|
contents |
 |
Inleiding tot die Resolusies van die
Politieke Raad van die Kaap die Goeie Hoop
|
|
Herkoms van die teks
Saam met ander waardevolle dokumente uit die dae van die Kompanjie het die Resolusies van die Politieke Raad by die Sekretaris berus en is eers in die Fort en later in die Kasteel bewaar. Vyf jaar nadat die Kaap finaal in die hande van Engeland oorgegaan het, is die amptelike stukke na die Ou Hooggeregshof (in die voormalige slawelosie) oorgebring.
Toe die Kaapse Goewerneur, sir Henry Barkly, in 1876 ondersoek na die toestand van die dokumente uit die Kompanjiestydperk laat instel het, is dit van regter J.C. Fitzpatrick se kamer na ’n brandvrye kamer in die kantoor van die Landmeter-generaal verplaas. Daar het dr. J.W.G. van Oordt die eerste inventaris van die versameling opgestel. Toe ds. H.C.V. Leibbrandt as Bibliotekaris van die Kaapse Wetgewende Vergadering en “Keeper of the Archives” die dokumente onder sy toesig gekry het, is dit weer geïnventariseer en na die sogenaamde “Record Rooms” van die Parlementêre Biblioteek oorgeplaas. Die eerste verslag vanuit hierdie nuwe tuiste is op 9 April 1883 deur Leibbrandt geskryf.
Na ds. Leibbrandt se aftrede in 1909 as “Keeper of the Archives” is dr. C. Graham Botha aangewys om toesig oor die dokumente te hou. Met die sentralisering en uitbreiding van die argiefwese het dr. Botha in 1919 Hoofargivaris geword en in 1934 het die dokumente ’n beter bêreplek gevind in wat voorheen die Universiteitsgebou in Koningin Victoriastraat was. Onder hierdie dokumente was ook die Resolusies van die Politieke Raad. Aan die einde van 1989 het die Kaapse Argief na die huidige doelontwerpte gebouekompleks in Roelandstraat verskuif, en staan sedertdien as die Kaapstad-Argiefbewaarplek / Cape Town Archives Repository bekend.
Die Resolusies is op foliovelle van duursame 17de- en 18de-eeuse papier geskryf. Omdat die folio’s aan albei kante beskryf is, slaan die bruin ink soms plek-plek deur en bemoeilik dikwels die lees van die bron. Die handskrifte van die vroeë dokumente is aanvanklik moeilik leesbaar, omdat Gotiese skrif destyds gebruik is. Sedert die begin van die 18e eeu word die skrif mettertyd makliker om te lees en te verstaan.
Met die uitsondering van Van Riebeeck se handskrif, kan nie met sekerheid gesê word aan wie die steeds wisselende handskrifte van die Resolusies behoort het nie. Met behulp van briewe in Jan van Riebeeck se handskrif, is bewys dat hy die Gebed en die Resolusies van die eerste drie vergaderings wat aan boord van die Drommedaris gehou is, self opgeteken het. Na aanleiding van hierdie bevinding wil dit voorkom asof ook die grootste gedeelte van die Resolusie van 28 Maart 1657 deur hom geskryf is. Hy het telkens in sy handskrif korreksies in die skribente se werk aangebring.
Die “scribenten”, ook “borsten van de pen” genoem, was assistente werksaam in die “Sekretarie” waar hulle die Resolusies onder toesig van ’n sekretaris geskryf het. In 1657 was daar vier “borsten van de pen” ofte wel penniste. Die duur van die tydperk wat die penniste aan die Resolusies geskryf het, was uiteenlopend, en soos ander Kompanjiesdienaars is hulle dikwels oorgeplaas of bevorder na ander funksies. Dit het egter herhaaldelik voorgekom dat die sekretaris na ’n dienstermyn van een of twee jaar van werkkring verander. Bekwame sekretarisse het self lede van die Politieke Raad geword. Soos uit die handtekeninge onder aan die Resolusies gesien kan word, was daar tot 9 Desember 1667 nege sekretarisse. Wat die skrif betref, het minstens 25 penniste mekaar gedurende hierdie jare opgevolg. Slegs ’n paar het die taak langer as ’n jaar verrig, en net een het langer as drie jaar in sy pos as skrywer van die Resolusies gebly.
Top
|