar hoogedelhedens geaddresseerd hebbende Thomas Willing Francis, Carga en Eigenaar van ‘t ter deezer rheede leggend Noord Americaansch Scheepje de President Washington , verzoekende om reedenen bij de voorsz: Requeste geallegueerd alhier te mogen van de hand zetten eenige Baalen en Pakken met Lywaaten, Chitzen en Gingangs uit deszelfs inhebbende Lading ten einde te strekken in voldoening zijner gemaakte kosten mitsg:s om onder betaling van de gewoone vragt in Nederland op een der ter rhede leggend ‘S Comp: Scheepen te mogen afladen tachtig Kisten met zuijker en een hondert Baalen Lijwaaten diverse om vervolgens van daar naar Oostende te werden getransporteerd, door Haar Hoog Edelheedens op dit verzoek aan den Suppl:t is gepermitteerd om onder zodanige praecautien als door deeze Regeering nodig zullen werden geoordeeld, in voldoening zijner alhier gemaakte onkosten onder betaling van het dubbeld inkoomend regt te mogen vandehand zetten, twee en twintig Baalen met grof Lywaat, Een Baal met grove Chitzen in Zes Pakken met groove Gingangs diverse Couleuren, of zo veel minder als van de voorsz: Articulen tot de gemelde voldoening nodig mogt zijn, zo nogthans dat Haar Hoog Edelhedens ‘t verder of ander verzoek van den Suppl:t hebben geweezen van de hand.
En over den voorsz: inhoude der gemelde Missives vervolgens voor zo verre depoincten bij dezelve vervat zulks hebben koomen te vorderen, gebesoigneerd zijnde.
Is goedgevonden en verstaan, dat als nu ingevolge dequalificatie daartoe door Heeren Commissarissen Generaal op deezen Raade verleend aan den onderafgeschreeven gage gestelden Capitain ter zee Nicolaas Acker zal werden gepermitteerd, gelijk aan hem gepermitteerd werd by deezen, deszelfs voorgenomen huwlijk met zijns overleedene huisvrouws zusters dogter Johanna Laubscher ingevolge de hierboven beschreevene van de Heeren der Hooge Indiase Regeering g’obtineerde dispensatie te moogen voltrekken.
Dat belangende de 8780 lb Staart peper: aan Capitain van Deventer ende 2 Kelders Confituuren, mitsg:s 80 Boutt:ls Zago aan den Capit:n Coblijn gepermitteerd in Hunne resp:e onderhebbende retourbodems Nieuwstad en de Gouverneur Generaal Mossel temogen blijven behouden om op vragt naar Nederland overgevoerd en de vragt aldaar na de bepalingen diendweegen bij Heeren Commissarissen GeneraaL gemaakt betaald te werden van dees Hunner Hoogedelhedens dispositie niet alleen bij Extract deezes zal werden kennis gegeeven aan den Heere LeSuëur onder wiens toezigt de ongebrande en ongepermitteerde Goederen uit de retour Scheepen aangehaald werdende worden opgeslagen om te strekken tot zijn Ed: informatie, maar in nakoming van Hoogstderzelver beveelen bij ‘S raads met deeze Scheepen naar ‘t Vaderland af te zendene advisen ook de vereischte mentie te doen maaken.
Dat voorts omme te Kunnen voldoen aan haar Hoogedelhedens requisitie betrekkelijk het Request door ‘S Comp: gecontracteerde Slagters aan hoogstdezelve gepraesenteerd van den Negotie overdrager Casparus van Eerten, zal werden gevorderd, zo als van hem gevorderd werd bij deezen depositiven bij ‘t voorsz: Request voorkomende t’examineeren en vervolgens aan deezen Raade met den eersten op te geeven, wat van alle dezelve zij en in hoe verre der Supplt:n opgave in der daad conform komt te zijn met dewaare toedragt van zaken.
Dat al verder wat betreft de dispositie bij Heeren Commissarissen Generaal omtrend den medicinae Doctor J: Macé genomen daarvan aan den Capitain Zorn die ‘t depot van ‘t Regiment van Meuron waar onder denzelven Macé pro forma als Chirurgijn en Second is beschijden geweest, commandeert mitsg:s aan ‘t Hoofd en Visitateur der Zoldijen CLemens Matthiessen de vereischte kennisse zal werden gegeeven met bijgevoegde Last aan den eerstgem: omme denzelven Macé dadelijk bij de rollen van ‘t voorsz: Regiment in evengem: zijne qualiteit te roijeeren en aan laatstgen: omme met den datum van den 15 deezer de betaling der gagien en Emolumenten tot dien tijd toe bij hem genoten te doen ophouden ten einde des Supplt:n reekening alzo afgesloten zijnde hij van d’ eerst voorkomende convenable gelegenheid gebruik zoude Kunnen maken om van hier naar Europa te retourneeren.
En dat eindelijk inzelvervoegen aan den pro interim fisCaal deezes Gouvernements, M:r Jacob Pieter Deneijs de nodige informatie zal werden gegeeven van de permissie door Heeren Commmissarissen Generaal aan den Cargo en Eigenaar van ‘t Americaans Schip de Praesident Wassinghton , Tomas Willing Francis verleend ter ontscheeping der hierboven vermelde Lijwaaten ten einde te maaken dat den gem: Suppl:t geene meerdere Goederen kome aan Land te brengen en te verkoopen als vereischt zal werden om uit dies provenue te kunnen vinden ‘t nodig fonds ter betaling zijner verteeringen en ingekogte noodwendigheden ten minsten in allen gevalle geen groter quantiteiten dan de permissie door Haar Hoogedelheedens invoegen voorsz: verleend komt te dicteeren, om waartoe hem fisCaal te bekwaamen den voorn: Carga enEijgenaar van ‘t hiervoren geciteerd Americaans Schip de Praesident Washington zal werden gelast, zo als hij gelast werd by deesen, aan den ged: fisCaal pertinente opgaaf te doen, niet alleen van de quantiteiten en kostende der bij hem ingekogt zijnde ofte nog in te koopen provisien en andere noodwendigheden, mitsg:s zijne verdere verteeringe, maar ook van de juiste hoeveelheid der aan Land gebragt werdende Lijwaaten en den waaren prijs waar voor dezelve zullen werden vande hand gezet; Zullende de bereekening nadeeze opgaven gemaakt, en ‘t bepaald getal Baalen en Pakken met Lijwaaten aan Land gebragt zijnde voor ‘t overige door hem FisCaal moeten werden gezorgd, dat van ‘t inkoops kostende vandezelve alzo g’importeerde Lijwaaten aan hem ten behoeve der E Comp: opgebragt werde ‘t dubbeld inkoomend regt bij Heeren Commissarissen Generaal bepaald.
Den Heere Gezaghebber vervolgens ter tafel hebbende gelieven te produceeren de Schriftelijke Berigten van den toestand waarin de successivelijk g’arriveerde retourbodems Rusthoff , de Gouverneur Generaal MosseL , en de Unie , mitsg:s ‘S Comp: uitkomende Scheepen d’ Africaan en de Resolutie aan deezen uithoek zyn komen aan te laaden, zo als de overheden dier Kielen ter voldoening aan de permanente ordres van Heeren Commissarissen Generaal dezelve Berigten dadelyk na hun arrivement aan zijn Edele waaren komen ter handen te stellen, en daar benevens door welopged: Heere Gezaghebber ook zynde overgelegd de ingediende Lijsten van benodigtheeden, voor de vier eerstgem: der voorm: Bodems, desgelijks die van ‘t vroeger alhier aangeland Batavias retourschip WestCapelle met nog eene nadere petitie voor de Constitutie ‘t een en ander verzeld van drie Rapporten, door Zee- en- Scheepsbouwkundigen welke gecommitteerd zijn geweest om de gebreeken die zig aan Rusthoff en de Gouverneur Generaal MosseL voorgedaan hebben te visiteeren ingediend, en van de declaratie dat hij Heere Gezaghebber, vermits alle de voorsz: overheden met de tydige inleevering der geciteerde Berigten en petitien zig behoorlijk van Hunne gehoudenisse hadden gekweeten, aan dezelve hadde gepermitteerd voor eenige weinige dagen /: mits niet surpasseerende de bepaling daaromtrend vastgesteld:/ ter schikking hunner particuliere affaires aan wal te mogen koomen.
Zo is, de voorsz: Berigten, Petitien en Rapporten geleezen zijnde, alverder goedgevonden en dienvolgens beslooten met approbatie van ‘t consent door den Heere Gezaghebber aande overheden der opgem: successivelijk alhier aangelande uitkomende en retourneerende Scheepen verleend, alle de ingediende Eijschen van benodigtheden, zo voor dezelve, als voor de vroeger g’arriveerde Bodems West Capelle en de Constitutie , te doen stellen in handen van den Equipagemeester deezes Gouvernements Cornelis Cornelisz ten einde daarop te verstrekken ‘t geen noodzakelijk bevinden zal, en vermits uit de laatst geciteerde Rapporten onder anderen is komen te consteeren dat de t’huijsvarende Bodems Rusthoff en de Gouverneur Generaal MosseL noodwendig zullen moeten werden voorsien, de eertsgem: van een nieuw Kluijfhout, een dito voorbramzaling, een dito Lijzijlspier, mitsg:s van een goede Kalfating van binnen en buiten, en laatstgem: van drie nieuwe lang zalings, een dito groote dwarszaling, twee span nieuw groot wand, twee pompen en almeede van een behoorlijke Calfating, denzelven Equipagemeester tevens te qualificeeren ende tegelasten, zo als hij gelast ende gequalificeerd werd by deesen, om ook de aflanging deezer gevorderde Articulen, en de reparatien waartoe dezelve moeten strekken, desgelijx ook de noodzakelijk geoordeelde Calfatingen van bijde evengementioneerde Kielen met den eersten tot effect te brengen, ten einde gem: Bodems alzo, met ende benevens de overige, Spoedig wederom in Staat van rhijsvorderinge mogen geraaken.
Zynde Laatstelijk op deszelfs verzoek daartoe bij Requeste gedaan aan den ouderling der hervormde gemeente Johan David Storm, gepermitteerd geworden uit slaafsche dienstbaarheid te mogen ontslaan, zeekere hem toebehorende Lijfeigene genaamd CLara Elizabeth van de Caap, mits de daarop staande recognitie aande Diaconij armen deezer stede betaald en teevens de gerequireerde Cautie dat gem: Slavinne binnen den tijd van 20 Jaaren niet tot Lasten van dezelve diaconij zal komen te vervallen gesteld werden
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t CasteeL de Goede Hoop. Ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 138-150.¶
Saturdag den {17930119} 19 Januarij 1793.
bij omvraage, alle praesent.
Door deezen Raade op den 15 der presente maand omtrent ‘t poinct voorkoomende bij ‘t aanschrijvens der Heeren van de Hoge Regeeringe van Indien de dato 30 October 1792, waarbij gelast werd den Secretaris Bergh te reprocheeren wegens bedrijgingen die hij aan den Capitain Simon Laurentius zoude hebben gedaan, by eene expresse Missive aan Heeren Commissarissen Generaal gesuppediteert zijnde een waaragtig detail van de zaak in questie, met verzoek om satisfactie zo voor de injurieuse expressien door voorn: Laurentius ten opzigte van den Raad zelve gebeezigd, als voor de beleedigingen door hem den evengeciteerden SeCretaris Bergh aangedaan en Haar Hoogedelhedens ten dien belange op gisteren hebbende gelieven te neemen eene Resolutie waarvan onder geleide eener Missive heeden is ontfangen ‘t navolgend Extract.
‘Extract uit de Resolutien van de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal over NeerLands Indiën en Kabo de Goede Hoop, genomen in ‘t Casteel de Goede Hoop op’
‘Vrijdag den 18 Januarij 1793.’
‘Is geleezen een Missive van den Gezaghebber benevens den politicquen Raad, geschreeven alhier den 15 deezer Lopende maand, houdende kennisgeeving dat door Haar uit de 42 Paragraaph van ‘t onlangs ontfangen aanschrijvens der hooge Regeering van de 30 October laatstleeden, was ontwaard dat de Capitain Simon Laurentius gevoerd hebbende het uitkomend Schip WestCapelle aan welgem: Hoge Regeering te Batavia heeft ingediend eene verantwoording over De tegens hem door eenige Militairen van het Regiment van Wurtemberg , bij hun arrivement alhier ingebragte klagten nopens de slegte behandeling hun aan boord van ‘t Schip WestCapelle geduurende de rijze herwaards wedervaaren, bevattende dezelve verantwoording onder verscheide insimuLatien tegens voorn: Gezaghebber en Raad, in ‘t onderzoek der gem: Klagten ook eene formeele betigting tegens den Secretaris Bergh als of dezelve onvoorzigtig en onbeschyden genoeg zoude zyn geweest om zig aan te matigen de handelingen van den Gezaghebber en Raad omtrend gem: Capitain Laurentius te taxeeren en hem opentlijk bedrijgingen te doen; Verzoekende op de gronden en Motiven verder bij de voorsz: Missive gedetailleerd dat vermits het voorm: aanschrijvens ook inhield een Last om den Secretaris Bergh ter zaake voorsz: in vergadering van Politie in tegenwoordigheid van den Capit: Laurentius te reprocheeren, dat Commissarissen Generaal zouden gelieven te declareeren, dat den Secretaris Bergh zulx niet heeft gemeriteerd, en hem dus vrij te spreeken van de allezints van waarheid ontbloote betigtingen hem door den Capit: Laurentius aangewreeven, en hem Laurentius daarover zodanig te corrigeeren, en den Secretaris Bergh zodanige satisfactie te verschaffen als Commissarissen Generaal zouden oordeelen te behooren; Mitsgaders ook aan den Gezaghebber en Raad eene eclatante Satisfactie te bezorgen voor de honende expressien ten haaren opzigte bij de voorsz: verantwoording gebeezigd.’
‘En voorts Lecture genomen zijnde van het voorm: aanschrijvens der Hoge Regeering in dato 30 October 1792, van de verantwoording of ‘t Berigt door den Capitain Laurentius bij welgem: Regeering ingediend, hiervoren bedoeld, en van de navolgende Bijlaagen, nevens de Missive van den Gezaghebber benevens den Raad gevoegd geweest, namentlyk, een Request van den Capitain van Hugel houdende verschijdene Klagten tegens de overheden van ‘S Comp: Schip WestCapelle over verregaande mishandelingen door dezelve gepleegd aan de zig op dien bodem bevindende Recruten, gedateerd den 6 Junij 1792. met zeker document houdende dispositien van klagten door verscheide derzelve Recruten onder praesentatie van Eede gegeeven daaraan g’annexeerd.’
‘Een Extract uit de Resolutien van den Raade van Politie in dato 7 Junij 1792 waarbij de voorsz: Requeste is gesteld in handen van den pro interim fisCaal Deneijs ten einde zig op de daarbij voorkomende klagten ten Spoedigste te informeeren.’
‘Een diergelijk Extract in dato 9 Junij 1792, vervattende de dispositie van voorm: Rade op ‘t berigt van den adjunct fisCaal Truter, als hebbende /: bij indispositie van den ad interim fisCaal Deneijs:/ ‘t voorsz: onderzoek gedaan; mitsgaders’
‘Het gem: berigt van voorn: adjunct fisCaal Truter.’
‘Zo is na deliberatie goedgevonden en verstaan mits deezen volkomen t’ approbeeren, de handelwijs door den Gezaghebber benevens den Raad van Politie gehouden, in het demandeeren van ‘t onderzoek der voorsz: klagten aan denad interimfiskaal deezes Gouvernements in de geheele verdere behandeling deezer zaak, zodanig als dezelve uit de voorsz: Stukken aan Commissarissen Generaal is gebleeken.’
‘Dat ‘t niet alleen in allen opzigten is geweest buiten decompetentie van den Capitain Simon Laurentius om te treeden in een onderzoek ofte beoordeling van de voorsz: handelwijze, welke blijkt ten zijnen opzigte volkomen onpartijdig te zijn geweest, maar dat ook de expressien welke hij zig ten dien opzigte bij zijn voorsz: berigt aande hooge Regeering heeft veroorloofd, zyn ten eenemaal disrespectueux is, en strijdig met de Subordinatie, tot welke de overheden der Scheepen van de Compagnie omtrent alle plaatzelyke Regeeringe van haare Etablissementen welke zij aandoen, gehouden zijn.’
‘Dat wijders uit ‘t plegtig getuigenis zo van den Gezaghebber Rhenius als van den Secretaris Bergh volkomen en tot genoegen van Commissarissen generaal consteerd dat ‘t door den Capitain Laurentius geposeerde bij zijn voorsz: berigt, omtrend de expressien, welke voorn: Secretaris Bergh tegens hem zoude hebben gebruikt, is geheel bezyden de Waarheid, en hij Laurentius dierhalven de Hoge Regeering van Indiën daardoor heeft geabuseerd en gesurpreneerd, mitsgaders daardoor veroorsaakt ‘t aanschrijvens van welgem: Regeering, volgens welk een Dienaar van de Compagnie, alhier een der aanzienlijkste en moeijelijkste bedieningen tot volkomen genoegen zyner Superieuren, en bijzonder ook tot dat van Commissarissen generaal bekleedende, eene onverdiende reproche zoude hebben moeten ondergaan, welke des te grievender zoude geweest zijn, naar mate van de merkelijke distantie welke ‘er is tusschen een Secretaris van politie in dit Gouvernement, en een Kapitain van een ‘S Comp: Schip, vooral wanneer deeze onderhouden word over zaaken zijn pligt concerneerende’
‘Dat dewijl de indispositie van voorn: Simon Laurentius, welke hem belet aan de wal tekoomen, hem onttrekt aan die exemplaire correctie, welke hij heeft verdiend en Commissarissen Generaal hem zonder dat zeekerlijk zouden doen ondergaan, Commissarissen tot de monstering, nadat het Schip WestCapelle op ‘t welk hij beschijden is, zal zyn gemonsterd, hem Simon Laurentius afzonderlijk zullen voor zig ontbieden en met voorleezing deezer Resolutie, waarvan aan hem vervolgens Copie zal worden ter hand gesteld, voorhouden het ernstig ongenoegen en de hoge indignatie van Commissarissen Generaal over zyn voorsz: gedrag, met serieuse aanbeveeling uit hoogstderzelver naam, omzig daarvan bij vervolg soigneuselijk te wagten, op poene van ten strengsten & ten exemple van anderen tezullen worden gecorrigeerd.’
‘En zal Extract dezes gezonden werden aan den Gezaghebber benevens den politicquen Raad, tot derzelver narigt, en om daaraan de nodige executie te geeven.’
’/: was getekend:/ S: C: Nederburgh R:t’
‘Accordeert met voorsz: Resolutie’
’/: was getekend:/ Ed:d Daniels.’
Zo is, ten einde pligtschuldig te voldoen aan ‘t gunt welgem: Heeren Commissarissen generaal bij ‘t slot van ‘t evengeciteerd Extract uit hoogstderzelver Resolutien op gisteren genomen, hebben gelieven te ordonneeren, goedgevonden en verstaan dat van het zelve Extract een geauthentiseerd afschrift zal werden ter handen gesteld aan Commissarissen tot de monstering met Last, zo als zij Commissarissen gelast werden by deezen om, de monstering van ‘t bij voorsz: Laurentius gevoerd werdend’ Schip WestCapelle geschied zijnde hem Simon Laurentius als dan afzonderlijk voor hun te ontbieden, en met voorleesing van den gantschen inhoude van gem: Resolutie, mistgaders extraditie van Copie, welke, hun ten dien einde almeede zal werden bezorgd, denzelven Laurentius het ernstig ongenoegen en de hoge indignatie van Haar Hoogedelhedens over zijn gedrag in deezen voor te houden, onder serieuse aanbeveeling uit hoogstderzelver naam om zig bij vervolg soigneuselijk voor diergelijke te wagten op poene van ten strengsten en ten exempele van anderen te zullen worden gestraft.
En zal hiervan met insertie van meer hoogstged: Haar Hoog Edelhedens voorsz: dispositie Extract werden afgegeeven aan den hiervoren meermaals genoemde Secretaris van deezen Raade Egbertus Bergh ten einde daarvan zodanig gebruik te maaken, als zal te raade werden en vinden te behooren.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 151-156.¶
Zondag den {17930120} 20 Januarij 1793.
bij omvraage, alle Praesent
De ongebrande en ongepermitteerde Goederen met de Scheepen, WestCapelle de Unie , Rusthoff en de Gouverneur Generaal Mossel van Batavia alhier aangebragt zig thans ingevolge Resolutie van den 11 deezer alle in ‘S Comp: Maguazijnen opgeslagen bevindende met uitzondering egter der zodanige als waarover de resp: Eigenaars zig bereids bij Requeste aan Heeren Commissarissen Generaal hebben g’addresseerd ter obtenue van permissie om dezelve op vragt naar Nederland te mogen meede voeren, gelijk Zulks komt te blijken uit vier door d’ ordinaire Gecommitteerdens daaraf geformeerde en heeden morgen door den Heere LeSuëur aan den Heere Gezaghebber overgeleverde separate Lijsten.
Zo is op de kennisse hier van ter ordre van welopged: Heere Gezaghebber aan de overige Heeren Leeden des Raads met de vertooning der gem: Lijsten gegeeven, en ingevolge zijn Ed: daarbij gedaan voorstel besloten.
Dat vermits met eenige differentie in de sorteeringen alle de voorsz: goederen na genoeg conform de daarvan gedaane opgave zijn uitgeleeverd, mitsdien als nu van dezelve alzo opgeslagene Goederen ten behoeve der E Comp: zullen werden overgenomen de navolgende te weeten
| Van den Capitain van WestCapelle , S: Laurentius. | |
| 47 Stroozakken met Coffij weg: bruto 2555 lb voor | Rd:s 196:42: |
| 3 Baalen d:o d:o d:o 692 d:o d:o | d:o 54:19: |
| Van den Capt: Lieut: van gem: bodem J: A: v: d: Putte | |
| 12 Baalen Koffij boonen weg: bruto 2775 lb voor | Rd: 218:07: |
| 20 Kanassers poederzuiker d:o d:o 9116 d:o d:o | d:o 476:43: |
| 10 Canassers Kandyzuiker weg: bruto 1296 lb voor | Rd:s 119:08: |
| 4 Kastjes Thee d:o d:o 316 d:o d:o | d:o 88:-: |
| Van den Lieutenant S: Serle | |
| 3 Baalen koffij Boonen weg: bruto 737 lb voor | Rd:s 58:-: |
| 7 Canassers Poederzuiker d:o d:o 3260 d:o d:o | d:o 170:38: |
| Van den Bootsman J: Koman | |
| 38 Stroozakken met koffijboonen weg: bruto 2137 lb voor | Rd: 164:42: |
| Van den Capt: Lieut: van de Unie , A: de Gelder | |
| 18 Zakken Coffijboonen weg: Bruto 2917 lb voor | Rd:s 270:13: |
| 20 Quart Kasjes Thee d:o d:o 1260 d:o d:o | d:o 600:-: |
| Van den Capt: Lieut van Rusthoff N: KusseLer | |
| 11 Zakken Coffyboonen weg: bruto 2679 lb voor | Rd:s 250:-: |
| Van den Lieut van gem: Bodem J: J: Kraaij | |
| 9 Zakken Coffijboonen weg: bruto 2105 lb voor | Rd:s 220:-: |
| Van den Bootsman J: P: Wichers | |
| 9 Zakken Coffijboonen weg: bruto 1150 lb voor | Rd:s 81:-: |
| Van den Capt: Lieut: van de Gouv: Gener:l Mossel , Soetemans en den oppermeester vandien bodem E: B: Knogh | |
| 114 Zakken Coffij boonen weg: bruto 6728 lb voor | Rd:s 676:-: |
| 8 Rollen zwart zatijn d:o | d:o 320:-: |
| 12 d:o d:o Lustring d:o | d:o 216:-: |
| 2 d:o Groen d:o d:o | d:o 36:-: |
| 1 d:o Chasinet d:o | d:o 20:-: |
| 23 Kasjes Thee wegende bruto 269 lb d:o | d:o 69:-: |
| en Van den Lieut: G: Herklotz. | |
| 50 Zakken Koffij boonen en doppen, weg: bruto 2735 lb d:o | d:o 210:38: |
| 1 Kast met Cattoene garen weg netto 86 lb d:o | d:o 213:16: |
| En dus 't een met 't ander tezamen voor een Somma van | Rd:s 4729:26: |
| Van den Capitain van WestCapelle , S: Laurentius. | |
| 47 Stroozakken met Coffij weg: bruto 2555 lb voor | Rd:s 196:42: |
| 3 Baalen d:o d:o d:o 692 d:o d:o | d:o 54:19: |
| Van den Capt: Lieut: van gem: bodem J: A: v: d: Putte | |
| 12 Baalen Koffij boonen weg: bruto 2775 lb voor | Rd: 218:07: |
| 20 Kanassers poederzuiker d:o d:o 9116 d:o d:o | d:o 476:43: |
| 10 Canassers Kandyzuiker weg: bruto 1296 lb voor | Rd:s 119:08: |
| 4 Kastjes Thee d:o d:o 316 d:o d:o | d:o 88:-: |
| Van den Lieutenant S: Serle | |
| 3 Baalen koffij Boonen weg: bruto 737 lb voor | Rd:s 58:-: |
| 7 Canassers Poederzuiker d:o d:o 3260 d:o d:o | d:o 170:38: |
| Van den Bootsman J: Koman | |
| 38 Stroozakken met koffijboonen weg: bruto 2137 lb voor | Rd: 164:42: |
| Van den Capt: Lieut: van de Unie , A: de Gelder | |
| 18 Zakken Coffijboonen weg: Bruto 2917 lb voor | Rd:s 270:13: |
| 20 Quart Kasjes Thee d:o d:o 1260 d:o d:o | d:o 600:-: |
| Van den Capt: Lieut van Rusthoff N: KusseLer | |
| 11 Zakken Coffyboonen weg: bruto 2679 lb voor | Rd:s 250:-: |
| Van den Lieut van gem: Bodem J: J: Kraaij | |
| 9 Zakken Coffijboonen weg: bruto 2105 lb voor | Rd:s 220:-: |
| Van den Bootsman J: P: Wichers | |
| 9 Zakken Coffijboonen weg: bruto 1150 lb voor | Rd:s 81:-: |
| Van den Capt: Lieut: van de Gouv: Gener:l Mossel , Soetemans en den oppermeester vandien bodem E: B: Knogh | |
| 114 Zakken Coffij boonen weg: bruto 6728 lb voor | Rd:s 676:-: |
| 8 Rollen zwart zatijn d:o | d:o 320:-: |
| 12 d:o d:o Lustring d:o | d:o 216:-: |
| 2 d:o Groen d:o d:o | d:o 36:-: |
| 1 d:o Chasinet d:o | d:o 20:-: |
| 23 Kasjes Thee wegende bruto 269 lb d:o | d:o 69:-: |
| en Van den Lieut: G: Herklotz. | |
| 50 Zakken Koffij boonen en doppen, weg: bruto 2735 lb d:o | d:o 210:38: |
| 1 Kast met Cattoene garen weg netto 86 lb d:o | d:o 213:16: |
| En dus 't een met 't ander tezamen voor een Somma van | Rd:s 4729:26: |
alles voor de inkoops prijzen daarvoor bij de gem: Scheepsoverheden uitgeloofd; welke alzo aangeslagene Goederen dan ook met den eersten wederom ter verzending naar het Vaderland zullen moeten werden ingeladen in zodanige andere zig bereids ter rheede bevindende ofte nog verwagt werdende van Batavia dan wel direct van hier te retourneeren Schip, als daartoe de nodige ruimte zal presenteeren. - Waaren tegen al het overige dadelijk met den dag van morgen te beginnen per publicque vendutie zal moeten worden verkogt om vervolgens met dees provenue, gelyk ook met de aangebragte Slaaven op dien zelfden voet en wijze te werden gehandeld, als de daarvan bij vroegere Besluiten eens voor altoos gemaakte bepalingen komen te dicteeren. - terwijl inmiddels omtrend ‘t als nog onuitgeleeverde in allen eerbied zal werden afgewagt de dispositien van Heeren Commissarissen Generaal op de Requesten diendwegen aan hoogstdezelve gelijk hier boven is gezegd door de resp: Eigenaaren ingeleeverd.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 157-176.¶
Maandag den {17930121} 21 Januarij 1793.
‘S Voormiddags, alle praesent.
Geliefde den Heere Gezaghebber bij ‘t openen der besoignes ter tafel te produceeren het hieronder g’insereerd Berigt door den Capitain Ingenieur Thiebault als ingevolge ende ter voldoeninge aan ‘S Raads Resolutie van den 18 December Jongstl: g’examineerd hebbende welke der beide uitspringende Vleugels van ‘t nieuwe Hospitaal best tot een Koorn pakhuis t’ approprieeren zoude weezen; kort voor ‘t aangaan der Vergadering aan zyn Edele ter handen gesteld.
‘Monsieur Le Régent!’
‘Les deux Pavillons ou Aisles du Grand hopital que vous m’avez ordonné d’ examiner Le 18 de ce mois, sont tous deux d’une egale Construction, et de meme grandeur; celui situé a L’est, a seulement l’avantage d’avoir ses Plancher pave en Rale de Batavia, ce qui paroitroit le faire préferer à celui situé a L’ouest pour ij mettre du Bled.’
‘Les cavis situees Sous ces Pavillons ont pour Plancher superieur, des pourtret posees sur un angle ainsi que les Planchers du premier etage de ces deux Batiments aulieu de l’etre sur une face ces pourtret sont de l’une a l’autre voutees en brique d’Europe; cette maniere deffectueuse fait pousser ces poutret en contre bas, et à bien plus forte raison quand eller ont a soutenir un poie extraordinaire tel que celui qui j’etoit deruierement montant à 356000. Le Raport de ce poie à celui du bled equivant a environ 2000 Mudes, Et ou S’est appercu que cette pesanteur à fait courber la totaliter du Plancher La forme ses voutes et Sa grande etendue ont du produire cet effet, et avec d’autant plus de facilite que ces poutres desces pavillons sont generalement de Bois de Sapin’
‘Je pense Monsieur Le Regent que pour faire un Magazin a Bled de ce Batiment, il faut Soutenir ses planches, en se servant du meme procedé que j’ai fait emploijer aux Magazins pres de l’eglise lutherienne; mais j’ai L’honneur de vous observer que les pourtret etant sur un angle, elles ne porteront sur le soutient que par un point Si aigu, qu’ il pourroit arriver qui ces angles vinsent a S’ecraser par la grande pesanteur du Bled, cet inconvenient m’a fait imaginer de faire d’abord clouer entre - Chacque intervales de poutres, un morceau de Bois de la meme forme que le vuide de ces intervales, mais saillant en dessous plus que l’angle de sa poutre, cette opperation faite avec soin quoi qu’un peu longue, on posera a l’ordinaire la poutre orisontale, la quelle pressée par les soutiens perpendiculaires chassera les morCeaux de Bois, mis dans les intervales, et en feront autant deColus qui, pressant les faces des poutres les feront remonter a leur inveaux et rendront, ces Planchers d’ une force extraordinaire ce procedé un peu long me paroit indispensable.’
‘La surface interieure de ce pavillon sans desalquer les pillers et L’ esCalier est de 7200 pieds quarres, en multipliant cette surface par 3 pieds de hautier de Bled ou a 21600 pied cuber qui donnent 6210 Mudes de bled, et doublant ce nombre pour les deux planchers, on auroit 12420 Mudes, mais l’esccalier et les pilliers diminuez ilieste 11000 Muddes, les deux cens cinquante, qu en pourroit compter de plus doivent ausse etre dimunues, pour l’ouverture de la porte principale et pour le haut de l’escalier ce calcul de Rigeur peut encore soussvir de l’augmentation on de la dimunition, il etoit sentement essentiel d’endonner une ideé pour Scavoir a quoi S’ en tems pour l’ usage au quel on destine ce Pavillon’
‘Permettez mois de vous observer Monsieur Le Regent, qu il est de la plus grande consequence, de soutenir l’algamasse du centre de l’ hospitale le plutôt possible et principalement avant de travaillir a ce pavillon, Je ne repond pas qui cet algamasse ne secroule tant les Poutres qui la soutiennent sont arequees et fendues. - Les ouvriers du werff sont entrop petit nombre pour fournir a tant de besogne a la fois; Je ne repond pas des malheurs qu il resulteroit dun plus grand delai; c’est avec peine que je sui forcé de vous dire une veritée si contraire aux interest de la Compagnie; mais l’ origue du mal vient du bestek de ce Batiment; j’ai vu faire les fautes, sans avoir d’autoritée pour les empecher, j’etois a’cords subordonné, deteste, vilipendé. J’avois des yeux et c’etoit la mon crime. J’ai L’honneur d’etre avec le plus profond respect.’
‘Onderstond’
‘Monsieur Le Regent.’
‘Votre tres humble et tres obeissant Serviteur’
’/ :in margine:/ aux Ligne Le 21 Janv:r 1793.’
’/: getekend:/ L: M: Thibault.’
‘Translaat’
‘WelEdele Agtb: Heer!’
‘De beijde Vleugels van ‘t groote Hospitaal dewelke UwelEd: Achtb: mij hebt gelast te bezigtigen den 18 deeser maand zijn bijde van eene gelijke constructie en van dezelfde groote; degeene die ten oosten gesitueerd is heeft alleenig het voordeel van met Bataviasche Steenen te zijn gevloerd, ‘t welk denzelve zou kunnen doen prefereeren aan den geene die ten westen legd om Koorn daar in te brengen.’
‘De kelders die onder deeze vleugels zijn gesitueerd, hebben Balken op een hoek gelegd tot een zolder, zo als de Zolders van de eerste verdiepinge, in plaatse van op een Front gelegd te zijn, deeze Balken zijn van ‘t een en andere gewelft met Europeesche Moppen, deeze gebrekkige manier doet deeze balken naar beneden drukken, in nog veel meer wanneer dezelve eene buitengewoone Last te souteneeren hebben, als die welke er onlangs was, beloopende op 356000 lb; de proporsie tusschen dit gewigt en ‘t Koorn is omtrent 2000 mudden, en men is gewaar geworden dat deeze Last de geheele vloer heeft doen wijken. - haare gedaante; haare welfsels, en haare groote uit gestrektheid, hebben dit uitwerkzel moeten veroorsaaken en zulks des tegemakkelijker, om dat de Balken van deeze vleugels generalyk van Greenhout zijn.’
‘Ik vermeine, WelEdele Achtb: Heer dat om een Koorn Magazyn van dit Gebouw te maaken men haare vloers moet onderschragen, en zig bedienen van het zelfde middel, welk ik hebbe doen emploijeeren in de Magazynen bij de Lutherse Kerk; dog ik heb de eer Uwel Ed: Achtb: in bedenking te geeven, dat haare Balken op een hoek zijnde, dezelve op de onderschraging niet dan op een zo spits punt zullen rusten, dat ‘t zou kunnen gebeuren, dat deeze hoeken kwaamen in te storten door ‘t zwaar gewigt van het Koorn; dit ongemak heeft mij doen bedenken, om eerstelijk tusschen ijder tusschenruimte den Balken te doen spijkeren een stuk Hout van dezelfde gedaante als ‘t Holle der Tusschen ruimtens, dog van onder meer uitspringende dan de hoek van de Balk. - deeze operatie alhoewel een weinig lang behoorlijk verrigt zijnde, zal men op de ordinaire wijze de Balken horisontaal dienen te stellen, welke, gedrukt door de perpendiculaire Stutten, de Stukken Hout in de Tusschen ruimtens zullen aandryven en verstrekken tot zo veele Wiggen, die de Faces der Balken persende; dezelve wederom zullen doen verhoogen tot Haar waterpas, en deese vloers ongemeen sterk zullen maaken; Deeze een wijnig Langwijlige operatie komt mij voor onvermijdelijk te zijn.’
‘De inwendige oppervlakte van deezen VLeugel zonder de PiLaaren en de Trap, af te trekken, is 7200 Voeten vierkant, deeze oppervlakte multipliceerende door drie voeten hoogte van Koorn heeft men 21600 Voeten cubicq, dewelke 6210 mudden Koorn geven en dit getal verdubbelende voor de beide vloers, zal men 12420 mudden hebben; maar de Trap en de Pilaaren aftrekkende, zo blyft 11000 mudden, de tweehondert vijftig die men meerder zou kunnen reekenen. - dienen insgelijks daarvan afgetrokken te werden voor de opening der voornaamste deur, en voor’t einde der Trap; Deeze bereekening kan nog vermeerdering of vermindering lijden; het was slegts noodzakelijk daarvan eene idee tegeeven om te weeten waaraan men zig hebbe te gedragen, omtrent het gebruik waartoe men deezen vleugel bestemd.’
‘Permitteer mij, Wel Ed Achtb: Heer alhier aan te merken, dat het ten uitersten noodzakelijk is de Platte van ‘t Centrum, van ‘t Hospitaal, zo dra mogelijk te onderschragen en bijzonders voor en alëer men aan den vleugel te werk gaa; Ik Staa ‘er niet voor in dat deeze Platte niet inStorte, zodanig zijn de Balken, die dezelve draagen geboogen en gespleeten. - De Ambagtslieden van de werf zijn in een te gering getal om aan zo veele verrigtingen te kunnen voldoen.’
‘Ik ben geen borg voor de ongelukken die door een langer vertoef daaruit zouden Kunnen voortkoomen.’
‘Het doet mij Leed, dat ik genoodzaakt ben aan UwelEd Achtb: te zeggen eene waarheid, zo Strijdig tegens ‘t voordeel der Comp: dog de oorsprong van ‘t kwaad komt van ‘t bestek van dit Gebouw; Ik heb die Fauten zien begaan zonder auctoriteit te hebben om de zelve te beletten; Ik was toen gesubordineerd verfoeid en veragt. - Ik had oogen en dat was mijn Misdaad.’
‘Ik heb de Eer met den diepsten Respect te zijn.’
’/: onderstond:/’
‘WelEdele Achtb: Heer!’
‘UwelEd: Achtb:s zeer ootm: en Zeer gehoorsz: Dienaar.’
’/: was getekend:/ L: M: Thiebault.’
‘Accordeert met ‘t origineel uit ‘t Fransch getranslateerd, door mij.’
’/: Getek:d :/ C: G: Hohne, gezw Translat:r’
Uit welk Berigt bij dies Lecture gebleken zijnde dat van de voorschr: vleugels, die welke in ‘t Z: O: van ‘t front gesitueerd is dat voordeel boven de andere heeft, dat de vloeren daarin zyn belegd met Bataviase Estrikken terwijl inde westelijke vleugel dezelve vloeren alleen zyn van Blauwe Kuijl klippen en gevolglyk ook minder geschikt dan de vorige ter bewerking van ‘t Koorn op dezelve.
Is dierhalven goedgevonden en verstaan dat dees Regter of zuidoostelyke vleugel van ‘t Hospitaal zal werden g’approprieerd tot berging dier Tarw, welke men beslooten heeft voor ‘S Comp: ommeslag te doen opleggen en dat mitsdien de noodzakelijk geoordeelde Stutting der zolders om dezelve bekwaam te maaken van ‘t gewigt van een zodanige quantiteit graanen tekunnen Supporteeren als daarop diend geborgen te worden ook dadelijk op de wijze door gem: Capit: Thiebault voorgedragen en hierboven beschreeven, zal moeten werden bij de hand genomen en tot effecte gebragt, ten welken einde dan ook van de aan handen zijnde inlandse geelhoute balken door den opziender van ‘t Houtmagazijn de tot dat werk vereischt werdende 142 p:s Balken van 6 en 8, en 7 en 9 d:m met den eersten aan den opziender van ‘t Ambagts quartier, George Coenraad Kuchler afgelangd zullen moeten werden.
Maar nadien gem: Capitain Thiebault bij voorsz: Berigt ook nog aan deesen Rade kennisse is komen te geeven van de dringende noodzakelijkheid om ter voorkoming van eene geheele instorting van ‘t Plat boven ‘t kerkgebouw of centrum van ‘t Hospitaal dat plat zonder ‘t minste tijdverzuim meede tedoen onderschraagen, aangezien de Balken waaröp ‘t zelve komt te rusten zig alle dermaten geboogen en geborsten bevinden, dat zonder een zodanig Suppport, niet langer meer zoude kunnen resisteeren aan den last die te dragen hebben, en men zig wel in de noodzakeljkheid vind gesteld dat werk insgelijx terstond te moeten doen bij der hand neemen, alzo meerm: Thiebault bij de voorschr: kennisgeeving teffens is komen te declareeren, in cas van uitstel niet responsabel te willen zijn voor de ongelukken welke uit een zodanig delaij zoude kunnen voortspruiten, dog te gelijker tijd is begreepen de volstrekte onmogelijkheid, om al dit werk boven en behalven ‘t geene zig bereids onderhanden bevind, en geene mindere spoedige extructie vordert, te kunnen doen verrigten door de weinige AmbagtsLieden welke de Comp: thans in haaren dienst heeft; zo is dan ook uit dien hoofde alverder geresolveerd dat om in tijds voor te komen de g’apprehendeerde instorting van ‘t voorsz: Plat derkerk in ‘t Hospitaal niet alleen de onderschraging van dien tevens met de stutting der Solders van de hierboven gementioneerde Regter voorvleugel mede directelijk zal moeten geschieden en daartoe verstrekt worden de tot dat werk nog vereischt werdende 12 P:s Greenhoute Balken van 12 en 14 d:m dik, mitsg:s 24 Voeten Lang. - maar dat ook ter bespoediging van dit een en ander zo uit aanmerking dat de meermaals geciteerde Vleugel zig binnen weinige dagen in Staat zal moeten bevinden om de Tarw tot welkers oplegging gedestineerd is te kunnen ontfangen, als om dat de noodzakelijkheid met opzigt tot de onderschraging van ‘t voorm: Plat der Kerk allerdringendst komt tezijn, hiertoe zullen moeten ingehuurd worden agt Slaaven van particulieren welke het Timmermans Ambagt verstaan, ten einde zolange dit werk duurt nevens ‘S Comp: eigene Timmerlieden onder ‘t opzigt van voorsz: Fabriek Kuchler op ‘t ambagtsquartier g’emploijeerd te werden en daarna vervolgens, zo haast ‘t zelve ten einde zal weezen gebragt, ook dadelijk wederom gecongedieerd te werden terwyl de weinige reparatien ‘t metzelwerk betreffende welke aande Zo dikwils geciteerde voorvleugel van ‘t hospitaal werden vereischt intusschen almede om ‘t gebrek aan metzelaars in de volhandigheid van ‘t werk ingevolge qualificatie van Heeren Commissarissen Generaal even en in zelvervoegen onder ‘t toezigt van den Heere Dispencier van Reede Van Oudtshoorn aan den Entrepreneur Philip Diehl, zal werden aanbesteed als door den zelven aangenomen en ten einde gebragt zijn de reparatien der zieken Zaalen ter regterhand van het meermeld Kerk Gebouw, gesitueerd, waarvan het gebruik almede ter oplegging van Tarw aan Commissarissen uit den Raad van Justitie is afgestaan geworden.
Zullende middelerwijlen door opgem: Capitain Ingenieur Thiebault en Capitain der Arthillerij Kuchler, in qualiteit als opzigter over ‘t Ambagtsquartier onderzogt en opgenoomen, mitsgaders vervolgens met den eersten aandeezen Raade by eene Schriftelijke Memorie ofte berigt Specificq en distinctelijk aangeweezen moeten worden waar in bestaat het gebrekkige of de Fauten in het bestek waarna de extructie van dit kerkgebouw is geschied en waaraan thans dies tegenwoordigen caducquen Staat werd toegeschreeven, mitsgaders door wien dat bestek is ontworpen? wien het goedgekeurd? en onder wiens directie het zelve ter executie gelegd is? - op dat men daar door in staat moge geraaken, daaromtrend zodanige dispositien te neemen als den aard der zaake en het belang der Maatschappij zullen Komen aan de hand te geeven en te vorderen.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 177-195.¶
Dingsdag den {17930122} 22 Januarij 1793.
bij omvraage alle praesent.
T’ Zeedert de jongstgehoudene bijeenkomst deezes Raads wederom successivelijk ingekomen zijnde zeeven onderschydene Missives van Heeren Commissarissen Generaal geschreeven onder den 17, 18 en 19 deezer, behelzende
Dat Haar hoog Edelhedens, bij resumptie gedelibereerd hebbende op de requeste door Yda Margaretha Atleda, huisvrouw van Johannes Marthinus Horak, geweezen Koopman en Lidt in den Raad van Justitie, mitsg:s eerst gezw: Clercq ter politicquen Secretarije alhier, C: S: aan hoogstdezelve gepraesenteerd verzoekende dat ‘t van het gunstig welbehagen van Haar Hoogedelhedens mogte zijn het door der Supplt:n man Vader en Broeder voorn: Horak gepleegde, voor zo verre daarinne eene misdaad is gelegen goedgunstig te remitteeren en dus aan hem te verleenen abolitie van ‘t jegens hem uitgesproken vonnis van Bannissement, ten effecte dat hem gepermitteerd worde om weder na zyn geboorte plaats en famille te rug te keeren en aldaar van verdere rigterlijke poursuites bevrijd als Ingezeeten te verblijven; dog ingevalle dit verzoek /: onverhoopt zwarigheid mogt ontmoeten dat Haar Hoogedelhedens zig als dan zouden gelieven te verleedigen tot ‘t onderzoek of deeze affaire zig bij aanvang derzelve niet gevaarlijker heeft opgedaan, als in ‘t vervolg of bij den uitslag van dien nader is gebleeken, door dien de Comp: thans Schadeloos gesteld is enzelfs veel meer ten Lasten van Hem Horak opgebragt is, dan hij heeft genoten en welk meerder opgebragte, volgens een Justitieel Besluit ten zijnen behoeve moet werden gerestitueerd, goedgevonden hebben te persisteeren by de dispositien door de vergadering van XVII:en bereids genomen, op zoortgelijke verzoeken door voorm: Johannes Marthinus Horak, aan welgem: Vergadering gedaan en vermeld bij de aanschrijvingen van ged: Vergadering aan de Regeering alhier de datis 3:e DeCember 1789, en 22:e X:br 1791 bij welke laatste inzonderheid aan voorn: Horak alle billyke faciliteit is gegeeven om restitutie te erlangen van dat geen waarmede deszelfs reekening door gebrek aan nodige informatien te veel mogt zyn belast geworden, en dat Haar Hoog Edelhedens mitsdien in de verdere of andere verzoeken de Supplt:e niet hebben kunnen treeden.
Dat door den Heere Gezaghebber aan hoogstdezelve voorgedragen zijnde dat ‘t partiCulier Schip de Zeenimph gevoerd door den Schipper Adriaan van Hall, alhier den eersten deeser lopende maand uit de Baaijfals aangekomen en geene andere goederen inhebbende dan eenige weinige aan de Comp: toebehorende volgens overeenkomst daaromtrent met de Rheders gemaakt, en den voorsz: Schipper zijnde gevallen in ‘t begrip dat het niet nodig was van de voorsz: Goederen als aan de Comp: toebehoorende te doen de opgave aan den Fiskaal deezes Gouvernements, gerequireerd bij ‘t 34 Art: van ‘t Placaat op den partiCulieren vaart en handel in dato 21 November 1792, zulks ten gevolge hadde gehad, dat gem: Schipper van Hall wegens zijn daaromtrend gepleegd verzuim door voorsz: fisCaal was geactioneerd geworden, by Haar Hoog Edelhedens op ‘t verzoek van welopged: Heere Gezaghebber om d’ intentie van Hoogstdezelve te mogen verneemen, hoedanig in deezen verder zoude moeten gehandeld werden, beslooten is in dit Singulier geval en Zonder eenige consequentie voor ‘t vervolg aan den voorn: schipper Adriaan van Hall te remitteeren de poenaliteit door hem uit hoofde van zijn voorsz: verzuim geincurreerd ensz:
Dat haar Hoog Edelhedens hebbende geraadpleegd op ‘t verzoek bij Requeste aan hoogstdezelve door Christoffel Groenewald, N: U: Wilhelmina Catharina van Gendt gedaan, houdende dat het Commissarissen Generaal goedgunstig mogte behagen de verkogte Kinderen van Flora van de Kaap, met name Gerrit, Adam en Eva te doen reclameeren, van de onwettige Erfbezitters, en op vrije voeten Stellen, mitsg:s de bij voorsz: Requeste gementioneerde Dorothea met haare Kinderen als wettig aan des Supplt:s Huisvrouw als vrije menschen competeerende, zonder eenige kosten aan haar te doen toewijzen en ter handen Stellen, geoordeeld hebben, dat in ‘t voorsz: verzoek niet kon werden getreeden, en dienvolgens hebben goedgevonden ‘t zelve te wyzen van de hand, met dien verstande egter, dat aan de Supplt: onverlet blijft Hun vermeend regt ofte praetentie te vervolgen langs den ordinairen weg van Justitie.
Dat door Antonio Joaquim dos Reijs Portugal voerende ‘t ter rhede leggend Portugeesch Schip Trovoado , te kennen gegeeven zynde hoedanig den Suppl:t door eene Langdurige rhijze van Goä tot hier toe voor de verdere voijage verversching voor ‘t Scheepsvolk revictualieering behoeft, mitsgaders dat hem de vereischte penningen ter voldoening van dien ontbreeken met bijgevoegd verzoek dierhalven permissie te mogen erlangen tot den verkoop van vier Baalen geruite en vier d:o gestreepte Boelang, ten einde uit derzelver provenue de penningen tot den inkoop van
en tot goedmaking van verdere noodwendigheden te kunnen vinden, na deliberatie over den voorsz: Requeste by Haar Hoogedelhedens is beslooten aanden Suppl:t indeezen te permitteeren, om onder zodanige praecautien als door den Raade nodig zullen werden geoordeeld ter voldoening zijner alhier gemaakte onkosten en ingekogte behoeftens de voorsz: vier Baalen met geruite en vier Baalen met gestreepte Boelang of zo veel minder als tot de voorm: voldoening maar benodigt mogte zijn te mogen van de hand zetten.
Dat Maria Dorothea Smit Laatst wed:e wylen den botteliers maat Godfried Muller aan Haar Hoog Edelhedens bij requeste verzogt hebbende, dat aan haar toegestaan mogte werden, om met een der alhier ter rhede gereed leggende retourscheepen vrij van Transport en Kostgelden te mogen repatrieeren, Hoogst dezelve na daarop ingenomen te hebben de Consideratien van den Heere Gezaghebber, hebben goedgevonden het verzoek der Supplt:e te accordeeren en haar mitsdien permissie te verleenen, om met een der thans ter rheede aanweezende ‘S Comp: retourscheepen vrij van Transport en Kostgelden na Nederland te mogen vertrekken.
En dat haar Hoogedelhedens eindelijk op de diendwegen in Scriptis gedaane verzoeken en om de reedenen bij deselve Requesten geallegueerd, goedgevonden en verstaan hebben aan de onder te noemene Scheepsoverheeden te permitteeren respectivelijk elk met zyn onderhebbende ofte beschijdenen Bodem verder naar Nederland te mogen transporteeren, omme aldaar door de Supplt:n daarvan te werden betaald de gewoone vragt, ten einde alzo te kunnen werden geconsidereerd als zynde op Batavia op vragt ingelaaden geweest de navolgende Articulen, te weeten
Aan den Capitain Petrus Stephanus Buissine, Commandeerende ‘t Schip Rusthoff
Aan den Capitain ter zee Simon Laurentius voerende, het Schip West Capelle .
Aan den Capitain Lieutenant op evengem: Bodem Johan Adolph van der Putte.
Aan den Commandeur Philip Hendrik de Haart. Het Commando op ‘t Schip De Unie hebbende.
Zo is op de propositie daartoe uit naame en ter ordre van welopged: Heere Gezaghebber aan de overige Heeren Leeden des Raads gedaan, besloten geworden.
Dat terwijl men eerbiediglijk voor gecommuniceerd houden zal haar Hoogedelhedens dispositien, genomen op de Requesten van Yda Margaretha Atleda huisvrouw van voorn: Johannes Marthinus Horak en van Christoffel Groenewald N: U: Wilhelmina Catharina van Gendt, inmiddels van het Besluijt, concerneerende de door Hoogstdezelve verleende remissie aan den Schipper van het partiCulier Schip de Zeenimph Adriaan van Hall van de by hem geincurreerde poenaliteit ter zaake van het door denzelve gepleegd verzuim aan voorn: Fiscaal bij Extract deezes de vereischte kennisse zal werden gegeeven ten einde te strekken tot deszelfs informatie en narigt.
Dat inzelvervoegen en tot gelijke einde aan gez: fisCaal zal werden bedeeld de permissie door Haar Hoog Edelhedens aan den Portugeeschen Capitain van ‘t Schip Trovoado Antonio Joaquim dos Reijs Portugal, g’accordeert om ten verkoop alhier aan wal te mogen brengen de boven vermelde 4 Baalen geruit; en 4 d:o gestreepte Boelang. - of zo veel minder als bevonden zal werden te worden vereischt, om daaruit te vinden de benodigde penningen ter voldoening der hiervoren gespecificeerde noodwendigheden en andere onvermijdelijke depenses, om waarover dengem: FisCaal te kunnen doen jugeeren door geciteerde Portugeeschen Capitain, dos Reijs Portugal aan denzelven zal moeten werden opgegeeven, zo wel het kostende der bij hem alhier in te koopene Provisien en verdere Articulen, als de prijzen waarvoor hij zijne Boelangs zal komen van de hand te zetten; terwijl wijders den zo dikwils geciteerde fisCaal, dan ook teffens zal moeten zorgen, dat van ‘t g’importeerde het dubbel inkomend regt ten behoeve der E Comp:ie werde betaald.
Dat om te doen effect sorteeren de favorable dispositien van Haar Hoogedelheedens op ‘t verzoek van Maria Dorothea Smit, laatst wed:e Godfried Muller genomen, al meede door middel van Extract uit dit Besluit den Sodijboekhouder CLemens Matthiessen daarvan zal werden verstendigt met bijgevoegde Last aan denzelven, zo als hij Soldijboekhouder gelast werd bij deesen te zorgen dat de Supplt:n de g’obtineerde passage vrij van Transport en kostgeld, met een der thans alhier aanweezende retourscheepen werde geprocureerd.
En dat Laatstelijk nadat den Heere Le Suëur onder wiens opzigt de ongebrande en ongepermitteerde Goederen der Scheeps overheden in ‘S Comp: Maguazijnen opgeslagen werden, om alzo de nadere dispositie der Regeering af te wagten zal hebben bezorgd dat de Articulen hierboven beschreeven, waarvan Heeren Commissarissen Generaal den overvoer op vragt naar Nederland aan de Commandeur de Haart, benevens de Capitains ter Zee Buissine en Laurentius, mitsgaders den Capit: Lieut: van der Putte, hebben gelieven te accordeeren zo verre dezelve neevens d’ andere door gem: Scheepsoverheden opgegeeven goederen bereids mogten zyn ontscheept wederom na boord werden getransporteerd en de ongedebarqueerde in de resp: Bodems waarïn zig bevinden gelaten werden bij de adviesen, welke nu naar ‘t Vaderland staan te werden afgezonden, ingevolge Haar Hoog Edelhedens Last, van deeze door hoogstdezelve verleende permissien om de geciteerde goederen op vragt in de voorsz: Schepen, te mogen Laten verblijven Speciaale melding gemaakt zal moeten werden.
Middelerwijlen door de Capitains ter Zee Lodewijk van Haak en Jan van der Plas voerende respectivelijk de op den 18 deezer aan dit Gouvernement verscheenen uitkomende Bodems de Phoenicier en Delft aan den Heere Gezaghebber ter handen gesteld zynde geworden de schriftelijke Rapporten, welke zij gehouden waaren van den toestand hunner voorsz: Kielen aan zijn Edele te moeten doen met ende beneevens de petitien van zodanige Equipage Goederen, Medicamenten en Provisien, als zy overheden noodzakelijk oordeelen verstrekt te moeten werden, omme hunne voorschr onderhebbende Scheepen tot de verdere rhijze te kunnen bekwaamen, en welgem: zyn Edele de geciteerde Rapporten en petitien bij dees occasie meede aan d’ overige Heeren Leeden des Raads ter visie en Lecture hebbende laten praesenteeren, met bygevoegde communicatie dat hij Heere Gezaghebber na alzo van den toestand dier kielen enderzelver behoeftens geinformeerd te zijn aan voorn: Capitains van Haak en van der PLas op hun daar toe gedaan verzoek hadde gepermitteerd, om voor eenige weinige dagen aan wal te mogen komen en voorstel om op het gepetitioneerde te laaten verstrekken al het geen volstrekt noodzakelijk zal werden bevonden, om de voorsz: Scheepen met gerustheid wederom van hier te kunnen doen rhijsvorderen.
Zo is al verder goedgevonden en verstaan alle zints genoegen te neemen in de voorschr: door den Heere Gezaghebber aan voornoemde Capitain Haak en van der PLas verleende permissie, om aan Land te mogen komen en teffens beslooten te amplecteeren, zijn Edele’s zo even beschreeven propositie concerneerende, de verstrekking van het benoodigde aande voorschr: Kielen ter voortzetting hunner rijze; Weshalven authenticque Copijen van de gemelde petitien zullen worden ter handen gesteld aan den Equipagemeester, de beijde Opper Chirurgijns van het Hospitaal, en den Negotieoverdrager omme respectivelyk een ijder in den zijnen na behoorlyke examinatie der restanten daarop af te langen al het geene zij bevinden zullen volgens d’ ordres der E: Comp: aan de voorn:de Kielen te moeten werden bijgezet.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd. In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: de Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 196-216.¶
Woensdag den {17930123} 23 Januarij 1793.
‘S Voormiddags, Alle praesent.
Door den Capitain Le Bel, voerende ‘t op den 17:e deezer alhier aan geland en naar Mauritius bestemd fransch particulier Scheepje La Beauté ingediend zijnde ‘t volgend Schriftuur.
‘Messieurs!’
‘Aprenant par le navire L’ Heureuse , arrivé de l’ile de france , la facheuse nouvelle de la disette et manque de Pain dans la Colonie et qu’un prompt secours lui seroit d’ une tres grande utilité, je prens la liberté Messieurs! De m’addresser a vous, et de vous donner a connoitre qu’ aijant un vue de dans mon Vaisseau, je servis bien flattté, si vous vouliés m’accorder La permission de la rempler en Bled, qui pourroit concister dans une quantite de cent a cent cinquante Meudes quelque chose de plus ou moins; et complant partier sous peu de jours mon V:au etant d’ailleurs d’une marche superieure, L’ile de france se trouveroit par ce moijen un peu soulagée en attendant que la Sus dit n:re y arriva’
‘Cette acte d’Humanité de votre Part, Messieurs prouvera à Messieurs Les Administrateurs de la Sus ditte Colonie combien vous etes portés a la Secourir dans son pressant besoin en m’ accordant ma Sus ditte demande.’
‘Je Suis avec Respect.’
’/: onderstond:/’
‘Messieurs! /: lager:/ Votre tres humble et tres obeïssant Serviteur /: geteekend:/ Le Bel.’
’/: in margine:/ a Monsieur Rhenius, Commandant et à Messieurs les Conseillers du Conseil Superieur.’
‘au Cap de bonne esperance.’
‘Translaat:’
‘Mijne Heeren!’
‘Met het van Mauritius alhier gearriveerd Schip L’ Heureuse informatie bekomen hebbende dat de schaarsheid en het gebrek aan brood in voorm: Colonie zeer groot is, en dat een spoedig ontzet haar van veel nut zoude zyn; gebruik ik de vrijheid mij aan UwelEd:s te addresseeren en UwelEd:s te kennen te geeven, dat ik nog eenige ruimte in myn onderhebbende Bodem open hebbende, zeer in mijn Schik zoude weezen ingevalle UwelEd:s geliefden te permitteeren, dat ik die met Tarw mogte aanvullen tot een bedragen van een Hondert en Vijftig Mudden iets meer ofte minder, ongereekend.’
‘Voornemens zijnde binnen wijnige dagen te vertrekken en myn Schip bovendien snel komende te zeijlen, zoude Mauritius zig hier door eenigzints ondersteund en in staat gesteld bevinden, om ‘t arrivement van opgem: Bodem L’ Heureuse te kunnen afwagten.’
‘Deeze aard van menschlievendheid van Uwe zijde, Myne Heeren! zal aan de Heeren Administrateurs van voorsz: Colonie overtuigend doen zien, hoe zeer UWelEd:s geneegen zijt dezelve in haaren dringende nood te hulpe te komen met mij dit myn verzoek toe te staan.’
‘Ik ben met eerbied.’
’/: onderstond:/’
‘Mijne Heeren!’
‘UwerwelEd: zeer onderdanige en gehoorzame Dienaar.’
’/: getekend:/ Le BeL.’
’/: in margine:/ Aan myn Heer Rhenius Hoofdgebieder en de Heeren Leeden der Regeeringe aan Cabo de Goede Hoop.’
‘Accordeert met dies origineel uit ‘t fransch getranslateerd door mij /: getek:d :/ C: G: Hohne gezw:Translat:r’
is na lecture van ‘t gemeld geschrift bij den Raade in overweging genomen, dat dewijl het Gouvernement van Mauritius deszelfs aanzoek om ontzet in de schaarsheid aan Tarwe, waarin men zig aldaar bevind, niet alleen direct aan deezen Raade maar ook aan de aanweezende Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal heeft gedaan, alleen met verzoek dat aan dien Capt: Becquet voerende ‘t Scheepje L’ Heureuse mogte werden gefaciliteerd de middelen om voor dat vaartuig een Lading Tarwe te verkrijgen, zonder om eenig ander ofte prompter ontzet te verzoeken, mitsg:s dat, daar deezen Raade zig onbevoegd moet agten, om alvorens de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal, hoogstderzelver deliberatien zullen hebben gelieven te laten gaan, over de verzoeken van ‘t Gouvernement van Mauritius ontvangen en den Raade te verëeren met welderzelver beveelen of en op welke wijze aan die verzoeken zal moeten worden voldaan, zig dus nog veel minder bevoegd zoude kunnen reekenen om bij ‘t plaatshebbend verbod van uitvoer van Tarwe de exportatie daarvan te vergunnen aan anderen, voor en alëer dat dezelve aan den Capitain Becquet tot dies afhaal expres uitgerust en afgevaardigt zou weezen gepermitteerd best gedagt en dienvolgens beslooten het verzoek door den Capitain Le Bel bij zijn voorsz: geschrift gedaan te wyzen van de hand, zo als het zelve vandehand geweezen word bij deezen, te meer daar wanneer de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal op verzoek van ‘t Gouvernement van Mauritius mogten gelieven goed te vinden aan den Capitain Becquet de exportatie van een Lading Tarwe te vergunnen, hij dezelve Langs de middelen welke men hem daartoe als dan zal kunnen faciliteeren, spoediger zal kunnen verkrijgen als ‘t Gouvernement van Mauritius en hij zelfs zig, zullen hebben kunnen voorstellen, en dus zijne expeditie volkomen zal kunnen beantwoorden aande oogmerken welke men daarmede heeft gebuteerd.
Het portugeesch Schip S:t Pedro thans van deszelfs lading geheel ontlost en door de Zee Capitains welke zig blykens besluit van den 24 deCember Laatst leeden gecommitteerd hebben bevonden die Bodem te visiteeren aan deezen Last voldaan zijnde, hebben dezelve op heeden ingediend een Schriftelijk Rapport met byvoeging van een verklaaring door de Capitain, officieren en Gemeenen, mitsgaders Passagiers gepasseerd over de slegte staat van die Bodem, luidende het een en ander als volgt,
Aan den Wel Edelen Achtb: Heer! Johannes Isaak Rhenius Opperkoopman en Gezaghebber van Cabo de Goede Hoop, en den ressorte vandien &: &: &:
‘Wel Edele Achtbaare Heer!’
‘’T Ter rheede Leggend Portugeesch Schip S:t Pedro thans van deszelfs Lading geheel ontlost zijnde, op dat men in staat mogte weezen de gebreeken die zig daaraan bevinden te kunnen ontdekken, heeft het UWel Ed: Achtb: behaagt, de ondergeteek:s Capitains ter Zee Willem Udemans en Klaas Keuken expresselyk te committeeren omme g’adsisteerd met den Baas der ScheepsTimmerlieden alhier, Meyndert van Eijk, zig naar Boord van dien Bodem te begeeven ten einde aldaar ten overstaan van den Equipagemeester deezes Gouvernements, Cornelis Cornelisz in ‘t bijweezen van den Capitain van ‘t voorschr: Portugeesch Schip S:t Pedro , Thomas Cactano Machado, naauwkeurig op te neemen en na te gaan welke gebreeken, zig aan ‘t zelve komen te openbaaren, en of dezelve alhier zouden kunnen worden gerepareerd, dan wel van een zodanigen aart zijn, dat daar door gem: Schip S:t Pedro zoude moeten werden gesloopt, met Last om van ‘t een en ander aan UWelEdele Achtb: te doen Rapport in geschrifte;’
‘In opvolging der voorsz: zeer gerespecteerde ordres hebben de geteek:e zig naar boord van meerm: Portugeesch Schip begeeven en bij naauwkeurige examinatie bevonden,’
‘De Wijgering in ‘t ruijm aan wederzijden gedeeltelijk vergaan, zo meede eenige binnenhouten vergaan en aangestooken, kunnende men een gedeelte van de bouten, die door de vaste en binnen wijgering heen gaan, met een klyn hamertje te rug slaan; zijnde ook voor in de Boeg en agter in de Piek meede eenigzints aangestoken, alhoewel niet van zo groote importantie, en wat deszelfs lekkage betreft, zo maakt ‘t Schip hier ter rhede leggende 1 1/2 duim water in een Uur.’
‘Alle welke gebreeken van dien aard en dat belang zijn, dat de dikwils gem: Bodem S:t Pedro niet zonder zeer groote Kosten zoude kunnen werden gerepareerd, maar dat ‘t ook zeer onzeker is, of daar aan een volkoome reparatie alhier zoude kunnen werden g’effectueerd, om dat men zig hier niet bevind op een zo geleegen plaats als tot een zodanige Vertimmering werd vereischt, en geene genoegzame materialen en TimmerLieden aan handen heeft; het gebrek daaraan hier ter plaatze; en aangezien dat ‘t Schip indien men eenige reparatie daaraan wilde onderneemen, Eerstelyk naar de Saldanha baaij heen moest om aldaar aan een ander Schip te Kielen, gevoegd bij de verklaaring, gegeeven door den Capitain en verdere Officieren, Passagiers en Scheepsvolk, behelzende een relaas, hoedanig zij ‘t Schip gedurende de rijze herwaards hebben bevonden, daarbij verklaarende, dat zij geener verdere rijze met dien bodem resiqueeren te onderneemen, van oordeel zijnde, dat de kosten van reparatie hoger zoude komen te beloopen dan ‘t Schip waard is. Al ‘t geen geconfronteerd met de bevinding van de ondergeteek:s zij de eer hebben UwelEd: Achtb: te berigten dat dit Portugeesch Schip S:t Pedro niet zonder eene considerable reparatie op Zee is te vertrouwen, en indien die reparatie ten aansien der opgem: zwarigheden niet werd bewerkstelligd, zoude het zelve moeten werden gesloopt.’
‘De ondergeteek:s aan UwelEd: Achtb: zeer g’eerde ordres hiermede verhopende te hebben voldaan, laaten deezen dienen voor pligtschuldig Rapport.’
’/: onderstond :/’
‘Cabo de Goede Hoop den 19 Januarij 1793.’
‘ten mynen overstaan /: getek:d / C: Cornelilsz’
’/: getek:d W: Udemans Jun:r KLaas Keuken. M: V: Eijk.’
‘Translaat.’
‘Wij ondergeteekende Capitain Officieren en Passageeren, mitsgaders al ‘t Scheepsvolk van ‘t portugeesche Schip S:t Pedro toebehorende aan de Heeren Jacobus Montero en Comp: attesteeren en zweeren by deeze op ‘t heijlige Evangelium, dat wij van Mosambicque den 27 October 1792 vertrokken zynde, weinige dagen na ons vertrek lekkagie bevonden, dewelke vervolgens dagelijks door de sterke Winden en hoog gaande Zee dermaate vermeerderde dat wij van de Baaij Formosa tot op deeze rheede geduriglijk 5 a 6 duimen meer dan gewoonlijk water ijder uur gehad hebben, en dikwils, geen zeil kunnende voeren, hebben moeten bijleggen, als bevreesd geweest zynde dat door ‘t sterke slingeren ‘t schip geheel uit malkander zou kunnen werken.’
‘Weshalven wij by deezen certificeeren dat ‘t voorn: Schip onbekwaam is om verdere reize te doen, vermits het zelve van voren en van agteren zeer slegt gesteld en verrot is, en de onkosten van reparatie zig hooger zouden komen te belopen dan ‘t schip waardig is.’
‘Ter oirkonde van waarheid hebben wij deeze door onze handteekeningen bekragtigd’
‘Cabo de Goede Hoop den 29 DeCember 1792.’
’/: was getekend:/ Manoël Jozé de Oliere Tweede Stuurman, Manoel Liborio, Mattroos, Jean Joseph Zastenres. x Antoinne Charle, x Manoel Po, x Jerome Crevilie, Joao Pr do Bado, x Antoine Malconij, Flonerejo Ignacio B:a’
’/: was getekend:/ Thomas Cactano Machado, Capt:, Joze Antonio Cabra, SuperCarga, Joan Frero do Prado, Andre Lopes Nunez, x Antoinne Joseph bootsman, Jean Joseph Thomas, x Francis Barbara.’
‘Accordeert met ‘t origineel uit ‘t portugeesche getranslateerd door mij /: getek:d / C: G: Hohne gezw transl:’
En nadien uit voorschr: Stukken niet alleen ten vollen consteerd de slegte toestand van ‘t gem: Schip S:t Pedro , maar ook de onmogelijkheid om het zelve alhier zodanig te repareeren dat daarmeede wederom zee zoude kunnen werden gebouwd en dat den Capitain Machado aan den Heere Gezaghebber heeft te kennen gegeeven van intentie tezijn het meermelde Schip tot den afbreuk te willen verkoopen, Zo is na alvorens door den Heere Gezaghebber gecommuniceerd te zyn dat Hunne Hoogedelhedens wel hadden gelieven te bewilligen, dat als nu de per meerm: Schip S:t Pedro aangebragte Slaaven zouden worden verkogt, beslooten de verkoop daarvan aan den Capitain Machado te permitteeren, zo als hem gepermitteerd word by deezen.
Uit een ingekomen berigt van expres gecommitteerde Zeekundigen gebleeken zijnde dat ‘t daags Touw van de ter rhede leggende pacquetboot de Vlijt ten eenemaal stukken en versleeten komt te zijn en overzulks onbekwaam om dat Vaartuig daaraan langer te vertrouwen; zo is besloten de gem: Pacquetboot van een ander touw te laten voorsien en het versleetene bij ‘t Equipage pakhuis ongetaxeerd te laaten inneemen, om zodanig tot ‘S Comp: ommeslag te worden verstrekt.
Hierna geleezen zijnde de volgende Memorie door den Capitain Lieutenant von Hughel aan deezen Raade gericht.
Aan den Wel Edele Achtb: Heer J: J: Rhenius Gezaghebber van Cabo de Goede Hoop en den ressorte van dien &: &: &: benevens de Ed: Achtb: Heeren Leeden van den politicquen Raad.
‘Wel Edele Achtb: Heer! en Edele Achtb: Heeren!’
‘Met schuldige eerbied geeft UWelEd Achtb: en Ed: Achtb: den ondergetek: Capitaine Commandant van ‘t depôt van ‘t Regiment van Wurtemberg te kennen hoe dat denzelve uit naame van ‘t voorsz: corps reclameert den persoon van Frans Kemper, dewelke in ‘t jaar 1789 in qualiteit van Corporaal onder de Grenadier Compagnie van herwaards is komen te deserteeren, en zig nu, naa zynen aan de Comp: gedaanen eed zoo schandelijk te hebben verbrooken heeft verstout om onder een ander naam met ‘S Comp: Schip d’ Africaan als Corporaal uit te komen waarvan den ondergetek:e kennis hebbende gekreegen van UwelEdele Achtb:s deszelfs arrestatie heeft verzogt, dewelke hem ook gunstilijk is toegestaan.’
‘Den ondergeteek: is van meening, om den voorsz: deserteur, zo ‘t UwelEd: Achtb: en Ed: Achtb: approbatie mag wegdragen, met eerste gelegenheid als arrestant met de stukken ten zynen Lasten aan ‘t regiment te verzenden, ten einde denzelve volgens ‘t inhoud van de Krijgswetten worde gestraft.’
’/: onderstond:/’
‘’T welk doende &:a’
’/: was getekend:/ Von Hughel.’
Waarop beslooten is den Capt: Lieut: von Hughel te permitteeren de door hem gereclameerde Corporaal Frans Kemper welke van het Regiment van Wurtemberg gedeserteerd, onder een anderen naam met ‘t aanweezend Schip de Africaan alhier is aangeland als arrestant naar Batavia aan ‘t regiment te mogen verzenden, met de stukken ten zijnen Lasten, omme aldaar navolgens de wetten te worden gestraft; Zullende egter den Capitain Lieutenant von Hughel gehouden zyn alvorens den gem: deserteur van hier te verzenden, aan de Comp: te restitueeren ‘t geen hij bij de boeken ten agteren staat.
Voorts is op’t deswegens by requeste gedaan verzoek aan CLara Elizabeth van de Caap vrijgegeevene Lijfeigene toegestaan met het Schip WestCapelle onder betaling van ‘t gewoon kost en transport geld, van hier naar Nederland te mogen vertrekken.
Nog is aan den onder afgesz: gage alhier remoreerende Lieut: ter Zee Cornelis Adriaansen, gepermitteerd per een van ‘S Comp: retourschepen de ruimte zulks toelatende op vragt naar Nederland te mogen afschepen, twaalf kelders met Aloë.
Laatstelijk is ook besloten den opziender van ‘t Houtmagazijn Jacob Diederik Boonacker te qualificeeren, om de aan handen zijnde inlandse Houtwaaren gedurende den Loop van dit Jaar, wederom te verkopen voor dezelfde prijzen waarvoor in den voorl: Jaare zijn verkogt geworden, dan dewijl zig onder die houtwerken komen te bevinden assortementen, welke voorheen niet zyn aangebragt geweest, bestaande in Stinkhoute planken van 1 d:m mitsgaders Leerscheijen en Koetsvellingen, zo is al verder beslooten de prijzen daarvan als volgt te bepaalen, te weeten
1 Voet Stinkhout van 1 d:m tot 12 Stv:s
100 Leerscheyen d:o d:o d:o Rd:s 7:-
1 Koetsvelling d:o d:o d:o 16 Stv:s
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd in ‘t Casteel de Goede Hoop ten Dage en Jaare voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 217-255.¶
Vrijdag den {17930125} 25 Januarij 1793.
‘S Voormiddags exta ordinaire Vergadering alle praesent, behalven de Heeren LeSuëur en de Wet.
Heeren Commissarissen Generaal na gerequireerd en ontfangen te hebben ‘S Raads Consideratien en advis op de Missive vanden Gouverneur en den intendant Generaal van de Bezittingen der Fransche beoösten de Caap de Goede Hoop, de dato 18 X:br 1792 breeder vermeld bij resolutie van den 17 deezer, goedgevonden hebbend aan den Capitain Becquet, voerende ‘t fransch Schip L’ Heureuse te permitteeren om tegens contante betaling zo veel Tarw en ander Levensmiddelen alhier te mogen inkopen als hij nodig zal hebben om voorn: Bodem te beladen, en dezelve daarmede vervolgens van hier te moogen transporteeren, mits de Tarw werde geleeverd door de gezamentlijke particuliere Bakkers, in gelijke aandeelen, en tot zodanige prijs als door Commissarissen uit den Raad van Justitie in redelijkheid zal werden bepaald, zonder dat daar door egter g’altereerd werd het verbod tegens den uitvoer van Tarw tot dat daarvan eene genoegzaame voorraad ten behoeve van de Comp: en van de Ingezeetenen zal zyn opgeslagen, in zijngeheel; gelijk dit alles komt te blijken uit Haar Hoog Edelhedens zeer g’eerbiedigd aanschrijvens van den 21 deezer.
Zo is, nadat over den inhoude van voorsz: Haar Hoog Edelhedens evengem: aanschrijvens met attentie was gebesoigneerd, goedgevonden en verstaan letterlijk te doen nakomen de voorsz: Haar Hoogedelhedens dispositie, en mitsdien aan Commissarissen uit den Raad van Justitie te gelasten zo als dezelve gelast werden bij deezen in de eerste plaatze zig te inquireeren na de juiste quantiteit Tarwe, welke door ‘t voorwaards geciteerd Schip L’ Heureuse zal kunnen werden geladen; vervolgens eene evenredige partitie ofte verdeelinge over de gezamentlijke Bakkers te slaan, en dan, na de prijs waarvoor de Tarw in voegen voorsz: door de gem: Bakkers zal Kunnen en moeten geleverd werden, gefixeerd te hebben, te zorgen dat de evengeciteerde afleevering ten spoedigsten mogelyk kome te geschieden, op dat zo doende den Capitain Becquet deszelfs Lading ingenomen hebbende, zonder tyd verlet de terug rijze naar Mauritius moge aanneemen om d’ Ingezeetenen aldaar in hunne nood te Hulpe te koomen.
Hierna ter tafel gebragt ende geleezen zijnde vijff andere Brieven door Heeren Commissarissen Generaal aan deezen Raade geschreeven waarvan d’ eerste den 18 deezer en de vier overige den 22 daaraan gedateerd, houdende
Dat door den Burgerraad Hendrik Justinus de Wet aan Haar Hoogedelhedens bij requeste verzogt zynde geworden, dat aan hem op zodanige voorwaarden als bij ‘t gem: verzoekschrift breeder omschreeven werd gevonden mogte werden afgestaan de Hout post in de Houtbaaij ; terwijl ook den Capitain Militair bij ‘t Bataillon infanterie deezes Casteels Adriaan Gijsbertus van Kervel zig in zelvervoegen aan hoogstdezelve hadde g’addresseerd ten fine van ƒ80:- tot ƒ100:- maandelijx in gage te werden verhoogd, welgem: Haar HoogEdelhedens hadden goedgevonden dezelve Requesten aan deezen Raade te Suppediteeren om Hoogstdezelve daarop te dienen van consideratien en Berigt.
Dat daar en tegen bij haar Hoog Edelhedens ontfangen ende geleezen zijnde een ander Requeste van den oud burgerraad Jan Coenraad Gie, tendeerende dat aan hem mogte werden gepermitteerd om uit het onlangs van L’Orient ter deezer rheede g’arriveerd fransch particulier Schip La Beaute in ruilinge voor Kaabsche wyn en Brandewijn, 2 Oxhoofden roode Bourdeauxe wijn en een dito Brandewyn te mogen aan de wal transporteeren, Hoogstdezelve na over dat verzoek gedelibereerd en in aanschouw genomen te hebben dat de fransche wyn en brandewijn bij de voorsz: Requeste gementioneerd geene volstrekt onontbeerlijke behoeftens zyn voor deeze Colonie, hebben goedgevonden in het voorsz: verzoek niet te treeden maar ‘t zelve te wijzen van de hand.
Dat vermits den Capitain der Caapsche Burgerij Pieter van Breda zig insgelijks aan Haar Hoog Edelhedens heeft komen te addresseeren, verzoekende om reedenen bij deszelfs Request in ‘t breede g’allegueerd, dewijl de procedures door den independent fiscaal M:r Johan NicoLaas Steven van Lijnden R: O: aan den Suppl:t aangedaan ten definitive waaren g’eindigt en den Supplt: zig verpligt agte om reparatie te vorderen van de Hem aangedaane Hoon en groote Injuriën, en voorm: independent FiscaaL zig inmiddels naar ‘t Vaderland hadde geretireerd, waardoor den Suppl:t buiten Staat was gesteld zig met eenig effect te addresseeren aan den Raad van Justitie dezes Gouvernements; dat ‘t Commissarissen Generaal goedgunstig mogte behagen reguard te slaan op ‘t geen den Suppl:t zo onschuldig als Frivool voor ‘t oog der geheele Colonie indeezen was aangedaan en niet tegenstaande de absentie van voorn: independent fisCaal van Lijnden zodanige middelen ten behoeve van den Suppl:t en tot reparatie der aan hem aangedaane beleedigingen daar te stellen als met ‘t regt en de billijkheid bestaanbaar zoude zijn mitsg:s den meerm: independent fisCaal daartoe te constringeeren dan wel naar herwaards te doen Komen, ten einde hij Suppliant de actie, waartoe hij ter zaake voorsz: meende geregtigd te zijn tegens denzelven alhier voor den Raade van Justitie zoude kunnen vervolgen bij hoogstdezelve in aanmerking genomen is geworden, dat daar gelaten of niet de voordeelige uitslag der voorm: Procedures door voorm: FisCaal van Lijnden tegens den Suppl:t g’entameerd eerst bij vonnisse van den Raade van Justitie alhier in dato 9 DeCember 1789 en naderhand by confirmatoire sententie van den raad van Justitie des Casteels Batavia in dato 23 Januarij 1791 als ten hoogsten voldoende kan worden beschouwd om den Suppl:t voor ‘t oog van zijne wettige overigheid en van ‘t publicq op de eclatantste wijze te ontheffen van den blaam welke hij zoude kunnen gereekend worden te hebben ondergaan door de ongegronde beschuldigingen tegens hem ingebragt en te bezorgen die reparatie, welke voornamentlijk diend op prijs gesteld te worden, nogthans aan den Suppl:t toekomt de faculteit om den voorm: Independent fisCaal van Lijnden in regten te convenieeren en van den zelven zodanige vorderingen te doen, ook tot reparatie van geleedene injurien als hij geraaden oordeeld, dog dat de constitutie van Regeeringe van de Republicq en deeze haare volkplanting niet toelaaten dat zulx anders geschiede dan voor den dagelijksen en competenten regten van voorm: FisCaal van Lijnden en langs den ordinairen weg van regten - dat ook wat betreft de te rug komst van den independent FisCaal van Lijnden indeeze Colonie dezelve voornamentlyk zal afhangen van de dispositien, welke het aan de Vergadering van 17:en zal goeddunken ten zynen opzigte te neemen zonder dat ‘t is van de competentie van Commissarissen Generaal om gem: FisCaal van Lijnden tot de overkomst naar herwaards te constringeeren; en dierhalven ook bij haar hoog Edelhedens is goedgevonden en verstaan den gem: Breda voor zo ver aangaat de door hem verlangd werdende reparatie van Eer en Satisfactie voor ondergaane beleedigingen over te wyzen tot den ordinairen en dagelyksen weg van Justitie; en dat wijders de voorsz: Requeste zal werden gebragt ter Kennisse van de Vergadering van 17:en ten einde door hoogstdezelve daarop zodanig verder reguard te kunnen werden geslagen als welgem: Vergadering zouden mogen oordeelen te behooren
Dat al verder door den Commissaris van Civiele en Huwlijkse Zaaken Jacobus Arnoldus van Reenen in scriptis aan Haar Hoog Edelhedens Supplicq gedaan zijnde, dat om de reedenen bij dat Request aangehaald aan hem Suppl:t mogte werden gepermitteerd zodanige Goederen volgens daarvan nevens voorsz: Requeste gevoegde Lijst, als door hem van Salem ontboden en onlangs met ‘t alhier aangeland Americaansch Scheepje The Hope , ter deezer plaatse aan zijn gebragt, te mogen ontscheepen en aan wal brengen hoogstdezelve den Raade qualificeeren, om wanneer den gem: Suppl:t met voldoende bewijzen, en onder praesentatie dezelve, des gevorderd werdende, met solemneelen Eede te sterken, zal kunnen prouveeren voorsz: Goederen in den voorl: jaare tot de opgegeevene eindens te hebben ontboden, indien gevalle des Supplt:s evengeciteerd verzoek toe testaan.
Zo is alverder na deliberatie verstaan dat met betrekking tot de verzoeken door den burgerraad Hendrik Justinus de Wet en den Capitain militair Adriaan Gijsbertus van Kervel gedaan, en hier vooren breeder omschreeven aan Haar Hoogedelhedens op hoogstderzelver requisitie in allen eerbied zal werden gerescribeerd zo en in dier voegen, als zulx komt te blyken uit d’ aparte Notulen onder heden gehouden.
Dat voorts van haar Hoogedelhedens dispositie op ‘t Request van den oud burgerraad Gie aan den pro interim fisCaal deezes Gouvernements Extract zal werden ter handen gesteld om te strekken tot deszelfs informatie en narigt.
Dat wyders eerbiediglijk voor communicatie zal werden aangenoomen het geresolveerde bij Haar Hoogedelhedens op den Requeste van den Capitain Pieter van Breda, zo als de gem: dispositie hier boven overgenoomen en ingelijfd is geworden, om daarvan in der tijd zodanig gebruik te kunnen werden gemaakt als d’ omstandigheeden zullen komen te vorderen.
En dat eindelijk vermits den Commissaris van Civiele en Huwlijkse Zaaken Jacobus Arnoldus van Reenen heden in Raade is komen te exhibeeren een schriftelyk contract door hem in den voorl: Jaare met den Americaanschen Capitain Samuel Lamberts voerende het thans ter rheede leggend Scheepje the Hope , geslooten, benevens eene specificque Lijst der als toen door hem ontbodene goederen, waaruit niet alleen de waarheid van het geen hij bij zijn voorsz: aan Heeren Commissarissen Generaal gepresenteerd Request heeft geposeerd komt te blijken, maar welke Documenten denzelve ook betuigd heeft genegen ende bereid te zijn ten allen tijde met eede gestand te doen, dierhalven dan ook als nu aan hem van Reenen gepermitteerd zal zijn, gelyk hem gepermitteerd werd mits deesen de voorn: met ‘t evengeciteerd Americaansch Scheepje the Hope voor zyne reekening alhier aangebragte Goederen te mogen doen ontscheepen, om vervolgens ten zijnen meesten voordeele te werden aangewend, mits de voldoening derzelve geschiede in Producten deezes Lands en daarvan ten genoege van den bereids gementioneerden ad interim FisCaal kome te blijken, aan wien dierhalven om denzelven in staat te stellen daarover te kunnen jugeeren terhanden zal moeten werden gesteld eene Copia van de Lijst der voorsz: aangebragte Goederen, mistg:s vervolgens door den Suppl:t insgelijks eene opgave van de quant-en-qualiteit der Landsproducten, welke door hem in betaling derzelve zullen afgeleeverd werden.
Vervolgens door den Heere Gezaghebber gecommuniceerd zijnde dat Heeren Commissarissen op ‘t verzoek van den WeL Edelen Gestr: Heer Raad extra ordinair van Indiën en AdmiraaL der Retour VLoot, Jan Greeve hebben gelieven te beveelen, dat ter zaake der indispositie van den Capitain Simon Laurentius voerende onder gem: Heer Admiraal het Schip West Cappelle , op dien Bodem zoude moeten werden geplaatst een Supernumerair Lieutenant, en dat ook wanneer tot de toerusting der thans aanweezende mitsgaders als nog, zo uit Indien als uit Nederland verwagt werdende uit-en-t’huis varende Scheepen, eenig wandt ofte ander Touw werk mogte benodigt weezen, dat bij de E Comp: niet aan handen kwam te zyn, dat wandt en Touwwerk ter spoedige expeditie van voorsz: Kielen dan maar van particulieren zoude moeten ingekogt werden, zo is dan ook ingevolge van dien goedgevonden en verstaan, op ‘t bovengeciteerd Admiraals Schip WestCapelle te doen beschijden den met het Brik Scheepje de Helena Louisa uit Nederland alhier aangelanden en t’ zedert de verkoping van dat kieltje op den Hoeker de Sterrenschans dienst gedaan hebbende Lieutenant Cornelis Hogerduijn en voorts den Equipagemeester Cornelis Cornelisz te qualificeeren, gelijk denzelven gequalificeerd werd bij deesen, om, ‘t geval exteerende dat door de Scheepsoverheeden der Kielen die tot vertrek in gereedheid werden gebragt eenige petitien werden gedaan van Touwwerken, dewelke alhier bij de Comp: niet aan handen werden gevonden, als dan de alzo benodigde Touwwerken ten minsten prijze voor ‘S Maatschappij ‘s reekening in te koopen, daar waar dezelve van de vereischte sorteeringen en deugd zullen weezen te bekoomen, tot zo lange men wederom door aanvoer uit Nederland uit de presente verlegendheid zal zijn gered.
En nadien welopged: Heere Gezaghebber den Raade alverder ook heeft gelieven te bedeelen dat Heeren Commissarissen Generaal zyn Edele kennisse hadden gegeeven dat bij hoogstdezelve op den 25 October des voorl: jaars was gearresteerd dat in het vervolg de specerijen als meede de Peeper uit ‘t Negotie Pakhuis mitsg:s uit ‘t Dispens werdende verkogt tot geen lagere prijzen zullen mogen werden afgestaan dan voor die welke de gem: Articulen op de jongstgehoudene verkopingen bij de resp: kameren in Nederland zullen hebben gegolden met dien verstande nogthans dat in zijn geheel blijve d’ ordre door de hoge Regeering van Indiën ten opzigte der drie fyne Specerijen aan dit Gouvernement gesteld omtrend de proportie van hoeveelheid nagulen die bij afleevering van nooten in Foulij tevens moet werden aangenomen met bijgevoegde Last de voorsz: Haar Hoogedelhedens dispositie te doen effect sorteeren; Zo is op de propositie diendwegen door den Heere Gezaghebber gedaan goedgevonden en dienvolgens beslooten omtrend de verkoping der Specerijen, welke alhier in dit Gouvernement werden gesleeten dadelijk te doen observeeren den hier boven beschreeven en bij Heeren Commissarissen Generaal vastgestelden voet en ten dien einde aan den Heer Dispencier mistg:s den Pakhuismeester de volgende cijnosure voor te schrijven, omme zig voor ‘t vervolg daarna stiptelijk te gedragen, te weeten, dat wanneer /: bij maniere van vergelijking :/ de middelprijs op de jongstgehoudene Comp: verkoping in Nederland, volgens de daarvan alhier ontfangen werdende imprimes bevonden werd te zijn 12 1/2 Stv:s Hollands bankgeld, dat gelyk gesteld met zo veel kasgeld, is 15 Stv:s kaaps, als dan de verkoop prijs alhier zal zijn 14 stv:s om alzo op elke 15 St:s die de voorsz: specerijen in Nederland zullen hebben gegolden te werden afgetrokken een Stv:r voor vragt, van Transport van hier naar derwaards, zullende om den gem: Heer Dispencier en Pakhuismeester in staat te stellen aan dees ordre behoorlijk te kunnen voldoen, zo dikmaals uit de hiervoren geciteerde imprimo zal komen te blijken, dat op de laatst gehouden Comp: verkoping in Nederland eenige rijzijng ofte daling in de prijs der Specerijen heeft plaats gehad, door den Negotie overdrager Casparus van Eerten moeten werden geformeerd eene nieuwe prijs bepaling waarna de Specerijen en Peeper in evenredigheid van de alzo plaats gehad hebbende daling ofte rijzing in Nederland op den voet hierboven gepraescribeerd, in dit Gouvernement zal kunnen werden verkogt, waarna zig den voorn: Heer Dispencier en den Pakhuismeester dan telkens zullen moeten reguleeren in het verhogen of verminderen van den verkoop-prijs der voorn: tot hunnen administratie gehorende Articulen, zonder dat egter door den zo dikwils gen: Pakhuismeester in de proportie van hoeveelheid Nagulen welke bij afleevering van Nooten en Foulij tevens moet werden aangenomen eenige verandering zal mogen gemaakt werden als blijvende d’ ordre op dit sujet door Haar Hoog Edelens de Heeren der Hoge Indiase Regeering gesteld in zyn geheel.
Naar dit een en ander is geproduceert ende geleezen geworden ‘t onderstaand Vertoog door Commissarissen uit den Raade van Justitie ingediend.
Aan den WelEdelen Achtb: Heer Johannes Isaac Rhenius Gezaghebber deezes Gouvernements benevens den E: Achtb: Raad van Politie.
‘Wel Edele Achtb: Heer! en E: E: Achtb: Heeren!’
‘Commissarissen uit den Raad van Justitie bij de resumptie in hunne vergadering van de Extract Resolutie in UwelEd: Achtb: en Ed: Achtb: Vergadering op den 16 November j: l: genoomen uit de contenue van ‘t laatste lid derzelve, hebbende komen te ontwaaren dat hunne Hoogedelhedens de Hoogedele Heeren Commissarissen Generaal komen te begeeren, dat voortaan, wanneer door UwelEdele Achtb: en Ed: Achtb: gezonden word eene resolutie, of geschreeven eene Missive aan Commissarissen uit den Raad van Justitie, waaruit ‘t benoemen eener Commissie ten overstaan van den fisCaal kan of mag voortvloeijen; dat Praesident en Leeden van voorm: College vervolgens zodanige Commissie zullen decerneeren, dog ‘t bepaalen van dag, Uur en plaats van bijeenkomst gelaaten worden aan den fiscaal met overleg van ‘t eerste Lid van de voorsz: Commissie, welke gehouden zal zijn, zig in perzoon na den fisCaal te begeeven, om van het benoemen der Commissie kennisse te geeven &:a - Zo hebben Commissarissen dit point naauwkeurig overwogen en daarbij in aanmerking genoomen, hoe zij reeds bij een eerbiedig berigt, ‘t welk zij op den 24 X:br 1792 in UwelEdele Achtb: en Ed: Achtb: Vergadering praesenteerden, hoogstdezelve onder anderen hebben koomen te verzoeken - dat uit hoofde van het merkelyk ongerief, ‘t welk hun in hunne verdere occupatien zou kunnen werden toegebragt, bij aldien zy navolgens Uwer WelEd: Achtb: en Ed: Achtb: g’eerde dispositie van den 25 october A: P: onder de verpligting wierden gelegd, om na ‘t afloopen van alle Commissiën die aan hun werden gedemandeerd, dadelijk aan den E Achtb: Heer Praesident rapport te doen, daarvan te mogen weesen g’excuseerd. Dat ‘t daarop van UwelEd: Achtb: en Ed Achtb: welbehagen is geweest, bij besluit van den 24 der afgelopene maand DeCember dit verzoek in te willigen, en dienvolgens Commissarissen van ‘t doen der mondelijke Rapporten aan den E Achtb: Heer Praesident vrij te kennen, en hoe Commisssarissen door dees dispositie zig wederom in ‘t zelfde geval, als hier boven is vermeld, zullen vinden gebragt; wanneer ‘t oudste Lid van eene door hun te benoemene Commissie gehouden zou zijn, zig gedurig in perzoon na den FisCaal te begeeven, om van het benoemen eener zodanige Commissie kennis te geeven.’
‘Weshalven Commissarissen de vrijmoedigheid gebruiken met voorkennisse van den E Achtb: Heer Praesident, dewelke zig om zeer gegronde reedenen van ‘t teekenen van dit verzoekschrift heeft g’excuseerd, UwelEd: Achtb: en Ed: Achtb: onderdanig te verzoeken, dit Supplicq gunstig te willen voordragen aan de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal ten einde Commissarissen insgelijks als nopens de mondelyke Rapporten aan den E Achtb: Heer Praesident heeft plaats gehad, ook nopens de kennisgeeving aan den FisCaal van ‘t benoemen eener Commissie uit hun midden goedgunstig te mogen weezen g’excuseerd, en dat integendeel de uitvoering daarvan mogt werden gedemandeert, aan den SeCretaris van dit College.’
‘Waarmeede Commissarissen de Eere hebben zig met verschuldigde eerbied te noemen.’
’/: onderstond:/’
‘Wel Edele Achtb: Heer en E E Achtb: Heeren Uwer Wel Ed Achtb:s zeer onderd: en gehoorz: Dienaren /: getekend:/ J: Smuts; G: H: Meijer; S: V: Echten H: J: de Wet; R: J: v: d: Riet, A: Fleck, /in marg:/’
‘Cabo de Goede Hoop, den 22 Januarij 1793.’
Over den inhoude van welk Schriftuur met attentie gebesoigneerd, en daarbij in aanmerking genomen zijnde dat Heeren Commissarissen Generaal niet dan na rijp overleg der meest gevoeglijkste wijze waarop in het geval by het bovenstaande vertoog omschreeven de dag, Uur en plaats der by eenkomst, der Commissien zouden kunnen werden bepaald, hebben goedgevonden dat ‘t eerste Lid der Commmissie zig in perzoon zoude begeeven naar den Fiscaal deeses Gouvernements ten einde daaromtrend ‘t nodig overleg te maaken;
Is verstaan op ‘t zelve te verclaaren, dat deezen Raade voor zig geen vryheid vind omtrent de voorschr: door Haar Hoogedelhedens zelve gemaakte Schikking aan hoogstdezelve eenige repraesentatien voor te dragen, en zulks ook te minder noodzakelyk agt om dat den Raad zig gepersuadeerd houd, dat de intentie van Haar Hoog Edelhedens nimmer kan zijn geweest te verhinderen dat de FisCaals in der tijd daaromtrend zouden gebruiken die inschikkelijkheid, welke vooral in persoonen van dat caracter kan worden verwagt, om wanneer het eerste Lid van zodanige Commissie, zig door huishoudelijke omstandigheden, waarlijk mogt verhindert vinden zig in persoon by den Fiscaal te vervoegen, langs eenen anderen meestgevoeglijken weg de voorsz: bepaling van dag, Uur en plaats, te effectueeren, om welke reedenen deezen Rade dan ook vertrouwd dat Commissarissen uit den Raad van Justitie niet verder op eene verandering in de voorsz: dispositie van Haar Hoogedelhedens zullen insteeren.
Zijnde wijders na resumptie eener Extract uit de Notulen Sub dato 9 deezer in den burger Krygsraad alhier gehouden, goed gevonden en verstaan te approbeeren de daarbij vermelde provisioneele aanstellingen der Corporaals Gysbert Brandt, Christiaan Pietersz en Pieter Fredrik Hammer, de eerste tot Sergeant en Drilmeester, en d’ andere tot Sergeant onder ‘t vrij Corps mitsg:s der Burgers Johan Hendrik Holtzmeijer, Jan Luijten, en Petrus Johannes Redelinghuijzen tot Corporaals onder ‘t evengem: vrijCorps.
Ook is uit aanmerking dat ‘t thans ter conservatie van ‘t Houtwerk ten uittersten noodzakelijk is geworden, dat de Deuren, Vengsters en Kazijnen der onderschydene wagthuizen en andere Gebouwen zo aan de Linie en op de resp: Forten en Batterijen als aan ‘t Zeehoofd Staande, mitsg:s insgelyks ook de Platten der differente Kruijtkelders werden geverwd beslooten daartoe aanden Capitain Kuchler als ‘t opzigt over’t ambagts quartier hebbende te laaten verstrekken de door Hem gepetitioneerde
Uit den voorraad, welke men van alle die Articulen bij de Comp: nog aan handen heeft en voorts tot ‘t werk zelve t’ employeeren, den op ‘t voorm: Ambagts quartier beschijdenen Kladschilder, liever dan indeezen gebruik te maaken van de aanbesteeding aangezien ‘t bij den anderen gesommeerd bedragen van alle de voorsz: ingredienten niet meer komende te rendeeren dan slegts ƒ225:7: holl: men zeeker is het voorsz: werk voor dees geringe Som door geen particulier te zullen werden ondernoomen.
Door den Heere Gezaghebber in zijn Ed qualiteit als Hoofd administrateur geproduceerd zijnde de hier onder g’insereerde Specificque Lijst van alle zodanige ongebrande en ongepermitteerde Goederen als aangehaald en teegens het inKoops bedraagen van dien voor reekening der E: Compagnie overgenoomen en door de ordinaire Gecommitteerdens in het retourschip Makasser zyn afgelaaden omme naar Nederland te werden verzonden.
‘Lyst van zodanige ParticuLiere Goederen als door ons Onderget: ordin: Gecommitt: uit ‘S Comp: Maguazynen van de Schepen Sterrenschans , Nieuwstad , D’ Unie , WestCapelle , Rusthoff , en de Gouverneur Generaal MosseL naar ‘S O:I:Comp: Schip Macasser zyn afgescheept. - als’
‘
| Van 'S E Comp: Schip Sterrenschans | ||
| 80 | Zakken Coffij boonen W:t B:o 4439 lb dus zedert den ontfangst een minderheid van 5 lb voor Spillage. | |
| 1 | Kast waarin 47 lb Catoene garens netto. | |
| 1 | Kelder d:o 30 Boddels Cardamon. | |
| Van S E Comp: Schip Nieuwstad . | ||
| 32 | Stroozakken dopkoffij w:t B:o 1762 lb | |
| 3 | Baalen koffij boonen | 584 |
| 2346 lb waar op eene minderheid van 43 lb voor spillage is gevallen. | ||
| 16 | Kraijangs Kandy Zuijker weegt B:to 521 lb, 3 lb Spillage. | |
| Van 't Schip de Unie . | ||
| 18 | Baalen koffy boonen, w:t b:to 2911 lb dus 6 lb Spillage | |
| Van 't Schip WestCapelle . | ||
| 27 | Canassers Poederzuijker w:t b:o 12376 lb | |
| 10 | d:o Candij d:o d:o d:o 1296 lb | |
| 42 | Baalen en Zakken Coffyboonen d:o d:o 8788 d:o waarop eene minderheid is gevallen van 108 lb 't geen moet worden toegeschreeven aan 't veele stof dat in de Koffij was, en bij 't overstorten in Baalen vervloogen is, als meede aan Spillage. | |
| Van 'S E Comp: Schip Rusthoff . | ||
| 19 | Baalen en 9 Stroozakken Koffyboonen weg: b:to 5913 lb, dus eene minderheid 31 lb voor Spillage. | |
| Van 't Schip de Gouverneur Generaal Mossel , | ||
| 49 | Stroozakken dopkoffij w:t b:o 2725 lb waarop 10 lb Spillage is gevallen | |
| 96 | Stroozakken, en | |
| 6 | Zyldoekze Zakken Koffijboonen, w:t B:o 6704 lb. waarop 24 lb Spillage. | |
| 86 | lb Cattoene garens Netto in een Kast. |
| Van 'S E Comp: Schip Sterrenschans | ||
| 80 | Zakken Coffij boonen W:t B:o 4439 lb dus zedert den ontfangst een minderheid van 5 lb voor Spillage. | |
| 1 | Kast waarin 47 lb Catoene garens netto. | |
| 1 | Kelder d:o 30 Boddels Cardamon. | |
| Van S E Comp: Schip Nieuwstad . | ||
| 32 | Stroozakken dopkoffij w:t B:o 1762 lb | |
| 3 | Baalen koffij boonen | 584 |
| 2346 lb waar op eene minderheid van 43 lb voor spillage is gevallen. | ||
| 16 | Kraijangs Kandy Zuijker weegt B:to 521 lb, 3 lb Spillage. | |
| Van 't Schip de Unie . | ||
| 18 | Baalen koffy boonen, w:t b:to 2911 lb dus 6 lb Spillage | |
| Van 't Schip WestCapelle . | ||
| 27 | Canassers Poederzuijker w:t b:o 12376 lb | |
| 10 | d:o Candij d:o d:o d:o 1296 lb | |
| 42 | Baalen en Zakken Coffyboonen d:o d:o 8788 d:o waarop eene minderheid is gevallen van 108 lb 't geen moet worden toegeschreeven aan 't veele stof dat in de Koffij was, en bij 't overstorten in Baalen vervloogen is, als meede aan Spillage. | |
| Van 'S E Comp: Schip Rusthoff . | ||
| 19 | Baalen en 9 Stroozakken Koffyboonen weg: b:to 5913 lb, dus eene minderheid 31 lb voor Spillage. | |
| Van 't Schip de Gouverneur Generaal Mossel , | ||
| 49 | Stroozakken dopkoffij w:t b:o 2725 lb waarop 10 lb Spillage is gevallen | |
| 96 | Stroozakken, en | |
| 6 | Zyldoekze Zakken Koffijboonen, w:t B:o 6704 lb. waarop 24 lb Spillage. | |
| 86 | lb Cattoene garens Netto in een Kast. |
’/: onderstond :/’
‘Cabo de Goede Hoop, den 23 January 1793.’
’/: was getek:d: / D: Kuuhl J: H: Fischer.’
Zo is de voorsz: Lijste g’examineerd zijnde goedgevonden en verstaan de minderheden bij deselve voorkomende, als natuurlijk voortgesproten uit indroging, Spillage en de verdere daarvan opgegeevene oorsaaken, te passeeren, mitsgaders van dezelve Lijste Copia authenticq te doen ter handen Stellen aan den Negotie overdrager ten einde daarvan zodanig gebruik te maaken als Hem by resolutie vanden 14 deeser met betrekking tot de aangehaalde en naar Nederland overgezonden werdende Contrabande Goederen van particuliere omstandig is voorgeschreeven geworden,
Ende ten aanzien alverder is ingediend geworden eene schriftelijke petitie van alle zodanige Equipage Goederen, Verfstoffen, Schryf gereedschappen en Boeken als den Capitain van ‘t evengeciteerd ter rheede leggend Batavia’s retourschip Macasser , CLaas Keuken meend benodigt te zijn, ter vervorderinge zijner rijze naar Nederland, zo is ten dien belange nog beslooten de voorsz: schriftelyke petitie te stellen in handen van den Equipagemeester deeses Gouvernements, en denselven daar benevens te qualificeeren, gelyk hij Equipagemeester gequalificeerd werd by deesen, omme na behoorlyke voorafgaande examinatie daar öp aan voorsz: Bodem Macasser , van ‘t gerequireerde al dat geene bij te zetten, ‘t welk noodzakelijk zal oordeelen en vinden te behooren.
Laatstelijk getreeden zynde ter dispositie op eenige gepresenteerde Requesten, zo is op de verzoeken door de ondergen: Persoonen daarbij gedaan, goedgevonden en verstaan, ‘t navolgende aan deselve te accordeeren te weeten.
Aan den ten Soldij Comptoire beschijdenen adsistent Jan Gerrit Meijsard, omme mits tijds expiratie, behoudens qualiteit en gage, met een der ter rheede leggende ofte nog verwagt werdende retourbodems der E Comp: te mogen repatrieeren.
Aan den geweezen Capitain Lieutenant van ‘t zoevengeciteerd Schip Macasser , Hendrik Wehmeijer omme bij convenable gelegendheid naar Batavia te mogen retourneeren hebbende Heeren Commissarissen Generaal hiertoe hoogst derzelver agreatie en toestemminge wel gelieven te verleenen.
Aan den in A:o 1792 mits indispositie van ‘t retourschip de Zwaan , alhier agtergebleevene Capit: Lieutenant Cornelis van Voren, om vermits zig wel niet in staat van dienst presteering komt te bevinden dog egter als nu zijner rijze naar Nederland kan vervorderen, behoudens qualiteit maar zonder genieting van gage met ‘t aanweezend Schip WestCapelle dan wel met een der andere ter rhede leggende T’huijs varende Bodems derwaards te mogen vertrekken
Aan Andries Heksteede en Fredrik Fonk, als Capt: Lieut: en Lieut: resp: bescheiden op ‘t Schip de Catharina Johanna om in zelvervoegen met een der retourscheepen van deezen Jaare te mogen repatrieeren.
Aan den Capitain van ‘t Schip de Gouverneur Generaal MosseL Albert Coblyn en den Capitain Lieutenant op ‘t Schip de Consitutie Gerhard Olthoff omme met zig meede naar ‘t Vaderland te mogen neemen derzelver alhier getrouwde Huisvrouwen Maria Elizabeth de Waal, en Elizabeth Sparenberg, benevens nog eene Slavinne ter oppasssing van eerstgem: genaamd CLarisse van Batavia mits alvorens de gewoone Transport en Kost gelden voor alle dezelve in de Comp: kas alhier werde betaald.
Aan den Commandeur Philip Hendrik de Haart om insgelyks onder de evengeciteerde voorwaarde ter oppassinge zijns bij zig hebbende Famille met zig naar ‘t vaderland te mogen overvoeren een Slaven meijd gen:d Jasmi van Timor.
Aan den Burger Gerrit Schierhout om per het Freguat van oorloge de Zephir , als jong Mattroos in dienst van den Lande van hier na Europa te mogen doen vertrekken deszelfs zoon George Fredrik Schierhout.
Aan den pro interim fisCaal deezes Gouvernements M:r Jacob Pieter Deneijs, om met ‘t Schip de Unie aan de consignatie van de Heer Jacob Hendrik Johansen op vragt naar NederLand te mogen zenden een Kastje met vier potjes Atchias, gemerkt H I; en eindelijk
Aan Carel Gustaaff von Bratt om inzelver voegen met een der op vertrek leggende Scheepen naar derwaards afte scheepen een kist met Leer.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, ten dage en Jaare voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 256-259.¶
Saturdag den {17930126} 26 Januarij 1793.
by omvrage alle Praesent.
Op de informatien welke Heeren Commissarissen Generaal bekomen hebben dat de Kaabse Wijnen in andere Landen nog niet hebben kunnen werden gebragt in zodanig debiet dat de voordeelen daaröp vallende naar aftrek der Kosten van vervoer als anderzints genoegzaam zouden zijn om de verzendingen derzelver wijnen, voor partiC: Reekening te animeeren zodanig als zulx ter meeste bevordering van die aanzienlijke tak van welvaard van dit Land wel te wenschen zoude weezen, door hoogst deselve op gisteren geresolveerd zijnde, om ter meest mogelijkste faciliteering der voorsz: partC: Verzendingen van wijnen deeses Lands, ten einde dees culture daardoor te bevorderen de Kaabse Wijnen welke zo wel met ‘S Comp: Scheepen op vragt als met de particuliere Scheepen der Ingezeetenen zullen worden uitgevoerd voor den tijd van vier agtereenvolgende Jaaren, ingaande op dato deezer, te bevryden van de betaling van uitgaande rechten, met dien verstande dat daaronder zullen zyn begreepen de Kaabse Wijnen, welke in de thans alhier ter rheede leggende retourscheepen, bereids op vragt mogten zyn ingelaaden en Haar Hoog Edelhedens daarvan onder geleijde eener expresse Missive aan deezen Raade hebbende gelieven te doen toekomen eene Publicatie om voorsz: gunstrijke dispositie door afkondging derzelve te brengen ter kennisse van het algemeen.
Zo is heeden op voorstel van den Heere Gezaghebber goedgevonden en verstaan, met den eersten het nodig getal afschriften van voorschreeve Publicatie te doen vervaardigen, en die gereed zynde, de gemelde Publicatie vervolgens dadelyk te doen afkondigen en alomme affigeeren omme te kunnen strekken tot een ijders informatie en narigt.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop Ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 260-267.¶
Sondag den {17930127} 27 Januarij 1793.
by omvraage, alle praesent.
Door Heeren Commissarissen Generaal goedgevonden zijnde het Comp: Schip ‘t duifje , gecommandeert door den Capitain Jan Olhoff meede te stellen onder ‘t opperbevel van den WelEdelen Gestr: Heere Raad extra ordinair van Neerlands Indiën Jan Greeve als admiraal der retourvloot omme benevens de overige hier leggende retourscheepen onder convoij der ‘S Lands Freguatten van Oorlog de Zephir en de Havick , staande onder commando van de Heere J: O: Vaillant te repatriëeren en Haar Hoogedelhedens zulks bij eene missive van gisterigen datum aan deezen Raade hebbende gelieven te communiceeren, zo is om te effectueeren dat gem: Kiel ingevolge hoogstderzelver Last zig op den eersten der aanstaande maand Februarij instaat moge bevinden, weêr en wind dienende, de rijze naar Nederland aan te neemen, op voorstel van den Heere Gezaghebber ter ordre van zyn Edele bij omvrage aan de overige Heeren Raadsleden heden morgen gedaan, verstaan van de voorsz: Haar Hoogedelhedens dispositie de vereischte kennisse te doen geeven zo aan voorn: Capitain Olhoff als aanden Equipagemeester deezes Gouvernements, mitsg:s zodanige verdere bediendens als bij de depeche van meerm: Kiel zyn geconcerneerd, ten einde een ijgelyk van hun, na alzo in tijds g’informeerd te zijn, van ‘t aanstaande vertrek van meergeciteerde Bodem ‘t Duifje voor zo verre hun betreft, het daarheen derigeeren dat ‘t voorsz: Schip tegens den hier boven gepraefigeerde tijd van den 1:e Februarij volkomen in staat kome te zijn, om de ryze van hier naar Nederland aan te neemen.
En nadien by dees gelegendheid ter ordre van wel opged: Heere Gezaghebber aan de hiervoren geciteerde Heeren meede Leeden des Raads ook ter dispositie zyn gepraesenteerd, geworden drie andere Brieven van Heeren Commissarissen Generaal, alle onder den 24 deezer geschreeven. - en successivelijk bij zijn Ed: ontfangen; houdende
Dat door Ernst van Olnhausen Capit: Lieut: op ‘t onlangs alhier uit Nederland aangekomen ‘S Comp: Schip Delft , aan Haar Hoogedelhedens te kennen gegeeven zijnde, dat hij ter oorsaake van indispositie zig niet in Staat bevind om voor eerst de ryze naar Indiën te kunnen voortzetten met verzoek derhalven eenigen tyd ter herstelling zijner gezondheid alhier te mogen verblyven, hoogstdezelve aan den voorn: Suppl:t gepermitteerd hebben, om onder afgesz: gage provisioneel alhier te mogen verblijven, mits hy met de eerste bekwaame geleegenheid welke zig zal opdoen naar zyne herstelling, wederom kome te vertrekken naar Nederland.
Dat ook den geweesen opperkoopman en Rezident op Cheribon , G: C: Gockinga, bij requeste aan haar Hoogedelhedens hebbende verzogt om drie kassen met bier mistg:s drie kelders en een Pot met Confituren die hij Suppl:t onder zyne provisien voor de rijze op Batavia heeft meede genomen, en nu voorziet niet te zullen consumeeren als mede twee halve Aamen Kaapse wijn alhier in deszelfs beschijden Bodem de Gouverneur Generaal Mossel te mogen inneemen en op vragt naar Nederland transporteeren, onder betaling der daartoe staande vragtpenn: welgem: Haar Hoogedelh:s daarop wel hebben goedgevonden aan voorm: Gockinga toe te staan om de voorschr:
| 3 Kassen Bier mitsg:s | |
| 3 Kelders en | Confituren |
| 1 Pot met |
| 3 Kassen Bier mitsg:s | |
| 3 Kelders en | Confituren |
| 1 Pot met |
met ‘t evengem: retourschip de Gouverneur Generaal Mossel verder naar Nederland te transporteeren om aldaar door den Suppl:t daarvan te werden betaald de gewoone vragt ten einde alzo te kunnen werden geconsidereerd, als zijnde op Batavia op vragt ingelaaden geweest, dog dat met opzigt tot het laatste Lid van deszelfs voorsz: verzoek om twee halve aamen Kaapse wijn insgelijks op vragt alhier te mogen inneemen hoogstdezelve aanden gem: Suppl:t hebben overgelaaten zig deswegens te addresseeren daar en zo zulx behoord.
Dat den burger Arend van Wielligh in zyne betrekking als Aanneemer der Leverantie van ‘t benodigt brood, Meel en Bescuit voor ‘S Comp: ommeslag en passeerende Scheepen alhier en in Baaifals , zig insgelijx bij requeste aan hoogstdezelve geäddresseerd hebbende, verzoekende dat ‘t hem om de reedenen bij deszelfs voorsz: Requeste g’allegueerd, gepermitteerd moge werden uit de aan hem afgestaane ‘S Comp: brood bakkerij alhier te mogen verkopen zodanige brooden, als hij Suppl:t gehouden is voor de Comp: te moeten bakken, meer welopged: Haar Hoogedelhedens daaröp begeeren gediend te zyn van ‘s Raads consideratien en berigt.
Zo is alverder beslooten dat wat concerneerd de passage rakende den Capt: Lieut: van ‘t Schip Delft , Ernst V: Olnhausen daarvan zal werden afgegeeven Extract aan den Equipagem:r en ‘t Hoofd mitsg:s Visitateur der Soldijen om te strekken tot derzelver informatie en narigt.
Dat daarentegen van de verleende permissie aan den opperkoopman Gockinga om verder met zig in maniere voorsz: naar Nederland te mogen meede neemen de Kassen en Potten met bieren en Confituren hier boven verm: bij ‘t schrijvens ‘t welk als nu met de gereed leggende Scheepen naar ‘t vaderland Staat af te gaan de vereischte mentie zal moeten werden gemaakt.
En dat om te beter te kunnen voldoen aan Haar Hoogedelh:s requisitie rakende ‘t verzoek door den burger A: van Wielligh aan hoogstdezelve gedaan en hiervoren vermeld, de dispositie op ‘t zelve zal werden uitgesteld gelaten dat in de eerst te houdene by een komst des Raads daarover behoorlijk zal zyn gedelibereerd geworden.
Aldus Geresolveerd en de G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, ten dage en Jaare voorsz:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 268-275.¶
Maandag den {17930128} 28 Januarij 1793.
bij omvrage alle Praesent,
Door den Capitain ter zee A: S: Koek en den Capitain Lieutenant G: A: van Velsen, beijde in voorsz: hunne resp: qualiteiten beschijden op ‘t op gisteren aan dit Gouvernement verscheenen Batavia’s retourschip Buiten verwagting heden namiddag aanden Heere Gezaghebber ter handen gesteld zynde geworden een schriftelyk Berigt van den toestand dier Kiel, mitsg:s een specificque Lijst van de ongebrande en ongepermitteerde Goederen dewelke zig in dezelve komen te bevinden gelyk mede een Eijsch van zodanige Equipage goederen als zij overheden vermeenen nodig te hebben om zig tot de verdere rijze te kunnen bekwaamen; en welopged: Heere Gezaghebber dezelve schriftuuren daaröp onmiddelijk aan d’ overige Heeren Leeden des Raads hebbende doen vertoonen, met bijgevoegde communicatie, dat vermits door dit een en ander door voorm: Capt: Koek in allen opzigte aan d’ ordres zo bij Heeren Commissarissen Generaal als bij deeze Regeering gesteld prompt en stiptelyk is voldaan geworden, en denzelven Koek ter zaake zijner indispositie daaromme zo door den Equipagemeester als deszelfs voorm: Capt: Lieut: Zeer instantig hadde Laaten Solliciteeren; hij Heere Gezaghebber aan meerm: Koek hadde gepermitteerd provisioneel voor eenige weinige dagen aan Land te mogen komen, mits de nodige beschikkinge alvorens door hem wierde gemaakt om zyn onderhebbende Bodem in staat te stellen van op Zondag den 3 der aanstaande maand Februarij ingevolge Haar Hoog Edelhedens ordre daartoe aan Hem Heere Gezaghebber gegeeven te kunnen werden gemonsterd, ten einde op Maandag den 4 daaraan in gezelschap van de overige aanweesende retourschepen, onder de vlagge van den WelEdele Gestr: Heer Raad extra ordinair van NeerLands Indiën Jan Greeve als Admiraal der retourvloot de verdere rijze naar Nederland te kunnen aanneemen, gelijk hoogstdezelve dan ook met dat oogmerk de vastgesteld geweest zijnde zeildag van den 1 tot den evengem: 4 der naastkomende maand Februarij hadden gelieven te reculeeren, zo nogthans dat des niet te min de bepaalde monstering van alle dezelve Schepen voortgang zal neemen op den laatsten deezer.
Zo is op de voorsz: communicatie en de propositie daarbij in name van meerwelm: Heere Gezaghebber gedaan goedgevonden en verstaan, dat vermits ingevolge ‘t voorsz: Berigt nopens den toestand van ‘t Schip blykt, dat Tuyg en Wandt zig in zeer goeden staat komt te bevinden, en omtrend de romp ook niets anders te verrigten vald, dan dat het Schip op zyne dekken en van rondsomme buitenboords moet werden gecalfaat, mitsdien deeze geringe reparatien ten eersten bij der hand genomen en met den meeste mogelijksten Spoed ten einde gebragt zullen moeten werden; dat intusschen ook dadelijk zullen moeten werden ontscheept de opgegeevene ongebrande en ongepermitteerde Goederen, bestaande volgens de bovengem: daarvan overgelegde Lijst inde navolgende te weeten.
Van den Capitain A: S: Koek en den Capitain Lieutenant G: A: van Velsen
Van den Oppermeester G: de Wilde
Van den Lieutenant D: van Someren.
omme opgeslagen zijnde in de Maguazijnen der E Comp: vervolgens met dezelve Goederen even zo te werden gehandeld als met de bevorens aangehaalde uit de vroeger alhier g’arriveerde Bodems wel te verstaan in zo verre de resp: Eigenaars geene permissie zullen obtineeren dezelve op vragt naar Nederland te mogen meede neemen, en dat eindelijk aan den Equipagemeester deezes Gouvernements zal werden ter handen gesteld den ingeleeverden Eisch van benodigdheeden, waarvan hiervoren meede is gerept, met qualificatie en Last, zo als hij Equipagemeester gequalificeerd en de gelast werd bij deezen niet alleen daarop te verstrekken al ‘t geen noodzakelijk oordeelen zal, maar om ook teffens in alles de Zaaken daarheen te dirigeeren dat het voorm: Schip Buiten verwagting zig op den gepraefigeerden tijd van Maandag den 4 der aanstaande maand Februarij volkomen in staat kome te bevinden om de rijze van hier naar Nederland te kunnen aanneemen.
Zullende voor ‘t overige by geleegendheid dat men van de aanhaling deeser goederen het vereischt verslag aan de Heeren der Hooge Indiase Regeering zal doen aan Haar Hoogedelhedens te gelyker tijd opgaave werden gedaan van de naamen der Perzoonen van wien de voorsz: overheden en verdere Scheepelingen op den Eed by de aanvaarding hunner bediening gedaan betuigd hebben dezelve Goederen te hebben ingekogt.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop. Ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 276-283.¶
Dingsdag den {17930129} 29 Januarij 1793.
by omvrage alle praesent.
Heeren Commissarissen Generaal op ‘t verzoek diendwegen aan hoogstdezelve door den WelEdele Gestr: Heer, Raad extra ordinair van Neerlands Indiën en admiraal der retourvloot Jan Greeve gedaan, goedgevonden hebbende, te gelasten dat aan ‘t Schip WestCapelle , waarmede evengem: Heere Greeve zelve naar Nederland komt over te vaaren, zoude moeten verstrekt werden, een nieuw groot Bram zeijl, dan wel wanneer een zodanig zeijl niet aan handen mogte weezen het nodige doek en verdere ingrediënten om ‘t zelve gedurende de rijze aanboord te kunnen werden toegesteld, en den Heere Gezaghebber hiervan aan de overige Heeren Leeden de vereischte kennisse hebbende doen geeven.
Zo is om de voorsz: ordre van Haar Hoogedelhedens te doen na komen op voorstel van evenged: Heere Gezaghebber heden besloten geworden, dat vermits ‘er hoe genaamd geene gemaakte zeijlen op de Equipage werf aan handen gevonden werden, en de kortheid der tijd nog de veelvuldige occupatien, veroorzaakt door ‘t naderend vertrek van zo veele Scheepen, als op den 4: der aanstaande maand Februarij de ryze naar Nederland, onder de vlagge van voorm: Heere Admiraal staan aan te neemen, ook niet toelaten als nog een zodanig zeil alhier te laten vervaardigen, den Equipagemeester dierhalven zal werden gelast, gelijk hy gelast werd mits deezen slegts het nodig doek en de verdere ingredienten daartoe aan dat Schip te verstrekken, om ‘t zeil op de rijze aan boord toegesteld te kunnen werden, zullende zo wanneer het zoort van doek dat hiertoe werd vereischt niet gevonden zoude mogen werden onder den voorraad die de Comp: in Haare Maguazynen heeft hetzelve als dan tegens de minst mogelijkste prijs maar dadelijk van particulieren moeten werden ingekogt, om zo doende alle vertraging in de expeditie der voorsz: te vertrekken staande Schepen voor te komen.
En nadien welopgem: Heere Greeve op de informatien bij zijn Ed: bekoomen dat zig in de te Batavia op ‘t nu onlangs ter deeser rhede g’arriveerd retourschip Buiten verwagting voor Nederland geplaatste Kast met particuliere brieven onder anderen ook een aan zijn Ed: geconsigneerd parquet met papieren zou bevinden, alverder is komen te verzoeken dat degem: kas g’opend en ‘t voorsz: pacquet zyn Edele toegeschikt mogte werden; Is teffens goedgevonden en verstaan de geciteerde Kas met partiCuliere brieven van ‘t Schip Buiten verwagting te doen aan Land brengen, en door den postmeester daaruit ligten het pacquet aan d’ addresse van Voorn: Heere Greeve, waarom zijn Ed: is komen te solliciteeren in welkers steede door gem: postmeester in dezelve zal moeten werden gelegd een behoorlyk door hem onderteekend bewijs, dat de voorseide opening der Kas en ‘t ligten van ‘t pacquet uit dezelve is geschied op d’ expresse qualificatie en Last van deesen Raade, om in Nederland daarvan tot behoorlyk bewijs te kunnen strekken, waarna de voorsz: Kas dadelijk wederom geslooten en naar boord te rug bezorgd zal moeten werden.
Ook is by dees gelegendheid geresolveerd, alhier de vereischte aanteekening te doen houden dat Heeren Commissarissen Generaal op ‘t verzoek diendwegen door de Heer Keijzer dewelke in qualiteit als opperkoopman met ‘t uitkomend Schip Delft , naar Indias voorm: Hoofdplaatste komt over te varen, mitsg:s door den Capit: van evengeciteerden Bodem Jan van der Plas, aan hoogstdeselve gedaan, hebben gelieven te beveelen dat om aan de zig aan boord van gem: Kiel bevindende en aldaar wegens derzelver groot getal zeer naauw gelogeerd zijnde passagiers de dispositie te kunnen werden gelaaten, van ‘t vertrek, toebehoord hebbende den Capit: Lieut: J: E: van Olnhauzen, aan wien haar Hoogedelhedens blykens ‘t gem: daarvan bij Resolutie van den 27 deeser ter needer gesteld werd gevonden, hebben gelieven te accordeeren, ter zake zyner indispositie alhier te mogen verblyven om vervolgens naar ‘t Vaderland te rug te keeren, ter plaatsvullinge van voornoemde Capitain Lieutenant Olnhausen geen ander Capitain Lieutenant op het gemelde Schip Delft , zal behoeven geplaats te werden, maar dat den dienst gedurende de verdere rijze door de resteerende officieren en den Capitain ingevolge hunne eigene offerte zal moeten werden verrigt.
Zynde wyders op de instantie van den Heere Don Diego de Sousa die zig van wegen den Koning van Portugal , met zyn Majesteits Freguat van oorloge Princesse de Brasilie in qualiteit als Gouverneur naar Mosambicque komt te begeeven, beslooten, om ter zaake dat ‘er tegenwoordig binnen de Kaap nog in dies proximiteit geen bonen meer zyn te bekomen, ter proviandeering van het gemeld Frequat voor de verdere ryze uit de Maguazijnen der EComp: tegens de prijs van Rd:s 5:- p:r mud aan zyn Edele te laaten bijzetten een quantiteit van dertig mudden Boonen tot welkers aflanging den Heer Dispencier dan ook by deesen werd gequalificeerd.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 284-291.¶
Woensdag den {17930130} 30 Januarij 1793.
bij omvraage, alle Praesent. dempto den Heer Le Suëur
Thans door den Capitain Militair George Coenraad Kuchler indeszelfs qualiteit als opziender over ‘t ambagtsquartier ingediend zynde eene nadere opgave van al het geen als nog vereischt word, om ‘t epidemicque gebouw staande aan de regter of Zuidoostelijke vleugel van ‘t hospitaal tot een Koorn magazijn te approprieeren, waaruit komt te blijken dat nodig zijn 4 P:s greene deelen van 1 1/4 d:m mitsg:s 3 Jaty molen planken van gelijke dikte en 475 p:s glaaze ruijten van 7 en 9 d:m dan wel 237 1/2 van 12 en 14 d:m tot de reparatie van zodanige deuren, vengsters en glasraamen als zig in dat gebouw ontramponeerd ofte aan stukken komen te bevinden beneevens nog tot het schilderen van 44 enkelde en dubbelde Vengster Kazijns met der-zelver glas, rotting raamen en houte Laaden, 9 zo enkelde als dubbelde binnen deuren, 1 groote dubbelde voordeur met dies Kazyn en portaal, 5 Kelder deuren en eindelijk 16 p:s Watergooten, 134 Kannen Lijnolij, 402 lb gesorteerde grove verw, 50 lb krijt, 1 Ton zwartsel en 10 p:s Verw quasten.
Zo is beslooten dat vermits bij confrontatie van het voorsz: gepetitioneerde tegens het geen daarmede gerepareerd of te beschilderd werden moet consteerd dat ‘t g’eischte niet meer is als het absolut noodzakelijke om het gem: Epidemicque Gebouw completelijk in Staat te stellen om tot ‘t einde waartoe geschikt is te kunnen werden g’emploijeerd, mitsdien dan ook dadelijk hier toe aan op ged: Capitain Kuchler uit de resp:e administratien zullen moeten werden verstrekt de bovengem: bij hem g’eischte Articulen te weeten;
Weshalven tot d’ aflanging dier Articulen bij deezen de vereischte qualificatie en Last werd verleend aan alle de resp:e Administrateurs tot welkers departementen dezelve zyn gehorende.
En nadien met opzigt tot de betaaling van het uitgaand regt voor de provisien welke ter victualieering der vreemde Naties Scheepen van hier uitgevoerd werden eenige difficulteit ontstaan is geweest, met ‘t portugeesch Konings freguat Princesse de Brasilie alzo den zig op dat Schip bevindende Gouverneur van Mozambicue den Heere Don Diego de Sousa op fundament van ‘t geen in Europa met betrekking tot Scheepen van oorlog in verschydene rijken plaats heeft is komen te sustineeren niet gehouden te zijn eenig uitgaand regt voorde bij zijn Ed: aan boord genomene provisien te voldoen, zo is ter voorkoming van het nadeel, ‘t welk de E Comp: anderzints door zoortgelijke pretentien, in haare wettige revenuen zoude werden toegebragt op ‘t voorstel van den Heere Gezaghebber bij dees occagie alverder beslooten, dat van nu voortaan de uitgaande regten van goederen of te provisien door Schepen van oorloge, van eenige vreemde Mogendheid g’exporteerd werdende niet meer zal werden gevordert van de respective Bevelhebbers dier Scheepen maar van de zodanige onzer Ingezeetenen als bij wien zy komen te huijs te leggen, en de welke gechargeerd zijn met de commissie om de Fournitures der voorsz: Provisien ensz: te doen, waarvan dierhalven ter advertentie der geenen die daar bij zijn geconcerneerd, de nodige publicatie zal werden gedaan.
Door den Burgerraad Abraham Fleck bij requeste verzoek gedaan zijnde, omme bij voorkomende scheepsgelegendheid van hier naar Nederland te mogen afscheepen
2 halfaams Kaapse Wijn en
1 Cas met drooge vrugten
is zulks bij dees occasie almeede aan hem gepermitteerd mits zig gedragende na de gestatueerde Conditien.
Insgelijks is aan den repatrieerende Baas der Scheepstimmerlieden ten Eilande Onrust Pieter Bakker gepermitteerd om per ‘t Schip Nieuwstad van hier naar Nederland te mogen meede neemen een slaven jongen gen:d Cijrus van Batavia; mits daarvoor betalende ‘t ordinair Transport en kostgeld van hier naar Nederland en te rug om op den overloop gelogeerd en getracteerd te worden.
Zo als mede op deszelfs verzoek daarvan by Requeste gedaan aan den geweezen regent van ‘t buiten hospitaal te Batavia Johan Caspar Sperling is toegestaan met zig in ‘t retourschip Rusthoff op vragt naar ‘t Vaderland te mogen meede neemen een door hem alhier ingekogt piramidiaas Kasje met rariteiten hoog 3 v:n en 2 d:m
En vermits uit een ingekomen Rapport van Gecommitt:s tot ‘t teekenen der papiere Munten van 6 Stv:s yder, gebleeken is dat door Hen zijn vervaardigt en getekend, 5000 p:s van die munt, zo is laatstelyk nog verstaan dezelve 5000 Stukken papiere Schellingen, Zo by de groote Cassa als bij de negotie boeken te laaten inneemen met een bedragen van D:s 416 2/3.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, ten dage en Jaare Voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 292-295.¶
Donderdag den {17930131} 31 Januarij 1793.
bij omvrage alle praesent
Heeren Commissarissen Generaal op de voordragte door den wel Edelen Gestr: Heere J: O: Vaillant aan hoogstdezelve gedaan goedgevonden hebbende deezen Raade by eene onder heden gedateerde Missive expresselijk aan te Schrijven, om uit de alhier aan handen zynde zeevarenden zo veel mogelyk te Suppleeren 8 man, welke aan de Rol van ‘S Lands freguat de Havick ontbreeken mitsg:s om aan den Heer Lieutenant Reitz alhier tot herstel zyner gezondheid agterblijvende passage naar Nederland te verleenen, met een der RetourBodems naar zyn convenientie met overLating der dispositie omtrent ‘t Transport en Kostgeld dat volgens d’ ordres aan de Compagnie moet voldaan werden aan de Vergadering van XVII:en.
Zo is, ingevolge het voorstel daartoe op Last en in den name van den Heere Gezaghebbber aan de overige Heeren Leeden des Raads gedaan, goedgevonden en verstaan ter pligtschuldige voldoening aan voorsz: Haar Hoogedelhedens zeer gerespecteerde beveelen ‘t Hoofd der Soldijën CLemens Matthiessen te gelasten zo als denzelven werd gelast bij deezen om dadelyk ‘t nodige te bewerkstelligen ter suppletie der ontbreekende agt mannen aan de Rol van ‘S Lands ter rheede leggend Freguat van Oorloge de Havick uit s’ Comp: aanweezende Zeevaarenden; Zullende wat betreft de dispositien omtrend den Heere Lieutenant Reitz genomen, deezen Rade ‘t aan denzelven verleend consent omme ter restauratie zijner gezondheid alhier eenigen tijd te mogen overblyven, zig laaten strekken ter informatie en narigt, terwijl zij ook niet zal afzijn, door hem hiertoe aansoek gedaan werdende, aan denzelven naar convenientie met een van ‘S Comp: retourscheepen passage naar nederland te verleenen.
Aldus Geresolveerd ende G’arresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop, Ten dage en Jaare voorschr:
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn
C. 212, pp. 296-310.¶
Zaturdag den {17930202} 2 February 1793
By omvrage Alle Present!
Uit eene by d’ ordinaire Gecommitteerdens geformeerde en Ondertekende Lyst dewelke den Heere Le Sueur heeden morgen aan den Heere Gezaghebber is koomen ter handen te stellen en welgem: Heere Gezaghebber daar op dadelyk aan d’ overige Heeren Leeden des Raads heeft gelieven te doen exhibeeren gebleeken zynde dat thans niet alleen op eenige weinige niet noemenswaardige minderheedens na alle de door de overheeden van het op den 27 der evenafgeweeken maand January alhier aangeland Schip Buyten Verwagting opgegeevene en met dien Bodem aangebragte ongebrande en ongepermitteerde Goederen maar bovensdien ook nog 5 kasten en 1 Kelder gemerkt H: I: D: W: met goederen in bestelling meede gebragt meer als de voorsz: gedaane opgaave heeft gedicteerd gehad uitgeleverd zyn geworden en zig in de Maguazynen der E: Compagnie vinden opgeslaagen.
Zo is dan ook als nu op het voorsteL het welk welged: Heere Gezaghebber daar toe teffens heeft gelieven te laaten doen goedgevonden en dienvolgens beslooten dat van dezelve alzoo opgeslaagene Goederen ten behoeve der E: Comp:ie zullen werden overgenoomen de navolgende Goederen te weeten
| Van den Capityn A: S: Koek en den Capityn Lieutenant van Velsen. | |
| 321 Stroozakken met Koffy weeg:d Brutto 22475 lb voor | Rx: 1714:30: |
| 40 Cannassers Poeder Suyker d:o d:o 17856 d:o d:o | d:o 962:24: |
| 20 d:o Kandy d:o d:o d:o 2640 d:o d:o | d:o 360:-: |
| 25 Balen Cattoene Garens d:o d:o 3015 d:o d:o | d:o 1749:-: |
| Mitsg:s van den Oppermeester G: de Wilde | |
| 16 Stroozakken met koffy weeg:d Brutto 975 lb voor | d:o 77:-: |
| - 1/2 Katje Thee d:o d:o 98 d:o d:o | d:o 30:-: |
| Van den Capityn A: S: Koek en den Capityn Lieutenant van Velsen. | |
| 321 Stroozakken met Koffy weeg:d Brutto 22475 lb voor | Rx: 1714:30: |
| 40 Cannassers Poeder Suyker d:o d:o 17856 d:o d:o | d:o 962:24: |
| 20 d:o Kandy d:o d:o d:o 2640 d:o d:o | d:o 360:-: |
| 25 Balen Cattoene Garens d:o d:o 3015 d:o d:o | d:o 1749:-: |
| Mitsg:s van den Oppermeester G: de Wilde | |
| 16 Stroozakken met koffy weeg:d Brutto 975 lb voor | d:o 77:-: |
| - 1/2 Katje Thee d:o d:o 98 d:o d:o | d:o 30:-: |
En dus het een met het ander te zaamen voor een Somma van Rx 4893:06:
Zynde het inkoops kostende daarvoor by de gem: overheeden zelve uitgeloofd, welke alzo aangeslagene Goederen dan ook dadelyk nadat het ter Rheede leggende en naar Nederland terug bestemd Schip de Resolutie van desselfs voor dit Gouvernement inhebbende goederen zal weezen ontlost wederom ter verzending naar ‘t Patria in dien Bodem afgeladen zullen moeten werden ende zulks aangezien daar toe in de thans tot vertrek gereed leggende kielen geen Ruimte meer is te vinden - waar en tegen de bestel goederen van dewelke hier boven is gesprooken en aan den Burgerraad Hendrik Justinus de Wet komen toe te behooren teegens betaaling der Vragt gereekend van Batavia tot aan deeze plaatze mistgaders het inkomende Regt ingevolge de daar toe door denzelven van Heeren Commissarissen GeneraaL verkreegen permissie aan hem de Wet afgelangd zynde al het overige met den eersten per Publicque Vendutie zal moeten worden verkogt ten einde van dies provenue ten behoeven der E: Compagnie te kunnen werden te rug gehouden de Recognitie en Vragt gelden welke daar voor na d’ ordre door Haar Hoog Edelhedens op dit Sujet gesteld en by vroegere Resolutien omschreeven moet betaald worden.
Wel opgedagte Heere Gezaghebber by deeze occasie ook hebbende doen exhibeeren eene Memorie van te min uitgeleeverde Notemuscaten, Peeper, en Tin uit de Lading van ‘t Schip de Catharina Johanna luidende als volgd.
‘Memorie van de nabesz: Noten Muschaten Peeper en Thin, als uit de Lading van ‘t Retourschip de Vrouwe Catharina Johanna volgens Verklaring van gecommitteerdens te min zyn uitgeleeverd, als’
‘171 lb Noten Muschaten op 768 lb Netto in 8 Zakken te min zynde 7 Zakken uit geleeverd.’
‘1184 lb Peeper Swartte op 27249 lb te min’
‘306 d:o Thin Bancas ofte 4 Schuitjes op 6250 lb in 93 Schuitjes zynde maar’
‘89 Schuitjes uitgeleeverd.’
‘58 Stuks Neusdoeken paliacatse op 1 BaaL inhoudende 100 p:s te min.’
‘In ‘t Casteel de Goede Hoop den 1 February 1793.’
’/: was getek: / J: I: Rhenius’
Zo is al verder verstaan de minderheeden by dezelve Memorie vermeld den Capityn en Capityn Lieutenant van voorn: Bodem de Catharina Johanna in deezen voegen op hunne Reekeningen van Zoldyen te doen ten laste brengen namentlyk
| Neederl: geld | ducatons van 66 Stv:s neederlands geld | Indias geld van 80 stuivs p:r ducaton | |
| 171 lb Nooten Muscaaten teegens uitkoops Prys | ƒ1175:12:08: | p:s 356 1/4 | 1425:- |
| 1184 d:o Peper Swarte d:o d:o | d:o 488:08: | 148:-: | 592:-: |
| 306 d:o Thin Bancas met een Capitaal | d:o 152:19: | d:o 46 23/66 | 185:08: |
| 58 Stukken Neusdoeken d:o | d:o 1352:16: | d:o 409 31/33 | 1639:15: |
| Telde | ƒ3842:03: | ||
| Hier op 25 p C:t verhoging | d:o 960:11: | ||
| Te Saamen | ƒ4802:14: | ||
| komt voor Reecq: van den Capityn Meyer 2/3 | ƒ3201:16: | ||
| d:o d:o d:o d:o d:o Lieut: Heksteede 1/3 | d:o 1600:18: | ||
| Als boven | d:o 4802:14: |
| Neederl: geld | ducatons van 66 Stv:s neederlands geld | Indias geld van 80 stuivs p:r ducaton | |
| 171 lb Nooten Muscaaten teegens uitkoops Prys | ƒ1175:12:08: | p:s 356 1/4 | 1425:- |
| 1184 d:o Peper Swarte d:o d:o | d:o 488:08: | 148:-: | 592:-: |
| 306 d:o Thin Bancas met een Capitaal | d:o 152:19: | d:o 46 23/66 | 185:08: |
| 58 Stukken Neusdoeken d:o | d:o 1352:16: | d:o 409 31/33 | 1639:15: |
| Telde | ƒ3842:03: | ||
| Hier op 25 p C:t verhoging | d:o 960:11: | ||
| Te Saamen | ƒ4802:14: | ||
| komt voor Reecq: van den Capityn Meyer 2/3 | ƒ3201:16: | ||
| d:o d:o d:o d:o d:o Lieut: Heksteede 1/3 | d:o 1600:18: | ||
| Als boven | d:o 4802:14: |
En nadien ontdekt zynde dat aan Boord van het ter Rheede leggend, voor Reekening der E: Compagnie afgelaaden Particulier Schip de Geertruij en Petronella brake is gepleegd en eenige goederen uit het Carguazoen gestoolen zyn geworden, den Ad interim Fiscaal M:r Jacob Pieter Deneys na daaromtrend dadelyk het naauwkeurigst onderzoek te hebben gedaan diendweegen is komen over te leggen het hier na g’insereert Berigt.
Aan den WelEdelen Achtbaaren Heere Johannes Isaac Rhenius, Gezaghebber, beneevens den verderen Edelen Achtbaaren Raade van Politie des Kasteels de Goede Hoop.
‘Wel Edele Achtbaare Heer, en Edele Achtbaare Heeren!’
‘De Ondergeteekende Pro Interim FiscaaL op eergisteren teegen den Avond geinformeerd geworden zynde, dat op het ter Rheede leggend Particulier Schip Geertruijda & Petronella , gevoerd by Louis Willem van Rossum, braake gepleegd, en uit het ruym eenige goederen gestolen waaren; heeft ingevolge zyne verpligting ‘S volgenden daags morgen ten overstaan van Heeren Gecommitteerde Leden uit den E: Achtb: Raade van Justitie, aan boord van gemelde Bodem doen onderzoeken, zoo weL de braake zelve, als de quantiteit van het gestolene, mitsgaders of het meede niet doenlyk zijn zoude, de autheurs van dat Wanbedryf te ontdekken; wanneer hy bevonden heeft, dat in het Kabelgat aan bakboord zyde waarlyk uit het dek een plank gebrooken en daar door een gat gemaakt was, welk zeer gevoeglyk konde dienen om door het zelve in ‘t Ruim te komen, zoo als ook by nader onderzoek is gebleeken, dat van het zelve gat zodanig gebruik moet zyn gemaakt geweest om dat juist die plaats in ‘t ruim een ledig vak is ontwaard, waar in naar gissing 6 a 8 picols Coffyboonen, waar meede deeze Bodem belaaden is, zyn geplaatst geweest; zonder dat het den ondergeteekende heeft mogen gebeuren, omtrent de daaders het geringste te ontdekken: ontbreekende het hem aan genoeg zaame gronden, om bepaaldelyk ymand van het Scheepsvolk verder te prosequeeren. En daar bovensdien het gemelde Schip de reyze reeds op Maandag aanstande staat te onderneemen, heeft de Onderget: nodig geoordeeld UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: van zyne verrigtingen in deezen onder offerte van de neevensgaande Schouwacte, verslag te doen, ten einde UWelEdele Achtb: en Ed: Achtb: in staat te stellen, om Heeren Meesteren van deeze zaake het nodig berigt te kunnen geeven; vertrouwende de Ondergeteekende dat zyn gehouden gedrag UWelEd: Achtb: en Ed: Achtb: goedkeuringe zal moogen wegdragen.’
‘Cabo de Goede Hoop d: 2 Febr:y 1793 /: get:/ J: P: Deneys,’
‘Vrydag den 1:e February 1793.’
‘Op ingekoomen bericht dat op het Particulier Schip de Geertruy en Petronella gecommandeert wordende door den Schipper Louis van Rossum was ingebrooken en gestoolen geworden zo hebben zich de Heeren Ryno Johannes van der Riet en Hendrik Andreas Truter leeden uit den E: Achtb: Raade van Justitie deezes Gouvernements ten overstaan van den Adjunct Fiscaal M:r Johannes Andreas Truter en door my onderget: geswore Clercq geadsisteerd derwaards begeeven, en al daar bevonden dat tusschendeks aan bakboord zyde een plank van twee en een halve voeten lang welke eerst geboord en vervolgens door gezaagd en uitgebrooken was, hebbende men by naauwkeurige Examinatie duydelyk kunnen bemerken, dat uit de Lading eenige baalen Coffy was uitgenoomen, zonder dat men echter de quantiteit daar van heeft kunnen bepaalen, welke plank vervolgens ter præsentie van Heeren Gecommitteerdens weeder behoorlyk in ‘t gat geplaatst zynde en door middel van Spykeren behoorlyk voorzien, is toegemaakt geworden.’
‘Van welke bevinding behoorlyk Rapport gedaan zynde zoo is ook inmiddels hier van deeze aanteekening gehouden!’
’/:onderstond:/’
‘Aan Cabo de Goede Hoop die et Anno ut supra /: lager:/ My Present:/ getekend J: D: Karnspek gew: Clercq.’
Uit welke berigt Consteerd dat de kortheid des tyds, als staande het voorsz: Schip de Geertruij en Petronella met ende beneevens alle ‘S Comp:s overige in gereedheid zynde Retourbodems op overmorgen de Rhyze naar ‘t Vaderland aan te neemen niet toelaat naar voorsz: braake en diefte met hoope van Succes alhier eenige verdere perquisitien te doen.
Zo is best geoordeeld en dienvolgens beslooten onder eerbiedige overzending van Authenticque Copyen der Schouwacte in’t berigt van den FiscaaL hier boven gementioneerd waar toe men de Vryheid zal gebruyken zig te Refereeren, van ‘t geval in questie in alle onderdanigheid by d’ af te gaane advisen kennisse te geeven aan de Hoog gebiedende Heeren Meesteren, of ‘t zaake waare dat by arrivement van evengeciteerde Bodem in Nederland daar omtrend iets anders ofte meer zoude kunnen werden geëffectueerd.
Laatstelyk by dees geleegendheid nog ter dispositie gepræsenteerd zynde eene Requeste door den onlangs als Vaandrig titulair uit ‘t Vaderland alhier gearriveerde Johan Antony Amman in de volgende bewoordinge aan deezen Raade ingediend.
Aan den WelEdele Achtbaare Heer Johannes Isaac Rhenius Gezaghebber deezes Gouvernements en den Ressorte van dien beneevens den E: Achtbaaren Politiquen Raad.
‘WelEdele Achtbaare Heer! en E: E: Achtbaare Heeren!’
‘Geeft met alle blyken van verschuldigde Eerbeid te kennen UWelEdele Achtbaare en E: Achtb:s onderdanige en needrige Dienaar den Ondergeteekende Johan Anthony Amman.’
‘Dat hy op heeden p:r Schriftelyke Ordonnantie van Welopgemelde WelEdele Achtbaare Heer Gezaghebber gelast zynde met ‘S Comp:s Schip Buitenverwagting na Europa te Retourneeren.’
‘Dat den Suppliant door de Kortheid des tyds zich ten eenemaaLe buyten staat gesteld ziet om zyne goederen dewelke voor als noch zich binnen Boord van ‘S Compagnies Schip Delft zyn bevindende en door de Stuagie der Lading van dien bodem niet kunnen werden afgescheept, behoorlyk te lossen en in ontfangst te neemen ten einde uit dies provenue zyne nagelaatene Schulden, en de zich hier bevindende Gemachtigdens zynder Crediteuren in Europa te voldoen, en betaalen, en met dezelve eenige noodwendige arrangementen diesweegens te maaken, en waar in ‘t zo Spoedig op handen zynde vertrek van dien Bodem Buiten Verwachting hem hinderlyk zoude zyn,’
‘Mits welke den Suppliant de Vryheid gebruikt zich met behoorlyk Respect en gepaste decentie te keeren tot UWelEdele Achtbaare en E: Achtbaarens Ootmoedig Suppliceerende hem Gracieuselyk permissie te verleenen om voor als nog tot eene volgende geleegendheid ten bovengemelde fine by Provisie alhier in Loco te mogen blyven Remoreeren ofte dat UWelEdele Achtbaare en E Achtbaarens zodanige favorable dispositie gelieven te neemen als Hoogst derzelve zullen goedvinden te behooren.’
’/: onderstond: /’
’’ T welk doende &:a /: was geteekend:/’
‘Johan Anthony Amman /: in margine:/ Kaap de Goede Hoop den Eerste February 1793.’
Is ter Consideratie dat het geen by de zelve Request werd opgegeeven Concerneerende de onmogelykheid waarin zig den Suppliant heeft bevonden omme voor als nog uit het Schip Delft waar meede ter deezer plaatse aangeland is zyne in dien Bodem afgelaadene goederen te kunnen bekoomen allezints met de waarheid is quadreerende goedgevonden en verstaan deszelfs verzoek aan hem te accordeeren en mitsdien aan hem Amman toe te staan omme tot een nader Scheepsgeleegendheid alhier te mooge overblyven,
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare voorschreeve.
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 311-315.¶
Woensdag den {17930206} 6 February 1793
By Omvrage Alle Present
Door den Capitein Barthommé voerende het op den eerste deezer alhier g’arriveerd fransch Particulier Schip Les deux Andrés by Requeste te kennen gegeeven zynde dat hy deezen uithoek hebbende moeten aandoen om zig voor de verdere Rhyze te Revictualieeren zonder van Contante penningen voorzien te weezen in de hoope van als voor deezen vryelyk te zullen hebben moogen disponneeeren over desselfs Carguazoen goederen dog zig nu door het existeerend verbod op den invoer van vreemde handeL waren en goederen in die verwagting te leur gesteld te vinden, met bygevoegd instantig verzoek dat uit aanmerking der ignorantie waarin hy zig by vertrek uit Frankryk heeft bevonden gehad van het bestaan eener diergelyke prohibitie op d’ importatie van goederen met vreemde Scheepen alhier werdende aangebragt waar door dan ook niet is verdagt geweest zig van de nodige gereede Penningen tot goedmaking zyner onvermydelyke uitgaven alhier te voorzien aan hem mogte werden gepermitteerd t’ ontscheepen en aan Land te moogen doen brengen zodanige Articulen uit de Lading als tot welkers van de handzetting hy Supp:t geleegendheid zoude kunnen vinden ten eynde dies provenu gelyk hier boven is gezegd voor een gedeelte te Strekken tot goedmaking van Onkosten en voor ‘t overschietend deel te werden geconverteerd in producten deezes Lands waarvan den uitvoer niet is verboden.
Zo is op de Communicatie van dit verzoek aan de overige Heeren Leeden des Raads gedaan en ingevolge de daar by gevoegde propositie van den Heere Gezaghebber besloten uit Consideratie der voorsz: door den Capityn Berthomé geallegueerde Reedenen aan denzelven te permitteeren en toe te staan zo als aan hem gepermitteerd en toegestaan werd by deezen om van de Onderscheidene door hem opgegeevene Articulen waarin desselfs Lading komt te bestaan alleen de navolgende te mogen aan Land brengen om alhier te werden verkogt, te weeten.
Eyndelyk ook Papier ter zake van de zeer groote verleegendheid waarin men zig al ‘t zeedert een geruymen tyd aan dit Schryfwerk alhier heeft bevonden gehad, mits van al ‘t geen zoo ontscheept als naar Boord gebragt zal werden aan den Fiscaal deezes Gouvernemenst M:r Jacob Pieter de Neys werde gedaan behoorlyke op en aangaave met betaaling teevens der uitgaande en inkoomende Rechten zo als die voor yder ArticuL by Haare Hoog Edelheedens jongst g’emaneerde placaaten op ‘t Stuk der Douane zyn vast gesteld.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare voorschreeve
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.
C. 212, pp. 316-326.¶
Zaturdag den {17930209} 9 February 1793,
By omvrage, alle Present!
Heeren Commissarissen GeneraaL, by eene Missive van heeden, deezen Raade hebbende gelieven aan te Schryven dat hoogstdezelve overwoogen hebbende de noodzakelykheid om ingevolge S Raads voorstel, by eerbiedige Letteren van den 4:e der even afgeweekene maand January aan Haar Hoog Edelheedens gedaan, het fonds aan Commissarissen uit den Raade van Justitie ‘S Maatschappys weegen tot het inkoopen van den gebuteerden voorraad van Koorn toegestaan te vergroten tot een montant van Rd:s 85000 hebben goedgevonden ter zake ter daarvoor by gebrachte reedenen dat voorsteL t’ amplecteeren; en mits dien deezen Raade te qualificeeren om de gemelde Som op den Voet by welopgedagte Haar Hoog Edelheedens gevenereerd aanschryvens van den 14:e December laatstleeden vermeld, aan Commissarissen uit den Raade van Justitie op te Schieten, mitsgaders om het bedraagen der thiende niet maandelyks maar by expiratie van elk boek jaar door dezelve in ‘S Comp: Kas te doen overbrengen onder de nadrukkelykste Recommandatien niet te min van door een geduurig toeverzicht te zorgen dat de Compagnie aan het voorsz: Capitaal en bedragen der thiende, onder Commissarissen vermeld berustende geen schaade kan lyden.
Dat ook, daar nu de vergrooting van het voorsz: fonds, tot een Som van Rd:s 85000, Commissarissen, /: immers zo lang de omstandigheeden geen prys verhooging van het Brood zullen toelaaten:/. meer en meer buyten de mogelykheid komt te stellen, om de behoorende Intressen van dat Capitaal aan de Compagnie te kunnen opbrengen en de Maatschappy zig dus ook wel zal moeten vergenoegen met by wyze van erkentenisse t’ ontfangen het geen Jaarlyks van een goede en zuinige administratie zal kunnen werden overgehouden; de geciteerde erkentenisse dierhalven meede jaarlyks in haare Kassa zal moeten werden overgebragt als zynde zulx door haar Hoog Edelhedens præferabeL geoordeeld Boven ‘S Raads voorslag om het te laaten ter dispositie van Commissarissen uit den Rade van Justitie om daar uit een andere bergplaats t’ extrueeren aangezien het even zeer daar toe door de Compagnie des geraden vindende kan worden geemployeerd.
En dat vermits Haar Hoog Edelheedens, in ‘t vertrouwen dat de ongelden der voorsz: administratie voor zoo verre betreft de op 2 pC:t bereekende Spillage by de uitkomst bevonden zullen worden wel wat minder te bedraagen /: waaromtrend Hoogstdezelve zig op den yver en de attentie van Commissarissen voornaamd verlaaten :/ het ook teffens meer overeenkomstig met S Comp:s belangen beschouwen dat de benodigde Slaven jongens door haar aan Commissarissen werden gefourneerd uit haare Eygene Lyfeigenen /: waartoe derzelver getal t’ zeedert de jongste reductien genoegzaam is :/: dan dat dezelve worden ingehuurd mitsdien ook ten fine voorsz: aan Commissarissen tot een permanent gebruik zullen moeten worden afgestaan tien bequame Slaaven jongens en bovensdien geduurende de Maanden February Maart en April nog veerthien gelyke jongens zynde zo veel als volgens de by Haar Hoog Edelheedens genomene informatien tot de voorsz: administratie worden vereyscht: waar door dan ook het batig slot dat gecalculeerd is Jaarlyks te kunnnen overschieten reeds dadelyk zal zyn geaugmenteerd met Rd:s 600:- of zo veel als daar by weegens huur van Thien Slaven Jongens was bereekend.
Zo is op voorstel van den Heeren Gezachhebber goed gevonden en verstaan dat om de voorsz: dispositien van Heeren Commissarissen Generaal met den eersten te doen effect Sorteeren op den voet by Resolutie van den 18 december des voorl: jaars in ‘t breede beschreeven dadelyk aan Commissarissen uit den Raade van Justitie per Ordonnantie uit ‘S Comp:s Kassa zal moeten worden afgelange de voorm: Somma van Vyf en tachtig Duizend Ryxdaalders om te strekken tot het fonds waar uit zy den inslag van dat Koorn zullen doen het welk onder hunne administratie ten gerieve der Ingezeetenen is bestemd.
Dat wyders om te zorgen dat daar en teegen Jaarlyks wederom prompte in de voorsz: Kas te rug gebragt en afgelegd werde al dat geen het welk bevonden zal werden na aftrek der ongelden door goed overleg overgegaard te zyn en zo meede het bedraagen der te rug gehoudene thiende telkens zo haast door Commissarissen uit den Rade van Justitie op ‘t eynde van yder Jaar volgens het geen daaromtrend by ‘t voorm: besluit van den 18:e December d’ A:o P:o vast gesteld is van hun gehouden administratie Reekening en verantwoording zal weezen gedaan door den Negotie overdrager Casparus van Eerten van ‘t batig slot dier Reekening mitgaders van ‘t evengemeld bedragen der voorsz: thiende aanstonds zal moeten werden geformeerd de nodige ordonnantien op den Heer Kassier om van Commissarissen uit den Rade van Justitie dat Zaldo en het rendement der thiende de invoegen voorsz: in ‘S Comp:s Kas te ontfangen en in te neemen.
En dat eindelyk den opziender van de Slaave Logie Christiaan Godlob Höhne zal werden gelast zo als denzelven gelast werd by deezen nu terstond aan Commissarissen voormeld te doen geworden de Thien Comp:s Lyfeigenen van welke dezelve het gebruik permanente zullen hebben en vervolgens Jaarlyks geduurende de maanden February Maart en April daar by nog veerthien andere mans Slaaven te voegen dewelke naar expiratie van laatstgemelde maand als eenelyk voor dien korten tyd als een noodhulp ter bewerking van ‘t opgelegd Koorn bestemd zynde dan ook telkens door Commissarissen naar voorsz: Logie zullen moeten werden te rug geschikt.
Werdende Commissarissen voornoemd hier by in den Name van Haar Hoog Edelheedens wel Specialyk en ten serieusten aanbevoolen behoorlyk zorge te draagen dat uit het verleenen crediet aan de Bakkers geen nadeel voor de Colonie als welkers Effecten in deezen verbonden zyn kome te proflueeren, ten welken einde aan dezelve by deezen werd verleend de vereyschte qualificatie om elken Bakker te doen stellen eene Sufficiente Cautie ten hunne behoeve evenreedig aan het Crediet dat hun zal werden gegeeven, zullende deeze Raade daar en boven ook ingevolge Haar Hoog Edelheedens Recommandatie van haare zyde byzonder attent zyn dat op geener hande wyze eenig nadeeL ofte verlies aan d’ E: Compagnie werde toegebragt.
Middelerwylen by dees geleegendheid ook nog ter dispositie gepræsenteerd zynde een Rapport door den Capityn ter zee Jan van de PLas en Capityn Lieutenant Jan Dreeves welke op de bekoomene informatie dat zig eenig defect quam voor te doen aan een Vygertouw door ‘t Retour Schip de Verwagting alhier agter gelaaten door den Heere Gezaghebber expresselyk gecommitteerd zyn geworden om dat Touw ten overstaan van den Equipagie meester naauw keurig te visiteeren van der zelver bevinding in deezen ingediend!
En uit het gemeld Rapport zynde gebleeken dat het voorschreeve Touw niet alleen aan Stukken maar teffens ook zo oud en verstikt komt te weezen dat het zelve nergens anders meer toe kan werden gebruikt, dan om er Lond en agtertouwen mitsgaders willen voor de Lands Boots van te doen toestellen.
Zo is al verder goed gevonden en verstaan het boven gementioneerde door ‘t Schip de verwachting alhier agergelaaten onbruykbaar vygertouw als zodanig by ‘t Equipagie Pakhuys ongetaxeerd te doen inneemen omme vervolgens zoo tot Lond en agtertouwen mitsgaders willen voor de Boots als tot alle verdere eyndens waar toe in ‘S Comp:s ommeslag van eenig nut weezen kan te werden verstrekt en verbruykt.
Aldus Geresolveerd ende Gearresteerd In ‘t Casteel de Goede Hoop ten daage en Jaare voorschreeve.
[Signed:] J: I: Rhenius
[Signed:] J: J: Le Suëur
[Signed:] O: G: De Wet
[Signed:] W: F: V: Reede Van Oudtshoorn.